20.3.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 74/5

(1)

Fl-4 ta' Marzu 2008 l-Kunsill eżamina l-programm ta' stabbiltà aġġornat tas-Slovenja, li jkopri l-perijodu mill-2007 sa l-2010.

(2)

Iż-żieda ġeneralment b'saħħitha fil-PGD tas-Slovenja matul l-aħħar għaxar snin kienet fl-aqwa tagħha matul l-ewwel sena ta' sħubija fiż-żona euro. Madankollu, żieda notevoli fl-inflazzjoni, prinċipalment minħabba żviluppi fil-prezz ta' l-affarijiet ta' kuljum flimkien ma' nuqqas ta' kompetizzjoni f'xi setturi, ġiet irreġistrata wkoll fl-2007, bir-riskju ta' effetti sekondarji fuq il-pagi għall-2008.

Fl-isfond tat-tkabbir ekonomiku b'saħħtu matul il-perijodu ta' qabel id-dħul fl-UE u fiż-żona euro, sar progress tajjeb fil-konsolidament tal-finanzi pubbliċi. Għall-futur, ser ikunu meħtieġa it-tisħiħ tal-produttività tax-xogħol, iż-żamma ta' pagi konformi mal-produttività u sforzi fiskali kontinwi biex titrawwem stabbiltà makroekonomika, inkluża inflazzjoni aktar baxxa. L-indirizzar ta' l-aċċelerazzjoni riċenti ta' l-inflazzjoni fis-Slovenja jgħin biex tinżamm il-kompetittività ta' din l-ekonomija orjentata lejn l-esportazzjoni. Barra minn hekk, is-sostenibbiltà għall-perijodu fit-tul tal-finanzi pubbliċi tibqa' sfida minħabba l-effetti sinifikanti mistennija tat-tixjiħ fuq il-baġit fin-nuqqas ta' aktar riforma tal-pensjonijiet. Biex il-proċess li għaddej ta' rkupru ta' l-ekonomija jiġi appoġġat, ser ikun importanti li r-riformi strutturali jkomplu, speċjalment fir-rigward tas-swieq tax-xogħol u l-prodotti. Fl-istess kuntest, ser ikun ukoll ta' benefiċċju li ssir ridirezzjoni ulterjuri ta' l-infiq pubbliku lejn kategoriji li jtejbu t-tkabbir, filwaqt li tiġi ttrattata r-riġidità baġitarja u titjieb l-effiċjenza ta' l-infiq.

(3)

Ix-xenarju makroekonomiku abbażi tal-programm jipprevedi li ż-żieda reali fil-PGD ser tnaqqas il-pass minn 5,8 % fl-2007 għal 4,6 % fl-2008 u 4,1 % fl-2009 qabel ma tirkupra biex tilħaq 4,5 % sa tmiem il-perijodu tal-programm. Ivvalutat skond tagħrif disponibbli attwalment (2), dan ix-xenarju jidher li huwa bbażat fuq suppożizzjonijiet ta' tkabbir plawżibbli, għalkemm żdiedu riskji għall-2008 li ġejjin mill-ambjent estern mit-tlestija tal-programm ta' stabbiltà. Wara ż-żieda mhux mistennija fl-inflazzjoni fl-2007, il-projezzjonijiet tal-programm għall-inflazzjoni huma ogħla b'mod sinifikanti minn dawk fix-xenarju tas-sena l-oħra. Madankollu, għadhom jidhru li jinsabu pjuttost baxxi għall-2008 minħabba żviluppi riċenti fil-prezzijiet ta' l-ikel u l-enerġija. L-effetti tat-tieni ċiklu mill-inflazzjoni li reġgħet qabdet sewwa fl-2007 kif ukoll żidiet fil-pagi fis-settur pubbliku li jaffettwaw is-settur privat jistgħu jwasslu għal differenzjal ta' inflazzjoni akbar mal-bqija taż-żona euro. Jekk ikunu persistenti, dan ikun jimplika żviluppi ta' kompetittività anqas favorevoli milli huwa implikat mill-programm.

(4)

Għall-2007, id-defiċit ġenerali tal-gvern huwa stmat li jkun 0,7 % tal-PGD fil-previżjoni tas-servizzi tal-Kummissjoni għall-ħarifa 2007, imqabbel ma' mira ta' 1,5 % tal-PGD stabbilita fil-programm ta' l-2006. Id-differenza hija spjegata prinċipalment minn effett ta' bażi pożittiv mill-eżitu ta' l-2006 u minn żieda nominali fil-PGD ogħla milli kienet ipproġettata fl-2007. Fl-istess waqt, ukoll skond l-aġġornament ta' l-2007 tal-programm, żviluppi ta' dħul aktar pożittivi milli ppjanati rriżultaw parzjalment minn tkabbir ta' nfiq ogħla milli kien ippjanat fil-programm ta' l-2006. Madankollu, tagħrif aktar riċenti fuq bażi ta' flus kontanti jindika rendiment aħjar għall-2007, possibbilment bilanċ favorevoli żgħir. B'mod ġenerali, l-implimentazzjoni baġitarja fl-2007 kienet konformi ma' l-opinjoni tal-Kunsill tas-27 ta' Frar 2007 dwar il-programm ta' stabbiltà ta' l-2006 (3), li stiednet lis-Slovenja taċċellera l-ksib ta' l-MTO billi tieħu vantaġġ mill-kondizzjonijiet ekonomiċi tajbin, inkluż eżitu baġitarju aħjar milli kien mistenni fl-2006. Il-Kunsill jinnota li l-implimentazzjoni baġitarja fl-2007 hija konsistenti wkoll ma' l-orjentazzjonijiet ta' l-Eurogroup ta' April 2007 għal-linji politiċi baġitarji.

(5)

L-objettiv ewlieni ta' l-istrateġija baġitarja għall-perijodu medju fl-aġġornament huwa li jiġi rispettat l-objettiv tat-terminu medju (MTO), li huwa defiċit strutturali (jiġifieri defiċit nett aġġustat ċiklikament ta' miżuri ta' darba u ta' oħrajn temporanji) ta' 1 % tal-PGD, b'marġini li qed jikber matul il-perijodu tal-programm, għalkemm huwa ppjanat xi dgħajfien għall-2008. Din il-bidla fil-konfront ta' l-objettiv tal-programm preċedenti biex jintlaħaq l-MTO sa l-2009 hija riżultat tar-rendiment ta' l-2006 li kien aħjar milli mistenni msemmi hawn fuq (li prinċipalment jirrifletti żieda nominali ogħla fil-PGD), li implika li l-MTO kien diġà ntlaħaq b'mod ġenerali fl-2006. Imqabbel mal-programm ta' l-2006, id-defiċit nominali ppjanat fl-aġġornament ta' l-2007 huwa madwar 0,5 punt perċentwali tal-PGD aktar baxx matul il-perijodu tal-programm, fl-isfond ta' pożizzjoni ta' bidu aħjar.

Id-defiċit huwa ppjanat li jespandi sa 0,9 % tal-PGD fl-2008 u mbagħad jagħlaq gradwalment, bl-akbar aġġustament ippjanat fl-aħħar sena. B'mod simili, il-bilanċ favorevoli primarju huwa pproġettat li jilħaq ftit 'il fuq minn 1 % tal-PGD sa l-2010. Il-konsolidament ippjanat jirriżulta minn trażżin fl-infiq aktar milli min-newtralizzazzjoni, ħlief għall-2008, tat-tnaqqis gradwali fil-proporzjon tad-dħul. It-tnaqqis ipproġettat ta' l-infiq primarju matul il-perijodu tal-programm jammonta għal 2,25 punti perċentwali tal-PGD. Filwaqt li għandu bażi relattivament wiesgħa, huwa jirrifletti żviluppi mrażżna ta' nfiq soċjali, li jirrappreżentaw 1/3 tal-konsolidament totali. Influwenzat l-aktar mir-riforma li għaddejja fit-taxxa, it-tnaqqis gradwali fil-proporzjon tad-dħul, b'1,75 punti perċentwali, ġej prinċipalment mit-taxxi indiretti, filwaqt li hija pproġettata żieda żgħira fil-piż fiskali dirett.

(6)

Ir-riskji fil-projezzjonijiet baġitarji fil-programm jidhru ġeneralment ibbilanċjati fl-2008, filwaqt li l-eżiti baġitarji jistgħu jkunu daqsxejn agħar milli mmirat fis-snin imbiegħda. Fl-2008, il-possibbiltà ta' effett ta' bażi pożittiv minħabba rendiment baġitarju ta' l-2007 potenzjalment aħjar milli kien mistenni tinnewtralizza r-riskji assoċjati mad-deterjorazzjoni attwali ta' l-ambjent estern. Minn hemm 'il quddiem, hemm ċerti riskji għall-implimentazzjoni ta' l-istrateġija baġitarja minħabba, b'mod partikolari, il-kobor konsiderevoli tat-tnaqqis ippjanat fl-infiq akkumulat, bil-miżuri ta' bażi mhux kollha spjegati f'biżżejjed dettall. Sa ċertu punt, dawn ir-riskji huma mtaffija bir-rekord tajjeb tas-Slovenja fil-passat riċenti, li jissuġġerixxi li l-eżiti jistgħu jkunu aħjar milli kien mistenni.

(7)

Fid-dawl ta' din il-valutazzjoni tar-riskju, il-qagħda baġitarja fil-programm tidher suffiċjenti biex l-MTO jinżamm matul il-perijodu tal-programm, iżda possibbilment b'marġini iżgħar milli kien ippjanat għas-snin imbiegħda. Id-deterjorazzjoni żgħira tal-bilanċ strutturali prevista għall-2008 tista' tirriżulta li tkun proċiklika, għalkemm żdiedu r-riskji negattivi li ġejjin mill-ambjent estern. Dan ma jkunx f'konformità mal-Patt ta' Stabblità u Tkabbir. Barra minn hekk, pożizzjoni fiskali aktar stretta minn dik prevista bħalissa għall-2008 tidher li hija ġġustifikata minħabba l-pressjonijiet qawwija ta' inflazzjoni attwali. Il-Kunsill jinnota li dan ikun ukoll konsistenti ma' l-orjentazzjonijiet ta' l-Eurogroup ta' April ta' l-2007 għal-linji politiċi baġitarji, li appellaw għal tfassil bir-reqqa ta' pjanijiet ta' politika fiskali għall-2008 biex jiġu evitati żbilanċi makroekonomiċi. Wara l-2008, il-qagħda tal-politika fiskali implikata mill-programm hija konformi mal-Patt.

(8)

Is-Slovenja tidher li tinsab f'riskju għoli fir-rigward tas-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi. Il-pożizzjoni baġitarja fl-2007 kif stmata fil-programm baqgħet bejn wieħed u ieħor l-istess meta mqabbla ma' l-2006 u hija suffiċjenti biex tistabbilizza l-proporzjon tad-dejn għall-perijodu fit-tul qabel ma jitqies l-impatt baġitarju ta' popolazzjoni li qed tixjieħ. Madankollu, din ta' l-aħħar hija sew 'il fuq mill-medja ta' l-UE, li prinċipalment jirrifletti żieda aktar qawwija fin-nefqa tal-pensjonijiet. Bilanċi favorevoli primarji għoljin matul il-perijodu medju u, b'mod partikolari, aktar miżuri mmirati li jrażżnu ż-żieda sostanzjali prevista fin-nefqa relatata ma' l-età jikkontribwixxu għat-tnaqqis tar-riskji għas-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi.

(9)

Il-programm ta' stabbiltà jidher li huwa konsistenti mar-rapport ta' Ottubru 2007 dwar l-implimentazzjoni tal-programm ta' riforma nazzjonali. B'mod partikolari, iż-żewġ dokumenti jagħtu rendikont tal-miżuri prinċipali ta' riforma li qed jiġu implimentati, bħar-riforma fiskali komprensiva, l-investimenti fl-infrastruttura kif ukoll it-tibdil fis-sistema ta' trasferimenti soċjali. Il-programm ma jinkludix valutazzjoni kwalitattiva dettaljata ta' l-impatt ġenerali tal-programm ta' riforma nazzjonali fl-istrateġija fiskali tal-perijodu medju. Madankollu, għalkemm dan ma jsirx b'mod sistematiku, jingħata tagħrif dwar l-impatt baġitarju dirett assoċjat mar-riformi ewlenin previsti u dan ġie kkunsidrat fil-projezzjonijiet baġitarji.

(10)

L-istrateġija baġitarja fil-programm hija parzjalment konsistenti mal-linji gwida tal-politika ekonomika ġenerali speċifika għall-pajjiż inklużi fil-linji gwida integrati u l-linji gwida għall-Istati Membri taż-żona euro fil-qasam tal-linji politiċi baġitarji fil-kuntest ta' l-istrateġija ta' Lisbona. B'mod partikolari, hija ma tinkludix aktar miżuri sinifikanti biex tissaħħaħ ir-riforma tas-sistema tal-pensjonijiet bil-ħsieb li tiġi żgurata sostenibbiltà għall-perijodu fit-tul.

(11)

Fir-rigward tal-ħtiġiet ta' data speċifikati fil-kodiċi ta' kondotta għall-programmi ta' stabbiltà u konverġenza, il-programm fih xi nuqqasijiet fid-data meħtieġa u f'dik fakultattiva (4).

(i)

tibni fuq rendiment li x'aktarx ikun aħjar milli mistenni fl-2007, timmira lejn pożizzjonijiet baġitarji aktar qawwija fl-2008 u lil hinn milli kien ippjanat fil-programm, b'hekk tevita linji politiċi pro-ċikliċi;

(ii)

tkun lesta tadotta aktar miżuri biex ittaffi l-pressjonijiet ta' l-inflazzjoni, filwaqt li tikkomplementa l-pożizzjoni fiskali rrakkomandata b'linji politiċi xierqa ta' pagi, suq tax-xogħol u kompetizzjoni;

(iii)

fid-dawl taż-żieda pproġettata fin-nefqa relatata ma' l-età, ittejjeb is-sostenibbiltà għall-perijodu fit-tul tal-finanzi pubbliċi, b'mod partikolari billi tirriforma aktar is-sistema tal-pensjonijiet.