“L-ANNESS I

KARATTERISTIĊI TAŻ-ŻEJT TAŻ-ŻEBBUĠA

Noti:

a)	Ir-riżultati ta' l-analiżi għandhom ikunu espressi bl-istess għadd ta' deċimali bħal dawk previsti għal kull karatteristika. L-aħħar ċifra għandha tiżdied b'unità jekk iċ-ċifra ta' wara hija akbar minn 4.

b)	Karatteristika waħda biss mhix konformi mal-valuri indikati hija biżżejjed biex iż-żejt jibdel minn tip għal ieħor jew jiġi ddikjarat mhux konformi mal-purità.

c)

Il-karatteristiċi indikati bi stilla (*), b'referenza għall-kwalità taż-żejt, jimplikaw li: — għaż-żejt taż-żebbuġa lampanti, il-limiti relattivi jistgħu ma jikkonkorrux; — għaż-żejt taż-żebbuġa verġni, in-nuqqas ta' osservanza ta' talanqas wieħed minn dawn il-limiti jwassal għal bidla fit-tip, iżda dejjem jibqa' kklassifikat f'wieħed mit-tipi

d)	Il-karatteristiċi indikati b'żewġ stilel (**), b'referenza għall-kwalità taż-żejt, jimplikaw li għaż-żjut kollha tal-fdal taż-żebbuġa, il-limiti relattivi jistgħu ma jikkonkorrux.”

TIp	Aċidità (%) (*)	Valur ta' perossidu mEq O2/kg (*)	Xama' mg/kg (**)	2 glyceryl monopalmitate (%)	Stigmastadeina mg/kg (1)	Differenza ECN42 HPLC - et ECN42 Kalkolu teoretiku	K232 (*)	K270 (*)	Delta-K (*)	Evalwazzjoni organoleptika - Medjan tad-difett (*)	Evalwzzjoni organoleptika - Medjan tat-togħma tal-frott (Mf) (*)
1. Żejt taż-żebbuġa extra verġni	≤ 0,8	≤ 20	≤ 250	≤ 0,9 jekk % Aċidu palmitiku totali ≤ 14 % ≤ 1,0 jekk % Aċidu palmitiku totali > 14 %	≤ 0,10	≤ 0,2	≤ 2,50	≤ 0,22	≤ 0,01	Md = 0	Mf > 0
2. Żejt taż-żebbuġa verġni	≤ 2,0	≤ 20	≤ 250	≤ 0,9 jekk % Aċidu palmitiku totali ≤ 14 % ≤ 1,0 jekk % Aċidu palmitiku totali > 14 %	≤ 0,10	≤ 0,2	≤ 2,60	≤ 0,25	≤ 0,01	Md ≤ 2,5	Mf > 0
3. Żejt taż-żebbuġa lampanti	> 2,0	—	≤ 300 (3)	≤ 0,9 jekk % Aċidu palmitiku totali ≤ 14 % ≤ 1,1 jekk % Aċidu palmitiku totali > 14 %	≤ 0,50	≤ 0,3	—	—	—	Md > 2,5 (2)	—
4. Żejt taż-żebbuġa raffinat	≤ 0,3	≤ 5	≤ 350	≤ 0,9 jekk % Aċidu palmitiku totali ≤ 14 % ≤ 1,1 jekk % Aċidu palmitiku totali > 14 %	—	≤ 0,3	—	≤ 1,10	≤ 0,16	—	—
5. Żejt taż-żebbuġa magħmul minn żjut taż-żebbuġa raffinati u verġni	≤ 1,0	≤ 15	≤ 350	≤ 0,9 jekk % Aċidu palmitiku totali ≤ 14 % ≤ 1,0 jekk % Aċidu palmitiku totali > 14 %	—	≤ 0,3	—	≤ 0,90	≤ 0,15	—	—
6. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa mhux raffinat	—	—	> 350 (4)	≤ 1,4	—	≤ 0,6	—	—	—	—	—
7. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa raffinat	≤ 0,3	≤ 5	> 350	≤ 1,4	—	≤ 0,5	—	≤ 2,00	≤ 0,20	—	—
8. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa	≤ 1,0	≤ 15	> 350	≤ 1,2	—	≤ 0,5	—	≤ 1,70	≤ 0,18	—	—

TIp

Kontenut ta' aċidu (5)

Total ta' l-iżomeri tranżoleiċi (%)

Total ta' l-iżomeri tranżlinoleiċi + tranżlinoleniċi (%)

Il-komposizzjoni ta' l-Isteroli

Steroli totali (mg/kg)

Erythrodiol u uvaol (%) (**)

Miristiku (%)

Linoleniku (%)

Arakidiku (%)

Ejkosenojku (%)

Beheniku (%)

Linjoċeriku (%)

Kolesterol (%)

Brassikasterol (%)

Kampesterol (%)

Stigmasterol (%)

Betasitosterol (%) (6)

Delta-7-Stigmastenol (%)

1. Żejt taż-żebbuġa extra verġni

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,2

≤ 0,2

≤ 0,05

≤ 0,05

≤ 0,5

≤ 0,1

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 000

≤ 4,5

2. Żejt taż-żebbuġa verġni

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,2

≤ 0,2

≤ 0,05

≤ 0,05

≤ 0,5

≤ 0,1

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 000

≤ 4,5

3. Żejt taż-żebbuġa lampanti

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,2

≤ 0,2

≤ 0,10

≤ 0,10

≤ 0,5

≤ 0,1

≤ 4,0

—

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 000

≤ 4,5 (7)

4. Żejt taż-żebbuġa raffinata

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,2

≤ 0,2

≤ 0,20

≤ 0,30

≤ 0,5

≤ 0,1

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 000

≤ 4,5

5. Żejt taż-żebbuġa magħmul minn żjut taż-żebbuġa raffinati u verġni

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,2

≤ 0,2

≤ 0,20

≤ 0,30

≤ 0,5

≤ 0,1

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 000

≤ 4,5

6. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa mhux raffinat

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,3

≤ 0,2

≤ 0,20

≤ 0,10

≤ 0,5

≤ 0,2

≤ 4,0

—

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 2 500

> 4,5 (8)

7. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa raffinat

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,3

≤ 0,2

≤ 0,40

≤ 0,35

≤ 0,5

≤ 0,2

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 800

> 4,5

8. Żejt tal-fdal taż-żebbuġa

≤ 0,05

≤ 1,0

≤ 0,6

≤ 0,4

≤ 0,3

≤ 0,2

≤ 0,40

≤ 0,35

≤ 0,5

≤ 0,2

≤ 4,0

< Camp.

≥ 93,0

≤ 0,5

≥ 1 600

> 4,5

ANNESS IV

DETERMINAZZJONI TAL-KONTENUT TAX-XAMA’ PERMEZZ TAL-KROMATOGRAFIJA TAL-GASS B’KOLLONA KAPILLARI

1.   SKOP

Dan il-metodu jiddeskrivi proċedura għad-determinazzjoni tal-kontenut ta’ xama’ fiż-żjut taż-żebbuġa. Ix-xama’ jinfired skond l-għadd ta’ atomi tal-karbonju. Dan il-metodu jista’ jintuża partikularment biex issir distinzjoni bejn iż-żejt taż-żebbuġ miksub permezz tat-tagħsir u bejn dak miksub permezz ta’ l-estrazzjoni (żejt tal-fdal).

2.   PRINĊIPJU

Il-materja grassa, miżjuda b’livell standard intern xieraq, tiġi frazzjonata bil-kromatografija fuq kolonna ta’ ġell idratat tas-silika; l-ewwel frazzjoni miksuba fil-kondizzjonijiet ta’ prova (bil-polarità tiegħu tkun inqas minn dik tat-triglycerides) jiġi rkuprat, imbagħad jiġi analizzat direttament bil-kromatografija tal-gass fuq kolonna kapillari.

3.   APPARAT

3.1.   Flask Erlenmeyer ta’ 25 ml.

3.2.   Kolonna tal-ħġieġ għall-kromatografija tal-gass, ta’ diametru intern ta’ 15,0 mm, twila bejn 30 u 40 cm, u mgħammra b’vit.

3.3.   Apparat ta’ kromatografija tal-gass addattat għall-funzjonament bil-kolonna kapillari, mgħammar b’sistema għall-intoduzzjoni diretta fil-kolonna, u magħmul minn:

3.3.1.   Kompartiment termostatiku għall-kolonni, mgħammar bi programmatur tat-temperatura.

3.3.2.   Injettur kiesaħ għall-introduzzjoni diretta fil-kolonna.

3.3.3.   Indikatur tal-jonizzazzjoni tal-fjamma u konvertitur-amplifikatur.

3.3.4.   Reġistratur-integratur adattat għall-konvertitur-amplifikatur (3.3.3.), b’rata ta’ rispons ta’ mhux aktar minn sekonda, u b’velocità tal-karta varjabbli. (Wieħed jista’ juża wkoll sistemi informatiċi li jippermettu l-ġbir tad-dejta tal-kromatografija bil-gass permezz ta’ kompjuter.)

3.3.5.   Kolonna kapillari tal-ħġieġ jew tas-silika mdewba, twila bejn 8 u 12 m, ta’ diametru intern ta’ bejn 0,25 u 0,32 mm, miksija minn ġewwa b’likwidu, u bi ħxuna uniformi ta’ bejn 0,10 u 0,30 μm. (Likwidi għat-tifrix adattati għall-użu, tat-tipi SE52 jew SE54 fis-suq.)

3.4.   Mikrosiringa għall-introduzzjoni diretta fil-kolonna ta’ 10 μl, mgħammra b’labra iebsa.

3.5.   Vibratur ta’ l-elettriku.

3.6.   Evaporatur ċirkolari.

3.7.   Muffle furnace.

3.8.   Miżien analitiku li jiggarantixxi preċiżjoni ta’ + 0,1 mg.

3.9.   L-apparat tal-ħġieġ normali tal-laboratorju.

4.   REAĠENTI

4.1.   Ġell tas-silika tad-daqs ta’ fraka ta’ bejn 60 u 200 μm.

Poġġi l-ġell fil-forn f’temperatura ta’ 500 °C għal talanqas erba’ sigħat. Kessħu mill-ġdid, imbagħad żidlu l-ilma fi kwantità ta’ 2 % tal-ġell tas-silika mtella’. Ħawwad sew it-taħlita omoġenizzata. Ħalli fid-dlam għal talanqas 12-il siegħa qabel l-użu.

4.2.   n-hexane, għall-kromatografija.

4.3.   Eter etiliku, għall-kromatografija

4.4.   n-Heptane, għall-kromatografija.

4.5.   Soluzzjoni standard ta’ lauryl arachidate, f’0,1 % (m/V) fil-hexane (skond il-livell standard intern). (Wieħed jista’ juża wkoll palmitate tal-palmitil jew inkella methyl stearate)

4.5.1.   Soudan 1 (1-phenyl-azo-2-naphthol)

4.6.   Gass portatur: idroġenu jew elju pur għall-kromatografija tal-gass.

4.7.   Gassijiet awżiljari:

—	idroġenu pur għall-kromatografija tal-gass;

—	arja safja, għall-kromatografija tal-gass.

5.   PROĊEDURA

5.1.   Tħejjija tal-kolonna kromatografika

Dendel 15 g ta’ ġell tas-silika (4.1) fl-n-hexane (4.2) u daħħlu fil-kolonna (3.2). Ħallih joqgħod spontanjament, u kompli t-tqegħid bl-għajnuna ta’ shaker elettroniku (3.5) biex is-saff kromatografiku jsir aktar omoġenju. Saffi 30 ml ta’ n-hexane biex tneħħi l-impuritajiet li jista’ jkun hemm. Iżen eżatt 500 mg mill-kampjun bl-għajnuna tal-miżien (3.8.) fl-Erlenmeyer ta’ 25 ml (3.1.), u żid il-kwantità meħtieġa ta’ standard intern (4.5.) skond il-kontenut previst ta’ xama’. Per eżempju, żid 0,1 mg ta’ lauryl arachidat fil-każ taż-żejt taż-żebbuġa, u minn 0,25 sa 0,5 mg fil-każ taż-żejt tal-fdal taż-żebbuġa. Ittrasferixxi l-kampjun hekk ippreparat għall-kolonna kromatografika bl-għajnuna ta’ żewġ porzjonijiet ta’ 2 ml ta’ n-hexane (4.2.).

Ħalli s-solvent inixxi sa 1 mm ’il fuq mill-ogħla livell ta’ l-assorbent, imbagħad saffi 70 ml addizzjonali ta’ n-hexane sabiex tneħħi l-n-alcanes li jkunu preżenti naturalment. Imbagħad ibda l-eluzzjoni kromatografika billi tiġbor 180 ml tat-taħlita n-hexane/eter etiliku, b’proporzjon 99:1, filwaqt li tinżamm rata ta’ madwar 15-il taqtira kull 10 sekondi. L-eluzzjoni tal-kampjun għandha ssir f’temperatura ta’ l-ambjent ta’ 22 °C + 4.

Noti:

—	It-taħlita n-hexane/eter etiliku (99:1) għandha titħejja kuljum.

—

Biex tikkontrolla viżwalment l-eluzzjoni korretta tax-xama’, tista’ żżid mal-kampjun fis-soluzzjoni 100 μl ta’ 1 % Sudan fit-taħlita ta’ l-eluzzjoni. Peress li l-kolorant għandu retenzjoni intermedjarja bejn ix-xama’ u t-triglycerides, malli l-kulur jilħaq il-fond tal-kolonna kromatografika, jeħtieġ li l-eluzzjoni tkun sospiża għax ix-xama’ kollu jkunu ġew eluti.

Nixxef il-frazzjoni hekk miksuba fl-evaporatur ċirkolari (3.6.) sakemm is-solvent prattikament ikun tneħħa għalkollox. Neħħi l-aħħar 2 ml tas-solvent bl-għajnuna ta’ kurrent dgħajjef ta’ nitroġenu; imbagħad żid 2-4 ml ta’ n-heptane.

5.2.   Analiżi bil-kromatografija tal-gass

5.2.1.   Proċeduri preliminari

Waħħal il-kolonna mal-kromatografu tal-gass (3.3.) billi tqabbad it-terminal ta’ dħul fis-sistema on-column u t-terminal ta’ ħruġ ma’ l-indikatur. Agħmel verifika ġenerali ta’ l-apparat ta’ kromatografija bil-gass (l-operazzjoni taċ-ċirkwiti tal-gass, l-effiċjenza ta’ l-indikatur u tas-sistema ta’ reġistrazzjoni, eċċ.).

Jekk il-kolonna tkun qiegħda tintuża għall-ewwel darba, l-ewwel għandu jsir il-kondizzjonament tagħha. Għaddi nixxija rqiqa ta’ gass fil-kolonna, imbagħad ixgħel l-apparat tal-kromatografija tal-gass. Saħħanha bil-mod sakemm wara xi 4 sigħat tilħaq temperatura ta’ 350 °C. Żomm din it-temperatura għal talanqas sagħtejn, imbagħad għaddi għall-aġġustament ta’ l-apparat biex ikun jista’ jitħaddem (l-aġġustar tar-rata ta’ ċirkolazzjoni tal-gassijiet, it-tqabbid tal-fjamma, it-tqabbid mar-reġistratur elettroniku (3.3.4.), l-aġġustar tat-temperatura ta’ l-ambjent għall-kolonna, għall-indikatur, eċċ.) u rreġistra s-sinjal għal sensibbiltà talanqas darbtejn ikbar minn dik prevista għat-twettiq ta’ l-analiżi. Il-linja bażilari għandha tkun lineari, mingħajr l-ebda tip ta’ quċċata, u ma jista’ jkollha l-ebda sinjal ta’ devjazzjoni.

Devjazzjoni rettilineari negattiva tindika li l-konnessjonijiet tal-kolonna mhumiex sew; devjazzjoni pożittiva tindika li l-kolonna ma ġietx ikkondizzjonata kif suppost.

5.2.2.   Għażla tal-kondizzjonijiet tat-tħaddim

B’mod ġenerali, il-kundizzjonijiet tat-tħaddim li għandhom ikunu osservati huma dawn li ġejjin:

—	it-temperatura tal-kolonna:   20 °C/minuta   5 °C/minuta   20 °C/minuta   fil-bidu 80 °C (1′) → 240  °C → 325  °C (6′) → 340  °C (10′)

—	it-temperatura ta’ l-indikatur: 350 °C;

—	il-kwantità tal-materjal injettat: 1 μl tas-soluzzjoni (2-4 ml) ta’ n-heptane;

—	gass portatur: elju jew idroġenu bil-veloċità lineari l-aktar xierqa għall-gass magħżul (ara l-Appendiċi);

—	sensittività ta’ l-istrument: livell xieraq skond il-kundizzjonijiet ta’ hawn isfel:

Dawn il-kundizzjonijiet jistgħu jkunu mmodifikati skond il-karatteristiċi tal-kolonna u ta’ l-apparat ta’ kromatografija tal-gass, bil-għan li jinfired ix-xama’ kollu u li jkun hemm riżoluzzjoni sodisfaċenti tal-qċaċet (ara l-figura); il-periodu ta’ retenzjoni ta’ l-standard intern C32 għandu jkun ta’ 18-il minuta + 3. L-aktar quċċata tax-xama’ rappreżentattiva għandha tidher f’talanqas 60 % ta’ l-iskala.

Il-parametri ta’ l-integrazzjoni tal-qċaċet għandhom jiġu ddeterminati b’tali mod li tinkiseb evalwazzjoni korretta tas-superfiċji tal-qċaċet ikkunsidrati.

Nota: Minħabba t-temperatura finali għolja, hija permessa devjazzjoni pożittiva ta’ mhux aktar minn 10 % ta’ l-iskala sħiħa.

5.3.   Eżekuzzjoni ta’ l-analiżi

Tella’ 1 μl mis-soluzzjoni bl-għajnuna tal-mikrosiringa ta’ 10 μl; neħħi l-plunger tas-siringa sabiex il-labra tibqa’ vojta. Daħħal il-labra fl-injettur, u wara sekonda jew tnejn, injetta malajr; wara madwar 5 sekondi, oħroġ il-labra bil-mod.

Agħmel ir-reġistrazzjoni sa l-eluzzjoni totali tax-xama’.

Il-linja bażilari għandha dejjem tissodisfa l-kundizzjonijiet stipulati.

5.4.   Identifikazzjoni tal-qċaċet

L-identifikazzjoni tal-qċaċet differenti għandha ssir abbażi tal-ħin ta’ retenzjoni, skond tqabbil ma’ taħlitiet ta’ xama’ b’ħinijiet ta’ retenzjoni magħrufin, analizzati fl-istess kundizzjonijiet.

Il-Figura turi kromatogramma tax-xama’ ta’ żejt taż-żebbuġa verġni.

5.5.   Evalwazzjoni kwantitattiva

Ikkalkola s-superfiċji tal-qċaċet ta’ l-istandard intern, kif ukoll ta’ l-esters alifatiċi minn C40 sa C46, bl-għajnuna ta’ l-integratur.

Ikkalkola l-kontenut tax-xama’ ta’ kull wieħed mill-esters, f’mg/kg ta’ xaħam, skond il-formula:

Fejn:

Ax	=	is-superfiċje tal-quċċata ta’ kull ester, f’millimetri kwadri;
As	=	is-superfiċje tal-quċċata ta’ l-istandard intern, f’millimetri kwadri;
ms	=	il-massa ta’ l-istandard intern miżjud, f’milligrammi;
m	=	il-massa tal-kampjun meħud għall-analiżi, fi grammi.

6.   ESPRESSJONI TAR-RIŻULTATI

Indika t-total tal-kontenut tat-tipi differenti ta’ xama’ minn C40 sa C46, fi mg/kg ta’ materja grassa (ppm).

Nota: Il-komponenti li għandhom jiġu kkwantifikati jirreferu għall-qċaċet b’numru biż-żewġ tal-karbonju, bejn l-estri C40 u C46, skond l-eżempju tal-kromatogramma tax-xama’ taż-żejt taż-żebbuġa indikat fil-figura li ġejja. Jekk l-ester C46 jidher darbtejn, biex jiġi identifikat, jaqbel li ssir analiżi tal-frazzjoni tax-xama’ f’żejt tal-fdal taż-żebbuġa fejn il-quċċata C46 huwa faċilment identifikabbli għax għandha maġġoranza ċara.

Ir-riżultati għandhom ikunu espressi sa punt deċimali wieħed.

FIGURA

Kromatogramma tax-xama’ f’żejt taż-żebbuġa (*)

Appendiċi

Determinazzjoni tal-veloċità lineari tal-gass

Injetta minn 1 sa 3 μl metanu (jew propan) fl-apparat kromatografiku tal-gass, wara l-aġġustament tiegħu għall-kundizzjonijiet normali ta’ l-operazzjoni. Żomm kont tal-ħin li l-gass jieħu biex jgħaddi mill-kolonna, mill-mument li jiġi injettat sakemm tintlaħaq il-quċċata (tM).

Il-veloċità lineari f’ċm/sek. hija mogħtija bil-formula L/tM, fejn L huwa t-tul tal-kolonna f’ċm, u tM huwa l-ħin imkejjel f’sekondi.

“ANNESS VII

DETERMINAZZJONI TAL-PERĊENTWAL TA’ 2-GLYCERYL MONOPALMITATE

1.   SKOP U QASAM TA’ APPLIKAZZJONI

Dan il-metodu jiddeskrivi l-proċedura analitika biex jiġi ddeterminat il-perċentwal ta’ l-aċidu palmitiku fit-2 pożizzjoni tat-triglycerides permezz ta’ l-evalwazzjoni tat-2-glyceryl monopalmitate.

Dan il-metodu huwa applikabbli għaż-żjut veġetali likwidi fit-temperatura ta’ l-ambjent (20 °C).

2.   PRINĊIPJU

Wara t-tħejjija, il-kampjun ta’ żejt huwa sottomess għall-azzjoni tal-lipażi pankreatiku: idroliżi parzjali u speċifiku fil-pożizzjonijiet 1 u 3 tal-molekula ta’ triglyceride ġġib magħha id-dehra tal-monoglycerides fil-pożizzjoni 2. Il-preċentwal ta’ 2-glyceril monopalmitate fil-frazzjoni ta’ monoglyceride jiġi ddeterminat, wara silylation, permezz ta’ kromatografija tal-gass fuq kolonna kapillari.

3.   APPARAT U TAGĦMIR

3.1.   Flask Erlenmeyer ta’ 25 ml.

3.2.   Bikers ta’ 100, 250 u 300 ml.

3.3.   Kolonna tal-ħġieġ għall-kromatografija, b’dijametru intern ta’ 21-23 mm, twila 400 mm, mgħammra bi pjanċa tal-ħġieġ sinterizzat u vit.

3.4.   Provetti ta’ 10, 50, 100 u 200 ml.

3.5.   Flaskijiet ta’ 100 u 250 ml.

3.6.   Evaporatur ċirkolari.

3.7.   Tubi għaċ-ċentrifuga bil-qiegħ koniku ta’ 10 ml, b’tapp immolat.

3.8.   Ċentrifuga għat-tubi ta’ 10 u 100 ml.

3.9.   Termostat biex it-temperatura tinżamm f’ 40 ± 0,5 °C

3.10.   Pipetti ggradwati ta’ 1 u 2 ml.

3.11.   Siringa ipodermika ta’ 1 ml.

3.12.   Mikrosiringa ta’ 100 μl.

3.13.   Lenbut ta’ 1 000 ml

3.14.   Kromatografu tal-gass għal kolonni kapillari, mgħammar b’injettur on column fil-kiesaħ għall-introduzzjoni diretta tal-kampjun fil-kolonna, u b’forn biex tinżamm temperatura ta’ madwar 1 °C.

3.15.   Injettur on column fil-kiesaħ għall-introduzzjoni diretta tal-kampjun fil-kolonna.

3.16.   Rilevatur tal-jonizzazzjoni tal-fjamma u elettrometru.

3.17.   Reġistratur-integratur adattat għall-elettrometru b’veloċità ta’ risposta ta’ mhux aktar minn sekonda, u b’veloċità tal-karta varjabbli.

3.18.   Kolonna kapillari tal-ħġieġ jew tas-silika mdewba ta’ bejn 8 u 12-il metru, b’dijametru intern ta’ bejn 0,25 u 0,32 mm, miksija b’methylpolysiloxane jew b’phenyl methylpolysiloxane 5 %, bi ħxuna ta’ bejn 0,10 u 0,30 μm, li tista’ tintuża f’temperatura ta’ 370 °C.

3.19.   Mikrosiringa ta’ 10 μl mgħammra b’labra iebsa, twila talanqas 7.5 cm, għall-injezzjoni diretta fuq il-kolonna.

4.   REAĠENTI

4.1.   Ġell tas-silika tad-daqs ta’ fraka ta’ bejn 0 063 u 0 200 mm (70/280 mesh), imħejji kif ġej: qiegħed il-ġell tas-silika ġewwa kapsula tal-porċellana, nixxef fil-forn f’temperatura ta’ 160 °C għal 4 sigħat, imbagħad kessaħ f’temperatura ta’ l-ambjent f’dessikatur. Żid volum ta’ ilma ewkivalent għal 5 % tal-piż tal-ġell tas-silika, kif ġej: ġewwa flask Erlenmeyer ta’ 500 ml, iżen 152 g ġell tas-silika u żidlu 8 g ta’ ilma distillat, sodd it-tubu u ħawwad bil-mod sabiex l-ilma jinfirex b’mod uniformi. Ħalli joqgħod għal talanqas 12-il siegħa qabel l-użu.

4.2.   n-hexane (għall-kromatografija).

4.3.   Isopropanol.

4.4.   Isopropanol, soluzzjoni milwiema 1/1 (V/V).

4.5.   Lipażi pankreatika. Il-lipażi li tintuża għandu jkollha attività ta’ bejn 2 u 10 unitajiet ta’ lipażi għal kull mg (fis-suq jeżistu lipażi pankreatiċi b’attività ta’ bejn 2 u 10 unitajiet għal kull mg ta’ enżima).

4.6.   Soluzzjoni stabbilizzanti ta’ trishydroxymethylaminomethane: soluzzjoni milwiema 1 M miġjuba sa pH 8 (kontroll potenzjometriku) permezz ta’ HCI kkonċentrat (1/1 V/V).

4.7.   Sodju kolat, ta’ kwalità enżimatika, soluzzjoni milwiema 0,1 % (din is-soluzzjoni għandha tintuża sa 15-il jum wara l-preparazzjoni tagħha).

4.8.   Klorur tal-kalċju, soluzzjoni milwiema 22 %.

4.9.   Eter djetiliku għall-kromatografija.

4.10.   Solvent ta l-iżvilupp: taħlita n-hexane/eter djetiliku (87/13) (V/V).

4.11.   Idrossidu tas-sodju, soluzzjoni ta’ 12 % fil-piż.

4.12.   Phenolphthalein, soluzzjoni ta’ 1 % fl-etanol.

4.13.   Gass portatur: idroġenu jew elju, għall-kromatorgrafija tal-gass.

4.14.   Gassijiet awżiljari: – idroġenu, b’purità minima ta’ 99 %, mingħajr umidità jew sustanzi organiċi – u arja, għall-kromatografija tal-gass, bl-istess livell ta’ purità.

4.15.   Reaġent ta’ silanizzazzjoni: taħlita pyridine/hexamethyldisilazane, trimethylchlorosilane 9/3/1 (V/V/V) (Fis-suq jeżistu soluzzjonijiet lesti għall-użu). Jistgħu jintużaw reaġenti oħrajn ta’ silylation, partikolarment bit-trimethylsilyl trifluoracetamide + 1 % trimethylchlorosilane, dilwiti ma’ l-istess volum ta’ anhydrous pyridine).

4.16.   Kampjuni ta’ referenza: monoglycerides puri jew taħlitiet ta’ monoglycerides b’kompożizzjoni magħrufa tal-perċentwal, simili għal dik tal-kampjun.

5.   PROĊEDURA

5.1.   Tħejjija tal-kampjun

5.1.1.   Iż-żjut b’aċidità ħielsa ta’ inqas minn 3 % ma jeħtiġux jiġu newtralizzati qabel il-kromatografija tal-kolonna bil-ġell tas-silika. Iż-żjut b’aċidità ħielsa ta’ aktar minn 3 % għandhom ikunu sottomessi għan-newtralizzazzjoni skond il-punt 5.1.1.1.

5.1.1.1.   Ferra’ 50 g żejt u 200 ml n-hexane fil-lenbut ta’ 1 000 ml (3.13). Żid 100 ml isopropanol u kwantità tas-soluzzjoni ta’ idrossidu tas-sodju 12 % (4.11) ekwivalenti għall-aċidità ħielsa taż-żejt, miżjuda b’5 %. Ħawwad sewwa għal minuta. Żid 100 ml ilma distillat, erġa’ ħawwad u ħalli joqgħod.

Ferra’, imbagħad neħħi l-aħħar saff li fih is-sapun. Neħħi s-safef intermedji li jista’ jkun hemm (muċilaġni u sustanzi li ma jdubux). Aħsel is-soluzzjoni hexane taż-żejt newtralizzat b’porzjonijiet suċċessivi ta’ bejn 50 u 60 ml tas-soluzzjoni isopropanol/ilma 1/1 (V/V) (4.4) sakemm ma jibqax jidher il-kulur roża tal-phenolphthalein.

Neħħi l-biċċa l-kbira mill-hexane permezz tad-distillazzjoni fil-vakwu (per eżempju, jista’ jintuża evaporatur ċirkolari) uttrasferixxi ż-żejt għal ġo flask ta’ 100 ml (3.5). Nixxef iż-żejt fil-vakwu sakemm is-solvent ikun tneħħa għal kollox.

Fi tmiem din il-proċedura, l-aċidità taż-żejt għandha tkun inqas minn 0,5 %.

5.1.2.   Ferra’ 1 g ta’ żejt ippreparat kif deskritt hawn fuq, ġewwa flask Erlenmeyer ta’ 25 ml (3.1) u dewweb f’10 ml mit-taħlita ta’ l-iżvilupp (4.10). Ħalli s-soluzzjoni toqgħod għal talanqas kwarta qabel ma ssir il-kromatrografija fuq kolonna bil-ġell tas-silika.

Jekk is-soluzzjoni tkun imċajpra, għaddiha miċ-ċentrifuga biex tiżgura l-aqwa kundizzjonijiet għall-kromatografija. (Jistgħu jintużaw skrataċ ta’ ġell tas-silika SPE ta’ 500 mg lesti għall-użu).

5.1.3.   Tħejjija tal-kolonna kromatografika

Ferra’ fil-kolonna (3.3) madwar 30 ml mis-solvent ta’ l-iżvilupp (4.10), daħħal biċċa qoton fil-parti ta’ isfel tal-kolonna bl-għajnuna ta’ virga tal-ħġieġ; agħfas biex tneħħi l-arja.

Ġo biker, ipprepara suspensjoni ta’ 25 g ġell tas-silika (4.1) f’madwar 80 ml mis-solvent ta’ l-iżvilupp, u ferragħ fil-kolonna bl-għajnuna ta’ lenbut.

Iċċekkja li l-ġell kollu tas-silika jkun daħal fil-kolonna; aħsel bis-solvent ta’ l-iżvilupp (4.10), iftaħ il-vit u ħalli l-livell tal-likwidu jilħaq madwar 2 mm ‘il fuq mil-livell superjuri tal-ġell tas-silika.

5.1.4.   Kromatografija fuq kolonna

Ġo flask Erlenmeyer ta’ 25 ml (3.1), iżen eżatt 1 g tal-kampjun imħejji skond il-punt 5.1.

Dewweb il-kampjun f’10 ml mis-solvent ta’ l-iżvilupp (4.10). Ferragħ is-soluzzjoni fil-kolonna kromatografika mħejjija skond il-punt 5.1.3. Kemm jista’ jkun, tħarrikx is-superfiċje tal-kolonna.

Iftaħ il-vit u ħalli s-soluzzjoni tal-kampjun tnixxi sakemm tilħaq il-livell tal-ġell tas-silika. Żviluppa b’150 ml mis-solvent ta’ l-iżvilupp. Aġġusta r-rata sa 2 ml/min (sabiex 150 ml inixxu fil-kolonna f’madwar 60-70 minuta).

Irkupra l-eluzzjoni ġo flask ta’ 250 ml li jkun ġie mwieżen minn qabel. Evapora s-solvent fil-vakwu u neħħi l-aħħar traċċi tiegħu taħt kurrent ta’ nitroġenu.

Iżen il-flask u ikkalkula l-estratt irkuprat.

(Fil-każ li jkunu qed jintużaw skrataċ SPE tas-silika lesti għall-użu, ipproċedi kif ġej: Daħħal 1 ml mis-soluzzjoni (5.1.2.) ġo l-iskrataċ, imħejjija minn qabel b’3 ml ta’ n-hexane.

Saffi s-soluzzjoni, u żviluppa b’4 ml ta’ n-hexane/eter djetiliku 1/1 (V/V).

Irkupra s-soluzzjoni f’tubu ta’ 10 ml, u evapora taħt kurrent ta’ nitroġenu sakemm tkun nixfet.

Esponi l-fdal niexef għal-lipażi pankreatika (5.2.). Huwa fondamentali li tivverifika l-kompożizzjoni ta’ aċidi grassi qabel u wara li jiġi mgħoddi mill-iskartoċċ SPE).

5.2.   Idroliżi bil-lipażi pankreatika

5.2.1.   Fit-tubu għaċ-ċentrifuga, iżen 0,1 g taż-żejt imħejji skond il-punt 5.1. Żid 2 ml mis-soluzzjoni stabbilizzanti (4.6.), 0,5 ml mis-soluzzjoni ta’ sodju kolat (4.7), u 0,2 ml mis-soluzzjoni ta’ klorur tal-kalċju, filwaqt li tħawwad sewwa wara kull żieda. Agħlaq it-tubu b’tapp li jissiġilla mħejji għal dan il-għan u qiegħdu fit-termostat f’temperatura ta’.

5.2.2.   Żid 20 mg lipażi, ħawwad bil-galbu (filwaqt li tevita li jixxarrab it-tapp), u qiegħed it-tubu fit-termostat għal eżatt 2 minuti, imbagħad aqilgħu, ħawdu sewwa għal eżatt minuta, u ħallih jiksaħ.

5.2.3.   Żid 1 ml ta’ eter djetiliku, agħlaq bit-tapp u ħawwad sew, imbagħad għaddi miċ-ċentrifuga, u ittrasferixxi s-soluzzjoni ta’ eter ġo tubu nadif u niexef, bl-għajnuna ta’ mikrosiringa.

5.3.   Tħejjija tad-derivattivi silanizzati u tal-kromatografija tal-gass

5.3.1.   Bl-għajnuna ta’ mikrosiringa, daħħal 100 μl mis-soluzzjoni (5.2.3.) ġo tubu bil-qiegħ koniku ta’ 10 ml.

5.3.2.   Neħħi s-solvent taħt kurrent dgħajjef ta’ nitroġenu, żid 200 μl ta’ reaġent ta’ silanizzazzjoni (4.15.), agħlaq bit-tapp u ħalli joqgħod għal 20 minuta.

5.3.3.   Wara 20 minuta, żid bejn 1 u 5 ml n-hexane (skond il-kundizzjonijiet kromatografiċi): is-soluzzjoni li tirriżulta hija lesta għall-kromatografija tal-gass.

5.4.   Kromatografija tal-gass

Il-kundizzjonijiet ta’ tħaddim huma dawn li ġejjin:

—	Temperatura ta’ l-injettur (on column) inqas mit-temperatura tat-tgħollija tas-solvent (68 °C);

—	Temperatura tar-rivelatur: 350 °C;

—	Temperatura tal-kolonna: programmar tat-temperatura tal-forn: 60 °C għal minuta, b’żieda ta’ 15 °C kull minuta sa 180 °C, imbagħad ta’ 5 °C kull minuta sa 340 °C, imbagħad 340 °C matul 13-il minuta;

—

Gass portatur: idroġenu jew elju, aġġustat għall-veloċità lineari xierqa sabiex tinkiseb r-riżoluzzjoni riflessa fil-Figura 1. Il-ħin tar-retenzjoni tat-triglyceride C54 għandu jkun ta’ 40 + 5 minuti (ara l-Figura 2); (Il-kundizzjonijiet ta’ tħaddim indikati hawn fuq jingħataw bħala proposta indikattiva. Kull operatur ikollu jaddattahom kif xieraq biex jilħqu r-reżoluzzjoni mixtieqa. It-tul tal-quċċata li tikkorrispondi għat-2-glyceryl monopalmitate għandu jkun ugwali għal talanqas 10 % mill-iskala tar-reġistratur).

—	L-ammont ta’ sostanza injettata: 0,5-1 μl mis-soluzzjoni (5 ml) ta’ n-hexane (5.3.3.).

5.4.1.   Identifikazzjoni tal-qċaċet

Il-monoglycerides individwali jiġu identifikati skond il-ħinijiet ta’ retenzjoni miksuba, u b’relazzjoni ma’ dawk miksuba bit-taħlitiet standard ta’ monoglycerides analizzati fl-istess kundizzjonijiet.

5.4.2.   Evalwazzjoni kwantitattiva

Is-superfiċje ta’ kull quċċata tiġi kkalkulata permezz ta’ integratur elettroniku.

6.   ESPRESSJONI TAR-RIŻULTATI:

Il-perċentwal ta’ glyceryl monopalmitate jiġi kkalkulat abbażi tar-relazzjoni bejn is-superfiċje tal-quċċata u t-total tas-superfiċji tal-qċaċet tal-monoglycerides kollha (ara l-Figura 2), skond il-formula:

Glyceril monopalmitate (%):

Fejn:

Ax	=	is-superfiċje tal-quċċata li tikkorrispondi għall-glyceryl monopalmitate
ΣA	=	it-total tas-superfiċji tal-qċaċet kollha tal-monoglycerides

Ir-riżultat għandu jingħata b’ punt deċimali wieħed.

7.   RAPPORT TA’ L-ANALIŻI

Ir-rapport ta’ l-analiżi għandu jispeċifika:

—	ir-referenza għal dan il-metodu;

—	it-tagħrif kollu meħtieġ għall-identifikazzjoni kompleta tal-kampjun;

—	ir-riżultat ta’ l-analiżi;

—	kull devjazzjoni minn dan il-metodu, sew minħabba deċiżjoni tal-partijiet ikkonċernati sew minħabba raġuni oħra;

—	id-dettalji ta’ l-identifikazzjoni tal-laboratorju, id-data ta’ l-analiżi u l-firma tal-persuni responsabbli għaliha.

Figura 1

Kromatogramma tal-prodotti tar-reazzjoni tas-silanizzazzjoni miksubin bl-azzjoni tal-lipażi fuq żejt taż-żebbuġa raffinat miżjud b’20 % ta’ żejt esterifikat (100 %).

Figura 2

Kromatogramma ta’:

A)   Żejt taż-żebbuġa mhux esterifikat, wara l-lipażi; wara s-silanizzazzjoni; f’dawn il-kundizzjonijiet (kolonna kapillari 8-12 m), il-frazzjoni ta’ xama’ tiġi elwita fl-istess ħin bħall-frazzjoni ta’ diglyceride, jew ftit wara.

Wara l-lipażi, il-kontenut ta’ triglycerides ma għandux jaqbeż 15 %.

Kromatogramma ta’:

B)   żejt esterifikat wara l-lipażi; wara s-silanizzazzjoni; f’dawn il-kundizzjonijiet (kolonna kapillari 8-12 m), il-frazzjoni ta’ xama’ tiġi elwita fl-istess ħin bħall-frazzjoni ta’ diglyceride, jew ftit wara.

Wara l-lipażi, il-kontenut ta’ triglycerides ma għandux jaqbeż 15 %.

8.   NOTI

Nota 1   TĦEJJIJA TAL-LIPAŻI

Lipażi b’attività sodisfaċenti huma disponibbli fis-suq. Wieħed jista’ jippreparahom ukoll fil-laboratorju, kif ġej:

Kessaħ 5 kg ta’ frixa friska tal-majjal sa 0 °C. Neħħi x-xaħam solidu u t-tessut konnettiv ta’ madwarha, u itħan ġo blender sakemm issir pasta likwida. Ħawwad din il-pasta għal bejn 4 u 6 sigħat ma’ 2,5 litru ta’ anhydrous acetone, imbagħad għaddi miċ-ċentrifuga. Oħroġ il-fdal tliet darbiet oħra bl-istess volum ta’ anhydrous acetone, imbagħad darbtejn b’taħlita acetone/eter djetiliku (1/1) (V/V), u darbtejn bl-eter djetiliku.

Nixxef il-fdal matul 48 siegħa fil-vakwu biex jinkiseb trab stabbli li jżomm għal żmien twil fil-friġġ u protett mill-umdità.

Nota 2.   KONTROLLAR TA’ L-ATTIVITA’ LIPAŻIKA

Ħejji emulsjoni ta’ żejt taż-żebbuġa kif ġej:

Ġo mikser, ħawwad għal 10 minuti taħlita magħmula minn 165 ml soluzzjoni ta’ gomma arabika f’100 g/l, 15 g silġ mitħun u 20 ml żejt taż-żebbuġa newtralizzat minn qabel.

Imbagħad daħħal 10 ml minn din l-emulsjoni f’biker ta’ 50 ml, imbagħad 0,3 ml minn soluzzjoni ta’ sodju kolat f’0,2 g/ml u 20 ml ilma distillat.

Qiegħed il-biker ġo termostat regolat għal 37 °C; daħħal l-elettrodi tal-miter tal-pH u l-aġitatur bl-iskrun.

Bl-għajnuna ta’ buretta, qattar soluzzjoni ta’ idrossidu tas-sodju 0,1 N sakemm jintlaħaq livell pH ta’ 8,3.

Żid kwantità ta’ sospensjoni ta’ trab tal-lipażi fl-ilma (0,1 g/ml ta’ lipażi). Malli l-miter tal-pH jindika livell pH ta’ 8.3, qabbad il-kronometru u żid is-soluzzjoni ta’ idrossidu tas-sodju billi tqattarha bir-ritmu meħtieġ biex il-livell pH jinżamm f’8.3. Innota kull minuta l-volum tas-soluzzjoni li jkun ġie kkunsmat.

Irreġistra din l-informazzjoni fi grafika x/y, bil-ħin fuq l-assi x, u l-millilitri ta’ soluzzjoni ta’ alkali 0,1 N ikkunsmati biex jinżamm livell kostanti tal-pH fuq l-assi y. B’hekk għandha tinkiseb grafika lineari.

L-attività tal-lipażi, imkejla f’unitajiet ta’ lipażi għal kull mg, tiġi kkalkolata bil-formula li ġejja:

Fejn:

A	hija l-attività f’unitajiet ta’ lipażi/mg;
V	hija l-għadd ta’ millilitri ta’ soluzzjoni ta’ idrossidu tas-sodju 0,1 N kull minuta (ikkalkulat abbażi tal-grafika);
N	hija n-normalità tas-soluzzjoni ta’ idrossidu tas-sodju;
m	hija l-massa tal-lipażi tat-test f’mg.

L-unità ta’ lipażi hija ddefinita bħala l-kwantità ta’ enżimi li jeħilsu 10 mikro-ekwivalenti ta’ aċidu kull minuta.”;