EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52008IE0494
Opinion of the European Economic and Social Committee on Geographical indications and designations
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografiċi
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografiċi
OJ C 204, 9.8.2008, p. 57–65
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
9.8.2008 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea |
C 204/57 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografiċi
(2008/C 204/14)
Nhar is-27 ta' Settembru 2007 il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, iddeċieda, b'konformità ma' l-Artikolu 29(2) tar-Regoli tal-Proċedura tiegħu li jfassal opinjoni proprja dwar
Indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet.
Is-Sezzjoni Specializzata għall-Agrikoltura, l-Iżvilupp Rurali u l-Ambjent, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar is-26 ta' Frar 2008 Ir-rapporteur kien is-Sur CAMPLI.
Matul l-443 sessjoni plenarja tiegħu, li nżammet fit-12 ta' Marzu 2008, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-Opinjoni b'124 voti favur, b'vot kontra u 3 astensjonijiet.
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1 |
Il-KESE jħoss l-utilità li jiddiskuti aktar fil-fond u jerġa jqajjem id-dibattitu dwar il-politika tal-kwalità ta' l-UE kollha kemm hi, biex tiġi assigurata sinerġija, bejn l-ħtiġijiet regolamentari fil-qasam tas-sigurtà ta' l-ikel, l-ambjent u l-preokkupazzjonijiet soċjali, b'rabta ma' l-għanijiet ta' marka potenzjali ta' kwalità ta' l-UE, u dik immirata lejn il-valorizzazzjoni tal-partikolaritajiet produttivi u alimentari tar-reġjuni differenti ta' l-UE li għandhom livelli aktar għoljin. |
1.1.1 |
Fir-rigward ta' l-effiċjenza tas-sistema ta' indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografici, il-KESE qiegħed jara bżonn ta'
Il-KESE jħoss li dawn il-kritiki ġew indirizzatti biss parzjalment fir-reviżjoni li wasslet għar-Regolament (KE) 510/06 u jħoss li dawn iridu jiġu irranġati minħabba li jistgħu jiggravaw meta l-iskema tiġi estiża għall-pajjiżi li m'humiex fl-UE. |
1.1.2 |
Fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jipproponi li għandhom jiġu stabbiliti miżuri biex jassiguraw ir-reputazzjoni tal-prodott fis-suq, it-tisħiħ tal-korpi tat-tmexxija ta'l-IĠ, u l-introduzzjoni ta' speċifikazzjonijiet li huma ċari u realistiċi, mwieżna minn kontrolli tassew indipendenti, effiċjenti u effikaċi. |
1.1.3 |
Għalhekk il-KESE jirrakkomanda li l-kunsens neċessarju dwar il-kontenut ta'l-ispeċifikazzjonijiet, jiġi żgurat fil-mument ta' l-applikazzjoni għar-reġistrazzjnoni, bl-applikazzjoni ta' kriterji ta' rappreżentanza mill-assoċjazzjoni applikanti, sabiex jiġi żgurat li jintlaħaq kunsens adegwat dwar aspetti kumplessi u kontroversjali. |
1.1.4 |
Barra minn hekk, fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jenfasizza li l-IĠ iridu jitniżżlu dejjem iktar fost l-għodda essenzjali għall-iżvilupp rurali fl-Istati Membri, billi f'kull opportunità possibbli, jorbtu flimkien l-adozzjoni ta'l-IĠ u l-miżuri maħsuba fit-tieni pilastru, b'mod partikolari fir-rigward tal-pajjiżi li għadhom kif daħlu fl-UE u ż-żoni żvantaġġati b'mod ġenerali. |
1.1.5 |
Fl-aħħar nett, fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jħoss li l-iskema ta'l-IĠ — meqjusa bħala opportunità għall-iżvilupp rurali — trid timxi flimkien ma' l-aspettativi dejjem jikbru, anke ta' sura etika, soċjali u ambjentali tal-konsumatur. Jekk jiġi msarraf fi strateġija ta' sħubija ma' żoni oħra tad-dinja, dan l-approċċ jista jkabbar il-kunsens dwar id-denominazzjonijiet ta' oriġini u t-taħdidiet tan-negozjar multilaterali, anke permezz ta' ftuħ regolat u kkontrollat tajjeb għall-importazzjoni ta' prodotti IĠ minn pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw. |
1.1.6 |
Fir-rigward tal-valorizzazzjoni tal-prodotti IĠ, il-KESE jħoss li jrid jiżdied l-appoġġ għal inizjattivi ta' promozzjoni tal-marki Kommunitarji, sabiex l-operaturi jkunu infurmati aktar u sabiex il-prodotti IĠ jingħarfu aħjar mill-konsumaturi, speċjalment fil-pajjiżi fejn dawn l-inizjattivi huma inqas żviluppati, sabiex jiżdiedu l-GIs, issir distribuzzjoni iktar uniformi fl-UE u tiżdied d-domanda tas-suq. |
1.1.7 |
Fir-rigward tar-riċerka u t-tixrid ta' l-informazzjoni dwar l-impatt ta' l-iskema fir-territorji u fis-swieq ta' l-UE, il-KESE jirrakkomanda tixrid xieraq u uniformi tar-riżultati tar-riċerka pożittiva li saret mid-dipartimenti differenti tal-Kummissjoni fl-Istati Membri kollha u għall-partijiet interessati kollha. |
1.1.8 |
Il-KESE jirrakkomanda li n-negozjati dwar il-kummerċ internazzjonali dwar l-indikazzjonijiet u d-denominazzjonijiet ġeografiċi jsiru parti minn politika usa dwar kooperazzjoni internazzjonali. F'dan ir-rigward, il-pakkett tan-negozjati multilaterali għandu jitneda mill-ġdid b'impetu u konvinzjoni ikbar (estensjoni ta' l-Artikolu 23 tal-Ftehim dwar l-Aspetti tad-Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali Relatati mal-Kummerċ (TRIPS/ADPIC) għall-prodotti kollha tal-GI; reġistru internazzjonali; għajnuna teknika għall-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw), u fl-istess ħin u b'mod effettiv jitkomplew ukoll in-negozjati bilaterali komplimentari. |
1.2 |
B'referenza partikolari għas-sitt suġġetti li ġew identifikati mill-Kummissjoni bħala oqsma għal evalwazzjoni futura tal-politika (ara. l-2720 laqgħa tal-Kunsill ta' l-UE — l-20 ta' Marzu 2006): |
1.2.1 |
L-ewwel suġġett: “L-identifikazzjoni bħala ingredjenti ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u tad-denominazzjonijiet ta' oriġini protetti”. Il-KESE jikkunsidra li bi ftehim ma' kull min hu involut fl-assoċjazzjonijiet applikanti (konsorzja ta' protezzjoni eċċ) jiġu stabbiliti l-kriterji u l-parametri dwar il-kontenut ta' l-ingredjenti tal-GI, sabiex tkun tista tintuża d-denominazzjoni ta' indikazzjoni u d-denominazzjoni ġeografika fuq il-prodott aħħari. |
1.2.2 |
It-tieni suġġett: “L-Użu ta' strumenti alternattivi bħall-marki tal-fabbrika biex jiġu protetti l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' oriġini”. Il-KESE jikkunsidra bħala fattibbli l-użu ta' marki tal-fabbrika reġistrati għall-protezzjoni tal-GI barra mill-UE, madankollu din m'hijiex is-soluzzjoni tal-problema għall-protezzjoni internazzjonali tad-denominazzjonijiet għaliex hi kumplessa (meta jitqiesu n-numru ta' pajjiżi potenzjalment konċernati), għalja (għalhekk prattikabbli biss mill-organizzazzjonijiet kummerċjali kbar u b'riżorsi finanzjarji kbar) u ma toffrix protezzjoni sħiħa. |
1.2.3 |
It-Tielet Suġġett: “Ir-raġġ ta' applikazzjoni tal-prodotti maħsuba fir-regolament, b'attenzjoni partikolari għall-melħ, ħxejjex aromatiċi mħallta, prodotti tal-qasab u l-ħwawar”. Il-KESE jħares b'mod pożittiv lejn l-evoluzzjoni tar-regolamentazzjoni Komunitarja għall-ilqugħ ta' talbiet ta' ċertifikazzjoni ta' oriġini anke għall-prodotti li m'humiex eżattament agrikoli (melħ, ħxejjex aromatiċi mħallta, prodotti tal-qasab, ħwawar eċċ.), bil-għan li tippromovi l-kultura rurali ta' territorju. Fl-istess ħin jirrakkomanda l-estensjoni tagħha għall-prodotti agrikoli kollha li għadhom ma ġewx ikkunsidrati. |
1.2.4 |
Ir-Raba' Suġġett: “L-identifikazzjoni ta' oriġini tal-materja prima”. F'kuntest ġenerali ta' ftehimiet volontarji industrijali bejn il-partijiet kollha konċernati maħsub mill-proċedura attwali ta' talba għad-denominazzjoni, il-KESE jirrakkomanda li, fil-każ tad-DPOs (Denominazzjoni Protetta ta' l-oriġini), jiġu evalwati b'aktar attenzjoni l-aspetti marbuta ma' l-użu tal-materja prima, anke minħabba l-fatt li l-materja prima kollha trid bilfors tiġi mit-territorju denominat. |
1.2.5 |
Il-Ħames Suġġett: “Il-kriterji użati biex jiġi vvalutat l-istatus ġeneriku ta' denominazzjoni”. Anke fid-dawl tad-diżgwidi li qamu s'issa, il-KESE jirrakkomanda li jiġu definiti strumenti aktar dettaljati, sabiex iwasslu għal rikonoxximent aktar faċli ta' l-istoriċità u/jew tar-reputazzjoni ta' denominazzjoni, bħal pereżempju awtorità (jew ġurija) li taġixxi bħala filtru, u/jew ta' monitoraġġ tad-denominazzjonijiet ta' oriġini potenzjali fl-Istati ta' l-Unjoni Ewropea jew fora oħra ta' konċiljazzjoni barra l-qrati. |
1.2.6 |
Is-Sitt Suġġett: “Tfassil tas-simboli Komunitarji li jidentifikaw l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' oriġini protetti”. Il-KESE jħoss li l-unifkazzjoni tas-simboli tad-DPO u l-IĠP(Indikazzjonijiet Ġeografiċi Protetti) tista twassal għal problema ta' nuqqas ta' ugwaljanza bejn żewġ realtajiet b'dinjità indaqs, stabbiliti u parti integrali mit-territorji. Minħabba l-ħtieġa ta' komunikazzjoni aktar effettiva fir-rigward tal-konsumatur, għandu jkun hemm distinzzjoni viżiva aktar qawwija minn issa fis-simboli tad-DPO u l-IĠP (pereżempju kuluri differenti), filwaqt li għas-simboli oħra Ewropej (TSG u Agrikoltura Bijoloġika), id-differenza għandha tkun aktar evidenti (anke b'simboli differenti). |
1.3 |
Għalhekk il-KESE jittama li meta jerġgħu jibdew id-diskussjonijiet dwar il-futur tal-PAK lejn l-2013, l-istrateġija globali ta' l-Unjoni Ewropea tindirizza, b'mod komprensiv u sistematiku, l-isfidi kollha li l-agrikoltura u l-ikel Ewropew jiffaċċjaw: politika tas-suq, li trid tibqa' maqgħuda u timmira li tikkumbatti t-theddid li dejjem jiżdied għad-dħul ikkawżat min-natura volatili ta' swieq agrikoli iktar miftuħa u globalizzati; politika ta' żvilupp rurali iktar b'saħħitha u iktar inċiżiva; politika ta' kwalità li tkun meqjusa bħala pilastru ewlieni għall-futur ta' l-agrikoltura Ewropea kollha; politika bbilanċjata u sostnuta tar-riżorsi naturali u ta' l-enerġija. |
1.4 |
Fl-aħħarnett il-KESE jistieden l-Istati Membri biex jiżviluppaw l-inizjattiva tagħhom biex tinkiseb il-valorizzazzjoni sħiħa tas-sistema Ewropea ta' l-IĠO u d-DPO, sabiex jiġu publiċizzati aħjar kemm il-prodotti agrikoli tat-territorju tagħhom kif ukoll il-mudell agrikolu Ewropew. |
2. Introduzzjoni: L-iskema Ewropea ta' l-indikazzjonijiet u d-denominazzjonijiet ġeografiċi: oriġini u żvilupp
2.1 |
Fis-soċjetà ċivili Ewropea, l-għarfien tal-konsumaturi dwar il-proprjetajiet tal-prodotti ta' l-ikel agrikolu ilu, għal xi żmien, jiżdied regolarment, u dan wassal għal domanda għall-prodotti ta' kwalità. L-UE wieġbet għal din id-domanda b'politika regolatorja u ta' titjib tal-profil tal-prodotti ta'l-ikel agrikolu ta' kwalità, li tkopri kemm kwistjonijiet ta' sigurtà ta' l-ikel (“il-pakkett dwar l-iġjene”, traċċabilità eċċ.) u kwistjonijiet marbuta mal-proprjetajiet distintivi ta' ċerti prodotti (marki tal-kwalità: biedja organika, GIs). Dan hu kif għandu jinftiehem it-terminu “kwalità” f'din l-Opinjoni. |
2.2 |
F'dan il-kuntest, tfasslu regolamenti speċifiċi ta' l-UE li jirrikonoxxu speċjalitajiet lokali assoċjati ma' post ta' oriġini: prodotti lokali li l-kwalità jew ir-reputazzjoni tagħhom hija marbuta ma' żona jew reġjuni ta' produzzjoni partikolari jew ma' materja prima jew metodi ta' produzzjoni użati f'żona ġeografika definita. |
2.3 |
F'pajjiżi Ewropej tal-Baċir Mediterranju, il-protezzjoni tad-denominazzjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-post ta' l-oriġini, bħala mezz ta' identifikazzjoni ta' prodott ta' l-ikel tmur lura għall-bidu tas-seklu għoxrin. Oriġinarjament introdotta fis-settur ta' l-inbid u mbagħad estiża għall-prodotti ta'l-ikel agrokolu oħra. |
2.4 |
Fl-1992 il-Kummissjoni għall-ewwel darba adottat qafas leġislattiv komuni dwar denominazzjonijiet ta' ikel agrikolu, li kien japplika għall-Istati Membri kollha ta' l-UE. Il-leġiżlazzjoni l-ġdida ssellfet definizzjonijiet, rekwiżiti u proċeduri minn leġiżlazzjoni nazzjonali diġà eżistenti, kif jidher ċar mir-rabta mill-qrib bejn il-frażi Ewropea protected designation of origin (denominazzjoni protetta ta' oriġini),appellation d'origine controlée Franċiża, denominación de origen Spanjola, u saħansitra t-Taljana denominazione di origine controllata. |
2.5 |
Il-qafas leġizlattiv kien jikkonsisti mir-Regolament (KEE) 2081/92 dwar il-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' l-oriġini għall-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel, u mir-Regolament (KEE) 2082/92 dwar ċertifikati ta' natura speċifika għall-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel. Iż-żewġ regolamenti ġew aġġornati reċentement, bir-Regolamenti (KE) Nru 510/2006 u 509/2006 ta' Marzu 2006 rispettivament. |
2.6 |
Ir-Regolament (KE) 510/2006 jitratta l-protezzjoni tad-denominazzjonijiet ta' prodotti li n-natura speċifika tagħhom hija determinata mill-oriġini ġeografika tagħhom, jiġifieri denominazzjonijiet protetti ta' l-oriġini (DPOs) u indikazzjonijiet ġeografiċi protetti (PGIs). |
2.6.1 |
Prodotti li għandhom it-tabella PDO għandhom karatteristiċi li ġejjin biss mill-ambjent naturali u mill-ħiliet tal-produtturi tar-reġjun minn fejn ġejjin. Għalhekk, fejn huma kkonċernati l-PDOs, l-istadji kollha tal-proċess ta' produzzjoni — il-produzzjoni ta' materja prima, l-iproċessar u l-preparazzjoni — iridu jsiru fiż-żona kkonċernata u jrid ikun hemm rabta mill-qrib ħafna bejn il-karatteristiċi tal-prodott u l-oriġini ġeografika tiegħu. Eżempji ta' PDOs huma Huile d'olive de Nyons, Parmigiano reggiano u Shetland Lamb. |
2.6.2 |
Prodotti li għamdhom it-tabella PGI, ukoll għandhom karatteristika speċifika li torbothom ma' reġjun partikolari, iżda stadju wieħed biss fil-proċess tal-produzzjoni jrid isir f'dik iż-żona, pereżempju, il-materja prima użata tista' tiġi minn reġjun ieħor. Eżempji ta' PGIs huma Clare Island Salmon, Arancia Rossa di Sicilia u Dortmund Bier. |
2.7 |
Ir-Regolament (KE) 509/2006 jitratta l-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel rikonoxxuti bħala speċjalitajiet tradizzjonali ggarantiti (TSGs); din it-tabella hija użata għall-prodotti b'karatteristiċi speċifiċi li jirriżultaw aktar minn ingredjenti tradizzjonali jew metodi ta' produzzjoni milli minn l-oriġini ġeografika. Eżempji ta' TSGs huma Jamón serrano, birra Kriek u ħobż Kalakukko. |
2.8 |
Ir-Regolamenti (KE) Nru 509 u 510/2006 ġew adottati mill-Kunsill ta' l-UE fl-20 ta' Marzu 2006. Fl-istess laqgħa, il-Kummissjoni għamlet stqarrija dwar reviżjoni futura tal-politika dwar l-operat tar-Regolament (KE) Nru 510 u l-iżvilupp ġejjieni tiegħu (3). |
2.9 |
Il-leġiżlazzjoni l-ġdida dwar id-denominazzjonijiet ta' kwalità ssemplifikat is-sistema konsiderevolment. Per eżempju, l-applikanti, qabel kienu jippreżentaw l-applikazzjoni tar-reġistrazzjoni lill-awtoritajiet rilevanti f'pajjiżhom, li kienu jevalwawha u mbagħad jibgħatu d-dossier kollu lill-Kummissjoni, li għal darb'oħra kienet terġa tevalwah fil-fond. Iżda issa, l-Istati Membri huma responsabbli mill-evalwazzjoni ta' l-applikazzjoni skond ir-regolamenti u l-linji gwida tal-Kommunità. Ir-rwol tal-Kummissjoni huwa biss li tevalwa l-komponenti prinċipali, miġbura f'dokument wieħed li mbagħad jiġi ppublikat fil-ĠUKE (il-Ġurnal Uffiċjali tal-Komunità Ewropea). Titjib ieħor huwa li produtturi minn pajjiżi terzi jistgħu jibgħatu l-applikazzjonijiet għar-reġistrazzjoni dritt lill-Kummissjoni, fejn qabel l-applikazzjonijiet kellhom jgħaddu minn idejn l-awtoritajiet nazzjonali, li mhux dejjem kienu lesti jew f'pożizzjoni li jevalwawhom. |
2.10 |
Fil-5 ta' Frar 2007, il-Kummissjoni organizzat Konferenza dwar iċ-Ċertifikazzjoni tal-Kwalità ta' l-Ikel, li estendiet konsiderevolment il-firxa ta' kwistjonijiet li jistgħu jiġu indirizzati (skemi ta'ta' ċertifikazzjoni, skemi ta' marki ta' kwalità) u inkluż, il-kwistjoni essenzjali dwar is-sigurtà ta' l-ikel, jiġifieri l-kwalità meqjusa bħala sistema tas-sigurtà ta' l-ikel ta' l-UE. Mhix kumbinazzjoni li l-ewwel konklużjoni tal-Konferenza tgħid: “L-ikel kollu (Ewropew), kemm prodott mill-UE u kemm impurtat, jilħaq standards ta' prodotti għoljin ta' sigurtà u iġjene (4)”. |
2.10.1 |
Madankollu għandu jiġi nnutat li l-Kumitat Permanenti dwar il-Katina ta' l-Ikel u s-Saħħa ta' l-Annimali, magħmul mill-Kummissjoni u l-Istati Membri, ikkonkluda fl-20 ta' Diċembru 2004, illi t-traċċabilità hija rekwiżit li “ma tapplikax” għall-importazzjonijiet ta' l-ikel. Il-KESE ma jaqbilx ma' din id-dikjarazzjoni. |
2.11 |
Fid-dawl tar-riżultati u tal-konklużjonijiet tal-konferenza ta' Frar 2007, il-Kummissjoni ddeċidiet li tfassal Green Paper dwar il-Kwalità tal-Prodotti Agrikoli, skedata għal Ottubru 2008 u fiha l-ĠIs għandhom jiġu diskussi b'mod estensiv. Il-Green Paper tista tkun segwita minn proposti leġiżlattivi. |
2.12 |
Fl-istess waqt, il-Kummissjoni (speċifikament id-DĠ għall-Biedja u l-Iżvilupp Rurali) qiegħda taħdem fuq evalwazzjoni interna tas-sistema attwali għall-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi, li r-riżultati tagħha huma mistennija sa Lulju 2008. |
2.13 |
L-opinjoni fuq inizjattiva proprja attwali tal-KESE tidħol f'dan il-kuntest. Madankollu m'għandiex l-għan li tiddiskuti d-diversi aspetti u d-diffikultajiet tal-politika ta' kwalità elenkati hawn fuq, iżda li tiffoka fuq l-effiċjenza u l-effettività ta' l-iskema Ewropea ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u denominazzjonijiet u dwar il-kwistjoni marbuta magħha ta' tan-negozjati kummerċjali multilaterali u bilaterali. |
2.14 |
Ix-xogħol mwettaq s'issa u l-opinjonijiet tal-KESE dwar is-suġġett huma riflessi fl-Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar il-Promozzjoni ta' prodotti agrikoli lokali speċjalizzati bħala strument ta' żvilupp skond il-PAK il-ġdida (rapporteur: Is-Sinjura Santiago) (5). Barra minn hekk, fl-Opinjoni dwar il-Ġejjieni tal-PAK (rapporteur: Is-Sur Ribbe) (6), il-KESE enfasizza l-bżonn li l-agrikoltura Ewropea għandha tiġi mmirata lejn produzzjoni sigura u ta' kwalità għolja. |
3. Kummenti Ġenerali
3.1 Implimentazzjoni u riżultati ta' l-iskema: effiċjenza u effettività
3.1.1 |
Irriżulta li l-iskema introdotta permezz tar-Regolament (KEE) 2081/92 hija ġeneralment effiċjenti. Madankollu, fir-rigward ta' l-operat, il-KESE jixtieq jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni b'mod partikolari, għal tliet oqsma problematiċi li tfaċċaw maż-żmien:
|
3.1.2 |
L-iskema uriet li hi ġeneralment effettiva. Il-prodotti kkunsidrati jiġu kważi minn kull kategorija ta' prodotti — annimali u ħaxix, friski u pproċessati, xorb, prodotti mis-sajd, ħwawar eċċ., hekk jif jidher fit-tabella li ġejja, li għandha id-data kollha ta' Diċembru 2007. Skond din it-tabella, in-numru totali ta' DPO u PGI kien ta' 772. Meta pereżempju, jitqiesu n-numru ta' prodotti reġistrati bejn l-2000 u l-2006 in-numru ta' DPOs żdied bi 22 % u n-numru ta' PGIs b'40 %, jiġifieri kienet reġistra żieda medja ta' 29 % matul ħames snin biss. APPENDIĊI I: Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet irreġistrati mid-DĠ AGRI fit-15/12/2007 (http://ec.europa.eu/agriculture/qual/fr/1bbaa_fr.htm)
|
3.1.3 |
L-iskema GI ġiet diskussa minn perspettivi differeneti, fi studji u riċerka speċifiċi (ara l-proġetti DOLPHINS 1999-2003 u SINER-GI 2004-2008, iffinanzjati mid-DĠ Riċerka) (8),. Dawn il-proġetti konsekuttivi enfasizzaw punti sinifikanti rigward l-effettività tal-GIs Komunitarji. |
3.1.3.1 |
F'dan ir-rigward, il-KESE jindika kwistjoni waħda partikolari, marbuta ma' l-organizzazzjoni u t-tmexxija tal-GIs (studji u riċerka speċifiċi dwar is-suġġett ġew ikkoordinati minn Bertil Sylvander ta' l-INRA (l-Istitut Nazzjonali għar-Riċerka dwar l-Agrikoltura ) f'Pariġi u Filippo Arfini mill-Università ta' Parma, bi sħab mal-Kummissjoni). Jeżistu tliet tipi ta' tmexxija:
Madankollu, fir-rigward ta' l-effettività, hemm distinzjoni bejn tmexxija “b'saħħitha” u “dgħajfa”, fejn “b'saħħitha” timplika tmexxija li tista' tiggarantixxi r-reputazzjoni ta' prodott lill-utenti differenti u, b'mod partikolari, lill-konsumaturi. |
3.1.3.2 |
Barra minn hekk, il-KESE jinnota li s-suċċess kummerċjali tal-GIs għadu limitat u huwa sinifikanti biss fejn hemm produzzjoni strutturata tajjeb ta' prodotti li huma rikki fl-ingredjenti iktar 'il fuq fil-katina, immexxija minn organizzazzjonjiet li huma kapaċi joħolqu netwerks ta' negozji u strateġiji kummerċjali effettivi. Il-promozzjoni tal-kontenut, tal-kwalitajiet u, fejn jixraq in-natura reġjonali ta' prodott GI hi, fil-fatt, deċiżiva għas-suċċess tad-denominazzjoni ta' l-oriġini. Naturalment, l-eżistenza fit-tul ta' prodott GI tikkontribwixxi għal dan imma ma twarrabx il-ħtieġa ta' miżuri iktar effettivi biex isostnu l-organizzazzjonijiet u l-inizjattivi ta'kommunikazzjoni. |
3.1.3.3 |
Madankollu, l-KESE jinnota li l-effetti u l-impatt ekonomiku u soċjali ta' l-iskema GI ma jistgħux titkejlu biss bl-użu ta' indikatur numeriku-statistiku ta' kontribuzzjoni għall-produzzjoni grossa li tista' titqiegħed fis-suq, minħabba li l-effetti u l-impatt li jistgħu jiġu osservati fir-rigward tar-reġjuni jew inkella l-bilanċ tal-kummerċ fi Stat Membru jew fl-UE jistgħu jolqtu firxa wiesgħa ta' operaturi soċjo-ekonomiċi, lil hinn sew mis-settur agrikolu biss. |
3.1.4 |
Il-KESE jemmen li wieħed mill-aspetti tal-GIs li huwa ta' interess kbir huwa r-relazzjoni bejn il-GIs u l-iżvilupp rurali. Minħabba li fil-bidu tfasslu bħala strumenti ta' protezzjoni għall-prodotti, ħafna marki ta' l-oriġini saru opportunitajiet ġenwini għall-promozzjoni ta' speċjalitajiet kulturali minn żona ġeografika sħiħa. Dan jagħti idea ċara ta' l-opportunitajiet li jistgħu jinħolqu bl-estensjoni tal-GIs sabiex jinkludu prodotti li l-oriġini tagħhom mhix agrikola u kif dan jista' jkun konsistenti għal kollox mal-linji gwida Komunitarji dwar l-iżvilupp rurali li ilhom fis-seħħ (Green Paper ta' l-1985; il-Kommunikazzjoni dwar il-Futur tas-soċjetà rurali ta' l-1988; id-Dikjarazzjoni ta' Cork ta' l-1995). |
3.1.4.1 |
L-ispeċjalitajiet lokali, fir-rwol tagħhom li jippromovu l-kultura, jistgħu u jridu jsiru muturi fl-irkupru ekonomiku fiż-żoni rurali, speċjalment fiż-żoni l-iktar żvantaġġati. Madankollu dan l-aspett ma jridx jiġi kkunsidrat biss mill-aspett Komunitarju. Il-KESE jenfasizza li fil-kuntest ta' l-iskema Ewropea attwali u l-użu potenzjali ta' marki ta' l-UE minn pajjiżi li m'humiex fl-UE, l-assoċjazzjoni tal-kunċett tal-GIs ma' l-iżvilupp rurali u l-applikazzjoni prattika sussegwenti tagħhom huma partikolarment attraenti għall-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw. Tabilħaqq, skond awtoritajiet ewlenija internazzjonali (FAO, Bank Dinji), hemm xebħ bejn il-kunċett tal-GIs u dak li f'pajjiżi li qed jiżviluppaw jista' jiġi deskritt bħala “għarfien lokali”jew sempliċiment bħala tradizzjoni. Dan huwa l-approċċ meħud fil-gwidi għall-utenti tal-GIs (li jistipula r-regoli u l-proċeduri Komunitarji) li l-FAO u l-Bank Dinji qegħdin ifasslu u jqassmu fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw. |
3.1.5 |
Punt ieħor li m'għandux jiġi injorat huwa l-impatt benefiku tal-GIs fuq l-ambjent fir-reġjuni minn fejn huma ġejjin. Filfatt, speċjalitajiet lokali huma prodotti permezz ta' prattiċi ta' produzzjoni u/jew ta' proċessar li huma fil-biċċa l-kbira tagħhom ibbażati fuq proċeduri li, tradizzjonalment, jużaw ftit li xejn jew l-ebda proċessi tekniċi li jistgħu jkunu ta' ħsara għall-ambjent, u/jew sistemi ta' biedja li m'humiex intensivi u li għalhekk ikattru l-bijodiversità u l-protezzjoni tal-kampanja u ta' l-ambjent. |
3.1.6 |
F'termini ta' l-effettività, irid jittieħed kont tal-metodi li bihom jistgħu jinbidlu s-sitwazzjonijiet fil-futur. Il-KESE qiegħed jara sinjali li sitwazzjonijiet li s'issa tqiesu bħala immutabbli jistgħu jinbidlu. Ħafna ktajjen u industriji tad-distribuzzjoni ta' l-ikel multinazzjonali, per eżempju, qed jieħdu sehem f'inizjattivi biex jinkorporaw il-GIs fil-firxa ta' prodotti tagħhom, u sa ċertu punt imorru lilhinn mill-politiki internazzjonali ta' marka u l-istrateġiji tas-suq globali li s'issa ddubitaw il-bżonn ta'– kif ukoll il-bażi — għad-denominazzjonijiet ta' l-oriġini. Dan huwa preċedent interessanti ħafna, u l-mod kif jevolvi jista' jkun ta' importanza kbira meta niġu għall-iżvilupp tal-GIs. |
3.1.7 |
B'rabta ma' dan, studji wrew illi, wara tibdil fit-tipi ta' produzzjoni domestika, qiegħed ifeġġ xaqq ta' dawl fl-oppożizzjoni ta' l-Istati Uniti għall-mudell Ewropew tal-GI (li jirriżulta mill-fatt illi s-sitwazzjoni agro-alimentari tagħhom hija differenti ħafna u li l-istrateġiji kummerċjali tagħhom huma ta' spiss kompletament bil-kontra għal dawk ta' l-UE). Fl-Istati Uniti ukoll, qegħdin joħorġu każijiet ġodda ta' kumpaniji ta' produzzjoni li rabtu s-suċċess tal-prodotti tagħhom mal-postijiet ta' l-oriġini u issa qegħdin jilmentaw min-nuqqas ta' protezzjoni xierqa. Mal-każ magħruf ta' l-inbejjed min-Napa Valley (California) issa żdiedu wkoll prodotti oħra minn diversi Stati ta' l-Istati Uniti u tal-Kanada (il-larinġa ta' Florida, Bleuet du Lac Saint-Jean) li qiegħed iqumu kontra l-plaġjariżmu tad-denominazzjonijiet u t-tgħawwiġ tal-kompetizzjoni f'dawk l-Istati jew fi Stati ġirien. |
3.1.8 |
Fl-aħħar nett, il-KESE jinnota tendenza ġenerali fost il-konsumaturi li jagħtu importanza lill-post ta' l-oriġini tal-prodotti, li jitqies bħala fattur li jinfluwenza l-għażliet tax-xiri tagħhom (ara, per eżempju, l-konklużjonijiet tal-proġetti Ewropej TYPIC — 2005 u DOLPHINS — 2002). Bl-istess mod, il-konsumaturi jidhru li huma lesti li jħallsu prezz ogħla għall-prodotti ċertifikati li huma ta' oriġini speċifika, li jitqiesu ta' kwalità ogħla u iktar siguri. F'dan il-kuntest, jistgħu jiġu esplorati ukoll il-kwistjonijiet il-ġodda ta' identifikazzjoni ta' l-oriġini tal-materja prima u l-użu tal-prodotti tal-GI bħala ingredjenti f'prodotti ta' l-ikel. |
3.1.8.1 |
Madankollu, il-KESE jinnota li r-rikonoxximent ta' l-iskemi ta' ċertifikazzjoni Ewropej u l-logos tagħhom għadu mhux adegwat u uniformi. Skond rapport taċ-Ċentru Internazzjonali għal Studji Agronomi Avvanzati tal-Mediterran — CIHEAM (dwar l-Identità u l-Kwalità tal-Prodotti ta' l-Ikel tal-Mediterran, Pariġi, 2007) 80 % taċ-ċittadini Ewropej qatt ma semgħu bid-DPOs u 86 % qatt ma semgħu bil-PGIs. Madankollu meta l-istess mistoqsija saret b'referenza għal denominazzjonijiet nazzjonali korrispondenti (eż, id-Denominación de Origen Spanjola jew l'Appellation d'origine controlée Franċiża) aktar nies kienu familjari magħhom. Huwa ċar li hemm problema f'livell Ewropew ta' promozzjoni tal-prodotti u kif dawn jintgħarfu mill-konsumaturi |
3.2 L-iskema Ewropea u n-negozjati kummerċjali multilaterali u bilaterali
3.2.1 Interess strateġiku
3.2.1.1 |
F'Settembru 2003, il-proċeduri u r-riżultat negattiv sussegwenti tal-Konferenza Ministerjali ta' Cancun urew li n-negozjati kummerċjali m'għadhomx biss fora għal skopijiet ta' negozjar ta' prezzijiet u tariffi sabiex jiffaċilitaw l-aċċess għas-swieq reċiproċi, iżda fl-istess waqt ukoll biex jiġu diskussi l-mudelli ta' produzzjoni (jiġifieri produzzjoni u tipi ta' ikel, tradizzjonijiet u storja). L-għarfien u l-apprezzament tal-produzzjoni u tat-tradizzjonijiet ta' l-ikel ta' xulxin huma prerekwiżiti essenzjali għal negozjati kummerċjali ta' suċċess. |
3.2.1.2 |
Meta l-Komunità Ewropea tpoġġi mal-mejda tan-negozjati kummerċjali, tkun qed tqabbel il-mudell soċjali u ekonomiku partikolari tagħha ma' mudelli validi oħra. Għalhekk il-KESE jħoss li, sabiex l-inizjattivi Komunitarji għan-negozjati għadhom ikunu sostanzjali biżżejjed u kredibbli, għandhom ikunu parti essenzjali mill-politika ta'relazzjonijiet esterni li tinkludi wkoll negozjati dwar il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali u dwar il-kummerċ. Jekk ikunu parti minn qafas bħal dan, il-politiki ta' kwalità jistgħu jiffurmaw sett ta' regoli li jkunu kompatibbli ma' approċċ usa lejn il-politika tal-kooperazzjoni internazzjonali, li aktar minn qatt qabel hi essenzjali għall-istabbiltà dinjija. |
3.2.2 Il-proċess regolatorju
3.2.2.1 |
Kif inhu magħruf, wieħed mill-prinċipji bażiċi tas-sistema legali Komunitarja huwa l-moviment ħieles ta' prodotti fis-suq uniku Ewropew (Artikolu 23 tat-Trattat tal-KE). Kien hemm diffikultajiet fl-implimentazzjoni ta' din il-politika minħabba d-diversità regolamentari ta' l-Istati Membri. Barra minn hekk, l-isfond storiku ta' dawn id-differenzi huwa qafas kumpless, kontradittorju u internazzjonali ta' regoli u ftehimiet konfliġġenti, u l-globalizzazzjoni tagħmel is-sitwazzjoni aktar ta' tħassib. Għalhekk hu essenzjali il-bżonn li jiġi żgurat ambjent ekwu għall-operaturi ekonomiċi f'suq dejjem aktar miftuħ. Regolamentazzjoni koerenti tal-GIs jista' jgħin biex jinkiseb dan kollu. |
3.2.2.2 |
Internament, saru passi importanti lejn l-armonizzazzjoni permezz tal-każistika stabbilita bis-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja ta' l-UE li oriġinarjament applikat il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku. |
3.2.2.3 |
Fil-livell internazzjonali, il-ħidma lejn approċċ konġunt dwar indikazzjonijiet ġeografiċi għall-bidu ifformat parti minn negozjati u ftehimiet dwar il-protezzjoni tal-proprjetà industrijali, u mbagħad tal-proprjetà intellettwali. Bil-Konvenzjoni ta' Pariġi (1883 — 169 Stat Membru), il-Ftehim ta' Madrid (1891- 34 Stat Membru) u l-Ftehim ta' Lisbona (1958 — 23 Stat Membru), ġie rikonoxxut il-prinċipju li prodott jiġi assoċjat ma' post lokali ta' l-oriġini, għalkemm f'qafas li ma kien xejn sodisfaċenti f'termini ta' ċertezza legali, monitoraġġ u potenzjal għall-imitazzjoni qarrieqa. |
3.2.3 TRIPS: dak li nkiseb u l-paraliżi
3.2.3.1 |
Il-Ftehim TRIPS, imwaqqaf fl-1994, jinkludi taqsima dwar aspetti tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, marbuta mal-kummerċ, u li hija ddedikata għall-indikazzjonijiet ġeografiċi:
|
3.2.3.2 |
It-terminoloġija użata fi ftehimiet internazzjonali biex tiddeskrivi r-rabta bejn “post” u “prodott” tindika rabtiet dejjem aktar mill-qrib: indikazzjonijiet tas-sors (Madrid, 1891), indikazzjoni ġeografika (TRIPS, 1994), denominazzjoni ta' l-oriġini (Lisbona, 1958). Essenzjalment jista' jingħad li d-denominazzjonijiet ta' l-oriġini kollha huma indikazzjonijiet ġeografiċi, filwaqt li mhux l-indikazzjonijiet ġeografiċi kollha huma denominazzjonijiet ta' l-oriġini. Rendikon tal-kategorizzazzjoni tat-tipi differenti ta' prodotti assoċjati mar-reġjuni taħt id-diversi ftehimiet internazzjonali ngħata fit-teżi tad-dottorat ta' Sabrina Cernicchiaro (għall-Università ta' Parma) Analisi della Politica di riconoscimento internazionale delle indicazioni geografiche (analiżi tal-politika dwar ir-rikonoxximent internazzjonali ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi). |
3.2.3.3 |
Filwaqt li l-Ftehim TRIPS kien sinifikanti fl-istorja tal-ftehimiet dwar il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali ta' prodotti fil-kummerċ internazzjonali, xorta ħalla ħafna punti ewlenin mhux solvuti. Huwa introduċa definizzjoni konġunta ta'l-IĠ li issa tapplika għal 151 stat membru u ddeskriva sistema waħda ta' soluzzjoni ta' tilwim. Fl-istess waqt, mill-anqas tliet nuqqasijiet prinċipali għandhom jissemmew:
|
3.2.3.4 |
Hemm ukoll ftehimiet oħra reġjonali relatati mal-protezzjoni ta'l-IĠ, bħall-Ftehim ta' l-Organizzazzjoni Afrikana tal-Proprjetà Intellettwali (AIPO) ta' Marzu 1977; u l-Protokoll ta' Banjul ta' l-Organizzazzjoni Reġjonali Afrikana tal-Proprjetà Intellettwali (ARIPO) dwar il-Marki f'Marzu 1997. |
3.2.4 Diffikultajiet għall-produtturi Ewropej u punti ewlenin għal kompetizzjoni internazzjonali tajba
3.2.4.1 |
Il-KESE jisħaq li l-insuffiċjenza tar-regoli internazzjonali qiegħda tikkawża diffikultajiet sostanzjali għall-produtturi Ewropej ta' prodotti IĠ. L-abbuż dejjem jiżdied ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi, kif ukoll qafas legali għall-protezzjoni ta' IĠ li jvarja ħafna minn pajjiż għall-ieħor, qiegħed ifixkel bl-aħrax il-kompetizzjoni u l-kummerċ bejn l-istati membri ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO). |
3.2.4.2 |
L-ewwel diffikultà spiss tkun l-interpretazzjoni korretta tar-regoli interni tas-suq partikolari. Xi produtturi Ewropej ta' prodotti IĠ rnexxielhom jiksbu l-protezzjoni għal isimhom barra l-UE iżda għad hemm każijiet ta' abbuż, kontrafazzjoni u diffikultajiet burokratiċi kbar saħansitra f'dawn il-każijiet. L-ammont ta' abbuż huwa direttament marbut ma kemm hu magħruf tajjeb il-prodott IĠ: tinħoloq ħsara kbira finanzjarja u n-negozju Ewropew ma jista' juża l-ebda strateġija ta' marketing biex jiżgura l-lealtà tal-konsumaturi lejn il-prodott. F'termini ġenerali, din is-sitwazzjoni tikkostitwixxi frodi fir-rigward ta' konsumaturi f'pajjiżi terzi u hija ta' ħsara għad-dehra ġenerali tal-mudell agrikolu u ta' l-ikel Ewropew. |
3.2.4.3 |
F'pajjiżi li għandhom sistema ta' reġistrazzjoni ta' l-IĠ speċifika tagħhom, il-produtturi Ewropej jiltaqgħu ma' anqas diffikultajiet, għalkemm jinħolqu problemi sostanzjali meta l-protezzjoni tintrabat ma' ismijiet użati flimkien ma' termini bħal “tip” jew “stil”. B'mod ġenerali, il-produtturi Ewropej iridu jħabbtu wiċċhom ma' spejjeż kbar u diffikultajiet legali serji biex jippruvaw li l-IĠ tagħhom mhux isem ġeneriku. |
3.2.4.4 |
Fin-nuqqas ta' qafas internazzjonali ċar u rikonoxxut, il-produtturi Ewropej ikomplu jidħlu fis-swieq b'marki protetti (marki ta' kumpaniji privati, marki kollettivi u marki ta' ċertifikazzjoni). Din l-istrateġija, ukoll, tiltaqa' ma' diffikultajiet sostanzjali. Filfatt, spiss ikun hemm ismijiet ta'ditti fuq is-swieq internazzjonali li diġà jkollhom l-isem ta'l-IĠ li l-produtturi Ewropej jixtiequ jirreġistraw. (F'dan il-każ, jeħtieġ li jsir impenn għall-kompitu iebes li wieħed jiddisputa legalment l-użu tal-marka.) Barra minn hekk, saħansitra meta marka tkun ġiet irreġistrata, il-produtturi xorta waħda jistgħu jitilfu l-protezzjoni tagħha jekk is-suq partikulari jingħalaq minħabba f'raġunijiet ta' saħħa u l-marka ma tistax tintuża kontinwament. |
3.2.5 Negozjati u ftehimiet bilaterali
3.2.5.1 |
Quddiem kriżi jew paraliżi tan-negozjati multilaterali — fejn żvilupp ġdid huwa essenzjali — il-ftehimiet bilaterali qegħdin gradwalment jieħdu l-post ta' prominenza f'negozjati kummerċjali internazzjonali. Hemm madwar 300 ftehim bilaterali, u din iċ-ċifra għandha mnejn tilħaq l-400 sa l-2010. Is-sitwazzjoni tagħti lok għal tħassib peress li dan it-tip ta' ftehim imissu, min-natura tiegħu stess jintrabat mal-ftehimiet multilaterali tad-WTO, b'kull tip ta' ftehim jikkunsidra tipi partikolari ta' kwistjonijiet: in-negozjati multilaterali għandhom ikopru kwistjonijiet kumplessi ħafna bħal sussidji, anti-dumping u regoli dwar il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali; in-negozjati bilaterali għandhom jikkunsidraw kwistjonijiet aktar sempliċi u l-adozzjoni ta' kriterji preferenzjali fil-kummerċ bejn il-pajjiżi. |
3.2.5.2 |
Madankollu, il-KESE jħoss li l-UE m'għandhiex tkun spettattriċi waqt li mexxejja dinjija kbar jinnegozjaw u jiddeċiedu dwar punti ewlenin ta' regoli u kummerċ b'mod bilaterali. Fir-rigward ta' l-ikel agrikolu, huwa ġeneralment osservat illi l-flessibbiltà tar-relazzjonijiet bilaterali tagħmilhom punt tat-tluq tajjeb għall-bidu tan-negozjati u għall-kisba ta' soluzzjoni aċċettabbli u li tista' tkun verifikata. Barra minn hekk, l-esperjenza turi li dawn ir-riżultati jinkisbu, parzjalment għaliex ir-relazzjonijiet bilaterali jinkludu l-għajnuna teknika għas-sistemi amministrattivi ta' xi pajjiżi li jiffirmaw ftehimiet bħal dawn, u ukoll minħabba li s-sistemi tagħhom għadhom mhux adegwati. Barra minn hekk, hemm ukoll ħtieġa għal dan f'negozjati multilaterali. |
3.2.5.3 |
Xi żmien ilu, l-UE bdiet tidħol f'negozjati u tiffirma ftehimiet bilaterali dwar prodotti ta' l-ikel agrikolu IĠ. Dawn issa tniedu f'kull kategorija ta' prodotti ta' l-ikel kważi mas-sieħba kollha mhux Ewropej. Il-kwistjoni tal-protezzjoni ta'l-IĠ issa hi inkuża sistematikament. |
3.2.6 IĠ fiċ-ċiklu ta' Doha: il-protezzjoni tajba hi fl-interess tal-partijiet interessati kollha
3.2.6.1 |
Il-Punt 18 tad-Dikjarazzjoni ta' Doha (Novembru 2001) jelenka pożizzjoni ta' negozjar doppja u differenzjata:
|
3.2.6.2 |
Fir-rigward ta' l-ewwel punt, minkejja l-isforzi ta' negozjar tal-Kummissjoni, ma ttieħdet l-ebda azzjoni għall-implimentazzjoni ta' l-impenn għan-negozjati li sar f'Doha. Għad hemm żewġ interpretazzjonijiet konflittwali tad-dikjarazzjoni: min-naħa waħda, l-UE, l-Isvizzera, l-Indja, it-Turkija u xi pajjiżi oħra jikkunsidraw li ftehim irid jiġi konkluż bl-introduzzjoni obbligatorja tar-reġistru fl-istati membri kollha tad-WTO; mill-banda l-oħra, l-Istati Uniti, l-Awstralja, in-New Zealand eċċ. jixtiequ jillimitaw n-negozjati u l-ftehim għal twaqqif volontarju ta' dan l-istrument, u f'dak il-każ biss fil-pajjiżi li waqqfu sistema legali domestika għall-protezzjoni ta' denominazzjonijiet ta' l-oriġini — tip ta' database. |
3.2.6.3 |
Fir-rigward tat-tieni punt — l-estensjoni tal-protezzjoni ta'l-IĠ għal prodotti li ma jinkludux inbejjed u spirti — għad iridu jitnedew n-negozjati proprji. |
3.2.6.4 |
Eżatt qabel il-Konferenza ta' Cancun ta' l-2003, mingħajr l-ebda prospett reali ta' progress fin-negozjati TRIPS, l-Unjoni Ewropea għamlet sforz mingħajr suċċess li tpoġġi fuq l-aġenda tan-negozjati agrikoli l-protezzjoni multilaterali ta' 41 denominazzjoni ta' l-oriġini bil-ħsieb li twaqqaf mill-ġdid protezzjoni legali fl-aċċess għas-suq għal prodotti ta' l-ikel li isimhom kienu l-aktar li qed jintużaw ħażin fis-swieq internazzjonali. Il-falliment tal-Konferenza Ministerjali ta' Cancun illimita n-negozjati fuq dan il-punt. |
3.2.6.5 |
L-isforzi formali l-aktar reċenti tal-WTO biex tagħmel progress fil-qasam tan-negozjati multilaterali u biex testendi protezzjoni akbar ta' l-inbejjed u l-ispirti għal prodotti oħra seħħew fl-2005 (9). Id-diskussjonijiet tekniċi komplew fuq bażi ta' dokument informali mibgħut mill-UE, li kien jiffoka fuq il-proposta li l-inklużjoni fir-reġistru multilaterali għandu jimplika li l-IĠ hi protetta fil-pajjiżi l-oħra kollha, b'terminu ta' 18-il xahar għal oġġezzjonijiet. Skond dan il-ftehim, il-piż tal-prova kontra jaqa' f'idejn l-objettur. Hemm żewġ oġġezzjonijiet partikolari għar-reġistru: l-Istati Uniti u l-pajjiżi l-oħra li jitkelmu bl-Ingliż jaraw kuflitt bejn l-effetti legali u l-prinċipju tat-territorjalità, filwaqt li l-problema tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw hi d-diffikultà amministrattiva li tinżamm l-iskadenza, li huma jqisu qasira wisq, biex wieħed jopponi l-inklużjoni fir-reġistru. F'Diċembru ta' l-2007, il-Kummissjoni għamlet talba formali biex jiġi mressaq test li jista jifforma l-bażi għal reġistru internazzjonali. |
3.2.6.6 |
Il-KESE jħoss li tinħtieġ tnedija mill-ġdid tal-pakkett tan-negozjati (estensjoni ta' l-Artikolu 23 TRIPS għall-prodotti kollha IĠ; reġistru internazzjonali; għajnuna teknika għall-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw), fiduċja fl-interess ġdid li qiegħed jintwera fil-prodotti li jkollhom it-tabella ta' l-oriġini u li qegħdin joħorġu fis-swieq domestiċi ta' xi pajjiżi terzi u f'pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw. Barra minn hekk, bdew jiċċaqalqu l-affarijiet mal-mejda tan-negozjati, fejn inizjattiva Svizzera wasslet għall-formazzjoni spontanja tal-“ħbieb ta'l-IĠ” — grupp ta' pajjiżi li qegħdin jiġġieldu għal żvilupp ġdid. |
3.2.6.7 |
Il-KESE tabilħaqq jisħaq li l-indikazzjonijiet ġeografiċi huma l-unika forma ta' proprjetà intellettwali li l-komunitajiet lokali jistgħu jkollhom madwar id-dinja. Firda fid-WTO bejn it-tramuntana u n-nofsinhar fuq dan il-punt għalhekk ma tagħmilx sens. |
Brussell, it-12 ta' Marzu 2008.
Il-President
tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Dimitris DIMITRIADIS
(1) L-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Istandardizzazzjoni.
(2) Sentenza tas-26 ta' Settembru 2008 tal-Qorti tal-Ġustizzja (Każ “Parmesan”
(3) Ara d-dokument tal-Kunsill ta' l-UE Nru 7702/06 ADD 1 (Addendum għall-abbozz tal-minuti; l-2720 laqgħa tal-Kunsill ta' l-Unjoni Ewropea (Agrikoltura u Sajd), li saret fi Brussell fl-20 ta' Marzu 2006.
(4) Ara: http://ec.europa.eu/agriculture/events/qualityconference/conclusions_en.pdf.
(5) ĠU Ċ 284 ta' l-14.9.1998, paġna 62.
(6) ĠU Ċ 125 tas-27.5.2002, paġna 87.
(7) Café tal-Kolomb
(8) Ara: www.origin-food.org.
(9) Id-dokument WTO ref. TN/IP/W/11 ta' l-14 ta' Ġunju 2005.