This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62008CJ0344
Judgment of the Court (Second Chamber) of 16 July 2009.#Criminal proceedings against Tomasz Rubach.#Reference for a preliminary ruling: Sąd Rejonowy w Kościanie - Poland.#Protection of species of wild fauna and flora - Species listed in Annex B to Regulation (EC) No 338/97 - Evidence of lawful acquisition of specimens of those species - Burden of proof - Presumption of innocence - Rights of the defence.#Case C-344/08.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (it-Tieni Awla) tas-16 ta' Lulju 2009.
Proċedura kriminali kontra Tomasz Rubach.
Talba għal deċiżjoni preliminari: Sąd Rejonowy w Kościanie - il-Polonja.
Protezzjoni ta’ speċi ta’ fawna u flora selvaġġi - Speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament (KE) Nru 338/97 - Prova tan-natura legali tal-ksib ta’ kampjuni ta’ dawn l-ispeċi - Oneru tal-prova - Preżunzjoni tal-innoċenza - Drittijiet tad-difiża.
Kawża C-344/08.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (it-Tieni Awla) tas-16 ta' Lulju 2009.
Proċedura kriminali kontra Tomasz Rubach.
Talba għal deċiżjoni preliminari: Sąd Rejonowy w Kościanie - il-Polonja.
Protezzjoni ta’ speċi ta’ fawna u flora selvaġġi - Speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament (KE) Nru 338/97 - Prova tan-natura legali tal-ksib ta’ kampjuni ta’ dawn l-ispeċi - Oneru tal-prova - Preżunzjoni tal-innoċenza - Drittijiet tad-difiża.
Kawża C-344/08.
Ġabra tal-Ġurisprudenza 2009 I-07033
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2009:482
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)
16 ta’ Lulju 2009 ( *1 )
“Protezzjoni ta’ speċi ta’ fawna u flora selvaġġi — Speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament (KE) Nru 338/97 — Prova tan-natura legali tal-kisba ta’ kampjuni ta’ dawn l-ispeċi — Oneru tal-prova — Preżunzjoni ta’ innoċenza — Drittijiet tad-difiża”
Fil-Kawża C-344/08,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mis-Sąd Rejonowy w Kościanie (il-Polonja), permezz ta’ deċiżjoni tat-8 ta’ Lulju 2008, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fl-24 ta’ Lulju 2008, fil-proċeduri kriminali kontra
Tomasz Rubach,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),
komposta minn C. W. A. Timmermans, President tal-Awla, J.-C. Bonichot, K. Schiemann, J. Makarczyk u C. Toader (Relatur), Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Poiares Maduro,
Reġistratur: R. Grass,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
— |
għall-Gvern Pollakk, minn M. Dowgielewicz, bħala aġent, |
— |
għall-Gvern Spanjol, minn N. Díaz Abad, bħala aġent, |
— |
għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn M. Konstantinidis u M. Owsiany-Hornung, bħala aġenti, |
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 8(5) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 338/97, tad-9 ta’ Diċembru 1996, dwar il-protezzjoni ta’ speċi ta’ fawna u flora selvaġġi billi jkun regolat il-kummerċ fihom (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 15, Vol. 3, p. 136). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali mibdija kontra T. Rubach għall-ksur tal-liġi Pollakka dwar il-protezzjoni tan-natura. |
Il-kuntest ġuridiku
Il-Konvenzjoni dwar il-kummerċ internazzjonali fi speċje pperikolati ta’ fawna u flora selvaġġi
3 |
Il-Konvenzjoni dwar il-kummerċ internazzjonali fi speċje pperikolati ta’ fawna u flora selvaġġi, iffirmata f’Washington fit-3 ta’ Marzu 1973 (Ġabra tat-Trattati tan-Nazzjonijiet Uniti, Vol. 993, Nru I-14537, iktar ’il quddiem is-“CITES”), għandha l-għan li tiżgura li l-kummerċ internazzjonali ta’ speċi elenkati fl-annessi tagħha, kif ukoll il-partijiet u derivati tagħhom, ma jippreġudikax il-konservazzjoni tal-biodiversità, u jkun ibbażat fuq l-użu sostenibbli ta’ speċi selvaġġi. |
4 |
L-imsemmija konvenzjoni ġiet implementata fil-Komunità Ewropea mill-1 ta’ Jannar 1984 bis-saħħa tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 3626/82, tat-3 ta’ Diċembru 1982, dwar l-applikazzjoni fil-Komunità tal-Konvenzjoni dwar il-kummerċ internazzjonali fi speċje pperikolati ta’ fawna u flora selvaġġi (ĠU L 384, p. 1). Dan ir-regolament ġie mħassar permezz tar-Regolament Nru 338/97 li, skont it-tieni paragrafu tal-Artikolu 1 tiegħu, għandu japplika b’mod konformi mal-għanijiet, il-prinċipji u d-dispożizzjonijiet tas-CITES. |
Id-dritt Komunitarju
5 |
L-Artikolu 8 tar-Regolament Nru 338/97 jipprovdi: “Dispożizzjonijiet li għandhom x’jaqsmu mal-kontroll ta’ attivitajiet kummerċjali 1. Ix-xiri, l-offerta għax-xiri, il-ksib għal għanijiet kummerċjali, il-wiri fil-pubbliku għal skopijiet kummerċjali, l-użu għal qliegħ u l-bejgħ kummerċjali, iż-żamma għall-bejgħ, l-offerta għal bejgħ jew it-trasport għal bejgħ ta’ kampjuni ta’ l-ispeċi elenkati fl-Anness A għandu jkun projbit. […] 5. Il-projbizzjonijiet imsemmijin fil-paragrafu 1 għandhom ukoll ikunu applikabbli għal kampjuni ta’ l-ispeċi elenkati fl-Anness B ħlief meta jkun jista jiġi ppruvat għas-sodisfazzjon ta’ l-awtorità kompetenti ta’ l-Istat Membru konċernat li dawk il-kampjuni kienu nkisbu u, jekk kienu joriġinaw minn barra l-Komunità, li kienu ġew introdotti fiha, skond il-leġislazzjoni fis-seħħ dwar il-konservazzjoni ta’ fawna u flora salvaġġi. […]” |
6 |
L-Artikolu 16 tal-imsemmi regolament jipprovdi: “Sanzjonijiet 1. Stati Membri għandhom jieħdu l-miżuri xierqa biex jassiguraw l-impożizzjoni ta’ sanzjonijiet mill-anqas dwar il-ksur li ġej ta’ dan ir-Regolament:
2. Il-miżuri msemmijin fil-paragrafu 1 għandhomn jixirqu lin-natura u l-gravità tal-ksur u għandhom jinkludu dispożizzjonijiet r[i]gward il-qbid u, fejn xieraq, il-konfiska tal-kampjuni. […] 4. Meta kampjun ħaj ta’ speċi elenkata fl-Anness B jew C jasal fil-post ta’ l-introduzzjoni fil-Komunità mingħajr il-permess jew ċertifikat validu kif meh[ħ]tieġ, il-kampjun għandu jinqabad u jista jkun ikkonfiskat jew, jekk il-kunsinnatarju jirrifjuta li jaċċetta l-kampjun, l-awtortajiet kompetenti ta’ l-Istat Membru responsabbli għall-post ta’ l-introduzzjoni jista’, jekk ikun il-każ, jirrifjuta li jaċċetta l-konsenja u jobbliga lil min iġorr biex jieħu lura l-kampjun lejn il-post mnejn telqu.” |
7 |
L-Anness B tar-Regolament Nru 338/97 isemmi, fil-klassi Arachnida, ordni Araneae, il-brimb tat-tip Brachypelma. |
Id-dritt nazzjonali
8 |
Id-dispożizzjonijiet nazzjonali applikabbli għall-kawża prinċipali jirriżultaw b’mod partikolari, mil-liġi tas-16 ta’ April 2004 dwar il-protezzjoni tan-natura (DZ. U Nru 92, intestatura 880, iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-protezzjoni tan-natura”), li tirriproduċi d-dispożizzjonijiet tas-CITES u tal-leġiżlazzjoni Komunitarja dwar dan is-suġġett. |
9 |
L-Artikolu 61(1) tal-Liġi dwar il-protezzjoni tan-natura jipprovdi: “1. It-trasport bejn il-fruntieri statali, ta’ xtieli u annimali tal-ispeċi suġġetti għal restrizzjoni taħt id-dritt tal-Unjoni Ewropea, kif ukoll ta’ partijiet identifikabbli u derivati tagħhom, jeħtieġu l-awtorizzazzjoni tal-Ministru tal-Ambjent, u dan bla ħsara għat-tieni paragrafu.” |
10 |
L-Artikolu 64 ta’ din il-liġi jipprovdi: “1. Kull min iżomm annimali msemmija fl-Artikolu 61(1), li jappartjenu għall-amfibji, rettili, għasafar u mammiferi, jew kull min irabbi annimali bħal dawn, għandu jirreġistrahom bil-miktub. 2. L-obbligu ta’ reġistrazzjoni msemmi fil-paragrafu 1 ma jikkonċernax:
3. Ir-reġistru msemmi fil-paragrafu 1 jinżamm mill-iStarosta [president tad-distrett] kompetenti, skont il-post fejn jinżammu jew jitrabbew l-annimali. […] 5. L-obbligu ta’ reġistrazzjoni jew ta’ tħassir mir-reġistru japplika mid-data tal-kisba, tal-bejgħ, tal-importazzjoni jew esportazzjoni, tad-dħul fil-pussess tal-annimal, tat-telfa jew tal-mewta tiegħu. L-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni jew għat-tħassir mir-reġistru għandha ssir lill-iStarosta kompetenti, fi żmien 14-il jum mid-data li fiha japplika l-obbligu. […] 8. L-iStarosta għandu jikkonferma r-reġistrazzjoni permezz ta’ ċertifikat. 9. Il-persuni msemmija fil-paragrafu 2(2) għandhom ikollhom fil-pussess tagħhom, u jittrasferixxu flimkien mal-annimal mibjugħ, id-dokument oriġinali msemmi fil-paragrafu 4(11) jew kopja tiegħu. Il-bejjiegħ tal-annimal għandu jinkludi fil-kopja, numru konsekuttiv, id-data tal-ħruġ, it-timbru u l-firma tiegħu, filwaqt li jippreċiża n-numru ta’ annimali li għalihom inħareġ id-dokument u fejn id-dokument tal-oriġini jikkonċerna iktar minn speċi waħda, għandu jinkludi l-informazzjoni dwar l-ispeċi tagħhom. […]” |
11 |
L-Artikolu 128 tal-imsemmija liġi jipprovdi: “Kull min […]
[…] jeħel piena ta’ bejn tliet xhur u ħames snin priġunerija.” |
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
12 |
Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li T. Rubach kiseb, waqt fieri tat-terrarju, brimb eżotiċi tat-tip Brachypelma Albopilosum, kampjun protett li jagħmel parti minn speċi ta’ annimal elenkat fl-Anness B tar-Regolament Nru 338/97, u li huwa beda jgħammarhom filwaqt li kienu miżmuma f’gaġeġ u jbigħhom b’irkant fuq l-Internet, minn Frar sa Ottubru 2006. |
13 |
Minħabba dawn il-fatti, tressqu proċeduri kriminali kontra T. Rubach għal 46 ksur tal-Artikolu 128(2)(d) tal-Liġi dwar il-protezzjoni tan-natura. |
14 |
Permezz ta’ sentenza tas-26 ta’ Ottubru 2007, is-Sąd Rejonowy w Kościanie ħelset lill-imputat fir-rigward tal-fatti kollha li kien akkużat bihom, billi qieset li l-imġiba tiegħu ma kellhiex elementi karatteristiċi tal-att illegali li kien akkużat bih. |
15 |
Permezz ta’ appell ippreżentat quddiemha mill-Prokuratur Rejonowy w Kościanie, is-Sąd Okręgowy w Poznaniu annullat l-imsemmija sentenza fl-intier tagħha, fit-2 ta’ April 2008 u rrinvijatha għal eżami mill-ġdid. |
16 |
Fil-kuntest ta’ eżami mill-ġdid tal-kawża, is-Sąd Rejonowy w Kościanie kkunsidrat li l-interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali tal-qorti tal-appell, li hija vinkolanti fuq il-qorti li teżamina mill-ġdid, tfisser li l-imputat jista’ jevita r-responsabbiltà kriminali biss jekk jiġi ddeterminat l-oriġini tal-annimali jew billi jiġi prodott iċ-ċertifikat tar-reġistrazzjoni skont l-Artikolu 64(1) tal-Liġi dwar il-protezzjoni tan-natura, li jikkonċerna l-annimali mibjugħa, jew billi jinġabu provi li jippermettu t-traċċabbiltà tal-oriġini ta’ dawn l-annimali u li jiġi ddeterminat b’mod ċar il-persuna jew persuni lil min jappartjenu jew li rabbewhom. |
17 |
Fir-rigward tal-ewwel element, is-Sąd Rejonowy w Kościanie għamlet xi domandi lill-iStarostwo Powiatowe w Kościanie (l-uffiċċju distrettwali ta’ Kościan). Il-pożizzjoni ta’ din l-awtorità turi li l-imputat ma setax jirreġistra l-kampjuni inkwistjoni li, peress li jagħmlu parti mill-araknidi, ma kinux suġġetti għal reġistrazzjoni. Dan il-fatt huwa kkonfermat wkoll mill-Gvern Pollakk fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu. |
18 |
Issa, skont is-Sąd Rejonowy w Kościanie, jekk l-imputat għandu jipproduċi dokument li l-liġi nazzjonali ma tobbligahx jakkwistah, filwaqt li mhux obbligat ikollu għarfien partikolari dwar l-oriġini tal-annimali inkwistjoni, huwa ma jistax jevita r-responsabbiltà kriminali tiegħu. |
19 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, is-Sąd Rejonowy w Kościanie ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja: “[K]if min iżomm l-annimali elenkati fl-Anness B [tar-Regolament Nru 338/97] (li la huma amfibji, la rettili, la għasafar u lanqas mammiferi) jista’ jipprova, fis-sens [tal-Artikolu 8(5) tal-imsemmi regolament] u fid-dawl tal-preżunzjoni tal-innoċenza, li l-ispeċi fil-pussess tiegħu ġew akkwistati […] skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ fir-rigward tal-fawna u flora selvaġġi […]?” |
Fuq id-domanda preliminari
Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja
20 |
Il-Gvern Pollakk jipproponi li r-risposta lill-qorti tar-rinviju għandha tkun li l-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97, li jissuġġetta l-possibbiltà li tiġi eżerċitata attività kummerċjali, fis-sens tal-Artikolu 8(1) tal-istess regolament, għal prova tal-legalità tal-kisba tal-kampjuni tal-ispeċi elenkati fl-Anness B tal-imsemmi regolament, jirreferi għar-regoli dwar il-provi li japplikaw quddiem l-awtorità nazzjonali kompetenti. Jekk din tkun qorti kriminali, il-prova ta’ dan il-fatt għandha tinġab skont il-prinċipji tal-proċeduri kriminali li jeħtieġu li r-realtà tal-fatti tiġi kkonstatata b’kull mezz ta’ prova possibbli u li d-dubji ma jistgħux jintużaw kontra l-akkużat. |
21 |
Il-Gvern Spanjol jissuġġerixxi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tirrispondi d-domanda fis-sens li għandha tkun meħtieġa l-prova tal-legalità tal-oriġini ta’ kull kampjun elenkat fl-Anness B, filwaqt li l-awtortajiet amministrattivi tal-Istati Membri kompetenti skont is-CITES għandu jkollhom il-kompitu li jevalwaw dawn il-provi li jippermettu, fi kwalunkwe ipoteżi, li tkun garantita t-traċċabbiltà tal-oriġini legali tal-kampjuni inkwistjoni. |
22 |
Skont il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, ir-risposta lill-qorti tar-rinviju għandha tkun li matul il-proċeduri kriminali intiżi sabiex jippenalizzaw ksur eventwali tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97, fid-dawl tan-nuqqas ta’ dispożizzjonijiet Komunitarji li jirregolaw tali proċeduri kriminali, il-qorti nazzjonali għandha, bħala regola ġenerali, tapplika l-liġi nazzjonali billi tinterpretaha skont id-dritt Konunitarju u billi tiżgura l-effettività sħiħa ta’ dan tal-aħħar. Fir-rigward tat-tqassim tal-oneru tal-prova, il-Kummissjoni, b’kunsiderazzjoni għall-fatt li l-projbizzjoni li kampjuni ta’ speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament Nru 338/97 jintużaw għal skopijiet kummerċjali tapplika bħala regola ġenerali, tqis li fil-kuntest tal-proċeduri kriminali huwa l-kompitu tal-Prokuratur li jipprova li T. Rubach uża kampjuni ta’ speċi protetti għal skopijiet kummerċjali. Iżda għall-kuntrarju ta’ dan, huwa T. Rubach li għandu jkollu l-kompitu li jipprova li daħal fil-pussess ta’ dawn il-kampjuni b’mod legali, u dan jippermettilu li jevita r-responsabbiltà kriminali tiegħu. |
Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja
23 |
Kif jirriżulta mill-elementi kollha tat-talba għal deċiżjoni preliminari, il-qorti tar-rinviju, essenzjalment qiegħda tistaqsi, minn naħa, liema huma l-provi ammissibbli fid-dawl tal-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97, fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali li jikkonċernaw attivitajiet dwar kampjuni ta’ speċi ta’ annimali bħal dawk imsemmija fil-kawża prinċipali, elenkali fl-Anness B ta’ dan ir-regolament, u min-naħa l-oħra, liema huwa t-tqassim ġust tal-oneru tal-prova sabiex tiġi ddeterminata n-natura legali tal-kisba ta’ dawn il-kampjuni. |
24 |
Is-sistema ta’ protezzjoni stabbilita għall-kampjuni tal-ispeċi elenkati fl-Annessi A u B tal-imsemmi regolament għandha l-għan li tipproteġi bil-mod l-aktar sħiħ possibbli lil speċi ta’ fawna u flora selvaġġi billi jkun regolat il-kummerċ fihom, f’konformità mal-għanijiet, il-prinċipji u d-dispożizzjonijiet tas-CITES. |
25 |
Huwa paċifiku li r-Regolament Nru 338/97 ma jinvolvix projbizzjoni ġenerali ta’ importazzjoni u ta’ kummerċjalizzazzjoni ta’ speċi oħrajn minbarra dawk imsemmija fl-Anness A tiegħu (sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2008, Nationale Raad van Dierenkwekers en Liefhebbers u Andibel, C-219/07, Ġabra p. I-4475, punt 18). |
26 |
Hekk kif iddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja, l-użu kummerċjali tal-kampjuni ta’ speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament Nru 338/97 huwa awtorizzat sakemm il-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 8(5) ta’ dan ir-regolament huma sodisfatti (sentenza tat-23 ta’ Ottubru 2001, Tridon, C-510/99, Ġabra p. I-7777, punt 44). Fil-fatt, il-projbizzjoni ta’ kummerċjalizzazzjoni prevista fl-Artikolu 8 tal-imsemmi regolament ma tapplikax meta l-awtorità kompetenti tal-Istat Membru kkonċernat tkun pruvat li dawn il-kampjuni kienu nkisbu, u jekk kienu joriġinaw minn barra mill-Komunità, li kienu ġew intordotti fiha, skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ dwar il-konservazzjoni tal-fawna u l-flora selvaġġi. |
27 |
Fid-dawl ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, għandu jiġi kkonstatat li r-Regolament Nru 338/97 ma jippreċiżax liema provi għandhom jintużaw sabiex tiġi ppruvata l-kisba legali tal-kampjuni tal-ispeċi elenkati fl-Anness B ta’ dan ir-Regolament, skont il-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 8(5) tal-imsemmi regolament, b’mod partikolari, meta dawn ikunu twieldu meta l-omm kienet maqbuda f’gaġġa fit-territorju Komunitarju. Il-kompitu li jiġu ddeterminati l-provi li jippermettu li jintwera li l-imsemmija kundizzjonijiet huma sodisfatti, huwa għaldaqstant dak tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. Dawn il-provi jinkludu l-permessi jew iċ-ċertifikati pevisti mill-istess regolament jew kull dokument indikat ieħor li l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jqisu bħala utli. |
28 |
F’dan ir-rigward, hemm lok li jiġi mfakkar li, fin-nuqqas ta’ leġiżlazzjoni Komunitarja dwar il-kunċett ta’ prova, kull prova li hija ammissibbli skont ir-regoli tal-proċedura tal-Istati Membri fi proċeduri simili hija, bħala prinċipju, ammissibbli. Konsegwentement, f’sitwazzjoni bħal dik fil-kawża prinċipali, huma l-awtoritajiet nazzjonali li għandhom jiddeterminaw, skont il-prinċipji tal-liġi nazzjonali tagħhom applikabbli fil-qasam tal-provi, jekk fil-każ konkret ippreżentat quddiemhom, huwiex ippruvat li l-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97 huma sodisfatti (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Marzu 2000, Met-Trans et Sagpol, C-310/98 u C-406/98, Ġabra p. I-1797, punti 29 u 30). |
29 |
Għaldaqstant, ir-risposta lill-qorti tar-rinviju dwar dan l-ewwel aspett għandha tkun li r-Regolament Nru 338/97 ma jillimitax il-provi li jistgħu jintużaw sabiex tiġi ddeterminata n-natura legali tal-kisba ta’ kampjuni ta’ speċi elenkati fl-Anness B ta’ dan ir-regolament u li l-mezzi ta’ prova kollha li huma ammissibbli skont ir-regoli tal-proċedura tal-Istat Membru kkonċernat fi proċeduri simili huma, bħala prinċipju, ammissibbli sabiex jiġi deċiż jekk il-kisba tal-imsemmija kampjuni hijiex legali. |
30 |
Fir-rigward, fit-tieni lok, tat-tqassim tal-oneru tal-prova sabiex tiġi ddeterminata n-natura legali tal-kisba ta’ kampjuni ta’ speċi ta’ annimali elenkati fl-Anness B tar-Regolament Nru 338/97, fid-dawl tal-prinċipju ta’ preżunzjoni ta’ innoċenza, għandu jiġi mfakkar li l-preżunzjoni ta’ innoċenza, kif tirriżulta b’mod partikolari mill-Artikolu 6(2) tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali, iffirmata f’Ruma fl-4 ta’ Novembru 1950, tagħmel parti mid-drittijiet fundamentali li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, ikkonfermata mill-ġdid mill-preambolu tal-Att Uniku Ewropew u mill-Artikolu 6(2) tat-Trattat UE, huma protetti fis-sistema legali Komunitarja (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-8 ta’ Lulju 1999, Hüls vs Il-Kummissjoni, C-199/92 P, Ġabra p. I-4287, punt 149, u Montecatini vs Il-Kummissjoni, C-235/92 P, Ġabra p. I-4539, punt 175). |
31 |
Il-preżunzjoni ta’ innoċenza hija intiża sabiex tiggarantixxi lil kull persuna li ma tkunx indikata jew ittrattata bħala ħatja ta’ reat qabel ma tkun ġiet stabbilita l-ħtija tagħha minn qorti (ara l-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem, sentenza Y. B. et vs It-Turkija tat-28 ta’ Ottubru 2004, Nri 48173/99 u 48319/99, § 43). |
32 |
Għandu jiġi enfasizzat li l-implementazzjoni tas-sistema ta’ protezzjoni stabbilita għall-kampjuni tal-ispeċi elenkati fl-Annessi A u B tar-Regolament Nru 338/97 ma taffettwax l-obbligu ġenerali li għandha l-prosekuzzjoni li tipprova, fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali, li l-imputat uża għal skopijiet kummerċjali, kampjuni ta’ speċi elenkati fl-Anness B tar-Regolament Nru 338/97, li huma protetti mil-leġiżlazzjoni fis-seħħ. |
33 |
Fi kwalunkwe każ, l-imputat għandu d-dritt li jiddefendi ruħu kontra azzjoni għal responsabbiltà kriminali, billi juri, skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97, li huwa daħal fil-pussess tal-imsemmija kampjuni b’mod legali, skont il-kundizzjonijiet previsti mill-imsemmija dispożizzjoni, u li juża għal dan il-għan, kull prova ammissibbli skont ir-regoli tal-proċedura applikabbli. |
34 |
Konsegwentement, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 8(5) tar-Regolament Nru 338/97 għandu jiġi interpretat fis-sens li, fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali mibdija kontra persuna akkużata li kisret din id-dispożizzjoni, il-mezzi ta’ prova kollha li huma ammissibbli skont ir-regoli tal-proċedura tal-Istat Membru kkonċernat fi proċeduri simili huma, bħala prinċipju, ammissibbli sabiex jiġi deċiż jekk il-kisba ta’ kampjuni ta’ speċi ta’ annimali elenkati fl-Anness B ta’ dan ir-regolament hijiex legali. Barra minn hekk, fid-dawl tal-prinċipju ta’ preżunzjoni ta’ innoċenza, tali persuna tista’ tuża dawn il-provi kollha sabiex tipprova li hija daħlet fil-pussess tal-imsemmija kampjuni b’mod legali, skont il-kundizzjonijiet previsti mill-imsemmija dispożizzjoni. |
Fuq l-ispejjeż
35 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja, (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
L-Artikolu 8(5) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 338/97, tad-9 ta’ Diċembru 1996, dwar il-protezzjoni ta’ speċi ta’ fawna u flora selvaġġi billi jkun regolat il-kummerċ fihom, għandu jiġi interpretat fis-sens li, fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali mibdija kontra persuna akkużata li kisret din id-dispożizzjoni, il-mezzi ta’ prova kollha li huma ammissibbli skont ir-regoli tal-proċedura tal-Istat Membru kkonċernat fi proċeduri simili huma, bħala prinċipju, ammissibbli sabiex jiġi deċiż jekk il-kisba ta’ kampjuni ta’ speċi ta’ annimali elenkati fl-Anness B ta’ dan ir-regolament hijiex legali. Barra minn hekk, fid-dawl tal-prinċipju ta’ preżunzjoni ta’ innoċenza, tali persuna tista’ tuża dawn il-provi kollha sabiex tipprova li hija daħlet fil-pussess tal-imsemmija kampjuni b’mod legali, skont il-kundizzjonijiet previsti mill-imsemmija dispożizzjoni. |
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.