Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52024PC0256

    Proposta għal DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL dwar l-adozzjoni mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika tal-Ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika u l-Istati Membri tagħhom

    COM/2024/256 final

    Brussell, 2.7.2024

    COM(2024) 256 final

    2024/0146(NLE)

    Proposta għal

    DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL

    dwar l-adozzjoni mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika tal-Ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika u l-Istati Membri tagħhom


    MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI

    1.KUNTEST TAL-PROPOSTA

    Raġunijiet u objettivi tal-proposta

    It-Trattat tal-Karta tal-Enerġija (TKE) huwa ftehim kummerċjali u ta’ investiment multilaterali applikabbli għas-settur tal-enerġija, li ġie ffirmat fl-1994 u li daħal fis-seħħ fl-1998. L-Unjoni Ewropea hija Parti Kontraenti għat-TKE 1 , flimkien mal-Euratom, it-22 Stat Membru (sa mid-19 ta’ Ġunju 2024) 2 , kif ukoll il-Ġappun, l-Iżvizzera, it-Turkija u l-biċċa l-kbira tal-pajjiżi mill-Balkani tal-Punent u tal-eks USSR, bl-eċċezzjoni tar-Russja 3 u l-Belarussja 4 .

    F’Komstroy 5 , il-QĠUE ddeċidiet li l-Artikolu 26(2)(c) tat-TKE għandu jiġi interpretat bħala li mhuwiex applikabbli għal tilwim bejn Stat Membru u investitur ta’ Stat Membru ieħor dwar investiment magħmul minn dan tal-aħħar fl-ewwel Stat Membru. Madankollu, it-tribunali tal-arbitraġġ ikomplu jaċċettaw il-ġuriżdizzjoni u jagħtu sentenzi fi proċedimenti intra-UE. Fil-5 ta’ Ottubru 2022, il-Kummissjoni bagħtet Komunikazzjoni lill-Kunsill, lill-Parlament Ewropew u lill-Istati Membri li tistabbilixxi l-intenzjoni tagħha li tiftaħ negozjati dwar ftehim bejn l-Unjoni, il-Euratom u l-Istati Membri fir-rigward tal-interpretazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija li jkun jinkludi, b’mod partikolari, konferma li t-TKE qatt ma applika, ma japplikax u mhux se japplika intra-UE, li t-TKE ma jistax iservi bħala bażi għal proċedimenti ta’ arbitraġġ, u li l-klawżola ta’ estinzjoni ma tapplikax. Dawn in-negozjati saru. It-test tal-ftehim inter se issa jitqies bħala stabbli. L-inizjalar tat-test, li jindika li n-negozjati ngħalqu, sar fis-26 ta’ Ġunju 2024.

    Il-Ftehim previst

    Ma hemm xejn fil-ftehim li jiddikjara xi ħaġa ġdida. Huwa riflessjoni tal-ġurisprudenza tal-QĠUE u kompletament konformi mal-pożizzjoni stabbilita tal-Unjoni kif espressa f’diversi okkażjonijiet inkluż f’seduta bil-miftuħ f’ġuriżdizzjonijiet ta’ pajjiżi terzi. Il-premessi tal-ftehim jirrakkontaw l-istorja u l-kuntest tal-ftehim, inkluż b’mod partikolari l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni kif mogħtija mill-QĠUE, u jirrikonoxxu l-fatt li l-implimentazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni qed tiġi mminata mill-ħruġ ta’ deċiżjonijiet fi proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE. L-unika dispożizzjoni ta’ sustanza (l-Artikolu 2) tistabbilixxi l-fehim komuni tal-partijiet għall-ftehim fir-rigward tan-nuqqas ta’ applikabbiltà tal-Artikolu 26(2)(c) tat-TKE intra-UE u n-nuqqas konsegwenti ta’ kwalunkwe bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE kif espress fil-ftehim inter se.

    2.BAŻI LEGALI, SUSSIDJARJETÀ U PROPORZJONALITÀ

    Bażi legali

    Is-sentenza Komstroy ma ġietx irrispettata mit-tribunali tal-arbitraġġ, li b’mod konsistenti ma jirrifjutawx minħabba nuqqas ta’ ftehim ta’ arbitraġġ validu u, b’riżultat ta’ dan, id-deċiżjonijiet arbitrali ngħataw u għadhom jingħataw b’mod li jmur kontra r-regoli tal-Unjoni Ewropea u tal-EURATOM. Dawk id-deċiżjonijiet spiss ikunu s-suġġett ta’ proċedimenti ta’ infurzar, inkluż f’pajjiżi terzi. Hemm riskju ta’ kunflitt bejn it-Trattati u t-TKE kif interpretat minn xi tribunali tal-arbitraġġ li, jekk jiġi kkonfermat mill-qrati ta’ pajjiż terz, jinbidel de facto f’kunflitt legali minħabba li d-deċiżjonijiet ta’ arbitraġġ li jiksru d-dritt tal-UE jiċċirkolaw fl-ordinamenti ġuridiċi ta’ pajjiżi terzi.

    Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, ir-riskju ta’ kunflitt legali huwa ta’ natura li jirrendi ftehim internazzjonali inkompatibbli mad-dritt tal-Unjoni. Fil-fehma tal-Kummissjoni, sabiex it-TKE jkun kompatibbli mat-Trattati, jenħtieġ li jiġi eliminat kull riskju ta’ kunflitt. Il-politika tal-enerġija tal-Unjoni trid tinkludi l-kisba tal-konformità mal-ġurisprudenza tal-QĠUE u l-evitar ta’ kunflitt bejn it-TKE, att tad-dritt tal-Unjoni, u l-FUE u t-Trattati tal-UE. Minħabba l-pożizzjoni tat-tribunali tal-arbitraġġ, se jkun importanti li r-riskju jiġi indirizzat mill-perspettiva tad-dritt internazzjonali. Għal dak l-għan, il-Kummissjoni nnegozjat Ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika u l-Istati Membri tagħhom.

    Il-Ftehim huwa miżura meħtieġa biex jintlaħqu l-objettivi tal-politika tal-Unjoni dwar l-enerġija, kif spjegat hawn fuq. It-Trattat Euratom ma jipprovdix is-setgħat meħtieġa. Għalhekk, jenħtieġ li d-Deċiżjoni li jiġi awtorizzat l-iffirmar tal-ftehim f’isem il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika tiġi adottata abbażi tal-Artikolu 203 tal-EURATOM.

    Proporzjonalità

    Il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika hija wkoll Parti Kontraenti għat-TKE u bħala tali, huwa f’idejn il-Kunsill li jiddeċiedi jekk il-Euratom għandhiex issir parti għall-Ftehim li jinterpreta dak it-Trattat. Il-ġurisprudenza eżistenti tal-QĠUE u bosta interventi tal-Kummissjoni quddiem it-tribunali tal-arbitraġġ u l-qrati ta’ pajjiżi terzi ma kinux biżżejjed biex jiżguraw implimentazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni u l-eliminazzjoni tar-riskju ta’ kunflitt bejn it-TKE u l-FUE u t-Trattati tal-UE. Sabiex ikollu l-effett mixtieq fuq il-prattika tat-teħid tad-deċiżjonijiet tat-tribunali tal-arbitraġġ, l-att li għandu jiġi adottat għandu jkun att tad-dritt internazzjonali. Għalhekk, il-Kummissjoni hija tal-fehma li r-risposta xierqa hija li jiġi adottat strument fil-forma ta’ ftehim bejn il-partijiet dwar l-interpretazzjoni tat-trattat.

    3.IMPLIKAZZJONIJIET BAĠITARJI

    xejn

    4.ELEMENTI OĦRA

    Fl-aħħar stadji tan-negozjati tal-Ftehim, tqajmet il-possibbiltà li ssir Dikjarazzjoni dwar il-konsegwenzi legali tas-sentenza Komstroy bħala mezz biex jiġi fformalizzat, diġà issa, il-fehim komuni rifless fil-ftehim inter se. Il-Kummissjoni ffirmat dik id-Dikjarazzjoni f’isem l-Unjoni.

    2024/0146 (NLE)

    Proposta għal

    DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL

    dwar l-adozzjoni mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika tal-Ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika u l-Istati Membri tagħhom

    IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

    Wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, u b’mod partikolari l-Artikolu 203 tiegħu,

    Wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

    Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Parlament Ewropew 6 ,

    Billi:

    (1)F’Ir-Repubblika tal-Moldova vs Komstroy, C-741/19, il-QĠUE ddeċidiet li l-Artikolu 26(2)(c) tat-TKE għandu jiġi interpretat bħala li mhuwiex applikabbli għal tilwim bejn Stat Membru u investitur ta’ Stat Membru ieħor dwar investiment magħmul minn dan tal-aħħar fl-ewwel Stat Membru.

    (2)Madankollu, it-tribunali tal-arbitraġġ ikomplu jaċċettaw il-ġuriżdizzjoni u jagħtu sentenzi fi proċedimenti intra-UE allegatament ibbażati fuq l-Artikolu 26(2)(c) tat-TKE. Skont il-QĠUE, kwalunkwe deċiżjoni ta’ arbitraġġ bħal din trid titqies bħala inkompatibbli mad-dritt tal-UE, b’mod partikolari l-Artikoli 267 u 344 tat-TFUE. Għaldaqstant, tali deċiżjoni ma tista’ tipproduċi ebda effett u għalhekk ma tistax tiġi eżegwita sabiex jitħallas il-kumpens mogħti minnha.

    (3)L-implimentazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni qed tiġi mminata mill-ħruġ ta’ tali deċiżjonijiet fi proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE. Hemm riskju ta’ kunflitt bejn it-Trattati u t-Trattat tal-Karta tal-Enerġija kif interpretat minn xi tribunali tal-arbitraġġ li, jekk jiġi kkonfermat mill-qrati ta’ pajjiż terz, de facto jinbidel f’kunflitt legali minħabba li d-deċiżjonijiet ta’ arbitraġġ li jiksru l-liġi tal-UE jiċċirkolaw fl-ordinamenti ġuridiċi ta’ pajjiżi terzi.

    (4)Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, ir-riskju ta’ kunflitt legali huwa ta’ natura li jirrendi ftehim internazzjonali inkompatibbli mad-dritt tal-Unjoni. Jenħtieġ li r-riskju ta’ kunflitt legali jiġi eliminat. L-adozzjoni ta’ strument tad-dritt internazzjonali li jistabbilixxi l-fehim komuni tal-firmatarji dwar in-nuqqas ta’ applikabbiltà tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bħala bażi għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE jenħtieġ li tgħin biex jintlaħaq dak l-għan.

    (5)Il-Kummissjoni, f’isem l-Unjoni Ewropea u l-EURATOM, u l-Istati Membri kkonkludew b’suċċess in-negozjati dwar it-termini ta’ tali ftehim. Il-fehim komuni li jinsab f’dak il-Ftehim ġie mtenni f’Dikjarazzjoni dwar il-konsegwenzi legali tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawża Komstroy u l-fehim komuni dwar in-nuqqas ta’ applikabbiltà tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bħala bażi għall-proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE, tas-26 ta’ Ġunju 2024.

    (6)Il-Ftehim jenħtieġ li jiġi adottat, soġġett għall-iffirmar tiegħu f’data aktar tard,

    ADOTTA DIN ID-DEĊIŻJONI:

    Artikolu 1

    Il-Ftehim fl-Anness huwa b’dan adottat, soġġett għall-iffirmar, f’isem il-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, tal-Ftehim imsemmi.

    Il-President tal-Kummissjoni hija b’dan awtorizzata li taħtar lill-persuna jew persuni mogħtija s-setgħa sabiex jiffirmaw il-Ftehim f’isem l-Unjoni.

    Artikolu 2

    Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ fid-data tal-adozzjoni tagħha.

    Magħmul fi Brussell,

       Għall-Kunsill

       Il-President

    (1)    Id-Deċiżjoni tal-Kunsill u tal-Kummissjoni 98/181/KE, KEFA, Euratom tat-23 ta’ Settembru 1997 rigward il-konklużjoni, mill-Komunitajiet Ewropej, tat-Trattat fuq iċ-Charter tal-Enerġija u l-Protokoll taċ-Charter tal-Enerġija dwar l-effiċjenza fl-enerġija u l-aspetti ambjentali relatati (ĠU L 69, 9.3.1998, p. 1-116).
    (2)    L-Italja ħarġet minnu unilateralment fl-2015. Franza, il-Ġermanja, il-Polonja u l-Lussemburgu wkoll bdew proċedura ta’ ħruġ bejn Diċembru 2022 u Ġunju 2023, li wasslet għall-ħruġ effettiv tagħhom mit-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, f’Diċembru 2023 għal Franza, il-Ġermanja u l-Polonja, u mis-17 ta’ Ġunju 2024 għal-Lussemburgu.
    (3)    Il-Konferenza straordinarja tal-Karta tal-Enerġija tal-24 ta’ Ġunju 2022 irtirat l-istatus ta’ osservatur tal-Federazzjoni Russa.
    (4)    Il-Konferenza straordinarja tal-Karta tal-Enerġija tal-24 ta’ Ġunju 2022 irtirat l-istatus ta’ osservatur tal-Belarussja u l-applikazzjoni proviżorja tat-TKE mill-Belarussja.
    (5)    Is-sentenza République de Moldavie, C-741/19, EU:C:2021:655.
    (6)    ĠU C , , p.
    Top

    Brussell, 2.7.2024

    COM(2024) 256 final

    ANNESS

    ta'

    Proposta għal
    DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL

    dwar l-adozzjoni mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika tal-Ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunita Ewropea tal-Enerġija Atomika u l-Istati Membri tagħhom


    ANNESS

    FTEHIM

    DWAR L-INTERPRETAZZJONI U L-APPLIKAZZJONI TAT-TRATTAT TAL-KARTA TAL-ENERĠIJA

    BEJN L-UNJONI EWROPEA, IL-KOMUNITÀ EWROPEA TAL-ENERĠIJA ATOMIKA U L-ISTATI MEMBRI TAGĦHOM


    IL-PARTIJIET FIRMATARJI TA’ DAN IL-FTEHIM,

    IR-RENJU TAL-BELĠJU,

    IR-REPUBBLIKA TAL-BULGARIJA,

    IR-REPUBBLIKA ĊEKA,

    IR-RENJU TAD-DANIMARKA,

    IR-REPUBBLIKA FEDERALI TAL-ĠERMANJA,

    IR-REPUBBLIKA TAL-ESTONJA,

    L-IRLANDA,

    IR-REPUBBLIKA ELLENIKA,

    IR-RENJU TA’ SPANJA,

    IR-REPUBBLIKA FRANĊIŻA,

    IR-REPUBBLIKA TAL-KROAZJA,

    IR-REPUBBLIKA TALJANA,

    IR-REPUBBLIKA TA’ ĊIPRU,

    IR-REPUBBLIKA TAL-LATVJA,

    IR-REPUBBLIKA TAL-LITWANJA,

    IL-GRAN DUKAT TAL-LUSSEMBURGU,

    IR-REPUBBLIKA TA’ MALTA,

    IR-RENJU TAN-NETHERLANDS,

    IR-REPUBBLIKA TAL-AWSTRIJA,

    IR-REPUBBLIKA TAL-POLONJA,

    IR-REPUBBLIKA PORTUGIŻA,

    IR-RUMANIJA,

    IR-REPUBBLIKA TAS-SLOVENJA,

    IR-REPUBBLIKA SLOVAKKA,

    IR-REPUBBLIKA TAL-FINLANDJA,

    IR-RENJU TAL-IŻVEZJA,

    L-UNJONI EWROPEA u

    IL-KOMUNITÀ EWROPEA TAL-ENERĠIJA ATOMIKA


    FILWAQT LI JQISU t-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, iffirmat f’Liżbona fis-17 ta’ Diċembru 1994 (ĠU 1994 L 380, p. 24) u approvat f’isem il-Komunitajiet Ewropej bid-Deċiżjoni tal-Kunsill u tal-Kummissjoni 98/181/KE, KEFA, Euratom tat-23 ta’ Settembru 1997 (ĠU 1998 L 69, p. 1), u kif dan jista’ jiġi emendat minn żmien għal żmien (“it-Trattat dwar il-Karta tal-Enerġija”),

    FILWAQT LI JQISU r-regoli tad-dritt internazzjonali konswetudinarju kif ikkodifikati fil-Konvenzjoni ta’ Vjenna dwar il-Liġi tat-Trattati (KVLT),

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li l-membri ta’ Organizzazzjoni Reġjonali għall-Integrazzjoni Ekonomika skont it-tifsira tal-Artikolu 1(3) tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija hawnhekk jesprimu fehim komuni dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta’ trattat fir-relazzjonijiet inter se tagħhom,

    FILWAQT LI JFAKKRU li l-ħruġ mit-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma jaffettwax l-istatus bħala membru tal-Organizzazzjoni Reġjonali għall-Integrazzjoni Ekonomika tal-Parti li hija firmatarja ta’ dan il-Ftehim (Parti Kontraenti), u lanqas ma jipprekludi interess li jiġi espress fehim komuni dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta’ dak it-Trattat sakemm dan ikun jista’ jitqies li jipproduċi effetti legali fir-rigward ta’ dak il-membru u b’mod partikolari fir-rigward tal-Artikolu 47(3) tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija,

    FILWAQT LI JQISU t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika (EURATOM) u l-prinċipji ġenerali tal-Unjoni Ewropea u l-liġi tal-EURATOM,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li r-referenzi għall-Unjoni Ewropea f’dan il-Ftehim għandhom jinftiehmu wkoll bħala referenzi għall-predeċessur tagħha, il-Komunità Ekonomika Ewropea u, sussegwentement, il-Komunità Ewropea, sakemm din tal-aħħar ġiet sostitwita mill-Unjoni Ewropea,

    FILWAQT LI JFAKKRU li, f’konformità mal-ġurisprudenza tal-Qorti Permanenti tal-Ġustizzja Internazzjonali (Kwistjoni ta’ Jaworzina (Fruntiera bejn il-Polonja u ċ-Ċekoslovakkja), Opinjoni Konsultattiva, [1923] PCIJ Serje B Nru 8, 37) u l-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja (Riżervi dwar il-Konvenzjoni dwar il-Prevenzjoni u l-Kastig tad-Delitt ta’ Ġenoċidju, Opinjoni Konsultattiva, [1951] Rapporti tal-QIĠ, 15, 20), id-dritt li tingħata interpretazzjoni awtorevoli ta’ regola legali jappartjeni lill-partijiet fi ftehim internazzjonali fir-rigward ta’ dak il-ftehim,

    FILWAQT LI JFAKKRU li l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea assenjaw dak id-dritt li jagħtu interpretazzjoni awtorevoli tad-dritt tal-Unjoni u tal-EURATOM lill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE), kif spjegat mill-QĠUE fis-sentenza tagħha tat-30 ta’ Mejju 2006, Il-Kummissjoni vs L-Irlanda (Mox Plant), C-459/03 (EU:C:2006:345, punti 129 sa 137), fejn iddeċidiet li l-kompetenza esklużiva għall-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni u tal-EURATOM testendi għall-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta’ ftehimiet internazzjonali li għalihom l-Unjoni Ewropea, il-EURATOM u l-Istati Membri huma partijiet, fir-relazzjoni bejn żewġ Stati Membri jew l-Unjoni Ewropea jew il-EURATOM u Stat Membru,

    FILWAQT LI JFAKKRU li skont l-Artikolu 344 TFUE u l-Artikolu 193 tal-EURATOM, l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea ma humiex intitolati jippreżentaw tilwima dwar l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni tat-TUE, it-TFUE u l-EURATOM għal xi metodu ta’ soluzzjoni li ma jkunx wieħed minn dawk previsti fihom,

    FILWAQT LI JFAKKRU li fis-sentenza tagħha tas-6 ta’ Marzu 2018, Achmea, C-284/16 (EU:C:2018:158), il-QĠUE ddeċidiet li l-Artikoli 267 u 344 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu dispożizzjoni fi ftehim internazzjonali konkluż bejn Stati Membri, li jipprovdi li investitur ta’ wieħed minn dawn l-Istati Membri jista’, fil-każ ta’ tilwima dwar investimenti fl-Istat Membru l-ieħor, iressaq proċeduri kontra dan l-Istat Membru tal-aħħar quddiem tribunal tal-arbitraġġ li dan l-Istat Membru jkun impenja ruħu li jaċċetta l-ġuriżdizzjoni tiegħu,

    FILWAQT LI JFAKKRU fil-pożizzjoni konsistentement imtennija tal-Unjoni Ewropea li t-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma kienx maħsub li japplika fir-relazzjonijiet intra-UE u li l-intenzjoni tal-Unjoni Ewropea, tal-EURATOM u tal-Istati Membri tagħhom, ma kinitx, u ma setgħetx tkun li t-Trattat tal-Karta tal-Enerġija joħloq kwalunkwe obbligu bejniethom peress li ġie nnegozjat bħala strument tal-politika esterna tal-Unjoni Ewropea dwar l-enerġija bil-ħsieb li jiġi stabbilit qafas għall-kooperazzjoni fl-enerġija ma’ pajjiżi terzi filwaqt li, b’kuntrast, il-politika interna tal-Unjoni dwar l-enerġija tikkonsisti f’sistema elaborata ta’ regoli mfassla biex jinħoloq suq intern fil-qasam tal-enerġija li jirregola esklużivament ir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri,

    FILWAQT LI JFAKKRU li fis-sentenza tagħha tat-2 ta’ Settembru 2021, Komstroy, C-741/19 (EU:C:2021:655, punt 66) (is-sentenza Komstroy) ikkonfermata fl-Opinjoni 1/20 tagħha (EU:C:2022:485, punt 47), il-QĠUE ddeċidiet li l-Artikolu 26(2)(c) tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija għandu jiġi interpretat fis-sens li ma huwiex applikabbli għal tilwim bejn Stat Membru u investitur ta’ Stat Membru ieħor dwar investiment magħmul minn dan tal-aħħar fl-ewwel Stat Membru,

    FILWAQT LI JFAKKRU li, bħala interpretazzjoni mill-qorti kompetenti u li tirrifletti prinċipju ġenerali tad-dritt internazzjonali pubbliku, l-interpretazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija fis-sentenza Komstroy tapplika mill-approvazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija mill-Unjoni Ewropea, Il-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li l-Artikoli 267 u 344 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu interpretazzjoni tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija li tippermetti li t-tilwim bejn investitur ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea, minn naħa waħda, u Stat Membru ieħor tal-Unjoni Ewropea, l-Unjoni Ewropea jew il-EURATOM, min-naħa l-oħra, jiġi solvut quddiem tribunal tal-arbitraġġ (“proċedura ta’ arbitraġġ intra-UE”), u

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW, fi kwalunkwe każ, li, meta t-tilwim ma jkunx jista’ jiġi solvut b’mod amikevoli, parti tista’, bħal dejjem, tagħżel li tissottometti f’konformità mal-liġi nazzjonali, tilwim bejn Parti Kontraenti u investitur ta’ Parti Kontraenti oħra għal riżoluzzjoni quddiem il-qrati jew it-tribunali amministrattivi kompetenti, kif iggarantit mill-prinċipji ġenerali tal-liġi u r-rispett għad-drittijiet fundamentali, stabbiliti inter alia fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

    FILWAQT LI JIKKONDIVIDU l-fehim komuni espress f’dan il-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea, il-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom li, bħala riżultat, klawżola bħall-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma setgħetx fil-passat, u la issa jew fil-futur ma tista’ sservi bħala bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ mibdija minn investitur minn Stat Membru wieħed dwar investimenti fi Stat Membru ieħor,

    FILWAQT LI JTENNU d-Dikjarazzjoni Nru 17, annessa mal-Att Finali tal-Konferenza Intergovernattiva li adottat it-Trattat ta’ Liżbona, li tfakkar li t-Trattati u l-liġi adottati mill-Unjoni abbażi tat-Trattati għandhom preċedenza fuq il-liġi tal-Istati Membri, u li l-prinċipju ta’ primazija jikkostitwixxi regola ta’ kunflitt fir-relazzjonijiet reċiproċi tagħhom,

    FILWAQT LI JFAKKRU, konsegwentement, li, sabiex jiġi solvut kwalunkwe kunflitt ta’ normi, ftehim internazzjonali konkluż mill-Istati Membri tal-Unjoni skont id-dritt internazzjonali jista’ japplika fir-relazzjonijiet intra-UE biss sa fejn id-dispożizzjonijiet tiegħu jkunu kompatibbli mat-Trattati tal-UE,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li, bħala riżultat tan-nuqqas ta’ applikabbiltà tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bħala bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE, anki l-Artikolu 47(3) tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma jistax jestendi, u ma kienx maħsub li jestendi, għal tali proċedimenti,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li, bħala riżultat tan-nuqqas ta’ applikabbiltà tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bħala bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE, fejn il-proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE huma pendenti, il-partijiet għal dan il-Ftehim li huma kkonċernati minn dawk il-proċedimenti, kemm bħala konvenut kif ukoll bħala Stat ta’ domiċilju ta’ investitur, għandhom jikkooperaw ma’ xulxin sabiex jiżguraw li l-eżistenza ta’ dan il-Ftehim tinġieb għall-attenzjoni tat-tribunal tal-arbitraġġ inkwistjoni, filwaqt li jippermettu l-konklużjoni xierqa dwar in-nuqqas ta’ ġurisdizzjoni tat-tribunal,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li , barra minn hekk, jenħtieġ li ma jiġi rreġistrat l-ebda proċediment ġdid ta’ arbitraġġ intra-UE, u

    FILWAQT LI JAQBLU li fejn l-Avviż tal-Arbitraġġ madankollu jingħata, il-Partijiet Kontraenti li huma kkonċernati minn dawk il-proċedimenti, kemm bħala konvenut kif ukoll bħala Stat tad-domiċilju ta’ investitur, jenħtieġ li jikkooperaw ma’ xulxin sabiex jiżguraw li l-eżistenza ta’ dan il-Ftehim tinġieb għall-attenzjoni tat-tribunal tal-arbitraġġ inkwistjoni, li jippermetti li tinġibed il-konklużjoni xierqa li l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma jistax iservi bħala bażi legali għal tali proċedimenti,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW, madankollu, li soluzzjonijiet u deċiżjonijiet ta’ arbitraġġ f’każijiet ta’ arbitraġġ ta’ investiment intra-UE li ma jistgħux jiġu annullati jew imwarrba u li ġew irrispettati volontarjament jew infurzati b’mod definittiv jenħtieġ li ma jiġux ikkontestati,

    FILWAQT LI JIDDISPJAĊIHOM li d-deċiżjonijiet ta’ arbitraġġ diġà ngħataw, għadhom qed jingħataw u għadhom jistgħu jsiru b’mod li jmur kontra r-regoli tal-Unjoni Ewropea u tal-EURATOM, inkluż kif espress fl-interpretazzjonijiet tal-QĠUE, minn tribunali tal-arbitraġġ fi proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE mibdija b’referenza għall-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija,

    FILWAQT LI JIDDISPJAĊIHOM ukoll li tali deċiżjonijiet ta’ arbitraġġ huma s-suġġett ta’ proċedimenti ta’ infurzar, inkluż f’pajjiżi terzi, li fi proċedimenti pendenti ta’ arbitraġġ intra-UE allegatament ibbażati fuq l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, it-tribunali tal-arbitraġġ ma jirrifjutawx il-kompetenza u l-ġurisdizzjoni, u li l-istituzzjonijiet tal-arbitraġġ ikomplu jirreġistraw proċedimenti ta’ arbitraġġ ġodda u ma jirrifjutawhomx bħala manifestament inammissibbli minħabba nuqqas ta’ kunsens biex jissottomettu ruħhom għall-arbitraġġ,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW, għalhekk, li huwa meħtieġ li tiġi mtennija, espressament u mingħajr ambigwità, il-pożizzjoni konsistenti tal-Unjoni Ewropea, il-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom permezz ta’ ftehim li jafferma mill-ġdid il-fehim komuni tagħhom dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, kif interpretat mill-QĠUE, sa fejn jikkonċerna proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li, skont is-sentenza tal-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja tal-5 ta’ Frar 1970, Barcelona Traction, Light and Power Company Limited (il-Belġju vs Spanja) (Rapporti tal-QIĠ 1970, p. 3, il-paragrafi 33 u 35) u kif spjegat mill-QĠUE fis-sentenza Komstroy, ċerti dispożizzjonijiet tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija huma maħsuba biex jirregolaw ir-relazzjonijiet bilaterali,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW għalhekk li dan il-ftehim jikkonċerna biss ir-relazzjonijiet bilaterali bejn l-Unjoni Ewropea, il-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom, rispettivament, u, b’estensjoni, l-investituri minn dawk il-Partijiet Kontraenti għat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, u li b’riżultat ta’ dan, dan il-ftehim jaffettwa biss lill-partijiet li huma rregolati mir-regoli tal-Unjoni Ewropea u tal-EURATOM bħala Organizzazzjoni Reġjonali għall-Integrazzjoni Ekonomika skont it-tifsira tal-Artikolu 1(3) tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija u ma jaffettwax it-tgawdija mill-partijiet l-oħra għat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija tad-drittijiet tagħhom skont dak it-Trattat jew it-twettiq tal-obbligi tagħhom,

    FILWAQT LI JFAKKRU li l-Unjoni Ewropea u l-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom infurmaw lill-partijiet kontraenti l-oħra għat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija bl-intenzjoni tagħhom li jikkonkludu dan il-ftehim dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija,

    FILWAQT LI JIKKUNSIDRAW li, b’dak il-mod u f’konformità mal-obbligi legali tagħhom skont id-dritt tal-UE u tal-EURATOM, iżda mingħajr preġudizzju għad-dritt tagħhom li jagħmlu tali talbiet kif iqisu xieraq fir-rigward tal-kostijiet imġarrba minnhom bħala konvenuti fir-rigward ta’ proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE, l-Unjoni Ewropea, il-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom u b’hekk jiżguraw konformità sħiħa u effettiva mas-sentenza Komstroy, in-nuqqas ta’ infurzabbiltà tas-sentenzi eżistenti, l-obbligu tat-tribunali tal-arbitraġġ li jtemmu immedjatament kwalunkwe proċediment pendenti ta’ arbitraġġ intra-UE, u l-obbligu għall-istituzzjonijiet tal-arbitraġġ li ma jirreġistraw l-ebda proċediment futur ta’ arbitraġġ intra-UE, f’konformità mas-setgħat rispettivi tagħhom skont l-Artikolu 36(3) tal-Konvenzjoni ICSID u l-Artikolu 12 tar-regoli tal-Arbitraġġ tal-SCC, u li t-tribunali tal-arbitraġġ jiddikjaraw li kwalunkwe proċediment ta’ arbitraġġ intra-UE ma għandux bażi legali,

    FILWAQT LI JQISU li din il-Ftehim ikopri proċedimenti ta’ arbitraġġ bejn l-investitur u l-Istat li jinvolvu l-Unjoni Ewropea, il-EURATOM jew l-Istati Membri tagħhom bħala partijiet f’tilwim intra-UE bbażat fuq l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija skont kwalunkwe konvenzjoni ta’ arbitraġġ jew sett ta’ regoli, inkluża l-Konvenzjoni dwar is-Soluzzjoni ta’ Tilwim dwar l-Investiment bejn l-Istati u Ċittadini ta’ Stati Oħra (il-Konvenzjoni ICSID) u r-regoli tal-arbitraġġ tal-ICSID, ir-regoli tal-arbitraġġ tal-Istitut tal-Arbitraġġ tal-Kamra tal-Kummerċ ta’ Stokkolma (SCC, Stockholm Chamber of Commerce), ir-regoli tal-arbitraġġ tal-Kummissjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi Internazzjonali tal-Kummerċ (UNCITRAL, United Nations Commission on International Trade Law) u l-arbitraġġ ad hoc,

    FILWAQT LI JŻOMMU f’moħħhom li d-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim huma mingħajr preġudizzju għall-possibbiltà li l-Kummissjoni Ewropea jew kwalunkwe Stat Membru jressqu azzjoni quddiem il-QĠUE abbażi tal-Artikoli 258, 259 u 260 TFUE,

    FTIEHMU KIF ĠEJ:

    TAQSIMA 1

    FEHIM KOMUNI DWAR IN-NUQQAS TA’ APPLIKABBILTÀ TAL-ARTIKOLU 26 TAT-TRATTAT TAL-KARTA TAL-ENERĠIJA BĦALA BAŻI GĦALL-PROĊEDIMENTI TA’ ARBITRAĠĠ INTRA-UE

    ARTIKOLU 1

    Definizzjonijiet

    Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

    (1)“It-Trattat tal-Karta tal-Enerġija” tfisser it-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, iffirmat f’Liżbona fis-17 ta’ Diċembru 1994 (ĠU 1994, L 380, p. 24;) u approvat f’isem il-Komunitajiet Ewropej bid-Deċiżjoni tal-Kunsill u tal-Kummissjoni 98/181/KE, KEFA, Euratom, tat-23 ta’ Settembru 1997 (ĠU 1998 L 69, p. 1), u kif dan jista’ jiġi emendat minn żmien għal żmien;

    (2)“ir-relazzjonijiet intra-UE” tfisser ir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u l-EURATOM jew bejn Stat Membru, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea jew l-EURATOM, min-naħa l-oħra;

    (3)“il-Proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE” tfisser kwalunkwe proċediment quddiem tribunal tal-arbitraġġ skont l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija biex tiġi solvuta tilwima bejn, minn naħa waħda, investitur ta’ Stat Membru wieħed tal-Unjoni Ewropea u, min-naħa l-oħra, Stat Membru ieħor tal-Unjoni Ewropea, l-Unjoni Ewropea, jew l-EURATOM;

    ARTIKOLU 2

    Fehim komuni tal-Unjoni Ewropea, l-EURATOM u l-Istati Membri tagħhom dwar l-interpretazzjoni u n-nuqqas ta’ applikabbiltà kontinwa tal-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija u n-nuqqas ta’ bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE

    (1)Il-Partijiet Kontraenti b’dan jaffermaw mill-ġdid, għal aktar ċertezza, li jikkondividu fehim komuni dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, li skontu l-Artikolu 26 ta’ dak it-Trattat ma jistax u qatt ma seta’ qatt jservi bħala bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE.

    Il-fehim komuni espress fl-ewwel subparagrafu huwa bbażat fuq l-elementi li ġejjin tad-dritt tal-Unjoni:

    (a)l-interpretazzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea li skontha l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma japplikax, u qatt ma kellu jiġi applikat, bħala bażi għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE; kif ukoll

    (b)il-primazija tad-dritt tal-Unjoni, imfakkra fid-Dikjarazzjoni Nru 17, annessa mal-Att Finali tal-Konferenza Intergovernattiva li adottatat it-Trattat ta’ Liżbona, bħala regola tad-dritt internazzjonali li jirregola l-kunflitt ta’ normi fir-relazzjonijiet reċiproċi tagħhom bir-riżultat li fi kwalunkwe każ l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma japplikax u ma setax japplika bħala bażi għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE.

    (2)Il-Partijiet Kontraenti jaffermaw mill-ġdid, għal aktar ċertezza, li huma jikkondividu l-fehim komuni li, bħala riżultat tan-nuqqas ta’ bażi legali għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE skont l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, l-Artikolu 47, paragrafu 3, tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma jistax jestendi, u ma setax jiġi estiż, għal tali proċedimenti. Għaldaqstant, f’dak ir-rigward, l-Artikolu 47, paragrafu 3 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma jistax jipproduċi effetti legali fir-relazzjonijiet intra-UE meta Stat Membru jkun ħareġ mit-Trattat tal-Karta tal-Enerġija qabel dan il-ftehim, u lanqas mhu se jipproduċi xi effetti legali fir-relazzjonijiet intra-UE jekk sussegwentement Parti Kontraenti tirtira mit-Trattat tal-Karta tal-Enerġija.

    (3)Għal aktar ċertezza, il-Partijiet Kontraenti jaqblu li f’konformità mal-fehim komuni espress fil-paragrafi 1 u 2, u mingħajr preġudizzju għalih, l-Artikolu 26 tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija ma japplikax bħala bażi għal proċedimenti ta’ arbitraġġ intra-UE u li, f’dak ir-rigward, l-Artikolu 47, il-paragrafu 3, tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija mhux se jipproduċi effetti legali fir-relazzjonijiet intra-UE.

    (4)Il-paragrafi 1 sa 3 huma mingħajr preġudizzju għall-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet oħra tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija sa fejn dawn jikkonċernaw ir-relazzjonijiet intra-UE. 

    TAQSIMA 2

    DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

    ARTIKOLU 3

    Depożitarju

    (1)Is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea għandu jaġixxi bħala d-Depożitarju ta’ dan il-Ftehim.

    (2)Is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea għandu jinnotifika lill-Partijiet Kontraenti bi:

    (a)id-depożitu ta’ kwalunkwe strument ta’ ratifika, aċċettazzjoni jew approvazzjoni f’konformità mal-Artikolu 5;

    (b)id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim f’konformità mal-Artikolu 6, paragrafu 1;

    (c)id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim għal kull Parti Kontraenti f’konformità mal-Artikolu 6, paragrafu 2.

    (3)Is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea għandu jippubblika l-Ftehim f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea u jinnotifika lid-Depożitarju tat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija, kif ukoll lis-Segretarjat tal-Karta tal-Enerġija bl-adozzjoni u d-dħul fis-seħħ tiegħu. Id-Depożitarju ta’ dan il-Ftehim għandu jiġi mistieden jinnotifika l-Ftehim lill-partijiet kontraenti l-oħra għat-Trattat tal-Karta tal-Enerġija.

    (4)Dan il-Ftehim għandu jiġi rreġistrat mid-Depożitarju mas-Segretarjat tan-Nazzjonijiet Uniti, f’konformità mal-Artikolu 102 tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti, wara d-dħul fis-seħħ tiegħu.

    ARTIKOLU 4

    Riżervi

    Ma għandha ssir l-ebda riżerva għal dan il-Ftehim.

    ARTIKOLU 5

    Ratifika, approvazzjoni jew aċċettazzjoni

    Dan il-Ftehim għandu jkun suġġett għal ratifika, approvazzjoni jew aċċettazzjoni.

    Il-Partijiet Kontraenti għandhom jiddepożitaw l-istrumenti tar-ratifika, tal-approvazzjoni jew tal-aċċettazzjoni mad-Depożitarju.

    ARTIKOLU 6

    Dħul fis-seħħ

    (1)Dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ 30 jum kalendarju wara d-data li fiha d-Depożitarju jirċievi t-tieni strument ta’ ratifika, approvazzjoni jew aċċettazzjoni.

    (2)Għal kull Parti Kontraenti li tirratifikah, taċċettah jew tapprovah wara d-dħul fis-seħħ tiegħu f’konformità mal-paragrafu 1, dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ 30 jum kalendarju wara d-data tad-depożitu minn tali Parti Kontraenti tal-istrument tagħha ta’ ratifika, approvazzjoni jew aċċettazzjoni.

    ARTIKOLU 7

    Testi awtentiċi

    Dan il-Ftehim, imfassal f’kopja oriġinali waħda bl-ilsien Bulgaru, Kroat, Ċek, Daniż, Olandiż, Ingliż, Estonjan, Finlandiż, Franċiż, Ġermaniż, Grieg, Ungeriż, Irlandiż, Taljan, Latvjan, Litwan, Malti, Pollakk, Portugiż, Rumen, Slovakk, Sloven, Spanjol u Żvediż, bit-test f’kull wieħed minn dawn il-lingwi jkun ugwalment awtentiku, għandu jiġi depożitat fl-arkivji tad-Depożitarju.

    Magħmul fi Brussell fi ……………………..

    Top