EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52016IE0899
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Promoting innovative and high-growth firms’ (own-initiative opinion)
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Il-promozzjoni ta’ intrapriżi innovattivi bi tkabbir sostanzjali” (opinjoni fuq inizjattiva proprja)
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Il-promozzjoni ta’ intrapriżi innovattivi bi tkabbir sostanzjali” (opinjoni fuq inizjattiva proprja)
OJ C 75, 10.3.2017, p. 6–13
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
10.3.2017 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 75/6 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Il-promozzjoni ta’ intrapriżi innovattivi bi tkabbir sostanzjali”
(opinjoni fuq inizjattiva proprja)
(2017/C 075/02)
Relatur: |
is-Sur Antonio GARCÍA DEL RIEGO |
Data tad-deċiżjoni tal-Assemblea tal-Plenarja |
21.1.2016 |
Bażi legali |
Artikolu 29(2) tar-Regoli ta’ Proċedura |
|
Opinjoni fuq inizjattiva proprja |
Sezzjoni kompetenti |
Unjoni Ekonomika u Monetarja u Koeżjoni Ekonomika u Soċjali |
Adottata fis-sezzjoni |
29.11.2016 |
Adottata fil-plenarja |
14.12.2016 |
Sessjoni plenarja Nru |
521 |
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet) |
220/1/8 |
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1. |
Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tkompli tagħmel sforzi biex jiġu żviluppati proposti ta’ politika bl-għan li jippromovu l-ħolqien ta’ kumpaniji innovattivi u bi tkabbir sostanzjali u jirrakkomanda li dawn l-inizjattivi huma mmexxija, ġestiti u kkoordinati minn unità unika responsabbli għall-valutazzjoni, il-monitoraġġ u l-ksib ta’ sinerġiji bejn politiki innovattivi mfasslin minn Direttorati Ġenerali differenti. Dawn il-proposti ta’ politika għandhom isaħħu s-suq uniku, isaħħu ir-raggruppamenti u l-ekosistemi li fihom jinħolqu negozji ġodda innovattivi, jiżviluppaw il-komponent tal-ekwità tas-swieq kapitali Ewropej, iħeġġu iffukar tal-aġenda akkademika fuq l-impjieg għall-futur u jimminimizzaw l-ispejjeż u l-burokrazija involuti sabiex tinbeda impriża intraprenditorjali ġdida. |
1.1.1. |
Il-Kummissjoni għandha tkompli fix-xogħol tagħha ta’ tisħiħ tar-regoli eżistenti dwar is-suq uniku: proġetti ta’ armonizzazzjoni fit-tul bħal standards ta’ kontabbiltà u insolvenza, rikonoxximent awtomatiku tal-kwalifiki professjonali u akkademiċi, implimentazzjoni aċċellerata tal-istrateġija tas-suq uniku diġitali u l-użu sħiħ tal-inizjattiva tal-Unjoni tas-Swieq Kapitali (1) għandhom jgħinu ħafna lill-UE biex tibbenefika mill-potenzjal kollu ta’ suq uniku ġenwin. Regoli kuntrattwali transkonfinali sempliċi u effettivi għandhom jagħtu spinta lill-kummerċ elettroniku transkonfinali, inaqqsu frammentazzjoni legali fil-liġi tal-konsumatur kif ukoll l-ispejjeż ta’ konformità għan-negozju. |
1.1.2. |
Il-finanzjament tal-ekwità għandu jkun estiż aktar biex jappoġġja negozji ġodda fil-fażi tat-tfassil tagħhom. Fost fatturi oħrajn, dan jimplika sistema tat-taxxa aktar newtrali li tittratta d-dejn u l-finanzjament tal-ekwità b’mod ugwali billi tippermetti t-tnaqqis tal-pagamenti kemm tal-imgħax kif ukoll tal-pagamenti tad-dividendi (2). In-negozji ġodda għandhom ikunu jistgħu jużaw pakketti ta’ “opzjoni fuq l-ishma” biex jattiraw u jżommu t-talent. |
1.1.3. |
Għandha tinħoloq u tiġi promossa kultura ta’ ekwità, li tinkludi inizjattivi edukattivi u mhux leġislattivi. Is-sistema finanzjarja Ewropea għandha bżonn tiżviluppa prodotti ta’ investiment likwidu adattati għal investituri individwali sabiex tħeġġiġhom jinvestu f’negozji żgħar innovattivi. |
1.1.4. |
It-tnaqqis tal-burokrazija żejda u r-regolamentazzjoni żejda huma wkoll kruċjali biex jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi u jiġu evitati spejjeż żejda u ħela ta’ ħin għall-intraprendituri. |
1.1.5. |
L-iżvilupp ta’ tipi ġodda ta’ kollaborazzjoni bejn l-universitajiet u n-negozji li jinvolvu kemm l-industrija kbira kif ukoll kumpaniji iżgħar jeħtieġ li jiġi msaħħaħ u jitħaffef fost l-Istati Membri li jieħdu miżuri ta’ politika ġodda bl-għan li jagħmlu l-UE kalamita għat-talent. |
1.1.5.1. |
Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tneħħi kull xkiel legali għal skambji bejn studenti u intraprendituri żgħażagħ (3), pereżempju bil-ħolqien ta’ programm ta’ Erasmus għal intraprendituri żgħażagħ. |
1.1.5.2. |
Sabiex iqajjem sensibilizzazzjoni ta’ kumpaniji promettenti, il-KESE jappella għat-twaqqif ta’ bażi ta’ data ta’ informazzjoni appoġġjata minn pjattaformi li huma integrati fiċ-Ċentru Ewropew ta’ Konsulenza għall-Investimenti u l-Portal Ewropew ta’ Proġetti ta’ Investiment (EIPP) (4). Din għandha tinkludi l-kumpaniji tal-UE bi tkabbir sostanzjali, f’setturi differenti, magħżulin skont kriterji oġġettivi u trasparenti u li jippermettu tqabbil bejn kumpanija u oħra u valutazzjoni komparattiva. |
1.1.6. |
Il-KESE jemmen li l-iskambju u l-evalwazzjoni ta’ prattiki tajbin joffru tagħrif utli għal sperimentar b’politiki ġodda (5). |
1.2. |
Il-Fond Ewropew tal-Investiment (EIF) u l-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) huma mitlubin jappoġġjaw kumpaniji innovattivi b’kapital ta’ riskju u kapital inizjali speċifiku biex jiffaċilitaw it-trasferiment teknoloġiku mill-universitajiet u ċ-ċentri ta’ riċerka. Dawn jistgħu jiġu strutturati fil-forma ta’ garanziji tal-ewwel parti tas-self li se jgħinu biex tingħeleb ir-reżistenza inizjali għal finanzjament privat. |
1.3. |
Il-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi (FEIS), fond ta’ EUR 21 biljun li jikkonsisti minn garanziji tal-Unjoni Ewropea u kapital tal-Bank Ewropew tal-Investiment għandu jaqdi rwol kritiku biex jgħin lill-proġetti innovattivi jilħqu skala u jipparteċipaw fis-suq. Barra minn hekk, il-FEIS jista’ jkun mudell għal baġits tal-UE futuri, billi jaqleb minn metodu bbażat fuq fondi tradizzjonali għal mudell aktar effiċjenti xprunat mill-investiment, li għandu “jattira” ħafna fondi għal proġetti. Il-FEIS iffinanzja b’suċċess oqsma relattivament riskjużi li faċilment setgħu ġew injorati (6). |
1.4. |
Il-KESE jappella għall-bini ta’ għodda ta’ investiment usa’ biex jiġi stimulat investiment fl-istadju ta’ tkabbir, li jinkludi “fondi asimmetriċi” li jipprovdu redditu differenti għal klassijiet differenti ta’ investituri ta’ assi, u mekkaniżmi vetturi finanzjarji alternattivi, bħall-finanzjament kollettiv (7). Il-ħolqien ta’ swieq sekondarji għandu jiġi kkunsidrat sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għal swieq għal SMEs Ewropej. |
1.5. |
Il-Kummissjoni għandha tindirizza l-asimmetriji regolatorji bejn l-Ewropa u l-Istati Uniti rigward it-trattament ta’ investiment f’softwer u tneħħi l-limitazzjonijiet regolatorji li jfixklu lis-settur finanzjarju Ewropew milli jinvesti fi żvilupp diġitali. |
2. Analiżi tas-sitwazzjoni attwali
2.1. |
L-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) huma element ewlieni tal-ekonomija Ewropea, u b’hekk jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għall-ħolqien tal-impjiegi u t-tkabbir ekonomiku (8). |
2.1.1. |
Fl-2015 aktar minn 22,3 miljun SME fl-Unjoni Ewropea rrappreżentaw 99,8 % tal-għadd totali ta’ intrapriżi mhux finanzjarji, kienu jimpjegaw 90 miljun ruħ (66,9 % tat-total ta’ impjiegi), iġġeneraw 57,8 % tal-valur miżjud globali (9) u pprovdew 85 % tal-impjiegi l-ġodda. L-Ewropa għandha tiżgura li jinħoloq tip ġdid ta’ SME biex jikkumpensa lill-200 000 li jfallu kull sena (10), li jaffettwa fuq 1,7 miljun ħaddiem. Madankollu, jiswew aktar għal tkabbir ekonomiku futur dawk in-negozji li jixtiequ jkunu innovattivi, jikbru u jesportaw. |
2.2. |
Il-ħolqien ta’ negozji ġodda b’rati għolja ta’ tkabbir huwa ta’ importanza kruċjali minħabba l-enfasi tagħhom fuq l-innovazzjoni f’setturi li qegħdin jikbru malajr b’valur miżjud għoli. Dawn huma l-intrapriżi li ser joħolqu impjiegi fil-futur u li jixprunaw it-tkabbir tal-produttività, li huwa ċentrali għat-titjib tal-istandards tal-għajxien. Filwaqt li l-Ewropa qed tirrapporta progress f’xi oqsma, għadha lura fil-pass mill-fażi tal-bidu għal fażi tat-tkabbir, li fl-aħħar mill-aħħar għandu jwassal għal tkabbir u ħolqien tal-impjiegi li l-Ewropa għandha bżonn (11). |
2.3. |
Dan ir-rapport fuq inizjattiva proprja jiffoka fuq in-negozji li qegħdin jespandu: kumpaniji b’rata sostanzjali ta’ tkabbir bi tkabbir annwali medju ta’ impjegati (jew dħul) li huwa ikbar minn 20 % fuq perjodu ta’ tliet snin, u b’10 jew iżjed impjegati fil-bidu tal-perjodu ta’ osservazzjoni (12). Karatteristika ewlenija tan-negozji li qegħdin jespandu hija li dawn imexxu mudelli tan-negozju li huma skalabbli ħafna. L-iskalabbiltà hija l-kapaċità għat-tkabbir f’termini ta’ aċċess għas-suq, dħul, u struttura kkawżata minn, pereżempju, replikazzjoni rapida tal-mudell kummerċjali fi swieq differenti jew prattiki ta’ ġestjoni ġodda. |
2.3.1. |
Studju tal-OECD ta’ 11-il pajjiż (13) ikkonkluda li l-kumpaniji li qegħdin jespandu ammontaw għal inqas minn 10 % tad-ditti f’kull wieħed mill-11-il pajjiż iżda ħolqu sa żewġ terzi tal-impjiegi ġodda kollha (14). |
2.4. |
L-istartups għandhom it-tendenza li jkunu inqas ta’ profitt fi żmien qasir u huma dipendenti fuq il-finanzi esterni. Jekk dawn in-negozji innovattivi ma jkunux jistgħu jiffinanzjaw il-pjani tagħhom għall-espansjoni, ma jirnexxilhomx jespandu u mbagħad il-potenzjal sottostanti għat-tkabbir tal-produttività u l-ħolqien tal-impjieg x’aktarx li se jkun imxekkel. |
2.4.1. |
Analiżi tal-Bank Dinji (15) tistma li r-rata medja ta’ self improduttiv tal-SMEs fis-swieq żviluppati fl-2007 kienet ta’ 6,93 %, jiġifieri aktar mid-doppju ta’ self kummerċjali kbir fil-livell ta’ 2,54 %. Is-self improduttiv żdied b’mod drammatiku matul il-kriżi fil-Portugall, Spanja, l-Italja u l-Irlanda għal bejn 10 % u 25 %. |
2.4.1.1. |
Il-politiki li jħeġġu lill-banek sabiex jestendu self lil kumpaniji aktar riskjużi, b’mod partikolari ditti fl-istadji bikrija b’kollateral limitat, jistgħu joħolqu sett ta’ banek riskjużi, limitazzjoni tal-kreditu u jżidu l-instabbiltà finanzjarja (16). |
2.5. |
L-Ewropa għandha bżonn tiffoka fuq il-funzjonament bla xkiel tat-tranżizzjoni tal-finanzjament, li hija attwalment miksura. |
2.5.1. |
It-tranżizzjoni tal-finanzjament hija magħmula minn 4 kapitoli: il-fażi tal-bidu (finanzjata minn għotjiet, kapital inizjali, familja u ħbieb); fażi tat-tkabbir tal-ekwità (finanzjament kollettiv, mikrofinanzjament, investituri informali); tkabbir sostenut (titolizzazzjoni, ekwità privata, kapital ta’ riskju, investituri istituzzjonali, pjazzament ta’ dejn privat) u ħruġ (akwiżizzjoni, swieq ta’ ekwità pubblika) |
3. Elementi fundamentali għall-iżvilupp ta’ ekosistema tal-innovazzjoni favorevoli għall-espansjoni
3.1. |
L-ekosistemi tal-innovazzjoni ta’ suċċess li jrawmu kumpaniji li qed jespandu huma kkaratterizzati minn netwerks interkonnessi b’saħħithom ta’ istituzzjonijiet ta’ riċerka u edukazzjoni, industriji kbar, investituri ta’ kapital ta’ riskju, u l-preżenza ta’ talent kreattiv u intraprenditorjali (17). |
3.1.1. |
Normalment, impriżi ġodda huma maħluqin f’ċentri ta’ teknoloġija mibnijin madwar l-universitajiet tal-ewwel klassi li jaġixxu bħala atturi ewlenin fl-iżvilupp ta’ ambjent dinamiku għan-negozju peress li huma sors ta’ talent f’termini kemm ta’ studenti kif ukoll ta’ akkademiċi. Raggruppamenti qawwija u konnessi sew itejbu l-produttività tan-negozju fir-reġjun ta’ influwenza tiegħu, jixprunaw id-direzzjoni u l-pass tal-innovazzjoni u jistimulaw il-ħolqien ta’ negozji ġodda. L-Istati Uniti u ċ-Ċina, kif ukoll ċerti ċentri fl-Ewropa, qed imexxu battalja fit-tul biex jattiraw talent u kapital u jrawmu l-innovazzjoni. |
3.1.2. |
Madankollu, il-frammentazzjoni tas-suq Ewropew tfixkel it-tranżizzjoni minn negozji ġodda għal negozji li qegħdin jespandu. F’dan ir-rigward, huma essenzjali li tiġi ffaċilitata l-mobbiltà tal-forza tax-xogħol fl-UE kollha kif ukoll sabiex jiġi attirat talent minn pajjiżi terzi li jservi bħala kalamita, u b’hekk jinħoloq ċirku virtuż. |
3.1.3. |
Jista’ jitħeġġeġ programm ta’ Erasmus għal intraprendituri żgħażagħ. Dan huwa adattat ħafna għall-prinċipju gwida tat-tkabbir u l-impjiegi, u hija inizjattiva li se tiffaċilita l-mobbiltà u tintlaqa’ b’mod tajjeb min-negozji. |
3.1.3.1. |
Xi politiki ġew adottati reċentement biex jattiraw talent minn barra l-UE. Il-Karta l-Blu, li ġiet introdotta fl-2009, diġà ħaffet id-dħul ta’ ħaddiema tas-sengħa ma’ min iħaddem fl-UE (18). Fil-livell nazzjonali, xi pajjiżi Ewropej diġà ħolqu proċeduri tal-viża speċifiċi għal intraprendituri u pajjiżi oħrajn qegħdin jintroduċuhom (19). |
3.1.4. |
Suċċess notevoli fil-każ ta’ ċentru tat-teknoloġija huwa Oxbridge, li jirreferi għar-reġjun ta’ influwenza li jinkludi l-universitajiet ta’ Oxford u Cambridge fir-Renju Unit. Il-komunità ta’ teknoloġija avvanzata fir-Renju Unit kompliet tikber u ġġedded ruħha matul il-perjodu twil ta’ staġnar u riċessjoni ekonomika bejn l-2008 u l-2012 (20). |
3.1.4.1. |
Madankollu, ħafna mill-universitajiet Ewropej m’għandhomx l-istatura, l-istruttura, jew l-inklinazzjoni li joħolqu kundizzjonijiet għat-tkabbir ta’ negozji intraprenditorjali f’kampus universitarju, jew jippromovu din l-aġenda lill-gvernijiet (21). Il-mexxejja universitarji u l-Gvern għandhom jiżviluppaw rabtiet mal-industrija, l-investiment f’uffiċċji ta’ trasferiment ta’ teknoloġija u l-edukazzjoni intraprenditorjali (22). |
3.1.5. |
Spin-offs li jinħolqu bħala konsegwenza tat-trasferimenti teknoloġiċi mill-universitajiet iħabbtu wiċċhom ma’ diffikultajiet ta’ espansjoni minħabba nuqqas ta’ flus u ġestjoni speċjalizzata. Għalhekk huwa essenzjali li huma jistgħu jiddependu fuq l-appoġġ pubbliku istituzzjonali biex jegħlbu l-eżitazzjoni inizjali ta’ fornituri ta’ finanzjament privat biex jinvestu fi spin-offs bi profil tekniku, peress li dawn huma perċepiti bħala wisq tekniċi u riskjużi u sikwit ma jiġux mifhuma sew. |
3.2. |
Minkejja li għandhom livell simili ta’ edukazzjoni, l-Ewropej iwaqqfu negozji ġodda notevolment b’inqas frekwenza mill-Amerikani. Id-diversi raġunijiet għal dan jistgħu jinkludu livell għoli ta’ averżjoni għar-riskju, il-piżijiet amministrattivi, kultura sottożviluppata fejn wieħed ikollu ċans ieħor, is-sottożvilupp ta’ programmi ta’ edukazzjoni intraprenditorjali u n-nuqqas ta’ kultura ta’ ekwità privata. Għandha tingħata attenzjoni wkoll għall-iżvilupp bikri ta’ kultura intraprenditorjali fil-livell tal-iskola primarja u sekondarja. |
3.2.1. |
Fil-fatt, ir-riskju tal-falliment huwa l-akbar biża’ tal-Ewropej meta jibdew negozju: 43 % fl-Ewropa vs 19 % fl-Istati Uniti. Fl-Istati Uniti (23), ir-reġim ta’ falliment korporattiv li huwa kemmxejn effiċjenti u mhux punittiv, kif ukoll l-aċċettazzjoni akbar, b’mod ġenerali, ta’ fallimenti korporattivi, jikkontribwixxu għar-rieda li wieħed jieħu iżjed riskji. L-iżviluppar ta’ kultura aktar intraprenditorjali għandha ssir prijorità ta’ dawk li jfasslu l-politika kif ukoll tal-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni. |
3.2.1.1. |
Studju reċenti juri li l-kumpaniji mwaqqfin minn dawk li jerġgħu jibdew mill-ġdid għandhom dħul u tkabbir fl-impjiegi ogħla u jkollhom aktar ċans li jiksbu finanzjament estern (24). Fi Spanja, 20 % biss tal-intraprendituri li joħolqu l-ewwel negozju ġdid tagħhom jirnexxu; għal dawk li jerġgħu jippruvaw, ir-rata ta’ suċċess titla’, sorprendentement, għal 80 %. |
3.3. |
In-negozji innovattivi b’rata għolja ta’ tkabbir huma ħafna drabi iktar probabbli li jkunu miċħudin minn self bankarju minħabba li ma jkollhomx il-kapital, li huwa parti ewlenija tal-valutazzjonijiet tal-kreditu tal-banek (25). Il-finanzjament b’ekwità għalhekk huwa fundamentali għal negozji ġodda bi pjani ta’ espansjoni sinifikanti iżda bi flussi tal-flus mhux ċerti jew previsti b’mod negattiv. Is-self bankarju għandu għalhekk jiġi kkumplementat bit-titjib tad-diversità u flessibbiltà tas-sorsi ta’ finanzjament, b’enfasi speċjali fuq ir-rwol ta’ finanzjament ta’ ekwità. |
3.4. |
Kultura ta’ ekwità għandha tinħoloq u tiġi promossa fl-Ewropa, u s-sistemi finanzjarji Ewropej għandhom jiżviluppaw prodotti ta’ investiment li huma adattati għal investituri individwali u jipprovdu l-likwidità neċessarja sabiex jkunu jinvestu f’negozji żgħar innovattivi. |
3.4.1. |
Minħabba n-nuqqas ta’ finanzjament fi stadju iktar tard, kumpaniji Ewropej ġodda ma jistgħux ilaħħqu mal-pass tat-tkabbir tal-kontropartijiet tagħhom fl-Istati Uniti, u jew jeħtieġ li jiġġeneraw dħul iktar kmieni sabiex jibqgħu ħajjin jew jinbiegħu fi stadju prematur bi skont fil-prezz. Fil-fatt, sal-2009, 5 % biss tal-kumpaniji Ewropej maħluqin mix-xejn mill-1980 kienu fost l-ewwel 1 000 f’termini ta’ kapitalizzazzjoni tas-suq. Fl-Istati Uniti dan is-sehem kien ta’ 22 % (26). |
3.4.1.1. |
B’mod notevoli, iktar minn nofs il-kapital ta’ riskju kollu mogħti madwar id-dinja huwa mogħti fl-Istati Uniti bi 15 % biss fl-Ewropa. Fl-2013, EUR 26 biljun f’kapital ta’ riskju kien ipprovdut fl-Istati Uniti u EUR 5 biljun fl-Ewropa, filwaqt li l-investituri informali pprovdew EUR 6 biljun għal negozji ġodda fl-Ewropa u EUR 20 biljun fl-Istati Uniti. |
3.4.1.2. |
B’hekk, l-UE iġġarrab defiċit kbir fil-każ ta’ investituri informali u fondi ta’ kapital ta’ riskju li huma rispettivament bejn tlieta u ħames darbiet ogħla fl-Istati Uniti. Din hija differenza determinanti peress li dan huwa t-tip ta’ kapital li huwa meħtieġ biex jittrasforma kumpaniji f’intrapriżi akbar u aktar ta’ suċċess. |
3.4.1.3. |
Ir-raġuni ewlenija ta’ din hija l-frammentazzjoni għolja tal-industrija ta’ kapital ta’ riskju tul il-fruntieri nazzjonali. Fond ta’ riskju medju Ewropew, b’madwar EUR 60 miljun huwa biss nofs id-daqs ta’ fond medju fl-Istati Uniti, u 90 % tal-investiment ta’ kapital ta’ riskju tal-UE huwa kkonċentrat fi tmien Membri Stati biss (id-Danimarka, il-Finlandja, Franza, il-Ġermanja, in-Netherlands, Spanja, l-Iżvezja u r-Renju Unit) (27). Minħabba d-diversità tar-regoli fl-Istati Membri, kumpaniji ta’ kapital ta’ riskju jiffaċċjaw spejjeż għoljin biex jiġbru fondi madwar l-Ewropa. Għalhekk, huma żgħar u għandhom inqas kapital biex jappoġġjaw negozji li qed jikbru. Kieku s-swieq ta’ kapital ta’ riskju kienu kbar daqs dawk fl-Istati Uniti, sa EUR 90 biljun ta’ fondi addizzjonali kienu jkunu disponibbli għal kumpaniji finanzjarji bejn l-2008 u l-2013 (28). |
3.4.1.4. |
Problematiku wkoll huwa n-nuqqas ta’ involviment ta’ investituri privati. Matul l-aħħar deċenju, is-settur ta’ kapital ta’ riskju Ewropew sar jiddependi dejjem iżjed fuq l-istituzzjonijiet tas-settur pubbliku, li kkontribwixxew 31 % (29) tal-investiment totali fl-2015, żieda ta’ 15 % (30) biss mill-2007. L-għan m’għandux ikun inqas fondi pubbliċi iżda iżjed sorsi privati. Il-bażi ta’ investituri għandha titwessa’ u tiġi diversifikata jekk l-industrija trid issir awtonoma fuq medda twila ta’ żmien. |
3.4.1.5. |
Fondi asimmetriċi għandhom jiġu kkunsidrati biex jinċentivaw lil sħubijiet pubbliċi-privati. Dawn huma fondi ta’ kapital ta’ riskju fejn l-investituri jingħataw kundizzjonijiet u redditi differenti bbażati fuq l-għanijiet ta’ investiment tagħhom, li jirrikonoxxu l-interessi varji ta’ msieħba f’kollaborazzjonijiet differenti. Dawn diġà jeżistu fil-Finlandja, il-Greċja, ir-Renju Unit u n-Netherlands. |
3.4.2. |
Il-ħolqien ta’ swieq sekondarji għandu jiġi kkunsidrat sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għal swieq għal SMEs Ewropej. Dawn għandhom jippermettu spejjeż għall-elenkar baxxi u approċċ iżjed speċifiku flessibbli għall-bżonnijiet ta’ kumpaniji iżgħar u dinamiċi. Eżempji tajbin huma Alternative Investment Market ta’ Londra (AIM), Nouveau Marché ta’ Pariġi jew Mercado Alternativo Bursatil (MAB) ta’ Madrid. Din is-sistema ta’ regolazzjoni flessibbli jista’ jkollha vantaġġi u żvantaġġi. Kumpaniji żgħar jista’ jkollhom aċċess aktar faċli għall-borża biex jinnegozjaw ishma disponibbli iżda, min-naħa l-oħra, investituri mingħajr esperjenza jistgħu jħabbtu wiċċhom ma’ diffikultajiet meta jevalwaw il-profil ta’ riskju preċiż ta’ kumpanija. |
3.4.3. |
Ir-regolament speċifiku għas-settur xi daqqiet ifixkel il-kapaċità ta’ negozji tal-UE biex jinvestu fl-iżvilupp tat-teknoloġija meta mqabblin mal-kontropartijiet tagħhom fl-Istati Uniti. Pereżempju, hemm asimmetrija regolatorja bejn l-entitajiet finanzjarji Ewropej, Amerikani u Żvizzeri rigward l-investimenti meħtieġa fis-softwer u assi intanġibbli oħrajn li huma kritiċi għall-iżvilupp diġitali. |
3.4.3.1. |
Is-settur bankarju huwa bil-bosta l-akbar settur tal-IT fid-dinja: USD 700 biljun jintefqu fuq innovazzjoni fl-IT – 1 minn kull 5 ewro jintefqu mis-settur finanzjarju u 5 sa 10 % tal-investiment (31). Bħala konsegwenza, il-banek huma kemm attur prinċipali fit-trasformazzjoni diġitali kif ukoll il-finanzjatur ewlieni fl-ekonomija diġitali. |
3.4.3.2. |
Madankollu, il-qafas regolatorju qed jippenalizza l-investimenti tant meħtieġa tagħhom fl-IT. Ir-regolament finanzjarju għandu jittratta s-softwer bħala assi ordinarju u m’għandux jisforza lill-banek tal-UE milli jnaqqsu dan l-investiment għal skopijiet ta’ rekwiżiti tal-kapital. |
3.5. |
Trattament fiskali differenti madwar l-Istati Membri u bejn tipi differenti ta’ finanzjament joħolqu ostaklu għall-iżvilupp ta’ swieq kapitali pan-Ewropej, b’impatt fuq l-investituri u l-emittenti. |
3.5.1. |
Il-biċċa l-kbira tas-sistemi ta’ taxxa korporattiva jippreferu finanzjament bis-self iżjed milli ekwità billi jippermettu tnaqqis ta’ spejjeż tal-imgħax; m’hemmx tnaqqis għal pagamenti tal-imgħax fil-każ ta’ ekwità. Dan il-preġudizzju tad-dejn jista’ jiġi indirizzat permezz ta’ tnaqqis fit-taxxa fuq l-ispiża tal-ekwità u l-finanzjament tad-dejn (32). |
3.5.1.1. |
L-inċentivi fiskali għandhom rwol importanti fil-forniment ta’ finanzjament ta’ kumpaniji fi stadju bikri ta’ tkabbir sostanzjali, u diversi gvernijiet madwar id-dinja jippermettu tnaqqis tat-taxxa għal individwi u kumpaniji investiti f’negozji ġodda ta’ teknoloġija għolja jew f’fondi ta’ kapital ta’ riskju kwalifikati (33). |
3.5.1.2. |
Benefiċċju li huwa tradizzjonalment attraenti għall-impjegati u intraprendituri ta’ negozji ġodda huwa li jitwaqqfu programmi ta’ opzjoni fuq l-ishma peress li ħafna minnhom se jirrinunzjaw il-kumpens tas-salarju. Fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, it-trattament tat-taxxa ta’ opzjonijiet fuq l-ishma huwa punittiv ħafna peress li huma meqjusin bħala dħul normali u ttaxxati bir-rata marġinali. Għandu jitħeġġeġ trattament tat-taxxa preferut għal opzjonijiet fuq l-ishma, b’mod simili għal Opzjonijiet ta’ stokk għall-impjegati (ISOs) (34) fl-Istati Uniti. |
3.5.2. |
Dan iqum il-flus għall-impriżi li josservaw l-obbligi tal-VAT, b’mod partikolari jekk il-kumpanija tbiegħ oġġetti jew servizzi b’mod transkonfinali. Il-KESE huwa sodisfatt li sar jaf li l-Kummissjoni ħabbret, bħala parti mill-istrateġija tagħha għal Suq Uniku Diġitali, li ser tressaq proposti leġislattivi sa tmiem l-2016 biex tnaqqas il-piż amministrattiv fuq in-negozji kkawżati minn reġimi differenti tal-VAT. Fost dawn il-miżuri, il-Kummissjoni tipproponi l-introduzzjoni ta’ limitu mingħajr VAT biex jgħin lil negozji ġodda u mikrointrapriżi (35). |
3.6. |
L-isfruttar tal-potenzjal sħiħ tas-suq uniku huwa essenzjali b’tali mod li n-negozji l-ġodda jkunu jistgħu joffru l-prodotti u s-servizzi tagħhom madwar l-UE kollha fi stadju bikri u javvanzaw rapidament biex ikunu jistgħu jikkompetu fis-swieq globali. |
3.6.1. |
Regoli kuntrattwali transkonfinali sempliċi u effettivi għall-konsumaturi u n-negozji huma prijorità fl-istrateġija tas-suq uniku diġitali. Huma se jrawmu kummerċ elettroniku transkonfinali fl-UE billi jeliminaw il-frammentazzjoni legali fil-qasam tal-liġi kuntrattwali tal-konsumatur. It-tneħħija ta’ ostakli minħabba differenzi fil-liġi kuntrattwali se tagħti spinta lill-konsum fl-UE ta’ EUR 18-il biljun u l-prodott domestiku gross se jiżdied b’EUR 4 biljun mill-livell attwali tiegħu (36). |
3.7. |
Il-piżijiet amministrattivi bla bżonn huma wkoll kawża ta’ spejjeż żejda u ineffiċjenza ta’ ħin għall-intraprendituri. |
3.7.1. |
Bejn l-2013 u l-2015, l-ispiża medja biex jinbeda negozju fl-UE kienet ta’ 4,1 % tal-PDG per capita, filwaqt li fl-Istati Uniti kienet 1,17 % (37). |
3.7.2. |
F’termini taż-żmien li jittieħed biex tiġi stabbilita kumpanija fl-UE, bħala medja, ir-reġistrazzjoni tlestiet fi żmien 11,6 jum. Fl-Istati Uniti, tieħu biss 6 ijiem biex tibda negozju. |
3.8. |
Asimetrija ta’ informazzjoni hija raġuni oħra għalfejn l-Ewropa ma tipproduċix biżżejjed kumpaniji bi tkabbir sostanzjali. L-investituri huma neqsin minn viżjoni ġenerali tal-opportunitajiet kollha ta’ investiment. Barra minn hekk, investituri mhux Ewropej iħabbtu wiċċhom ma’ limitazzjonijiet addizzjonali meta jippruvaw jifhmu l-ispeċifitajiet tas-swieq nazzjonali differenti. Portal dedikat, integrat maċ-Ċentru Ewropew ta’ Konsulenza għall-Investimenti (EIAH) u l-Portal Ewropew ta’ Proġetti ta’ Investiment (EIPP) (38) se jgħin biex jipprovdi viżibilltà għall-proġetti bi tkabbir sostanzjali u jnaqqas l-asimetrija ta’ informazzjoni. |
4. Eżempji ta’ prattiki tajbin fost il-ħafna li attwalment jeżistu
4.1. |
Għadd ta’ pajjiżi żviluppaw prattiki tajbin biex jappoġġjaw negozji ġodda u negozji li qegħdin jespandu. Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni tistudja b’reqqa l-possibbiltajiet għall-implimentazzjoni tagħhom fil-livell Ewropew |
4.1.1. |
Il-Ġermanja tesiġi li l-kumpaniji jissieħbu mal-Kamra tal-Kummerċ Ġermaniża (IHK) li min-naħa tagħha tipprovdi appoġġ u tagħti pariri (39). |
4.1.2. |
Skemi ta’ garanziji fuq is-self mill-gvern bħal dawk fl-Italja, ir-Renju Unit, il-Polonja u Franza għandhom jiġu esplorati, kif ukoll kofinanzjament mill-pajjiż bħal fil-Ġermanja u l-Iżvezja (40). |
4.1.3. |
Ir-Renju Unit qed jipprovdi skemi ta’ inċentivi fiskali biex jiżdied il-fluss ta’ fondi f’assi aktar riskjużi permezz tal-iskemi tal-EIS, SEIS u VCT (41). |
4.1.4. |
Ir-reġjun ta’ Piemonte fl-Italja żviluppa netwerks fi 12-il raggruppament industrijali filwaqt li ġabar flimkien kumpaniji, universitajiet u l-gvern lokali (42). |
4.1.5. |
Fir-reġjun Bask fi Spanja, il-kooperattiva Elkar-Lan tħeġġeġ il-ħolqien ta’ kooperattivi oħrajn permezz ta’ analiżi sħiħa tal-vijabbiltà tal-proġett, taħriġ, u aċċess għal sussidji u għajnuna finanzjarja (43). |
4.1.6. |
Id-diġitalizzazzjoni tas-servizzi tal-gvern, kif juri l-każ tal-Estonja, tista’ ġġib magħha progress sinifikanti sabiex jiġi ffaċilitat it-tkabbir ta’ kumpaniji innovattivi u ta’ teknoloġija għolja. Fuq skala pan-Ewropea, l-iżvilupp tal-gvern elettroniku jista’ jkollu impatt enormi. |
4.1.7. |
Fl-era tal-ekonomija xprunata mid-data, vantaġġ kompetittiv jista’ jiddependi fuq assi intanġibbli, li huma diffiċli biex tevalwa u tivvaluta bl-użu ta’ mekkaniżmi finanzjarji tradizzjonali. L-Uffiċċju tal-Proprjetà Intellettwali tar-Renju Unit żviluppa modi biex jidentifika u jkejjel dawn l-assi f’termini ta’ flussi tal-flus (44). |
4.1.8. |
Fir-Renju Unit, tim dedikat fi ħdan Tech City UK li jismu Future Fifty jappoġġja l-aqwa 50 kumpanija diġitali fl-istadju ta’ tkabbir tar-Renju Unit. Il-programm jipprovdi aċċess għal għarfien espert fi ħdan is-settur privat u tal-gvern, jibni rabtiet mal-bażi tal-investituri istituzzjonali tar-Renju Unit u joffri appoġġ adatt biex jgħin lill-kumpaniji jikbru b’pass mgħaġġel u jistabbilixxu l-bażi għal preparazzjoni tal-IPO (45), M&A u espansjoni globali (46). |
4.1.9. |
Fl-2015, il-gvern federali Amerikan implimenta l-iskema STEM, li timmira biex tnebbaħ it-tfal biex jistudjaw ix-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija u l-matematika. Pilastru essenzjali huwa ddedikat biex iħejji l-istudenti għal bżonnijiet futuri fis-suq tax-xogħol (47). Hemm iffukar li dejjem qed jikber fuq ħiliet trasferibbli u STEAM, bl- “A” tirreferi għall-Arti. |
5. Inizjattivi meħudin mill-Kummissjoni Ewropea biex jiġi promoss il-ħolqien u t-tkabbir ta’ negozji ġodda
5.1. |
Il-Kummissjoni Ewropea għamlet sforz notevoli biex tappoġġja l-intraprendituri, tintroduċi diversi inizjattivi f’dawn l-aħħar snin, b’numru ta’ Direttorati Ġenerali differenti li jmexxu l-proċess, jiġifieri, DĠ CONNECT (48), DĠ EAC (49), DĠ GROW (50) DĠ RTD (51) u DĠ FISMA (52). |
5.2. |
Ħafna minn dawn l-inizjattivi huma reċenti u għadu kmieni wisq biex jiġu evalwati l-effetti tagħhom. Madankollu, il-KESE huwa tal-fehma li l-Kummissjoni qed issegwi d-direzzjoni t-tajba u jħeġġiġha biex tkompli taħdem f’din id-direzzjoni, dejjem f’konsultazzjoni mal-partijiet interessanti Ewropej u nazzjonali rilevanti. |
Brussell, l-14 ta’ Diċembru 2016.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Georges DASSIS
(1) Il-KESE esprima l-appoġġ tiegħu għall-inizjattivi tal-Unjoni tas-Swieq Kapitali fl-opinjonijiet tiegħu dwar “Pjan ta’ Azzjoni għal Unjoni tas-Swieq Kapitali” (ĠU C 133, 14.4.2016, p. 17), “Titolizzazzjoni” (ĠU C 82, 3.3.2016, p. 1), u l-“Prospett” (ĠU C 177, 18.5.2016, p. 9).
(2) Il-KESE talab ripetutament għal miżuri biex tiġi eliminata l-inklinazzjoni favur id-dejn fis-sistemi tat-taxxa, pereżempju fl-opinjoni tiegħu “Il-fondi għan-negozju/mekkaniżmi ta’ provvista alternattivi”, (ĠU C 451, 16.12.2014, p. 20).
(3) Ara wkoll l-Opinjoni tal-KESE dwar Universitajiet impenjati fit-tiswir tal-Ewropa (ĠU C 71, 24.2.2016, p. 11).
(4) Ċentru Ewropew ta’ Konsulenza għall-Investimenti: http://www.eib.org/eiah/index.htm.
Informazzjoni dwar il-Portal Ewropew ta’ Proġetti ta’ Investiment: https://ec.europa.eu/eipp/desktop/en/index.html.
(5) Ara punt 4.
(6) Forum Diġitali Ewropew, “From Start-up to Scale-up: Growing Europe’s Digital Economy”, Sergey Filippov and Paul Hofheinz, 2016, pp. 3-5.
(7) Ibid, p. 5.
(8) Definizzjoni tal-UE tal-SMEs: (ĠU L 124, 20.5.2003, p. 36).
(9) http://www.eif.org/news_centre/publications/eif_annual_report_2015.pdf.
(10) Il-falliment u ċans ieħor għal intraprendituri onesti falluti – Il-politika tal-Kummissjoni Ewropea. Jum l-Intraprenditur, 12 ta’ Novembru 2015.
(11) Fażi tal-bidu hija normalment definiti bħala impriża intraprenditorjali magħmula biex tfittex mudell kummerċjali skalabbli u li jista’ jiġu ripetut. Dawn il-kumpaniji ġodda normalment ikunu innovattivi ħafna, tipikament ibbażati fuq ideat, teknoloġiji jew mudelli kummerċjali li ma eżistewx qabel. B’kuntrast, kumpanija “tat-tkabbir” hija waħda li tespandi malajr u tikber f’termini ta’ aċċess għas-suq, id-dħul jew in-numru ta’ impjegati. Ara l-Octopus High Growth Small Business Report 2015 (London: Octopus, 2015).
(12) https://www.linkedin.com/pulse/20141201163113-4330901-understanding-scale-up-companies.
(13) Ir-Renju Unit, Spanja, l-Italja, l-Istati Uniti, il-Kanada, in-Norveġja, in-Netherlands, id-Danimarka, in-New Zealand l-Awstrija.
(14) Supporting investors and growth firms – T. Aubrey, R. Thillaye, and A. Reed, 2015, p. 11.
(15) http://siteresources.worldbank.org/INTFR/Resources/BeckDemirgucKuntMartinezPeria.pdf.
(16) Supporting investors and growth firms – T. Aubrey, R. Thillaye, and A. Reed, 2015, p. 21.
(17) Tataj, D. “Innovation and Entrepreneurship. A Growth Model for Europe beyond the Crisis”, Tataj Innovation Library, New York, 2015.
(18) https://www.apply.eu/directives/
(19) http://tech.eu/features/6500/European-start-up-visa.
(20) www.cambridge.gov.uk/sites/default/files/documents/cnfe-aap-io-employment-sector-profile.pdf.
(21) Clustering for Growth, How to build dynamic innovation clusters in Europe, p. 11.
(22) Ara wkoll l-Opinjoni tal-KESE dwar Universitajiet impenjati fit-tiswir tal-Ewropa (ĠU C 71, 24.2.2016, p. 11).
(23) Il-falliment u ċans ieħor għal intraprendituri onesti falluti – Il-politika tal-Kummissjoni Ewropea.
(24) Riċerka mill-Professur Kathyrn Shaw fi Stanford Graduate School of Business.
(25) Supporting investors and growth firms – T. Aubrey, R. Thillaye, and A. Reed, 2015, p. 40.
(26) http://eref.knowledge-economy.net/uploads/documents/Born%20to%20Grow.pdf.
(27) European Commission, Building a Capital Market Union, Green Paper, op. cit.
(28) Ibid.
(29) http://www.investeurope.eu/media/476271/2015-european-private-equity-activity.pdf.
(30) http://www.investeurope.eu/media/340371/141109_EVCA_FOF_scheme.pdf.
(31) Il-Federazzjoni Bankarja Ewropea, 16 ta’ Settembru 2016.
(32) Serena Fatica, Thomas Hemmelgarn and Gaëtan Nicodème, “The Debt-Equity Tax Bias: Consequences and Solutions”, European Commission Taxation Papers/Working Paper 33-2012: http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/gen_info/economic_analysis/tax_papers/taxation_paper_33_en.pdf.
(33) eż. punt 4.3.
(34) https://www.law.cornell.edu/cfr/text/26/1.422-2.
(35) http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-16-1024_en.htm.
(36) http://europa.eu/rapid/press-release_IP-15-6264_en.htm (mhux disponibbli bil-Malti).
(37) www.theglobaleconomy.com/USA/Cost_of_starting_business.
(38) Ara n-nota ta’ qiegħ il-paġna 4.
(39) http://www.dihk.de/en.
(40) Supporting investors and growth firms – T. Aubrey, R. Thillaye, and A. Reed, 2015, p. 36.
(41) Enterprise Investment Scheme (Skema ta’ Investiment fl-Intrapriża – EIS), Seed Enterprise Investment Scheme (SEIS) u Venture Capital Trust (Fond ta’ kapital riskjuż – VCT).
(42) cordis.europa.eu/piedmont/infra-science_technology_en.html.
(43) www.elkarlan.coop.
(44) https://www.gov.uk/government/publications/banking-on-ip.
(45) Offerta Pubblika Inizjali jew tnedija tas-suq azzjonarju.
(46) http://futurefifty.com/.
(47) https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2015/03/23/fact-sheet-president-obama-announces-over-240-million-new-stem-commitmen.
(48) Pjan ta’ Azzjoni dwar l-Intraprenditorija 2020
(49) Il-Programm Erasmus
(50) Strateġija għas-Suq Uniku
(51) Orizzont 2020 Il-Programm Qafas għar-Riċerka u l-Innovazzjoni.
(52) L-Unjoni tas-Swieq Kapitali