EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52010AE0445
Opinion of the European Economic and Social Committee on the ‘Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: reviewing Community innovation policy in a changing world’ COM(2009) 442 final
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, lill-Parlament Ewropew, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Ir-reviżjoni tal-politika Komunitarja dwar l-innovazzjoni f’dinja li qed tinbidel” COM(2009) 442 finali
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, lill-Parlament Ewropew, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Ir-reviżjoni tal-politika Komunitarja dwar l-innovazzjoni f’dinja li qed tinbidel” COM(2009) 442 finali
OJ C 354, 28.12.2010, p. 80–84
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
28.12.2010 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 354/80 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, lill-Parlament Ewropew, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Ir-reviżjoni tal-politika Komunitarja dwar l-innovazzjoni f’dinja li qed tinbidel”
COM(2009) 442 finali
2010/C 354/19
Relatur: is-Sur MALOSSE
Nhar it-2 ta' Settembru 2009, il-Kummissjoni Ewropea ddeċidiet, b’konformità mal-Artikolu 262 tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, li tikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar
il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, lill-Parlament Ewropew, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Ir-reviżjoni tal-politika Komunitarja dwar l-innovazzjoni f’dinja li qed tinbidel
COM(2009) 442 finali.
Is-Sezzjoni Speċjalizzata għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar it-2 ta' Marzu 2010.
Matul l-461 sessjoni plenarja tiegħu li saret fis-17 u t-18 ta' Marzu (seduta tas-17 ta' Marzu), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-opinjoni b’108 voti favur, vot 1 kontra u 2 astensjonijiet.
1. X’inhi l-innovazzjoni?
1.1 Skont id-definizzjoni kkwotata fil-Komunikazzjoni: “L-innovazzjoni hija l-kapaċità li wieħed jieħu l-ideat ġodda u jittrasformahom f’riżultati kummerċjali permezz ta' proċessi, prodotti jew servizzi ġodda b’tali mod li dawn ikunu aqwa u aktar effiċjenti minn dawk tal-kompetituri (1)”.
1.1.1 L-innovazzjoni hija pjuttost azzjoni milli kapaċità, fid-dawl tal-fatt li huwa proċess li jagħmilha possibbli li l-ideat ġodda jew dawk eżistenti jitbiddlu f’riżultati.
1.1.2 L-innovazzjoni hija sikwit il-frott ta' ħidma kollettiva (assoċjazzjoni tal-intrapriżi, imsieħba soċjali, riċerkaturi, eċċ.); hija tapplika wkoll għall-funzjonament intern tal-intrapriża, b’mod partikolari permezz tal-ideat tal-impjegati. Fil-konfront tal-kompetizzjoni globali, l-intrapriżi Ewropej għandhom jiżviluppaw proċeduri aħjar biex jinvolvu lill-impjegati fir-riżultati tal-intrapriża u jħeġġu l-kreattività tagħhom.
1.1.3 L-innovazzjoni tista’ tinvolvi wkoll oqsma li m’għandhomx impatt dirett fuq is-suq, bħall-iżvilupp uman, is-saħħa, l-innovazzjoni soċjali u ambjentali, is-servizzi ta' interess ġenerali, iċ-ċittadinanza u l-għajnuna għall-iżvilupp.
1.2 Fil-fatt, l-innovazzjoni hija pjuttost għan tas-soċjetà inġenerali, li tagħmel l-aħjar użu mill-kreattività tal-bniedem biex tippromovi żvilupp ekonomiku sostenibbli u aktar armonjuż.
1.2.1 L-innovazzjoni għandha ssib soluzzjonijiet għall-isfidi tas-soċjetà tagħna ta' dan is-seklu: il-provvista tal-enerġija sostenibbli u l-protezzjoni tal-klima, l-iżvilupp demografiku, il-globalizzazzjoni, il-miżuri meħuda bil-għan li r-reġjuni tal-UE jkunu attraenti, il-ħolqien tal-impjiegi, il-koeżjoni u l-ġustizzja soċjali.
1.3 L-innovazzjoni mhijiex il-mira aħħarija; din tgħin biex jintlaħqu l-għanijiet tas-soċjetà – li fil-qosor nistgħu nirreferu għalihom bħala “progress” u “sostenibbiltà” – madanakollu rridu naqblu dwar kif għandhom jiġu definiti u mkejla dawn iż-żewġ kunċetti.
Il-KESE jemmen li tkun idea tajba li l-Unjoni tkun pijuniera f’dan il-qasam billi tiddefinixxi u tuża indikaturi ġodda fil-qasam ekonomiku u u dak tas-soċjetà li jistgħu jkejlu t-tkabbir u kif dan jiżvolġi fil-milja taż-żmien (2).
2. X’wettqet l-Unjoni Ewropea?
Il-Komunikazzjoni naturalment tpinġi kwadru sabiħ ħafna tal-azzjonijiet meħuda mill-Unjoni rigward it-titjib tal-kundizzjonijiet qafas, l-appoġġ mogħti bil-għan li l-prodotti u s-servizzi innovattivi fis-suq jiġu adottati b’mod aktar wiesa’, il-ħolqien ta' sinerġiji u l-aspett finanzjarju. Għandu jiġi enfasizzat li l-analiżi tagħha tissejjes l-aktar fuq l-innovazzjonijiet teknoloġiċi.
L-użu tat-terminu “politika Komunitarja” meta nkunu qed nirreferu għall-innovazzjoni huwa kemxejn pompuż peress li, kif tixhed sewwa l-analiżi mressqa f’din il-Komunikazzjoni, hawnhekk aktar qed nitħaddtu dwar firxa ta' miżuri u azzjonijiet li qed jiġu kkoordinati Fil-fatt, l-UE m’għandha l-ebda kompetenza legali f’dan il-qasam (kompetenza ta' appoġġ).
2.1 It-titjib tal-kundizzjonijiet qafas
2.1.1 Ċerti miżuri meħuda mill-UE, bħar-reviżjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-istat li jħeġġu l-investimenti ekoloġiċi u l-investiment fir-R&Ż jew il-fużjoni tal-Euro Info Centres u l-Innovation Relay Centres (ċentri li jaħdmu bi sħab fil-qasam tal-innovazzjoni) fil-kuntest tal-Enterprise Europe Netwerk, kellhom impatt pożittiv ġenwin. It-tnedija tal-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar qanqlet ħafna stennijiet li sal-lum il-ġurnata għadhom ma wasslux għal biżżejjed kisbiet konkreti u viżibbli għall-SMEs (3). Nistgħu nsemmu wkoll il-Komunikazzjoni “Ħiliet ġodda għal impjiegi ġodda” li hija pass ’il quddiem fit-triq it-tajba, iżda sa issa kienet biss komunikazzjoni bl-ebda mezz li tiġi implimentata.
2.1.2 Għall-kuntrarju, in-nuqqas ta' deċiżjoni dwar il-brevett Komunitarju huwa rikonoxximent espliċitu ta' kemm il-Kunsill Ewropew huwa inkapaċi li jadotta l-miżuri meħtieġa li jkollhom effett dirett fuq l-innovazzjoni, kif jagħti xhieda t-tnaqqis kontinwu tal-brevetti rreġistrati fl-Ewropa meta mqabbla mal-bqija tad-dinja, iżda wkoll l-ispejjeż konsiderevolment ogħla għall-Ewropej. Minħabba f’hekk, l-UE ma tipprovdix biżżejjed protezzjoni u dan jolqot ħażin lill-intrapriżi, b’mod partikolari l-SMEs.
2.1.3 Il-politiki u l-istrumenti proposti mill-Kummissjoni Ewropea s’issa kienu qed jiffukaw prinċipalment fuq il-fażijiet inizjali meħtieġa tal-innovazzjoni u fuq il-korpi pubbliċi u privati kbar tar-riċerka. Dan l-approċċ għandu jiġi kkumplementat permezz ta' miżuri u strumenti addizzjonali, pereżempju proċessi għat-tfassil tar-regoli li jiffukaw aktar u b’mod sistematiku fuq il-proċess innovattiv.
2.1.4 B’mod ġenerali, l-amministrazzjonijiet – partikolarment fil-livell lokali – jistgħu jkunu sors ta' innovazzjoni, fl-oqsma kollha.
2.1.4.1 Rigward l-akkwisti pubbliċi, bosta u bosta drabi, il-kuntratturi jagħtu preferenza lill-offerti l-aktar baxxi, bi ħsara għall-kwalità tal-offerti. L-innovazzjoni tista’ titħeġġeġ billi l-akkwisti pubbliċi jiġu diretti lejn l-innovazzjoni u b’hekk tittejjeb il-kwalità tas-servizzi liċ-ċittadini (4).
2.2 Implimentazzjoni tal-politiki tal-innovazzjoni
2.2.1 Il-Komunikazzjoni tenfasizza ż-żieda fil-possibbiltajiet għall-finanzjament mill-baġit Ewropew fil-qafas tal-perspettivi finanzjarji għall-2007–2013.
2.2.1.1 Iżda għal dawk li jobogħdu d-dewmien u l-kumplessità tal-proċeduri, din iż-żieda diffiċilment tidher, b’mod partikolari rigward is-Seba’ Programm Kwadru għar-Riċerka u l-Iżvilupp Teknoloġiku. Dan jista’ jingħad ukoll għall-Fondi Strutturali Ewropej: il-piż burokratiku, in-nuqqas ta' viżibbiltà dovuta għall-fatt li l-għajnuna titqassam f’ammonti żgħar ħafna u r-regola tal-addizzjonalità ma jħalluhomx ikunu xpruni ġenwini għall-innovazzjoni.
2.2.1.2 Ir-reviżjoni li jmiss tar-regolament finanzjarju għandha tipprovdi l-opportunità biex ir-regoli fil-qasam tal-parteċipazzjoni, l-eliġibbiltà u r-rappurtar jiġu ssemplifikati, ikkonċentrati u jservu ta' mudell.
2.2.2 Dan jista’ jingħad ukoll għall-istrumenti finanzjarji użati mill-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) li ġeneralment jaġixxi permezz tal-intermedjarji li japplikaw il-kundizzjonijiet tagħhom stess. Il-BEI u l-Kummissjoni ħabirku bil-bosta biex iħeġġu l-finanzjament għal SMEs innovattivi iżda l-effetti ma jidhrux. Is-suq Ewropew tal-finanzjament għadu frammentat fl-Ewropa u ftit li xejn jiffavorixxi l-SMEs innovattivi mhux teknoloġiċi. Fil-livell nazzjonali, hemm bżonn li s-settur bankarju jitħeġġeġ jieħu aktar riskji fil-finanzjament tal-SMEs.
2.2.3 Il-Programm Qafas għall-Kompetittività u l-innovazzjoni – li għadu kemm twaqqaf – kellu l-għan li jiġbor flimkien il-miżuri u l-programmi eżistenti iżda li kienu mxerrdin. Fil-fatt, l-attivitajiet għadhom imqassmin f’sottoprogrammi u ma hemm l-ebda garanzija li huma koerenti. Barra minn hekk, il-Programm Qafas għall-Kompetittività u l-Innovazzjoni ngħata baġit ta' EUR 3,6 biljun fuq seba’ snin, li huwa ftit li xejn meta wieħed iqis dan x’isarraf għall-Unjoni Ewropea
2.2.4 Il-programmi Ewropej qed isibuha diffiċli jilħqu l-għanijiet tagħhom stess, l-aktar mil-lat tal-parteċipazzjoni tas-settur privat, u tal-SMEs b’mod partikolari. Il-fondi disponibbli jiġu allokati bħala prijorità lill-istituzzjonijiet pubbliċi, bi ħsara għas-settur privat. Fil-fehma tal-KESE, il-ġestjoni sodisfaċenti tal-fondi pubbliċi iddedikati għar-riċerka u l-innovazzjoni u l-impatt reali ta' dan l-investiment fuq l-ekonomija Ewropea huma kwistjonijiet serji.
2.2.5 Il-koordinazzjoni bejn il-programmi Komunitarji u dawk nazzjonali mhijiex effikaċi. Pereżempju, ma jeżisti l-ebda programm komuni għall-Istati Membri u l-UE li jagħmilha possibbli li tiġi evitata kwalunkwe konfużjoni rigward l-addizzjonalità u l-komplementarjetà.
2.3 Ħolqien ta' sinerġiji
2.3.1 Il-Programmi Nazzjonali ta' Riforma li ġew stabbiliti fil-qafas tal-Istrateġija ta' Lisbona jipprovdu qafas ta' referenza għall-Istati Membri fil-qasam tal-innovazzjoni. Madankollu, il-varjetà konsiderevoli tal-approċċi u l-parteċipazzjoni fqira tal-imsieħba soċjali u atturi oħra mis-soċjetà ċivili fit-tfassil u fl-implimentazzjoni tagħhom inaqqsu l-impatt u l-effettività ta' din l-istrateġija.
2.3.2 “Iż-Żona Ewropea tar-Riċerka” twaqqfet biex tħeġġeġ il-koerenza fi ħdan is-sistema u s-sinerġiji mal-Istati Membri. Fil-fehma tal-KESE, dan l-aspett jistħoqqlu verament isir prijorità fil-ġejjieni, u għandu jkun hemm impenn ferm akbar.
2.3.2.1 Pereżempju, l-Istitut Ewropew tal-Innovazzjoni u t-Teknoloġija (EIT), fl-għamla attwali tiegħu ma jistax jaqdi r-rwol oriġinali tiegħu li jqanqal id-djalogu bejn is-settur tar-riċerka, l-intrapriżi u l-qasam tal-edukazzjoni Fid-dawl tar-riżorsi finanzjarji relattivament baxxi tiegħu (EUR 2,8 biljun għall-perijodu 2008 sal-2013 (5), l-EIT għadu strument virtwali li ftit li xejn huwa aċċessibbli għall-intrapriżi li mhumiex midħla tal-programmi Ewropej.
2.3.3 Skont l-aħħar tabella dwar l-innovazzjoni (6), il-pajjiżi li qegħdin quddiem nett f’dan il-qasam fl-Ewropa lkoll kemm huma għandhom dawn l-elementi komuni: infiq sostanzjali fl-edukazzjoni, tagħlim tul il-ħajja, infiq sostanzjali fil-qasam tar-R&Ż u fl-istrumenti li jappoġġjaw l-innovazzjoni. Nistgħu nżidu wkoll prattika tajba rigward id-djalogu soċjali u ċivili.
Għad irridu nfittxu sinerġiji aħjar b’mod li dawn il-prattiki tajbin jinfirxu fl-Ewropa kollha u nkunu nistgħu nħeġġu b’mod aktar miftuħ il-konverġenza bejn l-UE u l-Istati Membri dwar deċiżjonijiet politiċi komuni u kkoordinati favur dawn il-fatturi li huma l-aktar importanti għas-suċċess.
2.3.4 Din is-sinerġija għandha tiġi estiża wkoll għall-atturi tas-soċjetà ċivili u l-isħubijiet pubbliċi/privati.
Pereżempju, attwalment, il-“clusters” (gruppi ta' intrapriżi) jagħmluha possibbli li l-universitajiet u l-istituti tar-riċerka jaħdmu bi sħab b’mod effikaċi mal-intrapriżi, fi ħdan strutturi li jirċievu investiment mis-settur pubbliku u dak privat. Din l-esperjenza tal-“clusters” hija waħda pożittiva fil-livell nazzjonali, iżda fin-nuqqas ta' politika ta' appoġġ Komunitarju, l-UE ma tistax tgawdi mill-benefiċċji tagħhom. L-UE għandha tieħu l-inizjattivi bil-għan li tiżviluppa l-clusters fl-Ewropa, li tagħmilhom internazzjonali u tiggvernahom b’mod aktar professjonali u b’hekk tagħmel l-aħjar użu mit-tħaddim u l-finanzjament tagħhom.
2.3.5 Is-sinerġiji bejn il-prijoritajiet stabbiliti mid-diversi programmi Ewropej li jappoġġjaw l-innovazzjoni għandhom jiġu inkoraġġiti mil-lat tal-isfidi għas-soċjetà. Fil-fatt, il-programmi Komunitarji differenti jħaddnu l-istess prijoritajiet, iżda ma jkunx hemm rabta bejniethom.
3. Rakkomandazzjonijiet tal-KESE
Il-KESE jappoġġja l-ħolqien ta' strateġija Ewropea ambizzjuża fil-qasam tal-innovazzjoni li tipproponi viżjoni aktar wiesgħa u aktar integrata.
3.1 Prinċipji fundamentali
— |
L-innovazzjoni għandha tinftiehem fis-sens wiesa’ tal-kelma, kemm rigward il-prodotti u s-servizzi mqiegħda fis-suq kif ukoll rigward is-settur mhux kummerċjali u l-oqsma ta' natura soċjali jew marbuta mas-soċjetà. |
— |
It-Trattat ta' Lisbona jwessa’ l-ambitu ta' azzjoni tal-politiki Komunitarji fl-oqsma li jiffavorixxu l-innovazzjoni: il-politika kummerċjali, l-enerġija, l-ispazju, it-turiżmu, il-kultura, is-saħħa, eċċ. |
— |
Essenzjalment, l-innovazzjoni hija interdixxiplinari u trasversali, u l-istrateġija u l-mezzi li jintużaw biex tiġi implimentata għandhom ikunu interdixxiplinari wkoll. |
— |
L-innovazzjoni trid tirrispetta l-prinċipji u l-valuri tal-Unjoni. Fil-fatt, ċerti innovazzjonijiet jistgħu jkunu “tajbin” mil-lat teknoloġiku iżda jkollhom konsegwenzi mhux mixtieqa fuq l-ambjent jew fuq il-koeżjoni fi ħdan is-soċjetà. |
— |
Hemm bżonn li ċ-ċittadini jiffamiljarizzaw ruħhom mat-teknoloġiji ġodda billi jiġu inklużi fid-dibattitu pubbliku (l-organiżmi modifikati ġenetikament, l-enerġija nukleari, eċċ.). |
— |
L-iżvilupp tat-teknoloġiji ewlenin (7) (in-nanoteknoloġiji, il-mikro u n-nanoelettronika, il-fotonika, il-materjali avvanzati, il-bijoteknoloġiji, it-teknoloġiji tal-informazzjoni u x-xjenza tas-simulazzjoni) għandu jiġi appoġġjat b’mod immirat filwaqt li titqies in-natura interdixxiplinari tiegħu. Iżda, hemm bżonn li l-programmi Ewropej tar-riċerka jkollhom dimensjoni għall-promozzjoni tal-approċċ interdixxiplinari u li l-applikazzjonijiet tat-teknoloġiji ewlenin ikunu jistgħu jintużaw fis-setturi tradizzjonali. |
— |
Il-prijoritajiet għandhom jiġu definiti b’rabta mal-għanijiet soċjali tal-UE (is-saħħa, l-ambjent, l-enerġija, eċċ.) |
— |
L-istrateġija Ewropea tal-innovazzjoni għandha tkun ibbażata fuq is-sinerġiji u l-isħubijiet mal-atturi tas-settur privat u tas-soċjetà ċivili. |
— |
L-SMEs għandhom ikunu fil-qalba tal-pjan Ewropew tal-ġejjieni favur l-innovazzjoni. Il-miżuri qafas, il-programmi u d-dispożizzjonijiet kollha li jippromovu l-innovazzjoni fl-SMEs għandhom jiġu inkoraġġiti. |
3.2 Proposti
3.2.1 Bħala parti mill-ħidma tal-grupp ta' studju tiegħu, il-KESE organizza seduta pubblika fl-Istitut tal-Istudju tal-Prospettivi Teknoloġiċi, f’Sevilja fl-14 ta' Jannar 2009. Minn din is-seduta, li laqqgħet fi ħdanha r-rappreżentanti tal-Istitut u l-partijiet interessati lokali li jappoġġjaw l-innovazzjoni, ħarġu għadd ta' proposti konkreti.
3.2.2 Il-bażi ta' kull politika hija l-ħtieġa ta' indikaturi tajbin u strumenti ta' analiżi tajbin. Attwalment, l-UE għandha diversi strumenti ta' analiżi: “European innovation score board”, “Inno policy trendchart”, “European Clusters observatory”, “Innobaromètre”, “Sectoral Innovation watch” u “EU Industrial R&D Investments Scoreboard”. F’ġieħ il-koerenza, il-KESE jirrakkomanda t-twaqqif ta “Osservatorju Ewropew tal-Innovazzjoni” uniku, li jkun jiġbor fih l-istrumenti eżistenti kollha, iżda jagħmilhom aktar koerenti u viżibbli. Barra minn hekk, l-evalwazzjoni tkun utli biss jekk ir-riżultati jiġu pparagunati mal-għanijiet; il-pjan Ewropew tal-ġejjieni għandu jkollu għanijiet ċari b’indikaturi kwantitattivi. Dan l-osservatorju għandu jaħdem b’mod trasparenti u indipendenti permezz ta' objettivi u indikaturi ċari, bil-għan li l-politiki jiġu evalwati b’mod oġġettiv.
3.2.3 Ir-riċerka bażika toħloq il-kundizzjonijiet li huma indispensabbli għall-innovazzjonijiet futuri. Għalhekk il-KESE jappoġġja żieda sostanzjali fil-baġits Ewropej għar-riċerka relatata ma' dan, b’mod partikolari għall-Programm Qafas għar-Riċerka u l-Iżvilupp tal-UE li jmiss, bil-kundizzjoni li l-prijoritajiet tiegħu jiġu mmirati (skont l-isfidi li qed tiffaċċja s-soċjetà), u bil-kundizzjoni li joħloq effett ta' xprun mal-programmi nazzjonali u s-settur privat.
3.2.3.1 Barra minn hekk, il-KESE jissuġġerixxi li jiġu eżaminati strateġiji ġodda bil-għan li jħeġġu l-SMEs jipparteċipaw fil-programmi Komunitarji, bħall-kunċett tas-sħubija responsabbli. Dan jinvolvi, fuq il-bażi ta' karta komuni, is-semplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi (verifiki, rappurtar).
3.2.4 L-iżvilupp ta' sħubijiet bejn l-istabbilimenti edukattivi u tar-riċerka, b’mod partikolari l-universitajiet, u l-atturi ekonomiċi u soċjali, huwa wkoll mod tajjeb kif tinħoloq sinerġija pożittiva favur l-innovazzjoni fl-intrapriżi, iżda wkoll fil-qasam edukattiv (8).
3.2.4.1 L-EIT għandu jagħmilha ta' “kap” tan-netwerk tal-istrutturi eżistenti bil-għan li jitħeġġeġ it-tixrid ta' teknoloġiji ġodda lejn is-setturi kollha. Eventwalment, l-EIT għandu jkun jista’ jiffinanzja l-investiment ta' infrastrutturi fuq skala Ewropea, li jlaqqa’ fi ħdanu l-politiki tar-riċerka, l-edukazzjoni u l-innovazzjoni.
3.2.4.2 Barra minn hekk, il-programmi li jagħmluha aktar faċli għar-riċerkaturi li jiċċaqilqu bejn l-Istati Membri u wkoll bejn is-settur privat u dak pubbliku għandhom jiġu inkoraġġiti; id-dottorat industrijali Daniż, li jagħmilha possibbli li l-inġiniera impjegati f’kumpanija jkunu jistgħu jistudjaw għal dottorat universitarju, b’mod partikolari billi jagħmlu l-kors fi Stat Membru ieħor (9), huwa eżempju ta' prattika tajba li jistħoqqilha tiġi ttestjata fil-livell Ewropew.
3.2.5 Fil-fehma tal-KESE, l-istrumenti maħsuba biex l-attivitajiet marbuta mal-appoġġ għall-innovazzjoni ma jibqgħux jitqassmu f’kompartimenti bejn l-UE u l-Istati Membri għandhom isiru l-elementi prinċipali tal-programm li jmiss. F’dan ir-rigward, hemm bżonn li n-netwerks lokali li jservu ta' pont bejn il-livell Ewropew u dak lokali jissaħħu permezz ta' skambju tal-ideat u l-proġetti. Il-KESE jirrakkomanda li jinħolqu pjattaformi ta' sħubijiet Ewropej li jkunu miftuħa għall-atturi tas-soċjetà ċivili. L-“Enterprise Europe Network”, li huwa l-operatur fil-livell lokali għall-intrapriżi, jista’ jservi ta' bażi għal din il-pjattaforma.
3.2.6 Huwa importanti ħafna li jsir titjib fil-finanzjament, b’mod partikolari għall-iżvilupp tal-SMEs innovattivi u l-istart-ups. Ir-rwol tal-BEI għandu jissaħħaħ, b’mod partikolari billi jitwessa’ l-mekkaniżmu tal-finanzjament permezz tal-qsim tar-riskji, u hemm bżonn li jiġi stabbilit suq Ewropew tal-kapital riskjuż.
3.2.6.1 Il-KESE jirrakkomanda wkoll miżuri speċifiċi fil-qafas tal-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar (Small Business Act – SBAE) bħall-promozzjoni tat-“tieni suq tal-ishma” fl-Ewropa u inċentivi fiskali għal dawk l-individwi li jinvestu fl-innovazzjoni, kif ukoll li titħeġġeġ il-parteċipazzjoni tal-impjegati.
3.2.7 Ġie nnutat li f’ħafna pajjiżi, iż-żgħażagħ qed jitilfu l-ħajra għall-innovazzjoni u l-intraprenditorija. Il-kreattività u s-sens ta' inizjattiva għandhom jiġu inkoraġġiti fil-kurrikuli tal-iskejjel.
3.2.7.1 Fid-dawl tal-esperjenza tal-ambaxxaturi tal-intraprenditorjat tan-nisa, il-KESE jissuġġerixxi li jitwaqqaf netwerk tal-ambaxxaturi tal-intraprendituri żgħażagħ, li jkollu l-appoġġ tal-istituzzjonijiet Ewropej.
3.2.8 Jinħtieġ li l-Fondi Strutturali jintużaw aħjar jekk nixtiequ ninkoraġġixxu l-innovazzjoni f’dawk il-pajjiżi involuti fil-politika ta' koeżjoni. Dan jinvolvi b’mod partikolari azzjonijiet immirati aħjar, u li jiġi evitat il-prinċipju obbligatorju tal-addizzjonalità li joħloq dewmien u nuqqas ta' trasparenza. Il-KESE jenfasizza l-potenzjal tal-innovazzjoni fil-livell tas-soċjetà permezz tal-atturi tas-soċjetà ċivili, li sal-lum il-ġurnata ġie injorat għalkollox mill-programmi strutturali u edukattivi.
3.2.9 Il-politika tal-kompetittività tal-UE (l-għajnuna tal-istat, il-kooperazzjoni bejn l-intrapriżi) għandha wkoll tiġi adattata biex tipprovdi appoġġ akbar lill-promozzjoni tal-innovazzjoni u lit-trasferiment tat-teknoloġija. Setturi partikolari, bħall-bini tad-djar jew l-infrastrutturi u l-mezzi tat-trasport, għandhom jingħataw attenzjoni speċjali minħabba r-rwol li jaqdu fit-tibdil tal-klima.
3.2.10 Permezz tat-Trattat ta' Lisbona, l-UE ssaħħaħ il-kompetenzi tagħha fil-qasam tal-politika kummerċjali u ta' kooperazzjoni esterni. Hemm bżonn li naħtfu din l-opportunità biex insawru politika Ewropea li tiffaċilita l-iskambji xjentifiċi u tekniċi, li tkun ikkoordinata mal-politiki nazzjonali. L-iskambji u l-kooperazzjoni mal-pajjiżi ġirien tal-Ewropa għandhom jingħataw attenzjoni partikolari.
4. Konklużjonijiet
4.1 Is-suċċess ta' din l-istrateġija jiddependi aktar mir-rieda politika ġenwina tal-Kummissjoni Ewropea u tal-Istati Membri li jiżguraw l-implimentazzjoni tagħha, il-kwalità tas-sħubijiet, partikolarment mas-soċjeta ċivili, u t-twaqqif ta' djalogu maċ-ċittadini, milli mill-fondi baġitarji allokati. Il-KESE għalhekk jitlob lill-Kunsill Ewropew u lill-Kummissjoni Ewropea jressqu pjan ta' azzjoni favur l-innovazzjoni li huwa suġġett fil-qalba ta' strateġija għat-tkabbir u l-impjiegi fl-Ewropa (UE 2020).
4.2 Il-pjan Ewropew tal-ġejjieni favur l-innovazzjoni għandu jkun akkumpanjat minn pjan ta' azzjoni ġenwin, bi skeda għall-implimentazzjoni u għall-monitoraġġ tal-progress miksub. F’dan ir-rigward, l-għamla legali ta' dan il-pjan (rakkomandazzjonijiet, “att” jew kwalunkwe għamla oħra) taqdi rwol sekondarju. L-effikaċja tiegħu tiddependi mill-kontenut u l-impenji preċiżi, ikkwantifikati u bid-dati tal-implimentazzjoni miġbura fil-pjan.
4.3 L-għan ta' din l-istrateġija għandu jkun it-tħaddim ta' politika “Komunitarja” ġenwina li twitti t-triq għall-irkuprar tal-ekonomija Ewropea.
Brussell, 17 ta’ Marzu 2010.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Mario SEPI
(1) “Creating a national innovation Framework” (Noħolqu Qafas Innovattiv Ġdid), Science Progress, Richard Nedis & Ethan Byler, April 2009.
(2) B’konformità mar-rakkomandazzjonijiet tar-rapport tal-Kummissjoni dwar il-kejl tal-prestazzjoni ekonomika u l-progress soċjali (www.stiglitz-sen-fitoussi.fr), dawn l-indikaturi għandhom imorru lil hinn milli sempliċement ikejlu l-PDG u għandhom iqisu l-kejl ta' miżuri kumplessi u ddivrenzjati tad-dħul disponibbli, l-edukazzjoni, l-ambjent u t-tqassim tal-ġid.
(3) ĠU C 182, 4.8.2009, p. 30.
(4) Ittieħed l-ewwel pass fil-kuntest tal-inizjattiva tas-suq ewlieni (li tlaqqa’ l-kuntratturi bil-għan li tinkoraġġixxi l-għoti tal-kuntratti marbuta mal-akkwisti pubbliċi lill-intrapriżi innovattivi), iżda r-riżultati għandhom jiġu eżaminati bir-reqqa (peress li l-iskema tnediet f’Settembru 2009).
(5) Bħala paragun, ta' min jgħid li l-baġit operattiv annwali tal-MIT huwa ta' USD 2,4 biljun.
(6) European Innovation Scoreboard – Pro Inno Europe.
(7) Ara l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea “Tħejjija għall-ġejjieni tagħna: Żvilupp ta' strateġija komuni għal teknoloġiji abilitanti essenzjali fl-UE”, COM(2009) 512 finali.
(8) ĠU C 228, 22.9.2009, p. 9.
(9) Iffinanzjat mill-boroż ta' studju Ewropej “Marie Curie”.