(1)

L-invażjoni tal-Ukrajna mir-Russja fl-24 ta’ Frar 2022 qed ikollha impatt fuq il-bdiewa fl-Unjoni.

(2)

It-tħassib ewlieni fil-kummerċ bejn l-Ukrajna u l-Unjoni huwa d-disponibbiltà tat-trasport. L-ajruporti Ukreni kienu minn tal-ewwel li sofrew taħt l-attakk Russu u l-operazzjonijiet kollha ta’ tbaħħir kummerċjali fil-portijiet Ukreni ġew sospiżi.

(3)

Il-kriżi x’aktarx li jkollha konsegwenzi serji fuq il-provvista tal-qmuħ f’livell globali, li se twassal għal żieda qawwija fil-prezzijiet li diġà qed jogħlew għall-enerġija u għall-fertilizzanti, u li qed jaffettwaw lill-bdiewa fl-Unjoni.

(4)

It-tieni tħassib huwa l-impossibbiltà li l-prodotti tal-Unjoni jkomplu jiċċirkolaw lejn l-Ukrajna u potenzjalment anke lejn ir-Russja u l-Belarussja għal raġunijiet loġistiċi u finanzjarji, u b’hekk jiġi ġġenerat tfixkil fil-kummerċ f’xi setturi li jissarraf fi żbilanċi fis-suq tas-suq intern. Dan jaffettwa prinċipalment is-setturi tal-inbejjed u l-ispirti, tal-ikel ipproċessat (inkluż il-frott u l-ħxejjex ipproċessati), l-ikel tat-trabi, u tal-ikel tal-annimali domestiċi fil-każ tar-Russja, il-frott u l-ħxejjex fil-każ tal-Belarussja, u tal-prodotti tal-annimali fil-każ tal-Ukrajna.

(5)

Għalhekk hemm theddida akuta ta’ tfixkil fis-suq ikkawżata minn żidiet sinifikanti fil-kostijiet u minn tfixkil sinifikanti fil-kummerċ li teħtieġ azzjoni effettiva u effiċjenti.

(6)

Il-miżuri ta’ intervent fis-suq disponibbli skont ir-Regolament (UE) Nru 1308/2013 fil-forma ta’ intervent pubbliku, għajnuna għall-ħżin privat jew irtirar mis-suq jistgħu jkunu effettivi biex jerġgħu jwasslu ċertu bilanċ fis-suq billi jneħħu temporanjament jew permanentement prodotti mis-suq, iżda mhumiex ta’ natura tali li jistgħu jgħinu fil-ġlieda kontra t-theddida ta’ tfixkil fis-suq ikkawżat miż-żieda fil-kostijiet. Filwaqt li s-suq jeħtieġ li jaġġusta gradwalment għal ċirkustanzi ġodda, huwa meħtieġ appoġġ għall-produtturi f’setturi fejn il-kostijiet tal-inputs qed jogħlew għal livelli mhux sostenibbli u fejn il-prodotti ma jistgħux isibu s-suq disponibbli normali tagħhom.

(7)

Sabiex ikun hemm reazzjoni effiċjenti u effettiva kontra t-theddida ta’ tfixkil fis-suq, huwa essenzjali li l-għajnuna tkun disponibbli għall-produtturi fis-setturi agrikoli fl-Unjoni affettwati mit-tali tfixkil fis-suq. L-Istati Membri għandhom jagħżlu wieħed jew aktar mis-setturi kkonċernati, jew parti minnhom, biex jappoġġaw lill-produtturi li jbatu l-aktar mit-tfixkil fis-suq.

(8)

Għalhekk huwa xieraq li l-Istati Membri jingħataw għotja finanzjarja biex jappoġġaw lill-produtturi involuti f’attivitajiet li jrawmu s-sigurtà tal-ikel jew li jindirizzaw l-iżbilanċi fis-suq, u b’hekk jippermettu l-aġġustament meħtieġ. L-ammont disponibbli għal kull Stat Membru għandu jiġi stabbilit, filwaqt li jitqies il-piż rispettiv ta’ kull Stat Membru fis-settur agrikolu tal-Unjoni, abbażi tal-limiti massimi netti għall-pagamenti diretti stabbiliti fl-Anness III tar-Regolament (UE) Nru 1307/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3).

(9)

L-Istati Membri għandhom ifasslu miżuri li jikkontribwixxu għas-sigurtà tal-ikel jew li jindirizzaw l-iżbilanċi fis-suq. Il-bdiewa għandhom ikunu eliġibbli għall-appoġġ skont dawn il-miżuri diment li jkunu involuti f’waħda jew aktar mill-attivitajiet li ġejjin li jippruvaw jilħqu dawn l-għanijiet: l-ekonomija ċirkolari, il-ġestjoni tan-nutrijenti, l-użu effiċjenti tar-riżorsi, u l-metodi ta’ produzzjoni li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent u lill-klima.

(10)

L-Istati Membri għandhom iqassmu l-għajnuna permezz tal-aktar mezzi effettivi abbażi ta’ kriterji oġġettivi u mhux diskriminatorji li jqisu l-firxa tat-tfixkil fis-suq fis-setturi differenti, filwaqt li jiżguraw li l-bdiewa jkunu l-benefiċjarji aħħarija tal-għajnuna, u jevitaw kwalunkwe distorsjoni tas-suq u tal-kompetizzjoni.

(11)

Peress li l-ammont allokat lil kull Stat Membru jikkumpensa biss parti mit-telf reali mġarrab mill-produtturi fis-setturi agrikoli, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jagħtu appoġġ addizzjonali lil dawk il-produtturi, bl-istess kundizzjonijiet ta’ oġġettività, ta’ nuqqas ta’ diskriminazzjoni u ta’ nuqqas ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni. Minħabba l-kobor tal-kriżi attwali, dan l-appoġġ nazzjonali addizzjonali jista’ eċċezzjonalment jammonta għal massimu tad-doppju tal-ammonti rispettivi stabbiliti fl-Anness ta’ dan ir-Regolament.

(12)

Sabiex l-Istati Membri jingħataw il-flessibbiltà biex jiddistribwixxu l-għajnuna kif meħtieġ miċ-ċirkustanzi ta’ tfixkil fis-suq, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jakkumulawha ma’ appoġġ ieħor iffinanzjat mill-Fond Agrikolu Ewropew ta’ Garanzija u mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali.

(13)

L-għajnuna prevista f’dan ir-Regolament għandha tingħata bħala miżura ta’ appoġġ għas-swieq agrikoli f’konformità mal-Artikolu 4(1)(a) tar-Regolament (UE) Nru 1306/2013, wara t-trasferiment ta’ fondi mir-riżerva għall-kriżi fis-settur agrikolu prevista fl-Artikolu 25 ta’ dak ir-Regolament.

(14)

Peress li l-għajnuna tal-Unjoni hija stabbilita bl-euro, u sabiex tkun żgurata l-applikazzjoni uniformi u simultanja, huwa meħtieġ li tiġi ffissata data għall-konverżjoni fil-munita nazzjonali tagħhom tal-ammont allokat lill-Istati Membri li ma adottawx l-euro. Huwa għalhekk xieraq li jiġi determinat l-avveniment operattiv għar-rata tal-kambju f’konformità mal-Artikolu 106 tar-Regolament (UE) Nru 1306/2013. Fid-dawl tal-prinċipju msemmi fil-paragrafu 2(b) ta’ dak l-Artikolu u fid-dawl tal-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 5(c) ta’ dak l-Artikolu, id-data tal-avveniment operattiv għandha tkun id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament.

(15)

Għal raġunijiet baġitarji, l-Unjoni għandha tiffinanzja n-nefqa mġarrba mill-Istati Membri biss meta tali nefqa ssir sa ċerta data ta’ eliġibbiltà.

(16)

Sabiex ikunu żgurati t-trasparenza, l-monitoraġġ u l-amministrazzjoni kif suppost tal-ammonti li jsiru disponibbli għalihom, l-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni dwar il-miżuri konkreti li għandhom jittieħdu, il-kriterji użati biex jiġu stabbiliti, ir-raġunament għad-distribuzzjoni tal-għajnuna fost is-setturi differenti, il-miżuri meħuda sabiex tiġi evitata distorsjoni tal-kompetizzjoni fis-swieq ikkonċernati, l-impatt mixtieq tal-miżuri u l-metodi biex jiġi ċċekkjat li dan jinkiseb.

(17)

Id-diffikultajiet biex jiġu aċċessati l-inputs u l-problemi loġistiċi li jirriżultaw minn waqfien f’daqqa ta’ konsenji kummerċjali huma ta’ tfixkil immedjat fis-suq u għaldaqstant hija meħtieġa azzjoni immedjata biex is-sitwazzjoni tiġi indirizzata b’mod effiċjenti u effettiv.

(18)

Sabiex ikun żgurat li l-produtturi jirċievu l-għajnuna malajr kemm jista’ jkun, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jimplimentaw dan ir-Regolament mingħajr dewmien. Għalhekk, dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ l-għada tal-jum tal-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea. Għandu japplika bil-kundizzjoni li t-trasferiment ta’ EUR 350 000 000 mir-riżerva għal-linji baġitarji li jiffinanzjaw il-miżura meħtieġa jsir f’konformità mar-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4); mill-jum tal-pubblikazzjoni fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea ta’ Komunikazzjoni tal-Kummissjoni li tiddikjara li t-trasferiment ikun sar,