This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 02006R1950-20130216
Commission Regulation (EC) No 1950/2006 of 13 December 2006 establishing, in accordance with Directive 2001/82/EC of the European Parliament and of the Council on the Community code relating to veterinary medicinal products, a list of substances essential for the treatment of equidae and of substances bringing added clinical benefit (Text with EEA relevance)
Consolidated text: Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1950/2006 tat- 13 ta’ Diċembru 2006 li jistabbilixxi, skont id-Direttiva 2001/82/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-kodiċi tal-Komunità relatat mal-prodotti mediċinali veterinarji, lista ta’ sustanzi essenzjali għall-kura tal-ekwidi u ta’ sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud (Test b’rilevanza għaż-ŻEE)
Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1950/2006 tat- 13 ta’ Diċembru 2006 li jistabbilixxi, skont id-Direttiva 2001/82/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-kodiċi tal-Komunità relatat mal-prodotti mediċinali veterinarji, lista ta’ sustanzi essenzjali għall-kura tal-ekwidi u ta’ sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud (Test b’rilevanza għaż-ŻEE)
2006R1950 — MT — 16.02.2013 — 001.001
Dan id-dokument ġie magħmul bil-ħsieb li jintuża bħala għodda ta’ dokumentazzjoni u l-istituzzjonijiet ma jassumu l-ebda responsabbiltà għall-kontenut tiegħu
REGOLAMENT TAL-KUMMISSJONI (KE) Nru 1950/2006 tat-13 ta’ Diċembru 2006 li jistabbilixxi, skont id-Direttiva 2001/82/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-kodiċi tal-Komunità relatat mal-prodotti mediċinali veterinarji, lista ta’ sustanzi essenzjali għall-kura tal-ekwidi u ta’ sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud (ĠU L 367, 22.12.2006, p.33) |
Emendat bi:
|
|
Il-Ġurnal Uffiċjali |
||
No |
page |
date |
||
REGOLAMENT TAL-KUMMISSJONI (UE) Nru 122/2013 tat-12 ta’ Frar 2013 |
L 42 |
1 |
13.2.2013 |
REGOLAMENT TAL-KUMMISSJONI (KE) Nru 1950/2006
tat-13 ta’ Diċembru 2006
li jistabbilixxi, skont id-Direttiva 2001/82/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-kodiċi tal-Komunità relatat mal-prodotti mediċinali veterinarji, lista ta’ sustanzi essenzjali għall-kura tal-ekwidi u ta’ sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud
(Test b’rilevanza għaż-ŻEE)
IL-KUMMISSJONI TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ,
Wara li kkunsidrat it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea,
Wara li kkunsidrat id-Direttiva 2001/82/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Novembru 2001 dwar il-kodiċi tal-Komunità relatat mal-prodotti mediċinali veterinarji ( 1 ), u b’mod partikolari l-Artikolu 10(3) tagħha,
Billi:
(1) |
Ebda prodott mediċinali veterinarju ma jista’ jitqiegħed fis-suq ta’ Stat Membru sakemm awtorizzazzjoni tas-suq ma tinħariġx mill-awtoritajiet kompetenti ta’ dak l-Istat Membru skond id-Direttiva 2001/82/KE jew skond ir-Regolament (KE) Nru 726/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta’ Marzu 2004 li jistabbilixxi proċeduri tal-Komunità għall-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni tal-prodotti mediċinali għall-użu uman u veterinarju u li jistabbilixxi l-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini ( 2 ). |
(2) |
Il-prodotti mediċinali veterinarji għall-ipproċessar ta’ l-ikel ta’ l-annimali inkluż l-ekwidi jista’ jiġi awtorizzat biss fuq ċertu kundizzjonijiet li jiggarantixxu li l-oġġetti ta’ l-ikel prodotti ma jagħmlux ħsara lill-konsumaturi fir-rigward ta' residwi ta' prodotti mediċinali simili, skond ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 2377/90 tas-26 ta' Ġunju 1990 li jistabbilixxi proċedura tal-Komunità għat-twaqqif ta’ limiti massimi ta’ residwi għal prodotti mediċinali fl-oġġetti ta’ l-ikel li joriġinaw mill-annimali ( 3 ). |
(3) |
Għar-raġunijiet stabbiliti fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill u l-Parlament Ewropew dwar “Id-Disponibbiltà tal-prodotti mediċinali veterinarji” ( 4 ), il-firxa disponibbli ta’ prodotti mediċinali veterinarji awtorizzati, partikolarment għal annimali għall-produzzjoni ta' l-ikel, bil-mod qed tonqos. |
(4) |
Konsegwentement, il-miżuri mmirati għat-twessigħ sostenibbli tat-terapiji huma meħtieġa sabiex jilħqu l-bżonnijiet tas-saħħa u l-benesseri ta’ annimali li jipproduċu l-ikel, bħal annimali tal-familja ta’ l-ekwidi, mingħajr ma jiġi kompromess il-livell għoli tal-ħarsien tal-konsumatur. |
(5) |
Permezz tad-deroga provduta fid-Direttiva 2001/82/KE, l-ekwidi intenzjonati għall-qatla għall-konsum uman jistgħu jiġu amministrati sustanzi essenzjali għall-kura tagħhom, minn issa ‘l quddiem imsejħa “sustanzi essenzjali”, soġġetti għal perjodu ta’ rtirar ta’ għall-anqas sitt xhur. |
(6) |
Għall-iskop ta' dik id-deroga, il-lista ta’ sustanzi essenzjali għandha għalhekk tiġi stabbilita. Sustanza għandha tiġi inkluża f’dik il-lista biss f’ċirkostanzi eċċezzjonali fejn ebda kura alternattiva sodisfaċenti għal indikazzjoni terapewtika m’hi awtorizzata u fejn il-kundizzjoni, jekk ma tiġix ikkurata, toħloq sofferenza żejda lill-annimal. |
(7) |
Kundizzjonijiet speċifiċi tal-marda jew skopijiet żootekniċi jistgħu jeħtieġu għażla ta’ sustanzi sabiex ikunu disponibbli sabiex jipprovdu għal kundizzjonijiet differenti relatati ma’ l-età u l-użu ta’ l-ekwidi. |
(8) |
Minħabba li, taħt id-Direttiva 2001/82/KE, is-sustanzi mniżżla fl-Annessi I, II jew III għar-Regolament (KEE) Nru 2377/90 li m’humiex awtorizzati fi prodotti għall-ekwidi jistgħu, f'ċerti ċirkostanzi, jiġu użati għall-kura ta’ l-ekwidi, dawk is-sustanzi m’għandhomx jidhru fil-lista ta’ sustanzi essenzjali. Aktar minn hekk, ebda sustanza mniżżla fl-Anness IV għar-Regolament (KEE) Nru 2377/90 m’għandha tiġi inkluża fil-lista. Konsegwentement, l-inklużjoni ta’ sustanza fl-Annessi I sa IV għar-Regolament (KEE) Nru 2377/90 għandha tipprekludi l-użu tagħha bħala sustanza essenzjali għall-iskopijiet ta’ dan ir-Regolament. |
(9) |
Meħtieġ li tiġi żgurata sorveljanza adatta ta' l-ekwidi li ġew trattati b’sostanzi essenzjali. Għalhekk, il-mekkaniżmi tal-kontroll stabbiliti fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 93/623/KE ta’ l-20 ta’ Ottubru 1993 li jistabbilixxu dokument ta’ identifikazzjoni (passaport) li jakkompanja ekwidi reġistrati ( 5 ) u d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2000/68/KE tat-22 ta’ Diċembru 1999 li temenda d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 93/623/KEE u tistabbilixxi l-identifikazzjoni ta’ l-ekwidi għat-trobbija u l-produzzjoni ( 6 ) biex tissalvagwardja s-saħħa tal-konsumatur għandha tapplika. |
(10) |
Huwa meħtieġ li jkun żgurat li kull emenda fil-lista tas-sostanzi essenzjali tkun suġġetta għal evalwazzjoni xjentifika armonizzata mwettqa mill-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini stabbilita bir-Regolament (KE) Nru 726/2004. B’żieda ma' dan, l-Istati Membri u l-assoċjazzjonijiet professjonali veterin arji li talbu emenda ta’ dik il-lista għandhom jissostanzjaw kif xieraq it-talba tagħhom u jipprovdu data xjentifika relevanti. |
(11) |
Il-miżuri previsti f'dan ir-Regolament huma skond l-opinjoni tal-Kumitat Permanenti dwar Prodotti Mediċinali Veterinarji, |
ADOTTAT DAN IR-REGOLAMENT:
Artikolu 1
Il-lista ta’sustanzi essenzjali għat-trattament tal-ekwidi, minn issa ‘l quddiem “sustanzi essenzjali”, kif ukoll dik ta “sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud” b’paragun ma’ għażliet oħra ta’ trattament disponibbli għall-ekwidi, minn hawn ‘il quddiem “sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud”, applikabbli b’deroga mill-Artikolu 11 tad-Direttiva 2001/82/KE, hija stipulata fl-Anness għal dan ir-Regolament.
Artikolu 2
Is-sostanzi essenzjali jistgħu jiġu użati għal kondizzjonijiet ta’ mard speċifiku, bżonnijiet ta’ kura jew skopijiet żootekniċi speċifikati fl-Anness, fejn ebda prodott mediċinali awtorizzat għall-ekwidi jew imsemmi fl-Artikolu 11 tad-Direttiva 2001/82/KE ma jagħti riżultati ugwalment sodisfaċenti f’termini ta’ kura b’suċċess lill-annimal, ma jevita sofferenza żejda lill-annimali, jew ma jiżgurax is-sigurtà ta' dawk li jikkuraw l-annimal.
Sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud jistgħu jintużaw, għal kundizzjonijiet speċifiċi ta’ mard, għal ħtiġijiet ta’ trattament jew għal skopijiet żootekniċi speċifikati fl-Anness, fejn dawn jipprovdu vantaġġ klinikament rilevanti bbażat fuq effikaċja jew sikurezza mtejba jew kontribuzzjoni kbira għat-trattament mqabbla mal-prodotti mediċinali awtoriżżati għall-ekwidi jew imsemmija fl-Artikolu 11 tad-Direttiva 2001/82/KE.
Għall-finijiet tal-ewwel u t-tieni subparagrafi, l-alternattivi elenkati fl-Anness għandhom jiġu kkunsidrati.
Artikolu 3
1. Sustanzi essenzjali u sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud għandhom jintużaw biss skont l-Artikolu 10(1) tad-Direttiva 2001/82/KE.
2. Id-dettalji ta’ sustanzi essenzjali għat-trattament għandhom jiġu rreġistrati skont l-istruzzjonijiet stabbiliti fit-Taqsima IX tad-dokument ta’ identifikazzjoni għall-ekwidi stipulat fir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 504/2008 ( 7 ).
Artikolu 4
Kwalunkwe sustanza li hija mdaħħla f’waħda mil-listi fl-Anness għar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 37/2010 ( 8 ), jew li l-użu tagħha għall-ekwidi huwa projbit mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni, m’għandhiex tibqa’ tintuża għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament.”
Artikolu 5
1. L-Aġenzija Ewropea tal-Mediċini għandha, fuq talba tal-Kummissjoni, tiżgura li l-Kumitat għall-Prodotti Mediċinali għall-Użu Veterinarju jwettaq evalwazzjoni xjentifika ta’ kull emenda abbozz għal-lista stabbilita fl-Anness.
Fi żmien 210 ijiem wara li waslet talba simili, l-Aġenzija Ewropea tal-Mediċini għandha twassal opinjoni lill-Kummissjoni dwar l-adattabbiltà xjentifika ta' l-emenda.
Fejn adatt, l-Awtorità Ewropea tas-Sigurtà ta' l-Ikel għandha tiġi kkonsultata wkoll.
2. Fejn Stati Membri jew assoċjazzjonijiet veterinarji professjonali jitolbu lill-Kummissjoni biex temenda l-lista stabbilita fl-Anness dawn għandhom jissostanzjaw sewwa t-talba tagħhom u jinkludu kull dejta xjentifika relevanti disponibbli.
Artikolu 6
Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fit-tielet jum wara l-pubblikazzjoni tiegħu fil-Ġurnal Uffiċjali ta' l-Unjoni Ewropea.
Dan ir-Regolament għandu jorbot fl-intier tiegħu u japplika direttament fl-Istati Membri kollha.
ANNESS
Lista ta’sustanzi essenzjali għat-trattament tal-ekwidi u sustanzi li jġibu benefiċċju kliniku miżjud b’paragun ma’għażliet oħra ta’ trattament disponibbli għall-ekwidi
Il-perjodu ta’ rtirar ta’ kull sustanza mil-lista’ li ġejja għandu jkun ta’ sitt xhur.
Indikazzjoni |
Sustanza attiva |
Ġustifikazzjoni u spjegazzjoni tal-użu |
Anestetiċi, analġeżiċi u sustanzi użati f’assoċjazzjoni mal-anesteżija |
||
Sedazzjoni u premedikazzjoni (u antagoniżmu) |
Acepromazine |
Għan: premedikazzjoni qabel anesteżija ġenerali, sedazzjoni mhux qawwija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: detomidine, romifidine, xylazine, diazepam, midazolam. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: L-acepromazine b’mod konsistenti wera li jnaqqas ir-risku tal-mewt mill-anesteżija. Mod ta’ azzjoni u l-kwalità unika tas-sedazzjoni ma jistgħux jiġu prodotti mis-sedattivi agonisti alpha-2 (detomidine, romifidine u xylazine) jew il-benzodiazepines (diazepam, midazolam) |
Atipamezole |
Għan: α-2 adrenoceptor antagonist użat għat-treġġija lura ta’ α-2 agonisti. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-uniku trattament għal individwi ipersensittivi u doża eċċessiva. Mediċina għall-emerġenza. Użata speċifikament f’każijiet ta’ dipressjoni respiratorja. |
|
Diazepam |
Għan: premedikazzjoni u induzzjoni tal-anesteżija. Trankwillizzazzjoni mhux qawwija (benzodiazepine) b’effetti sekondarji kardjovaskulari u respiratorji minimi. Kontra l-konvulsjonijiet, essenzjali għall-kura tal-puplesija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: acepromazine, detomidine, romifidine, xylazine, midazolam, primidone, phenytoin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: fi standards mediċinali moderni, komponent essenzjali tal-protokolli għall-induzzjoni tal-anesteżija b’esperjenza konsiderevoli ħafna fuq l-ekwini. Użat mal-ketamine għall-induzzjoni tal-anesteżija, li tipproduċi rilassament essenzjali li jippermetti induzzjoni kostanti u intubazzjoni. Mod ta’ azzjoni (jaġixxi bħala riċevitur GABA) u trankwillizzazzjoni unika mingħajr depressjoni kardjorespiratorja ma tistax tiġi prodotta mis-sedattivi α-2 agonist (detomidine, romifidine u xylazine) jew acepromazine. |
|
Flumazenil |
Għan: aġent għal treġġigħ lura fil-vini għall-benzodiazepines. Treġġigħ lura tal-effett tal-benzodiazepine matul l-irkupru minn tekniki ta’ Anesteżija Intravenuża Totali (TIVA). Identifikazzjoni ta’ alternattivi: sarmazenil. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’ azzjoni differenti mis-sarmazenil li jipprovdi mezzi addizzjonali ta’ treġġigħ lura tal-benzodiazepine fi tmiem it-tekniki TIVA. Is-sarmazenil huwa agonist invers parzjali tar-riċetturi tal-benzodiazepine filwaqt li l-flumazenil huwa antagonist li jinibixxi kompetittivament is-sit tal-qabda tal-benzodiazepine fir-riċettur GABA. |
|
Midazolam |
Għan: premedikazzjoni u induzzjoni tal-anesteżija. Trankwillizzazzjoni mhux qawwija (benzodiazepine) b’effetti sekondarji kardjovaskulari u respiratorji minimi. Kontra l-konvulsjonijiet, għall-kura tal-puplesija, partikolarment fi żwiemel adulti bit-tetnu. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: acepromazine, detomidine, romifidine, xylazine, diazepam, primidone, phenytoin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: simili għad-diazepam imma jinħall fl-ilma, għalhekk adatt għall-injezzjoni ġol-vini u essenzjali għall-infużjoni fil-vini flimkien mal-anestetiċi. Idum jaħdem anqas mid-diazepam. Aktar adatt mid-diazepam għall-moħor. Kontra l-konvulsjonijiet, għall-kura tal-puplesija, partikolarment fi żwiemel adulti bit-tetnu – aħjar mid-diazepam għall-użu tul numru ta’ ġranet minħabba li jinħall fl-ilma. Użat mal-ketamine għall-induzzjoni tal-anesteżija, li tipproduċi rilassament essenzjali li jippermetti induzzjoni kostanti u intubazzjoni. Mod ta’ azzjoni (jaġixxi bħala riċevitur GABA) u trankwillizzazzjoni mingħajr depressjoni kardjorespiratorja ma tistax tiġi prodotta mis-sedattivi α-2 agonist (detomidine, romifidine u xylazine) jew mill-acepromazine. |
|
Naloxone |
Għan: antidot għall-opioid, mediċina għall-emerġenzi. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli |
|
Propofol |
Għan: anestetiku għal ġol-vini. Induzzjoni ta’ anestetiku fil-moħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: sevoflurane jew isoflurane. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: anestetiku li jista’ jiġi injettat u li jitlaq malajr. Rapporti riċenti juru titjib vast fl-istabbiltà kardjovaskulari u l-kwalità tal-irkupru minn meta wieħed jiġbed bin-nifs l-anesteżija. |
|
Sarmazenil |
Għan: antagonist għall-benzodiazepine. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: flumazenil. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: treġġigħ lura bla problemi tas-sedazzjoni bil-benzodiazepine meħtieġa wara l-infużjoni matul anesteżija ġol-vini. L-aktar esperjenza klinika wiesgħa bis-sarmazenil b’paragun ma’ kandidati potenzjali oħra bħala sustanzi essenzjali. |
|
Tiletamine |
Għan: anestetika dissassoċjattiva simili għall-ketamine, użata speċjalment għall-anesteżija fuq il-post. Użata flimkien maż-zolazepam. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: ketamine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: L-użu flimkien maż-żolazepam huwa essenzjali f’każijiet fejn m’hemmx aċċess għall-anesteżija bin-nifs bħal fl-anesteżija fuq il-post. Il-kombinazzjoni hija essenzjali wkoll fejn l-anesteżija mal-kombinazzjonijiet tal-ketamine hija qasira wisq. Applikazzjonijiet tipiċi huma kastrazzjonijiet, laringotomija, tneħħija tal-perjostite, tneħhija ta’ għoqiedi jew ċesti, fejqan ta’ ksur fil-wiċċ, applikazzjoni tal-forom u tiswija tal-ftuq. |
|
Zolazepam |
Għan: trankwillizzazzjoni bil-benzodiazepine użata speċjalment għal anesteżija flimkien mat-tiletamine. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: diazepam jew midazolam. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: trankwillizzatur bil-benzodiazepine, li m’għadux jaġixxi la bħala diazepam u lanqas bħala midazolam. L-użu mat-tiletmine huwa essenzjali f’każijiet fejn m’hemmx aċċess għall-anesteżijabin-nifs bħal fl-anesteżija fuq il-post. Il-kombinazzjoni hija essenzjali fejn l-anesteżija mal-kombinazzjonijiet tal-ketamine hija qasira wisq. Applikazzjonijiet tipiċi huma kastrazzjonijiet, laringotomija, tneħħija tal-perjostite, tneħhija ta’ għoqiedi jew ċesti, fejqan ta’ ksur fil-wiċċ, applikazzjoni tal-forom u tiswija tal-ftuq. |
|
Pressjoni baxxa jew stimulazzjoni respiratorja waqt l-anesteżija |
Dobutamine |
Għan: trattament tal-pressjoni baxxa waqt l-anesteżija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dopamina. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: terapija inotropika pożittiva, probbabilment użata aktar mid-dopamina imma l-preferenza tvarja. Iż-żwiemel normalment jiżviluppaw pressjoni baxxa waqt l-anesteżija, u ż-żamma ta’ pressjoni tad-demm normali wriet li tnaqqas l-inċidenza ta’ rhabdomyolysis serja wara l-operazzjoni. Id-dobutamine hija imprezzabbli waqt anesteżija volatili fiż-żwiemel. |
Dopamina |
Għan: trattament tal-pressjoni baxxa waqt l-anesteżija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dobutamine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Id-dopamina hija meħtieġa fiż-żwiemel li ma jirrispondux għad-dobutamine. Fil-moħor id-dopamina hija ppreferuta mid-dobutamine. Hija meħtieġa addizzjonalment għall-kura tal-bradydysrhythmias interoperattiva li huma reżistenti għall-atropine. |
|
Ephedrine |
Għan: trattament tal-pressjoni baxxa waqt l-anesteżija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dopamina, dobutamine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: meħtieġa meta d-dopamina u d-dobutamine jkunu ineffettivi. Aġent sintomimetiku uniku, li strutturalment huwa simili għall-adrenalina. Huwa impossibbli li tintuża l-azzjoni tal-katekolamini fuq riċevituri speċifiċi fil-ġisem għall-benefiċċju tal-pazjenti ekwidi mingħajr rikors għall-użu ta’ numru ta’ katekolamini, kull wieħed attiv fuq profil ta’ riċevitur differenti. Għalhekk l-ephedrine, li jikkawża rilaxxament noradrenaline fit-tmiem tan-nervituri, u b’hekk tiżdied il-kontrazzjoni kardijaka u pressjoni baxxa, hija użata meta d-dobutamine u d-dopamina huma ineffettivi. L-ephedrine idum minn minuti sa sigħat u huwa effettiv wara injezzjoni waħda fil-vina, filwaqt li d-dobutamine u d-dopamina idum biss ftit sekondi jew minuti u jrid jingħata b’infużjoni. |
|
Glycopyrrolate |
Għan: prevenzjoni tal-bradikardja. Anticholinergic. L-anticholinergics huma trattament fundamentali għall-prevenzjoni ta’ effetti parasimpatetiċi bħall-bradikardja u huma komponenti ta’ rutina ta’ operazzjonijiet fl-għajnejn u fil-passaġġ tan-nifs. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: atropine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Il-glycopyrrolate għandu effett ċentrali limitat u huwa aktar adatt fiż-żwiemel konxji (qabel u wara l-anesteżija) mill-atropine. |
|
Noradrenaline (norepinephrine) |
Għan: falliment kardjovaskolari. Infużjoni għat-trattament ta’ fallimenti kardjovaskolari fil-moħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-profil tar-riċevitur tal-catecholamine tal-annimal jirrispondi preċiżament għal mediċini li jaġixxu fuq siti differenti. Għalhekk firxa ta’ catecholamines li jaġixxu aktar jew anqas esklussivament fuq tipi differenti ta’ riċevituri andrenġeniċi hija użatabiex tipproduċi effett preċiż. In-noradrenaline taġixxi primarjament fuq riċevituri alpha-1 biex idejqu l-friegħi tal-arterji, b’hekk tiżdied il-pressjoni tad-demm u tinżamm iċ-ċirkolazzjoni ċentrali. Fil-moħor, in-noradrenalina hija b’mod komuni l-unika catecholamine effettiva fil-kura tal-pressjoni baxxa. |
|
Analgesija |
Buprenorphine |
Għan: analgesia, użata mas-sedattivi għaż-żamma tas-sedazzjoni. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: butorphanol, fentanyl, morphine u pethidine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: μ-agonist opioid analgesic parzjali. L-attività tal-μ-riċevitur tipproduċi alangesia aħjar milli f’κ-agonist opioids bħall-butorphanol. Analgesic li jdum jaġixxi. Minħabba l-karatteristika agonista parzjali, għandu karatteristiċi dipressanti respiratorji u adittivi limitati. Opioids li jaġixxu fit-tul jew fil-qosor li għandhom indikazzjonijiet differenti, għalhekk il-bżonn ta’ aktar minn sustanza alternattiva waħda bħala għażla. |
Fentanyl |
Għan: analgesia. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: butorphanol, buprenorphine, morphine u pethidine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: μ-agonist opioid, l-attività tal-μ-riċevitur tipproduċi alangesia aħjar milli f’κ-agonist opioids bħall-butorphanol. Jaġixxi fil-qosor ħafna minħabba metaboliżmu rapidu u minħabba li jintrema. Fentanyl huwa l-uniku opioid użat fiż-żwiemel li huwa adatt għall-infużjoni u għall-amministrazzjoni minn parti tal-ġilda. Huwa ferm effettiv għall-immaniġġjar tal-uġigħ. |
|
Morfina |
Għan: analgesia. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: butorphanol, buprenorphine, pethidine u fentanyl. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: μ-agonist opioid analgesic sħiħ. L-attività tal-μ-riċevitur tipproduċi l-aħjar analgesia. Analgesia, użata mas-sedattivi għaż-żamma, użata għall-anesteżija epidurali. Analgesic ta’ dewmien medju. Il-morfina hija l-antagonist u-opioid b’karatteristiċi li jinħallu l-aħjar għall-amministrazzjoni epidurali. Din tipprovdi analgesia li jaġixxu fit-tul bi ftit effetti sistematiċi permezz ta’ din ir-rotta. Din it-teknika tintuża b’mod komuni fil-mediċina veterinarja komuni għall-kura ta’ wġigħ qawwi waqt l-operazzjoni u wġigħ kroniku. |
|
Pethidine |
Għan: analgesia. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: butorphanol, buprenorphine, morphine u fentanyl. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: μ-agonist opioid analgesic madwar 10 darbiet anqas potenti mill-morfina. Opioid li jaġixxi mhux fit-tul li wera li huwa effettiv biex jikkura l-kolika spasmidika fiż-żwiemel. L-unika opioid b’karatteristiċi spasmolitiċi. Aktar sedazjoni u anqas potenzjal għal eċċitament minn opioids fiż-żwiemel. |
|
Rilassanti tal-muskoli u sustanzi assoċjati |
Atracurium |
Għan: rilassament tal-muskoli waqt l-anesteżija Identifikazzjoni ta’ alternattivi: guaifenesin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: aġent li jimblokka n-nondepolarizzazzjoni newromuskolari. Aġenti ta’ bblokkar newromuskolari huma użati b’mod partikolari għal operazzjonijiet tal-għajnejn u kirurġija fonda addominali. L-edrophonium huwa meħtieġ għat-treġġija lura mil-loppju. L-atracurium u l-edrophonium għandhom dejta mill-aktar estensiva ta’ appoġġ kliniku. |
Edrophonium |
Għan: treġġigħ lura tar-rilassament tal-muskolu atracurium. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: inibitur tal-cholinesterase, essenzjali għat-treġġigħ lura tal-ibblukkar newromuskolari. L-edrophonium għandu l-anqas effetti sekondarji mill-inibituri tal-cholinesterase fiż-żwiemel. |
|
Guaifenesin |
Għan: rilassament tal-muskoli waqt l-anesteżija Identifikazzjoni ta’ alternattivi: atracurium. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: alternattiva essenzjali għar-regimens α-2/ketamine fiż-żwiemel fejn α-2 agents u l-ketamine huma kontraindikati bħal fi żwiemel li ma jirrispondux għal dawk l-aġenti jew żwiemel li wrew effetti negattivi f’amministrazzjoni preċedenti. Imprezzabbli f’kombinazzjoni mal-ketamine u α-2 agents għal anesteżija fil-post sigura li għaliha ma ġewx żviluppati tekniki fil-vini alternattivi effettivi. |
|
Anestetiċi li jittieħdu bin-nifs |
Sevoflurane |
Għan: it-teħid bin-nifs ta’ anesteżija għaż-żwiemel li jkollhom ksur fl-għadam jew ksur ortopediku ieħor u l-induzzjoni tal-anesteżija fil-moħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: isoflurane. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Is-sevoflurane hija anesteżija volatili bi ftit metaboliżmu u li jintrema malajr. Filwaqt li jeżisti MRL għall-isoflurane fl-UE, l-isoflurane m’huwiex adattat għall-każijiet anestetiċi ekwini kollha minħabba l-karatteristiċi tal-irkupru tagħha fejn l-eċċitament jista’ jwassal biex żiemel jikser xi sieq. Is-sevoflurane huwa essenzjali f’ċertu kirurġiji tal-ekwidi fejn l-irkupru bla problemi huwa vitali, billi ntwera li jipproduċi rkupru aktar ikkontrollat fiż-żwiemel. Huwa għalhekk magħżul bi preferenza għall-isoflurane għaż-żwiemel bi ksur fl-għadam u problemi ortopediċi oħra. Barra minn hekk is-sevoflurane huwa essenzjali għal induzzjoni bil-maskla tal-anesteżija fil-moħor minħabba li ma joħloq l-ebda irritazzjoni, bil-kontra tal-isoflurane li huwa irritanti u għalhekk jikkawża sogħla u żamma tan-nifs. |
Anestetiċi lokali |
Bupivacaine |
Għan: anesteżija lokali. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: lidocaine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: anestetiku lokali li jdum jaġixxi. Dewmien fit-tul tal-azzjoni meħtieġa għal anelġesija perioperattiva u kura ta’ uġigħ kroniku qawwi bħal-laminite. Il-bupivacaine huwa anestetiku lokali li jdum jaġixxi aktar mil-lidocaine, li huwa użat b’mod aktar komuni. Il-lidocaine waħdu jagħti kważi siegħa ta’ anesteżija lokali. Iż-żieda tal-adrenalina tista’ ttawwal l-effett għal sagħtejn, imma hemm ir-riskju li twaqqaf id-demm lokalment, u dan jagħmilha mhux adatta f’numru ta’ kundizzjonijiet. Il-bupivacaine jipprovdi minn erba’ sa sitt sigħat ta’ anesteżija lokali u għalhekk huwa ħafna aktar adatt għal analġesija postoperattiva u għall-immaniġġjar tal-laminite minħabba li injezzjoni waħda spiss hi biżżejjed; dan huwa essenzjali għal raġunijiet ta’ benesseri minflok injezzjonijiet ripetuti kull siegħa ta’ lidocaine. Anestetiċi lokali li jaġixxu mhux fit-tul m’humiex għalhekk adatti għal dan t’hawn fuq minħabba li jeħtieġu injezzjonijiet ripetuti b’aktar riskju ta’ reazzjonijiet negattivi u mhumiex aċċettabbli minħabba l-benesseri tal-annimal. |
Oxybuprocaine |
Għan: anesteżija lokali għall-użu fl-għajnejn. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-aktar esperjenza klinika estensiva bl-oxybuprocaine ipparagunata ma’ kandidati potenzjali oħra għas-sustanzi essenzjali. |
|
Prilocaine |
Għan: anesteżija lokali qabel katerizzazzjoni fil-vini. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: fi preparazzjonijiet speċifiċi (taħlita ewtetika ta’ anestetiċi lokali) għall-applikazzjoni topika fil-ġilda fejn tiġi assorbita f’40 minuta. Użata biex tiffaċilita katerizzazzjoni fil-vini, speċjalment fil-moħor. |
|
Sustanzi antiinflammatorji |
||
Kortikosteroidi |
Triamcinolone acetonide |
Għan: mediċina intraartikular għal mard deġenerattiv tal-punti fejn jorbot l-għadam u l-osteoartrite. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: methylprednisolone. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: effetti biosintetiċi u ċelluari differenti mill-medikazzjoni intraartikulari kortikosterojdi alternattiva, methylprednisolone; It-triamcinolone hija kondroprotettiva u tippromwovi t-tiswija tal-qarquċa. Aktar effettivi minn trattamenti sistemiċi (NSAIDs u sulfat tal-kondroitin), u trattatmenti intraartikolari oħrajn (mhux corticosteroid) għall-kontroll ta’ infjammazzjoni tal-punti fejn jorbot l-għadam, l-uġigħ u z-zappip f mard akut u kroniku tal-punti fejn jorbot l-għadam, speċjalment mard tal-punti fejn jorbot l-għadam deġenerattiv u l-osteoartrite. Effettiv biss għal trattament mhux kirurġiku għal ċesti tal-għadam subkondrali. |
Flumethasone |
Għan: terapija sistematika tal-kortikosterojdi fuq terminu qasir, inklużi terapija għal xokk, terapija antiinfjammatorji u terapija antiallerġenika. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dexamethasone, prednisolone. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: effetti kliniċi differenti minn alternattivi b’bidu tal-effett aktar rapidu, dewmien akbar u aktar effikaċja. Mod ta’ azzjoni differenti mill-alternattivi (l-ebda attività apprezzabbli mineralokortikoida) |
|
Antiendotossini |
Pentoxifylline |
Għan: Trattament sistematiku u orali għall-endotossemija. Laminite. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: flunixin, acepromazine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Endotossemija: mod ta’ azzjoni differenti (inibitur fosfodijesterażi derivattiv ta’ żantin metilat) u effetti kliniċi differenti mill-alternattiva (il-flunixin). Inaqqas ir-rilaxx medjat mill-endotossini taċ-ċitokini u l-lewkotrijeni proinflammatorji mill-makrofagi u n-newtrofili, inaqqas ir-rispons sistematiku għall-endotossini. Laminite: mod ta’ azzjoni differenti ta’ kif ittejjeb il-fluss tad-demm sad-diġitu mill-alternattiva (l-acepromazine); tnaqqas il-viskożià tad-demm u ttejjeb il-fluss tad-demm sad-diġitu. |
Polymyxin B |
Għan: trattament sistematiku għal endotossemija assoċjata ma’ koliku aħrax u mard gastrointestinali ieħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: flunixin, subsilikat tal-bismut. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’ azzjoni differenti (aġent li jgħaqad mal-endotossini) mill-alternattiv sistematiku (il-flunixin), taġixxi qabel fil-kaskata indotta mill-endotossini. Mekkaniżmu differenti tat-tgħaqid, rotta differenti ta amministrazzjoni u sit differenti ta’ azzjoni mill-alternattiv orali (il-bismut). Tgħin fil-prevenzjoni ta’ bidu ta’ kaskata infjamattorja indotta mit-tgħaqid tal-endotossinu u l-prevenzjoni ta’ tgħaqid ma’ riċetturi tat-tip Toll (TLR). |
|
Mediċini kardjovaskulari |
||
Amiodarone |
Għan: antidisritmiċi. Trattament orali u sistemiku tal-fibrillazzjoni atriali, supraventrikulari u takikardja ventrikulari. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: sulfat quinidine, procainamide, propranolol. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: modi ta’ azzjoni differenti mill-alternattivi (antidisritmiċi tal-Klassi III). Evidenza ġdida li l-amiodarone hija effettiva u sikura fil-fibrillazzjoni atriali u aħjar mill-alternattiva tas-sulfat quinidine; effettiva għal tipi differenti ta’ arritmji inklużi l-arritmji ventrikulari. |
|
Allopurinol |
Għan: it-trattament ta’ dannu tal-iskemija-riperfużjoni neonatali. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: il-vitamina E. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’ azzjoni differenti mill-alternattiva għad-dannu mir-riperfużjoni; l-allopurinol hija inibitur tal-ossidas taż-żantin li tinibixxi l-produzzjoni tar-radikal ħieles matul riperfużjoni wara iskemija. |
|
Vasopressin |
Purpose: it-trattament ta’ kollass taċ-ċirkolazzjoni fil-moħor u fl-adulti. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: Dopamina/dobutamina Epinefrina. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Agonist speċifiku li jaġixxi permezz tar-riċetturi V1 għandha mod ta’azzjoni differenti mis-sustanzi awtorizzati l-oħrajn li jirregolaw il-pressjoni tad-demm: l-epinefrina (riċevitur adrenerġiku agonist) u d-dopamina/dobutamina (riċetturi D1-5 li jirregolaw il-produzzjoni kardijaka u t-ton tal-vini u l-arterji). Użata f’sitwazzjonijiet meta d-dopamina/d-dobutamina u l-epinefrina ma jkunux irnexxew u jkun meħtieġ approċċ farmakoloġiku alternattiv. |
|
Digoxin |
Għan: trattament għal insuffiċenza kardijaka. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: addizzjonalment id-digoxin huwa l-uniku trattament għall-effetti sekondarji tat-trattament bil-quinidine |
|
Sulfat tal-quinidine u glukonat tal-quinidine |
Għan: trattament għal taħbit irregolari tal-qalb. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: procainamide, propranolol. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: aġent kontra ritmi irregolari. L-użu huwa rari imma għażla terapewtika importanti, mod differenti ta’ azzjoni neċessarja għal tipi different ta’ taħbit irregolari tal-qalb. Trattament ta’ għażla għall-fibrillazzjoni atrijali. |
|
Procainamide |
Għan: trattament għal taħbit irregolari tal-qalb. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: sulfat tal-quinidine u glukonat tal-quinidine, propranolol. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: aġent kontra ritmi irregolari. L-użu huwa rari imma għażla terapewtika importanti, mod differenti ta’ azzjoni neċessarja għal tipi different ta’ taħbit irregolari tal-qalb. |
|
Propranolol |
Għan: trattament għal taħbit irregolari tal-qalb. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: sulfat tal-quinidine u glukonat tal-quinidine, procainamide. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: kontra l-pressjoni għolja, li hija użata minħabba li taġixxi kontra xi ritmi irregolari. L-użu huwa rari imma għażla terapewtika importanti. Minħabba l-patofiżjoloġija differenti ta’ taħbit irregolarihuwa essenzjali li jkollu varjetà ta’ mediċini li jaġixxu differenti sabiex ikunu jistgħu jitrattaw kundizzjoni speċifika. Waħda minn dawn il-mediċini normalment tikkonsisti f’kura unika biex tikkonverti lura għal ritmi normali, li tista’ tiġi ripetuta biss f’okkażjonijiet rari. |
|
Konvulżjonijiet |
||
Phenytoin |
Għan: terapija antikonvulsiva fil-moħor. Trattament tar-rabdomjoliżi. Trattament tas-stringhalt. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: diazepam, primidone, sodju tad-dantrolene (għar-rabdomjolażi). Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: antikonvulsiv essenzjali fil-moħor. Il-phenytoin huwa ġeneralment miżjud għat-trattament tal-kontroll tal-aċċessjonijiet jekk il-primidone/phenobarbital ma jikkontrollawx l-aċċessjonijiet. Il-phenytoin huwa aġent li jimblokka l-kanali tal-kalċju u utli għall-kura ta’ forom rikorrenti ta’ rabdomjolażi. |
|
Primidone |
Għan: terapija antikonvulsiva fil-moħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: diazepam, phenytoin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-primodone huwa indikat bħala segwiment għat-terapija bid-diazepam jew bħala alternattiv. |
|
Aġenti gastrointestinali |
||
Bethanechol |
Għan: trattament tal-ileus, trattament ta’ djuq gastrodwodenali fil-moħor, trattament ta’ impazzjonijiet rikorrenti żgħar fil-kolon tal-adulti Identifikazzjoni ta’ alternattivi: metoclopramide, erythromycin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Il-betanechol huwa agonist muskarinik kolinerġik li jistimola r-riċevituri tal-aċetilkolina fil-muskoli lixxi gastrointestinali, u jġiegħelhom jinġibdu. Ġie muri li jżid ir-rata ta’ żvujtar tal-istonku u tal-musrana l-għamja. Kemm il-betanechol kif ukoll il-metoclopramide ġew murija li huma ta’ benefiċċju fit-trattament tal-ileus wara operazzjoni. |
|
Codeine |
Għan: trattament tad-dijarea. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: subsaliklat tal-bismut. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Mod differenti ta’ azzjoni mis-subsaliklat tal-bismut. Modulatur tal-motilità tal-opioid li jaġixxi fuq riċetturi mu fl-imsaren u li jipprovdi mmaniġġjar tas-sintomi effettiv tad-dijarea mhux infettiva, speċjalment fil-moħor. Spiss jintuża flimkien mal-loperamide. Ix-xebħ fil-mod ta’ azzjoni mal-loperamide iwassal għal azzjoni sinerġistika. |
|
Loperamide |
Għan: trattament tad-dijarea fit-moħor. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: subsaliklat tal-bismut. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod differenti ta’ azzjoni mis-subsaliklat tal-bismut. Modulatur tal-motilità tal-opioid li jaġixxi fuq ir-riċetturi mu fl-imsaren li jipprovdi mmaniġġjar aktar effettiv tas-sintomi mhux infettivi tad-dijarea fil-moħor minn sustanzi oħra. Spiss jintuża flimkien mal-codeine. Ix-xebħ fil-mod ta’ azzjoni mal-codeine iwassal għal azzjoni sinerġistika. |
|
Metoclopramide |
Għan: trattament tal-ileus wara operazzjoni. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: bethanechol, erythromycin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Il-metoclopramide hija sostitwit tal-benżammid b’għadd ta’ mekkaniżmi ta’ azzjoni: (1) hija antagonist tar-riċettur tad-dopamina; (2) iżżid ir-rilaxx tal-aċetikolina minn newruni kolinerġiċi intrinsiċi u (3) twettaq attività ta’ bblukkar adrenerġiku. Hija effettiva sabiex terġa’ ġġib koordinazzjoni gastrointestinali wara l-operazzjoni u tnaqqas it-total tal-volum, rata u dewmien ta’ rifluss gastriku. Il-metaclopramide hija droga prokinetika, li taġixxi aktar fil-passaġġ gastrointestinali prossimali. Kemm il-betanechol kif ukoll il-metoclopramide ġew murija li huma ta’ benefiċċju fit-trattament tal-ileus wara operazzjoni. |
|
Phenoxy-benzamine |
Għan: trattament tad-dijarea; kolite. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: subsaliklat tal-bismut; flunixin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Għandu mod differenti ta’ azzjoni (antagonist alfa-1 u aġent kontra s-sekrezzjoni) meta mqabbel ma’ trattamenti awtorizzati oħra u l-codeine. Jipprovdi mmaniġġjar utli tas-sintomi tad-dijarea u l-kolite. |
|
Bromid tal-propantelina |
Għan: Antiperistaltiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: atropine, lidocaine mogħtija dilwiti intrarettikament bħala enema. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-bromid tal-propantelina huwa antikolinerġiku tal-ammonju kwaternarju sintetiku li jinibixxi l-motilità gastrointestinali u l-ispażmi u jnaqqas is-sekrezzjoni tal-aċidu tal-istonku. Jinibixxi wkoll l-azzjoni tal-aċetilkolina fit-tarf tan-nervituri postganglijoniċi tas-sistema nervuża parasimpatetika. L-effetti tiegħu huma simili għal dawk tal-atropine għalkemm idumu aktar (sitt sigħat). Il-bromid tal-propantelina huwa għażla importanti sabiex titnaqqas il-peristalsi biex jiġi evitat tiċrit rettali waqt palpazzjoni rettali jew biex tiġi esplorata u kkurata tiċrita rettali potenzjali fejn jista’ jkun diffiċli għal enema bil-lidocaine biex taħdem b’mod effettiv. |
|
Ranitidine |
Għan: profilassi tal-ulċeri gastriċi fin-neonati. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: omeprazole. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’ azzjoni differenti mill-omeprazole. Ir-rotta ta’ amministrazzjoni (fil-vini) ġġib benefiċċji miżjuda kontra l-ulċeri fuq il-medikamenti kollha l-oħra billi dawn jirrikjedu amministrazzjoni orali. Il-preparazzjoni tar-ranitidine fil-vini hija essenzjali għall-moħor li ma jkollhomx motilità gastrointestinali, li huwa l-grupp li huwa fl-ogħla riskju ta’ ulċeri. |
|
Sucralfate |
Għan: profilassi tal-ulċeri gastriċi profilassi fin-neonati. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: omeprazole. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’ azzjoni differenti mill-omeprazole u profilassi tal-ulċeri gastriċi aġġuntivi prezzjuża. Mod ta’ azzjoni uniku (aderenti mal-mukoża) li jipprovdi l-istabilizzazzjoni tal-leżjonijiet fiżiċi. |
|
Rabdomjoliżi |
||
Sodju tad-dantrolene |
Għan: trattament tar-rabdomjoliżi. Kura ta’ temperatura għolja malinna waqt l-anesteżija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: phenytoin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Id-dantrolene jwettaq attività ta’ rilassament tal-muskoli b’azzjoni diretti fuq il-muskoli minħabba li jinibixxi r-rilaxxament tal-kalċju mir-retikulu sarkoplasmiku u għalhekk jikkawża diżassoċjazzjoni ta’ kkoppjar ta’ eċċitament u kontrazzjoni. Kemm il-phenytoin kif ukoll is-sodium tad-dantrolene instabu li huma utli għat-trattament ta’ forom rikorrenti tar-rabdomjoliżi. |
|
Antimikrobiċi |
||
Infezzjonijiet mill-Klebsiella spp. |
Ticarcillin |
Għan: trattament ta’ infezzjonijiet mill-Klebsiella spp Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Antibijotiċi speċifiċi għal infezzjonijiet mill-Klebsiella spp. |
Infezzjonijiet mir-rhodococcus equi |
Azithromycin |
Għan: Trattament ta’ infezzjonijiet mir-Rhodococcus equi Identifikazzjoni ta’ alternattivi: erythromycin. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: trattament standard flimkien mar-rifampicin, fil-moħor tollerat aħjar mill-erythromycin. |
Rifampicin |
Għan: trattament ta’ infezzjonijiet mir-Rhodococcus equi Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: trattament tar-Rhodococcus equi flimkien ma’ erythromycin jew azithromycin. Trattament ta’ għażla. |
|
Artrite settika |
Amikacin |
Għan: trattament ta’ artrite settika. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: gentamicin jew aminoglikosidi oħra. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: tollerata aħjar fil-moħor mill-gentamicin jew aminoglikosidi oħra. |
Mediċini respiratorji |
||
Ambroxol |
Għan: stimulazzjoni ta’ surfactant f’moħor prematuri. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Budesonide |
Għan: Inalazzjoni kortikosterojdi għall-kontroll ta’ mard allerġiku tal-pulmun. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: beclomethasone. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: it-terapija bl-inalazzjoni kortikosterojdi tikkawża anqas soppressjoni adrenokortikali, b’ritorn għan-normal aktar rapidu wara t-tmiem tat-terapija, u inqas effetti sekondarji sistemiċi minn terapija kortikosterojdi minħabba assorbiment sistemiku limitat. L-inalazzjoni tippermetti t-twassil ta’ dożi mnaqqsin u lokali ta’ konċentrazzjonijiet għolja tas-sustanza attiva u għalhekk tirriżulta f’effikaċja akbar. Speċjalment utli għall-kontroll tal-mard ħafif sa moderat u l-manutenzjoni terapewtika fit-tul. Sustanzi addizzjonali oħra b’aktar qawwa u dewmien differenti tal-effett mill-beclomethasone huma meħtieġa biex tittitra d-doża abbażi ta’ reazzjoni klinika u jipprovdu l-aħjar kontroll tal-mard. Il-budesonide għandha potenza intermedja bejn il-beclomethasone u l-fluticasone. |
|
Fluticasone |
Għan: Inalazzjoni kortikosterojdi għall-kontroll ta’ mard tal-allerġiku tal-pulmun. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: beclomethasone. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: it-terapija bl-inalazzjoni kortikosterojdi tikkawża anqas soppressjoni adrenokortikali, b’ritorn għan-normal aktar rapidu wara t-tmiem tat-terapija, u inqas effetti sekondarji sistemiċi minn terapija kortikosterojdi minħabba assorbiment sistemiku limitat. L-inalazzjoni tippermetti t-twassil ta’ konċentrazzjonijiet għolja tas-sustanza attiva u għalhekk tirriżulta f’effikaċja akbar. Speċjalment utli għall-kontroll tal-mard ħafif sa moderat u l-manutenzjoni terapewtika fit-tul. Sustanzi addizzjonali oħra b’aktar qawwa u dewmien differenti tal-effett mill-beclomethasone huma meħtieġa biex tittitra d-doża abbażi ta’ reazzjoni klinika u jipprovdu l-aħjarkontroll tal-mard. Il-fluticasone hija 50 % iktar qawwija mill-beclomethasone u għandha nofs ħajja itwal (6 sigħat versus 2,8 siegħa), tipprovdi benefiċċji miżjuda għal dawk affettwati aktar severament jew każijiet rifrettarji. |
|
Bromid tal-ipratropju |
Għan: bronkodilazzjoni. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: azzjoni antikolinerġika. Neċessarja bħala għażla terapewtika minħabba li f’xi każijiet hi aktar effikaċi mill-β-agonists. |
|
Oxymetazolin |
Għan: Trattament ta’ oedema nażali. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: phenylephrine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: α-adrenoceptor agonist b’karatteristiċi qawwija ta’ tidjiq tal-vini li huwa użat bi preferenza mal-phenylephrine minħabba li jdum aktar jaġixxi. |
|
Aġenti antiprotożoiċi |
||
Isometamidium |
Għan: Trattament tal-mjeloenċefalite protozoali ekwina. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: pyrimethamine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: marda li xi kultant hija riffrettarja għat-trattament bil-pyrimethamine, u għalhekk hi meħtieġa alternattiva. |
|
Ponazuril |
Għan: trattament tal-mjeliti protozoali ekwina ekwina (Sarcocystis neurona). Identifikazzjoni ta’ alternattivi: isometamidium, pyrimethamine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: mod ta’azzjoni differenti meta mqabbla ma’ sustanzi oħra awtorizzati, siewja bħala terapija alternattiva meta l-marda tkun rifrattarja għal trattamenti oħra. Inċidenza mnaqqsa ta’ effetti sekondarji (dijarea) meta mqabbla ma’ trattamenti bil-pyrimethamine/sulphonamide; aktar effikaċja klinika mqabbla mal-isometamidium u l-pyrimethamine. |
|
Pyrimethamine |
Għan: trattament tal-mjeloenċefalite protozoali ekwina. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: isometamidium. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: rata ta’ suċċess ta’ talanqas 75 % meta użat flimkien mas-sulfadiazine-sulfonamide. |
|
Mediċini oftalmiċi |
||
Ulċeri okulari |
Acyclovir |
Għan: trattament ta’ ulċeri okulari (mediċina antivirali). Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: idoxuridine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: kemm l-acyclovir kif ukoll l-idocuridine ġew murija li huma effettivi b’mod ugwali fit-trattament tal-keratite erpetika ulċerattiva. |
Idoxuridine |
Għan: trattament ta’ ulċeri okulari (mediċina antivirali). Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: acyclovir. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: kemm l-acyclovir kif ukoll l-idocuridine ġew murija li huma effettivi b’mod ugwali fit-trattament tal-keratite erpetika ulċerattiva. |
|
Glawkoma |
Phenylephrine |
Għan: Trattament tal-glawkoma, epifora, oedema nażali u intrappolament spleniku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: tropikamide, (għall-glawkoma), mill-bqija m’hemmx alternattiva identifikata. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: kemm il-phenylephrine kif ukoll it-tropicamide ġew murija li huma effettivi b’mod ugwali fit-trattament tal-glawkoma. |
Tropicamide |
Għan: trattament tal-glawkoma. Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: phenylephrine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: kemm il-phenylephrine kif ukoll it-tropicamide ġew murija li huma effettivi b’mod ugwali fit-trattament tal-glawkoma. |
|
Dorzolamide |
Għan: trattament tal-glawkoma. Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: latanoprost, timolol maleate. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-mod speċifiku ta’ azzjoni tagħha bħala inibitur anidrasi karboniku. Għażla terapewtika importanti. |
|
Latanoprost |
Għan: trattament tal-glawkoma. Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dorzolamide, timolol maleate. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Il-mod speċifiku ta’ azzjoni tagħha bħala prostaglandin F2α-analog. Għażla terapewtika importanti. |
|
Timolol maleate |
Għan: trattament tal-glawkoma. Użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: dorzolamide, latanoprost Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-mod speċifiku ta’ azzjoni tagħha bħala aġent tal-ibblukkar tar-reċettur betaadrenerġiku nonselettiv, jikkawża tidjiq tal-vini, li jwassal għal nuqqas fl-aqueous humour. Għażla terapewtika importanti. |
|
Cyclosporin A |
Għan: immnosuppressiv użat għat-trattament ta’ mard awtoimmunitarju tal-għajnejn. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Ketorolac |
Għan: trattament ta’ wġigħ u infjammazzjoni fl-għajnejn, mediċina mhux sterojdali kontra l-infjammazzjoni, qtar tal-għajnejn, użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-aktar esperjenza klinika estensiva bil-ketorolac meta mqabbel ma’ kandidati potenzjali oħra għal sustanzi essenzjali. |
|
Ofloxacin |
Għan: trattament ta’ infezzjonijiet fl-għajnejn reżistenti għal trattamenti b’antibijotiċi oftalmiċi użati b’mod komuni. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-aktar esperjenza klinika estensiva bl-ofloxacin meta mqabbel ma’ kandidati potenzjali oħra għal sustanzi essenzjali. Mqabbel ma’ trattament b’antibijotiċi oftalmiċi użati b’mod komuni l-ofloxacin għandu jintuża biss bħala antibijotiku ta’ riserva użat f’każijiet individwali. |
|
Fluoresceine |
Għan: għodda dijanjostika għal ulċerazzjoni tal-kornea, użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: Rose Bengal. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Ir-Rose Bengal għandu xi attività antivirali filwaqt li l-fluoresceine m’għandu l-ebda effett sinifikanti fuq ir-replikazzjoni virali. Għalhekk, l-użu dijanjostiku tar-Rose Bengal qabel kultura virali tista’ tipprekludi riżultat pożittiv. Għalhekk il-fluoresceine hija l-għodda dijanjostika ta’ għażla meta tkun pjanata kultura virali. |
|
Rose Bengal |
Għan: għodda dijanjostika għal dannu bikri tal-kornea, użu topiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: fluoresceine. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: Rose of Bengal hija l-għodda dijanjostika li tintagħżel biex jiġi aċċertat dannu bikri lill-kornea. |
|
Iperlipemija |
||
Insulina |
Għan: trattament ta’ iperlipemija, użata flimkien ma’ terapija bil-glukożju, dijanjosi ta’ problemi metaboliċi. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Infezzjonijiet fungali |
||
Griseofulvin |
Għan: użu antifungali sistematiku. Trattament tat-tinea. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-griseofulvin mogħti oralment jaġixxi tajjeb kontra it-trikofiton, il-mikrosporum, u l-epidermofiton. |
|
Ketoconazole |
Għan: użu antifungali sistematiku. trattament ta’ pulmonite fungali u pouch mycosis tal-imsaren. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-aktar esperjenza klinika estensiva bil-ketoconazole meta mqabbla ma’ kandidati potenzjali oħra għal sustanzi essenzjali. |
|
Miconazole |
Għan: trattament ta’ infezzjonijiet fungali tal-għajnejn Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: użu topiku fl-għajn affettwata, attività antifungali aktar estensiva u/jew anqas irritazzjoni minn aġenti antifungali oħra. |
|
Nystatin |
Għan: trattament ta’ infezzjonijiet tal-ħmira għall-għajnejn u l-kanal ġenitali. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: attività speċifika kontra l-infezzjonijiet tal-ħmira. |
|
Immaġni dijanjostiċi |
||
Radjofarmaċewtiku Tc99 |
Għan: xintigrafija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: l-aktar modalità ta’ immaġni għad-dijanjosi sensittiva għall-identifikazzjoni ta’ patoloġija tal-għadam bikrija u ksur - aktar sensittiva mir-radjografija. Tippermetti kwantifikazzjoni u tippermetti immaġni tar-reġjuni mhux amenabbli għar-radjografija. Teknika tal-immaġini essenzjali li tissalvagwardja l-benessri taż-żwiemel ta’ prestazzjoni permezz tad-ditezzjoni bikrija ta’ korriment u l-prevenzjoni tal-ħsara minn ksur katastrofiku. In-nofs ħajja qasira (6,01 siegħa) tat-Tc99 m tirriżulta f’ħelsien mgħaġġel mir-radjuattività ditetabbli (< 72 siegħa) miż-żiemel. |
|
Mixxellanji |
||
Carbamazepine |
Għan: is-sindromu tax-xengil tar-ras. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: il-carbamazepine qed taġixxi bħala antikonvulsant b’effetti ta’ bblukkar tal-kanali tas-sodju. Użat prinċipalment għat-trattament u l-konferma dijanjostika tan-newralġija triġeminali (sindromu tax-xengil tar-ras). |
|
Cyproheptadine |
Għan: is-sindromu tax-xengil tar-ras. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: iż-żwiemel li juru sinjali ta xengil tar-ras fotiku jirrispondu tajjeb għat-trattament bid-droga antiistaminika, cyproheptadine. Minbarra l-azzjoni antiistaminika, is-cyproheptadine toffri azzjoni antikolinerġika u hija antagonista tal-5-idrossitriptamina (serotonina). Ħelsien minn din l-imġiba normalment jasal fi żmien 24 siegħa wara li tibda tittieħed it-terapija bis-cyproheptadine terapija u spiss terġa’ tfeġġ fi żmien 24 siegħa minn tmiem it-terapija. Antiistamini oħra mhumiex effettivi għall-eliminazzjoni tax-xengil tar-ras. |
|
Domperidone |
Għan: l-agalaktja fid-dbieb. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: antagonist tad-dopamina u jirregola ‘l fuq il-produzzjoni tal-prolattina. L-oxytocin m’huwiex alternattiva adatta minħabba li jipproduċi nuqqas fil-ħalib flok żieda, li huwa l-għan tat-terapija bid-domperidone. Addizzjonalment, l-oxytocin x’aktarx li jikkawża wġigħ addominali f’dożi kbar. |
|
Gabapentin |
Għan: uġigħ newropatiku. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: buprenorfina, fentanil, morfina, petidina. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: modalità differenti u sit differenti ta’ azzjoni mqabbel ma’ sustanzi awtorizzati alternattivi. Sustanza simili għal GABA li timblokka l-kanali tal-kalċju u timpedixxi l-formazzjoni ta sinapsi ġodda. Trattament ġdid kontra l-uġigħ newropatiku b’evidenza li tissuġġerixxi benefiċċju kliniku miżjud fl-immaniġġjar ta’ wġigħ relatat ma’ newropatija eż. uġigħ fis-saqajn, laminite u wġigħ addominali. |
|
Lamtu idrossietili |
Għan: sostituzzjoni kollodjali tal-volum. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: alternattiva prattika u disponibbli faċilment għad-demm u l-plażma. |
|
Imipramine |
Għan: tnixxija tas-semen indotta farmaloġikament fiż-żwiemel maskili bi problemi ta’ tnixxija tas-semen. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Ormonu tar-rilaxx tat-tirotropin |
Għan: dijanjostika użata għall-konferma ta’ problemi tat-tirojde u l-glandola pitwitarja Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Sulfat tal-barju |
Għan: aġent ta’ kuntrast radjugrafiku użat għal eżaminazzjonijiet ta’ kuntrast fl-osofagu u l-passaġġ gastrointestinali. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: xejn identifikat. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: ebda alternattiva m’hi disponibbli. |
|
Iohexol |
Għan: aġent ta’ kuntrast radjografiku użat għal studju tal-kanal tal-awrina t’isfel, l-artrografija, il-mjelografija, is-sino- jew fistulografija u d-dakrjoċistografija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: iopamidol. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: aġent ta’ kuntrast mhux joniku osmolarment baxx. Kemm l-iohexol kif ukoll l-iopamidol huma aċċettati b’mod ugwali. |
|
Iopamidol |
Għan: aġent ta’ kuntrast radjografiku użat għal studju tal-kanal tal-awrina t’isfel, l-artrografija, il-mjelografija, is-sino- jew fistulografija u d-dakrjoċistografija. Identifikazzjoni ta’ alternattivi: iohexol. Diskussjoni tal-vantaġġi speċifiċi: aġent ta’ kuntrast mhux joniku osmolarment baxx użat għal dan. Kemm l-iohexol kif ukoll l-iopamidol huma aċċettati b’mod ugwali. |
( 1 ) ĠU L 311, 28.11.2001, p. 1. Id-Direttiva kif emendata l-aħħar bid-Direttiva 2004/28/KE (ĠU L 136, 30.4.2004, p. 58).
( 2 ) ĠU L 136, 30.4.2004, p. 1.
( 3 ) ĠU L 224, 18.8.1990, p. 1. Ir-Regolament kif emendat l-aħħar bir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 205/2006 (ĠU L 34, 7.2.2006, p. 21).
( 4 ) COM(2000) 806 finali, 5.12.2000.
( 5 ) ĠU L 298, 3.12.1993, p. 45.
( 6 ) ĠU L 23, 28.1.2000, p. 72.
( 7 ) ĠU L 149, 7.6.2008, p. 3.
( 8 ) ĠU L 15, 20.1.2010, p. 1.