1.

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-validità tal-Artikolu 9a tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 282/2011 ( 2 ), kif inkluż f’dan tal-aħħar bir-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 1042/2013 ( 3 ) (iktar ’il quddiem l-“Artikolu 9a”). Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn il-kumpannija Fenix International Limited (iktar ’il quddiem “Fenix”), li topera pjattaforma online, u l-Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs (l-Awtorità tat-Taxxa u tad-Dwana, ir-Renju Unit, iktar ’il quddiem l-“Awtorità tat-Taxxa”) fuq it-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) li kellha titħallas minn din il-kumpannija għall-perijodu ta’ bejn ix-xhur ta’ Lulju 2017 u Jannar 2020, kif ukoll għax-xahar ta’ April 2020.

2.

Il-First-tier Tribunal (Tax Chamber) (il-Qorti tal-Ewwel Istanza (Awla Fiskali), ir-Renju Unit), il-qorti tar-rinviju, tfittex li ssir taf jekk il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, bl-adozzjoni tal-Artikolu 9a, marx lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lilu mill-Artikolu 291(2) TFUE u mill-Artikolu 397 tad-Direttiva 2006/112/KE ( 4 ) fid-dawl tal-Artikolu 28 ta’ din id-direttiva.

3.

Din il-kawża tinsab f’salib it-toroq bejn, minn naħa, id-dritt istituzzjonali tal-Unjoni, bl-eżami tal-kunċett ta’ “setgħa ta’ implimentazzjoni” li minnha jgawdi l-Kunsill skont it-Trattat FUE, u, min-naħa l-oħra, id-dritt tal-VAT fir-rigward ta’ persuna taxxabbli li, hija u taġixxi f’isimha stess iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, tieħu parti fi provvista ta’ servizzi. B’mod partikolari, din il-kawża tqajjem il-kwistjoni tas-setgħa diskrezzjonali li għandu l-Kunsill sabiex jimplimenta d-Direttiva dwar il-VAT. Din il-kwistjoni għandha sinjifikat partikolari fil-kuntest tal-influwenza li qiegħda dejjem tikber tal-pjattaformi online fl-ekonomija u tar-rwol tagħhom fil-ġbir tal-VAT, li jqajjem diversi riflessjonijiet ( 5 ).

4.

Fi tmiem l-analiżi tiegħi, ser nikkonkludi li l-Artikolu 9a huwa validu peress li din id-dispożizzjoni tosserva l-għanijiet ġenerali essenzjali segwiti mill-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, hija neċessarja jew utli għall-implimentazzjoni ta’ dan l-artikolu u tippreċiżah mingħajr ma tissupplimentah jew temendah.

5.

Id-Direttiva dwar il-VAT hija bbażata fuq l-Artikolu 93 KE (li sar l-Artikolu 113 TFUE). Skont il-premessi 61 u 62 ta’ din id-direttiva:

6.

L-Artikolu 28 tal-imsemmija direttiva, li jaqa’ taħt it-Titolu IV tagħha, intitolat “Transazzjonijiet taxxabbli”, u taħt il-Kapitolu 3 ta’ dan it-titolu, dwar il-provvista ta’ servizzi, jipprovdi:

“Fejn persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor tieħu parti fi provvista ta’ servizzi, hija għandha tiġi kkunsidrata li rċeviet u pprovdiet dawk is-servizzi hija stess.”

7.

L-Artikolu 397 tal-istess direttiva jipprevedi:

“Il-Kunsill, li jaġixxi unanimament fuq proposta mill-Kummissjoni, għandu jadotta l-miżuri meħtieġa biex jimplimenta din id-Direttiva.”

8.

Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 huwa bbażat fuq l-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT. Skont il-premessi 2, 4 u 5 ta’ dan ir-regolament ta’ implimentazzjoni:

[…]

9.

L-Artikolu 1 tal-imsemmi regolament ta’ implimentazzjoni jipprovdi:

“Dan ir-Regolament jistabbilixxi miżuri għall-implimentazzjoni ta’ ċerti dispożizzjonijiet tat-Titoli I sa V, u VII sa XII tad-Direttiva [dwar il-VAT].”

10.

L-istess regolament ta’ implimentazzjoni ġie emendat bir-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013, li wkoll huwa bbażat fuq l-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT. Il-premessa 4 ta’ dan ir-regolament ta’ implimentazzjoni tal-aħħar hija fformulata kif ġej:

“Huwa meħtieġ li jiġi speċifikat min ikun il-fornitur għall-finijiet [tal-VAT] fejn servizzi fornuti b’mod elettroniku, jew servizzi telefoniċi fornuti permezz tal-Internet, ikunu fornuti lil klijent permezz ta’ netwerks tat-telekomunikazzjoni jew permezz ta’ interface jew portal.”

11.

L-Artikolu 1(1)(c) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 inkluda fir-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 l-Artikolu 9a, ifformulat kif ġej:

“1.   Għall-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva [dwar il-VAT], fejn ikunu fornuti servizzi fornuti b’mod elettroniku permezz ta’ netwerk tat-telekomunikazzjoni, interface jew portal bħal suq għal applikazzjonijiet, persuna taxxabbli li tieħu sehem f’dak il-forniment għandha titqies bħala li tkun qed taġixxi f’isimha iżda fl-interess tal-fornitur ta’ dawk is-servizzi sakemm dak il-fornitur ma jkunx indikat espliċitament bħala l-fornitur minn dik il-persuna taxxabbli u dak jiġi rifless fl-arranġamenti kuntrattwali bejn il-partijiet.

Sabiex il-fornitur tas-servizzi fornuti b’mod elettroniku jitqies bħala indikat espliċitament li hu l-fornitur ta’ dawk is-servizzi mill-persuna taxxabbli, għandhom jiġu sodisfatti l-kundizzjonijiet li ġejjin:

Għall-finijiet ta’ dan il-paragrafu, persuna taxxabbli li, fir-rigward ta’ forniment ta’ servizzi fornuti b’mod elettroniku, tawtorizza l-imposizzjoni ta’ ħlas mingħand il-klijent jew l-għoti tas-servizzi, jew tistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali tal-forniment, ma għandhiex tkun permessa tindika espliċitament persuna oħra bħala l-fornitur ta’ dawk is-servizzi.

2.   Il-paragrafu 1 għandu japplika wkoll fejn ikunu fornuti servizzi telefoniċi fornuti permezz tal-Internet, inklużi s-servizzi bil-vuċi fuq protokoll tal-Internet (VoIP), permezz ta’ netwerk tat-telekomunikazzjoni, interface jew portal bħal suq għall-applikazzjonijiet u taħt l-istess kundizzjonijiet bħal dawk stabbiliti f’dak il-paragrafu.

3.   Dan l-Artikolu ma għandux japplika għal persuna taxxabbli li tforni biss l-ipproċessar tal-pagamenti fir-rigward ta’ servizzi fornuti b’mod elettroniku jew ta’ servizzi telefoniċi fornuti fuq l-Internet, inklużi s-servizzi bil-vuċi fuq Protokoll tal-Internet (VoIP), u li ma tiħux sehem fil-forniment ta’ dawk is-servizzi fornuti b’mod elettroniku jew servizzi telefoniċi.”

12.

Fenix, li hija rreġistrata għall-finijiet tal-VAT fir-Renju Unit, topera l-pjattaforma online ddedikata għan-network soċjali magħruf bħala “Only Fans” (iktar ’il quddiem il-“pjattaforma”) u teżerċita kontroll esklużiv fuqha. Il-pjattaforma hija mmirata lejn “utenti” mid-dinja kollha, li jinqasmu f’“ideaturi” u f’“fans”.

13.

L-ideaturi, li għandhom “profili”, itellgħu u jippubblikaw kontenut bħal ritratti u vidjows fuq il-profili rispettivi tagħhom. Huma jistgħu wkoll ixandru vidjows diretti u jibagħtu messaġġi privati lill-fans tagħhom. Dawn tal-aħħar jistgħu jaċċedu għall-kontenut imtella’ permezz ta’ ħlasijiet individwali jew billi jħallsu tariffa ta’ abbonament fix-xahar għal kull ideatur li huma jkunu jixtiequ jikkonsultaw il-kontenut tiegħu u/jew li huma jkunu jixtiequ jinteraġixxu miegħu. Il-fans jistgħu wkoll iħallu tips jew donazzjonijiet li għalihom ma jiġi pprovdut l-ebda kontenut korrispondenti. L-ideaturi jiddeterminaw l-ammont tat-tariffa ta’ abbonament ta’ kull xahar tal-profil tagħhom, filwaqt li Fenix tiffissa l-ammont minimu kemm għall-abbonamenti kif ukoll għat-tips.

14.

Fenix hija responsabbli għall-ġbir u d-distribuzzjoni tal-ħlasijiet imwettqa mill-fans, billi tuża fornitur terz ta’ servizzi ta’ ħlas. Hija tiffissa wkoll il-kundizzjonijiet ġenerali għall-użu tal-pjattaforma, li ġew emendati diversi drabi matul il-perijodu rilevanti. Fenix tiffattura lill-ideatur ammont ta’ 20 % tas-somom imħallsa mill-fans tagħhom permezz ta’ tnaqqis (iktar ’il quddiem it-“tnaqqis ta’ 20 %”). Kemm il-ħlasijiet minn fan kif ukoll dawk imħallsa lil ideatur jidhru fuq ir-rendikont bankarju tal-utent ikkonċernat bħala ħlas ikkreditat jew iddebitat lil Fenix. Matul il-perijodu rilevanti kollu, Fenix iffatturat u kkontabbilizzat il-VAT b’rata ta’ 20 % fuq valur taxxabbli kkostitwit mit-tnaqqis ta’ 20 %.

15.

Fit‑22 ta’ April 2020, l-awtorità tat-taxxa bagħtet lil Fenix avviżi ta’ tassazzjoni relatati mal-VAT li hija kellha tħallas għall-perijodu ta’ bejn ix-xhur ta’ Lulju 2017 u Jannar 2020, kif ukoll għax-xahar ta’ April 2020 (iktar ’il quddiem l-“avviżi ta’ tassazzjoni inkwistjoni”), billi qieset li din il-kumpannija kellha titqies bħala li kienet qiegħda taġixxi f’isimha skont l-Artikolu 9a. B’hekk, skont din l-awtorità, Fenix kellha tħallas il-VAT mhux fuq il-bażi tat-tnaqqis ta’ 20 %, iżda fuq il-bażi tas-somom kollha mħallsa mill-fans.

16.

Fis‑27 ta’ Lulju 2020, Fenix ippreżentat rikors quddiem il-qorti tar-rinviju, fejn ikkontestat il-bażi ġuridika tal-avviżi ta’ tassazzjoni inkwistjoni, jiġifieri l-Artikolu 47(4) u (5) tal-Value Added Tax Act 1994 (il-Liġi tal‑1994 dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud), fil-verżjoni tagħha fis-seħħ fid-data li fiha seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali, li ttrasponiet fid-dritt Brittaniku l-Artikolu 9a, kif ukoll l-ammonti rispettivi ta’ dawn l-avviżi ta’ tassazzjoni. Hija sostniet li l-Artikolu 9a ma kienx validu u li, barra minn hekk, hija ma kinitx taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan l-artikolu.

17.

Il-qorti tar-rinviju tippreċiża li l-awtorità tat-taxxa ma ħadet l-ebda deċiżjoni dwar f’liema kwalità, fid-dritt Ingliż, aġixxiet Fenix fir-rigward tal-pjattaforma, jiġifieri jekk hux bħala aġent jew bħala prinċipal. Din l-awtorità adottat l-avviżi ta’ tassazzjoni inkwistjoni b’riferiment għall-Artikolu 9a biss, mingħajr ma eżaminat l-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT bħala tali.

18.

Dik il-qorti tindika li għandha dubji dwar il-validità tal-Artikolu 9a. Fil-fatt, jekk dan l-artikolu huwa intiż li japplika l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, jista’ jiġi sostnut li dan imur lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lill-Kunsill. F’dan ir-rigward, l-imsemmija qorti, filwaqt li tagħmel riferiment għas-sentenza tal‑15 ta’ Ottubru 2014, Il‑Parlament vs Il‑Kummissjoni (C‑65/13, EU:C:2014:2289), tissottolinja li dispożizzjoni ta’ applikazzjoni ta’ att leġiżlattiv tkun legali biss jekk tosserva l-għanijiet ġenerali essenzjali ta’ dak l-att, tkun neċessarja jew utli għall-implimentazzjoni tal-imsemmi att u la tista’ timmodifika u lanqas tissupplimenta l-istess att, lanqas fl-elementi mhux essenzjali tiegħu.

19.

Fuq l-istess linja, il-Kummissjoni Ewropea tqis li, sabiex jiġi ddeterminat jekk miżura “tissupplimentax” l-att bażiku, il-leġiżlatur tal-Unjoni għandu jevalwa jekk din il-miżura żżidx b’mod konkret regoli ġodda li ma humiex essenzjali u li jibdlu l-kuntest ta’ dan l-att, filwaqt li titħalla setgħa diskrezzjonali lill-Kummissjoni filwaqt li, għall-kuntrarju, miżuri intiżi biss sabiex jagħtu effett lir-regoli eżistenti tal-att bażiku ma għandhomx jitqiesu bħala miżuri supplimentari ( 6 ).

20.

Il-qorti tar-rinviju tissottolinja li l-Artikolu 9a, kif ġie adottat, huwa radikalment differenti u ferm iktar estensiv mill-proposta għal Regolament ippreżentata mill-Kummissjoni li temenda r-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 ( 7 ). Fil-fatt, filwaqt li l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT jagħmel riferiment għal persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha, l-introduzzjoni tal-preżunzjoni prevista fl-Artikolu 9a tfisser, skont il-Kumitat tal-VAT ( 8 ), li din għandha, bħala regola ġenerali, tkun valida għall-persuni taxxabbli kollha li jieħdu parti fi provvista ta’ servizzi.

21.

Il-qorti tar-rinviju tagħmel riferiment, barra minn hekk, għall-istudju ( 9 ) li sostna l-proposta għal Direttiva ppreżentata mill-Kummissjoni fl‑1 ta’ Diċembru 2016 ( 10 ), li jgħid li l-għan tal-Artikolu 9a, li huwa li jittrasferixxi l-issuġġettar għall-VAT għall-intermedjarju, jidher mixtieq u li huwa neċessarju li jiġu pprovduti kjarifiki addizzjonali kif ukoll li l-Istati Membri jaslu għal interpretazzjoni komuni u vinkolanti. Skont dik il-qorti, jista’ jiġi sostnut li dan it-trasferiment ta’ responsabbiltà ma jikkostitwixxix sempliċi miżura teknika iżda jikkostitwixxi bidla fis-sitwazzjoni eżistenti iktar milli kjarifika.

22.

Barra minn hekk, l-imsemmija qorti tirrileva li, fis-sentenza tal‑14 ta’ Lulju 2011, Henfling et (C‑464/10, iktar ’il quddiem is-“sentenza Henfling et, EU:C:2011:489, punt 42), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fir-rigward tal-kundizzjoni dwar il-fatt li l-persuna taxxabbli għandha taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, li tinsab fl-Artikolu 6(4) tad-Direttiva 77/388/KEE ( 11 ), il-qorti nazzjonali għandha twettaq verifika konkreta li tistabbilixxi jekk il-persuna taxxabbli effettivament hijiex qiegħda taġixxi f’isimha. Issa, skont il-qorti tar-rinviju, il-preżunzjoni prevista fl-Artikolu 9a tneħħi l-obbligu li tiġi eżaminata s-sitwazzjoni ekonomika u kummerċjali tal-persuna taxxabbli.

23.

Għaldaqstant, jeżistu raġunijiet tajba sabiex jitqies, minn naħa, li din il-preżunzjoni ma tikkostitwixxix miżura teknika iżda tikkostitwixxi bidla radikali u li, min-naħa l-oħra, il-kuntest ġuridiku li jirriżulta mill-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT ġie emendat b’mod kunsiderevoli bl-introduzzjoni tal-preżunzjoni prevista fit-tielet subparagrafu tal-Artikolu 9a(1). Irrispettivament mill-kriterju tal-analiżi adottat, il-Kunsill b’hekk wettaq żball manifest ta’ evalwazzjoni meta adotta l-Artikolu 9a.

24.

Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-First-tier Tribunal (Tax Chamber) (il-Qorti tal-Ewwel Istanza (Awla Fiskali)) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“[L-Artikolu 9a] huwa invalidu minħabba li jmur lil hinn mill-kompetenza jew mill-obbligu ta’ implimentazzjoni tal-Kunsill stabbiliti fl-Artikolu 397 tad-Direttiva [dwar il-VAT] sa fejn jikkompleta u/jew jemenda l-Artikolu 28 [ta’ din id-direttiva]?”

25.

Ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u tal-Irlanda ta’ Fuq ħareġ mill-Unjoni fil‑31 ta’ Jannar 2020. Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja jibqa’ jkollha ġurisdizzjoni sabiex tagħti deċiżjoni dwar din it-talba għal deċiżjoni preliminari ( 12 ).

26.

Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub minn Fenix, mill-Gvern Taljan, mill-Gvern tar-Renju Unit, mill-Kunsill u mill-Kummissjoni. Dawn il-partijiet ippreżentaw ukoll osservazzjonijiet orali waqt is-seduta għas-sottomissjonijiet orali li nżammet fit‑3 ta’ Mejju 2022.

27.

Permezz tad-domanda preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk l-Artikolu 9a huwiex invalidu inkwantu li l-Kunsill mar lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lilu. Il-Gvern Taljan, il-Gvern tar-Renju Unit, il-Kunsill u l-Kummissjoni jissuġġerixxu li r-risposta għal din id-domanda għandha tkun li l-Artikolu 9a huwa validu. Għall-kuntrarju, Fenix issostni li r-risposta għaliha għandha tkun li l-imsemmi artikolu huwa invalidu.

28.

F’dawn il-konklużjonijiet, ser neżamina l-kunċett ta’ “setgħa ta’ implimentazzjoni” fis-sens tal-Artikolu 291(2) TFUE (Taqsima A), imbagħad l-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT permezz tal-Artikolu 9a (Taqsima B).

29.

It-Trattat ta’ Lisbona stabbilixxa d-distinzjoni bejn “setgħa delegata” u “setgħa ta’ implimentazzjoni”, rispettivament fl-Artikoli 290 u 291 TFUE ( 13 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet f’diversi okkażjonijiet dwar din id-distinzjoni u l-portata tagħha fir-rigward tal-Kummissjoni.

30.

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-leġiżlatur tal-Unjoni għandu setgħa diskrezzjonali fir-rigward tad-deċiżjoni li jagħti lill-Kummissjoni setgħa delegata skont l-Artikolu 290(1) TFUE jew setgħa ta’ implimentazzjoni skont l-Artikolu 291(2) TFUE. Madankollu, din is-setgħa diskrezzjonali għandha tiġi eżerċitata f’konformità mal-kundizzjonijiet previsti fl-Artikoli 290 u 291 TFUE ( 14 ).

31.

F’dan ir-rigward, fir-rigward tal-għoti ta’ setgħa delegata, mill-Artikolu 290(1) TFUE jirriżulta li att leġiżlattiv jista’ jiddelega lill-Kummissjoni s-setgħa li tadotta atti mhux leġiżlattivi ta’ applikazzjoni ġenerali li jissumplimentaw jew jemendaw ċerti elementi mhux essenzjali tal-att leġiżlattiv. F’konformità mat-tieni subparagrafu ta’ din id-dispożizzjoni, l-għanijiet, il-kontenut, il-portata u d-durata tad-delega ta’ setgħa għandhom jiġu ddefiniti espressament fl-att leġiżlattiv li jkun jagħti din id-delega. Dan ir-rekwiżit jimplika li l-għoti ta’ setgħa delegata huwa intiż għall-adozzjoni ta’ regoli li jidħlu fil-qafas regolamentari kif iddefinit fl-att leġiżlattiv bażiku ( 15 ).

32.

Fir-rigward tal-għoti ta’ setgħa ta’ implimentazzjoni, l-Artikolu 291(1) TFUE jipprovdi li l-Istati Membri għandhom jadottaw il-miżuri kollha tad-dritt nazzjonali meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-atti tal-Unjoni legalment vinkolanti. Madankollu, kif jipprevedi l-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu, meta jkun hemm bżonn ta’ kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni tal-atti tal-Unjoni legalment vinkolanti, dawn l-atti għandhom jagħtu setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni jew, f’każijiet speċifiċi ġġustifikati b’mod xieraq kif ukoll fil-kuntest tal-politika esterna u ta’ sigurtà komuni (PESK), lill-Kunsill ( 16 ).

33.

Għalkemm l-Artikolu 291 TFUE ma jipprovdi l-ebda definizzjoni tal-kunċett ta’ “att ta’ implimentazzjoni” ( 17 ), il-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat li l-kunċett ta’ “implimentazzjoni” jinkludi fl-istess waqt l-elaborazzjoni ta’ regoli ta’ applikazzjoni u l-applikazzjoni ta’ regoli għal każijiet partikolari permezz ta’ atti li japplikaw individwalment ( 18 ). Fir-rigward tal-interpretazzjoni ta dan l-artikolu, il-Qorti tal-Ġustizzja għamlet riferiment għal ġurisprudenza stabbilita li tmur lura għal qabel it-Trattat ta’ Lisbona, li skontha, fil-kuntest tas-setgħa ta’ implimentazzjoni tagħha, li l-limiti tagħha għandhom jiġu evalwati b’mod partikolari skont l-għanijiet ġenerali essenzjali tal-att leġiżlattiv inkwistjoni, il-Kummissjoni hija awtorizzata li tadotta l-miżuri kollha neċessarji jew utli għall-implimentazzjoni tal-imsemmi att, sakemm dawn ma jkunux kuntrarji għalih ( 19 ).

34.

Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta wkoll li, fil-kuntest tal-eżerċizzju tas-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lilha, l-istituzzjoni kkonċernata għandha tispeċifika l-kontenut ta’ att leġiżlattiv, sabiex tiżgura l-implimentazzjoni tiegħu f’kundizzjonijiet uniformi fl-Istati Membri kollha ( 20 ). F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tispeċifika l-att leġiżlattiv jekk id-dispożizzjonijiet tal-att ta’ implimentazzjoni li hija tadotta, minn naħa, josservaw l-għanijiet ġenerali essenzjali tal-att leġiżlattiv u, min-naħa l-oħra, jkunu neċessarji jew utli għall-implimentazzjoni tiegħu mingħajr ma jissupplimentawh jew jemendawh, lanqas fl-elementi mhux essenzjali ( 21 ).

35.

Il-ġurisprudenza msemmija hawn fuq tikkonċerna s-setgħa delegata u s-setgħa ta’ implimentazzjoni tal-Kummissjoni ( 22 ). F’din il-kawża, kien il-Kunsill li adotta d-Direttiva dwar il-VAT, fuq il-bażi tal-Artikolu 93 KE (li sar l-Artikolu 113 TFUE). Huwa adotta wkoll l-Artikolu 9a, li jinsab fir-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013, li huwa bbażat fuq l-Artikolu 397 ta’ din id-direttiva. F’dan ir-rigward, fil-kuntest tal-eżerċizzju tas-setgħa ta’ implimentazzjoni fis-sens tal-Artikolu 291(2) TFUE, għandha ssir distinzjoni skont jekk l-istituzzjoni li tadotta l-att ta’ implimentazzjoni hijiex il-Kummissjoni jew il-Kunsill?

36.

Fl-opinjoni tiegħi, dan ma għandux ikun il-każ.

37.

Fil-fatt, l-ewwel, mill-formulazzjoni tal-Artikolu 291(2) TFUE jirriżulta li l-Kunsill huwa wkoll għandu setgħa ta’ implimentazzjoni, b’differenza mis-setgħa delegata skont l-Artikolu 290 TFUE, li tappartjeni biss lill-Kummissjoni. Huwa minnu li, kif irrilevat il-Qorti tal-Ġustizzja, is-setgħa li jadotta atti ta’ implimentazzjoni tista’ tiġi rriżervata lill-Kunsill biss b’mod eċċezzjonali f’“każijiet speċifiċi ġustifikati b’mod xieraq” u f’każijiet espressament speċifikati minn dik id-dispożizzjoni li jirrigwardaw biss il-PESK ( 23 ). Il-Kunsill għalhekk għandu jiġġustifika b’mod iddettaljat id-deċiżjoni li jirriżerva d-dritt li jeżerċita s-setgħat ta’ implimentazzjoni għalih innifsu ( 24 ). Hawnhekk, l-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprovdi li l-Kunsill, li jaġixxi unanimament fuq proposta mill-Kummissjoni, għandu jadotta l-miżuri meħtieġa sabiex jimplimenta din id-Direttiva ( 25 ). L-adozzjoni tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 mill-Kunsill, u b’mod partikolari tal-Artikolu 9a, hija għalhekk ibbażata fuq bażi ġuridika speċifika għall-VAT, bil-għan li tiġi implimentata d-Direttiva dwar il-VAT. L-adozzjoni ta’ dan ir-regolament ta’ implimentazzjoni għalhekk tikkostitwixxi, fil-fehma tiegħi, każ speċifiku debitament iġġustifikat, f’konformità mal-Artikolu 291(2) TFUE ( 26 ).

38.

It-tieni, il-fatt li l-Kunsill jeżerċita setgħa ta’ implimentazzjoni għal att li jkun adotta huwa stess ma jidhirlix li huwa ta’ natura li jikkontesta din l-interpretazzjoni. Ċertament, il-Kunsill seta’ emenda l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT bħala tali sabiex jispjega l-kontenut tiegħu. Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, Fenix għaldaqstant irrilevat li, fl‑1 ta’ Diċembru 2016, il-Kummissjoni ppreżentat proposta għal Direttiva ( 27 ) bil-għan li tiġi emendata l-formulazzjoni ta’ dan l-Artikolu 28, iżda din il-proposta finalment ma ġietx inkluża fid-Direttiva (UE) 2017/2455 ( 28 ). Madankollu, il-Kunsill għandu wkoll id-dritt li jadotta att ta’ implimentazzjoni fil-kundizzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 291(2) TFUE. F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-emenda tad-Direttiva dwar il-VAT abbażi tal-Artikolu 113 TFUE teżiġi, b’mod partikolari, li jiġu kkonsultati l-Parlament Ewropew u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali, iżda dan ma huwiex previst għall-adozzjoni ta’ regolament ta’ implimentazzjoni skont l-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT. Il-proċedura relatata mal-emenda ta’ din id-direttiva hija għalhekk iktar kumplessa u tieħu iktar żmien mill-adozzjoni ta’ att ta’ implimentazzjoni tagħha, minkejja li l-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 291(2) TFUE jistgħu jiġu ssodisfatti f’dan il-każ.

39.

It-tielet, b’mod iktar ġenerali, għalkemm jista’ jiġi sostnut li l-Kunsill, meta jadotta att ta’ implimentazzjoni għal wieħed mill-atti leġiżlattivi proprji tiegħu, għandu jkollu setgħa iktar wiesgħa mill-Kummissjoni meta din tadotta miżuri ta’ implimentazzjoni ta’ att leġiżlattiv ta’ istituzzjoni oħra tal-Unjoni (analiżi li jiena ma naqbilx magħha), ma nara l-ebda raġuni għaliex il-Kunsill għandu jkun suġġett għal trattament differenti mill-Kummissjoni fir-rigward tas-setgħa ta’ implimentazzjoni skont l-Artikolu 291(2) TFUE. Fil-fatt, il-Kunsill jista’ jkun meħtieġ jispeċifika l-kontenut ta’ att leġiżlattiv. Dan jista’ jkun il-każ fil-qasam tat-tassazzjoni, b’mod partikolari meta jkun hemm teknoloġiji ġodda (f’dan il-każ, il-kummerċ elettroniku, li jista’ jirriżulta f’sensiela twila ta’ tranżazzjonijiet fir-rigward tal-provvista ta’ servizzi) li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni fl-implimentazzjoni tal-atti leġiżlattivi eżistenti. F’din is-sitwazzjoni, ir-regolament ta’ implimentazzjoni, f’konformità mal-Artikolu 288 TFUE, huwa ta’ applikazzjoni ġenerali, huwa vinkolanti fl-intier tiegħu u huwa direttament applikabbli fl-Istati Membri kollha, anki jekk l-att leġiżlattiv ikun direttiva, bħalma huwa l-każ hawnhekk.

40.

Għandu jingħad ukoll li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-adozzjoni tar-regoli essenzjali ta’ kwistjoni hija rriżervata għal-leġiżlatur tal-Unjoni, fejn dawn ir-regoli għandhom jiġu stabbiliti fil-leġiżlazzjoni bażika, u li minn dan isegwi li d-dispożizzjonijiet li jistabbilixxu l-elementi essenzjali ta’ leġiżlazzjoni bażika, li l-adozzjoni tagħhom teħtieġ li jsiru għażliet politiċi li jaqgħu fir-responsabbiltajiet proprji tal-leġiżlatur tal-Unjoni, ma jistgħux ikunu s-suġġett ta’ delega u lanqas jidhru f’atti ta’ implimentazzjoni ( 29 ).

41.

Bħala konklużjoni, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-Artikolu 9a, fid-dawl tal-Artikolu 291(2) TFUE u tal-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT, huwa validu jekk, minn naħa, josserva l-għanijiet ġenerali essenzjali tal-Artikolu 28 ta’ din id-direttiva u jekk, min-naħa l-oħra, ikun neċessarju jew utli għall-implimentazzjoni ta’ dan l-Artikolu 28 mingħajr ma jissupplimentah kkompletah u mingħajr ma jemendah, lanqas fl-elementi mhux essenzjali tiegħu.

42.

Id-differenza bejn is-setgħa delegata u s-setgħa ta’ implimentazzjoni hija bbażata proprju fuq il-formulazzjoni tal-Artikoli 290 u 291 TFUE u timplika li, għas-setgħa delegata, l-istituzzjoni kkonċernata tista’ tissupplimenta jew temenda ċerti elementi mhux essenzjali tal-att leġiżlattiv u li, għas-setgħa ta’ implimentazzjoni, l-istituzzjoni hija mitluba tispeċifika l-kontenut regolatorju ta’ att leġiżlattiv. Madankollu, id-distinzjoni bejn “tissupplimenta jew temenda” u “tispeċifika” att leġiżlattiv ma hijiex evidenti ( 30 ).

43.

Kif irrileva l-Avukat Ġenerali Cruz Villalón, id-differenza bħala prinċipju bejn is-setgħa eżerċitata fil-każ ta’ delega leġiżlattiva u dik mogħtija fil-każ ta’ implimentazzjoni tinsab fil-fatt li l-leġiżlatur jiddelega lill-istituzzjoni kkonċernata l-possibbiltà li tiddeċiedi fuq punti li bħala prinċipju kellu jiddeċiedi fuqhom huwa stess, filwaqt li l-implimentazzjoni tikkonċerna dispożizzjonijiet regolatorji li l-kontenut materjali tagħhom ikun ġie ddefinit mil-leġiżlatur. Skont l-Avukat Ġenerali, minħabba din id-differenza, l-Artikolu 291(2) TFUE jirrigwarda s-sempliċi eżerċizzju tas-setgħa ta’ implimentazzjoni, li jeskludi dak kollu li ma huwiex neċessarju għall-applikazzjoni konkreta ta’ regola diġà ddefinita u stabbilita, filwaqt li l-Artikolu 290 TFUE jipprevedi d-definizzjoni tal-għanijiet tad-delega, kif ukoll tal-kontenut u l-portata tagħha, li jfisser li huwa mistenni li l-Kummissjoni tagħmel iktar minn sempliċement timplimenta dispożizzjoni li fiha dawn l-elementi kollha jkunu diġà stabbiliti, ħaġa li teħtieġ marġni ta’ “kreattività” regolatorja, li ma hijiex possibbli fil-każ ta’ sempliċi implimentazzjoni ( 31 ).

44.

Fil-kuntest ta’ din id-distinzjoni, jidhirli li huwa utli li jsir paragun mal-kunċett ta’ “liġi interpretattiva”, li huwa simili għal att ta’ implimentazzjoni. F’dan is-sens, il-Cour de cassation (il-Qorti tal-Kassazzjoni, Franza), b’mod partikolari, irrilevat li liġi tista’ titqies li hija interpretattiva biss jekk din tillimita ruħha tirrikonoxxi, mingħajr l-ebda innovazzjoni, dritt preeżistenti li minħabba definizzjoni imperfetta ta lok għal kontroversji ( 32 ). Dan il-kunċett jinsab f’ordinamenti ġuridiċi oħra, fosthom l-ordinament ġuridiku Elleniku. Għalhekk, liġi interpretattiva (u att ta’ implimentazzjoni) jiċċaraw is-sens ta’ liġi preċedenti, mingħajr ma jżidu dispożizzjonijiet ġodda. Fl-istess ħin, l-implimentazzjoni tikkostitwixxi attività regolatorja, jiġifieri attività li tikkonsisti fil-promulgazzjoni ta’ atti legalment vinkolanti u għalhekk huwa diffiċli ħafna li wieħed jikkonċepixxi att ta’ implimentazzjoni li ma jżidx xi ħaġa mal-qafas regolatorju ddefinit mill-att leġiżlattiv u, konsegwentement, li ma jissupplimentax b’xi mod lil dan tal-aħħar ( 33 ). Għaldaqstant, att ta’ implimentazzjoni ma jistax jinftiehem, skont id-definizzjoni proprja tiegħu, li huwa nieqes minn kull saħħa regolatorja. F’dan is-sens, il-Qorti tal-Ġustizzja adottat interpretazzjoni wiesgħa tal-kunċett ta’ “implimentazzjoni” ( 34 ).

45.

Fil-fehma tiegħi, l-istituzzjoni kkonċernata tista’ teżerċita s-setgħa ta’ implimentazzjoni tagħha meta l-att leġiżlattiv ikun jista’ jkun jingħata diversi interpretazzjonijiet, bil-konsegwenza li l-Istati Membri jkunu jistgħu japplikawh b’modi differenti. F’dan il-kuntest, l-att ta’ implimentazzjoni jadotta waħda minn dawn l-interpretazzjonijiet bil-għan li jagħmel uniformi l-applikazzjoni ta’ dan l-att leġiżlattiv. Fi kliem ieħor, l-interpretazzjoni adottata diġà tkun inkluża fl-imsemmi att leġiżlattiv, possibbilment fost interpretazzjonijiet oħra possibbli tiegħu. Konsegwentement, l-istituzzjoni li jkollha s-setgħa ta’ implimentazzjoni ma tagħmilx innovazzjoni, iżda tagħżel li tiffavorixxi interpretazzjoni, li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, tkun neċessarja jew utli sabiex tiġi żgurata l-implimentazzjoni tal-att leġiżlattiv f’kundizzjonijiet uniformi fl-Istati Membri kollha. L-att ta’ implimentazzjoni għalhekk sempliċement jiċċara u jikkonkretizza l-att leġiżlattiv, mingħajr ma jissupplimenta dak l-att billi jżid elementi (mhux essenzjali) u mingħajr ma jemendah ( 35 ).

46.

Għandu jiġi rrilevat, minn naħa, li Fenix sostniet quddiem il-qorti tar-rinviju li hija ma kinitx taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 9a u, waqt is-seduta, li hija lanqas ma kienet taqa’ taħt l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT minħabba li ma kinitx qiegħda taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, billi sempliċement iffaċilitat il-provvista ta’ servizzi bejn l-ideaturi u l-fans. Min-naħa l-oħra, il-qorti tar-rinviju indikat li l-awtorità tat-taxxa adottat l-avviżi ta’ tassazzjoni inkwistjoni billi għamlet riferiment għall-Artikolu 9a biss, mingħajr ma vverifikat l-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT bħala tali.

47.

Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-domandi dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni magħmula mill-qorti nazzjonali fil-kuntest leġiżlattiv u fattwali ddefinit taħt ir-responsabbiltà tagħha stess, u li ma huwiex il-kompitu tal-Qorti tal-Ġustizzja li tivverifika l-eżattezza tiegħu, igawdu minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tiċħad talba għal deċiżjoni preliminari mressqa minn qorti nazzjonali biss meta jkun evidenti li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda konnessjoni mal-fatti jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex għad-dispożizzjoni tagħha l-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli d-domandi li sarulha ( 36 ).

48.

F’dan il-każ, ma jirriżultax b’mod evidenti mill-fajl ippreżentat lill-Qorti tal-Ġustizzja li s-sitwazzjoni tal-kawża tikkorrispondi għal xi waħda minn dawn l-ipoteżijiet. Fil-fatt, il-kawża prinċipali toriġina mid-deċiżjoni tal-awtorità tat-taxxa li Fenix kellha titqies bħala li taġixxi f’isimha skont l-Artikolu 9a. Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li, fil-kuntest ta’ din il-kawża, Fenix sostniet li dan l-artikolu ma kienx validu. Peress li l-Artikolu 9a ġie adottat bħala att ta’ implimentazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, l-eżami tal-validità ta’ dan l-artikolu jeħtieġ li tiġi eżaminata r-relazzjoni bejn dawn iż-żewġ artikoli, li hija s-suġġett tad-domanda preliminari, li għalhekk tidher li hija ammissibbli. Huwa neċessarju li jiżdied li, fid-dawl tal-formulazzjoni ta’ din id-domanda, il-qorti tar-rinviju titlaq mill-premessa li, f’dan il-każ, Fenix taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor.

49.

Għaldaqstant, għandhom jiġu analizzati s-sens tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT u sussegwentement il-portata tal-Artikolu 9a sabiex jiġi vverifikat jekk dan tal-aħħar jikkostitwixxix tabilħaqq att ta’ implimentazzjoni, fis-sens tal-Artikolu 291(2) TFUE, ta’ dan l-Artikolu 28.

50.

L-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprovdi li, fejn persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor tieħu parti fi provvista ta’ servizzi, hija għandha tiġi kkunsidrata li rċeviet u pprovdiet dawn is-servizzi hija stess ( 37 ).

51.

Dan l-artikolu, li għandu portata awtonoma speċifika għad-dritt tal-Unjoni, jistabbilixxi preżunzjoni (“għandha tiġi kkunsidrata”). Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-imsemmi artikolu joħloq il-finzjoni ġuridika ta’ żewġ provvisti ta’ servizzi identiċi pprovduti konsekuttivament. Skont din il-finzjoni, l-operatur li jieħu parti fil-provvista ta’ servizzi u li jikkostitwixxi l-aġent, fl-ewwel lok, jiġi kkunsidrat li rċieva s-servizzi inkwistjoni tal-operatur li għall-benefiċċju tiegħu huwa jkun qiegħed jaġixxi, li jikkostitwixxi l-prinċipal, qabel ma jipprovdi, fit-tieni lok, dawn is-servizzi personalment lill-klijent ( 38 ). Minn dan jirriżulta li, fir-rigward tar-relazzjoni ġuridika bejn il-prinċipal u l-aġent, ir-rwol rispettiv tagħhom ta’ fornitur ta’ servizzi u ta’ min iħallas huwa invertit b’mod fittizju għall-finijiet tal-VAT ( 39 ). L-istess raġunament japplika fir-rigward tal-akkwist ta’ oġġetti bis-saħħa ta’ kuntratt ta’ xiri b’kummissjoni, konformement mal-Artikolu 14(2)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT, li wkoll jaqa’ taħt it-Titolu IV tagħha ( 40 ).

52.

Minn dan isegwi li għandhom jiġu ssodisfatti żewġ kundizzjonijiet sabiex l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT ikun applikabbli, jiġifieri, minn naħa, li jkun hemm mandat li permezz tiegħu l-aġent jintervjeni, f’isem il-prinċipal, fil-provvista ta’ servizzi kif ukoll, min-naħa l-oħra, li jkun hemm identiċità bejn il-provvista tas-servizzi akkwistati mill-aġent u l-provvisti tas-servizzi ttrasferiti lill-prinċipal ( 41 ). Din it-tieni kundizzjoni timplika li jkun hemm, jekk ikun il-każ, trasferiment tad-dritt għall-proprjetà relatat ( 42 ).

53.

Il-Qorti tal-Ġustizzja żiedet tgħid li l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT jaqa’ taħt it-Titolu IV ta’ din id-direttiva, intitolat “Transazzjonijiet taxxabbli”, u li huwa fformulat f’termini ġenerali, mingħajr ma fih restrizzjonijiet dwar il-kamp ta’ applikazzjoni jew il-portata tiegħu ( 43 ). Għalhekk, il-provvisti ta’ servizzi pprovduti konsekuttivament jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-VAT u minn dan jirriżulta li, jekk il-provvista ta’ servizzi li fiha jieħu parti aġent tkun suġġetta għall-VAT, ir-relazzjoni ġuridika bejn dan l-aġent u l-prinċipal ukoll tkun suġġetta għall-VAT ( 44 ).

54.

Dan l-Artikolu 28 jirrigwarda intermedjarju kklassifikat mil-letteratura legali bħala “opak” ( 45 ), inkwantu l-persuna taxxabbli taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor ( 46 ), b’differenza minn intermedjarju msejjaħ “trasparenti”, li jintervjeni f’isem u għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, kif imsemmi b’mod partikolari fl-Artikolu 46 tad-Direttiva dwar il-VAT, li jikkonċerna l-provvisti ta’ servizzi minn intermedjarji ( 47 ). F’dan is-sens, kif irrilevat il-Qorti tal-Ġustizzja, id-Direttiva dwar il-VAT stess tipprevedi regoli partikolari għall-provvisti ta’ servizzi pprovduti minn aġent, li jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, li huma differenti minn dawk li jirregolaw il-provvisti pprovduti minn aġent li jaġixxi f’isem u għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor ( 48 ). Din il-kawża tikkonċerna dawn ir-regoli partikolari li japplikaw għall-intermedjarji opaki.

55.

L-interpretazzjoni u l-portata tal-Artikolu 9a qajmu interess fil-letteratura legali ( 49 ). Fil-kuntest ta’ din il-kawża, kif ġie stabbilit fil-punt 41 ta’ dawn il-konklużjonijiet, għandu jiġi vverifikat jekk l-Artikolu 9a, minn naħa, josservax l-għanijiet ġenerali essenzjali segwiti mill-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT u, min-naħa l-oħra, huwiex neċessarju jew utli għall-implimentazzjoni ta’ dan l-aħħar artikolu mingħajr ma jissupplimentah jew jemendah, u dan lanqas fl-elementi mhux essenzjali tiegħu.

56.

L-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT għandu l-għan li jiddetermina taħt liema kundizzjonijiet aġent huwa kkunsidrat bħala l-fornitur ta’ servizzi fil-kuntest tas-sistema komuni tal-VAT. Din id-dispożizzjoni, essenzjalment, tmur lura għas-sena 1977 ( 50 ), jiġifieri għal perijodu meta l-kummerċ elettroniku kien għadu ma jeżistix.

57.

Kif jirriżulta mill-premessa 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011, l-għan tiegħu huwa li jiżgura applikazzjoni uniformi tas-sistema attwali tal-VAT billi jiġu stipulati regoli għall-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT, b’mod partikolari fir-rigward tal-provvista ta’ servizzi. Il-premessa 5 ta’ dan ir-regolament ta’ implimentazzjoni żżid li dawn il-miżuri ta’ implimentazzjoni fihom dispożizzjonijiet speċifiċi li jwieġbu għal ċerti kwistjonijiet ta’ applikazzjoni u huma mfassla sabiex iġibu, fl-Unjoni kollha, trattament uniformi f’dawk iċ-ċirkustanzi partikolari biss. Barra minn hekk, il-premessa 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 tiddikjara li huwa meħtieġ li jiġi speċifikat min ikun il-fornitur għall-finijiet tal-VAT fejn servizzi pprovduti b’mod elettroniku, jew servizzi telefoniċi pprovduti permezz tal-internet ikunu pprovduti lil klijent permezz ta’ networks ta’ telekomunikazzjoni jew permezz ta’ interfaċċa jew ta’ portal.

58.

F’dan ir-rigward, l-Artikolu 9a, li huwa waħda mid-diversi dispożizzjonijiet tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011, jistabbilixxi kif, “għall-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva [dwar il-VAT]”, dan tal-aħħar għandu jiġi interpretat fejn servizzi pprovduti b’mod elettroniku jkunu pprovduti permezz ta’ network ta’ telekomunikazzjoni, ta’ interfaċċa jew ta’ portal bħal pjattaforma ta’ tniżżil għall-applikazzjonijiet.

59.

Issa, minn naħa, l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT huwa fformulat f’termini ġenerali, mingħajr ma fih restrizzjonijiet dwar il-kamp ta’ applikazzjoni jew il-portata tiegħu ( 51 ). Għalhekk, l-ebda kategorija ta’ servizzi ma hija eskluża mill-kamp ta’ applikazzjoni ratione materiae ta’ dan l-artikolu. Min-naħa l-oħra, l-Artikolu 9a jirrigwarda l-kwistjoni speċifika dwar meta intermedjarju jkun responsabbli għall-ħlas tal-VAT meta servizzi pprovduti b’mod elettroniku jkunu pprovduti permezz, b’mod partikolari, ta’ pjattaforma online. Jidhirli li huwa ċar li din il-kwistjoni taqa’ fil-kuntest tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT. Għaldaqstant, nikkunsidra li l-Artikolu 9a josserva l-għanijiet ġenerali essenzjali segwiti mill-imsemmi Artikolu 28.

60.

Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, fid-dawl tas-setgħa diskrezzjonali tal-leġiżlatur tal-Unjoni meta jiddeċiedi li jagħti setgħa delegata jew setgħa ta’ implimentazzjoni, l-istħarriġ ġudizzjarju huwa limitat għall-iżbalji manifesti ta’ evalwazzjoni fir-rigward tal-kwistjoni dwar jekk il-leġiżlatur setax raġonevolment jikkunsidra, minn naħa, li l-kuntest ġuridiku li huwa stabbilixxa fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT jitlob biss, fid-dawl tal-implimentazzjoni tiegħu, li jiġi speċifikat, mingħajr ma jkollu għalfejn jiġi emendat jew issupplimentat f’elementi mhux essenzjali, u, minn naħa l-oħra, li d-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu jeżiġu kundizzjonijiet uniformi ta’ implimentazzjoni ( 52 ).

61.

Qabel l-adozzjoni tal-Artikolu 9a, is-sitwazzjoni tal-aġenti fir-rigward tal-VAT qajmet diskussjonijiet fi ħdan il-Kumitat tal-VAT, li wasslu għall-adozzjoni ta’ linji gwida fit-93 laqgħa tiegħu li saret fl‑1 ta’ Lulju 2011 ( 53 ). Dan il-kumitat kien tal-fehma, “kważi b’mod unanimu”, li, sabiex jiġi stabbilit il-post tal-provvisti ta’ servizzi elettroniċi li jirċievi konsumatur finali, online jew permezz ta’ networks ta’ telekomunikazzjoni oħra, minn fornitur ta’ servizzi elettroniċi permezz ta’ intermedjarju jew parti terza li tintervjeni fit-tranżazzjoni, huwa neċessarju li jiġi ddeterminat min huwa l-fornitur tas-servizz elettroniku. Dan il-kumitat ikkunsidra wkoll, “kważi b’mod unanimu”, li, meta servizz elettroniku jiġi pprovdut lill-konsumatur finali, l-intermedjarju jew il-parti terza li jintervjenu fit-tranżazzjoni jitqiesu li jkunu aġixxew f’isimhom, ħlief jekk, fir-relazzjoni mal-konsumatur finali, il-fornitur tas-servizz elettroniku stess ikun indikat b’mod espliċitu bħala l-fornitur tas-servizz elettroniku.

62.

Wara l-adozzjoni tal-Artikolu 9a, il-Kummissjoni fasslet noti ta’ spjega relatati, fost l-oħrajn, ma’ din id-dispożizzjoni ( 54 ). Skont l-indikazzjoni espressa li tinsab f’dawn in-noti, dawn ma humiex legalment vinkolanti. Konsegwentement, ma jistgħux, bħala tali, jippermettu li tittieħed deċiżjoni dwar il-validità tal-Artikolu 9a fuq il-bażi tagħhom, iktar u iktar peress li dawn ġew imfassla mill-Kummissjoni u mhux mill-Kunsill. Madankollu, l-imsemmija noti jikkostitwixxu dokument li, fil-fehma tiegħi, jista’ jittieħed inkunsiderazzjoni sabiex jiġu ċċarati l-għanijiet tal-Kunsill meta adotta dan l-artikolu. B’hekk, l-istess noti jindikaw li “[m]eta s-servizzi tat-telekomunikazzjoni u elettroniċi jiġu fornuti lil konsumatur finali (B2C), huwa l-fornitur tas-servizzi li għandu jħallas il-VAT lill-awtoritajiet fiskali. Għaldaqstant, huwa essenzjali li jiġi identifikat b’ċertezza min huwa l-fornitur tas-servizzi pprovduti, b’mod partikolari meta dawn ma jiġux fornuti direttament lill-klijent finali, iżda jiġu fornuti permezz ta’ intermedjarji” ( 55 ). Il-Kummissjoni żiedet tgħid li “[i]l-ktajjen tal-provvista sikwit ikunu twal u jistgħu jkunu mifruxa tul il-fruntieri. Meta dan ikun il-każ, jista’ jkun diffiċli li ssir taf meta s-servizzi jiġu finalment fornuti lil konsumatur finali, kif ukoll min huwa responsabbli għall-VAT fuq dak il-forniment. Bil-għan li tiġi pprovduta ċertezza legali għall-partijiet kollha involuti u sabiex jiġi żgurat li t-taxxa tinġabar, kien meħtieġ li jiġi definit min fil-katina għandu jitqies bħala l-fornitur tas-servizz lill-konsumatur finali” ( 56 ).

63.

Minn dan li ntqal jirriżulta li l-Artikolu 9a huwa ta’ natura teknika, jiġifieri jiċċara s-sitwazzjoni tal-aġenti li joperaw fil-qasam tal-kummerċ elettroniku, billi jistabbilixxi kriterji għall-identifikazzjoni tal-fornitur tas-servizzi bil-għan li jiġi ddeterminat min huwa responsabbli għall-ħlas tal-VAT u l-post tat-tranżazzjonijiet taxxabbli ( 57 ). Kif indikat il-Kummissjoni fin-Noti ta’ Spjega, din il-kjarifika għandha għan doppju, jiġifieri li tiżgura ċ-ċertezza legali għall-partijiet differenti involuti fil-katina ta’ tranżazzjonijiet u li tiżgura l-ġbir kif suppost tal-VAT fir-rigward tad-diversi provvisti ta’ servizzi. Fin-nuqqas ta’ tali kjarifika, tista’ tqum il-problema tat-taxxa doppja tat-tranżazzjonijiet transkonfinali, kif imsemmija fil-premessa 62 tad-Direttiva dwar il-VAT, jew, bil-maqlub, dik tan-nuqqas ta’ intaxxar f’katina li tinvolvi b’mod partikolari pjattaforma online. Issa, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-applikazzjoni korretta tad-Direttiva dwar il-VAT tagħmilha possibbli li tiġi evitata t-tassazzjoni doppja u tiġi żgurata n-newtralità fiskali ( 58 ). Barra minn hekk, fin-nuqqas ta’ dispożizzjoni li tistabbilixxi applikazzjoni uniformi tas-sistema attwali tal-VAT f’dan ir-rigward, kull wieħed mill-fornituri ta’ servizzi jista’ jkun individwalment responsabbli għall-ħlas ta’ din it-taxxa, fatt li jinvolvi t-tiftix ta’ kull wieħed minnhom fl-Istati differenti kkonċernati, li jirrendi kważi impossibbli l-ġbir ta’ din it-taxxa. F’dan ir-rigward, għandu jingħad ukoll li l-VAT hija riżorsa proprja tal-Unjoni.

64.

F’dawn iċ-ċirkustanzi, jiena tal-opinjoni li l-Kunsill seta’ raġonevolment iqis li huwa kellu s-setgħa li jippreċiża l-kontenut regolatorju tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT fir-rigward tas-servizzi pprovduti b’mod elettroniku, f’konformità mal-Artikolu 291(2) TFUE, u li l-għoti ta’ setgħa ta’ implimentazzjoni lil din l-istituzzjoni jista’ jitqies li huwa raġonevoli sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan l-Artikolu 28 fir-rigward ta’ dawn is-servizzi. F’dan is-sens, l-Artikolu 9a jidher li huwa neċessarju jew utli għall-implimentazzjoni tal-imsemmi Artikolu 28.

65.

F’dan l-istadju, għandha tiġi eżaminata fid-dettall il-formulazzjoni tal-Artikolu 9a sabiex jiġi vverifikat jekk dan effettivament jispeċifikax l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT mingħajr ma jissupplimentah jew jemendah. Dan l-Artikolu 9a jinkludi tliet paragrafi, l-ewwel wieħed magħmul minn tliet subparagrafi, li huma kkonċernati mill-kunsiderazzjonijiet tal-qorti tar-rinviju u l-osservazzjonijiet ta’ Fenix insostenn tal-invalidità tal-imsemmi artikolu.

66.

L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 9a(1) (iktar ’il quddiem l-“ewwel subparagrafu”) jipprovdi li, għall-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, fejn ikunu pprovduti servizzi pprovduti b’mod elettroniku permezz ta’ network ta’ telekomunikazzjoni, ta’ interfaċċa jew ta’ portal bħal pjattaforma ta’ tniżżil għall-applikazzjonijiet, il-persuna taxxabbli li tieħu parti f’din il-provvista għandha titqies bħala li tkun qiegħda taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju tal-fornitur ta’ dawn is-servizzi sakemm dan il-fornitur ma jkunx indikat espliċitament bħala l-fornitur minn din il-persuna taxxabbli u dan jiġi rifless fl-arranġamenti kuntrattwali bejn il-partijiet.

67.

It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 9a(1) (iktar ’il quddiem it-“tieni subparagrafu”) jipprevedi li, sabiex il-fornitur tas-servizzi pprovduti b’mod elettroniku jitqies bħala indikat espliċitament li huwa l-fornitur ta’ dawn is-servizzi mill-persuna taxxabbli, għandhom jiġu ssodisfatti żewġ kundizzjonijiet kumulattivi, jiġifieri, minn naħa, li l-fattura maħruġa jew magħmula disponibbli minn kull persuna taxxabbli li tieħu parti fil-provvista tas-servizzi pprovduti b’mod elettroniku għandha tidentifika dawn is-servizzi u l-fornitur tagħhom u, min-naħa l-oħra, li l-fattura jew l-irċevuta maħruġa jew magħmula disponibbli lill-klijent għandha tidentifika s-servizzi pprovduti b’mod elettroniku u l-fornitur tagħhom.

68.

Skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 9a(1) (iktar ’il quddiem it-“tielet subparagrafu”), għall-finijiet ta’ dan il-paragrafu 1, persuna taxxabbli li, fir-rigward tal-provvista ta’ servizzi pprovduti b’mod elettroniku, tawtorizza l-fatturazzjoni lill-klijent jew il-provvista tas-servizzi, jew tistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-provvista, ma għandhiex tkun permessa tindika espliċitament persuna oħra bħala l-fornitur ta’ dawn is-servizzi.

69.

Fir-rigward tal-ewwel subparagrafu, għandu jiġi rrilevat li l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT ikopri s-sitwazzjoni fejn persuna taxxabbli “taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor”, mingħajr ma jiddefinixxi meta persuna taxxabbli titqies bħala li tkun qiegħda taġixxi bħala tali. Skont l-ewwel subparagrafu, għal servizzi pprovduti b’mod elettroniku pprovduti b’mod partikolari permezz ta’ pjattaforma online, il-persuna taxxabbli li tieħu parti f’din il-provvista għandha titqies bħala li tkun qiegħda taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju tal-fornitur ta’ dawn is-servizzi. Jekk din il-preżunzjoni tkun tapplika, mill-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT jirriżulta li din il-persuna taxxabbli hija għalhekk meqjusa li tirċievi u tipprovdi personalment is-servizzi inkwistjoni, bil-konsegwenza li hija tkun responsabbli għall-ħlas tal-VAT bħala aġent.

70.

Kif tirrileva ġustament Fenix, il-preżunzjoni li tinsab fl-ewwel subparagrafu, intiża sabiex tispeċifika meta intermedjarju jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, ma tissemmiex fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT. Minn dan, din il-kumpannija tiddeduċi li dan huwa suppliment jew emenda ta’ dak l-artikolu li jmorru lil hinn minn sempliċement implimentazzjoni. It-termini “taġixxi f’isimha” li jinsabu fl-imsemmi artikolu ma jeħtieġu l-ebda att ta’ implimentazzjoni u ġew evalwati, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, fid-dawl tar-relazzjoni kuntrattwali bejn il-partijiet. Issa, il-preżunzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu tapplika indipendentement mir-realtà kuntrattwali u kummerċjali, bi ksur ta’ din il-ġurisprudenza. Barra minn hekk, din il-preżunzjoni tipprevedi li l-aġenti huma meqjusa bħala li jipprovdu u jirċievu servizz, anki jekk il-mandat huwa manifest u jekk l-identità tal-prinċipal tkun magħrufa, ħaġa li tibdel l-approċċ tal-issuġġettar tal-aġenti skont l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT.

71.

Jiena ma naqbilx ma’ din l-interpretazzjoni.

72.

Effettivament, l-ewwel, Fenix issostni li l-leġiżlatur tal-Unjoni ma kellux l-intenzjoni li jirregola, fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, il-kwistjoni dwar meta intermedjarju, li jieħu parti fi provvista ta’ servizzi, jaġixxi f’ismu. Madankollu, il-kunċett ta’ “persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor”, li jikkostitwixxi kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni, jissemma f’dan l-artikolu. F’dan il-kuntest, l-ewwel subparagrafu jispeċifika (u mhux jissupplimenta) is-sens ta’ dan il-kunċett, billi jistipula preżunzjoni. Dan is-subparagrafu għalhekk jiċċara u jikkonkretizza l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, li huwa fformulat f’termini ġenerali, fir-rigward tas-sitwazzjoni speċifika tas-servizzi pprovduti b’mod elettroniku, sabiex tiġi żgurata l-implimentazzjoni ta’ dan l-artikolu taħt kundizzjonijiet uniformi fl-Istati Membri kollha.

73.

It-tieni, kif jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-Kunsill jista’ jadotta l-miżuri kollha ta’ applikazzjoni neċessarji jew utli għall-implimentazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, sakemm dawn ma jkunux kuntrarji għalih ( 59 ). Issa, il-preżunzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu ma tmurx kontra l-formulazzjoni ta’ dan l-artikolu. Fi kliem ieħor, l-interpretazzjoni adottata mill-Kunsill fl-ewwel subparagrafu diġà hija inkluża fl-att leġiżlattiv, possibbilment fost interpretazzjonijiet oħra possibbli tiegħu ( 60 ).

74.

It-tielet, il-preżunzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu hija konfutabbli. Skont it-termini ta’ dan is-subparagrafu, din tiġi kkonfutata meta l-fornitur ikun espliċitament indikat bħala l-fornitur mill-persuna taxxabbli li tieħu parti fil-provvista u meta dan jiġi rifless fl-arranġamenti kuntrattwali bejn il-partijiet. Konsegwentement, l-imsemmi subparagrafu jieħu inkunsiderazzjoni r-realtà kuntrattwali u kummerċjali tar-relazzjonijiet bejn l-intervenjenti fil-katina ta’ tranżazzjonijiet. Dawn jistgħu għalhekk jaqblu li l-persuna taxxabbli li tieħu parti fil-provvista ma titqiesx bħala l-fornitur tas-servizzi u, f’dan il-każ, hija ma tkunx responsabbli għall-ħlas tal-VAT.

75.

Ir-raba’, kif tissottolinja l-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, anki qabel l-adozzjoni tal-Artikolu 9a, l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT kellu l-għan li jittrasferixxi r-responsabbiltà fil-qasam tal-VAT fir-rigward tal-provvisti ta’ servizzi li fihom jipparteċipa intermedjarju li jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor. Fil-fatt, dan l-artikolu, skont il-finzjoni ġuridika msemmija fil-punt 35 tas-sentenza Henfling et, diġà jipprovdi li dan l-intermedjarju jitqies bħala li pprovda personalment is-servizzi inkwistjoni u, għalhekk, huwa responsabbli għall-ħlas tal-VAT. Skont l-ewwel subparagrafu, il-fornitur tas-servizzi u l-aġent jibqgħu liberi li jiddeċiedu li dan il-fornitur huwa l-fornitur tas-servizzi, skont l-arranġamenti kuntrattwali tagħhom. Għalhekk ma hemmx bidla fl-approċċ tal-issuġġettar tal-aġenti skont l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT. Fid-dawl ta’ dan li ntqal hawn fuq, jiena tal-opinjoni li l-ewwel subparagrafu jispeċifika l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, mingħajr ma jemendah jew jissupplimentah.

76.

Fir-rigward tat-tieni subparagrafu, Fenix issostni li din id-dispożizzjoni tistabbilixxi kriterji stretti u limitati għall-konfutazzjoni tal-preżunzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu li ma jinsabux fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, b’żewġ kriterji addizzjonali li huma obbligatorji u kumulattivi. F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li dan is-subparagrafu huwa marbut direttament mal-ewwel subparagrafu u jsegwi l-istess loġika tiegħu sa fejn jindika, b’mod iktar iddettaljat, il-kundizzjonijiet li fihom, għal servizzi pprovduti b’mod elettroniku, il-fornitur ta’ servizzi huwa espliċitament indikat mill-aġent bħala l-fornitur ta’ dawn is-servizzi. Dawn il-kundizzjonijiet jirrigwardaw l-indikazzjonijiet li għandhom jidhru fuq il-fattura, dokument li, bħala prinċipju, jinħareġ minn impriża rreġistrata għall-finijiet tal-VAT li tipprovdi servizzi. Għalhekk din hija kwistjoni ta’ prova fir-rigward tal-konfutazzjoni tal-preżunzjoni li skontha l-intermedjarju li jieħu parti jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju tal-fornitur tas-servizzi, li l-evalwazzjoni tagħha taqa’ taħt ir-responsabbiltà tal-qrati nazzjonali. Sa fejn, fil-fehma tiegħi, l-ewwel subparagrafu huwa validu sa fejn jaqa’ taħt is-setgħa ta’ implimentazzjoni tal-Kunsill, it-tieni subparagrafu, li jaqa’ taħt l-istess kuntest, jidher li huwa validu wkoll.

77.

Fir-rigward tat-tielet subparagrafu, dan jipprovdi li l-persuna taxxabbli li tawtorizza l-fatturazzjoni lill-klijent jew il-provvista tas-servizzi, jew tistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-provvista, ma għandhiex tkun permessa tindika espliċitament persuna oħra bħala l-fornitur ta’ dawn is-servizzi. Minn dan is-subparagrafu jirriżulta li, meta dawn il-kundizzjonijiet jkunu ssodisfatti, il-preżunzjoni ma tistax tiġi kkonfutata u għalhekk issir inkonfutabbli.

78.

Fenix issostni li l-imsemmija kundizzjonijiet ma humiex previsti fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT. Mit-tielet subparagrafu jirriżulta li huwa estremament diffiċli għal pjattaforma online li tevita l-applikazzjoni ta’ dan l-artikolu favur is-sitwazzjoni li fiha tipprevali r-realtà kuntrattwali, kummerċjali u ekonomika. Bħalma tagħmel il-qorti tar-rinviju, Fenix tagħmel riferiment, minn naħa, għad-Dokument tax-Xogħol Nru 885 ( 61 ), li jindika li l-effett segwit mill-Artikolu 9a huwa li dan japplika bl-iktar mod wiesa’ possibbli u, min-naħa l-oħra, għall-istudju ( 62 ) li fuqu hija fondata l-proposta għal Direttiva mressqa mill-Kummissjoni fl‑1 ta’ Diċembru 2016 ( 63 ), li minnu jirriżulta li dan l-artikolu ma huwiex intiż sabiex jimplimenta l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, iżda sabiex jittrasferixxi l-issuġġettar għall-VAT lill-intermedjarju. Dan għalhekk jikkostitwixxi emenda għall-kuntest ta’ dan l-Artikolu 28, li tmur lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lill-Kunsill.

79.

Barra minn hekk, in-Noti ta’ Spjega jadottaw interpretazzjoni tal-Artikolu 9a li tirrendi impossibbli l-konfutazzjoni tal-preżunzjoni għal pjattaforma online. Fil-fatt, fir-rigward tal-iffissar tat-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-provvista, fis-sens tat-tielet subparagrafu, dawn in-noti jindikaw li dawn huma, pereżempju, termini u kundizzjonijiet ġenerali stabbiliti minn swieq jew pjattaformi simili li jistiednu lill-utenti jaċċettaw it-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-użu tas-sit web jew tal-pjattaforma. Madankollu, skont Fenix, il-kundizzjonijiet għall-użu ta’ pjattaforma online ma humiex it-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-provvista, fis-sens tat-tielet subparagrafu. Kieku dan kien il-każ, il-pjattaformi online kollha kienu jkunu jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, indipendentement mill-kundizzjonijiet kuntrattwali dwar il-mandat u r-realtà ekonomika u kummerċjali, sakemm ma jkunx il-każ li ma jkollhomx termini u kundizzjonijiet għall-użu tas-sit internet tagħhom, ħaġa li tkun kummerċjalment imprudenti. Fenix iżżid tgħid li, fir-rigward tal-awtorizzazzjoni tal-fatturazzjoni lill-klijent jew il-provvista ta’ servizzi, in-Noti ta’ Spjega jipprovdu li huma koperti s-sitwazzjonijiet li fihom il-persuna taxxabbli tista’ “tinfluwenza”, b’mod partikolari, il-kundizzjonijiet minn qabel għall-provvista. Din l-interpretazzjoni wiesgħa temenda saħansitra iktar l-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT.

80.

It-tielet subparagrafu jinsab fil-qalba ta’ din il-kawża, kif irrilevaw l-intervenjenti waqt is-seduta, u l-validità tal-preżunzjoni inkonfutabbli stabbilita f’dan is-subparagrafu hija mqiegħda f’dubju minn ċerti awturi fir-rigward tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT ( 64 ). Jidhirli li l-argumenti mressqa minn Fenix insostenn tal-invalidità tat-tielet subparagrafu jistgħu jinġabru f’erba’ kategoriji.

81.

L-ewwel kategorija ta’ argumenti tirrigwarda l-għan tat-tielet subparagrafu, li huwa li l-issuġġettar għall-VAT jiġi ttrasferit lill-intermedjarju, b’differenza għall-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT. Madankollu, kif ġie ssottolinjat fil-punt 75 ta’ dawn il-konklużjonijiet, l-għan tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT u, qablu, tal-Artikolu 6(4) tas-Sitt Direttiva, diġà kien it-trasferiment tar-responsabbiltà fil-qasam tal-VAT lill-aġent. L-Artikolu 9a u t-tielet subparagrafu tiegħu jieħdu l-istess direzzjoni, billi jispeċifikaw il-kundizzjonijiet ta’ dan it-trasferiment fir-rigward tal-provvista ta’ servizzi b’mod elettroniku.

82.

It-tieni kategorija ta’ argumenti tirreferi għall-analiżi tal-Artikolu 9a magħmula mill-Kummissjoni fin-Noti ta’ Spjega. Madankollu, kif issottolinjajt fil-punt 62 ta’ dawn il-konklużjonijiet, dawn in-noti ma humiex legalment vinkolanti u ma jistgħux, bħala tali, jippermettu li tittieħed deċiżjoni dwar il-validità ta’ dan l-artikolu fuq il-bażi tagħhom. Huwa għalhekk biss abbażi tal-formulazzjoni tal-imsemmi artikolu li għandu jiġi vverifikat jekk il-Kunsill marx lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni tiegħu. Fi kwalunkwe każ, l-argument ta’ Fenix li jkun “kummerċjalment imprudenti” għall-pjattaformi online li ma jistabbilixxux kundizzjonijiet għall-użu tas-sit internet tagħhom jidher li huwa irrilevanti f’dan il-każ. Fil-fatt, din hija għażla magħmula mill-pjattaformi kkonċernati, li tista’ tkun kummerċjalment indispensabbli, iżda li għandha konsegwenzi fiskali, anki jekk dawn ma humiex mixtieqa minn dawn il-pjattaformi.

83.

It-tielet kategorija ta’ argumenti tagħmel riferiment għall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tgħid li t-teħid inkunsiderazzjoni tar-realtà ekonomika u kummerċjali jikkostitwixxi kriterju fundamentali għall-applikazzjoni tas-sistema komuni tal-VAT ( 65 ). Għalhekk, fil-punt 42 tas-sentenza Henfling et, il-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat li, fir-rigward tal-attività tar-riċevituri tal-lottu inkwistjoni f’dik il-kawża, għalkemm il-kundizzjoni relattiva għall-fatt li l-persuna taxxabbli għandha taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, li tidher fl-Artikolu 6(4) tas-Sitt Direttiva, għandha tiġi interpretata fuq il-bażi tar-relazzjonijiet kuntrattwali inkwistjoni, l-operat tajjeb tas-sistema komuni tal-VAT stabbilita permezz ta’ din id-direttiva jeħtieġ, min-naħa tal-qorti tar-rinviju, verifika konkreta li tistabbilixxi jekk, fid-dawl tad-data kollha tal-każ, l-imsemmija riċevituri tal-lottu, matul il-ġbir tal-imħatri kinux effettivament qegħdin jaġixxu f’isimhom. Il-Qorti tal-Ġustizzja sussegwentement indikat, fil-punt 43 ta’ dik is-sentenza, l-elementi li, b’mod partikolari, kellhom jittieħdu inkunsiderazzjoni sabiex jiġi stabbilit jekk ir-riċevituri tal-lottu kinux aġixxew f’isimhom jew le.

84.

Madankollu, għandu jiġi ssottolinjat li s-sitwazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija differenti b’modi sinjifikattivi mill-kawża li tat lok għas-sentenza Henfling et. Fil-fatt, fil-kuntest tal-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, l-Artikolu 9a pprovda speċifikazzjonijiet, li ma kinux jeżistu fid-data ta’ dik is-sentenza, fir-rigward tas-sitwazzjoni tal-aġenti, billi indika sa fejn il-persuna taxxabbli li tieħu parti fil-provvista ta’ servizzi elettroniċi hija preżunta li qiegħda taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor ( 66 ).

85.

Barra minn hekk, skont l-ewwel subparagrafu, il-persuna taxxabbli li tieħu parti fil-provvista ta’ servizzi għandha titqies bħala li tkun qiegħda taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju tal-fornitur ta’ dawn is-servizzi. F’dan ir-rigward, it-tielet subparagrafu jsemmi tliet kundizzjonijiet li fihom il-preżunzjoni ssir inkonfutabbli, jiġifieri meta l-persuna taxxabbli tawtorizza l-fatturazzjoni lill-klijent jew il-provvista tas-servizzi, jew tistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-provvista. Meta tiġi ssodisfatta waħda biss minn dawn il-kundizzjonijiet, din il-persuna taxxabbli ma tistax espliċitament tindika persuna oħra bħala l-fornitur tas-servizzi. Għalkemm l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT ma jiddeterminax il-kundizzjonijiet li fihom għandu jitqies li persuna taxxabbli “tieħu parti” fi provvista ta’ servizzi, jidher li, fit-tliet sitwazzjonijiet imsemmija fit-tielet subparagrafu, l-intermedjarju effettivament jieħu parti ( 67 ) fil-provvista, bil-konsegwenza li huwa jitqies b’mod inkonfutabbli li qiegħed jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju tal-fornitur ta’ dawn is-servizzi ( 68 ).

86.

B’mod partikolari, meta pjattaforma online “tistabbilixxi t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali tal-forniment” ta’ servizzi, hija tiddetermina b’mod unilaterali dawk il-kundizzjonijiet li għandhom jiġu ssodisfatti mill-konsumatur finali qabel ma ssir il-provvista tas-servizzi ( 69 ). F’sitwazzjoni bħal din, jidhirli li huwa ċar li, wara li tkun għamlet l-għażla tagħha, din il-pjattaforma tieħu parti fil-provvista ta’ servizzi, u għandha titqies bħala l-fornitur tas-servizzi, bil-konsegwenzi fir-rigward tal-VAT li jirriżultaw minn din l-għażla. Hemm differenza ċara mill-każ imsemmi fl-Artikolu 9a(3), li jgħid li dan l-artikolu ma japplikax għal persuna taxxabbli li tipprovdi biss l-ipproċessar tal-pagamenti fir-rigward ta’ servizzi pprovduti b’mod elettroniku jew ta’ servizzi telefoniċi pprovduti fuq l-internet u li ma tiħux parti fil-provvista ta’ dawn is-servizzi. Fil-fatt, f’tali każ, il-persuna taxxabbli ma tiħux parti fil-provvista ta’ servizzi. Fi kliem ieħor, fil-fehma tiegħi, it-tielet subparagrafu jqis ir-realtà ekonomika u kummerċjali pjuttost milli biss ir-relazzjonijiet kuntrattwali ( 70 ). Konsegwentement, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, kif ukoll ta’ dik li tirrigwarda l-Artikolu 14(2)(ċ) ta’ din id-direttiva, li wkoll huwa fondat fuq ir-realtà ekonomika ( 71 ), il-Kunsill ma marx lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni tiegħu meta adotta t-tielet subparagrafu.

87.

Fuq l-istess linja, il-Kumitat tal-VAT, fil-linji gwida tiegħu ( 72 ), qabel “b’mod unanimu” li fornitur li jintervjeni fil-katina ma jistax ikollu d-dritt li jiddeċiedi, b’mod kuntrarju għall-fatti u għad-dispożizzjonijiet ġuridiċi applikabbli, li huwa ma jiħux parti fil-provvista u għalhekk ma jaqax fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 9a. Hawnhekk, huwa abbażi tal-fatti li jikkonċernaw is-sitwazzjoni reali tal-intermedjarju fil-katina tat-tranżazzjonijiet li t-tielet subparagrafu jadotta preżunzjoni inkonfutabbli, sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni r-realtà ekonomika. B’hekk, meta persuna taxxabbli tieħu parti fil-provvista ta’ servizzi, il-kundizzjonijiet kuntrattwali li jipprevedu li hija ma hijiex il-fornitur tas-servizzi ma jistgħux japplikaw.

88.

Ir-raba’ kategorija ta’ argumenti, li diġà ġiet invokata minn Fenix fir-rigward tal-ewwel paragrafu, tirrigwarda l-fatt li, minħabba l-preżunzjoni stabbilita fit-tielet subparagrafu, l-intermedjarju jitqies bħala li jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor, anki jekk il-mandat ikun manifest u l-identità tal-prinċipal tkun magħrufa. Fenix issostni li, f’tali sitwazzjoni, l-intermedjarju ma għandux jiġi ttrattat bħallikieku kien qiegħed jipprovdi jew jirċievi servizzi.

89.

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, peress li huwa speċifikat, fl-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT li l-persuna taxxabbli għandha taġixxi “għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor”, għandu jkun hemm ftehim bejn l-aġent u l-prinċipal bil-għan li jingħata l-mandat li b’eżekuzzjoni tiegħu l-aġent jintervjeni f’isem il-prinċipal, fil-provvista ta’ servizzi ( 73 ). Kif issottolinjat il-Kummissjoni, il-ktajjen tal-provvista sikwit ikunu twal u jistgħu jkunu mifruxa tul il-fruntieri ( 74 ). Taħt dawn il-kundizzjonijiet, għandu jiġi kkunsidrat li, fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet relatata mal-provvisti ta’ servizzi fil-qasam tal-kummerċ elettroniku, l-aġent, bħala prinċipju, huwa intermedjarju opak. Is-sempliċi fatt li, f’sitwazzjoni speċifika partikolari, il-mandat ikun manifest u l-identità tal-prinċipal tkun magħrufa, kif Fenix issostni f’dak li jirrigwarda l-kawża prinċipali, ma jidhirlix li huwa suffiċjenti sabiex jiġi kkunsidrat li t-tielet subparagrafu, bħala tali, huwa invalidu.

90.

Skont il-qorti tar-rinviju, l-Artikolu 9a jmur ferm iktar lil hinn mill-proposta għal Regolament ippreżentata mill-Kummissjoni ( 75 ), li kienet tipprovdi, fir-rigward tal-Artikolu 9a, li fejn is-servizzi tax-xandir jew elettroniċi ta’ fornitur tas-servizzi jkunu pprovduti permezz tan-network ta’ telekomunikazzjoni, permezz ta’ interfaċċa jew ta’ portal bħal pjattaforma ta’ tniżżil għall-applikazzjonijiet li jappartjenu għal intermedjarju jew għal parti terza li jintervjenu fil-provvista, għall-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, l-intermedjarju jew il-parti terza jitqiesu bħala li jkunu qegħdin jaġixxu f’isimhom iżda għall-benefiċċju ta’ fornitur tas-servizzi “sakemm, f’relazzjoni mal-konsumatur finali, dak li jipprovdi s-servizz ma jkunx indikat espliċitament bħala l-fornitur”. Minn din il-proposta jirriżulta li l-preżunzjoni għandha tapplika “sakemm ma jkunx iddikjarat mod ieħor”, b’differenza mill-Artikolu 9a hekk kif ġie adottat.

91.

Din il-qorti titlaq mill-premessa li l-imsemmija proposta tikkostitwixxi att ta’ implimentazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, fis-sens tal-Artikolu 291(2) TFUE. Madankollu, minn naħa, nirrileva li l-istess proposta tistabbilixxi, bħall-Artikolu 9a stess, il-preżunzjoni li, għas-servizzi kkonċernati, l-intermedjarju jaġixxi f’ismu iżda għall-benefiċċju tal-fornitur ta’ servizzi. Konsegwentement, l-Artikolu 9a huwa konformi mal-proposta għal Regolament ippreżentata mill-Kummissjoni. Min-naħa l-oħra, skont din il-proposta, din il-preżunzjoni tiġi kkonfutata meta l-fornitur ta’ servizzi jkun indikat espliċitament bħala l-fornitur. Issa, l-Artikolu 9a jistrieħ fuq l-istess loġika, billi jispeċifika l-kundizzjonijiet li fihom l-imsemmija preżunzjoni tista’ tiġi kkonfutata. Għalhekk, fil-fehma tiegħi, ma teżisti l-ebda differenza fundamentali fl-approċċ bejn it-test tal-proposta għal Regolament u l-Artikolu 9a kif ġie adottat.

92.

Il-qorti tar-rinviju tagħmel riferiment ukoll għall-proposta għal Direttiva ppreżentata mill-Kummissjoni fl‑1 ta’ Diċembru 2016 ( 76 ), intiża sabiex temenda l-formulazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, li ssostni l-argument li l-validità tal-Artikolu 9a hija diskutibbli. F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-Kummissjoni pproponiet li l-Artikolu 28 jiġi emendat kif ġej: “[m]eta persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha stess iżda għan-nom ta’ persuna oħra tieħu sehem fi provvista tas-servizzi, inklużi każijiet fejn jintużaw netwerk tat-telekomunikazzjoni, interfaċċja jew portal għal dak l-għan, din għandha titqies li tkun irċiviet u forniet dawk is-servizzi hi stess” ( 77 ). Kif issottolinja l-Kunsill fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu, din il-proposta kienet meqjusa bħala superfluwa peress li l-imsemmi Artikolu 28 huwa dispożizzjoni ġenerali li tapplika għal kull tip ta’ servizz, inkluż għas-servizzi elettroniċi. Fi kwalunkwe każ, ma narax kif l-imsemmija proposta tista’ titqies bħala li ssostni l-invalidità tal-Artikolu 9a.

93.

Bħala konklużjoni, jiena tal-opinjoni li dan l-artikolu huwa ta’ natura teknika u li l-adozzjoni tiegħu ma rrikjedietx li jsiru għażliet politiċi li jaqgħu taħt ir-responsabbiltajiet proprji tal-leġiżlatur tal-Unjoni. L-imsemmi artikolu jagħmel speċifikazzjonijiet fil-qasam tal-kummerċ elettroniku fir-rigward tal-applikazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, mingħajr ma jissupplimentah jew jemendah, lanqas fl-elementi mhux essenzjali tiegħu.

94.

Sussidjarjament, il-Gvern tar-Renju Unit isostni li, jekk il-Qorti tal-Ġustizzja kellha tikkunsidra li l-Artikolu 9a(1) huwa invalidu, l-effetti tas-sentenza li għandha tingħata għandhom ikunu limitati ratione temporis. F’dan ir-rigward, nixtieq nagħmel l-osservazzjonijiet li ġejjin.

95.

Skont ġurisprudenza stabbilita, fejn ikun iġġustifikat minn kunsiderazzjonijiet imperattivi ta’ ċertezza legali, il-Qorti tal-Ġustizzja tgawdi, skont it-tieni paragrafu tal-Artikolu 264 TFUE, li huwa applikabbli wkoll, b’analoġija, fil-kuntest ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari dwar l-evalwazzjoni tal-validità tal-atti tal-Unjoni, skont l-Artikolu 267TFUE, minn setgħa diskrezzjonali sabiex tindika, f’kull każ partikolari, liema mill-effetti tal-att inkwistjoni għandhom jiġu kkunsidrati bħala definittivi ( 78 ). Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja eżerċitat il-possibbiltà li tillimita ratione temporis l-effett tal-konstatazzjoni li dispożizzjoni tal-Unjoni hija invalida fejn kunsiderazzjonijiet imperattivi ta’ ċertezza legali li jinvolvu l-interessi kollha, kemm pubbliċi kif ukoll privati, involuti fil-kawżi inkwistjoni kienu jipprekludu li jiġu kkontestati l-ġbir jew il-ħlas ta’ somom ta’ flus, magħmula fuq il-bażi ta’ dik id-dispożizzjoni, għall-perijodu ta’ qabel id-data tas-sentenza ( 79 ).

96.

F’dan il-każ, il-Gvern tar-Renju Unit isostni li hemm kunsiderazzjonijiet imperattivi ta’ ċertezza legali li jiġġustifikaw iż-żamma tal-effetti legali kollha tal-Artikolu 9a, li ilu applikabbli fl-Unjoni mill‑1 ta’ Jannar 2015, sad-data tas-sentenza li għandha tingħata. Fil-fatt, id-dikjarazzjoni ta’ invalidità ta’ dan l-artikolu jista’ jkollha riperkussjonijiet ekonomiċi serji dovuti, b’mod partikolari, għan-numru għoli ta’ tranżazzjonijiet online mwettqa bejn l-impriżi u l-konsumaturi finali, u minkejja li l-VAT tkun ġiet iddikjarata, imħallsa u miġbura in bona fide abbażi ta’ dan l-artikolu, li kien ikkunsidrat li kien fis-seħħ b’mod validu. Dan il-gvern iqis li l-ammonti żejda ta’ taxxi ddikjarati jew imħallsa bejn is-snin 2015 u 2020 li jistgħu jkunu s-suġġett ta’ rimborsi jistgħu jilħqu s-somma ta’ 2.7 biljun lira sterlina (GBP) (madwar EUR 3.215 biljun) fir-Renju Unit. Barra minn hekk, l-imsemmi gvern jisħaq li l-limitazzjoni ratione temporis tal-effetti tas-sentenza li għandha tingħata hija ġġustifikata mill-motiv tal-invalidità, jiġifieri l-iżball imwettaq fir-rigward tal-bażi ġuridika tal-att ikkontestat. Din il-limitazzjoni għandha tapplika għall-persuni kollha u għall-għanijiet kollha, mingħajr ma ssir eċċezzjoni favur Fenix jew kwalunkwe persuna oħra li tkun ippreżentat rikors billi invokat l-invalidità tal-Artikolu 9a qabel id-data tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tingħata.

97.

Fid-dawl tal-argumenti mressqa mill-Gvern tar-Renju Unit u fid-dawl tar-riperkussjonijiet serji fuq in-numru kbir ta’ relazzjonijiet ġuridiċi li jistgħu jseħħu, jekk il-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi li l-Artikolu 9a huwa invalidu, ikun jaqbel, fil-fehma tiegħi, li l-effetti tas-sentenza li għandha tingħata jkunu limitati ratione temporis. Barra minn hekk, hija l-Qorti tal-Ġustizzja, meta tagħmel użu mill-possibbiltà li tillimita l-effett fil-passat ta’ dikjarazzjoni preliminari tal-invalidità ta’ att tal-Unjoni, li għandha tiddetermina jekk tistax tiġi prevista eċċezzjoni għal din il-limitazzjoni ratione temporis tal-effett, mogħtija lis-sentenza tagħha, favur il-parti fil-kawża prinċipali li tkun ippreżentat ir-rikors quddiem il-qorti nazzjonali kontra l-miżuri nazzjonali ta’ implimentazzjoni tal-att tal-Unjoni, jew jekk, għall-kuntrarju, anki fir-rigward ta’ din il-parti, dikjarazzjoni tal-invalidità tal-att tal-Unjoni li għandha effett biss għall-futur tikkostitwixxix rimedju adegwat ( 80 ). F’dan il-każ, peress li Fenix qajmet l-invalidità tal-Artikolu 9a quddiem il-qorti tar-rinviju, inqis li, fir-rigward ta’ din il-kumpannija, ma hemmx lok li jiġu limitati ratione temporis l-effetti tas-sentenza li għandha tingħata ( 81 ).

98.

Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal f’dawn il-konklużjonijiet, inqis li l-Kunsill, billi adotta l-Artikolu 9a, ma marx lil hinn mis-setgħa ta’ implimentazzjoni mogħtija lilu mill-Artikolu 291(2) TFUE u mill-Artikolu 397 tad-Direttiva dwar il-VAT, fir-rigward tal-Artikolu 28 ta’ din id-direttiva, u li, konsegwentement, l-imsemmi Artikolu 9a huwa validu.

99.

Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domanda preliminari magħmula mill-First-tier Tribunal (Tax Chamber) (il-Qorti tal-Ewwel Istanza (Awla Fiskali), ir-Renju Unit) kif ġej:

L-eżami tad-domanda preliminari ma żvela l-ebda element ta’ natura li jaffettwa l-validità tal-Artikolu 9a tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kunsill (UE) Nru 282/2011 tal‑15 ta’ Marzu 2011 li jistabbilixxi miżuri ta’ implimentazzjoni fir-rigward tad-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif inkluż bir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kunsill (UE) Nru 1042/2013 tas‑7 ta’ Ottubru 2013, li jemenda r-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011.