—

għal SC Rafinăria Steaua Română SA, minn D. Dascălu, avukat,

—

għall-Gvern Rumen, minn R. H. Radu kif ukoll minn E. Gane u A.‑L. Crişan, bħala aġenti,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn L. Keppenne u L. Lozano Palacios, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn l-Agenţia Naţională de Administrare Fiscală (Aġenzija Nazzjonali tal-Amministrazzjoni Fiskali Rumena, iktar ’il quddiem l-“Agenţia” u SC Rafinăria Steaua Română SA (iktar ’il quddiem “Steaua Română”), dwar talba għal ħlas ta’ interessi relattivi għar-rimbors tardiv tat-taxxa tal-input fuq il-valur miżjud eċċessiva mħallsa (iktar ’il quddiem il-“VAT”) fuq il-VAT li kienet dovuta minn Steaua Română.

3

L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi:

“Fejn, għal perijodu partikolari ta’ taxxa, l-ammont ta’ tnaqqis jeċċedi l-ammont tal-VAT dovuta, l-Istati Membri jistgħu, skond il-kondizzjonijet li huma għandhom jiddeterminaw, jew jagħmlu rifużjoni jew imexxu l-eċċess ’il quddiem għall-perijodu li jmiss.”

4

Skont l-Artikolu 252(2) tad-Direttiva tal-VAT:

“Il-perijodu fiskali [taxxabbli] għandu jkun stabbilit minn kull Stat Membru f’xahar, f’xahrejn jew f’tliet xhur.

L-Istati Membri jistgħu, madankollu, jistabbilixxu perijodi fiskali differenti sakemm dawn ma jaqbżux sena.”

5

Il-proċedura fiskali hija stabbilita permezz tad-digriet tal-Gvern Nru 92 dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali (Ordonanţa Guvernului nr. 92 privind Codul de procedură fiscală), tal-24 ta’ Diċembru 2003 (Monitorul Oficial al României, parti I, Nru 941 tad-29 ta’ Diċembru 2003, ippubblikat mill-ġdid fil-Monitorul Oficial al României, parti I, Nru 513 tal-31 ta’ Lulju 2007), fil-verżjoni tiegħu fis-seħħ fid-data li fiha seħħew il-fatti tal-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali”).

6

L-Artikolu 124(1) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali jipprovdi:

“Il-persuni taxxabbli għandhom id-dritt li jirċievu, fuq is-somom li għandhom jiġu restitwiti lilhom jew rimborsati lilhom mill-fondi pubbliċi, interessi sa mill-jum ta’ wara l-iskadenza tat-terminu previst [...] L-interessi għandhom jitħallsu fuq talba tal-persuni taxxabbli.”

7

Id-digriet tal-Ministeru tal-Ekonomija u l-Finanzi Nru 1857/2007, tal-1 ta’ Novembru 2007 (Monitorul Oficial al României, parti I, Nru 785 tal-20 ta’ Novembru 2007), li japprova l-metodoloġija tal-ipproċessar tad-dikjarazzjonijiet tal-VAT li turi bilanċ negattiv bl-għażla għal rimbors, fil-Kapitolu 1, Taqsima B, punt 6 tiegħu jipprovdi:

“It-talbiet għal rimbors għandhom jiġu pproċessati, fl-ordni kronoloġiku tar-reġistrazzjoni tagħhom fi ħdan il-korp fiskali, f’terminu ta’ 45 jum tal-kalendarju sa mid-data tal-preżentazzjoni tad-dikjarazzjoni tal-[VAT] li turi bilanċ negattiv bl-għażla għal rimbors.”

8

Id-dikjarazzjonijiet tal-VAT ta’ Steaua Română għax-xhur ta’ Diċembru 2007 u ta’ Jannar 2008 wrew bilanċ negattiv ta’ 3697738 leu Rumen (RON), li r-rimbors tiegħu ġie approvat mill-Agenţia wara kontroll.

9

Madankollu, wara dan l-istess kontroll, l-Agenţia abbozzat avviż ta’ impożizzjoni ta’ taxxa li permezz tiegħu hija inkarigat, b’mod illegali, lil Steaua Română b’żewġ obbligi fiskali addizzjonali ta’ ammont ta’ RON 19 002 767 bħala VAT u ta’ RON 5 374 404 bħala penalitajiet moratorji rispettivament. Sussegwentement, hija ħarġet żewġ avviżi li permezz tagħhom hija wettqet rimbors tal-VAT eċċessiva permezz ta’ tpaċija, u b’hekk wasslet għal-likwidazzjoni ta’ dawn iż-żewġ obbligi fiskali.

10

Billi l-ilmenti ta’ Steaua Română kontra l-avviż ta’ impożizzjoni ta’ taxxa u l-avviżi ta’ tpaċija ġew miċħuda, din ippreżentat azzjonijiet ġudizzjarji quddiem il-Curtea de Apel Ploiești li annullat l-imsemmija avviżi permezz ta’ sentenzi tal-4 ta’ Diċembru 2008 u tal-14 ta’ Ottubru 2009. L-appelli mressqa mill-Agenţia minn dawn is-sentenzi ġew miċħuda mill-Înalta Curte de Casaţie şi Justiţie permezz tas-sentenzi tagħha tad-9 ta’ Ġunju 2009 u t-13 ta’ Mejju 2010. Konsegwentement, l-Agenţia kienet obbligata tirrimborsa lil Steaua Română s-somma ta’ RON 3 697 738 mitluba primarjament.

11

Billi bbażat ruħha fuq l-illegalità tal-avviżi ta’ tpaċija u tar-rimbors tardiv tal-ammont tal-VAT paċut illegalment, Steaua Română talbet ukoll lill-Agenţia għall-ħlas tal-interessi fuq dan l-ammont, ikkalkolati sa mill-iskadenza tat-terminu legali ta’ 45 jum previst għall-ipproċessar tad-dikjarazzjonijiet tal-VAT sal-ħlas lura effettiv tal-imsemmi ammont. Hija kkwantifikat l-ammont ta’ dawn l-interessi għal RON 1 793 972.

12

Billi l-Agenţia ma rrispondietx għal din it-talba fit-terminu stabbilit mil-leġiżlazzjoni applikabbli, Steaua Română ppreżentat, f’żewġ okkażjonijiet, pretensjonijiet għall-ħlas ta’ ammont totali ta’ RON 1 793 972 bħala interessi legali.

13

Billi din it-talba ġiet miċħuda permezz ta’ deċiżjoni tal-Agenţia tat-30 ta’ Settembru 2010, permezz ta’ sentenza tal-14 ta’ Frar 2011 il-Curtea de Apel Bucureşti annullat din id-deċiżjoni u kkundannat lill-Agenţia sabiex tħallas lil Steaua Română s-somma ta’ RON 1 793 972 bħala interessi legali sas-27 ta’ Lulju 2009.

14

L-Agenţia ppreżentat appell minn din is-sentenza quddiem l-Înalta Curte de Casaţie şi Justiţie.

15

Fl-appell tagħha, l-Agenţia sostniet b’mod partikolari li l-Curtea de Apel Bucureşti wettqet żball ta’ liġi meta kkundannata għall-ħlas ta’ RON 1 739 972 bħala interessi legali, u dan peress li l-leġiżlazzjoni applikabbli ma tissanzjonax il-mod ta’ kif it-talbiet imressqa mill-persuni taxxabbli huma pproċessati, iżda tissanzjona biss l-iskadenza tat-terminu għall-ipproċessar ta’ dawn it-talbiet. Issa, id-dikjarazzjonijiet tal-VAT kif ukoll it-talbiet l-oħra ppreżentati minn Steaua Română ġew eżaminati b’osservanza tat-termini stabbiliti. Konsegwentement, ebda interessi moratorji ma huma dovuti f’dak li jikkonċerna l-perijodu li matulu l-avviżi ta’ tpaċija kienu fis-seħħ.

16

Steaua Română invokat is-sentenza tat-12 ta’ Mejju 2011, Enel Maritsa Iztok 3 (C-107/10, Ġabra p. I-3873), u rrilevat li, f’din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet b’mod ċar dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT fir-rigward tar-rispett tad-dritt tal-persuni li jirċievu interessi għar-rimbors tardiv ta’ VAT eċċessiva. Konsegwentement, Steaua Română talbet li l-appell jiġi miċħud bħala infondat u essenzjalment sostniet li l-Agenţia ma kinitx osservat it-termini ta’ rimbors tal-VAT.

17

F’dawn iċ-ċirkustanzi, billi bħala qorti tal-appell tal-aħħar istanza l-Înalta Curte de Casaţie și Justiţie ħassitha obbligata tadixxi lill-Qorti tal-Ġustizzja skont it-tielet paragrafu tal-Artikolu 267 TFUE, hija ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari segwenti:

“L-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 124 tal-Kodiċi tal-proċedura fiskali fis-sens li l-Istat ma jkunx responsabbli għall-ħlas tal-interessi fuq is-somom mitluba mid-dikjarazzjoni tal-VAT, għall-perijodu bejn id-data tat-tpaċija ta’ dawn is-somom u d-data tal-annullament tal-atti ta’ tpaċija permezz ta’ deċiżjoni ġudizzjarja, tmur kontra d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 183 tad-Direttiva [...] 2006/112 [...]?”

18

Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT għandux jiġi interpretat fis-sens li huwa jipprekludi sitwazzjoni fejn, persuna taxxabbli li tkun talbet ir-rimbors tal-VAT tal-input eċċessiva mħallsa fuq il-VAT li tkun dovuta minnha, ma tkunx tista’ tikseb mingħand l-amministrazzjoni fiskali ta’ Stat Membru interessi moratorji fuq rimbors imwettaq b’mod tardiv minn din l-amministrazzjoni, għal perijodu li matulu kienu fis-seħħ atti amministrattivi li jeskludu r-rimbors, annullati iktar tard permezz ta’ deċiżjoni ġudizzjarja.

19

F’dan ir-rigward għandu jitfakkar li, minkejja li l-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT la jipprevedi obbligu li jitħallsu interessi fuq il-VAT eċċessiva li għandha tiġi rimborsata u lanqas ma jipprevedi d-data li minnha huma dovuti tali interessi, din iċ-ċirkustanza waħedha ma tippermettix li jiġi konkluż li dan l-artikolu għandu jiġi interpretat fis-sens li l-modalitajiet stabbiliti mill-Istati Membri għar-rimbors tal-VAT eċċessiva huma eżenti minn kull kontroll fir-rigward tad-dritt tal-Unjoni (sentenza Enel Maritsa Iztok 3, iċċitata iktar ’il fuq, punti 27 u 28 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

20

Fil-fatt, għalkemm l-implementazzjoni tad-dritt għar-rimbors tal-VAT eċċessiva stabbilit fl-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT taqa’, bħala prinċipju, taħt l-awtonomija proċedurali tal-Istati Membri, xorta jibqa’ l-fatt li din l-awtonomija hija limitata mill-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività (sentenza Enel Maritsa Iztok 3, iċċitata iktar ’il fuq, punt 29).

21

Barra minn hekk, mill-ġurisprudenza jirriżulta li ċerti regoli speċifiċi li għandhom jiġu osservati mill-Istati Membri matul l-implementazzjoni tad-dritt għar-rimbors tal-VAT eċċessiva jinsiltu mill-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT, interpretat fir-rigward tal-kuntest u tal-prinċipji ġenerali li jirregolaw il-qasam tal-VAT. Fil-fatt, id-dritt tal-persuni taxxabbli li jnaqqsu mill-VAT dovuta minnhom dik li diġà ġiet imposta fuq il-beni akkwistati u s-servizzi riċevuti minnhom bil-quddiem jikkostitwixxi prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT stabbilita mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni. Dan id-dritt jagħmel parti integrali mill-mekkaniżmu tal-VAT u bħala prinċipju ma jistax jiġi limitat. Dan għandu jiġi eżerċitat immedjatament għat-taxxi kollha li jkunu ġew imposti fuq it-tranżazzjonijiet tal-input (sentenza Enel Maritsa Iztok 3, iċċitata iktar ’il fuq, punti 30 sa 32 u l-ġurisprudenza ċċitata).

22

Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li l-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li l-modalitajiet tar-rimbors tal-VAT eċċessiva ma jistgħux jippreġudikaw il-prinċipju ta’ newtralità tas-sistema fiskali tal-VAT billi jġiegħlu lill-persuna taxxabbli ssostni, totalment jew parzjalment, il-piż ta’ din it-taxxa, liema ħaġa timplika, b’mod partikolari, li r-rimbors għandu jitwettaq f’terminu raġonevoli (sentenza Enel Maritsa Iztok 3, iċċitata iktar ’il fuq, punt 33).

23

Għall-istess raġunijiet, meta r-rimbors — lill-persuna taxxabbli — tal-VAT eċċessiva jsir wara terminu raġonevoli, il-prinċipju ta’ newtralità tas-sistema fiskali tal-VAT ikun jirrikjedi li t-telf finanzjarju ġġenerat b’dan il-mod, bi ħsara għall-persuna taxxabbli, permezz tal-indisponibbiltà tas-somom ta’ flus inkwistjoni jiġi paċut permezz tal-ħlas ta’ interessi moratorji.

24

F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li kalkolu tal-interessi dovuti mit-Teżor li ma jiħux bħala bidu tad-dekorrenza l-jum li fih il-VAT eċċessiva suppost kellha tingħata lura skont id-Direttiva tal-VAT huwa, bħala prinċipju, kuntrarju għall-ħtiġijiet tal-Artikolu 183 ta’ din id-Direttiva (sentenza Enel Maritsa Iztok 3, iċċitata iktar ’il fuq, punt 51). Issa, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li, fil-kawża prinċipali, il-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli tipprovdi, bħala prinċipju, għall-kalkolu ta’ interessi moratorji sa mill-iskadenza ta’ terminu ta’ 45 jum stabbilit għall-ipproċessar tad-dikjarazzjonijiet tal-VAT.

25

Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li, mill-perspettiva tal-persuna taxxabbli, ir-raġuni għaliex ir-rimbors tal-VAT eċċessiva seħħ tard ma hijiex ta’ importanza. Ma teżisti ebda differenza rilevanti f’dan il-kuntest bejn rimbors tardiv li jkun seħħ minħabba pproċessar amministrattiv tat-talba li jeċċedi t-termini u dak li jkun seħħ minħabba atti amministrattivi li jeskludu illegalment ir-rimbors u li sussegwentement jiġu annullati permezz ta’ deċiżjoni ġudizzjarja.

26

Fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li dan jipprekludi sitwazzjoni fejn, persuna taxxabbli li tkun talbet ir-rimbors tal-VAT tal-input eċċessiva fuq il-VAT li tkun dovuta minnha, ma tkunx tista’ tikseb, mingħand l-amministrazzjoni fiskali ta’ Stat Membru, interessi moratorji fuq rimbors imwettaq b’mod tardiv minn din l-amministrazzjoni, għal perijodu li matulu kienu fis-seħħ atti amministrattivi li jeskludu r-rimbors, u li sussegwentement kienu ġew annullati permezz ta’ deċiżjoni ġudizzjarja.

27

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Għaxar Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandu jiġi interpretat fis-sens li dan jipprekludi sitwazzjoni fejn, persuna taxxabbli li tkun talbet ir-rimbors tat-taxxa fuq il-valur miżjud tal-input eċċessiva fuq it-taxxa fuq il-valur miżjud li tkun dovuta minnha, ma tkunx tista’ tikseb, mingħand l-amministrazzjoni fiskali ta’ Stat Membru, interessi moratorji fuq rimbors imwettaq b’mod tardiv minn din l-amministrazzjoni, għal perijodu li matulu kienu fis-seħħ atti amministrattivi li jeskludu r-rimbors, u li sussegwentement kienu ġew annullati permezz ta’ deċiżjoni ġudizzjarja.