IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 19.12.2018

COM(2018) 816 final

RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej 2014-2020
Rapport ta’ sinteżi għall-2018 tar-rapporti annwali ta’ implimentazzjoni tal-programm
b’kopertura tal-implimentazzjoni fl-2014-2017

Il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej 2014-2020
Rapport ta’ sinteżi għall-2018 tar-rapporti annwali ta’ implimentazzjoni tal-programm
b’kopertura tal-implimentazzjoni fl-2014-2017

1.Introduzzjoni

L-objettiv tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (“SIE”) huwa li jsaħħaħ il-konverġenza soċjoekonomika, ir-reżiljenza u l-koeżjoni territorjali dejjiema. Il-fondi SIE huma l-akbar sors ta’ appoġġ tal-UE għal oqsma ewlenin li jeħtieġu investimenti li jaqgħu taħt il-prijoritajiet politiċi tal-Kummissjoni ta’ Juncker. Billi jappoġġaw il-ħolqien tal-impjiegi u t-tkabbir, l-investiment fis-Suq Uniku Diġitali u l-Unjoni tal-Enerġija, it-tisħiħ tas-Suq Uniku u tal-governanza ekonomika, dawn l-investimenti jwieġbu għall-ħtiġijiet tal-ekonomija reali u jappoġġaw bidla strutturali u riformi identifikati permezz tal-proċess tas-Semestru Ewropew.

Dan ir-Rapport jipprovdi t-tielet ħarsa ġenerali annwali tal-implimentazzjoni ta’ aktar minn 530 programm ta’ ġestjoni kondiviża (nazzjonali u reġjonali) fuq il-bażi tar-rapporti tal-programm annwali li waslu f’nofs l-2018 1 . Speċifikament, huwa jiġbor fil-qosor l-informazzjoni disponibbli dwar il-prestazzjoni li tkopri l-implimentazzjoni fis-snin 2014 sal-2017 2 .

Wara r-rieżami ta’ nofs it-terminu tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2014–2020 u l-aġġustament tekniku tal-PDG fl-2017, is-sehem tal-UE tal-baġit tal-Fondi SIE żdied b’EUR 6 biljuni għal total ta’ EUR 460 biljun. B’żieda fit-tqabbil fil-kofinanzjament nazzjonali, l-investiment totali ppjanat żdied b’EUR 9 biljuni għal total ta’ EUR 647 biljun.

Sa tmiem l-2017, intgħażlu aktar minn 1,7 miljun proġett madwar l-Ewropa, li jammontaw għal volum ta’ investiment totali ta’ EUR 338 biljun, jew 53 % tat-total previst. Il-valur tal-proġetti magħżula fl-2017 biss kien jirrappreżenta EUR 158 biljun, l-akbar żieda annwali s’issa. Dan jindika biċ-ċar li l-Istati Membri qed ibiddlu l-pjanijiet ta’ investiment fi proġetti konkreti biex jitwasslu benefiċċji ekonomiċi u soċjali sostenibbli.

L-investiment miexi sew f’ħafna mill-oqsma fil-mira bħala prijoritajiet tematiċi tal-UE. Pereżempju, 55 % tal-investiment totali ppjanat fl-SMEs kien allokat għal proġetti. Filwaqt li l-għażla ta’ investimenti f’xi temi għadha inqas mill-medja ġenerali, naqsu d-differenzi fir-rati tal-għażla. Pereżempju, ir-rati tal-għażla tal-azzjonijiet klimatiċi u tal-investiment fl-ekonomija diġitali tjiebu sa tmiem l-2017. Rapporti aktar riċenti mill-programmi tal-politika ta’ koeżjoni jindikaw progress qawwi kontinwu fl-għażla tal-proġetti sat-30 ta’ Settembru 2018, b’67 % tal-fondi allokati għall-proġetti. Din hija żieda ta’ EUR 66 biljun f’9 xhur li ġġib it-total tal-investiment deċiż għal aktar minn EUR 400 biljun.

Il-proġetti magħżula rrappurtaw nefqa totali ta’ kważi EUR 96 biljun sal-aħħar tal-2017, li aċċellerat u aktar milli rdoppjat fi 12-il xahar. Sa tmiem l-2017, 16 % tal-fondi totali disponibbli għall-perjodu tħallsu lill-Istati Membri mill-baġit tal-UE. (Dan laħaq 23% sa tmiem Ottubru 2018.) Minkejja dan, l-implimentazzjoni tal-programmi ta’ żvilupp rurali qiegħda fit-triq it-tajba. Sal-ħarifa 2018, il-benefiċjarji appoġġati mill-FAEŻR rċevew ’il fuq minn EUR 33,8 biljun, li jirrappreżenta kważi 33 % tal-pakkett finanzjarju totali disponibbli għall-perjodu ta’ programmazzjoni.

Il-prestazzjoni ġenerali tad-data rrappurtata sal-aħħar tal-2017 turi li

-miljun negozju kienu fil-mira b’appoġġ biex titjieb il-produttività u t-tkabbir tagħhom jew biex jinħolqu l-impjiegi;

-15,3 miljun ruħ ngħataw appoġġ biex ifittxu impjieg, taħriġ jew edukazzjoni jew li bbenefikaw minn miżuri ta’ inklużjoni soċjali;

-15 % tal-erja agrikola totali hija koperta b’azzjonijiet relatati mal-klima u mal-ambjent biex titjieb il-ġestjoni tal-bijodiversità, tal-ħamrija u tal-ilma.

It-Taqsima 2 ta’ hawn taħt tipprovdi ħarsa ġenerali tal-progress fl-implimentazzjoni sa tmiem l-2017. It-Taqsima 3 tippreżenta f’aktar dettall il-progress skont il-qasam tematiku ewlieni. It-Taqsima 4 tippreżenta sinteżi tal-evalwazzjonijiet imwettqa s’issa mill-Istati Membri.

2.Ħarsa ġenerali tal-progress fl-implimentazzjoni

Biex jikkoincidi ma’ dan ir-Rapport, il-Pjattaforma 3 ta’ Data Miftuħa tal-Fondi SIE (ESI Funds Open Data Platform) ġiet aġġornata biex jintwera l-volum finanzjarju tal-għażla tal-proġetti u t-tbassir u l-kisbiet għall-indikaturi komuni kif irrappurtat mill-programmi fir-rapporti annwali tagħhom tal-2018. Id-data disponibbli skont l-Istat Membru, il-programm, it-tema u l-Fond SIE. Il-pjattaforma turi l-valuri l-aktar riċenti rrappurtati, li jistgħu ivarjaw mid-data disponibbli wara li jtemmu dan it-test.

2.1.Ħarsa ġenerali lejn il-progress finanzjarju

Matul l-2017 l-investiment totali ppjanat previst taħt il-Fondi SIE ġie soġġett għal għadd ta’ emendi li wasslu għal żieda netta. Ir-rieżami ta’ nofs it-terminu tal-qafas pluriennali 2014–2020 wassal għal żieda fl-allokazzjoni għall-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ (“YEI”) (ara l-Kaxxa 2). Aġġustament tekniku ibbażat fuq il-kalkolu mill-ġdid tal-allokazzjonijiet finanzjarji taħt il-politika ta’ Koeżjoni wassal għal żieda netta tal-baġits tal-FEŻR u tal-FSE. Skont il-FAEŻR kien hemm xi trasferimenti ulterjuri fil-livell nazzjonali mill-Politika Agrikola Komuni (“PAK”) tal-Pilastru 1 għall-Programmi ta’ Żvilupp Rurali.

Fir-rapporti annwali tagħhom tal-2018, l-Istati Membri rrappurtaw żieda fl-allokazzjonijiet finanzjarji għall-proġetti magħżula. Il-volum totali tal-proġetti magħżula għall-appoġġ kien ta' EUR 338 biljun li jirrappreżentaw 53 % tal-volum totali tal-investiment ippjanat għall-perjodu 2014–2020. Il-kontribuzzjoni tal-UE għall-proġetti magħżula hija stmata li tammonta għal EUR 240 biljun. Dik ir-rata ġenerali tal-għażla tal-proġetti hija komparabbli mal-istess perjodu tal-aħħar perjodu ta’ programmazzjoni.

L-Annessi 1.1 u 1.2 juru r-rendikont skont il-fond tal-volumi tal-għażla tal-proġetti fi tmiem l-2017 u fil-ħarifa tal-2018, rispettivament. L-Anness 2.1 u 2.2 jippreżentaw l-istess data finanzjarja kif irrappurtata minn kull Stat Membru. (F’9 xhur minn tmiem l-2017 'l hawn, il-volum finanzjarju totali tal-politika ta’ koeżjoni tal-proġetti magħżula żdied għal EUR 66 biljun sal-ħarifa 2018, u issa laħaq 67 % tal-investiment ippjanat.)

Meta jitqabblu dawn iż-żewġ snap shots ma’ snin preċedenti, huwa evidenti li x-xejriet tal-implimentazzjoni huma dinamiċi. Sal-ħarifa tal-2018, kien hemm rati tal-għażla tal-proġetti aktar omoġenji globalment madwar objettivi tematiċi differenti. Madankollu, id-dewmien f’rati tal-għażla preċedenti f’xi temi u f'xi Stati Membri xorta għadu rifless f’nefqa inqas mill-medja. Il-graff ta’ hawn taħt juri grad għoli ta’ varjabbiltà fl-għażla u r-rati ta’ nfiq skont l-Istat Membru fi tmiem l-2017 meta mqabbla mal-medji tal-Fond SIE.

Graff: Fondi SIE: plott ta’ dispersjoni tal-għażla tal-Istati Membri u tan-nefqa tal-2017

Sors: Pjattaforma ta’ Data Miftuħa tal-Fondi SIE, il-Kummissjoni Ewropea
Noti: L-assi vertikali =% tal-għażla; L-assi orizzontali =% tan-nefqa

Dan il-graff juri li r-rata tal-għażla għolja ma tirriżultax awtomatikament f’nefqa immedjata. In-nefqa se tkun aktar kajmana biex jimmaterjalizzaw proġetti li għad iridu jkunu ppjanati jew akkwistati, fejn il-biċċa l-kbira tal-proġetti huma ta’ natura pluriennali jew il-proġetti huma immaturi.

F’termini ta’ pagamenti mill-baġit tal-UE lill-Istati Membri, tħallas total ta’ EUR 75 biljun sa tmiem l-2017 (16 % tat-total previst, inklużi pagamenti ta’ prefinanzjament u interim tan-nefqa ddikjarata). Id-dispożizzjonijiet regolatorji għall-perjodu 2014–2020 (eż. regola N+3, il-livell ta’ prefinanzjament) ipprovdew inċentivi limitati għall-Istati Membri biex jinkoraġġixxu bidu veloċi għall-implimentazzjoni. Minkejja r-rata baxxa ta’ eżekuzzjoni b’mod ġenerali, l-eżerċizzju ta’ diżimpenn N+3 fl-2017 ikkonċerna biss ftit programmi adottati fl-2014. B’kollox, EUR 30 miljun biss ġew diżimpenjati taħt il-programmi tal-politika ta’ koeżjoni. Ir-regola ta’ diżimpenn jinħtieġ li madankollu tinkoraġġixxi d-dixxiplina finanzjarja fl-2018. Għadd kbir ta’ programmi tal-Fondi SIE adottati fl-2015 se jkollhom bżonn iħaffu b’mod drastiku d-dikjarazzjoni tan-nefqa.

2.2.Il-Progress lejn il-kisba tal-objettivi tal-programm

Ir-rapporti annwali tal-2018 jipprovdu informazzjoni dwar il-progress lejn il-miri u l-objettivi tal-programmi. Sa tmiem l-2017, l-Istati Membri u r-reġjuni għażlu 1,7 miljun proġett, li jvarjaw minn investimenti f’infrastruttura kbira għal appoġġ lill-azjendi agrikoli.

Iċ-ċifri primarji tal-prestazzjoni rrappurtati minn dawk il-proġetti sal-aħħar tal-2017 għal indikaturi komuni huma:

-(1) miljun intrapriża se jibbenefikaw minn proġetti magħżula (50 % tal-mira) b’appoġġ lil 450 000 intrapriża li diġà tlestew 5 ;

-15-il miljun parteċipant ibbenefikaw minn proġetti appoġġati mill-FSE u mill-YEI;

-Sa issa ġew appoġjati miljun proġett biex jgħinu lis-settur agrikolu u n-negozji rurali jsiru aktar kompetittivi u biex jinħolqu u jinżammu l-impjiegi fiż-żoni rurali;

-26 miljun ettaru ta’ art agrikola jew 15 % tal-Erja Agrikola Utilizzata (EAU) huma magħżula għal appoġġ għall-ġestjoni tat-territorju sabiex ikun hemm ħarsien aħjar tal-bijodiversità;

-56 % tal-popolazzjoni totali rurali (163 miljun abitant) huma koperti minn 2 700 Grupp ta' Azzjoni Lokali LEADER (GAL) magħżula skont l-FAEŻR;

-mit-368 Grupp ta’ Azzjoni Lokali tas-Sajd (FLAGs) magħżula, 70 % huma operattivi.

Il-punt fokali tal-programmi 2014-2020 dwar il-loġika ta’ intervent u dwar l-użu usa’ ta’ indikaturi komuni speċifiċi għall-fond qed iwassal għal rappurtar dwar il-prestazzjoni aktar robust u koerenti. Ir-rapporti tal-programm tal-2018, fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, jippreżentaw sors ta’ informazzjoni ħafna aktar vasta fuq il-prestazzjoni, f’termini ta’ indikaturi komuni, milli fi snin preċedenti. Ġeneralment, il-valuri rrappurtati juru r-relazzjoni plawżibbli bejn il-miri tal-indikatur u l-valuri minn proġetti magħżula. Fejn jinstabu inkonsistenzi fir-rappurtar dawn huma riċerkati mal-programmi. Il-proċess tal-verifika ta’ kwalità tar-rapporti annwali wassal għall-korrezzjoni ta’ ċerti żbalji fir-rappurtar. Il-Kummissjoni tantiċipa li n-nuqqasijiet li fadal jistgħu jiġu eliminati permezz ta’ rappurtar imtejjeb permezz tal-programmi u/jew iż-żieda ta’ miri.

Il-kisba ta' assigurazzjoni dwar id-data tal-prestazzjoni rrappurtata lill-Kummissjoni hija kruċjali għall-allokazzjoni tar-riżerva ta’ prestazzjoni fl-2019. Fl-2017, il-Kummissjoni u l-awtoritajiet ta’ awditjar nazzjonali diġà bdew jeżaminaw is-sistemi fis-seħħ u d-data li ġiet irrappurtata s’issa. L-awditi tas-sistema mmirati ffukaw fuq il-ġestjoni u r-rappurtar tad-data tal-prestazzjoni mill-awtoritajiet tal-programmi. Il-maġġoranza l-kbira tal-awditi mwettqa s’issa mill-Kummissjoni waslu għal evalwazzjoni ġenerali pożittiva tal-affidabbiltà tas-sistemi ttestjati, ħlief għal ftit programmi li għalihom is-sistemi ta’ defiċjenza serja jew ineżattezzi tad-data serji ġew identifikati. Ir-riżultati tal-awditjar tal-Kummissjoni se jiġu kkomplementati minn ħidma mwettqa minn awtoritajiet nazzjonali tal-awditjar li għandhom jiġu rrappurtati fir-rapporti annwali ta’ kontroll tagħhom ta’ Frar 2019.

3.Ħarsa ġenerali lejn l-implimentazzjoni skont temi ewlenin

Dan ir-rapport jagħti ħarsa ġenerali lejn il-progress fl-implimentazzjoni tal-Fondi SIE ta’ aktar minn 530 programm, fl-2014 sa sal-2017, f’termini tal-volum finanzjarju tal-proġetti magħżula u tal-progress fl-intermedjar u t-twettiq tal-outputs u tar-riżultati komuni. Is-sors ta’ din id-data huwa l-kontenut tar-rapporti tal-programm annwali tal-2018.

L-Annessi jipprovdu ħarsa ġenerali tal-volum finanzjarju u tar-rata tal-għażla tal-proġetti rrappurtati skont l-objettiv tematiku u l-Istati Membri kif kienu jinsabu fi tmiem l-2017 u sal-ħarifa tal-2018 għall-Fondi SIE. Fir-rigward l-indikaturi, dan ir-Rapport jiġbor fil-qosor il-kisbiet skont l-indikaturi komuni għal kull Fond u tal-kontribuzzjoni mistennija mill-proġetti magħżula. Jingħataw ukoll eżempji tal-proġetti li diġà huma appoġġati.

3.1.Ir-Riċerka u l-Innovazzjoni, l-ICT u l-kompetittività tal-SMEs

Kumplessivament, madwar EUR 184 biljun huma ppjanati f’investimenti f’dan il-qasam, prinċipalment mill-FEŻR u mill-FAEŻR. Proġetti li jammontaw għal madwar 51 % ta’ dan l-ammont (aktar minn EUR 97 biljun 6 ) ġew magħżula sa tmiem l-2017 b’madwar 13 % jew EUR 24 biljun f’nefqa rrappurtata.

3.1.1.Riċerka u Innovazzjoni 7

L-EUR 34 biljun allokati għal proġetti ta’ riċerka u innovazzjoni speċifiċi taħt il-FEŻR u l-FAEŻR jirrappreżentaw 51 % tat-total ippjanat għall-2014-2020. In-nefqa rrappurtata ammontat biss għal 8 % ta’ dan it-total.

Kien imbassar li sa tmiem l-2017, 43 500 ditta kienu se jibbenefikaw mill-iskemi tal-FEŻR magħżula li jippromwovu l-kooperazzjoni mal-istituti tar-riċerka (69 % tal-mira), b’7 000 azzjoni ta’ kooperazzjoni li diġà tlestew. Hu previst li mill-investimenti f’infrastruttura mtejba tar-Riċerka u l-Iżvilupp Teknoloġiku se jibbenefikaw 71 500 riċerkatur (55 % tal-mira) li minnhom 15 000 diġà għandhom dan l-aċċess. Il-monitoraġġ ta’ appoġġ għal prodotti ġodda (inklużi s-servizzi) juri wkoll progress importanti b’35 450 prodott “ġdid għall-impriża” (“new-to-firm”) fil-mira ta' operazzjonijiet magħżula (55 % tal-mira), b’3 700 li diġà tlestew.

Il-finanzjament mill-FAEŻR għal proġetti magħżula kien jammonta għal EUR 8 biljun sal-aħħar tal-2017. Fil-qasam tar-R&I, l-Isħubija Ewropea għall-Innovazzjoni għall-agrikoltura qed issir mezz effettiv għall-innovazzjoni, li tgħaqqad bdiewa, riċerkaturi, konsulenti u negozji flimkien f’3 097 proġett ta’ innovazzjoni prattika. Dawn il-proġetti għandhom potenzjal importanti biex joħolqu soluzzjonijiet innovattivi sabiex l-agrikoltura ssir aktar intelliġenti, aktar effiċjenti u aktar sostenibbli. Ir-riżultati ta’ dawn il-proġetti huma kondiviżi fil-pjattaforma tal-EIP-AGRI, li tipprovdi diversi ideat ġodda u ispirazzjoni għall-komunità agrikola. Sa tmiem l-2017, tnedew 667 proġett ta’ innovazzjoni interattiv (21 % tal-mira).

3.1.2.L-Ekonomija Diġitali

Stima ta’ EUR 9,8 miljun ġew allokati għal proġetti fl-ambitu tat-temi tal-ekonomija diġitali fi tmiem l-2017 (48 % mit-total ippjanat). L-għażla tal-proġetti wriet titjib importanti fl-2017. Nefqa - 5 % tat-total ippjanat - għadha lura meta mqabbla mal-medja tal-UE, marbuta mal-bidu kajman tal-implimentazzjoni taħt din it-tema.

L-għażla tal-proġetti appoġġati mill-FEŻR sabiex iwasslu għal titjib tal-aċċess għall-broadband s’issa rreġistrat progress sinifikanti b’4,3 miljun unità domestika huma mistennija li jibbenefikaw (30 % tal-mira), għalkemm huma biss 227 000 unità domestika li diġà għandhom aċċess permezz ta' proġetti implimentati. B’għażla tardiva u perjodi twal ta’ implimentazzjoni, il-probabbiltà li tinkiseb il-mira ser issir aktar ċara biss aktar tard fil-perjodu. F’termini ta’ titjib tal-użu tal-IT u involviment fil-kummerċ elettroniku, 16 000 intrapriża diġà jinsabu fil-mira ta’ proġetti magħżula (19 % tal-mira).

L-appoġġ taħt il-FAEŻR għandu l-għan li jtejjeb l-aċċess għal servizzi u infrastruttura tal-ICT għal 18-il miljun ċittadin li jgħixu f’żoni rurali. Dan qed isir permezz ta’ 4 400 proġett ta’ investiment. S’issa, 36 % tal-fondi allokati biex jitjiebu s-servizzi tal-ICT f’żoni rurali ġew allokati għal proġetti u 1 255 000 resident rurali (7 % tal-valur ta’ mira rispettiv) diġà qed jibbenefikaw minn servizzi mtejba.

3.1.3.It-titjib fil-kompetittività tal-SMEs

Il-Kompetittività tal-SMEs hija prijorità skont il-programmi tal-FEŻR, tal-FAEŻR u tal-FEMS. Ġie allokat appoġġ mill-UE ta’ madwar EUR 53 biljun għal proġetti speċifiċi sa tmiem l-2017 (55 % tat-total ippjanat). B’nefqa ta’ aktar minn EUR 17-il biljun li tirrappreżenta 18 % tat-total ippjanat, il-progress fit-twassil ta’ investiment hu 'l fuq mill-medja.

Il-FEŻR tappoġġa firxa wiesgħa ta’ miżuri mmirati lejn ħtiġijiet speċifiċi tal-SMEs. L-objettivi ewlenin jinkludu l-ħolqien tal-impjiegi, l-appoġġ għan-negozji li għadhom jibdew, it-tkabbir tal-produttività, appoġġ għall-internazzjonalizzazzjoni u żieda fil-kummerċ u provvista ta’ aċċess għal finanzjament. Il-finanzjament diġà mogħti se jappoġġa:

·427 000 SME (52 % tal-mira); diġà tlesta appoġġ lil 127 000 SME;

·280 000 impjieg li huma mistennija li se jinħolqu direttament fid-ditti fil-mira (67 % tal-mira); diġà nħolqu 42 000 impjieg;

·il-ħolqien ta’ negozji ġodda: 74 000 negozju ġdid ġew fil-mira taħt proġetti magħżula (46 % tal-mira); diġà tlesta appoġġ lil 19 400 minnhom.

Il-FAEŻR jappoġġa soluzzjonijiet li jħeġġu l-intraprenditorija u l-impjiegi fil-biedja u negozji rurali u jtejbu l-vijabbiltà ekonomika tagħhom u r-reżiljenza. Sa tmiem l-2017,

·aktar minn 112 000 azjenda agrikola rċevew appoġġ fl-investiment sabiex jiffaċilitaw ir-ristrutturar u l-modernizzazzjoni u jiksbu gwadanni fil-produttività (25 % tal-mira) u aktar minn 49 % tal-baġit allokat għal għajnuna għall-bidu u appoġġ għall-investiment f’attivitajiet mhux agrikoli f’żoni rurali ġie impenjat;

·51 000 ibidwi żagħżugħ li jġibu enerġija ġdida u għandhom il-potenzjal li jisfruttaw il-benefiċċji sħaħ tat-teknoloġija f’termini ta’ żieda fil-produttività u s-sostenibbiltà rċevew għajnuna tal-bidu;

·125 200 azjenda agrikola rċevew appoġġ fl-għamla ta’ għodod għall-ġestjoni tar-riskji biex titnaqqas l-inċertezza dwar il-futur li tista' tikkomprometti l-kompetittività tal-bdiewa;

·57 200 azjenda agrikola ġew megħjuna biex jipparteċipaw fi skemi ta’ kwalità.

Taħt il-FEMS, 62 % tal-proġetti magħżula sa tmiem l-2017 jiffukaw fuq l-iżvilupp tal-SMEs.

3.2.Ekonomija b’livell baxx ta’ emissjonijiet ta’ karbonju, it-tibdil fil-klima, l-ambjent u t-trasport u n-netwerks tal-enerġija

Il-Fondi SIE jinvestu aktar minn EUR 264 biljun fl-oqsma li jindirizzaw l-iżvilupp sostenibbli. Fi tmiem l-2017, aktar minn EUR 142 biljun diġà kienu allokati għal proġetti speċifiċi, li jirrappreżentaw madwar 54 % tal-ammont totali tal-fondi kollha li jikkontribwixxu direttament (il-FEŻR, il-FK, il-FAEŻR u l-FEMS 8 . Kienet irrappurtata stima ta' nefqa ta' EUR 50 biljun li tirrappreżenta medja ta’ 19 %, b’varjazzjonijiet sinifikanti skont l-objettivi tematiċi.

3.2.1.Ekonomija b’Livell Baxx ta’ Emissjonijiet ta’ Karbonju

Fir-rigward tal-prijoritajiet tal-ekonomija b’livell baxx ta’ emissjonijiet ta’ karbonju, ġew allokati EUR 28 biljun (45 % tal-investiment ippjanat) b’infiq ta’ EUR 4,6 biljun (7 %). Filwaqt li r-rata tal-għażla tjiebet u issa qed toqrob lejn il-medja, l-infiq medju baxx jirrifletti d-dewmien tar-rata inizjali ta’ approvazzjoni tal-proġetti u l-isfidi għall-espansjoni tal-attività tal-investiment f’xi temi speċifiċi tal-investiment bħall-effiċjenza enerġetika.

Il-kisbiet mistennija minn sforz ta’ investiment f’enerġija b’livell baxx ta’ karbonju juru tbassir imtejjeb minn proġetti magħżula:

·dwar l-enerġija rinnovabbli il-proġetti magħżula sa tmiem l-2017 għandhom l-għan li jinstallaw 6 300 megawatt ta’ kapaċità (80 % tal-mira) b’590 MW installati sa issa;

·il-proġetti huma magħżula biex jirrinnovaw 330 000 unità domestika biex itejbu l-prestazzjoni tal-enerġija (39 % tal-mira); 84 000 rinnovazzjonijiet ġew implimentati sa tmiem l-2017;

·f’termini tal-mira għall-iffrankar tal-enerġija f’bini pubbliku, aktar minn 3 terawatt/siegħa ta’ enerġija huma ppjanati biex jiġu preżervati permezz ta’ proġetti magħżula (59 % tal-mira).

L-appoġġ taħt il-FAEŻR jinkludi l-miżuri tal-investiment, il-miżuri tal-ġestjoni tal-art, kif ukoll it-trasferiment tal-għarfien u l-pariri. Sa tmiem l-2017, 75 % tal-azzjonijiet immirati lejn l-assorbiment u l-konservazzjoni tal-karbonju f’art agrikola u art imsaġġra tlestew, li jirrappreżenta livell ta’ lħuq ta’ rata ta’ 73 % tal-mira korrispondenti. Ġew approvati 16,6 % tal-proġetti fil-qasam tal-enerġija rinnovabbli.

3.2.2.Adattament għat-tibdil fil-klima u l-prevenzjoni tar-riskji

Fir-rigward tal-adattament għat-tibdil fil-klima u l-prevenzjoni tar-riskju, ġew magħżula proġetti ta’ volum totali ta’ EUR 24 biljun (58 % tat-total ppjanat) b’infiq ta’ madwar EUR 14-il biljun (33 %).

Żewġ indikaturi komuni tal-FEŻR b’mod partikolari jfittxu li jiġbru l-progress fl-investimenti biex jitnaqqsu r-riskji relatati mal-klima permezz ta’ miżuri ta’ adattament. Sa tmiem l-2017,

·17,5 miljun persuna se jibbenefikaw minn miżuri ta’ protezzjoni magħżula kontra l-għargħar;

·19-il miljun persuna se jibbenefikaw minn miżuri ta’ protezzjoni magħżula kontra l-għargħar;

Iż-żewġ ċifri jaqbżu l-miri stabbiliti 10 ; dan juri progress ċar fl-indirizzar tar-riskji marbuta mat-tibdil fil-klima.

F’żoni rurali, il-FAEŻR jipprovdi appoġġ għall-preservazzjoni u t-tisħiħ tal-bijodiversità, it-titjib fil-ġestjoni tal-ilma u l-ħamrija, tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra u tal-ammonijaka mill-produzzjoni agrikola. Minimu ta’ 30 % ta’ kull programm għall-iżvilupp rurali huwa allokat għal azzjonijiet li jiffavorixxu l-ambjent u l-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih. L-ammonti attwali li l-Istati Membri allokaw għal proġetti f’dan il-qasam jaqbżu dan il-minimu bil-bosta, b’medja tal-UE ta’ 57,6 % allokata għal miżuri relatati mal-ambjent u l-klima.

3.2.3.Ambjent u effiċjenza fir-riżorsi

Fir-rigward tal-prijoritajiet tal-ambjent u l-effiċjenza fir-riżorsi, ġew allokati EUR 45 biljun għal proġetti (52 % tal-investiment ippjanat) b’nefqa ta’ madwar EUR 19-il biljun (22 %).

Wara dewmien iktar qabel fl-għażla, il-kapaċità għar-riċiklaġġ tal-iskart ta’ 1,8 miljun tunnellata issa hija magħżula għall-appoġġ (34 % tal-mira). Bl-istess mod, hemm progress tajjeb fl-għażla ta’ proġetti biex itejbu trattament tad-dranaġġ għal 14,5 miljun ruħ (85 % tal-mira) u jtejbu l-provvista tal-ilma għal 7,3 miljun persuna (58 % tal-mira).

Il-FAEŻR appoġġa proġetti għat-titjib fil-bijodiversità b’26 miljun ettaru ta’ art agrikola (87 % tal-mira). Kollox ma’ kollox 40 % tal-art agrikola totali hija koperta b’azzjonijiet relatati mal-klima u mal-ambjent, inkluża żona b'restrizzjonijiet naturali. Barra minn hekk, 18 % tal-art agrikola tal-UE hija maħsuba li tiġi taħt rekwiżiti għall-ġestjoni tal-bijodiversità, bi 15 % tal-art agrikola li tinħtieġ tkun soġġetta għal ġestjoni aħjar tal-ħamrija u bi 15 % għal ġestjoni aħjar tal-ilma. Sar ukoll progress sinifikanti lejn il-mira ta’ kopertura ta’ 3,3 % ta’ art agrikola b’kuntratti ta’ mmaniġġar bil-għan li jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett serra u tal-ammonja; kważi 2 % diġà hi koperta. Bl-istess mod, sar progress tajjeb lejn il-mira ta’ unitajiet ta’ bhejjem li jkunu soġġetti għal investimenti li jgħinu biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett serra u tal-ammonja, b’rata ta’ tlestija ta’ 33 %.

Madwar 24 % tal-proġetti kollha magħżula għall-appoġġ mill-FEMS sa tmiem l-2017 jippromwovu l-effiċjenza fir-riżorsi u l-ħarsien tal-ambjent. Ħafna minn dawn il-proġetti għandhom l-għan li jħarsu u li jreġġgħu lura l-bijodiversità tal-baħar billi jżidu b’mod sostanzjali l-kontroll fiżiku tal-ħatt l-art u jnaqqsu l-volum tal-qabdiet inċidentali u b’hekk jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-Politika Komuni tas-Sajd.

3.2.4.Netwerks strateġiċi

Fir-rigward tal-investiment fin-netwerks strateġiċi, huma ppjanati investimenti sinifikanti tat-TEN-T u ta’ trasport ieħor, taħt il-FEŻR u l-Fond ta’ Koeżjoni. Kumplessivament, l-għażla tal-proġetti sa tmiem l-2017 kienet tammonta għal EUR 44 biljun (62 % tat-total ippjanat) b’nefqa ta’ EUR 12-il biljun (17 %).

Fost l-indikaturi tat-trasport, huwa rrappurtat progress importanti f’termini ta’ proġetti ferrovjarji u tat-toroq magħżula:

·2 700 km ta’ rikostruzzjoni ta’ linji ferrovjarji, inklużi l-linji ferrovjarji TEN-T (45 % tal-mira); il-proġetti implimentati jkopru 5 % modesta tal-mira s’issa.

·7 500 km ta’ rikostruzzjoni tat-toroq (75 % tal-mira) 690 km minnhom huma fit-TEN-T (90 % tal-mira). L-implimentazzjoni tar-rikostruzzjoni tat-toroq tat-TEN-T laħqet 300 km (30 % tal-mira).

3.3.Impjiegi, inklużjoni soċjali u edukazzjoni

F’dan il-qasam huma ppjanati aktar minn EUR 172 biljun, b’mod partikolari mill-FSE, bil-FEŻR, il-FAEŻR u l-FEMS li wkoll se jkunu qegħdin jinvestu. Fi tmiem l-2017, proġetti li jammontaw għal madwar EUR 85 biljun ġew magħżula, li jirrappreżentaw kważi 50 % tal-allokazzjoni totali ppjanata. L-infiq globali kien kważi EUR 23 biljun jew 13 % tat-total ippjanat.

F’termini aggregati, il-programmi tal-FSE u tal-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ diġà taw l-kisbiet li ġejjin:

·15,3-il miljun parteċipant appoġġat, inklużi 7,9 miljun persuna qiegħda u 4,9 miljun parteċipant inattiv;

·2,8 miljun parteċipanti qiegħda fit-tul appoġġati;

·fost il-parteċipanti kollha 1,4 miljun kienu f’impjieg, 1,9 miljun kisbu kwalifika u 870 000 parteċipant kienu qegħdin isegwu kors edukattiv jew ta’ taħriġ bis-saħħa tal-appoġġ tal-FSE jew tal-YEI.

Fost dawn il-parteċipanti, dawk b’ħiliet baxxi jirrappreżentaw 46 % tal-parteċipanti; 16 % kienu migranti, kellhom sfond barrani jew kienu minn minoranzi (inklużi l-komunitajiet marġinalizzati bħar-Roma).

L-irduppjar tal-għadd ta’ parteċipanti FSE u YEI sa tmiem l-2016 jindika b’mod ċar l-aċċellerazzjoni drastika fl-implimentazzjoni tal-proġetti fuq il-post.

3.3.1.Impjiegi

Madwar EUR 30 biljun ġew allokati għal proġetti ta’ impjieg sostenibbli u ta’ kwalità b’mod predominanti mill-FSE u l-YEI sa tmiem l-2017, li jirrappreżentaw 51 % tas-EUR 60 biljun ippjanati. Sa tmiem l-2017 taħt l-objettiv tal-impjiegi:

·7,4 miljun parteċipant ġew appoġġati;

·722 000 parteċipant kisbu kwalifika;

·1,1 miljun parteċipant sabu impjieg, inkluż impjieg għal rashom.

L-investimenti f’dan il-qasam qed ikollhom prestazzjoni tajba bl-eċċezzjoni ta’ investimenti relatati mal-modernizzazzjoni tal-istituzzjonijiet tas-suq tax-xogħol, li għalihom ir-rata tal-għażla tal-proġetti kienet għadha anqas minn 20 % sa tmiem l-2017.

Sa tmiem l-2017, aktar minn EUR 246 miljun intefqu taħt il-FAEŻR biex jiġu indirizzati l-impjiegi fl-agrikoltura u ż-żoni rurali, biex jippromwovu l-inklużjoni soċjali, u biex trawwem it-tagħlim tul il-ħajja u t-taħriġ vokazzjonali fl-agrikoltura u l-forestrija.

Madwar 11 % tal-proġetti kollha magħżula għall-appoġġ mill-FEMS sa tmiem l-2017 jippromwovu impjiegi sostenibbli u ta’ kwalità u jappoġġaw il-mobbiltà tal-forza tax-xogħol. Ħafna minn dawn il-proġetti għandhom l-għan li jippromwovu l-kapital uman, id-djalogu soċjali u n-netwerking.

3.3.2.Inklużjoni soċjali

Sal-aħħar tal-2017, madwar EUR 30 biljun ġew allokati għal proġetti li jindirizzaw l-inklużjoni soċjali, li jirrappreżentaw 46 % mit-EUR 63,7 biljun predominantement iffinanzjati minn programmi tal-FSE, bl-appoġġ tal-FEŻR għal infrastrutturi tas-saħħa u dawk soċjali. Taħt dan l-objettiv:

·ġew appoġġati 3,3 miljun parteċipant

·220 000 parteċipant sabu impjieg, inkluż impjieg għal rashom;

·152 000 parteċipant kisbu kwalifika;

·164 000 parteċipant inattiv ġew impenjati fi tfittix ta’ impjieg;

·42,5 miljun ċittadin issa huma mistennija li jibbenefikaw mill-appoġġ tal-FEŻR allokat għall-modernizzazzjoni tas-sistemi tas-saħħa.

Fl-2017, l-investimenti fl-integrazzjoni soċjoekonomika ta’ komunitajiet emarġinati bħar-Rom qabdu ċertu ritmu. Madankollu, l-investimenti fil-qasam tal-intraprenditorija soċjali u l-iżvilupp lokali mmexxija mill-komunità għadhom lura.

F’żoni rurali, il-FAEŻR jappoġġa strateġiji tal-iżvilupp lokali li jippromwovu l-inklużjoni soċjali, it-tnaqqis tal-faqar u t-trawwim tal-iżvilupp ekonomiku taħt l-approċċ LEADER. Sal-lum, 58 % tan-nies li jgħixu f’żoni rurali (li jirrappreżenta madwar 111 % tal-mira) huma koperti minn aktar minn 3 400 strateġija ta’ żvilupp lokali implimentati minn Gruppi ta’ Azzjoni Lokali (GAL) li bbenefikaw minn 18 % tal-fondi pubbliċi disponibbli.

3.3.3.Edukazzjoni

Sal-aħħar tal-2017, stima ta' madwar EUR 25 biljun ġew allokati għal proġetti li jindirizzaw l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, li jirrappreżentaw 52 % mid-EUR 49 biljun predominantement iffinanzjati minn programmi tal-FSE, bl-appoġġ tal-FEŻR għal infrastrutturi tal-edukazzjoni. L-infiq ammonta għal kważi EUR 6 biljun (13 % tat-total ippjanat). Taħt dan l-objettiv:

·Ġew appoġġati 4,5 miljun parteċipant;

·miljun parteċipant kisbu kwalifika;

·583 000 parteċipant bdew jieħdu edukazzjoni jew taħriġ;

·1,8 miljun student (26 % tal-mira) għandhom jibbenefikaw minn proġetti tal-FEŻR li jinvestu fl-infrastruttura tal-iskejjel;

L-investimenti f’dan il-qasam huma fit-triq it-tajba fejn ir-rata tal-għażla tal-proġetti laħqet it-52 %. L-implimentazzjoni tal-attivitajiet fil-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali hija l-iktar waħda avvanzata kemm f’termini tal-għażla tal-proġetti kif ukoll fir-rati tal-implimentazzjoni.

3.4.It-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali u l-amministrazzjoni pubblika effiċjenti

Sal-aħħar tal-2017, stima ta' madwar EUR 3 biljuni ġew allokati għal proġetti li jindirizzaw il-kapaċità u r-riformi istituzzjonali, li jirrappreżentaw 48 % mis-EUR 6,4 biljuni ippjanati (predominantement minn programmi tal-FSE, bl-appoġġ tal-FEŻR ukoll fl-Estonja, l-Italja, ir-Rumanija u fil-programmi Interreg). L-infiq fuq il-post ammonta għal kważi EUR 370 biljun (6 % tat-total ippjanat). Taħt dan l-objettiv:

·ġew appoġġati 117 000 parteċipant;

·734 proġett immirati għall-amministrazzjonijiet pubbliċi jew għas-servizzi pubbliċi fil-livell nazzjonali, reġjonali jew lokali ġew appoġġati mill-FSE.

Sa terz tal-proġetti appoġġati qed jiffukaw fuq id-diġitalizzazzjoni. Temi prinċipali oħrajn kienu jindirizzaw it-twassil tas-servizzi, it-taħriġ ġenerali, is-sistema tas-servizz ċivili u l-ġestjoni tar-riżorsi umani, kif ukoll l-organizzazzjoni u l-ġestjoni tal-gvern. L-appoġġ lill-amministrazzjonijiet pubbliċi fl-Istati Membri huwa fil-parti l-kbira tiegħu użat fil-livell nazzjonali, b’parti żgħira biss tmur fuq livelli reġjonali u lokali.

L-implimentazzjoni tal-proġetti mmirati lejn il-bini tal-kapaċità għall-partijiet ikkonċernati li jwasslu l-edukazzjoni, it-tagħlim tul il-ħajja, it-taħriġ u l-impjiegi u l-politiki soċjali għadha lura (1 % tan-nefqa ddikjarata). Ir-raġunijiet għad-dewmien ivarjaw bejn l-Istati Membri, u jinkludu bidliet legali li jaffettwaw l-implimentazzjoni jew id-diffikultajiet marbuta ma’ karatteristiċi innovattivi u kumplessi ta’ intervent.

3.5.Il-progress fl-implimentazzjoni tal-istrumenti finanzjarji (FIs)

Ir-rapporti annwali tal-2018 kienu jinkludu rappurtar dettaljat dwar l-istrumenti finanzjarji (FIs) sa tmiem l-2017 għal 24 Stat Membru. Il-progress huwa ġeneralment sodisfaċenti bi EUR 13,5-il biljun impenjati fil-ftehimiet ta’ finanzjament, li jirrappreżentaw 65 % tal-allokazzjonijiet indikattivi, prinċipalment mill-FEŻR. Mill-ammonti impenjati, EUR 1,5 biljun (11 %) kienu diġà żborżati lir-riċevituri finali b’differenzi sostanzjali bejn l-Istati Membri. Preżentazzjoni aktar dettaljata tista’ tinsab f’ġabriet fil-qosor ta’ data ppubblikati mill-Kummissjoni.

3.6.L-iżvilupp territorjali u urban

Fl-2020-2014, madwar EUR 32 biljun ġew allokati għal żvilupp territorjali integrat u l-iżvilupp urban sostenibbli. L-implimentazzjoni ta’ dawn l-istrateġiji, inizjalment kajmana, issa qiegħda tirkupra bil-mod. Taħt il-fondi tal-politika ta’ Koeżjoni, madwar EUR 10,7 biljuni ġew allokati għal proġetti, li jirrappreżentaw 33 % tal-allokazzjoni ppjanata. Għalkemm l-għażla tal-proġett issa qed timxi 'l quddiem b’mod relattivament tajjeb, in-nefqa għadha lura, b’EUR 1 biljun (3,2 % tan-nefqa totali ppjanata) sa tmiem l-2017.

L-istrateġiji ta’ żvilupp integrati magħżula, prinċipalment għall-benefiċċju tal-integrazzjoni soċjali, ikopru popolazzjoni rappurtata ta’ 39 miljun ċittadin (87 % tal-mira). F’termini ta’ xogħlijiet fiżiċi l-proġetti magħżula sabiex jiġu rinnovati l-binjiet u l-unitajiet domestiċi se jwasslu 50 % tal-miri ppjanati — bi tbassir ta’ 1,1 miljun metru kwadru rinnovati u 10 500 unità domestika rinnovati. Aktar minn 21 miljun metru kwadru ta’ spazju miftuħ urban (73 % tal-mira) qed jiġi rinnovat sabiex tittejjeb il-kwalità tal-ħajja u s-sigurtà f’żoni urbani.

3.7.L-Interreg

Il-programmi Interreg iffinanzjati mill-FEŻR li jaqgħu taħt l-għan tal-Kooperazzjoni Territorjali kienu ġġeneraw volum finanzjarju ta’ EUR 7,1 biljuni ta’ proġetti magħżula sa tmiem l-2017 (57 % tat-total ippjanat) għalkemm in-nefqa fuq il-post għadha baxxa (5 % tat-total ippjanat).

Id-Data dwar il-progress fiżiku taħt l-Interreg hija inkluża fl-indikaturi aggregati taħt it-temi ewleniin ta’ investiment hawn fuq u fil-Pjattaforma ta’ Data Miftuħa 11 .

4.Progress fl-evalwazzjoni tal-programmi

Il-leġiżlazzjoni għall-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 tenfasizza l-ħtieġa li jiġi evalwat il-kontribut għat-tkabbir, l-iżvilupp sostenibbli u l-ħolqien tax-xogħol tal-programmi tal-Fondi SIE. Il-programmi jiddefinixxu l-objettivi li huma speċifiċi u jartikolaw il-bidla li qegħdin jipprovaw jiksbu f’oqsma partikolari. L-evalwazzjonijiet huma essenzjali biex jiġi stabbilit jekk dawn il-bidliet seħħewx u kif il-programmi kkontribwixxew.

Id-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal li jakkumpanja dan ir-Rapport jiġbor fil-qosor l-evalwazzjoni tax-xogħlijiet imwettqa mill-2016. Numru żgħir ta’ evalwazzjonijiet ġew identifikati li kienu mmirati l-aktar għall-proċess tal-implimentazzjoni u l-progress biex jintlaħqu l-miri stabbiliti. Dawk l-evalwazzjonijiet juru, bħala medja, it-tfassil ta’ evalwazzjoni aktar ċar u disponibbiltà tad-data aktar xierqa u aktar użu minn qabel.

Għall-perjodu 2014-2020 għadu kmieni wisq biex jiġu evalwati r-riżultati u l-impatti tal-programmi minħabba l-volum limitat ta’ proġetti lesti. Il-bidu ta’ evalwazzjonijiet tal-impatt, min-natura tagħhom imwettqa aktar tard fiċ-ċiklu tal-programm, x’aktarx ser ikun imdewwem fejn l-implimentazzjoni kienet aktar bil-mod milli mistenni f’ċerti Stati Membri jew objettivi tematiċi.

Min-naħa l-oħra, twettqu għadd kbir ta’ evalwazzjonijiet nazzjonali fl-2018-2017 li ffokaw fuq il-programmi tal-2007-2013 u huma fil-biċċa l-kbira evalwazzjonijiet tal-impatt. B’mod ġenerali, ir-riżultati tal-evalwazzjonijiet tal-impatt relatati maż-żewġ perjodi ta’ programmazzjoni jistgħu jitqiesu bħala affidabbli biss għal numru limitat ta’ evalwazzjonijiet, li tenfasizza l-ħtieġa għal titjib fil-kwalità tax-xogħlijiet.

Analiżi aġġornata dwar il-pjanijiet nazzjonali ta’ evalwazzjoni riveduti waslet għand il-Kummissjoni sa Ġunju 2018 li turi li għad hemm xi nuqqasijiet fl-oqsma tal-ħiliet meħtieġa, il-metodi li għandhom jintużaw u d-data meħtieġa.

Żieda sinifikanti tal-evalwazzjonijiet lesti hija mistennija fl-2019-2018 skont il-pjanijiet ta’ evalwazzjoni. Dawn se jkunu fil-biċċa l-kbira evalwazzjonijiet orjentati lejn l-implimentazzjoni u l-proċess. Kważi nofs l-evalwazzjonijiet tal-impatt huma ppjanati li jsiru biss wara l-2020 meta r-riżultati tal-programm huma mistennija li jaslu.

Id-dokument ta’ Ħidma tal-Persunal li jakkumpanja dan ir-Rapport jiddeskrivi wkoll il-fergħat differenti ta’ ħidma li wettqet il-Kummissjoni biex tappoġġa l-ħidma tal-Istati Membri (netwerking, gwida, helpdesks, eċċ.) u x-xogħol ta’ evalwazzjoni tal-Kummissjoni.

5.Konklużjonijiet

Il-programmi tal-Fondi SIE huma strument ta’ investiment kbir tal-Unjoni Ewropea u kull reġjun u pajjiż fl-Unjoni Ewropea qed jibbenefika mill-politika. L-evidenza disponibbli issa mill-implimentazzjoni finanzjarja u mill-indikaturi tal-produzzjoni u tar-riżultati komuni tipprovdi ħarsa ġenerali iżjed kompleta tal-progress fl-implimentazzjoni milli kien disponibbli f’kull perjodu preċedenti.

Aċċellerazzjoni importanti seħħet matul l-2017 fl-implimentazzjoni ġenerali ta’ programmi kofinanzjati mill-Fondi SIE. Ir-rata tal-għażla tal-proġetti kważi rdoppjat meta mqabbel ma’ tmiem l-2016, u qabżet it-52 % tal-finanzjament totali. Nefqa ġġenerata mill-proġetti bdiet tlaħħaq ukoll mal-oħrajn kif ukoll il-kisba tal-valuri tal-indikaturi tal-produzzjoni u tar-riżultati tal-programmi marbuta ma’ benefiċċji soċjali u ekonomiċi importanti. L-aċċellerazzjoni kompliet fl-2018, bir-rata tal-għażla tal-Fondi tal-Politika ta’ Koeżjoni tkun 67 % sat-30 ta’ Settembru 2018.

L-istampa tal-implimentazzjoni żvelata mir-rapporti annwali tal-programmi hija diversa, kemm bejn ir-reġjuni, mal-Istati Membri u bejn it-temi differenti ta’ investiment. Abbażi tal-esperjenza tal-passat, il-Kummissjoni tistenna li r-rati tal-implimentazzjoni għal nefqa tal-investiment u t-twassil tal-outputs u r-riżultati ser ikomplu jiżdiedu fl-2019. L-analiżi tal-prestazzjoni li jmiss fl-2019 ser tinċentiva aktar infiq aħjar tal-Fondi SIE f’termini tal-kisba tal-objettivi tal-programm.

Hekk kif l-implimentazzjoni tal-Fond SIE timxi ‘l quddiem, fl-aħħar mill-aħħar se tipprovdi materjal li fuqu jitwettqu l-evalwazzjonijiet tal-impatt. Madankollu, għadd sinifikanti ta’ evalwazzjonijiet mill-Istati Membri xorta ser jieħdu ftit taż-żmien biex jitnedew, biex jitlestew u biex ir-riżultati tagħhom isiru disponibbli.

Jekk inħarsu ‘l quddiem, għandhom jiġu stabbiliti miri finanzjarji importanti għal tmiem l-2018 (ir-regola “N+3”). Hemm riskji li programmi speċifiċi se jitilfu l-finanzjament tal-UE.

Iċ-ċiklu ta’ rappurtar tas-sena d-dieħla se jinvolvi rapporti dwar il-programmi komprensivi sa Ġunju 2019 u rapporti ta’ progress nazzjonali sal-aħħar ta’ Awwissu 2019. Dawn ir-rapporti se jipprovdu ħarsa ġenerali kwantitattiva u kwalitattiva sħiħa tal-implimentazzjoni tal-objettivi ta’ investiment. Dawn ser ikopru firxa ta’ kwistjonijiet importanti. B’mod partikolari, l-Istati Membri se jirrappurtaw dwar l-istadji importanti finanzjarji u fiżiċi taħt il-qafas ta' prestazzjoni li għandhom jintużaw għall-għoti tar-riżerva tal-prestazzjoni fl-2019. Ir-rapporti ser jiġu sintetizzati mill-Kummissjoni f’rapport strateġiku sal-aħħar tal-2019.

(1)      Kif meħtieġ skont l-Artikolu 53 tad-“Dispożizzjonijiet Komuni” tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013.

(2)      Dan ir-rapport jikkomplementa r-rapport dwar l-implimentazzjoni baġitarja tal-Fondi SIE     http://ec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/2018/AnalysisBudgImplem_ESIF_2017_EN.pdf  

(3)      Il-Pjattaforma ta’ Data Miftuħa tal-Fondi SIE: https://cohesiondata.ec.europa.eu/  

(4)      Din iċ-ċifra tirreferi biss għal proġetti tat-tip ta’ investiment. Iċ-ċifra għat-tip ta’ proġetti mhux ta’ investiment appoġġati mill-FAEŻR tammonta għal 2 664 000.

(5)

     Il-Fondi SIE kollha għandhom fil-mira tagħhom l-appoġġ lill-intrapriżi. Il-proġetti magħżula se jappoġġaw (jew kienu ta’ appoġġ) għal 598 000 ditta taħt il-FEŻR, 162 400 intrapriża mikro, żgħira u ta’ daqs medju taħt il-FSE u 248 600 ditta rurali taħt il-FAEŻR (106 600 bidwi żagħżugħ u investimenti f’assi fiżiċi f’142 000 azjenda agrikola).

(6)      Sehem mill-volum tal-għażla taħt l-“objettivi multitematiċi” jaqa’ taħt dan il-qasam – ara l-Anness 1.1.

(7)       https://cohesiondata.ec.europa.eu/themes  

(8)      Il-FSE jikkontribwixxi għall-objettivi ta’ żvilupp sostenibbli, jiġifieri l-ħiliet ekoloġiċi, permezz tal-objettivi sekondarji ta’ appoġġ fl-ambitu tal-objettivi tematiċi 8 u 10 b’mod partikolari.

(9)      Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 215/2014 tas-7 ta' Marzu 2014 (ĠU L 69, 8.3.2014, p. 65).

(10)      Qed jiġu indirizzati kwistjonijiet marbuta mal-użu konsistenti ta’ dawn l-indikaturi meta jiġu ffissati l-miri u meta jiġi eskluż l-għadd doppju.

(11)       https://cohesiondata.ec.europa.eu/countries/TC  

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 19.12.2018

COM(2018) 816 final

ANNESSI

għar-

RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej 2014-2020
Rapport ta’ sinteżi għall-2018 tar-rapporti annwali ta’ implimentazzjoni tal-programm b’kopertura tal-implimentazzjoni fl-2014-2017

ANNESS 1.1

L-implimentazzjoni finanzjarja kumulattiva tal-Fondi SIE skont l-objettiv tematiku rrappurtata skont il-programmi sal-31 ta’ Diċembru 2017 (fl-ispiża totali, b’għażla u volumi ta’ nefqa)

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea bbażata fuq data rrappurtata skont il-programmi disponibbli dwar Data Miftuħa dwar l-FSIE https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52

ANNESS 1.2

L-implimentazzjoni finanzjarja kumulattiva tal-Fondi SIE skont l-objettiv tematiku rrappurtata skont il-programmi sal-ħarifa tal-2018 (fl-ispiża totali, b’għażla u volumi ta’ nefqa) (Data fit-8/11/2018

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea bbażata fuq data rrappurtata skont il-programmi disponibbli dwar Data Miftuħa dwar l-FSIE https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52

ANNESS 2.1

L-implimentazzjoni finanzjarja kumulattiva tal-Fondi SIE skont l-Istat Membru rrappurtata mill-programmi sal-31 ta’ Diċembru 2017 (fl-ispiża totali, b’għażla u volumi ta’ nefqa)

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea bbażata fuq data rrapportata skont il-programmi disponibbli dwar Data Miftuħa dwar l-FSIE https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52

ANNESS 2.2

L-implimentazzjoni finanzjarja kumulattiva tal-Fondi SIE skont l-Istat Membru rrappurtata mill-programmi sal-ħarifa 2018 (fl-ispiża totali, b’għażla u volumi ta’ nefqa) (Data fit-8/11/2018)

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea bbażata fuq data rrapportata skont il-programmi disponibbli dwar Data Miftuħa dwar l-FSIE https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52

ANNESS 3

Fondi SIE - l-ammonti ppjanati għall-objettivi tal-klima u rati tal-għażla sa tmiem l-2017

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea