(1)

Filwaqt li fl-imgħoddi seħħew interruzzjonijiet tal-provvista tal-gass għal żmien qasir, hemm diversi fatturi li jiddistingwu s-sitwazzjoni fl-2022 mill-kriżijiet preċedenti tas-sigurtà tal-provvista tal-gass. L-eskalazzjoni tal-aggressjoni militari Russa kontra l-Ukrajna minn Frar 2022 wasslet għal żidiet bla preċedent fil-prezzijiet. Dawk iż-żidiet fil-prezzijiet x'aktarx li jibdlu b'mod fundamentali l-inċentivi biex jimtlew il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art fl-Unjoni. Fis-sitwazzjoni ġeopolitika attwali, ma jistgħux jiġu esklużi aktar interruzzjonijiet fil-provvisti tal-gass. Dawn l-interruzzjonijiet fil-provvisti jistgħu jagħmlu ħsara serja liċ-ċittadini u lill-ekonomija tal-Unjoni, peress li l-Unjoni għadha, f’miżura sinifikanti, dipendenti fuq il-provvisti esterni tal-gass, li jistgħu jiġu affettwati mill-konflitt.

(2)

In-natura u l-konsegwenzi tal-avvenimenti reċenti huma fuq skala kbira u mifruxin fl-Unjoni kollha u għalhekk jeħtieġu rispons komprensiv tal-Unjoni. Dak ir-rispons jenħtieġ li jagħti prijorità lil miżuri li jistgħu jsaħħu s-sigurtà tal-provvista tal-gass fil-livell tal-Unjoni, b'mod partikolari l-provvisti tal-gass għall-klijenti protetti. L-iffrankar tal-enerġija u l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija huma kontributuri ewlenin għal dan l-objettiv. Għalhekk huwa kruċjali li l-Unjoni taġixxi b'mod koordinat biex tevita riskji potenzjali li jirriżultaw minn interruzzjonijiet possibbli tal-provvista tal-gass, mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Istati Membri li jagħżlu bejn sorsi differenti ta' enerġija u l-istruttura ġenerali tal-provvista tal-enerġija tagħhom, f'konformità mal-Artikolu 194 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE).

(3)

Il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jikkontribwixxu għas-sigurtà tal-provvista tal-gass u faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art mimlija sew iwasslu għas-siġurtà tal-provvista tal-gass billi jipprovdu gass addizzjonali f'każ ta' domanda qawwija jew ta' interruzzjonijiet tal-provvista. Peress li l-interruzzjonijiet tal-provvista tal-gass mill-pipelines jistgħu jseħħu fi kwalunkwe ħin, jenħtieġ li jiġu introdotti miżuri rigward il-livell tal-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin ta’ gass taħt l-art tal-Unjoni għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass għax-xitwa tal-2022 - 2023.

(4)

Ir-Regolament (UE) 2017/1938 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3) introduċa mekkaniżmu ta' solidarjetà bħala strument biex jittaffew l-effetti ta' emerġenza serja fl-Unjoni fejn il-provvista tal-gass lil klijenti protetti mis-solidarjetà, bħala bżonn essenzjali ta' sigurtà u prijorità meħtieġa, tkun fil-periklu fi Stat Membru. F'każ ta' emerġenza fil-livell tal-Unjoni, rispons immedjat jiżgura li l-Istati Membri jkunu jistgħu jipprovdu protezzjoni msaħħa lill-klijenti.

(5)

L-impatt tal-aggressjoni militari Russa kontra l-Ukrajna wera li r-regoli eżistenti dwar is-sigurtà tal-provvista mhumiex adattati għal bidliet kbar għal għarrieda fis-sitwazzjoni ġeopolitika, fejn in-nuqqas ta' provvista u l-livelli ogħla tal-prezzijiet jistgħu jirriżultaw mhux biss mill-falliment tal-infrastruttura jew minn kundizzjonijiet ta' temp estrem iżda wkoll minn avvenimenti maġġuri intenzjonati u minn interruzzjonijiet tal-provvista li jdumu aktar fit-tul jew li jseħħu għal għarrieda. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġu indirizzati r-riskji li żdiedu ħafna għal għarrieda li jirriżultaw mill-bidliet attwali fis-sitwazzjoni ġeopolitika, inkluż billi niddiversifikaw il-provvisti tal-enerġija tal-Unjoni.

(6)

Abbażi tal-analiżi tal-Kummissjoni ta’, fost l-oħrajn, l-adegwatezza tal-miżuri biex tiġi żgurata l-provvista tal-gass u l-analiżi msaħħa fil-livell tal-Unjoni tat-tħejjija għar-riskji mwettqa fi Frar 2022 mill-Kummissjoni u l-Grupp ta' Koordinazzjoni dwar il-Gass (il-"GCG") stabbilit bir-Regolament (UE) 2017/1938, jenħtieġ li kull Stat Membru, fil-prinċipju, jiżgura li l-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art li jkunu jinsabu fit-territorju tiegħu u li jkunu interkonnessi direttament ma' żona ta' kummerċ ta' dak l-Istat Membru jkunu mimlijin sa mill-inqas 90 % tal-kapaċità tagħhom fil-livell tal-Istat Membru sal-1 ta' Novembru ta' kull sena ("mira tal-mili"), b'sensiela ta’ miri intermedji għal kull Stat Membru f'Mejju, f'Lulju, f'Settembru u fi Frar ("trajettorja għall-mili") tas-sena ta' wara. Xi Stati Membri li għandhom kapaċità ta' ħżin sinifikanti jiġu affettwati b'mod sproporzjonat mill-obbligu li l-mira għall-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art tintlaħaq fit-territorju tagħhom. Sabiex tiġi riflessa dik is-sitwazzjoni, l-obbligu li jimlew il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art tagħhom jenħtieġ li jitnaqqas għal volum ta' 35 % tal-konsum medju annwali tal-gass tagħhom matul il-ħames snin preċedenti. Dan jenħtieġ li jkun mingħajr preġudizzju għall-obbligu ta' Stati Membri oħra li jikkontribwixxu għall-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art ikkonċernati. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jiddeċiedu, soġġett għal kondizzjonijiet, li jilħqu parzjalment il-mira tal-mili billi jgħoddu l-istokkijiet tal-gass naturali likwifikat (LNG) maħżuna fil-faċilitajiet tal-LNG. Il-miri tal-mili huma meħtieġa biex jiġi żgurat li l-konsumaturi fl-Unjoni jkunu protetti b'mod adegwat kontra nuqqasijiet ta' provvista tal-gass. Għall-2022, jenħtieġ li japplikaw mira tal-mili aktar baxxa ta' 80 % u għadd imnaqqas ta' miri intermedji, filwaqt li jitqies il-fatt li dan ir-Regolament irid jidħol fis-seħħ wara l-bidu tal-istaġun tal-mili tal-gass u li l-Istati Membri ser ikollhom żmien limitat biex jimplimentawh.

(7)

Meta jimlew il-faċilitajiet tal-ħżin, jenħtieġ li l-Istati Membri jimmiraw li jiddiversifikaw il-fornituri tal-gass tagħhom bil-ħsieb li jnaqqsu d-dipendenza tagħhom meta din tista' tipperikola s-sigurtà tal-provvista tal-enerġija jew l-interessi essenzjali tas-sigurtà tal-Unjoni jew tal-Istati Membri.

(8)

Kull sena mill-2023, jenħtieġ li l-ħżin tal-gass jiġi mmonitorjat b'mod speċifiku minn Frar biex jiġi evitat l-irtirar għal għarrieda tal-gass mill-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art f'nofs ix-xitwa, li jista' jġib miegħu sfidi għas-sigurtà tal-provvista qabel tmiem ix-xitwa. It-trajettorji għall-mili jenħtieġ li jippermettu monitoraġġ kontinwu matul l-istaġun tal-mili tal-ħażniet.

(9)

Kull sena mill-2023, kull Stat Membru b'faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jenħtieġ li jibgħat abbozz lill-Kummissjoni ta' trajettorja għall-mili għal tali faċilitajiet fit-territorju tiegħu u li jkunu interkonnessi direttament maż-żona ta' kummerċ tiegħu f'forma aggregata. B’kont meħud tal-valutazzjoni tal-GCG, jenħtieġ li l-Kummissjoni tieħu deċiżjoni li tistabbilixxi t-"trajettorji għall-mili" għal kull Stat Membru b'mod li ma jfixkilx bla bżonn il-pożizzjoni kompetittiva tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art f'dak l-Istat Membru meta mqabbla ma’ tali faċilitajiet li jinsabu fi Stati Membri viċini.

(10)

Sabiex tiġi stabbilita t-trajettorja għall-mili għal kull Stat Membru b’faċilitajiet ta’ ħżin ta’ gass taħt l-art mill-2023 abbażi tal-abbozz ta’ trajettorja għall-mili mibgħut minn kull Stat Membru bħal dan, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta' implimentazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat ikunu eżerċitati f'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4).

(11)

It-trajettorja għall-mili għal kull Stat Membru b’faċilitajiet ta’ ħżin ta’ gass taħt l-art jenħtieġ li tinkludi sensiela ta’ miri intermedji u jenħtieġ li tkun ibbażata fuq ir-rata medja tal-mili għal dak l-Istat Membru matul il-ħames snin preċedenti. Għall-Istati Membri li għalihom l-mira tal-mili titnaqqas għal 35 % tal-konsum annwali medju tagħhom tal-gass, il-miri intermedji tat-trajettorja għall-mili jenħtieġ li jitnaqqsu kif xieraq.

(12)

Meta Stat Membru ma jkunx jista’ jilħaq il-miri tal-mili fil-ħin minħabba kwistjonijiet tekniċi bħal problemi relatati mal-pipelines li jimlew il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jew b’faċilitajiet ta' injezzjoni, jenħtieġ li l-Istat Membru jitħalla jilħaq il-mira tal-mili fi stadju aktar tard. Madankollu kull mira tal-mili jenħtieġ li tintlaħaq malajr kemm jista' jkun possibbli teknikament, u fi kwalunkwe każ, mhux aktar tard mill-1 ta' Diċembru tas-sena kkonċernata, sabiex tiġi salvagwardata s-sigurtà tal-provvista tal-gass għall-perjodu tax-xitwa.

(13)

Huwa possibbli li Stat Membru ma jkunx jista’ jilħaq il-mira tal-mili jew mira intermedja minħabba emerġenza reġjonali jew fil-livell tal-Unjoni, bħal fejn il-provvista tal-gass ma tkunx suffiċjenti kif imsemmi fl-Artikolu 11(1), il-punt (c), tar-Regolament (UE) 2017/1938, li l-Kummissjoni tkun iddikjarat fuq talba ta' Stat Membru wieħed jew aktar, skont kif ikun il-każ, li jkunu ddikjaraw emerġenza nazzjonali, skont it-tifsira ta' dak ir-Regolament. Għalhekk, jenħtieġ li l-miri tal-mili, inkluż il-mira għall-kondiviżjoni tal-piżijiet, ma japplikawx meta, u sakemm, il-Kummissjoni tkun iddikjarat emerġenza reġjonali jew fil-livell tal-Unjoni skont l-Artikolu 12 ta' dak ir-Regolament.

(14)

Sabiex jiġi żgurat li ma jkun hemm ebda devjazzjoni mit-trajettorji għall-mili, jenħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti jimmonitorjaw kontinwament il-livelli tal-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art. It-trajettorji għall-mili jenħtieġ li jkunu soġġetti għal marġni ta' ħames punti perċentwali. Fejn il-livell tal-mili ta' Stat Membru jkun aktar minn ħames punti perċentwali taħt il-livell tat-trajettorja għall-mili tiegħu, jenħtieġ li l-awtorità kompetenti tieħu miżuri effettivi minnufih biex iżżidu. Jenħtieġ li l-Istati Membri jinfurmaw lill-Kummissjoni u lill-GCG b'dawn il-miżuri.

(15)

Kwalunkwe devjazzjoni sostanzjali u sostnuta minn Stat Membru mit-trajettorja għall-mili tiegħu tista' tipperikola livelli tal-mili adegwati u l-mira għall-mili, li huma meħtieġa għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass fl-Unjoni fi spirtu ta' solidarjetà. F'każ ta' devjazzjoni sostanzjali u sostnuta bħal din mit-trajettorja għall-mili jew ta' devjazzjoni mill-mira tal-mili, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tieħu miżuri effettivi biex tevita problemi ta' sigurtà tal-provvista tal-gass li jirriżultaw minn faċilitajiet ta’ ħżin mhux mimlija. Meta tiddeċiedi dwar miżuri effettivi bħal dawn, jenħtieġ li l-Kummissjoni tqis is-sitwazzjoni speċifika tal-Istat Membru kkonċernat, bħad-daqs tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art meta mqabbel mal-konsum domestiku tal-gass, l-importanza tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art għas-sigurtà tal-provvista tal-gass fir-reġjun u kull faċilità eżistenti ta’ ħżin tal-LNG. Peress li dan ir-Regolament irid jidħol fis-seħħ wara l-bidu tal-istaġun tal-mili tal-ħżin fl-2022, kwalunkwe miżura meħuda mill-Kummissjoni biex tindirizza devjazzjonijiet mit-trajettorja għall-mili għall-2022 jenħtieġ li tqis iż-żmien limitat disponibbli għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament fil-livell nazzjonali. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li l-miżuri ma jmorrux lil hinn minn dak li huwa meħtieġ għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass, mingħajr ma jitqiegħed piż sproporzjonat fuq l-Istati Membri, il-parteċipanti fis-suq tal-gass, l-operaturi tas-sistemi tal-ħżin jew il-konsumaturi.

(16)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li jintlaħqu l-miri tal-mili, Meta jagħmlu dan, jenħtieġ li jimmiraw li jużaw miżuri ibbażati fuq is-suq bħala l-ewwel rikors, fejn possibbli, sabiex jiġi evitat tfixkil bla bżonn fis-suq. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu ħielsa li jistabbilixxu mira ogħla tal-mili, sabiex l-Unjoni tkun tista' tistinka biex kollettivament tilħaq il-mili ta' 85 % tal-kapaċità tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art fl-Unjoni għall-2022. Minħabba d-diversi reġimi regolatorji diġà fis-seħħ f'bosta Stati Membri biex jiġi appoġġat il-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art, jenħtieġ li ma jiġi preskritt l-ebda strument speċifiku biex jintlaħqu t-trajettorji għall-mili jew il-mira tal-mili. Jenħtieġ li l-Istati Membri jibqgħu ħielsa li jiddeċiedu liema strument ikun l-aktar xieraq għas-sistemi nazzjonali tagħhom, dment li jintlaħqu ċerti kondizzjonijiet. Għalhekk, l-Istati Membri jew l-awtoritajiet regolatorji kompetenti jenħtieġ li jkollhom il-possibbiltà li jiddeterminaw liema parteċipanti fis-suq għandhom ikunu meħtieġa jiżguraw il-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin. Jenħtieġ li jkunu jistgħu jiddeċiedu wkoll jekk mezzi regolatorji, bħal miżuri li jobbligaw lid-detenturi tal-kapaċità jilliberaw il-kapaċità mhux użata, li jkunu possibbli skont ir-regoli tas-suq eżistenti tal-Unjoni, humiex biżżejjed biex jiżguraw li jintlaħqu l-miri tal-mili, jew jekk ikunux meħtieġa inċentivi finanzjarji jew tnaqqis fit-tariffi tal-ħżin. Jekk Stat Membru jimponi obbligu fuq il-fornituri tal-gass lil klijenti protetti fit-territorju tiegħu biex jaħżnu l-gass f'faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art, l-ammont tal-gass li jrid jinħażen jenħtieġ li jiġi ddeterminat abbażi tal-ammont ta' gass naturali fornut lil dawk il-klijenti protetti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkoordinaw bejniethom u jużaw strumenti, bħal pjattaformi għax-xiri ta' LNG sabiex jimmassimizzaw l-użu tal-LNG biex jimlew il-faċilitajiet tal-ħżin. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Istati Membri jnaqqsu l-ostakli tal-infrastruttura u dawk regolatorji għall-użu kondiviż tal-LNG biex jimtlew il-faċilitajiet tal-ħżin.

(17)

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-8 ta' Marzu 2022 intitolata "REPowerEU: Azzjoni Ewropea Konġunta għal enerġija aktar affordabbli, sikura u sostenibbli" iċċarat li d-dritt tal-Unjoni jippermetti lill-Istati Membri jipprovdu għajnuna lill-fornituri tal-gass skont l-Artikolu 107(3), il-punt (c) TFUE sabiex jiżguraw il-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin, pereżempju fil-forma ta' garanziji (kuntratt bidirezzjonali għad-differenza).

(18)

Jenħtieġ li kwalunkwe miżura meħuda mill-Istati Membri biex jiġi żgurat il-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art, inkluż il-kondizzjonijiet li għandhom jiġu imposti fuq il-mili abbażi tal-kondiviżjoni tal-piżijiet u l-kondizzjonijiet li għandhom jiġu imposti fuq l-irtirar tal-gass minn faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art, tkun neċessarja, definita b'mod ċar, trasparenti, proporzjonata, mhux diskriminatorja u verifikabbli u jenħtieġ li ma tfixkilx bla bżonn il-kompetizzjoni jew il-funzjonament tajjeb tas-suq intern tal-gass jew tipperikola s-sigurtà tal-provvista tal-gass ta' Stati Membri oħrajn jew tal-Unjoni. B'mod partikolari, jenħtieġ li miżuri bħal dawn ma jwasslux għat-tisħiħ ta' pożizzjoni dominanti, jew għal gwadann mhux mistenni għall-impriżi li jikkontrollaw il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jew li jkunu bbukkjaw, iżda ma jkunux użaw, il-kapaċità ta' ħżin.

(19)

L-użu effiċjenti tal-infrastruttura eżistenti, inkluż il-kapaċitajiet ta' trażmissjoni transfruntiera, il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art u l-faċilitajiet tal-LNG, huwa importanti għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass fi spirtu ta' solidarjetà. Il-fruntieri miftuħa tal-enerġija huma kruċjali għas-sigurtà tal-provvista tal-gass, inkluż fi żminijiet ta' interruzzjonijiet tal-provvista tal-gass fil-livell nazzjonali, reġjonali jew tal-Unjoni. Għalhekk, jenħtieġ li l-miżuri meħuda biex jiġi żgurat il-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art ma jimblukkawx jew jirrestrinġu l-kapaċitajiet transfruntiera allokati f’konformità mar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) 2017/459 (5). Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-ħżin jibqa' disponibbli, inkluż għall-Istati Membri ġirien u meta tiġi ddikjarata emerġenza kif imsemmi fl-Artikolu 11(1), il-punt (c), tar-Regolament (UE) 2017/1938.

(20)

L-obbligu tal-ħżin x'aktarx jimponi piż finanzjarju fuq il-parteċipanti fis-suq rilevanti f'dawk l-Istati Membri li għandhom faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art rilevanti fit-territorju tagħhom, filwaqt li ż-żieda fil-livell tas-sigurtà tal-provvista tal-gass hija maħsuba li tkun ta' benefiċċju għall-Istati Membri kollha, inkluż dawk li ma għandhomx faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art. Sabiex jinqasam il-piż li jiġi żgurat li l-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art fl-Unjoni jimtlew biżżejjed għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass, jenħtieġ li, fi spirtu ta' solidarjetà, l-Istati Membri mingħajr faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jużaw il-ħżin tal-gass taħt l-art fi Stati Membri oħrajn. F'każ li Stat Membru ma jkollu l-ebda interkonnessjoni ma' Stati Membri oħra, jew jekk il-kapaċità ta' trażmissjoni transfruntiera limitata ta' Stat Membru jew raġunijiet tekniċi oħra jagħmluha impossibbli li jintużaw faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art fi Stati Membri oħrajn, jenħtieġ li dak l-obbligu jitnaqqas skont kif ikun xieraq.

(21)

Jenħtieġ li l-Istati Membri mingħajr faċilitajiet ta' ħżin tal-gass taħt l-art jiżguraw li l-parteċipanti fis-suq fi Stati Membri bħal dawn ikollhom fis-seħħ arranġamenti fl-Istati Membri li jkollhom tali faċilitajiet li jipprevedu l-użu, sal-1 ta’ Novembru, ta' volumi ta' ħżin li jikkorrispondu għal mill-inqas 15 % tal-konsum medju annwali tal-gass tagħhom matul il-ħames snin preċedenti. Madankollu, jenħtieġ ukoll li l-Istati Membri mingħajr faċilitajiet ta' ħżin tal-gass taħt l-art jkunu jistgħu wkoll jiżviluppaw mekkaniżmu alternattiv għall-kondiviżjoni tal-piżijiet ma' Stat Membru wieħed jew aktar li jkollhom faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art. Jenħtieġ ukoll li jitqiesu miżuri ekwivalenti eżistenti oħrajn għas-salvagwardja tas-sigurtà tal-provvista tal-gass meta jiġi kkunsidrat il-mekkaniżmu għall-kondiviżjoni tal-piżijiet, bħall-obbligu ekwivalenti fir-rigward ta' fjuwils minbarra l-gass naturali, inkluż iż-żejt, soġġett għal ċerti kondizzjonijiet. Jenħtieġ li l-Istati Membri jinnotifikaw tali mekkaniżmi alternattivi għall-kondiviżjoni tal-piżijiet lill-Kummissjoni u juru l-limitazzjonijiet tekniċi, u l-ekwivalenza tal-miżuri li jkunu ttieħdu.

(22)

Huwa possibbli li l-miżuri li permezz tagħhom l-Istati Membri mingħajr faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jaqsmu l-piż tal-obbligu tal-ħżin mal-Istati Membri li jkollhom faċilitajiet tal-ħżin ta’ gass taħt l-art ikollhom, min-naħa tagħhom, impatt finanzjarju fuq il-parteċipanti tas-suq rilevanti. Għalhekk, jenħtieġ li l-Istati Membri mingħajr faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jitħallew jipprovdu inċentivi finanzjarji jew kumpens lill-parteċipanti fis-suq għan-nuqqas ta' dħul jew għall-kostijiet tal-obbligi imposti fuqhom li ma jistgħux jiġu koperti mid-dħul. Jekk tali miżuri jkunu ffinanzjati permezz ta' imposta, jenħtieġ li dik l-imposta ma tiġix applikata għall-punti ta' interkonnessjoni transfruntiera.

(23)

Il-monitoraġġ u r-rapportar effettivi huma essenzjali, kemm għall-valutazzjoni tan-natura u l-firxa tar-riskji relatati mas-sigurtà tal-provvista tal-gass, kif ukoll għall-għażla tal-miżuri xierqa biex jiġu miġġielda tali riskji. Jenħtieġ li l-operaturi tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art jirrappurtaw il-livelli tal-mili lill-awtoritajiet kompetenti kull xahar matul l-istaġun tal-mili. Is-sidien u l-operaturi tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art huma mħeġġa idaħħlu l-kapaċità u l-livell tal-mili għal kull faċilità tal-ħżin tal-gass taħt l-art fi pjattaforma ċentrali tar-rapportar.

(24)

L-awtoritajiet kompetenti jaqdu rwol sinifikanti fil-monitoraġġ tas-sigurtà tal-provvista tal-gass u jiżguraw bilanċ bejn is-sigurtà tal-provvista tal-gass u l-kost għall-konsumaturi li jirriżulta mill-miżuri. Jenħtieġ li l-awtorità kompetenti ta' kull Stat Membru jew entità oħra nnominata mill-Istat Membru timmonitorja l-livelli tal-mili tal-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art fit-territorju tagħhom u jirrapportaw ir-riżultati lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li jkun possibbli wkoll li l-Kummissjoni, fejn xieraq, tistieden lill-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija (ACER) biex tassisti fil-monitoraġġ.

(25)

Huwa vitali li l-valutazzjonijiet tar-riskju li jitwettqu skont l-Artikolu 7 tar-Regolament (UE) 2017/1938 iqisu r-riskji kollha li jista' jkollhom effett serju fuq is-sigurtà tal-provvista tal-gass. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju għall-valutazzjoni tas-sigurtà tal-provvista tal-gass u għall-istabbiliment ta' miżuri preventivi u ta' mitigazzjoni jqis ukoll xenarji fejn ikun hemm interruzzjoni totali ta' sors uniku ta' provvista. Sabiex jiġi żgurat livell massimu ta' tħejjija, bil-għan li tiġi evitata interruzzjoni tal-provvista tal-gass u jittaffew l-effetti ta’ tali interruzzjoni, il-valutazzjoni tar-riskju komuni u l-valutazzjonijiet tar-riskju nazzjonali jenħtieġ li jitwettqu billi jittieħed kont ta' dawn ix-xenarji. Dan jippermetti l-koordinazzjoni ta' miżuri biex jittaffew l-effetti ta' emerġenza u l-ottimizzazzjoni tar-riżorsi biex tiġi garantita provvista kontinwa, f'każ ta’ interruzzjoni totali tal-provvista.

(26)

Jenħtieġ li jissaħħaħ ir-rwol tal-GCG, b'mandat espliċitu biex jimmonitorja l-prestazzjoni tal-Istati Membri, u biex jiżviluppa l-aħjar prattiki fir-rigward tas-sigurtà tal-provvista tal-gass. Għalhekk jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrapporta regolarment lill-GCG u jenħtieġ li l-GCG jassisti lill-Kummissjoni fil-monitoraġġ tal-miri tal-mili, u fl-iżgurar li dawn jintlaħqu.

(27)

Il-GCG jaġixxi bħala konsulent ewlieni għall-Kummissjoni biex tiġi ffaċilitata l-koordinazzjoni tal-miżuri għas-sigurtà tal-provvista, filwaqt li jassisti lill-Kummissjoni f'kull ħin u, b'mod aktar speċifiku, f'każ ta' kriżi. Skont kif ikun meħtieġ, sabiex jiġi żgurat livell massimu ta' tħejjija u biex jiġi ffaċilitat l-iskambju rapidu ta' informazzjoni, il-Kummissjoni ser tlaqqa', mingħajr dewmien, lill-konfigurazzjoni tal-maniġġar ta' kriżijiet tal-GCG, b'antiċipazzjoni ta' kriżi possibbli. Il-konfigurazzjoni tal-maniġġar ta' kriżijiet tal-GCG jenħtieġ li tkun disponibbli biex tassisti lill-Kummissjoni sakemm ikun meħtieġ. Għal dak il-għan, il-GCG jenħtieġ li jżomm kanali ta' komunikazzjoni mal-Istati Membri u mal-parteċipanti fis-suq rilevanti kollha tas-sigurtà tal-provvista tal-gass u jiġbor l-informazzjoni rilevanti għas-sigurtà tal-provvista tal-gass fil-livell nazzjonali, reġjonali u tal-Unjoni.

(28)

Is-settur tas-sistema tal-ħżin huwa ta' importanza kbira għall-Unjoni, għas-sigurtà tal-provvisti tal-enerġija tagħha u għall-interessi essenzjali l-oħra tas-sigurtà tal-Unjoni. Għaldaqstant, il-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art huma kkunsidrati bħala infrastruttura kritika skont it-tifsira tad-Direttiva tal-Kunsill 2008/114/KE (6). L-Istati Membri huma mħeġġa jqisu l-miżuri introdotti minn dan ir-Regolament fil-pjanijiet nazzjonali tagħhom dwar l-enerġija u l-klima u fir-rapporti ta' progress adottati skont ir-Regolament (UE) 2018/1999 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7).

(29)

Huma meħtieġa salvagwardji addizzjonali fin-network tas-sistema tal-ħżin biex jiġi evitat theddid għall-ordni pubbliku u għas-sigurtà pubblika fl-Unjoni jew għall-benessri taċ-ċittadini tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li kull operatur, inkluż l-operaturi tas-sistema tal-ħżin li huma kkontrollati minn operaturi tas-sistema ta' trażmissjoni, ikun iċċertifikat mill-awtorità regolatorja nazzjonali jew minn awtorità kompetenti oħra nominata mill-Istat Membru, sabiex jiġi żgurat li s-sigurtà tal-provvista tal-enerġija jew kwalunkwe interess essenzjali ieħor ta' sigurtà fl-Unjoni jew fi kwalunkwe Stat Membru ma tkunx ipperikolata mill-influwenza fuq l-operatur tas-sistema tal-ħżin. Għall-analiżi tar-riskji possibbli għas-sigurtà tal-provvista tal-enerġija, il-koordinazzjoni bejn l-Istati Membri fit-twettiq tal-valutazzjoni tas-sigurtà tal-provvista hija importanti. Jenħtieġ li dik il-valutazzjoni ma tiddiskriminax bejn il-parteċipanti fis-suq iżda jenħtieġ li tikkonforma bis-sħiħ mal-prinċipji ta' suq intern li jiffunzjona tajjeb. Sabiex jittaffa malajr ir-riskju li jirriżulta minn livelli baxxi tal-mili, jenħtieġ li dik iċ-ċertifikazzjoni tingħata prijorità u titwettaq aktar malajr għall-faċilitajiet tal-ħżin taħt l-art li huma akbar li reċentement ġew mimlija f'livelli konsistentement baxxi, sabiex jiġi żgurat li l-problemi potenzjali tas-sigurtà tal-provvista tal-gass li jirriżultaw mill-kontroll fuq il-faċilitajiet tal-ħżin kbar bħal dawn jistgħu jiġu esklużi jew, jekk ikun possibbli rettifikati. Meta jitqies li l-medja tal-livell tal-mili matul is-sitt snin preċedenti tal-faċilitajiet tal-ħżin taħt l-art kollha tal-Unjoni fil-31 ta' Marzu kienet ta' 35 % tal-kapaċità massima tagħhom, il-livell minimu għad-definizzjoni ta’ livell baxx, b’mod mhux tas-soltu, ta' mili f'Marzu 2021 u Marzu 2022 jenħtieġ li jiġi ffissat għal 30 %.

(30)

Jenħtieġ li l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jew awtorità kompetenti oħra nnominata mill-Istati Membri kkonċernati (fi kwalunkwe każ, “awtorità ta’ ċertifikazzjoni”) jirrifjutaw ċertifikazzjoni jekk jikkonkludu li persuna li direttament jew indirettament tikkontrolla jew teżerċita kwalunkwe dritt fuq l-operatur tas-sistema tal-ħżin tista' tipperikola s-sigurtà tal-provvista tal-enerġija jew kwalunkwe interess essenzjali ieħor tas-sigurtà fil-livell nazzjonali, reġjonali jew tal-Unjoni. Fit-twettiq ta' dik il-valutazzjoni, jenħtieġ li l-awtoritá ta’ ċertifikazzjoni tqis ir-relazzjonijiet kummerċjali li jistgħu jaffettwaw b'mod negattiv l-inċentivi u l-ħila tal-operatur tas-sistema tal-ħżin li jimla l-faċilità tal-ħżin tal-gass taħt l-art, kif ukoll l-obbligi internazzjonali tal-Unjoni u kwalunkwe fatt u ċirkostanza speċifiċi oħra tal-każ. Sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni konsistenti tar-regoli dwar iċ-ċertifikazzjoni fl-Unjoni kollha, l-osservanza tal-obbligi internazzjonali tal-Unjoni u s-solidarjetà u s-sigurtà tal-enerġija fl-Unjoni, jenħtieġ li l-awtorità ta’ ċertifikazzjoni tqis bis-sħiħ l-opinjoni tal-Kummissjoni meta tieħu deċiżjonijiet dwar iċ-ċertifikazzjoni, inkluż billi tirrevedi l-abbozz ta’deċiżjoni tagħha, fejn xieraq. Meta awtorità ta’ ċertifikazzjoni tirrifjuta ċertifikazzjoni, hija jenħtieġ li jkollha s-setgħa li titlob lil kwalunkwe persuna ċċedi l-parteċipazzjoni azzjonarja jew id-drittijiet li jkollha fuq is-sid tas-sistema tal-ħżin jew l-operatur tas-sistema tal-ħżin u li tistabbilixxi limitu ta' żmien għal ċessjoni bħal din, li tordna kwalunkwe miżura xierqa oħra biex tiżgura li dik il-persuna ma tkun tista’ teżerċita ebda kontroll jew dritt fuq dak is-sid tas-sistema tal-ħżin jew l-operatur tas-sistema tal-ħżin, u li tiddeċiedi dwar miżuri kompensatorji xierqa. Kwalunkwe miżura meħuda fid-deċiżjoni ta' ċertifikazzjoni biex jiġu indirizzati r-riskji għas-sigurtà tal-provvista tal-gass jew interessi essenzjali oħra tas-sigurtà jenħtieġ li tkun meħtieġa, definita b'mod ċar, trasparenti, proporzjonata u mhux diskriminatorja.

(31)

Dan ir-regolament jirrispetta d-drittijiet fundamentali u josserva l-prinċipji rikonoxxuti b'mod partikolari mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea ("il-Karta"). B'mod partikolari, jirrispetta d-dritt li l-ebda persuna ma tista' tiġi mċaħħda mill-proprjetà tagħha, ħlief fl-interess pubbliku u fil-każijiet u skont il-kondizzjonijiet previsti mil-liġi, bi ħlas ta' kumpens xieraq fi żmien utli għal dak li tkun tilfet kif previst mill-Artikolu 17 tal-Karta u d-dritt għal rimedju effettiv u għal proċess imparzjali kif previst mill-Artikolu 47 tal-Karta.

(32)

Jekk l-impriżi jkollhom bżonn jixtru aktar gass meta il-prezz tal-gass ikun għali, dan jista' jkompli jgħolli l-prezzijiet. Għalhekk jenħtieġ li l-awtoritajiet regolatorji jkunu jistgħu japplikaw skont sa massimu ta' 100 % għat-tariffi ta' dħul u ta' ħruġ għall-kapaċità ta' trażmissjoni u ta' distribuzzjoni minn u lejn il-ħżin, kemm għall-faċilitajiet tal-ħżin tal-gass taħt l-art kif ukoll għall-faċilitajiet ta' LNG, biex il-ħżin isir aktar attraenti għall-parteċipanti fis-suq. L-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u tal-kompetizzjoni huma mħeġġa wkoll jużaw is-setgħat tagħhom biex effettivament jeskludu iż-żidiet bla bżonn tat-tariffi tal-ħżin.

(33)

Minħabba ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali attwali u l-inċertezzi marbuta mal-bidliet futuri tas-sitwazzjoni ġeopolitika, l-Istati Membri huma mħeġġa li jilħqu l-miri tal-mili malajr kemm jista' jkun.

(34)

Meta jitqies il-periklu imminenti għas-sigurtà tal-provvista tal-gass bħala konsegwenza tal-aggressjoni militari Russa attwali kontra l-Ukrajna, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ l-għada tal-jum tal-pubblikazzjoni tiegħu. Minħabba n-natura eċċezzjonali taċ-ċirkostanzi attwali, ċerti dispożizzjonijiet introdotti minn dan ir-Regolament jenħtieġ li japplikaw biss sal-31 ta' Diċembru 2025.

(35)

Dan ir-Regolament jenħtieġ li jsir parti, b’urġenza, mill-acquis tal-Komunità tal-Enerġija f’konformità mat-Trattat dwar il-Komunità tal-Enerġija, li ġie ffirmat f’Ateni fil-25 ta’ Ottubru 2005 u li daħal fis-seħħ fl-1 ta' Lulju 2006.

(36)

Għalhekk, jenħtieġ li r-Regolament (UE) 2017/1938 u r-Regolament (KE) Nru 715/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) jiġu emendati skont dan,