(1)

Id-Direttiva tal-Kunsill 91/676/KEE tistipula r-regoli dwar il-protezzjoni tal-ilma kontra t-tniġġis ikkawżat min-nitrati minn sorsi agrikoli.

(2)

Il-paragrafu 2 tal-Anness III tad-Direttiva 91/676/KEE jistabbilixxi li l-Istati Membri li beħsiebhom japplikaw aktar demel tal-bhejjem minn 170 kg nitroġenu għal kull ettaru (ha) jridu jiffissaw dawn l-ammonti b’mod li ma jippreġudikawx il-kisba tal-miri speċifikati fl-Artikolu 1 ta’ dik id-Direttiva. Dawn l-ammonti għandhom jiġu ġġustifikati fuq il-bażi ta’ kriterji oġġettivi.

(3)

Fit-22 ta’ Ottubru 2007, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni 2007/697/KE (2) li tagħti deroga mitluba mill-Irlanda skont id-Direttiva 91/676/KEE biex tawtorizza l-applikazzjoni ta’ demel tal-bhejjem sa limitu ta’ 250 kg ta’ nitroġenu għal kull ettaru fis-sena, skont ċerti kundizzjonijiet, f’azjendi agrikoli b’tal-anqas 80 % ta’ art bil-mergħat, fil-kuntest tal-Programm ta’ Azzjoni Irlandiż kif implimentat mill-Irlanda permezz tar-Regolamenti tal-Komunitajiet Ewropej tal-2006 (Metodi ta’ Biedja Għaqlija għall-Ħarsien tal-Ilmijiet) (3).

(4)

Fl-24 ta’ Frar 2011, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni 2011/127/UE (4), li temenda d-Deċiżjoni 2007/697/KE u li testendi d-deroga sal-31 ta’ Diċembru 2013, fil-kuntest tal-Programm ta’ Azzjoni Irlandiż kif implimentat mill-Irlanda permezz tar-Regolamenti tal-Komunitajiet Ewropej tal-2010 (Metodi ta’ Biedja Għaqlija għall-Ħarsien tal-Ilmijiet) (5).

(5)

Fis-27 ta’ Frar 2014, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni 2014/112/UE (6) dwar l-għoti ta’ deroga mitluba mill-Irlanda skont id-Direttiva 91/676/KEE biex tawtorizza l-applikazzjoni ta’ demel tal-bhejjem sa limitu ta’ 250 kg ta’ nitroġenu għal kull ettaru fis-sena, skont ċerti kundizzjonijiet, għal irzizet b’tal-anqas 80 % ta’ bwar, fil-kuntest tal-Programm ta’ Azzjoni Irlandiż kif implimentat mill-Irlanda permezz tar-Regolamenti tal-Komunitajiet Ewropej tal-2014 (Metodi ta’ Biedja Għaqlija għall-Ħarsien tal-Ilmijiet) (7).

(6)

Fit-8 ta’ Frar 2018, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2018/209 (8) dwar l-għoti ta’ deroga mitluba mill-Irlanda skont id-Direttiva 91/676/KEE biex tawtorizza l-applikazzjoni ta’ demel tal-bhejjem sa limitu ta’ 250 kg ta’ nitroġenu għal kull ettaru fis-sena, skont ċerti kundizzjonijiet, f’azjendi agrikoli b’tal-anqas 80 % ta’ bwar, fil-kuntest tal-Programm ta’ Azzjoni Irlandiż kif implimentat mill-Irlanda permezz tar-Regolamenti tal-Unjoni Ewropea tal-2017 (Metodi ta’ Biedja Għaqlija għall-Ħarsien tal-Ilmijiet) (9). Id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2018/209 skadiet fil-31 ta’ Diċembru 2021.

(7)

Id-deroga mogħtija bid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2018/209 kienet tikkonċerna 6 016 azjenda agrikola fl-2020, li jikkorrispondu għal madwar 4,9 % tal-għadd totali ta’ azjendi b’annimali li jirgħu, 15,9 % tal-għadd totali ta’ unitajiet ta’ bhejjem u 9,6 % tat-total nett ta’ żoni agrikoli fl-Irlanda.

(8)

Fl-14 ta’ Ottubru 2021, l-Irlanda ressqet talba lill-Kummissjoni għal estensjoni tad-deroga skont il-paragrafu (2), it-tielet subparagrafu, tal-Anness III tad-Direttiva 91/676/KEE.

(9)

F’konformità mar-Regolamenti tal-Unjoni Ewropea tal-2022 (Prattika Agrikola Tajba għall-Protezzjoni tal-Ilmijiet) (10), l-Irlanda adottat programm ta’ azzjoni ġdid b’miżuri addizzjonali u msaħħa biex tikkonforma mal-objettivi tad-Direttiva 91/676/KEE.

(10)

F’konformità mal-Artikolu 5(2) tad-Direttiva 91/676/KEE, l-Irlanda timplimenta programm ta’ azzjoni fit-territorju kollu tagħha.

(11)

Id-data pprovduta mill-Irlanda fil-kuntest tal-obbligu ta’ rappurtar kif rikjest mill-Artikolu 10 tad-Direttiva 91/676/KEE turi li, għall-perjodu 2016-2019, l-ilmijiet huma ġeneralment ta’ kwalità tajba. 98,5 % tal-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ kollha għall-ilma tal-pjan fl-Irlanda kellhom konċentrazzjonijiet medji tan-nitrati taħt il-50 mg/l, u 81,5 % minn dawk l-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ kellhom konċentrazzjonijiet medji tan-nitrati taħt il-25 mg/l. L-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ kollha għall-ilma tal-wiċċ fl-Irlanda kellhom konċentrazzjonijiet medji tan-nitrati taħt l-50 mg/l, u 99,2 % minn dawk l-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ kellhom konċentrazzjonijiet medji tan-nitrati taħt il-25 mg/l. Barra minn hekk, 14 % tal-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ tal-ilma tal-wiċċ irrappurtaw ewtrofikazzjoni u 10 % minnhom irrappurataw riskju ta’ ewtrofikazzjoni. Fir-rigward tax-xejriet, l-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ għall-37,5 % tal-ilma tal-pjan irrappurtaw żieda fil-konċentrazzjonijiet tan-nitrati, 45,5 % irrappurtaw xejriet stabbli u 17 % rrappurtaw xejriet ta’ tnaqqis. Fir-rigward tal-ilma tal-wiċċ, 11,1 % tal-istazzjonijiet ta’ monitoraġġ irrappurtaw żieda fil-konċentrazzjonijiet tan-nitrati, 86,2 % irrappurtaw xejriet stabbli u 2,8 % irrappurtaw xejriet ta’ tnaqqis.

(12)

F’dawn l-aħħar snin, l-għadd ta’ bhejjem fl-Irlanda żdied. L-għadd ta’ bhejjem tal-ifrat, ħnieżer u nagħaġ żdied rispettivament b 4,78 %, 2,81 % u 0,54 % mill-perjodu 2012-2015 sal-perjodu 2016-2019; jkomplu maż-żieda ta’ xejriet tal-perjodu ta’ rappurtar preċedenti. Il-piż medju ta’ nitroġenu mid-demel tal-bhejjem fil-perjodu 2016-2018 kien ta’ 117 kg ta’ nitroġenu/ha, meta mqabbel mal-104 kg nitroġenu/ha f’dak tal-perjodu 2012-2015. Il-piż medju ta’ fosforu mid-demel tal-bhejjem fil-perjodu 2016-2018 kien ta’ 14 kg ta’ fosforu/ha, meta mqabbel mal-15 kg fosforu/ha f’dak tal-perjodu 2012-2015. L-użu medju tal-fertilizzant kimiku nitroġenu żied b’13 % fil-perjodu 2016-2019 meta mqabbel mal-perjodu 2012-2015. L-użu medju tal-fertilizzant kimiku fosforu żied b’24 % fil-perjodu 2016-2019 meta mqabbel mal-perjodu 2012-2015. Is-surplus medju tal-fosforu fil-perjodu 2016-2018 kien ta’ 23,1 kg ta’ fosforu/ettaru meta mqabbel ma’ 20 kg ta’ fosforu/ettaru fil-perjodu 2012-2015. Is-surplus medju ta’ nitroġenu fil-perjodu 2016-2018 kien ta’ 62,3 kg ta’ nitroġenu/ettaru meta mqabbel ma’ 44,8 kg ta’ nitroġenu/ettaru fil-perjodu 2012-2015.

(13)

Fl-Irlanda, 92 % tal-art agrikola hija ddedikata għall-bwar. B’mod ġenerali, 67 % tal-art hija maħduma b’mod estensiv u għaldaqstant għandha densità tal-għelejjel u użu ta’ fertilizzanti relattivament baxxi, 33 % tinħadem skont il-programmi agroambjentali, u 14 % biss tinħadem b’mod intensiv. 6,6 % tintuża bħala raba’ maħdum. L-użu medju tal-fertilizzant kimiku fil-bwar hu 78,3 kg/ha ta’ nitroġenu u 8,6 kg/ha ta’ fosforu.

(14)

Il-klima Irlandiża, li hija kkaratterizzata minn kwantità annwali ta’ xita mqassma b’mod indaqs matul is-sena u varjazzjoni relattivament żgħira fit-temperatura annwali, tiffavorixxi staġun twil ta’ tkabbir tal-bwar li jvarja minn 330 jum fis-sena fil-parti tal-Lbiċ sa madwar 250 jum fis-sena fil-parti tal-Grigal (11).

(15)

It-tagħrif ta’ sostenn ippreżentat mill-Irlanda juri li l-ammont propost ta’ 250 kg ta’ nitroġenu għal kull ettaru fis-sena għal azjendi agrikoli b’tal-anqas 80 % ta’ bwar huwa ġġustifikat abbażi ta’ kriterji oġġettivi, bħal staġuni twal ta’ tkabbir jew il-produttività għolja ta’ ħaxix b’assorbiment għoli tan-nitroġenu.

(16)

Wara li eżaminat it-talba mill-Irlanda skont il-paragrafu 2, it-tielet subparagrafu, tal-Anness III tad-Direttiva 91/676/KEE, u fid-dawl tal-Programm ta’ Azzjoni Irlandiż u tal-esperjenza miksuba mid-deroga prevista fid-Deċiżjoniji 2007/697/KE u d-Deċiżjonijiet ta’ Implimentazzjoni 2014/112/UE u (UE) 2018/209, il-Kummissjoni tqis li l-ammont ta’ demel propost mill-Irlanda, li jikkorrispondi għal 250 kg ta’ nitroġenu għal kull ettaru fis-sena, mhux se jkun ta’ ħsara għall-kisba tal-għanijiet tad-Direttiva 91/676/KEE, sakemm ikunu ssodisfati ċerti kundizzjonijiet individwali stretti li jenħtieġ li japplikaw għall-bdiewa koperti mill-awtorizzazzjoni.

(17)

Fid-dawl tad-data msemmija fil-premessi 11 sa 13, il-kundizzjonijiet previsti f’din id-Deċiżjoni jenħtieġ li jissaħħu meta mqabbla ma’ dawk previsti fid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2018/209. Il-kundizzjonijiet stabbiliti kif ukoll is-sistemi ta’ monitoraġġ u kontroll jenħtieġ li jkunu biżżejjed biex jiżguraw li din id-deroga tkun koerenti mal-miri legalment vinkolanti tad-Direttiva Qafas tal-Ilma (12), l-ambizzjoni dejjem akbar tar-Regolament dwar il-Kondiviżjoni tal-Isforzi (13) kif ukoll l-objettivi ta’ aspirazzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew dwar it-tniġġis tan-nutrijenti.

(18)

Jenħtieġ li jittieħdu miżuri addizzjonali fir-rigward tal-applikazzjoni tad-demel u fertilizzanti oħra. Dawn il-miżuri jenħtieġ li jikkontribwixxu għat-titjib fil-ġestjoni tan-nutrijenti permezz ta’ fertilizzazzjoni ottimizzata u użu limitat tal-fertilizzanti. Il-miżuri elenkati f’din id-Deċiżjoni jenħtieġ li ikunu addizzjonali għall-miżuri li diġà qed jiġu applikati permezz tal-Kodiċi ta’ Prattiki Agrikoli Tajbin.

(19)

Il-kontrolli amministrattivi annwali u l-ispezzjonijiet fuq il-post jenħtieġ li jiżdiedu għal 10 % tal-azjendi agrikoli li jibbenefikaw minn awtorizzazzjoni. L-ispezzjonijiet fuq il-post jenħtieġ li ikunu bbażati fuq metodoloġija soda, inklużi valutazzjoni tar-riskju, kontrolli każwali u r-riżultati tal-kontrolli tas-snin preċedenti. L-awtoritajiet nazzjonali jenħtieġ li jirrevedu l-programm ta’ spezzjoni agrikola mwettaq mill-awtoritajiet lokali kif ukoll ir-riżorsi meħtieġa biex jitwettqu l-ispezzjonijiet. Jenħtieġ li jiġu applikati sanzjonijiet dissważivi (inklużi dawk ekonomiċi). Jenħtieġ li jiġu segwiti ilmenti jew rapporti ta’ nuqqas ta’ konformità minn ċittadini, organizzazzjonijiet mhux governattivi jew informaturi.

(20)

Fl-2023, l-awtoritajiet Irlandiżi jenħtieġ li iwettqu reviżjoni ta’ sentejn tal-kwalità tal-ilma, inklużi l-konċentrazzjoni tan-nitrat u l-istatus trofiku. F’żoni fejn id-data ta’ monitoraġġ tiżvela jew xejriet li sejrin għall-agħar jew sitwazzjoni ta’ tniġġis jew riskju ta’ tniġġis fir-rigward tal-konċentrazzjonijiet tan-nitrati jew l-ewtrofikazzjoni, mill-2024, l-ammont massimu ta’ demel applikabbli li jista’ jiġi applikat jenħtieġ li jitnaqqas għal 220 kg ta’ nitroġenu/ha.

(21)

F’konformità mad-Direttiva 91/676/KEE ir-rekwiżiti ta’ monitoraġġ tal-konċentrazzjoni tan-nitrat u tal-istatus trofiku jibqgħu japplikaw. Ir-reviżjoni ta’ sentejn jenħtieġ li tkun ibbażata fuq data minn dan il-monitoraġġ. Se jkunu meħtieġa monitoraġġ addizzjonali u rappurtar annwali fl-oqsma koperti mid-deroga.

(22)

Id-Direttiva 2007/2/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14) tistabbilixxi regoli ġenerali maħsuba għall-istabbiliment tal-Infrastruttura għall-Informazzjoni Ġeografika fl-Unjoni għall-finijiet tal-politiki ambjentali tal-Unjoni u tal-politiki jew tal-attivitajiet li jista’ jkollhom impatt fuq l-ambjent. Meta applikabbli, jenħtieġ li l-informazzjoni spazjali miġbura skont din id-Deċiżjoni għandha tkun konformi mad-dispożizzjonijiet stabbiliti f’dik id-Direttiva. Sabiex jonqos il-piż amministrattiv u tiżdied il-koerenza tad-data, l-Irlanda, meta tiġbor id-data neċessarja skont din id-Deċiżjoni, jenħtieġ li tuża l-informazzjoni ġġenerata skont is-Sistema Integrata ta’ Amministrazzjoni u Kontroll stabbilita skont it-Titolu V, Kapitolu II tar-Regolament (UE) Nru 1306/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15).

(23)

Id-deroga prevista f’din id-Deċiżjoni hija mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Irlanda li tapplika d-Direttiva tal-Kunsill 92/43/KEE (16), inkluża s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-Kawża C-293/17 Coöperatie Mobiliation for the Environment u Vereniging Leefmilieu (17), b’mod partikolari dwar l-interpretazzjoni tal-Artikolu 6(3) ta’ dik id-Direttiva.

(24)

Il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 6 sa 9 ta’ din id-Deċiżjoni huma kundizzjonijiet obbligatorji għall-azjendi agrikoli tal-bwar kollha li jibbenefikaw minn awtorizzazzjoni skont id-deroga. Għalhekk, dawn il-kundizzjonijiet jitqiesu bħala standards u rekwiżiti obbligatorji stabbiliti fil-liġi nazzjonali għal dawn l-entitajiet skont it-tifsira tal-Artikolu 12 u 13 tar-Regolament (UE) 2021/2115 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18).

(25)

Il-miżuri previsti f’din id-Deċiżjoni huma f’konformità mal-opinjoni tal-Kumitat dwar in-Nitrati mwaqqaf skont l-Artikolu 9 tad-Direttiva 91/676/KEE,