(1)

L-objettiv tal-Unjoni li jiġi żgurat livell għoli ta’ sigurtà fi spazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja skont l-Artikolu 67(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jenħtieġ li jinkiseb, inter alia, permezz ta’ miżuri komuni dwar il-qsim tal-fruntieri interni minn persuni u dwar kontroll fil-fruntieri esterni u l-politika komuni dwar il-viżi, filwaqt li jiġi ppreservat il-bilanċ għaqli bejn il-moviment liberu tal-persuni fuq naħa waħda, u s-sigurtà fuq in-naħa l-oħra.

(2)

Skont l-Artikolu 80 TFUE, il-politiki tal-Unjoni dwar il-verifiki fil-fruntieri, l-ażil u l-immigrazzjoni u l-implimentazzjoni tagħhom għandhom jiġu regolati mill-prinċipju tas-solidarjetà u tal-kondiviżjoni ġusta tar-responsabbiltà, inklużi l-implikazzjonijiet finanzjarji tiegħu, bejn l-Istati Membri.

(3)

Fid-Dikjarazzjoni ta’ Ruma, iffirmata fil-25 ta’ Marzu 2017, il-mexxejja ta’ 27 Stat Membru kkonfermaw l-impenn tagħhom li jaħdmu għal Ewropa li tgawdi s-sigurtà u s-sikurezza u li jibnu Unjoni fejn iċ-ċittadini kollha jħossuhom sikuri u jistgħu jiċċaqilqu liberament, fejn hemm is-sigurtà tal-fruntieri esterni, b’politika effiċjenti, responsabbli u sostenibbli dwar il-migrazzjoni, u li tirrispetta n-normi internazzjonali, kif ukoll għal Ewropa determinata li tiġġieled it-terroriżmu u l-kriminalità organizzata.

(4)

L-azzjonijiet kollha ffinanzjati taħt l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi (l-‘Istrument’), stabbilit minn dan ir-Regolament, inklużi dawk imwettqa f’pajjiżi terzi, jenħtieġ li jkunu implimentati f’konformità sħiħa mad-drittijiet u l-prinċipji proklamati fl-acquis tal-Unjoni, u l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-‘Karta’), u jenħtieġ li jkunu konformi mal-obbligi internazzjonali tal-Unjoni u tal-Istati Membri li jirriżultaw mill-istrumenti internazzjonali li huma Partijiet għalihom, b’mod partikolari billi tiġi żgurata l-konformità mal-prinċipji ta’ nondiskriminazzjoni u ta’ non-refoulement.

(5)

L-objettiv ta’ politika tal-Istrument huwa li jiżviluppa u jimplimenta ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri solida u effettiva fil-fruntieri esterni, u b’hekk jikkontribwixxi sabiex ikun żgurat livell għoli ta’ sigurtà interna fl-Unjoni, filwaqt li jissalvagwardja l-moviment liberu tal-persuni fi ħdanha, u jirrispetta b’mod sħiħ l-acquis rilevanti tal-Unjoni u l-obbligi internazzjonali tal-Unjoni u tal-Istati Membri li jirriżultaw mill-istrumenti internazzjonali li huma Partijiet għalihom.

(6)

Il-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri, kif implimentata mill-Gwardja Ewropea tal-Fruntiera u tal-Kosta, stabbilita mir-Regolament (UE) 2019/1896 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3), hija responsabbiltà kondiviża tal-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta u tal-awtoritajiet nazzjonali responsabbli għall-ġestjoni tal-fruntieri, inklużi gwardji tal-kosta sa fejn huma jwettqu kompiti ta’ kontroll fil-fruntieri. Jenħtieġ li din tikkontribwixxi għall-faċilitazzjoni tal-qsim leġittimu tal-fruntieri, għall-prevenzjoni u s-sejbien tal-immigrazzjoni illegali u l-kriminalità transfruntiera u l-ġestjoni effettiva tal-flussi migratorji.

(7)

Il-faċilitazzjoni tal-ivvjaġġar leġittimu, filwaqt li jiġu evitati l-migrazzjoni irregolari u r-riskji ta’ sigurtà, ġiet identifikata bħala wieħed mill-objettivi prinċipali tal-approċċ tal-Unjoni ppreżentat fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-23 ta’ Settembru 2020 dwar Patt Ġdid dwar il-Migrazzjoni u l-Ażil.

(8)

L-appoġġ finanzjarju mill-baġit tal-Unjoni huwa indispensabbli biex l-implimentazzjoni tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri tappoġġa lill-Istati Membri, filwaqt li dawn jaġixxu b’rispett sħiħ għad-drittijiet fundamentali, fil-ġestjoni tal-qsim tal-fruntieri esterni b’mod effiċjenti u fl-indirizzar ta’ sfidi futuri f’dawk il-fruntieri, li jikkontribwixxu għall-indirizzar ta’ kriminalità serja b’dimensjoni transfruntiera.

(9)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jingħataw appoġġ finanzjarju adegwat mill-Unjoni biex jippromwovu l-implimentazzjoni tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri u biex jiżguraw li l-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri ssir realtà operazzjonali. Il-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri tikkonsisti minn, inter alia, il-komponenti li ġejjin, stipulati fir-Regolament (UE) 2019/1896: kontroll fil-fruntieri; operazzjonijiet ta’ tiftix u salvataġġ waqt sorveljanza fil-fruntieri; analiżi tar-riskji; kooperazzjoni bejn Stati Membri, inkluż l-appoġġ ikkoordinat mill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta; kooperazzjoni bejn l-aġenziji, inkluż l-iskambju regolari ta’ informazzjoni; kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi; miżuri tekniċi u operazzjonali fiż-żona Schengen li jkunu relatati mal-kontroll fil-fruntieri u mfassla biex jindirizzaw l-immigrazzjoni illegali u jiġġieldu aħjar il-kriminalità transfruntiera; użu ta’ teknoloġija tal-ogħla livell; mekkaniżmu ta’ kontroll tal-kwalità u mekkaniżmi ta’ solidarjetà.

(10)

Jenħtieġ li l-Istrument ikun jista’ jipprovdi l-appoġġ meħtieġ lill-Istati Membri għall-implimentazzjoni ta’ standards minimi komuni għas-sorveljanza tal-fruntieri esterni, f’konformità mal-kompetenzi rispettivi tal-Istati Membri, l-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta u l-Kummissjoni.

(11)

Minħabba li l-awtoritajiet doganali tal-Istati Membri qed jassumu għadd dejjem ikbar ta’ responsabbiltajiet li ħafna drabi jestendu għall-qasam tas-sigurtà u li jitwettqu fil-fruntieri esterni, huwa importanti li titrawwem il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji bħala komponent ta’ ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri f’konformità mar-Regolament (UE) 2019/1896. Il-komplementarjetà fit-twettiq tal-kontroll fil-fruntieri u l-kontroll doganali fil-fruntieri esterni jeħtieġ li tiġi żgurata billi jiġi pprovdut appoġġ finanzjarju adegwat mill-Unjoni lill-Istati Membri. Il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji mhux biss ser issaħħaħ il-kontrolli doganali sabiex jiġu miġġielda l-forom kollha ta’ traffikar iżda ser tiffaċilita wkoll il-kummerċ u l-ivvjaġġar leġittimu u tikkontribwixxi għal unjoni doganali sigura u effiċjenti.

(12)

Għaldaqstant huwa meħtieġ li jiġi stabbilit il-fond suċċessur tal-Fond għas-Sigurtà Interna 2014-2020, stabbilit mir-Regolamenti (UE) Nru 513/2014 (4) u (UE) Nru 515/2014 (5) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, bl-istabbiliment ta’, inter alia, Fond għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri (il-“Fond”).

(13)

Minħabba l-partikolaritajiet legali tat-Titolu V tat-TFUE u l-bażijiet ġuridiċi differenti applikabbli rigward il-politiki dwar il-fruntieri esterni u dwar il-kontroll doganali, mhuwiex legalment possibbli li l-Fond jiġi stabbilit bħala strument wieħed.

(14)

Għalhekk jenħtieġ li l-Fond jiġi stabbilit bħala qafas komprensiv għall-appoġġ finanzjarju mill-Unjoni fil-qasam tal-ġestjoni tal-fruntieri u l-politika dwar il-viżi li jinkludi l-Istrument kif ukoll l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għat-Tagħmir ta’ Kontroll Doganali, stabbilit mir-Regolament (UE) 2021/1077 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6). Jenħtieġ li dak il-qafas ikun ikkomplementat mir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), li għalih dan ir-Regolament jenħtieġ li jirreferi fir-rigward tar-regoli dwar il-ġestjoni kondiviża.

(15)

Jenħtieġ li l-Istrument jibni fuq ir-riżultati u l-investimenti tal-predeċessuri tiegħu, il-Fond għall-Fruntieri Esterni għall-perijodu 2007-2013, stabbilit mid-Deċiżjoni Nru 574/2007/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) u l-istrument għall-appoġġ finanzjarju għall-fruntieri esterni u l-viża bħala parti mill-Fond għas-Sigurtà Interna għall-perijodu 2014-2020, stabbilit mir-Regolament (UE) Nru 515/2014, u jenħtieġ li jkun estiż biex jittieħed kont ta’ żviluppi ġodda.

(16)

Biex jiżgura kontroll fil-fruntieri esterni li jkun uniformi u ta’ kwalità għolja u jiffaċilita l-ivvjaġġar leġittimu li jaqsam il-fruntieri esterni, jenħtieġ li l-Istrument jikkontribwixxi għall-iżvilupp tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri li tinkludi miżuri li jinvolvu l-politika, il-liġi, il-kooperazzjoni sistematika, il-kondiviżjoni tal-piżijiet, il-valutazzjoni tas-sitwazzjoni u taċ-ċirkostanzi hekk kif jinbidlu fir-rigward tal-punti ta’ qsim għal migranti irregolari, il-persunal, it-tagħmir u t-teknoloġija, li jistgħu jittieħdu f’livelli differenti mill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u mill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta, li jaġixxu f’kooperazzjoni ma’ atturi oħra bħal korpi, uffiċċji u aġenziji oħra tal-Unjoni, b’mod partikolari l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għat-Tmexxija Operattiva ta’ Sistemi tal-IT fuq Skala Kbira fl-Ispazju ta’ Libertà, Sigurtà u Ġustizzja (eu-LISA), stabbilita permezz tar-Regolament (UE) 2018/1726 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9), l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi (Europol), stabbilita permezz tar-Regolament (UE) 2016/794 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10), u, fejn adatt, pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali.

(17)

Jenħtieġ li l-Istrument jikkontribwixxi għat-titjib tal-effiċjenza tal-ipproċessar tal-viżi f’termini tal-faċilitazzjoni tal-proċeduri tal-viżi għall-vjaġġaturi bona fide u f’termini tas-sejbien u l-valutazzjoni ta’ riskji ta’ sigurtà u riskji ta’ migrazzjoni irregolari. B’mod partikolari, jenħtieġ li l-Istrument iwassal assistenza finanzjarja bħala appoġġ għad-diġitalizzazzjoni tal-ipproċessar tal-viżi bl-għan li jiġu pprovduti proċeduri tal-viżi li jkunu rapidi, siguri u faċli għall-klijent għall-benefiċċju kemm tal-applikanti għal viża kif ukoll tal-konsulati. Jenħtieġ li l-Istrument iservi wkoll biex jiżgura kopertura wiesgħa ta’ servizzi konsulari madwar id-dinja. L-implimentazzjoni uniformi u l-modernizzazzjoni tal-politika komuni dwar il-viżi, kif ukoll il-miżuri li jirriżultaw mir-Regolament (KE) Nru 767/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11), jenħtieġ li wkoll ikunu koperti mill-Istrument, kif jenħtieġ li tkun l-assistenza lill-Istati Membri għall-ħruġ ta’ viżi, inkluż viżi b’validità territorjali limitata maħruġa għal raġunijiet umanitarji, għal raġunijiet ta’ interess nazzjonali jew minħabba obbligi internazzjonali f’konformità mal-acquis tal-Unjoni relattivament għall-viżi.

(18)

Jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa miżuri marbuta mal-kontroll fil-fruntieri esterni fit-territorju tal-pajjiżi li japplikaw l-acquis ta’ Schengen bħala parti mill-implimentazzjoni tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri, li jsaħħu il-funzjonament ġenerali taż-żona Schengen.

(19)

Bil-għan li jtejjeb il-ġestjoni tal-fruntieri esterni, li jiffaċilita l-ivvjaġġar leġittimu, li jikkontribwixxi għall-prevenzjoni tal-qsim irregolari tal-fruntieri u għall-ġlieda kontrih, li jimplimenta l-politika komuni dwar il-viżi u li jikkontribwixxi għal livell għoli ta’ sigurtà fl-ispazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja tal-Unjoni, jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa l-iżvilupp ta’ sistemi tal-IT fuq skala kbira, f’konformità mal-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-ġestjoni tal-fruntieri. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-istabbiliment tal-interoperabbiltà, kif stabbilita mir-Regolamenti (UE) 2019/817 (12) u (UE) 2019/818 (13) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, fl-Istati Membri bejn is-sistemi ta’ informazzjoni tal-Unjoni, jiġifieri s-Sistema ta’ Dħul/Ħruġ (EES, Entry/Exit System), stabbilita mir-Regolament (UE) 2017/2226 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14), is-Sistema ta’ Informazzjoni dwar il-Viża (VIS), stabbilita mir-Regolament (KE) Nru 767/2008, is-Sistema Ewropea ta’ Informazzjoni u ta’ Awtorizzazzjoni għall-Ivvjaġġar (ETIAS), stabbilita mir-Regolament (UE) 2018/1240 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15), il-Eurodac, stabbilita mir-Regolament (UE) Nru 603/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16), is-Sistema ta’ Informazzjoni ta’ Schengen (SIS), stabbilita mir-Regolamenti (UE) 2018/1860 (17), (UE) 2018/1861 (18) u (UE) 2018/1862 (19) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsillu s-sistema ċentralizzata għall-identifikazzjoni ta’ Stati Membri fil-pussess ta’ informazzjoni dwar kundanni ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi u persuni apolidi (ECRIS-TCN), stabbilita mir-Regolament (UE) 2019/816 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20), sabiex dawk is-sistemi ta’ informazzjoni tal-Unjoni u d-data tagħhom jissupplimentaw lil xulxin. Jenħtieġ li l-Istrument jikkontribwixxi wkoll għall-iżviluppi meħtieġa fil-livell nazzjonali sussegwentement għall-implimentazzjoni tal-komponenti tal-interoperabbiltà fil-livell ċentrali, jiġifieri l-portal Ewropew tat-tfittxija (ESP, European Search Portal), servizz kondiviż ta’ tqabbil bijometriku (BMS kondiviż, shared biometric matching service), repożitorju komuni ta’ informazzjoni dwar l-identità (CIR, common identity repository) u detettur ta’ identitajiet multipli (MID, multiple-identity detector).

(20)

Sabiex tibbenefika mill-għarfien u l-kompetenza esperta tal-aġenziji deċentralizzati b’kompetenza fil-oqsma tal-ġestjoni tal-fruntieri, tal-politika dwar il-viżi u tas-sistemi tal-IT fuq skala kbira, jenħtieġ li l-Kummissjoni, b’mod f’waqtu, tinvolvi lill-aġenziji rilevanti, fil-ħidma tal-Kumitat għall-Fondi għall-Affarijiet Interni stabbilit minn dan ir-Regolament, speċjalment fil-bidu u f’nofs it-terminu tal-perijodu ta’ programmazzjoni. Fejn ikun adatt, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista’ tinvolvi wkoll lill-korpi, uffiċċji u aġenziji rilevanti tal-Unjoni fil-monitoraġġ u fl-evalwazzjoni, b’mod partikolari bil-ħsieb li tiżgura li l-azzjonijiet appoġġati mill-Istrument ikunu konformi mal-acquis rilevanti tal-Unjoni u l-prijoritajiet miftiehma tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Istrument jikkomplementa u jirrinforza l-attivitajiet li jimplimentaw il-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri f’konformità mal-prinċipji ta’ responsabbiltà kondiviża u ta’ solidarjetà bejn l-Istati Membri u l-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta, li jirrappreżentaw iż-żewġ pilastri tal-Gwardja Ewropea tal-Fruntiera u tal-Kosta. Dan ifisser, b’mod partikolari, li meta jkunu qed ifasslu l-programmi tagħhom implimentati taħt il-ġestjoni kondiviża, l-Istati Membri jenħtieġ li jqisu l-għodod analitiċi u l-linji gwida operazzjonali u tekniċi żviluppati mill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta, kif ukoll il-kurrikuli ta’ taħriġ żviluppati minnha, bħall-kurrikuli bażiċi komuni għat-taħriġ tal-gwardji tal-fruntieri, inklużi l-komponenti ta’ dawk il-kurrikuli li huma relatati mad-drittijiet fundamentali u l-aċċess għall-protezzjoni internazzjonali. Sabiex tiġi żviluppata l-komplementarjetà bejn il-kompiti tagħha u r-responsabbiltajiet tal-Istati Membri għall-kontroll tal-fruntieri esterni u biex tiġi żgurata l-konsistenza u tiġi evitata l-ineffiċjenza tal-kostijiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkonsulta, b’mod f’waqtu, lill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta dwar l-abbozzi tal-programmi ppreżentati mill-Istati Membri sa fejn huma jaqgħu fil-kompetenzi ta’ dik l-aġenzija, b’mod partikolari fir-rigward tal-attivitajiet iffinanzjati taħt appoġġ operazzjonali.

(21)

Sa fejn l-Istati Membri affettwati jitolbu hekk, jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa l-implimentazzjoni tal-approċċ tal-‘hotspots’ kif spjegat fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta’ Mejju 2015 intitolata ‘Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni’ u approvat mill-Kunsill Ewropew tal-25 u s-26 ta’ Ġunju 2015 u ddettaljat aktar fir-Regolament (UE) 2019/1896. L-approċċ tal-‘hotspots’ jipprovdi appoġġ operazzjonali lil Stati Membri li jiffaċċaw sfidi migratorji sproporzjonati fil-fruntieri esterni. Joffri assistenza integrata, komprensiva u mmirata fi spirtu ta’ solidarjetà u responsabbiltà kondiviża.

(22)

Fl-ispirtu ta’ solidarjetà u responsabbiltà kondiviża għall-protezzjoni tal-fruntieri esterni, fejn jiġu identifikati vulnerabbiltajiet jew riskji, b’mod partikolari konsegwentement għal evalwazzjoni ta’ Schengen f’konformità mar-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 1053/2013 (21), jenħtieġ li l-Istat Membru kkonċernat jindirizza l-kwistjoni b’mod adegwat billi juża r-riżorsi taħt il-programm tiegħu biex jimplimenta rakkomandazzjonijiet adottati skont dak ir-Regolament u f’konformità mal-valutazzjonijiet tal-vulnerabbiltà mwettqa mill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta f’konformità mar-Regolament (UE) 2019/1896.

(23)

Jenħtieġ li l-Istrument jipprovdi assistenza finanzjarja lil dawk l-Istati Membri li japplikaw b’mod sħiħ id-dispożizzjonijiet tal-acquis ta’ Schengen dwar il-fruntieri esterni u l-viżi u lil dawk l-Istati Membri li qed jippreparaw għal parteċipazzjoni sħiħa fis-sistema Schengen, u jenħtieġ li jintuża mill-Istati Membri fl-interessi tal-politika komuni tal-Unjoni għall-ġestjoni tal-fruntieri esterni.

(24)

Filwaqt li jipprovdi appoġġ għall-investimenti tal-Istati Membri fil-ġestjoni tal-fruntieri, jenħtieġ li l-Istrument ma jipprovdix finanzjament għal infrastruttura u bini ġodda u permanenti fil-fruntieri interni fejn il-kontrolli għadhom ma tneħħewx. Madankollu, f’dawk il-fruntieri, jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa l-investimenti fl-infrastruttura mobbli għall-kontroll fil-fruntieri u l-manutenzjoni, it-titjib limitat jew is-sostituzzjoni ta’ infrastruttura eżistenti, li huma meħtieġa biex jibqa’ jkun hemm konformità mar-Regolament (UE) 2016/399 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (22).

(25)

Konformement mal-Protokoll Nru 5 tal-Att tal-Adeżjoni tal-2003 dwar it-tranżitu ta’ persuni bl-art bejn ir-reġjun ta’ Kaliningrad u partijiet oħra tal-Federazzjoni Russa, jenħtieġ li l-Istrument jagħmel tajjeb għal kwalunkwe kost addizzjonali li jirriżulta mill-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet speċifiċi tal-acquis tal-Unjoni li jkopru tali tranżitu, jiġifieri r-Regolamenti tal-Kunsill (KE) Nru 693/2003 (23) u (KE) Nru 694/2003 (24). Jenħtieġ, madankollu, li l-bżonn ta’ kontinwazzjoni ta’ appoġġ finanzjarju għal miżati mitlufa jkun dipendenti fuq ir-reġim tal-viża tal-Unjoni fis-seħħ mal-Federazzjoni Russa.

(26)

Biex jikkontribwixxu għat-twettiq tal-objettiv tal-politika tal-Istrument, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-programmi tagħhom jinkludu azzjonijiet li jindirizzaw l-objettivi speċifiċi kollha tal-Istrument u li l-allokazzjoni tar-riżorsi bejn l-objettivi speċifiċi tiżgura li jkunu jistgħu jitwettqu dawk l-objettivi.

(27)

F’konformità mal-prinċipju tal-effiċjenza, jenħtieġ li jitfittxu sinerġiji u konsistenza ma’ Fondi oħra tal-Unjoni, u li jiġu evitati s-sovrapożizzjonijiet bejn l-azzjonijiet.

(28)

Ir-ritorn ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi li jkunu soġġetti għal deċiżjonijiet ta’ ritorn maħruġa minn Stat Membru huwa wieħed mill-komponenti tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri prevista fir-Regolament (UE) 2019/1896. Madankollu, minħabba n-natura u l-objettiv tiegħu, il-miżuri fil-qasam tar-ritorn huma barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-appoġġ tal-Istrument u huma koperti bir-Regolament (UE) 2021/1147 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25).

(29)

Biex jirrikonoxxi r-rwol importanti tal-awtoritajiet doganali tal-Istati Membri fil-fruntieri esterni u biex jiżgura li jkollhom għad-dispożizzjoni tagħhom biżżejjed mezzi biex jimplimentaw l-ambitu wiesa’ tal-kompiti tagħhom f’dawk il-fruntieri, jenħtieġ li l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għat-Tagħmir ta’ Kontroll Doganali jipprovdi lil dawk l-awtoritajiet nazzjonali l-finanzjament neċessarju biex jinvestu f’tagħmir biex iwettqu kontroll doganali, kif ukoll tagħmir li jista’ jservi wkoll għal skopijiet oħra, minbarra għall-kontroll doganali, bħall-kontroll fil-fruntieri.

(30)

Il-biċċa l-kbira tat-tagħmir ta’ kontroll doganali u s-sistemi ta’ teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni (ICT, information and communication technology) jistgħu jkunu ugwalment jew inċidentalment idonei għall-kontrolli dwar il-konformità ma’ atti legali oħrajn tal-Unjoni, bħad-dispożizzjonijiet dwar il-ġestjoni tal-fruntieri, il-viżi jew il-kooperazzjoni tal-pulizija. Il-Fond għaldaqstant kien konċepit bħala żewġ strumenti komplementari b’kampijiet ta’ applikazzjoni distinti iżda komplementari għax-xiri ta’ tagħmir. Minn naħa waħda, l-Istrument ser jappoġġa finanzjarjament tagħmir u sistemi tal-ICT li l-iskop primarju tagħhom hu l-ġestjoni integrata tal-fruntieri u ser jippermetti wkoll li jintużaw fil-qasam komplementari tal-kontroll doganali. Min-naħa l-oħra, l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għat-Tagħmir ta’ Kontroll Doganali ser jappoġġa finanzjarjament tagħmir bil-kontrolli doganali bħala l-għan ewlieni u ser jippermetti wkoll li jintuża għal finijiet addizzjonali bħall-kontroll fil-fruntieri u s-sigurtà. Tali tqassim ta’ rwoli ser irawwem il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji bħala komponent tal-ġestjoni integrata Ewropea tal-fruntieri, kif prevista fir-Regolament (UE) 2019/1896, u b’hekk jippermetti lill-awtoritajiet doganali u tal-fruntiera li jaħdmu flimkien u jimmassimizzaw l-impatt tal-baġit tal-Unjoni permezz ta’ kondiviżjoni u interoperabbiltà tat-tagħmir ta’ kontroll.

(31)

Is-sorveljanza tal-fruntieri fuq il-baħar hija waħda mill-funzjonijiet imwettqa mill-gwardji tal-kosta fil-qasam marittimu tal-Unjoni. L-awtoritajiet nazzjonali li jwettqu funzjonijiet ta’ gwardja tal-kosta huma responsabbli wkoll għal firxa wiesgħa ta’ kompiti, li jistgħu jinkludu, iżda mhux limitatament għal, sikurezza marittima, sigurtà, operazzjonijiet ta’ tiftix u salvataġġ, kontroll fil-fruntieri, kontroll tas-sajd, kontroll doganali, infurzar tal-liġi ġenerali u ħarsien tal-ambjent. Il-kamp ta’ applikazzjoni wiesa’ tal-funzjonijiet tal-gwardja tal-kosta jqegħedhom fl-ambiti ta’ politiki differenti tal-Unjoni, u b’hekk jenħtieġ li jitfittxu sinerġiji biex jinkisbu riżultati aktar effettivi u effiċjenti.

(32)

Meta jimplimentaw azzjonijiet iffinanzjati taħt l-Istrument li jkunu relatati mas-sorveljanza tal-fruntieri marittimi, jenħtieġ li l-Istati Membri jagħtu attenzjoni speċjali lill-obbligi internazzjonali tagħhom rigward operazzjonijiet ta’ tiftix u salvataġġ fuq il-baħar. F’dak ir-rigward, jenħtieġ li jkunu jistgħu jintużaw tagħmir u sistemi appoġġati taħt l-Istrument f’operazzjonijiet ta’ tiftix u salvataġġ f’sitwazzjonijiet li jistgħu jinqalgħu matul operazzjoni ta’ sorveljanza tal-fruntieri fuq il-baħar.

(33)

Minbarra l-kooperazzjoni tal-Unjoni fir-rigward tal-funzjonijiet tal-gwardja tal-kosta fost l-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta, l-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà Marittima, stabbilita mir-Regolament (KE) Nru 1406/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26) u l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd, stabbilita mir-Regolament (UE) 2019/473 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (27), jenħtieġ li jinkiseb titjib fil-koerenza tal-attivitajiet fil-qasam marittimu anki fil-livell nazzjonali. Jenħtieġ li s-sinerġiji bejn id-diversi atturi fl-ambjent marittimu jkunu konformi mal-istrateġiji Ewropej tal-ġestjoni integrata tal-fruntieri u tas-sigurtà marittima.

(34)

Biex tissaħħaħ il-komplementarjetà u tiġi rrinforzata l-konsistenza tal-attivitajiet marittimi, biex tkun evitata d-duplikazzjoni tal-isforzi u jittaffu r-restrizzjonijiet baġitarji f’qasam ta’ attivitajiet li jiswew ħafna flus bħall-qasam marittimu, jenħtieġ li jkun jista’ jintuża, addizzjonalment, l-Istrument biex jappoġġa operazzjonijiet marittimi li jkollhom diversi skopijiet.

(35)

It-tagħmir u s-sistemi tal-ICT iffinanzjati taħt l-Istrument jenħtieġ li jkunu jistgħu jintużaw ukoll biex jitwettqu l-objettivi tal-Fond għas-Sigurtà Interna, stabbilit mir-Regolament (UE) 2021/1149 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (28) u tal-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni stabbilit mir-Regolament (UE) 2021/1147.. Tali tagħmir u sistemi tal-ICT jenħtieġ li jibqgħu disponibbli u skjerabbli għal attivitajiet ta’ kontroll fil-fruntieri li jkunu effettivi u siguri u l-użu ta’ tali tagħmir u sistemi tal-ICT għall-objettivi tal-Fond għas-Sigurtà Interna u tal-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni jenħtieġ li jkun limitat fiż-żmien.

(36)

Jenħtieġ li l-Istrument, f’konformità mal-objettivi speċifiċi tiegħu, jaqdi primarjament il-politika interna tal-Unjoni. Fl-istess ħin, jenħtieġ li l-Istrument ikun jista’, fejn xieraq, jappoġġa azzjonijiet f’konformità mal-prijoritajiet tal-Unjoni f’pajjiżi terzi u b’rabta magħhom. Dawk l-azzjonijiet jenħtieġ li jiġu implimentati f’sinerġija sħiħa u f’koerenza sħiħa ma’ azzjonijiet oħra barra l-Unjoni appoġġati permezz ta’ strumenti ta’ finanzjament estern tal-Unjoni, u jenħtieġ li jikkomplementawhom. B’mod partikolari, jenħtieġ li tali azzjonijiet jiġu implimentati b’mod li jiżgura koerenza sħiħa mal-politika esterna tal-Unjoni, li jirrispetta l-prinċipju ta’ koerenza tal-politika għall-iżvilupp u li jkun konsistenti mad-dokumenti ta’ programmazzjoni strateġika għall-pajjiż jew ir-reġjun inkwistjoni. Jenħtieġ li tali azzjonijiet jiffukaw ukoll fuq miżuri li mhumiex orjentati lejn l-iżvilupp, jaqdu l-interessi tal-politika interna tal-Unjoni u jkunu konsistenti mal-attivitajiet imwettqa ġewwa l-Unjoni. Fl-evalwazzjonijiet ta’ nofs it-terminu u retrospettivi tagħha, jenħtieġ li l-Kummissjoni tagħti attenzjoni partikolari lill-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet f’pajjiżi terzi jew b’rabta magħhom.

(37)

Jenħtieġ li l-finanzjament mill-baġit tal-Unjoni jikkonċentra fuq attivitajiet li għalihom l-intervent mill-Unjoni jista’ jġib valur miżjud ikkumparat ma’ azzjonijiet mill-Istati Membri waħedhom. Billi l-Unjoni tinsab f’pożizzjoni aħjar mill-Istati Membri biex tipprovdi qafas li jesprimi s-solidarjetà tal-Unjoni fil-ġestjoni tal-fruntieri u fil-politika komuni dwar il-viżi u biex tipprovdi pjattaforma għall-iżvilupp tas-sistemi komuni tal-IT fuq skala kbira li jirfdu dawk il-politiki, l-appoġġ finanzjarju pprovdut taħt dan ir-Regolament jenħtieġ li jikkontribwixxi, b’mod partikolari, għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet nazzjonali u tal-Unjoni f’dawk l-oqsma.

(38)

Meta jippromwovu azzjonijiet appoġġati mill-Istrument, jenħtieġ li r-riċevituri tal-finanzjament tal-Unjoni jipprovdu informazzjoni bil-lingwa jew lingwi tal-udjenza fil-mira. Sabiex tiġi żgurata l-viżibbiltà tal-finanzjament tal-Unjoni, jenħtieġ li r-riċevituri ta’ dak il-finanzjament jirreferu għall-oriġini tiegħu meta jikkomunikaw dwar l-azzjoni. Għal dak il-għan, jenħtieġ li r-riċevituri jiżguraw li kull komunikazzjoni lill-media u lill-pubbliku tippreżenta l-emblema tal-Unjoni u ssemmi espliċitament l-appoġġ finanzjarju tal-Unjoni.

(39)

Jenħtieġ li jkun possibbli għall-Kummissjoni li tuża riżorsi finanzjarji taħt l-Istrument biex tippromwovi l-aħjar prattiki u l-iskambju ta’ informazzjoni fir-rigward tal-implimentazzjoni tal-Istrument.

(40)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tippubblika b’mod f’waqtu informazzjoni dwar l-appoġġ ipprovdut mill-faċilità tematika taħt ġestjoni diretta jew indiretta u jenħtieġ li taġġorna tali informazzjoni fejn xieraq. Jenħtieġ li jkun possibbli li d-data tiġi kklassifikata skont l-objettiv speċifiku, l-isem tal-benefiċjarju, l-ammont impenjat legalment u n-natura u l-iskop tal-miżura.

(41)

Stat Membru jista’ jitqies li ma jikkonformax mal-acquis rilevanti tal-Unjoni, inkluż fir-rigward tal-użu ta’ appoġġ operazzjonali taħt l-Istrument, jekk ikun naqas milli jissodisfa l-obbligi tiegħu taħt it-Trattati fl-oqsma tal-ġestjoni tal-fruntieri u tal-politika dwar il-viżi, inkluż fir-rigward tal-obbligi dwar drittijiet fundamentali, jekk ikun hemm riskju ċar ta’ ksur serju tal-valuri tal-Unjoni minn dak l-Istat Membru meta jimplimenta l-acquis dwar il-ġestjoni tal-fruntieri u l-politika dwar il-viżi jew jekk rapport ta’ evalwazzjoni taħt il-mekkaniżmu ta’ evalwazzjoni u monitoraġġ ta’ Schengen stabbilit mir-Regolament (UE) Nru 1053/2013 ikun identifika defiċjenzi fil-qasam rilevanti.

(42)

Jenħtieġ li l-Istrument jiżgura li jkun hemm distribuzzjoni ġusta u trasparenti ta’ riżorsi biex jitwettqu l-objettivi stabbiliti f’dan ir-Regolament. Sabiex jiġu sodisfatti r-rekwiżiti ta’ trasparenza, jenħtieġ li l-Kummissjoni tippubblika informazzjoni dwar il-programmi ta’ ħidma annwali u pluriennali tal-faċilità tematika. F’konformità mar-Regolament (UE) 2021/1060, jenħtieġ li kull Stat Membru jiżgura li fi żmien sitt xhur mill-approvazzjoni tal-programm tiegħu, ikun ġie stabbilit website li fih tkun disponibbli informazzjoni dwar il-programm tiegħu, li jkopri l-objettivi, l-attivitajiet, l-opportunitajiet ta’ finanzjament disponibbli u l-kisbiet tal-programm.

(43)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jistabbilixxi l-ammonti inizjali għall-programmi tal-Istati Membri li jikkonsistu minn ammonti fissi kif stabbilit fl-Anness I u ammont ikkalkulat fuq il-bażi tal-kriterji stipulati f’dak l-Anness u li jirriflettu t-tul tas-sezzjonijiet ta’ fruntieri tal-art u tal-baħar kif ukoll il-livelli ta’ impatt fihom, l-ammont ta’ xogħol fl-ajruporti u fil-konsulati u l-għadd ta’ konsulati. Fid-dawl tal-ħtiġijiet speċjali ta’ dawk l-Istati Membri li kellhom jittrattaw l-ogħla għadd ta’ applikazzjonijiet għall-ażil per capita fl-2018 u l-2019, huwa xieraq li jiżdiedu l-ammonti fissi għal Ċipru, Malta u l-Greċja.

(44)

Jenħtieġ li l-ammonti inizjali għall-programmi tal-Istati Membri jiffurmaw il-bażi għall-investimenti fit-tul tal-Istati Membri. Biex jitqiesu bidliet fis-sitwazzjoni bażi, bħal pereżempju l-pressjoni fuq il-fruntieri esterni u l-ammont ta’ xogħol fil-fruntieri esterni u fil-konsulati, jenħtieġ li jiġi allokat ammont addizzjonali għall-Istati Membri f’nofs it-terminu tal-perjodu ta’ programmazzjoni u jenħtieġ li jkun ibbażat fuq id-data statistika, skont l-Anness I, b’kont meħud tal-istat tal-implimentazzjoni tal-programm tagħhom.

(45)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tagħmel evalwazzjoni ta’ nofs it-terminu ta’ dan ir-Regolament. Dik l-evalwazzjoni ta’ nofs it-terminu jenħtieġ li tintuża biex tiġi vvalutata l-effikaċja, u ssir stima tal-valur miżjud mill-Unjoni, tal-Istrument u tiġi pprovduta deskrizzjoni ġenerali trasparenti ta’ kif l-Istrument ġie implimentat.

(46)

Filwaqt li l-isfidi fil-oqsma tal-ġestjoni tal-fruntieri u tal-politika dwar il-viżi qegħdin dejjem jevolvu, hemm bżonn li l-allokazzjoni tal-fondi tiġi adattata għal bidliet fil-prijoritajiet għall-politika dwar il-viżi u l-ġestjoni tal-fruntieri, inklużi bidliet b’riżultat ta’ pressjoni akbar fil-fruntiera, u l-ħtieġa li l-fondi jiġu diretti lejn il-prijoritajiet bl-ogħla valur miżjud tal-Unjoni. Bħala rispons għal ħtiġijiet urġenti u għal bidliet fil-politika u fil-prijoritajiet tal-Unjoni, u sabiex il-fondi jiġu diretti lejn azzjonijiet b’livell għoli ta’ valur miżjud tal-Unjoni, jenħtieġ li parti mill-finanzjament tiġi allokata perjodikament, permezz ta’ faċilità tematika, għal azzjonijiet speċifiċi, azzjonijiet tal-Unjoni u assistenza ta’ emerġenza. Il-faċilità tematika toffri flessibbiltà fil-ġestjoni tal-Istrument u tkun tista’ tiġi implimentata wkoll permezz tal-programmi tal-Istati Membri.

(47)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jiġu mħeġġa jużaw parti mill-allokazzjoni tal-programm tagħhom biex jiffinanzjaw l-azzjonijiet elenkati fl-Anness IV billi jibbenifikaw minn kontribuzzjoni akbar mill-Unjoni.

(48)

Jenħtieġ li l-Istrument jikkontribwixxi għall-appoġġ ta’ kostijiet operatorji li huma relatati mal-ġestjoni tal-fruntieri, mal-politika komuni dwar il-viżi u ma’ sistemi tal-IT fuq skala kbira sabiex b’hekk l-Istati Membri jkunu jistgħu jżommu kapaċitajiet li huma kruċjali għall-Unjoni bħala entità waħda. Jenħtieġ li tali appoġġ jikkonsisti minn rimborż sħiħ ta’ kosti speċifiċi li huma relatati mal-objettivi tal-Istrument u jenħtieġ li jifforma parti integrali mill-programmi tal-Istati Membri.

(49)

Parti mir-riżorsi disponibbli taħt l-Istrument jistgħu jiġu allokati lill-programmi tal-Istati Membri għall-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet speċifiċi, b’żieda mal-allokazzjoni inizjali. Jenħtieġ li dawk l-azzjonijiet speċifiċi jiġu identifikati fil-livell tal-Unjoni u jkunu jikkonċernaw azzjonijiet b’valur miżjud tal-Unjoni li jirrikjedu kooperazzjoni bejn l-Istati Membri jew azzjonijiet meħtieġa biex jiġu indirizzati l-iżviluppi fl-Unjoni li jirrikjedu li jsir disponibbli finanzjament addizzjonali lil Stat Membru wieħed jew aktar, bħax-xiri permezz ta’ programmi tal-Istati Membri ta’ tagħmir tekniku meħtieġ mill-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta biex twettaq l-attivitajiet operazzjonali tagħha, il-modernizzazzjoni tal-ipproċessar tal-applikazzjonijiet għal viża, l-iżvilupp ta’ sistemi tal-IT fuq skala kbira u l-istabbiliment ta’ interoperabbiltà bejn dawk is-sistemi. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tagħti d-dettalji ta’ dawk l-azzjonijiet speċifiċi fil-programmi ta’ ħidma tagħha.

(50)

Sabiex jikkomplementa l-implimentazzjoni tal-objettiv ta’ politika tal-Istrument fil-livell nazzjonali permezz tal-programmi tal-Istati Membri, jenħtieġ li l-Istrument jipprovdi wkoll appoġġ għal azzjonijiet fil-livell tal-Unjoni. Jenħtieġ li tali azzjonijiet iservu skopijiet strateġiċi ġenerali fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-intervent tal-Istrument relattivament għall-analiżi tal-politika u l-innovazzjoni, għal tagħlim reċiproku tranżnazzjonali u sħubiji u għall-ittestjar ta’ inizjattivi u azzjonijiet ġodda madwar l-Unjoni.

(51)

Sabiex tissaħħaħ il-kapaċità tal-Unjoni li tindirizza immedjatament ħtiġijiet urġenti u speċifiċi fl-eventwalità ta’ sitwazzjoni ta’ emerġenza, bħal influss kbir jew sproporzjonat ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi, b’mod partikolari f’dawk is-sezzjonijiet tal-fruntiera li lilhom ġie attribwit livell ta’ impatt għoli jew kritiku taħt ir-Regolament (UE) 2019/1896, jew sitwazzjonijiet oħrajn li fir-rigward tagħhom ġiet debitament sostanzjata l-ħtieġa ta’ azzjoni immedjata fil-fruntieri esterni, jenħtieġ li jkun possibbli li tiġi pprovduta assistenza ta’ emerġenza, f’konformità mal-qafas stabbilit f’dan ir-Regolament.

(52)

Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għad-durata kollha tal-Istrument li jrid jikkostitwixxi l-ammont ta’ referenza primarja, fis-sens tal-punt 18 tal-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta’ Diċembru 2020 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta’ riżorsi proprji ġodda (29), għall-Parlament Ewropew u għall-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali. L-ammont ta’ referenza primarja allokat lill-Istrument jiżdied b’ammont addizzjonali ta’ EUR 1 biljun fi prezzijiet tal-2018 kif speċifikat fl-Anness II tar-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 (30).

(53)

Ir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (31) (ir-“Regolament Finanzjarju”) japplika għal dan l-Istrument. Ir-Regolament Finanzjarju jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inklużi r-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni.

(54)

Għall-iskop tal-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet taħt ġestjoni kondiviża, jenħtieġ li l-Istrument jifforma parti minn qafas koerenti li jikkonsisti minn dan ir-Regolament, ir-Regolament Finanzjarju u r-Regolament (UE) 2021/1060.

(55)

Ir-Regolament (UE) 2021/1060 jistabbilixxi l-qafas għall-azzjoni mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi, bħala parti mill-Fond għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri, u jistabbilixxi b’mod partikolari r-regoli dwar il-programmazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni, il-ġestjoni u l-kontroll għall-fondi tal-Unjoni implimentati taħt ġestjoni kondiviża. Barra minn hekk, huwa meħtieġ li jiġu speċifikati l-objettivi tal-Istrument fir-rigward tal-ġestjoni tal-fruntieri u tal-politika dwar il-viżi f’dan ir-Regolament, u li jiġu stipulati dispożizzjonijiet speċifiċi fir-rigward ta’ azzjonijiet li jistgħu jiġu ffinanzjati taħt l-Istrument.

(56)

Skema ta’ prefinanzjament għall-Istrument hija stabbilita fir-Regolament (UE)2021/1060, u rata ta’ prefinanzjament speċifika hija stabbilita f’dan ir-Regolament. Barra minn hekk, sabiex tiġi żgurata l-possibbiltà ta’ reazzjoni fil-pront għal sitwazzjonijiet ta’ emerġenza, huwa xieraq li tiġi ffissata rata speċifika ta’ prefinanzjament għall-assistenza ta’ emerġenza. Jenħtieġ li l-iskema ta’ prefinanzjament tiżgura li l-Istati Membri jkollhom il-mezzi biex jipprovdu appoġġ lill-benefiċjarji mill-bidu tal-implimentazzjoni tal-programmi tagħhom.

(57)

It-tipi ta’ finanzjament u metodi ta’ implimentazzjoni taħt dan ir-Regolament jenħtieġ li jintgħażlu fuq il-bażi tal-kapaċità tagħhom li jwettqu l-objettivi speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu riżultati, filwaqt li b’mod partikolari jitqiesu l-kostijiet tal-kontrolli, il-piżijiet amministrattivi u r-riskju ta’ nuqqas ta’ konformità. Meta ssir dik l-għażla jenħtieġ li jkunu kkunsidrati l-użu ta’ ammonti f’daqqa, rati fissi u kostijiet unitarji, kif ukoll finanzjament mhux marbut ma’ kostijiet kif imsemmi fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(58)

F’konformità mal-Artikolu 193(2) tar-Regolament Finanzjarju, tista’ tingħata għotja għal azzjoni li tkun diġà bdiet, dment li l-applikant ikun jista’ juri l-ħtieġa li jibda l-azzjoni qabel l-iffirmar tal-ftehim ta’ għotja. Madankollu, il-kostijiet imġarrba qabel id-data tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni għal għotja mhumiex eliġibbli għall-finanzjament mill-Unjoni ħlief f’każijiet eċċezzjonali debitament ġustifikati. Sabiex tiġi evitata kwalunkwe interruzzjoni fl-appoġġ tal-Unjoni li tista’ tkun ta’ preġudizzju għall-interessi tal-Unjoni, jenħtieġ li jkun possibbli, għal perijodu limitat ta’ żmien fil-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027, li l-kostijiet imġarrba fir-rigward ta’ azzjonijiet appoġġati taħt dan ir-Regolament taħt ġestjoni diretta u li jkunu diġà bdew jitqiesu eliġibbli għall-finanzjament mill-Unjoni mill-1 ta’ Jannar 2021, anke jekk dawk il-kostijiet ikunu ġġarrbu qabel ma ġiet ippreżentata l-applikazzjoni għal għotja jew it-talba għall-assistenza.

(59)

Sabiex isir l-aħjar użu mill-prinċipju ta’ awditu uniku, huwa xieraq li jiġu ffissati regoli speċifiċi dwar il-kontroll u l-awditjar ta’ proġetti li fihom organizzazzjonijiet internazzjonali, li s-sistemi ta’ kontroll intern tagħhom ġew ivvalutati b’mod pożittiv mill-Kummissjoni, huma l-benefiċjarji. Għal tali proġetti, jenħtieġ li l-awtoritajiet ta’ ġestjoni jkollhom il-possibbiltà li jillimitaw il-verifiki ta’ ġestjoni tagħhom, dment li l-benefiċjarju jipprovdi d-data u l-informazzjoni kollha meħtieġa dwar il-progress tal-proġett u dwar l-eliġibbiltà tal-infiq sottostanti b’mod f’waqtu. Barra minn hekk, fejn proġett implimentat minn tali organizzazzjoni internazzjonali jkun parti minn kampjun tal-awditjar, jenħtieġ li jkun possibbli għall-awtorità tal-awditjar li twettaq il-ħidma tagħha f’konformità mal-prinċipji tal-Istandard Internazzjonali dwar Servizzi Relatati (ISRS, International Standard on Related Services) 4400, “Engagements to Perform Agreed-upon Procedures Regarding Financial Information” (Impenji li Jitwettqu Proċeduri Maqbula Rigward l-Informazzjoni Finanzjarja).

(60)

F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (32) u r-Regolamenti tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 (33), (KE, Euratom) Nru 2185/96 (34) u (UE) 2017/1939 (35), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jridu jiġu protetti permezz ta’ miżuri proporzjonati, inkluż miżuri relatati mal-prevenzjoni, is-sejbien, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta’ irregolaritajiet, inkluż frodi, mal-irkupru ta’ fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b’mod mhux korrett u, fejn xieraq, mal-impożizzjoni ta’ penali amministrattivi. B’mod partikolari, f’konformità mar-Regolamenti (KE, Euratom) Nru 2185/96 u (UE, Euratom) Nru 883/2013, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) għandu s-setgħa li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inkluż kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-għan li jiġi stabbilit jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (l-“UPPE”) għandu s-setgħa, skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, li jinvestiga u jressaq għall-prosekuzzjoni reati kriminali li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (36). F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, kwalunkwe persuna jew entità li tirċievi fondi mill-Unjoni trid tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess neċessarji lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-Qorti tal-Awdituri u, fir-rigward ta’ dawk l-Istati Membri li jipparteċipaw fil-kooperazzjoni msaħħa skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, lill-UPPE, u tiżgura li kwalunkwe terza parti involuta fl-implimentazzjoni ta’ fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkooperaw bis-sħiħ u jipprovdu l-assistenza kollha meħtieġa lill-istituzzjonijiet, korpi, uffiċċji u aġenziji tal-Unjoni relattivament għall-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

(61)

Ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill fuq il-bażi tal-Artikolu 322 TFUE japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawk ir-regoli huma stipulati fir-Regolament Finanzjarju u b’mod partikolari jiddeterminaw il-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta’ għotjiet, akkwist, premjijiet, u implimentazzjoni indiretta, u jipprevedu kontrolli dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta’ kondizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(62)

Skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE (37), persuni u entitajiet stabbiliti f’pajjiżi jew territorji extra-Ewropej huma eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u l-objettivi tal-Istrument u arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li miegħu huwa marbut il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew.

(63)

Skont l-Artikolu 349 TFUE u f’konformità mal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-24 ta’ Ottubru 2017 intitolata ‘Sħubija strateġika aktar b’saħħitha u mġedda mar-reġjuni ultraperiferiċi tal-UE’, approvata mill-Kunsill fil-konklużjonijiet tiegħu tat-12 ta’ April 2018, l-Istati Membri rilevanti jenħtieġ li jiżguraw li l-programmi tagħhom jindirizzaw it-theddidiet emerġenti li jiffaċċjaw ir-reġjuni ultraperiferiċi. Jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa lil dawk l-Istati Membri b’riżorsi adegwati biex jgħinu lir-reġjuni ultraperiferiċi kif xieraq.

(64)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (38), jenħtieġ li l-Istrument jiġi evalwat abbażi tal-informazzjoni miġbura f’konformità ma’ rekwiżiti speċifiċi ta’ monitoraġġ, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv, b’mod partikolari fuq l-Istati Membri, kif ukoll ir-regolamentazzjoni żejda. Jenħtieġ li dawk ir-rekwiżiti, fejn xieraq, jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Istrument fil-prattika. Sabiex jitkejlu l-kisbiet tal-Istrument, jenħtieġ li jiġu stabbiliti indikaturi u miri relatati fir-rigward ta’ kull objettiv speċifiku tal-Istrument. Jenħtieġ li dawk l-indikaturi jinkludu indikaturi kwalitattivi u kwantitattivi.

(65)

B’riflessjoni tal-importanza li jiġi indirizzat it-tibdil fil-klima f’konformità mal-impenji tal-Unjoni li timplimenta l-Ftehim ta’ Pariġi adottat taħt il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Bidla fil-Klima (39), u l-impenn lejn l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti, jenħtieġ li l-azzjonijiet taħt dan ir-Regolament jikkontribwixxu biex tintlaħaq mira globali ta’ 30 % tan-nefqa kollha taħt il-qafas finanzjarju pluriennali li tintefaq fuq l-integrazzjoni tal-objettivi klimatiċi u għal ħidma favur l-ambizzjoni li 7,5 % tal-baġit jintefqu fin-nefqa għall-bijodiversità fl-2024 u 10 % jintefqu fl-2026 u l-2027 filwaqt li jittieħed kont tas-sovrapożizzjonijiet eżistenti bejn l-għanijiet klimatiċi u dawk relatati mal-bijodiversità. Jenħtieġ li l-Istrument jappoġġa attivitajiet li jirrispettaw l-istandards klimatiċi u ambjentali u l-prijoritajiet tal-Unjoni u li ma jagħmlu l-ebda ħsara sinifikanti lill-objettivi ambjentali fis-sens tal-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (40).

(66)

Ir-Regolament (UE) Nru 514/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (41) u kwalunkwe att applikabbli għall-perijodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 jenħtieġ li jibqa’ japplika għall-programmi u għall-proġetti appoġġati taħt l-Istrument matul il-perijodu ta’ programmazzjoni 2014-2020. Billi l-perijodu ta’ implimentazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 514/2014 tikkoinċidi mal-perijodu ta’ programmazzjoni kopert minn dan ir-Regolament, u sabiex tkun żgurata l-kontinwità fl-implimentazzjoni ta’ ċerti proġetti approvati minn dak ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu stabbiliti dispożizzjonijiet għat-tqassim tal-proġetti f’fażijiet differenti. Kull fażi individwali tal-proġett jenħtieġ li tiġi implimentata skont ir-regoli tal-perijodu ta’ programmazzjoni li taħtu jirċievi finanzjament.

(67)

Permezz ta’ indikaturi u rapportar finanzjarju, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jimmonitorjaw l-implimentazzjoni tal-Istrument f’konformità mad-dispożizzjonijiet rilevanti tar-Regolament (UE) 2021/1060 u ma’ dan ir-Regolament. Mill-2023 ’il quddiem, jenħtieġ li l-Istati Membri jippreżentaw lill-Kummissjoni rapporti annwali dwar il-prestazzjoni li jkopru s-sena tal-kontabbiltà tal-aħħar. Jenħtieġ li dawk ir-rapporti jkun fihom informazzjoni dwar il-progress li jkun sar fl-implimentazzjoni tal-programmi tal-Istati Membri. Jenħtieġ li l-Istati Membri jippreżentaw ukoll sommarji ta’ dawk ir-rapporti lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tittraduċi dawk is-sommarji għal-lingwi uffiċjali kollha tal-Unjoni u tagħmilhom disponibbli pubblikament fis-sit web tagħha, flimkien ma’ links għas-siti web tal-Istati Membri msemmija fir-Regolament (UE) 2021/1060.

(68)

Sabiex jiġu ssupplimentati u emendati elementi mhux essenzjali ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni s-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 TFUE fir-rigward tal-lista ta’ azzjonijiet fl-Anness III, tal-lista ta’ azzjonijiet eliġibbli għal rati ogħla ta’ kofinanzjament fl-Anness IV, tal-appoġġ operazzjonali taħt l-Anness VII u tal-iżvilupp ulterjuri tal-qafas ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, ukoll fil-livell ta’ esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jiġu mwettqa f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B’mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta’ atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta’ atti delegati.

(69)

Sabiex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat ikunu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (42). Jenħtieġ li l-proċedura ta’ eżami tintuża għall-adozzjoni ta’ atti ta’ implimentazzjoni li jistipulaw obbligi komuni għall-Istati Membri, b’mod partikolari obbligi li jikkonċernaw l-għoti ta’ informazzjoni lill-Kummissjoni, u jenħtieġ li l-proċedura konsultattiva tintuża għall-adozzjoni ta’ atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-arranġamenti dettaljati għall-għoti ta’ informazzjoni lill-Kummissjoni fil-qafas tal-programmazzjoni u r-rapportar, minħabba n-natura purament teknika tagħhom. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tadotta atti ta’ implimentazzjoni li jkunu applikabbli minnufih relattivament għall-adozzjoni ta’ deċiżjonijiet biex tingħata assistenza ta’ emerġenza prevista minn dan ir-Regolament fejn, f’każijiet debitament ġustifikati relatati man-natura u l-iskop ta’ tali assistenza, dan ikun meħtieġ għal raġunijiet imperattivi ta’ urġenza.

(70)

Jenħtieġ li l-parteċipazzjoni minn Stat Membru f’dan l-Istrument ma tikkoinċidix mal-parteċipazzjoni tiegħu fi strument finanzjarju temporanju tal-Unjoni li jappoġġa lill-Istati Membri benefiċjarji biex jiffinanzjaw, fost oħrajn, azzjonijiet fi fruntieri esterni ġodda tal-Unjoni għall-implimentazzjoni tal-acquis tas-Schengen dwar il-fruntieri u l-viżi u l-kontroll fil-fruntieri esterni.

(71)

Minħabba li l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jistgħu pjuttost jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(72)

Fir-rigward tal-Iżlanda u n-Norveġja, dan ir-Regolament jikkostitwixxi żvilupp tad-dispożizzjonijiet tal-acquis ta’ Schengen fis-sens tal-Ftehim konkluż mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u r-Repubblika tal-Iżlanda u r-Renju tan-Norveġja dwar l-assoċjazzjoni ta’ dawk iż-żewġ Stati mal-implimentazzjoni, l-applikazzjoni u l-iżvilupp tal-acquis ta’ Schengen (43), li jaqgħu fil-qasam imsemmi fl-Artikolu 1, Punti A u B, tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 1999/437/KE (44).

(73)

Fir-rigward tal-Iżvizzera, dan ir-Regolament jikkostitwixxi żvilupp tad-dispożizzjonijiet tal-acquis ta’ Schengen, fis-sens tal-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea u l-Konfederazzjoni Żvizzera dwar l-assoċjazzjoni tal-Konfederazzjoni Żvizzera mal-implimentazzjoni, l-applikazzjoni u l-iżvilupp tal-acquis ta’ Schengen (45), li jaqgħu fil-qasam imsemmi fl-Artikolu 1, Punti A u B, tad-Deċiżjoni 1999/437/KE moqri flimkien mal-Artikolu 3 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2008/146/KE (46).

(74)

Fir-rigward tal-Liechtenstein, dan ir-Regolament jikkostitwixxi żvilupp tad-dispożizzjonijiet tal-acquis ta’ Schengen fis-sens tal-Protokoll bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea, il-Konfederazzjoni Żvizzera u l-Prinċipat tal-Liechtenstein dwar l-adeżjoni tal-Prinċipat tal-Liechtenstein mal-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea, il-Komunità Ewropea u l-Konfederazzjoni Żvizzera dwar l-assoċjazzjoni tal-Konfederazzjoni Żvizzera mal-implimentazzjoni, l-applikazzjoni u l-iżvilupp tal-acquis ta’ Schengen (47), li jaqgħu fil-qasam imsemmi fl-Artikolu 1, Punti A u B tad-Deċiżjoni 1999/437/KE moqri flimkien mal-Artikolu 3 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2011/350/UE (48).

(75)

Sabiex jiġu speċifikati n-natura u l-modalitajiet tal-parteċipazzjoni fl-Istrument tal-pajjiżi assoċjati mal-implimentazzjoni, l-applikazzjoni u l-iżvilupp tal-acquis ta’ Schengen, jenħtieġ li jiġu konklużi arranġamenti ulterjuri bejn l-Unjoni u dawk il-pajjiżi taħt id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-ftehimiet ta’ assoċjazzjoni rispettivi tagħhom. Jenħtieġ li tali arranġamenti jikkostitwixxu ftehimiet internazzjonali fis-sens tal-Artikolu 218 TFUE. Sabiex tiġi minimizzata kwalunkwe lakuna possibbli bejn il-mument meta l-Istrument isir vinkolanti għall-pajjiż konċernat u d-dħul fis-seħħ tal-arranġamenti, huwa xieraq li jibdew in-negozjati dwar tali arranġamenti malajr kemm jista’ jkun wara li l-pajjiż rispettiv ikun innotifika lill-Kunsill u lill-Kummissjoni bid-deċiżjoni tiegħu li jaċċetta l-kontenut tal-Istrument u li jimplimentah fl-ordni legali intern tiegħu. Jenħtieġ li l-konklużjoni ta’ tali arranġamenti sseħħ wara li l-pajjiż konċernat ikun għarraf bil-miktub li ġew issodisfati r-rekwiżiti interni kollha tiegħu.

(76)

F’konformità mal-Artikoli 1 u 2 tal-Protokoll Nru 22 dwar il-pożizzjoni tad-Danimarka, anness mat-TUE u mat-TFUE, id-Danimarka mhijiex qed tieħu sehem fl-adozzjoni ta’ dan ir-Regolament u mhijiex marbuta bih jew soġġetta għall-applikazzjoni tiegħu. Ladarba dan ir-Regolament jibni fuq l-acquis ta’ Schengen, jenħtieġ li d-Danimarka, f’konformità mal-Artikolu 4 ta’ dak il-Protokoll, tiddeċiedi, fi żmien sitt xhur wara li l-Kunsill ikun iddeċieda dwar dan ir-Regolament, jekk hijiex ser timplimenta dan ir-Regolament fil-liġi nazzjonali tagħha.

(77)

Dan ir-Regolament jikkostitwixxi żvilupp tad-dispożizzjonijiet tal-acquis ta’ Schengen li fihom l-Irlanda mhijiex qed tieħu sehem, f’konformità mad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2002/192/KE (49). Għalhekk l-Irlanda mhijiex qed tieħu sehem fl-adozzjoni ta’ dan ir-Regolament u mhijiex marbuta bih jew soġġetta għall-applikazzjoni tiegħu.

(78)

Huwa xieraq li l-perijodu tal-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament jiġi allinjat ma’ dak tar-Regolament (UE, Euratom) 2020/2093.

(79)

Sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fl-għoti ta’ appoġġ fil-qasam ta’ politika rilevanti u sabiex ikun possibbli li l-implimentazzjoni tibda mill-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ bħala kwistjoni ta’ urġenza u jenħtieġ li japplika, b’effett retroattiv, mill-1 ta’ Jannar 2021,