(1)

Fl-4 ta’ Frar 2021, l-Estonja talbet assistenza finanzjarja mill-Unjoni bil-ħsieb li tikkomplementa l-isforzi nazzjonali tagħha biex tindirizza l-impatt tat-tifqigħa tal-COVID-19 u tirreaġixxi għall-konsegwenzi soċjo-ekonomiċi tat-tifqigħa għall-ħaddiema u għal dawk li jaħdmu għal rashom.

(2)

It-tifqigħa tal-COVID-19 u l-miżuri straordinarji implimentati mill-Estonja biex titrażżan it-tifqigħa u l-impatt tagħha kemm soċjoekonomiku kif ukoll dak sanitarju mistennija li jkollhom impatt qawwi fuq il-finanzi pubbliċi. Skont it-tbassir tal-Ħarifa 2020 tal-Kummissjoni, l-Estonja kienet mistennija li jkollha defiċit u dejn tal-amministrazzjoni pubblika ta’ 5,9 % u 17,2 % tal-prodott domestiku gross (PDG) rispettivament sa tmiem l-2020. Skont it-tbassir interim tax-Xitwa 2021 tal-Kummissjoni, il-PDG tal-Estonja huwa mbassar li naqas bi 2,9 % fl-2020.

(3)

It-tifqigħa tal-COVID-19 waqqfet parti sostanzjali mill-forza tax-xogħol fl-Estonja. Dan wassal għal żieda f’daqqa u severa fin-nefqa pubblika fl-Estonja fir-rigward tal-iskemi tax-xogħol b’ħinijiet iqsar u miżuri simili kif ukoll ir-rikors għal miżuri rilevanti tas-saħħa relatati mat-tifqigħa tal-COVID-19, kif stabbiliti fil-premessi minn (4) sa (9).

(4)

Ir-Regolament tal-Gvern Nru 130 “Tööhõiveprogramm 2017–2020” tas-17 ta’ Novembru 2016, kif emendat fl-2020 (2), imsemmi fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, introduċa skema tas-suq tax-xogħol għal żmien qasir għall-preservazzjoni tal-impjiegi (l-iskema ilha fis-seħħ mit-23 ta’ Marzu 2020). L-objettiv kien li jingħata appoġġ lill-impjegati tas-settur privat li s-salarji jew is-sigħat tax-xogħol tagħhom tnaqqsu temporanjament minħabba l-impatt sostanzjali tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza billi l-impjegati jingħataw sa 70 % tas-salarju jew il-pagi medji fix-xahar tagħhom, b’limitu massimu ta’ EUR 1 000 għal kull impjegat fix-xahar. Kienet skema temporanja għall-perijodu tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza minn Marzu sa Mejju 2020. Minħabba l-impatt kontinwu tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza, ir-Regolament Nru 130 reġa’ ġie emendat (3) u applikat, kif emendat, sa tmiem Ġunju 2020. Il-kundizzjonijiet għall-iskema ta’ assenza bil-permess ġew aġġustati sabiex l-appoġġ tal-gvern lil impjegat tnaqqas għal 50 % tas-salarju jew il-pagi medji fix-xahar tal-impjegat u b’limitu massimu ta’ EUR 800 għal kull impjegat. Sabiex jirċievu l-appoġġ tal-gvern għall-impjegati, il-kumpaniji kellhom iħallsu mill-inqas EUR 150 (fuq bażi grossa) għal kull impjegat fix-xahar, sabiex kull impjegat jirċievi qligħ fix-xahar ta’ mill-inqas EUR 584, li huwa ugwali għall-paga minima.

(5)

Ir-Regolament tal-Gvern Nru 26 “Erivajadusega lapse vanema toetuse saamise ja maksmise tingimused ning toetuse arvutamise alused”, tad-9 ta’ April 2020 (4), imsemmi fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, introduċa allowance għall-preservazzjoni tal-qligħ għall-ġenituri li matul is-sitwazzjoni ta’ emerġenza kellhom jissospendu x-xogħol biex jieħdu ħsieb uliedhom bi bżonnijiet edukattivi speċjali. Din kienet miżura temporanja għall-perijodu tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza mit-12 ta’ Marzu sas-17 ta’ Mejju 2020. L-allowance ġiet ikkalkolata abbażi tat-taxxa soċjali mħallsa fuq is-salarju jew il-paga ta’ ġenitur fl-2019. L-appoġġ kopra 70 % tas-salarju medju ta’ kuljum jew paga ta’ ġenitur wieħed.

(6)

Ir-Regolamenti tal-Ministru tal-Kultura Nru 7 “COVID-19 haigust põhjustava koroonaviiruse levikuga seotud kriisi leevendamiseks ette nähtud toetusmeede laulu- ja tantsupeo liikumises osalevatele kollektiividele” tat-30 ta’ April 2020 (5) u r-Regolamenti tal-Ministru tal-Kultura Nru 9 “COVID-19 puhangust tingitud erakorraline abi kultuuri- ja spordivaldkonnale” tat-30 ta’ April 2020 (6) (fis-seħħ mit-3 ta’ Mejju sal-11 ta’ Settembru 2020) u “Treeneri tööjõukulu toetuse määramise tingimused, sealhulgas nõuded spordialaliidule, spordiklubile ja spordikoolile ning selle omaosalusele, treeningrühmale ja treenerile, ning toetuse suuruse, jaotamise, tagasimaksmise ja tagasinõudmise kord” tas-26 ta’ Novembru 2014, kif emendat fl-2020 (7), imsemmija fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, introduċew skema għal żmien qasir għal artisti freelance, kowċis tal-isport u kapijiet ta’ korijiet u gruppi ta’ żfin. Dan jikkonċerna miżura temporanja għall-perijodu tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza minħabba t-tifqigħa tal-COVID-19. L-artisti freelance ġew appoġġati f’ammont ugwali għas-salarju minimu għal perijodu ta’ xahrejn. Il-kapijiet ta’ korijiet u gruppi ta’ żfin folk u kowċis tal-isport ingħataw appoġġ għall-introjtu tal-gvern li rrappreżenta 70 % tas-salarju jew pagi medji għall-perijodu minn Ottubru 2019 sa Frar 2020, b’limitu ta’ EUR 1 000. Il-kowċis tal-isport kienu appoġġati b’ammont ta’ 50 % tas-salarju jew paga regolari tagħhom, filwaqt li l-50 % l-oħra tħallsu mill-organizzazzjoni sportiva.

(7)

L-Estonja introduċiet serje ta’ miżuri relatati mas-saħħa biex tindirizza t-tifqigħa tal-COVID-19. Skont l-Att tal-Parlament “Riigi 2020. aasta lisaeelarve seadus” adottat fil-15 ta’ April 2020 (8), imsemmi fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, hemm miżura relatata mas-saħħa, li ppermettiet xiri mill-gvern ta’ tagħmir protettiv personali, provvisti ġenerali addizzjonali u oġġetti konsumabbli.

(8)

Ir-Regolament tal-Gvern Nru 28 “Eriolukorras Eesti Haigekassa kaudu hüvitiste ja teenuste eest maksmise tingimused ja kord”, tat-23 ta’ April 2020 (9), imsemmi fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, introduċa skema ta’ appoġġ għal żmien qasir għall-isptarijiet biex tikkumpensa għall-ispejjeż ta’ reklutaġġ ta’ persunal temporanju għall-unitajiet tal-COVID-19 u l-unitajiet tal-kura intensiva, u jħallas għal sigħat tax-xogħol estiżi għat-tobba, l-infermiera u persunal relatat ieħor. Din tkopri l-ispejjeż ta’ ħtieġa addizzjonali għall-persunal fl-unitajiet tal-COVID-19 u l-unitajiet tal-kura intensiva fl-isptarijiet. Il-persunal addizzjonali ġie impjegat b’salarju ogħla biex il-persunal jinżamm immotivat matul is-sitwazzjoni ta’ emerġenza.

(9)

Ir-Regolament tal-Gvern Nru 28 “Eriolukorras Eesti Haigekassa kaudu hüvitiste ja teenuste eest maksmise tingimused ja kord”, tat-23 ta’ April 2020 (10), imsemmi fit-talba tal-Estonja tal-4 ta’ Frar 2021, introduċa kumpens għall-impjegati għall-ewwel tlett ijiem ta’ liv minħabba mard. Din kienet miżura temporanja għall-perijodu tas-sitwazzjoni ta’ emerġenza mit-13 ta’ Marzu sas-17 ta’ Mejju 2020. Kumpens għaż-żieda fl-użu tal-liv tal-mard u l-kura minħabba l-COVID-19 ingħata għall-persuni assigurati mill-Fond tal-Assigurazzjoni tas-Saħħa Estonjan għall-ewwel tlett ijiem ta’ mard, li normalment jitħallsu mill-impjegat.

(10)

L-Estonja tissodisfa l-kundizzjonijiet biex tintalab assistenza finanzjarja stabbiliti fl-Artikolu 3 tar-Regolament (UE) 2020/672. L-Estonja pprovdiet lill-Kummissjoni b’evidenza xierqa li n-nefqa pubblika attwali żdiedet b’EUR 230 000 000 mill-1 ta’ Frar 2020 minħabba l-miżuri nazzjonali meħuda biex jiġu indirizzati l-effetti soċjoekonomiċi tat-tifqigħa tal-COVID-19. Dan jikkostitwixxi żieda f’daqqa u severa minħabba li hija relatata kemm mal-miżuri ġodda kif ukoll mad-domanda akbar għal miżuri eżistenti, li flimkien ikopru proporzjon sinifikanti tal-forza tax-xogħol fl-Estonja.

(11)

Il-Kummissjoni kkonsultat lill-Estonja u vverifikat iż-żieda f’daqqa u severa fin-nefqa pubblika attwali direttament relatata mal-iskemi tax-xogħol b’ħinijiet iqsar u miżuri simili, kif ukoll ir-rikors għal miżuri rilevanti relatati mas-saħħa marbuta mat-tifqigħa tal-COVID-19, imsemmija fit-talba tal-4 ta’ Frar 2021, b’konformità mal-Artikolu 6 tar-Regolament (UE) 2020/672.

(12)

Għalhekk jenħtieġ li tingħata assistenza finanzjarja bil-għan li tgħin lill-Estonja tindirizza l-effetti soċjoekonomiċi tat-tfixkil ekonomiku gravi kkawżat mit-tifqigħa tal-COVID-19. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tieħu d-deċiżjonijiet rigward il-maturitajiet, il-qies u r-rilaxx tal-ħlasijiet parzjali u tal-partijiet f’kooperazzjoni mill-qrib mal-awtoritajiet nazzjonali.

(13)

Jenħtieġ li din id-Deċiżjoni tkun mingħajr preġudizzju għall-eżitu ta’ kull proċedura relatata ma’ distorsjonijiet tal-operat tas-suq intern li tista’ titwettaq, b’mod partikolari skont l-Artikoli 107 u 108 tat-Trattat. Din ma twarrabx il-ħtieġa li l-Istati Membri jinnotifikaw każijiet ta’ għajnuna potenzjali mill-Istat lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 108 tat-Trattat.

(14)

Id-deċiżjoni li tingħata assistenza finanzjarja ttieħdet b’kunsiderazzjoni tal-ħtiġijiet eżistenti u dawk mistennija tal-Estonja, kif ukoll it-talbiet għal assistenza finanzjarja skont ir-Regolament (UE) 2020/672 diġà ppreżentati jew ippjanati li jiġu ppreżentati minn Stati Membri oħra, filwaqt li ġew applikati l-prinċipji ta’ trattament ugwali, solidarjetà, proporzjonalità u trasparenza,