12.6.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 173/1

(1)

Suq intern ġenwin għas-servizzi finanzjarji huwa kruċjali għat-tkabbir ekonomiku u għall-ħolqien ta’ impjiegi fl-Unjoni.

(2)

Suq finanzjarju integrat, effiċjenti u trasparenti jeħtieġ integrità tas-suq. Il-funzjonament bla xkiel tas-swieq tat-titoli u l-kunfidenza pubblika fis-swieq huma prerekwiżiti għat-tkabbir u għall-ġid ekonomiku. L-abbuż tas-suq jolqot ħażin l-integrità tas-swieq finanzjarji u l-kunfidenza pubblika f’titoli u derivati.

(3)

Id-Direttiva 2003/6/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) ikkompletat u aġġornat il-qafas legali tal-Unjoni għall-protezzjoni tal-integrità tas-suq. Madankollu, minħabba l-iżviluppi leġislattivi, tas-suq u teknoloġiċi minn mindu daħlet fis-seħħ dik id-Direttiva, li rriżultaw f’bidliet konsiderevoli għax-xenarju finanzjarju, dik id-Direttiva għandha issa tiġi sostitwita. Jeħtieġ ukoll strument leġislattiv ġdid sabiex jiġi żgurat li hemm regoli uniformi u ċarezza tal-kunċetti ewlenin u sett ta’ regoli wieħed f’konformità mal-konklużjonijiet tar-rapport tal-25 ta’ Frar 2009 mill-Grupp ta’ Livell Għoli dwar is-Superviżjoni Finanzjarja fl-UE, ippresedut minn Jacques de Larosière (il-grupp ‘de Larosière’).

(4)

Hemm bżonn li jiġi stabbilit qafas iktar uniformi u b’saħħtu sabiex tiġi ppreservata l-integrità tas-suq, jiġi evitat arbitraġġ regolatorju potenzjali, tiġi żgurata r-responsabilità fil-każ ta’ tentattiv ta’ manipulazzjoni, u tiġi pprovduta aktar ċertezza legali u inqas kumplessità regolatorja għall-parteċipanti fis-suq. Dan ir-Regolament jimmira li jikkontribwixxi, b’mod determinanti, għall-funzjonament tajjeb tas-suq intern, u għaldaqstant għandu jissejjes fuq l-Artikolu 114 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), kif interpretat b’mod konsistenti fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.

(5)

Għaldaqsant, sabiex jitneħħa x-xkiel li għad baqa’ għall-kummerċ, jisparixxi t-tagħwiġ sinifikanti tal-kompetizzjoni li jirriżulta mid-diverġenzi fost il-liġijiet nazzjonali, u jiġi evitat kull xkiel ieħor għall-kummerċ u għat-tagħwiġ sinifikanti tal-kompetizzjoni, jeħtieġ li jiġi adottat Regolament li jistabbilixxi interpretazzjoni iktar uniformi tal-qafas kontra l-abbuż tas-suq tal-Unjoni li tiddefinixxi b’,od iktar ċar ir-regoli applikabbli fl-Istati Membri kollha. L-istabbiliment ta’ rekwiżiti kontra l-abbuż tas-suq fil-forma ta’ regolament jiżgura li dawk ir-rekwiżiti ikunu direttament applikabbli. Dan għandu jiżgura kundizzjonijiet uniformi billi jevita d-diverġenza fost ir-rekwiżiti nazzjonali minħabba t-traspożizzjoni ta’ direttiva. Dan ir-Regolament jirrikjedi li l-persuni kollha isegwu l-istess regoli fl-Unjoni. Huwa wkoll inaqqas il-kumplessità regolatorja u jniżżel l-ispejjeż tal-kumpaniji li jkunu konformi, partikularment dawk il-kumpaniji li jaġixxu fuq bażi transkonfinali, u jikkontribwixxu għat-tneħħija totali tat-tagħwiġ tal-kompetizzjoni.

(6)

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Ġunju 2008 dwar “Att dwar in-Negozji ż-Żgħar” għall-Ewropa” titlob lill-Unjoni u lill-Istati Membri tagħha jfasslu regoli sabiex inaqqsu l-piżijiet amministrattivi, jadattaw il-leġislazzjoni skont il-ħtiġijiet ta’ emittenti fis-swieq ta’ tkabbir ta’ intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) u jiffaċilitaw l-aċċess għall-finanzjament għal dawk l-emittenti. Għadd ta’ dispożizzjonijiet fid-Direttiva 2003/6/KE jimponu piżijiet amministrattivi fuq l-emittenti, b’mod partikulari dawk li l-istrumenti finanzjarji tagħhom huma ammessi għan-negozjar fis-swieq ta’ tkabbir tal-SMEs, li għandhom jitnaqqsu.

(7)

L-abbuż tas-suq huwa kunċett li jinkludi l-imġiba illegali fis-swieq finanzjarji u, għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, għandu jkun mifhum li jikkonsisti f’abbuż minn informazzjoni privileġġata, l-iżvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata u manipulazzjoni tas-suq. Imġiba bħal din timpedixxi trasparenza totali u korretta tas-suq, li hija prerekwiżit għan-negozjar għall-atturi ekonomiċi kollha fi swieq finanzjarji integrati.

(8)

Il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2003/6/KE kien jiffoka fuq l-istrumenti finanzjarji ammessi għan-negozjar f’suq regolat jew li fir-rigward tagħhom tkun saret talba għal ammissjoni għal kummerċ f’tali suq. Minkejja dan, fis-snin riċenti l-istrumenti finanzjarji kienu negozjati dejjem aktar fuq faċilitajiet multilaterali tan-negozjar (MTFs). Hemm ukoll strumenti finanzjarji li huma nnegozjati biss fuq tipi oħra ta’ faċilitajiet organizzati tan-negozjar (OTFs) jew negozjati biss over the counter (OTC). Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament għalhekk għandu jinkludi kull strument finanzjarju nnegozjati f’suq regolat, MTF jew OTF, u kwalunkwe kondotta jew azzjoni oħra li jista’ jkollha effett fuq strument finanzjarju bħal dan irrispettivament minn jekk isseħħx f’post tan-negozjar. Fil-każ ta’ ċerti tipi ta’ MTFs li, bħas-swieq regolati, jgħinu lil kumpaniji biex joħolqu finanzjament mill-bejgħ ta’ ishma, il-projbizzjoni kontra l-abbuż tas-suq tapplika wkoll meta ssir talba għal ammissjoni għal kummerċ f’tali suq. Għaldaqstant, il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament għandu jinkludi l-istrumenti finanzjarji li għalihom tkun saret applikazzjoni għal ammissjoni għal kummerċ fuq MTF. Dan għandu jtejjeb il-protezzjoni tal-investitur, jippreżerva l-integrità tas-swieq u jiżgura li l-abbuż tas-suq ta’ strumenti bħal dawn ikun ipprojbit b’mod ċar.

(9)

Għal finijiet ta’ trasparenza, l-operaturi ta’ suq regolat, MTF jew OTF, għandhom jinnotifikaw mingħajr dewmien lill-awtoritajiet kompetenti tagħhom bid-dettalji tal-istrumenti finanzjarji li jkunu ġew ammessi għan-negozjar, li fir-rigward tagħhom tkun saret talba għal ammissjoni għan-negozjar jew li jkunu ġew innegozjati fil-post tan-negozjar tagħhom. Għandha ssir notifika oħra meta l-istrument ma jibqax ammess għan-negozjar. Tali obbligi għandhom japplikaw ukoll għal strumenti finanzjarji li fir-rigward tagħhom tkun saret talba għal ammissjoni għan-negozjar fil-post tan-negozjar tagħhom u għal strumenti finanzjarji li jkunu ġew ammessi għan-negozjar qabel id-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament. In-notifikigħandhom jiġu ppreżentati lill-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq (ESMA) mill-awtoritajiet kompetenti u l-ESMA għandha tippubblika lista tal-istrumenti finanzjarji kollha nnotifikati. Dan ir-Regolament japplika għal strumenti finanzjarji indipendentement minn jekk ikunux fil-lista ppubblikata mill-ESMA.

(10)

Huwa possibbli li ċerti strumenti finanzjarji li ma jiġux innegozjati f’post tan-negozjar jintużaw għall-abbuż tas-suq. Dawn jinkludu strumenti finanzjarji li l-prezz jew il-valur tagħhom jiddependi jew għandu effett fuq strumenti finanzjarji nnegozjati f’post tan-negozjar, jew li n-negozjar tagħhom għandu effett fuq il-prezz jew il-valur ta’ strumenti finanzjarji oħrajn innegozjati f’post tan-negozjar. Eżempji fejn tali strumenti jistgħu jintużaw għall-abbuż tas-suq jinkludu informazzjoni privileġġata relatata ma’ sehem jew bond, li tista’ tintuża biex jinxtara derivat ta’ dak is-sehem jew bond, jew indiċi li l-valur tiegħu jiddependi fuq dak is-sehem jew bond. Meta strument finanzjarju jintuża bħala prezz ta’ referenza, jista’ jintuża derivat innegozjat OTC biex wieħed jibbenefika minn prezzijiet immanipulati, jew jista’ jintuża biex jiġi mmanipulat il-prezz ta’ strument finanzjarju nnegozjat f’post tan-negozjar. Eżempju ieħor huwa l-ħruġ ippjanat ta’ pakkett ġdid ta’ titoli li fihom infushom ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament, iżda li meta jsir negozjar f’dawk it-titoli dan ikun jista’ jaffettwa l-prezz jew il-valur ta’ titoli elenkati eżistenti li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament. Dan ir-Regolament ikopri wkoll is-sitwazzjoni meta l-prezz jew il-valur ta’ strument innegozjat f’post tan-negozjar jiddependi fuq istrument innegozjat OTC. L-istess prinċipju għandu japplika biex jiġu identifikati kuntratti spot tal-komoditajiet li l-prezzijiet tagħhom ikunu bbażati fuq dak ta’ derivat, u għax-xiri ta’ kuntratti spot tal-komoditajiet li għalihom ikunu referenzjati strumenti finanzjarji.

(11)

In-negozjar ta’ titoli jew strumenti assoċjati għall-istabilizzazzjoni ta’ titoli jew in-negozjar f’ishma proprji fi programmi ta’ riakkwist (“buy-back”) jista’ jkun leġittimu, għal raġunijiet ekonomiċi, u għandu, għalhekk, f’ċerti ċirkustanzi, ikun eżenti mill-projbizzjonijiet kontra l-abbuż tas-suq dment li l-azzjonijiet jitwettqu bit-trasparenza neċessarja, fejn tkun żvelata l-informazzjoni rilevanti rigward il-programm ta’ riakkwist jew stabilizzazzjoni.

(12)

Negozju f’ishma proprji fi programmi ta’ riakkwist u stabbilizzazzjoni ta’ strument finanzjarju li ma jibbenefikax mill-eżenjonijiet taħt dan ir-Regolament ma għandhomx fihom infushom jitqiesu li jikkostitwixxu abbuż tas-suq.

(13)

L-Istati Membri, membri tas-Sistema Ewropea ta’ Banek Ċentrali (SEBĊ), Ministri u aġenziji oħra u vetturi b’għan speċjali ta’ Stat Membru wieħed jew diversi Stati Membri, u tal-Unjoni u ċerti korpi pubbliċi oħra jew persuni li jaġixxu f’isimhom, ma għandhomx ikunu ristretti fit-twettiq ta’ ġestjoni tal-politika monetarja, tar-rata ta’ skambju jew dejn pubbliku sakemm dawn jitwettqu fl-interess pubbliku u fl-insegwiment ta’ dawn il-politiki biss. Barra minn hekk, l-anqas it-tranżazzjonijiet jew l-ordnijiet imwettqa mill-Unjoni, jew l-imġiba mwettqa mill-Unjoni, xi vettura b’għan speċjali ta’ Stat Membru wieħed jew diversi Stati Membri, il-Bank Ewropew tal-Investiment, il-Faċilità Ewropea għall-Istabbiltà Finanzjarja, il-Mekkaniżmu Ewropew ta’ Stabbiltà, jew istituzzjoni finanzjarja internazzjonali stabbilita minn Stat Membru wieħed jew iktar ma għandhom ikunu ristretti fil-mobilizzazzjoni tal-finanzjament u l-forniment ta’ għajnuna finanzjarja għall-ġid tal-membri tagħhom. Tali eżenzjoni mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament tista’, b’konformità ma’ dan ir-Regolament, tiġi estiża għal ċerti korpi pubbliċi inkarigati mill-ġestjoni tad-dejn pubbliku u għal banek ċentrali ta’ pajjiżi terzi jew li jintervjenu fir-rigward ta’ tali ġestjoni. Fl-istess ħin, l-eżenzjonijiet għall-ġestjoni tal-politika monetarja, tar-rata ta’ skambju jew tad-dejn pubbliku m’għandhomx ikunu estiżi għal każijiet fejn dawk il-korpi jkunu involuti fi tranżazzjonijiet, ordnijiet jew imġiba li ma jkunux fl-insegwiment ta’ dawk il-politiki jew meta l-persuni li jaħdmu għal dawk il-korpi jkunu involuti fi tranżazzjonijiet, ordnijiet jew imġiba għall-akkont tagħhom stess.

(14)

L-investituri raġonevoli jibbażaw id-deċiżjonijiet ta’ investiment tagħhom fuq informazzjoni diġà disponibbli għalihom, jiġifieri, fuq it-tagħrif disponibbli ex ante. Għalhekk, id-domanda jekk, fit-teħid ta’ deċiżjoni ta’ investiment, investitur raġonevoli x’aktarx li jqis biċċa informazzjoni partikulari, għandha tiġi evalwata fuq il-bażi tal-informazzjoni disponibbli ex ante. Tali valutazzjoni għandha tieħu inkunsiderazzjoni l-impatt antiċipat tal-informazzjoni fid-dawl tal-totalità tal-attività tal-emittent relatat, l-affidabbiltà tas-sors tal-informazzjoni u kwalunkwe varjant ieħor tas-suq li x’aktarx jaffettwa l-istrumenti finanzjarji, il-kuntratti spot relatati tal-komoditajiet, jew il-prodotti rkantati bbażati fuq il-kwoti ta’ emissjonijiet fiċ-ċirkostanzi partikolari.

(15)

Informazzjoni ex post tista’ tintuża biex tivverifika l-preżunzjoni illi l-informazzjoni ex ante kienet sensittiva għall-prezzijiet, imma ma għandhiex tintuża biex tittieħed azzjoni kontra persuni li jkunu siltu konklużjonijiet raġonevoli mill-informazzjoni ex ante disponibbli għalihom.

(16)

Meta l-informazzjoni privileġġata tikkonċerna proċess li jseħħ fi stadji, kull stadju tal-proċess, kif ukoll il-proċess globali, jista’ jikkostitwixxi informazzjoni privileġġata. Pass intermedju fi proċess imtawwal fih innifsu jista’ jikkostitwixxi sett ta’ ċirkustanzi jew avveniment li jeżisti jew meta jkun hemm prospett realistiku li se jibdew jeżistu jew iseħħu, abbażi ta’ evalwazzjoni ġenerali tal-fatturi eżistenti fiż-żmien rilevanti. Madankollu, dik l-idea m’għandhiex tiġi interpretata li tfisser li l-kobor tal-effett ta’ dak is-sett ta’ ċirkostanzi jew dak l-avventiment fuq il-prezzijiet tal-istrumenti finanzjarji kkonċentati għandhom jiġu kkunsidrati. Pass intermedju għandu jitqies bħala informazzjoni privileġġata jekk, waħdu, jissodisfa l-kriterji stipulati f’dan ir-Regolament għal informazzjoni privileġġata.

(17)

Informazzjoni li tirrigwarda avveniment jew sett ta’ ċirkostanzi li jkun pass intermedju fi proċess imtawwal, tirrigwarda, pereżempju, il-qagħda ta’ negozjati ta’ kuntratti, it-termini miftiehma proviżjonalment fin-negozjati ta’ kuntratti, il-possibbiltà tal-pożizzjonament ta’ strumenti finanzjarji, il-kundizzjonijiet li skonthom strumenti finanzjarji jistgħu jiġi kkummerċjalizzati, it-termini proviżjonali għall-pożizzjonament ta’ strumenti finanzjarji, jew il-kunsiderazzjoni tal-inklużjoni ta’ strument finanzjarju f’indiċi prinċipali jew it-tħassir ta’ strument finanzjarju minn tali indiċi.

(18)

Iċ-ċertezza legali għall-parteċipanti tas-suq għandha tissaħħaħ permezz ta’ definizzjoni aktar mill-qrib ta’ tnejn mill-elementi essenzjali għad-definizzjoni ta’ informazzjoni privileġġata, jiġifieri n-natura preċiża ta’ dik l-informazzjoni u s-sinifikat tal-effett potenzjali tagħha fuq il-prezzijiet tal-istrumenti finanzjarji, il-kuntratti spot tal-komoditajiet relatati, jew il-prodotti rkantati bbażati fuq il-kwoti ta’ emissjonijiet. Għal derivati li jkunu prodotti tal-enerġija bl-ingrossa, informazzjoni speċifika li għandha tkun mikxufa skont ir-Regolament (UE) Nru 1227/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) għandha, b’mod partikolari, titqies bħala informazzjoni privileġġata.

(19)

Dan ir-Regolament mhux maħsub biex jipprojbixxi diskussjonijiet ta’ natura ġenerali rigward l-iżviluppi tas-suq u n-negozju bejn il-partijiet interessati u l-maniġment rigward emittent. Tali relazzjonijiet huma essenzjali għall-funzjonament effiċjenti tas-swieq u m’għandhomx jiġu pprojbiti b’dan ir-Regolament.

(20)

Is-swieq spot u s-swieq relatati tad-derivati huma interkonnessi ħafna u globali, u l-abbuż tas-suq jista’ jsir madwar is-swieq kif ukoll bejn il-fruntieri u dan jista’ jwassal għal riskji sistemiċi sinifikanti. Dan japplika kemm għall-abbuż minn informazzjoni privileġġata kif ukoll għall-manipulazzjoni tas-suq. B’mod partikolari, informazzjoni privileġġata minn suq spot tista’ tibbenefika lil persuna li tinnegozja f’suq finanzjarju. Informazzjoni privileġġata b’relazzjoni ma’ derivat ta’ komodità għandha tkun definita bħala informazzjoni li tissodisfa kemm id-definizzjoni ġenerali ta’ informazzjoni privileġġata fir-rigward tas-swieq finanzjarji u li meħtieġa ssir pubblika b’konformità mad-dispożizzjonijiet legali jew regolatorji fil-livell tal-Unjoni jew dak nazzjonali, mar-regoli tas-suq, mal-kuntratti jew mal-użanzi fir-rigward tad-derivat tal-komodità jew is-suq spot rilevanti. Eżempji partikolari ta’ tali regoli jinkludu r-Regolament (UE) Nru 1007/2011 għas-suq tal-enerġija u d-database tal-Inizjattiva Konġunta dwar Database ta’ Organizzazzjonijiet (JODI) għaż-żejt. Tali informazzjoni tista’ sservi bħala l-bażi tad-deċiżjonijiet tal-parteċipanti tas-suq biex jidħlu f’derivati ta’ komodità jew il-kuntratti spot relatati mal-komoditajiet u għandha għalhekk tikkostitwixxi informazzjoni privileġġata li jeħtieġ li ssir pubblika, meta x’aktarx ikollha effett sinifikanti fuq il-prezzijiet ta’ tali derivati jew kuntratti spot relatati mal-komoditajiet.

Barra minn hekk, l-istrateġiji manipulattivi jistgħu wkoll jestendu madwar post u swieq derivattivi. In-negozjar tal-istrumenti finanzjarji, inklużi d-derivati tal-komoditajiet, jista’ jintuża biex jimmanipula kuntratti spot relatati tal-komoditajiet, u viċiversa, dawn il-kuntratti jistgħu jintużaw biex jimmanipulaw strumenti finanzjarji relatati. Il-projbizzjoni tal-manipulazzjoni tas-suq għandha taqbad dawn l-interkonnessjonijiet. Madankollu, ma jixraqx, jew mhuwiex prattikabbli, li l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament jiġi estiż għal imġiba li ma tinvolvix strumenti finanzjarji, pereżempju, għal negozjar f’kuntratti spot tal-komoditajiet li jaffettwa biss is-suq spot. Fil-każ speċifiku ta’ prodotti tal-enerġija bl-ingrossa, l-awtoritajiet kompetenti għandhom iqisu l-karatteristiċi speċifiċi tad-definizzjonijiet tar-Regolament (UE) Nru 1227/2011 meta japplikaw id-definizzjonijiet ta’ informazzjoni privileġġata (jew “minn ġewwa”), l-abbuż minn informazzjoni privileġġata u l-manipulazzjoni tas-suq taħt dan ir-Regolament għal strumenti finanzjarji marbuta ma’ prodotti tal-enerġija bl-ingrossa.

(21)

Skont id-Direttiva 2003/87/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6), il-Kummissjoni, l-Istati Membri u korpi oħra maħtura uffiċjalment huma, inter alia, responsabbli għall-ħruġ tekniku tal-kwoti tal-emissjonijiet, l-allokazzjoni libera tagħhom għas-setturi eliġibbli tal-industrija u l-parteċipanti ġodda, u b’mod aktar ġenerali, l-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-qafas politiku tal-Unjoni rigward il-klima li fuqu hi msejsal-provvista tal-kwoti tal-emissjonijiet lix-xerrejja konformi tal-iskema tal-Unjoni għan-negozjar ta’ emissjonijiet (EU ETS). Fl-eżerċizzju ta’ dawk id-dmirijiet, dawk il-korpi pubbliċi jistgħu, inter alia, jkollhom aċċess għal informazzjoni sensittiva għall-prezzijiet li ma tkunx disponibbli għall-pubbliku u skont id-Direttiva 2003/87/KE, jista’ jkollhom bżonn iwettqu ċerti operazzjonijiet tas-suq relatati mal-kwoti tal-emissjonijiet. B’konsegwenza tal-klassifikazzjoni ta’ kwoti tal-emissjonijiet bħala strumenti finanzjarji bħala parti mir-reviżjoni tad-Direttiva 2004/39/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), dawk l-istrumenti jaqgħu wkoll fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament.

Sabiex tinżamm il-kapaċità tal-Kummissjoni, tal-Istati Membri u ta’ korpi oħra maħtura uffiċjalment, li jiżviluppaw u jimplimentaw il-politika tal-Unjoni dwar il-klima, l-attivitajiet ta’ dawk il-korpi pubbliċi, sakemm jitwettqu fl-interess pubbliku u fl-insegwiment ta’ dik il-politika u li jikkonċernaw kwoti tal-emissjonijiet, għandhom ikunu eżentati mill-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament. Tali eżenzjoni ma għandhiex ikollha impatt negattiv fuq it-trasparenza globali tas-suq, peress li dawk il-korpi pubbliċi għandhom obbligi statutorji li joperaw b’tali mod li jiġi żgurat kemm l-iżvelar ordnat, ġust u mhux diskriminatorju ta’ kwalunkwe deċiżjoni, żvilupp jew data ġodda li n-natura tagħhom tista’ tinfluwenza l-prezzijiet, kif ukoll l-aċċess għalihom. Barra minn hekk, jeżistu salvagwardji għall-iżvelar ġust u mhux diskriminatorju ta’ informazzjoni speċifika li tista’ tinfluwenza l-prezzijiet miżmuma mill-awtoritajiet pubbliċi fid-Direttiva 2003/87/KE u l-miżuri ta’ implimentazzjoni adottati skont din id-Direttiva. Fl-istess ħin, l-eżenzjoni għall-korpi pubbliċi li jaġixxu favur il-politika tal-Unjoni dwar il-klima ma għandhiex testendi għall-każijiet fejn dawk il-korpi pubbliċi jkunu involuti f’kondotta jew fi tranżazzjonijiet li ma jkunux fl-insegwiment tal-politika tal-Unjoni dwar il-klima, jew meta persuni li jkunu qegħdin jaħdmu għal dawk il-korpi jkunu involuti f’kondotta jew fi tranżazzjonijiet għall-akkont tagħhom stess.

(22)

Skont l-Artikolu 43 TFUE u l-implimentazzjoni ta’ ftehimiet internazzjonali konklużi skont it-TFUE, il-Kummissjoni, l-Istati Membri u korpi oħra maħtura uffiċjalment huma, inter alia, responsabbli li jsegwu l-Politika Agrikola Komuni (PAK) u l-Politika Komuni tas-Sajd (PKS). Fl-eżerċizzju ta’ dawk id-dmirijiet, dawk il-korpi pubbliċi jwettqu attivitajiet u jieħdu miżuri mmirati lejn il-ġestjoni tas-swieq agrikoli u tas-sajd, inklużi dawk ta’ intervent pubbliku, impożizzjoni ta’ dazji tal-importazzjoni addizzjonali jew is-sospensjoni tagħhom. Fid-dawl tal-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament, ċerti dispożizzjonijiet tiegħu li japplikaw għal kuntratti spot tal-komoditajiet li għandhom jew li x’aktarx ikollhom effett fuq strumenti finanzjarji u strumenti finanzjarji li l-valur tagħhom jiddependi fuq il-valur ta’ kuntratti spot tal-komoditajiet u li għandom jew li x’aktarx ikollhom effett fuq kuntratti spot tal-komoditajiet, jeħtieġ li jiġi żgurat li l-attività tal-Kummissjoni, l-Istati Membri u korpi oħra nominati uffiċjalment biex jiġu segwiti l-PAK u l-PKS, ma tkunx ristretta.Sabiex tinżamm il-kapaċità tal-Kummissjoni, l-Istati Membri u korpi oħra maħtura uffiċjalment biex jiġu żviluppati u segwiti l-PAK u l-PSK, l-attivitajiet tagħhom, sakemm jitwettqu fl-interess pubbliku u biss biex jiġu segwiti dawk il-politiki, għandhom ikunu eżentati mill-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament. Tali eżenzjoni ma għandhiex ikollha impatt negattiv fuq it-trasparenza globali tas-suq, peress li dawk il-korpi pubbliċi għandhom obbligi statutorji li joperaw b’tali mod li jiġi żgurat kemm l-iżvelar ordnat, ġust u mhux diskriminatorju ta’ kwalunkwe deċiżjoni, żvilupp jew data ġodda li n-natura tagħhom tista’ tinfluwenza l-prezzijiet, kif ukoll l-aċċess għalihom. Fl-istess ħin, l-eżenzjoni għall-korpi pubbliċi li jaġixxu biex jiġu segwiti l-PAK u l-PSK ma għandhiex testendi għall-każijiet fejn dawk il-korpi pubbliċi jkunu involuti f’kondotta jew fi tranżazzjonijiet li ma jkunux biex jiġu segwiti mal-PAK u l-PSK, jew meta persuni li jkunu qegħdin jaħdmu għal dawk il-korpi jkunu involuti f’kondotta jew fi tranżazzjonijiet għall-akkont tagħhom stess.

(23)

Il-karatteristika essenzjali tal-abbuż minn informazzjoni privileġġata tikkonsisti f’vantaġġ inġust li jinkiseb minn informazzjoni privileġġata għad-detriment ta’ partijiet terzi li ma jkunux konxji minn tali informazzjoni u, konsegwentement, it-tidgħjif tal-integrità tas-swieq finanzjarji u l-fiduċja tal-investitur. Konsegwentement, il-projbizzjoni kontra l-abbuż minn informazzjoni privileġġata għandha tapplika fejn persuna li jkollha fil-pussess tagħha informazzjoni privileġġata tieħu vantaġġ inġust mill-benefiċċju miksub minn dik l-informazzjoni billi tidħol fi tranżazzjonijiet tas-suq skont dik l-informazzjoni billi takkwista jew iċċedi, jew billi tipprova takkwista jew iċċedi, jew billi tikkanċella jew temenda jew billi tipprova tikkanċella jew temenda ordni biex takkwista jew iċċedi, għall-akkont tagħha stess jew għall-akkont ta’ parti terza, direttament jew indirettament, strumenti finanzjarji li dik l-informazzjoni tkun relatata magħhom. L-użu ta’ informazzjoni privileġġata jista’ jikkonsisti wkoll fl-iskambju ta’ kwoti ta’ emissjonijiet jew derivati tagħhom u fil-parteċipazzjoni fl-irkant ta’ kwoti ta’ emissjonijiet jew prodotti irkantati oħrajn ibbażati fuqhom li jinżammu b’konformità mar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 1031/2010 (8).

(24)

Meta persuna ġuridika jew naturali fil-pussess ta’ informazzjoni privileġġata, takkwista jew iċċedi, jew tipprova takkwista jew iċċedi, għall-akkont tagħha stess jew għall-akkont ta’ parti terza, direttament jew indirettament, strumenti finanzjarji li dik l-informazzjoni tkun relatata magħhom, għandu jiġi implikat li dik il-persuna “użat dik l-informazzjoni”. Dik is-suppożizzjoni hija bla preġudizzju għad-drittijiet ta’ difiża. Il-mistoqsija jekk persuna kisritx il-projbizzjoni dwar l-abbuż minn informazzjoni privileġġata jew ippruvatx twettaq abbuż minn informazzjoni privileġġata għandha tiġi analizzata għall-fini ta’ dan ir-Regolament, li hu li jipproteġi l-integrità tas-suq finanzjarju u jsaħħaħ il-fiduċja tal-investitur, li hija bbażata, u mbagħad, fuq l-iżgurar li l-investituri se jitqiegħdu fuq l-istess livell u jkunu protetti mill-użu ħażin ta’ informazzjoni privileġġata.

(25)

Ordnijiet li jsiru qabel ma persuna jkollha informazzjoni privileġġata m’għandhomx jitqiesu bħala abbuż minn informazzjoni privileġġata. Madankollu meta persuna tikseb informazzjoni privileġġata, għandu jkun hemm preżunzjoni li kwalunkwe bidla sussegwenti relatata ma’ dik l-informazzjoni għal ordnijiet magħmula qabel il-kisba ta’ tali informazzjoni, inklużi l-kanċellazzjoni jew l-emenda ta’ ordni, jew it-tentattiv ta’ kanċellazzjoni jew emenda ta’ ordni, tikkostitwixxi abbuż minn informazzjoni privileġġata. Dik il-preunzjoni tista’, madankollu, tiġi kkonfutata jekk il-persuna tistabbilixxi li ma użatx l-informazzjoni privileġġata fit-twettiq tat-tranżazzjoni.

(26)

L-użu ta’ informazzjoni privileġġata jista’ jikkonsisti fl-akkwist jew iċ-ċessjoni ta’ strument finanzjarju, jew prodott irkantat ibbażat fuq kwoti tal-emissjonijiet, jew fil-kanċellazzjoni jew emenda ta’ ordni, jew f’tentattiv ta’ akkwist jew ċessjoni ta’ strument finanzjarju jew ta’ kanċellazzjoni jew emenda ta’ ordni, minn persuna li tkun taf, jew kellha tkun taf, li l-informazzjoni tikkostitwixxi informazzjoni privileġġata. F’dan ir-rigward, l-awtoritajiet kompetenti ghandhom jikkunsidraw dak li persuna normali u ragjonevoli tkun taf jew suppost kellha tkun taf fiċ-ċirkostanzi.

(27)

Dan ir-Regolament għandu jiġi interpretat b’mod konsistenti mal-miżuri adottati mill-Istati Membri biex jipproteġu l-interessi tad-detenturi ta’ titoli trasferibbli li jġorru magħhom drittijiet ta’ vot f’kumpannija (jew li jistgħu jġorru tali drittijiet b’konsegwenza tal-eżerċizzju ta’ drittijiet jew konverżjoni) meta l-kumpannija tkun soġġetta għal offerta pubblika ta’ take-over jew kwalunkwe bidla oħra proposta ta’ kontroll. B’mod partikolari, dan ir-Regolament għandu jiġi interpretat b’mod konsistenti mal-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi adottati fir-rigward ta’ offerti ta’ take-over, tranżazzjonijiet ta’ fużjoni u tranżazzjonijiet oħra li jaffettwaw is-sjieda jew il-kontroll ta’ kumpaniji rregolati mill-awtoritajiet superviżorji maħtura mill-Istati Membri skont l-Artikolu 4 tad-Direttiva 2004/25/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9).

(28)

Ir-riċerka u l-istimi imsejsa fuq data disponibbli pubblikament, m’għandhomx jitqiesu fihom infushom bħala informazzjoni privileġġata u l-fatt waħdu li tranżazzjoni titwettaq abbażi ta’ riċerka jew stimi m’għandhiex għaldaqstant titqies li tikkostitwixxi użu ta’ informazzjoni privileġġata. Madankollu pereżempju, meta l-pubblikazzjoni jew id-distribuzzjoni ta’ informazzjoni tkun mistennija fuq bażi regolari mis-suq u meta tali pubblikazzjoni jew distribuzzjoni tkun tikkontribwixxi għall-proċess tal-formazzjoni tal-prezz ta’ strumenti finanzjarji jew l-informazzjoni tkun tipprovdi fehmiet ta’ kummentatur tas-suq jew istituzzjoni rikonoxxuti li jistgħu jipprovdu informazzjoni dwar il-prezzijiet ta’ strumenti finanzjarji relatati, l-informazzjoni tista’ tikkostitwixxi informazzjoni privileġġata. L-atturi tas-suq għandhom għalhekk jikkunsidraw sa liema punt l-informazzjoni ma tkunx pubblika u l-effett possibbli fuq strumenti finanzjarji innegozjati qabel il-pubblikazzjoni jew id-distribuzzjoni tagħha, biex jistabbilixxu jekk ikunux qed jinnegozjaw abbażi ta’ informazzjoni privileġġata.

(29)

Sabiex jiġi evitat li bi żball jiġu pprojbiti forom ta’ attività finanzjarja li huma leġittimi, jiġifieri meta ma jkun hemm l-ebda effett ta’ abbuż tas-suq, jeħtieġ li tiġi rikonoxxuta ċerta imġiba leġittima. Dan jista’ jinkludi, pereżempju, ir-rikonoxximent tar-rwol ta’ ġeneraturi tas-suq, meta jaġixxu fil-kapaċità leġittima li jipprovdu likwidità fis-suq.

(30)

Is-sempliċi fatt li ġeneraturi tas-suq jew persuni awtorizzati biex jaġixxu bħala kontropartijiet, jillimitaw lilhom infushom għat-twettiq tal-attività kummerċjali leġittima tagħhom li jixtru jew jbiegħu strumenti finanzjarji, jew li persuni awtorizzati biex jeżegwixxu ordinijiet f’isem partijiet terzi b’informazzjoni privileġġata jillimitaw irwieħhom għat-twettiq, il-kanċellazzjoni jew l-emenda ta’ ordni b’mod responsabbli, m’għandux jitqies li jikkostitwixxi użu ta’ informazzjoni privileġġata. Madankollu, il-protezzjoni, stipulata f’dan ir-Regolament għal ġeneraturi tas-suq, korpi awtorizzati li jaġixxu bħala kontropartijiet jew persuni awtorizzati biex jeżegwixxu ordinijiet f’isem partijiet terzi b’informazzjoni privileġġata ma jestendux għal attivitajiet ipprojbiti b’mod ċar skont dan ir-Regolament, inkluża, pereżempju, il-parattika komunement magħrufa bħala “front-running”. Meta persuni ġuridiċi jkunu ħadu l-miżuri raġonevoli kollha possibbli biex jevitaw li jseħħ abbuż tas-suq iżda minkejja dan persuni fiżiċi li jimpjegaw iwettqu abbuż tas-suq f’isem il-persuna ġuridika dan m’għandux jitqies li huwa abbuż tas-suq mill-persuna ġuridika. Eżempju ieħor li m’għandux jitqies li jikkostitwixxi użu ta’ informazzjoni privileġġata huma tranżazzjonijiet imwettqa fl-eżekuzzjoni ta’ obbligu preċedenti li jkun sar dovut. L-aċċess għal informazzjoni privileġġata li tikkonċerna kumpanija oħra u l-użu tagħha fil-kuntest ta’ offerta pubblika ta’ take-over għall-iskop li jinkiseb kontroll ta’ dik il-kumpanija jew li jkun hemm proposta ta’ fużjoni ma’ dik il-kumpanija m’għandux jitqies li jikkostitwixxi abbuż minn informazzjoni privileġġata.

(31)

Ladarba l-akkwist jew iċ-ċessjoni ta’ strumenti finanzjarji jinvolvi neċessarjament deċiżjoni minn qabel għall-akkwist jew iċ-ċessjoni li titieħed mill-persuna li tieħu fuqha operazzjoni waħda jew oħra minn dawk, it-twettiq ta’ dan l-akkwist jew din iċ-ċessjoni m’għandux jitqies li jikkostitwixxi l-użu ta’ informazzjoni privileġġata. L-aġir abbażi tal-pjanijiet u l-istrateġiji proprji għan-negozjar m’għandux jitqies bħala użu ta’ informazzjoni privileġġata. Minkejja dan, ħadd minn dawk il-persuni legali jew naturali m’għandhom ikunu protetti bis-saħħa tal-funzjoni professjonali tagħhom; huma għandhom ikunu protetti biss jekk jaġixxu b’mod ġust u xieraq, filwaqt li jissodisfaw kemm l-istandards mistennija tal-professjoni tagħhom kif ukoll dawk ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri l-integrità tas-suq u l-protezzjoni tal-investitur. Jista’ jitqies li jkun twettaq ksur jekk l-awtorità kompetenti tistabbilixxi li kien hemm raġuni illeġittima wara dawk it-tranżazzjonijiet jew orndijiet jew dak l-aġir, jew li l-persuna użat informazzjoni privileġġata.

(32)

Is-sondaġġi tas-suq huma interazzjonijiet bejn bejjiegħ ta’ strumenti finanzjarji u investitur potenzjali wieħed jew aktar, qabel ma titħabbar tranżazzjoni, sabiex jitkejjel l-interess ta’ investituri potenzjali fi tranżazzjoni possibbli u l-ipprezzar, id-daqs u l-istrutturar tagħha. Is-sondaġġi tas-suq jistgħu jinvolvu offerta inizjali jew sekondarja ta’ titoli rilevanti, u huma distinti minn negozjar ordinarju. Dawn huma għodda ta’ valur għoli sabiex titkejjel l-opinjoni ta’ investituri possibbli, jissaħħaħ id-djalogu mal-azzjonist, jiġi żgurat li l-operazzjonijiet jimxu bla xkiel, u li l-fehmiet tal-emittenti, l-azzjonisti eżistenti u l-investituri l-ġodda potenzjali jkunu allinjati. Jistgħu jkunu ta’ benefiċċju partikolari meta s-swieq ikollhom nuqqas ta’ fiduċja jew parametru ta’ referenza rilevanti, jew ikunu volatili. Għalhekk il-kapaċità li jitwettqu sondaġġi tas-suq hija importanti għall-funzjonament xieraq tas-swieq finanzjarji u s-sondaġġi tas-suq m’għandhomx jitqiesu bħala abbuż tas-suq.

(33)

Eżempji ta’ sondaġġi tas-suq jinkludu sitwazzjonijet fejn ditta fuq in-naħa tal-bejgħ tkun daħlet f’diskussjonijiet ma’ emittent dwar tranżazzjoni possibbli, u jkun ġie deċiż li jitkejjel l-interess ta’ investitur potenzjali sabiex jiġu ddeterminati t-termini li se jiffurmaw tranżazzjoni; meta emittent ikollu l-ħsieb li jħabbar ħruġ ta’ dejn jew ekwità addizzjonali u jiġu kkuntatjati investituri ewlenin minn ditta fuq in-naħa tal-bejgħ u jingħataw it-termini kollha tal-ftehim sabiex jinkiseb impenn finanzjarju għal parteċipazzjoni fit-tranżazzjoni; jew meta n-naħa tal-bejgħ tkun qed tippova tbiegħ ammont kbir ta’ titoli f’isem investitur u tipprova tkejjel l-interess potenzjali f’dawk it-titoli minn investituri potenzjali oħrajn.

(34)

It-twettiq ta’ sondaġġi tas-suq jista’ jirrikjedi żvelar lil investituri potenzjali ta’ informazzjoni privileġġata. Ġeneralment ikun hemm biss il-potenzjal li jinkiseb profitt finanzjarju minn negozju bbażat fuq informazzjoni privileġġata li tkun għaddiet f’sondaġġ tas-suq meta jkun hemm suq eżistenti fl-istrument finanzjarju li jkun is-suġġett tas-sondaġġ tas-suq jew fi strument finanzjarju relatat. Fid-dawl tal-għażla taż-żmien ta’ tali diskussjonijiet, huwa possibbli li tiġi żvelata informazzjoni privileġġata lill-investitur potenzjali matul is-sondaġġ tas-suq wara li strument finanzjarju jkun ġie ammess għan-negozjar f’suq regolat jew innegozjat fuq MTF jew OTF. Qabel ma jinvolvi ruħu f’sondaġġ tas-suq, il-parteċipant fis-suq li jiżvela għandu jevalwa jekk is-sondaġġ tas-suq hux se jinvolvi l-iżvelar ta’ informazzjoni privileġġata.

(35)

Għandu jitqies li tkun ġiet żvelata informazzjoni privileġġata b’mod leġittimu jekk din tiġi żvelata matul l-eżerċizzju normali tat-twettiq tal-impjieg, il-professjoni jew id-dmirijiet ta’ persuna. Meta sondaġġ tas-suq ikun jinvolvi l-iżvelar ta’ informazzjoni privileġġata, il-parteċipant fis-suq li jiżvela se jitqies li qiegħed jaġixxi fit-twettiq tal-impjieg, il-professjoni jew id-dmirijiet normali tiegħu meta, fl-istess ħin li jsir l-iżvelar, huwa jinforma u jirċievi l-kunsens tal-persuna li lilha jkun sar l-iżvelar li tista’ tingħata informazzjoni privileġġata; li se tkun ristretta bid-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament milli tinnegozja jew taġixxi fuq dik l-informazzjoni; li għandhom jittieħdu passi raġonevoli biex tiġi protetta l-kunfidenzjalità kontinwa tal-informazzjoni; u li għandha tinforma lill-parteċipant fis-suq li jiżvela dwar l-identitajiet tal-persuni fiżiċi u legali kollha li lilhom tiġi żvelata l-informazzjoni fil-qafas tal-iżvilupp ta’ rispons għas-sondaġġ tas-suq. Il-parteċipant fis-suq li jiżvela għandu jikkonforma wkoll mal-obbligi, li għandhom jiġu stipulati fi standards tekniċi regolatorji, rigward iż-żamma ta’ rekords ta’ informazzjoni żvelata. Il-parteċipanti tas-suq li ma jikkonformawx ma’ dan ir-Regolament fit-twettiq ta’ sondaġġ tas-suq ma għandhomx jiġu preżunti li żvelaw informazzjoni privileġġata illegalment iżda ma għandhomx ikunu jistgħu jieħdu vantaġġ mill-eżenzjoni mogħtija lil dawk li jkunu kkonformaw ma’ tali dispożizzjonijiet. Il-mistoqsija jekk kisrux il-projbizzjoni kontra l-iżvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata għandha tiġi analizzata fid-dawl tad-dispożizzjonijiet rilevanti kollha ta’ dan ir-Regolament u l-parteċipanti kollha f’suq li jiżvela għandhom l-obbligu li jżommu rekord bil-miktub tal-valutazzjoni tagħhom, qabel ma jidħlu f’sondaġġ tas-suq, indipendentement minn jekk dak is-sondaġġ tas-suq ikunx jinvolvi l-iżvelar ta’ informazzjoni privileġġata.

(36)

L-investituri potenzjali li jkunu s-suġġett ta’ sondaġġ tas-suq u mbagħad għandhom jikkunsidraw jekk l-informazzjoni żvelata lilhom tammontax għal informazzjoni privileġġata li twaqqafhom milli jagħmlu negozju abbażi tagħha jew li jkomplu jiżvelaw dik l-informazzjoni. L-investituri potenzjali jibqgħu suġġetti għar-regoli dwar l-abbuż minn informazzjoni privileġġata u dwar l-iżvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata, kif stipulat f’dan ir-Regolament. Sabiex l-investituri potenzjali jiġu assistiti fil-kunsiderazzjonijiet tagħhom u fir-rigward ta’ x’passi għandhom jieħdu sabiex ma jiksrux dan ir-Regolament, l-ESMA għandha toħroġ linji gwida.

(37)

Ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010 jistipula żewġ reġimi paralleli kontra l-abbuż tas-suq, applikabbli għall-irkanti tal-kwoti tal-emissjonijiet. Madankollu, b’riżultat tal-klassifikazzjoni tal-kwoti tal-emissjonijiet bħala strumenti finanzjarji, dan ir-Regolament għandu jikkostitwixxi sett ta’ regoli uniku ta’ miżuri kontra l-abbuż tas-suq applikabbli għas-swieq primarji u sekondarji kollha fil-kwoti tal-emissjonijiet. Dan ir-Regolament għandu japplika wkoll għal imġiba jew tranżazzjonijiet, inklużi offerti, li jkollhom x;jaqsmu mal-irkantar fuq pjattaforma ta’ irkantar awtorizzata ta’ suq regolat ta’ kwoti tal-emissjonijiet jew prodotti rkantati oħra bbażati fuqhom, inkluż meta prodotti irkantati ma jkunux strumenti finanzjarji, skont ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010.

(38)

Dan ir-Regolament għandu jipprovdi miżuri rigward il-manipulazzjoni tas-suq li jistgħu jiġu adattati għal forom ġodda ta’ negozjar jew strateġiji ġodda li jistgħu jkunu abbużivi. Sabiex jiġi rifless il-fatt li n-negozjar fi strumenti finanzjarji huwa dejjem aktar awtomatizzat, huwa mixtieq li d-definizzjoni ta’ manipulazzjoni tas-suq tipprovdi eżempji ta’ strateġiji speċifiċi ta’ abbuż li jistgħu jitwettqu permezz ta’ kwalunkwe mezz disponibbli ta’ negozjar algoritmiku u ta’ frekwenza għolja. L-eżempji pprovduti mhumiex maħsuba biex ikunu eżawrjenti u lanqas ma huma maħsuba biex jissuġġerixxu li l-istess strateġiji mwettqa permezz ta’ mezzi oħra ma jkunux abbużivi wkoll.

(39)

Il-projbizzjonijiet kontra l-abbuż tas-suq għandhom ikopru wkoll dawk il-persuni li jaġixxu f’kollaborazzjoni biex jitwettaq abbuż tas-suq. Eżempji jistgħu jinkludu, iżda mhux biss, sensara li joħolqu jew jirrakkomandaw strateġija ta’ negozju mfassla biex tirriżulta f’abbuż tas-suq, persuni li jħeġġu lil persuna li jkollha informazzjoni privileġġata biex tiżvela dik l-informazzjoni illegali, jew persuni li jiżviluppaw softwer b’kollaborazzjoni ma’ negozjant bl-iskop li jiffaċilitaw abbuż tas-suq.

(40)

Sabiex tiġi żgurata r-responsabilità kemm fuq il-persuna ġuridika kif ukoll kwalunkwe persuna fiżika li jipparteċipaw fit-teħid ta’ deċiżjoni tal-persuna ġuridika, jeħtieġ li jiġu rikonoxxuti il-mekkaniżmi legali nazzjonali differenti fl-Istati Membri. Tali mekkaniżmi għandhom jirrelataw direttament għall-metodi ta’ attribuzzjoni ta’ responsabilità fil-liġi nazzjonali.

(41)

Sabiex jikkomplementa l-projbizzjoni tal-manipulazzjoni tas-suq, dan ir-Regolament għandu jinkludi projbizzjoni kontra tentattiv ta’ involviment fil-manipulazzjoni tas-suq. Tentattiv li jsir involviment f’manipulazzjoni tas-suq għandu jkun distint minn aġir li x’aktarx jirriżulta f’manipulazzjoni tas-suq peress li ż-żewġ attivitajiet huma pprojbiti skont dan ir-Regolament. Tali tentattiv jista’ jinkludi sitwazzjonijiet fejn l-attività tinbeda iżda ma titkompliex, pereżempju b’riżultat ta’ teknoloġija li tfalli jew istruzzjoni ta’ negozjar li ma titteħidx azzjoni fuqha. Il-projbizzjoni ta’ tentattivi ta’ involviment f’manipulazzjoni tas-suq hija neċessarja sabiex l-awtoritajiet kompetenti jkunu jistgħu jimponu sanzjonijiet għal tali tentattivi.

(42)

Mingħajr preġudizzju għall-għan ta’ dan ir-Regolament u d-dispożizzjonijiet appklikabbli direttament tiegħu, persuna li tidhol fi tranżazzjonijiet jew toħroġ ordnijiet għal kummerċ li jistgħu jitqiesu li jikkostitwixxu manipulazzjoni tas-suq tista’ tistabbilixxi li r-ragunijiet tagħha biex tidħol f’tali tranżazzjonijiet jew toħrog l-ordnijiet ta’ negozjar kienu legittimi u li t-tranżazzjonijiet u l-ordnijiet ta’ negozjar kienu konformi ma’ prattika aċċettata fis-suq ikkonċernat. Prattika tas-suq aċċettata tista’ tiġi stabbilita biss mill-awtorità kompetenti responsabbli għas-superviżjoni tal-abbuż tas-suq tas-suq ikkonċernat. Prattika li hija aċċettata f’suq partikolari ma tistax titqies li hi applikabbli għal swieq oħra sakemm l-awtoritajiet kompetenti ta’ dawn is-swieq l-oħra ma jkunux aċċettaw dik il-prattika b’mod uffiċjali. Jista’ jitqies li jkun seħħ ksur ukoll jekk l-awtorità kompetenti tkun stabbilixxiet li kien hemm raġuni oħra, illeġittima wara dawn it-tranżazzjonijiet jew ordnijiet għal negozjar.

(43)

Dan ir-Regolament għandu jiċċara wkoll li l-involviment f’manipulazzjoni tas-suq jew tentattiv ta’ involviment f’manipulazzjoni tas-suq fi strument finanzjarju jistgħu jieħdu l-forma ta’ użu ta’ strumenti finanzjarji relatati bħal strumenti derivati li huma nnegozjati fuq post tan-negozjar ieħor jew OTC.

(44)

Bosta strumenti finanzjarji huma pprezzati b’referenza għall-parametri ta’ referenza. Il-manipulazzjoni reali jew tentattiv ta’ manipulazzjoni tal-parametri ta’ referenza, inklużi r-rati tal-offerti interbankarji, jistgħu jkollhom impatt serju fuq il-fiduċja fis-suq u jistgħu jirriżultaw f’telf sinifikanti għall-investituri jew distorsjoni tal-ekonomija reali. Għalhekk, dispożizzjonijiet speċifiċi fir-rigward tal-parametri ta’ referenza huma meħtieġa sabiex tiġi mħarsal-integrità tas-swieq u jiġi żgurat li l-awtoritajiet kompetenti jkunu jistgħu jinfurzaw projbizzjoni ċara tal-manipulazzjoni tal-parametri ta’ referenza. Dawk id-dispożizzjonijiet għandhom ikopru l-parametri ta’ referenza ppubblikati kollha inklużi dawk aċċessibbli permezz tal-Internet indipendentement ikunux bxejn jew le bħalma huma l-parametri ta’ referenza CDS u l-indiċi tal-indiċi. Jinħtieġ li tiġi kkomplementata l-projbizzjoni ġenerali tal-manipulazzjoni tas-suq billi jiġu pprojbiti l-manipulazzjoni tal-parametru ta’ referenza nnifsu u t-trażmissjoni ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa, forniment ta’ inputs foloz jew qarrieqa, jew kwalunkwe azzjoni oħra li timmanipula l-kalkolu ta’ parametru ta’ referenza, fejn dak il-kalkolu jkun definit b’mod wiesa’ biex jinkludi r-riċeviment u l-valutazzjoni tad-data kollha li tirrelata mal-kolkolu ta’ dak il-parametru ta’ referenza u jinkludi b’mod partikolari data maqtuha, u inkluża l-metodoloġija tal-parametru ta’ referenza. Dawk ir-regoli huma b’żieda mar-Regolament (UE) Nru 1227/2011 li jipprojbixxi l-forniment intenzjonali ta’ informazzjoni falza lil impriżi li jipprovdu valutazzjonijiet tal-prezzijiet tas-suq jew rapporti tas-suq dwar prodotti tal-enerġija bl-ingrossa li twassal biex il-parteċipanti tas-suq li jaġixxu abbażi ta’ dawk il-valutazzjonijiet tal-prezzijiet jew rapporti tas-suq jiġu mqarqa.

(45)

Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet uniformi tas-suq bejn postijiet u faċilitajiet tan-negozjar suġġetti għal dan ir-Regolament, kwalunkwe persuna li topera swieq regolati, MTFs u OTFs għandha tkun obbligata li tistabbilixxi u żżomm arranġamenti, sistemi u proċeduri effikaċi mmirati lejn il-prevenzjoni u l-kxif ta’ prattiki abbużivi u ta’ manipulazzjoni tas-suq.

(46)

Il-manipulazzjoni jew tentattiv ta’ manipulazzjoni ta’ strumenti finanzjarji jista’ jikkonsisti wkoll fi tqegħid ta’ ordnijiet li ma jistgħux jiġu eżegwiti. Barra minn hekk, strument finanzjarju jista’ jiġi mmanipulat permezz ta’ mġiba li ssir barra mill-post tan-negozjar. Persuni li professjonalment jirranġaw jew iwettqu tranżazzjonijiet għandhom ikunu mitluba li jistabbilixxu u li jżommu arranġamenti, sistemi u proċeduri effikaċi fis-seħħ sabiex jidentifikaw u jirrappurtaw tranżazzjonijiet suspettużi. Huma għandhom ukoll jirrapurtaw ordnijiet suspettużi u tranżazzjonijiet suspettużi li jsiru barra mill-post tan-negozjar.

(47)

Il-manipulazzjoni jew tentattiv ta’ manipulazzjoni ta’ strumenti finanzjarji jistgħu jikkonsistu wkoll fit-tixrid ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa. It-tixrid ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa jista’ jkollu impatt sinifikanti fuq il-prezzijiet tal-istrumenti finanzjarji f’perjodu ta’ żmien relattivament limitat. Jista’ jikkonsisti fl-invenzjoni ta’ informazzjoni ċarament falza, iżda wkoll fl-omissjoni apposta ta’ fatti materjali, kif ukoll ir-rappurtar impreċiż apposta ta’ informazzjoni. Dik il-forma ta’ manipulazzjoni tas-suq hija ta’ ħsara partikulari għall-investituri, għaliex iġegħilhom jsejsu d-deċiżjonijiet tal-investiment tagħhom fuq informazzjoni skorretta jew imgħawġa. Hija ta’ ħsara wkoll għall-emittenti, għaliex itnaqqas il-fiduċja fl-informazzjoni li hemm għad-dispożizzjoni tagħhom. Nuqqas ta’ fiduċja fis-suq jista’, min-naħa tiegħu, jikkomprometti serjament il-ħila ta’ emittent biex joħroġ strumenti finanzjarji ġodda, jew biex jiżgura l-kreditu minn parteċipanti oħra tas-suq sabiex jiffinanzja l-operati tiegħu. L-informazzjoni tinfirex mas-suq malajr ħafna. B’konsegwenza ta’ dan, il-ħsara lill-investituri u lill-emittenti tista’ tibqa’ sejra għal żmien relattivament twil, sakemm jinstab li l-informazzjoni kienet falza jew qarrieqi, u tkun tista’ tiġi kkoreġuta mill-emittent jew minn dawk responsabbli għat-tixrid tagħha. Għaldaqstant, jeħtieġ li t-tixrid ta’ informazzjoni falza jew qarrieqi, inklużi l-għajdut u l-aħbarijiet foloz jew qarrieqi, jiġi kklassifikat bħala ksur ta’ dan ir-Regolament. Jixraq b’hekk li dawk li jkunu attivi fis-swieq finanzjarji ma jkollhom il-permess li jesprimu liberament informazzjoni li tmur kontra l-opinjoni tagħhom jew il-ġudizzju tajjeb tagħhom, li jafu jew imisshom jafu li hija falza jew qarrieqi, bi ħsara għall-investituri u għall-emittenti.

(48)

Minħabba ż-żieda fl-użu ta’ websajts, blogs u midja soċjali, importanti li jkun iċċarat li t-tixrid ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa permezz tal-Internet, inklużi s-siti tal-midja soċjali jew blogs li ma jistgħux jiġu attribwiti, għandu jitqies għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, bħala ekwivalenti għal dak permezz ta’ mezzi ta’ komunikazzjoni aktar tradizzjonali.

(49)

L-iżvelar pubbliku ta’ informazzjoni privileġġata minn emittent huwa essenzjali sabiex jiġi evitat l-abbuż ta’ informazzjoni privileġġata u jiżguraw li l-investituri ma jiġux imqarrqa. L-emittenti għandhom għalhekk ikunu mitluba li jinformaw lill-pubbliku malajr kemm jista’ jkun rigward informazzjoni privileġġata. Madankollu dak l-obbligu jista’, f’kundizzjonijiet speċjali, jippreġudika l-interessi leġittimi tal-emittent. F’tali ċirkostanzi, għandu jiġi permess żvelar imdawwem sakemm dak id-dewmien ma jkunx probabbli li jqarraq bil-pubbliku u l-emittent ikun jista’ jiżgura l-kunfidenzjalità tal-informazzjoni. L-emittent għandu biss l-obbligu li jiżvela informazzjoni privileġġata jekk ikun talab jew approva ammissjoni tal-istrument finanzjarju għan-negozjar.

(50)

Sabiex jiġu applikati r-rekwiżiti dwar żvelar pubbliku ta’ informazzjoni privileġġata u d-dewmien ta’ tali żvelar pubbliku, kif stipulat f’dan ir-Regolament, l-interessi leġittimi jistgħu, b’mod partikolari, jirrelataw maċ-ċirkostanzi mhux eżawrjenti li ġejjin (a) in-negozjati li jkunu għaddejjin, jew l-elementi relatati, meta r-riżultat jew ix-xejra normali ta’ dawn in-negozjati x’aktarx li jiġu affettwati mill-iżvelar pubbliku. B’mod partikolari, fl-eventwalità illi l-vijabbiltà finanzjarja tal-emittent tkun f’periklu gravi u iminenti, għalkemm mhux fl-ambitu tal-liġi applikabbli tal-falliment, it-tagħrif dwar l-iżvelar pubbliku jista’ jiddewwem għal perjodu limitat taż-żmien meta tali żvelar pubbliku jipperikola serjament l-interess tal-azzjonarji eżistenti u potenzjali billi jdgħajjef il-konklużjoni ta’ negozjati speċifiċi mfassla sabiex jiżguraw l-irkupru finanzjarju fit-tul tal-emittent; (b) id-deċiżjonijiet meħuda jew il-kuntratti magħmula mill-korp tal-ġestjoni ta’ emittent li jeħtieġu l-approvazzjoni ta’ korp ieħor tal-emittent sabiex isiru effettivi, meta l-organizzazzjoni ta’ tali emittent teħtieġ is-separazzjoni bejn dawk il-kopri, sakemm żvelar pubbliku tal-informazzjoni qabel din l-approvazzjoni flimkien mat-taħbira simultanja tal-approvazzjoni jibqgħu pendenti jipperikolaw l-istima korretta tal-informazzjoni min-naħa tal-pubbliku.

(51)

Barra minn hekk, ir-rekwiżit li tirrapporta informazzjoni privileġġata jeħtieġ li jiġi indirizzat lill-parteċipanti fis-suq tal-kwota tal-emissjonijiet. Sabiex jiġi evitat li s-suq jiġi espost għal rappurtar li ma jkunx utli u biex tinżamm il-kosteffiċjenza tal-miżura prevista, jidher li huwa meħtieġ li l-impatt regolatorju ta’ dak ir-rekwiżit jiġi limitat biss għal dawk l-operaturi tal-ETS tal-UE li, minħabba d-daqs u l-attività tagħhom, jistgħu jkunu mistennija raġonevolment li jkollhom effett sinifikanti fuq il-prezz tal-kwoti tal-emissjonijiet, ta’ prodotti rkantati bbażati fuqha, jew ta’ strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati magħhom u għal offerti f’irkanti skont ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010. Il-Kummissjoni għandha tadotta miżuri li jistabbilixxu limitu minimu għall-finijiet tal-applikazzjoni ta’ dik l-eżenzjoni permezz ta’ att delegat. L-informazzjoni li għandha tiġi żvelata għandha tikkonċerna l-operazzjonijiet fiżiċi tal-parti li qiegħda tiżvela l-informazzjoni u mhux il-pjanijiet jew l-istrateġiji proprji għall-iskambju ta’ kwoti tal-emissjonijiet, il-prodotti rkantati bbażati fuqha, jew strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati magħhom. Meta l-parteċipanti fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet diġà jkunu konformi ma’ rekwiżiti ekwivalenti ta’ żvelar ta’ informazzjoni privileġġata, b’mod partikolari skont ir-Regolament (UE) Nru 1227/2011, l-obbligu ta’ żvelar ta’ informazzjoni privileġġata rigward il-kwoti tal-emissjonijiet m’għandux iwassal għall-iżvelar obbligatorju doppju sostanzjalment bl-istess kontenut. Fil-każ ta’ parteċipanti fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet b’emissjonijiet aggregati jew b’input termali ratat fil-limitu jew taħt il-limitu stabbilit, peress li l-informazzjoni dwar l-operazzjonijiet fiżiċi tagħhom hija meqjusa immaterjali għall-finijiet ta’ żvelar, għandha titqies ukoll li m’għandhiex effett sinifikanti fuq il-prezz tal-kwoti tal-emissjonijiet, ta’ prodotti rkantati bbażati fuqha, jew ta’ strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati magħhom. Minkejja dan, tali parteċipanti fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet għandhom ikunu koperti bil-projbizzjoni tal-abbuż minn informazzjoni privileġġata fir-rigward ta’ kwalunkwe informazzjoni oħra li jkollhom aċċess għaliha u li tkun informazzjoni privileġġata.

(52)

Sabiex jiġi protett l-interess pubbliku, tinżamm l-istabilità tas-sistema finanzjarja u, pereżempju, sabiex jiġi evitat li kriżijiet ta’ likwidità f’istituzzjonijiet finanzjarji jiżviluppaw fi kriżijiet ta’ solvenza minħabba irtirar f’daqqa ta’ fondi, jaf ikun xieraq li jiġi permess, f’ċirkostanzi eċċezzjonali, id-dewmien tal-iżvelar ta’ informazzjoni privileġġata għal istituzzjonijiet ta’ kreditu jew istituzzjonijiet finanzjarji. B’mod partikolari, dan jista’ japplika għal informazzjoni pertinenti għal problemi ta’ likwidità temporanji, fejn ikollhom bżonn jirċievu self mill-bank ċentrali inkluża assistenza ta’ likwidità ta’ emerġenza minn bank ċentrali fejn l-iżvelar tal-informazzjoni jkollha impatt sistemiku. Dan id-dewmien għandu jkun bil-kundizzjoni li l-emittent jikseb il-kunsens tal-awtorità kompetenti rilevanti u filwaqt li jkun ċar li l-interess pubbliku u ekonomiku usa’ fid-dewmien tal-iżvelar huwa iktar importanti mill-interess tas-suq li jirċievi l-informazzjoni li tkun suġġetta għal dewmien.

(53)

Fir-rigward tal-istituzzjonijiet finanzjarji, partikolarment meta jirċievu self minn banek ċentrali, inkluża assistenza f’likwidità ta’ emerġenza, il-valutazzjoni dwar jekk l-informazzjoni hijiex ta’ importanza sistemika u jekk dewmien fl-iżvelar huwiex fl-interess pubbliku għandha ssir mill-awtorità kompetenti, wara li tikkonsulta kif xieraq mal-bank ċentrali nazzjonali, l-awtorità makroprudenzjali jew kwalunkwe awtorità rilevanti oħra.

(54)

L-użu jew it-tentattiv li jsir użu minn informazzjoni privileġġata sabiex isir negozjar għall-akkont personali jew għall-akkont ta’ parti terza għandu jkun ipprojbit b’mod ċar. L-użu ta’ informazzjoni privileġġata jista’ jikkonsisti wkoll fl-iskambju ta’ kwoti ta’ emissjonijiet u derivati tagħhom u fil-parteċipazzjoni fl-irkant ta’ kwoti ta’ emissjonijiet jew prodotti irkantati oħrajn ibbażati fuqhom li jinżammu b’konformità mar-Regolament (UE) Nru 1031/2010 minn persuni li jafu, jew li jmisshom jafu, li l-informazzjoni li jippossjedu tikkostitwixxi informazzjoni privileġġata. Informazzjoni rigward il-pjanijiet u l-istrateġiji proprji għan-negozjar tal-parteċipant fis-suq m’għandhiex titqies bħala informazzjoni privileġġata, minkejja li l-informazzjoni rigward il-pjanijiet u l-istrateġiji għan-negozjar ta’ parti terza tista’ tammonta għal informazzjoni privileġġata.

(55)

Il-ħtieġa li tiġi żvelata informazzjoni privileġġata tista’ tkun ta’ piż għall-intrapriżi żgħar u medji, kif definit fid-Direttiva 2014/65/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10), li l-istrumenti finanzjarji tagħhom huma ammessi għan-negozjar fis-swieq ta’ tkabbir tal-SMEs, minħabba l-ispejjeż tal-monitoraġġ ta’ informazzjoni fil-pussess tagħhom u t-tiftix ta’ parir legali dwar jekk u meta l-informazzjoni jeħtieġ li tiġi żvelata. Madankollu, l-iżvelar fil-pront ta’ informazzjoni privileġġata huwa essenzjali biex tiġi żgurata l-kunfidenza tal-investituri f’dawk l-emittenti. Għalhekk, l-ESMA għandha tkun tista’ toħroġ linji gwida li jgħinu lill-emittenti jħarsu l-obbligu li jiżvelaw informazzjoni privileġġata mingħajr ma jikkompromettu l-protezzjoni tal-investitur.

(56)

Il-listi ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata huma għodda importanti għar-regolaturi meta jinvestigaw abbuż possibbli tas-suq, iżda d-differenzi nazzjonali rigward data li għandha tiġi inkluża f’dawk il-listi jimponu piżijiet amministrattivi żejda fuq l-emittenti. Kaxex tad-data meħtieġa għal-listi ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata għandhom għalhekk ikunu uniformi sabiex jitnaqqsu dawk l-ispejjeż. Importanti li l-persuni inklużi fil-listi ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata jiġu infurmati b’dak il-fatt u bl-implikazzjonijiet tiegħu skont dan ir-Regolament u d-Direttiva 2014/57/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11). Il-ħtieġa li jinżammu listi ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata u li jiġu aġġornati kostantement timponi piżijiet amministrattivi speċifikament fuq l-emittenti fis-swieq ta’ tkabbir tal-SMEs. Peress li l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jwettqu superviżjoni effettiva tal-abbuż tas-suq mingħajr ma jkollhom dawk il-listi disponibbli l-ħin kollu għal dawk l-emittenti dawn għandhom ikunu eżenti minn dan l-obbligu sabiex jitnaqqsu l-ispejjeż amministrattivi imposti b’dan ir-Regolament. Madankollu, tali emittenti għandhom jipprovdu lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata lill-awtoritajiet kompetenti fuq talba.

(57)

L-istabbiliment, mill-emittenti jew minn kwalunkwe persuna li taġixxi f’isimhom jew għall-akkont tagħhom, ta’ listi ta’ persuni li jaħdmu għalihom permezz ta’ kuntratt tal-impieg jew b’xi mod ieħor u li jkollhom aċċess għall-informazzjoni privileġġata li tirrigwarda, direttament jew indirettament, lill-dak l-emittent, huwa miżura utili għall-protezzjoni tal-integrità tas-suq. Tali listi jistgħu jservu lill-emittenti jew lill-tali persuni biex jikkontrollaw il-fluss tal-informazzjoni privileġġata u b’hekk ikunu ta’ għajnuna għall-ġestjoni tad-doveri ta’ konfidenzalità tagħhom. Barra minn hekk, tali listi jistgħu jikkostitwixxu wkoll għodda utli biex l-awtoritajiet kompetenti jidentifikaw kwalunkwe persuna li jkollha aċċess għal informazzjoni privileġġata u d-data li fiha tkun kisbet l-aċċess għaliha. L-aċċess għal informazzjoni privileġġata relatata, direttament jew indirettament, mal-emittent minn persuni inklużi f’tali lista huwa bla preġudizzju għall-projbizzjonijiet stabbiliti f’dan ir-Regolament.

(58)

Trasparenza akbar tat-tranżazzjonijiet imwettqa minn persuni li jeżerċitaw responsabbiltajiet maniġerjali fil-livell tal-emittent u, fejn applikabbli, persuni assoċjati mill-qrib magħhom, tikkostitwixxi miżura preventiva kontra l-abbuż tas-suq, b’mod partikolari l-abbuż minn informazzjoni privileġġata. Il-pubblikazzjoni ta’ dawk it-tranżazzjonijiet mill-inqas fuq bażi individwali tista’ wkoll tkun sors siewi ta’ informazzjoni għall-investituri. Huwa meħtieġ li jiġi ċċarat li l-obbligu li jiġu ppubblikati t-tranżazzjonijiet ta’ dawk il-maniġers jinkludi wkoll il-wegħda jew self ta’ strumenti finanzjarji, peress li l-wegħda ta’ ishma tista’ tirriżulta f’impatt materjali u potenzjalment distabbilizzanti fuq il-kumpanija fil-każ ta’ ċessjoni mhux prevista. Mingħajr l-iżvelar, is-suq ma jkunx konxju li tkun żdiedet il-possibilità ta’, pereżempju, bidla futura sinifikanti fis-sjieda tal-ishma; żieda fil-provvista ta’ ishma għas-suq; jew telf ta’ drittijiet ta’ vot f’dik il-kumpanija. Għal dik ir-raġuni, in-notifika skont dan ir-Regolament tkun meħtieġa meta l-wegħda ta’ titoli ssir bħala parti minn tranżazzjoni usa’ fejn il-maniġer iwiegħed it-titoli bħala kollateral biex jikseb kreditu minn parti terza. Barra minn hekk, it-trasparenza sħiħa u proprja hija prerekwiżit għall-fiduċja tal-atturi tas-suq u, b’mod partikolari, għall-fiduċja tal-azzjonisti ta’ kumpanija. Huwa neċessarju wkoll li jiġi ċċarat li l-obbligu li jiġu ppubblikati t-tranżazzjonijiet ta’ dawk il-manigers jinkludi tranżazzjonijiet minn persuna oħra li li teżerċita diskrezzjoni għall-maniġer. Sabiex jiġi żgurat bilanċ xieraq bejn il-livell tat-trasparenza u n-numru ta’ rapporti notifikati lill-awtoritajiet kompetenti u lill-pubbliku, għandhom jiġu introdotti limiti f’dan ir-Regolament li t-tranżazzjonijiet li ma jaqbżuhomx m’hemm għalfejn jiġu notifikati.

(59)

In-notifika ta’ tranżazzjonijiet imwettqa minn persuni li jeżerċitaw responsabbiltajiet maniġerjali għall-akkont tagħhom stess, jew minn persuna assoċċjata mill-qrib magħhom, mhux biss hija informazzjoni ta’ valur għall-parteċipanti tas-suq, imma tikkostitwixxi wkoll mezz addizzjonali għall-awtoritajiet kompetenti li jissorveljaw is-swieq. L-obbligu tan-notifika tat-tranżazzjonijiet huwa bla preġudizzju għall-projbizzjonijiet stabbiliti f’dan ir-Regolament.

(60)

In-notifika ta’ tranżazzjonijiet għandha tkun konformi mar-regoli ta’ trasferiment ta’ data personali stipulati fid-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12).

(61)

Persuni li jwettqu responsabbiltajiet maniġerjali għandhom ikunu pprojbiti milli jagħmlu negozju qabel ma jitħabbar rapport finanzjarju interim jew rapport ta’ għeluq is-sena li l-emittent rilevanti obbligat jippubblika skont ir-regoli tal-post tan-negozjar fejn l-ishma tal-emittent ikunu ammessi għan-negozju jew skont il-liġi nazzjonali, sakemm ma jkunux jeżistu ċirkostanzi speċifiċi u ristretti li jiġġustifikaw permess mill-emittenti li jippermetti lil persuna li għandha responsabbiltajiet maniġerjali li tinnegozja. Madankollu, kwalunkwe tali permess mill-emittent huwa bla preġudizzju għall-projbizzjonijiet stabbiliti f’dan ir-Regolament.

(62)

Sett ta’ għodod u setgħat u riżorsi effettivi għall-awtorità kompetenti ta’ kull Stat Membru jiggarantixxi effettività ta’ superviżjoni. Għaldaqstant, dan ir-Regolament jistipula, b’mod partikolari, sett minimu ta’ setgħat superviżorji u investigattivi li għandhom jiġu fdati lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri taħt il-liġi nazzjonali. Dawk is-setgħat għandhom jiġu eżerċitati, fejn il-liġi nazzjonali tkun tirrikjedi dan, permezz ta’ applikazzjoni lill-awtoritajiet ġudizjarji kompetenti. Fl-eżerċizzju tas-setgħat tagħhom skont dan ir-Regolament, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jaġixxu b’mod oġġettiv u imparzjali u għandhom jibqgħu awtonomi fit-teħid ta’ deċiżjonijiet tagħhom.

(63)

L-intrapriżi tas-suq u l-atturi ekonomiċi kollha għandhom jikkontribwixxu wkoll għall-integrità tas-suq. F’dak is-sens, il-ħatra ta’ awtorità kompetenti unika għall-abbuż tas-suq m’għandhiex teskludi rabtiet ta’ kollaborazzjoni jew delega taħt ir-responsabbiltà tal-awtorità kompetenti, bejn dik l-awtorità u l-intrapriżi tas-suq bil-ħsieb li tiġi ggarantita superviżjoni effiċjenti ta’ konformità mad-dispożizzjonijiet f’dan ir-Regolament. Meta persuni li jipproduċu jew jew ixerrdu rakkomandazzjonijiet ta’ investiment jew informazzjoni oħra fejn jirrakkomandaw jew jissuġġerixxu strateġija ta’ investiment fi strument finanzjarju wieħed jew iktar jinnegozjaw għall-akkont tagħhom stess f’tali strumenti, l-awtoritajiet kompetenti għandhom, inter alia, jkunu jistgħu jirrikjedu jew jitolbu minn tali persuni kwalunkwe informazzjoni neċessarja biex jiġi ddeterminat jekk ir-rakkomandazzjonijiet prodotti jew imxerrda minn dik il-perusna humiex konformi ma’ dan ir-Regolament.

(64)

Għall-finijiet tal-identifikazzjoni ta’ każijiet ta’ negozjar b’informazzjoni privileġġata u ta’ manipulazzjoni tas-suq, jeħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti jkollhom, b’konformità mal-liġi nazzjonali, il-kapaċità li jaċċessaw il-bini ta’ persuni fiżiċi u legali sabiex jikkonfiskaw dokumenti. L-aċċess għal tali bini huwa meħtieġ fejn ikun hemm suspett raġonevoli li jeżistu dokumenti u data oħra relatati mas-suġġett ta’ investigazzjoni u jistgħu jkunu rilevanti biex jiġi ppruvat każ ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata jew abbuż tas-suq. Barra minn hekk, l-aċċess għal tali bini huwa neċessarju meta: il-persuna li lilha tkun diġà saret talba għal informazzjoni tonqos, għal kollox jew parzjalment, milli tikkonforma magħha; jew fejn hemm raġunijiet ġustifikabbli biex wieħed jemmen li, kieku kellha ssir talba, ma tiġix milqugħa, jew id-dokumenti jew l-informazzjoni li t-talba tkun marbuta magħhom jitneħħew, jiġu mmanipulati jew jinqerdu. Jekk tkun tinħtieġ awtorizzazzjoni minn qabel mill-awtorità ġudizzjarja tal-Istat Membru kkonċernat, skont il-liġi nazzjonali, l-aċċess għal bini għandha jseħħ wara li tkun inkisbet dik l-awtorizzazzjoni minn qabel.

(65)

Rekordings eżistenti ta’ konverżazzjonijiet telefoniċi u rekords tat-traffiku tad-data minn kumpaniji tal-investiment, istituzzjonijiet tal-kreditu u instituzzjonijiet finanzjarji li jeżegwixxu u jiddokumentaw l-eżekuzzjoni ta’ tranżazzjonijiet, kif ukoll rekords eżistenti tat-telefown u tat-traffiku tad-data minn operaturi tat-telekomunikazzjonijiet, jikkostitwixxu evidenza kruċjali, u kultant anki l-unika evidenza, biex tiġi identifikata u pprovata l-eżistenza ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata u ta’ manipulazzjoni tas-suq. Ir-rekords tat-telefown u tat-traffiku tad-data jistgħu jistabbilixxu l-identità ta’ persuna responsabbli għat-tixrid ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa, jew li ċerti persuni jkunu ġew f’kuntatt f’ċertu ħin, jew li teżisti relazzjoni bejn tnejn min-nies jew aktar. Għaldaqstant, l-awtoritajiet kompetenti għandhom ikunu kapaċi jirrikjedu rekordingst eżistenti tal-konverżazzjonijiet telefoniċi, komunikazzjonijiet elettroniċi u rekords tat-traffiku tad-data miżmuma minn kumpanija ta’ investiment, istituzzjoni ta’ kreditu jew istituzzjoni finanzjarja skont id-Direttiva 2014/65/UE. L-aċċess għad-data u għar-rekords telefoniċi huwa meħtieġ biex tiġi pprovduta evidenza u jiġi investigat ħjiel dwar abbuż possibbli minn informazzjoni privileġġata jew manipulazzjoni possibbli tas-suq, u b’hekk għall-identifikazzjoni u l-impożizzjoni ta’ sanzjonijiet għallabbuż tas-suq. Sabiex jiġu introdotti kundizzjonijiet indaqs fl-Unjoni f’dak li jirrigwarda l-aċċess għar-rekords eżistenti tat-telefown u tat-traffiku tad-data miżmuma minn operatur tat-telekomunikazzjoni jew ir-rekordings eżistenti ta’ konverżazzjonijiet telefoniċi u traffiku ta’ data miżmuma minn kumpanija tal-investiment, istituzzjoni ta’ kreditu jew istituzzjoni finanzjarja, l-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom il-possibbiltà, b’konformità mal-liġi nazzjonali, li jitolbu rekords eżistenti tat-telefown jew tat-traffiku tad-data miżmuma minn operatur tat-telekomunikazzjoni sakemm ikun permess skont il-liġi nazzjonali u rekordings eżistenti ta’ konverżazzjonijiet telefoniċi kif ukoll traffiku ta’ data miżmuma minn kumpanija ta’ investiment, f’każijiet fejn ikun hemm suspett raġonevoli li tali rekords, marbutin mas-suġġett tal-ispezzjoni jew investigazzjoni, ikunu relevanti bħala prova ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata jew ta’ manipulazzjoni tas-suq bi ksur ta’ dan ir-Regolament. L-aċċess għar-rekords tat-telefown u tat-traffiku tad-data miżmuma minn operatur tat-telekomunikazzjonijiet ma jinkludux l-aċċess għall-kontenut ta’ komunikazzjonijiet vokali bit-telefown.

(66)

Filwaqt li dan ir-Regolament jispeċifika sett minimu ta’ setgħat li għandu jkollhom l-awtoritajiet kompetenti, dawk is-setgħat għandhom jiġu eżerċitati fi ħdan sistema kompluta ta’ liġi nazzjonali li tiggarantixxi r-rispett tad-drittijiet fundamentali, inkuż id-dritt għall-privatezza. Għall-eżerċizzju ta’ dawk is-setgħat, li jista’ jammonta għal interferenzi serji mad-dritt għar-rispett tal-ħajja privata u dik tal-familja, id-domiċilju u l-komunikazzjonijiet, l-Istati Membri għandu jkollhom fis-seħħ salvagwardji adegwati u effikaċi kontra kwalunkwe abbuż, pereżempju, fejn opportun, rekwiżit biex tinkiseb awtorizzazzjoni minn qabel minn awtoritajiet ġudizzjarji ta’ Stat Membru. L-Istati Membri għandhom jippermettu l-possibilità li l-awtoritajiet kompetenti jeżerċitaw tali setgħat intrusivi sal-punt neċessarju għall-investigazzjoni xierqa ta’ każijiet serji fejn ma jkun hemm l-ebda mezz ekwivalenti biex effettivament jinkiseb l-istess riżultat.

(67)

Peress li l-abbuż tas-suq jista’ jsir bejn il-fruntieri u s-swieq, sakemm ma jkunx hemm ċirkostanzi straordinarji, l-awtoritajiet kompetenti għandhom ikunu mitluba li jikkooperaw u jiskambjaw informazzjoni ma’ awtoritajiet kompetenti u regolatorji oħra, u mal-ESMA, b’mod partikolari rigward attivitajiet ta’ investigazzjoni. Meta awtorità kompetenti tkun konvinta li l-abbuż tas-suq kien, jew qiegħed, jiġi mwettaq fi Stat Membru ieħor jew jaffettwa strumenti finanzjarji nnegozjati fi Stat Membru ieħor, għandha tinnotifika dak il-fatt lill-awtorità kompetenti u lill-ESMA. F’każijiet ta’ abbuż tas-suq b’effetti transkonfinali, l-ESMA għandha tkun tista’ tikkoordina l-investigazzjoni jekk tintalab li tagħmel hekk minn waħda mill-awtoritajiet kompetenti kkonċernati.

(68)

Jeħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti jkollhom l-għodda neċessarja għal sorveljanza effikaċi bejn is-swieq tal-kotba tal-ordnijiet. Skont id-Direttiva 2014/65/UE, l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jitolbu u jirċievu data minn awtoritajiet kompetenti oħrajn relatata mal-kotba tal-ordnijiet bħala assistenza fis-sorveljanza u l-kxif ta’ manipulazzjoni tas-suq fuq bażi transkonfinali.

(69)

Sabiex jiġu żgurati skambji ta’ informazzjoni u kooperazzjoni ma’ awtoritajiet ta’ pajjiżi terzi rigward l-infurzar effettiv ta’ dan ir-Regolament, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jikkonkludu arranġamenti ta’ kooperazzjoni mal-kontropartijiet tagħhom f’pajjiżi terzi. Kwalunkwe trasferiment ta’ data personali li jsir fuq il-bażi ta’ dak il-ftehim għandu jkun konformi mad-Direttiva 95/46/KE kif ukoll mar-Regolament (KE) Nru 45/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13).

(70)

Qafas prudenzjali u sod u l-kondotta tan-negozju għas-settur finanzjarju għandu jkun ibbażat fuq sistemi b’saħħithom ta’ sorveljanza, investigazzjoni u sanzjonar. Għal dak il-għan, l-awtoritajiet superviżorji għandhom ikunu mgħammra b’biżżejjed setgħat sabiex jaġixxu u għandhom ikunu jistgħu jistrieħu fuq sistemi ta’ sanzjonijiet ugwali, qawwija u ta’ deterrent kontra kull kondotta ħażina finanzjarja u sanzjonijiet li għandhom jiġu infurzati b’mod effettiv. Madankollu, il-Grupp de Larosièrekkunsidra li l-ebda wieħed minn dawn l-elementi ma huwa attwalment fis-seħħ. Analiżi tas-setgħat eżistenti li jiġu imposti sanzjonijietu l-applikazzjoni prattika tagħhom bil-għan li tiġi promossal-konverġenza tas-sanzjonijiet tul firxa ta’ attivitajiet ta’ sorveljanza ġiet imwettqa fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-8 ta' Diċembru 2010 dwar ir-Rinfurzar tar-reġimi tas-sanzjonar fis-settur tas-servizzi finanzjarji.

(71)

Għalhekk, sett ta’ sanzjonijiet u miżuri amministrattivi oħrajn għandu jkun previst minn dan ir-Regolament sabiex jiġi żgurat approċċ komuni fl-Istati Membri u sabiex jiġi mtejjeb l-effett dissważiv tagħhom. Il-possibilità ta’ projbizzjoni mill-eżerċizzju ta’ funzjonijiet maniġerjali fi ħdan ditti tal-investiment għandha tkun disponibbli għall-awtorità kompetenti. Is-sanzjonijietimposti f’każijiet speċifiċi għandhom ikunu determinati billi jittieħdu in kunsiderazzjoni, fejn xieraq, fatturi bħad-disgorgement ta’ kwalunkwe benefiċċju finanzjarju identifikat, kemm ikun serju u kemm idum ksur, kwalunkwe fattur aggravanti jew mitiganti, il-ħtieġa li l-multi jkollhom effett deterrenti u, fejn xieraq, jinkludu skont għal kooperazzjoni mal-awtorità kompetenti. B’mod partikolari, l-ammont attwali ta’ multi amministrattivi li għandu jiġi impost f’każ speċifiku jista’ jilħaq il-livell massimu previst f’dan ir-Regolament, jew l-ogħla livell previst fil-liġi nazzjonali, għal ksur serju ħafna, filwaqt li multi ferm aktar baxxi mil-livell massimu jistgħu jiġu applikati għal ksur minuri jew f’każ ta’ ftehim. Dan ir-Regolament ma jillimitax il-ħila tal-Istati Membri li jistipulaw sanzjonijiet amministrattivi jew miżuri amministrattivi oħrajn ogħla.

(72)

Għalkemm xejn ma jzomm lill-Istati Membri milli jistabbilixxu regoli għal sanzjonijiet amministrattivi kif ukoll għal sanzjonijiet kriminali fuq l-istess ksur, huma m’għandhomx ikunu obbligati li jistabbilixxu regoli għal sanzjonijiet amministrattivi għal ksur ta’ dan ir-Regolament li jkun diġa’ soġġett għal-liġi kriminali nazzjonali sat-3 ta’ Lulju 2016. F’konformità mal-liġi nazzjonali, l-Istati Membri mhumiex obbligati jimponu sanzjonijiet kemm amministrattivi u kriminali għall-istess reat, iżda huma jistgħu jagħmlu dan jekk il-liġi nazzjonali tagħhom tippermetti dan. Madankollu, iż-żamma ta’ sanzjonijiet kriminali minflok sanzjonijiet amministrattivi għall-ksur ta’ dan ir-Regolament jew tad-Direttiva 2014/57/UE m’għandhiex tnaqqas jew taffettwa b’xi mod ieħor il-kapaċità tal-awtoritajiet kompetenti li jikkooperaw u jaċċedu u jiskambjaw informazzjoni fil-ħin ma’ awtoritajiet kompetenti fi Stati Membri oħra għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, inkluż wara kwalunkwe riferiment tal-ksur rilevanti lill-awtoritajiet ġudizzjarji kompetenti għal prosekuzzjoni kriminali.

(73)

Sabiex ikun żgurat li d-deċiżjonijiet meħuda mill-awtoritajiet kompetenti jkollhom effett dissważiv fuq il-pubbliku inġenerali, huma għandhom normalment ikunu ppubblikati. Il-pubblikazzjoni tad-deċiżjonijiet hija wkoll għodda importanti għall-awtoritajiet kompetenti biex il-parteċipanti tas-suq jiġu informati dwar liema mġiba hija kkunsidrata bħala li tikser dan ir-Regolament u biex tiġi promossa mġiba tajba fost il-parteċipanti tas-suq. Jekk tali pubblikazzjoni tikkawża dannu sproporzjonat lill-persuni involuti jew tipperikola l-istabbiltà tas-swieq finanzjarji jew investigazzjoni li tkun għaddejja l-awtorità kompetenti għandha tippubblika s-sanzjonijiet amministrattivi u miżuri amministrattivi oħrajn fuq bażi anonima f’konformità mal-liġi nazzjonali jew tittardja l-pubblikazzjoni. L-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-għażla li ma jippubblikawx sanzjonijiet u miżuri amministrattivi oħrajn fejn pubblikazzjoni anonima jew ittardjata titqies mhux biżżejjed biex jiġi żgurat li l-istabbiltà tas-swieq finanzjarji ma tkunx ipperikolata. L-awtoritajiet kompetenti lanqas ma huma obbligati jippubblikaw miżuri li huma meqjusa ta’ natura minuri u li l-pubblikazzjoni tagħhom tkun sproporzjonata.

(74)

L-informaturi dwar prattiċi ħżiena (“whistleblowers”) jressqu informazzjoni ġdida għall-attenzjoni tal-awtoritajiet kompetenti li tgħinhom biex jidentifikaw u jimponu sanzjonijiet f’każijiet ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata u manipulazzjoni tas-suq. Madankollu, l-għoti ta’ informazzjoni dwar prattiċi ħżiena jista’ jkun ostakolat minħabba l-biża’ minn ritaljazzjoni, jew minħabba nuqqas ta’ inċentivi. Ir-rappurtar ta’ ksur ta’ dan ir-Regolament huwa meħtieġ biex ikun żgurat li awtorità kompetenti tkun tista’ tidentifika u timponi sanzjonijiet għall-abbuż tas-suq. Miżuri dwar għoti ta’ informazzjoni dwar prattiċi ħżiena huma meħtieġa biex tiġi ffaċilitata l-identifikazzjoni tal-abbuż tas-suq u biex jiġu żgurati l-protezzjoni u r-rispett tad-drittijiet tal-informatur dwar prattiċi ħżiena u tal-persuna akkużata. Dan ir-Regolament għalhekk għandu jiżgura li l-arranġamenti adegwati huma fis-seħħ biex jippermettu lill-informaturi dwar prattiċi ħżiena sabiex iwissu lill-awtoritajiet kompetenti dwar ksur possibbli ta’ dan ir-Regolament, u biex ikunu protetti minn ritaljazzjoni. L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jistipulaw inċentivi finanzjarji għal dawk il-persuni li joffru informazzjoni rilevanti dwar ksur potenzjali ta’ dan ir-Regolament. Madankollu, l-informaturi dwar prattiċi ħżiena għandhom ikunu intitolati għal tali inċentivi finanzjarji meta dawn iressqu informazzjoni ġdida li mhumiex diġà legalment obbligati li jinnotifikaw u meta dik l-informazzjoni tirriżulta f’sanzjoni għal ksur ta’ dan ir-Regolament. L-Istati Membri għandhom jiżguraw ukoll li l-iskemi tal-għoti ta’ informazzjoni dwar prattiċi ħżiena li huma jimplimentaw jinkludu mekkaniżmi li jipprovdu protezzjoni xierqa ta’ persuna akkużata, b’mod partikulari rigward id-dritt għall-protezzjoni tad-data personali tiegħu u proċeduri biex jiżguraw id-dritt tal-persuna akkużata għal difiża u li jinstema’ qabel ma tiġi adottata deċiżjoni li tikkonċerna lilu kif ukoll id-dritt għal tiftix ta’ rimedju effettiv quddiem qorti kontra deċiżjoni li tikkonċerna lilu.

(75)

Peress li l-Istati Membri adottaw leġislazzjoni li timplimenta d-Direttiva 2003/6/KE, u peress li l-atti delegati, l-istandards tekniċi regolatorji u l-istandards tekniċi ta’ implimentazzjoni previsti f’dan ir-Regolament għandhom jiġu adottati qabel il-qafas li se jiġi introdotti jista’ jiġi applikat b’mod siewi, huwa neċessarju li l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet sostantivi ta’ dan ir-Regolament tiġi diferita għal perjodu suffiċjenti ta’ żmien.

(76)

Sabiex tiġi faċilitata tranżizzjoni mingħajr xkiel għad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament, prattiki tas-suq eżistenti qabel id-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament u aċċettati mill-awtoritajiet kompetenti skont ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 2273/2003 (14) għall-iskop tal-applikazzjoni tal-punt 2(a) tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2003/6/KE, jistgħu jibqgħu applikabbli, dment li jiġi nnotifikati lill-ESMA fi żmien perijodu stipulat, sakemm l-awtorità kompetenti tkun ħadet deċiżjoni rigward il-kontinwazzjoni ta’ dawk il-prattiki f’konformità ma’ dan ir-Regolament.

(77)

Dan ir-Regolament jirrispetta d-drittijiet fundamentali u josserva l-prinċipji rikonoxxuti fil- Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (Karta). Għalhekk, dan ir-Regolament għandu jkun interpretat u applikat bi qbil ma’ dawk id-drittijiet u prinċipji. B’mod partikolari, meta dan ir-Regolament jirreferi għal regoli li jirregolaw il-libertà tal-istampa u l-libertà tal-espressjoni f’midja oħra u r-regoli jew il-kodiċi li jirregolaw il-professjoni ġurnalistika, għandhom jitqiesu dawk il-libertajiet kif ggarantiti fl-Unjoni u fl-Istati membri u kif rikonoxxuti skont l-Artikolu 11 tal-Karta u skont dispożizzjonijiet rilevanti oħrajn.

(78)

Sabiex tiżdied it-trasparenza u sabiex l-operat tar-reġimi tas-sanzjonijiet ikun informat aħjar, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jipprovdu data anonimizzata u aggregata lill-ESMA fuq bażi annwali. Dik id-data għandha tinkludi l-għadd ta’ investigazzjonijiet li nfetħu, l-għadd li għadhom għaddejjin u l-għadd li ngħalqu matul il-perjodu rilevanti.

(79)

Id-Direttiva 95/46/KE u r-Regolament (KE) Nru 45/2001 jirregolaw l-ipproċessar ta’ data personali mwettaq mill-ESMA fil-qafas ta’ dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri, b’mod partikolari l-awtoritajiet indipendenti pubbliċi maħturin mill-Istati Membri. Kull skambju jew trażmissjoni ta’ informazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti għandu jkun skont ir-regoli dwar it-trasferiment ta’ data personali kif stabbilit fid-Direttiva 95/46/KE. Kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta’ informazzjoni mill-ESMA għandu jkun skont ir-regoli dwar it-trasferiment ta’ data personali kif stabbilit fir-Regolament (KE) Nru 45/2001.

(80)

Dan ir-Regolament, kif ukoll l-atti delegati, l-atti ta’ implimentazzjoni, l-istandards regolatorji tekniċi, l-istandards tekniċi ta’ implimentazzjoni u l-linji gwida adottati skont dan, huma bla ħsara għall-applikazzjoni tar-regoli tal-Unjoni dwar il-kompetizzjoni.

(81)

Sabiex jiġu speċifikati r-rekwiżiti stipulati f’dan ir-Regolament, il-Kummissjoni għandha tiġi delegata bis-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 tat-TFUE fir-rigward tal-eżenzjoni mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament ta’ ċerti korpi pubbliċi u banek ċentrali ta’ pajjiżi terzi u ta’ ċerti korpi pubbliċi maħtura f’pajjiżi terzi li għandhom ftehim ta’ kollegament mal-Unjoni fit-tifsira tal-Artikolu 25 tad-Direttiva 2003/87/KE; l-indikaturi ta’ mġiba manipulattiva elenkati fl-Anness I għal dan ir-Regolament; il-livelli li lil hinn minnhom tiġi determinata l-applikazzjoni tal-obbligu ta’ żvelar pubbliku lill-parteċipanti fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet; iċ-ċirkustanzi li taħthom jista’ jitħalla jsir negozjar waqt perjodu magħluq; u l-karatteristiċi ta’ ċerti tranżazzjonijiet imwettqa minn persuni li jkollhom responsabbiltajiet maniġerjali jew persuni assoċjati mill-qrib li jwasslu għar-rekwiżit ta’ notifika. Huwa ta’ importanza partikulari li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul il-ħidma preparatorja tagħha, inkluż fuq il-livell ta’ esperti. Il-Kummissjoni, meta tħejji u tfassal atti ddelegati, għandha tiżgura trażmissjoni simultanja, fil-ħin u xierqa ta’ dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(82)

Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet indaqs għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament fir-rigward ta’ proċeduri għar-rappurtar ta’ ksur ta’ dan ir-Regolament, għandhom jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni biex tispeċifika dawk il-proċeduri, inklużi l-arranġamenti għas-segwitu tar-rapporti u miżuri għall-protezzjoni tal-persuni li jaħdmu b’kuntratt ta’ impjieg u miżuri għall-protezzjoni tad-data personali. Dawn is-setgħat għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15).

(83)

Standards tekniċi fis-servizzi finanzjarji għandhom jiżguraw kundizzjonijiet uniformi mal-Unjoni kollha fl-oqsma koperti minn dan ir-Regolament. Bħal korp b’għarfien espert speċjalizzat, ikun effiċjenti u xieraq li l-ESMA tkun fdata bit-tfassil ta’ abbozzi ta’ standards tekniċi regolatorji u abbozzi ta’ standards tekniċi ta’ implimentazzjoni li ma jinvolvux għażliet ta’ politika, għat-tressiq tagħhom lill-Kummissjoni.

(84)

Il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa li tadotta l-abbozzi ta’ standards tekniċi regolatorji żviluppati mill-ESMA biex tispeċifika l-kontenut tan-notifiki li jridu jsiru mill-operaturi ta’ swieq regolati, MTFs u OTFs li jikkonċernaw l-istrumenti finanzjarji li huma ammessi għan-negozjar, innegozjati, jew li għalihom tkun saret talba għall-ammissjoni għan-negozjar fil-post ta’ negozjar tagħhom; il-manjiera u l-kundizzjonijiet tal-ġbir, il-pubblikazzjoni u ż-żamma tal-lista’ ta’ dawk l-istrumenti mill-ESMA; l-kundizzjonijiet li programmi ta’ riakkwist u miżuri ta’ stabilizzazzjoni jridu jissodisfaw inklużi l-kundizzjonijiet għan-negozjar, ir-restrizzjonijiet fir-rigward taż-żmien u l-volum, l-obbligi ta’ żvelar u rappurtar u l-kundizzjonijiet tal-prezz għall-istabbilizzazzjoni; fir-rigward tal-proċeduri u l-arranġamenti, sistemi għal postijiet ta’ negozju immirati li jipprevjenu u jidentifikaw l-abbuż tas-suq, kif ukoll is-sistemi u l-mudelli li għandhom jintużaw mill-persuni sabiex jidentifikaw u jinnotifikaw ordnijiet u tranżazzjonijiet suspettużi: arranġamenti, proċeduri u rekwiżiti ta’ żamma tar-rekords xierqa waqt is-sondaġġi tas-suq: u fir-rigward ta’ arranġamenti tekniċi għal kategoriji ta’ persuni għall-preżentazzjoni oġġettiva tal-informazzjoni, bir-rakkomandazzjoni ta’ strateġija ta’ investiment, u għall-iżvular ta’ interessi partikulari jew indikazzjonijiet ta’ kunflitti ta’ interess, permezz ta’ atti ddelegati skont l-Artikolu 290 tat-TFUE u l-Artikoli 10 sa 14 tar-Regolament (UE) Nru 1093/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16). Huwa ta’ importanza partikulari li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul il-ħidma preparatorja tagħha, inkluż fuq il-livell ta’ esperti.

(85)

Il-Kummissjoni għandu jkollha wkoll is-setgħa li tadotta standards tekniċi ta’ implimentazzjoni permezz ta’ atti ta’ implimentazzjoni skont l-Artikolu 291 tat-TFUE, u skont l-Artikolu 15 tar-Regolament (UE) Nru 1093/2010. L-ESMA għandha tkun fdata bit-tfassil ta’ standards tekniċi ta’ implimentazzjoni għat-tressiq lill-Kummissjoni, fir-rigward tal-kxif pubbliku tal-informazzjoni privileġġata, il-formati tal-listi ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata, u l-proċeduri għall-kooperazzjoni u l-iskambju ta’ informazzjoni tal-awtoritajiet kompetenti, kemm fosthom stess kif ukoll mal-ESMA.

(86)

Peress li l-għan ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li timpedixxi abbuż tas-suq fil-forma ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata, żvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata u manipulazzjoni tas-suq, ma jistax jintlaħaq b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri, iżda, minħabba l-iskala u l-effetti teigħu, jista’ jintlaħaq aħjar fuq il-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħaq dak il-għan.

(87)

Billi d-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2003/6/KE m’għadhomx rilevanti jew suffiċjenti, dik id-Direttiva għandha tiġi mħassra mit-3 ta’ Lulju 2016. Il-ħtiġijiet u l-projbizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament huma relatati strettament ma’ dawk fid-Direttiva 2014/65/UE u għalhekk għandhom japplikaw mid-data ta’ applikazzjoni ta’ dik id-Direttiva.

(88)

Għall-applikazzjoni korretta ta’ dan ir-Regolament, huwa meħtieġ, li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri neċessarji kollha sabiex jiżguraw li l-liġi nazzjonali tagħhom tkun konformi sat-3 ta’ Lulju 2016 mad-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament dwar awtoritajiet kompetenti u s-setgħat tagħhom, sanzjonijiet amministrattivi u miżuri amministrattivi oħra, ir-rappurtar ta’ ksur u l-pubblikazzjoni ta’ deċiżjonijiet.

(89)

Il-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data ta l-opinjoni tiegħu fil-10 ta’ Frar 2012 (17),

(a)

strumenti finanzjarji ammessi għan-negozjar f’suq regolat jew li saret għalihom talba għall-ammissjoni għan-negozjar f’suq regolat;

(b)

strumenti finanzjarji nnegozjati fuq MTF, ammessi għan-negozjar fuq MTF jew li għalihom saret talba għall-ammissjoni għan-negozjar fuq MTF;

(c)

strumenti finanzjarji nnegozjati fuq OTF;

(d)

strumenti finanzjarji mhux koperti mill-punt (a), (b) jew (c), li l-prezz jew il-valur tagħhom jiddependi minn jew għandu effett fuq il-prezz jew il-valur ta’ strument finanzjarju msemmi f’dawk il-punti, inklużi, iżda mhumiex limitati għal, swaps ta’ inadempjenza tal-kreditu jew kuntratti għad-differenzi.

(a)

kuntratti spot ta’ komoditajiet, li mhumiex prodotti tal-enerġija tal-operaturi, fejn it-tranżazzjoni, ordni jew imġiba jkollha jew x’aktarx ikollha jew maħsuba li jkollha effett fuq il-prezz jew il-valur ta’ strument finanzjarju msemmi fil-paragrafu 1;

(b)

tipi ta’ strumenti finanzjarji, inklużi kuntratti ta’ derivati jew strumenti ta’ derivati għat-trasferiment ta’ riskju tal-kreditu fejn it-tranżazzjoni, l-ordni, l-offerta jew l-imġiba jkollha jew x’aktarx ikollha effett fuq il-prezz jew il-valur ta’ kuntratt spot ta’ komoditajiet meta l-prezz jew il-valur jiddependi fuq il-prezz jew il-valur ta’ dawk l-istrumenti finanzjarji; u

(c)

imġiba b’rabta ma’ parametri ta’ referenza.

(1)

“strument finanzjarju” tfisser kwalunkwe strument finanzjarju kif definit fil-punt (15) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE.

(2)

“ditta tal-investiment” tfisser kwalunkwe ditta tal-investiment kif definita fil-punt (1) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(3)

“istituzzjoni tal-kreditu“ tfisser istituzzjoni tal-kreditu kif definita fil-punt (1) tal-Artikolu 4(1) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18);

(4)

“istituzzjoni finanzjarja” tfisser istituzzjoni finanzjarja kif definita fil-punt (26) tal-Artikolu 4(1) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013;

(5)

“operatur tas-suq” tfisser operatur tas-suq kif definit fil-punt (18) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(6)

“suq regolat” tfisser suq regolat kif definit fil-punt (21) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(7)

“faċilità multilaterali tan-negozjar” jew “MTF” tfisser sistema multilaterali kif definita fil-punt (22) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(8)

“faċilità organizzata tan-negozjar” jew “OTF” tfisser sistema jew faċilità fl-Unjoni kif definit fil-punt (23) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(9)

“prattika tas-suq aċċettata” tfisser prattika tas-suq speċifika li hija aċċettata mill-awtorità kompetenti skont l-Artikolu 13;

(10)

“post tan-negozjar” tfisser post tan-negozjar kif definit fil-punt (24) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(11)

“suq ta’ tkabbir tal-SMEs” tfisser suq ta’ tkabbir tal-SMEs kif definit fil-punt (12) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(12)

“awtorità kompetenti” tfisser awtorità maħtura skont l-Artikolu 22, ħlief jekk jingħad mod ieħor f’dan ir-Regolament;

(13)

“persuna” tfisser kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika;

(14)

“komodità” tfisser komodità kif definita fil-punt (1) tal-Artikolu 2 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1287/2006 (19);

(15)

“kuntratt spot tal-komoditajiet” tfisser kuntratt għall-provvista ta’ komodità nnegozjata f’suq spot li tiġi kkonsenjata fil-pront meta titlesta t-tranżazzjoni, u kuntratt għall-provvista ta’ komodità li ma jkunx strument finanzjarju, inkluż kuntratt forward li għandu jingħalaq fiżikament;

(16)

“suq spot” tfisser kwalunkwe suq ta’ komoditajiet li fih il-komoditajiet jinbigħu għal flus kontanti u jiġu kkonsenjati fil-pront malli titlesta t-tranżazzjoni, u swieq mhux finanzjarji oħra, bħal swieq forward għall-komoditajiet.

(17)

“programm ta’ riakkwist” tfisser in-negozjar fl-ishma proprji bi qbil mal-Artikoli 21 sa 27 tad-Direttiva 2012/30/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20);

(18)

“negozjar algoritmiku” tfisser negozjar algoritmiku kif definit fil-punt (39) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(19)

“kwota tal-emissjonijiet” tfisser kwota tal-emissjonijiet kif deskritta fil-punt (11) tat-Taqsima C tal-Anness I għad-Direttiva 2014/65/UE;

(20)

“parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet” tfisser kwalunkwe persuna li tagħmel tranżazzjonijiet, inkluż it-tqegħid ta’ ordnijiet għan-negozjar, ta’ kwoti tal-emissjonijiet, prodotti irkantati insejsa fuqhom, jew derivattivi tagħhom u li ma jgawdux minn eżenzjoni skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 17(2);

(21)

“emittent“ tfisser entità legali rregolata mid-dritt pubbliku jew privat, li toħroġ jew tipproponi li jinħarġu strumenti finanzjarji, fejn l-emittent huwa, fil-każ ta’ rċevuti depożitarji li jirappreżentaw l-istrumenti finanzjarji, l-emittent tal-istrument finanzjarju rappreżentat.

(22)

“prodott tal-enerġija bl-ingrossa” tfisser prodott tal-enerġija bl-ingrossa kif definit fil-punt(4) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) Nru 1227/2011;

(23)

“awtorità regolatorja nazzjonali” tfisser awtorità regolatorja nazzjonali kif definita fil-punt (10) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) Nru 1227/2011;

(24)

“derivati ta’ komoditajiet” tfisser derivati ta’ komoditajiet kif definiti fil-punt (30) tal-Artikolu 2(1) tar-Regolament (UE) Nru 600/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21);

(25)

“persuna li twettaq responsabbiltajiet maniġerjali“ tfisser persuna f’emittent, f’parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet jew xi entita oħra imsemmija fl-Artikolu 19(10), li hija:

(26)

“Persuna assoċjati mill-qrib“ tfisser:

(27)

“rekords tat-traffiku tad-data” tfisser rekords ta’ traffiku tad-data kif definit fil-punt (b) tat-tieni paragrafu tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2002/58/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (22);

(28)

“persuna li professjonalment tirranġa jew twettaq tranżazzjonijiet” tfisser persuna involuta professjonalment fir-riċeviment u t-trażmissjoni ta’ ordnijiet jew fit-twettiq ta’ tranżazzjonijiet fi strumenti finanzjarji;

(29)

“parametru ta’ referenza” tfisser kwalunkwe rata, indiċi jew ċifra, magħmula disponibbli għall-pubbliku jew ippubblikata li hija determinata perjodikament jew regolarment bl-applikazzjoni ta’ formula għal, jew abbażi ta’: l-valur ta’ assi jew prezz sottostanti wieħed jew aktar, inklużi stimi tal-prezzijiet, tar-rati tal-imgħax jew ta’ valuri oħra attwali jew stmati, jew stħarriġ, u li b’referenza għalihom jiġi determinat l-ammont li għandu jitħallas taħt strument finanzjarju jew il-valur ta’ strument finanzjarju;

(30)

“ġeneratur tas-suq” tfisser ġeneratur tas-suq kif definit fil-punt (7) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(31)

“Stakebuilding” tfisser akkwist ta’ titoli f’kumpanija li ma jiskattax obbligu legali jew regolatorju li titħabbar offerta ta’ takeover fir-rigward ta’ dik il-kumpanija;

(32)

“parteċipant fis-suq li jiżvela” tirreferi għal persuna fiżika jew ġuridika li taqa’ taħt waħda mill-kategoriji stabbiliti fil-punti (a) sa (d) tal-Artikolu 11(1) jew tal-Artikolu 11(2), u li tiżvela informazzjoni matul sondaġġ tas-suq;

(33)

“innegozjar ta’ frekwenza għolja” tfisser innegozjar ta’ frekwenza għolja kif definit fil-punt (40) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE;

(34)

“informazzjoni li tirrakkomanda jew tissuġġerixxi strateġija ta’ investiment” tfisser:

(35)

“rakkomandazzjonijiet ta’ investiment” tfisser informazzjoni li tirrakkomanda jew tissuġġerixxi strateġija ta’ investiment, b’mod espliċitu jew impliċitu, li tirrigwarda strument finanzjarju wieħed jew aktar jew l-emittenti, inkluża kull opinjoni dwar il-valur jew il-prezz attwali jew futur ta’ tali strumenti, maħsuba għall-kanali tad-distribuzzjoni jew għall-pubbliku.

(a)

“titoli” tfisser:

(b)

“strumenti assoċjati” tfisser l-istrumentri finanzjarji li ġejjin, inklużi dawk li ma jkunux ammessi għall-kummerċ jew negozjati f’post tan-negozjar, jew li għalihom ma tkunx saret talba għall-ammissjoni għall-kummerċ f’post tan-negozjar:

(c)

“distribuzzjoni sinifikanti” tfisser offerta tal-bidu jew sekondarja tat-titoli rilevanti li tkun distinta mill-kummerċ ordinarju kemm f’termini tal-ammont fil-valur tat-titoli li se jiġu offruti u kemm fil-metodu tal-bejgħ li se jintuża;

(d)

“stabbilizzazzjoni” tfisser kull xiri jew offerta għax-xiri tat-titoli, jew transazzjoni fi strumenti assoċjati ekwivalenti għalihom, li jitwettqu minn ditta ta’ investiment jew minn istituzzjonijiet tal-kreditu, fil-kuntest ta’ distribuzzjoni sinifikanti ta’ tali titoli esklużivament biex jiġi appoġġat il-prezz tas-suq ta’ dawk it-titoli għal perjodu ta’ żmien stabbilit bil-quddiem, minħabba l-pressjoni tal-bejgħ f’dawn it-titoli.

(a)

l-ismijiet u l-identifikaturi tal-istrumenti finanzjarji li kienu s-suġġett ta’ talba għal ammissjoni għan-negozjar, li kienu ammessi għan-negozjar jew innegozjati għall-ewwel darba, fuq swieq regolati, MTFs u OTFs;

(b)

id-data u l-ħin tat-talba għall-ammissjoni għan-negozjar, tal-ammissjoni għan-negozjar, jew li fihom sar l-ewwel negozjar;

(c)

id-dettalji tal-postijiet tan-negozjar li fihom l-istrumenti finanzjarji ikunu s-suġġett ta’ talba għal ammissjoni għan-negozjar, kienu ammessi għan-negozjar jew kienu nnegozjati għall-ewwel darba; u

(d)

d-data u l-ħin li fihom l-istrumenti finanzjarji ma jibqgħux jiġu negozjati jew ammessi għan-negozjar.

(a)

il-kontenut tan-notifiki msemmija fil-paragrafu 1; u

(b)

il-manjiera u l-kundizzjonijiet tal-ġbir, il-pubblikazzjoni u ż-żamma tal-lista msemmija fil-paragrafu 3.

(a)

id-dettalji sħaħ tal-programm jiġu żvelat qabel il-bidu tan-negozjar;

(b)

in-negozjar ikun irrappurtat bħala parti mill-programm ta’ riakkwist lill-awtorità kompetenti tal-post tan-negozjar skont il-paragrafu 3 u wara dan jiġi żvelat lill-pubbliku;

(c)

jiġu rispettati l-limiti xierqa f’dak li jirrigwarda l-prezz u l-volum; u

(d)

jitwettaq skont l-objettivi msemmija fil-paragrafu 2 u l-kundizzjonijiet stipulati f’dan l-Artikolu u fl-istandards tekniċi regolatorji msemmija fil-paragrafu 6.

(a)

li jitnaqqas il-kapital tal-emittent;

(b)

li jitwettqu l-obbligazzjonijiet li jqumu minn strumenti finanzjarji tad-dejn li jistgħu jiġu skambjati fi strumenti ta’ ekwità; jew

(c)

li jitwettqu l-obbligazzjonijiet li jqumu minn programmi ta’ opzjonijiet fuq l-ishma, jew allokazzjonijiet oħra ta’ ishma, lill-impjegati jew lil membri tal-korpi amministrattivi, maniġerjali jew superviżorji tal-emittent jew ta’ kumpanija assoċjata.

(a)

l-istabbilizzazzjoni ssir għal perjodu limitat;

(b)

informazzjoni relevanti dwar l-istabbilizzazzjoni tiġi żvelata u notifikata lill-awtorità kompetenti tal-post tan-negozjar skont il-paragrafu 5;

(c)

jiġu rrispettati limiti xierqa f’dak li jirrigwarda l-prezz; u

(d)

tali negozjar ikun konformi mal-kundizzjonijiet għall-istabbilizzazzjoni stipulati fl-istandards tekniċi regolatorji msemmija fil-paragrafu 6.

(a)

Stat Membru;

(b)

il-membri tas-SEBĊ;

(c)

ministeru, aġenzija jew entità bi skop speċjali ta’ Stat Membru wieħed jew aktar, jew minn persuna li taġixxi f’isimha;

(d)

fil-każ ta’ Stat Membru li huwa stat federali, membru li jagħmel parti mill-federazzjoni.

(a)

l-Unjoni;

(b)

entità bi skop speċjali ta’ Stat Membru wieħed jew bosta;

(c)

il-Bank Ewropew tal-Investiment;

(d)

il-Faċilità Ewropea ta’ Stabbiltà Finanzjarja;

(e)

il-Mekkaniżmu Ewropew ta’ Stabbiltà;

(f)

istituzzjoni finanzjarja internazzjonali stabbilita minn żewġ Stati Membri jew aktar, li għandha l-għan li timmobilizza finanzjament u tipprovdi assistenza finanzjarja għall-benefiċċju tal-membri tagħha li jkunu għaddejjin jew mheddin minn problemi serjii ta’ finanzjament.

(a)

informazzjoni ta’ natura preċiża, li ma saritx pubblika, relatata, direttament jew indirettament, ma’ emittent jew emittenti jew ma’ strument jew strumenti finanzjarji, u li jekk issir pubblika, x’aktarx li jkollha effett sinifikanti fuq il-prezzijiet ta’ dawk l-istrumenti finanzjarji jew fuq il-prezz ta’ strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati.

(b)

rigward derivati ta’ komoditajiet, informazzjoni ta’ natura preċiża, li ma saritx pubblika, relatata, direttament jew indirettament ma’ derivat wieħed jew aktar minn dawn id-derivati jew relatata direttament mal-kuntratt spot relatat mal-komoditajiet, u li jekk issir pubblika, x’aktarx li jkollha effett sinifikanti fuq il-prezzijiet ta’ dawn id-derivati jew kuntratti spot relatati mal-komoditajiet u meta din tkun informazzjoni li hija raġonevolment mistennija li tiġi żvelata jew tkun meħtieġa li tiġi żvelata skont id-dispożizzjonijiet legali jew regolatorji fuq livell tal-Unjoni jew nazzjonali, regoli tas-suq, kuntratti, prattika jew użanzi standard, fuq is-swieq ta’ derivati tal-komoditajiet jew swieq spot rilevanti;

(c)

fir-rigward ta’ kwoti tal-emissjonijiet jew prodotti rkantati bbażati fuqhom, informazzjoni ta’ natura preċiża, li ma saritx pubblika, relatata, direttament jew indirettament, għal strument wieħed jew aktar bħal dawn, u li jekk issir pubblika, x’aktarx li jkollha effett sinifikanti fuq il-prezzijiet ta’ tali strumenti jew fuq il-prezzijiet ta’ strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati;

(d)

għal persuni inkarigati bl-eżekuzzjoni ta’ ordnijiet li jikkonċernaw strumenti finanzjarji, din tfisser ukoll informazzjoni mibgħuta minn klijent u relatata mal-ordnijiet pendenti tal-klijent fl-istrumenti finanzjarji, li hija ta’ natura preċiża, relatata, direttament jew indirettament, għal emittent jew emittenti jew għal strument jew strumenti finanzjarji, u li jekk issir pubblika, x’aktarx li jkollha effett sinifikanti fuq il-prezzijiet ta’ dawk l-istrumenti finanzjarji, il-prezz ta’ kuntratti spot relatati mal-komoditajiet, jew fuq il-prezz ta’ strumenti finanzjarji ta’ derivati relatati.

(a)

tirrakkomanda, abbażi ta’ dik l-informazzjoni, li persuna oħra takkwista jew tagħmel ċessjoni minn strumenti finanzjarji li hija relatata magħhom dik l-informazzjoni, jew tinduċi lil dik il-persuna biex tagħmel tali akkwist jew ċessjoni, jew

(b)

tirrakkomanda, abbażi ta’ dik l-informazzjoni, li persuna oħra tikkanċella jew temenda ordni li tikkonċerna strument finanzjarju li hija relatata magħhom dik l-informazzjoni, jew tinduċi lil dik il-persuna biex tagħmel tali kanċellazzjoni jew emenda.

(a)

tkun membru tal-korpi amministrattivi, maniġerjali jew ta’ sorveljanza tal-emittent jew parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet;

(b)

ikollha sehem fil-kapital tal-emittent jew parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet;

(c)

ikollha aċċess għall-informazzjoni permezz tal-eżerċizzju ta’ impjieg, professjoni jew dmirijiet; jew

(d)

tkun involuta f’attivitajiet kriminali.

(a)

tkun stabbiliet, implimentat u żammet arranġamenti u proċeduri interni adegwati u effettivi li effettivament jiżguraw li la l-persuna fiżika li ħadet id-deċiżjoni f’isimiha li takkwista jew iċċedi strumenti finanzjarji li l-informazzjoni hija relatata magħhom, u lanqas kwalunkwe persuna fiżika oħra li setgħet kellha influwenza fuq dik id-deċiżjoni ma kienet fil-pussess tal-informazzjoni privileġġata; kif ukoll

(b)

ma ħeġġitx, ma rrakkomandatx, ma ħajjritx jew ma influwenzatx b’xi mod ieħor lill-persuna fiżika li, f’isem il-persuna ġuridika, akkwistat jew ċediet l-istrumenti finanzjarji li magħhom l-informazzjoni tkun relatata.

(a)

għall-istrument finanzjarju li għalih dik l-informazzjoni tkun tirrelata, tkun ġeneratur tas-suq jew persuna awtorizzata biex taġixxi bħala kontroparti, u l-akkwist jew iċ-ċessjoni tal-istrumenti finanzjarji li dik l-informazzjoni hija relatata magħhom isiru b’mod leġittimu matul it-twettiq normali tal-funzjoni tiegħu bħala ġeneratur tas-suq jew bħala kontroparti għal dak l-istrument finanzjarju; jew

(b)

tkun awtorizzata teżegwixxi ordnijiet f’isem partijiet terzi, u l-akkwist jew iċ-ċessjoni tal-istrumenti finanzjarji li l-ordni tkun relatata magħhom isiru biex tali ordni tiġi eżegwita b’mod leġittimu fit-twettiq normali tal-impjieg, professjoni jew dmirijiet ta’ dik il-persuna.

(a)

dak l-obbligu jirriżulta minn ordni mqiegħda jew ftehim konkluż qabel ma l-persuna kkonċernata kienet tippossjedi l-informazzjoni privileġġata; jew

(b)

dik it-transazzjoni titwettaq biex jiġi sodisfatt obbligu legali jew regolatorju li ħareġ qabel ma l-persuna kkonċernata kienet tippossjedi l-informazzjoni privileġġata.

(a)

emittent;

(b)

offerent sekondarju ta’ strument finanzjarju, fi kwantità jew valur tali li t-tranżazzjoni tkun distinta min-negozjar ordinarju u tinvolvi metodu ta’ bejgħ ibbażat fuq il-valutazzjoni minn qabel tal-interess potenzjali minn investituri potenzjali;

(c)

parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet; jew

(d)

parti terza li taġixxi f’isem jew għan-nom ta’ persuna msemmija fil-punti (a) sa (c).

(a)

l-informazzjoni tkun meħtieġa biex tippermetti lill-partijiet intitolati għat-titoli li jiffurmaw opinjoni dwar kemm huma lesti joffru t-titoli tagħhom, u

(b)

ir-rieda tal-partijiet intitolati li joffru t-titoli tagħhom tkun meħtieġa b’mod raġonevoli għad-deċiżjoni biex issir l-offerta ta’ xiri jew il-fużjoni.

(a)

jikseb il-kunsens tal-persuna li tirċievi s-sondaġġ tas-suq biex tirċievi informazzjoni privileġġata;

(b)

jinforma lill-persuna li tirċievi s-sondaġġ tas-suq li hija projbita milli tuża dik l-informazzjoni, jew tipprova tuża dik l-informazzjoni, billi takkwista jew iċċedi, għall-kont tagħha stess jew għall-kont ta’ parti terza, direttament jew indirettament, strumenti finanzjarji relatati ma’ dik l-informazzjoni;

(c)

jinforma lill-persuna li tirċievi s-sondaġġ tas-suq li hija projbita milli tuża dik l-informazzjoni, jew tipprova tuża dik l-informazzjoni, billi tikkanċella jew temenda ordni li diġa’ tqiegħdet dwar strument finanzjarju li l-informazzjoni hija relatata miegħu; u

(d)

jinforma lill-persuna li tirċievi s-sondaġġ tas-suq li billi taqbel li tirċievi l-informazzjoni tkun obbligata wkoll li żżomm l-informazzjoni kunfidenzjali. u

(a)

il-fatturi li tali persuni għandhom iqisu meta tiġi żvelata lilhom informazzjoni bħala parti minn sondaġġ tas-suq sabiex huma jivvalutaw jekk l-informazzjoni tistax tammonta għal informazzjoni privileġġata;

(b)

il-passi li tali persuni għandhom jieħdu jekk tkun ġiet żvelata lilhom informazzjoni privileġġata sabiex jikkonformaw mal-Artikoli 8 u 10 ta’ dan ir-Regolament; u

(c)

ir-rekords li tali persuni għandhom iżommu sabiex juru li kkonformaw mal-Artikoli 8 u 10 ta’ dan ir-Regolament.

(a)

id-dħul fi tranżazzjoni, tqegħid ta’ ordni għan-negozjar jew xi mġiba oħra li:

sakemm il-persuna li tidħol fi tranżazzjoni, tagħmel ordni għall-kummerċ jew li għandha mġiba oħra tistabbilixxi li tranżazzjoni, ordni jew imġiba twettqu għal raġunijiet leġittimi, u huma konformi ma prattika aċċettata tas-suq kif stabbilit skont l-Artikolu 13;

(b)

id-dħul fi tranżazzjoni, tqegħid ta’ ordni għan-negozjar jew kwalunkwe attività jew imġiba oħra li taffettwa, jew x’aktarx taffettwa, il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew aktar, kuntratt spot relatat mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet, li juża tagħmir fittizju jew kwalunkwe forma oħra ta’ qerq jew sotterfuġju;

(c)

it-tixrid ta’ informazzjoni bil-midja, inkluż bl-Internet, jew bi kwalunkwe mezz ieħor, li tagħti, jew aktarx tagħti, sinjali foloz jew qarrieqa rigward il-provvista, id-domanda għal, jew il-prezz ta’ strument finanzjarju, kuntratt spot relatat mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet jew li tiżgura, jew x’aktarx tiżgura, il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew aktar, kuntratt spot relatat mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet f’livell anormali jew artifiċjali, inkluż it-tixrid ta’ għajdut fejn il-persuna li tkun xerrdet l-informazzjoni kienet taf, jew missha kienet taf, li l-informazzjoni kienet falza jew qarrieqa;

(d)

it-trażmissjoni ta’ informazzjoni falza jew qarrieqa jew il-forniment ta’ inputs foloz jew qarrieqa rigward parametru ta’ referenza meta l-persuna li wettqet it-trażmissjoni jew ipprovdiet l-input kienet taf jew missha kienet taf li kien falz jew qarrieq, jew kwalunkwe imġiba oħra li timmanipula l-kalkolu ta’ parametru ta’ referenza.

(a)

kondotta minn persuna, jew persuni li jaġixxu f’kollaborazzjoni, sabiex jiksbu pożizzjoni dominanti fuq il-provvista jew id-domanda għal strument finanzjarju, kuntratti spot relatati mal-komoditajiet, jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet, li għandha, jew x’aktarx ikollha, l-effett li tistabbilixxi, direttament jew indirettament, prezzijiet ta’ xiri jew ta’ bejgħ jew toħloq, jew x’aktarx toħloq, kundizzjonijiet inġusti oħra ta’ negozjar;

(b)

ix-xiri jew il-bejgħ ta’ strumenti finanzjarji, fil-ftuħ jew fl-għeluq tas-suq, li għandu jew x’aktarx ikollu l-effett li l-investituri jiġu mqarrqa abbażi tal-prezzijiet li jintwerew, inklużi l-prezzijiet tal-ftuħ jew tal-għeluq,

(c)

it-tqegħid ta’ ordnijiet lejn post tan-negozjar, inkluża kwalunkwe kanċellazzjoni jew modifika tagħhom, bi kwalunkwe mezz ta’ negozjar disponibbli, inklużi mezzi elettroniċi, bħal strateġiji algoritmiċi u ta’ frekwenza għolja, u li għandu wieħed mill-effetti msemmija fil-paragrafu 1(a) jew (b), billi:

(d)

jittieħed vantaġġ minn aċċess okkażjonali jew regolari għall-midja tradizzjonali jew elettronika billi tiġi espressa opinjoni dwar strument finanzjarju, kuntratt spot relatat mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet (jew indirettament dwar l-emittent tiegħu) waqt li qabel ikunu ttieħdu pożizzjonijiet dwar dak l-istrument finanzjarju jew kuntratt spot relatati mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet u sussegwentement isir profitt mill-impatt tal-opinjonijiet espressi dwar il-prezz ta’ dak l-istrument, kuntratt spot relatat mal-komoditajiet jew prodott irkantat ibbażat fuq kwota ta’ emissjonijiet, mingħajr ma jiġi żvelat simultanjament dak il-kunflitt ta’ interess lill-pubbliku b’mod xieraq u effettiv.

(e)

ix-xiri jew il-bejgħ fis-suq sekondarju ta’ kwoti tal-emissjonijiet jew derivati relatati qabel l-irkant imwettaq skont ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010 bl-effett li jiġi stabbilit il-prezz tal-ikklerjar tal-irkant għall-prodotti rkantati fuq livell anormali jew artifiċjali jew li offerenti li jagħmlu l-offerti fl-irkant jiġu mqarrqa.

(a)

jekk il-prattika tas-suq tkunx tipprovdi għal livell sostanzjali ta’ trasparenza għas-suq;

(b)

jekk il-prattika tas-suq tkunx tiżgura livell għoli ta’ salvagwardji għall-operat tal-forzi tas-suq u l-interazzjoni xierqa mal-forzi tal-provvista u d-domanda;

(c)

jekk il-prattika tas-suq ikollhiex impatt pożittiv fuq il-likwidità u l-effiċjenza tas-suq;

(d)

jekk il-prattika tas-suq tqisx il-mekkaniżmu ta’ negozjar tas-suq rilevanti u tippermettix lill-parteċipanti fis-suq li jirreaġixxu b’mod xieraq u f’waqtu għas-sitwazzjoni ġdida tas-suq maħluqa b’dik il-prattika;

(e)

jekk il-prattika tas-suq ma toħloqx riskji għall-integrità tas-swieq relatati direttament jew indirettament, sew jekk regolati u sew jekk le, fl-istrument finanzjarju relevanti fi ħdan l-Unjoni;

(f)

l-eżitu ta’ kwalunkwe investigazzjoni tal-prattika tas-suq rilevanti minn xi awtorità kompetenti jew minn awtorità oħra, b’mod partikolari jekk il-prattika tas-suq rilevanti kisret ir-regoli jew ir-regolamenti mfassla sabiex ma jħallux l-abbuż tas-suq, jew kodiċi ta’ mġiba, irrispettivament minn jekk tkunx tikkonċerna s-suq inkwistjoni jew, direttament jew indirettament, swieq relatati fi ħdan l-Unjoni; u

(g)

il-karatteristiċi strutturali tas-suq rilevanti, inter alia, jekk huwiex regolat jew le, it-tipi ta’ strumenti finanzjarji nnegozjati u t-tip ta’ parteċipanti fis-suq, inkluż il-kobor tal-parteċipazzjoni ta’ investituri bl-imnut fis-suq rilevanti.

(a)

tinvolvi ruħha jew tagħmel tentattiv ta’ involviment f’abbuż minn informazzjoni privileġġata;

(b)

tirrakkomanda li persuna oħra tinvolvi ruħha f’abbuż minn informazzjoni privileġġata jew tinduċi lil persuna oħra tinvolvi ruħha f’abbuż minn informazzjoni privileġġata; or

(c)

twettaq żvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata.

(a)

l-arranġamenti, is-sistemi u l-proċeduri xierqa bil-għan li l-persuni jkunu konformi mar-rekwiżiti stipulati fil-paragrafi 1 u 2; u

(b)

il-mudelli tan-notifika li għandhom jintużaw mill-persuni biex jibqgħu konformi mar-rekwiżiti stipulati fil-paragrafi 1 u 2;

(a)

l-iżvelar immedjat x’aktarx jippreġudika l-interessi leġittimi tal-emittent jew il-parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet;

(b)

l-ittardjar fl-iżvelar ma jkunx probabbli li jqarraq bil-pubbliku;

(c)

l-emittent jew il-parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet ikun jista’ jiżgura l-kunfidenzjalità ta’ dik l-informazzjoni.

(a)

l-iżvelar tal-informazzjoni privileġġata jinvolvi riskju li tiddgħajjef l-istabbiltà finanzjarja tal-emittent u tas-sistema finanzjarja;

(b)

ikun fl-interess pubbliku li l-iżvelar jiġi ttardjat;

(c)

il-kunfidenzjalità ta’ dik l-informazzjoni tista’ tiġi żgurata; u

(d)

l-awtorità kompetenti speċifikata taħt il-paragrafu 3 tkun tat il-kunsens tagħha għall-ittardjar ladarba l-kundizzjonijiet fil-punti (a), (b) u (c) jkunu sodisfatti.

(a)

jekk l-emittent huwa istituzzjoni tal-kreditu jew ditta tal-investiment l-Awtorità determinata skont l-Artikolu 133(1) tad-Direttiva 2013/36/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25):

(b)

f’każijiet oħra għajr dawk imsemmija fil-punt (a), kwalunkwe awtorità nazzjonali oħra responsabbli għas-superviżjoni tal-emittent.

(a)

il-mezzi tekniċi għal żvelar pubbliku xieraq ta’ informazzjoni privileġġata kif imsemmi fil-paragrafi 1, 2, 8 u 9; u

(b)

il-mezzi tekniċi biex jiġi ttardjat l-iżvelar pubbliku ta’ informazzjoni privileġġata kif imsemmi fil-paragrafi 4 and 5.

(a)

ifasslu lista tal-persuni kollha li għandhom aċċess għal informazzjoni privileġġata u li jaħdmu għalihom taħt kuntratt ta’ impjieg, jew inkella jwettqu kompiti li permezz tagħhom ikollhom aċċess għal informazzjoni privileġġata, bħal konsulenti, kontabilisti jew aġenziji ta’ klassifikazzjoni tal-kreditu (lista’ ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata);

(b)

jaġġornaw din il-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata fil-pront skont il-paragrafu 4; u

(c)

jipprovdu l-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata lill-awtorità kompetenti malajr kemm jista’ jkun fuq talba tagħha.

(a)

l-identità ta’ kwalunkwe persuna li jkollha aċċess għal informazzjoni privileġġata;

(b)

ir-raġuni għaliex dik il-persuna ddaħħlet fil-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata;

(c)

id-data u l-ħin li fihom dik il-persuna kisbet l-aċċess għal informazzjoni privileġġata; u

(d)

id-data li fiha nkitbet il-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata.

(a)

meta jkun hemm tibdil fir-raġuni għaliex tiddaħħal persuna li tkun diġa fil-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata;

(b)

meta jkun hemm persuna ġdida li jkollha aċċess għall-informazzjoni privileġġata u teħtieġ, għalhekk, tiżdied mal-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata; u

(c)

meta persuna ma jibqax ikollha aċċess għal informazzjoni privileġġata.

(a)

l-emittent jieħu l-miżuri raġonevoli kollha biex jiżgura li kwalunkwe persuna b’aċċess għal informazzjoni privileġġata taċċetta d-dmirijiet legali u regolatorji involuti u tkun konxja mis-sanzjonijiet marbuta ma’ abbuz ta’ informazzjoni privileġġata u żvelar illegali ta’ informazzjoni privileġġata; u

(b)

l-emittent ikun kapaċi jipprovdi lill-awtorità kompetenti, fuq talba, bil-lista ta’ persuni b’informazzjoni privileġġata.

(a)

għall-parteċipanti fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet dwar informazzjoni privileġġata li tikkonċerna l-kwoti tal-emissjonijiet li tirriżulta fir-rigward tal-operat fiżiku ta’ dak il-parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet.

(b)

għal kwalunkwe pjattaforma ta’ rkantar, irkantatur jew sorveljatur tal-irkanti fir-rigward tal-irkantar tal-kwoti tal-emissjonijiet jew ta’ prodotti rkantati oħra bbażati fuqhom li jsiru skont ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010.

(a)

b’ fir-rigward ta’ emittenti, ta’ kull tranżazzjoni mwettqa għall-kont tagħhom stess relatata mal-ishma jew mal-istrumenti tad-dejn ta’ dak l-emittent, jew ma’ derivati jew strumenti finanzjarji oħra marbuta magħhom,

(b)

fir-rigward ta’ parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet, ta’ kull tranżazzjoni mwettqa għall-kont tagħhom stess dwar makwoti tal-emissjonijiet, ma’ prodotti rkantati insejsa fuqhom jew ma’ derivati relatati magħhom.

(a)

talbu jew approvaw ammissjoni tal-istrumenti finanzjarji tagħhom għan-negozjar f’suq regolat; jew

(b)

fil-każ ta’ strument innegozjat biss fuq MTF jew OTF, emittenti li talbu jew approvaw negozjar tal-istrumenti finanzjarji tagħhom fuq MTF jew OTF jew talbu ammissjoni għan-negozjar tal-istrumenti finanzjarji tagħhom fuq MTF.

(a)

l-isem tal-persuna;

(b)

ir-raġuni għan-notifika;

(c)

l-isem tal-emittent rilevanti jew parteċipant fis-suq tal-kwoti tal-emissjonijiet;

(d)

deskrizzjoni u l-identità tal-istrument finanzjarju;

(e)

in-natura tat-tranżazzjoni(jiet) (eż. akkwiżizzjoni jew ċessjoni), li tindika jekk hijiex marbuta mal-eżerċizzju ta’ programmi għall-opzjonijiet fuq l-ishma jew mal-eżempji speċifiċi stabbiliti fil-paragrafu 7;

(f)

id-data u l-post tat-tranżazzjoni(jiet); kif ukoll

(g)

il-prezz u l-volum tat-tranżazzjoni(jiet). Fil-każ ta’ rahan li t-termini tiegħu jipprevedu li l-valur tiegħu jista’ jinbidel, dan għandu jiġi żvelat flimkien mal-valur tiegħu fid-data ta’ meta jkun sar ir-rahan.

(a)

il-wiegħda jew is-self ta’ strumenti finanzjarji minn jew f’isem persuna li twettaq resposabiltajiet maniġerjali jew persuna assoċjata mill-qrib ma’ tali persuna, kif jingħad fil-paragrafu 1;

(b)

tranżazzjonijiet imwettqa minn persuna li teżegwixxi jew tagħmel l-arranġamenti għal tranżazzjonijiet jew minn persuna oħra f’isem persuna li twettaq responsabbiltajiet maniġerjali jew persuna assoċjata mill-qrib ma’ tali persuna msemmija fil-paragrafu 1, inkluż fejn tinżamm id-diskrezzjoni;

(c)

tranżazzjonijiet magħmula taħt polza ta’ assigurazzjoni tal-ħajja, skont id-definizzjoni tad-Direttiva 2009/138/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26), meta:

(a)

ir-regoli tal-post tan-negozjar fejn l-ishma tal-emittent huma ammessi għan-negozjar: jew

(b)

il-liġi nazzjonali.

(a)

fuq bażi ta’ każ b’każ minħabba l-eżistenza ta’ ċirkustanzi eċċezzjonali, bħal diffikultajiet finanzjarji kbar, li jirrikjedu l-bejgħ immedjat ta’ ishma; jew

(b)

minħabba l-karatteristiċi tan-negozjar involut għal tranżazzjonijiet magħmula fl-ambitu ta’, jew relatati ma’, skemi ta’ ishma ta’ impjegati jew ta’ tfaddil, il-kwalifika jew intitolament ta’ ishma, jew tranżazzjonijiet fejn l-interess ta’ benefiċċju fis-sigurtà rilevanti ma jinbidilx.

(a)

il-persuni kkonċernati, jew il-persuni assoċjati mill-qrib magħhom, ma jisiltux, direttament jew indirettament, vantaġġ jew qligħ mill-iżvelar jew it-tixrid tal-informazzjoni kkonċernata; jew

(b)

l-iżvelar jew it-tixrid isir bl-intenzjoni li jqarraq is-suq rigward il-provvista, id-domanda, jew il-prezz ta’ strumenti finanzjarji.

(a)

direttament;

(b)

f’kollaborazzjoni ma’ awtoritajiet oħra jew mal-impriżi tas-suq;

(c)

taħt ir-responsabbiltà tagħhom b’delega lil dawn l-awtoritajiet jew impriżi tas-suq; jew

(d)

b’applikazzjoni għall-awtoritajiet ġudizzjarji kompetenti.

(a)

li jaċċessaw kwalunkwe dokument jew data fi kwalunkwe forma, jew jirċievu jew jieħdu kopja tiegħu;

(b)

li jitolbu jew jesiġu informazzjoni mingħand kwalunkwe persuna, inklużi dawk li huma involuti suċċessivament fit-trażmissjoni ta’ ordnijiet jew fit-twettiq tal-operazzjonijiet ikkonċernati, kif ukoll il-prinċipali tagħhom, u jekk meħtieġ, isejħu u jistaqsu lil kwalunkwe persuna bħal din bil-għan li jiksbu informazzjoni;

(c)

fir-rigward derivati dwar komoditajiet, li jitolbu informazzjoni minn parteċipanti tas-suq dwar swieq spot relatati skont il-formati standardizzati, jiksbu rapporti dwar tranżazzjonijiet, u jkollhom aċċess dirett għas-sistemi tan-negozjanti;

(d)

li jwettqu spezzjonijiet fuq il-post u investigazzjonijiet f’siti li ma jkunux residenzi privati ta’ persuni fiżiċi;

(e)

bla ħsara għat-tieni subparagrafu, li jidħlu fl-istabbilimenti ta’ persuni fiżiċi jew ġuridiċi sabiex jikkonfiskaw dokumenti u data fi kwalunkwe forma fejn hemm suspett raġonevoli li dokumenti jew data marbutin mas-suġġett tal-ispezzjoni jew tal-investigazzjoni jistgħu jkunu relevanti bħala evidenza ta’ każ ta’ abbuż minn informazzjoni privileġġata jew ta’ manipulazzjoni tas-suq bi ksur ta’ dan ir-Regolament.

(f)

li jirreferu kwistjonijiet għal investigazzjoni kriminali;

(g)

li jitolbu reġistrazzjonijiet eżistenti ta’ konverżazzjonijiet bit-telefon, komunikazzjonijiet elettroniċi jew rekords tat-traffiku tad-data miżmuma minn kumpaniji tal-investiment, istituzzjonijiet tal-kreditu jew istituzzjonijiet finanzjarji;

(h)

li jitolbu, sa fejn ikun permess mil-liġi nazzjonali, rekords eżistenti tat-traffiku tad-data miżmuma minn operatur tat-telekomunikazzjonijiet, meta jeżisti suspett raġonevoli ta’ ksur u meta li tali rekords jistgħu jkunu rilevanti għall-investigazzjoni ta’ ksur tal-punt (a) jew (b) tal-Artikolu 14 jew l-Artikolu 15;

(i)

li jitolbu l-iffriżar jew is-sekwestru tal-assi, jew it-tnejn;

(j)

li jissospendu n-negozjar tal-istrumenti finanzjarji kkonċernati;

(k)

li jitolbu l-waqfien temporanju ta’ kwalunkwe prattika li l-awtorità kompetenti tqis li tmur kontra dan ir-Regolament;

(l)

li jimponu projbizzjoni temporanja fuq l-eżerċizzju tal-attività professjonali;

(m)

li jieħdu l-miżuri kollha neċessarji biex jiżguraw li l-pubbliku ikun informat b’mod korrett, inter alia, billi jikkoreġu informazzjoni żvelata falza jew qarrieqa, inkluż billi kwalunkwe emittent jew persuna oħra li ppubblikaw jew xerrdu informazzjoni falza jew qarrieqa jintalbu jippubblikaw dikjarazzjoni korrettiva.

(a)

il-komunikazzjoni tal-informazzjoni rilevanti tista’ taffettwa ħażin is-sigurtà tal-Istat Membru indirizzat, b’mod partikolari l-ġlieda kontra t-terroriżmu u reati serji oħrajn;

(b)

il-konformità mat-talba x’aktarx taffettwa ħażin l-investigazzjoni jew l-attivitajiet ta’ infurzar tagħha stess jew, meta applikabbli, investigazzjoni kriminali;

(c)

Ikunu diġà nbdew proċedimenti ġudizzjarji fir-rigward tal-istess azzjonijiet u kontra l-istess persuni quddiem l-awtoritajiet tal-Istat Membru indirizzat; jew

(d)

Tkun diġà ngħatat sentenza finali fir-rigward ta’ tali persuni għall-istess azzjonijiet fl-Istat Membru indirizzat.

(a)

twettaq l-ispezzjoni jew l-investigazzjoni fuq il-post hi stess;

(b)

tippermetti lill-awtorità kompetenti li bagħtet it-talba tipparteċipa fl-ispezzjoni jew l-investigazzjoni fuq il-post;

(c)

tippermetti lill-awtorità kompetenti li bagħtet it-talba twettaq l-ispezzjoni jew l-investigazzjoni fuq il-post hi stess;

(d)

taħtar awdituri jew esperti biex iwettqu spezzjoni jew investigazzjoni fuq il-post;

(e)

taqsam kompiti speċifiċi relatati ma’ attivitajiet superviżorji mal-awtoritajiet kompetenti l-oħra.

(a)

is-sorveljatur tal-irkant, rigward l-irkanti ta’ kwoti tal-emissjonijiet jew prodotti rkantati oħra bbażati fuqhom li jsiru skont ir-Regolament (UE) Nru 1031/2010; u

(b)

awtoritajiet kompetenti, amministraturi tar-reġistru, inkluż l-Amministratur Ċentrali, u korpi pubbliċi oħra inkarigati biex jissorveljaw il-konformità skont id-Direttiva 2003/87/KE.

(a)

ksur tal-Artikoli 14 u 15, l-Artikolu 16(1) u (2), l-Artikolu 17(1), (2), (4) u (5), u (8), l-Artikolu 18(1) sa (6), l-Artikolu 19(1), (2), (3), (5), (6), (7) u (11) u l-Artikolu 20(1); u

(b)

nuqqas ta’ kooperazzjoni jew konformità ma’investigazzjoni jew ma’ spezzjoni jew talba kif jingħad fl-Artikolu 23(2).

(a)

ordni li teħtieġ li l-persuna responsabbli għall-ksur twaqqaf l-aġir u ma tirrepetix dan l-aġir;

(b)

iċ-ċediment (“disgorgement”) tal-profitti miksuba jew it-telf evitat minħabba l-ksur, sa fejn dawn ikunu jistgħu jiġu determinati;

(c)

twissija pubblika li tindika l-persuna responsabbli għall-ksur u n-natura tal-ksur;

(d)

irtirar jew sospensjoni tal-awtorizzazzjoni ta’ kumpanija ta’ investiment;

(e)

projbizzjoni temporanja ta’ persuna li twettaq responsabbiltajiet maniġerjali f’kumpanija tal-investiment jew kwalunkwe persuna fiżika oħra, li tinżamm responsabbli għall-ksur, milli teżerċita funzjonijiet ta’ maniġment f’kumpaniji tal-investiment;

(f)

fil-każ ta’ ksur ripetut tal-Artikolu 14 jew 15, projbizzjoni permanenti kontra ta’ persuna li twettaq responsabbiltajiet maniġerjali f’kumpanija tal-investiment jew kwalunkwe persuna fiżika oħra li tinżamm responsabbli għall-ksur, milli teżerċita funzjonijiet ta’ maniġment f’kumpaniji tal-investiment;

(g)

projbizzjoni temporanja ta’ kwalunkwe persuna li twettaq responsabbiltajiet maniġerjali f’kumpanija tal-investiment jew persuna fiżika oħra li tinżamm responsabbli għall-ksur, milli tinnegozja għall-kont tagħha stess;

(h)

sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi massimi ta’ mhux inqas minn tliet darbiet l-ammont tal-profitti miksuba jew it-telf evitat minħabba l-ksur fejn dawk ikunu jistgħu jiġu determinati.

(i)

fir-rigward ta’ persuna fiżika, sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi massimi ta’ mhux inqas minn:

(j)

fir-rigward ta’ persuna fiżika, sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi massimi ta’ mhux inqas minn:

(a)

is-serjetà u d-dewmien tal-ksur;

(b)

il-grad ta’ responsabbiltà tal-persuna responsabbli għall-ksur;

(c)

is-saħħa finanzjarja tal-persuna responsabbli għall-ksur, kif indikat, per eżempju, mill-fatturat totali tal-persuna ġuridika jew mid-dħul annwali tal-persuna fiżika responsabbli;

(d)

l-importanza tal-profitti miksuba jew tat-telf evitat mill-persuna responsabbli għall-ksur, sakemm dawn ikunu jistgħu jiġu determinati;

(e)

il-livell ta’ kooperazzjoni tal-persuna responsabbli għall-ksur mal-awtorità kompetenti, bla ħsara għall-ħtieġa li jiġi żgurat ċediment (“disgorgement”) tal-profitti miksuba jew tat-telf evitat minn dik il-persuna;

(f)

ksur preċedenti mill-persuna responsabbli għall-ksur; u

(g)

il-miżuri li ttieħdumill-persuna responsabbli għall-ksur biex tiġi evitata ripetizzjoni.

(a)

proċeduri speċifiċi għar-riċeviment ta’ rapporti ta’ ksur u s-segwitu tagħhom, inkluż l-istabbiliment ta’ kanali ta’ komunikazzjoni siguri għal tali rapporti;

(b)

fi ħdan l-impjieg tagħhom, protezzjoni xierqa għall-persuni li jaħdmu b’kuntratt ta’ impjieg, li jirrappurtaw ksur jew jiġu akkużati bi ksur, kontra r-ritaljazzjoni, id-diskriminazzjoni u tipi oħra ta’ trattament inġust; u

(c)

protezzjoni ta’ data personali kemm tal-persuna li tirrapporta l-ksur kif ukoll il-persuna fiżika li allegatament wettqet il-ksur, inkluża protezzjoni fir-rigward taż-żamma tal-kunfidenzjalità tal-identità tagħhom, fl-istadji kollha tal-proċedura mingħajr preġudizzju għal żvelar ta’ informazzjoni li ikun meħtieġ mil-liġi nazzjonali fil-kuntest ta’ investigazzjonijiet jew proċedimenti ġudizzjarji sussegwenti.

(a)

tiddiferixxi l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni sal-mument meta r-raġunijiet għal dak id-diferiment ma jibqgħux jeżistu;

(b)

jippubblikaw id-deċiżjoni fuq bażi anonima skont il-liġi nazzjonali, jekk tali pubblikazzjoni tiżgura protezzjoni effettiva tad-data personali kkonċernata;

(c)

ma jippubblikawx id-deċiżjoni fil-każ li l-awtorità kompetenti tkun tal-opinjoni li l-pubblikazzjoni skont il-punt (a) jew (b) ma tkunx biżżejjed biex jiġi żgurat:

(a)

kemm hu xieraq li jiġu introdotti regoli komuni dwar il-bżonn li l-Istati Membri kollha jipprevedu sanzjonijiet amministrattivi għall-abbuż minn informazzjoni privileġġata u l-manipulazzjoni tas-suq;

(b)

jekk id-definizzjoni ta’ informazzjoni privileġġata hijiex biżżejjed biex tkopri l-informazzjoni kollha rilevanti għall-awtoritajiet kompetenti biex jikkumbattu b’mod effettiv l-abbuż tas-suq;

(c)

kemm huma xierqa l-kundizzjonijiet li taħthom tiġi ordnata l-projbizzjoni fuq in-negozjar skont l-Artikolu 19(11) bil-għan li jiġi identifikat jekk hemmx ċirkustanzi ulterjuri li fihom għandha tapplika l-projbizzjoni;

(d)

il-possibbiltà li jiġi stabbilit qafas tal-Unjoni għal sorveljanza bejn is-swieq tal-kotba tal-ordnijiet b’rabta mal-abbuż tas-suq, inklużi rakkomandazzjonijiet għal qafas bħal dan; kif ukoll

(e)

il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ referenza.