ANNESS

ABBOZZ TA’ ITTRA

H.E. Ratu Epeli NAILATIKAU

President tar-Repubblika tal-Ġżejjer ta’ Fiġi

Suva

Ir-Repubblika tal-Ġżejjer ta’ Fiġi

Eċċellenza,

L-Unjoni Ewropea (UE) tagħti importanza kbira lid-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 9 tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE u l-Artikolu 3 tal-Istrument ta’ Kooperazzjoni għall-Iżvilupp. Is-sħubija UE-AKP hija bbażata fuq ir-rispett għad-drittijiet umani, il-prinċipji demokratiċi u l-istat tad-dritt, li jagħtu forma lill-elementi essenzjali tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE, u lill-bażi tar-relazzjonijiet tagħna.

Fil-11 ta’ Diċembru 2006 l-Kunsill tal-UE kkundannat il-kolp ta’ stat militari li seħħ fil-Fiġi.

Skont l-Artikolu 96 tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE, u b’kunsiderazzjoni għall-fatt li l-kolp ta’ stat militari li seħħ fil-5 ta’ Diċembru 2006 jikkostitwixxi ksur tal-elementi essenzjali elenkati fl-Artikolu 9 tiegħu, l-UE stiednet lir-Repubblika tal-Gżejjer Fiġi (Fiġi) għal konsultazzjonjiet, kif previst fil-Ftehim Sħubija AKP-UE, sabiex is-sitwazzjoni tiġi eżaminata bir-reqqa u, fejn neċessarju, jittieħdu passi biex tiġi rimedjata s-sitwazzjoni tagħha.

Il-parti formali ta’ dawk il-konsultazzjonijiet bdew fi Brussell fit-18 ta’ April 2007. L-UE ħadet gost li f’dak iż-żmien il-Gvern Interim ikkonferma għadd ta’ impenji ewlenin fir-rigward tad-drittijiet umani u l-libertajiet fundamentali, rispett għal prinċipji demokratiċi u għall-istat tad-dritt, kif imsemmi hawn taħt, u pproponiet passi pożittivi fir-rigward tal-implimentazzjoni tagħhom.

Sfortunatament, minn dak iż-żmien ‘il hawn kien hemm sensiela ta’ żviluppi rigressivi, b’mod partikolari f’April 2009, u dan ifisser li issa Fiġi tinsab fi stat ta’ ksur ta’ diversi impenji li daħlet għalihom. Dan jikkonċerna notevolement l-abrogazzjoni tal-Kostituzzjoni, id-dewmien sostanzjali ħafna biex isiru elezzjonijiet parlamentari, u l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem. Minkejja li l-implimentazzjoni tal-impenji ddewmet b’mod sostanzjali, il-maġġoranza ta’ dawk l-impenji għadhom rilevanti ħafna għas-sitwazzjoni preżenti ta’ Fiġi, u huma għalhekk mehmuża ma’ din l-ittra. Peress li Fiġi ddeċidiet unilateralment li tikser numru ta’ impenji ta’ importanza ewlenija, dan wassal għal telf, għal Fiġi, f’termini ta’ fondi għall-iżvilupp.

Madanakollu, fl-ispirtu ta’ partenarjat li jifforma l-bażi tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE, l-UE tesprimi d-disponibbiltà tagħha li tieħu sehem f’konsultazzjonijiet formali ġodda malli jkun hemm prospetti raġjonevoli għal konklużjoni pożittiva għal tali konsultazzjonijiet. Fl-1 ta’ Lulju 2009 il-Prim Ministru Interim ippreżenta pjan ta’ direzzjoni biex issir riforma u biex terġa’ tiġi stabbilita l-ordni demokratika. L-UE hija lesta li tipparteċipa fi djalogu dwar dan il-pjan ta’ direzzjoni, u li tikkunsidra jekk dan jistax iservi bħala bażi għal konsultazzjonijiet ġodda. B’konformità ma’ dan, l-UE ddeċidiet li testendi l-miżuri xierqa eżistenti fir-rigward ta’ Fiġi sabiex toħloq tieqa ta’ opportunità għal konsultazzjonijiet ġodda. Filwaqt li, illum il-ġurnata, xi wħud mill-miżuri xierqa skadew, ġie konkluż li minflok ma dawn għandhom jiġu aġġornati unilateralment, l-UE tippreferi li tesplora aktar il-possibilitajiet għal konsultazzjonijiet ġodda ma’ Fiġi. Konsegwentement, huwa ta’ importanza partikolari li l-Gvern Interim jimpenja ruħu favur djalogu politiku domestiku inklussiv u favur flessibbiltà fir-rigward taż-żmien li fih jitwettaq il-pjan ta’ direzzjoni. Filwaqt li l-pożizzjoni tal-UE hija u se tibqa’ dejjem iggwidata mill-elementi essenzjali tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE rrevedut kif ukoll mill-prinċipji fundamentali tiegħu, b’mod notevoli fir-rigward tar-rwol ċentrali ta’ djalogu u t-twettiq ta’ obbligi reċiproki, huwa enfasizzat li l-UE ma waslet għal ebda konklużjoni ppremeditata fir-rigward tar-riżultati ta’ konsultazzjonijiet futuri.

Jekk konsultazzjonijiet ġodda jirriżultaw f’impenji sostanzjali min-naħa ta’ Fiġi, l-UE hija impenjata li twettaq reviżjoni bikrija pożittiva ta’ dawn il-miżuri xierqa. Għall-kuntrarju ta’ dan, jekk is-sitwazzjoni fil-Fiġi ma titjiebx, il-Fiġi se tkompli tbati telf ulterjuri fir-rigward ta’ fondi għall-iżvilupp. B’mod partikolari, l-evalwazzjoni tal-progress li sar għar-ritorn għal tmexxija kostituzzjonali se tiggwida lill-UE fid-deċiżjonijiet li jridu jittieħdu dwar Miżuri ta’ Akkompanjament fir-rigward tal-Pajjiżi tal-Protokoll taz-Zokkor u l-Għaxar Programm Indikattiv Nazzjonali tal-Fond għall-Iżvilupp Ewropew (EDF) fir-rigward tal-Fiġi.

Qabel ma jkunu saru konsultazzjonijiet ġodda, l-UE tistieden lil Fiġi tkompli tintensifika d-djologu politiku msaħħaħ.

Il-miżuri xierqa huma dawn li ġejjin:

Is-sorveljanza tal-impenji ser issir b’konformità mal-impenji elenkati fl-Anness għal din l-ittra li tikkonċerna d-djalogu regolari, il-kooperazzoni ma’ missjonijiet u r-rappurtaġġ.

Barra minn hekk, l-UE tistenna li Fiġi tikkoopera bis-sħiħ mal-Forum tal-Ġżejjer Paċifiċi fir-rigward tal-Implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjonijiet mill-Grupp ta’ Persuni Eminenti, kif approvat mill-Forum tal-Ministri Barranin fil-laqgħa tagħhom fil-Vanwatu fis-16 ta’ Marzu 2007.

L-UE se tibqa’ ssegwi mill-qrib is-sitwazzjoni fil-Fiġi. Skont l-Artikolu 8 tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE, djalogu politiku msaħħaħ se jitwettaq ma’ Fiġi biex jiġi żgurat ir-rispett għad-drittijiet umani, ir-restawr mill-ġdid tad-demokrazija u r-rispett għal-liġi sakemm iż-żewġ partiti jikkonkludi li n-natura msaħħa tad-djalogu serviet l-għan taghħa.

Jekk ikun hemm tnaqqis, waqfien jew qlib fl-implimentazzjoni min-naħa tal-Gvern Interim tal-impenji li daħal għalihom, l-UE għandha d-dritt taġġusta l-miżuri xierqa.

L-UE tenfasizza li l-privileġġi li ngħataw lil Fiġi tul il-kooperazzjoni tagħha mal-UE jiddipendu fuq ir-rispett għall-elementi essenzjali tal-Ftehim ta’ Sħubija AKP-UE u l-valuri msemmija fl-Istrument ta’ Kooperazzjoni għall-Iżvilupp. Sabiex l-UE tikkonvinċi ruħha li l-Gvern Proviżorju huwa lest bis-sħiħ ikompli jsegwi fuq l-impenji li daħal għalihom, huwa essenzjali li jsir progress bikri u sostanzjali biex jitwettqu dawn l-impenji miftiehma.

Dejjem tiegħek,