IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 1.7.2020

COM(2020) 275 final

2020/0137(NLE)

Proposta għal

RAKKOMANDAZZJONI TAL-KUNSILL

dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (VET) għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza

{SWD(2020) 123 final}

MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI

1.KUNTEST TAL-PROPOSTA

•Raġunijiet u objettivi tal-proposta

Il-proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (VET) 1 għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza kienet imħabbra fil-Komunikazzjoni “ Ewropa Soċjali B’saħħitha għal Tranżizzjonijiet Ġusti ” tal-14 ta’ Jannar 2020 2 . Il-proposta hi parti importanti mill-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali li jsaħħaħ il-prinċipju 1 “edukazzjoni, taħriġ u tagħlim tul il-ħajja”.

Il-pandemija mistennija twassal għall-akbar reċessjoni fl-istorja tal-UE u ż-żgħażagħ li bħalissa deħlin fil-forza tax-xogħol se jsibuha itqal biex jiksbu l-ewwel impjieg tagħhom 4 . Il-kriżijiet ta’ qabel urew li ż-żgħażagħ huma tassew dawk li probabbilment l-aktar li se jintlaqtu ħażin. Għaldaqstant, li s-sistemi tal-VET ikomplu jissaħħu hu kruċjali għall-irkupru mill-kriżi tal-COVID-19, peress li l-VET wrew li kienu parti essenzjali mill-isforzi biex jiġi appoġġat l-impjieg taż-żgħażagħ fil-kriżi ekonomika u finanzjarja preċedenti. B’mod partikolari, l-apprendistati, l-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol, iżda wkoll il-programmi tal-VET li ġew implimentati fi żmien qasir biex jiffukaw fuq il-persuni qiegħda, urew li kienu perkorsi għaż-żieda fl-impjegabbiltà u għall-aċċess jew għar-ritorn eħfef lejn is-suq tax-xogħol 5 . Din il-proposta se tikkontribwixxi għal offerti ta’ kwalità għolja, b’mod partikolari ta’ apprendistati u ta’ programmi vokazzjonali oħrajn fl-iskema ta’ Garanzija għaż-żgħażagħ billi tiżgura r-rilevanza tas-suq tax-xogħol tagħhom, id-diġitalizzazzjoni u s-sostenibbiltà ambjentali tal-VET. Se titlob ukoll għal appoġġ aktar b’saħħtu għall-apprendistati u tappella lill-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati biex iġġedded u tkattar l-impenn tagħha lejn opportunitajiet ta’ apprendistati effettivi u ta’ kwalità.

Il-modernizzazzjoni tas-sistemi tal-VET hi meħtieġa wkoll peress li d-dinja tax-xogħol u tal-ħiliet qed tinbidel. Żviluppi li għaddejjin bħalissa bħall-awtomatizzazzjoni u d-diġitalizzazzjoni tal-produzzjoni u tas-servizzi jissoktaw jimmodifikaw is-swieq tax-xogħol. Barra minn hekk, it-tranżizzjonijiet tewmin usa’ lejn ekonomija aktar diġitali u ekoloġika se jitolbu li l-VET jaddattaw sabiex l-istudenti vokazzjonali jiksbu l-ħiliet meħtieġa għat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali, filwaqt li jerġgħu jikkonfermaw u jsaħħu r-rwol ċentrali tal-VET fil-kontinwazzjoni tal-apprendiment tul il-ħajja. F’dan ir-rigward b’mod partikolari, huwa essenzjali li jkun hemm apprendiment trażversali li jqarreb l-oqsma ta’ apprendiment mifruda formalment jew paralleli pereżempju fis-settur tas-saħħa u tal-ambjent 6 .

•Kamp ta’ applikazzjoni tal-proposta

Il-Proposta tal-Kummissjoni għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar il-VET għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza għandha l-għan li ġġedded il-politika tal-VET tal-UE billi:

(a)timmodernizza l-politika tal-Unjoni dwar il-VET billi tappoġġa t-tranżizzjonijiet lejn ekonomija ekoloġika u diġitali fi żminijiet ta’ tibdil demografiku u tappoġġa wkoll konverġenza ’l fuq tas-sistemi nazzjonali. Minħabba r-rwol kruċjali li għandhom il-VET, u b’mod partikolari, l-apprendistati fit-titjib tal-impjegabbiltà, il-modernizzazzjoni proposta se tappoġġa wkoll l-impjegabbiltà taż-żgħażagħ u tal-adulti li jeħtieġu titjib tal-ħiliet u taħriġ mill-ġdid kontinwu. Se tinkludi wkoll żieda fl-użu tal-għodda diġitali u tad-diġitalizzazzjoni kontinwa tas-sistemi tal-VET, li se jikkontribwixxu sabiex iżidu r-reżiljenza tagħhom;

(b)tikkonferma r-rwol ċentrali tal-VET fil-kontinwità tal-apprendiment tul il-ħajja u r-rabtiet sodi tagħhom għas-setturi kollha tal-edukazzjoni u tat-taħriġ, li jitlob permeabbiltà u trasparenza;

(c)tissimplifika l-proċess ta’ kooperazzjoni Ewropew fil-qasam tal-VET bl-integrazzjoni u bl-adattament tal-istrumenti favur l-assigurazzjoni tal-kwalità tal-VET (EQAVET) u tal-flessibbiltà u tal-forniment personalizzat (ECVET);

(d)tissimplifika l-governanza tal-VET fil-livell tal-Unjoni (relatata mal-integrazzjoni tar-Rakkomandazzjonijiet tal-ECVET u tal-EQAVET f’din il-proposta u għaldaqstant it-tħassir tagħhom) u tiddefinixxi l-metodi ta’ ħidma, it-tipi ta’ attivitajiet ta’ appoġġ fil-livell tal-Unjoni u l-qafas ta’ monitoraġġ għall-valutazzjoni tal-progress lejn l-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni, b’koerenza sħiħa mal-qafas usa’ ta’ governanza għall-edukazzjoni u t-taħriġ.

B’mod konkret, dawn huma l-elementi l-ġodda sabiex jittieħdu azzjonijiet fil-livell nazzjonali:

·Tisħaq ir-rwol kruċjali li s-sistemi tal-VET għandhom għaż-żgħażagħ li jidħlu fis-suq tax-xogħol u żżid li s-sistemi tal-VET jenħtieġ li jkollhom rwol daqstant importanti għall-adulti li jeħtieġu titjib tal-ħiliet u taħriġ mill-ġdid kontinwu;

·Tipprovdi livell ta’ awtonomija lill-fornituri tal-VET li jippermettilhom jirreaġixxu malajr għall-isfidi tal-ħiliet, joffru programmi ta’ taħriġ mill-ġdid rapidi u jaħdmu fi sħubijiet mill-qrib ma’ min iħaddem kemm mis-setturi pubbliċi kif ukoll minn dawk privati;

·Timmodularizza l-programmi tal-VET u tespandihom għal-livelli ogħla ta’ kwalifiki kif ukoll ta’ mikrokredenzjali;

·Torbot il-VET ma’ strateġiji ekonomiċi u ma’ sistemi ta’ innovazzjoni b’xeħta lejn il-ġejjieni;

·Tippromwovi ċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali 9  (speċjalment permezz tal-Erasmus+) marbuta mal-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti u li joffru servizzi innovattivi li jinkludu raggruppamenti 10 , inkubaturi tan-negozju, appoġġ għal negozji ġodda u diffużjoni tat-teknoloġija b’mod partikolari għall-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs), sabiex il-VET ikunu reżiljenti u addattati għal żieda fid-diġitalizzazzjoni u fil-prontezza diġitali u biex irawmu t-tranżizzjoni minn setturi li sejrin lura għal setturi ġodda li qed jikbru;

·Tinkorpora s-sostenibbiltà ambjentali u soċjali fil-kurrikuli tal-VET u fil-ġestjoni organizzattiva, inkluż l-irbit tal-aspett ambjentali ma’ oqsma oħra;

·Tiggarantixxi permeabbiltà aħjar bejn is-sistemi tal-edukazzjoni u tat-taħriġ;

·Fl-isfond tal-pandemija tal-COVID-19, iżżid il-prontezza diġitali tal-istituzzjonijiet tal-VET, billi tippromwovi ambjenti, għodod u pedagoġiji ta’ apprendiment ġodda b’mod partikolari marbuta mad-diġitalizzazzjoni, li jkopru kemm il-kurrikuli u kemm il-kontenut trażversali u speċifiku tal-VET u billi tinkludi l-aspett tad-diġitalizzazzjoni fil-qafas EQAVET;

·Iżżid l-attraenza tal-VET għall-istudenti u għall-kumpaniji, inklużi dawk ta’ daqs mikro, żgħar u medji, pereżempju permezz tal-internazzjonalizzazzjoni u ż-żieda fl-opportunitajiet għall-mobbiltà tal-istudenti u tal-persunal offerti mill-programm Erasmus+ u minn opportunitajiet oħrajn ta’ finanzjament;

·Tindirizza l-preġudizzju bbażat fuq il-ġeneru u l-għażliet stereotipiċi tal-ġeneru u l-appoġġ għad-diversità u l-inklużività;

·Tiddefinixxi sett ta’ indikaturi u objettivi li jippermettu monitoraġġ kwantitattiv u kwalitattiv tal-prestazzjoni tas-sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali.

Barra milli tikkonferma mill-ġdid ir-rwol tal-Kumitat Konsultattiv għat-Taħriġ Vokazzjonali tripartitiku (ACVT), il-proposta tipproponi wkoll dawn l-elementi l-ġodda fuq livell tal-UE:

·Tipprovdi servizz ta’ appoġġ li jkopri d-diversi dimensjonijiet tas-sistemi tal-VET (eż. apprendistati, Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali, tkomplija tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, assigurazzjoni tal-kwalità), li jiġbor flimkien il-ġestjoni ta’ diversi strutturi ta’ appoġġ separati (is-segretarjati tal-EQAVET u tal-ECVET, is-servizzi ta’ appoġġ għall-apprendistat, il-gruppi ta’ ħidma ta’ esperti);

·Tappoġġa l-prontezza diġitali tal-istituzzjonijiet tal-VET permezz tal-implimentazzjoni msaħħa tal-għodda SELFIE u l-estensjoni gradwali tagħha biex tkopri l-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol 11 ;

·Tippromwovi l-VET Ewropej bħala punt ta’ referenza globali fl-iżvilupp tal-ħiliet u żżid il-mobbiltà u r-rikonoxximent ta’ kwalifiki vokazzjonali u ta’ eżiti ta’ perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż, inkluż permezz tal-iżvilupp tal-kunċett tal-Profili Vokazzjonali Ewlenin Ewropej bħala parti mill-Pjattaforma Europass u kkumplimentat, fejn possibbli, minn kontenut diġitali vokazzjonali; 

·Tintroduċi proċess ta’ rieżami bejn il-pari dwar l-assigurazzjoni tal-kwalità fil-VET għall-appoġġ ta’ konverġenza ’l fuq fil-kwalità, fit-trasparenza u fil-fiduċja reċiproka.

Kuntest politiku

Bħala rispons għall-kriżi tal-COVID-19, il-Kummissjoni pproponiet pjan ambizzjuż u komprensiv biex isewwi l-ħsara li saret u jħejji l-ġenerazzjoni li jmiss. Il-pjan jippreżenta pjan direzzjonali dwar kif l-ekonomija Ewropea tingħata l-ħajja, dwar kif jitħarsu u jinħolqu impjiegi, kif jitkattru t-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali u sabiex l-ekonomija Ewropea tkun aktar ġusta, aktar reżiljenti u aktar sostenibbli għall-ġenerazzjonijiet li jmiss. Dan jenfasizza li t-titjib u l-adattament tal-ħiliet, tal-għarfien u tal-kompetenzi sar aktar u aktar importanti.

In-Next Generation EU 12 se jikseb finanzjament ġdid fis-suq finanzjarju għall-2021-2024 għall-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza 13 li għadha kemm ġiet proposta u għar-REACT-EU 14 . Iż-żewġ programmi se jinkludu investimenti fil-ħiliet, fl-edukazzjoni u fit-taħriġ biex iwittu t-triq għal irkupru ekoloġiku, diġitali u reżiljenti. Il-Kummissjoni aġġustat ukoll il-proposti tagħha għall-ġejjieni tal-Fond Soċjali Ewropew Plus biex tagħti appoġġ akbar lill-miżuri dwar l-impjiegi taż-żgħażagħ, l-edukazzjoni u l-ħiliet.

Bħala parti mill-Istrateġija għall-Irkupru, il-Kummissjoni pproponiet ukoll li tipprovdi finanzjament addizzjonali sostanzjali ta’ EUR 30 biljun għall-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, li jwassal għal total ta’ EUR 40 biljun. Dan il-finanzjament se jintuża biex itaffi l-impatti soċjo-ekonomiċi tat-tranżizzjoni lejn newtralità klimatika fir-reġjuni l-aktar affettwati, pereżempju, permezz ta’ appoġġ għat-taħriġ mill-ġdid tal-ħaddiema, għajnuna lill-SMEs biex joħolqu opportunitajiet ekonomiċi ġodda, u investiment fit-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa u fl-ekonomija ċirkolari 15 .

Dan huwa parti mill-Patt Ekoloġiku Ewropew, li huwa l-istrateġija l-ġdida tal-UE għat-tkabbir li għandu l-għan li jbiddel l-UE f’soċjetà ġusta u għanja, b’ekonomija moderna, effiċjenti fl-użu tar-riżorsi u kompetittiva, fejn ma jkunx hemm emissjonijiet netti ta’ gassijiet b’effett ta’ serra fl-2050 u fejn it-tkabbir ekonomiku jkun diżakkoppjat mill-użu tar-riżorsi. L-investiment f’ekonomija aktar ċirkolari 16  għandu l-potenzjal li jgħin lill-UE tnaqqas id-dipendenza tagħha fuq il-fornituri esterni u żżid ir-reżiljenza tagħha għal kwistjonijiet ta’ forniment globali. Il-Mewġa ta’ rinnovazzjoni li jmiss se tiffoka fuq il-ħolqien ta’ impjiegi fil-kostruzzjoni, fir-rinnovazzjoni u f’industriji oħra b’xogħol intensiv 17 . It-tranżizzjonijiet f’dawn l-oqsma jwasslu għal żieda fil-bżonn ta’ taħriġ mill-ġdid u ta’ titjib tal-ħiliet. Il-programmi VET jista’ jkollhom rwol ewlieni biex jiggarantixxu l-kisba ta’ dawn il-ħiliet u wisq probabbli se jkollhom rwol importanti wkoll fit-twettiq ta’ inizjattivi oħrajn imnissla mill-Patt Ekoloġiku Ewropew 18 .

Il-Kummissjoni adottat ukoll Strateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa 19  li tindirizza l-isfida tat-tranżizzjonijiet ekoloġika u diġitali tewmin. Tappella għal azzjoni deċiżiva sabiex l-apprendiment tul il-ħajja jsir realtà għal kulħadd u jiġi ggarantit li l-edukazzjoni u t-taħriġ iżommu mal-pass tat-tranżizzjonijiet tewmin. Tappella wkoll sabiex l-edukazzjoni għolja u l-VET jipprovdu aktar xjentisti, inġiniera u tekniċi għas-suq tax-xogħol. Bl-istess mod, l-Istrateġija għall-SMEs għal Ewropa sostenibbli u diġitali tenfasizza kif għadd kbir ta’ SMEs iħabbtu wiċċhom mal-isfida li jsibu l-ħiliet meħtieġa u l-fatt li d-disponibbiltà ta’ persunal b’ħiliet speċjalizzati jew maniġers bl-esperjenza jibqgħu l-problema l-aktar importanti għal kwart mill-SMEs fl-Unjoni Ewropea 20 . Il-VET huma partikolarment rilevanti għall-SMEs biex jiżguraw li l-forza tax-xogħol tagħhom ikollha l-ħiliet meħtieġa fis-suq tax-xogħol.

L-opportunitajiet u l-isfidi tat-trasformazzjoni diġitali li għaddejja bħalissa u r-rispons ta’ politika tal-Ewropa ġew deskritti fl-istrateġija Insawru l-Futur Diġitali tal-Ewropa, li tenfasizza l-ħtieġa li jsir investiment fl-edukazzjoni, fit-taħriġ u fil-ħiliet diġitali għall-Ewropej kollha meta titqies l-Istrateġija dwar l-Ugwaljanza bejn il-Ġeneri 2020-2025 21 adottata.

2.BAŻI ĠURIDIKA, SUSSIDJARJETÀ U PROPORZJONALITÀ

•Bażi ġuridika

–tiffaċilita l-adattament għall-bidliet industrijali, b’mod partikolari permezz ta’ taħriġ vokazzjonali u taħriġ mill-ġdid,

–ttejjeb it-taħriġ vokazzjonali inizjali u kontinwu f’perspettiva ta’ apprendiment tul il-ħajja, biex tiffaċilita l-integrazzjoni vokazzjonali u l-integrazzjoni mill-ġdid fis-suq tax-xogħol,

–tiffaċilita l-aċċess għat-taħriġ vokazzjonali u tħeġġeġ il-mobbiltà tal-għalliema u ta’ dawk li qed jitħarrġu, b’mod partikolari ż-żgħażagħ,

–tistimula kooperazzjoni bejn l-istabbilimenti edukattivi jew ta’ taħriġ u d-ditti,

–tiżviluppa skambju ta’ informazzjoni u esperjenzi dwar kwistjonijiet komuni għas-sistemi ta’ taħriġ tal-Istati Membri.

–tħeġġeġ il-mobbiltà fost l-istudenti u l-għalliema, billi tħeġġeġ inter alia, ir-rikonoxximent akkademiku ta’ diplomi u ta’ perjodi ta’ studju,

–tiżviluppa skambji ta’ informazzjoni u esperjenzi dwar kwistjonijiet komuni għas-sistemi tal-edukazzjoni tal-Istati Membri.

•Sussidjarjetà (għall-kompetenza mhux esklużiva)

Fil-ħidma tagħha għall-iżvilupp ta’ edukazzjoni u taħriġ ta’ kwalità u għall-implimentazzjoni ta’ politika ta’ taħriġ vokazzjonali, l-UE hi responsabbli li tħeġġeġ il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, li tappoġġa u li tissupplimenta l-azzjoni tagħhom fejn meħtieġ.

Il-kwalità u l-konverġenza tas-sistemi tal-VET jirfdu l-moviment liberu tal-persuni, tal-oġġetti u tas-servizzi, ir-reżiljenza tal-forza tax-xogħol tal-UE, u fl-aħħar nett s-suq intern sostenibbli ta’ suċċess u għalhekk jistgħu biss jiġu indirizzati fuq livell Ewropew.

L-Artikolu 166(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jiddefinixxi li l-Unjoni għandha timplimenta politika ta’ formazzjoni vokazzjonali, li għandha tappoġġa u tissupplimenta l-azzjoni tal-Istati Membri, filwaqt li tirrispetta għal kollox ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għall-kontenut u l-organizzazzjoni tal-formazzjoni vokazzjonali.

L-Artikolu 165(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jiddefinixxi li l-Unjoni għandha tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta’ edukazzjoni ta’ kwalità billi tinkoraġġixxi kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u, jekk ikun meħtieġ, billi tappoġġa u tissupplimenta l-azzjonijiet tagħhom, filwaqt li tirrispetta għal kollox ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għal dak li hu kontenut ta’ tagħlim u l-organizzazzjoni ta’ sistemi ta’ edukazzjoni.

F’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, il-proposta tiddeskrivi l-politika tal-Unjoni l-ġdida dwar il-VET u tipprovdi rakkomandazzjonijiet għal dan il-għan.

Din ir-Rakkomandazzjoni hi mingħajr preġudizzju għad-Direttiva 2005/36/KE 22 kif emendata bid-Direttiva 2013/55/KE 23 dwar ir-rikonoxximent ta’ kwalifiki professjonali u r-reġim ta’ rikonoxximent awtomatiku previsti fiha.

•Proporzjonalità

L-azzjonijiet proposti bir-Rakkomandazzjoni huma proporzjonali għall-objettivi mfittxija. Il-proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tappoġġa l-proċessi ta’ riforma mnedija minn pajjiżi individwali u tikkumplimenta l-isforzi tal-Istati Membri fil-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. L-azzjoni proposta tirrispetta l-prattiki tal-Istati Membri kif ukoll id-diversità tas-sistemi. Din takkomoda approċċ differenzjat li jirrifletti s-sitwazzjonijiet ekonomiċi, finanzjarji u soċjali differenti tal-Istati Membri kif ukoll il-kundizzjonijiet diversi tas-suq tax-xogħol.

•Għażla tal-istrument

L-istrument propost hu Rakkomandazzjoni tal-Kunsill, li tirrispetta l-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità. Hi tibni fuq il-korp eżistenti ta’ liġijiet tal-Unjoni Ewropea u huwa konformi mat-tip ta’ strumenti disponibbli għal azzjoni tal-Unjoni Ewropea fl-oqsma tal-edukazzjoni, it-taħriġ u l-impjiegi. Bħala strument legali, hi tindika l-impenn tal-Istati Membri għall-miżuri stipulati f’din ir-Rakkomandazzjoni u tipprovdi bażi politika soda għall-kooperazzjoni f’livell tal-Unjoni Ewropea f’dan il-qasam, filwaqt li tirrispetta bis-sħiħ il-kompetenza tal-Istati Membri fil-qasam tal-edukazzjoni, tat-taħriġ u tal-politiki soċjali.

3.RIŻULTATI TAL-EVALWAZZJONIJIET EX POST, TAL-KONSULTAZZJONIJIET MAL-PARTIJIET IKKONĊERNATI U TAL-VALUTAZZJONIJIET TAL-IMPATT

Evalwazzjonijiet ex-post/kontrolli tal-idoneità tal-leġiżlazzjoni eżistenti

Mhux applikabbli.

Konsultazzjonijiet mal-partijiet ikkonċernati

Mill-2017 ’l hawn, ġiet organizzata konsultazzjoni bir-reqqa u mmirata bil-ħsieb li jiġu ddefiniti l-pedamenti tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali adattati għall-ġejjieni fil-kuntest ta’ xejriet u sfidi emerġenti (id-diġitalizzazzjoni, l-awtomatizzazzjoni, ir-robotika, l-intelliġenza artifiċjali, l-ekonomija ekoloġika u sostenibbli, inkluż it-tibdil fil-klima, il-globalizzazzjoni, il-mudelli ġodda ta’ negozju, il-forom ġodda ta’ organizzazzjoni tax-xogħol, l-iżviluppi demografiċi, it-tixjiħ, il-migrazzjoni).

Dawn il-konsultazzjonijiet involvew lill-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha:

·l-Istati Membri u s-sħab soċjali miġbura flimkien fid-Diretturi-Ġenerali għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali u l-ACVT tripartitiku li adottaw l-opinjoni Opinion on the future of Vocational Education and Training post 2020,  

·Sħab Soċjali Ewropej (flimkien mad-dokumenti ta’ pożizzjoni tagħhom: l-ETUC , l-SME United u l-BusinessEurope ) u f’seduta dedikata għal dan f’Jannar 2020, u;

·l- Assoċjazzjonijiet Ewropej tal-fornituri tal-VET .

Stħarriġ dwar l-isfidi u l-impatt tal-pandemija tal-COVID-19 fuq l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali mwettaq mill-Kummissjoni f’Marzu-Mejju 2020 bis-sejbiet li ġejjin:

·Jeżistu bosta għodod għall-ħolqien ta’ materjal għall-apprendiment mill-bogħod. Madankollu, ġeneralment il-materjal online tal-VET huwa inqas żviluppat fejn jidħlu l-partijiet prattiċi tat-taħriġ u tal-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol;

·L-istudenti tal-VET abbli jkunu fi żvantaġġ meta mqabbla mal-istudenti minn perkorsi edukattivi oħrajn, peress li f’dawn tal-aħħar isiru aktar sforzi favur suġġetti ġenerali tal-iskola, u inqas favur il-kontenut vokazzjonali tipiku;

·Hemm tfixkil sostanzjali fil-“katina ta’ provvista” tal-apprendistati. Fil-biċċa l-kbira, l-apprendisti waqfu jmorru fil-kumpanija tagħhom fis-setturi li kellhom iwaqqfu l-attivitajiet tagħhom (eż. Catering, benesseri, turiżmu u manifattura). Fi wħud mill-każijiet, it-twaqqif u t-terminazzjoni tal-kumpens finanzjarju, fejn applikabbli, jżidu r-rata ta’ persuni li jabbandunaw it-taħriġ;

·L-impjegaturi ma tantx għandhom kapaċità biex jiffokaw fuq it-taħriġ taż-żgħażagħ jew tal-impjegati tagħhom minħabba t-tħassib biex jiżguraw il-kontinwità tal-operat. Madankollu, uħud minn dawk li jħaddmu u minn dawk li jħarrġu għamlu l-aħjar użu mill-perjodu ta’ konfinament sabiex jappoġġaw it-taħriġ tal-impjegati tagħhom biex iħaffu l-implimentazzjoni ta’ sistemi u ta’ kontenut ta’ apprendiment diġitali;

·Minkejja li kienet sfida sinifikanti għall-għalliema u għal min iħarreġ kif ukoll għall-istudenti biex jaddattaw malajr għal din il-bidla drammatika, bosta mill-partijiet ikkonċernati mmobbilizzaw ruħhom biex jagħtu għajnuna (fornituri tal-VET, gvernijiet lokali, pubblikaturi, NGOs, kumpaniji eċċ.);

·Hemm talba kbira għal pjattaforma Ewropea online (li tkun sigura, ta’ kwalità assigurata, multilingwali, eċċ.) li tkun toffri opportunitajiet ta’ networking u ta’ skambju ta’ prattiki tajbin u li tkun tipprovdi soluzzjonijiet diġitali, anki għall-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol.

Analiżi simili li twettqet mis-CEDEFOP indikat ukoll uħud mill-isfidi għas-settur tal-VET: it-tagħlim mill-bogħod huwa frammentat u l-użu tiegħu jiddependi ħafna fuq il-ħiliet diġitali u d-disponibbiltà tal-iskejjel u tal-għalliema, u fuq is-settur ikkonċernat. L-użu tiegħu jvarja minn sempliċi komunikazzjoni/żamma ta’ kuntatt mal-istudenti, għal aċċess għar-riżorsi (videos eċċ), għat-tagħlim proprju. L-analiżi tefgħet dawl ukoll fuq il-fatt li l-apprendisti jissoktaw it-taħriġ u xogħolhom, b’mod partikolari fil-kumpaniji li jipprovdu servizzi essenzjali bħall-kura tas-saħħa u l-ikel, dment li jitħarsu l-miżuri ta’ saħħa u sikurezza. Min-naħa l-oħra, l-apprendisti waqqfu jmorru fil-kumpanija tagħhom fis-setturi li kellhom jagħlqu bil-liġi, bħal f’bosta pajjiżi fis-setturi tal-lukandi, tal-benesseri u tat-turiżmu 24 . Minħabba l-prevalenza għolja tan-nisa f’dawn is-setturi, hu stmat li huma ġew affettwati l-aktar.

B’mod aktar ġenerali, l-evidenza u l-fora hawn taħt intużaw biex jiddefinixxu l-politika tal-ġejjieni tal-VET:

·Proġett tas-Cedefop, “Changing nature and role of vocational education and training in Europe” (2016–2018),

·Stħarriġ tal-Opinjoni tas-Cedefop dwar il-VET (2017) imsejjes fuq it-tweġibiet ta’ total ta’ 35 646 ċittadin tal-Istati Membri,

· Study on VET mobility in Europe (2019) tal-Kummissjoni,

·Id-diskussjonijiet li qed isiru waqt l-avvenimenti tal-Ġimgħa Ewropea tal-Ħiliet Vokazzjonali (2018, 2019),

·Aktar evidenza mill-OECD u l-ILO.

Il-proposta biex jiġu emendati u integrati l-elementi taż-żewġ strumenti speċifiċi tal-VET tal-UE, l-ECVET u l-EQAVET, filwaqt li tirrevoka wkoll l-istrumenti oriġinali, tissejjes fuq:

· Study on EU VET instruments iddedikat (EQAVET u ECVET) (2019, b’kunsiderazzjoni ta’ studji ta’ evalwazzjoni preċedenti),

·Ir-riżultati ta’ Grupp tal-Ħidma tal-ACVT li twaqqaf biex jaqbel dwar l-iżvilupp ġejjieni tal-istrumenti Ewropej tal-VET (l-1 semestru 2019).

Impatt tal-proposta fuq ir-Rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill għas-Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (ECVET) u l-Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (EQAVET) u x’direzzjoni hemm proposta

Mill-2009 ’l hawn ġew żviluppati u implimentati żewġ strumenti tal-VET biex jappoġġaw lill-Istati Membri biex il-VET ikun aktar flessibbli (is-Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali - ECVET) u biex itejbu l-kwalità tas-sistemi tal-VET (Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali - EQAVET). F’konformità mar-riżultati tal-evalwazzjonijiet riċenti tagħhom, iż-żewġ strumenti jeħtieġu jkunu modernizzati u allinjati.

L-objettiv tar-Rakkomandazzjoni tal-ECVET 25 kien it-titjib tar-rikonoxximent, tal-akkumulazzjoni u tat-trasferiment tal-eżiti tal-apprendiment, tal-appoġġ għall-mobbiltà u tal-apprendiment tul il-ħajja kif ukoll tal-istabbiliment ta’ sistema tal-UE ta’ krediti fil-VET. Din l-inizjattiva ġiet żviluppata aktar, wara d-Dikjarazzjoni ta’ Copenhagen tal-2002 26 dwar il-prijoritajiet tal-ġejjieni għat-titjib tal-kooperazzjoni Ewropea fil-VET, li ddikjarat il-ħtieġa għal sistema li tappoġġa “t-trasparenza, il-komparabbiltà, it-trasferibbiltà u r-rikonoxximent tal-kompetenza u/jew il-kwalifiki, bejn pajjiżi differenti u f’livelli differenti”.

Skont l-evalwazzjonijiet imsemmija hawn fuq dwar l-istrumenti tal-VET tal-UE, l-ECVET ikkontribwew bil-kbir għall-iżvilupp ta’ esperjenza ta’ mobbiltà ta’ kwalità aħjar permezz tal-użu u d-dokumentazzjoni ta’ unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment, bi kważi l-Istati Membri kollha li jużaw l-ECVET fil-mobbiltà internazzjonali. Barra minn hekk, il-kunċett ta’ punti tal-ECVET ma ġiex applikat ġeneralment u l-ECVET ma wasslitx għall-iżvilupp ta’ sistema Ewropea ta’ krediti fil-VET.

Abbażi tar-rispons li rċeviet matul il-konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati u l-esperjenza miksuba bl-implimentazzjoni tal-ECVET matul l-aħħar 10 snin, din il-proposta tinkorpora u ssaħħaħ xi elementi tar-Rakkomandazzjoni tal-ECVET tal-2009 u tabbanduna oħrajn li ma jġibux valur miżjud jew li jwieġbu għal ħtieġa reali fis-sistemi tal-VET. B’mod partikolari,

·Il-prinċipju li l-kwalifiki jissawru minn unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment huwa integrat u msaħħaħ fil-proposta (modularizzazzjoni). Dan jitqies bħala prerekwiżit biex tiżdied il-flessibbiltà tal-programmi tal-VET u biex tiffaċilita l-validazzjoni bħala mezz biex tingħata spinta lir-rispons għall-offerti ta’ titjib tal-ħiliet u ta’ taħriġ mill-ġdid. Dan huwa wkoll strumentali biex tiġi ffaċilitata l-mobbiltà tal-istudenti tal-VET kif ukoll ir-rikonoxximent tal-eżiti tal-apprendiment miksuba matul tali perjodi ta’ mobbiltà. Barra minn jekk, dan jista’ jappoġġa wkoll ir-rikonoxximent awtomatiku ta’ kwalifiki tal-VET u l-kooperazzjoni fuq livell settorjali, inkluż l-appoġġ permezz tal-Pjanijiet 27 ta’ Azzjoni għal Kooperazzjoni Settorjali dwar il-Ħiliet. Għal dan l-iskop, se jiġi esplorat kunċett ta’ Profili Vokazzjonali Ewlenin Ewropej bl-għan li tiġi ddefinita parti mill-kontenut ta’ taħriġ komuni fuq livell Ewropew. Il-profili għandhom il-potenzjal li jiffaċilitaw b’mod sinifikanti l-mobbiltà tal-istudenti u tal-ħaddiema, ir-rikonoxximent awtomatiku ta’ kwalifiki vokazzjonali u l-eżiti ta’ perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż, u l-iżvilupp ta’ kwalifiki u kurrikuli konġunti tal-VET;

·L-għodod ta’ mobbiltà żviluppati skont ir-Rakkomandazzjoni tal-2009 (eż. il-ftehim ta’ apprendiment u l-memorandum ta’ qbil) relatati mal-appoġġ għall-mobbiltà ġeografika tal-istudenti tal-VET se jiġu żviluppati aktar fil-qafas ta’ strumenti oħra tal-UE bħal dawk appoġġati mill-programm Erasmus + u marbuta mal-iżvilupp ulterjuri tal-Europass;

·Il-punti ta’ kreditu introdotti mir-Rakkomandazzjoni tal-2009 se jitwaqqfu, minħabba li ftit li xejn intużaw u minħabba li ma kien hemm l-ebda evidenza ta’ valur miżjud. Fil-prattika, l-ECTS (is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti) applikata b’mod wiesa’ fl-edukazzjoni għolja tintuża wkoll għall-VET post-sekondarji u terzjarji.

Ir-rakkomandazzjoni tal-ECVET tal-2009 se tiġi revokata u d-dispożizzjonijiet u l-prinċipji tal-ECVET, kif deskritta aktar ’il fuq, se jitmexxew ’il quddiem abbażi ta’ din il-proposta u se tiġi integrata fi strumenti oħra ta’ politika tal-UE.

Ir-Rakkomandazzjoni tal-EQAVET 28 ġiet adottata biex ittejjeb il-kwalità tal-VET. L-importanza tat-titjib tal-kwalità fil-VET kienet diġà inkluża fl-istrateġija ta’ Lisbona tal-2000 li tiddikjara li t-tranżizzjoni għal ekonomija bbażata fuq l-għarfien teħtieġ VET moderni u adattabbli. Id-dikjarazzjoni ta’ Copenhagen tal-2002 sussegwentement ipproponiet kooperazzjoni tal-UE fl-assigurazzjoni tal-kwalità fil-VET bil-ħsieb li jiġu appoġġati l-fiduċja reċiproka u r-rikonoxximent tal-kwalifiki.

L-evalwazzjonijiet imsemmija hawn fuq dwar l-istrumenti tal-VET tal-UE wera li l-EQAVET stimulaw lill-Istati Membri biex jirrieżaminaw u jirfinaw is-sistemi nazzjonali tagħhom tal-assigurazzjoni tal-kwalità: tnax-il Stat Membru tejbuhom speċifikament bħala rispons għal din ir-Rakkomandazzjoni filwaqt li fil-biċċa l-kbira tal-pajjiżi l-oħra, l-EQAVET intuża biex jiġu rieżaminati u aġġustati s-sistemi tagħhom. Barra minn hekk, bosta pajjiżi għandhom leġiżlazzjoni ġdida dwar l-assigurazzjoni tal-kwalità li tirreferi b’mod espliċitu għall-EQAVET. Madankollu, ir-Rakkomandazzjoni ma kkontribwietx b’mod sinifikanti għat-titjib tat-trasparenza tal-arranġamenti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità bejn il-pajjiżi u ġeneralment ma rawmitx fiduċja reċiproka. Barra minn hekk, hemm ukoll il-perċezzjoni minn xi partijiet ikkonċernati li l-għodda hija applikata l-aktar fil-VET inizjali bbażati fl-iskejjel.

Matul dawn l-aħħar għaxar snin, ġew żviluppati ħafna attivitajiet bħal attivitajiet ta’ apprendiment bejn il-pari, u gruppi ta’ ħidma dwar suġġetti dedikati għall-assigurazzjoni tal-kwalità fil-qafas tan-Netwerk tal-EQAVET fil-livell tal-UE. Waħda minn dawn l-attivitajiet, imsejħa l-inizjattiva EQAVET+, kienet tikkonsisti fl-iżvilupp ta’ deskritturi indikattivi speċifiċi dwar diversi suġġetti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità li ma ġewx indirizzati fir-Rakkomandazzjoni tal-2009. Dan l-eżerċizzju ġie żviluppat bħala rispons għall-evalwazzjoni esterna tal-2013 tar-Rakkomandazzjoni li tindika fejn jista’ jsir titjib.

Fid-dawl tar-riżultati tal-istudji differenti ta’ evalwazzjoni kif deskritt hawn fuq, din il-proposta għalhekk se:

·Tħassar ir-Rakkomandazzjoni tal-EQAVET tal-2009 u tintegra l-ħidma fuq l-assigurazzjoni tal-kwalità tal-VET fl-UE f’din il-proposta;

·Tintegra l-inizjattiva EQAVET+ li żżid elementi dwar l-eżiti tal-apprendiment, iċ-ċertifikazzjoni, il-valutazzjoni, il-konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati, ir-rwol tal-għalliema u ta’ min iħarreġ;

·Iżżid deskrittur indikattiv ieħor dwar il-flessibbiltà tal-perkorsi ta’ apprendiment tal-VET minħabba ħtieġa akbar li jiġi żviluppat forniment flessibbli tal-VET u dwar il-ħtieġa li jsir kontribut għas-sostenibbiltà ambjentali;

·Tinkludi l-aspett ta’ prontezza diġitali fis-sistemi u fl-istituzzjonijiet tal-VET;

·Tiddefinixxi metodu ġdid ta’ ħidma permezz ta’ rieżami bejn il-pari ta’ assigurazzjoni tal-kwalità fil-livell tas-sistema tal-VET sabiex ittejjeb l-apprendiment reċiproku, ittejjeb it-trasparenza tal-arranġamenti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità tal-forniment tal-VET u ssaħħaħ il-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri;

·Tmantni l-missjoni u l-funzjonijiet tal-punti ta’ referenza nazzjonali (NRPs) tal-EQAVET.

Valutazzjoni tal-impatt

Il-proposta ġiet żviluppata abbażi tal-evidenza miġbura fl-istudji u permezz ta’ konsultazzjonijiet wiesgħa mal-partijiet ikkonċernati. Minħabba l-approċċ kumplimentari tal-attivitajiet proposti għall-inizjattivi tal-Istati Membri, in-natura volontarja tal-attivitajiet proposti u l-kamp ta’ applikazzjoni tal-impatti mistennija, valutazzjoni tal-impatt mhix meħtieġa.

Idoneità regolatorja u simplifikazzjoni

Mhux applikabbli.

4.IMPLIKAZZJONIJIET BAĠITARJI

L-ebda baġit jew riżorsi tal-persunal addizzjonali ma huma meħtieġa mill-baġit tal-UE. Barra minn hekk, din l-inizjattiva ma għandhiex tippreġudika n-negozjati dwar il-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss u l-programmi li ġejjin.

5.ELEMENTI OĦRA

Pjanijiet ta’ implimentazzjoni u arranġamenti dwar il-monitoraġġ, l-evalwazzjoni u r-rapportar

Fil-livell nazzjonali, din il-proposta tistieden lill-Istati Membri biex jimmodernizzaw is-sistemi tal-VET tagħhom f’konformità mal-prijoritajiet nazzjonali u l-prattiki ta’ edukazzjoni u ta’ taħriġ.

Il-Kummissjoni se tirrapporta lill-Kunsill, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-ACVT, dwar l-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni kull ħames snin, filwaqt li tibni fuq il-monitoraġġ annwali tas-Cedefop.

Dokumenti ta’ spjegazzjoni (għad-Direttivi)

Mhux applikabbli.

Spjegazzjoni fid-dettall tad-dispożizzjonijiet speċifiċi tal-proposta

Rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri

Il-proposta tistieden lill-Istati Membri jħabirku biex jimplimentaw il-politika tal-Unjoni dwar il-VET. Din il-politika hi ispirata mill-Opinjoni tal-ACVT dwar il-ġejjieni tal-VET wara l-2020 29 .

Il-kriżi tal-COVID-19 uriet l-urġenza biex jiġu stabbiliti rotot ewlenin ta’ azzjonijiet ta’ riforma li jwasslu għal VET aktar reżiljenti u addattati għall-isfidi fil-ġejjieni. Enfasizzat il-bżonn li l-VET jirrispondu aktar malajr għall-bidliet rapidi, li tiġi aċċellerata d-diġitalizzazzjoni tal-VET, li jiġu stabbiliti approċċi ta’ apprendiment ta’ innovazzjoni u li jsir aktar investimenti fil-ħiliet u fil-kompetenzi tal-għalliema u ta’ min iħarreġ.

Wieħed mill-messaġġi ewlenin tal-Opinjoni tal-ACVT hu li titrawwem kultura Ewropea tal-VET, li tkun orjentata lejn ir-riżultati, li tappoġġa lill-Istati Membri fl-issettjar tal-għanijiet tagħhom, u li tiżviluppa metodu dwar kif u jekk ikunux qed jintlaħqu dawn l-għanijiet. Filwaqt li tibni fuq il-konsultazzjonijiet ta’ qabel dwar il-parametri referenzjarji possibbli fil-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, il-proposta tipprevedi wkoll għadd ta’ objettivi kwantitattivi li għandhom jinkisbu sal-2025, kif imniżżla hawn taħt 30 :

·jenħtieġ li s-sehem ta’ gradwati impjegati jkun ta’ mill-inqas 82 % 31 ;

·60 % tal-gradwati reċenti mill-VET jibbenefikaw minn esponiment għal apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol tul l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali tagħhom 32 . Dan l-objettiv jirreferi għal kull għamla ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol u għaldaqstant se jikkontibwixxi għal żieda fl-opportunitajiet tal-apprendistati li jistgħu jiġu appoġġati mill-iskema ta’ Garanzija għaż-żgħażagħ;

·8 % tal-istudenti fil-VET jibbenefikaw minn mobbiltà għal apprendiment barra mill-pajjiż 33 .

L-ewwel u t-tielet objettivi jibnu fuq il-parametri referenzjarji eżistenti tal-ET 2020 dwar l-Impjegabbiltà tal-gradwat u l-mobbiltà fil-VET, filwaqt li t-tieni waħda tibni fuq ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Qafas Ewropew għal Apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi. Id-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni jispjega bir-reqqa r-raġunament u l-metodoloġija għal dawn l-indikaturi u objettivi.

Il-proposta tkompli tiddefinixxi għadd ta’ azzjonijiet li għandhom jittieħdu fuq livell nazzjonali biex jimplimentaw il-politika tal-Unjoni msemmija hawn fuq. Dawn il-prinċipji huma strutturati madwar l-objettivi tematiċi li ġejjin:

1.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali joffru l-flessibbiltà meħtieġa biex jaddattaw għall-bidliet tas-suq tax-xogħol

L-impatt tal-pandemija tal-COVID-19 fuq l-ekonomija tal-UE, l-iżviluppi teknoloġiċi rapidi, id-diġitalizzazzjoni, it-tranżizzjoni għal ekonomija effiċjenti fl-użu tar-riżorsi, ċirkolari u newtrali għall-klima, il-mudelli ġodda ta’ negozju u l-forom ġodda ta’ organizzazzjoni tax-xogħol iħaffu l-bidliet fil-ħiliet meħtieġa mis-suq tax-xogħol. L-Istati Membri jeħtieġu jistabbilixxu oqfsa u miżuri xierqa biex jiżguraw li l-VET jkunu reżiljenti u jistgħu jwieġbu b’ħeffa għat-tibdil fid-domanda tas-suq tax-xogħol. Jinħtieġu antiċipazzjoni aħjar tal-ħiliet kif ukoll mekkaniżmi ta’ stħarriġ dwar is-sitwazzjoni tal-gradwati biex iwieġbu għall-bidliet fis-setturi ekonomiċi u tal-impjiegi u biex jadattaw ruħhom skont il-kontenut tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Element deċiżiv huwa l-ħeffa li biha jseħħ dan l-adattament. Jinħtieġu livelli ta’ awtonomija u ta’ finanzjament li jiffaċilitaw rispons mgħaġġel tal-fornituri tal-VET għall-ħtiġijiet b’rabta mal-ħiliet li qegħdin jevolvu. Il-VET iħejju lin-nies għal professjonijiet speċifiċi. Fl-istess waqt, il-kontenut tal-apprendiment kemm għaż-żgħażagħ kif ukoll għall-adulti jeħtieġ li jilħaq bilanċ bejn il-kompetenzi ewlenin, inkluż il-ħiliet għall-ħajja, 34 u l-ħiliet aktar speċifiċi għall-professjoni.

L-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol u l-apprendistati huma, b’mod partikolari, approċċi effettivi biex jiġi żgurat li l-VET jkunu rilevanti għas-suq tax-xogħol. Fi żminijiet ta’ reċessjoni, jista’ jkun li l-kumpaniji żgħar ma jkunux jistgħu jipprovdu apprendistati. Approċċ preventiv aktar b’saħħtu u attenzjoni msaħħa tal-iskema tal-Garanzija għaż-żgħażagħ fuq l-apprendistati kif ukoll fuq il-miżuri ta’ appoġġ xierqa, f’għamla ta’ ċentri għat-taħriġ fil-kumpaniji jew ta’ espansjoni tal-għodod ta’ taħriġ diġitali, jistgħu jikkontribwixxu għal forniment stabbli ta’ apprendistati saħansitra tul kondizzjonijiet ekonomiċi sfavorevoli.

2.Il-flessibbiltà u l-opportunitajiet ta’ progressjoni jinsabu fil-qalba tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali

Il-flessibbiltà u l-opportunitajiet għal progress fis-setturi tal-edukazzjoni u t-taħriġ u bejniethom huma elementi ewlenin ta’ sistemi tal-VET adattati għall-ġejjieni. Barra minn hekk, hu essenzjali li l-programmi VET jkunu personalizzati u ffukati fuq l-istudenti, biex jiġi żgurat impenn qawwi tal-istudenti u tal-attraenza tal-perkorsi tal-VET li jwasslu għall-impjegabbiltà.

Il-modularizzazzjoni — it-tqassim tal-kwalifiki vokazzjonali f’partijiet iżgħar tal-eżiti tal-apprendiment — hija l-mod biex il-kontenut jiġi aġġornat b’mod flessibbli u biex dan jaqdi l-ħtiġijiet tal-individwi. Il-validazzjoni tal-eżiti tal-apprendiment miksuba f’apprendiment mhux formali u informali se tiffaċilita t-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid, li mhux biss iwassal għal kwalifiki sħaħ, iżda għal mikrokredenzjali jew kwalifiki parzjali. Il-validazzjoni tgħin ukoll biex jitqarrbu l-oqsma differenti, li hu meħtieġ għall-iżvilupp ta’ ekonomija ekoloġika u sostenibbli.

3.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma xprun għall-innovazzjoni u t-tkabbir u jħejju għat-tranżizzjoniiet diġitali u ekoloġiċi u għal professjonijiet ferm mitluba

Ir-rispons tal-VET għall-bidliet strutturali jista’ jissaħħaħ permezz ta’ approċċ aktar proattiv li jorbot il-VET b’mod aktar strateġiku ma’ strateġiji ekonomiċi li jħarsu ’l quddiem kif ukoll ma’ ekosistemi intraprenditorjali u ta’ innovazzjoni. Dan mhuwiex biss mod kif wieħed jirreaġixxi għall-bidliet li diġà qegħdin iseħħu iżda wkoll wieħed kif jiġu kokreati tranżizzjonijiet ekonomiċi u tas-soċjetà — b’mod partikolari fil-kuntest attwali ta’ rkurpu, ta’ fokalizzazzjoni fuq l-ekosistemi industrijali strateġiċi (saħħa, farmaċewtiċi u oħrajn) u ta’ ekonomija effiċjenti fir-riżorsi, ħielsa mis-sustanzi tossiċi, ċirkolari, newtrali għall-klima u diġitali. Dan għandu l-potenzjal li jgħin biex il-kurrikuli tal-VET jiġu addattati f’inqas ħin.

Jenħtieġ li l-Istati Membri jissoktaw jimplimentaw approċċi ta’ eċċellenza tal-VET li jrawmu l-integrazzjoni tal-VET fl-ekosistemi tal-ħiliet, fl-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti, fl-Istrateġiji Nazzjonali tal-Ħiliet, fis-sistemi ta’ innovazzjoni, fl-istrateġiji tal-ekonomija ċirkolari, fl-inizjattivi ta’ renovazzjoni jew fil-Pjanijiet Nazzjonali għall-Enerġija u l-Klima. L-iżvilupp tal-VET f’livelli ta’ kwalifiki ogħla u l-appoġġ għall-intraprenditorija u n-negozji ġodda huma elementi importanti tar-rispons meħtieġ. Jenħtieġ li dan ikun akkumpanjat minn miżuri ta’ politika strutturali komplementari li jistgħu jgħinu biex l-ambjenti tan-negozju jsiru aktar attraenti u biex jitrawwem l-investiment u t-tixrid tal-innovazzjoni. Iċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali konnessi permezz ta’ qafas Ewropew transnazzjonali jistgħu jkunu għodda effettiva biex jiġi xprunat l-iżvilupp tal-ħiliet biex titrawwem it-tranżizzjoni minn setturi li sejrin lura għal setturi ġodda li qed jikbru u biex jiġu integrati ħiliet ekoloġiċi u diġitali (eż. il-bini fuq il-Qafas Ewropew ta’ Kompetenza Diġitali għaċ-Ċittadini u fuq il-Qafas Ewropew ta’ Kompetenza Elettronika għall-professjonisti tal-ICT) f’kuntest vokazzjonali.

L-ekoloġizzazzjoni tas-settur tal-VET titlob l-ewwel u qabel kollox l-ekoloġizzazzjoni tal-programmi, tal-kurrikuli u tal-kontenut tal-VET, kif ukoll it-tmexxija tal-istituzzjonijiet tal-VET b’attenzjoni speċjali mogħtija lill-impronta ambjentali. Dan jirrikjedi li jingħata appoġġ lill-istituzzjonijiet tal-VET sabiex dawn jaddattaw il-programmi tagħhom u jiżguraw li jaqblu mal-bżonnijiet tal-kumpaniji li jkunu jinsabu quddiem nett fit-twettiq tal-għanijiet ambjentali u sabiex jiżguraw li l-infrastruttura u t-teknoloġija jkunu allinjati ma’ rekwiżiti ta’ sostenibbiltà u għaldaqstant jikkontribwixxu wkoll għall-implimentazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli, pereżempju billi jiġu pprovduti l-ħiliet meħtieġa għall-Mewġa ta’ Rinovazzjoni u għat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u sostenibbli. Barra minn hekk, kif muri wkoll mill-kriżi tal-COVID-19, l-istituzzjonijiet tal-VET jeħtieġ iħaddnu d-diġitalizzazzjoni u jkollhom strateġija diġitali ċara li tindirizza dimensjonijiet diversi: il-forniment tal-kontenut tal-apprendiment diġitali, l-approċċi pedagoġiċi fl-apprendiment diġitali, kif ukoll użu aħjar tad-data għas-segwitu tal-progress tal-istudenti, għall-iżvilupp ta’ approċċi personalizzati u tat-tbassir tal-ħiliet.

4.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma attraenti u msejsa fuq forniment modern u diġitalizzat tat-taħriġ/tal-ħiliet

Il-VET jipprovdu prospetti ta’ impjieg tajbin ħafna fi professjonijiet ferm mitluba fis-suq tax-xogħol, iżda xorta għadhom iħabbtu wiċċhom ma’ sfida minħabba li ma tantx jiġbdu studenti u kumpaniji fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri. Dan ifisser li jinħtieġu aktar sforzi sabiex tiżdied l-attraenza tal-VET permezz tal-innovazzjoni u tal-modernizzazzjoni tal-VET, b’mod partikolari f’termini ta’ ambjenti, għodod u pedagoġiji ġodda ta’ apprendiment, b’enfasi speċjali fuq id-diġitalizzazzjoni. Is-simulaturi bbażati fuq l-ICT, l-għodod ta’ realtà virtwali u awmentata għandhom il-potenzjal jimmodernizzaw u jinnovaw il-forniment tal-VET b’mod sinifikanti, iżidu l-effiċjenza u l-aċċessibbiltà tagħhom meta mqabbel ma’ tagħmir fiżiku għoli. Dan jista’ jkun partikolarment ta’ benefiċċju għall-kumpaniji żgħar u għall-apprendistati organizzati f’kumpaniji ta’daqs żgħir u medju.

Jistgħu jinkisbu tipi ġodda ta’ ħiliet permezz ta’ tagħlim kollaborattiv, apprendiment interdixxiplinari u msejjes fuq proġetti. Lat ieħor li jiġbed lin-nies huwa l-permeabbiltà: jenħtieġ li s-sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ jippermettu rotot vertikali u orizzontali bejn il-VET, l-edukazzjoni skolastika ġenerali, l-edukazzjoni għolja u l-edukazzjoni għall-adulti. Jenħtieġ li l-programmi ta’ VET ogħla jiġu estiżi aktar biex jappoġġaw ħtiġijiet akbar għal ħiliet vokazzjonali avvanzati. Is-servizzi ta’ gwida ta’ kwalità għolja għandhom il-potenzjal li jżidu wkoll l-attraenza tal-VET.

L-internazzjonalizzazzjoni, il-mobbiltà transnazzjonali, inkluż il-kompetizzjonijiet tal-ħiliet virtwali 35 , ir-rabtiet sodi mas-setturi l-oħrajn tal-edukazzjoni u t-taħriġ, l-atturi tar-riċerka u tas-suq tax-xogħol huma essenzjali biex jinnovaw kif jitfasslu u jiġu pprovduti l-VET.

Kwalità aħjar tal-VET se tkun possibbli biss permezz ta’ għalliema u ta’ nies li jħarrġu li huma mħarrġa sew u li huma motivati. Il-persunal fil-VET jeħtieġ li jkun appoġġat fl-iżvilupp tal-ħiliet u fil-forniment ta’ għodod biex jiksbu l-ħiliet u l-għarfien meħtieġa biex isiru midħla sew tat-teknoloġiji l-ġodda, biex jaħdmu f’ambjenti multikulturali u biex jifhmu l-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol li qed jinbidlu. Il-motivazzjoni, il-progress fil-karriera u l-benesseri tal-għalliema u ta’ min iħarreġ fil-VET huma kruċjali biex jiġbdu aktar lin-nies li jagħmlu dan ix-xogħol. L-hekk imsejħa għalliema ibridi — tip ta’ persunal li jaħdem parti mill-ħin f’kumpanija u parti mill-ħin bħala għalliema fi skola vokazzjonali — għandhom il-potenzjal jikkontribwixxu għal arranġamenti ta’ kooperazzjoni aktar soda bejn l-iskejjel tal-VET u l-kumpaniji b’mod aktar strutturat u aktar ta’ spiss. L-għalliema ibridi jistgħu jwasslu għall-innovazzjoni meħtieġa fl-ambitu tal-iskejjel u jistgħu jindirizzaw l-iskarsezza dejjem akbar kif ukoll it-tixjiħ demografiku tal-għalliema vokazzjonali. Il-kunċett jipprovdi perspettivi interessanti għall-karriera tal-individwi u jipprovdi benefiċċji kemm għall-iskejjel kif ukoll għall-kumpaniji, fost oħrajn billi jinqasmu l-kostijiet tal-paga.

5.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jippromwovu opportunitajiet indaqs

VET ta’ kwalità tajba jikkontribwixxu wkoll għall-inklużjoni tal-gruppi vulnerabbli. Dan ifisser li jeħtieġ li tiġi żgurata aċċessibbiltà wiesgħa u li jitneħħa kwalunkwe xkiel għas-sehem, inkluż għall-persuni b’diżabbiltà, għall-adulti b’livell baxx ta’ ħiliet, għall-minoranzi etniċi u razzjali, inkluż ir-Roma u għall-persuni li ġejjin minn kuntest ta’ migrazzjoni. Dan jista’ jgħin ukoll biex jiġi indirizzat it-tħassib dwar l-ekwità għall-aċċess tal-għodod ta’ apprendiment diġitali, tal-konnessjoni tal-internet u tal-apparat tal-IT tul il-kriżi tal-COVID-19. Il-miżuri mmirati u l-formati flessibbli tat-taħriġ jistgħu jipprevjenu t-tluq bikri mill-VET u jipprovdu opportunitajiet għall-persuni li jabbandunaw l-istudju jew it-taħriġ biex jerġgħu jibdew il-VET mill-ġdid.

Hemm ukoll il-bżonn li jiġi indirizzat il-preġudizzju relatat mal-ġeneru billi jiġi promoss il-bilanċ bejn il-professjonijiet tradizzjonalment “maskili” u “femminili”, inkluż billi jitħeġġeġ is-sehem tan-nisa fit-taħriġ vokazzjonali għal dawk li ta’ spiss jitqiesu professjonijiet tradizzjonali “maskili” u s-sehem tal-irġiel fi professjonijiet “femminili”.

6.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jissejsu fuq kultura ta’ assigurazzjoni tal-kwalità (spjegata hawn fuq)

7.L-implimentazzjoni fil-livell nazzjonali

L-isħubiji sostenibbli bejn il-partijiet ikkonċernati kollha inkluż s-sħubijiet pubbliċi u privati huma essenzjali għal governanza effettiva fil-VET. L-Istati Membri huma mistiedna jagħmlu l-aħjar użu mill-għodod Ewropej eżistenti, bħall-Europass, il-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki (QEK) jew l-ESCO (il-Klassifikazzjoni Ewropea ta’ Ħiliet, Kompetenzi, Kwalifiki u Impjiegi) u jżidu kemm jista’ jkun s-sinerġiji fosthom bil-ħsieb ukoll li jippromwovu r-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ kwalifiki/diplomi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u l-eżiti ta’ perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż. Il-fondi u l-istrumenti tal-Unjoni Ewropea jissoktaw jiffukaw fuq il-ħiliet u jipprovdu opportunitajiet biex jiffinanzjaw riformi fit-taħriġ dwar l-edukazzjoni vokazzjonali. Sabiex ir-Rakkomandazzjoni tiġi implimentata b’mod aktar effettiv u effiċjenti, huwa propost li l-awtoritajiet nazzjonali responsabbli jiddefinixxu l-miżuri li għandhom jittieħdu għall-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni fil-livell nazzjonali fi żmien sena mill-adozzjoni tagħha billi jibnu fuq l-arranġamenti nazzjonali eżistenti rilevanti u fuq l-oqfsa finanzjarji eżistenti u jwettqu l-implimentazzjoni tagħhom.

Appoġġ fil-livell tal-UE

Il-proposta għandha l-għan li tikkonferma mill-ġdid ir-rwol ewlieni tal-Kumitat Konsultattiv tripartitiku dwar it-Taħriġ Vokazzjonali (AVCT) fil-governanza tal-UE dwar il-politika tal-VET, filwaqt li tappella wkoll għal metodu ta’ ħidma aktar strutturat abbażi ta’ programm kontinwu ta’ ħidma. Hija tappella wkoll għal kooperazzjoni akbar ma’ partijiet ikkonċernati ewlenin oħra bħar-rappreżentanti tal-istudenti u l-fornituri tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali.

Il-proposta ma twassal għal ebda bidla fl-istrutturi usa’ ta’ governanza fl-oqsma tal-ħiliet, tal-edukazzjoni u tat-taħriġ.

L-appoġġ tal-Kummissjoni Ewropea lill-Istati Membri fid-dawl tal-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni jista’ jiġi implimentat b’mod gradwali billi jissaħħaħ l-appoġġ għar-riformi strutturali għall-apprendistati permezz ta’ servizz ta’ appoġġ għall-apprendistati 36 u ta’ spinta ġdida għall-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati f’sinerġija mal-iskema ta’ Garanzija għaż-żgħażagħ kif ukoll permezz tat-tkabbir tas-servizzi ta’ appoġġ għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali flimkien mas-CEDEFOP. L-attivitajiet jistgħu jkopru firxa ta’ servizzi, li jinkludu l-apprendiment reċiproku, il-parir minn esperti, l-apprendiment komparattiv, ix-xogħol analitiku u l-bini ta’ kapaċità għall-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni.

Il-Pjattaformi ta’ Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali (CoVE) għandhom l-għan li jrawmu “konverġenza ’l fuq” ta’ eċċellenza fil-VET, li joperaw fuq żewġ livelli:

1.Nazzjonali: f’kuntest lokali partikolari, billi jinkorporaw iċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali fl-ekosistemi u raggruppamenti imprenditorjali lokali u ta’ innovazzjoni u jaġixxu bħala ċentri għad-diffużjoni tat-teknoloġija għall-SMEs li jinkludu l-għodda ta’ apprendiment diġitali (simulaturi bbażati fuq l-ICT, realtà virtwali u awmentata) biex jiġu konnessi fil-livell Ewropew.

2.Internazzjonali 37 : permezz tal-Pjattaformi taċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali biex jiġu stabbiliti punti ta’ referenza fuq livell dinji għat-taħriġ vokazzjonali billi jgħaqqdu l-CoVEs b’interess komuni f’setturi/negozji speċifiċi (eż. l-ajrunawtika, il-mobbiltà elettronika, it-teknoloġiji ekoloġiċi u ċirkolari, l-ICT, il-kura tas-saħħa, eċċ.) jew b’approċċi innovattivi (eż. soluzzjonijiet diġitali, intelliġenza artifiċjali) biex jiġu indirizzati l-isfidi tas-soċjetà (eż. it-tibdil fil-klima, it-tnaqqir u l-iskarzezza tar-riżorsi, it-tniġġis, it-twettiq tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli, l-integrazzjoni tal-migranti, it-titjib tal-ħiliet tal-persuni b’livelli baxxi ta’ kwalifiki, eċċ.).

Il-pjattaformi se jkunu miftuħa għall-pajjiżi b’sistemi ta’ eċċellenza vokazzjonali żviluppati sew, kif ukoll għal dawk fil-proċess ta’ żvilupp ta’ approċċi simili, bl-għan li jiġi sfruttat il-potenzjal sħiħ tal-istituzzjonijiet tal-VET biex ikollhom rwol proattiv fl-appoġġ għat-tkabbir, il-kompetittività u l-innovazzjoni. Il-Pjattaformi taċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali mhumiex maħsuba biex jibnu mix-xejn l-istituzzjonijiet u l-infrastruttura ġodda tal-VET. Minflok huma għandhom l-għan li jiġbru flimkien sett ta’ sħab lokali/reġjonali bħall-fornituri tal-VET inizjali u kontinwi, l-istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni terzjarja, inklużi l-universitajiet tax-xjenzi applikati u dawk politekniċi, l-istituzzjonijiet ta’ riċerka, il-parks tax-xjenza, il-kumpaniji, b’mod partikolari dawk mikro, żgħar u ta’ daqs meju, il-kmamar u l-assoċjazzjonijiet tan-negozju, is-sħab soċjali, il-kunsilli tal-ħiliet settorjali, l-assoċjazzjonijiet professjonali/settorjali, ir-raggruppamenti, l-awtoritajiet nazzjonali u reġjonali u l-aġenziji tal-iżvilupp, is-servizzi pubbliċi tal-impjiegi, eċċ.

L-għodda SELFIE awtoriflessjoni li tappoġġa l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni u t-taħriġ fl-użu tat-teknoloġiji diġitali għat-tagħlim u għall-apprendiment, jista’ jkollha rwol importanti. L-għodda tista’ tiġi żviluppata u mkabbra aktar biex tkopri l-kooperazzjoni ma’ min iħaddem fi skemi ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol. Il-qafas EQAVET hu addattat ukoll biex jinkludi l-kriterji/deskritturi ta’ kwalità għad-diġitalizzazzjoni tat-tagħlim u tal-apprendiment inkluż permezz tal-użu tal-għodda SELFIE. L-għodda tista’ tiġi żviluppata u mkabbra aktar biex tkopri l-kooperazzjoni ma’ min iħaddem fi skemi ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol. Il-qafas EQAVET hu addattat ukoll biex jinkludi l-kriterji/deskritturi ta’ kwalità għad-diġitalizzazzjoni tat-tagħlim u tal-apprendiment inkluż permezz tal-użu tal-għodda SELFIE.

Is-sistemi tal-VET Ewropej għandhom il-potenzjali li jistabbilixxi ruħhom bħala punt ta’ referenza globali għall-iżvilupp tal-ħiliet. Hemm għadd ta’ azzjonijiet li jridu jittieħdu fuq livell Ewropew li jistgħu jippromwovu t-tmexxija Ewropea f’suq ta’ taħriġ globali, bħall-appoġġ għall-internazzjonalizzazzjoni tas-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjoni, il-promozzjoni tal-kompetizzjonijiet tal-ħiliet jew l-organizzazzjoni ta’ kampanji ta’ komunikazzjoni li jżidu l-attraenza u d-dehra tal-VET.

Element innovattiv li jappoġġa l-eċċellenza u l-internazzjonalizzazzjoni tal-VET huwa l-kunċett ta’ Profili  Vokazzjonali Ewlenin Ewropej li jiddefinixxu parti mill-kontenut ta’ taħriġ komuni fuq livell Ewropew. Bħala parti mill-Pjattaforma Europass u kkumplimentata, fejn possibbli, bil-kontenut diġitali vokazzjonali; il-Profili għandhom il-potenzjal li jiffaċilitaw b’mod sinifikanti l-mobbiltà tal-istudenti u tal-ħaddiema, ir-rikonoxximent awtomatiku tal-kwalifiki tal-VET u tal-eżiti ta’ perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż u l-iżvilupp ta’ kurrikuli, kwalifiki u mikrokredenzjali konġunti tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali.

Bl-għan li tissaħħaħ id-dimensjoni Ewropea ta’ trasparenza u “bini tal-fiduċja” akbar, il-proposta tipproponi li tintroduċi rieżami bejn il-pari dwar l-arranġamenti għall-assigurazzjoni tal-kwalità fil-VET. L-enfasi fuq id-dimensjoni Ewropea hija estensjoni loġika ta’ attivitajiet ta’ suċċess li twettqu mill-adozzjoni tar-Rakkomandazzjoni tal-EQAVET fl-2009 ’l hawn u li għenu lill-maġġoranza tal-pajjiżi biex jiddefinixxu, jirrieżaminaw u jraqqmu s-sistemi tal-assigurazzjoni tal-kwalità tagħhom. Il-format u l-metodi ta’ ħidma ta’ din id-dimensjoni Ewropea msaħħa, immirati lejn it-tisħiħ tat-trasparenza u l-bini tal-fiduċja, permezz ta’ eżerċizzju ta’ rieżami bejn il-pari jeħtieġ li jiġi diskuss aktar mal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha.

Il-fornituri tal-VET u l-assoċjazzjonijiet tagħhom huma atturi kruċjali fl-implimentazzjoni tar-riformi fil-VET fil-livell nazzjonali u huma direttament rilevanti għall-implimentazzjoni tal-politiki u l-inizjattivi tal-UE. Dawn huma multiplikaturi, biex ixerrdu l-aġenda tal-politika tal-VET u l-prattiki tajbin skambjati fil-livell tal-UE, filwaqt li jipprovdu wkoll rispons u għarfien espert mill-perspettiva tal-livell bażiku tal-prattikanti, għall-proposti ta’ politika magħmula mill-Kummissjoni. Hemm bżonn li jissaħħaħ djalogu strutturat mal-fornituri tal-VET bil-ħsieb li tissaħħaħ il-kapaċità u r-rwol tagħhom fil-kooperazzjoni tal-VET fil-livell tal-UE.

Se jitħeġġeġ l-użu tal-fondi u tal-programmi tal-UE (bħan-Next Generation EU, (il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, ir-REACT-EU), il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, l-InvestEU, l-Erasmus+, l-Orizzont Ewropa, l-Interreg, l-Ewropa Diġitali, il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali) biex jappoġġaw it-twettiq tal-impenji li saru f’din il-proposta.

B’mod partikolari, il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza u r-REACT-EU proposti għandhom il-potenzjal itaffu l-impatti soċjo-ekonomiċi tat-tranżizzjoni u tal-pandemija tal-COVID-19. B’mod partikolari, jista’ jissaħħaħ l-appoġġ għall-apprendistati, għad-diġitalizzazzjoni tal-istituzzjonijiet tal-VET kif ukoll l-aċċelerazzjoni tar-riformi tal-VET li jappoġġaw l-implimentazzjoni bla ntoppi tal-programmi ta’ taħriġ mill-ġdid ta’ kwalità għal dawk li jaħdmu f’setturi li ntlaqtu bil-kbir mill-kriżi.

2020/0137 (NLE)

Proposta għal

RAKKOMANDAZZJONI TAL-KUNSILL

dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (VET) għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza

IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikoli 166 u 165 tiegħu,

Wara li kkunsidra l-proposta mill-Kummissjoni Ewropea,

Billi:

(1)Il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea 38 tirrikonoxxi l-edukazzjoni u l-aċċess għat-taħriġ vokazzjonali u kontinwu bħala dritt, l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti jipprevedu li sal-2030 39 ikun hemm aċċess ugwali għan-nisa u għall-irġiel kollha għall-edukazzjoni teknika, vokazzjonali u terzjarja kif ukoll għall-università bi prezz raġonevoli u ta’ kwalità, u żieda sostanzjali fin-numru ta’ żgħażagħ u adulti li jkollhom ħiliet rilevanti, inklużi ħiliet tekniċi u vokazzjonali, għall-impjieg, għall-impjiegi deċenti u għall-intraprenditorija.

(2)Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali 40 , li ġie pproklamat fis-17 ta’ Novembru 2017 jistabbilixxi għadd ta’ prinċipji li jappoġġaw swieq tax-xogħol u sistemi ta’ protezzjoni soċjali ġusti u li jiffunzjonaw sew, li jinkludu l-Prinċipju 1 dwar id-dritt għal edukazzjoni ta’ kwalità u inklużiva, għal taħriġ u apprendiment tul il-ħajja, u l-Prinċipju 4 dwar l-appoġġ attiv għall-impjieg.

(3)L-edukazzjoni vokazzjonali u s-sistemi ta’ taħriġ ta’ kwalità għolja u innovattivi jipprovdu lin-nies bil-ħiliet għal xogħol li jgħinuhom jaddattaw għat-trażizzjonijiet diġitali u ekonoloġiċi tewmin u jwettquhom, sabiex ikampaw mas-sitwazzjonijiet ta’ emerġenza u ma’ skossi ekonomiċi, filwaqt li jappoġġaw ukoll it-tkabbir ekonomiku u l-koeżjoni soċjali. Għaldaqstant jipprovdulhom ħiliet li jgħinuhom jiksbu l-impjiegi mitluba fis-suq tax-xogħol jew li joħolquhom.

(4)Kif stabbilit fl-Artikolu 145 tat-TFUE, politiki vokazzjonali sodi huma essenzjali wkoll biex jintlaħaq l-għan li tiġi promossa forza tax-xogħol b’ħiliet, imħarrġa u adattabbli u swieq tax-xogħol li jirreaġixxu f’waqthom għall-bidla ekonomika.

(5)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-“Patt Ekoloġiku Ewropew” 41 hi l-istrateġija l-ġdida tal-Ewropa għat-tkabbir li għandha l-għan tbiddel l-ekonomija u s-soċjetà tagħha u tqiegħedhom fi triq aktar sostenibbli. L-iskejjel, l-istituzzjonijiet tat-taħriġ u l-universitajiet jinsabu f’pożizzjoni tajba biex jinvolvu l-iskulari, il-ġenituri, in-negozji u l-komunità b’mod ġenerali fil-bidliet meħtieġa għal tranżizzjoni b’suċċess. Hemm bżonn ta’ ħiliet proattivi ta’ taħriġ mill-ġdid u ta’ titjib tal-ħiliet biex jaħsdu l-benefiċċji tat-tranżizzjoni ekoloġika.

(6)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar “Ewropa Soċjali b’Saħħitha għal Tranżizzjonijiet Ġusti” 42 tenfasizza l-ħtieġa li niffukaw fuq il-ħiliet, l-impjegabbiltà u l-kapital uman permezz ta’ Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza 43 , akkumpanjata minn proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Il-Komunikazzjoni tħabbar ukoll ħidma ulterjuri dwar iż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni u qafas ġdid ta’ kooperazzjoni fil-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ mal-Istati Membri.

(7)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar Strateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa  44 tappella għal azzjoni deċiżiva sabiex l-apprendiment tul il-ħajja jsir realtà għal kulħadd u jiġi ggarantit li l-edukazzjoni u t-taħriġ iżommu mal-pass tat-tranżizzjonijiet tewmin. Tappella wkoll sabiex l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għolja jipprovdu aktar xjentisti, inġiniera u tekniċi għas-suq tax-xogħol. Il-Pjan ta’ Azzjoni ġdid dwar l-Ekonomija Ċirkolari 45 u l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 46 jenfasizzaw ir-rwol kruċjali tal-ħiliet fit-tranżizzjoni lejn ekonomija ekoloġika u nadifa.

(8)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar Strateġija għall-SMEs għal Ewropa sostenibbli u diġitali 47 tenfasizza li d-disponibbiltà ta’ persunal b’ħiliet speċjalizzati jew ta’ maniġers b’esperjenza saret l-aktar problema importanti għal kwart mill-kumpanijia mikro, żgħar u ta’ daqs medju tal-UE (SMEs) 48 u li n-nuqqas ta’ impjegati b’ħiliet speċjalizzati hu l-akbar ostakolu għall-investiment il-ġdid mal-UE kollha 49 . L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma partikolarment rilevanti għall-SMEs biex jiżguraw li l-forza tax-xogħol tagħhom għandhom il-ħiliet meħtieġa.

(9)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar Strateġija dwar l-Unjoni ta’ Ugwaljanza: Strateġija dwar l-Ugwaljanza Bejn il-Ġeneri 2020-2025 50 tenfasizza l-importanza tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għan-nisa u għall-irġiel biex jiġi żgurat bilanċ bejn il-ġeneri fi professjonijiet li huma tradizzjonalment iddominati mill-irġiel jew min-nisa, biex tindirizza l-istereotipi tal-ġeneri. 

(10)Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-baġit tal-UE li jmexxi l-pjan ta’ rkupru għall-Ewropa 51 jistabbilixxi pjan ambizzjuż u innovattiv għall-irkupru Ewropew. Dan il-pjan huwa msejjes fuq is-solidarjetà u l-ġustizzja, u għandu l-għeruq tiegħu fil-prinċipji u l-valuri kondiviżi tal-Unjoni. Il-pjan jistipula kif l-ekonomija Ewropeja għandha titqajjem, kif tingħata spinta lit-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali, u kif tista’ ssir aktar ġusta, aktar reżiljenti u aktar sostenibbli għall-ġenerazzjonijiet futuri.

(11)Mill-2013 ’l hawn, l-iskema ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ 52 għenet liż-żgħażagħ jidħlu fis-suq tax-xogħol billi offritilhom offerta ta’ impjieg ta’ kwalità; edukazzjoni kontinwa, apprendistati jew traineeships fi żmien erba’ xhur minn mindu saru qiegħda jew li telqu mill-iskola. L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali kienu effettivi fit-tranżizzjoni bla ntoppi lejn is-suq tax-xogħol taż-żgħażagħ li kienu f’riskju li jiġu esklużi. Fil-ġejjieni, l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali attraenti u rilevanti għas-suq tax-xogħol, b’mod partikolari l-apprendistati jistgħu jkollhom rwol aktar b’saħħtu fl-iskema ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ sabiex jipprevjenu liż-żgħażagħ milli jisfaw qiegħda u jħejjuhom għall-opportunitajiet tal-ġejjieni tas-suq tax-xogħol, b’mod partikolari bħala parti mit-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali.

(12)Il-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) għandha l-għan li tiżgura rilevanza aħjar tas-suq tax-xogħol tas-sistema tal-edukazzjoni u t-taħriġ kif ukoll aċċess ugwali għal opportunitajiet ta’ apprendiment tul il-ħajja għal kulħadd, permezz ta’ perkorsi ta’ titjib tal-ħiliet u ta’ taħriġ mill-ġdid.

(13)Il-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi “Erasmus”: il-programm tal-Unjoni għall-edukazzjoni, it-taħriġ, iż-żgħażagħ u l-isport u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 1288/2013 jipprovdi li n-natura integrata tal-programm 2014–2020 li tkopri l-apprendiment fil-kuntesti kollha — formali, mhux formali u informali, u f’kull stadju tal-ħajja — jenħtieġ li tinżamm sabiex tagħti spinta lill-modi ta’ tagħlim flessibbli li jippermettu lill-individwi jiżviluppaw dawk il-kompetenzi li huma meħtieġa sabiex jiffaċċjaw l-isfidi tas-seklu wieħed u għoxrin.

(14)Din ir-Rakkomandazzjoni tibni fuq għadd ta’ inizjattivi fil-qasam tal-edukazzjoni, tat-taħriġ u tal-ħiliet li ġew żviluppati fuq livell Ewropew, kif miġbur fil-qosor fl-Anness I u se tikkontribwixxi għall-Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza, għall-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali, għaż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni u għall-qafas strateġiku għall-kooperazzjoni Ewropea fl-edukazzjoni u t-taħriġ.

(15)Din ir-Rakkomandazzjoni tissodisfa l-objettiv taż-żona Ewropea tal-Edukazzjoni li jiġi żviluppat spazju ġenwin ta’ apprendiment Ewropew fejn l-edukazzjoni u t-taħriġ ta’ kwalità għolja u inklussivi mhumiex imfixkla mill-fruntieri u li għandha l-għan li jteħħi x-xkiel għar-rikonoxximent tal-kwalifiki ta’ edukazzjoni għolja, ta’ tluq mill-iskola u tal-perjodi ta’ apprendiment barra minn pajjiż, u li taħdem lejn validazzjoni transfruntiera bla ntoppi tat-taħriġ u ta’ ċertifikati ta’ apprendiment tul il-ħajja.

(16)Imsejsa fuq il-prijoritajiet ta’ kooperazzjoni Ewropea msaħħa fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (il-proċess ta’ Copenhagen), li ġiet adottata bħala Riżoluzzjoni tal-Kunsill fid-19 ta’ Diċembru 2002 53 , l-objettivi ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali ta’ kwalità għolja u flessibbli, u ta’ mobbiltà transnazzjonali baqgħu fil-qalba tal-viżjoni globali għall-modernizzazzjoni tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali ddefiniti fl-2010 mill-Ministri inkarigati fil-Komunikazzjoni ta’ Bruges 54 .

(17)Fil-konklużjonijiet ta’ Riga tat-22 ta’ Ġunju 2015 55 , il-Ministri inkarigati mill-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali qablu dwar sett ta’ prijoritajiet li jappoġġaw il-kisba ta’ din il-viżjoni, kif integrat fir-Rapport Konġunt tal-Kunsill u tal-Kummissjoni tal-2015 dwar l-implimentazzjoni tal-qafas strateġiku għall-kooperazzjoni Ewropea fl-edukazzjoni u t-taħriġ (ET 2020) 56 u fl-Aġenda Ġdida għall-Ħiliet għall-Ewropa tal-2016 57 li tat imbuttatura qawwija oħra lill-politika tal-VET tal-Unjoni b’fokalizzazzjoni akbar fuq l-attraenza u l-kwalità.

(18)Ir-rakkomandazzjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-istabbiliment ta’ Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (“EQAVET ”) 58 stipulat qafas ta’ referenza li jappoġġa lill-Istati Membri fit-titjib tal-kwalità tas-sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali tagħhom u li jikkontribwixxi għal trasparenza akbar tal-iżviluppi ta’ politika fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali bejn l-Istati Membri. Tul l-għaxar snin tal-implimentazzjoni tiegħu, l-EQAVET stimula riformi fis-sistemi tal-assigurazzjoni tal-kwalità nazzjonali, iżda ma kkontribwiex b’mod sinifikanti għat-titjib tat-trasparenza tal-arranġamenti tal-assigurazzjoni tal-kwalità. Barra minn hekk, dan ġie applikat fil-biċċa l-kbira għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali inizjali fl-ambitu tal-iskejjel. Għalhekk jenħtieġ li l-qafas tal-EQAVET tal-2009 jiġi integrat f’din ir-Rakkomandazzjoni u li jinżdiedu elementi li jindirizzaw in-nuqqasijiet tal-implimentazzjoni tiegħu fir-rigward mal-kwalità tal-eżiti tal-apprendiment, maċ-ċertifikazzjoni u mal-valutazzjoni, mal-konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati, mar-rwol tal-għalliema u ta’ min iħarreġ, mal-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol u mal-flessibbiltà tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Sabiex jittejjeb l-apprendiment reċiproku, tissaħħaħ it-trasparenza u l-konsistenza tal-arranġamenti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità fil-forniment tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u tissaħħaħ il-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri tal-UE, jenħtieġ li jiġu introdotti rieżamijiet bejn il-pari fil-livell tal-UE ta’ assigurazzjoni tal-kwalità fil-livell tas-sistema.

(19)Ir-Rakkomandazzjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-istabbiliment ta’ Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (“ECVET”) 59 stabbilixxiet l-objettiv li ttejjeb ir-rikonoxximent, l-akkumulazzjoni u t-trasferiment tal-eżiti tal-apprendiment, li tappoġġa l-mobbiltà u l-apprendiment tul il-ħajja kif ukoll li tistabbilixxi sistema ta’ krediti tal-UE fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Tul l-għaxar snin tal-implimentazzjoni tagħha, l-ECVET ikkontribwiet b’mod ġenerali għall-iżvilupp ta’ esperjenza ta’ mobbiltà ta’ kwalità aħjar permezz tal-użu u tad-dokumentazzjoni ta’ unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment. Madankollu, il-kunċett tal-punti tal-ECVET b’mod ġenerali, ma ġiex applikat u l-ECVET ma wasslitx għall-iżvilupp ta’ sistema Ewropea ta’ krediti fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Għalhekk, jenħtieġ li din ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tinkludi l-prinċipji ewlenin tal-ECVET (eż. unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment) marbuta mal-flessibbiltà. L-għodod tal-ECVET (eż. ftehim ta’ apprendiment u memorandum ta’ qbil) li jappoġġaw il-mobbiltà ta’ studenti vokazzjonali, għandhom jiġu żviluppati aktar fil-qafas ta’ strumenti oħra tal-UE bħal dawk appoġġati mill-programm Erasmus+. Is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti tista’ tiġi applikata għall-kwalifiki vokazzjonali fil-livell postsekondarju u dak terzjarju, kif diġà qed isir.

(20)Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2018 dwar Qafas Ewropew għal Apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi 60 tidentifika 14 il-kriterju kruċjali li jenħtieġ li l-Istati Membri u l-partijiet kkonċernati jużaw biex jiżviluppaw apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi filwaqt li jiġi żgurat kemm l-iżvilupp tal-ħiliet marbuta max-xogħol kif ukoll l-iżvilupp personali tal-apprendisti.

(21)Il-monitoraġġ tas-Cedefop tal-prijoritajiet miftehma fil-konklużjonijiet ta’ Riga tat-22 ta’ Ġunju 2015 juri għadd ta’ oqsma fejn il-pajjiżi mxew ’l quddiem fir-rigward tal-aġenda ta’ modernizzazzjoni tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, b’mod partikolari b’rabta mal-apprendistati u mal-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol, mal-assigurazzjoni tal-kwalità, mat-twaqqif ta’ mekkaniżmi ta’ antiċipazzjoni tal-ħiliet u ta’ korpi konsultattivi li jinvolvu s-sħab soċjali, maż-żieda tal-permeabbiltà u tal-flessibbiltà u dan l-aħħar saret enfasi akbar fuq il-ħiliet diġitali. Madankollu, fid-dawl tat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali hemm il-ħtieġa li tiġi estiża u mtejba b’mod sinifikanti l-offerta ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali kontinwi għaż-żgħażagħ u għall-adulti, filwaqt li tiżdied ukoll l-attraenza u l-kwalità tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali inizjali.

(22)Bosta pajjiżi għandhom inizjattivi stabbiliti li jippromwovu l-eċċellenza fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u li jżewwġu aħjar il-VET mal-innovazzjoni u mal-ekosistemi tal-ħiliet. Imsejsa fuq dawn l-eżempji, il-kunċett ta’ Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali qiegħed jitmexxa b’suċċess bil-ħsieb li jsiru punti ta’ referenza fuq livell dinji għat-taħriġ f’oqsma speċifiċi kemm għat-taħriġ inizjali kif ukoll għat-titjib tal-ħiliet u ta’ taħriġ mill-ġdid kontinwu.

(23)Fl-Opinjoni tiegħu dwar il-Ġejjieni tal-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali 61 ,, adottata f’Diċembru 2018, il-Kumitat Konsultattiv dwar it-Taħriġ Vokazzjonali (“ACVT”) stabbilixxa l-viżjoni għal edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali eċċellenti, inklużi u tul il-ħajja, li jissodisfaw ir-rekwiżiti tal-ġejjieni ġenerati minn bidliet ekonomiċi, teknoloġiċi u tas-soċjetà. Din l-Opinjoni stiednet lill-Kummissjoni biex tħejji proposta biex tissimplifika u tikkonsolida l-qafas ta’ politika tal-UE għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, il-governanza u l-istrumenti eżistenti tagħha fis-sura ta’ Rakkomandazzjoni ġenerali tal-Kunsill.

(24)Għall-finijiet ta’ din ir-Rakkomandazzjoni, l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għandhom jinftiehmu bħala l-edukazzjoni u t-taħriġ bl-għan li ż-żgħażagħ u l-adulti jingħataw l-għarfien, in-know-how, il-ħiliet u/jew il-kompetenzi meħtieġa fi professjonijiet partikolari jew b’mod aktar ġenerali fis-suq tax-xogħol u dawn jistgħu jiġu pprovduti f’ambjenti formali u mhux formali, fil-livelli kollha tal-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki, inkluż il-livell terzjarju.

(25)Minħabba n-natura mhux vinkolanti tagħha, din ir-Rakkomandazzjoni tirrispetta l-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità u jenħtieġ li tiġi implimentata f’konformità mal-liġi Ewropea u mal-liġi u l-prattika nazzjonali. B’mod partikolari, din ir-Rakkomandazzjoni hi mingħajr preġudizzju għad-Direttiva 2005/36/KE 62 kif emendata bid-Direttiva 2013/55/KE 63 dwar ir-rikonoxximent ta’ kwalifiki professjonali u r-reġim ta’ rikonoxximent awtomatiku previsti fiha.

B’DAN JIRRAKKOMANDA LI L-ISTATI MEMBRI:

(a)jaħdmu lejn l-implimentazzjoni ta’ politika ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali tal-Unjoni li:

–jgħammru liż-żgħażagħ u lill-adulti bil-ħiliet biex jirnexxu fis-suq tax-xogħol u fis-soċjetà li qed jevolvu u jimmaniġġjaw l-irkupru u t-tranżizzjonijiet ġusti għall-ekonomija ekoloġika u diġitali fi żminijiet ta’ tibdil demografiku u tul iċ-ċikli ekonomiċi kollha,

–jiżguraw inklużività u opportunitajiet indaqs u jikkontribwixxu għall-kisba ta’ reżiljenza, ġustizzja soċjali u prosperità u

–jistabbilixxu l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali Ewropej bħala punt ta’ referenza globali għall-iżvilupp tal-ħiliet;

(b)jiskjeraw azzjonijiet u investimenti għall-implimentazzjoni ta’ din il-politika, f’konformità mal-prinċipji definiti hawn isfel fil-punti 1 sa 23 u

(c)jaħdmu sabiex sal-2025 jiksbu l-objettivi li ġejjin li huma parti mill-oqfsa rilevanti ta’ monitoraġġ Ewropej, inkluż fil-qasam tal-edukazzjoni u t-taħriġ u fil-politiki soċjali u tal-impjieg:

·jenħtieġ li s-sehem ta’ gradwati impjegati jkun ta’ mill-inqas 82 % 64 ;

·60 % tal-gradwati reċenti mill-VET jibbenefikaw minn esponiment għal apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol tul l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali tagħhom 65 . Dan l-objettiv jirreferi għal kull għamla ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol u għaldaqstant se jikkontibwixxi għal żieda fl-opportunitajiet tal-apprendistati li jistgħu jiġu appoġġati mill-iskema ta’ Garanzija għaż-żgħażagħ;

·8 % tal-istudenti fil-VET jibbenefikaw minn mobbiltà għal apprendiment barra mill-pajjiż 66 .

L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali joffru l-flessibbiltà meħtieġa biex jaddattaw għall-bidliet tas-suq tax-xogħol

1.Il-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali joffru taħlita bbilanċjata ta’ ħiliet vokazzjonali u tekniċi allinjati sew mal-impjiegi u mal-metodi ta’ ħidma li qed jevolvu b’mod kostanti u kompetenzi ewlenin 67 , li jinkludu ħiliet bażiċi sodi, diġitali, trasversali, ekoloġiċi u ħiliet oħra għall-ħajja li jipprovdu pedamenti sodi għar-reżiljenza, għall-impjegabbiltà tul il-ħajja, għall-inklużjoni soċjali, għaċ-ċittadinanza attiva u għall-iżvilupp personali;

2.Il-kurrikuli, l-offerti tal-programmi u l-kwalifiki tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jiġu aġġornati kontinwament bl-użu ta’ informazzjoni b’saħħitha dwar il-ħiliet (jiġifieri sistemi ta’ stħarriġ dwar is-sitwazzjoni tal-gradwati, mekkaniżmi ta’ antiċipazzjoni tal-ħiliet, inkluż fil-livelli settorjali u reġjonali);

3.Il-fornituri tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għandhom livell xieraq ta’ awtonomija, flessibbiltà, appoġġ u finanzjament biex jadattaw malajr l-offerta ta’ taħriġ tagħhom għall-ħtiġijiet b’rabta mal-ħiliet li jinbidlu, mat-tranżizzjoni ekoloġiċi u diġitali u maċ-ċikli ekonomiċi;

4.Il-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali fil-livelli kollha jinkludu komponenti ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol li jissoktaw jespandu wkoll għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali kontinwi; l-iskemi ta’ apprendistati 68 huma żviluppati aktar, biex itejbu l-offerti tal-iskema ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ 69 , u huma kumplimentati bl-appoġġ xieraq 70 u bil-miżuri biex tiġi stabbilita l-offerta tal-apprendistati, u jiġu indirizzati l-isfidi speċifiċi ta’ kumpaniji żgħar;

Il-flessibbiltà u l-opportunitajiet ta’ progressjoni jinsabu fil-qalba tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali

5.Il-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma personalizzati u ffukati fuq l-istudenti, joffru aċċess għall-apprendiment wiċċ imb wiċċ, diġitali jew taħlita tat-tnejn, b’perkorsi flessibbli u modulari li jirrikonoxxu l-eżiti ta’ apprendiment mhux formali u informali, u jiftħu t-triq għall-progress fil-karriera u fl-apprendiment; il-programmi ta’ taħriġ vokazzjonali kontinwu huma ddisinjati biex ikunu jistgħu jiġu addattati malajr għall-ħtiġijiet tas-settur, tan-negozju jew għat-titjib tal-ħiliet u ta’ taħriġ mill-ġdid tal-individwu;

6.Il-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jissejsu fuq moduli jew unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment u jeżistu mekkaniżmi ta’ validazzjoni li jippermettu t-trasferiment, ir-rikonoxximent u l-akkumulazzjoni ta’ eżiti tal-apprendiment tal-individwi bl-għan li jiksbu kwalifika, kwalifika parzjali, jew mikrokredenzjal, kif rilevanti 71 ;

L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma xprun għall-innovazzjoni u t-tkabbir u jħejju għal tranżizzjonijiet diġitali u ekoloġiċi u għal professjonijiet ferm mitluba

7.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jkunu reżiljenti billi jiġu integrati fi strateġiji ekonomiċi, industrijali u ta’ innovazzjoni, inklużi dawk marbuta mat-tranżizzjonijiet ta’ rkupru, ekoloġiċi u diġitali. Għaldaqstant, jeħtieġ li tiġi estiża b’mod sinifikanti l-offerta ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali kontinwi billi titrawwem il-kisba ta’ ħiliet intraprenditorjali, diġitali u ekoloġiċi kif meħtieġa mid-domanda;

8.Iċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali jaġixxu bħala katalizzaturi għall-investiment tan-negozju lokali, jappoġġaw it-tranżizzjonijiet ta’ rkupru, ekoloġiċi u diġitali, l-innovazzjoni Ewropea u reġjonali u l-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti, l-iżvilupp ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali f’livelli ta’ kwalifiki ogħla (livelli 5 sa 8 tal-QEK) u jipprovdu servizzi innovattivi bħal raggruppamenti u inkubaturi tan-negozju għal negozji ġodda, u bħal innovazzjoni teknoloġika għall-SMEs, u jipprovdu wkoll soluzzjonijiet innovattivi ta’ taħriġ mill-ġdid għall-ħaddiema fir-riskju li jisfaw qiegħda;

9.L-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għandhom aċċess għal infrastruttura tal-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku, għandhom strateġiji ta’ diġitalizzazzjoni 72  stabbiliti u jinkorporaw is-sostenibbiltà ambjentali u soċjali fil-programmi u fil-ġestjoni organizattiva tagħhom, u b’hekk jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU;

L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma għażla attraenti msejsa fuq forniment modern u diġitalizzat tat-taħriġ/tal-ħiliet

10.Il-programmi ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali ogħla fil-livelli 5 sa 8 tal-QEK huma żviluppati aktar biex jappoġġaw ħtiġijiet dejjem akbar għal ħiliet vokazzjonali ogħla;

11.L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali huma parti mill-kontinwazzjoni tal-apprendiment tul il-ħajja u twaqqfu perkorsi flessibbli u permeabbli kemm bejn l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali inizjali kif ukoll dak kontinwu, l-edukazzjoni ġenerali u l-edukazzjoni għolja;

12.Il-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jitwasslu permezz ta’ taħlita xierqa ta’ ambjenti ta’ apprendiment miftuħa, diġitali u parteċipattivi, li jinkludu l-postijiet tax-xogħol li jħeġġu l-apprendiment u huma appoġġati minn infrastruttura, tagħmir u teknoloġija tal-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku kif ukoll aċċessibbli, u minn pedagoġiji u għodod versatili, b’mod partikolari s-simulaturi bbażati fuq l-ICT, ir-realtà virtwali u awmentata li jżidu l-aċċessibbiltà u l-effiċjenza tal-għoti ta’ taħriġ, inkluż għall-intrapriżi żgħar 73 ;

13.L-għalliema, min iħarreġ u l-maniġers fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali iwettqu attivitajiet ta’ żvilupp professjonali inizjali u kontinwu sabiex: joffru taħriġ ta’ kwalità għolja; irawmu l-ħiliet tekniċi u diġitali u metodi ta’ taħriġ innovattivi effettivi; jaħdmu ma’ għodda ta’ apprendiment diġitali, kif ukoll f’ambjenti differenti u multikulturali. Il-perkorsi tal-karriera tagħhom isiru aktar attraenti permezz ta’ approċċi ta’ reklutaġġ usa’, eż. għalliema/ħarrieġa ibridi 74 , kif ukoll permezz ta’ kooperazzjoni msaħħa bejn l-għalliema/ħarrieġa vokazzjonali u l-kumpaniji;

14.L-istrateġiji ta’ internazzjonalizzazzjoni jappoġġaw approċċ strateġiku għall-kooperazzjoni internazzjonali fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, kif ukoll fir-reġjuni tal-fruntieri tal-UE; tali strateġiji jippromwovu prassi nazzjonali ta’ suċċess mad-dinja kollha kif ukoll sehem f’kompetizzjonijiet għall-ħiliet internazzjonali;

15.Ġew stabbiliti opportunitajiet għall-mobbiltà tal-apprendiment ta’ studenti u persunal vokazzjonali, li jinkludu l-mobbiltà virtwali, il-mobbiltà fit-tul u l-mobbiltà lejn pajjiżi terzi, li huma faċilitati bl-użu u r-rikonoxximent ta’ unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment u ta’ għodod Ewropej rilevanti 75 ;

16.Is-servizzi ta’ gwida tul il-ħajja ta’ kwalità għolja, jagħmlu użu sħiħ mis-servizzi diġitali u jiżguraw li tingħata informazzjoni ċara u faċli lill-utent dwar l-opportunitajiet ta’ apprendiment u ta’ karriera, u dwar l-opportunitajiet ta’ validazzjoni fl-UE kollha;

L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jippromwovu opportunitajiet indaqs

17.Il-programmi tal-VET huma inklużivi għall-gruppi vulnerabbli li jinkludu l-persuni b’diżabbiltà, l-adulti b’livell baxx ta’ skola/ħiliet, il-minoranzi etniċi u razzjali, il-persuni li ġejjin minn kuntest ta’ migrazzjoni u l-persuni li għandhom inqas opportunitajiet minħabba l-pożizzjoni ġeografika mbiegħda; Il-miżuri mmirati u l-formati flessibbli tat-taħriġ jipprevjenu t-tluq bikri mill-edukazzjoni u t-taħriġ u jappoġġaw it-tranżizzjoni mill-iskola għax-xogħol;

18.Il-programmi tal-VET huma aċċessibbli permezz ta’ pjattaformi ta’ apprendiment diġitali, appoġġati minn għodod, apparati u konnessjoni tal-internet, b’mod partikolari għall-gruppi vulnerabbli u għall-persuni li jgħixu f’żoni rurali jew imbiegħda;

19.Il-miżuri mmirati jippromwovu l-bilanċ bejn il-ġeneri fi professjonijiet “maskili” jew “femminili” u jindirizzaw stereotipi relatati mal-ġeneru u tipi oħra ta’ stereotipi;

L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jissejsu fuq kultura ta’ assigurazzjoni tal-kwalità

20.Il-Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità (il-Qafas tal-EQAVET) kif deskritt fl-Anness II huwa integrat fis-sistemi nazzjonali ta’ assigurazzjoni tal-kwalità, kemm għall-edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali inizjali kif ukoll għal dawk kontinwi; huwa jkopri l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali fl-ambjenti kollha tal-apprendiment (pereżempju l-forniment fl-ambitu tal-iskejjel u l-apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol, inklużi skemi ta’ apprendistati) u t-tipi kollha ta’ apprendiment (wiċċ imb wiċċ, diġitali jew taħlita tat-tnejn), mogħtija kemm mill-fornituri pubbliċi kif ukoll minn dawk privati u mirfuda minn sett ta’ indikaturi komuni għall-assigurazzjoni tal-kwalità fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali applikati kemm fil-livell tas-sistema kif ukoll f’dak tal-fornitur, kif imniżżel fl-Anness II;

21.Punt Nazzjonali ta’ Referenza ta’ Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali jissokta jiġbor flimkien il-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha fil-livelli nazzjonali u reġjonali biex:

–jittieħdu inizjattivi konkreti favur implimentazzjoni u żvilupp aħjar tal-Qafas tal-EQAVET,

–jiġu infurmati u mobilizzati firxa wiesgħa ta’ partijiet ikkonċernati li jinkludu ċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali, biex jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-qafas tal-EQAVET ,

–tiġi appoġġata awtoevalwazzjoni bħala mezz komplementari u effettiv għall-assigurazzjoni ta’ kwalità li tippermetti li jitkejjel is-suċċess u l-identifikazzjoni ta’ oqsma fejn jinħtieġ titjib, inkluż fir-rigward tal-prontezza diġitali tas-sistemi u tal-istituzzjonijiet tal-VET

–ikun hemm sehem attiv fin-netwerk Ewropew għall-assigurazzjoni tal-kwalità fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali,

–tiġi pprovduta deskrizzjoni aġġornata tal-arranġamenti nazzjonali ta’ assigurazzjoni tal-kwalità abbażi tal-Qafas tal-EQAVET,

–ikun hemm involviment f’rieżamijiet bejn il-pari 76 fil-livell tal-UE tal-assigurazzjoni tal-kwalità biex jitjiebu t-trasparenza u l-konsistenza tal-arranġamenti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità, u biex tissaħħaħ il-fiduċja bejn l-Istati Membri;

L-implimentazzjoni fil-livell nazzjonali

Huwa rrakkomandat li l-Istati Membri jieħdu azzjonijiet għall-implimentazzjoni ta’ din il-politika fil-livell nazzjonali, flimkien mas-sħab soċjali u mal-partijiet ikkonċernati rilevanti l-oħra. Meta jagħmlu dan, jenħtieġ li:

22.Jiżguraw sħubiji pubbliċi-privati sostenibbli għall-governanza tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. Jinvolvu s-sħab soċjali u l-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inklużi l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, l-industriji u n-negozji ta’ kull daqs, is-servizzi pubbliċi u privati tal-impjiegi, il-korpi intermedjarji bħall-kmamar tal-industrija, tal-kummerċ u tal-artiġjanat, il-koordinaturi nazzjonali għall-Garanzija għaż-żgħażagħ, l-FSE u inizjattivi oħrajn tal-UE, is-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni, iċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali, ir-raggruppamenti, l-organizzazzjonijiet tal-istudenti u tal-ġenituri, kif ukoll l-awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali. Jippromwovu sħubijiet bħal dawn fil-livell reġjonali u f’dak settorjali;

23.Jagħmlu l-aħjar użu mill-għodda ta’ trasparenza Ewropej bħall-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki, is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti (ECTS), l-Europass u l-Klassifikazzjoni Ewropea ta’ Ħiliet, Kompetenzi, Kwalifiki u Impjiegi (ESCO), jiffaċilitaw ir-rikonoxximent reċiproku awtomatiku tal- kwalifiki sħaħ jew parzjali, tal-mikrokredenzjali u tal-eżiti tal-perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż 77 , jippermettu lill-istudenti jużaw id-diversi aspetti tal-Europass (eż. jirreġistraw l-esperjenza, il-ħiliet u l-kwalifiki tagħhom fuq profil online li jgħinhom ifittxu karriera, jiksbu kredenzjali ffirmati diġitalment, u jirċievu pariri u jfittxu għal opportunitajiet ta’ apprendiment u ta’ impjiegi, għal kwalifiki, għal validazzjoni, għal rikonoxximent, eċċ.);

24.Jagħmlu l-aħjar użu tal-fondi u tal-istrumenti tal-Unjoni Ewropea li jappoġġaw riformi u/jew investimenti fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, inkluż dwar id-diġitalizzazzjoni u s-sostenibbiltà ambjentali, bħan-Next Generation UE, (il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, ir-REACT-EU), il-Fond Soċjali Ewropew+, l-SURE, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, l-InvestEU, l-Erasmus+, l-Orizzont Ewropa, l-Interreg, l-Ewropa Diġitali, il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond għall-Modernizzazzjoni; jistimulaw aktar investimenti fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali kemm mis-setturi pubbliċi kif ukoll minn dawk privati;

25.Jiddefinixxu l-miżuri li għandhom jittieħdu għall-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni fuq livell nazzjonali fi żmien sena mill-adozzjoni tagħha u jsegwu l-implimentazzjoni tagħha, inkluż permezz ta’ allokazzjonijiet ta’ riżorsi nazzjonali xierqa u b’enfasi qawwija fuq l-integrazzjoni tad-diġitalizzazzjoni u tas-sostenibbiltà ambjentali mas-settur kollu tal-VET.

B’DAN JILQA’ L-INTENZJONI TAL-KUMMISSJONI LI:

timplimenta l-politika tal-Unjoni dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, billi tappoġġa l-azzjoni tal-Istati Membri, inkluż billi:

26.Tiżgura governanza effettiva tal-politika tal-UE għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali permezz tal-Kumitat Konsultattiv tripartitiku dwar l-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali, abbażi ta’ programm ta’ ħidma kontinwu u f’kooperazzjoni mad-Diretturi Ġenerali għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali 78 , mar-rappreżentanti tal-istudenti u mal-fornituri tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali;

27.Tiżgura li l-politika tal-UE għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali tiġi riflessa bis-sħiħ fit-tmexxija tal-Pjan ta’ Rkupru Ewropew, il-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-Istrateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa u tkun parti mill-Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza, il-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali, il-qafas Ewropew globali għall-kooperazzjoni fl-edukazzjoni u t-taħriġ u ż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni;

28.Issaħħaħ l-appoġġ għal riformi strutturali tal-apprendistati permezz tas-servizz ta’ appoġġ għall-apprendistat u ta’ spinta ġdida għall-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati f’sinerġija mal-iskema ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ; Tespandi s-servizzi ta’ appoġġ gradwalment għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali f’kooperazzjoni mas-CEDEFOP;

29.Tappoġġa l-għan gradwalment biex jiġu stabbiliti u żviluppati 50 Pjattaforma Ewropea ta’ Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali u tesplora l-Profili Vokazzjonali Ewlenin Ewropej, bħala parti mill-pjattaforma Ewropea u meta possibbli jkunu kkumplimentati b’kontenut diġitali vokazzjonali, bil-ħsieb li jiġu ffaċilitati l-mobbiltà tal-istudenti u tal-ħaddiema, ir-rikonoxximent awtomatiku tal-kwalifiki, u l-iżvilupp ta’ kurrikuli, kwalifiki u mikrokredenzjali konġunti tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali; 

30.Tappoġġa d-diġitalizzazzjoni kwalitattiva u effettiva tal-forniment tal-VET għall-apprendiment fl-iskejjel u fil-post tax-xogħol billi tippromwovi l-użu tal-oqfsa ta’ kompetenza Ewropej u tal-għodod ta’ awtovalutazzjoni, bħas-SELFIE 79 u tesplora l-fattibbiltà ta’ stħarriġ mal-UE kollha għall-iskejjel tal-VET;

31.Tippromwovi l-Edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali Ewropej bħala punt ta’ referenza globali għall-iżvilupp tal-ħiliet, kif ukoll permezz tal-appoġġ għall-internazzjonalizzazzjoni tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u tas-sistemi ta’ taħriġ f’kooperazzjoni mal-ETF, mal-kompetizzjonijiet tal-ħiliet u mal-kampanji ta’ komunikazzjoni li jżidu l-attraenza u d-dehra tal-VET u jipprovdu aċċess faċli għall-utent għat-tagħrif dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u dwar l-opportunitajiet relatati għall-karriera, filwaqt li jiżviluppaw aktar il-karatteristiċi tal-Europass;

32.Tappoġġa l-isforzi tal-Istati Membri għall-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni, issaħħaħ il-kapaċità tal-istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali, inklużi d-diġitalizzazzjoni u s-sostenibbiltà ambjentali tagħhom, u tippromwovi r-riċerka fil-VET kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f’dak tal-UE permezz ta’ finanzjament mill-fondi u mill-programmi rilevanti tal-Unjoni (in-Next Generation EU, (il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, ir-REACT-EU), il-Fond Soċjali Ewropew+, l-SURE, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, l-InvestEU, l-Erasmus+, l-Orizzont Ewropa, l-Interreg, l-Ewropa Diġitali, il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali, il-Fond għall-Modernizzazzjoni);

33.Tiżgura monitoraġġ kwalitattiv u kwantitattiv f’konformità mal-objettivi komuni definiti f’din ir-Rakkomandazzjoni kif ukoll data rilevanti oħra, inkluż dwar l-investiment, u li din id-data tiddaħħal fis-Semestru Ewropew u f’oqfsa Ewropej oħra rilevanti ta’ monitoraġġ u ta’ rappurtar u tirrapporta lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni kull ħames snin, abbażi tal-monitoraġġ annwali tas-Cedefop.

Din ir-Rakkomandazzjoni tissostitwixxi r-Rakkomandazzjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-istabbiliment ta’ Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (“EQAVET”), u r-Rakkomandazzjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-istabbiliment ta’ Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (“ECVET”).

Magħmul fi Brussell,

(1)    L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għandhom jinftiehmu bħala l-edukazzjoni u t-taħriġ bl-għan li ż-żgħażagħ u l-adulti jingħataw l-għarfien, in-know-how, il-ħiliet u/jew il-kompetenzi meħtieġa fi professjonijiet partikolari jew b’mod aktar ġenerali fis-suq tax-xogħol u dawn jistgħu jiġu pprovduti f’ambjent formali u mhux formali, fil-livelli kollha tal-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki li jinkludi l-livell terzjarju.

(2)    Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Ewropa Soċjali B’saħħitha għal Tranżizzjonijiet Ġusti”, COM(2020) 14 final.

(3)     https://www.cedefop.europa.eu/files/cedefop_community_apprenticeship_experts_synthesis_how_are_european_countries_managing_apprenticeships_to_respond_to_the_coronavirus_crisis.pdf

(4)    European Economic Forecast, Spring 2020. Institutional paper 125, Mejju 2020. Il-Kummissjoni Ewropea.

(5)    Ir-rati ta’ impjieg tal-gradwati mill-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali kienu qed jiżdiedu bil-mod il-mod minn 73,7 % fl-2009 għal 79,5 % fl-2018.

(6)    Bħal pereżempju kif irrakkomandat fil-Komunikazzjoni tal-2019 dwar Approċċ Strateġiku għall-Farmaċewtiċi fl-Ambjent https://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/PDF/?uri=CELEX:52019DC0128&qid=1593102323823&from=EN

(7)    COM(2020) 274 final

(8)    COM(2020) 276 final

(9)    Iċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali huma maħsuba biex ikunu punti ta’ referenza fuq livell dinji għat-taħriġ f’oqsma speċifiċi kemm għat-taħriġ inizjali taż-żgħażagħ kif ukoll għat-titjib tal-ħiliet u ta’ taħriġ mill-ġdid kontinwu tal-adulti, permezz ta’ offerta flessibbli u f’waqtha ta’ taħriġ għall-ħtiġijiet b’rabta mal-ħiliet tal-kumpaniji. Huma joperaw lokalment peress li huma inkorporati mill-qrib fl-ekosistemi u fir-raggruppamenti tal-innovazzjoni lokali u jiġbru flimkien firxa wiesgħa ta’ sħab lokali, bħall-fornituri tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, min iħaddem, iċ-ċentri ta’ riċerka, l-aġenziji tal-iżvilupp u s-servizzi tal-impjiegi (fost oħrajn), biex jiżviluppaw “ekosistemi tal-ħiliet” li jikkontribwixxu għall-iżvilupp reġjonali, ekonomiku u soċjali, għall-innovazzjoni u għall-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti.

(10)    Ir-raggruppamenti industrijali huma gruppi ta’ intrapriżi speċjalizzati, ta’ spiss SMEs, u ta’ atturi relatati oħra li jappoġġjawhom fejn jikkooperaw mill-qrib f’post speċifiku. Hemm madwar 3000 raggruppament speċjalizzat fl-Ewropa, li joħolqu 54 miljun impjieg. L-istrateġija mġedda għall-politika industrijali tal-UE tagħraf li r-raggruppamenti huma għodda ta’ żvilupp ekonomiku b’saħħitha biex tappoġġa l-innovazzjoni industrijali fuq il-post.

(11)    SELFIE (Awtoriflessjoni dwar l-Apprendiment Effettiv bit-Trawwim tal-Innovazzjoni permezz ta’ Teknoloġiji Edukazzjonali) hi għodda b’xejn, faċli, li tista’ tiġi personalizzata biex tgħin lill-iskejjel jivvalutaw fiex qegħdin fir-rigward tal-apprendiment fl-era diġitali. Ġiet disinjata mill-JRC bl-għan li tgħin lill-iskejjel jinkorporaw it-teknoloġiji diġitali fit-tagħlim, fl-apprendiment u fil-valutazzjoni tal-istudenti. Din l-għodda tista’ tenfasizza x’qed jaħdem tajjeb, fejn hemm bżonn ta’ titjib u x’għandhom ikunu l-prijoritajiet. Bħalissa, l-għodda hi disponibbli f’24 lingwa uffiċjali tal-Unjoni Ewropea b’lingwi oħra li se jiżdiedu maż-żmien. SELFIE tiġbor — b’mod anonimu — il-fehmiet tal-istudenti, tal-għalliema u tal-kapijiet tal-iskola dwar kif tintuża t-teknoloġija fl-iskola tagħhom. Dan isir permezz ta’ dikjarazzjonijiet qosra u mistoqsijiet u skala sempliċi ta’ qbil minn 1-5. Id-dikjarazzjonijiet ikopru oqsma bħat-tmexxija, l-infrastruttura, it-taħriġ tal-għalliema u l-kompetenza diġitali tal-istudenti. Ir-riżultati tal-awtovalutazzjoni jistgħu jintużaw b’mod strateġiku fuq livell tas-sistema u fuq dak istituzzjonali biex jiġu implimentati investimenti ta’ segwitu favur l-infrastruttura u t-tisħiħ tal-kapaċitajiet, skont il-lakuni identifikati.

(12)    COM(2020) 456 final

(13)    COM(2020) 408 final

(14)    COM(2020) 451 final

(15)    COM(2020) 442 final

(16)    COM(2020) 98 final

(17)    COM(2020) 456 final

(18)    Pereżempju, l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 (COM(2020) 380 final) tenfasizza r-rwol ewlieni li għandhom il-ħiliet fit-tranżizzjoni lejn ekonomija ekoloġika u tenfasizza l-ġlieda kontra t-telfien tal-bijodiversità, tiffoka fuq it-taħriġ u fuq it-taħriġ mill-ġdid tal-forza tax-xogħol f’firxa wiesgħa ta’ setturi. Din se tikkontribwixxi wkoll għall-Pjan ta’ Azzjoni biex Jixxejjen it-Tniġġis tal-Arja, tal-Ilma u tal-Ħamrija fejn hu kruċjali li jinġabru flimkien l-edukazzjoni u l-ħiliet minn oqsma differenti, bħall-ambjent u s-saħħa, biex jiġu indirizzati dawn l-isfidi trażversali li kulma jmur dejjem jikbru. L-Istrateġija “Mill-Għalqa sal-Platt” (COM(2020) 381 final), bl-għan li tbiddel il-mod kif jiġi prodott l-ikel tagħna u kif jasal fil-platti tagħna, tagħraf ukoll ir-rwol ewlieni tal-għarfien u tal-gwida li jappoġġaw it-tranżizzjoni.

(19)    COM(2020) 102 final

(20)    COM(2020) 103 final

(21)    Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Unjoni ta’ Ugwaljanza: Strateġija dwar l-Ugwaljanza bejn il-Ġeneri 2020-2025”, COM/2020/152 final

(22)    ĠU L 255, 30.9.2005.

(23)    ĠU L 354, 28.12.2013.

(24)     https://www.cedefop.europa.eu/fr/news-and-press/news/how-european-countries-manage-apprenticeships-respond-coronavirus-crisis  

(25)    ĠU C 155, 8.7.2009.

(26)    Id-Dikjarazzjoni tal-Ministri Ewropej tal-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali, u l-Kummissjoni Ewropea, imlaqqa’ f’Copenhagen fid-29 u t-30 ta’ Novembru 2002, dwar kooperazzjoni Ewropea msaħħa fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali

(27)    Il-Pjan ta’ Azzjoni għal Kooperazzjoni Settorjali dwar il-Ħiliet hu approċċ strateġiku ġdid biex jiġu mobilizzati l-partijiet kkonċernati sabiex jiżviluppaw strateġiji ta’ ħiliet settorjali mmexxija mid-domanda fl-Ewropa. Jipprovdi bażi soda biex isiru aktar sforzi. Sal-lum, il-Pjan qed jiġi implimentat bi prova fis-setturi li ġejjin: il-manifattura addittiva; l-industrija tal-karozzi; il-batteriji; il-bijoekonomija; il-kostruzzjoni; it-teknoloġiji tad-difiża; id-diġitalizzazzjoni tal-katina tal-valur tal-enerġija u l-industrija intensiva fl-enerġija; l-ispazju; it-teknoloġiji marittimi; it-tbaħħir marittimu; il-mikroelettroniċi; l-azzar; it-tessut-ħwejjeġ-żraben-ġilda; u t-turiżmu.

(28)    ĠU C 155, 8.7.2009.

(29)    https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=20479&langId=en

(30)    Wisq probabbli li l-impatt tal-pandemija tal-COVID-19 se jdewwem il-kisba tal-objettivi fl-ewwel snin, iżda bl-irkupru, il-progress lejn dawn l-objettivi mistenni jgħaġġel.

(31)    Dan se jkopri l-grupp ta’ età 20-34 li jkunu ta’ mill-inqas kisbu l-edukazzjoni sekondarja tat-tieni livell u li jkunu waqfu l-edukazzjoni u t-taħriġ minn 1 sa 3 snin ilu.

(32)    Dan se jkopri l-grupp ta’ età 15-34 li jkunu waqqfu l-edukazzjoni u t-taħriġ minn 1 sa 3 snin ilu. L-indikatur se jissejjes fuq id-data li se tinġabar mill-2021 bħala parti mill-istħarriġ dwar il-forza tax-xogħol tal-UE.

(33)    Dan se jitkejjel bħala s-sehem ta’ studenti mobbli f’sena kalendarja, bħala proporzjon ta’ koorti ta’ gradwati tal-VET fl-istess sena. L-indikatur se jissejjes fuq id-data dwar il-mobbiltà li nkisbet mid-data tal-Eramus+ u mid-data tal-gradwati tal-VET li nkisbet mill-UOE. Barra minn hekk, fejn xieraq, id-data mill-programmi ta’ mobbiltà tal-awtoritajiet nazzjonali tista’ tintuża wkoll biex tikkomplimenta d-data mill-Erasmus+.

(34)    Il-ħiliet għall-ħajja jinkludu r-reżiljenza, il-litteriżmu medjatiku, il-kompetenzi ċivika, il-litteriżmu finanzjarju, ambjentali u tas-saħħa. Soċjetajiet miftuħa u demokratiċi jiddependu fuq ċittadini attivi li jistgħu jiksbu informazzjoni minn sorsi varji, jidentifikaw id-diżinformazzjoni, jieħdu deċiżjonijiet raġunati, ikunu reżiljenti u jaġixxu b’mod responsabbli.

(35)    Il-kompetizzjonijiet jagħtu aktar viżibbiltà u rikonoxximent lin-nies b’ħiliet speċjalizzati, u juru kemm huma importanti l-ħiliet għat-tkabbir ekonomiku u s-suċċess personali. Dawn jistabbilixxu standards għoljin għall-eċċellenza fil-ħiliet f’diversi professjonijiet, u jkejlu jkelu l-kisba ta’ dawk l-istandards permezz ta’ kompetizzjonijiet. Dawn jispiraw lill-kompetituri żgħażagħ biex jilħqu livelli ġodda, billi jgħinuhom ibiddlu l-passjoni tagħhom fi professjoni.

(36)    Bħala azzjoni ewlenija ta’ segwitu għar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Qafas Ewropew għal Apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi, il-Kummissjoni nediet Servizzi ta’ Appoġġ għall-Apprendistat f’Novembru 2018. L-għan huwa li l-membri tal-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati jiġu appoġġati biex jaħdmu għal aktar apprendistati ta’ kwalità aħjar permezz ta’ hub ta’ għarfien u għan-networking. Dawn is-servizzi jinkludu wkoll apprendiment komparattiv li hu metodoloġija li torbot il-valutazzjoni komparattiva mal-apprendiment bejn il-pari, u li tipprovdi proċess strutturat ta’ apprendiment reċiproku fost l-Istati Membri biex itejbu s-sistemi tagħhom għall-apprendistat.

(37)    Dan jirreferi kemm għad-dimensjoni Ewropea kif ukoll għal dik li mhix Ewropea. Il-pjattaformi Ewropej tal-CoVEs għandhom jinkludu l-pajjiżi tal-UE, u jistgħu jinkludu wkoll pajjiżi oħra sakemm sehemhom jista’ jwassal għal valur miżjud għall-pjattaforma.

(38)    ĠU C 326, 26.10.2012.

(39)     https://sustainabledevelopment.un.org/?menu=1300  

(40)    Doc. 13129/17.

(41)    COM(2019) 640 final

(42)    COM(2020) 14 final

(43)    COM(2020) 274 final

(44)    COM(2020) 102 final

(45)    COM(2020) 98 final

(46)    COM(2020) 380 final

(47)    COM(2020) 103 final

(48)    Stħarriġ SAFE 2019, https://www.ecb.europa.eu/stats/ecb_surveys/safe/html/index.en.html

(49)    Rapport ta’ Investiment tal-BEI 2018/2019, https://www.eib.org/en/publications/investment-report-2018

(50)    COM(2020) 152 final

(51)    COM(2020) 442 final

(52)    ĠU C 120, 26.4.2013, p. 1-6.

(53)    ĠU Ċ 13, 18.1.2003

(54)     https://www.cedefop.europa.eu/en/content/bruges-communique  

(55)     https://www.izm.gov.lv/images/RigaConclusions_2015.pdf  

(56)    ĠU C 417, 15.12.2015, p. 25-35.

(57)    COM(2016) 381 final.

(58)    ĠU C 155, 8.7.2009.

(59)    ĠU C 155, 8.7.2009.OJ C 155, 8.7.2009

(60)    ĠU C 153, 2.5.2018.

(61)     https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=20479&langId=en  

(62)    ĠU L 255, 30.9.2005.

(63)    ĠU L 354, 28.12.2013.

(64)    Dan se jkopri l-grupp ta’ età 20-34 li jkunu ta’ mill-inqas kisbu l-edukazzjoni sekondarja tat-tieni livell u li jkunu waqfu l-edukazzjoni minn 1 sa 3 snin ilu.

(65)    Dan se jkopri l-grupp ta’ età 15-34 li jkunu waqfu l-edukazzjoni u t-taħriġ minn 1 sa 3 snin ilu. L-indikatur se jissejjes fuq id-data li se tinġabar mill-2021 bħala parti mill-istħarriġ dwar il-forza tax-xogħol tal-UE.

(66)    Dan se jitkejjel bħala s-sehem ta’ studenti mobbli f’sena kalendarja, bħala proporzjon ta’ koorti ta’ gradwati tal-VET fl-istess sena. L-indikatur se jissejjes fuq id-data dwar il-mobbiltà li nkisbet mid-data tal-Eramus+ u mid-data tal-gradwati tal-VET li nkisbet mill-UOE. Barra minn hekk, fejn xieraq, id-data mill-programmi ta’ mobbiltà tal-awtoritajiet nazzjonali tista’ tintuża wkoll biex tikkomplimenta d-data mill-Erasmus+.

(67)    Kif definit fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta’ Mejju 2018 dwar il-Kompetenzi Ewlenin għat-Tagħlim Tul il-Ħajja

(68)    Kif definit fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2018 dwar Qafas Ewropew għal Apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi

(69)    Kif definiti fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta’ April 2013 dwar l-istabbiliment ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ

(70)    Dawn jistgħu jinkludu ċentri ta’ apprendiment fil-kumpaniji

(71)    F’konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-20 ta’ Diċembru 2012 dwar il-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali

(72)    Pereżempju, l-għodda ta’ awtoriflessjoni SELFIE tappoġġa l-istituzzjonijiet tal-VET fl-użu effettiv tat-teknoloġiji diġitali għat-tagħlim u għall-apprendiment u ttejjeb il-kooperazzjoni tagħhom mal-impjegati fi skemi ta’ apprendiment imsejjes fuq ix-xogħol.

(73)    Barra minn hekk, dawn jistgħu jinkludu tagħlim kollaborattiv, apprendiment interdixxiplinari u msejjes fuq proġetti, metodi organizzattivi ġodda fl-istituzzjonijiet u fil-kumpaniji ta’ taħriġ, kif ukoll l-intelliġenza artifiċjali.

(74)    L-għalliema/ħarrieġa ibridi jirreferu għal tip ta’ persunal li jaħdem parti mill-ħin f’kumpanija u parti mill-ħin bħala għalliem fi skola jew ċentru vokazzjonali. Dan l-approċċ għandu l-potenzjal jikkontribwixxi għal arranġamenti ta’ kooperazzjoni akbar bejn l-iskejjel tal-VET u l-kumpaniji b’mod aktar strutturat u ta’ spiss. L-għalliema ibridi jistgħu jwasslu għall-innovazzjoni meħtieġa fl-ambitu tal-iskejjel u jistgħu jindirizzaw l-iskarsezza dejjem akbar kif ukoll it-tixjiħ demografiku tal-għalliema vokazzjonali. Il-kunċett jipprovdi perspettivi interessanti għal karriera għall-individwi u jipprovdi benefiċċji kemm għall-iskejjel kif ukoll għall-kumpaniji, forst oħrajn permezz tal-kondiviżjoni tal-kostijiet tal-paga.

(75)    Pereżempju, mudelli għall-Memorandum ta’ Qbil u l-Ftehim ta’ Apprendiment

(76)    Ir-rieżami bejn il-pari huwa tip ta’ attività ta’ apprendiment reċiproku bl-objettiv li jappoġġa t-titjib u t-trasparenza ta’ arranġamenti ta’ assigurazzjoni tal-kwalità fil-livell tas-sistema, abbażi ta’ metodoloġija speċifika li għandha tiġi żviluppata min-Netwerk Ewropew għall-assigurazzjoni tal-kwalità fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali.

(77)    F’konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-26 ta’ Novembru 2018 dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ kwalifiki tal-edukazzjoni għolja u tal-edukazzjoni u t-taħriġ fil-livell sekondarju għoli u l-eżiti tal-perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż

(78)    Id-Diretturi Ġenerali għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali jinħatru mill-Istati Membri; il-Kummissjoni żżomm il-lista tagħhom, abbażi tat-tagħrif ipprovdut mill-Istati Membri.

(79)    https://ec.europa.eu/education/schools-go-digital/about-selfie_mt

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 1.7.2020

COM(2020) 275 final

ANNESSI

ta' Proposta għal

RAKKOMANDAZZJONI TAL-KUNSILL

dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (VET) għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza

{SWD(2020) 123 final}

ANNESS I Atti legali rilevanti fil-qasam tal-ħiliet, tal-edukazzjoni u t-taħriġ

1.Id-Deċiżjoni tal-Kunsill tat-2 ta’ April 1963 li tipprovdi prinċipji ġenerali għall-implimentazzjoni ta’ politika komuni għat-taħriġ professjonali 1 .

2.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-20 ta’ Diċembru 2012 dwar il-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali 2 jistieden lill-Istati Membri sabiex ikollhom arranġamenti għall-validazzjoni ta’ apprendiment mhux formali u informali li jippermettu lill-individwi jiksbu kwalifiki li jikkonformaw mal-istandards miftehma li jew huma l-istess bħall-istandards għall-kwalifiki miksuba minn programmi ta’ edukazzjoni formali jew ekwivalenti għalihom.

3.Ir-Rapport Konġunt tal-Kunsill u tal-Kummissjoni tal-15 ta’ Diċembru 2015 dwar l-implimentazzjoni tal-Qafas strateġiku għall-kooperazzjoni Ewropea fl-edukazzjoni u t-taħriġ (ET 2020), ta prijorità lill-għoti ta’ ħiliet fil-kitba u fil-qari, fil-matematika bażika u fil-ħiliet diġitali u l-għoti ta’ biżżejjed opportunitajiet li jagħtu ċans ieħor ta’ tagħlim u li jwasslu għal kwalifika rikonoxxuta tal-QEK għal dawk mingħajr kwalifiki tal-livell 4, fil-qasam tal-apprendiment tal-adulti fost l-oħrajn 3 . Ir-Rapport Konġunt jinkludi wkoll riżultati fuq perjodu medju għall-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, li jinkludu aċċess aħjar għall-kwalifiki għal kulħadd permezz ta’ sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali aktar flessibbli u permeabbli, b’mod partikolari billi jiġu offruti servizzi ta’ gwida effiċjenti u integrati u billi l-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali ssir disponibbli.

4.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tad-19 ta’ Diċembru 2016 dwar Perkorsi ta’ titjib tal-ħiliet: Opportunitajiet Ġodda għall-Adulti 4 , titlob lill-Istati Membri sabiex itejbu l-aċċess u t-teħid ta’ opportunitajiet ta’ apprendiment ta’ kwalità għall-adulti b’livell baxx ta’ ħiliet fi tliet passi ewlenin: il-valutazzjoni tal-ħiliet, il-provvista ta’ offerta ta’ tagħlim mfassla apposta għall-individwu u validazzjoni u rikonoxximent tal-ħiliet miksuba.

5.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta’ Mejju 2017 dwar il-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki (QEK) għat-tagħlim tul il-ħajja 5 tiżgura li l-kwalifiki b’livell tal-QEK jissejsu fuq prinċipji komuni għall-assigurazzjoni tal-kwalità (l-Anness IV tar-Rakkomandazzjoni tal-QEK) u li l-prinċipji komuni għas-sistemi ta’ kreditu jintużaw meta l-kwalifiki b’livell tal-QEK jinbnew minn krediti (l-Anness V tar-Rakkomandazzjoni tal-QEK).

6.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-20 ta’ Novembru 2017 dwar il-monitoraġġ tal-perkors fil-karriera tal-gradwati 6 titlob lill-Istati Membri biex itejbu d-disponibbiltà u l-kwalità tad-data dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjoni u l-eżiti tal-gradwati tal-edukazzjoni għolja sal-2020.

7.Id-Deċiżjoni (UE) 2018/646 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ April 2018 dwar qafas komuni għall-għoti ta’ servizzi aħjar għall-ħiliet u l-kwalifiki (Europass) 7 tistabbilixxi pjattaforma li se tappoġġa d-dokumentazzjoni u d-deskrizzjoni ta’ ħiliet u kwalifiki u toffri għodda għal Portafoll elettroniku għall-utenti (pereżempju dawk li qed ifittxu impjieg, l-istudenti) biex jaħżnu l-informazzjoni dwar il-ħiliet u l-kwalifiki tagħhom, joħolqu CVs u applikazzjonijiet għax-xogħol. Din se sservi wkoll ta’ portal web b’informazzjoni dwar il-kwalifiki u dwar is-sistemi tal-kwalifiki, il-gwida, il-validazzjoni u r-rikonoxximent u suġġetti oħrajn marbuta mal-ħiliet u l-kwalifiki. Is-servizz il-ġdid tal-Europass se jappoġġa wkoll l-użu tas-servizzi ta’ awtentikazzjoni (pereżempju l-firem/iċ-ċertifikati diġitali).

8.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta’ Mejju 2018 dwar il-Kompetenzi Ewlenin għat-Tagħlim Tul il-Ħajja 8 tenfasizza l-bżonn li jiġi indirizzat l-iżvilupp tal-kompetenzi ewlenin f’perspettiva ta’ tagħlim tul il-ħajja, u li jeħtieġ li l-appoġġ ikun żgurat fil-livelli kollha tal-perkorsi tal-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim inkluż permezz tal-iżvilupp ulterjuri tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali inizjali u kontinwu.

9.Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tas-26 ta’ Novembru 2018 dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ kwalifiki tal-edukazzjoni għolja u tal-edukazzjoni u t-taħriġ fil-livell sekondarju għoli u l-kwalifiki tat-taħriġ u l-eżiti tal-perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż 9 , tistieden lill-Istati Membri biex jistabbilixxu l-passi meħtieġa biex sal-2025 jinkiseb rikonoxximent awtomatiku tal-kwalifiki tal-edukazzjoni għolja u tal-edukazzjoni sekondarja għolja, kif ukoll rikonoxximent tal-eżiti tal-perjodi ta’ apprendiment għall-ħidma lejn Żona Ewropea tal-Edukazzjoni. Din ir-Rakkomandazzjoni tenfasizza l-bżonn li l-istrumenti tal-assigurazzjoni tal-kwalità jiġu żviluppati aktar f’konformità mal-Qafas Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità fl-Edukazzjoni u Taħriġ Vokazzjonali u mal-iżviluppi ulterjuri tagħha bil-ħsieb li jrawmu t-trasparenza u jibnu l-fiduċja fis-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ ta’ xulxin. Sabiex tiffaċilita l-mobbiltà u r-rikonoxximent tal-eżiti tal-perjodi ta’ apprendiment barra mill-pajjiż, ir-Rakkomandazzjoni titlob ukoll li jiġi estiż l-użu tal-għodda tal-UE żviluppati fl-edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali: bħal dawk disponibbli permezz tal-pjattaforma online tal-Europass u l-Memorandum ta’ Qbil u l-Ftehim ta’ Apprendiment li huma parti mis-Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali.

10.Il-Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-mixja lejn viżjoni għal Żona Ewropea tal-Edukazzjoni 10 jenfasizzaw “li l-inizjattivi inklużi fil-kunċett u l-azzjonijiet futuri li għandhom jiġu proposti u mwettqa bħala parti minn Żona Ewropea tal-Edukazzjoni ... għandhom jinkludu l-livelli kollha ta’ edukazzjoni u taħriġ, inkluż l-edukazzjoni tal-adulti u l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali”.

11.Ir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill dwar l-iżvilupp ulterjuri taż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni 11 biex jiġu appoġġati sistemi ta’ edukazzjoni u ta’ taħriġ orjentati lejn il-futur tfakkar li “ż-żona għandha tkun ibbażata fuq il-kontinwità tat-tagħlim tul il-ħajja, mill-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal sal-edukazzjoni skolastika u vokazzjonali u t-taħriġ, sal-edukazzjoni għolja u t-tagħlim għall-adulti”.

12.Il-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-2019 dwar l-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Perkorsi ta’ Titjib tal-Ħiliet: Opportunitajiet Ġodda għall-Adulti 12 jenfasizzaw il-bżonn li jiġu stabbiliti miżuri fuq terminu twil sostenibbli għat-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tal-adulti bħala parti minn approċċ strateġiku usa’ għall-iżvilupp tal-ħiliet tul il-ħajja.

13.Il-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-2019 dwar l-Ekonomija tal-Benesseri jistiednu wkoll lill-Istati Membri sabiex jippromwovu politiki komprensivi, ta’ tagħlim tul il-ħajja kif ukoll ħiliet u żvilupp tal-kompetenzi tul il-ħajja.

14.Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar “L-Istrateġija Annwali għall-Iżvilupp Sostenibbli 2020” 13 tistabbilixxi prijoritajiet sabiex tbiddel l-Unjoni f’ekonomija sostenibbli, tkun il-mutur tat-tranżizzjoni doppja, dik diġitali u dik ekoloġika, tbiddel l-Ekonomija tas-Suq Soċjali biex tiżgura li l-Ewropa tibqa’ l-post bis-sistemi ta’ benefiċċji soċjali l-aktar avvanzati fid-dinja u tkun ċentru vibranti ta’ innovazzjoni u ta’ imprenditorija kompetittiva. Din tenfasizza bil-kbir fuq il-bżonn li jissaħħaħ l-investiment fuq il-ħiliet u fuq ir-riformi tas-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ.

ANNESS II Il-qafas tal-EQAVET

Parti A. Deskritturi indikattivi tal-EQAVET

Id-deskritturi indikattivi tal-EQAVET għandhom l-għan li jappoġġaw lill-Istati Membri u lill-fornituri tal-VET meta jimplimentaw il-Qafas tal-EQAVET. Huma strutturati f’fażijiet taċ-ċiklu tal-kwalità: Ippjanar - Implimentazzjoni- Evalwazzjoni- Rieżami. Jistgħu jiġu applikati kemm għall-VET inizjali kif ukoll għal dawk kontinwi u japplikaw għall-ambjenti kollha tal-apprendiment: dak fl-ambitu tal-iskola u dak permezz tax-xogħol inkluż l-iskemi tal-apprendistati.

Parti B: Sett ta’ referenza tal-Indikaturi tal-EQAVET

Din it-taqsima tiddefinixxi sett ta’ indikaturi ta’ referenza li jistgħu jintużaw għall-appoġġ għall-evalwazzjoni u għat-titjib tal-kwalità tas-sistemi tal-VET nazzjonali/reġjonali u/jew għall-fornituri tal-VET meta jimplimentaw il-qafas tal-EQAVET.

(1)    ĠU : JOP_1963_063_R_1338_01

(2)    ĠU C 398, 22.12.2012.

(3)    Ara l-Anness II tal-QEK dwar id-Deskritturi li jiddefinixxu l-livelli tal-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki

(4)    ĠU C 484, 24.12.2016.

(5)    ĠU C 189, 15.6.2017.

(6)    ĠU C 423, 9.12.2017.

(7)    ĠU L 112, 2.5.2018.

(8)    ĠU C 189, 4.6.2018.

(9)    ĠU C 444, 10.12.2018.

(10)    ĠU C 195, 7.6.2018, p. 7-10.

(11)    ĠU C 389, 18.11.2019, p. 1-6.

(12)    ĠU C 189, 5.6.2019.

(13)    COM (2019) 650 final

(14)    Għat-TVI: jeħtieġ perjodu ta’ sitt ġimgħat taħriġ qabel ma l-istudent jitqies bħala parteċipant. Għall-apprendiment tul il-ħajja: il-perċentwal tal-popolazzjoni aċċettata għall-programmi formali tal-VET.

(15)    Minbarra l-informazzjoni bażika dwar il-ġeneru u l-età, jistgħu jiġu applikati kriterji soċjali oħrajn, eż. min jitlaq kmieni mill-iskola, l-ogħla kisbiet edukattivi, il-migranti, il-persuni b’diżabbiltà, it-tul tal-qgħad.

(16)    Għat-TVI: inklużjoni tal-informazzjoni dwar id-destinazzjoni ta’ min ma jkomplix.

(17)    Definizzjoni skont l-ILO: individwi bejn il-15 u l-74 sena mingħajr xogħol u li qed ifittxu impjieg b’mod attiv u li huma lesti biex jibdew jaħdmu.