Karta blu tal-UE — dħul u residenza ta’ ħaddiema bi kwalifiki għoljin (mill-2023)

 

SOMMARJU TA’:

Id-Direttiva (UE) 2021/1883 — kundizzjonijiet tad-dħul u tar-residenza fl-Unjoni Ewropea ta’ ċittadini mhux tal-UE għall-fini ta’ impjieg bi kwalifiki għoljin

X’INHU L-GĦAN TAD-DIRETTIVA?

Id-direttiva tistabbilixxi l-kundizzjonijiet tad-dħul u residenza għal u d-drittijiet ta’ ċittadini minn pajjiż terz* bi kwalifiki għoljin ċittadini u l-familji tagħhom:

• li joqogħdu għal aktar minn tliet xhur fi Stat Membru tal-Unjoni Ewropea (UE);
• li jaħdmu fi Stat Membru ieħor għajr dak li l-ewwel tahom il-karta l-blu tal-UE.

PUNTI EWLENIN

Il-kamp ta’ applikazzjoni tad-direttiva huwa dan li ġej.

• Huwa japplika għal ċittadini mhux tal-UE li qed japplikaw, jew applikaw, għal impjieg bi kwalifiki għoljin fi Stat Membru.
• Dan ma japplikax għal ċittadini mhux tal-UE li:
  • qed ifittxu protezzjoni internazzjonali;
  • qed iwettqu proġett ta’ riċerka;
  • jingħataw residenza fit-tul fi Stat Membru;
  • huma koperti minn ftehim internazzjonali li jippermetti soġġorn temporanju, id-drittijiet ta’ moviment ħieles jew dawk li t-tkeċċija tagħhom kienet sospiża.
• Ma jaffettwax:
  • regoli aktar favorevoli fil-liġi tal-UE, inkluż ftehimiet bilaterali u multilaterali;
  • id-dritt tal-Istati Membri li jiddeċiedu kemm ċittadini mhux tal-UE jistgħu jidħlu fit-territorju tagħhom.

Applikanti għal karta blu tal-UE jridu jippreżentaw:

• kuntratt tax-xogħol validu jew offerta ta’ impjieg vinkolanti għal impjieg bi kwalifiki għoljin għal mill-inqas sitt xhur;
• dokumenti li jikkonfermaw il-kwalifiki professjonali tagħhom;
• dokumenti tal-ivvjaġġar validi, u fejn meħtieġ viża;
• evidenza li applikaw għall-assigurazzjoni tas-saħħa jekk din ma tkunx koperta fil-kuntratt.

L-Istati Membri:

• jeħtieġu li l-kundizzjonijiet taħt il-liġi nazzjonali rilevanti, ftehimiet kollettivi jew prattiki stabbiliti huma ssodisfati;
• jiżguraw li l-limitu tas-salarju li stabbilew huwa mill-inqas ugwali għal, imma mhux ogħla minn 1.6 darbiet, is-salarju annwali medju gross, limitu aktar baxx ta’ 80 % japplika għall-professjonisti fejn hemm nuqqasijiet u gradwati reċenti mhux tal-UE (mhux aktar minn tliet snin);
• jiddeċiedu jekk l-applikazzjonijiet humiex magħmula minn ċittadin mhux tal-UE, minn impjegatur jew wieħed mit-tnejn;
• jistgħu jitolbu ħlasijiet, sakemm mhumiex sproporzjonati jew eċċessivi, biex jimmaniġġjaw l-applikazzjonijiet;
• jagħmlu l-evidenza dokumentarja kollha meħtieġa u l-kundizzjonijiet mehmuża faċilment aċċessibbli għall-applikanti kollha;
• jappuntaw punti ta’ kuntatt biex jirċievu u jittrażmettu l-informazzjoni.

Ir-regoli ta’ rifjut jistipulaw dan li ġej.

• L-Istati Membri għandhom jirrifjutaw l-applikazzjonijiet fejn:
  • il-kriterji tal-ammissjoni ma jiġux issodisfati;
  • id-dokumenti ppreżentati huma foloz;
  • l-applikant ma jistax ikun ikkunsidarat ta’ theddida għall-politika, għas-sigurtà jew għas-saħħa pubblika;
  • l-għan ewlieni tan-negozju ta’ min jimpjega huwa li jġib ċittadini mhux tal-UE.
• L-Istati Membri jistgħu jirrifjutaw l-applikazzjonijiet fejn:
  • il-post vakanti jista’ jimtela’ minn ċittadin nazzjonali, ċittadin tal-UE jew ċittadin ta’ pajjiż terz li jgħix legalment fl-UE;
  • l-impjegatur ma ssodisfax l-obbligi tat-taxxa u legali oħra, huwa fallut, qed jiffaċċja l-insolvenza jew għandu ċittadini mhux tal-UE impjegati miegħu;
  • il-pajjiż tal-applikant għandu nuqqas ta’ ħaddiema kkwalifikati fil-professjoni kkonċernata.

Ir-regoli tal-irtirar jew nuqqas ta’ tiġdid jistipulaw dan li ġej.

• L-Istati Membri għandhom jirtiraw jew jirrifjutaw li jġeddu karta blu fejn:
  • il-karta jew id-dokumenti huma foloz;
  • ċittadin mhux tal-UE ma għadx għandu kuntratt tax-xogħol validu jew il-kwalifiki tax-xogħol meħtieġa, jew ma għadux jissodisfa l-limitu tas-salarju.
• L-Istati Membri għandhom jirtiraw jew jirrifjutaw li jġeddu karta blu fejn:
  • il-politika pubblika, is-sigurtà jew is-saħħa huma f’riskju;
  • l-impjegatur naqas milli jissodisfa l-obbligi legali tiegħu;
  • id-detentur tal-karta blu ma jikkonformax mal-finanzi personali, mar-residenza jew mar-rekwiżiti oħra tad-direttiva.

Karti blu:

• huma validi għal mill-inqas 24 xahar, jew, jekk kuntratt tax-xogħol huwa għal perjodu inqas, tliet xhur oħra wara li jintemm il-kuntratt;
• jintitolaw lid-detenturi jidħlu, jerġgħu jidħlu jew joqogħdu fi Stat Membri u jgawdu d-drittijiet kollha taħt id-direttiva.

lmpjegaturi:

• jibbenefikaw minn proċedura simplifikata tal-karta blu jekk Stat Membru jagħtihom status rikonoxxut;
• jiffaċċjaw sanzjonijiet effettivi, proporzjonati u diżważivi jekk ma jikkonformawx mal-leġiżlazzjoni.

Detenturi tal-karta blu tal-UE:

• jista’ jkollhom jinfurmaw lill-awtoritajiet nazzjonali ta’ kwalunkwe bidla tal-impjegatur jew taċ-ċirkostanzi matul l-ewwel 12-il xahar ta’ impjieg legali;
• igawdu minn trattament daqs iċ-ċittadini tal-UE f’oqsma bħal kundizzjonijiet tal-impjieg, libertà ta’ assoċjazzjoni, taħriġ edukattiv u vokazzjonali, għarfien reċiproku ta’ diplomas, sigurtà soċjali u aċċess għall-prodotti u s-servizzi;
• jistgħu jkunu akkumpanjati mill-membri tal-familja tagħhom, li wkoll ikollhom id-dritt li jaħdmu;
• jistgħu jakkwistaw status ta’ resident tal-UE fit-tul, soġġett għal ċerti kundizzjonijiet;
• jistgħu, wara li jgħixu legalment għal 12-il xahar fi Stat Membru li ħareġ il-karta, jiċċaqalqu, jgħixu u jaħdmu mal-familji tagħhom fi Stat Membru ieħor.

Id-direttiva teħtieġ dan li ġej.

• L-Istati Membri għandhom jipprovdu sat-18 ta’ Novembru 2025, u kull sena wara, statistika dettaljata dwar il-karti blu maħruġa, irrifjutati u rtirati u r-raġunijiet mogħtija.
• Il-Kummissjoni Ewropea għandha tissottometti rapporti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea sat-18 ta’ Novembru 2026 dwar l-evalwazzjoni tagħha dwar:
  • lista ta’ impjiegi bi kwalifiki għoljin f’Anness I, u tagħmel dan kull sentejn u mbagħad tieħu kont tal-bżonnijiet dejjem jinbidlu tas-suq tax-xogħol;
  • l-applikazzjoni tad-direttiva, li tipproponi l-emendi jekk meħtieġ, u tagħmel dan kull 4 snin.

Id-direttiva:

• temenda d-Direttiva (UE) 2016/801 dwar l-entrata u r-residenza ta’ ċittadin mhux tal-UE għar-riċerka, l-istudji, it-taħriġ, is-servizz volontarju, l-edukazzjoni sekondarja u au pairing (ara s-sommarju);
• tirrevoka d-direttiva oriġinali tal-karta blu, id-Direttiva 2009/50/KE (ara s-sommarju), tad-19 ta’ Novembru 2023.

MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Ilha tapplika mis-17 ta’ Novembru 2021 u għandha ssir liġi fl-Istati Membri sat-18 ta’ Novembru 2023.

SFOND

• Id-direttiva taġġorna r-regoli tal-karta blu preċedenti. Hija tagħti lill-UE skema ta’ migrazzjoni legali mmirata li tista’ tirrispondi għan-nuqqas ta’ ħiliet u tagħmilha aktar faċli biex professjonisti bi kwalifiki għoljin jingħaqdu mal-forza tax-xogħol.
• Id-direttiva tipprovdi qafas tal-UE biex tattira t-talent, filwaqt li Stati Membri individwali jiddeċiedu kemm idaħħlu nies fis-suq tax-xogħol tagħhom.
• Għal iktar informazzjoni, ara:
  • Karta Blu — portal tal-immigrazzjoni tal-UE (il-Kummissjoni Ewropea)
  • Karta blu tal-UE: Il-Kummissjoni tilqa’ l-ftehim politiku dwar regoli ġodda għal ħaddiema migranti bi kwalifiki għoljin — stqarrija għall-istampa (il-Kummissjoni Ewropea).

TERMINI PRINĊIPALI

DOKUMENT EWLIENI

Id-Direttiva (UE) 2021/1883 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Ottubru 2021 dwar il-kundizzjonijiet tad-dħul u tar-residenza ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi għall-fini ta’ impjieg bi kwalifiki għoljin, u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 2009/50/KE (ĠUJ L 382, 28.10.2021, pp. 1–38).

DOKUMENTI RELATATI

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar Patt Ġdid dwar il-Migrazzjoni u l-Ażil (COM(2020) 609 final, 23.9.2020).

Id-Direttiva (UE) 2016/801 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Mejju 2016 dwar il-kundizzjonijiet ta’ dħul u residenza ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi għall-finijiet ta’ riċerka, studji, taħriġ, servizz volontarju, skemi ta’ skambju ta’ skulari jew proġetti edukattivi u au pairing (ĠU L 132, 21.5.2016, pp. 21–57).

L-emendi suċċessivi għad-Direttiva (UE) 2016/801 ġew inkorporati fit-test oriġinali. Din il-verżjoni konsolidata għandha biss valur dokumentarju.

Id-Direttiva tal-Kunsill 2009/50/KE tal-25 ta’ Mejju 2009 dwar il-kundizzjonijiet ta’ dħul u residenza ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi għall-finijiet ta’ impjieg bi kwalifiki għoljin (ĠU L 155, 18.6.2009, pp. 17–29).

l-aħħar aġġornament 16.12.2021