02009A0228(01) — MT — 18.02.2019 — 001.001

---

Dan it-test hu maħsub purament bħala għodda ta’ dokumentazzjoni u m’għandu l-ebda effett legali. L-istituzzjonijiet tal-Unjoni m'għandhom l-ebda responsabbiltà għall-kontenut tiegħu. Il-verżjonijiet awtentiċi tal-atti rilevanti, inklużi l-preamboli tagħhom, huma dawk ippubblikati fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea u disponibbli f’EUR-Lex. Dawk it-testi uffiċjali huma aċċessibbli direttament permezz tal-links inkorporati f’dan id-dokument

►B	FTEHIM PRELIMINARI lejn Ftehim ta' Sħubija Ekonomika bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa, u l-Parti Afrika Ċentrali, min-naħa l-oħra (ĠU L 057 28.2.2009, p. 2)

Emendat bi:

		Il-Ġurnal Uffiċjali
		Nru	Paġna	Data
►M1	DEĊIŻJONI Nru 1/2019 TAL-KUMITAT TAL-FSE stabbilit mill-Ftehim interim bil-għan ta' Ftehim ta' Sħubija Ekonomika bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, minn naħa, u l-Parti Afrika Ċentrali, min-naħa l-oħra,	L 69	52	11.3.2019

Ikkoreġut bi:

►C1	Rettifika, ĠU L 010, 15.1.2013, p.  171  (2009/228)

---

▼B

FTEHIM PRELIMINARI

lejn Ftehim ta' Sħubija Ekonomika bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa, u l-Parti Afrika Ċentrali, min-naħa l-oħra

WERREJ
	PREAMBOLU
TITOLU I	L-GĦANIJIET
TITOLU II	IS-SĦUBIJA GĦALL-IŻVILUPP
TITOLU III	IS-SISTEMA KUMMERĊJALI GĦALL-PRODOTTI
KAPITOLU 1	Id-dazji tad-dwana u l-miżuri bla tariffa
KAPITOLU 2	L-istrumenti ta' difiża kummerċjali
KAPITOLU 3	Is-sistema tad-dwana u l-iffaċilitar tal-kummerċ
KAPITOLU 4	L-ostakoli tekniċi fil-kummerċ u l-miżuri sanitarji u fitosanitarji
KAPITOLU 5	Il-ġestjoni tal-foresti u l-iskambji kummerċjali ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti
TITOLU IV	L-ISTABBILIMENT, IL-KUMMERĊ TAS-SERVIZZI U L- KUMMERĊ ELETTRONIKU
TITOLU V	IR-REGOLI MARBUTA MAL-KUMMERĊ
KAPITOLU 1	Il-ħlasijiet kurrenti u ċ-ċaqliq tal-kapital
KAPITOLU 2	Il-kompetizzjoni
KAPITOLU 3	Il-proprjetà intellettwali
KAPITOLU 4	Is-swieq pubbliċi
KAPITOLU 5	L-iżvilupp sostenibbli
KAPITOLU 6	Il-protezzjoni tad-data personali
TITOLU VI	IL-PREVENZJONI U R-RIŻOLUZZJONI TA' TILWIM
KAPITOLU 1	L-għan u l-ambitu ta' applikazzjoni
KAPITOLU 2	Il-konsultazzjonijiet u medjazzjoni
KAPITOLU 3	Il-proċeduri għar-riżoluzzjoni ta' tilwim
KAPITOLU 4	Id-dispożizzjonijiet ġenerali
TITOLU VII	L-EĊĊEZZJONIJIET ĠENERALI
TITOLU VIII	ID-DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI U FINALI

TITOLU I

L-GĦANIJIET

Artikolu 1

Ftehim Preliminari

Dan il-Ftehim jistabbilixxi qafas inizjali għal Ftehim ta' Sħubija Ekonomika (EPA).

B'“qafas inizjali”, il-Partijiet jifhmu Ftehim temporanju li jinkludi, min-naħa, sezzjoni ta' impenji effettivi u eżekuttivi skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim u, min-naħa l-oħra, sezzjoni ta' negozjati li jippermettu li jkunu integrati elementi supplimentari sabiex jilħqu EPA integrali konformi mal-Ftehim ta' Cotonou.

Artikolu 2

Għanijiet ġenerali u ambitu ta' applikazzjoni

L-għanijiet ġenerali ta' dan il-Ftehim huma dawn li ġejjin:

Artikolu 3

Għanijiet speċifiċi

B'konformità ma' l-Artikoli 34 u 35 tal-Ftehim ta' Cotonou, l-għanijiet speċifiċi ta' dan il-Ftehim huma dawn li ġejjin:

TITOLU II

IS-SĦUBIJA GĦALL-IŻVILUPP

Artikolu 4

Qafas għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet fl-Afrika Ċentrali

Il-Partijiet jaffermaw ir-rieda tagħhom li jippromwovu t-tisħiħ tal-kapaċitajiet u l-aġġornament ta' l-ekonomiji ta' l-Afrika Ċentrali bl-għajnuna ta' strumenti differenti għad-dispożizzjoni tagħhom, u partikolarment bit-twaqqif ta' qafas ekonomiku u istituzzjonali nazzjonali u reġjonali li huwa tajjeb għat-tkabbir ta' attività ekonomika kompetittiva fl-Afrika Ċentrali, bl-għajnuna ta' l-istrumenti tal-politika kummerċjali u dawk tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp hekk kif definiti fl-Artikolu 7.

Artikolu 5

Oqsma prijoritarji tat-tisħiħ tal-kapaċitajiet u aġġornament

1.  Il-Parti Afrika Ċentrali, fi sħubija mal-Parti KE u bl-għajnuna ta' l-istrumenti ta' kooperazzjoni hekk kif definiti fl-Artikolu 7, ser jippromwovi tkabbir kwantitattiv u kwalitattiv tal-prodotti u s-servizzi magħmula u esportati mill-Parti Afrika Ċentrali, partikolarment fl-oqsma li ġejjin:

2.  Fil-qafas ta' l-implimentazzjoni ta' din is-sħubija, il-Partijiet jirreferu għad-dokument ta' direzzjoni mehmuż għall-Anness I.

3.  Fil-qafas ta' l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, il-Partijiet jaffermaw ir-rieda tagħhom li jippromwovu l-aġġornament tas-setturi produttivi ta' l-Afrika Ċentrali milquta minn dan il-Ftehim bl-għajnuna ta' l-istrumenti ta' kooperazzjoni hekk kif definiti fl-Artikolu 7.

Artikolu 6

Qafas tan-Negozju

Il-Partijiet jistmaw li l-qafas tan-negozju jikkostitwixxi mezz essenzjali ta' żvilupp ekonomiku, u li, konsegwentement id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jimmiraw li jikkontribwixxu għal dan l-għan komuni. L-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, li huma wkoll firmatarji tat-Trattat ta' l-Organizzazzjoni għall-Armonizzazzjoni tal-Liġi tan-Negozju fl-Afrika (OHADA), huma impenjati biex japplikaw u jimplimentaw id-dispożizzjonijiet ta' dan it-Trattat b'mod mhux diskriminatorju u effettiv.

Artikolu 7

Kooperazzjoni għall-finanzjament ta' l-iżvilupp

1.  Id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim ta' Cotonou dwar il-kooperazzjoni u l-integrazzjoni ekonomiċi u reġjonali, ser ikunu implimentati sabiex iżidu kemm jistgħu l-benefiċċji stipulati f'dan il-Ftehim.

2.  Il-finanzjament tal-Komunità Ewropea ( 1 ) relatat mal-kooperazzjoni għall-iżvilupp bejn l-Afrika Ċentrali u l-Komunità Ewropea li jappoġġa l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim ser isir fil-qafas tar-regoli u l-proċeduri xierqa stipulati bil-Ftehim ta' Cotonou, partikolarment il-proċeduri ta' programmazzjoni tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp (EDF) u fil-qafas ta' l-istrumenti rilevanti ffinanzjati mill-Baġit Ġenerali ta' l-Unjoni Ewropea. F'dan il-kuntest, l-appoġġ għall-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim ser ikun wieħed mill-prijoritajiet.

3.  L-Istati Membri tal-Komunità Ewropea jintrabtu b'mod kollettiv biex jappoġġaw, bl-għajnuna tal-linji ta' politika u l-istrumenti rispettivi tagħhom ta' l-iżvilupp, inkluża l-għajnuna għall-kummerċ, azzjonijiet ta' żvilupp favur il-kooperazzjoni ekonomika reġjonali u l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, kemm f'livell nazzjonali kif ukoll dak reġjonali, b'konformità mal-prinċipji ta' effikaċja u kumplementarjetà ta' l-għajnuna.

4.  Il-Partijiet ser jikkooperaw bl-għan li jiffaċilitaw l-intervent ta' sponsors oħrajn lesti biex jappoġġaw l-isforzi ta' l-Afrika Ċentrali biex tikseb l-għanijiet ta' dan il-Ftehim.

5.  Il-Partijiet jirrikonoxxu l-użu ta' mekkaniżmi speċifiċi reġjonali ta' finanzjament li jappoġġaw l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, u ser jappoġġaw l-isforzi tar-reġjun f'dan ir-rigward.

Artikolu 8

Appoġġ għall-implimentazzjoni tar-regoli marbuta mal-kummerċ

Il-Partijiet jaqblu li l-implimentazzjoni tar-regoli marbuta mal-kummerċ, ta' liema l-oqsma ta' kooperazzjoni huma dettaljati fil-kapitoli differenti ta' dan il-Ftehim li huma relatati magħhom, jikkontribwixxu biex jintlaħqu l-għanijiet ta' dan il-Ftehim. B'dan il-mod il-kooperazzjoni ser tkun implimentata b'konformità mal-metodi stipulati fl-Artikolu 7.

Artikolu 9

Finanzjament tas-sħubija

1.  Il-Partijiet jaqblu dwar it-twaqqif ta' fond reġjonali EPA (FORAPE), maħluq minn u għar-reġjun ta' l-Afrika Ċentrali, li l-għan tiegħu huwa li jikkoordina l-għajnuniet li ser jikkontribwixxu biex jiffinanzjaw, b'mod effikaċi, l-azzjonijiet prijoritarji li intiżi għat-tisħiħ ta' kapaċitajiet produttivi ta' l-Istati ta' l-Afrika Ċentrali, bħalma huwa indikat fl-Artikolu 5, u l-miżuri msemmija fl-Artikolu 10. Il-metodi tal-funzjonament u l-ġestjoni tal-FORAPE huma adottati mir-reġjun qabel it-tmiem ta' l-2008. Dan il-perjodu ser ikun ta' vantaġġ għall-KE biex jitkompla l-apprezzament tagħha għall-metodi msemmija.

2.  Il-FORAPE ser ikun sostnut minn riżorsi mċaqalqa mill-Partijiet, partikolarment permezz ta' kontribuzzjonijiet tal-Fond EDF, il-kontribuzzjonijiet ta' l-Istati Membri ta' l-Unjoni Ewropea, kif ukoll il-kontribuzzjonijiet eventwali ta' sponsors oħrajn.

3.  Minkejja l-paragrafi 1 u 2, il-Parti tal-Komunità Ewropea timpenja ruħha biex tiddirieġi l-appoġġi tagħha lejn il-mekkaniżmi ta' finanzjament tajbin għar-reġjun, kif ukoll dawk magħżula mill-pajjiżi firmatarji ta' dan il-Ftehim preliminari fir-rigward tar-regoli u l-proċeduri stipulati bil-Ftehim ta' Cotonou, u b'konformità mal-prinċipji ta' effikaċja ta' l-għajnuna.

4.  Il-Partijiet ser jikkooperaw bl-għan li jiffaċilitaw il-kontribuzzjoni ta' sponsors oħrajn lill-FORAPE.

Artikolu 10

Kooperazzjoni fil-qasam ta' aġġustament fiskali

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu l-isfidi li l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali jista' jkollhom jaffrontaw bit-tneħħija jew it-tnaqqis sostanzjali tad-dazji tad-dwana stipulati f'dan il-Ftehim, u dawn jaqblu li jintoduċu djalogu u kooperazzjoni f'dan il-qasam.

2.  Fid-dawl tal-kalendarju għaż-żarmar miftiehem mill-Partijiet f'dan il-Ftehim, dawn ta' l-aħħar jaqblu li jistabbilixxu djalogu profond fuq il-miżuri ta' adattament fiskali li jridu jittieħdu li huma kapaċi biex iżommu maż-żmien il-bilanċ baġitarju.

3.  B'segwitu għall-paragrafi 1 u 2 ta' dan l-Artikolu, il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw, fil-qafas tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7 u jintrabtu li jimplimentaw miżuri ta' assistenza teknika u finanzjarja, fl-oqsma li ġejjin:

4.  Il-Partijiet jaqblu li, fil-qafas tal-Kumitat ta' l-EPA u fl-aħjar limiti ta' żmien, jilħqu Ftehim dwar il-metodoloġija ta' stima ta' l-impatt fiskali nett. F'dan l-istess qafas il-Partijiet wara ser jiftiehmu dwar l-istudji u l-azzjonijiet supplimentari li jridu jiġu segwiti.

Artikolu 11

Kooperazzjoni fil-fora internazzjonali

Il-Partijiet ser jippruvaw jikkooperaw fil-fora internazzjonali kollha li fihom huma trattati t-temi li jinteressaw din is-sħubija.

Artikolu 12

Reviżjoni rigward is-sħubija għall-iżvilupp

Il-Partijiet jaqblu li fl-2008 japprofondixxu r-riflessjoni li tikkonċerna s-sħubija għall-iżvilupp stabbilit b'dan it-titlu inklużi l-metodi ta' l-implimentazzjoni tagħha.

TITOLU III

IS-SISTEMA KUMMERĊJALI GĦALL-PRODOTTI

KAPITOLU 1

Id-dazji tad-dwana u l-miżuri bla tariffa

Artikolu 13

Regoli ta' oriġini

1.  Fis-sens ta' dan il-kapitolu, “oriġinarju” għandha tfisser merkanziji li jikkonformaw mar-regoli ta' oriġini fis-seħħ fl-1 ta' Jannar 2008 fit-territorju tal-Partijiet.

2.  Sistema komuni reċiproka li tmexxi r-regoli ta' oriġini għandha tkun annessa ma' dan il-Ftehim mill-Kumitat ta' l-EPA, u għandha tidħol fis-seħħ mid-data ta' l-applikazzjoni proviżorja ta' dan il-Ftehim.

3.  Sa mhux aktar tard minn tliet snin mid-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, il-Partijiet jirrevedu d-dispożizzjonijiet fis-seħħ li jmexxu r-regoli ta' oriġini, bl-għan li jissimplifikaw il-kunċetti u l-metodi użati biex tkun determinata l-oriġini fir-rigward ta' l-għanijiet ta' żvilupp ta' l-Afrika Ċentrali. Fil-qafas ta' din ir-reviżjoni, il-Partijiet jikkunsidraw l-iżvilupp teknoloġiku, il-proċessi ta' produzzjoni u l-fatturi l-oħrajn kollha inklużi r-riformi li għaddejjin li jikkonċernaw ir-regoli ta' oriġini li jistgħu jeħtieġu emendi tas-sistema reċiproka negozjata. Kull emenda jew tibdil issir bid-deċiżjoni tal-Kumitat ta' l-EPA.

Artikolu 14

Dazji tad-dwana

“Dazji tad-dwana” għandha tfisser taxxi jew tariffi ta' kull tip, inkluża kull forma ta' taxxa miżjuda jew suppliment, imposta fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni, jew fl-importazzjoni jew l-esportazzjoni ta' prodotti. M'humiex inklużi fihom:

Artikolu 15

Tneħħija tad-dazji tad-dwana fuq l-esportazzjonijiet

1.  Mhux ser jiddaħħal ebda dazju tad-dwana ġdid fuq l-esportazzjonijiet, u lanqas dawk diġà fis-seħħ mhu ser jiġu miżjuda, fil-kummerċ bejn il-Partijiet mid-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

2.  Madankollu, f'każ ta' diffikultà importanti tal-finanzi pubbliċi jew għall-bżonnijiet ta' tisħiħ tal-ħarsien ta' l-ambjent, l-Afrika Ċentrali tista', wara konsultazzjoni mal-KE, iddaħħal dazji tad-dwana fuq l-esportazzjonijiet fuq numru limitat ta' merkanziji addizzjonali.

3.  Il-Kumitat ta' l-EPA għandu jaghmel valutazzjoni perjodika sabiex ikun eżaminat l-impatt u r-rilevanza tad-dazji tad-dwana fuq l-esportazzjonijiet applikati fil-qafas ta' dan l-Artikolu.

Artikolu 16

Ċirkolazzjoni tal-prodotti

1.  Il-prodotti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea jew mill-Parti Afrika Ċentrali m'humiex soġġetti għal dazji tad-dwana ħlief darba waħda biss fit-territorju tal-Parti l-oħra.

2.  Fejn għandhom x'jaqsmu l-prodotti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea, id-dazju tad-dwana li għandu jitħallas b'konformità ma' dan il-Ftehim jittieħed f'isem l-Istat ta' l-Afrika Ċentrali firmatarju li t-territorju tiegħu jikkostitwixxi l-post tal-konsum.

3.  Il-Parti Afrika Ċentrali ser tieħu l-miżuri kollha neċessarji biex tiżgura l-implimentazzjoni effettiva tad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, kif ukoll biex jippromwovi ċ-ċirkolazzjoni libera tal-prodotti fl-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali. Iż-żewġ Partijiet jaqblu li jikkooperaw b'dan il-mod fil-qafas ta' l-Artikoli 7 u 8. Din il-kooperazzjoni ser tadatta ruħha għat-tip ta' pjan ta' azzjoni finalment miżmum mill-Parti Afrika Ċentrali.

4.  Il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw sabiex jiffaċilitaw iċ-ċirkolazzjoni tal-prodotti u jissimplifikaw il-proċeduri tad-dwana, hekk kif jipprevediha l-kapitolu 3 tat-Titolu III.

Artikolu 17

Klassifikazzjoni tal-prodotti

Il-klassifikazzjoni tal-prodotti koperti minn dan il-Ftehim hija dik li tidher fin-nomenklatura tad-dwana ta' kull Parti rispettiva, b'konformità mas-Sistema Armonizzata għad-Deskrizzjoni u l-Kodifikar ta' Oġġetti (“HS”).

Artikolu 18

Taxxi u ħlasijiet oħra

1.  It-taxxi u ħlasijiet oħra msemmija fl-Artikolu 14(c) m'għandhomx jaqbżu l-ispiża approssimattiva tas-servizzi mogħtija u m'għandhomx jirrappreżentaw miżura ta' protezzjoni indiretta ta' prodotti domestiċi jew tassazzjoni ta' importazzjonijiet jew esportazzjonijiet b'għan fiskali. Dawn huma s-suġġett ta' tariffi speċifiċi li jikkorrispondu ma' l-ispiża approssimattiva tas-servizzi mogħtija u m'humiex ikkalkolati fuq bażi ad valorem. It-taxxi u ħlasijiet oħra m'humiex imposti għall-formalitajiet konsulari, bħalma huma kontijiet u ċertifikati konsulari, li l-lista tagħhom ser tiġi adottata b'mod eżawrjenti mill-Kumitat ta' l-EPA.

2.  Sabiex tkun promossa l-integrazzjoni reġjonali u l-leġġibbiltà fir-rigward ta' operaturi ekonomiċi, l-Afrika Ċentrali taqbel li twaqqaf dispożizzjonijiet standardizzati li jikkonċernaw il-qasam kopert minn dan l-Artikolu sa mhux aktar tard mill-1 ta' Jannar 2013.

Artikolu 19

Trattamenti aktar favorevoli li jirriżultaw minn ftehimiet ta' integrazzjoni ekonomika

1.  Fir-rigward ta' l-oqsma koperti minn dan il-Kapitolu, il-Parti KE ser tagħti lill-Parti Afrika Ċentrali kull trattament aktar favorevoli li jista' jirriżulta minħabba li l-Parti KE ser isir Parti minn ftehim ta' integrazzjoni ekonomika ma' Partijiet terzi wara l-iffirmar ta' dan il-Ftehim.

2.  Fir-rigward ta' l-oqsma koperti minn dan il-Kapitolu, il-Parti Afrika Ċentrali ser tagħti lill-Parti KE kull trattament aktar favorevoli li jista' jirriżulta minħabba li l-Parti Afrika Ċentrali ser issir parti minn ftehim ta' integrazzjoni ekonomika ma' sieħeb kummerċjali importanti wara l-iffirmar ta' dan il-Ftehim.

3.  Jekk il-Parti Afrika Ċentrali tkun irċeviet minn sieħeb kummerċjali importanti trattament sostanzjalment aktar favorevoli minn dak offrut mill-Parti KE fi ftehim ta' integrazzjoni kummerċjali konkluż mill-Parti Afrika Ċentrali ma' dan l-istess sieħeb, il-Partijiet jibdew konsultazzjonijiet u jiddeċiedu flimkien dwar l-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2.

4.  Fil-qafas ta' dan l-Artikolu, “ftehim ta' integrazzjoni ekonomika” tfisser ftehim li jillibera sostanzjalment il-kummerċ u jħassar jew jelimina sostanzjalment id-diskriminazzjonijiet bejn il-Partijiet, permezz tat-tneħħija tal-miżuri diskriminatorji u miżuri aktar diskriminatorji, kemm fid-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, u kemm fuq il-bażi ta' kalendarju raġonevoli.

5.  Fil-qafas ta' dan l-Artikolu, “sieħeb kummerċjali importanti” ifisser kull pajjiż żviluppat, jew kull pajjiż li għandu parti mill-iskambji kummerċjali dinjija superjuri għal 1 fil-mija fis-sena li ġiet qabel id-dħul fis-seħħ tal-ftehim ta' integrazzjoni ekonomika msemmi fil-paragrafu 2, jew kull grupp ta' pajjiżi li jaġixxi b'mod individwali, b'mod kollettiv jew permezz ta' ftehim ta' integrazzjoni ekonomika li għandu parti mill-iskambji kummerċjali dinjija superjuri għal 1,5 fil-mija fis-sena li ġiet qabel id-dħul fis-seħħ tal-ftehim ta' integrazzjoni ekonomika msemmi fil-paragrafu 2 ( 2 ).

6.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-kapitolu ma jistgħux jiġu interpretati li jobbligaw il-Partijiet biex jaqblu b'mod reċiproku dwar trattamenti preferenzjali li jkunu applikabbli minħabba li waħda mill-Partijiet hija mdaħħla fi ftehim ta' integrazzjoni ekonomika reġjonali ma' terza parti fid-data ta' l-iffirmar ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 20

Dazji tad-dwana fuq il-prodotti li joriġinaw mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali

1.  Il-prodotti li joriġinaw mill-Parti Afrika Ċentrali huma importati fil-Parti KE liberi mid-dazji tad-dwana, minbarra għall-prodotti indikati, u taħt il-kundizzjonijiet definiti, fl-Anness II.

2.  Ma jiddaħħal ebda dazju ġdid tad-dwana u dawk li huma diġà applikati m'humiex miżjuda, fil-qafas tal-kummerċ bejn il-Partijiet.

Artikolu 21

Dazji tad-dwana fuq il-prodotti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea

1.  Għal kull prodott, id-dazju bażiku tad-dwana huwa dak li huwa speċifikat fl-Anness III.

2.  Ma għandu jiddaħħal ebda dazju ġdid tad-dwana u dawk li huma speċifikati fl-Anness III m'humiex miżjuda, fil-qafas tal-kummerċ bejn il-Partijiet.

3.  Minkejja l-paragrafu 2, fil-qafas tat-twaqqif ta' tariffa esterna komuni li tibda tgħodd mhux aktar tard mill-1 ta' Jannar 2013, u fil-każ fejn l-effett ġenerali ta' dawn id-dazji ma jkunx aktar minn dak li jirriżulta mid-dazji speċifikati fl-Anness III, l-Afrika Ċentrali tista' tirrevedi d-dazji bażiċi tad-dwana speċifikati fl-Anness III li japplikaw għall-prodotti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea. F'dan il-każ, il-Kumitat ta' l-EPA jemenda l-Anness III b'riżultat ta' dan.

4.  Id-dazji tad-dwana fuq l-importazzjonijiet tal-prodotti definiti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea li l-lista tagħhom tidher fl-Anness III taħt il-kategoriji “1”, “2”, u “3” jitneħħew definittivament skond il-metodi definiti fit-tabella ta' hawn taħt. Il-persentaġġi tat-tnaqqis tat-tariffa fit-tabella ta' hawn taħt japplikaw kemm għat-tariffi definiti fil-paragrafu 1, kemm għat-tariffi ġodda eventwali definiti fil-qafas tal-kundizzjonijiet tal-paragrafu 3.

5.  L-importazzjonijiet ta' prodotti li joriġinaw mill-Komunità Ewropea li l-lista tagħhom tidher fl-Anness III taħt il-kategorija “5” huma magħmula minn prodotti li d-dazju fuqhom tad-dwana huwa definit skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1 u 3; id-dazji tad-dwana ta' din il-kategorija m'humiex la mnaqqsa u lanqas imneħħija.

6.  F'każ ta' diffikultà serja dwar l-importazzjoni ta' prodott definit, l-iskeda tat-tnaqqis u t-tneħħija tat-tariffi tista' tiġi eżaminata mill-ġdid mill-Kumitat ta' l-EPA bi ftehim komuni b'għan eventwali li jittawwal il-perjodu ta' tnaqqis jew tneħħija. Wara t-tali eżami mill-ġdid, il-perjodu ta' l-iskeda li għalih intalab l-eżami mill-ġdid ma jistax jiġi estiż, għall-prodott ikkonċernat, lil hinn mill-perjodu tranżitorju massimu stipulat għat-tnaqqis jew it-tneħħija tat-tariffi għal dan l-istess prodott. Jekk il-Kumitat ta' l-EPA ma jiħux deċiżjoni fit-tletin jum li jiġu wara t-talba għall-eżami mill-ġdid ta' l-iskeda, il-Parti Afrika Ċentrali tista' tissospendi l-iskeda b'mod proviżorju għal perjodu li ma jistax jaqbeż sena.

Artikolu 22

Projbizzjoni ta' restrizzjonijiet kwantitativi

Mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, jitneħħew il-projbizzjonijiet jew restrizzjonijiet għall-importazzjoni jew l-esportazzjoni li taffettwa l-kummerċ bejn iż-żewġ Partijiet, minbarra d-dazji tad-dwana, it-taxxi, il-pagamenti u ħlasijiet oħra msemmija fl-Artikolu 18, kemm jekk ikunu implimentati permezz ta' kwoti, liċenzji fuq l-importazzjoni jew l-esportazzjoni jew b'xi miżuri oħrajn. Ma tista' tiddaħħal l-ebda miżura ġdida. Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu huma mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu ta' dan il-Ftehim li jikkonċerna l-istrumenti ta' difiża kummerċjali.

Artikolu 23

Trattament nazzjonali fil-qasam tat-tassazzjoni u regolamenti interni

1.  Il-prodotti importati li joriġinaw mill-Parti l-oħra ma għandhomx ikunu soġġetti direttament jew indirettament għal xi taxxi interni jew ħlasijiet interni oħra li jaqbżu dawk li huma applikati direttament jew indirettament għal prodotti nazzjonali simili. Barra dan, kull Parti ma m'għandha bl-ebda mod li jkunu applikati taxxi jew ħlasijiet interni oħra bl-għan li jipprovdu protezzjoni għall-produzzjoni nazzjonali.

2.  Il-prodotti importati li joriġinaw mill-Parti l-oħra għandhom jibbenefikaw minn trattament mhux anqas favorevoli mit-trattament mogħti lil prodotti nazzjonali li jixxiebhu fil-qafas tal-liġijiet, ir-regolamenti u l-eżiġenzi kollha li japplikaw għall-bejgħ tagħhom, it-tqegħid tagħhom fis-suq, ix-xiri tagħhom, it-trasport tagħhom, id-distribuzzjoni tagħhom jew l-użu tagħhom fis-suq nazzjonali. Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu ma jwaqqfux l-applikazzjoni ta' tariffi differenti għat-trasport intern ibbażat esklussivament fuq l-użu ekonomiku ta' mezzi tat-trasport u mhux fuq l-oriġini tal-prodott.

3.  L-ebda Parti m'għandha tħalli li jiġu stabbiliti jew li jinżammu fis-seħħ kwalunkwe regolamenti interni li jolqtu t-taħlita, l-ipproċessar jew l-użu ta' prodotti skond il-kwantitajiet jew il-proporzjonijiet speċifikati li jeżiġu, direttament jew indirettament, li kwantità jew proporzjon speċifikat tal-prodott suġġett għar-regolamenti msemmija jiġi minn sorsi nazzjonali. Barra dan, l-ebda Parti m'għandhatapplika regolamenti kwantittativi interni bl-għan li tipprovdi protezzjoni għall-produzzjoni nazzjonali tagħha.

Ebda regolament kwantittativ intern li jikkonċerna t-taħlita, l-ipproċessar jew l-użu ta' prodotti fi kwantitajiet jew fi proporzjonijiet determinati m'għandu applikat b'mod li jinqasmu dawn il-kwantitajiet jew il-proporzjonijiet bejn is-sorsi esterni ta' provvista.

4.  B'konformità ma' l-Artikolu III.8(b) tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ u t-Tariffi tal-1994 (GATT 1994), id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu m'għandhomx iwaqqfu l-ħlas ta' sussidji esklussivament għal produtturi nazzjonali, inklużi ħlasijiet li ġejjin minn prodott tat-taxxi jew ħlasijiet interni applikati b'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u sussidji fl-għamla ta' akkwisti ta' prodotti nazzjonali mill-awtoritajiet pubbliċi.

5.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu m'għandhomx japplikaw għal-liġijiet, ir-regolamenti, il-proċeduri jew il-prattiċi marbuta mas-swieq pubbliċi.

6.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu huma mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-kapitolu ta' dan il-Ftehim dwar l-istrumenti ta' difiża kummerċjali.

Artikolu 24

Sussidji għall-esportazzjoni ta' prodotti agrikoli

1.  Il-Parti KE u l-Parti Afrika Ċentrali, kif ukoll kull Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, mhux ser ikunu jistgħu jdaħħlu sussidji ġodda li jiddependu fuq l-esportazzjoni jew iżidu kull sussidju eżistenti ta' din ix-xorta fuq kull prodott agrikolu immirat għat-territorju tal-Parti l-oħra. Fil-qafas ta' sussidji eżistenti, dan il-paragrafu ma jipprojbixxix iż-żidiet kawża tal-varjazzjonijiet tal-prezz dinji tal-prodotti inkwistjoni.

2.  Fir-rigward ta' kull grupp ta' prodotti, hekk kif definiti fil-paragrafu 3, li jibbenefika minn rimborż għall-esportazzjoni fil-leġiżlazzjoni KE għall-istess prodott bażiku, li għalih il-Parti Afrika Ċentrali hija impenjatat biex telimina t-tariffi tad-dwana tagħha, il-Parti KE timpenja ruħha biex tneħħi s-sussidji kollha eżistenti mogħtija għall-esportazzjoni ta' dan il-grupp ta' prodotti, li jikkorrispondi għall-istess prodott bażiku, lejn it-territorju ta' l-Afrika Ċentrali. Fil-qafas ta' dan il-paragrafu, il-Partijiet għandhom jikkonsultaw ma' xulxin qabel il-31 ta' Diċembru 2008 sabiex jiddefinixxu l-metodi ta' din it-tneħħija.

3.  Dan l-Artikolu għandu japplika għall-prodotti koperti mill-Anness I għall-Ftehim tad-WTO dwar l-Agrikoltura.

4.  Dan l-Artikolu huwa mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni mill-Parti Afrika Ċentrali ta' l-Artikolu 9.4 tal-Ftehim tal-WTO dwar l-Agrikoltura u ta' l-Artikolu 27 tal-Ftehim tal-WTO dwar is-Sussidji u l-Miżuri ta' Kumpens.

Artikolu 25

Sikurezza ta' l-ikel

Jekk jidher li l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim twassal għal xi diffikultajiet ta' disponibbiltà jew ta' aċċess għal xi prodotti ta' l-ikel neċessarji biex jiżguraw is-sikurezza ta' l-ikel, u meta din is-sitwazzjoni tqiegħed jew tirriskja li tqiegħed f'diffikultajiet kbar lill-Parti Afrika Ċentrali jew Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, l-Afrika Ċentrali, jew dan l-Istat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, ser ikun jista' jieħu miżuri xierqa bi qbil mal-proċeduri stabbiliti fl-Artikolu 31.

Artikolu 26

Dispożizzjonijiet speċjali dwar il-kooperazzjoni amministrattiva

1.  Il-Partijet jaqblu li l-kooperazzjoni amministrattiva hija essenzjali għall-implimentazzjoni u l-kontroll tat-trattament preferenzjali mogħti f'dan it-Titolu u jenfasizzaw l-impenn tagħhom biex jikkumbattu l-irregolaritajiet u l-frodi fil-qasam tad-dwana u oqsma relatati.

2.  Meta Parti tikseb il-prova, fuq il-bażi ta' informazzjoni oġġettiva, ta' nuqqas ta' kooperazzjoni amministrattiva u/jew ta' irregolaritajiet jew frodi, din il-Parti kkonċernata tista' tissospendi b'mod temporanju t-trattament preferenzjali mogħti lill-prodott(i) ikkonċernat(i) f'konformità ma' dan l-Artikolu.

3.  Għall-finijiet ta' dan l-Artikolu, nuqqas ta' kooperazzjoni amministrattiva tfisser, fost oħrajn, bħala:

4.  L-applikazzjoni ta' sospensjoni temporanja hija suġġetta għall-kundizzjonijiet li ġejjin:

5.  Fl-istess ħin tan-notifika lill-Kumitat ta' l-EPA stipulata fil-paragrafu 4(a), il-Parti konċernata tippubblika avviż lill-importaturi fil-Ġurnal Uffiċjali tiegħu. Dan l-avviż lill-importaturi jindika li, għall-prodott ikkonċernat, fuq il-bażi ta' informazzjoni oġġettiva, kienet miksuba prova ta' nuqqas ta' kooperazzjoni amministrattiva u/jew ta' irregolaritajiet jew frodi.

Artikolu 27

Ġestjoni ta' żbalji amministrattivi

F'każ ta' żball mill-awtoritajiet kompetenti fil-ġestjoni tas-sistemi preferenzjali għall-esportazzjoni, u partikolarment fl-applikazzjoni tar-regoli li jikkonċernaw id-definizzjoni tal-kunċett ta' “prodotti ta' l-oriġini” u l-metodi ta' kooperazzjoni amministrattiva, meta dan l-iżball għandu konsegwenzi f'termini ta' importazzjoni u esportazzjoni, il-Parti esposta għal dawn il-konsegwenzi tista' titlob lill-Kumitat ta' l-EPA biex jeżamina l-possibbiltajiet biex ikunu adottati l-miżuri kollha xierqa bl-għan li s-sitwazzjoni titranġa.

Artikolu 28

Kooperazzjoni

B'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7, il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw fl-oqsma li ġejjin, fost oħrajn:

KAPITOLU 2

L-istrumenti ta' difiża kummerċjali

Artikolu 29

Miżuri anti-dumping u ta' kumpens

1.  Suġġetti għad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jwaqqaf lill-Parti KE jew l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, li b'mod individwali jew kollettiv, jadottaw miżuri anti-dumping jew ta' kumpens b'konformità mal-ftehimiet rilevanti tad-WTO. Għall-finijiet ta' dan l-Artikolu, l-oriġini hija determinata bi qbil mar-regoli ta' oriġini mhux preferenzjali tal-Partijiet.

2.  Qabel ma jiġu imposti miżuri definittivi anti-dumping jew ta' kumpens fuq il-prodotti li joriġinaw mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, il-Parti KE għandha tikkunsidra l-possibbiltà ta' soluzzjonijiet kostruttivi hekk kif stipulati fil-ftehimiet rilevanti tad-WTO.

3.  Meta miżura anti-dumping jew ta' kumpens tkun ġiet imposta għal mill-anqas tnejn mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali minn awtorità reġjonali jew sottoreġjonali, irid ikun hemm biss istanza waħda ta' reviżjoni ġudizzjarja, inkluża fil-livell tar-rikors.

4.  Meta xi miżuri anti-dumping jew ta' kumpens jistgħu jiġu imposti fuq bażi reġjonali jew sottoreġjonali u fuq bażi nazzjonali, il-Partijiet jiggarantixxu li dawn il-miżuri ma jiġux applikati fl-istess ħin fuq l-istess prodott mill-awtoritajiet reġjonali jew sottoreġjonali min-naħa, u l-awtoritajiet nazzjonali min-naħa l-oħra.

5.  Il-Parti KE għandha tinnotifika lill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali bir-riċeviment ta' ilment dokumentat biżżejjed qabel ma tiftaħ inkjesta.

6.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu huma applikabbli fl-inkjesti kollha li nbdew wara d-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

7.  Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu m'humiex sottomessi għad-dispożizzjonijiet tal-mekkaniżmu ta' regolament ta' tilwim ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 30

Miżuri multilaterali ta' salvagwardja

1.  Soġġett għad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jwaqqaf lill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali u lill-Parti KE milli jadottaw miżuri bi qbil ma' l-Artikolu XIX tal- GATT 1994, il-ftehim dwar is-Salvagwardji, u l-Artikolu 5 tal-Ftehim tal-WTO dwar l-Agrikoltura. Għall-finijiet ta' dan l-Artikolu, l-oriġini hija determinata f'konformità mar-regoli ta' oriġini mhux preferenzjali tal-Partijiet.

2.  Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1, fid-dawl ta' l-għanijiet ġenerali ta' l-iżvilupp ta' dan il-Ftehim u tad-daqs żgħir ta' l-ekonomiji ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, il-Parti KE ser teskludi l-importazzjonijiet ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali mill-miżuri kollha implimentati ta' l-Artikolu XIX tal-GATT ta' l-1994, il-ftehim dwar is-Salvagwardji, u l-Artikolu 5 tal-Ftehim tad-WTO dwar l-Agrikoltura.

3.  Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 għandhom għal perjodu ta' ħames snin, li jibda mid-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim. Sa mhux aktar tard minn 120 ġurnata qabel it-tmiem ta' dan il-perjodu, il-Kumitat ta' l-EPA għandu jerġa' jeżamina l-implimentazzjoni ta' dawn id-dispożizzjonijiet fid-dawl tal-bżonnijiet fil-fażi ta' żvilupp ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, bl-għan li jkun determinat jekk hemmx lok għal estensjoni ta' l-applikazzjoni tagħhom għal perjodu itwal.

4.  Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 m'humiex suġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-mekkaniżmu tar-regolament ta' tilwim ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 31

Miżuri bilaterali ta' salvagwardja

1.  Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 30, wara li jkun eżamina s-soluzzjonijiet alternattivi, Parti waħda tista' tieħu l-miżuri ta' salvagwardja għal tul ta' żmien limitat li jidderogaw għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 20 u 21, bil-kundizzjonijiet u b'kon formità mal-proċeduri stipulati f'dan l-Artikolu.

2.  Il-miżuri ta' salvagwardja msemmija fil-paragrafu 1 hawn fuq jistgħu jittieħdu meta prodott minn Parti huwa importat fit-territorju tal-Parti l-oħra fi kwantitajiet tant miżjuda u b'kundizzjonijiet tali li dawn l-importazzjonijiet jikkawżaw jew jheddu li jikkawżaw:

3.  Il-miżuri ta' salvagwardja msemmija f'dan l-Artikolu ma jaqbżux dak li hu neċessarju biex jirranġaw jew jostakolaw id-dannu serju jew l-inkwiet, hekk kif definiti fil-paragrafi 2 u 5(b). Dawn il-miżuri ta' salvagwardja mill-Parti li timporta jistgħu jkunu kostitwiti biss minn waħda jew aktar mill-miżuri li ġejjin:

4.  Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1, 2 u 3, meta prodott li joriġina minn Stat firmatarju jew aktar ta' l-Afrika Ċentrali huwa importat fi kwantitajiet tant miżjuda u b'kundizzjonijiet tali li dawn l-importazzjonijiet jikkawżaw jew jirriskjaw li jikkawżaw waħda mis-sitwazzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 2(a), (b) jew (c) f'reġjun ultraperiferali jew aktar tal-Unjoni Ewropea, il-Parti KE tista' tieħu miżuri ta' sorveljanza jew ta' salvagwardja limitati għal dan jew dawn ir-reġjuni ultraperiferali kkonċernat(i) bi qbil mal-proċeduri definiti fil-paragrafi 6 sa 9.

5.  

6.  

7.  Għall-implimentazzjoni tal-paragrafi 1 sa 6, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet li ġejjin:

8.  Meta ċirkostanzi eċċezzjonali jeżiġu li għandhom jittieħdu miżuri immedjati, il-Parti kkonċernata li timporta, kemm jekk hija l-Parti KE, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, jew Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, skond il-każ, tista' tieħu l-miżuri stipulati fil-paragrafi 3, 4 u/jew 5 fuq bażi proviżorja mingħajr ma tkun konformi ma' l-eżiġenzi tal-paragrafu 7. Din l-azzjoni tista' tittieħed għal perjodu massimu ta' 180 jum meta l-miżuri jittieħdu mill-KE u 200 jum meta l-miżuri jittieħdu mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, jew Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, jew meta l-miżuri tal-Parti KE huma limitati għal wieħed jew aktar mir-reġjuni ultraperiferali kkonċernati. It-tul ta' żmien ta' dawn il-miżuri proviżorji jitnaqqas mit-tul ta' żmien tal-miżuri u kull estensjoni definita fil-paragrafu 6. Fit-teħid ta' dawn il-miżuri proviżorji, għandhom ikunu kkunsidrati l-interessi tal-Partijiet interessati kollha. Il-Parti kkonċernata li timporta tinforma lill-Parti kkonċernata l-oħra u tinforma immedjatament lill-Kumitat ta' l-EPA sabiex jeżamina s-suġġett.

9.  Jekk Parti li timporta tissottometti l-importazzjonijiet ta' prodott għal proċedura amministrattiva li għandha bħala għan li tipprovdi malajr informazzjoni dwar l-iżvilupp tal-flussi kummerċjali li jistgħu joħolqu l-problemi msemmija f'dan l-Artikolu, din għandha tinforma b'dan mingħajr dewmien lill-Kumitat ta' l-EPA.

10.  Il-Ftehim dwar id-WTO ma għandux ikun invokat biex iwaqqaf Parti milli tadotta miżuri ta' salvagwardja konformi mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu.

KAPITOLU 3

Is-sistema tad-dwana u l-iffaċilitar tal-kummerċ

Artikolu 32

Għanijiet

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu l-importanza tad-dwana u l-iffaċilitar ta' l-iskambji f'kuntest tal-kummerċ dinji li qiegħed jevolvi. Il-Partijiet jaqblu li jsaħħu l-kooperazzjoni tagħhom f'dan il-qasam sabiex jiżguraw ruħhom li l-leġiżlazzjoni u l-proċeduri rilevanti kif ukoll il-kapaċità amministrattiva ta' l-amministrazzjonijiet ikkonċernati jissodisfaw l-għanijiet imsemmija fil-qasam ta' kontroll effettiv u ffaċilitar ta' l-iskambji kummerċjali, u jikkontribwixxu għall-promozzjoni ta' l-iżvilupp u l-integrazzjoni reġjonali tal-pajjiżi firmatarji ta' l-EPA.

2.  Il-Partijiet jaqblu li l-għanijiet leġittimi tal-politika pubblika, inklużi l-għanijiet tas-sigurtà u l-prevenzjoni tal-frodi, mhux ser ikunu kompromessi bl-ebda mod.

Artikolu 33

Kooperazzjoni doganali u amministrattiva

1.  Sabiex tkun żgurata l-konformità mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, u jirrispondu b'mod effikaċi għall-għanijiet definiti bl-Artikolu 32, il-Partijiet għandhom:

2.  Minkejja l-paragrafu 1, l-amministrazzjonijiet doganali tal-Partijiet għandhom jipprovdu assistenza amministrattiva reċiproka, b'konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Protokoll 1 rigward l-assistenza amministrattiva reċiproka f'materji doganali. Mis-sena 2008, il-Kumitat ta' l-EPA għandu jgħaddi b'kunsens kull emenda rigward l-assistenza amministrattiva reċiproka f'materji doganali, li jiġġudika meħtieġa għall-Protokoll 1.

Artikolu 34

Metodi ta' kooperazzjoni

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu l-importanza tal-kooperazzjoni fil-qasam tad-dwana u l-iffaċilitar ta' l-iskambji għall-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim.

2.  B'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7, il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw fl-oqsma li ġejjin, fost oħrajn:

Artikolu 35

Standards doganali u kummerċjali

1.  Il-Partijiet jaqblu li l-leġiżlazzjonijiet, ir-regolamenti u l-proċeduri tagħhom, fl-oqsma tad-dwana u l-kummerċ internazzjonali, ser ikunu bbażati fuq:

2.  Is-sistema ta' rikors obbligatorju għall-ispezzjonijiet qabel l-ibgħit ta' prodotti ser tkun is-suġġett ta' negozjati fil-qafas ta' negozjati lejn EPA.

3.  Sabiex jitjiebu l-metodi tax-xogħol, u biex ikunu osservati l-prinċipji ta' kontra d-diskriminazzjoni, ta' trasparenza, effikaċja, integrità u responsabbiltà, il-Partijiet għandhom:

Artikolu 36

Tranżitu tal-prodotti

1.  Il-Partijiet għandhom jiżguraw it-tranżitu ħieles ta' prodotti lejn it-territorju tagħhom, billi jsegwu l-aħjar rotta għat-tranżitu. Ir-restrizzjonijiet, il-kontrolli jew l-eżiġenzi eventwali għandhom ikunu mhux diskriminatorji, proporzjonati u applikati b'mod uniformi.

2.  Mingħajr preġudizzju għas-segwitu ta' kontrolli doganali leġittimi, il-Partijiet għanxhom jagħtu lill-prodotti fi tranżitu li joriġinaw mit-territorju tal-Parti l-oħra trattament mhux inqas favorevoli minn dak mogħti lill-prodotti tas-suq domestiku, partikolarment għall-esportazzjonijiet, l-importazzjonijiet u ċ-ċaqliq tagħhom.

3.  Il-Partijiet għandhom iwaqqfu sistemi ta' trasport taħt id-dwana li jippermettu t-tranżitu ta' prodotti mingħajr ma għandhom iħallsu d-dazji tad-dwana u ħlasijiet oħra, suġġetti għall-għoti ta' garanziji xierqa.

4.  Il-Partijiet għandhom jindaħlu biex jippromwovu u jimplimentaw aġġustamenti għat-tranżitu reġjonali.

5.  Il-Partijiet għandhom jirrikorru għall-istandards u l-istrumenti internazzjonali li jikkonċernaw it-tranżitu tal-prodotti.

6.  Il-Partijiet għandhom jiżguraw il-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni ta' l-awtoritajiet kollha kkonċernati fit-territorji tagħhom biex ikun iffaċilitat it-traffiku waqt it-tranżitu u jippromwovu l-kooperazzjoni transkonfinalitranskonfinali.

Artikolu 37

Relazzjonijiet mal-komunità tan-negozju

Il-Partijiet jaqblu:

Il-Partijiet għandhom jippubblikaw informazzjoni amminstrattiva, li partikolarment tolqot l-eżiġenzi ta' l-awtoritajiet ikkonċernati, il-proċeduri, il-ħinijiet ta' ftuħ u l-proċeduri operazzjonali tad-dwana fil-punti tad-dħul u/jew ta' ħruġ, kif ukoll fil-punti ta' kuntatt jew ta' informazzjoni;

Artikolu 38

Valur fid-dwana

1.  L-Artikolu VII tal-GATT 1994 u l-Ftehim tad-WTO dwar l-implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-GATT ta' l-1994 għandhom jiggvernaw ir-regoli ta' determinazzjoni tal-valur fid-dwana applikati għall-kummerċ reċiproku bejn il-Partijiet.

2.  Il-Partijiet għandhom jikkooperaw bl-għan li jilħqu approċċ komuni għall-kwistjonijiet li jolqtu l-valur fid-dwana inklużi l-problemi marbuta mal-prezzijiet tat-trasferimenti.

Artikolu 39

Integrazzjoni reġjonali fl-Afrika Ċentrali

Filwaqt li qiegħed isir progress fir-riformi tad-dwana u sabiex jiġu ffaċilitati l-iskambji kummerċjali, il-Partijiet jippromwovu l-integrazzjoni reġjonali, partikolarment fit-tfassil ta' dispożizzjonijiet standardizzati li jikkonċernaw:

Dan jimplika kooperazzjoni stretta ta' l-awtoritajiet kollha kkonċernati, fejn din il-kooperazzjoni titlob l-istandards internazzjonali rilevanti sakemm huwa possibbli.

KAPITOLU 4

L-ostakoli tekniċi fil-kummerċ u l-miżuri sanitarji u fitosanitarji

Artikolu 40

Għanijiet

L-għanijiet ta' dan il-Kapitolu huma li jiffaċilitaw il-kummerċ ta' prodotti bejn il-Partijiet billi jiżdiedu l-kapaċitajiet tagħhom biex jidentifikaw, jipprevjenu u jeliminaw l-ostakoli fil-kummerċ minħabba regolamenti tekniċi, standards, u proċeduri ta' evalwazzjoni għall-konformità li huma applikati minn Parti waħda jew oħra, u filwaqt li jitkabbru l-kapaċitajiet tal-Partijiet biex jipproteġu l-pjanti, l-annimali u s-saħħa pubblika.

Artikolu 41

Obbligi multilaterali u kuntest ġenerali

1.  Il-Partijiet jaffermaw mill-ġdid id-drittijiet u l-obbligi tagħhom skond il-Ftehim dwar il-WTO, u partikolarment tal-Ftehimiet tal-WTO dwar l-applikazzjoni ta' miżuri sanitarji u fitosanitarji (Ftehim SPS) u dwar l-ostakoli tekniċi fil-kummerċ (Ftehim TBT). Il-Partijiet li m'humiex membri tal-WTO jikkonfermaw ugwalment l-impenn tagħhom biex jirrispettaw l-obbligi msemmija mill-Ftehimiet SPS u TBT fejn għandhom x'jaqsmu l-kwistjonijiet li jaffettwaw ir-relazzjonijiet bejn il-Partijiet.

2.  Il-Partijiet jaffermaw mill-ġdid l-impenn tagħhom favur titjib tas-saħħa pubblika fit-territorji ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, partikolarment bit-tisħiħ tal-kapaċità tagħhom biex jidentifikaw il-prodotti perikolużi, fil-qafas ta' l-Artikolu 47.

3.  Dawn l-impenji, drittijiet u obbligi jiggwidaw l-azzjonijiet immexxija mill-Partijiet skond dan il-Kapitolu.

Artikolu 42

Ambitu u definizzjonijiet

1.  Dan il-Kapitolu japplika għall-miżuri li jaqgħu fl-ambitu ta' applikazzjoni tal-Ftehimiet TBT u SPS tad-WTO.

2.  Għall-finijiet ta' dan il-Kapitolu u ħlief jekk ikun hemm indikazzjoni kuntrarja, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet tal-Ftehimiet SPS u TBT, tal-Codex Alimentarius, il-konvenzjoni internazzjonali dwar il-protezzjoni tal-pjanti u ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa ta' l-Annimali, inkluża għar-referenza kollha għal “prodotti” f'dan il-Kapitolu.

Artikolu 43

Awtoritajiet kompetenti

Fejn għandhom x'jaqsmu l-miżuri SPS, l-awtoritajiet kompetenti tal-KE u ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali għall-applikazzjoni ta' miżuri msemmija f'dan il-Kapitolu huma deskritti fl-Appendiċi II.

Il-Partijiet għandhom javżaw lil xulxin b'mod reċiproku u fi żmien adegwat b'kull tibdil notevoli miġjub quddiem l-awtoritajiet kompetenti elenkati fl-Appendiċi II. Il-Kumitat ta' l-EPA ser jadotta kull emenda neċessarja ta' l-Appendiċi II.

Artikolu 44

Reġjonalizzazzjoni (taqsim ta' territorju f'żoni)

Wara d-definizzjoni tal-kundizzjonijiet ta' importazzjoni, il-Partijiet ser ikunu jistgħu jipproponu u jidentifikaw każ b'każ żoni li għandhom statut sanitarju jew fitosanitarju definit, filwaqt li jkunu kkunsidrati l-istandards internazzjonali.

Artikolu 45

Transparenza tal-kundizzjonijiet kummerċjali u skambji ta' informazzjoni

1.  Il-Partijiet għandhom javżaw lil xulxin b'mod reċiproku b'kull emenda tad-dispożizzjonijiet ġuridiċi u amministrattivi tagħhom fil-qasam ta' l-importazzjoni tal-prodotti (partikolarment ta' prodotti li joriġinaw minn annimali u/jew pjanti).

2.  Il-Partijiet jikkonfermaw mill-ġdid l-obbligu li jsir lilhom bil-Ftehimiet SPS u TBT tad-WTO li javżaw lil xulxin b'mod reċiproku b'kull emenda li ssir għall-istandards jew ir-regolamenti tekniċi rilevanti permezz ta' mekkaniżmi stabbiliti skond dawn il-Ftehimiet.

3.  Il-Partijiet għandhom jipproċedu ugwalment għal skambju dirett ta' informazzjoni dwar suġġetti oħrajn li dawn jikkunsidraw b'mod konġunt li għandhom potenzjal importanti għar-relazzjonijiet kummerċjali tagħhom, jekk u meta huwa neċessarju.

4.  Il-Partijiet jaqblu li jikkollaboraw fil-qasam ta' sorveljanza epidemoloġika tal-mard ta' l-annimali. Fejn għandha x'taqsam il-protezzjoni fitosanitarja, il-Partijiet jiskambjaw ugwalment informazzjoni dwar il-feġġa ta' parassiti li jippreżentaw perikolu magħruf u immedjat għall-Parti l-oħra.

Artikolu 46

Integrazzjoni reġjonali

1.  Il-Parti Afrika Ċentrali timpenja ruħha biex tarmonizza l-istandards u miżuri oħra fl-ambitu ta' applikazzjoni ta' dan il-Kapitolu fil-livell reġjonali f'limitu ta' 4 snin mid-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

2.  Sabiex ikunu ffaċilitati l-iskambji bejn il-Partijiet u b'konformità ma' l-Artikolu 40, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali jaqblu dwar il-bżonn li jkunu armonizzati l-kundizzjonijiet ta' importazzjoni li huma applikabbli għall-prodotti li joriġinaw mill-KE meta dawn jidħlu fi Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali. Jekk jeżistu diġà kundizzjonijiet nazzjonali ta' importazzjoni fil-mument tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim u filwaqt li jkun mistenni d-dħul ta' kundizzjonijiet armonizzati għall-importazzjoni, dawn huma applikati mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali b'konformità mal-prinċipju skond liema prodott mill-KE mqiegħed b'mod legali fis-suq ta' Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali jista' legalment ikun hekk ukoll fis-suq ta' l-Istati firmatarji l-oħrajn kollha ta' l-Afrika Ċentrali mingħajr restrizzjoni oħra u lanqas eżiġenza amministrattiva.

Artikolu 47

Żvilupp tal-kapaċitajiet u assistenza teknika

B'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7, il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw fl-oqsma li ġejjin, fost oħrajn:

KAPITOLU 5

Il-ġestjoni tal-foresti u l-iskambji kummerċjali ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti

Artikolu 48

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta' dan il-Kapitolu u ħlief għal indikazzjoni kuntrarja, l-isem “prodotti tal-foresta” jinkludi wkoll il-prodotti tal-foresti mhux ta' l-injam u l-prodotti derivati tagħhom.

Artikolu 49

Ambitu ta' applikazzjoni

Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Kapitolu japplikaw għall-kummerċ ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti li joriġinaw mill-Afrika Ċentrali u għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti li minnhom jiġu estratti dawn il-prodotti.

Artikolu 50

Kummerċ ta' l-injam u prodotti tal-foresti mhux ta' l-injam u prodotti derivati tagħhom

1.  Il-Partijiet għandhom jaħdmu flimkien biex jiffaċilitaw il-kummerċ bejn il-Parti KE u l-Parti Afrika Ċentrali ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti li ġejjin minn sorsi legali li jistgħu jiġu vverifikati b'mod oġġettiv u li jikkontribwixxu għall-għan ta' l-iżvilupp sostenibbli. Il-Partijiet jaqblu li:

2.  Il-Partijiet għandhom jesploraw il-possibbiltajiet li jtejbu l-opportunitajiet kummerċjali għall-injam u l-prodotti tal-foresti ta' oriġini legali jew sostenibbli li joriġinaw mill-Afrika Ċentrali fis-suq tal-Parti KE. Dawn il-miżuri jistgħu jinkludu, fost oħrajn, linji politiċi msaħħa fejn għandhom x'jaqsmu l-akkwisti pubbliċi, miżuri intiżi biex iżidu l-kuxjenza tal-konsumaturi, miżuri intiżi biex jippromwovu l-ipproċessar tal-prodotti tal-foresti fl-Afrika Ċentrali, u attivitajiet u inizjattivi b'assoċjazzjoni ma' l-operaturi tas-settur privat.

3.  Il-Partijiet jintrabtu biex jiżviluppaw linji politiċi u/jew leġiżlazzjoni mhux diskriminatorji fl-ambitu ta' applikazzjoni ta' dan il-Kapitolu; bl-istess mod il-Partijiet jintrabtu biex jiżguraw l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni effettiva u mhux diskriminatorja ta' dawn il-linji politiċi u/jew leġiżlazzjonijiet, u dan kollu b'konformità mad-dispożizzjonijiet tad-WTO.

Artikolu 51

Integrazzjoni reġjonali

1.  Il-Parti Afrika Ċentrali tintrabat li tibni u timplimenta qafas reġjonali li ser imexxi l-iskambji kummerċjali ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti li joriġinaw mill-Afrika Ċentrali, inklużi l-leġiżlazzjoni u l-mekkaniżmi ta' kooperazzjoni xierqa li ser jikkontribwixxu biex jiżguraw applikazzjoni u implimentazzjoni effikaċi.

2.  Il-Parti Afrika Ċentrali għandha tiżviluppa protokolli u/jew linji gwida għall-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti ta' l-Afrika Ċentrali responsabbli mill-applikazzjoni, sabiex jiġi żgurat li l-iskambji bejn ir-reġjuni ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti ta' l-Afrika Ċentrali jkunu ġejjin minn sorsi legali li jistgħu jiġu vverifikati b'mod oġġettiv.

Artikolu 52

Tisħiħ tal-kapaċitajiet u assistenza teknika

B'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7, il-Partijiet jaqblu li jikkooperaw fl-oqsma li ġejjin, fost oħrajn billi:

Artikolu 53

Ftehimiet oħrajn

Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Kapitolu, il-kummerċ ta' l-injam u l-prodotti tal-foresti ser jitmexxa b'mod kompatibbli mal-Konvenzjoni dwar il-Kummerċ Internazzjonali fl-Ispeċji fil-Periklu ta' estinzjoni tal-Flora u l-Fawna Selvaġġi (CITES), Ftehimiet eventwali ta'sħubija Volontarji li tagħhom l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali għandhom isiru membri b'mod individwali jew kollettiv mal-Komunità Ewropea fil-qafas tal-pjan ta' azzjoni ta' l-Unjoni Ewropea dwar l-infurzar tal-Liġi, il-governanza u l-kummerċ fil-qasam tal-Foresti (FLEGT).

TITOLU IV

L-ISTABBILIMENT, IL-KUMMERĊ TAS-SERVIZZI U L- KUMMERĊ ELETTRONIKU

Artikolu 54

Qafas

1.  Il-Partijet jaffermaw mill-ġdid l-impenji rispettivi tagħhom fil-qafas tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ tas-Servizzi.

2.  Sa mhux aktar tard mill-1 ta' Jannar 2009, il-Partijiet jintrabtu biex jestendu l-ambitu ta' applikazzjoni ta' dan il-Ftehim billi jinnegozjaw id-dispożizzjonijiet neċessarji għal-liberalizzazzjoni progressiva, assimetrika u reċiproka ta' l-istabbiliment u tal-kummerċ tas-servizzi.

Artikolu 55

Kooperazzjoni

Il-Partijiet, filwaqt li jirrikonoxxu li t-tisħiħ tal-kapaċitajiet kummerċjali jista' jgħin l-iżvilupp ta' l-attivitajiet ekonomiċi, partikolarment fis-setturi tas-servizzi, u jsaħħaħ il-qafas regolatorju tagħhom, jaffermaw mill-ġdid l-obbligi rispettivi tagħhom fil-qafas tal-Ftehim ta' Cotonou u b'mod partikolari fl-Artikoli 34 sa 39, 41 sa 43, 45 u 74 sa 78.

TITOLU V

IR-REGOLI MARBUTA MAL-KUMMERĊ

KAPITOLU 1

Il-ħlasijiet kurrenti u ċ-ċaqliq tal-kapital

Artikolu 56

Tkomplija tan-negozjati fil-qasam tal-ħlasijiet kurrenti u ċaqliq tal-kapital

1.  Il-Partijet jirrikonoxxu l-bżonn li jiggarantixxu li l-flussi transkonfinali ta' fondi neċessarji għal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ tal-prodotti u s-servizzi, kif ukoll għall-investimenti minn waħda mill-Partijiet fir-reġjun tal-Parti l-oħra, m'għandhomx ikunu ristretti jew imfixkla mill-ebda Parti. Kwalunkwe ostaklu għal dawn il-flussi ikun kontra l-għanijiet tal-liberalizzazzjoni, ladarba l-kummerċ jew l-investiment, għalkemm permess minnu nnifsu, ma jkux jista' jagħti lok għal ħlas jew finanzjament minn barra.

2.  Biex jintlaħaq dan l-għan, il-Partijiet jintrabtu biex, qabel l-1 ta' Jannar 2009, jikkonkludu n-negozjati fuq serje ta' temi li ser jikkonċernaw partikolarment il-punti li ġejjin:

KAPITOLU 2

Il-kompetizzjoni

Artikolu 57

Tkomplija tan-negozjati fil-qasam tal-kompetizzjoni

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu l-importanza tal-kompetizzjoni ħielsa u mingħajr tagħwiġ fir-relazzjonijiet kummerċjali tagħhom, u l-fatt li ċerti prattiċi mhux kompetittivi jistgħu jirristrinġu l-kummerċ bejn il-Partijiet u b'hekk ixekklu t-twettiq ta' l-għanijiet ta' dan il-Ftehim.

2.  Għalhekk il-Partijiet jaċċettaw li jintrabtu fin-negozjati ta' kapitolu fil-qasam tal-kompetizzjoni fl-EPA, li ser jinkludi partikolarment l-elementi li ġejjin:

3.  In-negozjati għandhom ikunu bbażati fuq approċċ f'żewġ stadji, li qabel kollox jimmira li japplika r-regoli fil-kuntest ta' l-integrazzjoni reġjonali fl-Afrika Ċentrali u, wara perjodu ta' tranżizzjoni determinat b'mod konġunt, ikunu applikati r-regoli fil-livell bilaterali.

4.  In-negozjati fuq il-kapitolu tal-kompetizzjoni ser ikunu konklużi qabel l-1 ta' Jannar 2009.

KAPITOLU 3

Il-proprjetà intellettwali

Artikolu 58

Tomplija tan-negozjati fil-qasam tal-proprjetà intellettwali

1.  Il-Partijiet jaffermaw mill-ġdid id-drittijiet u l-obbligi tagħhom li joħorġu mill-Ftehim dwar l-aspetti tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali li jolqtu l-kummerċ (“ADPIC”), u jirrikonoxxu l-bżonn li jkun garantit livell ta' protezzjoni xierqa u effikaċi tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, industrijali u kummerċjali u xi drittijiet oħrajn koperti mill-ADPIC, b'konformità ma' l-istandards internazzjonali, sabiex jitnaqqas it-tagħwiġ tal-kummerċ bilaterali u l-ostakoli għall-iskambji.

2.  Suġġetti għall-osservanza tal-kompetenzi ttrasferiti lill-Organizzazzjoni Afrikana tal-Proprjetà Intellettwali (OAPI), il-Partijiet jintrabtu biex qabel l-1 ta' Jannar 2009 jikkonkludu negozjati fuq serje ta' impenji dwar id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali.

3.  Il-Partijiet jaqblu wkoll li jsaħħu l-kooperazzjoni tagħhom fil-qasam tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali. Din il-kooperazzjoni għandha tkun intiża biex tappoġġa l-implimentazzjoni ta' kull Parti u għandha partikolarment tkun estiża għall-oqsma li ġejjin:

4.  In-negozjati għandhom ikunu bbażati fuq approċċ f'żewġ stadji, li qabel kollox jimmira li jiġu applikati r-regoli fil-kuntest ta' l-integrazzjoni reġjonali fl-Afrika Ċentrali u, wara perjodu ta' tranżizzjoni determinata b'mod konġunt, ikunu applikati r-regoli fil-livell bilaterali.

5.  Matul in-negozjati, ta' min jikkunsidra d-differenzi fl-iżvilupp ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali.

KAPITOLU 4

Is-swieq pubbliċi

Artikolu 59

Tkomplija tan-negozjati fil-qasam tas-swieq pubbliċi

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu li regoli trasparenti u kompetittivi fl-offerti ta' tenders jikkontribwixxu għall-iżvilupp ekonomiku. Dawn għalhekk jaqblu li jinnegozjaw il-ftuħ progressiv u reċiproku tas-swieq pubbliċi tagħhom filwaqt li jirrikonoxxu d-differenzi tagħhom ta' żvilupp, fil-kundizzjonijiet definiti fil-paragrafu 3.

2.  Biex jintlaħaq dan l-għan, il-Partijiet qabel l-1 ta' Jannar 2009 għandhom jikkonkludu negozjati dwar serje ta' impenji eventwali fuq is-swieq pubbliċi li ser jikkonċernaw partikolarment il-punti li ġejjin:

3.  In-negozjati għandhom ikunu bbażati fuq approċċ f'żewġ stadji, li jimmiraw qabel kollox li japplikaw ir-regoli fil-kuntest ta' l-integrazzjoni reġjonali fl-Afrika Ċentrali u, wara perjodu ta' tranżizzjoni determinat b'mod konġunt, ikunu applikati r-regoli fil-livell bilaterali.

4.  Matul in-negozjati, il-Parti KE għandha tikkunsidra l-bżonnijiet fl-iżvilupp, kemm finanzjarji u kummerċjali, ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, li jista' jinbidel bil-miżuri li ġejjin fl-interess tat-trattament speċjali u differenzjat:

KAPITOLU 5

L-iżvilupp sostenibbli

Artikolu 60

Tkomplija tan-negozjati fil-qasam ta' l-iżvilupp sostenibbli

1.  Il-Partijiet jirrikonoxxu li l-iżvilupp sostenibbli huwa għan globali ta' l-EPA. Dawn jaqblu għalhekk li jirriflettu l-konsiderazzjonijiet fuq is-sostenibbiltà fit-titoli kollha ta' l-EPA u li jfasslu kapitli speċifiċi li jkopru l-kwistjonijiet ambjentali u soċjali.

2.  Biex jilħqu dan l-għan, il-Partijiet qabel l-1 ta' Jannar 2009 għandhom jikkonkludu negozjati fuq serje ta' impenji eventwali fuq l-iżvilupp durabbli li ser jikkonċernaw partikolarment il-punti li ġejjin:

3.  Matul in-negozjati, il-Parti KE għandha tikkunsidra l-bżonnijiet fl-iżvilupp ta' l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, li ser jista' jinbidel b'dispożizzjonijiet dwar il-kooperazzjoni f'dan il-qasam.

KAPITOLU 6

Il-protezzjoni tad-data personali

Artikolu 61

Għan ġenerali

Il-Partijiet, filwaqt li jirrikonoxxu:

Artikolu 62

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta' dan il-Kapitolu:

Artikolu 63

Prinċipji u regoli ġenerali

Il-Partijiet jaqblu li s-sistemi ġuridiċi u regolatorji u l-kapaċitajiet amministrattivi li jridu jitwaqqfu, mill-anqas, għandhom ikunu bbażati fuq il-prinċipji fundamentali u l-mekkaniżmi ta' kontroll ta' implimentazzjoni li ġejjin:

Għandhom jiġu stabbiliti mekkaniżmi xierqa sabiex ikun garantit it-twettiq ta' l-għanijiet li ġejjin:

Artikolu 64

Koerenza ma' l-impenji internazzjonali

1.  Il-Partijiet jinfurmaw lil xulxin b'mod reċiproku permezz tal-Kumitat ta' l-EPA dwar l-impenji multilaterali u l-Ftehimiet ma' pajjiżi terzi li dawn jistgħu jieħdu, jew dwar kull obbligu li miegħu dawn setgħu jkunu marbuta, u li jistgħu jkunu rilevanti għall-implimentazzjoni ta' dan il-Kapitolu, u partikolarment dwar kull ftehim li jistipula l-ipproċessar tad-data personali, bħalma hu l-ġbir, il-ħażna, l-aċċess jew it-trasferiment tad-data personali lil Partijiet terzi.

2.  Il-Partijiet jistgħu jitolbu konsultazzjonijiet biex jipproċessaw kull kwistjoni li tista' tinqala'.

Artikolu 65

Kooperazzjoni

Il-Partijiet jirrikonoxxu l-importanza tal-kooperazzjoni sabiex ikun iffaċilitat l-iżvilupp ta' l-oqfsa leġiżlattivi, ġudizjarji u istituzzjonali xierqa u biex ikun garantit livell adegwat ta' protezzjoni tad-data personali b'koerenza ma' l-għanijiet u l-prinċipji inklużi f'dan il-Kapitolu.

TITOLU VI

IL-PREVENZJONI U R-RIŻOLUZZJONI TA' TILWIM

KAPITOLU 1

L-għan u l-ambitu ta' applikazzjoni

Artikolu 66

Għan

L-għan ta' dan it-titolu huwa li jipprevjeni u jirregola l-argumenti li jistgħu jinħolqu bejn il-Partijiet sabiex jaslu, sakemm hu possibbli, għal soluzzjoni mutwalment sodisfaċenti.

Artikolu 67

Ambitu ta' applikazzjoni

1.  Dan it-titolu japplika għal kull tilwima li tikkonċerna l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim, ħlief għal dispożizzjonijiet kuntrarji espressi.

2.  Minkejja l-paragrafu 1, il-proċedura stipulata fl-Artikolu 98 tal-Ftehim ta' Cotonou, hija applikabbli f'każ ta' tilwim li jikkonċerna l-finanzjament tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp bħalma huma definiti fil-Ftehim ta' Cotonou.

KAPITOLU 2

Il-konsultazzjonijiet u medjazzjoni

Artikolu 68

Konsultazzjonijiet

1.  Il-Partijiet għandhom jagħmlu l-almu tagħhom biex isolvu t-tilwim fil-qafas ta' dan il-Ftehim billi b'rieda tajba jagħtu bidu għal konsultazzjonijiet sabiex jaslu għal soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti.

2.  Parti li tixtieq tagħti bidu għal konsultazzjonijiet għandha tagħmel dan billi tippreżenta talba bil-miktub lill-Parti l-oħra b'kopja lill-Kumitat ta' l-EPA filwaqt li tippreċiża l-miżura inkwistjoni u d-dispożizzjonijiet tal-Ftehim fejn, fl-opinjoni tagħha, il-miżura msemmija mhix konformi magħhom.

3.  Il-konsultazzjonijiet għandhom jibdew fl-40 jum mid-data tal-preżentazzjoni tat-talba. Dawn għandhom jitqiesu bħala konklużi fis-60 jum mid-data tal-preżentazzjoni tat-talba sakemm iż-żewġ Partijiet ma jaqblux li jestenduhom. L-informazzjoni skambjata matul il-konsultazzjonijiet tibqa' kunfidenzjali.

4.  Fis-sitwazzjonijiet urġenti, partikolarment dawk li jimplikaw prodotti ta' l-ikel li jiħżienu jew ta' l-istaġun, il-konsultazzjonijiet għandhom jibdew fil-15-il jum mid-data tal-preżentazzjoni tat-talba u għandhom jitqiesu bħala konklużi fit-30 jum mid-data tal-preżentazzjoni tat-talba.

5.  Jekk il-konsultazzjonijiet ma jibdewx fil-limiti taż-żmien stipulati fil-paragrafu 3 jew fil-paragrafu 4, jew jekk il-konsultazzjonijiet jiġu konklużi mingħajr ma jaslu għal ftehim fuq soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti, il-litigant għandu d-dritt li jitlob li jitwaqqaf grupp speċjali ta' arbitraġġ b'konformità ma' l-Artikolu 70.

Artikolu 69

Medjazzjoni

1.  Jekk il-konsultazzjonijiet ma jwasslux għal soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti, il-Partijiet jistgħu, bi ftehim ta' ħbieb, jirrikorru għal medjatur. Sakemm il-Partijiet ma jiddeċidux mod ieħor, it-termini ta' referenza tal-medjazzjoni għandhom ikunu l-istess kwistjoni bħal dik esposta fit-talba għal konsultazzjonijiet.

2.  Sakemm il-Partijiet fit-tilwima ma jiftehmux dwar medjatur fil-15-il jum mill-preżentazzjoni tat-talba għal medjazzjoni, il-Kumitat ta' l-EPA għandu jaħtar bix-xorti medjatur minn fost l-individwi li jidhru fil-lista msemmija fl-Artikolu 85 u li m'humiex ċittadini tal-Partijiet. L-għażla għandha ssir fl-20 jum mill-preżentazzjoni tat-talba għal medjazzjoni fil-preżenza ta' rappreżentant ta' kull waħda mill-Partijiet. Il-medjatur għandu jsejjaħ laqgħa tal-Partijiet sa mhux aktar tard minn 30 jum wara li jkun ġie nominat. Il-medjatur għandu jirċievi s-sottomissjonijiet ta' kull Parti sa mhux aktar tard minn 15-il jum qabel il-laqgħa u jagħti l-opinjoni tiegħu sa mhux aktar tard minn 45 jum wara li jkun ġie nominat.

3.  Fl-opinjoni tiegħu, il-medjatur jista' jifformula rakkomandazzjonijiet dwar kif għandha tiġi solvuta t-tilwima li jkunu konformi mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. L-opinjoni tal-medjatur mhix obbligatorja.

4.  Il-Partijiet jistgħu jaqblu li jimmodifikaw il-limiti ta' żmien imsemmija fil-paragrafu 2. Il-medjatur jista' wkoll jiddeċiedi li jimmodifika dawn il-limiti taż-żmien fuq talba ta' kwalunkwe waħda mill-Partijiet jew bl-inizjattiva tiegħu skond id-diffikultajiet partikolari li jaffettwaw il-Parti kkonċernata jew il-kumplessità tal-każ.

5.  Il-proċeduri ta' medjazzjoni u partikolarment l-informazzjoni skambjata u l-pożizzjonijiet meħuda mill-partijiet matul dawn il-proċeduri jibqgħu kunfidenzjali.

KAPITOLU 3

Il-proċeduri għar-riżoluzzjoni ta' tilwim

Sezzjoni I

Il-proċedura ta' l-arbitraġġ

Artikolu 70

Bidu tal-proċedura ta' l-arbitraġġ

1.  Jekk il-Partijiet ma jaslux għal riżoluzzjoni tat-tilwima tagħhom wara li jkunu rrikorrew għall-konsultazzjoni stipulata fl-Artikolu 68 jew, jekk ikun il-każ, wara li jkunu rrikorrew għall-medjazzjoni msemmija fl-Artikolu 69, il-litigant jista' jitlob li jitwaqqaf grupp speċjali ta' l-arbitraġġ.

2.  It-talba għat-twaqqif ta' grupp speċjali ta' l-arbitraġġ hija indirizzata bil-miktub lill-Parti inkawża u lill-Kumitat ta' l-EPA. Fit-talba tiegħu, il-litigant jippreċiża l-miżuri speċifiċi li huma fiha u jispjega r-raġunijiet li għalihom dawn il-miżuri huma bi ksur tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 71

Twaqqif ta' grupp speċjali ta' l-arbitraġġ

1.  Grupp speċjali ta' arbitraġġ huwa kompost minn tliet arbitri.

2.  Fl-għaxart ijiem mill-preżentazzjoni tat-talba għat-twaqqif ta' grupp speċjali ta' l-arbitraġġ, il-Partijiet jikkonsultaw ma' xulxin sabiex jaqblu dwar il-kompożizzjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ.

3.  Fil-każ fejn il-Partijiet ma jirnexxilhomx jaqblu flimkien dwar il-kompożizzjoni tal-grupp speċjali fil-limiti ta' żmien stipulati fil-paragrafu 2, kull Parti tista' titlob lill-president tal-Kumitat ta' l-EPA jew lir-rappreżentant tiegħu biex jagħżel it-tliet membri tal-grupp speċjali bix-xorti mil-lista stabbilita skond l-Artikolu 85, fejn wieħed minn dawn il-membri jidher fost il-persuni nnominati mil-litigant, l-ieħor jidher fost dawk innominati mill-Parti inkawża, u t-tielet fost dawk innominati miż-żewġ Partijiet bl-għan li jippresiedi s-sessjonijiet. Jekk il-Partijiet jaqblu fuq l-għażla ta' membru wieħed jew aktar tal-membri tal-grupp speċjali, il-membru jew il-membri li jibqgħu jintgħażlu billi tiġi segwita l-istess proċedura.

4.  Il-president tal-Kumitat ta' l-EPA jew ir-rappreżentant tiegħu għandu jagħżel l-arbitri fil-ħamest ijiem tat-talba msemmija fil-paragrafu 3 u li hija maħruġa minn Parti waħda jew l-oħra fil-preżenza ta' rappreżentant minn kull Parti.

5.  Id-data tat-twaqqif tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ hija dik li fiha t-tliet arbitri huma kkunsidrati bħala magħżula.

Artikolu 72

Rapport proviżorju tal-grupp speċjali

Il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ għandu joħroġ lill-Partijiet rapport proviżorju li jkun fih kemm is-sezzjonijiet deskrittivi kif ukoll ir-riżultati u l-konklużjonijiet tiegħu, b'regola ġenerali sa mhux aktar tard minn 120 jum mit-twaqqif tal-grupp speċjali. Fil-ħmistax-il jum mill-preżentazzjoni tar-rapport proviżorju mill-grupp speċjali, kull Parti għandha d-dritt li tippreżentalu l-kummenti tagħha bil-miktub fuq aspetti preċiżi tar-rapport proviżorju.

Artikolu 73

Deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ

1.  Il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ għandu jagħti d-deċiżjoni tiegħu lill-Partijiet u lill-Kumitat ta' l-EPA sa mhux aktar tard minn 150 jum mit-twaqqif tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ. Jekk dan jikkunsidra li din id-data limitu ma tistax tkun rispettata, il-president tal-grupp għandu jinforma b'dan bil-miktub lill-Partijiet u lill-Kumitat ta' l-EPA, filwaqt li jippreċiża r-raġunijiet tad-dewmien u d-data li fiha l-Kumitat jipprevedi li ser jikkonkludi x-xogħol tiegħu. Id-deċiżjoni ta' l-arbitraġġ m'għandha f'ebda ċirkostanza tingħata aktar tard minn 180 jum mit-twaqqif tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ.

2.  Fil-każijiet urġenti, inklużi dawk fejn hemm prodotti ta' l-ikel li jiħżienu jew ta' l-istaġun, il-grupp speċjali għandu jagħmel kull sforz possibbli sabiex jieħu d-deċiżjoni tiegħu fis-75 jum mit-twaqqif tiegħu. Fl-għaxart ijiem mit-twaqqif tiegħu, il-grupp speċjali jista' jieħu deċiżjoni preliminari dwar il-kwistjoni biex isir magħruf jekk dan jiġġudikax il-każ bħala wieħed urġenti.

3.  Kull Parti tista' titlob lill-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ biex jagħti rakkomandazzjonijiet dwar il-mod li bih il-Parti inkawża setgħet tkun konformi.

Sezzjoni II

Il-konformità

Artikolu 74

Konformità mad-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ

Kull Parti jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, tieħu l-miżuri kollha neċessarji biex timplimenta d-deċiżjoni tal-grupp speċjali, fejn il-Partijiet jaħdmu biex jaqblu fuq limitu taż-żmien għall-eżekuzzjoni tad-deċiżjoni.

Artikolu 75

Limitu taż-żmien raġonevoli għall-konformità

1.  Mhux aktar tard minn tletin jum wara li l-Partijiet ikunu ġew avżati bid-deċiżjoni tal-grupp speċjali, il-Parti inkawża tavża bil-miktub lil-litigant u lill-Kumitat ta' l-EPA bil-limitu taż-żmien li din teħtieġ biex tikkonforma (“il-perjodu raġonevoli”).

2.  F'każ ta' nuqqas ta' qbil bejn il-Partijiet fuq dak li jikkostitwixxi perjodu raġonevoli biex isir konformi mad-deċiżjoni tal-grupp speċjali, il-litigant, fl-20 jum min-notifika li saret mill-Parti inkawża skond il-paragrafu 1, għandu jitlob bil-miktub lill-grupp speċjali li jiddetermina d-dewmien tal-perjodu raġonevoli. Din it-talba hija kkomunikata fl-istess ħin lill-Parti l-oħra u lill-Kumitat ta' l-EPA. Il-grupp speċjali jgħarraf lill-Partijiet u l-Kumitat ta' l-EPA bid-deċiżjoni fit-30 jum mill-preżentazzjoni tat-talba.

3  Biex jiddetermina l-perjodu raġonevoli, il-grupp speċjali għandu jikkunsidra d-dewmien li fih il-Parti inkawża jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, kellha (kellhom) normalment bżonn biex jiġu adottati miżuri leġiżlattivi jew amministrattivi mqabbla ma' dawk li l-parti inkawża jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, jistma(w) bħala neċessarju biex tkun żgurata l-konformità. Il-grupp speċjali jista' wkoll jikkunsidra restrizzjonijiet dimostrabbli ta' kapaċitajiet li jistgħu jaffettwaw l-adozzjoni tal-miżuri neċessarji mill-Parti inkawża.

4.  Fil-każ fejn il-grupp speċjali oriġinali jew wħud mill-membri tiegħu m'humiex f'punt li jerġgħu jingħaqdu mill-ġdid, għandhom jiġu applikati l-proċeduri ta' l-Artikolu 71. Il-limitu taż-żmien biex tingħata deċiżjoni huwa ta' 45 jum mill-preżentazzjoni tat-talba msemmija fil-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu.

5.  Il-perjodu raġonevoli jista' jkun estiż bi ftehim reċiproku bejn il-Partijiet.

Artikolu 76

Eżami mill-ġdid tal-miżuri meħuda għall-konformità mad-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ

1.  Il-Parti inkawża għandha tavża lill-Parti l-oħra u l-Kumitat ta' l-EPA qabel it-tmiem tal-perjodu raġonevoli bil-miżuri li din kellha tieħu bl-għan li tikkonforma mad-deċiżjoni ta' l-arbitraġġ.

2.  F'każ ta' nuqqas ta' ftehim bejn il-Partijiet fil-qasam tal-kompatibbiltà tal-miżuri notifikati skond il-paragrafu 1 mad-dispożizzjonijiet imsemmija b'dan il-Ftehim, il-litigant jista' jitlob lill-grupp speċjali bil-miktub biex jiddeċiedi fuq il-kwistjoni. It-talba għandha tippreċiża l-miżuri speċifiċi li huma fil-kawża u tispjega r-raġunijiet li għalihom dawn huma inkompatibbli mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-grupp speċjali għandu jgħarraf id-deċiżjoni tiegħu fi żmien 90 jum mill-preżentazzjoni tat-talba. Fil-każijiet urġenti, inklużi partikolarment dawk li fihom hemm prodotti ta' l-ikel li jiħżienu jew ta' l-istaġun, il-grupp speċjali jgħarraf id-deċiżjoni tiegħu fi żmien 45 jum mill-preżentazzjoni tat-talba.

3.  Fil-każ fejn il-grupp speċjali oriġinali jew wħud mill-membri tiegħu ma jkunux fil-pożizzjoni li jerġgħu jingħaqdu mill-ġdid, għandhom jiġu applikati l-proċeduri stipulati fl-Artikolu 71. Il-limitu taż-żmien tan-notifika tad-deċiżjoni huwa ta' 105 ijiem mill-preżentazzjoni tat-talba msemmija fil-paragrafu 2.

Artikolu 77

Dispożizzjonijiet temporanji f'każ ta' nuqqas ta' konformità

1.  Jekk il-Parti inkawża ma tinnotifikax, qabel ma jiskadi l-perjodu raġonevoli, il-miżuri li din ħadet biex tikkonforma mad-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ jew jekk dan ta' l-aħħar jiddeċiedi li l-miżuri notifikati skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 76 m'humiex kompatibbli ma' l-obbligi tal-Parti msemmija skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, il-Parti inkawża jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali, għandha, jekk mistieden (mistiedna) mil-litigant, tagħmel offerta ta' kumpens temporanju. Dan il-kumpens jista' jinkludi jew jikkonsisti f'kumpens finanzjarju. Madankollu, ma hemm xejn f'dan il-Ftehim li jobbliga lill-Parti inkawża jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali, biex toffri kumpens finanzjarju bħal dan.

2.  Jekk il-Partijiet ma jaqblux fuq kumpens fit-30 jum mit-tmiem tal-perjodu raġonevoli jew tad-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ, imsemmija fl-Artikolu 76, skond liema l-miżuri ta' konformità li ttieħdu m'humiex kompatibbli mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, il-litigant huwa eliġibbli, wara li jkun innotifika b'dan lill-Parti l-oħra, biex jadotta xi miżuri xierqa. Dawn il-miżuri jistgħu jkunu adottati mil-litigant, jew jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali.

3.  Bl-adozzjoni ta' dawn il-miżuri, il-litigant jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali, għandu jfittex li jagħżel miżuri proporzjonali għall-ksur li jaffettwaw mill-anqas it-twettiq ta' l-għanijiet ta' dan il-Ftehim u jikkunsidraw l-impatt tagħhom fuq l-ekonomija tal-Parti inkawża u fuq l-Istati firmatarji differenti ta' l-Afrika Ċentrali.

4.  Il-Parti KE għandha tagħti prova tal-moderazzjoni meta din titlob kumpens jew tadotta miżuri xierqa b'konformità mal-paragrafu 1 jew 2 ta' dan l-Artikolu.

5.  Il-kumpens jew il-miżuri xierqa għandhom ikunu temporanji u m' għandhomx ikunu applikati ħlief sal-mument meta l-miżura rikonoxxuta li tkun fi ksur tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim kienet tkun irrifjutata jew emendata b'mod li tirrendiha konformi mad-dispożizzjonijiet imsemmija, jew sal-mument meta l-Partijiet ikunu qablu li jsolvu t-tilwima tagħhom.

Artikolu 78

Eżami tal-miżuri ta' konformità wara l-adozzjoni ta' miżuri xierqa

1.  Il-Parti inkawża għandha tinnotifika lill-Parti l-oħra u lill-Kumitat ta' l-EPA bil-miżuri li din kellha tieħu sabiex tikkonforma mad-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ, u fin-notifika titolbu li titwaqqaf l-applikazzjoni ta' miżuri xierqa mil-litigant jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali.

2.  Jekk il-Partijiet ma jaslux li jaqblu mal-kompatibbiltà tal-miżuri notifikati mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim fit-30 jum mill-preżentazzjoni tan-notifika, il-litigant għandu jitlob bil-miktub lill-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ biex jiddeċiedi fuq il-kwistjoni. It-talba hija notifikata lill-Parti l-oħra u l-Kumitat ta' l-EPA. Id-deċiżjoni tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ għandha tiġi kkomunikata lill-Partijiet u l-Kumitat ta' l-EPA fil-45 jum mill-preżentazzjoni tat-talba. Jekk il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ jiddeċiedi li xi miżuri kwalunkwe meħuda biex tintlaħaq il-konformità m'humiex konformi mad-dispożizzjonijiet imsemmija f'dan il-Ftehim, dan jiddeċiedi jekk il-litigant jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali, jistax ikompli japplika miżuri xierqa. Jekk il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ jiddeċiedi li xi miżuri meħuda biex jaslu għall-konformità m'humiex konformi mad-dispożizzjonijiet imsemmija ta' dan il-Ftehim, dan jiddeċiedi jekk il-litigant jew, jekk ikun il-każ, l-Istat firmatarju kkonċernat ta' l-Afrika Ċentrali, jistax ikompli japplika miżuri xierqa. Jekk il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ jiddeċiedi li xi miżuri kwalunkwe meħuda biex jaslu għall-konformità huma konformi mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, il-miżuri xierqa jintemmu.

3.  Fil-każ fejn il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ oriġinali jew wħud mill-membri tiegħu ma jistgħu qatt jerġgħu jiltaqgħu mill-ġdid, għandhom jiġu applikati l-proċeduri stipulati fl-Artikolu 71. Il-limitu taż-żmien tan-notifika tad-deċiżjoni huwa ta' 60 jum mill-preżentazzjoni tat-talba msemmija fil-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu.

Sezzjoni III

Id-dispożizzjonijiet komuni

Artikolu 79

Soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti

Fil-qafas ta' dan it-titolu, il-Partijiet jistgħu f'kull ħin jaqblu fuq soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti għal tilwima. Dawn javżaw lill-Kumitat ta' l-EPA bil-ftehim tagħhom fuq it-tali soluzzjoni. Wara l-adozzjoni ta' soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti, il-proċedura għandha tiġi mitmuma.

Artikolu 80

Regolament ta' proċedura u kodiċi tal-kondotta

1.  Il-proċeduri għar-riżoluzzjoni ta' tilwim stipulati fil-Kapitolu 3 huma mmexxija mir-regolament tal-proċedura u l-kodiċi ta' kondotta li ser ikunu adottati mill-Kumitat ta' l-EPA.

2.  Il-laqgħat tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ huma miftuħa għall-pubbliku b'konformità mar-regolament ta' proċedura, li jistipula wkoll dispożizzjonijiet għall-ħarsien ta' informazzjoni kummerċjali kunfidenzjali.

Artikolu 81

Informazzjoni ġenerali u teknika

Fuq talba ta' Parti jew fuq inizjattiva proprja tiegħu, il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ jista' jikseb informazzjoni minn kwalunkwe sors, inklużi l-Partijiet interessati fit-tilwima, jekk dan jiġġudikah opportun għall-proċedura ta' l-arbitraġġ. Il-grupp speċjali huwa wkoll eliġibbli biex jikseb il-parir ta' esperti skond jekk dan jiġġudikahx opportun. Informazzjoni miksuba ta' din ix-xorta għandha tkun mgħoddija lil kull waħda mill-Partijiet u sottomessa għall-kummenti tagħhom. Il-Partijiet interessati għandhom id-dritt li jissottomettu, bħala amicus curiae, dikjarazzjonijiet tal-każ lill-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ b'konformità mar-regolament ta' proċedura.

Artikolu 82

Lingwi ta' komunikazzjoni

Il-komunikazzjoni verbali u miktuba mill-Afrika Ċentrali huma ppreżentati bil-Franċiż u bl-Ingliż, u dawk tal-Komunità Ewropea huma ppreżentati f'lingwa kwalunkwe mil-lingwi uffiċjali ta' l-Istituzzjonijiet ta' l-Unjoni Ewropea.

Artikolu 83

Regoli ta' interpretazzjoni

Grupp speċjali ta' l-arbitraġġ għandu jinterpreta d-dispożizzjonijiet ta' dan il-ftehim b'konformità mar-regoli tas-soltu ta' interpretazzjoni tal-liġi pubblika internazzjonali, inkluża l-Konvenzjoni ta' Vjenna dwar il-Liġi tat-Trattati. Id-deċiżjonijiet tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ ma jistgħux iżidu jew inaqqsu d-drittijiet u l-obbligi stipulati mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 84

Deċiżjonijiet tal-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ

1.  Il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ għandu jagħmel mill-aħjar biex jieħu d-deċiżjonijiet tiegħu b'kunsens. Iżda, minkejja dan, jekk ikun impossibbli li tittieħed deċiżjoni b'kunsens, is-suġġett tat-tilwima għandu jinqata' skond il-maġġoranza tal-voti, imma l-opinjonijiet diverġenti ta' l-arbitri ma jkunux ippubblikati fl-ebda każ.

2.  Id-deċiżjoni tesponi r-riżultati fuq il-merti, l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim, u l-loġika li wasslet għar-riżultati u l-konklużjonijiet li wasal għalihom il-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ. Il-Kumitat ta' l-EPA għandu jippubblika d-deċiżjoni ta' l-arbitraġġ sakemm ma jiddeċidix mod ieħor.

KAPITOLU 4

Id-dispożizzjonijiet ġenerali

Artikolu 85

Lista ta' arbitri

1.  Sa mhux aktar tard minn sitt xhur mid-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, il-Kumitat ta' l-EPA għandu jistabbilixxi lista ta' 15-il persuna lesti u kapaċi biex jagħmlu x-xogħol ta' arbitri. Kull Parti għandha tagħżel ħames persuni kapaċi li jkunu arbitri. Iż-żewġ Partijiet għandhom jaqblu wkoll fuq l-għażla tal-ħames persuni li m'humiex ċittadini minn waħda jew l-oħra fosthom u li jistgħu jiġu msejħa biex jippresiedu l-grupp speċjali ta' l-arbitraġġ. Il-Kumitat ta' l-EPA għandu jara li din il-lista tinżamm dejjem bin-numru sħiħ ta' persuni.

2.  L-arbitri għandu jkollhom għarfien jew esperjenza speċjalizzata tal-liġi u l-kummerċ internazzjonali. Dawn għandhom ikunu indipendenti, jaġixxu b'mod individwali u mhux taħt l-istruzzjonijiet ta' organizazzjoni jew ta' gvern kwalunkwe, m'għandhomx ikunu affiljati ma' l-amministrazzjoni ta' waħda kwalunkwe mill-Partijiet, u għandhom josservaw il-kodiċi ta' kondotta adottat mill-Kumitat ta' l-EPA.

3.  Il-Kumitat ta' l-EPA jista' jistabbilixxi lista supplimentari ta' 15-il persuna li għandhom għarfien settorjali speċjalizzat li huma ta' interess għal kwistjonijiet partikolari koperti mill-Ftehim. Jekk isir rikors għall-proċedura ta' għażla ta' l-Artikolu 71(2), il-president tal-Kumitat ta' l-EPA jista' jagħmel użu mit-tali lista settorjali fuq ftehim maż-żewġ Partijiet.

Artikolu 86

Rapporti ma' l-obbligi tad-WTO

1.  L-awtoritajiet ta' l-arbitraġġ maħluqa skond dan il-Ftehim ma jissottomettux tilwimiet li ġejjin mid-drittijiet u l-obbligi ta' kull Parti skond il-Ftehim li jistabbilixxi il-WTO.

2.  Ir-rikors għad-dispożizzjonijiet tar-riżoluzzjoni ta' tilwim ta' dan il-Ftehim huwa mingħajr preġudizzju għal kull azzjoni fil-qafas tal-WTO, inkluża azzjoni ta' riżoluzzjoni ta' tilwim. Iżda, meta Parti jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, ikun ta/taw bidu għal proċedura ta' riżoluzzjoni ta' tilwim fir-rigward ta' ċerta miżura kemm skond l-Artikolu 70(1), kemm skond il-Ftehim tal-WTO, din/dawn ma tistax/jistgħux iwaqqfu proċedura ta' riżoluzzjoni ta' tilwim fuq l-istess miżura quddiem il-forum l-ieħor qabel il-konklużjoni ta' l-ewwel proċedura. Skond dan il-paragrafu, Parti jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, hija/huma kkunsidrata/kkunsidrati li tat/taw bidu għal proċedura ta' riżoluzzjoni ta' tilwim skond il-Ftehim tad-WTO minn meta din/dawn tippreżenta/jippreżentaw talba għat-twaqqif ta' grupp speċjali skond l-Artikolu 6 tal-Memorandum tal-Ftehim dwar ir-riżoluzzjoni ta' tilwimiet tal-WTO.

3.  Dan il-Ftehim ma jistax ma jimpedixxi lil Parti jew, jekk ikun il-każ, l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, milli tapplika s-sospensjoni ta' l-obbligi awtorizzata mill-Korp tar-Riżoluzzjoni ta' Tilwimiet tad-WTO.

Artikolu 87

Limiti ta' żmien

1.  Il-limiti taż-żmien li huma stipulati f'dan it-Titolu, inklużi l-limiti taż-żmien għan-notifika tad-deċiżjonijiet tagħhom mill-gruppi speċjali ta' l-arbitraġġ, għandhom jingħaddu f'jiem kalendariċi mill-jum ta' wara l-att jew il-fatt li għalih ikunu jirreferu.

2.  Kull limitu taż-żmien stipulat f'dan it-Titolu jista' jkun estiż bi ftehim reċiproku tal-Partijiet.

Artikolu 88

Emenda tat-Titolu VI

Il-Kumitat ta' l-EPA jista' jiddeċiedi li jemenda dan it-Titolu u l-Annessi tiegħu.

TITOLU VII

L-EĊĊEZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 89

Klawżola ta' eċċezzjoni ġenerali

Suġġetta għall-eżiġenza li t-tali miżuri ma jkunux applikati b'mod li jikkostitwixxu mezz ta' diskriminazzjoni arbitrarja jew mhux ġustifikata bejn il-Partijiet filwaqt li għandu jkun hemm kundizzjonijiet ugwali, jew restrizzjoni moħbija li taffettwa l-kummerċ ta' prodotti u servizzi u t-twaqqif, l-ebda dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim m'għandha tiġi interpretata b'mod li timpedixxi l-adozzjoni jew l-applikazzjoni mill-Partijiet ta' miżuri li:

Artikolu 90

Eċċezzjonijiet tas-sigurtà

1.  L-ebda waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim m'għandha tkun interpretata:

2.  Il-Kumitat ta' l-EPA sakemm huwa possibbli għandu jinżamm aġġornat bil-miżuri meħuda skond il-paragrafi 1(b) u 1(c) kif ukoll bid-data li fiha dawn ser jintemmu.

Artikolu 91

Taxxa

1.  L-ebda waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jew ta' kull ftehim adottat fil-qafas ta' l-applikazzjoni ta' dan ta' l-aħħar m'għandha tkun interpretata bħala li timpedixxi l-Partijiet milli jħaddmu xi distinzjonijiet, fl-applikazzjoni ta' dispożizzjonijiet rilevanti tal-liġi tat-taxxa tagħhom, bejn kontributuri li m'humiex fl-istess sitwazzjoni, partikolarment fir-rigward tal-post tad-domiċilju tagħhom jew fir-rigward tal-post fejn huwa investit il-kapital tagħhom.

2.  L-ebda waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jew ta' kwalunkwe Ftehim adottat fil-qafas ta' l-applikazzjoni ta' dan ta' l-aħħar m'għandha tkun interpretata bħala li timpedixxi l-adozzjoni jew l-applikazzjoni ta' kull miżura intiża biex tipprevjeni l-evażjoni fiskali jew il-ħrib mit-taxxa b'konformità mal-konvenzjonijiet intiżi biex tkun evitata t-tassazzjoni doppja jew skond Ftehimiet fiskali jew leġiżlazzjonijiet fiskali nazzjonali oħrajn.

3.  L-ebda waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim m'għandha taffettwa d-drittijiet u l-obbligi tal-Partijiet stipulati fi kwalunkwe konvenzjoni fiskali. Fil-każ fejn jista' jkun hemm inkompatibbiltà bejn dan il-Ftehim u t-tali konvenzjoni, din ta' l-aħħar tkun predominanti minħabba l-inkompatibbiltà.

TITOLU VIII

ID-DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI U FINALI

Artikolu 92

Kumitat ta' l-EPA

1.  Għall-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, għandu jkun kostitwit Kumitat ta' l-EPA fi żmien tliet xhur mill-firma ta' dan il-Ftehim.

2.  Il-Partijiet jaqblu dwar il-kompożizzjoni, l-organizzazzjoni u l-funzjonament tal-Kumitat ta' l-EPA.

3.  Il-Kumitat ta' l-EPA huwa responsabbli mill-amministrazzjoni ta' l-oqsma kollha koperti mill-Ftehim u mit-twettiq ta' l-attivitajiet kollha msemmija f'dan il-Ftehim.

4.  Il-Kumitat ta' l-EPA għandu jieħu d-deċiżjonijiet tiegħu b'kunsens.

5.  Sabiex tkun iffaċilitata l-komunikazzjoni u tkun żgurata implimentazzjoni effikaċi ta' dan il-Ftehim, kull Parti għandha tippjana punt fokali.

Artikolu 93

Organizzazzjonijiet reġjonali

Il-Kummissjoni tal-Komunità Ekonomika u Monetarja ta' l-Istati ta' l-Afrika Ċentrali (CEMAC) u s-Segretarjat Ġenerali tal-Komunità Ekonomika ta' l-Istati ta' l-Afrika Ċentrali (ECCAS) huma mistiedna jipparteċipaw fil-laqgħat kollha tal-Kumitat ta' l-EPA.

Artikolu 94

Tkomplija tan-negozjati u implimentazzjoni tal-Ftehim

1.  Il-Partijet ser ikomplu bin-negozjati b'konformità ma' l-iskedi definiti f'dan il-Ftehim fil-qafas ta' l-istrutturi eżistenti ta' negozjati.

2.  Meta n-negozjati jitlestew, l-abbozzi ta' l-emendi li jirriżultaw minnhom għandhom ikunu sottomessi għall-approvazzjoni lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti.

3.  Waqt l-istennija għat-twaqqif tal-Kumitat ta' l-EPA u l-istituzzjonijiet u l-kumitati l-oħrajn rilevanti fl-EPA sħiħa definita fit-Titolu I, Artikolu 1, il-Partijiet għandhom jieħdu d-dispożizzjonijiet neċessarji għall-amministrazzjoni u l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim u għandhom jaqdu l-funzjonijiet tal-Kumitat ta' l-EPA kull darba li ssir referenza għal dan ta' l-aħħar f'dan il-Ftehim.

Artikolu 95

Definizzjoni tal-Partijiet u eżekuzzjoni ta' l-obbligi

1.  Il-Partijiet kontraenti għal dan il-Ftehim huma r-Repubblika tal-Kamerun (minn issa 'l quddiem imsejħa “l-Afrika Ċentrali”), min-naħa, u l-Komunità Ewropea jew l-Istati Membri tagħha jew il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, fl-oqsma rispettivi tagħhom ta' kompetenza stipulati fit-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea (minn issa 'l quddiem imsejħa “il-KE”), min-naħa l-oħra.

2.  Għall-finijiet ta' dan il-Ftehim, l-Afrika Ċentrali taqbel li taġixxi b'mod kollettiv.

3.  Għall-finijiet ta' dan il-Ftehim, it-terminu “Parti” jirreferi għall-Istati ta' l-Afrika Ċentrali li jaġixxu b'mod kollettiv jew il-KE, skond il-każ. It-terminu “Partijiet” jirreferi għall-Istati ta' l-Afrika Ċentrali li jaġixxu b'mod kollettiv u l-Parti KE.

4.  Fil-każijiet fejn azzjoni individwali hija stipulata jew neċessarja biex ikunu eżerċitati d-drittijiet jew jikkonformaw ma' l-obbligi stipulati f'dan il-Ftehim, issir referenza għall-“Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali.”

5.  Il-Partijiet jew l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali, skond il-każ, għandhom jieħdu kull miżura ġenerali jew partikolari neċessarja għat-twettiq ta' l-obbligi tagħhom li joħorġu minn dan il-Ftehim u jaraw li l-għanijiet definiti f'dan il-Ftehim jiġu milħuqa.

Artikolu 96

Koordinaturi u skambjar ta' informazzjoni

1.  Sabiex tkun iffaċilitata l-komunikazzjoni u tkun żgurata l-implimentazzjoni effikaċi ta' dan il-Ftehim, kull waħda mill-Partijiet għandha taħtar koordinatur mid-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim. L-għażla tal-koordinaturi hija mingħajr preġudizzju tal-ħatra speċifika ta' l-awtoritajiet kompetenti taħt titoli u kapitoli partikolari ta' dan il-Ftehim.

2.  Fuq talba ta' Parti waħda, il-koordinatur tal-Parti l-oħra għandu jindikalu l-uffiċċju jew l-uffiċjal responsabbli għal kull kwistjoni li tikkonċerna l-implimentazzjoni tal-Ftehim u jipprovdi l-appoġġ meħtieġ biex jiffaċilita l-komunikazzjoni mal-Parti li tippreżenta d-domanda.

3.  Fuq talba ta' Parti waħda, u safejn din hija legalment possibbli, kull Parti permezz ta' l-intermedjarju tal-koordinatur tagħha għandha tipprovdi informazzjoni u tirrispondi immedjatament għal kull mistoqsija tal-Parti l-oħra li tikkonċerna miżura eżistenti jew proposta jew Ftehim internazzjonali li jista' jaffettwa l-kummerċ bejn il-Partijiet.

4.  Kull Parti għandha tassigura li l-liġijiet, ir-regolamenti, il-proċeduri u d-deċiżjonijiet amministrattivi tagħha li huma ġeneralment applikabbli f'kull kwistjoni kummerċjali koperta minn dan il-Ftehim ikunu ippubblikati malajr jew magħmula pubblikament disponibbli u miġjuba għall-attenzjoni tal-Parti l-oħra.

5.  Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta' trasparenza msemmija f'dan il-Ftehim, l-informazzjoni stipulata f'dan l-Artikolu għandha tkun ikkunsidrata bħala pprovduta meta din ġiet ikkomunikata permezz ta' notifika xierqa lid-WTO jew li din ixxandret fuq sit uffiċjali ta' l-Internet, pubbliku u b'aċċess bla ħlas, li jappartjeni għall-Parti kkonċernata.

Artikolu 97

Preferenza reġjonali

1.  L-ebda dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim m'għandha tobbliga Parti biex tagħti lill-Parti l-oħra f'dan il-Ftehim kundizzjonijiet aktar favorevoli minn dawk applikati ġewwa kull waħda mill-Partijiet fil-kuntest tal-proċess rispettiv tagħha ta' integrazzjoni reġjonali.

2.  Fil-każ fejn jingħata trattament aktar favorevoli jew vantaġġ kwalunkwe lill-Komunità Ewropea minn Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali skond dan il-Ftehim, kull Stat ta' l-Afrika Ċentrali firmatarju ta' dan il-Ftehim għandu jibbenefika minnu wkoll, b'mod immedjat u mingħajr kundizzjoni.

Artikolu 98

Dħul fis-seħħ

1.  Dan il-Ftehim għandu jkun iffirmat, ratifikat jew approvat skond ir-regoli kostituzzjonali jew interni u l-proċeduri applikabbli.

2.  Dan il-Ftehim jidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tax-xahar wara dak li matulu l-aħħar strument ta' ratifika, aċċettazzjoni jew approvazzjoni jkun ġie notifikat lill-aġenti tal-Ftehim.

3.  In-notifiki għandhom jintbagħtu lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill ta' l-Unjoni Ewropea u lill-President tal-Kummissjoni tal-Komunità Ekonomika u Monetarja ta' l-Afrika Ċentrali, li għandhom ikunu l-aġenti ta' dan il-Ftehim.

4.  Waqt l-istennija tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, il-Parti KE u l-Parti Afrika Ċentrali jaqblu li japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim taħt il-kompetenzi rispettivi tagħhom (“applikazzjoni proviżorja”). Din l-applikazzjoni tista' titwettaq jew permezz ta' applikazzjoni proviżorja, meta t-tali applikazzjoni hija possibbli, jew b'ratifika tal-Ftehim.

5.  L-applikazzjoni proviżorja għandha tkun notifikata lill-aġenti tal-Ftehim. Il-Ftehim għandu jkun applikat b'mod proviżorju għaxart ijiem wara r-riċeviment, tanotifika ta' applikazzjoni proviżorja mill-Komunità Ewropea u, wara r-riċeviment tan-notifika jew ir-ratifika jew l-applikazzjoni proviżorja mill-Istati firmatarji kollha ta' l-Afrika Ċentrali.

6.  Minkejja l-paragrafu 4, il-KE u l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali jistgħu unilateralment jieħdu miżuri biex japplikaw il-Ftehim, qabel l-applikazzjoni proviżorja tiegħu, safejn dan huwa possibbli.

Artikolu 99

Dewmien

1.  Dan il-Ftehim għandu dewmien illimitat.

2.  Kull Parti, jew Stat firmatarju ta' l-Afrika Ċentrali, tista' tinnotifika bil-miktub lill-Parti l-oħra bl-intenzjoni tagħha li ttemm dan il-Ftehim.

3.  It-tmiem iseħħ sitt xhur wara n-notifika lill-Parti l-oħra.

Artikolu 100

Applikazzjoni territorjali

Dan il-Ftehim huwa applikabbli min-naħa għat-territorji li fihom huwa applikat it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea u dan, skond il-kondizzjonijiet stabbiliti f'dan it-Trattat, u min-naħa l-oħra għat-territorji ta' l-Istati ta' l-Afrika Ċentrali firmatarji ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 101

Adeżjonijiet ta' Stati jew Organizzazzjonijiet Reġjonali ta' l-Afrika Ċentrali

1.  Dan il-Ftehim jibqa' miftuħ għall-adeżjoni ta' kull Stat jew Organizzazzjoni Reġjonali ta' l-Afrika Ċentrali. Talba ta' adeżjoni għandha tkun preżentata lill-Kumitat ta' l-EPA. L-Istat li jippreżenta t-talba ta' adeżjoni tiegħu jipparteċipa fil-laqgħat tal-Kumitat ta' l-EPA bħala osservatur.

2.  It-talba għandha tkun eżaminata u jkun hemm negozjati sabiex jiġu proposti l-emendi neċessarji għal dan il-Ftehim. Il-protokoll ta' adeżjoni huwa sottomess għall-approvazzjoni lill-awtoritajiet kompetenti.

3.  Il-Partijiet għandhom jeżaminaw l-effetti ta' l-adeżjoni fuq dan il-Ftehim. Il-Kumitat ta' l-EPA jista' jiddeċiedi fuq il-miżuri tranżitorji jew l-emendi neċessarji.

Artikolu 102

Adeżjonijiet ta' Stati Membri ġodda fl-UE

1.  Il-Kumitat ta' l-EPA għandu jkun informat b'kull talba minn Stat terz biex jissieħeb fl-Unjoni Ewropea. Matul in-negozjati bejn l-Unjoni u l-Istat Kandidat, il-Parti KE għandha tipprovdi lill-Parti Afrika Ċentrali kull informazzjoni rilevanti u l-PartiAfrika Ċentrali għandha tinforma lill-Parti KE bit-tħassib tagħha sabiex din ta' l-aħħar tkun tista' tikkunsidrahom. Il–Parti Afrika Ċentrali għandha tkun notifikata b'kull adeżjoni għall-Unjoni Ewropea.

2.  Kull Stat Membru ġdid ta' l-Unjoni Eweropea għandu jaderixxi għal dan il-Ftehim mid-data ta' l-adeżjoni tiegħu fl-Unjoni Ewropea permezz ta' klawżola għal dan il-fatt fl-att ta' l-adeżjoni. Jekk l-att ta' l-adeżjoni fl-Unjoni Ewropea ma jistipulax it-tali adeżjoni awtomatika ta' l-Istat Membru l-ġdid ta' l-Unjoni Ewropea għal dan il-Ftehim, l-Istat Membru kkonċernat għandu jsir membru għal dan il-Ftehim billi jippreżenta att ta' adeżjoni lis-Segretarjat Ġenerali tal-Kunsill ta' l-Unjoni Ewropea, li għandu jibgħat kopji ċċertifikati lill-Parti Afrika Ċentrali.

3.  Il-Partijiet għandhom jeżaminaw l-effetti ta' l-adeżjoni ta' l-Istati Membri l-ġodda ta' l-Unjoni Ewropea fuq dan il-Ftehim. Il-Kumitat ta' l-EPA jista' jiddeċiedi dwar miżuri tranżitorji jew emendi neċessarji.

Artikolu 103

Reġjuni ultraperiferali tal-Komunità Ewropea

Xejn f'dan il-Ftehim ma jimpedixxi lill-Parti KE milli tapplika l-miżuri eżistenti intiżi biex itejbu s-sitwazzjoni strutturali soċjali u ekonomika tar-reġjuni ultraperiferali b'konformità ma' l-Artikolu 299(2) tat-Trattat li istabbilixxi l-Komunità Ewropea.

Artikolu 104

Djalogu dwar il-kwistjonijiet finanzjarji

Il-Partijiet u l-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali jaqblu li jippromwovu d-djalogu, it-trasparenza u li jaqsmu bejniethom l-aħjar prattiċi fil-qasam tal-politika u l-amministrazzjoni fiskali.

Artikolu 105

Kollaborazzjoni fil-ġlieda kontra l-attivitajiet finanzjarji illegali

Il-Partijiet jimpenjaw ruħhom li jimpedixxu u jiġġieldu kontra l-attivitajiet illegali ta' frodi u korruzzjoni, il-ħasil ta' flus u l-finanzjament tat-terroriżmu u jieħdu l-miżuri leġiżlattivi u amministrattivi neċessarji biex jikkonformaw ma' l-istandards internazzjonali, inklużi dawk definiti fil-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti kontra l-Korruzzjoni, il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kriminalità Organizzata Transnazzjonali u l-Protokolli tagħha, il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar ir-Ripressament tal-Finanzjament tat-Terroriżmu u r-rakkomandazzjonijiet tal-Grupp ta' l-Azzjoni Finanzjarja. Il-Partijiet jaqblu li jiskambjaw informazzjoni u jikkooperaw f'dawn l-oqsma.

Artikolu 106

Rapporti ma' Ftehimiet oħra

1.  Bl-eċċezzjoni ta' l-artikoli li jikkonċernaw il-kooperazzjoni għall-iżvilupp stipulata fit-Titolu II tal-Parti III tal-Ftehim ta' Cotonou, f'każ ta' nuqqas ta' koerenza bejn id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim u d-dispożizzjonijiet tat-Titolu III tal-Parti III tal-Ftehim ta' Cotonou, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

2.  L-ebda dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim m'għandha tkun interpretata li qiegħda timpedixxi mill-Komunità Ewropea jew minn wieħed mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali ta' dan il-Ftehim, l-adozzjoni ta' miżuri, inklużi miżuri kummerċjali, iġġudikati xierqa u stipulati fl-Artikoli 11b, 96 u 97 tal-Ftehim ta' Cotonou.

3.  Il-pPrtijiet jaqblu li xejn f'dan il-Ftehim ma jobbligahom biex jaġixxu b'mod inkompatibbli ma' l-obbligi tagħhom tad-WTO.

4.  Il-Partijiet jaqblu li fl-2008 jeżaminaw il-koerenza tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim ma' l-Unjonijiet tad-Dwana li tagħhom saru membri l-Istati firmatarji ta' dan il-Ftehim.

▼M1

Artikolu 107

Testijiet awtentiċi

Dan il-Ftehim huwa mfassal f'żewġ kopji bl-ilsien Bulgaru, Kroat, Ċek, Daniż, Olandiż, Ingliż, Estonjan, Finlandiż, Franċiż, Ġermaniż, Grieg, Ungeriż, Taljan, Latvjan, Litwan, Malti, Pollakk, Portugiż, Rumen, Slovakk, Sloven, Spanjol u Żvediż, b'kull test ugwalment awtentiku.

▼B

Artikolu 108

Annessi u Protokoll

L-Annessi u l-Protokoll għal dan il-Ftehim jagħmlu Parti integrali minnu. Bħala xhieda tiegħu, il-Plenipotenzjarji li qed jiffirmaw qiegħdin iniżżlu l-firma tagħhom taħt dan il-Ftehim.

BĦALA XHIEDA TIEGĦU, il-Plenipotenzjarji li qed jiffirmaw qiegħdin iniżżlu l-firma tagħhom taħt dan il-Ftehim.

Съставено съответно в Яунде на петнадесети януари две хиляди и девета година и в Брюксел на двадесет и втори януари две хиляди и девета година.

Hecho en Yaundé el quince de enero de dos mil nueve, y en Bruselas el veintidós de enero de dos mil nueve.

V Yaoundé dne patnáctého ledna dva tisíce devět a v Bruselu dne dvacátého druhého ledna dva tisíce devět.

Udfærdiget henholdsvis i Yaoundé, den femtende januar to tusind og ni, og i Bruxelles, den toogtyvende januar to tusind og ni.

Geschehen zu Jaunde am fünfzehnten Januar zweitausendneun und zu Brüssel am zweiundzwanzigsten Januar zweitausendneun.

Sõlmitud vastavalt viieteistkümnendal jaanuaril kahe tuhande üheksandal aastal Yaoundés ja kahekümne teisel jaanuaril kahe tuhande üheksandal aastal Brüsselis.

Έγινε στο Γιαουντέ στις δεκαπέντε Ιανουαρίου δύο χιλιάδες εννιά και στις Βρυξέλλες στις είκοσι δύο Ιανουαρίου δύο χιλιάδες εννιά.

Done at Yaoundé on the fifteenth day of January, two thousand and nine and at Brussels on the twenty-second day of January, two thousand and nine, respectively.

Fait respectivement à Yaoundé le quinze janvier deux mille neuf et à Bruxelles le vingt-deux janvier deux mille neuf.

Fatto a Yaoundé, il quindici gennaio duemilanove, e a Bruxelles, il ventidue gennaio duemilanove, rispettivamente.

Jaundē, divtūkstoš devītā gada piecpadsmitajā janvārī, un Briselē, divtūkstoš devītā gada divdesmit otrajā janvārī.

Pasirašyta atitinkamai Jaundėje du tūkstančiai devintųjų metų sausio 15 d. ir Briuselyje du tūkstančiai devintųjų metų sausio 22 d.

Kelt Yaoundéban, a kettőezerkilencedik év január havának tizenötödik napján, illetve Brüsszelben, a kettőezerkilencedik év január havának huszonkettedik napján.

Magħmul f'Yaoundé fil-ħmistax-il jum ta' Jannar tas-sena elfejn u disgħa u fi Brussell fit-tnejn u għoxrin jum ta' Jannar tas-sena elfejn u disgħa, rispettivament.

Gedaan te Yaoundé, vijftien januari tweeduizend negen, respectievelijk te Brussel, tweeëntwintig januari tweeduizend negen.

Sporządzono, odpowiednio, w Jaunde dnia piętnastego stycznia dwa tysiące dziewiątego roku i w Brukseli dnia dwudziestego drugiego stycznia dwa tysiące dziewiątego roku.

Feito em Iaundé, em quinze de Janeiro de dois mil e nove, e em Bruxelas, em vinte e dois de Janeiro de dois mil e nove.

Încheiat la Yaoundé în a cincisprezecea zi a lunii ianuarie două mii nouă și, respectiv, la Bruxelles în a douăzeci și doua zi a lunii ianuarie două mii nouă.

V Yaoundé pätnásteho januára dvetisícdeväť a v Bruseli dvadsiateho druhého januára dvetisícdeväť.

V Yaoundeju, petnajstega januarja dva tisoč devet, in v Bruslju, dvaindvajsetega januarja dva tisoč devet.

Tehty Yaoundéssa viidentenätoista päivänä tammikuuta vuonna kaksituhattayhdeksän ja Brysselissä kahdentenakymmenentenätoisena päivänä tammikuuta vuonna kaksituhattayhdeksän.

Utfärdat i Yaoundé den femtonde januari tjugohundranio samt i Bryssel den tjugoandra januari tjugohundranio.

Pour la République du Cameroun

За Европейската общност

Por la Comunidad Europea

Za Evropské společenství

For Det Europæiske Fællesskab

Für die Europäische Gemeinschaft

Euroopa Ühenduse nimel

Για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα

For the European Community

Pour la Communauté européenne

Per la Comunità europea

Eiropas Kopienas vārdā

Europos bendrijos vardu

az Európai Közösség részéről

Għall-Komunità Ewropea

Voor de Europese Gemeenschap

W imieniu Wspólnoty Europejskiej

Pela Comunidade Europeia

Pentru Comunitatea Europeană

Za Európske spoločenstvo

za Evropsko skupnost

Euroopan yhteisön puolesta

På Europeiska gemenskapens vägnar

Voor het Koninkrijk België

Pour le Royaume de Belgique

Für das Königreich Belgien

Deze handtekening verbindt eveneens de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Cette signature engage également la Communauté française, la Communauté flamande, la Communauté germanophone, la Région wallonne, la Région flamande et la Région de Bruxelles-Capitale.

Diese Unterschrift bindet zugleich die Deutschsprachige Gemeinschaft, die Flämische Gemeinschaft, die Französische Gemeinschaft, die Wallonische Region, die Flämische Region und die Region Brüssel-Hauptstadt.

За Република България

Za Českou republiku

På Kongeriget Danmarks vegne

Für die Bundesrepublik Deutschland

Eesti Vabariigi nimel

Thar cheann Na hÉireann

For Ireland

Για την Ελληνική Δημοκρατία

Por el Reino de España

Pour la République française

Per la Repubblica italiana

Για την Κυπριακή Δημοκρατία

Latvijas Republikas vārdā

Lietuvos Respublikos vardu

Pour le Grand-Duché de Luxembourg

A Magyar Köztársaság részéről

Għal Malta

Voor het Koninkrijk der Nederlanden

Für die Republik Österreich

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Pela República Portuguesa

Pentru România

Za Republiko Slovenijo

Za Slovenskú republiku

Suomen tasavallan puolesta

För Republiken Finland

För Konungariket Sverige

For the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland

APPENDIĊI

---

APPENDIĊI I

A.   Prodotti ta' prijorità għall-armonizzazzjoni reġjonali mill-Istati firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali

B.   Prodotti ta' prijorità għall-esportazzjoni mill-Parti Afrika Ċentrali għall-Parti UE

---

APPENDIĊI II

AWTORITAJIET KOMPETENTI

A.   Awtoritajiet kompetenti tal-Parti KE

Il-monitoraġġ huwa maqsum bejn is-servizzi nazzjonali tal-Istati Membri u l-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej. F'dan ir-rigward, japplika dan li ġej:

B.   Awtoritajiet kompetenti tal-Pajjiżi firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali

Din l-awtorità għandha tiġi investita fil-Pajjiżi firmatarji ta' l-Afrika Ċentrali għall-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet minn u lejn it-territorji rispettivi tagħhom.

ANNESS I

Tisħiħ tal-ħiliet u modernizzazzjoni tal-ekonomiji tal-Afrika Ċentrali fil-qafas tal-EPA

Dokument ta' Gwida Konġunt ta' Afrika Ċentrali/Unjoni Ewropea

Sao Tomé, 15 ta' Ġunju 2007

A.   Qafas Ġenerali ta' Gwida

Wieħed mill-prinċipji essenzjali tal-EPA hu li jippromwovi l-integrazzjoni reġjonali u jħaffef l-iżvilupp ekonomiku u soċjali tal-istati AKP. Iż-żewġ partijiet jistennew li dan il-Ftehim jikkontribwixxi b'mod utli għat-twettiq tal-għanijiet li huma l-iżvilupp sostenibbli, il-qerda tal-faqar u l-integrazzjoni progressiva tal-pajjiżi tal-Afrika Ċentrali fl-ekonomija dinjija.

Dan jarmonizza l-impenji reċiproki miftehma fl-EPA, u l-istrumenti ta' kooperazzjoni, maħsuba biex isostnu “tkabbir kwantitattiv u kwalitattiv tal-beni u servizzi prodotti u esportati mill-Afrika Ċentrali” ( 6 ). Il-parteċipanti tal-Afrika Ċentrali, fi sħubija mal-UE, se jippromwovu dan l-għan fl-oqsma elenkati hawn taħt:

Għal dak li għandu x'jaqsam mal-bżonnijiet identifikati, dawn se jiġu trasmessi lill-RPTF jew strutturi kompetenti oħra sabiex jiġu identifikati l-programmi ta' sostenn, l-għejun possibbli ta' finanzjament tagħhom u t-termini u l-kundizzjonijiet tal-implimentazzjoni tal-miżuri ta' akkumpanjament tal-EPA. Għal dan l-eżami, tista' tintalab għajnuna, skond il-każ, ta' esperti sabiex jidentifikaw programmi ta' sostenn, jivvalutaw il-possibbiltà u jipproponu t-termini u l-kundizzjonijiet ta' implimentazzjoni xierqa. Dawn l-analiżijiet se jitfasslu taħt is-sura ta' programmi ta' żvilupp, akkumpanjati minn valutazzjoni finanzjarja.

F'termini tal-kalendarju, l-għan immirat hu li dawn ir-riżultati jinkisbu fix-xahar ta' Settembru 2007. L-RPTF se twaqqaf kalendarju li se tikkomunika lill-istrutturi ta' negozjar sabiex iżżommhom infurmati dwar l-istat ta' progress tal-azzjonijiet miżmuma fil-qafas tat-tisħiħ tal-ħiliet u ta' modernizzazzjoni tal-ekonomiji tal-Afrika Ċentrali.

Ix-xogħlijiet deskritti f'dan id-dokument għandhom ovvjament jikkonformaw mal-gwidi ministerjali li ħarġu fis-6 ta' Frar 2007 (ara l-Anness).

B.   Oqsma ta' intervent tal-Fond Reġjonali EPA

Il-Fond Reġjonali tal-EPA hu strument stabbilit għall-Afrika Ċentrali, li jiddetermina għalhekk it-termini u l-kundizzjonijiet ta' użu u ta' organizzazzjoni, kif ukoll id-dokumenti ta' azzjoni ewlenin tiegħu rrifjutati fit-tabella ta' hawn taħt:

L-azzjonijiet kollha msemmija hawn taħt għandhom ikunu kompatibbli mal-għanijiet tal-punti 3 u 4.

C.   Finanzjament tas-sħubija

B'rigward il-finanzjament tal-EPA, l-Afrika Ċentrali, bħar-reġjuni l-oħra tqis li l-miżuri ta' tisħiħ tal-ħiliet u appoġġi oħra meħtieġa biex mhux biss jitqiesu l-ispejjeż ta' aġġustament, iżda wkoll l-miżuri kompensatorji oħra, għandhom jiġu ffinanzjati mir-riżorsi speċifiċi, distinti tal-fondi normalment allokati mill-kooperazzjoni klassika AKP/UE fil-qafas tal-RIP u l-NIP. Il-Fond Reġjonali tal-EPA hu maħluq bħala għodda biex jikkoordina l-appoġġi tal-UE (KE u Stati Membri) kif ukoll l-isponsers l-oħra tiegħu, il-finanzjament tal-infrastrutturi ta' vokazzjoni reġjonali u ta' interkonnessjoni se ssir permezz tal-Fond Reġjonali tal-EPA.

Il-Qafas Finanzjarju propost mill-parti Ewropea fih l-elementi li hawn hawnhekk:

L-appoġġi li jikkonċernaw l-infrastrutturi ta' bażi, kif ukoll oqsma oħrajn li mhumiex marbuta direttament għall-implimentazzjoni tal-EPA, huma mħejjija u pprovduti mill-istrumenti xierqa, b'mod partikolari fil-qafas tal-istrumenti tal-Ftehim ta' Cotonou.

Il-Kummissjoni Ewropea speċifikat li l-oqsma prijoritarji għall-użu tal-fondi tagħha fil-qafas tal-fond reġjonali tal-EPA se jkunu:

D.   Kalendarju

Tfassil tal-kalendarju ta' implimentazzjoni tal-azzjonijiet miżmuma fil-qafas tat-tisħiħ tal-ħiliet u ta' modernizzazzjoni tal-ekonomiji tal-Afrika Ċentrali.

Anness

Komunikazzjoni finali konġunta tal-laqgħa ministerjali tas-6 ta' Frar 2007.

ANNESS II

Dazju tad-dwana fuq prodotti li joriġinaw mill-Parti Afrika Ċentrali

▼C1

ANNESS III

▼B

PROTOKOLL

dwar l-assistenza amministrattiva reċiproka fil-qasam tad-dwana

Artikolu 1

Definizzjonijiet

Għall-għanijiet ta' dan il-Protokoll:

Artikolu 2

Ambitu

1.  Il-Partijiet għandhom jassistu lil xulxin b'mod reċiproku, fl-oqsma li jaqgħu taħt il-kompetenza tagħhom, skont il-modalitajiet u taħt il-kundizzjonijiet previsti f'dan il-Protokoll, biex jiġi garantit li l-leġiżlazzjoni dwar id-dwana tkun applikata b'mod korrett, notevolment bl-għan ta' prevenzjoni, investigazzjoni, u għat-teħid ta' passi legali kontra attivitajiet li jiksru l-leġiżlazzjoni dwar id-dwana.

2.  L-assistenza fil-qasam doganali prevista f'dan il-Protokoll għandha tapplika għal kull awtorità amministrattiva tal-Partijiet li tkun responsabbli għall-applikazzjoni ta' dan il-Protokoll. Hi ma għandhiex tippreġudika d-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-assistenza reċiproka fi kwistjonijiet kriminali. Lanqas ma għandha tkopri informazzjoni miksuba bil-poteri eżerċitati fuq it-talba ta' awtorità ġudizzjarja, ħlief fejn il-komunikazzjoni ta' informazzjoni bħal din tkun awtorizzata mill-awtorità.

3.  L-assistenza għall-irkupru ta' dazji, taxxi jew multi mhix koperta minn dan il-Protokoll.

Artikolu 3

Assistenza fuq talba

1.  Fuq it-talba tal-awtorità applikanti, l-awtorità li tirċievi t-talba għandha tipprovdiha bl-informazzjoni kollha rilevanti li tista' tippermettilha li tiżgura li l-leġiżlazzjoni doganali tkun applikata kif imiss, notevolment informazzjoni li għandha x'taqsam ma' attivitajiet innotati jew ippjanati li huma jew li jistgħu jkunu attivitajiet bi ksur tal-leġiżlazzjoni doganali.

2.  Fuq it-talba tal-awtorità applikanti, l-awtorità mitluba għandha tgħarrafha:

3.  Fuq talba tal-awtorità applikanti, l-awtorità li ssirilha t-talba għandha tieħu l-miżuri neċessarji, fil-qafas tad-dispożizzjonijiet legali jew regolatorji, biex tiżgura li ssir sorveljanza fuq:

Artikolu 4

Assistenza Spontanja

Il-Partijiet għandhom jgħinu lil xulxin, fuq l-inizjattiva tagħhom stess u skont id-dispożizzjonijiet legali jew regolatorji tagħhom, jekk huma jqisu li dan ikun meħtieġ għall-applikazzjoni korretta tal-leġiżlazzjoni doganali, partikolarment billi jipprovdu informazzjoni miksuba li għandha x'taqsam ma':

Artikolu 5

Komunikazzjoni/Notifika

1.  Fuq talba tal-awtorità applikanti, l-awtorità interpellata għandha, skont dispożizzjonijiet legali jew regolatorji li japplikaw għaliha, tieħu l-miżuri kollha meħtieġa sabiex:

li joriġinaw mill-awtorità applikanti u li jaqgħu fl-iskop tal-applikazzjoni ta' dan il-Protokoll, lil kull persuna indirizzata residenti jew li hi stabbilita fit-territorju tal-awtorità li tirċievi t-talba.

2.  It-talbiet għall-kunsinna ta' dokumenti jew notifika ta' deċiżjonijiet għandhom isiru bil-miktub b'lingwa uffiċjali tal-awtorità li tirċievi t-talba jew b'lingwa aċċettabbli għal din l-awtorità.

Artikolu 6

Forma u sustanza tat-talbiet għal assistenza

1.  It-talbiet skont dan il-Protokoll għandhom isiru bil-miktub. Huma għandhom ikunu akkumpanjati mid-dokumenti neċessarji sabiex jippermettu s-sodisfazzjon tat-talba. Meta meħtieġa minħabba l-urġenza tas-sitwazzjoni, jistgħu jiġu aċċettati talbiet verbali, iżda dawn għandhom jiġu kkonfermati bil-miktub minnufih.

2.  It-talbiet ippreżentati skont il-paragrafu 1 għandhom jinkludu t-tagħrif li ġej:

3.  It-talbiet għandhom ikunu mogħtija b'lingwa uffiċjali tal-awtorità mitluba jew b'lingwa aċċettabbli għal tali awtorità. Dan ir-rekwiżit ma għandux jgħodd għad-dokumenti li jakkumpanjaw it-talba indikata fil-paragrafu 1.

4.  Jekk talba ma tirrispettax il-ħtiġijiet formali msemmija hawn fuq, tista' tintalab korrezzjoni jew tkomplija tagħha; fil-frattemp jistgħu jiġu ordnati miżuri ta' prekawzjoni.

Artikolu 7

Eżekuzzjoni tat-talbiet

1.  Sabiex tikkonforma ma' talba għall-assistenza, l-awtorità li tirċievi t-talba għandha tipproċedi, fil-limiti tal-kompetenza tagħha u r-riżorsi disponibbli, daqslikieku kienet qed taġixxi għaliha stess jew fuq it-talba ta' awtoritajiet oħra tal-istess Parti, billi tipprovdi l-informazzjoni diġà fil-pussess tagħha, billi twettaq l-investigazzjonijiet xierqa jew billi tagħmel mod li dawn jitwettqu. Din id-dispożizzjoni għandha tapplika wkoll għal kull awtorità oħra li lilha tkun ġiet indirizzata talba mill-awtorità li tirċievi t-talba bis-saħħa ta' dan il-Protokoll meta din tal-aħħar ma tkunx tista' taġixxi waħidha.

2.  It-talbiet għal assistenza għandhom ikunu eżegwiti skont id-dispożizzjonijiet legali jew regolatorji tal-Parti li tirċievi t-talba.

3.  L-uffiċjali akkreditati bl-awtorità ta' waħda mill-Partijiet jistgħu, bi qbil mal-Parti l-oħra involuta u bil-kundizzjonijiet previsti minnha, ikunu preżenti u jiġbru, fl-uffiċċji tal-awtorità li tirċievi jew ta' kull awtorità oħra kkonċernata skont il-paragrafu 1, informazzjoni konnessa ma' aġir li jikkostitwixxi jew li hu suxxettibbli li jikkostitwixxi attivitajiet bi ksur tal-leġiżlazzjoni doganali u li l-awtorità applikanti jkollha bżonn għall-finijiet ta' dan il-Protokoll.

4.  Uffiċjali akkreditati bl-awtorità ta' Parti ijistgħu, bi qbil mal-Parti l-oħra involuta u bil-kundizzjonijiet previsti minnha, ikunu preżenti fl-investigazzjonijiet imwettqa fit-territorju ta' din tal-aħħar.

Artikolu 8

Forma li fiha l-komunikazzjoni għandha tkun imwassla

1.  L-awtorità interpellata għandha tikkomunika r-riżultati tal-investigazzjonijiet lill-awtorità applikanti bil-miktub flimkien mad-dokumenti rilevanti, kopji ċċertifikati, jew kull ħaġa oħra rilevanti.

2.  Din l-informazzjoni tista' tingħata b'forma kkompjuterizzata.

3.  Id-dokumenti oriġinali għandhom jintbagħtu biss wara li ssir talba meta l-kopji ċċertifikati ma jkunux biżżejjed. Dawn l-oriġinali għandhom jingħataw lura immedjatament meta dan ikun possibbli.

Artikolu 9

Derogi għall-obbligi li tiġi pprovduta assistenza

1.  L-assistenza tista' tiġi rrifjutata jew tista' tkun suġġetta għas-sodisfazzjon ta' ċerti kundizzjonijiet jew rekwiżiti fil-każi fejn Parti tkun tal-opinjoni li l-assistenza taħt dan il-Protokoll tkun:

2.  L-assistenza tista' tiġi posposta mill-awtorità li tirċievi t-talba fuq il-bażi li hi tista' tfixkel investigazzjoni li tkun għaddejja, prosekuzzjoni jew proċediment. F'dan il-każ, l-awtorità mitluba għandha tikkonsulta mal-awtorità applikanti biex tistabilixxi jekk l-assistenza tistax tingħata suġġetta għall-modalitajiet jew l-kundizzjonijiet li l-awtorità mitluba tista' teħtieġ.

3.  Meta l-awtorità applikanti tfittex assistenza li hi stess ma tkunx tista' tipprovdi jekk issirilha talba f'dan ir-rigward, hi għandha tiġbed l-attenzjoni għal dan il-fatt fit-talba tagħha. Għandu mbagħad jitħalla għall-awtorità mitluba biex tiddeċiedi kif tirrispondi għal tali talba.

4.  Għall-każijiet imsemmija fil-paragrafi 1 u 2, id-deċiżjoni tal-awtorità li tirċievi t-talba u r-raġunijiet għaliha għandhom jiġu kkomunikati lill-awtorità applikanti mingħajr dewmien.

Artikolu 10

Skambju tal-informazzjoni u konfidenzalità

1.  Kull informazzjoni kkomunikata, tkun xi tkun il-forma tagħha, skont dan il-Protokoll, għandha tkun ta' natura kunfidenzjali jew ristretta, skont ir-regoli applikabbli f'kull waħda mill-Partijiet. Hi għandha tkun koperta bl-obbligu tas-segretezza uffiċjali u għandha tgawdi l-protezzjoni mogħtija lil informazzjoni simili taħt il-liġijiet rilevanti tal-Parti li tkun irċevietha u d-dispożizzjonijiet li jikkorrispondu applikabbli għall-awtoritajiet tal-Komunità.

2.  Dejta personali tista' tiġi skambjata jekk il-Parti li tista' tirċeviha tintrabat li tipproteġi dik id-dejta tal-anqas b'mod ekwivalenti għal dak applikabbli għall-każ partikolari tal-Parti li tista' tipprovdiha. Għal dan l-għan, il-Partijiet għandhom jipprovdu lil xulxin, informazzjoni li tgħarraf bir-regoli applikabbli tal-Partijiet, inklużi, fejn meħtieġ, ir-regoli legali fis-seħħ fl-Istati Membri tal-Komunità Ewropea.

3.  L-użu, fi proċedimenti ġudizzjarji jew amministrattivi mressqa fir-rigward ta' attivitajiet bi ksur ta' leġiżlazzjoni doganali, ta' informazzjoni miksuba taħt dan il-Protokoll, huwa meqjus li jkun għall-finijiet ta' dan il-Protokoll. Għalhekk il-Partijiet jistgħu, fir-rekords tagħhom ta' evidenza, rapporti u xhieda u fi proċedimenti u akkużi miġjuba quddiem il-qrati, jużaw bħala evidenza dik l-informazzjoni miksuba u d-dokumenti kkonsultati skont id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Protokoll. L-awtorità kompetenti li tkun ipprovdiet din l-informazzjoni jew tat aċċess għal dawn id-dokumenti għandha tkun notifikata dwar dan l-użu.

4.  L-informazzjoni miksuba għandha tintuża biss għall-finijiet ta' dan il-Protokoll. Meta waħda mill-Partijiet tkun tixtieq tuza informazzjoni bħal din għal għanijiet oħra, għandha tikseb minn qabel permess bil-miktub tal-awtorità li pprovdiet l-informazzjoni. Dan l-użu għandu jkun imbagħad suġġett għal xi restrizzjonijiet stabbiliti minn din l-awtorità.

Artikolu 11

Esperti u xhieda

Uffiċjal ta' awtorità interpellata jista' jkun awtorizzat jidher, fil-limiti tal-awtorizzazzjoni mogħtija, bħala espert jew xhud fi proċeduri ġudizzjarji jew amministrattivi dwar il-kwistjonijiet koperti f'dan il-Protokoll, u jipproduċi dawk l-oġġetti, dokumenti u kopji ċċertifikati tagħhom, li jkunu meħtieġa għall-proċeduri. It-talba għad-dehra għandha turi speċifikament quddiem liema awtorità ġudizzjarja jew amministrattiva għandu jidher l-uffiċjal, dwar liema kwistjonijiet u bis-saħħa ta' liema titolu jew kwalifika għandu jinstema l-uffiċjal.

Artikolu 12

Spiżi tal-assistenza

Il-Partijiet Kontraenti għandhom jirrinunzjaw kull talba kontra xulxin għar-rimborż ta' spejjeż magħmula minħabba dan il-Protokoll, ħlief f'dak li jikkonċerna, fejn xieraq, l-ispejjeż ta' esperti u xhieda, u dawk li jikkonċernaw l-interpreti u tradutturi li mhumiex impjegati tas-servizz pubbliku.

Artikolu 13

Implimentazzjoni

1.  L-implimentazzjoni ta' dan il-Protokoll għandha tiġi fdata minn naħa lill-awtoritajiet tad-dwana tal-Istati firmatarji tal-Afrika Ċentrali u min-naħa l-oħra, lis-servizzi kompetenti tal-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej u, fl-każ ta' bżonn, lill-awtoritajiet tad-dwana tal-Istati Membr tal-Komunità Ewropeai. Huma għandhom jiddeċiedu dwar il-miżuri u d-dispożizzjonijiet prattiċi kollha għall-applikazzjoni tagħha, waqt li jikkunsidraw ir-regoli fis-seħħ notevolment fil-qasam tal-protezzjoni tad-dejta. Huma jistgħu jirrakkomandaw emendi, li huma jikkunsidraw li għandhom jsiru lil dan il-Protokoll, lill-entitajiet kompetenti.

2.  Il-Partijiet għandhom jikkonsultaw lil xulxin u sussegwentement iżommu lil xulxin informati bir-regoli dettaljati ta' implimentazzjoni li jiġu adottati skont id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Protokoll.

Artikolu 14

Ftehimiet oħra

1.  Filwaqt li jiġu kkunsidrati l-kompetenzi rispettivi tal-Komunità Ewropea, u tal-Istati Membri tagħha, id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Protokoll:

2.  Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1, id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Protokoll għandu jkollhom preċedenza fuq kull Ftehim bilaterali fil-qasam tal-assistenza reċiproka li hu jew jista' jkun konkluż bejn l-Istati Membri individwali tal-Komunità Ewropea u l-Istati Firmatarji tal-Afrika Ċentrali sakemm id-dispożizzjonijiet ta' dawn tal-aħħar huma inkompetibbli ma' dawk ta' dan il-Protokoll.

3.  Dwar dak li jikkonċerna l-kwistjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-applikazzjoni tal-Protokoll, il-Partijiet għandhom jikkonsultaw lil xulxin sabiex isolvu l-kwistjoni fil-qafas tal-Kumitat tal-APE.

---

( ) Stati Membri mhux inklużi.

( ) Għal dan il-kalkolu, ser tintuża d-data uffiċjali tal-WTO dwar l-esportaturi dinjija prinċipali ta' prodotti (bl-esklużjoni tal-kummerċ intra-UE).

( ) Għall-finijiet ta' dan l-Artikolu, il-prodotti agrikoli huma dawk koperti mill-Anness I tal-Ftehim tad-WTO dwar l-Agrikoltura.

( ) L-istandards li għandhom jiġu kkunsidrati huma l-istrumenti internazzjonali li ġejjin:

( ) Il-miżuri intiżi biex jiggarantixxu l-impożizzjoni jew il-ġabra effettiva jew ekwitabbli ta' taxxi diretti jinkludu l-mizuri meħuda minn waħda mill-partijiet fil-qafas tas-sistema fiskali tagħha li:

( ) Silta mill-proġett Afrika Ċentrali tat-termini ta' referenza tal-grupp tekniku Nru 5 dwar it-tisħiħ tal-kapaċitajiet u t-titjib (Mejju 2006).

( ) Għall-finijiet tal-paragrafi 4, 5, 6 u 7 “staġun ta' kummerċjalizzazzjoni” jfisser il-perjodu li jestendi mill-1 ta' Ottubru sat-30 ta' Settembru.

( ) Għal dawn il-finijiet u b'deroga għall-Artikolu 31, Stat firmatorju tal-Afrika Ċentrali rikonoxxut min-Nazzjonijiet Uniti bħala pajjiż fost dawk l-anqas żviluppati jista' jiġi soġġett għall-miżuri ta' salvagwardjar.