1.

2.

2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

2.6.

3.

3.1.

3.1.1.

3.1.2.

3.2.

3.2.1.

3.2.2.

3.2.3.

4.

4.1.

4.2.

4.2.1.

4.2.2.

4.2.3.

4.3.

5.

5.1.

5.2.

5.2.1.

5.2.2.

5.2.3.

5.3.

5.3.1.

5.3.2.

5.3.3.

5.4.

5.4.1.

5.4.2.

5.4.3.

5.4.4.

5.4.5.

5.4.6.

5.4.7.

5.4.8.

6.

6.1.

6.2.

6.3.

7.

7.1.

7.2.

7.2.1.

7.2.2.

7.2.3.

7.3.

7.4.

8.

1.

Fil-kuntest tal-modernizzazzjoni tal-għajnuna mill-Istat, l-Awtorità tixtieq tipprovdi kjarifika ulterjuri dwar il-kunċetti ewlenin marbutin mal-kunċett ta' għajnuna mill-Istat kif imsemmi fl-Artikolu 61(1) tat-Trattat dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea (“il-Ftehim ŻEE”), bil-għan li tikkontribwixxi għal applikazzjoni aktar faċli, aktar trasparenti u aktar konsistenti ta' dan il-kunċett madwar iż-Żona Ekonomika Ewropea (“iż-ŻEE”).

2.

Dawn il-Linji Gwida jittrattaw biss il-kunċett ta' għajnuna mill-Istat kif imsemmi fl-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, li kemm l-Awtorità u l-awtoritajiet nazzjonali (inklużi l-qrati nazzjonali) għandhom japplikaw flimkien man-notifika u mal-obbligi status quo previsti fl-Artikolu 1(3) fil-Parti I tal-Protokoll 3 tal-Ftehim bejn l-Istati tal-EFTA dwar it-twaqqif ta' Awtorità tas-Sorveljanza u ta' Qorti tal-Ġustizzja (“il-Ftehim dwar is-Sorveljanza u l-Qorti”). Ma jittrattawx il-kompatibbiltà tal-għajnuna mill-Istat mal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE skont l-Artikolu 61(2) u (3) u l-Artikolu 59(2) tal-Ftehim ŻEE, li huwa l-kompitu tal-Awtorità li tivvalutaha.

3.

Minħabba li l-kunċett ta' għajnuna mill-Istat huwa kunċett oġġettiv u ġuridiku definit b'mod dirett mill-Ftehim ŻEE (2), dawn il-Linji Gwida jiċċaraw biss il-fehim tal-Awtorità tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja, mill-Qorti Ġenerali u mill-Qorti tal-EFTA (“il-Qrati taż-ŻEE”). Dwar kwistjonijiet li għadhom ma ġewx ikkunsidrati mill-Qrati taż-ŻEE, l-Awtorità ser tistabbilixxi kif jidhrilha li għandu jiġi interpretat il-kunċett ta' għajnuna mill-Istat. L-opinjonijiet stabbiliti f'dawn il-Linji Gwida huma mingħajr preġudizzju għall-interpretazzjoni tal-kunċett ta' għajnuna mill-Istat mill-Qrati taż-ŻEE (3); ir-referenza primarja għall-interpretazzjoni tal-Ftehim ŻEE hija dejjem il-ġurisprudenza tal-Qrati taż-ŻEE.

4.

Għandu jiġi enfasizzat li l-Awtorità hija marbuta b'dan il-kunċett oġġettiv u għandha biss marġni limitat ta' diskrezzjoni fl-applikazzjoni tiegħu, jiġifieri meta l-valutazzjonijiet magħmula mill-Awtorità jkunu ta' natura teknika jew kumplessa, b'mod partikolari f'sitwazzjonijiet li jinvolvu valutazzjonijiet ekonomiċi kumplessi (4).

5.

L-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE jiddefinixxi għajnuna mill-Istat bħala “kull għajnuna mogħtija mill-Istati Membri tal-KE, l-Istati tal-EFTA jew permezz ta' riżorsi Statali f'kull għamla tkun xi tkun li tiddistorti jew thedded li tiddistorti l-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti oġġetti […], sa fejn taffettwa il-kummerċ bejn Partijiet Kontraenti”. Dawn il-Linji Gwida ser jiċċaraw l-elementi kostitwenti differenti tal-kunċett ta' għajnuna mill-Istat: l-eżistenza ta' impriża, l-imputabbiltà tal-miżura lill-Istat, il-finanzjament tagħha permezz ta' riżorsi tal-Istat, l-għoti ta' vantaġġ, is-selettività tal-miżura u l-effett tagħha fuq il-kompetizzjoni u fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Barra minn hekk, minħabba l-ħtieġa għal gwida speċifika espressa mill-Istati taż-ŻEE, dawn il-Linji Gwida jipprovdu kjarifika speċifika fir-rigward tal-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura.

6.

Ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat japplikaw biss fejn il-benefiċjarju ta' miżura huwa “impriża”.

7.

Il-Qrati taż-ŻEE konsistentement iddefinixxew impriżi bħala entitajiet involuti f'attività ekonomika, irrispettivament mill-istatus ġuridiku tagħhom u l-mod kif inhuma ffinanzjati (5). Għalhekk il-klassifikazzjoni ta' entità partikolari bħala impriża tiddependi kompletament fuq in-natura tal-attivitajiet tagħha. Dan il-prinċipju ġenerali għandu tliet konsegwenzi importanti:

8.

L-ewwel nett, l-istatus tal-entità skont id-dritt nazzjonali mhuwiex deċiżiv. Pereżempju, entità li hija klassifikata bħala assoċjazzjoni jew klabb tal-isports skont id-dritt nazzjonali tista' madankollu jkollha titqies bħala impriża fis-sens tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE. L-istess japplika għal entità li hija formalment parti mill-amministrazzjoni pubblika. L-uniku kriterju rilevanti huwa jekk din twettaqx attività ekonomika.

9.

It-tieni nett, l-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat ma tiddependix fuq jekk l-entità hijiex imwaqqfa biex tiġġenera l-profitti. Entitajiet mingħajr skop ta' qligħ jistgħu joffru wkoll prodotti u servizzi f'suq (6). Fejn dan ma jkunx il-każ, l-entitajiet mingħajr skop ta' qligħ jibqgħu barra mill-kamp ta' applikazzjoni tal-kontroll tal-għajnuna mill-Istat.

10.

It-tielet nett, entità tiġi klassifikata bħala impriża dejjem fir-rigward ta' attività speċifika. Entità li twettaq kemm attivitajiet ekonomiċi kif ukoll dawk mhux ekonomiċi trid titqies bħala impriża fir-rigward ta' dawk ekonomiċi biss (7).

11.

Diversi entitajiet legali separati jistgħu jitqiesu li jifformaw unità ekonomika unika għall-finijiet tal-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Dik l-unità ekonomika mbagħad titqies li hija l-impriża rilevanti. F'dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja tqis l-eżistenza ta' sehem maġġoritarju u rabtiet funzjonali, ekonomiċi u organiċi oħra bħala rilevanti (8).

12.

Biex tiġi ċċarata d-distinzjoni bejn attivitajiet ekonomiċi u dawk mhux ekonomiċi, il-Qrati taż-ŻEE b'mod konsistenti sostnew li kull attività li tikkonsisti fil-provvista ta' oġġetti u servizzi f'suq hija attività ekonomika (9).

13.

Il-kwistjoni jekk jeżistix suq għal ċerti servizzi tista' tiddependi fuq il-mod kif dawk is-servizzi huma organizzati fl-Istat taż-ŻEE kkonċernat (10) u għalhekk tista' tvarja minn Stat taż-ŻEE għal ieħor. Barra minn hekk, minħabba l-għażla politika jew l-iżviluppi ekonomiċi, il-klassifikazzjoni ta' attività partikolari tista' tinbidel maż-żmien. Dik li mhijiex attività ekonomika llum tista' 'l quddiem issir waħda tali, u viċi versa.

14.

Id-deċiżjoni ta' awtorità pubblika li ma tippermettix li partijiet terzi jipprovdu ċertu servizz (pereżempju, minħabba li tixtieq tipprovdi s-servizz internament) ma teskludix l-eżistenza ta' attività ekonomika. Minkejja tali limitazzjoni fl-aċċess għas-suq, attività ekonomika tista' teżisti fejn operaturi oħra jkunu lesti u kapaċi jipprovdu s-servizz fis-suq konċernat. B'mod iżjed ġenerali, il-fatt li servizz partikolari jiġi pprovdut internament ma għandu l-ebda rilevanza fuq in-natura ekonomika tal-attività (11).

15.

Minħabba li d-distinzjoni bejn attivitajiet ekonomiċi u dawk mhux ekonomiċi tiddependi sa ċertu punt fuq għażliet politiċi u żviluppi ekonomiċi fi Stat taż-ŻEE partikolari, mhuwiex possibbli li ssir lista eżawrjenti ta' attivitajiet li a priori qatt ma ser ikunu ekonomiċi. Lista bħal din ma tipprovdix ċertezza legali ġenwina u għalhekk ftit li xejn tkun utli. Il-paragrafi 17 sa 37 għall-kuntrarju jfittxu li jiċċaraw id-distinzjoni fir-rigward ta' għadd ta' oqsma importanti.

16.

Is-sempliċi fatt li entità jkollha ishma, anke parteċipazzjoni azzjonarja maġġoritarja, f'impriża li tipprovdi oġġetti jew servizzi f'suq ma tfissirx li dik l-entità għandha awtomatikament titqies bħala impriża għall-finijiet tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE. Fejn dik il-parteċipazzjoni azzjonarja biss tagħti lok għall-eżerċizzju tad-drittijiet marbuta mal-istatus ta' azzjonist kif ukoll, jekk ikun xieraq, id-dħul ta' dividendi, li huma sempliċiment il-frott tas-sjieda ta' assi, dik l-entità ma titqiesx bħala impriża jekk ma tkunx hija stess li tipprovdi l-oġġetti jew is-servizzi f'suq (12).

17.

L-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE ma japplikax fejn l-Istat jaġixxi “billi jeżerċita setgħa pubblika” (13) jew fejn l-entitajiet pubbliċi jaġixxu “fil-kapaċità tagħhom bħala awtoritajiet pubbliċi” (14). Entità tista' titqies li taġixxi billi teżerċita setgħa pubblika fejn l-attività inkwistjoni tagħmel parti mill-funzjonijiet essenzjali tal-Istat jew hija marbuta ma' dawk il-funzjonijiet min-natura tagħha, l-għan tagħha u r-regoli li għalihom hija soġġetta (15). Ġeneralment, sakemm l-Istat taż-ŻEE kkonċernat ma jkunx iddeċieda li jintroduċi mekkaniżmi tas-suq, attivitajiet li intrinsikament jagħmlu parti mill-prerogattivi ta' awtorità uffiċjali u jitwettqu mill-Istat ma jikkostitwixxux attivitajiet ekonomiċi. Eżempji ta' tali attivitajiet huma dawn li ġejjin:

18.

Sakemm entità pubblika teżerċita attività ekonomika li tista' tiġi separata mill-eżerċizzju tas-setgħat pubbliċi dik l-entità taġixxi bħala impriża fir-rigward ta' dik l-attività. Għall-kuntrarju, jekk dik l-attività ekonomika ma tistax tiġi separata mill-eżerċizzju tas-setgħat pubbliċi, l-attivitajiet eżerċitati minn dik l-entità kollha kemm hi jibqgħu marbuta mal-eżerċizzju ta' dawk is-setgħat pubbliċi u għalhekk jaqgħu barra mill-kunċett ta' impriża (23).

19.

Jekk l-iskemi fil-qasam tas-sigurtà soċjali għandhomx jiġu kklassifikati bħala li jinvolvu attività ekonomika jiddependi fuq il-mod kif inhuma mwaqqfa u strutturati. Essenzjalment, il-ġurisprudenza tiddistingwi bejn skemi bbażati fuq il-prinċipju tas-solidarjetà u skemi ekonomiċi.

20.

Skemi ta' sigurtà soċjali bbażati fuq is-solidarjetà li ma jinvolvux attività ekonomika ġeneralment ikollhom il-karatteristiċi li ġejjin:

21.

Għandha ssir distinzjoni bejn skemi bħal dawn ibbażati fuq is-solidarjetà u skemi li jinvolvu attività ekonomika (30). Ħafna drabi dawn tal-aħħar huma karatterizzati minn:

22.

Ċerti skemi jgħaqqdu flimkien il-karatteristiċi taż-żewġ kategoriji. F'dawn il-każijiet, il-klassifikazzjoni tal-iskema tiddependi fuq analiżi ta' elementi differenti u l-importanza rispettiva tagħhom (35).

23.

Fiż-ŻEE, is-sistemi tal-kura tas-saħħa jvarjaw b'mod sinifikanti bejn l-Istati taż-ŻEE. Jekk u sa liema livell fornituri tal-kura tas-saħħa differenti jikkompetu ma' xulxin jiddependi fuq dawn l-ispeċifiċitajiet nazzjonali.

24.

F'xi Stati taż-ŻEE, l-isptarijiet pubbliċi huma parti integrali minn servizz nazzjonali tas-saħħa u huma kważi kompletament ibbażati fuq il-prinċipju tas-solidarjetà (36). Sptarijiet bħal dawn huma ffinanzjati direttament minn kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali u minn riżorsi oħra tal-Istat u jipprovdu s-servizzi tagħhom mingħajr ħlas abbażi ta' kopertura universali (37). Il-Qrati taż-ŻEE kkonfermaw li, fejn teżisti tali struttura, l-organizzazzjonijiet rilevanti ma jaġixxux bħala impriżi (38).

25.

Fejn teżisti dik l-istruttura, anki attivitajiet li fihom infushom jistgħu jkunu ta' natura ekonomika, iżda li jitwettqu biss bl-iskop li jfornu servizz ieħor mhux ekonomiku, mhumiex ta' natura ekonomika. Organizzazzjoni li tixtri merkanzija – anki fi kwantitajiet kbar – biex toffri servizz mhux ekonomiku ma taġixxix bħala impriża sempliċiment għaliex hija xerrej f'suq partikolari (39).

26.

F'ħafna Stati oħra taż-ŻEE, sptarijiet u fornituri oħra tal-kura tas-saħħa joffru s-servizzi tagħhom għal rimunerazzjoni, sew jew direttament mill-pazjenti jew mingħand l-assigurazzjoni tagħhom (40). F'sistemi bħal dawn, hemm ċertu livell ta' kompetizzjoni bejn l-isptarijiet fir-rigward tal-provvista ta' servizzi tal-kura tas-saħħa. Fejn dan huwa l-każ, il-fatt li servizz tas-saħħa jiġi pprovdut minn sptar pubbliku mhuwiex suffiċjenti biex l-attività tiġi kklassifikata bħala mhux ekonomika.

27.

Il-Qrati taż-ŻEE ċċaraw ukoll li s-servizzi tal-kura tas-saħħa li tobba indipendenti u prattikanti privati oħra jipprovdu għal remunerazzjoni għar-riskju proprju tagħhom għandhom jitqiesu bħala attività ekonomika (41). L-istess prinċipji japplikaw għall-ispiżeriji.

28.

L-edukazzjoni pubblika organizzata fi ħdan is-sistema edukattiva nazzjonali ffinanzjata u ssorveljata mill-Istat tista' titqies bħala attività mhux ekonomika. Il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li l-Istat: “billi jistabbilixxi u billi jżomm sistema ta' edukazzjoni pubblika bħal din, iffinanzjata kompletament jew prinċipalment mill-baġit pubbliku u mhux mill-istudenti jew mill-ġenituri tagħhom […], l-intenzjoni tal-Istat ma tkunx li jeżerċita attivitajiet bi ħlas iżda li jissodisfa l-missjoni tiegħu fl-oqsma soċjali, kulturali u edukattivi fil-konfront taċ-ċittadini tiegħu” (42).

29.

In-natura mhux ekonomika tal-edukazzjoni pubblika fil-prinċipju mhijiex affettwata mill-fatt li l-istudenti jew il-ġenituri tagħhom kultant ikollhom iħallsu l-miżati tal-iskola jew ta' reġistrazzjoni li jikkontribwixxu għall-ispejjeż operattivi tas-sistema. Ħafna drabi kontribuzzjonijiet finanzjarji bħal dawn ikopru biss parti mill-kostijiet reali tas-servizz u għalhekk ma jistgħux jitqiesu bħala remunerazzjoni għas-servizz ipprovdut. Għaldaqstant ma jbiddlux in-natura mhux ekonomika ta' servizz tal-edukazzjoni ġenerali predominantement iffinanzjat mill-fondi pubbliċi (43). Dawn il-prinċipji jistgħu jkopru s-servizzi edukattivi pubbliċi bħal taħriġ vokazzjonali (44), skejjel primarji privati u pubbliċi (45) u kindergartens (46), attivitajiet ta' tagħlim sekondarju fl-universitajiet (47) u l-għoti tal-edukazzjoni fl-universitajiet (48).

30.

Għandha ssir distinzjoni bejn dawn is-servizzi edukattivi pubbliċi u s-servizzi predominantement iffinanzjati mill-ġenituri jew mill-istudenti jew minn dħul kummerċjali. Pereżempju, huwa ċar li edukazzjoni ogħla ffinanzjata kompletament mill-istudenti taqa' taħt l-aħħar kategorija. F'ċerti Stati taż-ŻEE l-entitajiet pubbliċi jistgħu joffru wkoll servizzi edukattivi li, minħabba n-natura tagħhom, l-istruttura ta' finanzjament u l-eżistenza ta' organizzazzjonijiet privati li jikkompetu magħhom, għandhom jitqiesu bħala ekonomiċi.

31.

Fid-dawl tal-prinċipji stabbiliti fil-paragrafi 28, 29 u 30, l-Awtorità tqis li ċerti attivitajiet ta' universitajiet u ta' organizzazzjonijiet tar-riċerka jaqgħu barra mill-kamp ta' applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Dan jikkonċerna l-attivitajiet primarji tagħhom, jiġifieri:

32.

L-Awtorità tqis li l-attivitajiet ta' trasferiment tal-għarfien (liċenzjar, ħolqien ta' spin-off jew forom oħrajn ta' ġestjoni tal-għarfien maħluqa mill-organizzazzjoni jew mill-infrastruttura tar-riċerka) mhumiex ekonomiċi meta jsiru jew mill-organizzazzjoni ta' riċerka jew mill-infrastruttura ta' riċerka (inklużi d-dipartimenti jew is-sussidjarji tagħhom) jew flimkien ma' entitajiet oħra, jew f'isimhom, u jekk id-dħul kollu minn dawk l-attivitajiet jerġa' jiġi investit fl-attivitajiet ewlenin tal-organizzazzjonijiet jew tal-infrastrutturi ta' riċerka konċernati (49).

33.

Il-kultura hija veikolu ta' identitajiet, valuri u tifsiriet li jirriflettu u jifformaw is-soċjetajiet taż-ŻEE. Il-qasam tal-konservazzjoni tal-kultura u tal-patrimonju jkopri firxa wiesgħa ta' għanijiet u attivitajiet, fost l-oħrajn, mużewijiet, arkivji, libreriji, ċentri jew spazji artistiċi u kulturali, teatri, teatri tal-opra, swali tal-kunċerti, siti arkeoloġiċi, monumenti, siti u bini storiku, id-drawwiet tradizzjonali u l-artiġjanat, festivals u wirjiet, kif ukoll attivitajiet kulturali u artistiċi edukattivi. Il-patrimonju naturali rikk tal-Ewropa, inkluż il-konservazzjoni tal-bijodiversità, tal-ħabitats u tal-ispeċijiet jipprovdu wkoll benefiċċji importanti għas-soċjetajiet fiż-ŻEE.

34.

Filwaqt li titqies in-natura partikulari tagħhom, ċerti attivitajiet relatati mal-konservazzjoni tal-kultura, tal-patrimonju u tan-natura jistgħu jiġu organizzati b'mod mhux kummerċjali u b'hekk ikunu ta' natura mhux ekonomika. Il-finanzjament pubbliku tagħhom jista' għalhekk ma jikkostitwixxix għajnuna mill-Istat. L-Awtorità tqis li l-finanzjament pubbliku ta' attività ta' konservazzjoni kulturali jew tal-patrimonju aċċessibbli mingħajr ħlas għall-pubbliku ġenerali jissodisfa għan purament soċjali u kulturali li huwa ta' natura mhux ekonomika. Bl-istess mod, il-fatt li l-viżitaturi ta' istituzzjoni kulturali jew parteċipanti f'attività ta' konservazzjoni kulturali jew tal-patrimonju inkluża l-konservazzjoni tan-natura miftuħa għall-pubbliku ġenerali jeħtieġ li jħallsu kontribuzzjoni monetarja li tkopri biss parti mill-kostijiet reali ma jbiddilx in-natura mhux ekonomika ta' dik l-attività, peress li ma tistax tiġi kkunsidrata bħala remunerazzjoni ġenwina għas-servizz ipprovdut.

35.

Għall-kuntrarju, attivitajiet ta' konservazzjoni kulturali jew tal-patrimonju (inkluża l-konservazzjoni tan-natura) li fil-biċċa l-kbira jkunu ffinanzjati minn tariffi għall-viżitaturi jew ta' użu jew b'mezzi kummerċjali oħra (pereżempju, wirjiet kummerċjali, ċinemas, preżentazzjonijiet ta' mużika kummerċjali u festivals u skejjel tal-arti fil-biċċa l-kbira ffinanzjati minn miżati għat-tagħlim) għandhom jiġu kkwalifikati bħala ta' natura ekonomika. Bl-istess mod, il-konservazzjoni tal-patrimonju jew attivitajiet kulturali li minnhom jibbenefikaw biss ċerti intrapriżi aktar milli l-pubbliku ġenerali (pereżempju, ir-restawr ta' bini storiku użat minn kumpanija privata) għandha normalment tiġi kwalifikata bħala ta' natura ekonomika.

36.

Barra minn hekk, ħafna attivitajiet ta' konservazzjoni kulturali u tal-patrimonju huma oġġettivament mhux sostitwibbli (pereżempju, iż-żamma ta' arkivji pubbliċi li jkollhom dokumenti uniċi) u għalhekk jeskludu l-eżistenza ta' suq ġenwin. Fil-fehma tal-Awtorità, tali attivitajiet jikkwalifikaw ukoll bħala ta' natura mhux ekonomika.

37.

F'każijiet fejn entità twettaq attivitajiet ta' konservazzjoni kulturali jew tal-patrimonju, li wħud minnhom huma attivitajiet ta' natura mhux ekonomika kif stabbilit fil-paragrafi 34 u 36 u wħud minnhom huma attivitajiet ekonomiċi, il-finanzjament pubbliku li tirċievi jaqa' taħt ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat biss sa fejn dan ikopri l-kostijiet marbuta mal-attivitajiet ekonomiċi (50).

38.

L-għoti ta' vantaġġ direttament jew indirettament permezz ta' riżorsi tal-Istat u l-imputabbiltà ta' tali miżura lill-Istat huma żewġ kundizzjonijiet separati u kumulattivi għall-eżistenza ta' għajnuna mill-Istat (51). Madankollu, ħafna drabi dawn jiġu kkunsidrati flimkien meta tiġi vvalutata miżura skont l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, minħabba li t-tnejn huma relatati mal-oriġini pubblika tal-miżura inkwistjoni.

39.

F'każijiet fejn awtorità pubblika tagħti vantaġġ lil benefiċjarju, il-miżura hija minnha nnifisha imputabbli lill-Istat, anki jekk l-awtorità inkwistjoni jkollha awtonomija legali minn awtoritajiet pubbliċi oħra. L-istess japplika jekk awtorità pubblika taħtar korp privat jew pubbliku biex jamministra miżura li tagħti vantaġġ. Fil-fatt, il-liġi taż-ŻEE ma tistax tippermetti li r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat jiġu evitati permezz tal-ħolqien ta' istituzzjonijiet awtonomi inkarigati mill-allokazzjoni ta' għajnuna (52).

40.

L-imputabbiltà hija anqas evidenti, madankollu, jekk il-vantaġġ jingħata permezz ta' impriżi pubbliċi (53). F'każijiet bħal dawn, huwa meħtieġ li jiġi determinat jekk l-awtoritajiet pubbliċi jistgħux jitqiesu li kienu involuti, b'xi mod jew ieħor, fl-adozzjoni tal-miżura (54).

41.

Is-sempliċi fatt li miżura tittieħed minn impriża pubblika minnu nnifsu mhuwiex suffiċjenti biex titqies bħala imputabbli lill-Istat (55). Madankollu, ma jeħtieġx li jintwera li, f'każ partikolari, l-awtoritajiet pubbliċi speċifikament inċitaw l-impriża pubblika biex tieħu l-miżura inkwistjoni (56). Fil-fatt, minħabba li r-relazzjonijiet bejn l-Istat u l-impriżi pubbliċi huma neċessarjament mill-qrib, hemm riskju reali li l-għajnuna mill-Istat tista' tingħata permezz tal-intermedjarju ta' dawk l-impriżi b'mod mhux trasparenti u bi ksur tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat stabbiliti bil-Ftehim ŻEE (57). Barra minn hekk, preċiżament minħabba r-relazzjonijiet privileġġati li jeżistu bejn l-Istat u impriżi pubbliċi, bħala regola ġenerali, ser ikun diffiċli ħafna għal parti terza biex turi li f'każ partikolari l-miżuri meħuda minn din l-impriża kienu fil-fatt adottati fuq l-istruzzjonijiet tal-awtoritajiet pubbliċi (58).

42.

Għal dawn ir-raġunijiet, l-imputabbiltà lill-Istat ta' miżura li tittieħed minn impriża pubblika tista' tiġi dedotta minn għadd ta' indikaturi li jirriżultaw miċ-ċirkostanzi tal-każ u l-kuntest li fih tkun ittieħdet il-miżura (59).

43.

Indikaturi possibbli biex jiġi stabbilit jekk miżura hijiex imputabbli jinkludu dawn li ġejjin (60):

44.

Miżura mhijiex imputabbli lil Stat taż-ŻEE jekk l-Istat taż-ŻEE jkollu l-obbligu li jimplimentaha skont il-liġi taż-ŻEE mingħajr ebda diskrezzjoni. F'dak il-każ, il-miżura toriġina minn obbligu skont il-liġi taż-ŻEE u mhijiex imputabbli lill-Istat taż-ŻEE (64).

45.

Madanakollu dan mhuwiex il-każ f'sitwazzjonijiet fejn il-liġi taż-ŻEE sempliċiment tippermetti ċerti miżuri nazzjonali u l-Istat taż-ŻEE jgawdi diskrezzjoni (i) rigward jekk jadottax il-miżura inkwistjoni jew (ii) fit-twaqqif tal-karatteristiċi tal-miżura konkreta li huma rilevanti minn perspettiva ta' għajnuna mill-Istat (65).

46.

Miżuri li jiġu adottati b'mod konġunt minn diversi Stati taż-ŻEE huma imputabbli lill-Istati taż-ŻEE kollha kkonċernati skont l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE (66).

47.

Huma biss vantaġġi mogħtija direttament jew indirettament permezz ta' riżorsi tal-Istat li jistgħu jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat fis-sens tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE (67).

48.

Riżorsi tal-Istat jinkludu r-riżorsi kollha tas-settur pubbliku (68), inklużi r-riżorsi ta' entitajiet intrastatali (deċentralizzati, federali, reġjonali jew oħrajn) (69) u, taħt ċerti ċirkostanzi, ir-riżorsi ta' korpi privati (ara l-paragrafi 57 u 58). Huwa irrelevanti jekk istituzzjoni fis-settur pubbliku hijiex awtonoma jew le (70). Il-fondi pprovduti mill-bank ċentrali ta' Stat taż-ŻEE lil istituzzjonijiet ta' kreditu speċifiċi ġeneralment jimplikaw it-trasferiment ta' riżorsi tal-Istat (71).

49.

Ir-riżorsi ta' impriżi pubbliċi jikkostitwixxu wkoll riżorsi tal-Istat fis-sens tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE minħabba li l-Istat huwa kapaċi jidderieġi l-użu ta' dawn ir-riżorsi (72). Għall-finijiet tal-liġi dwar l-għajnuna mill-Istat, trasferimenti fi grupp pubbliku jistgħu jikkostitwixxu wkoll għajnuna mill-Istat jekk, pereżempju, ir-riżorsi jiġu trasferiti mill-kumpanija prinċipali lis-sussidjarja tagħha (anki jekk minn perspettiva ekonomika dawn jikkostitwixxu impriża waħda) (73). Il-kwistjoni ta' jekk it-trasferiment ta' riżorsi bħal dawn huwiex imputabbli lill-Istat hija indirizzata fit-taqsima 3.1. Il-fatt li impriża pubblika hija l-benefiċjarju ta' miżura ta' għajnuna ma jfissirx li ma tistax tagħti għajnuna lil benefiċjarju ieħor permezz ta' miżura differenti ta' għajnuna (74).

50.

Il-fatt li miżura li tagħti vantaġġ mhijiex iffinanzjata direttament mill-Istat, iżda minn korp pubbliku jew privat maħtur jew stabbilit mill-Istat sabiex jamministra l-għajnuna, ma jfissirx neċessarjament li l-miżura mhijiex iffinanzjata permezz ta' riżorsi tal-Istat (75). Miżura adottata minn awtorità pubblika u li tiffavorixxi lil ċerti impriżi jew prodotti ma titlifx il-karatteristika ta' vantaġġ gratwit minħabba l-fatt li hija kompletament jew parzjalment iffinanzjata minn kontribuzzjonijiet imposti mill-awtorità pubblika u imposti fuq l-impriżi kkonċernati (76).

51.

It-trasferiment ta' riżorsi tal-Istat jista' jieħu diversi forom, bħal għotjiet diretti, self, garanziji, investiment dirett fil-kapital ta' kumpaniji u benefiċċji in natura. Impenn sod u konkret biex ir-riżorsi tal-Istat isiru disponibbli aktar 'il quddiem jiġi kkunsidrat ukoll bħala trasferiment ta' riżorsi tal-Istat. Ma hemmx bżonn li jsir trasferiment pożittiv ta' fondi. rinunzja għal dħul mill-Istat hija suffiċjenti. Rinunzja għal dħul li kieku kien jitħallas lill-Istat tikkostitwixxi trasferiment ta' riżorsi tal-Istat (77). Pereżempju, “nuqqas” fid-dħul mit-taxxi u mis-sigurtà soċjali minħabba eżenzjonijiet jew tnaqqis fit-taxxi jew fil-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali mogħtija mill-Istat taż-ŻEE, jew eżenzjonijiet mill-obbligu li jitħallsu multi jew penali pekunarji oħrajn, jissodisfa r-rekwiżit ta' riżorsi tal-Istat tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE (78). Il-ħolqien ta' riskju konkret ta' impożizzjoni ta' piż addizzjonali fuq l-Istat fil-futur, permezz ta' garanzija jew b'offerta kuntrattwali, huwa suffiċjenti għall-finijiet tal-Artikolu 61(1) (79).

52.

Jekk l-awtoritajiet pubbliċi jew l-impriżi pubbliċi jipprovdu oġġetti jew servizzi bi prezz orħos mir-rati tas-suq, jew jinvestu f'impriża b'mod li mhuwiex konsistenti mat-test tal-operatur f'ekonomija tas-suq, kif deskritt mill-paragrafu 73 'il quddiem, dan jimplika rinunzja tar-riżorsi tal-Istat (kif ukoll l-għoti ta' vantaġġ).

53.

L-għoti ta' aċċess għal dominju pubbliku jew għal riżorsi naturali jew l-għoti ta' drittijiet speċjali jew esklussivi (80) mingħajr remunerazzjoni adegwata skont ir-rati tas-suq, jistgħu jikkostitwixxu rinunzja għad-dħul tal-Istat (kif ukoll l-għoti ta' vantaġġ) (81).

54.

F'dawn il-każijiet irid jiġi stabbilit jekk l-Istat, minbarra r-rwol tiegħu ta' maniġer tal-assi pubbliċi inkwistjoni, jaġixxix bħala regolatur li jsegwi objettivi ta' politika billi jagħmel il-proċess tal-għażla tal-impriżi kkonċernati soġġetti għal kriterji kwalitattivi (stabbiliti ex ante b'mod trasparenti u mhux diskriminatorju) (82). Meta l-Istat jaġixxi bħala regolatur, jista' jiddeċiedi b'mod leġittimu li ma jimmassimizzax id-dħul li kieku seta' nkiseb mingħajr ma jaqa' taħt il-kamp ta' applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, sakemm l-operaturi kollha kkonċernati jkunu ttrattati f'konformità mal-prinċipju ta' nondiskriminazzjoni, u sakemm hemm rabta inerenti bejn il-kisba tal-iskop regolatorju u r-rinunzja għad-dħul (83).

55.

Fi kwalunkwe każ, trasferiment ta' riżorsi tal-Istat ikun preżenti jekk, f'każ partikolari, l-awtoritajiet pubbliċi ma jitolbux ħlas tal-ammont normali skont is-sistema ġenerali tagħhom għall-aċċess għad-dominju pubbliku jew għar-riżorsi naturali, jew għall-għoti ta' ċerti drittijiet speċjali jew esklussivi.

56.

Effett negattiv indirett fuq id-dħul tal-Istat li joriġina minn miżuri regolatorji ma jikkostitwixxix trasferiment ta' riżorsi tal-Istat, fejn dan ikun karatteristika inerenti tal-miżura (84). Pereżempju, deroga minn dispożizzjonijiet tal-liġi tal-impjiegi li tbiddel il-qafas għal relazzjonijiet kuntrattwali bejn l-impriżi u l-impjegati ma tikkostitwixxix trasferiment ta' riżorsi tal-Istat, minkejja l-fatt li tista' tnaqqas il-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali jew it-taxxi pagabbli lill-Istat (85). Bl-istess mod, regolament nazzjonali li jistabbilixxi prezz minimu għal ċerti prodotti ma jinvolvix it-trasferiment ta' riżorsi tal-Istat (86).

57.

L-oriġini tar-riżorsi mhuwiex rilevanti sakemm, qabel ma jiġu trasferiti direttament jew indirettament lill-benefiċjarji, jiġu taħt kontroll pubbliku u għalhekk ikunu disponibbli għall-awtoritajiet nazzjonali (87), anki jekk ir-riżorsi ma jsirux proprjetà tal-awtorità pubblika (88).

58.

B'hekk, is-sussidji ffinanzjati permezz ta' imposti parafiskali jew kontribuzzjonijiet obbligatorji imposti mill-Istat u ġestiti u mqassma skont id-dispożizzjonijiet tar-regoli pubbliċi jimplikaw trasferiment ta' riżorsi tal-Istat, anki jekk ma jiġux amministrati mill-awtoritajiet pubbliċi (89). Barra minn hekk, is-sempliċi fatt li s-sussidji huma ffinanzjati parzjalment minn kontribuzzjonijiet privati volontarji mhuwiex biżżejjed sabiex tiġi eskluża l-preżenza ta' riżorsi tal-Istat, peress li l-fattur rilevanti mhuwiex l-oriġini tar-riżorsi iżda l-livell tal-intervent tal-awtorità pubblika skont id-definizzjoni tal-miżura u l-metodu ta' finanzjament tagħha (90). It-trasferiment ta' riżorsi tal-Istat jista' jiġi eskluż biss f'ċirkostanzi speċifiċi ħafna, b'mod partikolari jekk ir-riżorsi mill-membri ta' assoċjazzjoni kummerċjali jkunu allokati għall-finanzjament ta' skop speċifiku fl-interess tal-membri, jiġu deċiżi minn organizzazzjoni privata u jkollhom skop purament kummerċjali, u jekk l-Istat taż-ŻEE sempliċiment qiegħed jaġixxi bħala mezz sabiex jobbliga l-kontribuzzjoni introdotta mill-organizzazzjoni tal-kummerċ (91).

59.

Trasferiment ta' riżorsi tal-Istat huwa preżenti wkoll jekk ir-riżorsi huma għad-dispożizzjoni konġunta ta' diversi Stati taż-ŻEE li jiddeċiedu b'mod konġunt dwar l-użu ta' dawk ir-riżorsi (92). Dan ikun il-każ, pereżempju, għal fondi mill-Mekkaniżmu Ewropew ta' Stabbiltà (MES).

60.

Riżorsi li jkunu ġejjin miż-ŻEE (pereżempju minn fondi strutturali jew għotjiet miż-ŻEE/Norveġja), mill-Bank Ewropew tal-Investiment jew mill-Fond Ewropew tal-Investiment, jew minn istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali, bħall-Fond Monetarju Internazzjonali jew mill-Bank Ewropew għar-Rikostituzzjoni u l-Iżvilupp, huma meqjusin bħala riżorsi tal-Istat jekk l-awtoritajiet nazzjonali jkollhom diskrezzjoni dwar l-użu ta' dawn ir-riżorsi (b'mod partikolari l-għażla ta' benefiċjarji) (93). B'kuntrast, jekk tali riżorsi jingħataw direttament mill-Unjoni Ewropea, mill-Bank Ewropew tal-Investiment jew mill-Fond Ewropew tal-Investiment, mingħajr ebda diskrezzjoni min-naħa tal-awtoritajiet nazzjonali, ma jikkostitwixxux riżorsi tal-Istat (pereżempju finanzjament mogħti f'ġestjoni diretta taħt il-programm qafas Orizzont 2020, il-programm tal-UE għall-Kompetittività tal-Intrapriżi u l-Intrapriżi Żgħar u ta' Daqs Medju (COSME) jew il-fondi tan-Netwerk Trans-Ewropew tat-Trasport (TEN-T).

61.

Regolamentazzjoni li twassal għar-ridistribuzzjoni finanzjarja minn entità privata waħda għal oħra mingħajr aktar involviment tal-Istat, fil-prinċipju, ma tinvolvix trasferiment ta' riżorsi tal-Istat, jekk il-flus jgħaddu direttament minn entità privata waħda għal oħra, mingħajr ma jgħaddu minn korp pubbliku jew privat magħżul mill-Istat biex jamministra t-trasferiment (94).

62.

Pereżempju, obbligu impost minn Stat taż-ŻEE fuq fornituri privati tal-elettriku biex jixtru elettriku prodott minn sorsi ta' enerġija rinnovabbli bi prezzijiet minimi fissi ma jinvolvix it-trasferiment dirett jew indirett ta' riżorsi tal-Istat lil impriżi li jipproduċu dak it-tip ta' elettriku (95). F'dan il-każ, l-impriżi kkonċernati (jiġifieri l-fornituri privati tal-elettriku) ma jkunux inħatru mill-Istat biex jamministraw skema ta' għajnuna, iżda huma marbuta biss bl-obbligu li jixtru tip speċifiku ta' elettriku bir-riżorsi finanzjarji proprji.

63.

Madankollu, trasferiment ta' riżorsi tal-Istat huwa preżenti fejn l-imposti mħallsa minn persuni privati jgħaddu minn entità pubblika jew privata maħtura biex tgħaddihom lill-benefiċjarji.

64.

Pereżempju, dan huwa l-każ anki meta entità privata tkun maħtura bil-liġi biex tiġbor dawn l-imposti f'isem l-Istat u biex tgħaddihom lill-benefiċjarji, iżda ma jkollhiex permess tuża d-dħul mill-imposti għal skopijiet oħra għajr dawk previsti mil-liġi. F'dan il-każ, l-ammonti inkwistjoni jibqgħu taħt il-kontroll pubbliku u għalhekk huma disponibbli għall-awtoritajiet nazzjonali, li hija raġuni biżżejjed biex dawn jitqiesu bħala riżorsi tal-Istat (96). Minħabba li dan il-prinċipju japplika kemm għal korpi pubbliċi kif ukoll għal entitajiet privati maħtura biex jiġbru l-imposti u jipproċessaw il-pagamenti, it-tibdil fl-istatus tal-intermedjarju minn entità pubblika għal waħda privata ma għandu l-ebda rilevanza għall-kriterju ta' riżorsi tal-Istat jekk l-Istat ikompli jimmonitorja b'mod strett dik l-entità (97).

65.

Barra minn hekk, mekkaniżmu għat-tpaċija kompleta tal-kostijiet addizzjonali imposti fuq impriżi minħabba obbligu ta' xiri ta' prodott mingħand ċerti fornituri bi prezz ogħla mill-prezz tas-suq li huwa ffinanzjat mill-konsumaturi finali kollha ta' dan il-prodott jikkostitwixxi wkoll intervent permezz ta' riżorsi tal-Istat, anki meta dan il-mekkaniżmu jkun parzjalment ibbażat fuq trasferiment dirett ta' riżorsi bejn entitajiet privati (98).

66.

Vantaġġ, fis-sens tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, huwa kull benefiċċju ekonomiku li impriża ma setgħetx tikseb taħt kundizzjonijiet normali tas-suq, jiġifieri fin-nuqqas ta' intervent mill-Istat (99).It-Taqsima 4.2 ta' dawn il-Linji Gwida tipprovdi gwida dettaljata dwar il-kwistjoni ta' jekk benefiċċju jistax jitqies bħala li nkiseb taħt kundizzjonijiet normali tas-suq.

67.

L-effett tal-miżura fuq l-impriża biss huwa rilevanti, u mhux il-kawża jew l-objettiv tal-intervent mill-Istat (100). Kull meta s-sitwazzjoni finanzjarja ta' impriża titjieb bħala riżultat ta' intervent mill-Istat (101) fuq termini li jkunu differenti mill-kundizzjonijiet normali tas-suq, ikun hemm vantaġġ. Biex dan jiġi vvalutat, is-sitwazzjoni finanzjarja tal-impriża wara l-miżura għandha tiġi mqabbla mas-sitwazzjoni finanzjarja tagħha kieku l-miżura ma tkunx ittieħdet (102). Minħabba li l-effett tal-miżura fuq l-impriża biss huwa importanti, huwa irrelevanti jekk il-vantaġġ huwiex obbligatorju għall-impriża fis-sens li ma setgħetx tevitah jew tirrifjutah (103).

68.

Il-forma preċiża tal-miżura hija irrelevanti wkoll biex jiġi stabbilit jekk tagħtix vantaġġ ekonomiku lill-impriża (104). Mhux l-għoti ta' vantaġġi ekonomiċi pożittivi biss huwa rilevanti għall-kunċett ta' għajnuna mill-Istat, iżda anke l-ħelsien minn piżijiet ekonomiċi (105) jista' jikkostitwixxi vantaġġ. Din tal-aħħar hija kategorija wiesgħa li tinkludi kull mitigazzjoni ta' imposti normalment inklużi fil-baġit ta' impriża (106). Dan ikopri s-sitwazzjonijiet kollha li fihom l-operaturi ekonomiċi jinħelsu mill-kostijiet inerenti tal-attivitajiet ekonomiċi tagħhom (107). Pereżempju, jekk Stat taż-ŻEE jħallas parti mill-kostijiet tal-impjegati ta' impriża speċifika, jeħles lil dik l-impriża mill-kostijiet li huma inerenti fl-attivitajiet ekonomiċi tagħha. Vantaġġ jeżisti wkoll meta l-awtoritajiet pubbliċi jħallsu suppliment fis-salarju lill-ħaddiema ta' impriża speċifika, anki jekk l-impriża ma kellha ebda obbligu legali li tħallas tali suppliment (108). Ikopri wkoll sitwazzjonijiet fejn ċerti operaturi ma jkollhomx iġarrbu l-ispejjeż li operaturi oħra komparabbli normalment iġarrbu taħt ordni ġuridika partikolari, irrispettivament min-natura mhux ekonomika tal-attività li magħhom huma marbuta l-ispejjeż (109).

69.

Kostijiet li jirriżultaw minn obbligi regolatorji imposti mill-Istat jistgħu fil-prinċipju jitqiesu bħala li jirrigwardaw il-kostijiet inerenti tal-attività ekonomika, u b'hekk kull kumpens għal dawn il-kostijiet jagħti vantaġġ lill-impriża (111). Dan ifisser li l-eżistenza ta' vantaġġ fil-prinċipju mhijiex eskluża mill-fatt li l-benefiċċju ma jmurx lil hinn mill-kumpens għal kost li joriġina mill-impożizzjoni ta' obbligu regolatorju. L-istess japplika għall-eżenzjoni ta' kostijiet li kieku l-impriża ma kinitx iġġarrab li kieku ma kien hemm l-ebda inċentiv li joriġina mill-miżura tal-Istat minħabba li mingħajr dan l-inċentiv kienet tistruttura l-attivitajiet tagħha b'mod differenti (112). L-eżistenza ta' vantaġġ mhijiex eskluża wkoll jekk miżura tikkumpensa imposti ta' natura differenti li mhumiex marbutin ma' dik il-miżura (113).

70.

Fir-rigward ta' kumpens għall-kostijiet imġarrba biex jiġi pprovdut servizz ta' interess ekonomiku ġenerali, fis-Sentenza Altmark il-Qorti tal-Ġustizzja għamlitha ċara li l-għoti ta' vantaġġ jista' jiġi eskluż jekk jiġu sodisfatti erba' kundizzjonijiet kumulattivi (114). L-ewwel nett, l-impriża riċevitriċi trid tkun ġiet effettivament inkarigata b'obbligi ta' servizz pubbliku xi twettaq, u dawn l-obbligi għandhom ikunu definiti b'mod ċar. It-tieni nett, il-parametri li abbażi tagħhom jiġi kkalkolat il-kumpens iridu jkunu stabbiliti minn qabel b'mod oġġettiv u trasparenti. It-tielet nett, il-kumpens ma jistax jaqbeż dak li huwa meħtieġ biex jiġu koperti l-kostijiet kollha jew parti minnhom imġarrba fit-twettiq tal-obbligi ta' servizz pubbliku, filwaqt li jitqies id-dħul rilevanti u profitt raġonevoli. Ir-raba' nett, meta l-impriża li tkun ser twettaq l-obbligi ta' servizz pubbliku ma tkunx intgħażlet wara proċedura ta' akkwist pubbliku biex jintagħżel offerent li jkun kapaċi jipprovdi dawn is-servizzi li jiswew l-inqas lill-komunità, il-livell ta' kumpens meħtieġ irid jiġi ddeterminat abbażi ta' analiżi tal-kostijiet li kieku kienet iġġarrab impriża tipika, li tkun immexxija tajjeb u li jkollha biżżejjed mezzi sabiex tkun tista' tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa ta' servizz pubbliku, fit-twettiq ta' dawn l-obbligi, filwaqt li jitqies id-dħul rilevanti u profitt raġonevoli għat-twettiq tal-obbligi. L-Awtorità elaborat aktar dwar il-fehim tagħha ta' dawn il-kundizzjonijiet fil-Linji Gwida tagħha dwar l-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat għal kumpens mogħti għall-provvista ta' servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali (115).

71.

L-eżistenza ta' vantaġġ hija eskluża fil-każ ta' rimborż ta' taxxi imposti b'mod illegali (116), obbligu għall-awtoritajiet nazzjonali biex jikkumpensaw għall-ħsara li jkunu kkawżaw lil ċerti impriżi (117) jew il-ħlas ta' kumpens għal esproprjazzjoni (118).

72.

L-eżistenza ta' vantaġġ mhijiex eliminata minħabba s-sempliċi fatt li l-impriżi li jikkompetu fi Stati oħra taż-ŻEE huma f'pożizzjoni aktar favorevoli (119), għaliex il-kunċett ta' vantaġġ huwa bbażat fuq analiżi tas-sitwazzjoni finanzjarja ta' impriża fil-kuntest ġuridiku u fattwali proprju bil-miżura partikolari u mingħajrha.

73.

L-ordni ġuridika taż-ŻEE hija newtrali f'dak li jirrigwarda s-sistema ta' sjieda ta' proprjetà (120) u bl-ebda mod ma tippreġudika d-dritt tal-Istati taż-ŻEE biex jaġixxu bħala operaturi ekonomiċi. Madankollu, meta l-awtoritajiet pubbliċi direttament jew indirettament iwettqu tranżazzjonijiet ekonomiċi fi kwalunkwe forma (121), huma soġġetti għar-regoli taż-ŻEE dwar l-għajnuna mill-Istat.

74.

Tranżazzjonijiet ekonomiċi mwettqa minn korpi pubbliċi (inklużi impriżi pubbliċi) ma jagħtux vantaġġ lill-kontroparti tagħhom, u għalhekk ma jikkostitwixxux għajnuna, jekk jitwettqu skont il-kundizzjonijiet normali tas-suq (122). Dan il-prinċipju ġie żviluppat fir-rigward ta' tranżazzjonijiet ekonomiċi differenti. Il-qrati taż-ŻEE żviluppaw il-“prinċipju tal-investitur f'ekonomija tas-suq” biex tiġi identifikata l-preżenza ta' għajnuna mill-Istat f'każijiet ta' investiment pubbliku (b'mod partikolari, injezzjonijiet ta' kapital): biex jiġi determinat jekk l-investiment ta' korp pubbliku jikkostitwixxix għajnuna mill-Istat, jeħtieġ li jiġi vvalutat jekk, f'ċirkostanzi simili, investitur privat ta' daqs komparabbli li jopera f'kundizzjonijiet normali ta' ekonomija tas-suq kienx jitħajjar jagħmel l-investiment inkwistjoni (123). Bl-istess mod, il-qrati taż-ŻEE żviluppaw it-“test tal-kreditur privat” biex jiġi eżaminat jekk negozjar mill-ġdid tad-dejn minn kredituri pubbliċi jinvolvix għajnuna mill-Istat, billi titqabbel l-imġiba ta' kreditur pubbliku ma' dik ta' kredituri privati ipotetiċi li jsibu lilhom infushom f'sitwazzjoni simili (124). Fl-aħħar nett, il-Qrati taż-ŻEE żviluppaw it-“test tal-bejjiegħ privat” biex jiġi vvalutat jekk il-bejgħ imwettaq minn korp pubbliku jinvolvix għajnuna mill-Istat, billi jiġi kkunsidrat jekk bejjiegħ privat, taħt kundizzjonijiet normali tas-suq, setax jikseb l-istess prezz jew wieħed aħjar (125).

75.

Dawk it-testijiet huma varjazzjonijiet tal-istess kunċett bażiku li l-imġiba ta' korpi pubbliċi għandha titqabbel ma' dik ta' operaturi ekonomiċi privati simili taħt kundizzjonijiet normali tas-suq biex jiġi determinat jekk it-tranżazzjonijiet ekonomiċi mwettqa minn dawn il-korpi jagħtux vantaġġ lill-kontropartijiet tagħhom. Għalhekk, f'dawn il-Linji Gwida, l-Awtorità ser tirreferi, f'termini ġenerali, għat-test tal-“operatur f'ekonomija tas-suq” (OES) bħala l-metodu rilevanti sabiex jiġi vvalutat jekk firxa ta' tranżazzjonijiet ekonomiċi mwettqa minn korpi pubbliċi sseħħx taħt kundizzjonijiet normali tas-suq u, għalhekk, jekk dawn jinvolvux l-għoti ta' vantaġġ (li kieku ma kienx iseħħ f'kundizzjonijiet normali tas-suq) lill-kontropartijiet tagħhom. Il-prinċipji ġenerali u l-kriterji rilevanti għall-applikazzjoni tat-test tal-OES huma stabbiliti fit-Taqsimiet 4.2.2. u 4.2.3.

76.

L-iskop tat-test tal-OES huwa li jiġi vvalutat jekk l-Istat ikunx ta vantaġġ lil impriża billi ma jkunx aġixxa bħala operatur f'ekonomija tas-suq fir-rigward ta' tranżazzjoni partikolari. F'dan ir-rigward, mhuwiex rilevanti jekk l-intervent jikkostitwixxix mezz razzjonali għall-korpi pubbliċi biex isegwu kunsiderazzjonijiet ta' politika pubblika (pereżempju impjiegi). Bl-istess mod, fiha nnifisha l-profitabbiltà jew in-nuqqas ta' profitabbiltà tal-benefiċjarju mhijiex indikatur deċiżiv biex jiġi stabbilit jekk it-tranżazzjoni ekonomika inkwistjoni hijiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq. L-element deċiżiv huwa jekk il-korpi pubbliċi aġixxewx kif kien jagħmel operatur fl-ekonomija tas-suq f'sitwazzjoni simili. Jekk dan ma jkunx il-każ, l-impriża benefiċjarja tkun irċeviet vantaġġ ekonomiku li kieku ma kinitx tikseb taħt kundizzjonijiet normali tas-suq (126), li jqiegħdha f'pożizzjoni aktar favorevoli minn dik tal-kompetituri tagħha (127).

77.

Għall-fini tat-test tal-OES, għandhom jitqiesu biss il-benefiċċji u l-obbligi marbuta mar-rwol tal-Istat bħala operatur ekonomiku – bl-esklużjoni ta' dawk marbuta mar-rwol tiegħu bħala awtorità pubblika (128). Fil-fatt, it-test tal-OES mhuwiex normalment applikabbli jekk l-Istat jaġixxi bħala awtorità pubblika u mhux bħala operatur ekonomiku. Pereżempju, jekk intervent mill-Istat ikun ir-riżultat ta' raġunijiet ta' politika pubblika (pereżempju, għal raġunijiet ta' żvilupp soċjali jew reġjonali), l-aġir tal-Istat, filwaqt li jkun razzjonali minn perspettiva ta' politika pubblika, jista' fl-istess ħin jinkludi kunsiderazzjonijiet li operatur f'ekonomija tas-suq normalment ma jikkunsidrax. Għaldaqstant, it-test tal-OES għandu jiġi applikat billi jitwarrbu l-kunsiderazzjonijiet kollha li jirrigwardaw esklussivament ir-rwol ta' Stat taż-ŻEE bħala awtorità pubblika (pereżempju kunsiderazzjonijiet ta' politika soċjali, reġjonali jew settorjali) (129).

78.

Jekk intervent mill-Istat huwiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq irid jiġi eżaminat fuq bażi ex-ante, wara li titqies l-informazzjoni disponibbli fiż-żmien li ġie deċiż l-intervent (130). Fil-fatt, kull operatur prudenti f'ekonomija tas-suq normalment iwettaq il-valutazzjoni ex-ante proprja tal-istrateġija u tal-prospetti finanzjarji ta' proġett (131), pereżempju, permezz ta' pjan ta' direzzjoni tan-negozju. Mhuwiex biżżejjed li wieħed jiddependi fuq valutazzjonijiet ekonomiċi ex-post li jinvolvu riżultat retrospettiv li l-investiment magħmul mill-Istat taż-ŻEE kkonċernat kien fil-fatt profitabbli (132).

79.

Jekk Stat taż-ŻEE jargumenta li jkun aġixxa bħala operatur f'ekonomija tas-suq, fejn ikun hemm dubju, għandu jipprovdi evidenza li turi li d-deċiżjoni li jwettaq it-tranżazzjoni kienet ittieħdet abbażi ta' valutazzjonijiet ekonomiċi komparabbli ma' dawk li, f'ċirkostanzi simili, operatur razzjonali f'ekonomija tas-suq (b'karatteristiċi simili għal dawk tal-korp pubbliku kkonċernat) kien iwettaq sabiex jiddetermina l-profittabilità jew il-vantaġġi ekonomiċi tat-tranżazzjoni (133).

80.

Il-fatt jekk tranżazzjoni tkunx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq irid jiġi stabbilit permezz ta' valutazzjoni globali tal-effetti tat-tranżazzjoni fuq l-impriża kkonċernata mingħajr ma jiġi kkunsidrat jekk il-mezzi speċifiċi użati biex titwettaq dik it-tranżazzjoni jkunux disponibbli għall-operaturi f'ekonomija tas-suq. Pereżempju, l-applikabbiltà tat-test tal-OES ma tistax tiġi eskluża sempliċiment minħabba li l-mezzi użati mill-Istat huma ta' natura fiskali (134).

81.

F'ċerti każijiet, diversi miżuri konsekuttivi ta' intervent mill-Istat jistgħu, għall-finijiet tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, jitqiesu bħala intervent uniku. Dan jista' jkun il-każ, b'mod partikolari, meta l-interventi konsekuttivi jkunu tant marbuta ma' xulxin mill-qrib, speċjalment fir-rigward tal-kronoloġija tagħhom, l-iskop tagħhom u ċ-ċirkostanzi tal-impriża fil-ħin ta' dawk l-interventi, li jkunu inseparabbli (135). Pereżempju, serje ta' interventi tal-Istat li jsiru fir-rigward tal-istess impriża f'perjodu ta' żmien relattivament qasir, ikunu marbuta ma' xulxin, jew kienu kollha ppjanati jew previsti meta sar l-ewwel intervent, jistgħu jiġu vvalutati bħala intervent wieħed. Min-naħa l-oħra, meta l-intervent li jkun sar aktar tard ikun riżultat ta' avvenimenti mhux previsti fiż-żmien tal-intervent preċedenti (136) iż-żewġ miżuri normalment għandhom jiġu vvalutati b'mod separat.

82.

Biex jiġi vvalutat jekk ċerti tranżazzjonijiet humiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq għandhom jitqiesu ċ-ċirkostanzi rilevanti kollha tal-każ partikolari. Pereżempju, jista' jkun hemm ċirkostanzi eċċezzjonali li fihom ix-xiri ta' oġġetti jew ta' servizzi minn awtorità pubblika, anki jekk isir skont il-prezzijiet tas-suq, jista' ma jitqiesx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq (137).

83.

Meta jiġi applikat it-test tal-OES, ikun utli li ssir distinzjoni bejn sitwazzjonijiet li fihom il-konformità tat-tranżazzjoni mal-kundizzjonijiet tas-suq tista' tiġi stabbilita direttament permezz ta' data tas-suq speċifika għat-tranżazzjoni u sitwazzjonijiet li fihom, minħabba n-nuqqas ta' data bħal din, il-konformità tat-tranżazzjoni mal-kundizzjonijiet tas-suq għandha tiġi vvalutata abbażi ta' metodi oħra disponibbli.

84.

Il-konformità ta' tranżazzjoni mal-kundizzjonijiet tas-suq tista' tiġi stabbilita direttament permezz ta' informazzjoni tas-suq speċifika għat-tranżazzjoni fis-sitwazzjonijiet li ġejjin

85.

F'każijiet bħal dawn, jekk l-informazzjoni speċifika dwar is-suq fir-rigward tat-tranżazzjoni turi li din mhijiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, normalment ma jkunx xieraq li jintużaw metodoloġiji oħra ta' valutazzjoni biex tintlaħaq konklużjoni differenti (138).

86.

Meta tranżazzjoni titwettaq taħt l-istess patti u kundizzjonijiet (u għalhekk bl-istess livell ta' riskju u benefiċċji) minn korpi pubbliċi u minn operaturi privati li huma f'sitwazzjoni komparabbli (tranżazzjoni “pari passu”) (139), kif jista' jseħħ fi sħubiji pubbliċi-privati, normalment jista' jiġi inferit li tali tranżazzjoni tkun konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq (140). B'kuntrast, jekk korp pubbliku u operaturi privati li jkunu f'sitwazzjoni komparabbli jieħdu sehem fl-istess tranżazzjoni fl-istess żmien iżda taħt patti jew kundizzjonijiet differenti, dan normalment jindika li l-intervent tal-korp pubbliku mhuwiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq (141).

87.

B'mod partikolari, biex tranżazzjoni titqies “pari passu”, għandhom jiġu vvalutati l-kriterji li ġejjin:

88.

Il-kundizzjoni “pari passu” tista' ma tkunx applikabbli f'xi każijiet fejn l-involviment pubbliku (minħabba n-natura unika jew id-daqs tiegħu) huwa tali li fil-prattika ma jistax jiġi rreplikat minn operatur f'ekonomija tas-suq.

89.

Jekk il-bejgħ u x-xiri ta' assi, oġġetti u servizzi (jew tranżazzjonijiet komparabbli oħra (145)) isiru wara proċedura ta' offerti kompetittiva (146), trasparenti, nondiskriminatorja u inkondizzjonata f'konformità mal-prinċipji tal-Ftehim ŻEE dwar l-akkwist pubbliku (147) (ara l-paragrafi 90 sa 94), jista' jiġi preżunt li dawk it-tranżazzjonijiet huma konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, sakemm ikunu ntużaw il-kriterji xierqa għall-għażla tal-bejjiegħ u tax-xerrej kif stabbilit fil-paragrafi 95 u 96. B'kuntrast, jekk Stat taż-ŻEE jiddeċiedi li jipprovdi appoġġ, għal raġunijiet ta' politika pubblika, għal ċerta attività u joħroġ sejħa għall-offerti, pereżempju, għall-ammont ta' finanzjament ipprovdut, bħal fil-każ ta' appoġġ għall-produzzjoni ta' enerġija rinnovabbli jew għas-sempliċi disponibbiltà ta' kapaċità ta' ġenerazzjoni tal-elettriku, dan ma jaqax fil-kamp ta' applikazzjoni ta' din is-subtaqsima (ii). F'sitwazzjoni bħal din offerta tista' biss timminimizza l-ammont mogħti imma ma tistax teskludi vantaġġ.

90.

Proċedura ta' sejħa għall-offerti għandha tkun kompetittiva biex tippermetti li l-offerenti kwalifikati u interessati kollha jipparteċipaw fil-proċess.

91.

Il-proċedura għandha tkun trasparenti, biex tippermetti lill-offerenti interessati kollha li jiġu informati bl-istess mod u kif xieraq f'kull stadju tal-proċedura tal-offerti. L-aċċessibbiltà tal-informazzjoni, żmien suffiċjenti għall-offerenti interessati, u ċ-ċarezza tal-kriterji tal-għażla u tal-għoti huma kollha elementi kruċjali għal proċedura tal-għażla trasparenti. Sejħa għall-offerti għandha tkun reklamata tajjeb, sabiex l-offerenti potenzjali kollha jkunu mgħarrfa. Il-livell ta' pubbliċità meħtieġ biex tiġi żgurata pubblikazzjoni suffiċjenti f'każ partikolari jiddependi fuq il-karatteristiċi tal-assi, tal-oġġetti u tas-servizzi. Assi, oġġetti u servizzi li jistgħu jattiraw offerenti li joperaw fuq skala Ewropea jew internazzjonali minħabba l-valur għoli jew karatteristiċi oħra tagħhom għandhom ikunu ppubbliċizzati b'tali mod sabiex jiġu attirati offerenti potenzjali li joperaw fuq skala Ewropea jew internazzjonali (2).

92.

It-trattament nondiskriminatorju lill-offerenti kollha fl-istadji kollha tal-proċedura u kriterji oġġettivi tal-għażla u tal-għoti tal-proċess speċifikati bil-quddiem huma kundizzjonijiet indispensabbli sabiex jiġi żgurat li t-tranżazzjoni li tirriżulta tkun konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq. Sabiex jiġi garantit trattament indaqs, il-kriterji għall-għoti tal-kuntratt għandhom jgħinu biex is-sejħiet għall-offerti jitqabblu u jiġu vvalutati b'mod oġġettiv.

93.

L-użu u l-konformità mal-proċeduri previsti fid-Direttivi dwar l-Akkwist Pubbliku (148) jistgħu jitqiesu suffiċjenti biex jiġu sodisfatti r-rekwiżiti ta' hawn fuq sakemm il-kundizzjonijiet kollha għall-użu tal-proċedura rispettiva jkunu sodisfatti. Dan ma japplikax f'ċirkostanzi speċifiċi li jagħmluha impossibbli li jiġi stabbilit prezz tas-suq, bħal pereżempju l-użu tal-proċedura negozjata mingħajr pubblikazzjoni ta' avviż dwar kuntratt. Jekk tiġi sottomessa offerta waħda biss, normalment il-proċedura ma tkunx suffiċjenti biex jiġi żgurat prezz tas-suq sakemm jew (i) ma jkunx hemm salvagwardji b'saħħithom b'mod partikolari fit-tfassil tal-proċedura li jiżguraw kompetizzjoni ġenwina u effettiva u ma jkunx jidher li operatur wieħed biss jista' realistikament jissottometti offerta kredibbli jew (ii) l-awtoritajiet pubbliċi jivverifikaw permezz ta' mezzi addizzjonali li l-eżitu jikkorrispondi għall-prezz tas-suq.

94.

Sejħa għall-offerti għall-bejgħ ta' assi, oġġetti jew servizzi tkun inkondizzjonata meta xerrej potenzjali jkun ġeneralment liberu li jakkwista l-assi, l-oġġetti jew is-servizzi li jkunu sejrin jinbiegħu u jużahom għall-finijiet tiegħu stess irrispettivament minn jekk ikollux ċerti negozji jew le. Jekk ikun hemm kundizzjoni li x-xerrej għandu jassumi obbligi speċjali għall-benefiċċju tal-awtoritajiet pubbliċi jew fl-interess pubbliku ġenerali, li kieku bejjiegħ privat ma kienx jitlob – minbarra dawk li jirriżultaw mil-liġi domestika ġenerali jew deċiżjoni tal-awtoritajiet tal-ippjanar —, l-offerta ma tistax titqies li tkun inkondizzjonata.

95.

Meta korpi pubbliċi jbigħu assi, oġġetti u servizzi, l-uniku kriterju rilevanti għall-għażla tax-xerrej għandu jkun l-ogħla prezz (149), filwaqt li jitqiesu wkoll l-arranġamenti kuntrattwali mitluba (pereżempju l-garanzija ta' bejgħ tal-bejjiegħ jew impenji oħra ta' wara l-bejgħ). Għandhom jiġu kkunsidrati biss offerti kredibbli (150) u vinkolanti (151).

96.

Meta korpi pubbliċi jixtru assi, oġġetti u servizzi, kull kundizzjoni speċifika marbuta mal-offerta għandha tkun nondiskriminatorja u marbuta mill-qrib u b'mod oġġettiv mas-suġġett u mal-objettiv ekonomiku speċifiku tal-kuntratt. Dawn għandhom jippermettu li l-iżjed offerta ekonomikament vantaġġuża taqbel mal-valur tas-suq. Għaldaqstant, il-kriterji għandhom ikunu definiti b'tali mod li jippermettu proċedura ta' offerti kompetittiva u effettiva li tħalli l-offerent rebbieħ b'redditu normali, u mhux aktar. Fil-prattika, dan jimplika l-użu ta' offerti li jpoġġu piż sinifikanti fuq il-komponent tal-“prezz” tal-offerta jew li kieku x'aktarx jilħqu eżitu kompetittiv (eż. ċerti sejħiet għall-offerti b'lura bi kriterji tal-għoti ċari biżżejjed).

97.

Jekk tranżazzjoni tkun twettqet permezz ta' offerta jew fuq termini “pari passu”, dan jipprovdi evidenza diretta u speċifika ta' konformità mal-kundizzjonijiet tas-suq. Madankollu, jekk tranżazzjoni ma tkunx twettqet permezz ta' offerta, jew jekk l-intervent tal-korpi pubbliċi ma jkunx “pari passu” ma' dik ta' operaturi privati, dan ma jfissirx awtomatikament li t-tranżazzjoni mhijiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq (152). F'dawn il-każijiet il-konformità mal-kundizzjonijiet tas-suq xorta tista' tiġi vvalutata permezz ta' (i) valutazzjoni komparattiva jew (ii) metodi oħrajn ta' valutazzjoni (153).

98.

Biex jiġi stabbilit jekk tranżazzjoni hijiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, dik it-tranżazzjoni tista' tiġi vvalutata fid-dawl tat-termini li taħthom tranżazzjonijiet komparabbli mwettqa minn operaturi privati komparabbli seħħew f'sitwazzjonijiet komparabbli (valutazzjoni komparattiva).

99.

Biex tiġi identifikata valutazzjoni komparattiva xierqa, jeħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lit-tip ta' operatur ikkonċernat (pereżempju entità li tappartjeni għal, fond spekulattiv, jew investitur fuq terminu twil li qed ifittex li jiżgura profitti fit-tul), it-tip ta' tranżazzjoni inkwistjoni (pereżempju parteċipazzjoni fil-kapital jew tranżazzjoni ta' dejn) u s-suq jew is-swieq ikkonċernati (pereżempju swieq finanzjarji, swieq teknoloġiċi li qed jikbru malajr, swieq tal-utilità jew tal-infrastruttura). It-twaqqit tat-tranżazzjonijiet huwa partikolarment rilevanti wkoll meta jkunu seħħew żviluppi ekonomiċi sinifikanti. Fejn xieraq, il-valutazzjonijiet komparattivi tas-suq disponibbli jista' jkollhom bżonn jiġu aġġustati skont il-karatteristiċi speċifiċi tat-tranżazzjoni tal-Istat (pereżempju, is-sitwazzjoni tal-impriża benefiċjarja u tas-suq rilevanti) (154). Il-valutazzjoni komparattiva tista' ma tkunx metodu xieraq biex jiġu stabbiliti l-prezzijiet tas-suq jekk il-valutazzjonijiet komparattivi disponibbli ma jkunux ġew definiti fir-rigward ta' kunsiderazzjonijiet tas-suq jew il-prezzijiet eżistenti jkunu distorti b'mod sinifikanti minn interventi pubbliċi.

100.

Ħafna drabi valutazzjoni komparattiva ma tistabbilixxix valur referenzjarju preċiż iżda pjuttost tistabbilixxi firxa ta' valuri possibbli permezz ta' valutazzjoni ta' għadd ta' tranżazzjonijiet komparabbli. Fejn l-għan tal-valutazzjoni huwa li jiġi kkunsidrat jekk l-intervent mill-Istat huwiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, huwa normalment xieraq li jiġu kkunsidrati l-miżuri ta' tendenza ċentrali, bħall-medja jew il-medjan tas-sett ta' tranżazzjonijiet komparabbli.

101.

Jekk tranżazzjoni tkunx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq jista' jiġi stabbilit ukoll abbażi ta' metodoloġija ta' valutazzjoni standard u ġeneralment aċċettata (155). Metodoloġija bħal din għandha tkun ibbażata fuq id-data oġġettiva, verifikabbli u affidabbli disponibbli (156), li għandha tkun dettaljata biżżejjed u għandha tirrifletti s-sitwazzjoni ekonomika fiż-żmien li fih ġiet deċiża t-tranżazzjoni, filwaqt li jitqiesu l-livell tar-riskju u l-aspettativi futuri (157). Skont il-valur tat-tranżazzjoni, ir-robustezza tal-valutazzjoni għandha normalment tiġi korroborata billi titwettaq analiżi tas-sensittività, li tivvaluta xenarji differenti ta' negozju, it-tħejjija ta' pjanijiet ta' kontinġenza u t-tqabbil tar-riżultati ma' metodoloġiji alternattivi ta' valutazzjoni. Jista' jkun hemm bżonn li ssir valutazzjoni ġdida (ex-ante) jekk it-tranżazzjoni ddum aktar u jkun hemm bżonn li jitqies l-aħħar tibdil fil-kundizzjonijiet tas-suq.

102.

Metodoloġija standard aċċettata b'mod wiesa' biex jiġi determinat ir-redditu (annwali) fuq l-investimenti hija li tiġi kkalkolata r-rata ta' redditu interna (RRI) (158). Wieħed jista' jivvaluta wkoll id-deċiżjoni dwar l-investiment f'termini tal-valur preżenti nett tiegħu (VPN) (159), li f'ħafna każijiet jipproduċi riżultati ekwivalenti għar-RRI (160). Biex jiġi vvalutat jekk l-investiment ikunx sar fuq termini tas-suq, ir-redditu fuq l-investiment irid jitqabbel mar-redditu tas-suq normali mistenni. Redditu normali mistenni (jew il-kost tal-kapital tal-investiment) jista' jiġi definit bħala r-redditu medju mistenni li s-suq jeħtieġ mill-investiment abbażi ta' kriterji ġeneralment aċċettati, b'mod partikolari, ir-riskju tal-investiment, filwaqt li titqies il-pożizzjoni finanzjarja tal-kumpanija u l-karatteristiċi speċifiċi tas-settur, tar-reġjun jew tal-pajjiż. Jekk dan ir-redditu normali ma jistax ikun raġonevolment mistenni, l-investiment x'aktarx ma jiġix segwit fuq termini tas-suq. B'mod ġenerali, aktar ma l-proġett ikun riskjuż, ir-rata ta' redditu li l-fornituri tal-fondi jitolbu tkun ogħla, jiġifieri l-kost tal-kapital ikun ogħla.

103.

Il-metodoloġija xierqa ta' valutazzjoni tista' tiddependi fuq is-sitwazzjoni tas-suq (161), id-disponibbiltà ta' data jew it-tip ta' tranżazzjoni. Pereżempju, filwaqt li investitur ifittex li jiġġenera profitt billi jinvesti f'impriżi (f'liema każ ir-RRI jew il-VPN huma mistennija li jkunu l-iktar metodu xieraq), kreditur jipprova jikseb ħlas ta' ammonti dovuti lilu (is-somma prinċipali u kull imgħax) minn debitur fil-perjodu kuntrattwalment u legalment determinat (162) (f'liema każ il-valutazzjoni ta' kollateral, pereżempju, il-valur tal-assi, tista' tkun aktar rilevanti). Fil-każ tal-bejgħ ta' artijiet, valutazzjoni minn esperti indipendenti qabel in-negozjati tal-bejgħ sabiex jiġi stabbilit il-valur tas-suq abbażi ta' indikaturi tas-suq ġeneralment aċċettati u tal-istandards ta' valutazzjoni fil-prinċipju hija sodisfaċenti (163).

104.

Normalment il-metodi biex jiġu stabbiliti r-RRI jew il-VPN ta' investiment ma jirriżultawx f'valur preċiż wieħed li jista' jiġi aċċettat, iżda pjuttost f'firxa ta' valuri possibbli (skont iċ-ċirkostanzi ekonomiċi, legali u speċifiċi oħra tat-tranżazzjoni inerenti fil-metodu ta' valutazzjoni). Fejn l-għan tal-valutazzjoni jkun li jiġi kkunsidrat jekk l-intervent mill-Istat ikunx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, huwa normalment xieraq li jiġu kkunsidrati l-miżuri ta' tendenza ċentrali, bħall-medja jew il-medjan tas-sett ta' tranżazzjonijiet komparabbli.

105.

Operaturi prudenti f'ekonomija tas-suq normalment jivvalutaw l-interventi tagħhom billi jużaw diversi metodoloġiji differenti biex jikkorroboraw l-estimi (pereżempju, il-kalkoli tal-VPN huma vvalidati permezz ta' metodi ta' valutazzjoni komparattiva). Il-metodoloġiji differenti li jikkonverġu bl-istess valur ser jipprovdu indikazzjoni ulterjuri biex jiġi stabbilit prezz tas-suq ġenwin. Għaldaqstant, il-preżenza ta' metodoloġiji ta' valutazzjoni kumplimentari li jikkorroboraw il-konklużjonijiet ta' xulxin ser titqies bħala indikazzjoni pożittiva meta jiġi vvalutat jekk tranżazzjoni tkunx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq.

106.

Il-fatt li l-korp pubbliku kkonċernat ikollu skopertura ekonomika preċedenti fil-konfront ta' impriża għandu jiġi kkunsidrat meta jiġi eżaminat jekk tranżazzjoni tkunx konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq, sakemm operatur privat komparabbli seta' jkollu tali skopertura preċedenti (pereżempju fil-kapaċità tiegħu ta' azzjonist ta' impriża) (164).

107.

Skopertura preċedenti għandha titqies fil-qafas ta' xenarji kontrofattwali għall-fini tat-test tal-OES. Pereżempju, fil-każ ta' intervent ta' ekwità jew ta' dejn f'impriża pubblika f'diffikultà, ir-redditu mistenni fuq investiment bħal dan għandu jitqabbel mar-redditu mistenni fix-xenarju kontrofattwali tal-likwidazzjoni tal-kumpanija. Fil-każ li l-likwidazzjoni tipprovdi aktar qligħ jew anqas telf, operatur tas-suq prudenti kien jagħżel dik l-għażla (165). Għal dan il-għan, il-kostijiet tal-likwidazzjoni li għandhom jitqiesu ma għandhomx jinkludu l-kostijiet marbuta mar-responsabbiltajiet tal-awtoritajiet pubbliċi, iżda l-kostijiet biss li operatur razzjonali f'ekonomija tas-suq kien iġarrab (166), filwaqt li titqies ukoll l-evoluzzjoni tal-kuntest soċjali, ekonomiku u ambjentali li fih jopera (167).

108.

Bl-istess mod bħal kull tranżazzjoni oħra, self u garanziji mogħtija minn korpi pubbliċi (inklużi impriżi pubbliċi) jistgħu jikkwalifikaw bħala għajnuna mill-Istat jekk ma jkunux skont it-termini tas-suq.

109.

Għall-garanziji, normalment trid tiġi analizzata sitwazzjoni trijangulari li tinvolvi entità pubblika bħala garanti, mutwatarju u mutwanti (168). F'ħafna każijiet, l-għajnuna tista' tkun preżenti biss fil-livell tal-mutwatarju, minħabba li l-garanzija pubblika tista' tagħtih vantaġġ, billi tippermettilu li jissellef b'rata li kieku ma setgħetx tinkiseb fis-suq mingħajr il-garanzija (169) (jew li jissellef f'sitwazzjoni fejn, eċċezzjonalment, l-ebda self ma seta' jinkiseb fis-suq bi kwalunkwe rata). Madankollu, f'ċerti ċirkostanzi speċifiċi, l-għoti ta' garanzija pubblika jista' jinvolvi wkoll għajnuna lill-mutwanti, b'mod partikolari fejn il-garanzija tingħata ex post fuq obbligu eżistenti bejn il-mutwanti u l-mutwatarju, fejn mhuwiex żgurat li l-vantaġġ jgħaddi kompletament lill-mutwatarju (170) jew fejn self iggarantit jintuża biex iħallas lura wieħed li mhuwiex garantit (171).

110.

Kull garanzija li tingħata fuq termini li huma aktar favorevoli mill-kundizzjonijiet tas-suq, filwaqt li titqies is-sitwazzjoni ekonomika tal-mutwatarju, tagħti vantaġġ lil tal-aħħar (li jħallas tariffa li ma tirriflettix b'mod xieraq ir-riskju li l-garanti jassumi) (172). B'mod ġenerali, garanziji mingħajr limiti mhumiex konformi mal-kundizzjonijiet normali tas-suq. Dan japplika wkoll għal garanziji impliċiti li joriġinaw minn responsabbiltà tal-Istat għad-djun ta' impriżi insolventi mħarsa minn regoli ordinarji dwar il-falliment (173).

111.

Fin-nuqqas ta' informazzjoni speċifika tas-suq dwar tranżazzjoni partikolari ta' dejn, il-konformità tal-istrument ta' dejn mal-kundizzjonijiet tas-suq tista' tiġi stabbilita abbażi ta' tqabbil ma' tranżazzjonijiet tas-suq komparabbli (jiġifieri permezz ta' valutazzjoni komparattiva). Fil-każ ta' self u garanziji, informazzjoni dwar il-kostijiet ta' finanzjament tal-impriża tista', pereżempju, tinkiseb minn self (riċenti) ieħor meħud mill-impriża inkwistjoni, minn renditi fuq bonds maħruġa mill-impriża jew minn swaps ta' inadempjenza ta' kreditu fuq dik l-impriża. Tranżazzjonijiet tas-suq komparabbli jistgħu jkunu wkoll tranżazzjonijiet simili ta' self jew ta' garanzija mwettqa minn kampjun ta' kumpaniji komparaturi, bonds maħruġa minn kampjun ta' kumpaniji komparaturi jew firxiet ta' swap ta' inadempjenza tal-kreditu fuq kampjun ta' kumpaniji komparaturi. Fil-każ ta' garanziji, jekk fis-swieq finanzjarji ma jinstab ebda limitu tal-prezz ta' referenza li jikkorrispondi, il-kost finanzjarju totali tas-self garantit, inkluż ir-rata ta' imgħax tas-self u tal-primjum tal-garanzija, għandu jitqabbel mal-prezz tas-suq ta' self simili li mhuwiex garantit. Il-metodi ta' valutazzjoni komparattiva jistgħu jiġu kkumplimentati b'metodi ta' valutazzjoni bbażati fuq ir-redditu fuq il-kapital (174).

112.

Biex tiġi ffaċilitata l-valutazzjoni ta' jekk miżura tikkonformax mat-test tal-OES, l-Awtorità żviluppat indikaturi sabiex jiġu determinati l-karatteristiċi tal-għajnuna ta' self u ta' garanziji.

113.

Għas-self, il-metodoloġija biex tiġi kkalkolata rata ta' referenza, biex taġixxi bħala indikatur għall-prezz tas-suq f'sitwazzjonijiet fejn tranżazzjonijiet komparabbli tas-suq ma jkunux faċli biex jiġu identifikati (xi ħaġa li probabbilment tapplika aktar għal tranżazzjonijiet li jinvolvu ammonti limitati u/jew għal tranżazzjonijiet li jinvolvu impriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs)) hija stabbilita fil-Linji Gwida dwar ir-Rati ta' Referenza u ta' Skont (175). Għandu jiġi mfakkar li din ir-rata ta' referenza hija biss indikatur (176). Jekk tranżazzjonijiet komparabbli jkunu normalment twettqu bi prezz aktar baxx minn dak indikat bħala indikatur bir-rata ta' referenza, l-Istat taż-ŻEE jista' jqis lil dan il-prezz aktar baxx bħala l-prezz tas-suq. Jekk, min-naħa l-oħra, l-istess kumpanija tkun wettqet tranżazzjonijiet simili riċenti bi prezz ogħla mir-rata ta' referenza, u l-qagħda finanzjarja tagħha u l-ambjent tas-suq baqgħu sostanzjalment l-istess, ir-rata ta' referenza ma tistax tikkostitwixxi indikatur validu tar-rati tas-suq għal dak il-każ speċifiku.

114.

L-Awtorità żviluppat gwida dettaljata dwar indikaturi (u preżunzjonijiet mhux konfutabbli (“livell ta' protezzjoni”) għall-SMEs) marbuta mal-garanziji fil-Linji Gwida dwar il-Garanziji (177). Skont dawn il-Linji Gwida, sabiex tiġi eskluża l-preżenza ta' għajnuna, normalment huwa biżżejjed li l-mutwatarju ma jkunx f'diffikultà finanzjarja, li l-garanzija tkun marbuta ma' tranżazzjoni speċifika, li l-mutwanti jġorr parti mir-riskju u li l-mutwatarju jħallas prezz orjentat lejn is-suq għall-garanzija.

115.

Vantaġġ jista' jingħata lil impriżi oħra għajr dawk li lilhom jiġu ttrasferiti direttament ir-riżorsi tal-Istat (vantaġġ indirett) (178). Miżura tista' tikkostitwixxi wkoll kemm vantaġġ dirett lill-impriża riċeventi kif ukoll vantaġġ indirett lil impriżi oħra, pereżempju, impriżi li joperaw fuq livelli sussegwenti ta' attività (179). Ir-riċevitur dirett tal-vantaġġ jista' jkun jew impriża jew entità (persuna fiżika jew ġuridika) li mhijiex involuta f'xi attività ekonomika (180).

116.

Għandha ssir distinzjoni bejn vantaġġi indiretti bħal dawn u sempliċi effetti ekonomiċi sekondarji li huma inerenti fi kważi kull miżura ta' għajnuna mill-Istat (pereżempju permezz ta' żieda fil-produzzjoni). Għal dan l-iskop, l-effetti prevedibbli tal-miżura għandhom jiġu eżaminati minn perspettiva ex ante. Vantaġġ indirett huwa preżenti jekk il-miżura tkun imfassla b'tali mod li tgħaddi l-effetti sekondarji tagħha lejn impriżi jew gruppi ta' impriżi identifikabbli. Dan ikun il-każ, pereżempju, jekk l-għajnuna diretta ssir, de facto jew de jure, kondizzjonali fuq ix-xiri ta' oġġetti jew ta' servizzi prodotti minn ċerti impriżi biss (pereżempju impriżi biss stabbiliti f'ċerti oqsma) (181).

117.

Sabiex miżura tal-Istat taqa' fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, trid tiffavorixxi lil “ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti”. Għaldaqstant, mhux il-miżuri kollha li jiffavorixxu l-operaturi ekonomiċi jaqgħu taħt il-kunċett ta' għajnuna, iżda dawk biss li jagħtu vantaġġ b'mod selettiv lil ċerti impriżi jew lil kategoriji ta' impriżi jew lil ċerti setturi ekonomiċi.

118.

Miżuri ta' applikazzjoni purament ġenerali li ma jiffavorixxux biss lil ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti biss ma jaqgħux fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE. Madankollu, il-ġurisprudenza ċċarat li anki interventi li, mal-ewwel dehra, japplikaw għall-impriżi inġenerali jistgħu sa ċertu punt ikunu selettivi u, għaldaqstant, jiġu kkunsidrati bħala miżuri mfassla biex jiffavorixxu ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti (182). La għadd kbir ta' impriżi eliġibbli (li saħansitra jista' jinkludi wkoll l-impriżi kollha ta' settur partikolari), u lanqas id-diversità u d-daqs tas-setturi li għalihom jappartjenu, ma jipprovdu raġunijiet għall-konklużjoni li miżura tal-Istat tikkostitwixxi miżura ġenerali ta' politika ekonomika, jekk mhux is-setturi ekonomiċi kollha jistgħu jibbenefikaw minnha (183). Il-fatt li l-għajnuna mhijiex immirata lejn riċevitur wieħed speċifiku jew aktar definiti minn qabel, iżda hija soġġetta għal għadd ta' kriterji oġġettivi li skonthom tista' tingħata, fil-qafas ta' allokazzjoni baġitarja ġenerali predeterminata, lil għadd indefinit ta' riċevituri li mhumiex inizjalment identifikati b'mod individwali, mhuwiex biżżejjed sabiex tiġi kkontestata n-natura selettiva tal-miżura (184).

119.

Biex jiġi ċċarat il-kunċett ta' selettività skont il-liġi dwar l-għajnuna mill-Istat, huwa utli li ssir distinzjoni bejn selettività materjali u dik reġjonali. Barra minn hekk, huwa utli li tiġi pprovduta aktar gwida dwar ċerti kwistjonijiet speċifiċi għall-miżuri ta' tassazzjoni (jew simili).

120.

Is-selettività materjali ta' miżura timplika li l-miżura tapplika biss għal ċerti (gruppi ta') impriżi jew għal ċerti setturi tal-ekonomija fi Stat taż-ŻEE partikolari. Selettività materjali tista' tiġi stabbilita de jure jew de facto.

121.

Selettività de jure tirriżulta direttament mill-kriterji legali għall-għoti ta' miżura li hija formalment riżervata għal ċerti impriżi biss (pereżempju: dawk ta' ċertu daqs, attivi f'ċerti setturi (3) jew li għandhom ċerta forma ġuridika (185); kumpaniji inkorporati jew reċentement ikkwotati f'suq regolat matul perjodu partikolari (186); kumpaniji li jappartjenu għal grupp li jkollu ċerti karatteristiċi jew fdati b'ċerti funzjonijiet fi grupp (187); kumpaniji f'diffikultà (188); jew impriżi ta' esportazzjoni jew impriżi li jwettqu attivitajiet relatati mal-esportazzjoni (189)). Selettività de facto tista' tiġi stabbilita f'każijiet fejn, għalkemm il-kriterji formali għall-applikazzjoni tal-miżura huma fformulati f'termini ġenerali u oġġettivi, l-istruttura tal-miżura hija tali li l-effetti tagħha jiffavorixxu b'mod sinifikanti grupp partikolari ta' impriżi (bħal fl-eżempji fis-sentenza preċedenti) (190).

122.

Selettività de facto tista' tkun ir-riżultat ta' kundizzjonijiet jew ostakli imposti minn Stati taż-ŻEE li jipprevjenu lil ċerti impriżi milli jibbenefikaw mill-miżura. Pereżempju, l-applikazzjoni ta' miżura ta' tassazzjoni (pereżempju kreditu ta' taxxa) sempliċiment għal investimenti li jaqbżu ċertu limitu (minbarra limitu minuri għal raġunijiet ta' espedjenza amministrattiva) tista' tfisser li l-miżura hija riżervata de facto għal impriżi b'riżorsi finanzjarji sinifikanti (191). Miżura li tagħti ċerti vantaġġi għal perjodu qasir biss tista' tkun ukoll selettiva de facto  (192).

123.

Miżuri ġenerali li prima facie japplikaw għall-impriżi kollha iżda li huma limitati bis-setgħa diskrezzjonali tal-amministrazzjoni pubblika huma selettivi (193). Dan huwa l-każ fejn il-konformità mal-kriterji ma tirriżultax awtomatikament f'intitolament għall-miżura.

124.

L-amministrazzjonijiet pubbliċi għandhom setgħa diskrezzjonali fl-applikazzjoni tal-miżura, b'mod partikolari, meta l-kriterji għall-għoti tal-għajnuna jiġu fformulati b'mod ġenerali jew vag ħafna li bilfors jinvolvi marġini ta' diskrezzjoni fil-valutazzjoni. Eżempju wieħed ikun li l-amministrazzjoni tat-taxxa tista' tbiddel il-kundizzjonijiet għall-għoti ta' konċessjoni fiskali skont il-karatteristiċi tal-proġett ta' investiment li jkun ġie ppreżentat lilha għal valutazzjoni. Bl-istess mod, jekk l-amministrazzjoni fiskali jkollha diskrezzjoni wiesgħa biex tiddetermina l-benefiċjarji jew il-kundizzjonijiet li taħthom benefiċċju fiskali jingħata abbażi ta' kriterji mhux relatati mas-sistema fiskali, bħaż-żamma tal-impjiegi, allura l-eżerċizzju ta' dik id-diskrezzjoni jrid jitqies bħala li jiffavorixxi lil “ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti” (194).

125.

Il-fatt li ħelsien mit-taxxa jeħtieġ awtorizzazzjoni amministrattiva minn qabel ma jfissirx awtomatikament li dan jikkostitwixxi miżura selettiva. Dan mhuwiex il-każ fejn awtorizzazzjoni amministrattiva preċedenti tkun ibbażata fuq kriterji oġġettivi, mhux diskriminatorji li jkunu magħrufa bil-quddiem, b'hekk tiċċirkoskrivi l-eżerċizzju tad-diskrezzjoni tal-amministrazzjonijiet pubbliċi. Tali skema ta' awtorizzazzjoni amministrattiva preċedenti trid tkun ibbażata wkoll fuq sistema proċedurali li tkun faċilment aċċessibbli u li tkun kapaċi tiżgura li talba għal awtorizzazzjoni tiġi ttrattata b'mod oġġettiv u imparzjali fi żmien raġonevoli u r-rifjuti dwar l-għoti ta' awtorizzazzjoni għandhom ukoll ikunu jistgħu jiġu kkontestati fi proċedimenti ġudizzjarji jew kważi ġudizzjarji (195).

126.

Meta l-Istati taż-ŻEE jadottaw miżuri pożittivi ad hoc li minnhom jibbenefikaw impriża waħda jew aktar identifikati (pereżempju, l-għoti ta' flus jew assi lil ċerti impriżi), normalment huwa faċli li jiġi konkluż li dawn il-miżuri għandhom karattru selettiv, minħabba li jirriżervaw trattament favorevoli għal impriża waħda jew għal ftit impriżi (196).

127.

Ġeneralment is-sitwazzjoni tkun anqas ċara meta l-Istati taż-ŻEE jadottaw miżuri usa' applikabbli għall-impriżi kollha li jissodisfaw ċerti kriterji, li jimmitiga l-imposti li dawk l-impriżi normalment ikollhom iħallsu (pereżempju, eżenzjonijiet mit-taxxa jew mill-ħlas tas-sigurtà soċjali għal impriżi li jissodisfaw ċerti kriterji).

128.

F'każijiet bħal dawn, normalment is-selettività tal-miżuri għandha tiġi vvalutata permezz ta' analiżi fi tliet stadji. L-ewwel nett, trid tiġi identifikata s-sistema ta' referenza. It-tieni nett, għandu jiġi determinat jekk miżura partikolari tikkostitwixxix deroga minn dik is-sistema sakemm din tagħmel distinzjoni bejn operaturi ekonomiċi li, fid-dawl tal-objettivi intrinsiċi għas-sistema, huma f'sitwazzjoni fattwali u ġuridika komparabbli. Li jiġi vvalutat jekk teżistix deroga huwa l-element ewlieni ta' din il-parti tat-test u jippermetti li ssir konklużjoni dwar jekk il-miżura hijiex prima facie selettiva. Jekk il-miżura inkwistjoni ma tikkostitwixxix deroga mis-sistema ta' referenza, ma tkunx selettiva. Madankollu, jekk tkun (u għalhekk tkun prima facie selettiva), fit-tielet pass tat-test, irid jiġi stabbilit jekk id-deroga hijiex ġustifikata min-natura jew mill-iskema ġenerali tas-sistema (ta' referenza) (197). Jekk miżura prima facie selettiva hija ġġustifikata min-natura jew mill-iskema ġenerali tas-sistema, din ma titqiesx bħala selettiva u għalhekk taqa' barra mill-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE (198).

129.

Madankollu, f'ċerti każijiet ma tistax tiġi applikata l-analiżi fi tliet stadji, meta jitqiesu l-effetti prattiċi tal-miżuri kkonċernati. Irid jiġi enfasizzat li l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE ma jagħmilx distinzjoni bejn miżuri ta' intervent mill-Istat f'termini tal-kawżi jew tal-għanijiet tagħhom, iżda jiddefinihom fir-rigward tal-effetti tagħhom, indipendentement mit-tekniki użati (199). Dan ifisser li f'ċerti każijiet eċċezzjonali mhuwiex biżżejjed li jiġi eżaminat jekk miżura partikolari tidderogax mir-regoli tas-sistema ta' referenza kif definit mill-Istat taż-ŻEE kkonċernat. Huwa wkoll meħtieġ li jiġi vvalutat jekk il-konfini tas-sistema ta' referenza ġewx imfassla b'mod konsistenti jew, għall-kuntrarju, b'mod arbitrarju jew ippreġudikat, biex jiffavorixxu ċerti impriżi li huma f'sitwazzjoni komparabbli fir-rigward tal-loġika sottostanti tas-sistema inkwistjoni.

130.

Għalhekk, fil-Kawżi Magħquda C-106/09 P u C-107/09 P (200) dwar ir-riforma fiskali ta' Ġibiltà, il-Qorti tal-Ġustizzja sabet li s-sistema ta' referenza kif definita mill-Istat taż-ŻEE konċernat, għalkemm ibbażata fuq kriterji li kienu ta' natura ġenerali, fil-prattika ddiskriminat bejn kumpaniji li kienu f'sitwazzjoni komparabbli fir-rigward tal-objettiv tar-riforma fiskali, li wassal għall-għoti ta' vantaġġ selettiv lil kumpaniji offshore (201). F'dan ir-rigward, il-Qorti sabet li l-fatt li kumpaniji offshore ma kinux intaxxati ma kienx konsegwenza każwali tar-reġim, iżda l-konsegwenza inevitabbli tal-fatt li l-bażijiet ta' valutazzjoni kienu speċifikament iddisinjati b'tali mod li l-kumpaniji offshore ma kellhom l-ebda bażi għat-taxxa (202).

131.

Verifika simili tista' tkun ukoll meħtieġa f'ċerti każijiet li jikkonċernaw imposti għal skopijiet speċjali, fejn ikun hemm elementi li jindikaw li l-limiti tal-imposti jkunu tfasslu b'mod arbitrarju jew ippreġudikat, sabiex jiffavorixxu ċerti prodotti jew ċerti attivitajiet li huma f'sitwazzjoni komparabbli fir-rigward tal-loġika sottostanti tal-imposti inkwistjoni. Pereżempju, f'Ferring  (203), il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li imposta fuq il-bejgħ dirett ta' prodotti mediċinali minn laboratorji farmaċewtiċi iżda mhux fuq il-bejgħ minn bejjiegħa bl-ingrossa kienet selettiva. Fid-dawl taċ-ċirkostanzi fattwali partikolari – bħall-objettiv ċar tal-miżura u l-effetti tagħha – il-Qorti ma eżaminatx sempliċiment jekk il-miżura kkonċernata twassalx għal deroga mis-sistema ta' referenza magħmula mill-imposta. Qabblet ukoll is-sitwazzjonijiet tal-laboratorji farmaċewtiċi (soġġetti għall-imposta) u tal-bejjiegħa bl-ingrossa (esklużi), u kkonkludiet li n-nuqqas ta' impożizzjoni tat-taxxa fuq il-bejgħ dirett mill-bejjiegħa bl-ingrossa jikkorrispondi mal-għoti ta' eżenzjoni fiskali selettiva prima facie lilhom (204).

132.

Is-sistema ta' referenza tikkostitwixxi l-valutazzjoni komparattiva li skontha tiġi vvalutata s-selettività ta' miżura.

133.

Is-sistema ta' referenza hija magħmula minn sett konsistenti ta' regoli li ġeneralment japplikaw – abbażi ta' kriterji oġġettivi – għall-impriżi kollha li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tagħha kif definit mill-objettiv tagħha. Tipikament, dawn ir-regoli ma jiddefinixxux biss il-kamp ta' applikazzjoni ta' din is-sistema, iżda anke l-kundizzjonijiet li taħthom tiġi tapplika s-sistema, id-drittijiet u l-obbligi ta' impriżi soġġetti għaliha u t-teknikalitajiet tal-funzjonament tas-sistema.

134.

Fil-każ tat-taxxi, is-sistema ta' referenza hija bbażata fuq elementi bħall-bażi tat-taxxa, il-persuni taxxabbli, l-avveniment taxxabbli u r-rati tat-taxxa. Pereżempju, sistema ta' referenza tista' tiġi identifikata fir-rigward tas-sistema tat-taxxa korporattiva (205), tas-sistema tal-VAT (206) jew tas-sistema ġenerali ta' tassazzjoni tal-assigurazzjoni (207). L-istess japplika għal imposti bi skopijiet speċjali (awtonomi), bħal imposti fuq ċerti prodotti jew attivitajiet li jkollhom impatt negattiv fuq l-ambjent jew fuq is-saħħa, li ma jagħmlux parti minn sistema ta' tassazzjoni usa'. Bħala riżultat, u soġġetta għal każijiet speċjali kif muri fil-paragrafi 129 sa 131 hawn fuq, is-sistema ta' referenza hija, fil-prinċipju, l-imposta nnifisha (208).

135.

Ladarba tkun ġiet stabbilita s-sistema ta' referenza, il-pass li jmiss fl-analiżi huwa l-eżami ta' jekk miżura partikolari tagħmilx distinzjoni bejn l-impriżi f'deroga minn dik is-sistema. Biex dan isir, jeħtieġ li jiġi determinat jekk il-miżura hijiex probabbli li tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti oġġetti meta mqabbla ma' impriżi oħrajn li jinsabu f'sitwazzjoni fattwali u ġuridika simili, fid-dawl tal-objettiv intrinsiku tas-sistema ta' referenza (209). L-objettivi ta' politika esterna – bħal objettivi ta' politika reġjonali, ambjentali jew industrijali – ma jistgħux jiġu invokati mill-Istat taż-ŻEE biex jiġġustifikaw trattament differenzjat ta' impriżi (210).

136.

L-istruttura ta' ċerti imposti għal skopijiet speċjali (u b'mod partikolari l-bażijiet fiskali tagħhom), bħal taxxi ambjentali u tas-saħħa imposti biex jiskoraġġixxu ċerti attivitajiet jew prodotti li għandhom effett negattiv fuq l-ambjent jew fuq is-saħħa tal-bniedem, normalment tintegra l-objettivi ta' politika segwiti. F'każijiet bħal dawn, trattament differenzjat għal attivitajiet jew prodotti li s-sitwazzjoni tagħhom hija differenti mis-sitwazzjoni ta' dawk l-attivitajiet jew prodotti li huma soġġetti għat-taxxa fir-rigward tal-objettiv intrinsiku segwit, ma jikkostitwixxix deroga (211).

137.

Jekk miżura tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti oġġetti li huma f'sitwazzjoni ġuridika u fattwali komparabbli, il-miżura hija prima facie selettiva.

138.

Miżura li tidderoga mis-sistema ta' referenza (selettività prima facie) ma tkunx selettiva jekk tkun ġustifikata min-natura jew mill-iskema ġenerali ta' dik is-sistema. Dan huwa l-każ fejn miżura tirriżulta direttament mill-prinċipji gwida jew bażiċi intrinsiċi tas-sistema ta' referenza jew fejn hija r-riżultat ta' mekkaniżmi inerenti meħtieġa għall-funzjonament u għall-effikaċja tas-sistema (212). B'kuntrast ma' dan, mhuwiex possibbli li wieħed jiddependi fuq l-objettivi tal-politika esterna li mhumiex inerenti għas-sistema (213).

139.

Il-bażi għal ġustifikazzjoni possibbli tista', pereżempju, tkun il-ħtieġa li jiġu miġġielda l-frodi jew l-evażjoni tat-taxxa, il-ħtieġa li jitqiesu rekwiżiti kontabilistiċi speċifiċi, il-ġestjonabilità amministrattiva (4), il-prinċipju ta' newtralità fiskali (214), in-natura progressiva tat-taxxa fuq l-introjtu u l-iskop ridistributtiv tagħha, il-ħtieġa li tiġi evitata tassazzjoni doppja (215), jew l-objettiv li jiġi ottimizzat l-irkupru ta' djun fiskali.

140.

L-Istati taż-ŻEE għandhom, madankollu, jintroduċu u japplikaw proċeduri xierqa ta' kontroll u ta' monitoraġġ biex jiġi żgurat li d-derogi huma konsistenti mal-loġika u mal-iskema ġenerali tas-sistema fiskali (216). Biex id-derogi jkunu ġustifikati min-natura jew mill-iskema ġenerali tas-sistema, huwa wkoll meħtieġ li jiġi żgurat li dawk il-miżuri jkunu proporzjonati u ma jmorrux lil hinn minn dak li huwa meħtieġ biex jintlaħaq l-objettiv leġittimu li jkun qed jiġi segwit, fis-sens li l-objettiv ma jkunx jintlaħaq permezz ta' miżuri inqas estensivi (217).

141.

Stat taż-ŻEE li jintroduċi differenzjazzjoni bejn l-impriżi jeħtieġ li jkun jista' juri li din id-differenzjazzjoni tkun effettivament ġustifikata permezz tan-natura u tal-iskema ġenerali tas-sistema inkwistjoni (218).

142.

Fil-prinċipju, il-miżuri biss li japplikaw fit-territorju kollu tal-Istat taż-ŻEE jevitaw il-kriterju ta' selettività reġjonali stabbilit fl-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE. Madankollu, kif spjegat hawn taħt, is-sistema ta' referenza mhux bilfors għandha tkun definita bħala l-Istat taż-ŻEE kollu (219). Minn dan isegwi li mhux il-miżuri kollha li japplikaw biss għal ċerti partijiet tat-territorju ta' Stat taż-ŻEE huma awtomatikament selettivi.

143.

Kif stabbiliti mill-ġurisprudenza (220), miżuri b'kamp ta' applikazzjoni reġjonali jew lokali jistgħu ma jkunux selettivi jekk ikunu sodisfatti ċerti rekwiżiti. S'issa din il-ġurisprudenza ttrattat biss miżuri ta' tassazzjoni. Madankollu, minħabba li s-selettività reġjonali hija kunċett ġenerali, il-prinċipji stabbiliti mill-Qrati taż-ŻEE fir-rigward ta' miżuri ta' tassazzjoni japplikaw ukoll għal tipi oħra ta' miżuri.

144.

Sabiex tiġi vvalutata s-selettività reġjonali, għandhom jiġu distinti tliet xenarji (221):

145.

L-eżistenza ta' awtonomija istituzzjonali tista' tiġi stabbilita fejn id-deċiżjoni dwar il-miżura ta' tassazzjoni tkun ittieħdet minn awtorità reġjonali jew lokali bl-istatus kostituzzjonali, politiku u amministrattiv tagħha li huwa separat minn dak tal-gvern ċentrali. Fil-kawża Azores, il-Qorti tal-Ġustizzja osservat li l-Kostituzzjoni Portugiża rrikonoxxiet l-Azores bħala reġjun awtonomu bi status politiku u amministrattiv proprju u istituzzjonijiet awtonomi, li għandhom ukoll il-kompetenza fiskali proprja, u s-setgħa li jadattaw dispożizzjonijiet fiskali nazzjonali għal karatteristiċi reġjonali partikolari (226).

146.

Il-valutazzjoni ta' jekk dan il-kriterju jkunx ġie sodisfatt f'kull każ individwali għandha tinkludi, b'mod partikolari, eżami tal-kostituzzjoni u ta' liġijiet rilevanti oħra ta' Stat taż-ŻEE partikolari sabiex jiġi vverifikat jekk reġjun partikolari fil-fatt għandux l-istatus politiku u amministrattiv separat proprju u jekk għandux l-istituzzjonijiet awtonomi proprji li għandhom is-setgħa li jeżerċitaw il-kompetenza fiskali tagħhom stess.

147.

L-eżistenza ta' awtonomija proċedurali tista' tiġi stabbilita fejn deċiżjoni dwar miżura ta' tassazzjoni tkun ġiet adottata mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista' jintervjeni direttament biex jiddetermina l-kontenut tagħha.

148.

Il-kriterju essenzjali għad-determinazzjoni ta' jekk teżistix awtonomija proċedurali mhuwiex il-grad ta' kompetenza li l-korp infrastatali huwa rikonoxxut li għandu, iżda l-kapaċità ta' dak il-korp, fid-dawl tal-kompetenza tiegħu, li jadotta deċiżjoni dwar miżura ta' tassazzjoni b'mod indipendenti, jiġifieri mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista' jintervjeni direttament rigward il-kontenut tagħha.

149.

Il-fatt li tkun teżisti proċedura ta' konsultazzjoni jew ta' konċiljazzjoni bejn l-awtoritajiet ċentrali u reġjonali (jew lokali) biex jiġu evitati konflitti ma jfissirx awtomatikament li korp infrastatali ma għandux awtonomija proċedurali, sakemm dak il-korp, u mhux il-gvern ċentrali, ikollu l-aħħar kelma dwar l-adozzjoni tal-miżura inkwistjoni (227).

150.

Is-sempliċi fatt li l-atti li korp infrastatali jadotta huma soġġetti għal reviżjoni ġuridika fih innifsu ma jfissirx li dak il-korp ma għandux awtonomija proċedurali, peress li l-eżistenza ta' reviżjoni bħal dan hija karatteristika inerenti tal-istat tad-dritt (228).

151.

Miżura ta' tassazzjoni reġjonali (jew lokali) ma għandhiex għalfejn tkun separata għal kollox minn sistema fiskali aktar ġenerali biex din ma tikkostitwixxix għajnuna mill-Istat. B'mod partikolari, mhuwiex meħtieġ li s-sistema fiskali inkwistjoni (il-bażijiet ta' valutazzjoni, ir-rati tat-taxxa, ir-regoli dwar l-irkupru u l-eżenzjonijiet mit-taxxa) tkun devoluta kompletament lill-korp infrastatali (229). Pereżempju, devoluzzjoni tat-taxxa korporattiva limitata għas-setgħa biex jiġu varjati r-rati f'firxa limitata, mingħajr devoluzzjoni tas-setgħa li jitbiddlu l-bażijiet ta' valutazzjoni (konċessjonijiet u eżenzjonijiet fiskali, eċċ.), tista' titqies li tissodisfa l-kundizzjoni ta' awtonomija proċedurali jekk il-medda tar-rata predefinita tippermetti lir-reġjun ikkonċernat li jeżerċita setgħat awtonomi sinifikanti ta' tassazzjoni, mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista' jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut.

152.

L-eżistenza ta' awtonomija ekonomika u finanzjarja tista' tiġi stabbilita fejn korp infrastatali jassumi r-responsabbiltà għall-konsegwenzi politiċi u finanzjarji ta' miżura ta' tnaqqis fit-taxxi. Dan ma jistax ikun il-każ jekk il-korp infrastatali ma jkunx responsabbli għall-ġestjoni ta' baġit, jiġifieri meta ma jkollux kontroll ta' kemm id-dħul kif ukoll tan-nefqa.

153.

Għalhekk, billi tiġi stabbilita l-eżistenza ta' awtonomija ekonomika u finanzjarja, il-konsegwenzi finanzjarji tal-miżura ta' tassazzjoni fir-reġjun ma jridux jiġu kkumpensati minn għajnuna jew minn sussidji minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali. Għalhekk, l-eżistenza ta' rabta kawżali diretta bejn il-miżura ta' tassazzjoni adottata mill-korp infrastatali u l-appoġġ finanzjarju minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali tal-Istat taż-ŻEE kkonċernat teskludi l-eżistenza ta' tali awtonomija (230).

154.

L-eżistenza ta' awtonomija ekonomika u finanzjarja ma tiddgħajjifx bil-fatt li nuqqas fid-dħul mit-taxxa bħala riżultat tal-implimentazzjoni ta' setgħat fiskali devoluti (eż. rata tat-taxxa aktar baxxa) hija bbilanċjata minn żieda parallela fl-istess dħul minħabba l-wasla ta' negozji ġodda attirati mir-rati aktar baxxi.

155.

Il-kriterji tal-awtonomija ma jeħtiġux li r-regoli li jirregolaw il-ġbir tat-taxxa jiġu devoluti lill-awtoritajiet reġjonali jew lokali, u lanqas ma jeħtieġu li d-dħul tat-taxxa effettivament jinġabar minn dawk l-awtoritajiet. Il-gvern ċentrali jista' jkompli jkun responsabbli għall-ġbir ta' taxxi devoluti jekk il-kost tal-ġbir jaqa' fuq l-awtorità infrastatali.

156.

L-Istati taż-ŻEE huma liberi li jiddeċiedu dwar il-politika ekonomika li huma jqisu bħala l-aktar xierqa u, b'mod partikolari, biex iqassmu l-piż tat-taxxa kif jidhrilhom xieraq fost id-diversi fatturi ta' produzzjoni. Madankollu, l-Istati taż-ŻEE jridu jeżerċitaw din il-kompetenza skont il-liġi taż-ŻEE (231).

157.

Fil-prinċipju, soċjetajiet kooperattivi ġenwini jikkonformaw ma' prinċipji operattivi li jiddistingwuhom minn operaturi ekonomiċi oħra (232). B'mod partikolari, huma soġġetti għal rekwiżiti speċifiċi ta' sħubija u l-attivitajiet tagħhom jitmexxew għall-benefiċċju reċiproku tal-membri tagħhom (233), mhux fl-interess ta' investituri barranin. Barra minn hekk, ir-riżervi u l-assi mhumiex distribwibbli u jridu jiġu dedikati għall-interess komuni tal-membri. Fl-aħħar nett, ġeneralment il-kooperattivi jkollhom aċċess limitat għas-swieq tal-ekwità u jiġġeneraw marġni ta' profitt baxxi.

158.

Fid-dawl ta' dawn il-karatteristiċi partikolari, il-kooperattivi jistgħu jitqiesu bħala li mhumiex f'sitwazzjoni fattwali u ġuridika komparabbli ma' dik ta' kumpaniji kummerċjali, u għalhekk it-trattament fiskali preferenzjali għall-kooperattivi jista' jaqa' barra mill-kamp ta' applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat sakemm (234):

159.

Jekk, madankollu, jinstab li s-soċjetà kooperattiva taħt eżami tkun komparabbli ma' kumpaniji kummerċjali, għandha tiġi inkluża fl-istess qafas ta' referenza bħal kumpaniji kummerċjali u tgħaddi mill-analiżi fi tliet stadji kif stabbilit fil-paragrafi 128 sa 141. It-tielet pass ta' dik l-analiżi jeħtieġ analiżi ta' jekk ir-reġim preferenzjali inkwistjoni huwiex ġustifikat mil-loġika tas-sistema fiskali (235).

160.

Għal dan l-iskop, għandu jiġi nnotat li l-miżura teħtieġ li tkun konformi mal-prinċipji bażiċi jew gwida tas-sistema fiskali tal-Istat taż-ŻEE (b'referenza għall-mekkaniżmi inerenti għal dik is-sistema). Deroga għal soċjetajiet kooperattivi fis-sens li huma nfushom ma jiġux intaxxati bħala kooperattivi, tista', pereżempju, tkun ġustifikata mill-fatt li jqassmu l-profitti tagħhom kollha lill-membri tagħhom u mbagħad dik it-taxxa tiġi imposta fuq dawk il-membri individwali. Fi kwalunkwe każ, it-tassazzjoni mnaqqsa trid tkun proporzjonali u ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ. Barra minn hekk, l-Istat taż-ŻEE kkonċernat għandu japplika proċeduri xierqa ta' kontroll u ta' monitoraġġ (236).

161.

Huwa ġeneralment aċċettat li strumenti ta' investiment, bħal impriżi ta' investiment kollettiv (238), għandhom jiġu soġġetti għal livell xieraq ta' tassazzjoni minħabba li bażikament dawn joperaw bħala korpi intermedjarji bejn investituri (terzi) u l-kumpaniji fil-mira li huma s-suġġett tal-investiment. In-nuqqas ta' regoli fiskali speċjali li jirregolaw il-fondi jew il-kumpaniji ta' investiment jista' jwassal sabiex fond ta' investiment jiġi ttrattat bħala kontribwent separat – b'saff addizzjonali ta' taxxa impost fuq kwalunkwe dħul jew qligħ mill-istrument intermedjarju. F'dan il-kuntest, l-Istati taż-ŻEE ġeneralment ifittxu li jnaqqsu l-effetti negattivi tat-tassazzjoni fuq l-investimenti permezz ta' fondi jew kumpaniji ta' investiment meta mqabbla ma' investimenti diretti minn investituri individwali u, sa fejn ikun possibbli, li jiżguraw li l-piż tat-taxxa finali ġenerali fuq il-basket ta' diversi tipi ta' investimenti ikun kważi l-istess, irrispettivament mill-istrument użat għall-investiment.

162.

Miżuri ta' tassazzjoni mmirati biex tiġi żgurata n-newtralità fiskali għal investimenti f'fondi jew f'kumpaniji kollettivi ta' investiment ma għandhomx jitqiesu bħala selettivi fejn dawk il-miżuri ma jkollhomx l-effett li jiffavorixxu ċerti impriżi ta' investiment kollettiv jew ċerti tipi ta' investimenti (239), iżda pjuttost li jnaqqsu jew jeliminaw tassazzjoni ekonomika doppja skont il-prinċipji ġenerali inerenti għas-sistema fiskali inkwistjoni. Għall-finijiet ta' din it-taqsima, in-newtralità tat-taxxa tfisser li l-kontribwenti jiġu ttrattati l-istess kemm jekk jinvestu f'assi, bħal titoli tal-gvern u l-ishma ta' kumpaniji b'ishma konġunti, direttament jew indirettament permezz tal-fondi ta' investiment. Għaldaqstant, reġim preferenzjali tat-taxxa għal impriżi ta' investiment kollettiv li jirrispetta l-iskop ta' trasparenza fiskali fil-livell tal-istrument intermedjarju jista' jiġi ġġustifikat mil-loġika tas-sistema fiskali inkwistjoni, sakemm il-prevenzjoni ta' tassazzjoni ekonomika doppja tikkostitwixxi prinċipju inerenti għas-sistema fiskali inkwistjoni. B'kuntrast, trattament tat-taxxa preferenzjali limitat għal strumenti ta' investiment definiti sew li jissodisfaw kundizzjonijiet speċifiċi (240) għad-detriment ta' strumenti oħra ta' investiment li huma f'sitwazzjoni ġuridika u fattwali komparabbli għandu jitqies bħala selettiv (241), pereżempju, fejn ir-regoli tat-taxxa jipprovdu għal trattament favorevoli ta' fondi ta' riskju, ta' impatt soċjali jew ta' investiment fuq terminu twil u jeskludu fondi armonizzati tal-UE EuVECA (242), EuSEF (243) jew ELTIF (244).

163.

Madankollu, in-newtralità fiskali ma tfissirx li tali strumenti ta' investiment għandhom ikunu kompletament eżenti minn kwalunkwe taxxa jew li l-maniġers tal-fond għandhom ikunu eżenti mit-taxxa fuq it-tariffi mitluba minnhom għall-ġestjoni tal-assi sottostanti li l-fondi jinvestu fihom (245). Lanqas ma jiġġustifika trattament fiskali aktar favorevoli ta' investiment kollettiv minn ta' investiment individwali għar-reġimi tat-taxxa inkwistjoni (246). F'każijiet bħal dawn, ir-reġim preferenzjali jkun sproporzjonat u jmur lil hinn minn dak li huwa meħtieġ biex jintlaħaq l-objettiv li tiġi evitata taxxa doppja u għalhekk jikkostitwixxi miżura selettiva.

164.

L-amnestiji fiskali normalment jinvolvu immunità minn penali kriminali, multi u pagamenti ta' imgħax (kollha jew xi wħud minnhom). Filwaqt li ċerti amnestiji jeħtieġu ħlas totali tal-ammonti ta' taxxa dovuti (247), oħrajn jinvolvu eżenzjoni parzjali mill-ammont ta' taxxa dovut (248).

165.

B'mod ġenerali, miżura ta' amnestija fiskali li tapplika għall-impriżi tista' titqies bħala miżura ġenerali jekk ikunu sodisfatti l-kundizzjonijiet ta' hawn taħt (249).

166.

L-ewwel nett, il-miżura hija effettivament miftuħa għal kull impriża ta' kull settur jew daqs li għandha obbligazzjonijiet ta' taxxa pendenti li jkunu dovuti fid-data stabbilita mill-miżura, mingħajr ma tiffavorixxi xi grupp ta' impriżi definiti minn qabel. It-tieni nett, ma tinvolvi l-ebda selettività de facto favur ċerti impriżi jew setturi. It-tielet nett, l-azzjoni tal-amministrazzjoni tat-taxxa hija limitata għall-amministrazzjoni tal-implimentazzjoni tal-amnestija tat-taxxa mingħajr ebda setgħa diskrezzjonali biex tintervjeni fl-għoti jew fl-intensità tal-miżura. Fl-aħħar nett, il-miżura ma tinvolvix eżenzjoni minn verifika.

167.

L-applikazzjoni temporali limitata tal-amnestiji fiskali, li japplikaw biss għal perjodu qasir (250) għal obbligazzjonijiet ta' taxxa li kienu dovuti qabel data definita minn qabel u li jkunu għadhom dovuti fil-ħin tal-introduzzjoni tal-amnestija fiskali, hija inerenti għall-kunċett ta' amnestija fiskali li għandu l-għan li jtejjeb kemm il-ġbir tat-taxxi kif ukoll il-konformità tal-kontribwenti.

168.

Il-miżuri tal-amnestija fiskali jistgħu jitqiesu wkoll bħala miżuri ġenerali jekk isegwu l-objettiv tal-leġiżlatur nazzjonali li tiġi żgurata konformità mal-prinċipju ġenerali tal-liġi, bħall-prinċipju li sentenza trid tingħata fi żmien perjodu ta' żmien raġonevoli (251).

169.

Il-funzjoni ta' deċiżjoni dwar it-taxxa hija li tiġi stabbilita minn qabel l-applikazzjoni tas-sistema tat-taxxa ordinarja għal każ partikolari fid-dawl tal-fatti u ċ-ċirkostanzi speċifiċi tiegħu. Għal raġunijiet ta' ċertezza tad-dritt, ħafna awtoritajiet nazzjonali tat-taxxa jipprovdu deċiżjonijiet amministrattivi minn qabel dwar kif tranżazzjonijiet speċifiċi ser jiġu ttrattati fiskalment (252). Dan jista' jsir sabiex jiġi stabbilit bil-quddiem il-mod kif id-dispożizzjonijiet dwar trattat fiskali bilaterali jew id-dispożizzjonijiet fiskali nazzjonali ser jiġu applikati għal każ partikolari jew il-mod kif “il-profitti ta' distakkament” ser jiġu stabbiliti għal tranżazzjonijiet ma' partijiet relatati fejn inċertezza tiġġustifika deċiżjoni bil-quddiem biex jiġi aċċertat jekk ċerti tranżazzjonijiet intragrupp humiex ipprezzati skont il-kundizzjonijiet ta' distakkament (253). L-Istati taż-ŻEE jistgħu jipprovdu lill-kontribwenti tagħhom b'ċertezza tad-dritt u prevedibbiltà dwar l-applikazzjoni ta' regoli ġenerali dwar it-taxxa, li tiġi żgurata bl-aħjar mod jekk il-prassi tagħha tad-deċiżjonijiet amministrattivi tkun trasparenti u d-deċiżjonijiet jiġu ppubblikati.

170.

L-għoti ta' deċiżjoni dwar it-taxxa għandu, madankollu, jirrispetta r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Fejn deċiżjoni dwar it-taxxa tapprova riżultat li ma jirriflettix b'mod affidabbli dak li kieku jirriżulta minn applikazzjoni normali tas-sistema fiskali ordinarja, dik id-deċiżjoni tista' tagħti vantaġġ selettiv lid-destinatarju, sa fejn dak it-trattament selettiv jirriżulta fi tnaqqis tal-obbligazzjoni ta' taxxa ta' dak id-destinatarju fl-Istat taż-ŻEE meta mqabbel ma' kumpaniji f'sitwazzjoni ġuridika u fattwali simili.

171.

Il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li tnaqqis fil-bażi taxxabbli li jirriżulta minn miżura fiskali li tippermetti lil kontribwent li juża prezz tat-trasferiment fi tranżazzjonijiet fost l-impriżi ta' grupp li ma jixbħux il-prezzijiet li kieku jintużaw f'kundizzjonijiet ta' kompetizzjoni ħielsa bejn impriżi indipendenti li jinnegozjaw f'ċirkostanzi komparabbli skont il-prinċipju ta' distakkament jipprovdi vantaġġ selettiv lil dak il-kontribwent, minħabba l-fatt li l-obbligazzjoni ta' taxxa tiegħu skont is-sistema fiskali ġenerali hija inqas meta mqabbla ma' kumpaniji indipendenti li jiddependu fuq il-profitt effettivament irreġistrat biex jiddeterminaw il-bażi taxxabbli tagħhom (254). Għaldaqstant, deċiżjoni dwar it-taxxa li tapprova metodoloġija tal-ipprezzar tat-trasferimenti biex jiġi determinat il-profitt taxxabbli ta' entità ta' grupp korporattiv li ma jirriżultax f'approssimazzjoni affidabbli ta' riżultat ibbażat fuq is-suq f'konformità mal-prinċipju ta' distakkament tagħti vantaġġ selettiv lil min jirċieviha. It-tfittxija għal “approssimazzjoni affidabbli ta' riżultat ibbażat fuq is-suq” tfisser li kwalunkwe devjazzjoni mill-aħjar stima ta' riżultat ibbażat fuq is-suq trid tkun limitata u proporzjonata mal-inċertezza inerenti fil-metodu ta' pprezzar ta' trasferiment magħżul jew l-għodod ta' statistika użati għal dak l-eżerċizzju ta' approssimazzjoni.

172.

Dan il-prinċipju ta' distakkament neċessarjament jagħmel parti mill-valutazzjoni tal-Awtorità tal-miżuri ta' tassazzjoni mogħtija lil kumpaniji fi grupp skont l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, indipendentement minn jekk Stat taż-ŻEE jkunx inkorpora dan il-prinċipju fl-ordinament ġuridiku nazzjonali tiegħu u f'liema forma. Dan jintuża biex jiġi stabbilit jekk il-profitt taxxabbli ta' kumpanija fi grupp għall-finijiet tat-taxxa fuq id-dħul korporattiv kienx ġie determinat abbażi ta' metodoloġija li tipproduċi approssimazzjoni affidabbli tar-riżultat ibbażat fuq is-suq. Deċiżjoni dwar it-taxxa li tapprova metodoloġija bħal din tiżgura li dik il-kumpanija ma tiġix trattata b'mod favorevoli skont ir-regoli ordinarji tat-tassazzjoni korporattiva tal-profitti fl-Istat taż-ŻEE kkonċernat meta mqabbla ma' kumpaniji indipendenti li jiġu intaxxati fuq il-profitt kontabilistiku tagħhom, li jirrifletti l-prezzijiet stabbiliti fis-suq negozjati abbażi tal-prinċipju tad-distakkament. Il-prinċipju tad-distakkament li l-Awtorità tapplika fil-valutazzjoni tad-deċiżjonijiet dwar l-ipprezzar ta' trasferimenti skont ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat huwa għalhekk applikazzjoni tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, li jipprojbixxi trattament mhux ugwali fit-tassazzjoni ta' impriżi f'sitwazzjoni fattwali u ġuridika simili. Dan il-prinċipju jorbot lill-Istati taż-ŻEE u r-regoli fiskali nazzjonali mhumiex esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni tiegħu (255).

173.

Meta teżamina jekk deċiżjoni dwar l-ipprezzar ta' trasferimenti hijiex konformi mal-prinċipju tad-distakkament inerenti fl-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE, l-Awtorità tista' tqis il-gwida pprovduta mill-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (“OECD”), b'mod partikolari “Il-Linji Gwida tal-OECD dwar l-Ipprezzar tat-Trasferimenti għall-Intrapriżi Multinazzjonali u l-Amministrazzjonijiet tat-Taxxa”. Dawk il-linji gwida ma jittrattawx kwistjonijiet ta' għajnuna mill-Istat per se, iżda jipprovdu l-kunsens internazzjonali dwar l-ipprezzar tat-trasferimenti u jipprovdu gwida utli għall-amministrazzjonijiet tat-taxxa u għall-impriżi multinazzjonali dwar kif jiġi żgurat li metodoloġija ta' pprezzar tat-trasferimenti tipproduċi riżultat f'konformità mal-kundizzjonijiet tas-suq. Għaldaqstant, jekk arranġament dwar l-ipprezzar tat-trasferimenti jkun konformi mal-gwida pprovduta mil-Linji Gwida tal-OECD dwar l-Ipprezzar tat-Trasferimenti, inkluża l-gwida dwar l-għażla tal-metodu l-aktar xieraq u li jwassal għal approssimazzjoni affidabbli ta' riżultat ibbażat fuq is-suq, mhuwiex probabbli li deċiżjoni dwar it-taxxa li tapprova dak l-arranġament twassal għal għajnuna mill-Istat.

174.

Fi ftit kliem, id-deċiżjonijiet dwar it-taxxa jagħtu vantaġġ selettiv lill-indirizzati tagħhom b'mod partikolari fejn:

175.

Ġeneralment, saldi fiskali jseħħu fil-kuntest ta' tilwim bejn kontribwent u l-awtoritajiet tat-taxxa dwar l-ammont ta' taxxa dovut. Dawn jikkostitwixxu prassi komuni f'għadd ta' Stati taż-ŻEE. Il-konklużjoni ta' tali saldi fiskali tippermetti lill-awtoritajiet tat-taxxa li jevitaw tilwim ġuridiku fit-tul quddiem il-ġuriżdizzjonijiet nazzjonali u biex jiżguraw irkupru malajr tat-taxxa dovuta. Filwaqt li l-kompetenza tal-Istati taż-ŻEE f'dan il-qasam mhijiex diskutibbli, għajnuna mill-Istat tista' tkun involuta fil-konklużjoni ta' saldu fiskali, b'mod partikolari fejn jidher li l-ammont tat-taxxa dovut ikun tnaqqas mingħajr ġustifikazzjoni ċara (bħall-ottimizzazzjoni tal-irkupru tad-dejn) jew b'mod sproporzjonat għall-benefiċċju tal-kontribwent (260).

176.

F'dan il-kuntest, tranżazzjoni bejn l-awtorità tat-taxxa u kontribwent tista' b'mod partikolari tinvolvi vantaġġ selettiv fejn (261):

177.

B'mod ġenerali, miżuri ta' tassazzjoni ta' natura purament teknika bħal regoli ta' deprezzament/amortizzament ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat. Il-metodu għall-kalkolu tad-deprezzament ta' assi jvarja minn Stat taż-ŻEE għal ieħor, iżda metodi bħal dawn jistgħu jkunu inerenti għas-sistemi fiskali li għalihom jappartjenu.

178.

Id-diffikultà fil-valutazzjoni ta' selettività possibbli fir-rigward tar-rata ta' deprezzament ta' ċerti assi hija minħabba l-ħtieġa li jiġi stabbilit valur referenzjarju (li minnu rata speċifika jew metodu ta' deprezzament jistgħu possibbilment jidderogaw). Filwaqt li f'termini ta' kontabilità, l-iskop ta' dan l-eżerċizzju huwa ġeneralment biex jiġi rifless id-deprezzament ekonomiku tal-assi bil-għan li tiġi preżentata stampa ġusta tas-sitwazzjoni finanzjarja tal-kumpanija, il-proċess fiskali jsegwi skopijiet differenti bħal li jippermetti lill-kumpaniji li jifirxu l-ispejjeż deduċibbli maż-żmien.

179.

Inċentivi ta' deprezzament (bħal perjodu iqsar ta' deprezzament, metodu ta' deprezzament aktar favorevoli (262), deprezzament bikri, eċċ.) għal ċerti tipi ta' assi jew impriżi, li mhumiex ibbażati fuq il-prinċipji gwida tar-regoli dwar id-deprezzament inkwistjoni, jistgħu jagħtu lok għall-eżistenza ta' għajnuna mill-Istat. B'kuntrast, regoli dwar deprezzament aċċellerat u bikri għal assi lokati jistgħu jitqiesu bħala miżuri ġenerali jekk il-kuntratti lokatizji inkwistjoni jkunu verament aċċessibbli għall-kumpaniji tas-setturi u tad-daqsijiet kollha (263).

180.

Jekk l-awtorità tat-taxxa għandha setgħa diskrezzjonali biex tistabbilixxi perjodi differenti ta' deprezzament jew metodi differenti ta' valutazzjoni, skont id-ditta jew is-settur, naturalment ikun hemm preżunzjoni ta' selettività. Bl-istess mod, awtorizzazzjoni minn qabel minn awtorità tat-taxxa bħala kundizzjoni għall-applikazzjoni ta' skema ta' deprezzament tinvolvi selettività jekk l-awtorizzazzjoni ma tkunx limitata għall-verifika minn qabel tar-rekwiżiti ġuridiċi (264).

181.

Dispożizzjonijiet speċifiċi li ma jinkludux elementi diskrezzjonali, li jippermettu, pereżempju, li t-taxxa fuq l-introjtu tiġi determinata fuq bażi fissa, jistgħu jiġu ġġustifikati min-natura u mill-iskema ġenerali tas-sistema fejn, pereżempju, iqisu r-rekwiżiti kontabilistiċi speċifiċi jew l-importanza tal-art f'assi li huma speċifiċi għal ċerti setturi.

182.

Għalhekk dawn id-dispożizzjonijiet mhumiex selettivi, jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet li ġejjin:

183.

Il-provvediment ta' regoli kontra l-abbuż jista' jkun ġustifikat bħala miżuri għall-prevenzjoni tal-evażjoni tat-taxxa mill-kontribwenti (265). Madankollu, dawn ir-regoli jistgħu jkunu selettivi jekk jipprovdu għal deroga (nuqqas ta' applikazzjoni tar-regoli ta' kontra l-abbuż) għal impriżi jew għal tranżazzjonijiet speċifiċi, li ma tkunx konsistenti mal-loġika sottostanti tar-regoli kontra l-abbuż inkwistjoni (266).

184.

Tnaqqis fuq id-dazju tas-sisa jista' jagħti vantaġġ selettiv lill-impriżi li jużaw il-prodott inkwistjoni bħala input jew biex jinbiegħ fis-suq (268).

185.

L-għajnuna pubblika għall-impriżi tikkostitwixxi biss għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE jekk “twassal għal distorsjoni jew theddida ta' distorsjoni għall-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti” u biss sa fejn “taffettwa l-kummerċ” bejn l-Istati taż-ŻEE.

186.

Dawn huma żewġ elementi meħtieġa u distinti tal-kunċett ta' għajnuna. Madankollu, ħafna drabi fil-prattika dawn il-kriterji jiġu trattati b'mod konġunt fil-valutazzjoni tal-għajnuna mill-Istat minħabba li, bħala regola, jitqiesu li huma intrinsikament marbuta (269).

187.

Miżura mogħtija mill-Istat titqies li tfuxkel jew thedded li tfixkel il-kompetizzjoni meta tkun kapaċi ttejjeb il-pożizzjoni kompetittiva tar-riċevitur meta mqabbel ma' impriżi oħrajn li magħhom jikkompeti (270). Għall-iskopijiet prattiċi kollha, distorsjoni tal-kompetizzjoni fis-sens tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE ġeneralment teżisti meta l-Istat jagħti vantaġġ finanzjarju lil impriża f'settur liberalizzat fejn ikun hemm, jew jista' jkun hemm, il-kompetizzjoni (271).

188.

Il-fatt li l-awtoritajiet jassenjaw servizz pubbliku lil fornitur intern (anki jekk dawn kienu ħielsa li jagħtu dak is-servizz lil partijiet terzi) bħala tali ma jeskludix il-possibbiltà ta' distorsjoni tal-kompetizzjoni. Madankollu, il-possibbiltà ta' distorsjoni tal-kompetizzjoni hija eskluża jekk jiġu sodisfatti l-kundizzjonijiet kumulattivi li ġejjin:

189.

L-appoġġ pubbliku jista' jfixkel il-kompetizzjoni anki jekk dan ma jgħinx lill-impriża riċeventi biex tespandi u tikseb sehem fis-suq. Huwa suffiċjenti li l-għajnuna tippermettilha li żżomm pożizzjoni kompetittiva aktar b'saħħitha milli kieku ma ġietx ipprovduta l-għajnuna. F'dan il-kuntest, biex jitqies li l-għajnuna qed tfixkel il-kompetizzjoni, normalment huwa biżżejjed li l-għajnuna tagħti vantaġġ lill-benefiċjarju billi teżentah mill-ispejjeż li kieku kien ikollu jħallas matul l-operat tan-negozju tiegħu ta' kuljum (274). Id-definizzjoni ta' għajnuna mill-Istat ma teħtieġx li d-distorsjoni tal-kompetizzjoni jew l-effett fuq il-kummerċ ikunu sinifikanti jew materjali. Il-fatt li l-ammont ta' għajnuna jkun baxx jew l-impriża riċeventi tkun żgħira fih innifsu mhuwiex ser jeskludi distorsjoni tal-kompetizzjoni jew it-theddida tagħha (275), sakemm madankollu l-probabbiltà ta' tali distorsjoni ma tkunx sempliċiment ipotetika (276).

190.

L-appoġġ pubbliku għall-impriżi jikkostitwixxi biss għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE sa fejn “jaffettwa l-kummerċ” bejn l-Istati taż-ŻEE. F'dak ir-rigward, mhuwiex meħtieġ li jiġi stabbilit li l-għajnuna għandha effett reali fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE iżda sempliċiment jekk l-għajnuna jistax ikollha impatt fuq dan il-kummerċ (277). B'mod partikolari, il-Qrati taż-ŻEE stabbilixxew li “fejn l-għajnuna finanzjarja mill-Istat issaħħaħ il-pożizzjoni ta' impriża meta mqabbla ma' impriżi oħrajn li qed jikkompetu fil-kummerċ intra-[ŻEE], dawn tal-aħħar għandhom jitqiesu li ġew affettwati mill-għajnuna.” (278)

191.

Is-sostenn pubbliku jista' jitqies bħala li huwa kapaċi jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE anki jekk ir-riċevitur ma jkunx direttament involut f'kummerċ transfruntier. Pereżempju, is-sussidju jista' jagħmilha aktar diffiċli għall-operaturi fi Stati taż-ŻEE oħra biex jidħlu fis-suq billi tinżamm jew tiżdied il-provvista lokali (279).

192.

L-ammont relattivament baxx ta' għajnuna jew id-daqs relattivament żgħir tal-impriża benefiċjarja bħala tali ma jeskludux il-possibbiltà li jista' jiġi affettwat il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE (280). Sussidju pubbliku mogħti lil impriża li tipprovdi servizzi lokali jew reġjonali biss u ma tipprovdi ebda servizz barra mill-Istat tal-oriġini tagħha xorta jista' jkollu effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE fejn impriżi minn Stati taż-ŻEE oħra jistgħu jipprovdu dawn is-servizzi (anke permezz tad-dritt ta' stabbiliment) u dik il-possibbiltà mhijiex sempliċiment ipotetika. Pereżempju, meta Stat taż-ŻEE jagħti sussidju pubbliku lil impriża għall-provvista ta' servizzi tat-trasport, il-provvista ta' dawk is-servizzi tista', permezz tas-sussidju, tinżamm jew tiżdied, bil-konsegwenza li l-impriżi stabbiliti fi Stati oħra taż-ŻEE jkollhom anqas opportunità li jipprovdu s-servizzi tat-trasport tagħhom fis-suq f'dak l-Istat taż-ŻEE (281). Effett bħal dan jista', madankollu, ikun anqas probabbli fejn il-kamp ta' applikazzjoni tal-attività ekonomika jkun żgħir ħafna, kif jista' jidher pereżempju minn fatturat baxx ħafna.

193.

Fil-prinċipju, effett fuq il-kummerċ jista' jseħħ ukoll anki jekk ir-riċevitur jesporta l-biċċa l-kbira tal-produzzjoni jew il-produzzjoni kollha tiegħu barra miż-ŻEE, iżda f'sitwazzjonijiet bħal dawn l-effett ikun anqas immedjat u ma jistax jiġi preżunt mis-sempliċi fatt li s-suq huwa miftuħ għall-kompetizzjoni (282).

194.

Biex jiġi stabbilit effett fuq il-kummerċ, mhuwiex meħtieġ li jiġi definit is-suq jew li jiġi investigat fid-dettall l-impatt tal-miżura fuq il-pożizzjoni kompetittiva tal-benefiċjarju u tal-kompetituri tiegħu (283).

195.

Madankollu, effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE ma jistax ikun sempliċiment ipotetiku jew preżunt. Irid jiġi stabbilit għaliex il-miżura tiddistorti jew thedded li tiddistorti l-kompetizzjoni u tista' twassal biex taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE, abbażi tal-effetti prevedibbli tal-miżura (284).

196.

F'diversi deċiżjonijiet, l-Awtorità u l-Kummissjoni qiesu, fid-dawl taċ-ċirkostanzi speċifiċi tal-każijiet, li l-miżura kellha impatt purament lokali u konsegwentement ma kellha l-ebda effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. F'dawk il-każijiet, l-Awtorità u l-Kummissjoni aċċertaw b'mod partikolari li l-benefiċjarju forna oġġetti jew servizzi f'żona limitata fi Stat taż-ŻEE u ma kienx probabbli li jattira klijenti minn Stati oħrajn taż-ŻEE, u li ma setax jiġi previst li l-miżura kien ser ikollha aktar minn effett marġinali fuq il-kundizzjonijiet tal-investimenti jew l-istabbiliment transfruntiera.

197.

Filwaqt li mhuwiex possibbli li jiġu definiti kategoriji ġenerali ta' miżuri li normalment jissodisfaw dawn il-kriterji, deċiżjonijiet passati jipprovdu eżempji ta' sitwazzjonijiet li fihom l-Awtorità u l-Kummissjoni sabu, fid-dawl taċ-ċirkostanzi speċifiċi tal-każ, li l-appoġġ pubbliku ma kienx probabbli li jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Xi eżempji ta' dawn il-każijiet huma:

198.

Anki jekk f'ħafna każijiet iċ-ċirkostanzi li fihom tingħata l-għajnuna jkunu suffiċjenti biex jintwera li l-għajnuna tista' taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE u li toħloq distorsjoni jew thedded li tfixkel il-kompetizzjoni, dawk iċ-ċirkostanzi għandhom jiġu stabbiliti b'mod xieraq. Fil-każ ta' skemi ta' għajnuna, huwa normalment biżżejjed li jiġu eżaminati l-karatteristiċi tal-iskema partikolari (295).

199.

Il-gwida dwar il-kunċett ta' għajnuna mill-Istat kif stabbilit f'dawn il-Linji Gwida tapplika għall-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura li għandha użu ekonomiku, kif tapplika għal kull finanzjament pubbliku ieħor li jiffavorixxi attività ekonomika (296). Madankollu, minħabba l-importanza strateġika tal-finanzjament pubbliku ta' infrastrutturi, mhux l-inqas għall-promozzjoni tat-tkabbir, u l-mistoqsijiet li spiss tqajjem, ikun xieraq li tingħata gwida speċifika dwar meta l-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura jiffavorixxi impriża, jagħti vantaġġ u għandu effett fuq il-kompetizzjoni u fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE.

200.

Ħafna drabi proġetti ta' infrastruttura jinvolvu diversi kategoriji ta' atturi u kwalunkwe għajnuna mill-Istat involuta tista' potenzjalment tibbenefika l-bini (inklużi estensjonijiet jew titjib), l-operat jew l-użu tal-infrastruttura (297). Għalhekk, għall-finijiet ta' din it-taqsima, huwa utli li ssir distinzjoni bejn l-iżviluppatur u/jew l-ewwel sid (“żviluppatur/sid” (298)) ta' infrastruttura, l-operaturi (jiġifieri l-impriżi li jagħmlu użu dirett mill-infrastruttura biex jipprovdu servizzi lill-utenti finali, inklużi impriżi li jiksbu l-infrastruttura mill-iżviluppatur/sid biex jisfruttawha ekonomikament jew li jiksbu konċessjoni jew lokazzjoni għall-użu u għall-operat tal-infrastruttura), u l-utenti finali ta' infrastruttura, għalkemm f'ċerti każijiet dawn il-funzjonijiet jistgħu jikkoinċidu.

201.

Tradizzjonalment il-finanzjament pubbliku ta' ħafna mill-infrastruttura kien ikkunsidrat li jaqa' barra mir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat peress li l-bini u t-tħaddim tagħhom kienu kkunsidrati li jikkostitwixxu miżuri ġenerali ta' politika pubblika u mhux attività ekonomika (299). Madankollu, aktar reċentement, diversi fatturi, bħalma huma l-liberalizzazzjoni, il-privatizzazzjoni, l-integrazzjoni tas-suq u l-progress teknoloġiku, żiedu l-kamp ta' applikazzjoni għall-isfruttament kummerċjali ta' infrastrutturi.

202.

Fis-sentenza Aéroports de Paris  (300) il-Qorti Ġenerali rrikonoxxiet din l-evoluzzjoni, u ċċarat li l-operat ta' ajruport għandu jitqies bħala attività ekonomika. Aktar reċentement, is-sentenza Leipzig/Halle  (301) kkonfermat li fih innifsu l-bini ta' runway ta' ajruport kummerċjali huwa attività ekonomika. Filwaqt li dawn il-każijiet jirrigwardaw speċifikament lill-ajruporti, il-prinċipji żviluppati mill-Qrati taż-ŻEE jidhru li jistgħu jiġu interpretati b'mod usa' u għalhekk applikabbli għall-bini ta' infrastrutturi oħra li huma marbuta b'mod indissoċjabbli ma' attività ekonomika (302).

203.

Min-naħa l-oħra, il-finanzjament ta' infrastruttura li ma tkunx maħsuba biex tiġi kummerċjalment sfruttata huwa fil-prinċipju eskluż mill-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Dan jittratta, pereżempju, infrastruttura li tintuża għal attivitajiet li l-Istat normalment iwettaq fl-eżerċizzju tas-setgħat pubbliċi tiegħu (pereżempju, faċilitajiet militari, il-kontroll tat-traffiku tal-ajru fl-ajruporti, fanali tal-portijiet u tagħmir ieħor għall-ħtiġijiet tan-navigazzjoni ġenerali inklużi fuq passaġġi fuq l-ilma intern, il-protezzjoni mill-għargħar u l-ġestjoni tal-ilma baxx fl-interess pubbliku, il-pulizija u d-dwana) jew li ma tintużax biex jiġu offruti prodotti jew servizzi f'suq partikolari (pereżempju toroq disponibbli għall-użu pubbliku mingħajr ħlas). Attivitajiet bħal dawn mhumiex ta' natura ekonomika u konsegwentement jaqgħu barra mill-kamp ta' applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, kif ukoll, għaldaqstant, il-finanzjament pubbliku tal-infrastruttura relatata (303).

204.

Meta infrastruttura li oriġinarjament kienet tintuża għal attivitajiet mhux ekonomiċi aktar tard tiġi riassenjata għal użu ekonomiku (pereżempju fil-każ fejn ajruport militari jiġi konvertit għall-użu ċivili), il-kostijiet biss involuti għall-konverżjoni tal-infrastruttura għal użu ekonomiku ser jitqiesu għall-valutazzjoni skont ir-regoli tal-għajnuna mill-Istat (304).

205.

Jekk l-infrastruttura tintuża kemm għal attivitajiet ekonomiċi kif ukoll għal dawk li mhumiex, il-finanzjament pubbliku għal bini tagħha jaqa' taħt ir-regoli tal-għajnuna mill-Istat biss sa fejn dan ikopri l-kostijiet marbuta mal-attivitajiet ekonomiċi.

206.

Jekk entità tkun involuta f'attivitajiet ekonomiċi u dawk li mhumiex ekonomiċi, l-Istati taż-ŻEE għandhom jiżguraw li l-finanzjament pubbliku pprovdut għall-attivitajiet li mhumiex ekonomiċi ma jkunx jista' jintuża għas-sussidju inkroċjat tal-attivitajiet ekonomiċi. B'mod partikolari dan jista' jiġi żgurat billi l-finanzjament pubbliku jiġi limitat għall-kost nett (inkluż il-kost tal-kapital) tal-attivitajiet li mhumiex ekonomiċi, li għandhom jiġu identifikati abbażi ta' separazzjoni ċara tal-kontijiet.

207.

Jekk f'każijiet ta' użu mħallat, l-infrastruttura tintuża kważi esklussivament għal attività mhux ekonomika, l-Awtorità tqis li l-finanzjament tagħha jista' jaqa' kompletament barra mir-regoli dwar l-għajnuna tal-Istat, sakemm l-attività ekonomika tibqa' purament anċillari, jiġifieri attività li hija direttament relatata mal-operat tal-infrastruttura u meħtieġa għalih, jew tkun marbuta intrinsikament mal-użu ewlieni mhux ekonomiku tagħha. Dan għandu jitqies li jkun il-każ meta l-attivitajiet ekonomiċi jikkunsmaw l-istess inputs bħall-attivitajiet primarji mhux ekonomiċi, pereżempju materjal, tagħmir, xogħol u kapital fiss. Il-kamp ta' applikazzjoni tal-attivitajiet ekonomiċi anċillari jrid jibqa' wieħed limitat, fir-rigward tal-kapaċità tal-infrastruttura (305). Eżempji ta' attivitajiet ekonomiċi anċillari bħal dawn jistgħu jinkludu organizzazzjoni tar-riċerka li kultant tikri t-tagħmir u l-laboratorji tagħha lil sħab industrijali (306). L-Awtorità tqis ukoll li l-finanzjament pubbliku pprovdut lil faċilitajiet abitwali (bħal ristoranti, ħwienet jew parkeġġ bi ħlas) għal infrastrutturi li kważi esklużivament jintużaw għal attività mhux ekonomika normalment ma għandu l-ebda effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE minħabba li dawk il-faċilitajiet abitwali mhumiex probabbli li jattiraw klijenti minn Stati oħra taż-ŻEE u l-finanzjament tagħhom mhuwiex probabbli li ser ikollu aktar minn effett marġinali fuq l-investiment jew fuq l-istabbiliment transfruntiera.

208.

Kif il-Qorti tal-Ġustizzja rrikonoxxiet fis-sentenza tagħha Leipzig/Halle, il-bini ta' infrastruttura, jew parti minnha, jista' jaqa' taħt l-eżerċizzju ta' setgħat pubbliċi tal-Istat (307). F'dan il-każ, il-finanzjament pubbliku tal-infrastruttura (jew il-parti rilevanti tal-infrastruttura) mhuwiex soġġett għal regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

209.

Minħabba l-inċertezza li kienet teżisti qabel is-sentenza Aéroports de Paris, l-awtoritajiet pubbliċi setgħu leġittimament iqisu li l-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura mogħti qabel dik is-sentenza ma jikkostitwixxix għajnuna mill-Istat u li, għaldaqstant, dawn il-miżuri ma kellhomx għalfejn jiġu notifikati lill-Awtorità. Minn dan isegwi li l-Awtorità ma tistax tikkontesta tali miżuri ta' finanzjament adottati definittivament qabel is-sentenza Aéroports de Paris abbażi tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat (308). Dan ma jimplika l-ebda suppożizzjoni dwar il-preżenza jew l-assenza ta' għajnuna mill-Istat jew aspettattivi leġittimi fir-rigward ta' miżuri ta' finanzjament li ma ġewx adottati definittivament qabel is-sentenza Aéroports de Paris, li jridu jiġu vverifikati fuq bażi ta' każ b'każ (309).

210.

Ir-raġunament wara l-każijiet li fihom l-Awtorità u l-Kummissjoni qiesu li ċerti miżuri ma setgħux jaffettwaw il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE kif stabbilit fil-paragrafi 196 u 197 jista' jkun rilevanti wkoll għal ċertu finanzjament pubbliku ta' infrastruttura, b'mod partikolari infrastruttura lokali jew muniċipali, anki jekk tiġi sfruttata kummerċjalment. Karatteristika importanti ta' każijiet bħal dawn tkun żona ta' lħuq predominantement lokali kif ukoll evidenza li mhuwiex probabbli li l-investiment transfruntier jiġi affettwat aktar milli b'mod marġinali. Pereżempju, il-bini ta' installazzjonijiet ta' divertiment lokali, ta' faċilitajiet tal-kura tas-saħħa, ta' ajruporti jew ta' portijiet żgħar li prinċipalment iservu utenti lokali u li l-impatt tagħhom fuq l-investiment transfruntier huwa marġinali mhumiex probabbli li jaffettwaw il-kummerċ. Evidenza li turi li ma hemm l-ebda effett fuq il-kummerċ tista' tinkludi dejta li turi li l-użu tal-infrastruttura minn barra l-Istat taż-ŻEE huwa wieħed limitat biss u li investimenti transfruntiera fis-suq inkwistjoni huma minimi jew mhumiex probabbli li jiġu affettwati b'mod negattiv.

211.

Hemm ċirkostanzi li fihom ċerti infrastrutturi ma jiffaċċjawx kompetizzjoni diretta minn infrastrutturi oħra tal-istess tip jew minn infrastrutturi ta' tip differenti li joffru servizzi b'ċertu grad ta' sostitwibbiltà, jew ma' tali servizzi direttament (310). In-nuqqas ta' kompetizzjoni diretta bejn l-infrastrutturi huwa probabbilment il-każ għal netwerk komprensiv ta' infrastrutturi (311) li huma monopolji naturali, jiġifieri ma jkunx ekonomikament vantaġġuż li jiġu replikati. Bl-istess mod, jista' jkun hemm setturi fejn il-finanzjament privat għall-bini tal-infrastrutturi jkun insinifikanti (312). L-Awtorità tqis li effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE jew distorsjoni tal-kompetizzjoni normalment huwa eskluż fir-rigward tal-bini tal-infrastruttura f'każijiet fejn fl-istess ħin (i) infrastruttura tipikament ma tiffaċċjax kompetizzjoni diretta, (ii) il-finanzjament privat huwa insinifikanti fis-settur u fl-Istat taż-ŻEE kkonċernat u (iii) l-infrastruttura mhijiex imfassla biex b'mod selettiv tiffavorixxi impriża jew settur speċifiku iżda tipprovdi benefiċċji għas-soċjetà inġenerali.

212.

Sabiex il-finanzjament pubbliku kollu ta' proġett partikolari ma jaqax taħt ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, l-Istati taż-ŻEE jridu jiżguraw li l-finanzjament ipprovdut għall-bini tal-infrastrutturi fis-sitwazzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 211 ma jistgħux jintużaw biex jissussidjaw b'mod inkroċjat jew indirettament attivitajiet ekonomiċi oħra, inkluż l-operat tal-infrastruttura. Sussidju inkroċjat jista' jiġi eskluż billi jiġi żgurat li s-sid tal-infrastruttura ma jinvolvi ruħu fl-ebda attività ekonomika oħra jew – jekk is-sid tal-infrastruttura jkun involut f'xi attività ekonomika oħra – billi jinżammu kontijiet separati, jiġu allokati l-kostijiet u d-dħul b'mod xieraq u jiġi żgurat li kull finanzjament pubbliku ma jibbenefikax lil attivitajiet oħra. In-nuqqas ta' għajnuna indiretta, b'mod partikolari għall-operatur tal-infrastruttura, jista' jiġi żgurat, pereżempju, billi ssir sejħa għall-offerti għall-operat.

213.

Din it-taqsima tipprovdi ħarsa ġenerali ta' kif l-Awtorità biħsiebha tivvaluta n-natura tal-għajnuna mill-Istat tal-finanzjament ta' infrastruttura f'setturi differenti, billi jitqiesu l-karatteristiċi ewlenin li l-finanzjament tal-infrastruttura pubblika tipikament u attwalment juri fis-setturi differenti fir-rigward tal-kundizzjonijiet identifikati hawn fuq. Hija mingħajr preġudizzju għar-riżultat tal-valutazzjoni konkreta fuq bażi ta' każ b'każ ta' proġetti fid-dawl tal-karatteristiċi speċifiċi tagħhom, il-mod li bih Stat taż-ŻEE partikolari jkun organizza l-għoti ta' servizzi marbuta mal-użu tal-infrastruttura u l-iżvilupp tas-servizzi kummerċjali u tal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE. Mhijiex maħsuba biex tissostitwixxi valutazzjoni individwali ta' jekk l-elementi kollha tal-kunċett ta' għajnuna mill-Istat humiex sodisfatti fir-rigward tal-miżura konkreta ta' finanzjament ta' infrastruttura speċifika. L-Awtorità pprovdiet ukoll gwida aktar dettaljata dwar setturi speċifiċi fi wħud mil-Linji Gwida u Oqfsa tagħha.

214.

Infrastruttura ta' ajruport hija magħmula minn tipi differenti ta' infrastruttura. Skont il-ġurisprudenza tal-Qrati taż-ŻEE, huwa stabbilit sew li l-biċċa l-kbira tal-infrastruttura ta' ajruport (313) hija maħsuba għall-provvista ta' servizzi tal-ajruport lil-linji tal-ajru bi ħlas (314), li jikkwalifikaw bħala attivitajiet ekonomiċi, u li għalhekk il-finanzjament tagħhom huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Bl-istess mod, jekk infrastruttura hija maħsuba għal servizzi kummerċjali mhux ajrunawtiċi għal utenti oħrajn, il-finanzjament pubbliku tagħha huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat (315). Minħabba li ħafna drabi l-ajruporti jikkompetu ma' xulxin, il-finanzjament ta' infrastruttura ta' ajruport huwa probabbli wkoll li jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Min-naħa l-oħra, il-finanzjament pubbliku ta' infrastrutturi maħsuba għal attivitajiet li jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fl-eżerċizzju tas-setgħat pubbliċi tiegħu ma jaqgħux taħt ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Il-kontroll tat-traffiku tal-ajru, is-salvataġġ u t-tifi tan-nar ta' inġenji tal-ajru, il-pulizija, id-dwana u attivitajiet meħtieġa għas-salvagwardja tal-avjazzjoni ċivili kontra atti ta' interferenza illegali f'ajruport huma ġeneralment meqjusa bħala ta' natura mhux ekonomika.

215.

Bl-istess mod, kif jirriżulta mill-prassi deċiżjonali tal-Awtorità u tal-Kummissjoni (316), il-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura ta' port jiffavorixxi attività ekonomika u għalhekk fil-prinċipju huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Bħal fil-każ ta' ajruporti, il-portijiet jistgħu jikkompetu ma' xulxin u għalhekk huwa probabbli wkoll li l-finanzjament ta' infrastruttura ta' port jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Madankollu, investiment għal infrastruttura li hija meħtieġa għal attivitajiet li jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fl-eżerċizzju tas-setgħat pubbliċi tiegħu mhuwiex soġġett għall-kontroll tal-għajnuna mill-Istat. Il-kontroll tat-traffiku marittimu, it-tifi tan-nar, il-pulizija u d-dwana huma ġeneralment ta' tdin in-natura mhux ekonomika.

216.

Infrastruttura tal-broadband tintuża biex tippermetti l-provvista ta' konnettività tat-telekomunikazzjoni lill-utenti finali. Il-provvista ta' konnettività lill-utenti aħħarin bi ħlas huwa attività ekonomika. Ħafna drabi l-infrastruttura tal-broadband tinbena mill-operaturi mingħajr ebda finanzjament mill-Istat, li dan huwa evidenza ta' finanzjament sinifikanti tas-suq, u f'ħafna żoni ġeografiċi jikkompetu diversi netwerks ta' operaturi differenti (317). L-infrastrutturi tal-broadband huma parti minn netwerks kbar, interkonnessi u sfruttati kummerċjalment. Għal dawn ir-raġunijiet, il-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura tal-broadband għall-provvista ta' konnettività għall-utenti aħħarin huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, kif stabbilit fil-Linji Gwida għall-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat b'rabta mal-implimentazzjoni rapida tan-netwerks tal-broadband (318). B'kuntrast, il-konnessjoni ta' awtoritajiet pubbliċi biss hija attività mhux ekonomika u għalhekk il-finanzjament pubbliku tal-hekk imsejħa “netwerks magħluqa” ma jikkostitwixxix għajnuna mill-Istat (319).

217.

Infrastruttura tal-enerġija  (320) tintuża għall-provvista ta' servizzi ta' enerġija bi ħlas, li tikkostitwixxi attività ekonomika. L-infrastruttura tal-enerġija hija, fil-biċċa l-kbira, mibnija mill-atturi tas-suq, li hija evidenza ta' finanzjament sinifikanti fis-suq, u tiġi ffinanzjata permezz ta' tariffi għall-utenti. Għalhekk il-finanzjament pubbliku ta' infrastruttura tal-enerġija jiffavorixxi attività ekonomika u huwa probabbli li jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE u għalhekk fil-prinċipju huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat (321).

218.

Il-finanzjament pubbliku ta' infrastrutturi ta' riċerka jista' jiffavorixxi attività ekonomika u għalhekk huwa soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat sakemm l-infrastruttura tkun fil-fatt maħsuba għat-twettiq ta' attivitajiet ekonomiċi (bħall-kiri ta' tagħmir jew ta' laboratorji lil impriżi, il-provvista ta' servizzi lil impriżi jew it-twettiq ta' riċerka b'kuntratt). B'kuntrast, il-finanzjament pubbliku ta' infrastrutturi ta' riċerka li jintużaw għal attivitajiet ta' natura mhux ekonomika, bħal riċerka indipendenti għal aktar għarfien u fehim aħjar ma jaqax taħt ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Għal gwida aktar dettaljata dwar id-distinzjoni bejn attivitajiet ekonomiċi u dawk mhux ekonomiċi fil-qasam tar-riċerka, ara l-ispjegazzjonijiet ipprovduti fil-Linji Gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għar-riċerka u l-iżvilupp u l-innovazzjoni (322).

219.

Filwaqt li l-operat ta' infrastruttura ferrovjarja  (323) jista' jikkostitwixxi attività ekonomika (324), il-bini tal-infrastruttura ferrovjarja li hija disponibbli għall-utenti potenzjali fuq termini ugwali u nondiskriminatorji – għall-kuntrarju tal-operat tal-infrastruttura – tipikament jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 211 u għalhekk il-finanzjament tiegħu normalment ma jaffettwax il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE jew ifixkel l-kompetizzjoni. Sabiex jiġi żgurat li l-finanzjament kollu ta' proġett partikolari ma jiġix soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, l-Istati taż-ŻEE għandhom jiżguraw ukoll li jiġu sodisfatti l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 212. L-istess raġunament japplika għal investimenti f'pontijiet ferrovjarji, mini ferrovjarji u infrastruttura tat-trasport urban  (325).

220.

Filwaqt li t-toroq disponibbli għal użu pubbliku mingħajr ħlas huma infrastrutturi ġenerali u l-finanzjament pubbliku tagħhom ma jaqax taħt ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, f'ħafna każijiet l-operat ta' toroq b'pedaġġ jikkostitwixxi attività ekonomika. Madankollu, fih innifsu l-bini ta' infrastruttura tat-toroq (326), inklużi toroq b'pedaġġ – b'kuntrast mal-operat ta' toroq b'pedaġġ u sakemm dan ma jikkostitwixxix infrastruttura dedikata – tipikament jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 211 u għalhekk il-finanzjament tiegħu normalment ma jaffettwax il-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE jew ifixkel il-kompetizzjoni (327). Sabiex jiġi żgurat li l-finanzjament pubbliku kollu ta' proġett partikolari ma jiġix soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, l-Istati taż-ŻEE għandhom jiżguraw ukoll li jiġu sodisfatti l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 212. L-istess raġunament japplika għal investimenti f'pontijiet, mini u passaġġi fuq l-ilma intern (pereżempju xmajjar u kanali).

221.

Filwaqt li l-operat ta' netwerks ta' provvista tal-ilma u tal-ilma mormi  (328) jikkostitwixxi attività ekonomika, bħala tali l-bini ta' netwerk komprensiv tal-provvista tal-ilma u tal-ilma mormi normalment jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 211 u għalhekk il-finanzjament tiegħu normalment ma jfixkilx il-kompetizzjoni jew jaffettwa l-kummerċ bejn l-Istati taż-ŻEE. Sabiex jiġi żgurat li l-finanzjament kollu ta' proġett partikolari ma jiġix soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, l-Istati taż-ŻEE għandhom jiżguraw ukoll li jiġu sodisfatti l-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 212.

222.

Fejn l-elementi kollha tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE jkunu sodisfatti fir-rigward tal-iżviluppatur/sid ta' infrastruttura, l-għajnuna mill-Istat lill-iżviluppatur/sid tal-infrastruttura hija preżenti, irrispettivament minn jekk jagħmlux użu dirett mill-infrastruttura biex jipprovdu oġġetti jew servizzi huma stess jew jagħmlux l-infrastruttura disponibbli għal operatur terz li min-naħa tiegħu jipprovdi servizzi lil utenti aħħarin (pereżempju, meta s-sid ta' ajruport jagħti konċessjoni għall-provvista ta' servizzi fl-ajruport).

223.

L-operaturi li jużaw l-infrastruttura megħjuna biex jipprovdu servizzi lil utenti aħħarin jirċievu vantaġġ jekk l-użu tal-infrastruttura jagħtihom vantaġġ ekonomiku li kieku ma kinux jiksbu taħt kundizzjonijiet normali tas-suq. Dan normalment japplika jekk dak li jħallsu għad-dritt sabiex jisfruttaw l-infrastruttura jkun inqas minn dak li kieku kienu jħallsu għal infrastruttura komparabbli taħt kundizzjonijiet normali tas-suq. Gwida dwar kif jiġi stabbilit jekk it-termini tal-operat humiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq hija pprovduta fit-taqsima 4.2. Skont dik it-taqsima, l-Awtorità tqis li vantaġġ ekonomiku lill-operatur jista' b'mod partikolari jiġi eskluż jekk il-konċessjoni għall-operat tal-infrastruttura (jew partijiet minnha) tiġi assenjata għal prezz pożittiv permezz ta' offerta li tissodisfa l-kundizzjonijiet rilevanti kollha stabbiliti fil-paragrafi 90 sa 96 (329).

224.

Madankollu, l-Awtorità tfakkar li jekk Stat taż-ŻEE ma jikkonformax mal-obbligu ta' notifika tiegħu u jkun hemm dubji dwar il-kompatibbiltà tal-għajnuna lill-iżviluppatur/sid mal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE, l-Awtorità tista' toħroġ inibizzjoni fejn titlob lill-Istat taż-ŻEE biex jissospendi l-implimentazzjoni tal-miżura u sabiex proviżorjament jirkupra kwalunkwe flus imħallsa sakemm tkun ħadet deċiżjoni dwar il-kompatibbiltà tagħha. Barra minn hekk, l-imħallfin nazzjonali għandhom l-obbligu li jagħmlu hekk ukoll fuq talba tal-kompetituri. Barra minn hekk, jekk, wara l-valutazzjoni tagħha tal-miżura, l-Awtorità tadotta deċiżjoni li tiddikjara l-għajnuna inkompatibbli mal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE u tordna l-irkupru tagħha, ma jistax jiġi eskluż impatt fuq l-operatur tal-infrastruttura.

225.

Jekk operatur ta' infrastruttura jkun irċieva għajnuna mill-Istat jew jekk ir-riżorsi tiegħu jikkostitwixxu riżorsi tal-Istat, ikun f'pożizzjoni li jagħti vantaġġ lill-utenti tal-infrastruttura (jekk huma impriżi) sakemm it-termini tal-użu ma jaqblux mat-test tal-OES jiġifieri li l-infrastruttura tkun disponibbli għall-utenti fuq termini tas-suq.

226.

Skont il-prinċipji ġenerali spjegati fit-taqsima 4.2, f'każijiet bħal dawn jista' jiġi eskluż vantaġġ għall-utenti fejn it-tariffi għall-użu tal-infrastruttura jkunu ġew stabbiliti permezz ta' offerta li tissodisfa l-kundizzjonijiet rilevanti kollha stabbiliti fil-paragrafi 90 sa 96.

227.

Kif spjegat fit-taqsima 4.2, fejn tali evidenza speċifika ma tkunx disponibbli, il-kwistjoni dwar jekk tranżazzjoni hijiex konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq tista' tiġi vvalutata fid-dawl tat-termini u l-kundizzjonijiet li taħthom l-użu ta' infrastruttura komparabbli jingħata minn operaturi privati komparabbli f'sitwazzjonijiet komparabbli (valutazzjoni komparattiva), sakemm ikun possibbli tali tqabbil.

228.

Jekk l-ebda wieħed minn dawn il-kriterji ta' valutazzjoni ma jkun jista' jiġi applikat, il-fatt li tranżazzjoni tkun konformi mal-kundizzjonijiet tas-suq jista' jiġi stabbilit abbażi ta' metodoloġija ta' valutazzjoni standard u ġeneralment aċċettata. L-Awtorità tqis li t-test tal-OES jista' jkun issodisfat għall-finanzjament pubbliku ta' infrastrutturi miftuħa li mhumiex iddedikati għall-ebda utent(i) speċifiku/speċifiċi fejn l-utenti tagħhom jikkontribwixxu b'mod inkrimentali, minn perspettiva ex ante, għall-profitabbiltà tal-proġett/operatur. Dan huwa l-każ fejn l-operatur tal-infrastruttura jistabbilixxi arranġamenti kummerċjali ma' utenti individwali li jippermettu l-kopertura tal-kostijiet kollha li jirriżultaw minn dawn l-arranġamenti, inkluż marġni ta' profitt raġonevoli abbażi ta' prospetti b'saħħithom fuq medda medja ta' żmien. Din il-valutazzjoni għandha tqis id-dħul inkrementali kollu u l-kostijiet inkrementali kollha mistennija li ser jiġġarrbu mill-operatur b'rabta mal-attivitajiet tal-utent speċifiku (330).

229.

Dawn il-Linji Gwida jissostitwixxu l-Linji Gwida tal-Awtorità li ġejjin:

230.

Il-Linji Gwida attwali jissostitwixxu kull dikjarazzjoni kuntrarja dwar il-kunċett ta' għajnuna mill-Istat inkluża f'xi Linji Gwida eżistenti tal-Awtorità, ħlief għal dikjarazzjonijiet li għandhom x'jaqsmu ma' setturi speċifiċi u ġustifikati mill-karatteristiċi partikolari tagħhom.

(142a)

Deċiżjoni tal-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA Nru 273/14/COL tad-9 ta' Lulju 2014, dwar il-finanzjament ta' Scandinavian Airlines permezz tal-Faċilità ta' Kreditu li Jdur il-ġdida (in-Norveġja) (2015/2023) (ĠU L 295, 12.11.2015, p. 47 u s-Suppliment taż-ŻEE Nru 68, 12.11.2015, p. 3).

(147a)

Is-Sentenza tal-Qorti tal-EFTA tat-22 ta' Lulju 2013 fil-Kawża E-9/12 L-Iżlanda vs L-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA EFTA Ct. Rep [2013] p. 454, il-paragrafi 66-70.

(184a)

Ara wkoll is-Sentenza tal-Qorti tal-EFTA tal-21 ta' Lulju 2005 fil-Kawżi Magħquda E-05/04, sa E-07/04 Fesil et vs. L-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA EFTA Ct. Rep [2005] p. 117, il-paragrafi 78-79.

(213a)

Ara d-Deċiżjoni tal-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA Nru 155/16/COL dwar l-allegata għajnuna mill-Istat li tirriżulta mill-eżenzjoni mid-dazju tal-importazzjoni Norveġiż għal oġġetti ta' valur baxx importati minn konsumaturi finali, (għadha mhux ippubblikata, il-paragrafu 98).

(221a)

Is-Sentenza tal-Qorti tal-EFTA tal-20 ta' Mejju 1999 fil-Kawża E-6/98 Ir-Renju tan-Norveġja vs. L-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA EFTA Ct. Rep [1999] p. 74, il-paragrafu 38.