This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52024PC0264
Proposal for a COUNCIL DECISION on the signing, on behalf of the European Union, of the Council of Europe Framework Convention on Artificial Intelligence, Human Rights, Democracy and the Rule of Law
Proposta għal DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
Proposta għal DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
COM/2024/264 final
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 26.6.2024
COM(2024) 264 final
2024/0150(NLE)
Proposta għal
DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL
dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI
1.KUNTEST TAL-PROPOSTA
•Raġunijiet u objettivi tal-proposta
L-intelliġenza artifiċjali (AI) tiftaħ opportunitajiet kbar, iżda ċerti applikazzjonijiet u użi jistgħu jikkawżaw ukoll ħsarat u joħolqu riskji għad-drittijiet fundamentali tan-nies u għal interessi pubbliċi oħra.
Bir-Regolament (UE) 2024/[...] tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi regoli armonizzati dwar l-intelliġenza artifiċjali (“l-Att dwar l-AI”), l-Unjoni adottat l-ewwel regolament komprensiv dwar l-AI, li jistabbilixxi standard dinji. L-Att dwar l-AI ġie adottat fit-12 ta’ Ġunju 2024 1 u se jidħol fis-seħħ fi żmien 20 jum wara l-pubblikazzjoni tiegħu fil-Ġurnal Uffiċjali. L-Att dwar l-AI jarmonizza għalkollox ir-regoli għat-tqegħid fis-suq, għat-tqegħid fis-servizz u għall-użu tas-sistemi tal-AI fl-Istati Membri 2 , bl-objettiv li jippromwovi l-innovazzjoni u l-adozzjoni ta’ AI affidabbli, filwaqt li jipproteġi s-saħħa, is-sikurezza u d-drittijiet fundamentali, inkluż id-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-ambjent.
Anki bosta organizzazzjonijiet internazzjonali, fosthom il-Kunsill tal-Ewropa, saħħew l-isforzi tagħhom biex jirregolaw l-AI billi għarfu n-natura transfruntiera tal-AI u l-ħtieġa ta’ kooperazzjoni internazzjonali biex jingħelbu l-isfidi komuni li qed joħolqu dawn it-teknoloġiji.
Il-Kumitat għall-Intelliġenza Artifiċjali (CAI) 3 tal-Kunsill tal-Ewropa ilu minn Ġunju 2022 jelabora Konvenzjoni Qafas legalment vinkolanti (minn hawn ’il quddiem “il-Konvenzjoni”) biex jindirizza r-riskji potenzjali li l-AI toħloq għad-drittijiet tal-bniedem, għad-demokrazija u għall-istat tad-dritt. L-Unjoni nnegozjat il-Konvenzjoni abbażi tar-raba’ alternattiva tal-Artikolu 216(1) tat-TFUE, li skontha l-Unjoni tista’ tinnegozja 4 u tikkonkludi ftehim internazzjonali, meta “[...] x’aktarx tolqot regoli komuni jew li tbiddel il-kamp tal-applikazzjoni tagħhom”. Il-Kummissjoni Ewropea rrappreżentat lill-Unjoni fin-negozjati tal-Konvenzjoni, f’konformità mal-Artikolu 218(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (“TFUE”) u abbażi ta’ deċiżjoni tal-Kunsill li tawtorizza l-ftuħ tan-negozjati f’isem l-Unjoni Ewropea 5 .
L-Unjoni pparteċipat b’mod attiv fin-negozjati bil-għan li tiżgura l-kompatibbiltà tal-Konvenzjoni mad-dritt tal-Unjoni, il-konsistenza mal-Att dwar l-AI, kif ukoll il-kwalità u l-valur miżjud tal-Konvenzjoni bħala l-ewwel trattat internazzjonali dwar l-AI. F’dak il-kuntest, anki l-ilħuq internazzjonali tal-Konvenzjoni kien objettiv tal-Unjoni.
Wara diversi ċikli ta’ negozjati, is-CAI approva l-kontenut tal-Konvenzjoni waqt l-10 Sessjoni Plenarja tiegħu li saret bejn il-11 u l-14 ta’ Marzu 2024. Nhar is-17 ta’ Mejju 2024, il-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa adotta l-Konvenzjoni, qabel li jiftaħha għall-iffirmar f’Vilnius (il-Litwanja) fil-5 ta’ Settembru 2024, waqt Konferenza informali tal-Ministri tal-Ġustizzja u stieden lill-membri tal-Kunsill tal-Ewropa, lil pajjiżi terzi oħra li ħadu sehem fl-abbozzar tagħha u lill-UE biex jikkunsidraw li jiffirmawha waqt din l-okkażjoni, filwaqt li fakkar li l-Konvenzjoni hija miftuħa wkoll għall-adeżjoni minn Stati oħra li mhumiex membri 6 .
F’dan il-kuntest, din il-proposta għandha l-għan li tniedi l-proċess biex l-Unjoni tiffirma l-Konvenzjoni bl-intenzjoni li mbagħad tirratifikaha billi tipproponi lill-Kunsill jadotta deċiżjoni li tawtorizza lill-Unjoni tiffirma l-Konvenzjoni f’konformità mal-Artikolu 218(5) tat-TFUE. Il-Konvenzjoni hi kompatibbli għalkollox mad-dritt tal-Unjoni b’mod ġenerali, u mal-Att dwar l-AI b’mod partikolari, u se tippromwovi kunċetti ewlenin mill-approċċ tal-Unjoni għar-regolamentazzjoni tal-AI madwar id-dinja fost membri oħra tal-Kunsill tal-Ewropa u sħab internazzjonali ewlenin li jistgħu jsiru Partijiet għall-Konvenzjoni.
Kontenut tal-Konvenzjoni
Il-Konvenzjoni għandha l-objettiv li tiżgura li l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-AI ikunu konsistenti bis-sħiħ mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt.
Il-Partijiet għall-Konvenzjoni se jkollhom jimplimentawha permezz ta’ miżuri leġiżlattivi, amministrattivi jew miżuri oħra xierqa biex jagħtu effett lid-dispożizzjonijiet tagħha, wara approċċ gradwat u differenzjat, skont is-severità u l-probabbiltà tal-impatti negattivi. Il-Konvenzjoni jenħtieġ li tiġi implimentata esklużivament fl-Unjoni permezz tal-Att dwar l-AI, li jarmonizza bis-sħiħ ir-regoli għat-tqegħid fis-suq, għat-tqegħid fis-servizz u għall-użu tas-sistemi tal-AI, u ta’ partijiet rilevanti oħra tal-acquis tal-Unjoni, meta applikabbli.
Il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Konvenzjoni jkopri s-sistemi tal-AI li potenzjalment jinterferixxu mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt, b’approċċ differenzjat. Il-prinċipji u l-obbligi previsti fil-Konvenzjoni se japplikaw għall-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-AI imwettqa mill-awtoritajiet pubbliċi jew mill-atturi privati li jaġixxu f’isimhom. Fir-rigward tas-settur privat, il-Partijiet huma obbligati jindirizzaw ir-riskji u l-impatti li joħolqu l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-AI mill-atturi privati b’mod li jikkonforma mal-għan u l-fini tal-Konvenzjoni iżda għandhom l-għażla jekk japplikawx l-obbligi tal-Konvenzjoni jew jekk jiħdux miżuri xierqa oħra. Il-Partijiet se jkollhom jagħmlu dikjarazzjoni dwar l-għażla li jagħmlu f’dak ir-rigward meta jiffirmaw il-Konvenzjoni jew meta jaderixxu magħha. L-Unjoni jenħtieġ li toħroġ dikjarazzjoni mal-konklużjoni tal-Konvenzjoni li l-Unjoni, permezz tal-Att dwar l-AI u ta’ partijiet rilevanti oħra tal-acquis tal-Unjoni, se timplimenta l-prinċipji u l-obbligi stabbiliti fil-Kapitoli II sa VI tal-Konvenzjoni għall-attivitajiet tal-atturi privati li jqiegħdu fis-suq, iqiegħdu fis-servizz, u jużaw is-sistemi tal-AI fl-Unjoni.
L-attivitajiet tal-AI relatati mas-sigurtà nazzjonali huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-Konvenzjoni bil-fehim li dawn iridu, fi kwalunkwe każ, jitwettqu b’mod konsistenti mal-liġijiet internazzjonali applikabbli dwar id-drittijiet tal-bniedem u fir-rigward tal-istituzzjonijiet u l-proċessi demokratiċi. Il-Konvenzjoni teskludi wkoll l-attivitajiet tar-riċerka u tal-iżvilupp rigward is-sistemi tal-AI li għadhom ma sarux disponibbli għall-użu, sakemm l-ittestjar jew attivitajiet simili ma jkollhomx il-potenzjal li jinterferixxu mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt. Bi qbil mal-Istatut tal-Kunsill tal-Ewropa, il-kwistjonijiet relatati mad-difiża nazzjonali ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Konvenzjoni.
Il-Konvenzjoni tipprevedi wkoll sett ta’ obbligi ġenerali u prinċipji fundamentali, fosthom il-protezzjoni tad-dinjità tal-bniedem u l-awtonomija individwali, kif ukoll il-promozzjoni tal-ugwaljanza u tan-nondiskriminazzjoni. Barra minn hekk, din tagħti mandat għar-rispett tal-privatezza u tal-protezzjoni tad-data personali flimkien mat-trasparenza u s-sorveljanza biex ikunu żgurati l-akkontabbiltà u r-responsabbiltà. Hu ddedikat ukoll prinċipju partikolari għall-innovazzjoni u l-esperimentazzjoni sikuri f’ambjenti kkontrollati.
Hemm kapitolu apposta dwar ir-rimedji li jipprevedi wkoll sett ta’ miżuri maħsuba biex jiżguraw id-disponibbiltà ta’ rimedji aċċessibbli u effettivi għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem li jirriżulta mill-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-AI. Dan jinkludi wkoll garanziji u salvagwardji proċedurali effettivi għall-persuni li d-drittijiet tagħhom ġew affettwati b’mod sinifikanti mill-użu tas-sistemi tal-AI. Barra minn hekk, l-individwi jenħtieġ li jiġu notifikati li qed jinteraġġixxu ma’ sistema tal-AI u mhux ma’ bniedem.
Il-Konvenzjoni tinkludi wkoll kapitolu dwar miżuri għall-valutazzjoni u l-mitigazzjoni tar-riskji u tal-impatti negattivi li jridu jitwettqu b’mod iterattiv, biex jiġu identifikati l-impatti reali u potenzjali fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt u jittieħdu miżuri xierqa ta’ prevenzjoni u ta’ mitigazzjoni.
Barra minn hekk, il-Konvenzjoni tipprevedi li l-Partijiet jenħtieġ li jivvalutaw il-ħtieġa ta’ projbizzjonijiet jew moratorji fuq ċerti applikazzjonijiet tas-sistemi tal-AI meqjusa inkompatibbli mar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem, mal-funzjonament tad-demokrazija, jew mal-istat tad-dritt.
Il-Konvenzjoni tipprovdi mekkaniżmu ta’ segwitu waqt Konferenza tal-Partijiet, li jkun kompost minn rappreżentanti tal-Partijiet li se jikkonsultaw bejniethom minn żmien għal żmien biex jiffaċilitaw l-użu u l-implimentazzjoni effettivi tal-Konvenzjoni. Tipprevedi wkoll mekkaniżmu għall-kooperazzjoni internazzjonali bejn il-Partijiet għall-Konvenzjoni u anki fir-relazzjonijiet ma’ pajjiżi terzi u ma’ partijiet ikkonċernati rilevanti, biex jintlaħaq l-għan tal-Konvenzjoni.
Barra minn hekk, kull Parti jenħtieġ li tistabbilixxi jew li tiddeżinja mekkaniżmu effettiv wieħed jew bosta fil-livell domestiku biex jissorveljaw il-konformità mal-obbligi fil-Konvenzjoni, kif mogħtija effett mill-Partijiet.
•Konsistenza mad-dispożizzjonijiet eżistenti fil-qasam ta’ politika kkonċernat
Il-Konvenzjoni tistabbilixxi prinċipji u obbligi ġenerali għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt li huma konsistenti u allinjati għalkollox mal-objettivi tal-Att dwar l-AI u mar-rekwiżiti dettaljati għas-sistemi tal-AI u mal-obbligi imposti fuq il-fornituri u l-amministraturi ta’ dawn is-sistemi.
Id-definizzjoni ta’ sistema tal-AI fil-Konvenzjoni hija allinjata għalkollox mad-definizzjoni fl-Att dwar l-AI għax it-tnejn huma bbażati fuq id-definizzjoni ta’ dawn is-sistemi fil-Prinċipji tal-AI tal-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD) 7 , u b’hekk jiżguraw fehim komuni ta’ liema teknoloġiji diġitali jikkostitwixxu l-AI.
Kemm il-Konvenzjoni kif ukoll l-Att dwar l-AI iħaddmu approċċ ibbażat fuq ir-riskju għar-regolamentazzjoni tas-sistemi tal-AI u jinkludu dispożizzjonijiet speċifiċi għall-valutazzjonijiet tar-riskju u tal-impatt u miżuri ta’ mitigazzjoni tar-riskju. L-Att dwar l-AI fih, b’mod partikolari, għadd ta’ projbizzjonijiet rilevanti u każijiet ta’ użu ta’ riskju għoli għas-sistemi tal-AI fis-setturi pubbliċi u privati kollha, inkluż fil-qasam tad-demokrazija u l-ġustizzja. Għalhekk, ir-regoli u l-proċeduri dettaljati tal-Att dwar l-AI għall-iżvilupp, it-tqegħid fis-suq, u l-użu tas-sistemi tal-AI f’dawk l-oqsma se jiżguraw li d-drittijiet fundamentali, id-demokrazija u l-istat tad-dritt jiġu rispettati tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-AI.
Il-Konvenzjoni tinkludi prinċipji u obbligi li diġà huma koperti fl-Att dwar l-AI, fosthom miżuri għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tas-sikurezza u l-affidabbiltà, tal-akkontabbiltà u r-responsabbiltà, tal-governanza tad-data u l-protezzjoni tad-data, tat-trasparenza u s-sorveljanza, tal-ugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni, tal-ħiliet u tal-litteriżmu diġitali.
It-trasparenza hija element komuni ieħor taż-żewġ strumenti legali, inklużi b’miżuri fir-rigward tal-identifikazzjoni tal-kontenut iġġenerat bl-AI u tan-notifikar lill-persuni li jinteraġixxu mas-sistemi tal-AI. Iż-żewġ strumenti legali jinkludu wkoll dispożizzjonijiet rilevanti dwar il-valutazzjonijiet tar-riskju u tal-impatt u l-ġestjoni tar-riskju, iż-żamma tar-rekords, l-iżvelar (lill-korpi u lill-awtoritajiet awtorizzati u, kif xieraq, lill-persuni affettwati), it-traċċabbiltà u l-ispjegabbiltà, l-innovazzjoni u l-esperimentazzjoni sikuri f’ambjenti kkontrollati, u sett ta’ miżuri li jippermettu rimedji effettivi, inkluż id-dritt li tintalab u tinkiseb informazzjoni u li jitressaq ilment quddiem awtorità kompetenti, u salvagwardji proċedurali.
Is-sistema tas-sorveljanza prevista fil-Konvenzjoni hija wkoll konsistenti għalkollox mas-sistema komprensiva ta’ governanza u infurzar tal-Att dwar l-AI, li tikkonsisti f’infurzar fil-livell tal-Unjoni u nazzjonali, bi proċeduri għall-implimentazzjoni konsistenti tar-regoli tal-Unjoni fl-Istati Membri. B’mod partikolari, il-Konvenzjoni tipprevedi mekkaniżmu tas-sorveljanza effettiv wieħed jew aktar fil-livell domestiku li jridu jeżerċitaw id-doveri tagħhom b’mod indipendenti u imparzjali u jkollhom is-setgħat, l-għarfien espert u r-riżorsi meħtieġa biex iwettqu b’mod effettiv il-kompiti tas-sorveljanza tal-konformità mal-obbligi fil-Konvenzjoni, kif mogħtija effett mill-Partijiet.
Filwaqt li l-Att dwar l-AI se japplika għas-sistemi tal-AI mqiegħda fis-suq, imqiegħda fis-servizz, jew użati fl-Unjoni, il-Konvenzjoni għandha lħuq ġeografiku akbar li jinkludi lill-membri tal-Kunsill tal-Ewropa u lil stati terzi madwar id-dinja li jistgħu jsiru Partijiet għall-Konvenzjoni. Għalhekk, il-Konvenzjoni hija opportunità tad-deheb biex titrawwem AI affidabbli lil hinn mill-Unjoni fl-ewwel trattat internazzjonali għar-regolamentazzjoni tal-AI li hu vinkolanti legalment u msejjes fuq approċċ sod fir-rigward tad-drittijiet tal-bniedem.
Kemm il-Konvenzjoni kif ukoll l-Att dwar l-AI huma komponenti integrali ta’ approċċ regolatorju għall-AI, b’impenji konsistenti u li jsaħħu lil xulxin f’diversi livelli internazzjonali, u t-tnejn għandhom l-objettiv komuni li jiżguraw AI affidabbli.
•Konsistenza ma’ politiki oħra tal-Unjoni
Il-Konvenzjoni għandha wkoll objettivi komuni ma’ politiki u leġiżlazzjoni oħra tal-Unjoni li għandhom l-għan li jimplimentaw id-drittijiet fundamentali minquxa fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni 8 .
B’mod partikolari, il-prinċipju tal-ugwaljanza u tan-nondiskriminazzjoni minqux fil-Konvenzjoni huwa konsistenti għalkollox mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar in-nondiskriminazzjoni u se jippromwovi l-integrazzjoni tal-kunsiderazzjonijiet tal-ugwaljanza fit-tfassil, l-iżvilupp u l-użu tas-sistemi tal-AI u l-implimentazzjoni effettiva tal-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni, kif previst skont il-liġi internazzjonali u domestika applikabbli tal-Partijiet.
Barra minn hekk, il-Konvenzjoni hija konsistenti mal-acquis tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data, fosthom ir-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data 9 fir-rigward tad-drittijiet fundamentali għall-privatezza u għall-protezzjoni tad-data personali b’garanziji u salvagwardji effettivi li jridu jkunu fis-seħħ għall-individwi, f’konformità mal-obbligi legali domestiċi u internazzjonali applikabbli tal-Partijiet.
Il-miżuri previsti fil-Konvenzjoni maħsuba biex jipproteġu l-proċessi demokratiċi tal-Partijiet fil-kuntest tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistema tal-AI huma konsistenti għalkollox mal-objettivi u mar-regoli dettaljati fl-Att dwar is-Servizzi Diġitali 10 , li jirregola l-forniment tas-servizzi intermedjarji fl-Unjoni bl-għan li jkun żgurat ambjent online sikur, prevedibbli u affidabbli li jirrispetta d-drittijiet fundamentali, fosthom id-dritt għal-libertà tal-espressjoni u d-dritt li wieħed jirċievi u jagħti l-informazzjoni. Huma konsistenti wkoll mar-Regolament dwar it-trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku 11 , mal-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni 12 u mal-politiki tal-Unjoni fil-qasam tad-demokrazija u tal-elezzjonijiet ħielsa, ġusti u reżiljenti 13 , inkluż il-pjan ta’ azzjoni tal-2020 għad-Demokrazija Ewropea 14 , il-pakkett dwar l-elezzjonijiet u l-integrità 15 u riċentament, il-pakkett tal-2023 dwar id-Difiża tad-Demokrazija 16 .
Il-Konvenzjoni hi konsistenti mal-istrateġija diġitali kumplessiva tal-Unjoni permezz tal-kontribut tagħha biex tippromwovi teknoloġija li taħdem għan-nies, bħala wieħed mit-tliet pilastri ewlenin tal-orjentazzjoni u l-objettivi ta’ politika mħabbrin fil-Komunikazzjoni “Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa” 17 . Din tal-aħħar hi maħsuba biex tiżgura li l-AI tiġi żviluppata b’modi li jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem u jirbħu l-fiduċja tan-nies, ħalli l-Ewropa tkun adattata għall-era diġitali u s-snin li ġejjin isiru d-Deċennju Diġitali 18 .
Barra minn hekk, id-Dikjarazzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet u l-Prinċipji Diġitali għad-Deċennju Diġitali 19 tinkludi bosta drittijiet u prinċipji diġitali li huma allinjati mal-objettivi u l-prinċipji tal-Konvenzjoni, u ż-żewġ strumenti lkoll jippromwovu approċċ sod għat-teknoloġija li hu bbażat fuq id-drittijiet tal-bniedem.
Il-Konvenzjoni hi konsistenti wkoll mal-Istrateġija tal-UE dwar id-drittijiet tat-tfal 20 , u mal-istrateġija Ewropea għal internet aħjar għat-tfal (BIK+) 21 , li għandhom l-għan jiżguraw li t-tfal ikunu protetti, jiġu rispettati u jkollhom is-setgħa online, biex jaffaċċjaw ċerti sfidi ta’ dinjiet virtwali ġodda u tal-AI.
2.BAŻI LEGALI, SUSSIDJARJETÀ U PROPORZJONALITÀ
•Bażi legali
Il-proposta għal deċiżjoni li tawtorizza l-iffirmar tal-Konvenzjoni f’isem l-Unjoni hija ppreżentata lill-Kunsill skont l-Artikolu 218(5) tat-TFUE.
Il-bażi legali sostantiva għal deċiżjoni skont l-Artikolu 218(5) tat-TFUE tiddependi primarjament fuq l-objettiv u l-kontenut tal-ftehim. Skont il-ġurisprudenza, jekk eżami ta’ miżura tal-Unjoni jiżvela li din għandha żewġ għanijiet jew żewġ komponenti u jekk wieħed minn dawn ikun identifikabbli bħala l-għan jew il-komponent ewlieni jew predominanti, filwaqt li l-ieħor ikun sempliċiment inċidentali, il-miżura jrid ikollha bażi legali waħda, jiġifieri dik meħtieġa mill-għan jew mill-komponent ewlieni jew predominanti.
Fir-rigward tal-bażi legali sostantiva, il-kamp ta’ applikazzjoni materjali tal-Konvenzjoni jikkoinċidi ma’ dak tal-Att dwar l-AI 22 , inkluż fir-rigward tal-eżenzjoni mill-kamp ta’ applikazzjoni fejn jidħlu r-riċerka u l-iżvilupp, is-sigurtà nazzjonali u l-attivitajiet tad-difiża. Il-prinċipji u l-obbligi fil-Konvenzjoni jikkoinċidu mar-rekwiżiti aktar dettaljati għas-sistemi tal-AI u mal-obbligi speċifiċi tal-fornituri u l-amministraturi ta’ dawn is-sistemi skont l-Att dwar l-AI u leġiżlazzjoni rilevanti oħra tal-Unjoni. Jekk il-Kunsill jadotta d-deċiżjoni proposta u l-Unjoni tiffirma l-Konvenzjoni, l-Att dwar l-AI se jikkostitwixxi l-leġiżlazzjoni primarja tal-Unjoni li timplimeta l-Konvenzjoni fl-ordni legali tal-Unjoni b’regoli armonizzati bis-sħiħ dwar it-tqegħid fis-suq, it-tqegħid fis-servizz, u l-użu tas-sistemi tal-AI fl-Unjoni li huma applikabbli direttament fl-Istati Membri, sakemm l-Att dwar l-AI ma jkunx jipprevedi speċifikament mod ieħor 23 .
Meta jitqies li l-kamp ta’ applikazzjoni u l-objettivi tal-Konvenzjoni huma allinjati u konsistenti għalkollox ma’ dawk tal-Att dwar l-AI, u li l-kamp ta’ applikazzjoni personali u materjali taż-żewġ strumenti legali jikkoinċidu, il-bażi legali sostantiva għall-konklużjoni tal-Konvenzjoni hi l-Artikolu 114 tat-TFUE, li hu l-bażi legali primarja tal-Att dwar l-AI.
In-natura tal-ftehimiet internazzjonali (“UE biss” jew “imħallta”) hi kontinġenti fuq il-kompatibbiltà tas-suġġett speċifiku mal-kompetenzi tal-Unjoni.
L-Artikolu 3(2) tat-TFUE jipprevedi li l-Unjoni għandha kompetenza esklużiva “li tikkonkludi ftehim internazzjonali […] sal-punt fejn il-konklużjoni tiegħu tista’ tolqot xi regoli komuni jew tbiddel il-kamp tal-applikazzjoni tagħhom”. Ftehim internazzjonali jista’ jaffettwa r-regoli komuni u jbiddel il-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom meta l-qasam kopert mill-ftehim ikun kopert fil-biċċa l-kbira tiegħu mid-dritt tal-Unjoni 24 .
Il-kamp ta’ applikazzjoni personali tal-Konvenzjoni huwa allinjat għalkollox mal-Att dwar l-AI fis-sens li ż-żewġ strumenti legali jkopru, fil-prinċipju, lill-atturi pubbliċi u lill-atturi privati (bl-applikazzjoni fakultattiva tal-prinċipji u l-obbligi tal-Konvenzjoni għal atturi privati għajr dawk li jaġixxu f’isem l-awtoritajiet pubbliċi), filwaqt li l-kamp ta’ applikazzjoni materjali taż-żewġ strumenti legali jeskludi l-attivitajiet tal-AI relatati mas-sigurtà nazzjonali, mad-difiża u mar-riċerka mir-regoli applikabbli.
Meta jitqies li l-kamp ta’ applikazzjoni personali u materjali tal-Konvenzjoni jikkoinċidu ma’ dawk tal-Att dwar l-AI, il-konklużjoni tal-Konvenzjoni tista’ taffettwa r-regoli komuni tal-Unjoni jew tbiddel il-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom skont it-tifsira tal-Artikolu 3(2) tat-TFUE. Għaldaqstant, l-Unjoni jenħtieġ li titqies li tgawdi minn kompetenza esterna esklużiva biex tikkonkludi l-Konvenzjoni, u l-Konvenzjoni jenħtieġ li tiġi ffirmata f’isem l-Unjoni bħala ftehim “tal-UE biss”, soġġett għall-konklużjoni tagħha f’data aktar tard.
•Proporzjonalità
Il-Konvenzjoni ma tmurx lil hinn minn dak meħtieġ biex jintlaħqu l-objettivi ta’ politika li jinħoloq approċċ koerenti għar-regolamentazzjoni tal-AI fil-livell internazzjonali.
Il-Konvenzjoni tistabbilixxi qafas legali ta’ livell għoli għall-AI li jippermetti l-flessibbiltà, u b’hekk il-Partijiet ikunu jistgħu jfasslu b’mod konkret l-oqfsa tal-implimentazzjoni. L-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jiżgura wkoll il-proporzjonalità tar-regoli u jippermetti d-divrenzjar tal-miżuri tal-implimentazzjoni b’mod proporzjonat għar-riskji, b’mod simili għall-Att dwar l-AI.
•Għażla tal-istrument
L-istrument magħżul hu proposta għal deċiżjoni tal-Kunsill skont l-Artikolu 218(5) tat-TFUE.
3.RIŻULTATI TAL-EVALWAZZJONIJIET EX POST, TAL-KONSULTAZZJONIJIET MAL-PARTIJIET IKKONĊERNATI U TAL-VALUTAZZJONIJIET TAL-IMPATT
•Evalwazzjonijiet ex post/kontrolli tal-idoneità tal-leġiżlazzjoni eżistenti
Mhux applikabbli.
•Konsultazzjonijiet mal-partijiet ikkonċernati
Il-Kummissjoni Ewropea ma għamlitx konsultazzjoni speċifika mal-partijiet ikkonċernati dwar din il-proposta.
L-elaborazzjoni tal-Konvenzjoni kienet sforz kollaborattiv tal-Kumitat tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, li involva lis-46 stat membru kollha tal-Kunsill tal-Ewropa, kif ukoll stati osservaturi fosthom il-Kanada, il-Ġappun, il-Messiku, is-Santa Sede, l-Istati Uniti tal-Amerka, u l-Unjoni Ewropea. Barra minn hekk, ipparteċipaw diversi stati oħra li mhumiex membri, fosthom l-Awstralja, l-Arġentina, il-Costa Rica, Iżrael, il-Perù u l-Urugwaj.
F’konformità mal-impenn tal-Kunsill tal-Ewropa li jinvolvi ruħu ma’ diversi partijiet ikkonċernati, l-iżvilupp tal-Konvenzjoni involva wkoll il-kontribut mingħand 68 rappreżentant internazzjonali mis-soċjetà ċivili, mid-dinja akkademika, mill-industrija u minn organizzazzjonijiet internazzjonali oħra, biex jiżgura approċċ komprensiv u inklużiv. L-iżvilupp tal-Konvenzjoni involva wkoll kollaborazzjoni ma’ diversi organizzazzjonijiet internazzjonali oħra, fosthom l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSKE), l-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD), u l-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO). Barra minn hekk, għall-proċess ikkontribwew għadd ta’ korpi u kumitati rilevanti fil-Kunsill tal-Ewropa. Il-parteċipazzjoni tal-Unjoni mexxietha l-Kummissjoni Ewropea. Rappreżentanti mill-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali u l-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data kienu preżenti wkoll bħala osservaturi.
•Ġbir u użu tal-għarfien espert
Il-pożizzjonijiet tan-negozjar tal-Unjoni għall-Konvenzjoni tħejjew f’konsultazzjonijiet ma’ kumitat speċjali ddeżinjat mill-Kunsill (il-Grupp ta’ Ħidma tal-Kunsill dwar it-Telekomunikazzjoni u s-Soċjetà tal-Informazzjoni).
•Valutazzjoni tal-impatt
Mhux applikabbli.
•Idoneità regolatorja u simplifikazzjoni
Mhux applikabbli.
•Drittijiet fundamentali
Il-Konvenzjoni għandha l-għan li tindirizza r-riskji u l-ħsarat potenzjali għad-drittijiet tal-bniedem billi tiżgura li l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-AI ikunu allinjati mal-prinċipji tar-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt, filwaqt li tirrikonoxxi wkoll il-potenzjal li l-AI tipproteġi u tiffaċilita l-eżerċitar ta’ dawk id-drittijiet fl-ambjent diġitali u ttejjeb il-benesseri soċjetali u ambjentali u l-progress teknoloġiku.
Il-prinċipji u l-obbligi konkreti previsti fil-Konvenzjoni huma maħsuba biex jipproteġu u jirrispettaw id-drittijiet tal-bniedem, minquxa f’diversi strumenti internazzjonali u reġjonali 25 , kif applikabbli għall-Partijiet, inkluż il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni u strumenti internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem li kkonkludiet l-Unjoni.
Għalhekk, il-Konvenzjoni tistabbilixxi standard minimu komuni għall-applikazzjoni tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fil-kuntest tal-AI, filwaqt li tissalvagwardja l-protezzjonijiet eżistenti tad-drittijiet tal-bniedem u tippermetti lill-Partijiet jipprovdu protezzjoni akbar b’salvagwardji aktar stretti.
4.IMPLIKAZZJONIJIET BAĠITARJI
Il-Konvenzjoni tipprevedi l-kontribuzzjonijiet finanzjarji ta’ Stati li mhumiex membri għall-attivitajiet tal-Konferenza tal-Partijiet. Filwaqt li l-membri kollha tal-Kunsill tal-Ewropa se jikkontribwixxu għall-baġit ordinarju tal-Kunsill tal-Ewropa f’konformità mal-Istatut tal-Kunsill tal-Ewropa, il-Partijiet li mhumiex membri se jagħmlu kontribuzzjonijiet ekstrabaġitarji. Il-kontribuzzjoni ta’ min mhux membru tal-Kunsill tal-Ewropa għandha tiġi stabbilita b’mod konġunt mill-Kumitat tal-Ministri u minn dak li mhux membru.
Il-Konvenzjoni ma tinterferix mal-liġijiet u r-regolamenti domestiċi tal-Partijiet li jirregolaw il-kompetenzi u l-proċeduri baġitarji għall-approprjazzjonijiet baġitarji. Tippermetti wkoll li l-Istati li mhumiex membri jagħmlu l-kontribuzzjonijiet tagħhom fil-limiti tal-baġit approvati stabbiliti mill-fergħa leġiżlattiva tagħhom, mingħajr preġudizzju għal xi ftehim preċedenti.
5.ELEMENTI OĦRA
•Pjanijiet ta’ implimentazzjoni u arranġamenti għall-monitoraġġ, l-evalwazzjoni u r-rappurtar
Il-Konferenza tal-Partijiet magħmula mir-rappreżentanti tal-Partijiet se tissorvelja li l-objettivi tal-Konvenzjoni jintlaħqu b’mod effettiv u li l-Partijiet jimplimentaw id-dispożizzjonijiet tagħha.
Kull Parti se tkun meħtieġa tippreżenta rapport lill-Konferenza tal-Partijiet fl-ewwel sentejn mis-sħubija u mbagħad f’intervalli regolari, li jkun jagħti dettalji dwar il-miżuri meħuda għall-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni.
Il-Partijiet huma mħeġġa wkoll jikkooperaw biex jintlaħqu l-għanijiet tal-Konvenzjoni. Din il-kooperazzjoni internazzjonali tista’ tinkludi l-kondiviżjoni ta’ informazzjoni rilevanti dwar l-AI u l-potenzjal tagħha li tħalli impatt negattiv jew pożittiv fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt.
Biex ikunu żgurati monitoraġġ u implimentazzjoni effettivi, kull Parti se tkun meħtieġa tiddeżinja mekkaniżmu tas-sorveljanza effettiv wieħed jew aktar fil-livell domestiku.
2024/0150 (NLE)
Proposta għal
DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL
dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,
Wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 114, flimkien mal-Artikolu 218(5), tiegħu,
Wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,
Billi:
(1)Fil-21 ta’ Novembru 2022, il-Kunsill awtorizza lill-Kummissjoni Ewropea biex tiftaħ negozjati f’isem l-Unjoni għal konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-intelliġenza artifiċjali, id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt (“il-Konvenzjoni”). Il-Kummissjoni Ewropea nnegozjat il-Konvenzjoni f’isem l-Unjoni. Fis-17 ta’ Mejju 2024, in-negozjati ġew konklużi b’suċċess billi nbdiet il-Konvenzjoni u permezz tal-adozzjoni tagħha mill-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa 26 .
(2)Il-Konvenzjoni tistabbilixxi l-prinċipji u l-obbligi ġenerali li l-Partijiet għall-Konvenzjoni jenħtieġ li josservaw biex jiżguraw il-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt fir-rigward tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-Intelliġenza Artifiċjali (AI).
(3)Fit-12 ta’ Ġunju 2024, l-Unjoni adottat ir-Regolament (UE) 2024/... (“l-Att dwar l-AI”) 27 , primarjament abbażi tal-Artikolu 114 tat-TFUE, li jipprovdi regoli armonizzati għalkollox li jirregolaw it-tqegħid fis-suq, it-tqegħid fis-servizz, u l-użu tas-sistemi tal-AI fl-Unjoni li huma applikabbli direttament fl-Istati Membri, sakemm l-Att dwar l-AI ma jkunx jipprevedi mod ieħor b’mod espliċitu. Il-Konvenzjoni trid tiġi implimentata fl-Unjoni esklużivament permezz tal-Att dwar l-AI u ta’ partijiet rilevanti oħra tal-acquis tal-Unjoni, meta applikabbli.
(4)Meta jitqies li l-kamp ta’ applikazzjoni personali u materjali tal-Konvenzjoni jikkoinċidu ma’ dawk tal-Att dwar l-AI u ta’ partijiet rilevanti oħra tal-acquis tal-Unjoni, il-konklużjoni tal-Konvenzjoni tista’ taffettwa r-regoli komuni tal-Unjoni jew tbiddel il-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom skont it-tifsira tal-Artikolu 3(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea. Għaldaqstant, l-Unjoni tgawdi minn kompetenza esterna esklużiva biex tiffirma l-Konvenzjoni u, għalhekk, l-Unjoni biss jenħtieġ li ssir Parti għall-Konvenzjoni, soġġett għall-konklużjoni tagħha f’data aktar tard.
(5)F’konformità mat-Trattati, hija l-Kummissjoni Ewropea li trid tiżgura l-iffirmar tal-Konvenzjoni, soġġett għall-konklużjoni tagħha f’data aktar tard,
ADOTTA DIN ID-DEĊIŻJONI:
Artikolu 1
L-iffirmar tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt (“il-Konvenzjoni”) hu b’dan approvat f’isem l-Unjoni, soġġett għall-konklużjoni tal-imsemmija Konvenzjoni.
Il-kontenut tal-Konvenzjoni li trid tiġi ffirmata hu mehmuż ma’ din id-Deċiżjoni.
Artikolu 2
Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ fi .
Magħmul fi Brussell,
Għall-Kunsill
Il-President
Il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, ĠU C 326, 26.10.2012, p. 391-407.
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 26.6.2024
COM(2024) 264 final
ANNESS
tal-
Proposta għal DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL
dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, id-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
Il-kontenut tal-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali u d-Drittijiet tal-Bniedem, id-Demokrazija u l-Istat tad-Dritt
Preambolu
L-Istati membri tal-Kunsill tal-Ewropa u l-firmatarji l-oħra tagħha,
Filwaqt li jikkunsidraw li l-għan tal-Kunsill tal-Ewropa hu li tinkiseb unità akbar bejn il-membri tiegħu, abbażi b’mod partikolari tar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt;
Filwaqt li jirrikonoxxu l-valur li jrawmu l-kooperazzjoni bejn il-Partijiet għal din il-Konvenzjoni u li jestendu din il-kooperazzjoni għal Stati oħra li għandhom l-istess valuri;
Filwaqt li konxji mill-iżviluppi mgħaġġlin fix-xjenza u fit-teknoloġija u mill-bidliet profondi li saru bl-attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, li għandhom il-potenzjal li jippromwovu l-prosperità tal-bniedem kif ukoll il-benesseri individwali u soċjetali, l-iżvilupp sostenibbli, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u t-tisħiħ tal-pożizzjoni tan-nisa u l-bniet kollha, kif ukoll għanijiet u interessi importanti oħra, billi jtejbu l-progress u l-innovazzjoni;
Filwaqt li jirrikonoxxu li l-attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jistgħu jiftħu opportunitajiet bla preċedent għall-protezzjoni u l-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tad-demokrazija u tal-istat tad-dritt;
Filwaqt li mħassbin li ċerti attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jistgħu jimminaw id-dinjità tal-bniedem u l-awtonomija individwali, id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt;
Filwaqt li mħassbin dwar ir-riskji tad-diskriminazzjoni fil-kuntesti diġitali, b’mod partikolari dawk li jinvolvu s-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, u l-effett potenzjali tagħhom li joħolqu jew jaggravaw l-inugwaljanzi, inkluż dawk li jġarrbu n-nisa u l-persuni f’sitwazzjonijiet vulnerabbli, fir-rigward tat-tgawdija tad-drittijiet tal-bniedem tagħhom u tal-parteċipazzjoni sħiħa, ugwali u effettiva tagħhom fl-affarijiet ekonomiċi, soċjali, kulturali u politiċi;
Filwaqt li mħassbin dwar l-użu ħażin tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali u filwaqt li qed jopponu l-użu ta’ dawn is-sistemi għal finijiet repressivi bi ksur tad-dritt internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem, inkluż permezz ta’ prattiki ta’ sorveljanza u ta’ ċensura arbitrarji jew illegali li jdgħajfu l-privatezza u l-awtonomija individwali;
Filwaqt li konxji mill-fatt li d-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt huma intrinsikament minsuġa flimkien;
Filwaqt li konvinti mill-bżonn li bħala kwistjoni ta’ prijorità jitwaqqaf qafas legali applikabbli globalment li jistabbilixxi prinċipji u regoli ġenerali komuni li jirregolaw l-attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali u li effettivament iħares il-valuri komuni u jaħtaf il-benefiċċji tal-intelliġenza artifiċjali għall-promozzjoni ta’ dawn il-valuri b’mod li jwassal għal innovazzjoni responsabbli;
Filwaqt li jirrikonoxxu l-bżonn li jiġu promossi l-litteriżmu diġitali, l-għarfien, u l-fiduċja fit-tfassil, fl-iżvilupp, fl-użu u fid-dekummissjonar tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali;
Filwaqt li jirrikonoxxu n-natura tal-qafas ta’ din il-Konvenzjoni, li tista’ tiġi ssupplimentata bi strumenti oħra li jindirizzaw kwistjonijiet speċifiċi relatati mal-attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali;
Filwaqt li jenfasizzaw li din il-Konvenzjoni hija maħsuba biex tegħleb ċerti sfidi speċifiċi li jinħolqu tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali u biex tħeġġeġ il-kunsiderazzjoni tar-riskji u l-impatti usa’ relatati ma’ dawn it-teknoloġiji fosthom, iżda mhux biss, is-saħħa tal-bniedem u l-ambjent, u aspetti soċjoekonomiċi, bħall-impjiegi u d-dinja tax-xogħol;
Filwaqt li jinnotaw l-isforzi rilevanti minn organizzazzjonijiet u fora internazzjonali u supranazzjonali oħra biex imexxu ’l quddiem il-fehim u l-kooperazzjoni internazzjonali dwar l-intelliġenza artifiċjali;
Filwaqt li konxji mill-istrumenti internazzjonali applikabbli tad-drittijiet internazzjonali, bħad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-1948, il-Konvenzjoni tal-1950 għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali (ETS Nru 5), il-Patt Internazzjonali tal-1966 dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi, il-Patt Internazzjonali tal-1966 dwar id-Drittijiet Ekonomiċi, Soċjali u Kulturali, il-Karta Soċjali Ewropea tal-1961 (ETS Nru 35), kif ukoll il-protokolli rispettivi tagħhom, u l-Karta Soċjali Ewropea tal-1996 (Riveduta) (ETS Nru 163);
Konxji wkoll mill-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti tal-1989 dwar id-Drittijiet tat-Tfal, u mill-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti tal-2006 dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabbiltà;
Konxji wkoll mid-drittijiet tal-privatezza tal-persuni u tal-protezzjoni tad-data personali, kif applikabbli u mogħtija pereżempju mill-Konvenzjoni tal-1981 għall-Protezzjoni tal-Individwi fir-rigward tal-Ipproċessar Awtomatiku tad-Data Personali (ETS Nru 108) u l-protokolli tagħha;
Filwaqt li jaffermaw l-impenn tal-Partijiet li jħarsu d-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt, u jrawmu l-affidabbiltà tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali permezz ta’ din il-Konvenzjoni,
Ftiehmu kif ġej:
Kapitolu I – Dispożizzjonijiet ġenerali
Artikolu 1 – Suġġett u għan
(1)Id-dispożizzjonijiet ta’ din il-Konvenzjoni għandhom l-għan li jiżguraw li l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jkunu konsistenti għalkollox mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt.
(2)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri leġiżlattivi, amministrattivi jew oħra xierqa biex tagħti effett lid-dispożizzjonijiet stabbiliti f’din il-Konvenzjoni. Dawn il-miżuri għandhom ikunu gradwati u differenzjati kif jista’ jkun meħtieġ fid-dawl tas-severità u l-probabbiltà tal-okkorrenza ta’ impatti negattivi fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali. Dawn jistgħu jinkludu miżuri speċifiċi jew orizzontali li japplikaw irrispettivament mit-tip tat-teknoloġija użata.
(3)Biex tkun żgurata implimentazzjoni effettiva tad-dispożizzjonijiet tagħha mill-Partijiet, din il-Konvenzjoni tistabbilixxi mekkaniżmu ta’ segwitu u tipprevedi l-kooperazzjoni internazzjonali.
Artikolu 2 – Definizzjoni ta’ sistemi tal-intelliġenza artifiċjali
Għall-finijiet ta’ din il-Konvenzjoni, “sistema tal-intelliġenza artifiċjali” tfisser sistema bbażata fuq il-magni li għal objettivi espliċiti jew impliċiti, mill-input li tirċievi tiddeduċi kif tiġġenera outputs bħal previżjonijiet, kontenut, rakkomandazzjonijiet jew deċiżjonijiet li jistgħu jinfluwenzaw l-ambjenti fiżiċi jew virtwali. Sistemi tal-intelliġenza artifiċjali differenti jvarjaw fejn jidħol il-livelli ta’ awtonomija u ta’ adattabbiltà tagħhom wara l-varar.
Artikolu 3 – Kamp ta’ applikazzjoni
(1)Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni jkopri l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali li jkollhom il-potenzjal jinterferixxu mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt kif ġej:
(a)Kull Parti għandha tapplika din il-Konvenzjoni għall-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali mwettqa mill-awtoritajiet pubbliċi, jew minn atturi privati li jaġixxu f’isimhom.
(b)Kull Parti għandha tindirizza r-riskji u l-impatti li joħolqu l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali minn atturi privati sal-punt mhux kopert fis-subparagrafu (a) b’mod li jikkonforma mal-għan u l-fini ta’ din il-Konvenzjoni.
Kull Parti għandha tispeċifika f’dikjarazzjoni ppreżentata lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa fil-mument tal-iffirmar jew meta tiddepożita l-istrument ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni, ta’ approvazzjoni jew ta’ adeżjoni tagħha, kif beħsiebha timplimenta dan l-obbligu: billi tapplika l-prinċipji u l-obbligi stabbiliti fil-Kapitoli II sa VI ta’ din il-Konvenzjoni għall-attivitajiet tal-atturi privati jew billi tieħu miżuri xierqa oħra biex tissodisfa l-obbligu stabbilit f’dan is-subparagrafu. Il-Partijiet jistgħu, fi kwalunkwe ħin u bl-istess mod, jemendaw id-dikjarazzjonijiet tagħhom.
Meta timplimenta l-obbligu skont dan is-subparagrafu, Parti ma tistax tidderoga minn jew tillimita l-applikazzjoni tal-obbligi internazzjonali tagħha li tkun ħadet biex tħares id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt.
(2)Parti ma għandhiex tkun meħtieġa tapplika din il-Konvenzjoni għall-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali relatati mal-protezzjoni tal-interessi tas-sigurtà nazzjonali tagħha, bil-fehim li dawk l-attivitajiet jitwettqu b’mod konsistenti mad-dritt internazzjonali applikabbli, inkluż l-obbligi tad-dritt internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem, u b’rispett għall-istituzzjonijiet u l-proċessi demokratiċi tagħha.
(3)Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 13 u għall-Artikolu 25, il-paragrafu 2, din il-Konvenzjoni ma għandhiex tapplika għall-attivitajiet tar-riċerka u tal-iżvilupp rigward is-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali li jkun għadhom ma sarux disponibbli għall-użu, sakemm l-ittestjar jew attivitajiet simili ma jitwettqux b’tali mod li jkollhom il-potenzjal li jinterferixxu mad-drittijiet tal-bniedem, mad-demokrazija u mal-istat tad-dritt.
(4)Il-kwistjonijiet relatati mad-difiża nazzjonali ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni.
Kapitolu II – Obbligi ġenerali
Artikolu 4 – Protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem
Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex tiżgura li l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jkunu konsistenti mal-obbligi li jiġu protetti d-drittijiet tal-bniedem, kif minqux fid-dritt internazzjonali applikabbli u fid-dritt domestiku tagħha.
Artikolu 5 – Integrità tal-proċessi demokratiċi u rispett għall-istat tad-dritt
(1)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri maħsuba biex jiżguraw li s-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali ma jintużawx biex jimminaw l-integrità, l-indipendenza u l-effettività tal-istituzzjonijiet u l-proċessi demokratiċi, inkluż il-prinċipju tas-separazzjoni tas-setgħat, ir-rispett għall-indipendenza ġudizzjarja u l-aċċess għall-ġustizzja.
(2)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri maħsuba biex jipproteġu l-proċessi demokratiċi tagħha fil-kuntest tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, inkluż l-aċċess ġust tan-nies għad-dibattitu pubbliku u l-parteċipazzjoni fih, kif ukoll l-abbiltà libera tagħhom li jsawru opinjonijiet.
Kapitolu III – Prinċipji relatati mal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali
Artikolu 6 – Approċċ ġenerali
Dan il-Kapitolu jistabbilixxi prinċipji komuni ġenerali li kull Parti għandha timplimenta fir-rigward tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali b’mod xieraq għas-sistema legali domestika tagħha u għall-obbligi l-oħra ta’ din il-Konvenzjoni.
Artikolu 7 – Dinjità tal-bniedem u awtonomija individwali
Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex tirrispetta d-dinjità tal-bniedem u l-awtonomija individwali fir-rigward tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 8 – Trasparenza u sorveljanza
Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex tiżgura li jkun hemm fis-seħħ rekwiżiti adegwati ta’ trasparenza u ta’ sorveljanza mfassla għall-kuntesti u r-riskji speċifiċi fir-rigward tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, inkluż fir-rigward tal-identifikazzjoni tal-kontenut iġġenerat mis-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 9 – Akkontabbiltà u responsabbiltà
Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex tiżgura l-akkontabbiltà u r-responsabbiltà għall-impatti negattivi fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt li jħallu l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 10 – Ugwaljanza u nondiskriminazzjoni
(1)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex tiżgura li l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jirrispettaw l-ugwaljanza, inkluż l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, u l-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni, kif previst fid-dritt internazzjonali u domestiku applikabbli.
(2)Kull Parti timpenja ruħha li tadotta jew iżżomm miżuri maħsuba biex jixxejnu l-inugwaljanzi biex jinkisbu eżiti ġusti, ugwali u ekwi, bi qbil mal-obbligi domestiċi u internazzjonali applikabbli tagħha dwar id-drittijiet tal-bniedem, fir-rigward tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 11 – Privatezza u protezzjoni tad-data personali
Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri biex, fir-rigward tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, tiżgura:
(a)il-protezzjoni tad-drittijiet għall-privatezza tal-individwi u tad-data personali tagħhom, inkluż bil-liġijiet, l-istandards u l-oqfsa domestiċi u internazzjonali applikabbli; u
(b)it-twaqqif ta’ garanziji u salvagwardji effettivi għall-individwi, f’konformità mal-obbligi legali domestiċi u internazzjonali applikabbli.
Artikolu 12 – Affidabbiltà
Kull Parti għandha tieħu l-miżuri xierqa biex tippromwovi l-affidabbiltà tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali u l-fiduċja fl-eżiti tagħhom, li jistgħu jinkludu rekwiżiti għal kwalità u sigurtà adegwati tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 13 – Innovazzjoni sikura
Bil-ħsieb li trawwem l-innovazzjoni filwaqt li tevita l-impatti negattivi fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt, kull Parti qed tintalab tippermetti, kif xieraq, l-istabbiliment ta’ ambjenti kkontrollati għall-iżvilupp, l-esperimentazzjoni u l-ittestjar ta’ sistemi tal-intelliġenza artifiċjali bis-superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti tagħha.
Kapitolu IV – Rimedji
Artikolu 14 – Rimedji
(1)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri, sa fejn ir-rimedji jkunu meħtieġa mill-obbligi internazzjonali tagħha u b’mod konsistenti mas-sistema legali domestika tagħha, biex tiżgura d-disponibbiltà ta’ rimedji aċċessibbli u effettivi għall-ksur tad-drittijiet tal-bniedem li jikkaġunaw l-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
(2)Bl-għan li tappoġġa l-paragrafu 1 ta’ hawn fuq, kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri fosthom:
(a)miżuri li jiżguraw id-dokumentazjoni tal-informazzjoni rilevanti dwar is-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali li għandhom il-potenzjal li jaffettwaw b’mod sinifikanti d-drittijiet tal-bniedem u l-użu rilevanti tagħhom, u li din tingħata lill-korpi awtorizzati biex jaċċessawha u, meta xieraq u applikabbli, tkun disponibbli għall-persuni affettwati jew tiġi kkomunikata lilhom;
(b)miżuri li jiżguraw li l-informazzjoni msemmija fis-subparagrafu (a) tkun biżżejjed biex il-persuni affettwati jikkontestaw id-deċiżjoni(jiet) li jittieħdu jew ibbażata sostanzjalment mill-użu tas-sistema, u, meta rilevanti u xieraq, mill-użu tas-sistema nnifisha; u
(c)possibbiltà effettiva għall-persuni kkonċernati li jressqu lment lill-awtoritajiet kompetenti.
Artikolu 15 – Salvagwardji proċedurali
(1)Kull Parti għandha tiżgura li, meta sistema tal-intelliġenza artifiċjali tħalli impatt sinifikanti fuq it-tgawdija tad-drittijiet tal-bniedem, il-persuni affettwati minn dan ikollhom disponibbli garanziji, salvagwardji u drittijiet proċedurali effettivi, f’konformità mad-dritt internazzjonali u domestiku applikabbli.
(2)Kull Parti għandha taħdem biex tiżgura li, skont kif ikun xieraq fil-kuntest, il-persuni li jinteraġixxu mas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jiġu notifikati li qed jinteraġixxu ma’ dawn is-sistemi minflok ma’ bniedem.
Kapitolu V – Valutazzjoni u mitigazzjoni tar-riskji u tal-impatti negattivi
Artikolu 16 – Qafas ta’ ġestjoni tar-riskji u tal-impatt
(1)Filwaqt li tqis il-prinċipji stabbiliti fil-Kapitolu III, kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri li jidentifikaw, jivvalutaw, jipprevjenu u jimmitigaw ir-riskji li joħolqu s-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali billi tqis l-impatti reali u potenzjali fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt.
(2)Dawk il-miżuri għandhom ikunu gradwati u differenzjati kif xieraq, u jkunu:
(a)iqisu kif xieraq il-kuntest u l-użu maħsub tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali, b’mod partikolari fejn jidħlu r-riskji għad-drittijiet tal-bniedem, għad-demokrazija, u għall-istat tad-dritt;
(b)iqisu kif xieraq is-severità u l-probabbiltà tal-impatti potenzjali;
(c)jikkunsidraw, meta xieraq, il-perspettivi tal-partijiet ikkonċernati rilevanti, b’mod partikolari l-persuni li d-drittijiet tagħhom jistgħu jiġu affettwati;
(d)japplikaw b’mod iterattiv tul l-attivitajiet fiċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistema tal-intelliġenza artifiċjali;
(e)jinkludu monitoraġġ tar-riskji u tal-impatti negattivi fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt;
(f)jinkludu dokumentazzjoni tar-riskji, tal-impatti reali u potenzjali, u tal-approċċ tal-ġestjoni tar-riskji; u
(g)jeżiġu, meta xieraq, l-ittestjar tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali qabel ma jagħmluhom disponibbli għall-ewwel użu u meta jiġu modifikati b’mod sinifikanti;
(3)Kull Parti għandha tadotta jew iżżomm miżuri li jistinkaw biex jiżguraw li jindirizzaw b’mod adegwat l-impatti negattivi tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija, u l-istat tad-dritt. Dawn l-impatti negattivi u l-miżuri li jindirizzawhom għandhom jiġu ddokumentati u jservu ta’ tagħrif għall-miżuri rilevanti tal-ġestjoni tar-riskji deskritti fil-paragrafu 2.
(4)Kull Parti għandha tivvaluta l-ħtieġa ta’ moratorju jew projbizzjoni jew ta’ miżuri xierqa oħra fir-rigward ta’ ċerti użi tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali meta jkun jidhrilha li dawk l-użi jkunu inkompatibbli mar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem, mal-funzjonament tad-demokrazija jew mal-istat tad-dritt.
Kapitolu VI – Implimentazzjoni tal-Konvenzjoni
Artikolu 17 – Nondiskriminazzjoni
L-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-Konvenzjoni mill-Partijiet għandha tiġi żgurata mingħajr diskriminazzjoni fuq kwalunkwe bażi, f’konformità mal-obbligi internazzjonali tagħhom dwar id-drittijiet tal-bniedem.
Artikolu 18 – Drittijiet tal-persuni b’diżabbiltà u tat-tfal
F’konformità mad-dritt domestiku tagħha u mal-obbligi internazzjonali applikabbli, kull Parti għandha tqis kif xieraq kull ħtieġa u vulnerabbiltà speċifiċi fir-rigward tar-rispett għad-drittijiet tal-persuni b’diżabbiltà u tat-tfal.
Artikolu 19 – Konsultazzjoni pubblika
Kull Parti għandha tistinka biex tiżgura li l-kwistjonijiet importanti li jinħolqu b’rabta mas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali jiġu ikkunsidrati kif xieraq b’dibattiti pubbliċi u b’konsultazzjoni ma’ diversi partijiet ikkonċernati fid-dawl tal-implikazzjonijiet soċjali, ekonomiċi, legali, etiċi, ambjentali u implikazzjonijiet rilevanti oħra.
Artikolu 20 – Litteriżmu u ħiliet diġitali
Kull Parti għandha tħeġġeġ u tippromwovi l-litteriżmu diġitali u l-ħiliet diġitali adegwati għas-segmenti kollha tal-popolazzjoni, inkluż ħiliet esperti speċifiċi għal dawk responsabbli biex jidentifikaw, jivvalutaw, jipprevjenu u jimmitigaw ir-riskji li joħolqu s-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 21 – Salvagwardja għad-drittijiet tal-bniedem eżistenti
Xejn f’din il-Konvenzjoni ma għandu jiġi interpretat li jillimita, li jidderoga minn jew li jaffettwa b’xi mod ieħor id-drittijiet tal-bniedem jew xi drittijiet u obbligi legali relatati oħra li jistgħu jiġu ggarantiti skont il-liġijiet rilevanti ta’ Parti jew xi ftehim internazzjonali rilevanti ieħor li għalih hija parti.
Artikolu 22 – Protezzjoni akbar
L-ebda dispożizzjoni f’din il-Konvenzjoni ma għandha tiġi interpretata bħala dispożizzjoni li tillimita jew li taffettwa b’xi mod ieħor il-possibbiltà għal Parti li tipprovdi miżura ta’ protezzjoni akbar minn dik stipulata f’din il-Konvenzjoni.
Kapitolu VII – Mekkaniżmu ta’ segwitu u kooperazzjoni
Artikolu 23 – Konferenza tal-Partijiet
(1)Il-Konferenza tal-Partijiet għandha tkun magħmula mir-rappreżentanti tal-Partijiet għal din il-Konvenzjoni.
(2)Il-Partijiet għandhom jikkonsultaw minn żmien għal żmien:
a) biex jiffaċilitaw l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni effettivi ta’ din il-Konvenzjoni, inkluż l-identifikazzjoni ta’ kwalunkwe problema u l-effetti ta’ xi riżerva li ssir skont l-Artikolu 34, il-paragrafu 1, jew ta’ xi dikjarazzjoni li ssir skont din il-Konvenzjoni;
b) biex jikkunsidraw is-supplimentazzjoni jew l-emendar possibbli ta’ din il-Konvenzjoni;
c) jikkunsidraw xi materji u jagħmlu rakkomandazzjonijiet speċifiċi dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni;
d) jiffaċilitaw l-iskambju tal-informazzjoni dwar żviluppi legali, ta’ politika jew teknoloġiċi sinifikanti ta’ rilevanza, inkluż fl-insegwiment tal-objettivi definiti fl-Artikolu 25, għall-implimentazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni;
e) jiffaċilitaw, meta meħtieġ, ir-riżoluzzjoni bonarja ta’ tilwim relatat mal-applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni; u
f) jiffaċilitaw il-kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati rilevanti dwar aspetti pertinenti tal-implimentazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni, inkluż b’seduti pubbliċi, meta xieraq.
(3)Il-Konferenza tal-Partijiet għandu jlaqqagħha s-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa kull meta jkun meħtieġ u, fi kwalunkwe każ, meta l-maġġoranza tal-Partijiet jew il-Kumitat tal-Ministri jitolbu l-konvokazzjoni tagħha.
(4)Il-Konferenza tal-Partijiet għandha tadotta r-regoli ta’ proċedura tagħha stess b’kunsens fi żmien 12-il xahar mid-dħul fis-seħħ ta’ din il-Konvenzjoni.
(5)Il-Partijiet għandhom jiġu assistiti mis-Segretarjat tal-Kunsill tal-Ewropa fit-twettiq tal-funzjonijiet tagħhom skont dan l-Artikolu.
(6)Il-Konferenza tal-Partijiet tista’ tipproponi modi xierqa lill-Kumitat tal-Ministri biex jinvolvi l-għarfien espert rilevanti b’appoġġ għall-implimentazzjoni effettiva ta’ din il-Konvenzjoni.
(7)Kull Parti li ma tkunx membru tal-Kunsill tal-Ewropa għandha tikkontribwixxi għall-finanzjament tal-attivitajiet tal-Konferenza tal-Partijiet. Il-kontribuzzjoni ta’ min mhux membru tal-Kunsill tal-Ewropa għandha tiġi stabbilita b’mod konġunt mill-Kumitat tal-Ministri u minn dak li mhux membru.
(8)Il-Konferenza tal-Partijiet tista’ tiddeċiedi li tillimita l-parteċipazzjoni f’ħidmitha ta’ xi Parti li ma tkunx għadha membru tal-Kunsill tal-Ewropa skont l-Artikolu 8 tal-Istatut tal-Kunsill tal-Ewropa (ETS Nru 1), meta dik tkun wettqet xi ksur serju tal-Artikolu 3 tal-Istatut. Bl-istess mod, jistgħu jittieħdu miżuri fir-rigward ta’ kwalunkwe Parti li ma tkunx Stat membru tal-Kunsill tal-Ewropa permezz ta’ deċiżjoni tal-Kumitat tal-Ministri li twaqqaf ir-relazzjonijiet tagħha ma’ dak l-Istat għal raġunijiet simili għal dawk imsemmija fl-Artikolu 3 tal-Istatut.
Artikolu 24 – Obbligu tar-rappurtar
(1)Kull Parti għandha tipprovdi rapport lill-Konferenza tal-Partijiet fl-ewwel sentejn minn meta ssir Parti, u mbagħad perjodikament bid-dettalji tal-attivitajiet li twettaq biex tagħti effett lill-Artikolu 3, il-paragrafu 1, is-subparagrafi (a) u (b).
(2)Il-Konferenza tal-Partijiet għandha tiddetermina l-format u l-proċess tar-rapport f’konformità mar-regoli ta’ proċedura tagħha.
Artikolu 25 – Kooperazzjoni internazzjonali
(1)Il-Partijiet għandhom jikkooperaw fit-twettiq tal-għan ta’ din il-Konvenzjoni. Il-Partijiet huma mħeġġa wkoll, kif xieraq, biex jassistu lill-Istati li mhumiex Partijiet għal din il-Konvenzjoni biex jaġixxu b’mod konsistenti mat-termini ta’ din il-Konvenzjoni u jsiru Parti għaliha.
(2)Il-Partijiet għandhom, kif xieraq, jiskambjaw informazzjoni rilevanti u utli bejniethom dwar aspetti relatati mal-intelliġenza artifiċjali li jista’ jkollhom effetti pożittivi jew negattivi sinifikanti fuq it-tgawdija tad-drittijiet tal-bniedem, il-funzjonament tad-demokrazija u l-osservanza tal-istat tad-dritt, inkluż ir-riskji u l-effetti li jinħolqu f’kuntesti ta’ riċerka u fir-rigward tas-settur privat. F’dawn l-iskambji tal-informazzjoni, il-Partijiet huma mħeġġa jinvolvu, kif xieraq, lill-partijiet ikkonċernati rilevanti u lill-Istati li mhumiex Partijiet għal din il-Konvenzjoni.
(3)Il-Partijiet huma mħeġġa jsaħħu l-kooperazzjoni, inkluż mal-partijiet ikkonċernati rilevanti meta xieraq, biex jipprevjenu u jimmitigaw ir-riskji u l-impatti negattivi fuq id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt fil-kuntest tal-attivitajiet tul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistemi tal-intelliġenza artifiċjali.
Artikolu 26 – Mekkaniżmi effettivi ta’ sorveljanza
(1)Kull Parti għandha tistabbilixxi jew tiddeżinja mekkaniżmu effettiv wieħed jew aktar biex tissorvelja l-konformità mal-obbligi f’din il-Konvenzjoni.
(2)Kull Parti għandha tiżgura li dawk il-mekkaniżmi jeżerċitaw id-dmirijiet tagħhom b’mod indipendenti u imparzjali u li jkollhom is-setgħat, l-għarfien espert u r-riżorsi meħtieġa biex iwettqu b’mod effettiv il-kompiti tagħhom tas-sorveljanza tal-konformità mal-obbligi f’din il-Konvenzjoni, kif mogħtija effett mill-Partijiet.
(3)Jekk Parti tkun ipprevediet aktar minn mekkaniżmu wieħed bħal dan, għandha tieħu miżuri, meta prattikabbli, biex tiffaċilita l-kooperazzjoni effettiva bejniethom.
(4)Jekk Parti tkun ipprevediet mekkaniżmi differenti mill-istrutturi eżistenti tad-drittijiet tal-bniedem, din għandha tieħu miżuri, meta prattikabbli, biex tippromwovi l-kooperazzjoni effettiva bejn il-mekkaniżmi msemmija fil-paragrafu 1 u dawk l-istrutturi domestiċi eżistenti tad-drittijiet tal-bniedem.
Kapitolu VIII – Klawżoli finali
Artikolu 27 – Effetti tal-Konvenzjoni
(1)Jekk żewġ Partijiet jew aktar ikunu diġà kkonkludew ftehim jew trattat dwar il-materji ttrattati f’din il-Konvenzjoni, jew inkella jkunu stabbilew relazzjonijiet dwar materji bħal dawn, dawn għandhom ikunu intitolati wkoll li japplikaw dak il-ftehim jew it-trattat jew li jirregolaw dawk ir-relazzjonijiet kif xieraq, diment li jagħmlu dan b’mod li ma jkunx inkonsistenti mal-għan u l-fini ta’ din il-Konvenzjoni.
(2)Il-Partijiet li huma membri tal-Unjoni Ewropea għandhom, fir-relazzjonijiet reċiproċi tagħhom, japplikaw ir-regoli tal-Unjoni Ewropea li jirregolaw il-materji fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni mingħajr preġudizzju għall-għan u l-fini ta’ din il-Konvenzjoni u mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni sħiħa tagħha ma’ Partijiet oħra. L-istess japplika għall-Partijiet l-oħra sal-punt li huma marbuta b’dawk ir-regoli.
Artikolu 28 – Emendi
(1)L-emendi ta’ din il-Konvenzjoni jistgħu jiġu proposti minn xi waħda mill-Partijiet, mill-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa jew mill-Konferenza tal-Partijiet.
(2)Kull proposta għal emenda għandha tintbagħat lill-Partijiet mis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa.
(3)Kull emenda proposta minn xi Parti jew mill-Kumitat tal-Ministri għandha tintbagħat lill-Konferenza tal-Partijiet, li min-naħa tagħha għandha tippreżenta l-opinjoni tagħha dwar l-emenda proposta lill-Kumitat tal-Ministri.
(4)Il-Kumitat tal-Ministri għandu jikkunsidra l-emenda proposta u l-opinjoni ppreżentata mill-Konferenza tal-Partijiet u jista’ japprova l-emenda.
(5)It-test ta’ kull emenda approvata mill-Kumitat tal-Ministri f’konformità mal-paragrafu 4 għandu jintbagħat lill-Partijiet għall-aċċettazzjoni.
(6)Kull emenda approvata f’konformità mal-paragrafu 4 għandha tidħol fis-seħħ fit-30 jum wara dak meta l-Partijiet kollha jkunu infurmaw lis-Segretarju Ġenerali li aċċettawha.
Artikolu 29 – Riżoluzzjoni tat-tilwim
Fil-każ ta’ tilwima bejn il-Partijiet dwar l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni, dawn il-Partijiet għandhom jistinkaw favur riżoluzzjoni tat-tilwima permezz ta’ negozjati jew ta’ xi mezz paċifiku ieħor tal-għażla tagħhom, inkluż permezz tal-Konferenza tal-Partijiet, kif previst fl-Artikolu 23, il-paragrafu 2, is-subparagrafu (e).
Artikolu 30 – Iffirmar u dħul fis-seħħ
(1)Din il-Konvenzjoni għandha tkun miftuħa għall-iffirmar mill-Istati membri tal-Kunsill tal-Ewropa, mill-Istati li mhumiex membri u li pparteċipaw fl-abbozzar tagħha, u mill-Unjoni Ewropea.
(2)Din il-Konvenzjoni hija soġġetta għar-ratifika, għall-aċċettazzjoni jew għall-approvazzjoni. L-istrumenti tar-ratifika, tal-aċċettazzjoni jew tal-approvazzjoni għandhom jiġu ddepożitati għand is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa.
(3)Din il-Konvenzjoni għandha tidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data li fiha ħames firmatarji, fosthom mill-inqas tliet Stati membri tal-Kunsill tal-Ewropa, ikunu ddikjaraw il-kunsens tagħhom li jintrabtu b’din il-Konvenzjoni f’konformità mal-paragrafu 2.
(4)Fir-rigward ta’ xi firmatarji li sussegwentement jesprimu l-kunsens tagħhom li jintrabtu biha, din il-Konvenzjoni għandha tidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data tad-depożitar tal-istrument ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni jew ta’ approvazzjoni tagħhom.
Artikolu 31 – Adeżjoni
(1)Wara d-dħul fis-seħħ ta’ din il-Konvenzjoni, il-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa jista’, wara konsultazzjoni mal-Partijiet għal din il-Konvenzjoni u wara li jkun kiseb il-kunsens unanimu tagħhom, jistieden lil xi Stat li mhux membru tal-Kunsill tal-Ewropa u li ma jkunx ipparteċipa fl-elaborazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni, biex jaderixxi ma’ din il-Konvenzjoni, b’deċiżjoni meħuda bil-maġġoranza prevista fl-Artikolu 20(d) tal-Istatut tal-Kunsill tal-Ewropa, u b’vot unanimu tar-rappreżentanti tal-Partijiet intitolati li jkunu fil-Kumitat tal-Ministri.
(2)Għal kull Stat aderenti, din il-Konvenzjoni għandha tidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data tad-depożitar tal-istrument ta’ adeżjoni għand is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa.
Artikolu 32 – Applikazzjoni territorjali
(1)Kwalunkwe Stat jew l-Unjoni Ewropea jistgħu, waqt l-iffirmar jew id-depożitar tal-istrument ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni, ta’ approvazzjoni jew ta’ adeżjoni tagħhom, jispeċifikaw it-territorju jew it-territorji li għalihom għandha tapplika din il-Konvenzjoni.
(2)B’dikjarazzjoni indirizzata lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa, kwalunkwe Parti tista’, f’xi data aktar tard, testendi l-applikazzjoni ta’ din il-Konvenzjoni għal xi territorju ieħor speċifikat fid-dikjarazzjoni. Fir-rigward ta’ dan it-territorju, il-Konvenzjoni għandha tidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data tal-wasla tad-dikjarazzjoni għand is-Segretarju Ġenerali.
(3)Kwalunkwe dikjarazzjoni li ssir skont iż-żewġ paragrafi preċedenti tista’, fir-rigward ta’ kwalunkwe territorju speċifikat f’dik id-dikjarazzjoni, tiġi rtirata b’notifika indirizzata lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa. L-irtirar għandu jsir effettiv fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data tal-wasla tan-notifika għand is-Segretarju Ġenerali.
Artikolu 33 – Klawżola federali
(1)Stat federali jista’ jirriżerva d-dritt li jassumi obbligi skont din il-Konvenzjoni b’mod konsistenti mal-prinċipji fundamentali tiegħu li jirregolaw ir-relazzjoni bejn il-gvern ċentrali tiegħu u l-istati kostitwenti tiegħu jew entitajiet territorjali simili oħra, diment li din il-Konvenzjoni tkun tapplika għall-gvern ċentrali tal-Istat federali.
(2)Fir-rigward tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-Konvenzjoni, li l-applikazzjoni tagħhom taqa’ fil-ġurisdizzjoni tal-istati kostitwenti jew ta’ entitajiet territorjali simili oħra li mhumiex obbligati mis-sistema kostituzzjonali tal-federazzjoni li jieħdu miżuri leġiżlattivi, il-gvern federali għandu jinforma lill-awtoritajiet kompetenti ta’ dawk l-istati dwar id-dispożizzjonijiet imsemmija u l-opinjoni favorevoli tiegħu, u jħeġġiġhom jieħdu azzjoni xierqa biex jingħataw effett.
Artikolu 34 – Riżervi
(1)B’notifika bil-miktub indirizzata lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa, kwalunkwe Stat jista’, waqt l-iffirmar jew id-depożitar tal-istrument ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni, ta’ approvazzjoni jew ta’ adeżjoni tiegħu, jiddikjara li qed juża r-riżerva prevista fl-Artikolu 33, il-paragrafu 1.
(2)L-ebda riżerva oħra ma tista’ ssir fir-rigward ta’ din il-Konvenzjoni.
Artikolu 35 – Denunzja
(1)Kull Parti tista’, fi kwalunkwe mument, tiddenunzja din il-Konvenzjoni permezz ta’ notifika indirizzata lis-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa.
(2)Dik id-denunzja għandha ssir effettiva fl-ewwel jum tax-xahar ta’ wara l-iskadenza tat-tliet xhur wara d-data tal-wasla tan-notifika għand is-Segretarju Ġenerali.
Artikolu 36 – Notifikar
Is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa għandu jinnotifika lill-Istati membri tal-Kunsill tal-Ewropa, l-Istati li mhumiex membri li pparteċipaw fl-abbozzar ta’ din il-Konvenzjoni, lill-Unjoni Ewropea, lil kull firmatarju, lil kull Stat kontraenti, lill kull Parti u lil kull Stat ieħor li jkun ġie mistieden jaderixxi ma’ din il-Konvenzjoni, dwar:
(a)kwalunkwe firma;
(b)id-depożitu ta’ kull strument ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni, ta’ approvazzjoni jew ta’ adeżjoni;
(c)kwalunkwe data tad-dħul fis-seħħ ta’ din il-Konvenzjoni f’konformità mal-Artikolu 30, il-paragrafi 3 u 4 u mal-Artikolu 31, il-paragrafu 2;
(d)kwalunkwe emenda adottata f’konformità mal-Artikolu 28 u d-data meta dik l-emenda tidħol fis-seħħ;
(e)kwalunkwe dikjarazzjoni li ssir skont l-Artikolu 3, il-paragrafu 1, is-subparagrafu (b);
(f)kwalunkwe riżerva u irtirar ta’ riżerva li jkunu saru skont l-Artikolu 34;
(g)kwalunkwe denunzja li tkun saret skont l-Artikolu 35;
(h)kwalunkwe att, dikjarazzjoni, notifika jew komunikazzjoni oħra relatati ma’ din il-Konvenzjoni.
B’xhieda ta’ dan, il-firmatarji ta’ hawn taħt, awtorizzati kif xieraq biex jagħmlu dan, iffirmaw din il-Konvenzjoni.
Magħmul fi [post], nhar ... jum tax-xahar ta’ ... 202[4], bl-Ingliż u bil-Franċiż, biż-żewġ testi awtentiċi indaqs, f’kopja waħdanija li trid tiġi ddepożitata fl-arkivji tal-Kunsill tal-Ewropa. Is-Segretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa għandu jibgħat kopji ċċertifikati lil kull Stat membru tal-Kunsill tal-Ewropa, lill-Istati li mhumiex membri u li pparteċipaw fl-abbozzar ta’ din il-Konvenzjoni, lill-Unjoni Ewropea u lil kull Stat li ġie mistieden jaderixxi ma’ din il-Konvenzjoni
