(1)

Ftehim ta’ assoċjazzjoni bejn l-Unjoni u l-Ukrajna (2), inkluż Żona ta’ Kummerċ Ħieles Approfondita u Komprensiva, daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Settembru 2017. Minħabba li l-Kunsill Ewropew tat-23 ta’ Ġunju 2022 għaraf il-perspettiva Ewropea tal-Ukrajna u ddeċieda li jagħti l-istatus ta' pajjiż kandidat lill-Ukrajna, jenħtieġ li l-Ukrajna titqies bħala eliġibbli biex tirċievi l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni.

(2)

Fir-rebbiegħa tal-2014, l-Ukrajna bdiet programm ambizzjuż ta’ riforma bil-għan li tistabbilizza l-ekonomija tagħha u ttejjeb l-għajxien taċ-ċittadini tagħha. Il-ġlieda kontra l-korruzzjoni, kif ukoll ir-riformi kostituzzjonali, elettorali u ġudizzjarji huma fost l-ogħla prijoritajiet fl-aġenda. L-implimentazzjoni ta’ dawk ir-riformi ġiet appoġġata minn sitt programmi konsekuttivi ta’ assistenza makrofinanzjarja, li taħthom l-Ukrajna rċeviet assistenza fil-forma ta’ self għal total ta’ EUR 6,2 biljun. L-aħħar assistenza makrofinanzjarja ta’ emerġenza, li saret disponibbli fil-kuntest tat-tensjonijiet dejjem jiżdiedu fil-fruntiera mar-Russja skont id-Deċiżjoni (UE) 2022/313 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3), ipprovdiet EUR 1,2 biljun f’self lill-Ukrajna, żborżat f’żewġ pagamenti ta’ EUR 600 miljun f’Marzu u f’Mejju 2022.

(3)

Il-gwerra ta’ aggressjoni bla provokazzjoni u bla ġustifikazzjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna mill-24 ta’ Frar 2022 ikkawżat lill-Ukrajna telf ta’ aċċess għas-suq u tnaqqis drastiku fid-dħul pubbliku, filwaqt li l-infiq pubbliku biex tiġi indirizzata s-sitwazzjoni umanitarja u biex tinżamm il-kontinwità tas-servizzi tal-Istat żdied b’mod sinifikanti. F’din is-sitwazzjoni inċerta u volatili ħafna, l-aħjar stimi tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament tal-Ukrajna mill-Fond Monetarju Internazzjonali (FMI) jindikaw diskrepanza finanzjarja straordinarja ta’ madwar USD 39 biljun fl-2022, li madwar nofshom jistgħu jiġu ssodisfati jekk l-appoġġ internazzjonali mwiegħed s’issa jiġi żborżat kompletament. L-għoti rapidu mill-Unjoni ta’ assistenza makrofinanzjarja lill-Ukrajna skont din id-Deċiżjoni, bħala l-ewwel stadju tal-implimentazzjoni tal-assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali sħiħa ta’ massimu EUR 9 biljun, fiċ-ċirkostanzi straordinarji attwali, huwa meqjus bħala rispons xieraq għal żmien qasir għall-finanzjament immedjat l-aktar urġenti tal-Ukrajna u għar-riskji mdaqqsa għall-istabbiltà makrofinanzjarja tal-pajjiż. Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tappoġġa l-istabbilizzazzjoni makrofinanzjarja tal-Ukrajna u ssaħħaħ ir-reżiljenza tal-pajjiż u b’hekk tikkontribwixxi għas-sostenibbiltà tad-dejn pubbliku tal-Ukrajna u l-kapaċità tagħha li fl-aħħar mill-aħħar tkun f’pożizzjoni li tħallas lura l-obbligi finanzjarji tagħha.

(4)

Id-determinazzjoni tal-ammont tal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni skont din id-Deċiżjoni, filwaqt li titqies ukoll l-assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali sħiħa ppjanata, hija bbażata fuq valutazzjoni kwantitattiva tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament estern residwu tal-Ukrajna, imwettqa f’kooperazzjoni mal-FMI u ma’ istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali oħrajn, u tqis il-kapaċità tal-Ukrajna li tiffinanzja lilha nnifisha bir-riżorsi proprji tagħha. Din id-determinazzjoni tqis ukoll il-kontribuzzjonijiet finanzjarji mistennija mingħand donaturi bilaterali u multilaterali, il-ħtieġa li tiġi żgurata l-kondiviżjoni ġusta tal-piż bejn l-Unjoni u donaturi oħrajn, kif ukoll l-implimentazzjoni diġà eżistenti tal-istrumenti ta’ finanzjament esterni l-oħrajn tal-Unjoni fl-Ukrajna u l-valur miżjud tal-involviment ġenerali tal-Unjoni. Għandu jiġi rikonoxxut l-impenn tal-awtoritajiet tal-Ukrajna li jikkooperaw mill-qrib mal-FMI dwar it-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ miżuri ta’ emerġenza għal żmien qasir u l-intenzjoni tagħhom li jaħdmu mal-FMI fuq programm ekonomiku xieraq meta l-kundizzjonijiet jippermettu. L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jenħtieġ li jkollha l-għan li żżomm l-istabbiltà u r-reżiljenza makrofinanzjarji fiċ-ċirkostanzi tal-gwerra. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun legalment u sostanzjalment konformi mal-prinċipji u l-objettivi ewlenin tal-miżuri meħuda fl-oqsma differenti tal-azzjoni esterna u politiki oħrajn rilevanti tal-Unjoni.

(5)

L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jenħtieġ li tappoġġja l-politika esterna tal-Unjoni rigward l-Ukrajna. Il-Kummissjoni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna jenħtieġ li jaħdmu mill-qrib matul l-operazzjoni ta' assistenza makrofinanzjarja kollha bil-għan li jikkoordinaw il-politika esterna tal-Unjoni u jiggarantixxu l-konsistenza tagħha.

(6)

Prekundizzjoni għall-għoti tal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jenħtieġ li tkun li l-Ukrajna tirrispetta l-mekkaniżmi demokratiċi effettivi, inklużi sistema parlamentari b’diversi partiti, u l-istat tad-dritt, u tiggarantixxi r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem. Il-gwerra li għaddejja bħalissa, u b’mod partikolari l-istat attwali tal-liġi marzjali, ma għandhomx jidħlu fuq dawn il-prinċipji, minkejja l-konċentrazzjoni tal-poter fil-fergħa eżekuttiva.

(7)

Sabiex tkun żgurata l-protezzjoni effikaċi tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni marbuta mal-assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali tal-Unjoni, l-Ukrajna għandha tadotta l-miżuri xierqa relatati mal-prevenzjoni tal-frodi, il-korruzzjoni u kull irregolarità oħra marbuta ma’ dik l-assistenza, u l-ġlieda kontrihom. Barra minn hekk, għandu jiġi previst fil-ftehim ta’ self li l-Kummissjoni twettaq verifiki, li l-Qorti tal-Awdituri twettaq il-kontrolli kontabilistiċi, u li l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew ikun jista’ jeżerċita l-kompetenzi tiegħu, f’konformità mal-Artikoli 129 u 220 tar-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) (ir-“Regolament Finanzjarju”).

(8)

L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni skont din id-Deċiżjoni, bħala l-ewwel stadju tal-implimentazzjoni tal-assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali sħiħa ppjanata lill-Ukrajna, jenħtieġ li tkun marbuta ma’ rekwiżiti ta’ rappurtar aktar stretti, li għandhom jiġu stabbiliti f’memorandum ta’ qbil (MtQ). Dawk ir-rekwiżiti ta’ rapportar stretti jenħtieġ li jkollhom l-għan, fiċ-ċirkostanzi attwali tal-gwerra, li jiżguraw li l-fondi jintużaw b’mod effiċjenti, trasparenti u li jista’ jingħata rendikont tal-użu tagħhom. Il-kundizzjonijiet tal-politika, li jenħtieġ li jkollhom l-għan li jsaħħu r-reżiljenza immedjata tal-Ukrajna u s-sostenibbiltà tad-dejn fit-tul tagħha, u b’hekk inaqqsu r-riskji marbuta mal-ħlas lura tal-obbligi finanzjarji pendenti u futuri tagħha, se tkun mehmuża mal-operazzjonijiet futuri tal-assistenza makrofinanzjarja.

(9)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni, jenħtieġ li jingħataw -setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5).

(10)

L-assistenza makrofinanzjarja ta’ sa EUR 1 biljun skont din id-Deċiżjoni tikkostitwixxi obbligu finanzjarju għall-Unjoni fi ħdan il-volum kumplessiv tal-Garanzija għall-Azzjoni Esterna taħt ir-Regolament (UE) 2021/947 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6).

(11)

F’konformità mal-Artikolu 210(3) tar-Regolament Finanzjarju, l-obbligazzjonijiet kontinġenti li jirriżultaw mill-garanziji baġitarji jew mill-assistenza finanzjarja mġarrba mill-baġit jitqiesu bħala sostenibbli, jekk l-evoluzzjoni pluriennali prevista tagħhom tkun kompatibbli mal-limiti ffissati mir-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 (7) u l-limitu massimu fuq approprjazzjonijiet ta’ pagament annwali stabbiliti fl-Artikolu 3(1) tad-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2053 (8). Sabiex l-Unjoni tkun tista’ tipprovdi appoġġ sostanzjali lill-Ukrajna permezz tal-assistenza makrofinanzjarja b’mod finanzjarjament sikur, filwaqt li tippreserva l-affidabbiltà għolja tal-kreditu tal-Unjoni u, għalhekk, il-kapaċità tagħha li twassal finanzjament effettiv fil-kuntest kemm tal-politiki interni kif ukoll dawk esterni tagħha, huwa essenzjali li l-baġit tal-Unjoni jiġi protett b’mod adegwat mill-materjalizzazzjoni ta’ dawk l-obbligazzjonijiet kontinġenti u li jiġi żgurat li dawn ikunu finanzjarjament sostenibbli skont it-tifsira tal-Artikolu 210(3) tar-Regolament Finanzjarju.

(12)

F’konformità mal-prinċipju ta’ ġestjoni finanzjarja tajba, u qabel ma wieħed jipproċedi bl-għoti ta’ self addizzjonali taħt l-assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali lill-Ukrajna, huwa neċessarju li tissaħħaħ ir-reżiljenza tal-fond ta’ proviżjonament komuni b’mezzi proporzjonati mar-riskji li jinħolqu mill-obbligazzjonijiet kontinġenti marbuta ma’ l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni lill-Ukrajna skont din id-Deċiżjoni. Mingħajr tisħiħ bħal dan, il-baġit tal-Unjoni ma jkunx jista’ jipprovdi, b’mod finanzjarjament sikur, l-assistenza li jirrikjedu l-ħtiġijiet relatati mal-gwerra tal-Ukrajna. Biex jiġi protett il-baġit tal-Unjoni, abbażi tal-valutazzjoni attwali, jenħtieġ li l-kopertura prevista għas-self ta' assistenza makrofinanzjarja eċċezzjonali sħiħa ta’ sa EUR 8,8 biljun lill-Ukrajna, inkluż dan il-pagament ta’ EUR 1 biljun, tkun ta’ 70 % tal-valur tas-self.

(13)

Abbażi ta’ dak, ir-rata ta’ proviżjonament għas-self ta’ EUR 1 biljun jenħtieġ li tiġi stabbilita għal 70 %, minflok ma tiġi applikata r-regola ġenerali stabbilita fl-Artikolu 31(5), it-tielet subparagrafu tar-Regolament (UE) 2021/947 l. L-ammont korrispondenti ta’ EUR 700 miljun jenħtieġ li jiġi ffinanzjat mill-pakkett finanzjarju għall-programmi ġeografiċi skont ir-Regolament (UE) 2021/947. Jenħtieġ li dan l-ammont ikun impenjat u mħallas f’kompartiment iddedikat tal-fond ta’ proviżjonament komuni fil-perjodu sal-2027.

(14)

Minħabba ż-żieda fir-rata ta’ proviżjonament għal dan il-pagament ta’ assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni, huwa xieraq li l-obbligu finanzjarju jiġi ġestit mill-assistenza makrofinanzjarja skont din id-Deċiżjoni b’mod separat minn obbligi finanzjarji oħrajn skont il-Garanzija għall-Azzjoni Esterna. Barra minn hekk, huwa propost li l-proviżjonament imwarrab fil-fond ta’ proviżjonament Komuni fir-rigward ta’ l-assistenza makrofinanzjarja skont din id-Deċiżjoni jintuża biss għal obbligi finanzjarji skont din id-Deċiżjoni, minflok f’konformità mar-regola ġenerali stabbilita fl-Artikolu 31(6) tar-Regolament (UE) 2021/947. Dak jenħtieġ li jiġi segwit mill-esklużjoni tal-proviżjonament imwarrab fir-rigward ta’ l-assistenza makrofinanzjarja skont din id-Deċiżjoni mill-applikazzjoni tar-rata ta’ proviżjonament effettiva implimentata f’konformità mal-Artikolu 213 tar-Regolament Finanzjarju.

(15)

Minħabba li l-objettiv ta’ din id-Deċiżjoni, jiġifieri li tipprovdi assistenza makrofinanzjarja tal-Unjonilill-Ukrajna bil-ħsieb li tappoġġa, b’mod partikolari, ir-reżiljenza u l-istabbiltà ekonomika tagħha, ma jistax jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jista’ pjuttost, minħabba l-iskala u l-effetti tiegħu, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Deċiżjoni ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-objettiv.

(16)

Minħabba l-urġenza li tirriżulta miċ-ċirkostanzi eċċezzjonali kkawżati mill-gwerra ta’ aggressjoni Russa bla provokazzjoni u bla ġustifikazzjoni, jitqies li huwa xieraq li tiġi invokata l-eċċezzjoni għall-perjodu ta’ tmien ġimgħat previstfl-Artikolu 4 tal-Protokoll Nru 1 dwar ir-rwol tal-Parlamenti nazzjonali fl-Unjoni Ewropea, anness mat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, mat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u mat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea għall-Enerġija Atomika.

(17)

Minħabba s-sitwazzjoni diffiċli tal-Ukrajna kkawżata mill-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja, u biex din tiġi appoġġata fil-perkors ta’ stabbiltà fit-tul tagħha, huwa xieraq li ssir deroga mill-Artikolu 220(5), il-punt (e), tar-Regolament Finanzjarju u li l-Unjoni tkun tista’ tkopri l-kostijiet tar-rata tal-imgħax relatati mas-self skont din id-Deċiżjoni u tirrinunzja l-kostijiet amministrattivi li inkella jkunu dovuti mill-Ukrajna. Jenħtieġ li s-sussidju tar-rata tal-imgħax jingħata eċċezzjonalment bħala strument meqjus xieraq biex tiġi żgurata l-effettività tal-appoġġ skont it-tifsira tal-Artikolu 220(1) tar-Regolament Finanzjarju u jenħtieġ li jitħallas mill-baġit tal-Unjoni. Matul il-perjodu tal-qafas finanzjarju multiannwali 2021-2027 is-sussidju tar-rata tal-imgħax jenħtieġ li jitħallas mill-pakkett finanzjarju msemmi fl-Artikolu 6(2), il-punt (a), l-ewwel inċiż, tar-Regolament (UE) 2021/947. Jenħtieġ li jkun possibbli li l-Ukrajna titlob is-sussidju tar-rata tal-imgħax u l-eżenzjoni mill-kostijiet amministrattivi kull sena, sal-aħħar ta’ Marzu. Sabiex ikun hemm flessibbiltà fil-ħlas lura tal-kapital, għandu jkun possibbli wkoll li jiġi rifinanzjat is-self assoċjat kuntrattat f’isem l-Unjoni, b’deroga mill-Artikolu 220(2) tar-Regolament Finanzjarju.

(18)

Fid-dawl tas-sitwazzjoni fl-Ukrajna, din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ b'urġenza fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea,