BREITHIÚNAS NA CÚIRTE (an Dara Dlísheomra)

25 Eanáir 2024 ( *1 )

(Tarchur chun réamhrialú – Iomaíocht – Cairtéil – Airteagal 101 CFAE – Cinneadh ag eagraíocht ghairmiúil dlíodóirí maidir le híosmhéideanna táillí – Cinneadh ó chomhlachas gnóthas – Toirmeasc ar chúirt aisíocaíocht táillí níos ísle ná na híosmhéideanna sin a ordú – Srianadh ar iomaíocht – Bonn cirt – Cuspóirí dlisteanacha – Cáilíocht na seirbhísí arna soláthar ag dlíodóirí – Cur chun feidhme bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890) – Inghlacthacht chásdlí Wouters i gcás ina bhfuil srianadh iomaíochta de réir cuspóra)

I gCás C‑438/22,

IARRAIDH ar réamhrialú faoi Airteagal 267 CFAE ó Sofiyski rayonen sad (Cúirt Dúiche Shóifia, an Bhulgáir), trí bhreith an 4 Iúil 2022, a fuarthas ag an gCúirt Bhreithiúnais an lá céanna, sna himeachtaí

Em akaunt BG ЕООD

v

Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD,

tugann AN CHÚIRT (an Dara Dlísheomra),

agus í comhdhéanta mar seo a leanas, A. Prechal, Uachtarán Dlísheomra, F. Biltgen, N. Wahl (Rapóirtéir), J. Passer agus M.L. Arastey Sahún, Breithiúna,

Abhcóide Ginearálta: L. Medina,

Cláraitheoir: R. Stefanova-Kamisheva, Riarthóir,

ag féachaint don nós imeachta i scríbhinn agus tar éis éisteacht an 6 Iúil 2023,

tar éis breithniú a dhéanamh ar na barúlacha arna dtíolacadh thar ceann na bpáirtithe seo a leanas:

Em akaunt BG ЕООD, ag I. Stoeva, V. Todorova agus M. Yordanova, advokati,

Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD, le B. Dachev,

Rialtas na Bulgáire, ag T. Mitova agus S. Ruseva, i gcáil Gníomhairí,

an Coimisiún Eorpach, ag T. Baumé agus E. Rousseva, i gcáil Gníomhairí,

tar éis cinneadh a dhéanamh, i ndiaidh an tAbhcóide Ginearálta a éisteacht, breith a thabhairt ar an gcás gan Tuairim,

an Breithiúnas seo a leanas:

Breithiúnas

1

Baineann an iarraidh ar réamhrialú le léiriú Airteagal 101(1) agus (2) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 2 de Rialachán (CE) Uimh. 1/2003 ón gComhairle an 16 Nollaig 2002 maidir le cur chun feidhme na rialacha iomaíochta a leagtar síos in Airteagail [101 agus 102 CFAE] (IO 2003 L 1, lch. 1) agus léiriú Airteagal 47 den Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (‘an Chairt’).

2

Rinneadh an iarraidh seo in imeachtaí idir Em akaunt BG EOOD, ar thaobh amháin, agus Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD, ar an taobh eile, maidir le héileamh ar chúiteamh faoi árachas maoine tar éis goid feithicle, agus cúiteamh as moill.

An dlí lena mbaineann

Dlí an Aontais Eorpaigh

3

Foráiltear le hAirteagal 2 de Rialachán Uimh. 1/2003, dar teideal ‘Dualgas cruthúnais’:

‘Maidir le haon imeachtaí náisiúnta nó Comhphobail i ndáil le hAirteagail [101 agus 102 CFAE] a chur i bhfeidhm, beidh ar an bpáirtí nó ar an údarás a líomhnaíonn sárú ar Airteagal [101](1) nó ar Airteagal [102 CFAE] an sárú sin a chruthú. Is ar an ngnóthas nó ar an gcomhlachas gnóthas a éilíonn tairbhe Airteagal [101(3) CFAE] a bheidh an dualgas a chruthú go gcomhlíontar coinníollacha na míre sin.’

Dlí na Bulgáire

GPK

4

Foráiltear mar seo a leanas le hAirteagal 78 den Grazhdanski protsesualen kodeks (Cód Nós Imeachta Sibhialta; ‘GPK’), dar teideal ‘Cánachas ar chostais’:

‘1.   Maidir leis na muirir a íocfaidh an t‑iarratasóir, na costais agus na táillí dlíodóirí, dá mbeadh dlíodóir ag an iarratasóir, is é an cosantóir a íocfaidh iad i gcomhréir leis an gcuid den éileamh ar seasadh leis.

5.   Más táillí ró-arda iad táillí dlíodóra arna n‑íoc ag páirtí ag féachaint do chastacht dhlíthiúil agus fhíorasach iarbhír an cháis, féadfaidh an chúirt, ar iarratas ón taobh eile, a ordú go n‑aisíocfar méid níos ísle i leith costas, ar choinníoll nach dtiteann an méid sin faoi bhun an íosmhéid arna chinneadh i gcomhréir le hAirteagal 36 [den Zakon za advokaturata (Dlí maidir leis an nGairm Dlí)].

…’

5

Foráiltear le hAirteagal 162 de GPK ‘nuair a bheidh bunús leis an éileamh ach nach leor an fhaisnéis faoina mhéid, cinnfidh an chúirt an méid dá rogha féin nó gheobhaidh sí tuairim shaineolach’.

6

Faoi Airteagal 248 de GPK:

‘1.   Laistigh den tréimhse ama a cheadaítear chun caingean a thionscnamh agus, más féidir achomharc a dhéanamh i gcoinne an chinnidh, laistigh de mhí amháin ó sheachadadh an chinnidh sin, féadfaidh an chúirt, ar iarratas ó na páirtithe, an cinneadh arna sheachadadh a fhorlíonadh nó a mhodhnú, sa chuid a bhaineann le costais.

2.   Tabharfaidh an chúirt fógra don pháirtí eile faoin éileamh lena lorgaítear go ndéanfaí an breithiúnas a fhorlíonadh nó a mhodhnú trí iarraidh ar an bpáirtí sin freagra a thabhairt laistigh de sheachtain amháin.

3.   Is é an dlísheomra trialach a dhéanfaidh an t‑ordú maidir le cánachas costas a sheachadadh agus cuirfear in iúl do na páirtithe é. Féadfar achomharc a dhéanamh ina choinne i gcomhréir leis na rialacha céanna lena rialaítear achomhairc agus atá sa chinneadh.’

ZAdv

7

Tá na focail seo a leanas in Airteagal 36(1) agus (2) den Zakon za advokaturata (An Dlí maidir leis an nGairm Dlí) (DV Uimh. 55 an 25 Meitheamh 2004; an leasú is déanaí arna fhoilsiú in DV Uimh. 17 an 26 Feabhra 2021), sa leagan de is infheidhme tráth fhíorais na bpríomhimeachtaí (‘ZAdv’):

‘1.   Beidh dlíodóir nó dlíodóir de chuid Ballstáit den Aontas [Eorpach] i dteideal luach saothair as a chuid nó a cuid oibre.

2.   Cinnfear méid na táille trí chomhaontú idir an dlíodóir nó dlíodóir de chuid Ballstáit den Aontas Eorpach agus an cliant. Ní mór don mhéid sin a bheith cothrom agus cóir agus ní fhéadfaidh sé a bheith níos ísle ná an méid dá bhforáiltear sa Rialachán arna eisiúint ag an Visshia advokatski savet [(Uaschomhairle Bharra na Bulgáire)] don chineál seirbhíse lena mbaineann.’

8

Foráiltear le hAirteagal 38 de ZAdv:

‘1.   Féadfaidh dlíodóir nó dlíodóir de chuid Ballstáit den Aontas Eorpach cúnamh dlíthiúil agus cúnamh a sholáthar saor in aisce do: …

2.   Sna cásanna dá dtagraítear i mír 1, más rud é, sna himeachtaí i dtrácht, go n‑ordófaí don pháirtí eile costais a íoc, beidh dlíodóir nó dlíodóir de chuid Ballstáit den Aontas Eorpach i dteideal táillí dlíodóirí. Socróidh an chúirt na táillí i méid nach bhféadfaidh a bheith níos ísle ná an méid dá bhforáiltear sa Rialachán dá dtagraítear in Airteagal 36(2) agus ordóidh sí don pháirtí eile na táillí sin a íoc.’

Rialachán Uimh. 1 maidir le híosmhéid tháillí na ndlíodóirí

9

Foráiltear le hAirteagal 1 den Naredba no 1 za minimalnite razmeri na advokatskite vaznagrazhdenia (Rialachán Uimh. 1 maidir le híosmhéid tháillí na ndlíodóirí) an 9 Iúil 2004 (DV Uimh. 64 an 23 Iúil 2004), ina fhoclaíocht is infheidhme maidir leis na fíorais de na príomhimeachtaí (Rialachán Uimh. 1 maidir le híosmhéid tháillí na ndlíodóirí)

‘Déanfar méid an luach saothair as cúnamh dlíthiúil a sholáthróidh an dlíodóir a chomhaontú faoi shaoirse ar bhonn conradh scríofa leis an gcliant, ach ní fhéadfaidh sé a bheith níos ísle ná an t‑íosmhéid a leagtar síos sa Rialachán seo don chineál cúnaimh chomhfhreagraigh.’

10

Foráiltear le hAirteagal 2(5) den Rialachán sin, maidir le hionadaíocht dhlíthiúil, cosaint agus cúnamh in imeachtaí sibhialta, go gcinnfear na táillí de réir chineál agus líon na n‑éileamh a thaiscfear, maidir le gach ceann díobh ar leithligh, beag beann ar an bhfoirm ina gcuimsítear na héilimh.

11

Socraítear le hAirteagal 7(2) den Rialachán sin méideanna áirithe táillí ar ionadaíocht dhlíthiúil, ar chosaint agus ar chúnamh de réir, inter alia, luach an leasa a chosnaítear.

Na díospóidí sna príomhimeachtaí agus na ceisteanna a tharchuirtear le haghaidh réamhrialú

12

Thionscain Em akaunt BG caingean os comhair Sofiyski rayonen sad (Cúirt Dúiche na Sóifia, an Bhulgáir) ag éileamh cúiteamh árachais maoine ó Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets, a árachóir, de shuim de 16 112.32 leva Bulgárach (BGN) (thart ar EUR 8241) tar éis mótarfheithicil a ghoid, móide cúiteamh as moill ar an ráta úis dlíthiúil, de shuim de BGN 1 978.24 (thart ar EUR 1012).

13

Áiríodh leis an éileamh cúitimh sin táillí dlíodóirí don iarratasóir sna príomhimeachtaí, arna ríomh i gcomhréir le comhaontú a tugadh i gcrích roimhe sin idir an t‑iarratasóir sna príomhimeachtaí agus a dhlíodóir. B’ionann na táillí sin agus BGN 1070 (thart ar EUR 547). D’áitigh an cosantóir sna príomhimeachtaí go raibh na táillí a éilíodh amhlaidh iomarcach agus d’iarr sé go laghdófaí iad.

14

Le breithiúnas an 16 Feabhra 2022, thug an chúirt a rinne an tarchur breith maidir leis an díospóid agus cheadaigh sí an t‑éileamh cúitimh i bpáirt. Maidir le costais, chinn sí go raibh méid na dtáillí a éilíodh iomarcach agus laghdaigh sé iad go BGN 943 (thart ar EUR 482).

15

Ina cúiseanna le táillí na ndlíodóirí a laghdú, thagair an chúirt a rinne an tarchur d’Airteagal 78(5) de GPK, lena gceadaítear don chúirt a éisteann leis an gcás méid na dtáillí dlíodóirí atá dlite a laghdú más dealraitheach go bhfuil sé iomarcach i bhfianaise chastacht dhlíthiúil agus fhíorasach an cháis. Mar sin féin, ní cheadaítear leis an bhforáil sin don chúirt méid a shocrú níos ísle ná an t‑íosmhéid dá bhforáiltear in Airteagal 36 de ZAdv.

16

Mheas an chúirt sin freisin gur lean sé as breithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890), nach raibh an riail a leagtar síos in Airteagal 78(5) de GPK, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 36 de ZAdv, contrártha le hAirteagal 101(1) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE, ós rud é go bhfuil sé riachtanach chun cuspóir dlisteanach a chur chun feidhme. Sonraíonn an chúirt sin gurb é an cuspóir dlisteanach atá á shaothrú ag an riail sin soláthar seirbhísí dlí ar ardchaighdeán don phobal a ráthú. Tá sí den tuairim go bhféadfaí an cuspóir sin a shaothrú agus a bheith comhréireach trí íosmhéid táillí a thabhairt isteach, toisc go ráthaítear leis ioncam leordhóthanach don dlíodóir a chumasaíonn dó nó di saol réasúnta a bheith aige nó aici, seirbhísí ar ardchaighdeán a sholáthar agus leanúint ar aghaidh ag forbairt go gairmiúil. Cinneann an chúirt a rinne an tarchur gurb ionann na táillí comhlána, suas le méid nach bhfuil iomarcach de réir bhrí na rialacha náisiúnta maidir le híostáillí, agus iomlán de BGN 42 (thart ar EUR 21) in aghaidh na huaire.

17

Tugann an chúirt sin faoi deara freisin nach n‑aontaíonn sí le cinntí Varhoven kasatsionen sad (an Chúirt Uachtarach um Achomharc, an Bhulgáir) ina Ordú Uimh 28 an 21 Eanáir 2022 i gCás Uimh. 2347/2021, inar chinn sí, go bunúsach, ‘nach bhféadfadh na táillí íosta arna socrú a bheith ina gcosc iontu féin ar dhlíodóir seirbhísí lagmheasartha a sholáthar’, sa mhéid go gcaithfí a chur san áireamh freisin an éifeacht charnach atá ag rialacha gairmiúla agus eiticiúla infheidhme ghairm an dlí.

18

Bhí an cinneadh a thug an chúirt a rinne an tarchur maidir leis an éileamh cúitimh ina ábhar d’achomhairc a thionscain an dá pháirtí sna príomhimeachtaí. Ina dhiaidh sin, thionscain an t‑iarratasóir sna príomhimeachtaí caingean os comhair na cúirte a rinne an tarchur chun athbhreithniú a dhéanamh ar an gcinneadh ar chostais, ar an bhforas go raibh táillí na ndlíodóirí socraithe faoi bhun na tairsí dá bhforáiltear faoi rialacha náisiúnta.

19

Tá amhras ar an gcúirt a rinne an tarchur maidir le conas a chaithfidh sí athbhreithniú den sórt sin a dhéanamh, i bhfianaise na mínithe a thug an Chúirt i mbreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890).

20

Sna himthosca sin, chinn Sofiyski rayonen sad (Cúirt Dúiche Shóifia) bac a chur ar na himeachtaí agus na ceisteanna seo a leanas a tharchur chuig an gCúirt Bhreithiúnais le haghaidh réamhrialú:

‘(1)

An gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, arna léiriú de réir bhrí an bhreithiúnais [an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890)], a thuiscint sa chaoi go bhféadfadh cúirteanna náisiúnta gan riail sa dlí náisiúnta a chur i bhfeidhm lena bhforáiltear nach bhfuil an chúirt i dteideal a ordú don pháirtí caillteach na costais a íoc i leith táillí dlíodóirí i suim atá níos lú ná íosmhéid arna leagan síos i rialachán nach bhfuil eisithe ach ag comhlacht proifisiúnta dlíodóirí, amhail [Uaschomhairle Bharra na Bulgáire], i gcás nach bhfuil an rialachán sin teoranta do chuspóirí dlisteanacha a bhaint amach, agus sin ní hamháin maidir leis na páirtithe conarthacha ach freisin maidir le tríú páirtithe a n‑ordófaí dóibh costais na n‑imeachtaí a íoc?

(2)

An gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, arna léiriú de réir bhrí an bhreithiúnais [an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria and FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890)], a thuiscint sa chaoi nach mór glacadh leis go bhfuil na cuspóirí dlisteanacha lena dtugtar bonn cirt do chur i bhfeidhm riail sa dlí náisiúnta lena bhforáiltear nach bhfuil cúirt i dteideal a ordú don pháirtí caillteach na costais i leith táillí dlíodóirí a íoc i suim atá níos lú ná íosmhéid arna leagan síos i rialachán atá eisithe ag comhlacht proifisiúnta dlíodóirí, amhail [Uaschomhairle Bharra na Bulgáire], sainithe sa dlí agus go bhféadfadh an chúirt gan an riail náisiúnta a chur i bhfeidhm i gcás nach gcinneann sí go dtéitear níos faide ná na cuspóirí sin i gcás ar leith nó, os a choinne sin, an gcaithfear glacadh leis nach bhfuil feidhm ag an riail dlí náisiúnta mura gcinntear gur baineadh na cuspóirí sin amach?

(3)

De réir Airteagal 101[(1)] CFAE, i dteannta Airteagal 2 de Rialachán Uimh. 1/2003, cén páirtí, in imeachtaí sibhialta ina n‑ordaítear don pháirtí caillteach na costais a íoc, atá faoi cheangal a chruthú go bhfuil cuspóir dlisteanach ann agus go bhfuil sé comhréireach é a shaothrú trí rialachán arna eisiúint ag comhlacht proifisiúnta dlíodóirí maidir leis na suimeanna is lú a cheadaítear i leith táillí dlíodóirí, i gcás ina n‑éilítear laghdú sna táillí dlíodóirí ar an bhforas go bhfuil siad iomarcach: an páirtí atá ag lorg ordú maidir leis na costais nó an páirtí caillteach atá ag lorg laghdú sna táillí?

(4)

An gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, arna léiriú de réir bhrí [bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria and FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890)], a thuiscint sa chaoi nach mór d’údarás poiblí, amhail an Narodnoto sabranie (an Tionól Náisiúnta, an Bhulgáir), agus glacadh na n‑íosmhéideanna do tháillí á [d]tarmligean aige do chomhlacht proifisiúnta dlíodóirí trí rialachán, na modhanna sonracha lena bhféadfaí comhréireacht na srianta a chinneadh a lua go sainráite, nó an gcaithfidh sé a chur de cheangal ar an gcomhlacht proifisiúnta iad a phlé agus an rialachán á eisiúint (mar shampla, sna nótaí míniúcháin a ghabhann leis an dréacht nó i ndoiciméid ullmhúcháin eile), agus, mura gcuirtear modhanna den sórt sin san áireamh, an gcaithfidh an chúirt, más iomchuí, diúltú don rialachán a chur i bhfeidhm gan scrúdú á dhéanamh ar na méideanna sonracha, agus an leor go raibh plé réasúnaithe ar na modhanna sin chun glacadh leis go bhfuil an riail teoranta don mhéid sin is gá chun na cuspóirí dlisteanacha arna leagan síos sa dlí a bhaint amach?

(5)

I gcás go dtabharfar freagra diúltach ar Cheist 4, an gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, arna léiriú de réir bhrí [bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria and FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890)], a thuiscint sa chaoi go gcaithfidh an chúirt na cuspóirí dlisteanacha, lena dtugtar bonn cirt do chur i bhfeidhm riail dlí náisiúnta lena bhforáiltear nach bhfuil an chúirt i dteideal a ordú don pháirtí caillteach na costais a íoc i leith táillí dlíodóirí i suim atá níos lú ná íosmhéid arna leagan síos i rialachán atá eisithe ag comhlacht proifisiúnta dlíodóirí, amhail [Uaschomhairle Bharra na Bulgáire], agus comhréireacht na gcuspóirí sin, a chinneadh i bhfianaise na n‑éifeachtaí ar an méid sonrach dá bhforáiltear don chás, agus diúltú don mhéid sin a chur i bhfeidhm nuair a théann sé níos faide ná an méid is gá chun na cuspóirí a bhaint amach, nó an gcaithfidh an chúirt imscrúdú a dhéanamh, i bprionsabal, ar chineál na gcritéar dá bhforáiltear sa rialachán chun an méid a chinneadh agus ar an mbealach ina leagtar amach na critéir sin, agus, má chinneann sí nach bhfuil, i gcásanna áirithe, gá leo chun na cuspóirí a bhaint amach, gan an riail atá i gceist a chur i bhfeidhm i ngach cás?

(6)

Má ghlactar leis gurb é cuspóir dlisteanach na n‑íostáillí ná seirbhísí dlí d’ardchaighdeán a ráthú, an gceadaítear faoi Airteagal 101(1) CFAE go ndéanfaí na híosmhéideanna a leagan síos i bhfianaise na ngnéithe seo amháin: an cineál cáis (ábhar na díospóide), an leas substaintiúil sa chás agus, i bpáirt, líon na n‑éisteachtaí a bhí ann, gan critéir eile, amhail castacht na bhfíoras, na rialacha náisiúnta agus idirnáisiúnta lena mbaineann agus araile, a chur san áireamh?

(7)

Má chiallaíonn an freagra ar Cheist 5 nach mór don chúirt náisiúnta measúnú ar leith a dhéanamh i ngach cás i dtaobh an féidir leis na cuspóirí dlisteanacha maidir le cúnamh dlí éifeachtach a ráthú bonn cirt a thabhairt do chur i bhfeidhm riail dlí maidir le íosmhéideanna táillí, cad iad na critéir nach mór don chúirt úsáid a bhaint astu chun comhréireacht íosmhéid na dtáillí i gcás sonrach a mheas má tá sí den tuairim go bhfuil íosmhéid ann d’fhonn cúnamh dlí éifeachtach ar an leibhéal náisiúnta a ráthú?

(8)

An gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, i dteannta an tr[í]ú mír d’Airteagal 47 [den Chairt], a léiriú sa chaoi nach mór a chur san áireamh, agus measúnú á dhéanamh ar Cheist 7, na rialacha arna bhformheas ag an bhfeidhmeannas maidir leis na táillí atá iníoctha ag an Stát do dhlíodóirí arna gceapadh ag na cúirteanna féin, arb ionann na táillí sin – de bharr tagairt sa dlí – agus an t‑uasmhéid atá iníoctha do na páirtithe a n‑éiríonn leo i gcás ina raibh comhairleoir inmheánach dlí acu?

(9)

An gcaithfear Airteagal 101(1) CFAE, i dteannta an tr[í]ú mír d’Airteagal 47 [den Chairt], a léiriú sa chaoi go bhfuil ar an gcúirt náisiúnta, agus measúnú á dhéanamh ar Cheist 7, leibhéal táillí a shainiú atá leordhóthanach chun an cuspóir a bhaint amach maidir le cúnamh dlí d’ardchaighdeán a ráthú agus nach mór di comparáid a dhéanamh idir é sin agus an leibhéal atá sa riail dlí agus na cúiseanna a lua don leibhéal atá ceart dar léi?

(10)

An gcaithfear Airteagal 101(2) CFAE, i dteannta na bprionsabal maidir le héifeachtacht leigheasanna nós imeachta náisiúnta agus an toirmeasc ar mhí-úsáid ceart, a léiriú sa chaoi go bhfuil ar chúirt náisiúnta, i gcás ina gcinneann sí go sáraíonn cinneadh de chomhlachas gnóthas an toirmeasc ar iomaíocht a chosc, agus íostaraifí á socrú aige dá bhaill gan aon chúis bhailí a bheith ann don idirghabháil sin, na rátaí taraifí arna leagan síos sa chinneadh sin a chur i bhfeidhm, toisc go bhfuil siad ina léiriú ar na praghsanna iarbhír margaidh ar na seirbhísí lena mbaineann an cinneadh, ós rud é go bhfuil ar gach duine a sholáthraíonn an tseirbhís sin a bheith ina bhall den chomhlachas sin?’

Breithniú ar na ceisteanna a tharchuirtear

Réamhbharúlacha

21

Lena cuid ceisteanna, féachann an chúirt a rinne an tarchur lena fháil amach an bhfuil agus a mhéid atá cúirteanna náisiúnta, nuair a iarrtar orthu méid na gcostas inghnóthaithe a shainiú trí tháillí dlíodóirí, faoi cheangal ag scála ina leagtar amach íosmhéideanna táillí arna nglacadh ag comhlachas gairmiúil dlíodóirí a bhfuil siad ina gcomhaltaí go sainordaitheach de réir dlí.

22

Féachann an chúirt sin, go bunúsach, le soiléiriú a bhaint amach, maidir le raon feidhme agus cineál an athbhreithnithe a iarrtar uirthi a dhéanamh, go príomha, ar bhailíocht scála den sórt sin i bhfianaise an toirmisc ar chomhaontuithe, ar chinntí nó ar chleachtais chomhbheartaithe a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, arna léiriú, inter alia, i mbreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bhulgáir agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890).

23

Leis an mbreithiúnas sin, a tugadh tar éis dhá tharchur ar réamhrialú maidir le léiriú Airteagal 101 CFAE arna dhéanamh ag an gcúirt a rinne an tarchur í féin, chinn an Chúirt, ar an gcéad dul síos, go raibh sé de chumas ag reachtaíocht náisiúnta amhail reachtaíocht na Bulgáire ar tháillí dlíodóirí atá i gceist sa chás ba chúis leis an mbreithiúnas sin, a (i) nach gceadaítear do dhlíodóir ná dá chliant nó dá cliant luach saothair a chomhaontú i méid faoi bhun an íosmhéid arna leagan síos i rialachán arna eisiúint ag comhlachas gnóthais atá comhdhéanta d’eagraíocht ghairmiúil dlíodóirí, agus (ii) nach n‑údaraítear do chúirteanna náisiúnta cás a éisteacht chun a ordú go n‑aisíocfar táillí i méid is lú ná an t‑íosmhéid sin, iomaíocht sa mhargadh inmheánach a shrianadh chun críocha Airteagal 101(1) CFAE (breithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International, C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890, míreanna 49 agus 52).

24

Ar an dara dul síos, tar éis tagairt a dhéanamh don chásdlí a bhaineann leis an bhféidearthacht iompar áirithe a mheas a bhfuil a éifeachtaí sriantacha ar an iomaíocht ina gcuid dhílis de shaothrú na gcuspóirí dlisteanacha mar iompar nach dtagann faoi raon feidhme Airteagal 101(1) CFAE, mar a chinneadh inter alia i mbreithiúnas an 19 Feabhra 2002, Wouters agus páirtithe eile (C‑309/99, EU:C:2002:98; ‘an cásdlí Wouters’), chinn an Chúirt, ag féachaint don chomhad os a comhair, nach raibh sí i dteideal a mheasúnú an bhféadfaí a mheas go raibh gá leis an reachtaíocht náisiúnta sin chun cuspóir dlisteanach a chur chun feidhme. Dá bhrí sin, chinn sí gur faoin gcúirt a rinne an tarchur a bhí sé a mheas, i bhfianaise an chomhthéacs fhoriomláin inar glacadh nó inar cuireadh i bhfeidhm an Rialachán a d’eisigh Uaschomhairle an Bharra, cé acu an bhféadfaí nó nach bhféadfaí, i bhfianaise an ábhair ábhartha ar fad os a comhair, na rialacha lena bhforchuirtear na srianta atá i gceist sna príomhimeachtaí a mheas a bheith riachtanach chun an cuspóir sin a chur chun feidhme (breithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International, C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890, míreanna 53 go 57).

25

Is é an dara cuid sin de mheasúnú na Cúirte atá i gcroílár cheisteanna na cúirte a rinne an tarchur. Measann an chúirt sin, go bunúsach, go bhfágann an Chúirt faoin gcúirt náisiúnta é cinneadh a dhéanamh an bhfuil sé indéanta tairseacha íosphraghsanna a bheith socraithe ag comhlacht comhlachais gnóthas a sholáthraíonn na seirbhísí sin agus a bhfuil leas frithiomaíoch acu, eadhon eisceachtaí ón toirmeasc i bprionsabal a leagtar síos in Airteagal 101 CFAE a chruthú. Tugann sí dá haire go n‑eascraíonn go leor amhrais leis an gcásdlí agus leis na forálacha náisiúnta maidir le conas ba cheart Rialachán Uimh. 1 a chur i bhfeidhm i ndáil le híosmhéideanna táillí dlíodóirí agus conas ba chóir di a chinneadh ar táillí míréasúnacha iad na táillí atá le cumhdach ag an bpáirtí nár éirigh leo.

26

Ba cheart a mheabhrú chuige sin, i gcomhthéacs an nós imeachta dá dtagraítear in Airteagal 267 CFAE, atá bunaithe ar dheighilt shoiléir feidhmeanna idir na cúirteanna náisiúnta agus an Chúirt Bhreithiúnais, go bhfuil ról na Cúirte Breithiúnais teoranta do léiriú a thabhairt ar fhorálacha dhlí an Aontais a tharchuirtear chuici, Airteagal 101(1) CFAE, sa chás seo. Dá bhrí sin, ní faoin gCúirt Bhreithiúnais atá sé, ach faoin gcúirt a rinne an tarchur atá sé a chinneadh sa deireadh, ag cur san áireamh na faisnéise go léir atá ábhartha maidir leis an gcás sna príomhimeachtaí agus an comhthéacs eacnamaíoch agus dlíthiúil ar cuid di é, cé acu an bhfuil srian ar an iomaíocht mar chuspóir ag an gcomhaontú atá i gceist (breithiúnais an 18 Samhain 2021, Visma Enterprise, C‑306/20, EU:C:2021:935, mír 51 agus an cásdlí dá dtagraítear, agus an 29 Meitheamh 2023, Super Bock Bebidas, C‑211/22, EU:C:2023:529, mír 28).

27

Féadfaidh an Chúirt, áfach, agus réamhrialú á tabhairt aici, ar bhonn na faisnéise atá ar fáil di, soiléiriú a thabhairt atá ceaptha chun treoir a thabhairt don chúirt náisiúnta ina léiriú ionas go bhféadfaidh sí an cás os a comhair a chinneadh (breithiúnais an 18 Samhain 2021, Visma Enterprise, C‑306/20, EU:C:2021:935, mír 52 agus an cásdlí dá dtagraítear, agus an 29 Meitheamh 2023, Super Bock Bebidas, C‑211/22, EU:C:2023:529, mír 29).

28

Sa chás seo, is cosúil go bhfuil gá le soiléiriú ar raon feidhme thagairt na Cúirte, i míreanna 53 go 55 de bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890), don chásdlí Wouters.

29

D’fhéadfadh tagairt den sórt sin a thabhairt le tuiscint go bhféadfadh iompar gnóthas, fiú amháin, as a n‑eascraíonn srian ar iomaíocht ‘de réir cuspóra’ de réir bhrí Airteagal 101(1) CFAE, amhail socrú praghais cothrománach íosrátaí a fhorchur, éalú ón toirmeasc a leagtar síos san fhoráil sin, a d’fhéadfaí a léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE, nuair a bhíonn na héifeachtaí sriantacha ar an iomaíocht a eascraíonn as mar chuid dhílis de shaothrú na gcuspóirí dlisteanacha.

30

Is léir ó chásdlí socair, nach gá go dtiocfadh aon chomhaontú idir gnóthais nó aon chinneadh ag comhlachas gnóthas lena gcuirtear teorainn le saoirse caingne gnóthas ar páirtithe iad sa chomhaontú sin nó atá faoi réir chomhlíonadh an chinnidh sin faoi raon feidhme an toirmisc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE. Má scrúdaítear comhthéacs eacnamaíoch agus dlíthiúil roinnt de na comhaontuithe sin agus cinntí áirithe, d’fhéadfaí a chinneadh, ar an gcéad dul síos, go bhfuil údar leo trí chuspóir dlisteanach amháin nó níos mó a shaothrú ar mhaithe le leas an phobail nach de chineál frithiomaíoch iontu féin iad, ar an dara dul síos, go bhfuil fíorghá leis na modhanna sonracha a úsáidtear chun na cuspóirí sin a shaothrú chun na críche sin agus, ar an tríú dul síos, fiú má tharlaíonn sé go bhfuil an éifeacht bhunúsach ag na modhanna sin an iomaíocht a shrianadh nó a shaobhadh, ar a laghad, nach dtéann an éifeacht bhunúsach sin thar a bhfuil riachtanach, go háirithe tríd an iomaíocht uile a dhíothú (breithiúnas an 21 Nollaig 2023, European Superleague Company, C‑333/21, EU:C:2023:1011, mír 183).

31

Féadfaidh feidhm a bheith ag an gcásdlí sin, go háirithe, i gcás comhaontuithe nó cinntí i bhfoirm rialacha arna nglacadh ag comhlachas amhail comhlachas trádála nó spóirt, chun cuspóirí áirithe eiticiúla nó dualeolaíochta a shaothrú agus, ar bhonn níos leithne, chun saothrú gníomhaíochta gairmiúla a rialáil, má léiríonn an comhlachas lena mbaineann go gcomhlíontar na coinníollacha thuasluaite (féach, chuige sin, breithiúnais an 19 Feabhra 2002Wouters agus páirtithe eile, C‑309/99, EU:C:2002:98, mír 97; an 18 Iúil 2006, Meca-Medina agus Majcen v an Coimisiún, C‑519/04 P, EU:C:2006:492, míreanna 42 go 48; agus an 28 Feabhra 2013, Ordam dos Técnicos Oficiais de Contas, C‑1/12, EU:C:2013:127, míreanna 93, 96 agus 97).

32

Mar sin féin, níl feidhm ag an gcásdlí sin i gcásanna a bhaineann le hiompar, ar iompar é i bhfad ón ‘éifeacht’ bhunúsach amháin a bheith aige de shrian a chur ar iomaíocht, trí shaoirse gníomhaíochta gnóthas áirithe a theorannú, lena nochtar méid dochair i ndáil leis an iomaíocht sin a thugann údar le cinneadh gurb é is ‘cuspóir’ dó ná an iomaíocht a chosc, a shrianadh nó a shaobhadh. Mar sin, tar éis scrúdú a dhéanamh ar an iompar atá i gceist i gcás ar leith, ní mór a chinneadh ansin an bhféadfaidh an t‑iompar teacht faoi raon feidhme an chásdlí sin ach amháin, nach é cuspóir an iompair sin an iomaíocht a chosc, a shrianadh ná a shaobhadh, (breithiúnas an 21 Nollaig 2023, European Superleague Company, C‑333/21, EU:C:2023:1011, mír 186 agus an cásdlí dá dtagraítear).

33

Maidir le hiompar arb é is cuspóir dó iomaíocht a chosc, a shrianadh nó a shaobhadh, is de bhun Airteagal 101(3) CFAE amháin atá sé, dá bhrí sin, agus ar choinníoll go gcomhlíontar na coinníollacha uile a leagtar síos san fhoráil sin go bhféadfar díolúine ón toirmeasc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE a dheonú di. I gcás ina bhfuil an t‑iompar a sháraíonn Airteagal 101(1) CFAE frithiomaíoch de réir cuspóra, is é sin le rá, go léiríonn sé dochar leordhóthanach don iomaíocht agus gurb amhlaidh atá sé go ndéanfadh sé difear do chatagóirí éagsúla úsáideoirí nó tomhaltóirí, ní mór a chinneadh an bhfuil éifeacht fhabhrach ag an iompar sin ar gach ceann díobh agus, má tá, a mhéid atá éifeacht fhabhrach aige ar gach ceann díobh (breithiúnas an 21 Nollaig 2023, European Superleague Company, C‑333/21, EU:C:2023:1011, míreanna 187 agus 194 agus an cásdlí dá dtagraítear).

34

Leanann sé ó na breithnithe sin go léir thuas, cé gur thagair an Chúirt freisin do mhíreanna 51 agus 53 de bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890), agus don chásdlí Wouters i gcás a bhain le reachtaíocht náisiúnta lena bhforáiltear do chomhaontú praghsála cothrománach, ní dhearna sí amhlaidh ach chun an chúirt a rinne an tarchur a threorú i gcás gur chinn sí, ag deireadh measúnaithe ar fhíorais uile an cháis, go ndearna an reachtaíocht náisiúnta sin éigeantach cinneadh a bheith ag comhlachas gnóthas nach raibh aige ach ‘éifeacht’ den iomaíocht a shrianadh. Is léir ó mhíreanna 56 agus 57 de bhreithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International (C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890), gur chinn an Chúirt nach raibh an fhaisnéis go léir aici a bhaineann leis an gcomhthéacs foriomlán inar glacadh nó inar cuireadh i bhfeidhm an Rialachán a d’eisigh Uaschomhairle an Bharra.

35

Is i bhfianaise na réamhbharúlacha sin is gá na ceisteanna a chuireann an chúirt a rinne an tarchur a fhreagairt.

An chéad cheist

36

Lena chéad cheist, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur, go bunúsach, an gá Airteagal 101(1) CFAE a léiriú sa chaoi a gciallaíonn, i gcás ina gcinnfidh cúirt náisiúnta go bhfuil rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach le reachtaíocht náisiúnta, contrártha leis an bhforáil sin, go bhféadfaidh diúltú an reachtaíocht náisiúnta sin a chur i bhfeidhm ar an bpáirtí ar ordaíodh dó na costais a chomhfhreagraíonn do tháillí dlíodóirí a íoc, lena n‑áirítear i gcás nach bhfuil aon chomhaontú déanta ag an bpáirtí sin le haghaidh seirbhísí dlíodóirí agus táillí dlíodóirí.

37

I gcomhréir le cásdlí socair, forchuirtear le prionsabal thosaíocht dhlí an Aontais ar an gcúirt náisiúnta a n‑iarrtar uirthi, laistigh d’fheidhmiú a dlínse, forálacha de dhlí an Aontais a chur i bhfeidhm, i gcás nach féidir léi an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le ceanglais dhlí an Aontais, an oibleagáid lánéifeacht cheanglais an dlí sin a áirithiú sa díospóid atá os a comhair, agus más gá, as a stuaim féin, aon riail nó aon chleachtas náisiúnta, fiú ina dhiaidh sin, atá ar neamhréir le foráil de chuid dhlí an Aontais a bhfuil éifeacht dhíreach aici a fhágáil gan feidhm, gan bheith uirthi a iarraidh go gcuirfí an riail nó an cleachtas náisiúnta sin ar leataobh trí phróiseas reachtach nó próiseas bunreachtúil eile, ná le fanacht ar an méid sin (breithiúnas an 22 Feabhra 2022, RS (Éifeacht na gcinntí cúirte bunreachtúla), C‑430/21, EU:C:2022:99, mír 53 agus an cásdlí dá dtagraítear).

38

Ina theannta sin, ní mór a mheabhrú go mbíonn éifeachtaí díreacha ag Airteagal 101(1) CFAE ar an gcaidreamh idir daoine aonair agus go gcruthaítear leis cearta do dhaoine aonair nach mór do chúirteanna náisiúnta a chosaint (breithiúnas an 6 Deireadh Fómhair 2021, Sumal, C‑882/19, EU:C:2021:800, mír 32 agus an cásdlí dá dtagraítear).

39

Dá bhrí sin, dá gcinnfeadh cúirt náisiúnta nach bhféadfaí na srianta ar iomaíocht a eascraíonn as an Rialachán maidir le híosmhéideanna táillí dlíodóirí a mheas mar chuid dhílis de shaothrú na gcuspóirí dlisteanacha, bheadh an reachtaíocht náisiúnta, lena ndéantar éigeantach í, ar neamhréir le hAirteagal 101(1) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE.

40

I gcás den sórt sin, beidh an chúirt sin faoi oibleagáid diúltú don riail náisiúnta atá i gceist a chur i bhfeidhm. Cé go mbaineann Airteagal 101 CFAE ach le seoladh gnóthas amháin agus ní le dlíthe nó rialacháin a thagann ó Bhallstáit, ceanglaítear ar Bhallstáit, mar sin féin, leis an Airteagal sin, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE, lena leagtar síos dualgas comhair idir an tAontas Eorpach agus na Ballstáit, gan bearta a thabhairt isteach nó a choimeád i bhfeidhm, fiú de chineál reachtach nó rialála, a fhéadfadh na rialacha iomaíochta is infheidhme maidir le gnóthais a bheith gan éifeacht dá bharr (breithiúnas an 1 Meán Fómhair 2016, Etablissements Fr. Colruyt, C‑221/15, EU:C:2016:704, mír 43 agus an cásdlí dá dtagraítear).

41

I bhfianaise na mbreithnithe roimhe seo, is é an freagra ar an gcéad cheist ná nach mór Airteagal 101(1) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE, a léiriú sa chaoi a gciallaíonn, i gcás ina gcinnfidh cúirt náisiúnta go bhfuil rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach le reachtaíocht náisiúnta, contrártha d’Airteagal 101(1), tá sé de cheangal uirthi diúltú an reachtaíocht náisiúnta sin a chur i bhfeidhm ar an bpáirtí ar ordaíodh dó na costais a chomhfhreagraíonn do tháillí dlíodóirí a íoc, lena n‑áirítear i gcás nach bhfuil aon chonradh déanta ag an bpáirtí sin le haghaidh seirbhísí dlíodóirí agus táillí dlíodóirí.

An dara ceist go dtí an naoú ceist

42

Lena dara ceist go dtí a naoú ceist, ar iomchuí iad a scrúdú le chéile, iarrann an chúirt a rinne an tarchur ar shoiléiriú i ndáil, sa chéad áit, leis na ‘cuspóirí dlisteanacha’ nach mór a bheith á saothrú ag reachtaíocht náisiúnta nach gceadaítear léi, ar an gcéad dul síos, do dhlíodóir ná dá cliant ná dá chliant luach saothair a chomhaontú i méid níos lú ná an t‑íosmhéid atá leagtha síos i rialachán arna eisiúint ag eagraíocht ghairmiúil dlíodóirí ar nós Uaschomhairle an Bharra agus ar an dara dul síos, nach n‑údaraítear do chúirteanna aisíocaíocht táillí a ordú i méid níos lú ná an méid íosta sin chun bheith comhoiriúnach le hAirteagal 101(1) CFAE agus, sa dara háit, an t‑athbhreithniú a iarrtar ar an gcúirt sin a dhéanamh sa chomhthéacs sin.

43

Sonraíonn an chúirt sin, d’ainneoin na heaspa tagartha don chuspóir atá á shaothrú ag reachtóir na Bulgáire, nach bhfuil aon amhras ann gurb é atá sa chuspóir sin ná caighdeán na seirbhísí a sholáthraíonn dlíodóirí a áirithiú. Níltear cinnte, áfach, conas ar cheart scrúdú a dhéanamh ar nádúr dlisteanach an chuspóra sin agus ar oiriúnacht agus comhréireacht an bhirt atá i gceist, arb é an scála lena socraítear íosmhéideanna na dtáillí, agus cé hiad na paraiméadair ar cheart scrúdú a dhéanamh ar a mbonn i ndáil leis an gcuspóir céanna sin.

44

Ar an bpointe sin, ba cheart a mheabhrú gur cinneadh roimhe seo, i bhfianaise easpa aon athbhreithnithe ag údaráis phoiblí agus easpa forálacha a bhfuil de chumas orthu a áirithiú go n‑iompraíonn Uaschomhairle an Bharra í féin mar arm den Stát, ar dlíodóirí iad go léir a gcomhaltaí arna dtoghadh ag a bpiaraí, go ngníomhaíonn sí mar chomhlachas gnóthas de réir bhrí Airteagal 101 CFAE nuair a eisíonn sí rialacháin lena socraítear suimeanna íosta dlíodóirí (breithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International, C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890, míreanna 47 go 49).

45

Mar sin, a mhéid a bhaineann an dara agus an naoú ceist le coinníollacha de chur i bhfeidhm an chásdlí Wouters, is iomchuí tús a chur lena chinneadh, i bhfianaise na mbreithnithe a leagtar amach i míreanna 30 go 33 den bhreithiúnas seo, an bhfuil an cásdlí sin infheidhme maidir le cinneadh ó chomhlachas gnóthas a shocraíonn íosmhéideanna táillí dlíodóirí, amhail an cás atá i gceist sna príomhimeachtaí.

46

Chuige sin, ní mór a chinneadh an bhfuil ach an ‘iarmhairt’ bhunúsach ag an gcinneadh sin chun iomaíocht a shrianadh, an bhféadfadh é a bheith aige, ar a laghad, trí shaoirse gníomhaíochta gnóthas áirithe a theorannú, nó an nochtar leis méid dochair i ndáil leis an iomaíocht sin a thugann údar le cinneadh gurb é is ‘cuspóir’ dó ná an iomaíocht a chosc, a shrianadh nó a shaobhadh.

47

Chuige sin, ba cheart a thabhairt faoi deara, ionas go bhféadfaidh sé teacht faoin toirmeasc atá leagtha síos in Airteagal 101(1) CFAE, nach mór go mbeadh cosc, srianadh nó saobhadh iomaíochta sa mhargadh inmheánach mar ‘chuspóir nó mar éifeacht’ ag comhaontú. De réir cásdlí socair ó bhreithiúnas an 30 Meitheamh 1966, LTM (56/65, EU:C:1966:38), tá nádúr malartach an cheanglais sin, mar a léirítear leis an gcónasc ‘nó’, mar chúis leis an ngá, ar dtús, atá le cuspóir beacht an chomhaontaithe a mheas. Mar sin, i gcás ina suífear cuspóir frithiomaíoch comhaontaithe, ní gá a éifeachtaí ar an iomaíocht a scrúdú (breithiúnas an 29 Meitheamh 2023, Super Bock Bebidas, C‑211/22, EU:C:2023:529, mír 31 agus an cásdlí dá dtagraítear).

48

Tá sé seanbhunaithe gurb é an critéar dlíthiúil bunriachtanach chun a aimsiú an mbaineann comhaontú, bíodh sé cothrománach nó ingearach, le ‘srian ar iomaíocht de réir cuspóra’ ná an cinneadh go nochtar le comhaontú den sórt sin ann féin leibhéal leordhóthanach dochair don iomaíocht (féach, chuige sin, breithiúnais an 11 Meán Fómhair 2014, CB v an Coimisiún, C‑67/13 P, EU:C:2014:2204, mír 57, agus an 18 Samhain 2021, Visma Enterprise, C‑306/20, EU:C:2021:935, mír 59 agus an cásdlí dá dtagraítear).

49

D'fhonn a chinneadh an bhfuil an critéar sin á chomhlíonadh, ní mór aird a thabhairt ar inneachar a fhorálacha, a chuspóirí agus an comhthéacs eacnamaíoch agus dlíthiúil ar cuid de é. Agus an comhthéacs sin á chinneadh, is gá freisin cineál na n‑earraí nó na seirbhísí a n‑imrítear tionchar orthu a chur san áireamh, chomh maith le fíorchoinníollacha fheidhmiú agus struchtúr an mhargaidh nó na margaí atá i gceist (breithiúnais an 11 Meán Fómhair 2014, CB v an Coimisiún, C‑67/13 P, EU:C:2014:2204, mír 53, agus an 12 Eanáir 2023, HSBC Holdings agus páirtithe eile v an Coimisiún, C‑883/19 P, EU:C:2023:11, mír 107 agus an cásdlí dá dtagraítear).

50

Maidir le cinneadh ó chomhlachas gnóthas lena socraítear íosmhéideanna táillí dlíodóirí, chinn an Chúirt roimhe seo gurb ionann socrú na n‑íosmhéideanna do luach saothair dlíodóirí, a dhéantar éigeantach le reachtaíocht náisiúnta amhail an ceann atá i gceist sna príomhimeachtaí, agus socrú cothrománach na n‑íostaraifí éigeantacha a thoirmisctear le hAirteagal 101(1) CFAE (breithiúnas an 23 Samhain 2017, CHEZ Elektro Bulgaria agus FrontEx International, C‑427/16 agus C‑428/16, EU:C:2017:890, mír 51 agus an cásdlí dá dtagraítear).

51

Tá sé bunaithe go bhféadfaí a mheas gur dócha go mbeidh éifeachtaí diúltacha ag iompar claonpháirteach áirithe, amhail iompar as a dtiocfaidh socrú praghsanna cothrománach, go háirithe ar phraghas, ar chainníocht nó ar cháilíocht na n‑earraí agus na seirbhísí, go bhféadfaí a mheas go bhfuil sé iomarcach, chun Airteagal 101(1) CFAE a chur i bhfeidhm, chun a chruthú go bhfuil éifeachtaí iarbhír aige ar an margadh. Léiríonn taithí go dtagann laghdú ar tháirgeadh agus ar mhéaduithe praghais mar thoradh ar iompar den sórt sin, rud a fhágann go mbíonn droch-leithdháileadh acmhainní chun dochair, go háirithe, do thomhaltóirí (breithiúnas an 2 Aibreán 2020, Budapest Bankagus páirtithe eile, C‑228/18, EU:C:2020:265, mír 36 agus an cásdlí dá dtagraítear).

52

Dá réir sin, ní mór an t‑iompar sin a chatagóiriú mar ‘shrian de réir cuspóra’ ós rud é go léiríonn sé leibhéal leordhóthanach dochair i ndáil le hiomaíocht, beag beann ar an leibhéal ag a bhfuil íosphraghsanna socraithe.

53

Dá bhrí sin, i gcomhréir leis an gcásdlí dá dtagraítear i mír 32 den bhreithiúnas seo, ní fhéadfaidh údar a bheith le srianta den sórt sin in aon chás trí shaothrú na ‘gcuspóirí dlisteanacha’ amhail na cuspóirí a líomhnaítear a bheith á saothrú ag na rialacha maidir le híosmhéideanna táillí dlíodóirí atá i gceist sna príomhimeachtaí.

54

I bhfianaise an mhéid thuasluaite, is é an freagra ar an dara ceist go dtí an naoú ceist ná nach mór Airteagal 101(1) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE a léiriú sa chaoi a gciallaíonn nach mór a mheas gur srian ar iomaíocht ‘de réir cuspóra’ é de réir bhrí na forála sin reachtaíocht náisiúnta, ar an gcéad dul síos, nach gceadaítear léi don dlíodóir agus dá chliant teacht ar chomhaontú maidir le luach saothair ar mhéid is ísle ná an t‑íosmhéid a leagtar síos le rialachán arna ghlacadh ag eagraíocht ghairmiúil dlíodóirí, amhail Uaschomhairle an Bharra, agus, ar an dara dul síos, nach n‑údaraítear léi don chúirt a ordú go n‑aisíocfar táille is ísle ná an t‑íosmhéid sin. I gcás ina bhfuil srian den sórt sin, ní féidir brath ar na cuspóirí dlisteanacha a líomhnaítear a shaothraítear leis an reachtaíocht náisiúnta sin chun an t‑iompar i dtrácht a bhaint den toirmeasc ar chomhaontuithe agus ar chleachtais atá sriantach ar iomaíocht a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE.

An deichiú ceist

55

Lena deichiú ceist, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur, go bunúsach, an gá Airteagal 101(2) CFAE a léiriú sa chaoi a gciallaíonn, i gcás ina gcinneann cúirt náisiúnta go sáraíonn rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach sa reachtaíocht náisiúnta, an toirmeasc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, ceanglaítear uirthi mar sin féin, na híosmhéideanna dá bhforáiltear sa rialachán sin a úsáid, sa mhéid go léiríonn na méideanna sin praghsanna margaidh iarbhír do sheirbhísí dlíodóirí.

56

I dtaca leis sin agus mar is léir ón bhfreagra ar an gcéad cheist, i gcás ina gcinnfidh cúirt náisiúnta go sáraítear Airteagal 101(1) CFAE le rialachán lena socraítear íosmhéideanna do tháillí dlíodóirí, tá sé de cheangal uirthi gan an reachtaíocht náisiúnta, arna dhéanamh éigeantach sa reachtaíocht náisiúnta, a chur i bhfeidhm.

57

Ina theannta sin, ba cheart a mheabhrú, ós rud é gur foráil bhunúsach é Airteagal 101 CFAE atá sár-riachtanach chun na cúraimí a chuirtear ar an Aontas Eorpach a bhaint amach agus, go háirithe, maidir le feidhmiú an mhargaidh inmheánaigh, go ndearna frámaitheoirí na gConarthaí foráil go sainráite, in Airteagal 101(2) CFAE, go mbeadh aon chomhaontuithe nó cinntí a thoirmisctear de bhun an Airteagail ar neamhní go huathoibríoch (féach, chuige sin, breithiúnais an 1 Meitheamh 1999, Eco Swiss, C‑126/97, EU:C:1999:269, mír 36, agus an 20 Meán Fómhair 2001, Courage agus Crehan, C‑453/99, EU:C:2001:465, míreanna 20 agus 21).

58

Féadfaidh aon duine dul i muinín an phrionsabail sin maidir le neamhniú uathoibríoch, agus beidh na cúirteanna faoi cheangal aige a luaithe a chomhlíontar na coinníollacha maidir le hAirteagal 101(1) CFAE a chur i bhfeidhm agus fad nach dtugann an comhaontú lena mbaineann údar maith le díolúine a dheonú faoi Airteagal 101(3) CFAE. Ós rud é gur neamhniú absalóideach é an neamhniú dá dtagraítear in Airteagal 101(2) CFAE, níl aon éifeacht idir na páirtithe conarthacha ag comhaontú atá ar neamhní de bhua na forála sin agus ní féidir é a bhunú i gcoinne tríú páirtithe. Ina theannta sin, féadfaidh sé tionchar a bheith aige ar éifeachtaí uile an chomhaontaithe nó an chinnidh lena mbaineann, san am atá thart nó san am atá le teacht (féach, chuige sin, breithiúnas an 20 Meán Fómhair 2001, Courage agus Crehan, C‑453/99, EU:C:2001:465, mír 22 agus an cásdlí dá dtagraítear).

59

Sa chás seo, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur ar cheart, in aon chás, go gceanglófaí uirthi na méideanna dá bhforáiltear i Rialachán Uimh. 1 maidir le híosmhéid táillí dlíodóirí a chur i bhfeidhm, is é sin le rá, fiú má mheastar an Rialachán sin a bheith ar neamhní faoi Airteagal 101(2) CFAE. Bunaíonn sí an cheist sin ar an bhfíoras go léiríonn na méideanna dá bhforáiltear leis an rialachán sin praghsanna margaidh iarbhír do sheirbhísí dlíodóirí, ós rud é go gceanglaítear ar gach dlíodóir a bheith ina chomhalta den chomhlachas a ghlac an rialachán céanna.

60

Ba cheart a mheabhrú, áfach, nach féidir praghas seirbhíse atá socraithe i gcomhaontú nó i gcinneadh arna ghlacadh ag na hoibreoirí margaidh go léir a mheas mar phraghas margaidh iarbhír. Os a choinne sin, cuireann comhbheartú ar phraghsanna seirbhísí ag na hoibreoirí margaidh go léir, arb ionann é agus saobhadh tromchúiseach na hiomaíochta faoi Airteagal 101(1) CFAE, bac ar chur i bhfeidhm praghsanna margaidh iarbhír.

61

I bhfianaise na mbreithnithe go léir thuas, is é an freagra ar an deichiú ceist ná nach mór Airteagal 101(2) CFAE, arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE, a léiriú sa chaoi a gciallaíonn, i gcás ina gcinneann cúirt náisiúnta go sáraíonn rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach sa reachtaíocht náisiúnta, an toirmeasc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, ceanglaítear uirthi diúltú an reachtaíocht náisiúnta sin a chur i bhfeidhm, lena n‑áirítear i gcás ina léiríonn na híosmhéideanna a leagtar síos leis an rialachán sin praghsanna margaidh iarbhír do sheirbhísí dlíodóirí.

Costais

62

Ós rud é, a mhéid a bhaineann sé leis na páirtithe sna príomhimeachtaí, go bhfuil na himeachtaí mar chéim sa chás os comhair na cúirte a rinne an tarchur, baineann ceist na gcostas leis an gcúirt sin. Níl na costais a tabhaíodh trí bharúlacha a chur faoi bhráid na Cúirte, seachas costais na bpáirtithe sin, inghnóthaithe.

 

Ar na forais sin, rialaíonn an Chúirt (an Dara Dlísheomra) mar seo a leanas:

 

1.

Maidir le hAirteagal 101(1) CFAE arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE,

ní mór léiriú a dhéanamh mar seo a leanas:

i gcás ina gcinnfidh cúirt náisiúnta go bhfuil rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach le reachtaíocht náisiúnta, contrártha d’Airteagal 101(1), tá sé de cheangal uirthi diúltú an reachtaíocht náisiúnta sin a chur i bhfeidhm ar an bpáirtí ar ordaíodh dó na costais a chomhfhreagraíonn do tháillí dlíodóirí a íoc, lena n‑áirítear i gcás nach bhfuil aon chonradh déanta ag an bpáirtí sin le haghaidh seirbhísí dlíodóirí agus táillí dlíodóirí.

 

2.

Maidir le hAirteagal 101(1) CFAE arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE,

ní mór léiriú a dhéanamh mar seo a leanas:

ní mór a mheas gur srian ar iomaíocht ‘de réir cuspóra’ é de réir bhrí na forála sin reachtaíocht náisiúnta, ar an gcéad dul síos, nach gceadaítear léi don dlíodóir agus dá chliant teacht ar chomhaontú maidir le luach saothair ar mhéid is ísle ná an t‑íosmhéid a leagtar síos le rialachán arna ghlacadh ag eagraíocht ghairmiúil dlíodóirí, amhail Visshia advokatski savet (Uaschomhairle Bharra na Bulgáire), agus, ar an dara dul síos, nach n‑údaraítear léi don chúirt a ordú go n‑aisíocfar táille is ísle ná an t‑íosmhéid sin. I gcás ina bhfuil srian den sórt sin, ní féidir brath ar na cuspóirí dlisteanacha a líomhnaítear a shaothraítear leis an reachtaíocht náisiúnta sin chun an t‑iompar i dtrácht a bhaint den toirmeasc ar chomhaontuithe agus ar chleachtais atá sriantach ar iomaíocht a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE.

 

3.

Maidir le hAirteagal 101(2) CFAE arna léamh i gcomhar le hAirteagal 4(3) CAE,

ní mór léiriú a dhéanamh mar seo a leanas:

i gcás ina gcinneann cúirt náisiúnta go sáraíonn rialachán lena socraítear na híosmhéideanna táillí dlíodóirí, arna dhéanamh éigeantach sa reachtaíocht náisiúnta, an toirmeasc a leagtar síos in Airteagal 101(1) CFAE, ceanglaítear uirthi diúltú an reachtaíocht náisiúnta sin a chur i bhfeidhm, lena n‑áirítear i gcás ina léiríonn na híosmhéideanna a leagtar síos leis an rialachán sin praghsanna margaidh iarbhír do sheirbhísí dlíodóirí.

 

[Sínithe]


( *1 ) Teanga an cháis: an Bhulgáiris.