Eagrán sealadach
BREITHIÚNAS NA CÚIRTE (an Séú Dlísheomra)
20 Aibreán 2023 (*)
(Tarchur chun réamhrialú – Maoin intleachtúil – Cóipcheart agus cearta gaolmhara – Treoir 2001/29/CE – Airteagal 3(1) – Cumarsáid don phobal – Coincheap – Ceol cúlra a chraoladh – Treoir 2006/115/CE – Airteagal 8(2) – Luach saothair cothromasach – Saoráidí fisiceacha a chur ar fáil – Córais fógartha poiblí ar bord traenacha agus aerárthaí – Toimhde na cumarsáide don phobal)
I gCásanna Uamtha C-775/21 agus C-826/21,
IARRATAÍ ar réamhrialú faoi Airteagal 267 CFAE, ón Curtea de Apel Bucureşti (an Chúirt Achomhairc, Búcairist, an Rómáin), trí bhreitheanna an 12 Samhain 2020 agus an 1 Iúil 2021, a fuarthas ag an gCúirt Bhreithiúnais an 15 agus 22 Nollaig 2021, sna himeachtaí idir
Blue Air Aviation SA
agus
UCMR – ADA Asociaţia pentru Drepturi de Autor a Compozitorilor (C-775/21),
agus
Uniunea Producătorilor de Fonograme din România (UPFR)
agus
Societatea Naţională de Transport Feroviar de Călători (SNTFC) “CFR Călători” SA (C-826/21),
tugann AN CHÚIRT (an Séú Dlísheomra),
agus í comhdhéanta mar seo a leanas: P. G. Xuereb, Uachtarán Dlísheomra, T. von Danwitz agus I. Ziemele (Rapóirtéir), Breithiúna,
Abhcóide Ginearálta: M. Szpunar,
Cláraitheoir: A. Calot Escobar,
ag féachaint don nós imeachta i scríbhinn,
tar éis breithniú a dhéanamh ar na barúlacha arna dtíolacadh thar ceann na bpáirtithe seo a leanas:
– Societatea Naţională de Transport Feroviar de Călători (SNTFC) “CFR Călători” SA, ag T. Preoteasa, i gcáil Gníomhaire,
– Rialtas na Rómáine, ag E. Gane, A. Rotăreanu agus A. Wellman, i gcáil Gníomhairí,
– an Coimisiún Eorpach, ag A. Biolan, P. Němečková agus J. Samnadda, i gcáil Gníomhairí,
ag féachaint don chinneadh arna ghlacadh, tar éis éisteacht leis an Abhcóide Ginearálta, chun rialú a dhéanamh ar an gcás gan Tuairim,
an Breithiúnas seo a leanas:
Breithiúnas
1 Baineann na hiarrataí ar réamhrialú le léiriú ar Airteagal 3 de Threoir 2001/29/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 22 Bealtaine 2001 maidir le comhchuibhiú gnéithe áirithe den chóipcheart agus cearta gaolmhara sa tsochaí faisnéise (IO 2001 L 167, lch. 10).
2 Rinneadh na hiarrataí sin i gcomhthéacs dhá shraith imeachtaí idir, an chéad cheann, i gCás C-775/21, Blue Air Aviation SA (“Blue Air”) agus UCMR – Asociaţia pentru Drepturi de Autor a Compozitorilor ( “UCMR – ADA”), maidir le hoibleagáid Blue Air táillí a íoc le UCMR – ADA as saothair ceoil cúlra a chraoladh ar aerárthaí paisinéirí agus, an dara ceann, i gCás C-826/21, l’Uniunea Producătorilor de Fonograme din România (UPFR) (“UPFR”) agus Societatea Naţională de Transport Feroviar de Călători (SNTFC) “CFR Călători” SA ( “CFR”), maidir leis an oibleagáid táillí a íoc as saoráidí a sholáthar ar thraenacha a d'fhéadfaí a úsáid chun cumarsáid maidir le saothair cheoil a chur in iúl don phobal.
An dlí lena mbaineann
Dlí idirnáisiúnta
3 Ghlac an Eagraíocht Dhomhanda um Maoin Intleachtúil (EDMI) sa Ghinéiv (an Eilvéis) an 20 Nollaig 1996, Conradh EDMI um Chóipcheart ( “WCT”), a formheasadh le Cinneadh 2000/278/CE ón gComhairle an 16 Márta 2000 maidir le formheas, thar ceann an Chomhphobail Eorpaigh, an Chonartha EDMI um Chóipcheart agus an Chonartha EDMI um Thaibhithe agus Fónagraim (IO 2000 L 89, lch. 6) agus a tháinig i bhfeidhm, a mhéid a bhaineann leis an Aontas Eorpach, an 14 Márta 2010 (IO 2010 L 32, lch. 1).
4 Foráiltear le hAirteagal 8 de WCT “An ceart cumarsáide a chur in iúl don phobal”:
“Gan dochar d'fhorálacha Airteagail 11(1)(ii), 11a(1)(i) agus (ii), 11b(1)(ii), 14(1)(ii) agus 14a(1) den [Choinbhinsiún chun Saothair Litríochta agus Ealaíon a Chosaint, a síníodh i mBeirn an 9 Meán Fómhair 1886 (Acht Pháras an 24 Iúil 1971), arna leasú an 28 Meán Fómhair 1979], beidh an ceart eisiach ag údair saothar liteartha agus ealaíne aon chumarsáid faoina gcuid saothar a údarú don phobal trí shreang nó gan sreang, lena n-áirítear a gcuid saothar a chur ar fáil don phobal ar dhóigh go bhféadfaidh daoine den phobal rochtain a fháil orthu ó áit agus ag am a roghnóidh siad féin.”
5 Ghlac Comhdháil Taidhleoireachta an EDMI dearbhuithe comhpháirteacha maidir le WCT an 20 Nollaig 1996.
6 Is mar seo a leanas atá an Dearbhú Comhpháirteach maidir le hAirteagal 8 de WCT:
“Tuigtear nach ionann ach saoráidí fisiceacha a chur ar fáil chun cumarsáid a chumasú nó a dhéanamh agus cumarsáid leis an bpobal de réir bhrí an Chonartha seo nó an [Choinbhinsiún chun Saothair Litríochta agus Ealaíon a Chosaint, a síníodh i mBeirn an 9 Meán Fómhair 1886 (Acht Pháras an 24 Iúil 1971), sa leagan de thoradh leasú an 28 Meán Fómhair 1979]. [...] ”
Dlí an Aontais
Treoir 2001/29
7 Leagtar an méid seo a leanas amach in Aithrisí 1, 4, 6, 7, 9, 10, 23 agus 27 de Threoir 2001/29:
“(1) Déantar foráil sa Chonradh FAE do mhargadh inmheánach a bhunú agus do chóras a chur ar bun chun a áirithiú nach ndéanfar iomaíocht sa mhargadh inmheánach a shaobhadh. Rannchuidíonn comhchuibhiú dhlíthe na mBallstát maidir le cóipcheart agus cearta gaolmhara chun na cuspóirí sin a bhaint amach.
[...]
(4) An creat dlíthiúil comhchuibhithe maidir le cóipcheart agus cearta gaolmhara, tacóidh sé le hinfheistíocht mhór sa chruthaíocht agus sa nuálaíocht, lena n-áirítear bonneagar líonraí, trí dheimhneacht dhlíthiúil bhreise agus trí leibhéal ard cosanta a chur ar fáil ag an am céanna maidir le maoin intleachtúil, agus dá thoradh sin beidh forás ann agus tiocfaidh méadú ar iomaíocht i dtionsclaíocht na hEorpa, i réimse an tsoláthair inneachair agus sa teicneolaíocht faisnéise araon agus, ar bhonn níos ginearálta, ar fud raon leathan earnálacha tionsclaíochta agus cultúrtha. Dá thairbhe sin déanfar fostaíocht a choimirciú agus spreagfar cruthú fostaíochta.
[...]
(6) Gan comhchuibhiú ar leibhéal an Chomhphobail, d'fhéadfadh an toradh a bheith ar ghníomhaíochtaí reachtacha, gníomhaíochtaí a tionscnaíodh cheana féin ar an leibhéal náisiúnta i líon áirithe Ballstát chun freagairt do dhúshláin theicneolaíocha, go mbeadh difríochtaí móra ann ó thaobh cosanta de agus ar an dóigh sin ó thaobh srian a chur ar shaorghluaiseacht seirbhísí agus táirgí lena ndéantar maoin intleachtúil a ionchorprú, nó bunaithe uirthi, rud a d'fhágfadh go mbeadh an margadh inmheánach ilroinnte agus go mbeadh neamhréireacht reachtach ann. Éireoidh tionchar na ndifríochtaí reachtacha agus éiginnteachtaí den sórt sin níos tábhachtaí de réir mar a fhorbraítear an tsochaí faisnéise a thuilleadh, forbairt a chuir go mór le saothrú trasteorann na maoine intleachtúla cheana féin. Tiocfaidh méadú breise ar an bhforbairt sin, rud is ceart. Na difríochtaí móra dlíthiúla agus na héiginnteachtaí ó thaobh cosanta de, féadfaidh siad cosc a chur ar bharainneachtaí scála le haghaidh táirgí agus ar sheirbhísí nua a bhfuil cóipcheart agus cearta gaolmhara ag gabháil leo.
(7) Dá bhrí sin, ní mór creat dlíthiúil an Chomhphobail maidir le cosaint cóipchirt agus cearta gaolmhara a athrú agus a fhorlíonadh a mhéid is gá le haghaidh feidhmiú rianúil an mhargaidh inmheánaigh. Chuige sin, na forálacha náisiúnta maidir le cóipcheart agus cearta gaolmhara ar mór an difríocht eatarthu ó Bhallstát go Ballstát nó arb iad is cúis le héiginnteachtaí dlíthiúla a chuireann cosc ar fheidhmiú rianúil an mhargaidh inmheánaigh agus ar fhorbairt chóir na sochaí faisnéise san Eoraip, ba cheart iad a athrú, agus ba cheart freagairtí náisiúnta neamhréireacha ar fhorbairtí teicneolaíocha a sheachaint. San am céanna, ní gá na difríochtaí sin nach ndéanfaidh difear díobhálach d'fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh a chur de leataobh ná a chosc.
[...]
(9) Ní mór leibhéal ard cosanta a bheith mar bhunús maidir le haon chomhchuibhiú cóipchirt agus cearta gaolmhara, ó tharla a ríthábhachtaí atá cearta den sórt sin maidir le maoin intleachtúil a chruthú. Má dhéantar iad a chosaint, cuidíonn sin chun cruthaíocht a choinneáil agus a fhorbairt, rud a théann chun sochair d'údair, taibheoirí, táirgeoirí, tomhaltóirí, cultúr, tionsclaíocht agus don phobal i gcoitinne. Dá bhrí sin, sainaithníodh maoin intleachtúil mar chuid dhílis de mhaoin.
(10) Más amhlaidh go bhfuil údair nó taibheoirí le leanúint de bheith ag gabháil dá saothar cruthaitheach agus ealaíne, ní mór dóibh cúiteamh iomchuí a fháil as a saothair a úsáid. Is mór an infheistíocht atá de dhíth chun táirgí amhail fónagraim, scannáin nó táirgí ilmheánacha, agus seirbhísí amhail seirbhísí ‘ar éileamh’, a tháirgeadh. Tá cosaint dhlíthiúil dhóthanach maidir le cearta maoine intleachtúla riachtanach chun a ráthú go mbeidh cúiteamh dá shórt ar fáil agus chun an deis a thabhairt toradh sásúil a fháil ar an infheistíocht sin.
[...]
(23) Ba cheart don Treoir seo ceart an údair cumarsáid a dhéanamh leis an bpobal a chomhchuibhiú a thuilleadh. Ba cheart an ceart sin a thuiscint sa chiall is leithne le go gcumhdaítear cumarsáid leis an bpobal nach bhfuil i láthair, is é sin pobal nach bhfuil san áit a ndéantar an chumarsáid an chéaduair. Ba cheart a chumhdach leis an gceart sin aon tarchur den sórt sin nó aon atarchur saothair chuig an bpobal ar shreang nó ar mhodh gan sreang, lena n-áirítear craolachán. Níor cheart aon ghníomhartha eile a chumhdach leis an gceart sin.
[...]
(27) Má chuirtear saoráidí fisiceacha ar fáil chun cumarsáid a chumasú nó a dhéanamh, ní cumarsáid ann féin é sin de réir bhrí na Treorach seo.
[...]”
8 Leagtar an méid seo a leanas amach in Airteagal 3 den Treoir sin, dar teideal “An ceart cumarsáide maidir le saothair a chur in iúl don phobal agus an ceart ábhar eile a chur ar fáil don phobal”:
“1. Déanfaidh na Ballstáit foráil maidir leis an gceart eisiach ag na húdair aon chur i láthair dá saothair don phobal, trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear a saothair a chur ar fáil don phobal ar bhealach trína bhféadfadh duine den phobal rochtain a fháil orthu ón áit agus ag an am dá rogha féin, a údarú nó a thoirmeasc.
2. Déanfaidh na Ballstáit foráil maidir leis an gceart eisiach an chumarsáid leis an bpobal, trí mheán sreinge nó gan sreang ar bhealach trína bhféadfadh duine den phobal rochtain a fháil orthu ón áit agus ag an am dá rogha féin, a údarú nó a thoirmeasc:
a) le haghaidh taibheoirí, maidir lena dtaibhléirithe a fhosú;
b) le haghaidh léiritheoirí fónagram, maidir lena bhfónagraim;
c) le haghaidh na léiritheoirí a dhéanann an chéad fhosú ar scannáin, maidir le bunchóip agus cóipeanna a gcuid scannán;
d) le haghaidh eagraíochtaí craolacháin, maidir lena gcraoltaí a fhosú, is cuma má dhéantar na craoltaí seo a thraschur trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear ar chábla nó trí shatailít.
3. Na cearta dá dtagraítear i míreanna 1 agus 2, ní ídeofar iad trí aon ghníomh cumarsáide leis an bpobal ná aon ghníomh cur ar fáil don phobal mar a leagtar amach san Airteagal seo.”
Treoir 2006/115/CE
9 Foráiltear mar seo a leanas in Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 12 Nollaig 2006 maidir leis an gceart cíosa agus leis an gceart iasachta agus maidir le cearta áirithe a bhaineann le cóipcheart i réimse na maoine intleachtúla (IO 2006 L 376, lch. 28), “Craoladh agus cumarsáid don phobal”:
“Déanfaidh na Ballstáit foráil maidir le ceart chun a áirithiú go n-íocfaidh an t-úsáideoir luach cothrom saothair amháin má úsáidtear fónagram a foilsíodh chun críocha tráchtála, nó má úsáidtear athléiriú an fhónagraim sin, le haghaidh craoladh trí raidió nó le haghaidh craobhscaoileadh ar bith chun an phobail, agus chun a áirithiú go roinnfear an luach saothair ar na taibheoirí agus na táirgeoirí fónagram lena mbaineann. Féadfaidh na Ballstáit, in éagmais comhaontú idir na taibheoirí agus táirgeoirí fónagram, na coinníollacha a leagan síos maidir leis an luach saothair sin a roinnt eatarthu.”
Dlí na Rómáine
Dlí Uimh 8/1996
10 Leasaíodh Legea nr. 8/1996 privind dreptul de autor și drepturile conexe (Dlí Uimh. 8/1996 maidir le cóipcheart agus cearta gaolmhara, Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 60 an 26 Márta 1996) roinnt uaireanta, go háirithe le Dlí Uimh. 285/2004, Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 587 an 30 Meitheamh 2004 (“Dlí Uimh. 8/1996”). Atáirgtear forálacha ábhartha an dlí sin i míreanna 11 go 20 sa leagan is infheidhme maidir leis na díospóidí sna príomhimeachtaí.
11 Foráiltear le hAirteagal 13 de Dhlí Uimh. 8/1996:
“Mar thoradh ar shaothar a úsáid, cruthaíonn cearta eacnamaíocha leithleacha agus eisiacha don údar a ligeann dó údarú nó toirmeasc a chur ar:
[...]
f) an saothar a chur in iúl go díreach nó go hindíreach don phobal trí mhodh ar bith, lena n-áirítear é a chur ar fáil don phobal sa dóigh go mbeidh rochtain ag daoine den phobal orthu in áit agus ag am a roghnóidh na daoine sin féin;
[...]”
12 Is mar seo a leanas atá an fhoclaíocht in Airteagal 15(1) den Dlí sin:
“Ciallaíonn cumarsáid phoiblí aon chumarsáid maidir le saothar, a dhéantar go díreach nó trí mhodh teicniúil ar bith, in áit atá oscailte don phobal nó in aon áit eile inar mó líon na ndaoine le chéile ná an gnáthchiorcal de bhaill teaghlaigh agus a bhfuil eolas acu air, lena n-áirítear taibhiú stáitse, aithris nó aon mhodh eile chun an saothar a léiriú nó a chur i láthair don phobal, nó saothair ealaíne phlaisteacha, ealaín fheidhmeach, grianghrafadóireacht agus ailtireacht, saothar cineamatagrafach agus saothar closamhairc eile, lena n-áirítear saothair ealaíne dhigiteacha, léiriú in áit phoiblí, trí thaifeadtaí fuaime nó meáin chlosamhairc, chomh maith le saothar craolacháin a chur i láthair ar aon mhodh in áit phoiblí. Ar an gcaoi chéanna, measfar gur cumarsáid phoiblí é aon chumarsáid maidir le saothar, trí shreang nó gan sreang, a chuirtear ar fáil don phobal, lena n-áirítear tríd an idirlíon nó líonraí ríomhaireachta eile, sa dóigh go mbeidh rochtain ag daoine den phobal orthu in áit agus ag am a roghnóidh na daoine sin féin.
[...]”
13 De réir Airteagal 105(1)(f) den Dlí sin:
“[...] beidh an ceart eacnamaíoch eisiach ag léiritheoir taifeadta fuaime na nithe seo a leanas a údarú nó a thoirmeasc:
[...]
f) a chuid taifeadtaí fuaime féin a chraoladh agus a chur in iúl don phobal, ach amháin iad sin a fhoilsítear chun críocha tráchtála, agus sa chás sin ní bheidh sé i dteideal ach luach saothair cothromasach a fháil”.
14 Foráiltear le hAirteagal 1065 den Dlí céanna mar seo a leanas:
“1. Beidh taibheoirí agus táirgeoirí fónagram i dteideal luach saothair cothromasach as fónagram a úsáid go díreach nó go hindíreach a fhoilsítear chun críocha tráchtála nó chun iad a atáirgeadh trí chraoladh nó trí aon mhodh cumarsáide leis an bpobal.
2. Cinnfear méid an luacha saothair sin le modheolaíochtaí, i gcomhréir leis an nós imeachta a leagtar síos in Airteagail 131, 1311 agus 1312.”
15 Foráiltear le hAirteagal 123(1) go (3) de Dhlí Uimh. 8/1996:
“1. Féadfaidh sealbhóirí cóipchirt agus ceart gaolmhar na cearta a thugtar dóibh leis an Dlí seo a fheidhmiú go pearsanta nó, ar bhonn sainorduithe, trí eagraíochtaí comhbhainistíochta, faoi na coinníollacha a leagtar síos sa Dlí seo.
2. Ní fhéadfar comhbhainistiú a dhéanamh ar chóipcheart ach amháin i gcás saothair a cuireadh ar fáil don phobal roimhe sin agus ní fhéadfar comhbhainistiú na gceart gaolmhar a dhéanamh ach amháin i gcás taibhithe a cuireadh i láthair roimhe seo agus fónagraim nó físghraim a cuireadh ar fáil don phobal roimhe sin.
3. Ní fhéadfaidh sealbhóirí cóipcheart nó ceart gaolmhar na cearta eacnamaíocha a aithnítear sa Dlí seo a aistriú chuig eagraíochtaí comhbhainistíochta.”
16 Foráiltear le hAirteagal 1231(1)(e) agus (f) den Dlí sin:
“Beidh comhbhainistíocht éigeantach chun na cearta seo a leanas a fheidhmiú:
[...]
e) ceart chun saothair cheoil a chur in iúl don phobal, cé is moite de shaothair chineamatagrafacha a léiriú go poiblí;
f) an ceart chun luach saothair cothromasach a dheonaítear do thaibheoirí agus do tháirgeoirí fónagram as fónagram tráchtála nó a n-atáirgí a chur in iúl don phobal agus a chraoladh.”
17 Is mar seo a leanas atá an fhoclaíocht in Airteagal 130(1)(a) agus (b) den Dlí sin:
“Tá sé d'oibleagáid ar eagraíochtaí bainistíochta comhchoitinne an méid seo a leanas a dhéanamh:
a) údaruithe neamheisiacha a dheonú d'úsáideoirí a iarrann amhlaidh sula n-úsáidfear an répertoire cosanta, mar mhalairt ar luach saothair, trí bhíthin ceadúnais neamheisiach, i scríbhinn;
b) modheolaíochtaí a tharraingt suas dá réimsí gníomhaíochta, lena n-áirítear cearta maoine comhaontaithe, a bheidh le caibidil le húsáideoirí d'fhonn na táillí sin a íoc i gcás oibreacha a fhágann nach féidir do shealbhóirí cirt údarú aonair a dheonú mar gheall ar a modh úsáide.”
18 De réir Airteagal 131(1) den Dlí céanna:
“Chun tús a chur leis na nósanna imeachta idirbheartaíochta, ní mór d'eagraíochtaí bainistíochta comhchoitinne iarratas a chur faoi bhráid [Oficiul Român pentru Drepturile de Autor (Oifig Chóipchirt na Rómáine)], agus na modheolaíochtaí atá beartaithe le haghaidh idirbhirt gcomhréir le hAirteagal 130(1)(a).
[...]”
19 Foráiltear le hAirteagal 1311(1) go (3) de Dhlí Uimh. 8/1996:
“1. Déanfaidh na heagraíochtaí bainistíochta comhchoitinne agus na hionadaithe dá dtagraítear in Airteagal 131(2)(b) na modheolaíochtaí a chaibidil.
2. Féadfaidh eagraíochtaí bainistíochta comhchoitinne a cheangal ar ráta comhréidh nó luach saothair comhréireach a ghearradh ón gcatagóir céanna úsáideoirí, arna ríomh ar bhonn an ioncaim a fhaigheann an t-úsáideoir ón ngníomhaíocht ina n-úsáidtear an répertoire, mar shampla: craoladh, atarchur cábla nó cumarsáid don phobal, agus cleachtas Eorpach maidir le torthaí na caibidlíochta idir na húsáideoirí agus na heagraíochtaí comhbhainistíochta á chur san áireamh. I gcás craolacháin, socrófar luach saothair comhréireach ar bhonn difreáilte, i gcomhréir go díreach leis an sciar den úsáid a bhaintear as an répertoire arna bhainistiú go comhchoiteann sa ghníomhaíocht sin agus, in éagmais ioncaim, ar bhonn an chaiteachais arna ghiniúint leis an úsáid.
3. Ní fhéadfar an luach saothair ar ráta comhréidh nó an luach saothair comhréireach dá dtagraítear i mír 2 a éileamh ach amháin má bhaineann, agus a mhéid a bhaineann, an úsáid le saothair a bhfuil an chosaint dá bhforáiltear le dlí i gcónaí maidir le cóipcheart nó cearta gaolmhara.
[...]”
20 Is mar seo a leanas atá an fhoclaíocht in Airteagal 1312(2) den Dlí sin:
“Déanfar an comhaontú idir na páirtithe maidir leis na modheolaíochtaí a caibidlíodh a thaifeadadh i bprótacal a thaiscfear le hOifig Chóipcheart na Rómáine. [...] Beidh na modheolaíochtaí a fhoilseofar amhlaidh infhorfheidhmithe i gcoinne úsáideoirí uile an réimse atá faoi réir na caibidlíochta agus i gcoinne allmhaireoirí agus monaróirí uile meán agus gaireas a bhfuil cúiteamh as cóipeáil phríobháideach dlite dóibh faoi Airteagal 107.”
Cód an Nós Imeachta Shibhialta
21 Foráiltear le hAirteagal 249 de Chód an Nós Imeachta Shibhialta:
“Is faoin duine a dhéanfaidh líomhain le linn imeachtaí breithiúnacha a bheidh sé fianaise ina leith a sholáthar, ach amháin sna cásanna dá bhforáiltear go sainráite leis an dlí.”
22 Is mar seo a leanas atá an fhoclaíocht in Airteagal 329 den chód sin:
“Ní fhéadfaidh an chúirt a cinneadh a bhunú ar na toimhdí a fágtar faoina measúnú ach amháin má bhíonn a ndóthain údaráis acu agus an chumhacht acu chun dóchúlacht go dtarlóidh an fíoras líomhnaithe a chruthú; ní fhéadfar glacadh leo, áfach, ach amháin i gcásanna ina soláthraítear fianaise finné de réir an dlí.”
An mhodheolaíocht maidir le luach saothair atá dlite do shealbhóirí cóipchirt i saothair cheoil chun saothair cheoil a chur in iúl don phobal chun críocha cúlra.
23 Foráiltear le Metodologia privind remunerațiile cuvenite titularilor de drepturi patrimoniale de autor de opere muzicale pentru comunicarea publică a operelor muzicale în scop ambiental (Modheolaíocht maidir le luach saothair atá dlite le sealbhóirí cóipchirt i saothair cheoil chun saothair cheoil a chur in iúl don phobal chun críocha cúlra, Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 710 an 7 Deireadh Fómhair 2011), arna leasú le Cinneadh Uimh. 198/2012 ó Oifig Chóipchirt na Rómáine an 8 Samhain 2012 (Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 780 an 20 Samhain 2012):
“1. Ní mór d'úsáideoirí saothar ceoil cúlra, sula n-úsáideann siad saothair cheoil, údarú a fháil ó UCMR – ADA i bhfoirm ceadúnais neamheisiach chun saothair cheoil a úsáid agus luach saothair a íoc i gcomhréir le scála na modheolaíochta sin, gan beann ar fhad na húsáide sin.
2. Chun críocha na modheolaíochta seo, beidh feidhm ag na sainmhínithe seo a leanas:
a) saothair ceoil cúlra a chur in iúl don phobal – saothar ceoil amháin nó níos mó a chur in iúl in áit atá ar oscailt don phobal nó in aon áit eile inar mó líon na ndaoine le chéile ná an gnáthchiorcal de bhaill teaghlaigh agus a bhfuil eolas acu air, gan beann ar an gcaoi a ndéantar an chumarsáid agus ar na modhanna teicniúla a úsáidtear, chun an t-atmaisféar a chruthú chun aon ghníomhaíocht eile a léiriú nach gá saothair cheoil a úsáid ina leith;
b) úsáideoir saothar ceoil cúlra – aon duine nádúrtha nó dlítheanach údaraithe ar leis nó léi a úsáideann in aon cháil é (úinéireacht, bainistiú, lamháltas, cíos, tearc-chíos, iasachtú, etc.) ina ndéantar gaireas agus aon mhodh teicniúil nó leictreonach eile a shuiteáil nó a choinneáil, amhail teilifíseáin, glacadóirí raidió, seinnteoirí caiséid, meascthóirí ceoil, trealamh ríomhaireachta, seinnteoirí dlúthdhioscaí, córais aimpliúcháin agus aon ghaireas eile chun fuaim nó íomhánna lena ngabhann fuaim a ghlacadh, a atáirgeadh nó a chraoladh.
[...]
6. Don tréimhse nach ndearna an t-úsáideoir údarú ina leith i bhfoirm ceadúnais neamheisiach le UCMR – ADA, ceanglaítear air méid is ionann agus trí oiread an luacha saothair a bheadh dlite le híoc leis an úsáideoir deiridh dá mbeadh an t-údarú tugtha i gcrích aige i bhfoirm ceadúnais neamheisiach.
7. Féadfaidh eagraíochtaí comhbhainistíochta rialú a dhéanamh, trí ionadaithe údaraithe, ar shaothar ceoil cúlra a úsáid, le rochtain saor in aisce ar aon áit ina n-úsáidtear ceol cúlra. Féadfaidh ionadaithe ó eagraíochtaí comhbhainistíochta trealamh iniompartha fuaime agus/nó fístaifeadta a úsáid sna háiteanna ina n-úsáidtear saothar ceoil cúlra, agus beidh na taifeadtaí a dhéanfar amhlaidh lánúdarach maidir le húsáid saothar ceoil cúlra.”
24 Leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an modheolaíocht sin scála luach saothair le híoc as ceol cúlra a chur in iúl don phobal, agus iad aonair de réir an chineáil áitribh ghnó nó feithiclí ina ndéantar an chumarsáid sin. Foráiltear le pointe 11 den scála sin, maidir le hiompar paisinéirí d’aer, luach saothair cothromráta de 200 lei Rómánach (RON) in aghaidh na míosa agus in aghaidh an aerárthaigh.
An mhodheolaíocht chun fónagraim arna bhfoilsiú chun críocha tráchtála nó atáirge díobh agus scálaí chearta maoine na dtaibheoirí agus na dtáirgeoirí fónagram a chur in iúl don phobal
25 Foráiltear le Metodologia privind comunicarea publică a fonogramelor publicate în scop comercial sau a reproducerilor acestora și tabelele cuprinzând drepturile patrimoniale ale artiștilor interpreți ori executanți și producătorilor de fonograme (Modheolaíocht chun fónagraim arna bhfoilsiú chun críocha tráchtála nó chun críocha atáirgthe díobh agus scálaí chearta maoine na dtaibheoirí agus na dtáirgeoirí fónagram a chur in iúl don phobal, Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 982 an 8 Nollaig 2006), arna leasú le Cinneadh Uimh. 189/2013 ó Oifig Chóipchirt na Rómáine an 29 Samhain 2013 (Monitorul Oficial al României, Cuid I, Uimh. 788 an 16 Nollaig 2013):
“1. Ciallaíonn cumarsáid maidir le fónagraim arna bhfhoilsiú chun críocha tráchtála nó atáirgí díobh a chur in iúl don phobal in áiteanna poiblí (dúnta nó oscailte), gan beann ar an gcaoi a ndéantar an chumarsáid, trí mhodhanna meicniúla, leictreafhuaime nó digiteacha (saoráidí aimpliúcháin, gaireas taifeadta fuaime nó closamhairc, glacadóirí raidió nó teilifíse, trealamh ríomhaireachta, etc.).
[...]
3. Ciallaíonn “úsáideoir fónagram”, chun críocha na modheolaíochta seo, aon duine nádúrtha nó dlítheanach údaraithe a chuireann fónagraim a fhoilsítear chun críocha tráchtála nó atáirgí díobh in iúl don phobal, ar úinéireacht in aon cháil d'áitreabh (úinéireacht, bainistíocht, cíos, foligean, iasachtú, etc.).
[...]
5. Ceanglófar ar an úsáideoir údaruithe a fháil i bhfoirm ceadúnas neamheisiach, arna n-eisiúint ag eagraíochtaí comhbhainistíochta [...] na dtáirgeoirí fónagram, chun fónagraim arna bhfhoilsiú chun críocha tráchtála a chur in iúl don phobal [...], le haghaidh luach saothair i gcomhréir leis na scálaí thíos, gan beann ar fhad na cumarsáide sin don phobal.”
26 Tá dhá scála san iarscríbhinn a ghabhann leis an modheolaíocht sin, a ndéantar foráil sa chéad cheann díobh maidir leis an luach saothair is iníoctha as gníomhaíochtaí a dhéantar faoi cheol cúlra, agus iad pearsantaithe de réir an chineáil áitribh ghnó nó feithiclí ina ndéantar na gníomhaíochtaí sin. Foráiltear le pointe E3(1) den chéad scála sin, maidir le hiompar paisinéirí d’iarnród, do luach saothair míosúil RON 30 in aghaidh an ghluaisteáin le córas fógartha poiblí.
Na príomhimeachtaí agus na ceisteanna arna dtarchur chun réamhrialú
Cás C-775/21
27 Is eagraíocht chomhbhainistíochta do chóipcheart ceoil í UCMR – ADA.
28 An 2 Márta 2018, thug an comhlacht sin caingean os comhair Tribunalul București (Cúirt Réigiúnach Bhúcairist, an Rómáin) i gcoinne na haerlíne Blue Air, ag iarraidh go n-íocfaí luach saothair atá fós dlite agus pionóis a fhorchur as saothair cheoil a chur in iúl don phobal ar aerárthaí arna n-oibriú ag Blue Air, ar saothair cheoil iad nach raibh ceadúnas faighte ag Blue Air ina leith.
29 D'áitigh Blue Air os comhair na cúirte sin go bhfuil 28 aerárthach á n-oibriú aige agus, cé go bhfuil na bogearraí aige is gá chun saothair cheoil a chraoladh in 22 de na 28 aerárthach sin, nár chuir sé in iúl don phobal ach saothar ceoil cúlra amháin i 14 de na haerárthaí sin tar éis dó an ceadúnas riachtanach a fháil.
30 Tar éis na soiléirithe sin, mhéadaigh UCMR – ADA a éilimh íocaíochta, agus é den tuairim go raibh bonn cirt leis an gconclúid gur cuireadh saothair chosanta in iúl don phobal i ngach aerárthach den chabhlach Blue Air ós rud é go raibh córas fógartha poiblí i dtuairim is 22 aerárthach ann.
31 Le breithiúnas an 8 Aibreán 2019, seasadh leis an gcaingean a thug UCMR – ADA. Go bunúsach, chinn Tribunalul București (Cúirt Réigiúnach Bhúcairist), ar bhonn bhreithiúnais an 7 Nollaig 2006, SGAE (C-306/05, EU:C:2006:764), agus an 15 Márta 2012, Phonographic Performance (Ireland) (C-162/10, EU:C:2012:141), ós rud é go raibh na modhanna iompair a oibríonn sé feistithe le gléasanna chun saothair ceoil cúlra a chur in iúl don phobal, go n-eascraíonn sé an toimhde shimplí maidir le húsáid na saothar sin, a d'éiligh go gcinnfí go n-úsáideann aon eitleán atá feistithe le córas fógartha poiblí an fheiste sin chun an saothar ceoil i gceist a chur in iúl don phobal, gan gá le fianaise bhreise a sholáthar.
32 Rinne Blue Air achomharc i gcoinne an chinnidh sin chuig an Curtea de Apel București (Cúirt Achomhairc Bhúcairist, an Rómáin), arb í an chúirt a rinne an tarchur é, ag áitiú, inter alia, nár chuir sé ceol cúlra in iúl ar bord an aerárthaigh a oibríonn sé gan aon cheadúnas ina leith, agus nach ionann saoráidí a bheith ann agus saothair cheoil a chur in iúl don phobal. Dúirt sé nach raibh sé ag iarraidh brabús a dhéanamh trí cheol cúlra a chraoladh. Ar deireadh, chuir sé in iúl go bhfuil gá le córas fógartha poiblí in aerárthaí ar chúiseanna sábháilteachta, chun cumarsáid idir baill foirne an aerárthaigh agus cumarsáid idir na baill foirne agus na paisinéirí.
33 Cuireann an chúirt a rinne an tarchur in iúl, i bhfianaise a cuspóra neamhbhrabúis, an ionann saothair ceoil cúlra a chur in iúl agus cumarsáid leis an bpobal de réir bhrí Airteagal 3 de Threoir 2001/29, ar ceist í nach bhfuil éigeantach. Ina theannta sin, sa chás go dtugtar freagra dearfach ar an gceist sin, fiafraíonn an chúirt maidir leis an gcaighdeán cruthúnais a éilítear chuige sin. Tugann sí dá haire, i gcomhréir le cásdlí cúirteanna náisiúnta áirithe, i gcás ina luaitear bunaíocht atá ag gabháil do ghníomhaíocht eacnamaíoch ar leith sa mhodheolaíocht dá dtagraítear i mír 23 den bhreithiúnas seo, go bhfuil toimhde shimplí ann go gcuirtear saothair atá faoi chosaint cóipchirt in iúl don phobal san áit sin. Tá bonn cirt leis an toimhde sin go háirithe toisc go bhfuil sé dodhéanta do heagraíochtaí comhbhainistíochta cóipchirt gach áit ina bhféadfaí úsáid a bhaint as saothair chruthaitheacha intleachtúla a rialú go córasach.
34 Sna himthosca sin, chinn an Curtea de Apel Bucureşti (Cúirt Achomhairc Bhúcairist) bac a chur ar na himeachtaí agus na ceisteanna seo a leanas a tharchur chuig an gCúirt Bhreithiúnais i gcomhair réamhrialú:
“1) An gá Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29/CE a léiriú mar ní a chiallaíonn gurb ionann craoladh saothar ceoil nó sliocht as saothar ceoil laistigh d'aerárthach tráchtála, tráth éirí de thalamh, tuirlingthe nó ag aon tráth eile den eitilt, trí chóras fógartha poiblí an aerárthaigh, agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na forála sin, go háirithe (ach gan a bheith teoranta dó) i bhfianaise chritéar brabúsach na cumarsáide?
Má thugtar freagra dearfach ar an gcéad cheist:
2) An bonn leordhóthanach é córas fógartha poiblí a bheith ar bord aerárthaigh a fhorchuirtear le rialacháin sábháilteachta aerthráchta chun toimhde infhrisnéise a bhaint as saothair cheoil ar bord an aerárthaigh sin a chur in iúl don phobal?
Má thugtar freagra diúltach ar an gceist sin:
3) Maidir le córas fógartha poiblí a bheith ar bord aerárthaigh a cheanglaítear le rialacháin shábháilteachta aerthráchta agus bogearraí lena gcumasaítear fónagraim (ina bhfuil saothair cheoil faoi chosaint) a chur in iúl trí bhíthin na suiteála sin, an ionann sin agus bonn leordhóthanach chun toimhde infhrisnéise a bhaint as saothair cheoil ar bord an aerárthaigh sin a chur in iúl don phobal?”
Cás C-826/21
35 Is eagraíocht chomhbhainistíochta le haghaidh cearta gaolmhara táirgeoirí fónagram í UPFR.
36 An 2 Nollaig 2013, rinne an eagraíocht sin agóid i gcoinne CFR, cuideachta iompair iarnróid, ag iarraidh go n-íocfaí luach saothair atá fós dlite agus pionóis a fhorchur as saothair cheoil a chur in iúl don phobal ar ghluaisteáin phaisinéirí arna n-oibriú ag CFR a chur in iúl don phobal. D'áitigh sé sa chomhthéacs sin, gur ceanglaíodh leis an reachtaíocht iarnróid is infheidhme go mbeadh córas fógartha poiblí ar roinnt de na traenacha a n-oibríonn CFR agus d'áitigh sé gurbh ionann córais den sórt sin agus saothair a chur in iúl don phobal de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29.
37 Dhiúltaigh Tribunalul București (Cúirt Réigiúnach Bhúcairist) don chaingean sin, a mheas, cé gur bunaíodh gurb ionann córas fógartha poiblí a shuiteáil a chuireann rochtain ar fáil ar thaifeadtaí fuaime agus saothair cheoil a chur in iúl don phobal, nár cruthaíodh go raibh córas den sórt sin feistithe ar na traenacha seirbhíse a bhí i mbun seirbhíse.
38 Rinne UPFR achomharc in aghaidh an chinnidh sin chuig Curtea de Apel Bucureşti (Cúirt Achomhairc Bhúcairist), arb í an chúirt a rinne an tarchur í.
39 Tugann an chúirt sin dá haire, go measann tromlach an chásdlí náisiúnta, go háirithe ar bhonn bhreithiúnas an 7 Nollaig 2006, SGAE (C-306/05, EU:C:2006:764), gurb ionann córais fógartha poiblí a bheith i gcarráiste traenach agus saothair cheoil a chur in iúl don phobal. Tá amhras ar an gcúirt sin ina leith sin.
40 Sna himthosca sin, chinn Curtea de Apel Bucureşti (Cúirt Achomhairc Bhúcairist) bac a chur ar na himeachtaí agus an cheist seo a leanas a tharchur chuig an gCúirt Bhreithiúnais i gcomhair réamhrialú:
“1) An ndéanann oibreoir iompair d'iarnród a bhfuil carráistí iarnróid aige atá feistithe le córais fógartha poiblí chun bheith in ann faisnéis a chur in iúl do phaisinéirí cumarsáid don phobal de réir bhrí Airteagal 3 de Threoir 2001/29/CE [...]?
2) An gcuirtear cosc le hAirteagal 3 de Threoir 2001/29/CE [...] ar reachtaíocht náisiúnta lena mbunaítear toimhde shimplí cumarsáide leis an bpobal ar bhonn córais fógartha poiblí a bheith ann i gcás ina gceanglaítear na córais sin le forálacha reachtúla eile lena rialaítear gníomhaíocht an oibreora iompair?”
Na himeachtaí os comhair na Cúirte Breithiúnais
41 Le cinneadh an 1 Márta 2022, rinneadh Cásanna C-775/21 agus C-826/21 a uamadh chun críocha an nós imeachta i scríbhinn agus ó bhéal agus chun críocha an bhreithiúnais, i gcomhréir le hAirteagal 54 de Rialacha Nós Imeachta na Cúirte Breithiúnais.
Na ceisteanna le haghaidh réamhrialú
An chéad cheist a tarchuireadh i gCás C-775/21
42 De réir na ceiste sin, iarrann an chúirt a rinne an tarchur, go bunúsach, an gá Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 a léiriú sa chaoi gur cumarsáid don phobal de réir bhrí na forála sin craoladh saothar ceoil cúlra ar mhodh iompair paisinéirí.
43 Faoi Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, déanfaidh na Ballstáit foráil maidir leis an gceart eisiach ag na húdair aon chur i láthair dá saothair don phobal, trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear a saothair a chur ar fáil don phobal ar bhealach trína bhféadfadh duine den phobal rochtain a fháil orthu ón áit agus ag an am dá rogha féin, a údarú nó a thoirmeasc.
44 Mar a rialaigh an Chúirt roinnt uaireanta, faoin bhforáil sin, tá ceart coisctheach ag údair chun idirghabháil a dhéanamh idir aon úsáideoir dá gcuid oibre agus an chumarsáid leis an bpobal a d'fhéadfadh na húsáideoirí a dhéanamh, chun an chumarsáid sin a thoirmeasc (breithiúnas an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 62 agus an cásdlí dá dtagraítear).
45 Ós rud é nach sainmhínítear in Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 an coincheap “cumarsáid don phobal”, is gá brí agus raon feidhme an choincheapa sin a chinneadh, i bhfianaise na gcuspóirí a shaothraítear leis an Treoir sin agus i bhfianaise an chomhthéacs ina leagtar síos an fhoráil arna léirmhíniú (breithiúnas an 7 Lúnasa 2018, Renckhoff, C-161/17, EU:C:2018:634 , mír 17 agus an cásdlí dá dtagraítear).
46 I ndáil leis sin, mheabhraigh an Chúirt nach mór an coincheap sin a thuiscint, mar a luaitear in aithris 23 de Threoir 2001/29, amhail agus go gcumhdaítear leis an gcoincheap sin aon chumarsáid leis an bpobal nach bhfuil i láthair ag áit tionscnaimh na cumarsáide agus, dá bhrí sin, aon tarchur nó atarchur den sórt sin a dhéantar chuig an bpobal, trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear craolachán. Is léir ó aithrisí 4, 9 agus 10 den Treoir sin gurb é a phríomhchuspóir ardleibhéal cosanta a bhunú d'údair, lena gcuirfear ar a gcumas luach saothair iomchuí a fháil as úsáid a gcuid saothar, lena n-áirítear i gcomhthéacs na cumarsáide leis an bpobal (breithiúnas an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 63 agus an cásdlí dá dtagraítear).
47 I ndáil leis sin, mar a rialaigh an Chúirt roinnt uaireanta, comhcheanglaítear dhá eilimint charnacha leis an gcoincheap “cumarsáid leis an bpobal”, de réir bhrí Airteagal 3(1), eadhon gníomh trína ndéantar saothar a chur in iúl agus an saothar sin a chur in iúl don phobal, agus baineann measúnú aonair leis (breithiúnas an 2 Aibreán 2020, Stim agus SAMI, C-753/18, EU:C:2020:268, mír 30, agus an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 66 agus an cásdlí dá dtagraítear).
48 Chun críocha measúnaithe den sórt sin, ní mór roinnt critéar comhlántach a chur san áireamh, critéir nach bhfuil uathrialach agus idirspleách ar a chéile. Ós rud é go bhféadfadh na critéir sin, i gcásanna sonracha éagsúla, a bheith ann le leibhéil éagsúla, ní mór iad a chur i bhfeidhm ina n-aonar agus ina n-idirghníomhú le chéile (féach, chuige sin, breithiúnais an 14 Meitheamh 2017, Stichting Brein, C-610/15, EU:C:2017:456, mír 25, agus an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 67 agus an cásdlí dá dtagraítear).
49 I measc na gcritéar sin, leag an Chúirt béim, ar an gcéad dul síos, ar an ról fíor-riachtanach atá ag an úsáideoir agus ar nádúr a idirghabhála d'aon ghnó. Déanann sé gníomh cumarsáide nuair a dhéanann sé idirghabháil, agus eolas aige ar iarmhairtí a ghníomhaíochta, chun rochtain a thabhairt dá chustaiméirí ar shaothar cosanta, go háirithe i gcás nach mbeadh na custaiméirí sin in ann, i bprionsabal, in éagmais na hidirghabhála sin, taitneamh a bhaint as an obair chraolta (breithiúnas an 14 Meitheamh 2017, Stichting Brein, C-610/15, EU:C:2017:456, mír 26 agus an cásdlí dá dtagraítear).
50 Thairis sin, chinn an Chúirt nach bhfuil cineál brabúsach cumarsáide leis an bpobal, de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, neamhábhartha (breithiúnas an 8 Meán Fómhair 2016, GS Media, C-160/15, EU:C:2016:644, mír 38 agus an cásdlí dá dtagraítear). Mar sin féin, ghlac sé leis nach gá gur coinníoll fíor-riachtanach é an chineál sin lena gcinntear gurb ann do chumarsáid leis an bpobal féin (breithiúnas an 7 Márta 2013, ITV Broadcasting agus páirtithe eile, C-607/11, EU:C:2013:147, mír 42 agus an cásdlí dá dtagraítear, agus an 31 Bealtaine 2016, Reha Training, C-117/15, EU:C:2016:379, mír 49).
51 Anuas air sin, , chun go gcumhdófar iad leis an gcoincheap “cumarsáid leis an bpobal” de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, ní mór saothair faoi chosaint a chur in iúl don phobal (breithiúnas an 28 Deireadh Fómhair 2020, BY (Fianaise Grianghraf), C-637/19, EU:C:2020:863, mír 25 agus an cásdlí dá dtagraítear).
52 I ndáil leis sin, shoiléirigh an Chúirt Bhreithiúnais go dtagraíonn an coincheap “pobal” do líon neamhchinntithe faighteoirí ionchasacha agus, thairis sin, go dtugann sé le tuiscint, ina theannta sin, líon measartha mór daoine (breithiúnas an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 69 agus an cásdlí dá dtagraítear).
53 Sa chás seo, sa chéad áit, mar is léir ón gcásdlí a luaitear i mír 49 den bhreithiúnas seo, ní foláir a shuíomh gur gníomh cumarsáide, de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, saothair ceoil cúlra a chraoladh ar mhodh iompair, ós rud é, agus é sin á dhéanamh aige, go ndéanann an t-oibreoir sin idirghabháil, agus eolas iomlán aige ar iarmhairtí a iompair, chun rochtain a thabhairt dá chustaiméirí ar shaothar cosanta, go háirithe i gcás nach mbeadh na custaiméirí sin in ann, i bprionsabal, leas a bhaint as an saothar craolta.
54 Sa dara háit, cuirtear saothar ceoil den sórt sin in iúl don phobal, de réir bhrí an chásdlí dá dtagraítear i mír 51 den bhreithiúnas seo. Cé go bhfuil sé fíor, mar a chinn an Chúirt, go n-áirítear sa choincheap “poiblí” tairseach de minimis áirithe, lena n-eisiatar ón gcoincheap sin líon ró-íseal daoine lena mbaineann nó fiú líon neamhshuntasach daoine lena mbaineann, tá sé tugtha le fios ag an gCúirt freisin, d'fhonn an líon sin a chinneadh, nach mór aird a thabhairt, go háirithe, ar líon na ndaoine a bhféadfadh rochtain a bheith acu ar an saothar go comhthreomhar, ach freisin ar líon na ndaoine a bhféadfadh rochtain a bheith acu air i ndiaidh a chéile. (féach, chuige sin, breithiúnais an 31 Bealtaine 2016, Reha Training, C-117/15, EU:C:2016:379, míreanna 43 agus 44, agus an 19 Nollaig 2019, Nederlands Uitgeversverbond agus Groep Algemene Uitgemene Uitgevers, C-263/18, EU:C:2019:1111, mír 68 agus an cásdlí dá dtagraítear).
55 De réir mar a thugann an chúirt a rinne an tarchur faoi deara, sa chás seo, go ndearnadh an saothar atá i gceist sna príomhimeachtaí a chraoladh i leath de na haerárthaí a oibríonn Blue Air, le linn eitiltí a oibríonn an aerlíne sin, agus mar thoradh air sin go bhfuil an pobal i gceist comhdhéanta de na grúpaí paisinéirí go léir a thóg na heitiltí sin, go comhuaineach nó go comhleanúnach, ós rud é nach féidir a mheas go bhfuil líon den sórt sin daoine ró-íseal, nó fiú mar líon neamhshuntasach, de réir bhrí an chásdlí dá dtagraítear i mír 54 den bhreithiúnas seo.
56 Sa chomhthéacs sin, ní fachtóir cinntitheach é, fíric dá dtagraítear ag an gcúirt a rinne an tarchur, go bhfuil cineál brabúsach cumarsáide den sórt sin amhrasach, maidir le sleachta ceoil cúlra a chraoladh do gach paisinéir ar aerárthach, tráth éirí de thalamh, tuirlingthe nó ag aon tráth eile den eitilt. Ní coinníoll riachtanach é cineál brabúsach den sórt sin chun a chinneadh go bhfuil cumarsáid ann don phobal, de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, ós rud é gur chinn an Chúirt nach gá gur coinníoll fíor-riachtanach é an cineál sin lena gcinntear go bhfuil cumarsáid ann don phobal, mar is léir ón gcásdlí dá dtagraítear i mír 50 den bhreithiúnas seo.
57 I bhfianaise na nithe sin roimhe seo, is é an freagra ar an gcéad cheist i gCás C-775/21 nach mór Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 a léiriú sa chaoi gurb ionann tarchur saothair ceoil cúlra in iompar paisinéirí agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na forála sin.
An dara ceist agus an tríú ceist i gCás C-775/21 agus an chéad cheist i gcás C-826/21
58 De réir chásdlí comhsheasmhach na Cúirte, sa nós imeachta a leagtar síos in Airteagal 267 CFAE, lena bhforáiltear do chomhar idir na cúirteanna náisiúnta agus an Chúirt Bhreithiúnais, is faoin gCúirt Bhreithiúnais atá sé freagra a thabhairt don chúirt náisiúnta a bheidh úsáideach di agus lena gcuirfear ar a cumas cinneadh a dhéanamh sa díospóid atá roimpi. Chuige sin, d'fhéadfadh sé go mbeadh ar an gCúirt Bhreithiúnais na ceisteanna a tharchuirtear chuici a athfhoirmliú. Toisc gur scríobh cúirt náisiúnta, go foirmiúil, ceist a tarchuireadh chun réamhrialú trí thagairt a dhéanamh d'fhorálacha áirithe de dhlí an Aontais, ní chuireann sé sin cosc ar an gCúirt Bhreithiúnais na léirmhínithe a d'fhéadfadh a bheith ina gcúnamh le linn breithniú a dhéanamh ar an gcás os a comhair a chur ar fáil don chúirt sin, cibé acu ar tharchuir sí chucu i bhfoclaíocht a ceisteanna nó nach ndearna. Chuige sin, is faoin gCúirt Bhreithiúnais atá sé, ag féachaint ar an ábhar go léir a sholáthair an chúirt náisiúnta, agus go háirithe an t-ábhar sa ráiteas ar na cúiseanna leis an ordú tarchuir, na heilimintí de dhlí an Aontais is gá a léiriú i bhfianaise ábhar na díospóide sna príomhimeachtaí a tharraingt amach (breithiúnas an 22 Meitheamh 2022, Volvo agus DAF Trucks, C-267/20, EU:C:2022:494, mír 28 agus an cásdlí dá dtagraítear).
59 Sa chás seo, i bhfianaise na faisnéise go léir a chuir an chúirt a rinne an tarchur ar fáil ina cuid iarrataí ar réamhrialú, is gá, d'fhonn freagra úsáideach a thabhairt don chúirt sin, na ceisteanna a tarchuireadh le haghaidh réamhrialú a athfhoirmliú.
60 Go háirithe, thug eagraíocht chomhbhainistíochta le haghaidh cearta gaolmhara táirgeoirí fónagram an chaingean i gCás C-826/21 chun íocaíocht a fháil ó CFR as saothair cheoil a chur in iúl don phobal ar charráistí paisinéirí a oibríonn CFR. Dá bhrí sin, agus i bhfianaise chur i bhfeidhm Airteagal 105(1)(f) de Dhlí Uimh. 8/1996, dá dtagraítear i mír 10 den bhreithiúnas seo, lena bhforáiltear do cheart airgeadais an táirgeora taifeadtaí fuaime chun a thaifeadadh fuaime féin a chraoladh agus a chur in iúl don phobal, is léir go bhfuil léirmhíniú Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 ábhartha freisin do thoradh na díospóide sin.
61 Sna himthosca sin, ní mór a mheas, de bharr na gceisteanna atá aici, ar iomchuí iad a scrúdú le chéile, go n-iarrann an chúirt a rinne an tarchur, go bunúsach, an gá Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 agus Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 a léiriú sa chaoi gurb ionann trealamh seolta poiblí a shuiteáil ar bord modh iompair agus, i gcás inarb iomchuí, bogearraí lena gcumasaítear ceol cúlra a chraoladh, agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na bhforálacha sin.
62 Ní mór a mheabhrú, agus foráil de dhlí an Aontais á léiriú, gur gá machnamh a dhéanamh ní hamháin ar fhoclaíocht na forála sin ach freisin na cuspóirí a shaothraítear leis na rialacháin a bhfuil sí mar chuid díobh agus dá comhthéacs. Maidir le, go háirithe, Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, ní mór an fhoráil sin a léiriú i gcomhréir le forálacha ábhartha WCT, ós rud é go bhfuil sé beartaithe le Treoir 2001/29 oibleagáidí áirithe de chuid an Aontais a chur chun feidhme faoin gcoinbhinsiún sin (féach, chuige sin, breithiúnais an 17 Aibreán 2008, Peek & Cloppenburg, C-456/06, EU:C:2008:232, mír 33, agus an 21 Meitheamh 2012, Donner, C-5/11, EU:C:2012:370, mír 23).
63 Sa chéad áit, maidir le foclaíocht na bhforálacha atá i gceist, meabhraíodh i mír 43 den bhreithiúnas seo go leanann sé ó Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 go bhfuil sé de cheangal ar na Ballstáit a áirithiú foráil maidir leis an gceart eisiach ag an údair aon chur i láthair dá saothair don phobal, trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear a saothair a chur ar fáil don phobal ar bhealach trína bhféadfadh duine den phobal rochtain a fháil orthu ón áit agus ag an am dá rogha féin, a údarú nó a thoirmeasc.
64 Thairis sin, faoi Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115, ní mór a áirithiú le reachtaíocht na mBallstát, ar an gcéad dul síos, go n-íocfaidh an t-úsáideoir luach saothair cothromasach amháin má úsáidtear fónagram a foilsíodh le haghaidh tráchtála, nó má úsáidtear athléiriú an fhónagraim sin agus, le haghaidh craoladh trí raidió nó le haghaidh craobhscaoileadh ar bith chun an phobail, agus a áirithiú go roinnfear an luach saothair ar na taibheoirí agus na táirgeoirí fónagram lena mbaineann.
65 I ndáil leis sin, ba cheart a mheabhrú, de réir chásdlí na Cúirte, ós rud é nár léirigh reachtóir an Aontais aon rún eile, beidh an bhrí chéanna le léiriú ag an gcoincheap “cumarsáid leis an bpobal” a úsáidfear sa dá fhoráil thuasluaite (féach, chuige sin, breithiúnais an 8 Meán Fómhair 2016, GS Media, C-160/15, EU:C:2016:644, mír 33, agus an 17 Meitheamh 2021, M.I.C.M., C-597/19, EU:C:2021:492, mír 41 agus an cásdlí dá dtagraítear).
66 Sa dara háit, maidir leis an gcuspóir a shaothraítear leis na forálacha sin, is léir ón gcásdlí dá dtagraítear i mír 46 den bhreithiúnas seo nach mór a thuiscint sa chiall is leithne go gcumhdaítear leis an gcoincheap sin aon chumarsáid leis an bpobal nach bhfuil i láthair ag áit tionscnaimh na cumarsáide agus, dá bhrí sin, aon tarchur nó atarchur den sórt sin a dhéantar chuig an bpobal, trí mheán sreinge nó gan sreang, lena n-áirítear craolachán, arb é príomhchuspóir Threoir 2001/29 ardleibhéal cosanta a bhunú d'údair.
67 É sin ráite, ba cheart a thabhairt faoi deara, sa tríú háit, maidir le comhthéacs na bhforálacha atá i gceist, gur léir ó aithris 27 de Threoir 2001/29, lena ndéantar, go bunúsach, an Dearbhú Comhpháirteach a bhaineann le hAirteagal 8 de WCT, mar a thug an Chúirt faoi deara i mbreithiúnas an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando (C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 79), “má chuirtear saoráidí fisiceacha ar fáil chun cumarsáid a chumasú nó a dhéanamh, ní cumarsáid ann féin é sin de réir bhrí na Treorach seo.”
68 I ndáil leis sin, más rud é, mar gheall ar an bhfíoras amháin go bhfuil gá le trealamh seolta poiblí, agus, de réir mar a bheidh, bogearraí a úsáid, chun go mbeidh an pobal in ann tairbhe a bhaint as an obair iarbhír, gurb é an toradh a bhí air sin idirghabháil oibreoir na suiteála sin a shaintréithriú go huathoibríoch mar “g[h]níomh cumarsáide”, aon “soláthar saoráidí atá beartaithe chun cumarsáid a chumasú nó a dhéanamh”, lena n-áirítear i gcás ina gceanglaítear leis an reachtaíocht náisiúnta lena rialaítear gníomhaíocht an oibritheora iompair saoráidí den sórt sin a bheith ann, gníomh den sórt sin a bheadh ann, a eisiatar in aithris 27 de Threoir 2001/29 mar sin féin (féach, chuige sin, breithiúnas an 22 Meitheamh 2021, YouTube agus Cyando, C-682/18 agus C-683/18, EU:C:2021:503, mír 79).
69 I bhfianaise na mbreithnithe sin, ní mór a mheas nach gníomh cumarsáide é trealamh fuaime agus, i gcás inarb iomchuí, bogearraí lena gcumasaítear ceol cúlra a chraoladh, ar bord modh iompair, de réir bhrí Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 agus Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115, ós rud é nach bhfuil ann ach saoráidí fisiceacha chun cumarsáid a chumasú nó a dhéanamh a chur ar fáil.
70 Is fíor gur chinn an Chúirt, ar thaobh amháin, go ndéanann oibritheoirí tithe tábhairne, óstáin nó bunaíochta spá gníomh cumarsáide nuair a tharchuireann siad oibreacha cosanta d'aon ghnó chuig a gcustaiméirí trí chomhartha a dháileadh d'aon ghnó trí ghlacadóirí teilifíse nó raidió atá suiteáilte acu ina n-áitreabh (féach, chuige sin, breithiúnais an 7 Nollaig 2006, SGAE, C-306/05, EU:C:2006:764, mír 47; an 4 Deireadh Fómhair 2011, Football Association Premier League agus páirtithe eile, C-403/08 agus C-429/08, EU:C:2011:631, mír 196, agus an 27 Feabhra 2014, OSA, C-351/12, EU:C:2014:110, mír 26). Ar an gcaoi chéanna, déanann oibreoir ionaid athshlánaithe a tharchuireann saothair chosanta chuig a othair d'aon ghnó, trí theilifíseáin atá suiteáilte i roinnt áiteanna sa bhunaíocht sin, gníomh cumarsáide (breithiúnas an 31 Bealtaine 2016, Reha Training, C-117/15, EU:C:2016:379, míreanna 55 agus 56).
71 Ar an taobh eile, ní féidir suiteáil trealaimh fuaime i modh iompair a ionannú le gníomhartha trína ndéanann soláthraithe seirbhíse saothair chosanta chuig a gcustaiméirí d'aon ghnó trí chomhartha a dháileadh trí ghlacadóirí atá suiteáilte acu ina mbunaíocht, rud a chumasaíonn rochtain ar saothair den sórt sin.
72 Ós rud é nach “gníomh cumarsáide” é trealamh fuaime agus, i gcás inarb infheidhme, bogearraí a cheadaíonn ceol cúlra a chraoladh, a shuiteáil ar bord modh iompair, ní gá a mheas an ndearnadh aon chumarsáid don phobal, de réir bhrí an chásdlí.
73 I bhfianaise na mbreithnithe go léir roimhe seo, is é an freagra ar an dara agus ar an tríú ceist i gCás C-775/21 agus ar an gcéad cheist i gCás C-826/21 nach mór Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 agus Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 a léiriú sa chaoi nach ionann trealamh fuaime a shuiteáil ar bord modh iompair agus, i gcás inarb iomchuí, bogearraí lena gcumasaítear ceol cúlra a chraoladh, agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na bhforálacha sin.
An dara ceist i gCás C-826/21
74 I bhfianaise na mbreithnithe a leagtar amach i mír 60 den bhreithiúnas seo, d'fhonn freagra úsáideach a thabhairt don chúirt a rinne an tarchur, ní mór a mheas, trína ceist, go n-iarrann an chúirt, go bunúsach, an gá Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 a léiriú mar chosc ar reachtaíocht náisiúnta, arna léirmhíniú ag na cúirteanna náisiúnta, lena mbunaítear toimhde shimplí go ndéantar saothair cheoil a chur in iúl don phobal ar bhonn córais fógartha poiblí a bheith ann i modhanna iompair.
75 Mar réamhphointe, ba cheart a thabhairt faoi deara go gconspóideann Rialtas na Rómáine ina chuid tuairimí i scríbhinn an bonn ar a bhfuil an chúirt a rinne an tarchur ag brath, ar dá réir a bhunaítear leis an reachtaíocht náisiúnta toimhde shimplí go gcuirtear saothair cheoil in iúl don phobal ar bhonn córais fuaime a bheith ann i modhanna iompair.
76 Ba cheart a mheabhrú, áfach, de réir chásdlí comhsheasmhach na Cúirte, sa nós imeachta a leagtar síos in Airteagal 267 CFAE, go bhfuil feidhmeanna ar leith soiléire ag an gCúirt Breithiúnais agus ag an gCúirt a rinne an tarchur agus gur faoin gCúirt sin amháin atá sé reachtaíocht náisiúnta a léiriú (breithiúnas an 17 Márta 2022, Daimler, C-232/20, EU:C:2022:196, mír 91 agus an cásdlí dá dtagraítear).
77 Dá bhrí sin, ní faoin gCúirt Bhreithiúnais atá sé, i gcomhthéacs tarchur chun réamhrialú, rialú a thabhairt maidir le léiriú na bhforálacha náisiúnta. Ní mór don Chúirt Bhreithiúnais a chur san áireamh, i gcomhthéacs dháileadh na n-inniúlachtaí idir Chúirteanna an Aontais Eorpaigh agus na cúirteanna náisiúnta, comhthéacs fíorasach agus reachtach na gceisteanna a tharchuirtear le haghaidh réamhrialú, mar a shainmhínítear san ordú tarchuir (breithiúnas an 17 Márta 2022, Daimler, C-232/20, EU:C:2022:196, mír 92 agus an cásdlí dá dtagraítear).
78 I ndáil leis sin, is léir go háirithe ó aithrisí 1, 6 agus 7 de Threoir 2001/29 gurb é is cuspóir don Treoir sin, inter alia, na héagothromaíochtaí reachtacha agus an éiginnteacht dhlíthiúil a bhaineann le cosaint an chóipchirt, rud a chuireann bac ar fheidhmiú cuí an mhargaidh inmheánaigh agus ar fhorbairt na sochaí faisnéise san Eoraip agus cosc a chur ar na Ballstáit freagairt ar dhearcadh éagsúla d'fhorbairtí teicneolaíocha. Thairis sin, luaitear sna haithrisí sin, in éagmais comhchuibhiú ar leibhéal an Aontais, gur dócha go dtarlódh éagothromaíochtaí suntasacha sa chosaint, rud a d'fhágfadh ilroinnt an mhargaidh inmheánaigh agus neamhréireachtaí de chineál reachtach. Ina theannta sin, de réir na n-aithrisí sin, is dócha go gcuirfidh na héagothromaíochtaí agus éiginnteachtaí dlíthiúla suntasacha maidir le cosaint bac a chur ar bharainneachtaí scála a bhaint amach le haghaidh táirgí agus seirbhísí nua atá cosanta ag cóipcheart agus cearta gaolmhara.
79 Mar a chinn an Chúirt cheana féin, glacadh leis go bhféadfadh Ballstát cosaint níos fairsinge a thabhairt do shealbhóirí cóipchirt trína fhoráil go n-áireofaí sa choincheap “cumarsáid leis an bpobal” gníomhaíochtaí seachas na gníomhaíochtaí dá dtagraítear in Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29, go gcruthófaí éagothromaíochtaí reachtacha agus, dá bhrí sin, go mbeadh éiginnteacht dhlíthiúil ann do thríú páirtithe (breithiúnas an 13 Feabhra 2014, Svensson agus páirtithe eile, C-466/12, EU:C:2014:76, mír 34).
80 Dá bhrí sin, ní mór Airteagal 3(1) de Threoir 2001/29 a léiriú sa chaoi go gcuireann bac ar Bhallstát cosaint níos leithne a chur ar fáil do shealbhóirí cóipchirt trína fhoráil go n-áireofar i gcoincheap na cumarsáide leis an bpobal raon níos leithne gníomhaíochtaí ná na cinn dá dtagraítear san fhoráil sin (breithiúnas an 13 Feabhra 2014, Svensson agus páirtithe eile, C-466/12, EU:C:2014:76, mír 41).
81 Tá léirmhíniú den sórt sin, i bhfianaise an chásdlí a luaitear i mír 65 den bhreithiúnas seo, infheidhme de réir analaí maidir leis an gcoincheap “cumarsáid leis an bpobal” de réir bhrí Threoir 2006/115.
82 Sa chás seo, is léir ón bhfreagra ar an gcéad cheist i gCás C-826/21 nach mór Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 a thuiscint nach ionann trealamh fuaime poiblí a shuiteáil ar bord modh iompair agus, i gcás inarb iomchuí, bogearraí lena gcumasaítear ceol cúlra a chraoladh ar mhaithe le paisinéirí a bhaineann tairbhe as go neamhspleách ar a dtoil agus “cumarsáid don phobal” de réir bhrí na forála sin.
83 Dá bhrí sin, cuireann an fhoráil sin cosc ar reachtaíocht náisiúnta lena mbunaítear toimhde shimplí chumarsáide leis an bpobal ar bhonn córais fuaime a bheith ann i modhanna iompair. D'fhéadfadh sé a bheith d'éifeacht ag reachtaíocht den sórt sin go gceanglófaí go n-íocfaí luach saothair as suiteáil na gcóras fuaime amháin, fiú in éagmais aon ghnímh cumarsáide leis an bpobal, de shárú ar an bhforáil sin.
84 I bhfianaise na mbreithnithe thuas, is é an freagra ar an gceist dá dtagraítear ná nach mór Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115 a léiriú mar chosc ar reachtaíocht náisiúnta, arna léiriú ag na cúirteanna náisiúnta, lena mbunaítear toimhde shimplí go ndéantar saothair cheoil a chur in iúl don phobal ar bhonn córais fógartha poiblí a bheith ann i modhanna iompair.
Costais
85 Ós rud é, a mhéid a bhaineann sé leis na páirtithe sna príomhimeachtaí, go bhfuil na himeachtaí mar chéim sa chás os comhair na cúirte náisiúnta, baineann ceist na gcostas leis an gcúirt sin. Níl na costais a tabhaíodh trí bharúlacha a cuireadh faoi bhráid na Cúirte, seachas costais na bpáirtithe sin, inghnóthaithe.
Ar na forais sin, rialaíonn an Chúirt (an Séú Dlísheomra) mar seo a leanas:
1. Maidir le hAirteagal 3(1) de Threoir 2001/29/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 22 Bealtaine 2001 maidir le comhchuibhiú gnéithe áirithe den chóipcheart agus cearta gaolmhara sa tsochaí faisnéise,
ní mór léiriú a dhéanamh ar an bhforáil sin mar a leanas:
is ionann saothar ceoil chun críche ceoil cúlra chraoladh in iompar paisinéirí agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na forála sin.
2. Maidir le hAirteagal 3(1) de Threoir 2001/29 agus Airteagal 8(2) de Threoir 2006/115/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 12 Nollaig 2006 maidir leis an gceart cíosa agus leis an gceart iasachta agus maidir le cearta áirithe a bhaineann le cóipcheart i réimse na maoine intleachtúla,
ní mór léiriú a dhéanamh ar na bhforálacha sin mar a leanas:
ní hionann trealamh fuaime poiblí a shuiteáil ar bord agus, i gcás inarb iomchuí, bogearraí lena gcumasaítear ceol cúlra a chraoladh, agus cumarsáid don phobal de réir bhrí na bhforálacha sin.
3. Maidir le hAirteagal 8(2) de Threoir 2006/115,
ní mór léiriú a dhéanamh ar an bhforáil sin mar a leanas:
cuirtear cosc leis ar reachtaíocht náisiúnta, arna léiriú ag na cúirteanna náisiúnta, lena mbunaítear toimhde shimplí go gcuirtear saothair cheoil in iúl don phobal ar bhonn go bhfuil ann córais fógartha poiblí i modhanna iompair.
Sínithe
* Teanga an cháis: an Rómáinis.