(1)

Tá uileláithreacht an phlaistigh sa saol laethúil ag méadú i gcónaí mar gheall ar an ardfheidhmiúlacht agus an costas measartha íseal a bhaineann leis. Cé go bhfuil ról fónta ag plaisteach sa gheilleagar agus go bhfuil feidhmeanna ríthábhachtacha aige in a lán earnálacha, tá an úsáid a bhaintear as i bhfeidhmeanna gearrshaolacha, nár ceapadh lena n-athúsáid ná lena n-athchúrsáil ar bhonn costéifeachtach, ag méadú agus, dá bhrí sin, tá an táirgeadh agus na patrúin tomhaltais a bhaineann leis ag éirí níos neamhéifeachtúla agus líní. Dá bhrí sin, i gcomhthéacs an Phlean Gníomhaíochta don Gheilleagar Ciorclach a leagtar síos sa Teachtaireacht ón gCoimisiún an 2 Nollaig 2015 dar teideal “An Ciorcal a shlánú — Plean Gníomhaíochta an Aontais Eorpaigh don Gheilleagar Ciorclach”, tháinig an Coimisiún ar an gconclúid i Straitéis an Aontais Eorpaigh maidir le Plaistigh a leagtar síos sa Teachtaireacht an 16 Eanáir 2018 dar teideal “Straitéis Eorpach le haghaidh Plaisteach i nGeilleagar Ciorclach” nár mhór dul i ngleic leis an méadú seasta ar ghiniúint dramhaíola plaistí agus ar dhramhaíol plaisteach a sceitheadh sa chomhshaol, go háirithe sa mhuirthimpeallacht, chun saolré ciorclach a bhaint amach le haghaidh plaisteach. Is céim chun tosaigh í Straitéis an Aontais Eorpaigh maidir le Plaistigh chun geilleagar ciorclach a bhunú ina dtabharfar lánurraim ar riachtanais na hathúsáide, deisithe agus athchúrsála agus dearadh agus táirgeadh plaisteach agus táirgí plaisteacha á dtáirgeadh, agus ina ndéanfar ábhair níos inbhuanaithe a fhorbairt agus a chur chun cinn. De thoradh ar thionchair dhiúltacha táirgí plaisteacha áirithe ó thaobh an chomhshaoil, na sláinte agus an gheilleagair de, éilítear creat sonrach dlíthiúil a chur ar bun chun na héifeachtaí diúltacha sin a laghdú.

(2)

Cuireann an Treoir sin chun cinn bealaí cur chuige ciorclacha a thugann tosaíocht do tháirgí ath-inúsáidte inbhuanaithe neamhthocsaineach agus do chórais athúsáide in ionad táirgí aon úsáide, atá dírithe thar aon ní eile ar an dramhaíl a ghintear a laghdú. Tá cosc dramhaíola den chineál sin ag barr ord na réiteach dramhaíola a chumhdaítear i dTreoir 2008/98/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4). Rannchuideoidh an Treoir sin le baint amach Sprioc Forbartha Inbhuanaithe 12 de chuid na Náisiún Aontaithe (NA) chun patrúin inbhuanaithe tomhaltais agus táirgthe a áirithiú, ar cuid de Chlár Oibre 2030 don Fhorbairt Inbhuanaithe arna ghlacadh ag Comhthionól Ginearálta NA an 25 Meán Fómhair 2015 é. Trí luach táirgí agus ábhar a choinneáil chomh fada agus is féidir agus níos lú dramhaíola a ghiniúint, féadfaidh geilleagar an Aontais éirí níos iomaíche agus níos athléimní, agus ag an am céanna féadfaidh brú ar acmhainní luachmhara agus ar an gcomhshaol a laghdú.

(3)

Is fadhb thrasteorann é an bruscar muirí agus aithnítear mar fhadhb mhéadaitheach dhomhanda é. An bruscar muirí a laghdú, is príomhghníomhaíocht é sin i dtaca le Sprioc Forbartha Inbhuanaithe 14 de chuid NA a bhaint amach, sprioc ina n-iarrtar na haigéin, na farraigí agus na hacmhainní muirí a chaomhnú agus a úsáid ar bhealach inmharthana ar mhaithe leis an bhforbairt inbhuanaithe. Ní mór don Aontas a chion féin a dhéanamh chun bruscar muirí a chosc agus chun dul i ngleic leis agus é mar sprioc aige caighdeán a bhunú don chuid eile den domhan. Sa chomhthéacs sin, tá an tAontas ag obair le comhpháirtithe i bhfóraim éagsúla idirnáisiúnta amhail G20, G7 agus NA chun gníomhaíocht chomhbheartaithe a chur chun cinn agus is cuid d’iarrachtaí an Aontais é an Treoir seo chuige sin. Chun go mbeidh na hiarrachtaí sin éifeachtach, is den tábhacht é freisin nach mbeidh méadú ar bhruscar muirí in áiteanna eile mar thoradh ar bhruscar plaisteach a onnmhairiú.

(4)

I gcomhréir le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir le Dlí na Farraige an 10 Nollaig 1982 (UNCLOS) (5), an Coinbhinsiún um Chosc ar Mhuir-Thruailliú trí Fhuíoll agus Ábhar Eile a Dhumpáil an 29 Nollaig 1972 (“Coinbhinsiún Londan”) agus Prótacal 1996 (“Prótacal Londan”), Iarscríbhinn V a ghabhann le Coinbhinsiún Idirnáisiúnta um Thruailliú ó Longa a Chosc 1973 (MARPOL), arna leasú le Prótacal 1978 a bhaineann leis, agus Coinbhinsiún Basel maidir le rialú gluaiseachtaí trasteorann dramhaíolacha guaiseacha agus a ndiúscairt an 22 Márta 1989 (6) agus le reachtaíocht dramhaíola an Aontais, eadhon Treoir 2008/98/CE agus Treoir 2000/59/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), ceanglaítear ar na Ballstáit bainistiú dramhaíola fónta a áirithiú chun an bruscar muirí ó fhoinsí mara agus talaimh araon a chosc agus a laghdú. I gcomhréir le reachtaíocht uisce an Aontais eadhon Treoracha 2000/60/CE (8) agus 2008/56/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9), ceanglaítear ar na Ballstáit freisin dul i ngleic leis an mbruscar muirí i gcás ina gcuirfidh sé isteach ar dhea-stádas comhshaoil a bhaint amach dá n-uiscí muirí, lena n-áirítear stádas a chuirfidh le Sprioc Forbartha Inbhuanaithe 14 de chuid NA.

(5)

San Aontas, is plaisteach é 80 go 85 % den bhruscar muirí, a thomhaistear trí bhruscar trá a chuntas. Is earraí plaisteacha aon úsáide iad 50 % den bhruscar muirí agus is ionann earraí a bhaineann le hiascaireacht agus 27 % den mhéid iomlán. Ar tháirgí plaisteacha aon úsáide áirítear réimse leathan táirgí tomhaltais pacáistithe a úsáidtear go minic agus a chaitear amach tar éis iad a úsáid aon uair amháin chun na críche ar soláthraíodh iad. Is annamh a athchúrsáiltear iad agus is minic a dtagann siad chun bheith ina mbruscar iad. Cuid shuntasach den trealamh iascaireachta a chuirtear ar an margadh, ní bhailítear é lena chóireáil. Dá bhrí sin, fadhb an-tromchúiseach i gcomhthéacs an bhruscair mhuirí is ea iad táirgí plaisteacha aon úsáide agus trealamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach agus tá baol an-mhór ag baint leo d’éiceachórais mhuirí agus don bhithéagsúlacht agus do shláinte an duine, agus tá siad ag déanamh damáiste do ghníomhaíochtaí amhail an turasóireacht, an iascaireacht agus an loingseoireacht.

(6)

Is den ríthábhacht i gcónaí é bainistiú ceart dramhaíola chun bruscar a chosc, bruscar muirí san áireamh. Le reachtaíocht agus ionstraimí beartais de chuid an Aontais (10) atá ann cheana, eadhon Treoireacha 2008/98/CE, 2000/59/CE, 2000/60/CE agus 2008/56/CE agus Rialachán (CE) Uimh. 1224/2009 ón gComhairle, foráiltear d’fhreagairtí rialála chun dul i ngleic leis an mbruscar muirí. Tá dramhaíl phlaisteach faoi réir, go háirithe, bheartais agus spriocanna foriomlána bainistithe dramhaíola de chuid an Aontais, amhail an sprioc athchúrsála le haghaidh dramhaíl ó phacáistíocht phlaisteach a leagtar síos i dTreoir 94/62/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11) agus an cuspóir sa Straitéis Eorpach maidir le Plaistigh, chun a áirithiú go mbeidh gach pacáistíocht phlaisteach a chuirtear ar mhargadh an Aontais in-athúsáidte nó in-athchúrsáilte faoi 2030. Mar sin féin, ní leor tionchar na mbeart sin ar an mbruscar muirí agus tá difríochtaí i raonta feidhme agus i leibhéil uaillmhéine na mbeart náisiúnta chun an bruscar muirí a chosc agus a laghdú. Sa bhreis air sin, d’fhéadfadh sé go gcruthófar bacainní trádála agus go saobhfaí iomaíocht san Aontas le cuid de na bearta sin, go háirithe srianta margaíochta ar tháirgí plaisteacha aon úsáide.

(7)

Chun iarrachtaí a dhíriú ar na réimsí is mo gá, níor cheart don Treoir seo ach na táirgí plaisteacha aon úsáide is coitianta atá ann, mar aon le trealamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach agus táirgí déanta as plaisteach in-ocsó-díghrádaithe, a chumhdach. Meastar gurb ionann iad na táirgí plaisteacha aon úsáide a chumhdaítear le bearta faoin Treoir seo agus 86 % de na plaistigh aon úsáide a fhaightear sna cuntais a dhéantar ar na plaistigh sin ar thránna an Aontais. Os rud é nach coimeádáin de chuid táirgí plaisteacha aon úsáide a fhaightear den chuid is mó ar tránna an Aontais iad, níor cheart coimeádáin dí de mhiotal agus de ghloine a chumhdach faoin Treoir seo.

(8)

Ní thagann micreaphlaistigh díreach faoi raon feidhme na Treorach seo, ach cuireann siad le bruscar muirí agus ba cheart don Aontas, dá bhrí sin, cur chuige cuimsitheach a ghlacadh maidir leis an bhfadhb sin. Ba cheart don Aontas na táirgeoirí uile a spreagadh teorainn dhian a chur ar mhicreaphlaistigh sna foirmlí acu.

(9)

Is féidir le truailliú críochach agus fabhtú ithreach ó earraí móra plaisteacha agus ó na bloghanna nó micreaphlaistigh a thagann astu a bheith suntasach agus is féidir le plaisteach den sórt sin sceitheadh isteach sa mhuirthimpeallacht.

(10)

Is lex specialis í an Treoir seo i ndáil le Treoracha 94/62/CE agus 2008/98/CE. I gcás ina mbeidh coimhlint idir na Treoracha sin agus an Treoir seo, ba cheart go mbeadh forlámhas ag an Treoir seo laistigh de raon feidhme a cur i bhfeidhm. Is amhlaidh an cás ó thaobh srianta maidir le cur ar an margadh. Go háirithe i ndáil le bearta laghdaithe tomhaltais, ceanglais táirgí agus freagracht leathnaithe tairgeora, tá an Treoir seo ina forlíonadh ar Threoracha 94/62/CE agus 2008/98/CE agus ar Threoir 2014/40/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (12).

(11)

Is féidir táirgí plaisteacha aon úsáide a mhonarú as réimse leathan plaisteach. De ghnáth, sainmhínítear plaistigh mar ábhair pholaiméireacha a bhféadfadh breiseáin a bheith curtha leo. Mar sin féin, ní chumhdófaí polaiméirí nádúrtha áirithe faoin sainmhíniú sin. Níor cheart polaiméirí nádúrtha neamhathraithe, de réir bhrí an sainmhínithe ar “shubstaintí nár athraíodh go ceimiceach” i bpointe 40 d’Airteagal 3 de Rialachán (CE) Uimh. 1907/2006 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13), a chumhdach leis an Treoir seo mar go mbíonn siad ann go nádúrtha sa chomhshaol. Dá bhrí sin, chun críocha na Treorach seo, ba cheart an sainmhíniú ar pholaiméir i bpointe 5 d’Airteagal 3 de Rialachán (CE) Uimh. 1907/2006 a oiriúnú agus sainmhíniú ar leithligh a chur isteach. Maidir le plaistigh a mhonaraítear le polaiméirí nádúrtha athraithe, nó plaistigh a mhonaraítear as bunsubstaintí bithbhunaithe, iontaise nó sintéiseacha, ní bhíonn siad ann go nádúrtha agus, mar sin de, ba cheart aghaidh a thabhairt orthu sa Treoir seo. Leis an sainmhíniú oiriúnaithe ar phlaistigh, mar sin, ba cheart earraí rubair pholaiméirbhunaithe agus plaistigh bhithbhunaithe agus in-bhithmhillte a chumhdach, beag beann ar cibé acu atá nó nach bhfuil siad díorthaithe ó bhithmhais nó a ceapadh iad le bith-dhíghrádú le himeacht ama nó nár ceapadh. Leis an Treoir seo, níor cheart aghaidh a thabhairt ar phéinteanna, dúigh, agus greamacháin agus, dá bhrí sin, níor cheart ábhair pholaiméireacha a chumhdach sa sainmhíniú.

(12)

Chun raon feidhme na Treorach seo a shainiú go soiléir, ba cheart an téarma “táirge plaisteach aon úsáide” a shainmhíniú. Níor cheart a áireamh sa sainmhíniú táirgí plaisteacha a cheaptar, a dheartar ná a chuirtear ar an margadh chun turais nó uainíochtaí iomadúla a dhéanamh laistigh dá saolré trína n-athlíonadh nó trína n-athúsáid chun na críche céanna ar ceapadh iad. Go hiondúil bíonn úsáid aon uair amháin ag na táirgí seo, nó ar feadh tréimhse ghearr, sula ndéantar iad a dhiúscairt. Ba cheart ceirtíní taise réamhfhliuchta cúraim phearsanta agus ceirtíní tí a theacht faoi raon feidhme na Treorach seo, ach eisiatar ceirtíní tionsclaíocha. D’fhonn soiléiriú breise a thabhairt cibé an bhfuiltear chun táirge a mheas mar tháirge plaisteach aon úsáide chun críocha na Treorach seo, ba cheart don Choimisiún treoirlínte a fhorbairt maidir le táirgí plaisteacha aon úsáide. I bhfianaise na gcritéar a leagtar amach sa Treoir seo, áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí de choimeádáin bhia a bhfuiltear lena meas mar tháirgí plaisteacha aon úsáide chun críocha na Treorach seo: coimeádáin mhearbhia nó boscaí béile, ceapaire, fillteoga agus sailéid le bia fuar nó te, nó coimeádáin bhia le bia úr nó próiseáilte gan gá le tuilleadh ullmhúcháin, amhail torthaí, glasraí nó milseoga. Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí de choimeádáin bhia nach bhfuiltear chun iad a mheas mar tháirgí plaisteacha aon úsáide chun críocha na Treorach seo: coimeádáin bhia le bia triomaithe nó bia a dhíoltar fuar gan gá le tuilleadh ullmhúcháin, coimeádáin ina bhfuil bia le níos mó ná aon sciar amháin nó coimeádáin bhia aon-sciar a dhíoltar in aonaid iolracha iad.

Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí de choimeádáin dí a bhfuiltear lena meas mar tháirgí plaisteacha aon úsáide: buidéil dí nó pacáistíocht ilchodach dí a úsáidtear le haghaidh beorach, fíona, uisce, sólaistí leachtacha, súnna agus neachtar, deochanna ar an toirt nó bainne, ach ní hé sin le rá cupáin le haghaidh deochanna mar is catagóir ar leithligh táirgí plaisteacha aon úsáide iad siúd chun críocha na Treorach seo. Os rud é nach coimeádáin de chuid táirgí plaisteacha aon úsáide a fhaightear den chuid is mó ar tránna san Aontas iad, níor cheart coimeádáin dí de mhiotal agus de ghloine a chumhdach faoin Treoir seo. Ba cheart don Choimisiún, mar sin féin, i gcomhthéacs an athbhreithnithe ar an Treoir seo, measúnú a dhéanamh inter alia ar chaipíní agus ar chláir phlaisteacha i gcomhair coimeádáin dí de ghloine agus de mhiotal.

(13)

Ba cheart aghaidh a thabhairt ar tháirgí plaisteacha aon úsáide a chumhdaítear leis an Treoir seo le beart amháin nó le roinnt beart, ag brath ar fhachtóirí éagsúla, amhail infhaighteacht roghanna malartacha oiriúnacha agus níos inbhuanaithe, an indéantacht na patrúin tomhaltais a athrú, agus a mhéid is atá siad cumhdaithe cheana faoi reachtaíocht an Aontais atá ann cheana.

(14)

Níl roghanna malartacha oiriúnacha agus níos inbhuanaithe ar fáil go héasca go fóill le haghaidh táirgí plaisteacha aon úsáide áirithe agus meastar go méadófar tomhaltas i gcás thromlach na dtáirgí plaisteacha aon úsáide sin. Chun an treocht sin a athrú agus chun iarrachtaí ar réitigh níos inbhuanaithe a chur chun cinn, ba cheart a cheangal ar na Ballstáit na bearta is gá a dhéanamh, mar shampla trí spriocanna náisiúnta tomhaltais a leagan síos, chun laghdú uaillmhianach, marthanach a bhaint amach ó thaobh tomhaltas na dtáirgí sin, gan sláinteachas, sábháilteacht bia, dea-chleachtais sláinteachais, dea-chleachtais mhonaraíochta, faisnéis do thomhaltóirí ná ceanglais inrianaitheachta a leagtar síos i Rialacháin (CE) Uimh. 178/2002 (14), (CE) Uimh. 852/2004 (15) agus (CE) Uimh. 1935/2004 (16) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus reachtaíocht ábhartha eile maidir le sábháilteacht bia, sláinteachas agus lipéadú a chur i mbaol. Ba cheart do na Ballstáit díriú ar an uaillmhian is airde is féidir do na bearta sin, a ba cheart cúlú suntasach ar na treochtaí méadaitheacha tomhaltais a spreagadh agus laghdú intomhaiste cainníochtúla a bheith ann dá thoradh. Ba cheart do na bearta sin tionchar na dtáirgí feadh a saolré a chur san áireamh, lena n-áirítear nuair a fhaightear sa mhuirthimpeallacht iad, agus ba cheart dóibh ord na réiteach dramhaíola a urramú.

I gcás ina gcinneann na Ballstáit an oibleagáid sin a chur chun feidhme trí shrianta margaidh, ba cheart dóibh a áirithiú go mbeidh na srianta sin comhréireach agus neamh-idirdhealaitheach. Ba cheart do na Ballstáit úsáid táirgí atá oiriúnach lena n-ilúsáid agus atá oiriúnach, tar éis dramhaíl a dhéanamh díobh, lena n-ullmhú don athúsáid agus don athchúrsáil.

(15)

I gcás táirgí plaisteacha aon úsáide áirithe eile, tá roghanna malartacha oiriúnacha atá níos inbhuanaithe agus atá inacmhainne ar fáil go héasca. Chun srian a chur leis an tionchar díobhálach atá ag táirgí plaisteacha aon úsáide den chineál sin ar an gcomhshaol, ba cheart a cheangal ar na Ballstáit a gcur ar an margadh a thoirmeasc. Ar an gcaoi sin, chuirfí chun cinn úsáid na roghanna malartacha sin atá ar fáil go héasca agus ar bhealach níos inbhuanaithe, chomh maith le réitigh nuálacha maidir le samhlacha gnó níos inbhuanaithe, roghanna malartacha athúsáidte agus ionadaíocht ábhar. Ba cheart do na srianta margaidh a thugtar isteach sa Treoir seo táirgí déanta as plaistigh ocsó-díghrádaithe a chumhdach, toisc nach ndíghrádóidh an sórt sin plaistigh i gceart sa chomhshaol agus, ar an gcaoi sin, cuireann sé le truailliú micreaphlaisteach sa chomhshaol, nach bhfuil sé inmhúirínithe, go bhfuil tionchar diúltach aige ar athchúrsáil gnáthphlaistigh agus nach mbaintear sochar chomhshaoil soiléir as. Ina theannta sin, i bhfianaise a fhorleithne atá bruscar polaistiréin sa mhuirthimpeallacht agus infhaighteacht na roghanna eile, ba cheart coimeádáin aon úsáide bia agus dí agus cupáin le haghaidh deochanna atá déanta as polaistiréin inleathnaithe a shrianadh freisin.

(16)

Is iad na scagairí le haghaidh táirgí tobac ina bhfuil plaisteach atá sa dara háit ó thaobh na n-earraí plaisteacha aon úsáide is mó a fhaightear ar thránna an Aontais atá ann. Ní mór an tionchar ollmhór ar an gcomhshaol de bharr dramhaíl iar-chaithimh táirgí tobac le scagairí ina bhfuil plaisteach, a chaitear amach go díreach sa chomhshaol a laghdú. Táthar ag súil, mar gheall ar nuálaíocht agus ar fhorbairt táirgí, go mbeidh roghanna inmharthana ann ar scagairí ina bhfuil plaisteach agus ní mór dlús a chur leis na forbairtí sin. Ba cheart do scéimeanna freagrachta leathnaithe táirgeora le haghaidh táirgí tobac ina bhfuil plaisteach nuálaíocht a spreagadh as a dtiocfaidh forbairt roghanna inbhuanaithe ar scagairí le haghaidh táirgí tobac ina bhfuil plaisteach. Ba cheart do na Ballstáit réimse leathan beart a chur chun cinn chun caitheamh dramhaíola iar-chaithimh scagairí táirgí tobac ina bhfuil plaisteach mar bhruscar a laghdú.

(17)

Tá caipíní agus cláir atá déanta as plaisteach, de chuid coimeádán dí i measc na n-earraí plaisteacha aon úsáide is coitianta a fhaightear ar thránna an Aontais. Dá bhrí sin, níor cheart ligean do choimeádáin dí, ar táirgí plaisteacha aon úsáide iad, dul ar an margadh ach amháin dá gcomhlíonfaidís ceanglais deartha táirgí shonracha lena laghdófaí ar bhonn suntasach sceitheadh caipíní agus cláir coimeádán dí atá déanta as plaisteach isteach sa chomhshaol. Maidir le coimeádáin dí ar táirgí agus pacáistíocht aon úsáide iad, cuirtear an ceanglas seo leis na ceanglais riachtanacha maidir le comhdhéanamh agus maidir le cineál in-athúsáidte agus cineál in-athshlánaithe, lena n-áirítear cineál in-athchúrsáilte, na pacáistíochta a leagtar amach in Iarscríbhinn II a ghabhann le Treoir 94/62/CE.

D’fhonn comhréireacht leis an gceanglas deartha táirgí a éascú agus chun feidhmiú cuí an mhargaidh inmheánaigh a áirithiú, tá sé riachtanach caighdeán comhchuibhithe a fhorbairt a ghlacfaí i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (17) agus ba cheart toimhde comhréireachta leis na ceanglais sin teacht as comhlíonadh an chaighdeáin sin. Dá bhrí sin, is tosaíocht mhór í forbairt thráthúil caighdeáin chomhchuibhithe agus cur chun feidhme éifeachtach na Treorach seo á áirithiú. Ba cheart dóthain ama a bheartú chun caighdeán comhchuibhithe a fhorbairt agus ionas go mbeidh táirgeoirí in ann a slabhraí táirgthe a oiriúnú i ndáil le cur chun feidhme an cheanglais maidir le dearadh táirgí. D’fhonn úsáid chiorclach plaisteach a áirithiú, ní mór glacadh ábhar athchúrsáilte sa mhargadh a chur chun cinn. Is cuí, dá bhrí sin, ceanglais a thabhairt isteach le haghaidh íosmhéid éigeantach plaisteach athchúrsáilte i mbuidéil dí.

(18)

Agus táirgí plaisteacha á monarú ba cheart aird a thabhairt ar a saolré iomlán. Agus táirgí plaisteacha á ndearadh, ba cheart i gcónaí céim an táirgthe agus na húsáide, chomh maith le hin-athúsáideacht agus in-athchúrsáilteacht an táirge, a chur san áireamh. I gcomhthéacs an athbhreithnithe a dhéanfar de bhun Airteagal 9(5) de Threoir 94/62/CE, ba cheart don Choimisiún aird a thabhairt ar airíonna gaolmhara na n-ábhar éagsúil pacáistithe, lena n-áirítear ábhair chomhchodacha, ar bhonn measúnuithe saolré, agus aghaidh á tabhairt go háirithe ar chosc agus dearadh don chiorclaíocht.

(19)

Níor cheart do shubstaintí ceimiceacha guaiseacha a bheith i bpillíní sláintíocha, súitíní agus forchuradóirí súitíní ar mhaithe le sláinte na mban. Agus aird á tabhairt ar an bpróiseas leanúnach faoi Rialachán (CE) Uimh. 1907/2006, is iomchuí don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar na srianta breise ar shubstaintí den chineál sin.

(20)

Is é an comhshaol ceann scríbe táirgí plaisteacha aon úsáide áirithe mar gheall ar a ndiúscairt mhíchuí tríd an gcóras séarachais agus ar sceitheadh míchuí eile sa chomhshaol. Thairis sin, d’fhéadfadh diúscairt tríd an gcóras séarachais damáiste suntasach eacnamaíoch a dhéanamh do líonraí séarachais trí chaidéil a thachtadh agus píopaí a bhlocáil. Maidir leis na táirgí sin, is minic a bhíonn easpa faisnéise faoi shaintréithe ábhartha na dtáirgí sin nó modh diúscairt dramhaíola iomchuí. Dá bhrí sin, maidir le táirgí plaisteacha aon úsáide a dhiúscraítear go minic trí shéaraigh nó a dhiúscraítear ar bhealaí míchuí eile, ba cheart iad a bheith faoi réir ceanglais mharcála. Ba cheart leis an marcáil go gcuirfí tomhaltóirí ar an eolas faoi roghanna iomchuí bainistithe dramhaíola don táirge nó faoi cé na modhanna diúscartha dramhaíola is ceart a sheachaint i gcás an táirge sin i gcomhréir le hord na réiteach dramhaíola agus faoi láithreacht plaisteach sa táirge agus an tionchar diúltach ar an gcomhshaol a bhaineann le bruscar a chaitheamh nó a dhiúscairt ar bhealach míchuí eile. Ba cheart don mharcáil, de réir mar is iomchuí, a bheith ar phacáistiú an táirge nó go díreach ar an táirge féin. Ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún sonraíochtaí comhchuibhithe a bhunú le haghaidh na marcála agus, le linn dó sin a dhéanamh, ba cheart, i gcás inarbh iomchuí, an bhraistint atá ag grúpaí ionadaíocha tomhaltóirí i leith na marcála atá molta a scrúdú lena áirithiú go bhfuil sí éifeachtach agus sothuigthe. Tá gá le ceanglais marcála cheana féin do threallamh iascaireachta de bhun Rialachán (CE) Uimh. 1224/2009.

(21)

Maidir le táirgí plaisteacha aon úsáide áirithe nach bhfuil roghanna malartacha oiriúnacha atá ar fáil go héasca nó níos inbhuanaithe orthu, ba cheart do na Ballstáit, i gcomhréir leis an bprionsabal gurb é údar an truaillithe a íocfaidh as, scéimeanna freagrachta leathnaithe táirgeora a thabhairt isteach freisin chun na costais riachtanacha a bhaineann le dramhaíl a bhainistiú agus bruscar a ghlanadh, mar aon leis na costais a bhaineann le bearta múscailte feasachta chun an bruscar sin a chosc agus a laghdú, a chumhdach. Níor cheart do na costais sin dul thar na costais atá riachtanach chun na seirbhísí sin a chur ar fáil ar bhealach costéifeachtach agus ba cheart iad a bhunú ar bhealach trédhearcach idir na gníomhaithe lena mbaineann.

(22)

Le Treoir 2008/98/CE leagtar síos íoscheanglais ghinearálta maidir le scéimeanna freagrachta leathnaithe táirgeora. Ba cheart feidhm a bheith ag na ceanglais sin i dtaca le scéimeanna freagrachta leathnaithe táirgeora a bhunaítear faoin Treoir seo, beag beann ar a modh cur chun feidhme trí ghníomh reachtach nó trí bhíthin comhaontuithe faoin Treoir seo. Tá ábharthacht roinnt de na ceanglais ag brath ar shaintréithe an táirge. Níl gá le bailiúchán ar leithligh chun cóireáil iomchuí a áirithiú i gcomhréir le hord na réiteach dramhaíola i leith scagairí ina bhfuil plaisteach, ceirtíní taise agus balún. Dá bhrí sin, ní cheart go mbeadh sé éigeantach bailiú ar leithligh a bhunú le haghaidh na dtáirgí sin. Ba cheart go mbunaítear leis an Treoir seo ceanglais maidir le freagracht leathnaithe táirgeora sa bhreis orthu sin atá leagtha síos i dTreoir 2008/98/CE, mar shampla, an ceanglas atá ar tháirgeoirí táirgí plaisteacha aon úsáide áirithe na costais a bhaineann le glanadh bruscair a chumhdach. Ba cheart é a bheith indéanta freisin na costais a bhaineann le cur ar bun bonneagar sonrach chun dramhaíl iarthomhaltais táirgí tobac a bhailiú, mar shampla, gabhdáin iomchuí dramhaíola i dteophointí coitianta bruscair. Le modheolaíocht ríofa na gcostas chun bruscar a ghlanadh suas, ba cheart an gá le comhréireacht a bhreithniú. Chun na costais riaracháin a íoslaghdú, féadfaidh na Ballstáit ranníocaíochtaí airgeadais a chinneadh i leith bruscar a ghlanadh suas trí mhéideanna ilbhliantúla seasta iomchuí a shocrú.

(23)

Leis an gcéatadán mór plaistigh a eascraíonn as trealamh iascaireachta a chaitear amach, lena n-áirítear trealamh iascaireachta a fhágtar agus a chailltear, i mbruscar muirí, léirítear nach soláthraítear leis na ceanglais dhlíthiúla atá ann cheana a leagtar síos i Rialachán (CE) Uimh. 1224/2009, i dTreoir 2000/59/CE agus i dTreoir 2008/98/CE dreasachtaí leordhóthanacha chun trealamh iascaireachta den chineál sin a thabhairt ar ais i dtír lena bhailiú agus lena chóireáil. Maidir le córas na dtáillí indíreacha arna bhunú faoi Threoir (AE) 2019/833 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (18) le haghaidh seachadadh dramhaíola ó longa, cuirtear córas ar fáil chun an dreasacht a bhaint ó longa a ndramhaíl a aischur ar muir, agus áirithítear leis ceart seachadta. Mar sin féin, ba cheart an córas sin a fhorlíonadh le dreasachtaí airgeadais breise d’iascairí chun dramhaíl óna dtrealamh iascaireachta a thabhairt i dtír ionas go seachnófaí aon mhéadú a d’fhéadfadh teacht ar an táille dramhaíola indíreach atá le híoc. De thairbhe go bhfuil poitéinseal ard athchúrsála ag comhpháirteanna plaisteacha threalamh iascaireachta, ba cheart do na Ballstáit, i gcomhréir leis an bprionsabal gurb é údar an truaillithe a íocfaidh as, freagracht leathnaithe táirgeora a thabhairt isteach do threalamh iascaireachta agus comhpháirteanna de threalamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach chun bailiú ar leithligh dramhthrealaimh iascaireachta a áirithiú agus bainistiú dramhaíola fónta ó thaobh an chomhshaoil ar an dramhthrealamh iascaireachta sin a mhaoiniú, go háirithe athchúrsáil.

(24)

Faoi chuimsiú freagracht leathnaithe táirgeora do threalamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach, ba cheart do na Ballstáit faireachán agus measúnú a dhéanamh, i gcomhréir leis na hoibleagáidí tuairiscithe a leagtar síos sa Treoir seo, ar threalamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach.

(25)

Cé go bhfuil baol don chomhshaol agus do shláinte an duine ag baint le gach píosa bruscair mhuirí ina bhfuil plaisteach agus gur cheart dul i ngleic leo, ba cheart breithnithe comhréireachta a chur san áireamh chomh maith. Dá bhrí sin, níor cheart a mheas gur táirgeoirí iad na hiascairí féin ná déantóirí mionscála trealaimh iascaireachta ina bhfuil plaisteach ná go bhfuil siad freagrach as oibleagáidí an táirgeora a chomhlíonadh, ar oibleagáidí iad a bhaineann leis an bhfreagracht leathnaithe táirgeora.

(26)

Is féidir le dreasachtaí eacnamaíocha agus dreasachtaí eile chun tacú le roghanna tomhaltais inbhuanaithe agus iompraíocht fhreagrach tomhaltóirí a chur chun cinn a bheith ina n-uirlis éifeachtach chun cuspóirí na Treorach seo a bhaint amach.

(27)

Tá buidéil dí ar táirgí plaisteacha aon úsáide iad i measc na n-earraí bruscair mhuirí is coitianta a fhaightear ar thránna an Aontais. Tá sin amhlaidh mar gheall ar chórais bailithe ar leithligh neamhéifeachtacha agus rannpháirtíocht íseal tomhaltóirí sna córais sin. Is gá córais bailithe ar leithligh atá níos éifeachtaí a chur chun cinn agus, mar sin de, ba cheart sprioc íosta bailithe ar leithligh a bhunú le haghaidh buidéil dí ar táirgí plaisteacha aon úsáide iad. Cé go n-éilítear faoin oibleagáid dramhaíl a bhailiú ar leithligh go ndéanfaí dramhaíl a choinneáil ar leithligh de réir cineáil, ba cheart é a bheith indéanta cineálacha áirithe dramhaíola a bhailiú le chéile ar choinníoll nach gcuirfeadh sin bac ar athchúrsáil ar ardcháilíocht i gcomhréir le hord na réiteach dramhaíola i gcomhréir le hAirteagal 10(2) agus pointe (a) d’Airteagal 10(3) de Threoir 2008/98/CE. Ba cheart socrú na sprice bailiúcháin ar leithligh a bhunú ar líon na mbuidéal plaisteach aon úsáide a chuirtear ar an margadh i mBallstát nó mar mhalairt air sin, ar líon na ndramhbhuidéal plaisteach aon úsáide a ghintear i mBallstát. Agus méid na dramhaíola a ghintear i mBallstát á ríomh, is ceart gach dramhbhuidéal plaisteach aon úsáide a chur san áireamh, lena n-áirítear iad siúd a chaitear mar bhruscar lasmuigh de chórais bailithe dramhaíola. Ba cheart go mbeadh na Ballstáit in ann an sprioc íosta sin a bhaint amach trí spriocanna bailithe ar leithligh a leagan síos le haghaidh buidéil dí ar táirgí plaisteacha aon úsáide iad faoi chuimsiú na scéimeanna freagrachta leathnaithe táirgeora nó trí scéimeanna aisíoca éarlaise a bhunú nó trí bhíthin aon bheart eile a mheasann siad a bheith iomchuí. Beidh tionchar díreach dearfach aige sin ar an ráta bailithe, cáilíocht an ábhair bailithe agus cáilíocht an ábhair athchúrsáilte, rud a chruthóidh deiseanna don ghnó athchúrsála agus do mhargadh na n-ábhar athchúrsáilte. Beidh sin ina chuidiú chun na spriocanna athchúrsála a bhaint amach maidir le dramhaíl ó phacáistíocht a shocraítear i dTreoir 94/62/CE.

(28)

D’fhonn cosc a chur ar bhruscar a chaitheamh agus modhanna eile diúscartha míchuí a mbíonn bruscar muirí ina bhfuil plaisteach mar thoradh orthu, is gá tomhaltóirí atáirgí plaisteacha aon úsáide agus úsáideoirí trealaimh iascaireachta ina bhfuil plaisteach a chur ar an eolas mar is ceart faoi na roghanna bainistithe dramhaíola is iomchuí atá ar fáil agus/nó faoi na roghanna diúscartha dramhaíola is ceart a sheachaint, faoi na dea-chleachtais maidir le bainistiú dramhaíola fónta agus tionchar comhshaoil na ndroch-chleachtas diúscartha chomh maith leis an méid plaistigh i dtáirgí plaisteacha aon úsáide agus trealamh iascaireachta ar leith. Dá bhrí sin, ba cheart a cheangal ar na Ballstáit bearta múscailte feasachta a dhéanamh chun a áirithiú go dtabharfaí an fhaisnéis sin do na tomhaltóirí agus na húsáideoirí sin. Níor cheart aon ábhar margaíochta lena spreagfaí úsáid táirgí plaisteacha aon úsáide a bheith san fhaisnéis sin. Ba cheart an deis a bheith ag na Ballstáit na bearta is iomchuí a roghnú de réir chineál an táirge nó chineál a úsáide. Ba cheart do tháirgeoirí táirgí plaisteacha aon úsáide agus do tháirgeoirí trealaimh iascaireachta ina bhfuil plaisteach na costais a bhaineann leis na bearta múscailte feasachta a chumhdach mar chuid dá n-oibleagáid faoin bhfreagracht leathnaithe táirgeora.

(29)

Is é is aidhm don Treoir seo an comhshaol agus sláinte an duine a chosaint. Mar a chinn an Chúirt Bhreithiúnais go mion minic, ní bheadh sé i gcomhréir leis an éifeacht cheangailteach, atá curtha síos do Threoir sa tríú mír d’Airteagal 288 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, an deis a eisiamh, i bprionsabal, go mbeadh daoine lena mbaineann ag brath ar oibleagáid a fhorchuirtear le Treoir. Tá feidhm ag an mbreithniú sin, go háirithe maidir le Treoir a bhfuil mar chuspóirí aici an tionchar atá ag táirgí plaisteacha áirithe ar an gcomhshaol uisceach a chosc agus a laghdú.

(30)

Tá sé tábhachtach faireachán a dhéanamh ar leibhéil an bhruscair muirí san Aontas chun measúnú a dhéanamh ar chur chun feidhme na Treorach seo. I gcomhréir le Treoir Réime 2008/56/CE, ceanglaítear ar na Ballstáit faireachán a dhéanamh go rialta ar airíonna agus cainníochtaí an bhruscair muirí, lena n-áirítear bruscar muirí plaisteach. Cuirfear na sonraí faireacháin sin in iúl don Choimisiún freisin.

(31)

Ba cheart do na Ballstáit rialacha a leagan síos maidir le pionóis is infheidhme i dtaca le sáruithe ar fhorálacha na Treorach seo agus a áirithiú go gcuirfear chun feidhme iad. Ba cheart na pionóis a bheith éifeachtach, comhréireach agus athchomhairleach.

(32)

De bhun mhír 22 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht níos Fearr (19), ba cheart don Choimisiún meastóireacht a dhéanamh ar an Treoir seo. Ba cheart an mheastóireacht sin a bhunú ar thaithí a fuarthas agus ar shonraí a bailíodh le linn chur chun feidhme na Treorach seo agus ar shonraí a bailíodh faoi Threoracha 2008/56/CE agus 2008/98/CE. Ba cheart an mheastóireacht a bheith ina bonn do mheasúnú ar bhearta breise féideartha, lena n-áirítear spriocanna um laghdú ar fud an Aontais a shocrú do 2030 agus ina dhiaidh sin, agus do mheasúnú ar cé acu is gá nó nach gá athbhreithniú a dhéanamh ar an Iarscríbhinn ina liostaítear táirgí plaisteacha aon úsáide, d’fhonn faireachán a dhéanamh ar an mbruscar muirí san Aontas, agus ar cé acu an féidir cur le raon feidhme na Treorach seo chun táirgí aon úsáide eile a áireamh.

(33)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Treoir seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún i ndáil leis an modheolaíocht le haghaidh ríomh agus fíorú a dhéanamh ar thomhaltas bliantúil táirgí plaisteacha aon úsáide dar socraíodh cuspóirí laghdaithe tomhaltais ina leith, maidir leis an modheolaíocht chun ríomh agus fíorú a dhéanamh ar an sprioc maidir le bailiú táirgí plaisteacha aon úsáide dar socraíodh spriocanna ar leithligh maidir le bailiú ina leith, agus maidir le formáid na faisnéise i dtaca le cur chun feidhme na Treorach seo. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (20).

(34)

Is iomchuí cead a thabhairt do na Ballstáit rogha a dhéanamh maidir le forálacha áirithe den Treoir seo a chur chun feidhme trí bhíthin comhaontuithe idir na húdaráis inniúla agus na hearnálacha eacnamaíocha lena mbaineann, ar choinníoll go gcomhlíontar ceanglais áirithe.

(35)

Is iarracht chomhroinnte idir na húdaráis inniúla, na táirgeoirí agus na tomhaltóirí an comhrac i gcoinne an bhruscair. Ba cheart do na húdaráis phoiblí, lena n-áirítear institiúidí an Aontais, dea-shampla a thabhairt.

(36)

Is iad is cuspóirí leis an Treoir seo an tionchar a bhíonn ag táirgí áirithe plaisteacha aon úsáide agus trealamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach ar an gcomhshaol agus ar shláinte an duine a chosc agus a laghdú, an t-aistriú chuig geilleagar ciorclach a chur chun cinn, lena n-áirítear samhlacha, táirgí agus ábhair ghnó nuálacha a chothú, lena gcuirfí le feidhmiú éifeachtúil an mhargaidh inmheánaigh, agus ós rud é nach féidir leis na Ballstáit na cuspóirí sin a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr fairsinge agus éifeachtaí na gníomhaíochta sin, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.