27.12.2017   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

1

(1)

Tá foráil i Rialachán (CE) Uimh. 2006/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) maidir le rialacha agus nósanna imeachta comhchuibhithe arb é is aidhm dóibh comhar a éascú idir na húdaráis náisiúnta atá freagrach as dlíthe chun tomhaltóirí a chosaint a fhorfheidhmiú thar theorainneacha. In Airteagal 21a de Rialachán (CE) Uimh. 2006/2004, tá foráil maidir le hathbhreithniú a dhéanamh ar éifeachtacht an Rialacháin sin agus ar a shásraí oibríochtúla. I ndiaidh an athbhreithnithe sin, tháinig an Coimisiún ar an gconclúid nach bhfuil Rialachán (CE) Uimh. 2006/2004 leordhóthanach chun aghaidh a thabhairt ar bhealach éifeachtach ar na dúshláin forfheidhmiúcháin a bhaineann leis an Margadh Aonair, lena n-áirítear na dúshláin a bhaineann leis an Margadh Aonair Digiteach.

(2)

Sa teachtaireacht ón gCoimisiún an 6 Bealtaine 2015“Straitéis maidir le Margadh Aonair Digiteach don Eoraip”, aithníodh go bhfuil muinín tomhaltóirí a neartú trí reachtaíocht maidir le tomhaltóirí a fhorfheidhmiú ar bhealach níos tapa agus níos comhsheasmhaí ar thosaíocht de chuid na Teachtaireachta sin. Sa teachtaireacht ón gCoimisiún an 28 Deireadh Fómhair 2015“An Straitéis maidir leis an Margadh Aonair Digiteach a uasdátú: tuilleadh deiseanna do dhaoine agus don ghnó”, cuireadh i dtábhacht arís gur cheart forfheidhmiú reachtaíocht cosanta tomhaltóirí an Aontais a athneartú trí Rialachán (CE) Uimh 2006/2004 a athchóiriú.

(3)

Leis an reachtaíocht maidir le cásanna sáruithe trasteorann a fhorfheidhmiú go mí-éifeachtach, lena n-áirítear sa timpeallacht dhigiteach, bíonn trádálaithe in ann dul timpeall ar fhorfheidhmiú an dlí trí athlonnú go háit eile laistigh den Aontas. Ina theannta sin cruthaítear saobhadh iomaíochta do na trádálaithe a bhíonn i gcomhréir leis an dlí, bídís ag feidhmiú go náisiúnta nó thar theorainneacha, rud lena ndéantar díobháil dhíreach do thomhaltóirí agus lena lagaítear an mhuinín a bhíonn ag tomhaltóirí as idirbhearta trasteorann agus as an margadh inmheánach. Dá bhrí sin, tá gá le leibhéal comhchuibhithe níos airde, lena n-áirítear comhar forfheidhmiúcháin éifeachtach éifeachtúil a bhaint amach i measc na n-údarás inniúil poiblí forfheidhmiúcháin chun sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a bhrath agus a imscrúdú, agus chun ordú a thabhairt scor díobh nó iad a thoirmeasc.

(4)

Le Rialachán (CE) Uimh. 2006/2004, bunaíodh líonra d’údaráis inniúla forfheidhmiúcháin phoiblí ar fud an Aontais. Tá gá le comhordú éifeachtach idir na húdaráis inniúla éagsúla atá rannpháirteach sa líonra sin, agus idir údaráis phoiblí eile ar leibhéal na mBallstát chomh maith. Ba cheart ról comhordúcháin na hoifige idirchaidrimh aonair a chur de chúram ar údarás poiblí i ngach Ballstát. Ba cheart gur údarás a bhfuil a dhóthain cumhachtaí agus na hacmhainní atá riachtanach aige chun an ról tábhachtach seo a ghlacadh chuige féin a bheadh san údarás sin. Spreagtar gach Ballstát chun ceann de na húdaráis inniúla a ainmniú mar an oifig idirchaidrimh aonair de bhun an Rialacháin seo.

(5)

Ba cheart tomhaltóirí a chosaint freisin ar sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo ar scoireadh díobh cheana féin ach a bhféadfadh a ndrochthionchar maireachtáil. Ba cheart na híoschumhachtaí atá riachtanach a bheith ag údaráis inniúla chun sáruithe den sórt sin a imscrúdú agus ordú a thabhairt scor díobh nó iad a thoirmeasc amach anseo, d’fhonn a n-athdhéanamh a sheachaint, agus chun cosaint ardleibhéil na dtomhaltóirí a áirithiú le linn dóibh déanamh amhlaidh.

(6)

Ba cheart sraith íosta cumhachtaí imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a bheith ag na húdaráis inniúla chun an Rialachán seo a chur i bhfeidhm,chun dul i mbun comhair le chéile ar bhonn níos gasta agus níos éifeachtúla agus chun trádálaithe a dhíspreagadh ó sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a dhéanamh. Ba cheart na cumhachtaí sin a bheith leordhóthanach chun dul i ngleic go héifeachtach leis na dúshláin forfheidhmiúcháin a bhaineann le ríomhthráchtáil agus leis an timpeallacht dhigiteach agus chun cosc a chur ar thrádálaithe neamhchomhlíontacha teacht i dtír as bearnaí sa chóras forfheidhmiúcháin trí athlonnú go dtí na Ballstáit sin nach bhfuil ar chumas na n-údarás inniúil acu dul i ngleic le cleachtais neamhdhleathacha. Ba cheart a áirithiú leis na cearta sin gur féidir leis na Ballstáit an fhaisnéis agus an fhianaise atá riachtanach a mhalartú ar dhóigh bhailí i measc na n-údarás inniúil chun go mbainfear amach leibhéal comhionann forfheidhmiúcháin éifeachtach sna Ballstáit uile.

(7)

Ba cheart do gach Ballstát a áirithiú go mbeidh ag na húdaráis inniúla ar fad atá laistigh dá dhlínse na híoschumhachtaí uile atá riachtanach chun an Rialachán seo a chur i bhfeidhm mar is ceart. Ar a shon sin, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann a chinneadh gan na cumhachtaí go léir a thabhairt do gach údarás inniúil, ar choinníoll go bhféadfaidh aon údarás inniúil amháin, gach cumhacht díobh a fheidhmiú go héifeachtach agus de réir mar is gá, i ndáil le haon sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann a chinneadh freisin, i gcomhréir le forálacha an Rialacháin seo, cúraimí áirithe a shannadh do chomhlachtaí ainmnithe nó an chumhacht a thabhairt d’údaráis inniúla dul i gcomhairle le heagraíochtaí tomhaltóirí, le comhlachais trádálaithe, le comhlachtaí ainmnithe, nó le daoine eile lena mbaineann maidir lena éifeachtaí atá na gealltanais a thograigh trádálaí i ndáil le scor den sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Mar sin féin, níor cheart na Ballstáit a bheith faoi aon oibleagáid tabhairt ar chomhlachtaí ainmnithe a bheith páirteach i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo ná foráil a dhéanamh maidir le comhairliúcháin le heagraíochtaí tomhaltóirí, le comhlachais trádálaithe, le comhlachtaí ainmnithe, nó le daoine eile lena mbaineann, maidir lena éifeachtaí atá na gealltanais arna dtogrú i ndáil le scor den sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo.

(8)

Ba cheart go mbeadh údaráis inniúla in ann tús a chur le himscrúduithe nó le himeachtaí ar a dtionscnamh féin má chuirtear sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo ar a súile dóibh ar aon dóigh seachas mar ghearáin ó thomhaltóirí.

(9)

Ba cheart rochtain a bheith ag údaráis inniúla ar aon doiciméid, aon sonraí agus aon fhaisnéis atá riachtanach a bhaineann le hábhar imscrúdaithe nó le hábhar imscrúduithe comhbheartaithe ar mhargaí tomhaltóirí (“scuab-imscrúduithe”) chun a chinneadh an ndearnadh sárú ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí, nó an bhfuil sárú den sórt sin á dhéanamh, agus go háirithe chun an trádálaí atá freagrach a shainaithint, is cuma cé aige a bhfuil na doiciméid, an fhaisnéis nó na sonraí atá i gceist, agus beag beann ar a bhfoirm nó a bhformáid, modh a stórála ar an áit a bhfuil siad. Ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann a iarraidh go díreach ar thríú páirtithe sa slabhra luacha dhigitigh aon fhianaise, aon sonraí agus aon fhaisnéis ábhartha a chur ar fáil, i gcomhréir le Treoir 2000/31/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) agus i gcomhréir leis an reachtaíocht faoi chosaint sonraí pearsanta.

(10)

Dá bhrí sin, ba cheart go mbeadh na húdaráis inniúla in ann a iarraidh go ndéanfadh aon údarás, comhlacht nó gníomhaireacht phoiblí laistigh dá mBallstát nó aon duine nádúrtha nó dlítheanach, lena n-áirítear, mar shampla, soláthraithe seirbhísí íocaíochta, soláthraithe seirbhísí idirlín, oibreoirí teileachumarsáide, clárlanna agus cláraitheoirí fearann agus soláthraithe seirbhíse óstála, aon fhaisnéis ábhartha a sholáthar chun a shuíomh an bhfuil sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo déanta nó á dhéanamh.

(11)

Ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann na cigireachtaí atá riachtanach a dhéanamh ar an láthair, agus ba cheart an chumhacht a bheith acu dul isteach in aon áitreabh, ar aon talamh nó in aon mhodh iompair a úsáideann an trádálaí lena mbaineann an chigireacht chun críocha a bhaineann lena thrádáil, lena ghnó, lena cheird nó lena ghairm.

(12)

Ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann a iarraidh ar aon ionadaí nó ball foirne de chuid an trádálaí lena mbaineann an chigireacht míniú a thabhairt ar fhiricí, faisnéis, sonraí nó doiciméid a bhaineann le hábhar na cigireachta agus na freagraí a thugann an t-ionadaí nó an ball foirne sin a thaifeadadh.

(13)

Ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann a fhíorú go bhfuil dlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí á gcomhlíonadh agus fianaise a fháil faoi sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo, lena n-áirítear sáruithe a dhéantar le linn nó tar éis earraí nó seirbhísí a cheannach. Ba cheart, dá bhrí sin, an chumhacht a bheith ag na húdaráis inniúla earraí nó seirbhísí a cheannach, i gcás ina bhfuil an méid sin riachtanach, faoi chéannacht cheilte, chun sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a bhrath, amhail ceart tarraingt siar an tomhaltóra a dhiúltú i gcás cianchonarthaí, agus chun fianaise a fháil. Ba cheart a áireamh sa chumhacht sin freisin an chumhacht chun cigireacht a dhéanamh ar tháirge nó ar sheirbhís nó é nó í a ghrinniú nó staidéar a dhéanamh air nó uirthi, nó é nó í a dhíchóimeáil nó a thástáil, ar táirge nó seirbhís é nó í a cheannaigh an t údarás inniúil chun na gcríoch sin. D’fhéadfadh sé go gcuimseofaí sa chumhacht chun earraí nó seirbhísí a cheannach mar cheannacháin tástála cumhacht na n-údarás inniúil a áirithiú go n-aisíoctar aon íocaíocht a rinneadh más rud é nach mbeadh an t-aisíoc sin díréireach agus go gcomhlíonfaí dlí an Aontais agus an dlí náisiúnta leis murach sin.

(14)

Sa timpeallacht dhigiteach go háirithe, ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a stopadh go tapa agus go héifeachtach, agus go háirithe i gcásanna ina ndéanann an trádálaí atá ag díol earraí nó seirbhísí a chéannacht a cheilt nó ina n-athlonnaíonn sé laistigh den Aontas nó go tríú tír chun forfheidhmiú a sheachaint. I gcásanna ina bhfuil an baol ann go ndéanfar díobháil thromchúiseach do chomhleasanna tomhaltóirí, ba cheart go mbeadh na húdaráis inniúla in ann bearta eatramhacha a ghlacadh, i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, lena n-áirítear ábhar a bhaint ó chomhéadán ar líne nó a ordú go dtaispeánfar rabhadh follasach do thomhaltóirí nuair a bheidh rochtain á fáil ar an gcomhéadan ar líne. Maidir leis na bearta eatramhacha, níor cheart dóibh dul thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí a bhaint amach. Lena chois sin, ba cheart an chumhacht a bheith ag na húdaráis inniúla a ordú go dtaispeánfaí rabhadh follasach do thomhaltóirí nuair a bheidh rochtain á fáil ar chomhéadan ar líne acu, nó a ordú go mbainfí nó go modhnófaí ábhar digiteach mura bhfuil aon mheáin éifeachtacha eile ann chun cleachtas neamhdhleathach a stopadh. Maidir leis na bearta sin, níor cheart dóibh dul thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir a bhaint amach, eadhon deireadh a chur leis an sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó é a thoirmeasc.

(15)

Agus cuspóir an Rialacháin seo á shaothrú ag na húdaráis inniúla agus béim á cur acu ar an tábhacht a bhaineann le toil na dtrádálaithe gníomhú i gcomhréir le dlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí agus sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo ar a n-iarmhairtí a leigheas, ba cheart an fhéideartheacht bheith ag na húdaráis inniúla teacht ar chomhaontú leis na trádálaithe maidir le gealltanais ina leagfaí amach na céimeanna agus na bearta a bheadh le glacadh ag trádálaí i ndáil le sárú, agus go háirithe chun go scoirfí den sárú.

(16)

Is cuid thábhachtach den chóras forfheidhmiúcháin pionóis mar gheall ar sháruithe ar dhlí na dtomhaltóirí toisc go mbíonn tionchar díreach acu ar leibhéal an díspreagtha a chuirtear i bhfeidhm tríd an bhforfheidhmiú poiblí. Mar chuid dá níoschumhachtaí, ba cheart an ceart a bheith ag na húdaráis inniúla pionóis a fhorchur mar gheall ar sháruithe laistigh den Aonta a chumhdaítear leis an Rialachán seo, ós rud é nach ndéantar gné trasteorann an tsáraithe a chur san áireamh i gcónaí i gcórais náisiúnta pionós. Níor cheart a cheangal ar na Ballstáit córas nua do phionóis a leagan amach do sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Ina ionad sin, ba cheart dóibh an córas is infheidhme don sárú baile céanna a chur i bhfeidhm, agus scála agus raon feidhme iarbhír an tsáraithe lena mbaineann á gcur san áireamh i gcás ina bhfuil an méid sin indéanta. I bhfianaise Thuarascáil an Choimisiúin ar an tSeiceáil Oiriúnachta ar an dlí tomhaltóireachta agus margaíochta, d’fhéadfadh sé go measfaí go mbeadh sé riachtanach neartú a dhéanamh ar leibhéal na bpionós mar gheall ar sháruithe ar dhlí tomhaltóirí an Aontais.

(17)

Ba cheart do thomhaltóirí a bheith i dteideal sásamh a fháil as díobháil arb í is cúis léi sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Maidir le cumhacht na n-údarás inniúil gealltanais bhreise feabhais a fháil ón trádálaí do thomhaltóirí a ndéanann an sárú líomhnaithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo difear dóibh nó, i gcás inarb iomchuí, chun féachaint le gealltanais a fháil ón trádálaí go ndéanfadh sé leigheasanna dóthanacha a thairiscint do na tomhaltóirí a ndéanann an sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo difear dóibh, ba cheart, leis an gcumhacht sin, go rannchuideofaí le deireadh a chur leis an drochthionchar ar thomhaltóirí ar sárú trasteorann is cúis leis. D’fhéadfaí a áireamh, inter alia, sna leigheasanna sin, deisiú, athsholáthar, praghsanna a laghdú, conarthaí a fhoirceannadh nó an praghas a íocadh ar na hearraí nó na seirbhísí a aisíoc de réir mar is iomchuí chun go maolófaí na hiarmhairtí diúltacha atá ag an sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo ar an tomhaltóir lena mbaineann, i gcomhréir le ceanglais dhlí an Aontais. Ba cheart nár dhochar an méid seo do cheart an tomhaltóra sásamh a lorg trí mhodhanna iomchuí. I gcás inarb infheidhme, ba cheart do na húdaráis inniúla na tomhaltóirí sin a éilíonn go ndearnadh díobháil dóibh mar thoradh ar shárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo, a chur ar an eolas faoin gcaoi chun cúiteamh a lorg faoin dlí náisiúnta.

(18)

Agus an Rialachán seo á chur i bhfeidhm, ba cheart go mbeadh cur chun feidhme agus feidhmiú na gcumhachtaí sin comhréireach agus dóthanach i bhfianaise chineál agus dhíobháil iarbhír nó fhéideartha an tsáraithe ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí. Ba cheart do na húdaráis inniúla fíricí agus imthosca uile an cháis a chur san áireamh agus na bearta is iomchuí a roghnú atá fíór-riachtanach chun aghaidh a thabhairt ar an sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Ba cheart do na bearta sin a bheith comhréireach, éifeachtach agus athchomhairleach.

(19)

Agus an Rialachán seo á chur i bhfeidhm, ba cheart go gcomhlíonfadh cur chun feidhme agus feidhmiú na gcumhachtaí dlí eile an Aontais agus dlí náisiúnta eile freisin, lena n-áirítear na coimircí nós imeachta is infheidhme agus prionsabail na gceart bunúsach. Ba cheart do na Ballstáit a bheith saor i gcónaí chun coinníollacha agus teorainneacha a leagan amach chun na cumhachtaí a fheidhmiú sa dlí náisiúnta, i gcomhréir le dlí an Aontais. I gcás, mar shampla, i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, ina gceanglaítear réamhúdarú ó údarás breithiúnach an Bhallstáit lena mbaineann chun dul isteach ar áitreabh daoine nádúrtha agus dlítheanacha, níor cheart an chumhacht chun dul isteach ar an áitreabh sin a úsáid ach tar éis an réamhúdarú sin a fháil.

(20)

Féadfaidh na Ballstáit a chinneadh cé acu an mbainfidh na húdaráis inniúla leas as na cumhachtaí sin go díreach, faoina n-údarás féin, trí dhul ar iontaoibh údaráis inniúla eile nó údaráis phoiblí eile, trí threoir a thabhairt do chomhlachtaí ainmnithe nó trí iarratas a chur faoi bhráid na gcúirteanna inniúla. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go ndéanfar na cumhachtaí sin a fheidhmiú go héifeachtach agus go pras.

(21)

Agus freagra á thabhairt ar iarrataí arna ndéanamh tríd an sásra um chúnamh frithpháirteach, ba cheart do na húdaráis inniúla, nuair is iomchuí, úsáid a bhaint freisin as cumhachtaí nó bearta eile arna ndeonú dóibh ar an leibhéal náisiúnta, lena n-áirítear an chumhacht chun ionchúiseamh coiriúil a thionscnamh nó ábhair a tharchur le haghaidhionchúiseamh coiriúil. Tá sé ríthábhachtach go mbeadh na hacmhainní agus na cumhachtaí atá riachtanach ag cúirteanna agus údaráis eile, go háirithe cúirteanna agus údaráis a bhíonn ag plé le hionchúisimh choiriúla, chun dul i mbun comhair le húdaráis inniúla go héifeachtach agus go pras.

(22)

Ba cheart éifeachtúlacht agus éifeachtacht an tsásra um chúnamh frithpháirteach a fheabhsú. Ba cheart pé faisnéis a iarrfar a sholáthar laistigh de na teorainneacha ama a leagtar amach sa Rialachán seo agus ba cheart na bearta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin atá riachtanach a ghlacadh go pras. Ba cheart do na húdaráis inniúla freagra a thabhairt ar iarrataí ar fhaisnéis agus ar fhorfheidhmiú i dtréimhsí ama a shocraítear, mura rud é go gcomhaontaítear a mhalairt. Ba cheart na hoibleagáidí atá ar an údaráis inniúil, faoi chuimsiú an chúnaimh fhrithpháirtigh, a bheith ann i gcónaí, mura rud é gur dóigh go n-áiritheofar, le gníomhaíochtaí forfheidhmiúcháin agus cinntí riaracháin a dhéantar ar an leibhéal náisiúnta lasmuigh de chreat an chúnaimh fhrithpháirtigh go scoirfí den sárú laistigh den Aontas nó go dtoirmeascfaí é ar bhealach gasta éifeachtach. Ba cheart a thuiscint go mbeidh cinntí riaracháin ina leith sin ina gcinntí lena dtugtar éifeacht do na bearta a dhéantar chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú laistigh den Aontas nó go dtoirmeascfaí é. Sna cásanna eisceachtúla sin, ba cheart d’údaráis inniúla a bheith i dteideal diúltú iarraidh a chomhlíonadh, ar iarraidh ar bhearta forfheidhmiúcháin faoi chuimsiú an chúnaimh fhrithpháirtigh í.

(23)

Ba cheart go dtiocfadh feabhas ar chumas an Choimisiúin comhordú agus faireachán a dhéanamh ar fheidhmiú an tsásra um chúnamh frithpháirteach, treoir a eisiúint, moltaí a dhéanamh agus tuairimí a eisiúint do na Ballstáit nuair a thagann fadhbanna chun cinn. Ba cheart gurbh fhearr a bheadh an Coimisiún in ann, freisin, cúnamh éifeachtach tapa a thabhairt do na húdaráis inniúla chun teacht ar réiteach ar dhíospóidí maidir le léiriú na n-oibleagáidí atá orthu de dhroim an tsásra um chúnamh frithpháirteach.

(24)

Ba cheart don Rialachán seo foráil a dhéanamh do rialacha comhchuibhithe lena leagtar amach na nósanna imeachta maidir le comhordú, a dhéanamh ar bhearta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin ar sháruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais. Ba cheart a áirithiú leis na gníomhaíochtaí comhordaithe i gcoinne sáruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais go bhféadfaidh na húdaráis inniúla na huirlisí is oiriúnaí agus is éifeachtaí a roghnú chun na sáruithe forleathana sin a stopadh agus, i gcás inarb iomchuí, chun gealltanais feabhais a fháil nó a lorg ó na trádálaithe atá freagrach chun leas tomhaltóirí.

(25)

Ba cheart do na húdaráis inniúla lena mbaineann, mar chuid de ghníomhaíocht chomhordaithe, a gcuid beart imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a chomhordú d’fhonn dul i ngleic go héifeachtach leis an sárú forleathan agus leis an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais agus chun a chur faoi deara go scoirfí de nó go dtoirmeascfaí é. Chun na críche sin, ba cheart an fhianaise agus an fhaisnéis uile atá riachtanach a mhalartú idir na húdaráis inniúla agus ba cheart pé cúnamh atá riachtanach a chur ar fáil. Maidir leis na húdaráis inniúla lena mbaineann an sárú forleathan nó an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais, ba cheart dóibh na bearta forfheidhmiúcháin atá riachtanach a dhéanamh ar bhealach comhordaithe chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú sin nó go dtoirmeascfaí é.

(26)

Ba cheart gur leordhóthanach rannpháirtíocht gach údaráis inniúil sa ghníomhaíocht chomhordaithe i gcomhréir leis na bearta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a cheanglaítear ar údarás inniúil a dhéanamh chun aghaidh a thabhairt ar an sárú forleathan nó an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais ar bhealach éifeachtach. Níor cheart na húdaráis inniúla lena mbaineann an sárú sin a bheith faoi cheangal ach chun na bearta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a dhéanamh atá riachtanach chun an fhianaise agus an fhaisnéis uile atá riachtanach a fháil maidir leis an sárú forleathan agus an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú nó go dtoirmeascfaí é. Mar sin féin, níor cheart easpa acmhainní infhaighte de chuid an údaráis inniúil lena mbaineann an sárú sin a mheas mar ní lena dtugtar bonn cirt le gan páirt a ghlacadh i ngníomhaíocht chomhordaithe.

(27)

Na húdaráis inniúla a mbaineann an sárú forleathan leo nó sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais leo agus atá rannpháirteach i ngníomhaíocht chomhordaithe, ba cheart dóibh a bheith in ann bearta náisiúnta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a dhéanamh i ndáil leis an sárú céanna. Ag an am céanna, áfach, an oibleagáid atá ar an údarás inniúil maidir lena chuid gníomhaíochtaí imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a chomhordú faoi chuimsiú na gníomhaíochta comhordaithe le húdaráis inniúla eile lena mbaineann an sárú sin, ba cheart an oibleagáid sin a choimeád i bhfeidhm, mura rud é gur dóigh go n-áiritheoidh gníomhaíochtaí forfheidhmiúcháin agus cinntí riaracháin arna ndéanamh ar an leibhéal náisiúnta lasmuigh de chreat na gníomhaíochta comhordaithe go scoirfí den sárú forleathan nó den sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais nó go dtoirmeascfaí é, ar bhealach gasta, éifeachtach. Ba cheart cinntí riaracháin ina leith sin a thuiscint mar chinntí lena dtugtar éifeacht do na bearta a dhéantar chun a chur faoi deara go scoirfí de nó go dtoirmeascfaí é. Sna cásanna eisceachtúla sin, ba cheart go mbeadh na húdaráis inniúla i dteideal diúltú bheith rannpháirteach sa ghníomhaíocht chomhordaithe.

(28)

Má tá drochamhras réasúnach ann go bhfuil sárú forleathan ann, ba cheart do na húdaráis inniúla lena mbaineann an sárú sin tús a chur le gníomhaíocht chomhordaithe, trí chomhaontú. D’fhonn a shuí cé na húdaráis inniúla lena mbaineann an sárú forleathan, ba cheart gnéithe ábhartha uile an tsáraithe sin a bhreithniú, go háirithe an áit a bhfuil an trádálaí bunaithe nó a bhfuil cónaí air, an suíomh ina bhfuil sócmhainní na dtrádálaithe, an áit a bhfuil na tomhaltóirí a ndearna an sárú líomhnaithe díobháil dóibh agus an áit a bhfuil pointí díolacháin an trádálaí, i.e. siopaí agus suíomhanna gréasáin.

(29)

Ba cheart don Choimisiún comhoibriú níos dlúithe leis na Ballstáit chun cosc a chur ar sháruithe arna ndéanamh ar mhórscála. Dá bhrí sin, ba cheart don Choimisiún fógra a thabhairt ar bhealach gníomhach do na húdaráis inniúla má tá drochamhras air faoi aon sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Má tá drochamhras réasúnach ar an gCoimisiún, de bharr faireachán a dhéanamh mar shampla ar na foláirimh a eisíonn na húdaráis inniúla, go ndearnadh sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais, ba cheart dó fógra a thabhairt do na Ballstáit, trí na húdaráis inniúla agus na hoifigí idirchaidrimh aonair lena mbaineann an sárú líomhnaithe sin, agus na forais lena dtugtar bonn cirt don ghníomhaíocht chomhordaithe a d’fhéadfaí a dhéanamh á lua san fhógra. Na húdaráis inniúla lena mbaineann, ba cheart dóibh imscrúduithe iomchuí a dhéanamh bunaithe ar an bhfaisnéis atá ar fáil dóibh nó a bhfuil teacht acu uirthi go héasca. Ba cheart dóibh fógra faoi thorthaí a n-imscrúduithe a chur faoi bhráid na n-údarás inniúil eile, na n-oifigí idirchaidrimh aonair lena mbaineann an sárú sin agus faoi bhráid an Choimisiúin. I gcás ina dtiocfaidh na húdaráis inniúla lena mbaineann ar an tátal go léiríonn na himscrúduithe sin go bhféadfadh sé go bhfuil sárú á dhéanamh, ba cheart dóibh tús a chur leis an ngníomhaíocht chomhordaithe trí na bearta a leagtar amach sa Rialachán seo, a dhéanamh. Ba cheart gurbh é an Coimisiún i gcónaí a chomhordódh gníomhaíocht chomhordaithe lena dtéitear i ngleic le sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais. Más dealraitheach go mbaineann an sárú sin leis an mBallstát, ba cheart dó páirt a ghlacadh i ngníomhaíocht chomhordaithe d’fhonn cabhrú chun an fhaisnéis uile agus an fhianaise uile atá riachtanach a bhaineann leis an sárú a bhailiú agus chun a chur faoi deara go scoirfí de nó go dtoirmeascfaí é. Maidir leis na bearta forfheidhmiúcháin, níor cheart go ndéanfaí aon difear d’imeachtaí coiriúla ná breithiúnacha sna Ballstáit le cur i bhfeidhm an Rialacháin seo. Ba cheart prionsabal ne bis in idem a urramú. Mar sin féin, má dhéanann an trádálaí céanna na gníomhartha céanna nó an neamhghníomh céanna athuair, agus más sárú é a chumhdaítear leis an Rialachán seo ar tugadh aghaidh air cheana le nósanna imeachta forfheidhmiúcháin lenar scoireadh den sárú sin nó lenar toirmeascadh é dá thoradh, ba cheart an méid sin a mheas mar shárú nua agus ba cheart do na húdaráis inniúla aghaidh a thabhairt air.

(30)

Na húdaráis inniúla lena mbaineann, ba cheart dóibh na bearta imscrúdúcháin atá riachtanach a dhéanamh chun mionsonraí an tsáraithe fhorleathain nó an tsáraithe fhorleathain lena mbaineann gné Aontais a shuí, agus go háirithe céannacht an trádálaí, agus na gníomhartha, nó na neamhghníomhartha arna ndéanamh ag an trádálaí, mar aon le tionchar an tsáraithe. Ba cheart na bearta forfheidhmiúcháin a bheith bunaithe ar thoradh an imscrúdaithe. I gcás inarb iomchuí, ba cheart toradh an imscrúdaithe mar aon leis an measúnú ar an sárú forleathan nó ar an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais a leagan amach i gcomhsheasamh arna chomhaontú i measc údaráis inniúla na mBallstát lena mbaineann an ghníomhaíocht chomhordaithe, agus ba cheart é a dhíriú ar an trádálaí atá freagrach as an sárú sin. Níor cheart gur cinneadh ceangailteach de chuid na n-údarás inniúil é an comhsheasamh. Ba cheart, áfach, an deis a thabhairt don seolaí é féin a chur in iúl i ndáil leis na hábhair atá ina gcuid den chomhsheasamh.

(31)

I gcomhthéacs sáruithe forleathana nó sáruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais, ba cheart na cearta chun cosanta atá ag na trádálaithe lena mbaineann a urramú. Chuige sin, go háirithe, tá sé riachtanach cearta a thabhairt don trádálaí le linn na n-imeachtaí arb iad an ceart go n-éistfí é agus an ceart chun teanga oifigiúil nó ceann de na teangacha oifigiúla a úsáid a úsáidtear chun críocha oifigiúla sa Bhallstát ina bhfuil an trádálaí bunaithe nó ina bhfuil cónaí air. Tá sé ríthábhachtach freisin a áirithiú go gcomhlíontar dlí an Aontais maidir le fios gnó agus faisnéis ghnó neamhnochtaithe a chosaint.

(32)

Na húdaráis inniúla lena mbaineann, ba cheart dóibh na bearta riachtanacha imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a dhéanamh laistigh dá ndlínse féin. Mar sin féin, níl éifeachtaí sáruithe forleathana nó sáruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais teoranta d’aon Bhallstát amháin. Dá bhrí sin, tá comhar idir-údaráis inniúla ag teastáil chun aghaidh a thabhairt ar na sáruithe sin agus chun a chur faoi deara go scoirfí díobh nó go dtoirmeascfaí iad.

(33)

Ba cheart tacú le sáruithe forleathana a chumhdaítear leis an Rialachán seo a bhrath go héifeachtach trí fhaisnéis a mhalartú idir na húdaráis inniúla agus an Coimisiún trí fholáirimh a eisiúint má tá drochamhras réasúnach ann go bhfuil na sáruithe sin ann. Ba cheart don Choimisiún comhordú a dhéanamh ar fheidhmiú an mhalartaithe faisnéise.

(34)

Tá ról ríthábhachtach ag eagraíochtaí tomhaltóirí ó thaobh tomhaltóirí a chur ar an eolas faoina gcearta, a bhfeasacht a neartú, agus a leasanna a chosaint, lena n-áirítear díospóidí a réiteach. Ba cheart tomhaltóirí a spreagadh le dul i mbun comhair leis na húdaráis inniúla chun cur i bhfeidhm an Rialacháin seo a neartú.

(35)

Ba cheart a cheadú do chomhlachais tomhaltóirí agus, i gcás inarb iomchuí, do chomhlachais trádála, a bheith rannpháirteach sa sásra foláirimh freisin, chun go bhféadfaidh siad fógra a thabhairt do na húdaráis inniúla faoi sháruithe drochamhrasta a chumhdaítear leis an Rialachán seo, faisnéis a chomhroinnt leo a theastaíonn chun sáruithe a bhrath, a imscrúdú agus a stopadh, tuairim uathu a thabhairt faoi imscrúduithe nó faoi sháruithe agus fógra a thabhairt d’údaráis inniúla faoi mhí-úsáid dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí.

(36)

D’fhonn a áirithiú go gcuirfear an Rialachán seo chun feidhme mar is ceart, ba cheart do na Ballstáit an chumhacht a thabhairt do chomhlachtaí ainmnithe, do na Lárionaid Eorpacha do Thomhaltóirí, d’eagraíochtaí agus do chumainn tomhaltóirí, agus, i gcás inarb iomchuí do chomhlachais trádálaithe, a bhfuil an saineolas riachtanach acu, foláirimh sheachtracha a eisiúint d’údaráis inniúla na mBallstát lena mbaineann agus chun an Coimisiún a chur ar an eolas faoi sháruithe drochamhrasta a chumhdaítear leis an Rialachán seo, agus pé faisnéis atá riachtanach atá ar fáil dóibh a sholáthar. D’fhéadfadh cúiseanna iomchuí a bheith ag na Ballstáit gan an chumhacht a thabhairt do na heintitis sin dul i mbun na ngníomhaíochtaí sin. Sa chomhthéacs seo, i gcás ina gcinnfidh Ballstát gan an chumhacht a thabhairt d’aon cheann de na heintitis sin foláirimh sheachtracha a eisiúint, ba cheart dó míniú lena dtugtar na cúiseanna a bhí aige déanamh amhlaidh a chur ar fáil.

(37)

Is saghas eile comhordú forfheidhmiúcháin na scuab-imscrúduithe ar mhargaí tomhaltais, agus tá sé léirithe gur uirlis éifeachtach iad i gcoinne sáruithe ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí, agus ba cheart leanúint de bheith á úsáid agus é a neartú amach anseo, i gcás na n-earnálacha ar líne agus as líne araon. Ba cheart scuab-imscrúduithe a dhéanamh go háirithe i gcás ina dtugtar le tuiscint, le treochtaí sa mhargadh, le gearáin tomhaltóirí nó le sonraí eile, go bhféadfadh sé go ndearnadh sáruithe ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí nó go bhfuil sáruithe á ndéanamh orthu.

(38)

Is minic gur mór an cuidiú ag lucht déanta beartas, ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais, sonraí a bheith ar fáil dóibh a bhaineann le gearáin tomhaltóirí, chun measúnú a dhéanamh ar fheidhmiú margaí tomhaltóirí agus sáruithe a bhrath. Is é an ceart é go gcuirfí chun cinn ar leibhéal an Aontais malartú sonraí den chineál sin.

(39)

Tá sé ríthábhachtach, a mhéid is gá sin chun rannchuidiú le cuspóirí an Rialacháin seo a bhaint amach, go gcuirfeadh na Ballstáit an Coimisiún agus na Ballstáit eile ar an eolas faoina gcuid gníomhaíochtaí i dtaca le leasanna tomhaltóirí a chosaint, lena n-áirítear faoina gcuid tacaíochta do ghníomhaíochtaí ionadaithe tomhaltóirí, faoina gcuid tacaíochta do ghníomhaíochtaí comhlachtaí atá freagrach as díospóidí tomhaltóirí a réiteach go seachbhreithiúnach agus faoina gcuid tacaíochta do rochtain tomhaltóirí ar an gceartas. I gcomhar leis an gCoimisiún, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann dul i mbun gníomhaíochtaí comhpháirteacha maidir le faisnéis a bhaineann le beartas tomhaltóirí a mhalartú sna réimsí thuasluaite.

(40)

Na dúshláin forfheidhmiúcháin atá ann, téann siad thar theorainneacha an Aontais, agus is gá leasanna thomhaltóirí an Aontais a chosaint ó thrádálaithe bradacha atá bunaithe i dtríú tíortha. Ar an ábhar sin, ba cheart caibidliú a dhéanamh le tríú tíortha ar chomhaontuithe idirnáisiúnta maidir le cúnamh frithpháirteach chun dlí an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí a fhorfheidhmiú. Ba cheart an t-ábhar a leagtar síos sa Rialachán seo a bheith san áireamh sna comhaontuithe idirnáisiúnta sin agus ba cheart iad a chaibidil ar leibhéal an Aontais chun an chosaint is fearr is féidir do thomhaltóirí an Aontais agus comhar rianúil le tríú tíortha a áirithiú.

(41)

An fhaisnéis a mhalartaítear idir na húdaráis inniúla, ba cheart í a bheith faoi réir rialacha diana rúndachta agus sicréideachta ghairmiúla agus tráchtála d’fhonn a áirithiú nach gcuirfear imscrúduithe i gcontúirt agus nach ndéanfar dochar go héagórach do chlú na dtrádálaithe. Ba cheart do na húdaráis inniúla an nochtadh a chinneadh i gcónaí ar bhonn an cháis a bhíonn i gceist agus gan é a dhéanamh ach amháin nuair is iomchuí agus nuair is gá, i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, agus aird á tabhairt ar leas an phobail, amhail sábháilteacht an phobail, cosaint an tomhaltóra, an tsláinte phoiblí nó cosaint an chomhshaoil agus seoladh cuí imscrúduithe coiriúla.

(42)

Chun feabhas a chur ar a thrédhearcaí atá an gréasán comhair, agus chun feasacht a mhúscailt i measc tomhaltóirí agus i measc an phobail i gcoitinne, gach dara bliain, ba cheart don Choimisiún forléargas a dhéanamh ar an bhfaisnéis, ar an staidreamh agus ar a bhfuil ag titim amach i réimse fhorfheidhmiú dhlí na dtomhaltóirí, a bhaileofar faoi chuimsiú an chomhair fhorfheidhmiúcháin dá bhforáiltear sa Rialachán seo, agus é a chur ar fáil don phobal.

(43)

Ba cheart sáruithe forleathana a réiteach go héifeachtach agus go héifeachtúil. Ba cheart córas malartaithe dhébhliantúil tosaíochtaí forfheidhmiúcháin a chur i bhfeidhm chun é sin a bhaint amach.

(44)

D’fhonn na socruithe praiticiúla agus na socruithe oibríochta maidir le feidhmiú an bhunachair sonraí a leagan síos, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5).

(45)

Ní dochar an Rialachán seo do rialacha earnála an Aontais lena ndéantar foráil maidir le comhar idir rialaitheoirí earnála ná níl sé infheidhme do rialacha earnála an Aontais maidir le cúiteamh do thomhaltóirí as díobháil a eascraíonn as sáruithe ar na rialacha sin. Ní dochar an Rialachán seo do chórais ná do líonraí eile comhair atá leagtar amach i reachtaíocht earnála an Aontais. Méadaíonn an Rialachán seo an comhar agus an comhordú idir an líonra cosanta tomhaltóirí agus i measc líonraí na gcomhlachtaí agus na n-údarás rialála a bunaíodh le reachtaíocht earnála an Aontais. Ní dochar an Rialachán seo do bhearta a bhaineann le comhar breithiúnach in ábhair shibhialta agus choiriúla a chur i bhfeidhm sna Ballstáit.

(46)

Ní dochar an Rialachán seo don cheart chun cúiteamh a éileamh, ar bhonn aonair nó comhchoiteann, ar faoi réir an dlí náisiúnta atá sé, agus ní dhéanann sé foráil d’fhorfheidhmiú na n-éileamh sin.

(47)

Ba cheart feidhm a bheith ag Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), ag Rialachán (AE) 2016/679 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), agus ag Treoir (AE) 2016/680 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle i gcomhthéacs an Rialacháin seo (8).

(48)

Tá an Rialachán seo gan dochar do rialacha an Aontais is infheidhme maidir le cumhachtaí comhlachtaí náisiúnta rialála a bunaíodh le reachtaíocht earnála an Aontais. Más iomchuí agus más féidir, ba cheart do na comhlachtaí sin na cumhachtaí atá ar fáil dóibh faoi dhlí an Aontais agus faoin dlí náisiúnta a úsáid chun a chur faoi deara go scoirfí de sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó go dtoirmeascfaí iad, agus chun cúnamh a thabhairt do na húdaráis inniúla déanamh amhlaidh.

(49)

Ní dochar an Rialachán seo do ról agus cumhachtaí na n-údarás inniúil agus an Údaráis Baincéireachta Eorpaigh maidir le comhleasanna eacnamaíocha tomhaltóirí a chosaint in ábhair a bhaineann le seirbhísí do chuntais íocaíochta agus comhaontuithe creidmheasa a bhaineann le maoin chónaithe dhochorraithe faoi Threoir 2014/17/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9) agus faoi Threoir 2014/92/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (10).

(50)

I bhfianaise na sásraí comhair arb ann dóibh cheana faoi Threoir 2014/17/AE agus faoi Threoir 2014/92/AE, níor cheart feidhm a bheith ag an sásra um chúnamh frithpháirteach (Caibidil III) maidir le sáruithe laistigh den Aontas ar na Treoracha sin.

(51)

Ní dochar an Rialachán seo do Rialachán Uimh. 1 ón gComhairle (11).

(52)

Leis an Rialachán seo, urramaítear seo cearta bunúsacha agus na prionsabail a aithnítear, go háirithe, i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh agus atá ann i dtraidisiúin bhunreachtúla na mBallstát. Dá réir sin, ba cheart an Rialachán seo a léiriú agus a chur i bhfeidhm i gcomhréir leis na cearta agus prionsabail sin, lena n-áirítear iad siúd a bhaineann le saoirse an phreasa agus saoirse cainte. Agus na híoschumhachtaí atá leagtha amach sa Rialachán seo á bhfeidhmiú acu, ba cheart do na húdaráis inniúla an chothromaíocht iomchuí a bhaint amach idir na leasanna arna gcosaint ag na cearta bunúsacha amhail leibhéal ard cosanta do thomhaltóirí, an tsaoirse chun gnó a sheoladh agus an tsaoirse faisnéise.

(53)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon comhar idir na húdaráis náisiúnta atá freagrach as dlíthe cosanta tomhaltóirí a fhorfheidhmiú, a ghnóthú go leordhóthanach toisc nach féidir leo comhar agus comhordú a áirithiú agus iad ag gníomhú leo féin, ach gur fearr, de bharr raon feidhme críochach agus pearsanta an Rialacháin, is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(54)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (CE) Uimh. 2006/2004 a aisghairm,

(1)

Ciallaíonn “dlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí” na Rialacháin agus na Treoracha, mar a trasuíodh i ndlíchórais na mBallstát iad, a liostaítear san Iarscríbhinn a ghabhann leis seo;

(2)

ciallaíonn “sárú laistigh den Aontas” aon ghníomh nó neamhghníomh atá contrártha do dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí, ar sárú é a rinne díobháil, a dhéanann díobháil nó ar dóigh dó díobháil a dhéanamh, do chomhleasanna na dtomhaltóirí a chónaíonn i mBallstát seachas an Ballstát:

(3)

ciallaíonn “sárú forleathan”:

(4)

ciallaíonn “sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais” sárú forleathan a rinne nó a dhéanann díobháil nó ar dóigh dó díobháil a dhéanamh, do chomhleasanna na dtomhaltóirí in dhá thrian de na Ballstáit ar a laghad agus an dá thrian sin cothrom le dhá thrian de dhaonra an Aontais, ar a laghad.

(5)

ciallaíonn “sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo” sáruithe laistigh den Aontas, sáruithe forleathana agus sáruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais.

(6)

ciallaíonn “údarás inniúil” aon údarás poiblí a bunaíodh ar an leibhéal náisiúnta, réigiúnach nó áitiúil, agus atá ainmnithe ag Ballstát mar an t-údarás atá freagrach as dlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí a fhorfheidhmiú;

(7)

ciallaíonn “oifig idirchaidrimh aonair” an t-údarás poiblí atá ainmnithe ag Ballstát mar an t-údarás atá freagrach as cur i bhfeidhm an Rialacháin seo a chomhordú laistigh den Bhallstát sin;

(8)

ciallaíonn “comhlacht ainmnithe” comhlacht a bhfuil leas dlisteanach aige i scor sáruithe, nó iad a thoirmeasc, ar sáruithe iad ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí, ar comhlacht é atá ainmnithe ag Ballstát agus a dtugann údarás inniúil treoir dó chun an fhaisnéis atá riachtanach a bhailiú agus pé bearta forfheidhmiúcháin atá riachtanach atá ar fáil don chomhlacht sin faoin dlí náisiúnta a ghlacadh chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú nó go dtoirmeascfaí é, agus a ghníomhaíonn thar ceann an údaráis inniúil sin;

(9)

ciallaíonn “údarás is iarratasóir” an t-údarás inniúil a dhéanann iarraidh ar chúnamh frithpháirteach;

(10)

ciallaíonn “údarás faighte iarrata” an t-údarás inniúil a fhaigheann iarraidh ar chúnamh frithpháirteach;

(11)

ciallaíonn “trádálaí” aon duine nádúrtha nó dlítheanach, is cuma cé acu faoi úinéireacht phríobháideach nó phoiblí atá sé, atá ag gníomhú, lena n-áirítear trí aon duine eile atá ag gníomhú faoina ainm nó thar a cheann, chun críocha a bhfuil baint acu lena thrádáil, lena ghnó, lena cheird nó lena ghairm,

(12)

ciallaíonn “tomhaltóir” aon duine nádúrtha a ghníomhaíonn lasmuigh dá thrádáil, dá ghnó, dá cheird nó dá ghairm;

(13)

ciallaíonn “gearán ó thomhaltóir” ráiteas, a bhfuil fianaise réasúnach ag tacú leis, go ndearna trádálaí sárú ar dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí, go bhfuil sárú den sórt sin á dheanamh aige nó gur dóigh go ndéanfaidh sé sárú den sórt sin;

(14)

ciallaíonn “díobháil do chomhleasanna tomhaltóirí” díobháil iarbhír nó fhéideartha do leasanna roinnt tomhaltóirí ar tomhaltóirí a ndéanann sáruithe laistigh den Aontas, sáruithe forleathana nó sáruithe forleathana lena mbaineann gné Aontais difear dóibh;

(15)

ciallaíonn “comhéadan ar líne” aon bhogearra, lena n-áirítear suíomh gréasáin, cuid de shuíomh gréasáin nó feidhmchlár, a oibríonn trádálaí nó a oibrítear thar a cheann, agus a fhónann chun rochtain a thabhairt do thomhaltóirí ar earraí nó seirbhísí an trádálaí;

(16)

ciallaíonn “scuab-imscrúduithe” imscrúduithe chomhbheartaithe a dhéanamh ar mhargaí tomhaltóirí trí bhíthin gníomhaíochtaí comhordaithe rialaithe comhuaineacha a dhéanamh chun comhlíonadh dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí a sheiceáil, nó chun sáruithe orthu a bhrath.

(a)

go mainníonn an comhlacht ainmnithe an fhaisnéis atá riachtanach a fháil nó chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó go dtoirmeascfaí é gan mhoill; nó

(b)

nach gcomhaontaíonn na húdaráis inniúla lena mbaineann sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo go bhféadfar treoir a thabhairt don chomhlacht ainmnithe de bhun mhír 1.

(a)

céannacht agus sonraí teagmhála na n-údarás inniúil, na hoifige idirchaidrimh aonair, na gcomhlachtaí ainmnithe agus na n-eintiteas a eisíonn foláirimh sheachtracha de bhun Airteagal 27(1); agus

(b)

faisnéis maidir le heagrúchán, cumhachtaí agus cúraimí na n-údarás inniúil.

(a)

an chumhacht chun rochtain a fháil ar aon doiciméid, sonraí nó faisnéis ábhartha a bhaineann le sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo, gan beann ar a bhfoirm ná ar a bhformáid, ar mheán a stórála ná ar an ionad ina stóráiltear iad;

(b)

an chumhacht chun a cheangal ar aon údarás poiblí, comhlacht nó gníomhaireacht laistigh dá mBallstát aon fhaisnéis ábhartha, sonraí nó doiciméid in aon fhoirm nó formáid gan beann ar mheán nó ionad a stórála, a sholáthar agus/nó sin a cheangal ar aon duine nádúrtha nó ar aon duine dlítheanach chun a shuí an ndearnadh sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó an bhfuil sé á dhéanamh, agus chun tréithe an tsáraithe sin a shuíomh, lena n-áirítear a shreabha airgeadais agus a mhionsonraí a rianú, céannacht daoine a fhionnadh a bhfuil baint acu le sreabha airgeadais, agus sonraí, faisnéis faoi chuntais bainc, agus úinéireacht suíomhanna gréasáin a fhionnadh;

(c)

an chumhacht chun aon chigireachtaí atá riachtanach a dhéanamh ar an láthair, lena n-áirítear an chumhacht dul isteach in aon áitreabh, ar aon talamh nó in aon chóir iompair a úsáideann an trádálaí lena mbaineann an chigireacht chun críocha a bhaineann lena thrádáil, lena ghnó, lena cheird nó lena ghairm, nó a iarraidh ar údaráis eile é sin a dhéanamh chun cóipeanna d’fhaisnéis, de shonraí nó de dhoiciméid a scrúdú, a ghabháil, a thógáil nó a fháil, gan beann ar mheán a stórála; an chumhacht chun aon fhaisnéis, sonraí nó doiciméad a ghabháil ar feadh pé tréimhse atá riachtanach agus a mhéid atá sé sin riachtanach chun an chigireacht a dhéanamh; an chumhacht chun a iarraidh ar aon ionadaí nó ball foirne de chuid an trádálaí lena mbaineann an chigireacht mínithe a thabhairt ar fhíricí nó faisnéis a sholáthar, sonraí nó doiciméid a bhaineann le hábhar na cigireachta agus na freagraí a thaifeadadh;

(d)

an chumhacht chun earraí nó seirbhísí a cheannach mar cheannacháin tástála, lena n-áirítear, i gcás ina bhfuil sé sin riachtanach, faoi chéannacht cheilte, d’fhonn sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a bhrath agus fianaise a fháil, lena n-áirítear an chumhacht chun cigireacht a dhéanamh ar earraí nó seirbhísí, iad a ghrinniú nó staidéar a dheanamh orthu, iad a dhíchóimeáil nó a thástáil.

(a)

an chumhacht chun bearta eatramhacha a ghlacadh chun an baol go ndéanfaí díobháil thromchúiseach do chomhleasanna tomhaltóirí a sheachaint;

(b)

an chumhacht chun féachaint le gealltanais a fháil nó chun glacadh le gealltanais ón trádálaí atá freagrach as an sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo go scoirfidh sé den sárú sin;

(c)

an chumhacht chun a fháil ón trádálaí, ar thionscnamh an trádálaí, gealltanais bhreise feabhais do thomhaltóirí a ndearna an sárú líomhnaithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo difear dóibh, nó i gcás inarb iomchuí, féachaint le gealltanais iarraidh ar an trádálaí leigheasanna dóthanacha a thairiscint do na tomhaltóirí sin a ndearna an sárú sin difear dóibh;

(d)

i gcás inarb infheidhme, trí mheáin iomchuí, an chumhacht chun tomhaltóirí a éilíonn go ndearnadh díobháil dóibh i ngeall ar shárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo a chur ar an eolas faoin modh chun cúiteamh a lorg dá bhforáiltear sa dlí náisiúnta;

(e)

an chumhacht chun a ordú i scríbhinn go scoirfeadh an trádálaí de na sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo;

(f)

an chumhacht chun a chur faoi deara go scoirfí de na sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó go dtoirmeascfaí iad;

(g)

i gcás nach mbeidh aon mhodh éifeachtach eile ar fáil chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó go dtoirmeascfaí é, chun an baol go ndéanfaí díobháil thromchúiseach do chomhleasanna na dtomhaltóirí a sheachaint:

lena n-áirítear trína iarraidh ar thríú páirtí nó údarás poiblí eile bearta den sórt sin a chur chun feidhme;

(h)

an chumhacht chun pionóis a fhorchur, amhail fíneálacha nó íocaíochtaí tréimhsiúla pionóis, as sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo agus as mainneachtain aon chinneadh, ordú, beart eatramhach, gealltanas de chuid trádálaí nó beart eile, arna nglacadh de bhun an Rialacháin seo, a chomhlíonadh.

(a)

ag údaráis inniúla go díreach faoina n-údarás féin;

(b)

más iomchuí, trí dhul ar iontaoibh údaráis inniúla eile nó údaráis phoiblí eile;

(c)

trí threoir a thabhairt do chomhlachtaí ainmnithe, más infheidhme; nó

(d)

trí iarratas a dhéanamh chuig cúirteanna atá inniúil chun an cinneadh atá riachtanach a dheonú, lena n-áirítear, i gcás inar iomchuí, trí achomharc a dhéanamh mura n-éiríonn leis an iarratas go ndeonófar an cinneadh atá riachtanach.

(a)

cé acu ar forchuireadh bearta eatramhacha nó nár forchuireadh;

(b)

cé acu ar scoireadh den sárú nó nár scoireadh;

(c)

cé na bearta a glacadh, agus cé acu a cuireadh na bearta sin chun feidhme nó nár cuireadh;

(d)

a mhéid a tairgeadh gealltanais feabhais do thomhaltóirí a ndearna an sárú líomhnaithe difear dóibh.

(a)

i ndiaidh dó dul i gcomhairle leis an údarás is iarratasóir, go ndealraíonn sé nach bhfuil aon ghá ag an údarás is iarratasóir leis an bhfaisnéis chun a shuíomh an ndearnadh sárú nó an bhfuil sárú á dheanamh laistigh den Aontas nó an bhfuil drochamhras réasúnach ann go bhféadfaí sárú a dhéanamh;

(b)

ní mheasann an t-údarás is iarratasóir go bhfuil an fhaisnéis faoi réir na bhforálacha maidir le rúndacht agus maidir le sicréideacht ghairmiúil agus tráchtála a leagtar amach in Airteagal 33;

(c)

tionscnaíodh imscrúduithe coiriúla nó imeachtaí breithiúnacha cheana i gcoinne an trádálaí chéanna i dtaobh an tsáraithe chéanna laistigh den Aontas os comhair údaráis bhreithiúnacha Bhallstát an údaráis faighte iarrata nó Bhallstát an údaráis is iarratasóir.

(a)

tionscnaíodh imscrúduithe coiriúla nó imeachtaí breithiúnacha cheana, nó tá breithiúnas, socraíocht chúirte nó ordú breithiúnach ann i gcoinne an trádálaí chéanna i dtaobh an tsáraithe chéanna laistigh den Aontas os comhair údaráis bhreithiúnacha i mBallstát an údaráis iarrtha;

(b)

tionscnaíodh feidhmiú na gcumhachtaí forfheidhmiúcháin atá riachtanach, nó glacadh cinneadh riaracháin cheana i gcoinne an trádálaí chéanna, i dtaobh an tsáraithe chéanna laistigh den Aontas cheana i mBallstát an údaráis iarrtha chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú laistigh den Aontas nó go dtoirmeascfaí é go gasta éifeachtach;

(c)

i ndiaidh imscrúdú iomchuí a dhéanamh, tagann an t-údarás iarrtha ar an tátal nach ndearnadh aon sárú laistigh den Aontas;

(d)

tagann an t-údarás iarrtha ar an tátal nár thug an túdarás is iarratasóir an fhaisnéis atá riachtanach i gcomhréir le hAirteagal 13(1);

(e)

ghlac an t-údarás faighte iarrata le gealltanais a thograigh an trádálaí chun scor den sárú laistigh den Aontas laistigh de theorainn ama shocraithe agus níl an teorainn ama sin caite fós.

(a)

i gcoinne an trádálaí chéanna, tionscnaíodh imscrúdú coiriúil nó imeachtaí breithiúnacha cheana, tugadh breithiúnas, nó thángthas ar shocraíocht chúirte, maidir leis an sárú céanna i mBallstát an údaráis inniúil;

(b)

tionscnaíodh feidhmiú na gcumhachtaí forfheidhmiúcháin atá riachtanach sular eisíodh foláireamh dá dtagraítear in Airteagal 17(3), nó glacadh cinneadh riaracháin i gcoinne an trádálaí chéanna maidir leis an sárú céanna i mBallstát an údaráis inniúil sin chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú forleathan nó den sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais nó go dtoirmeascfaí é go gasta éifeachtach;

(c)

tar éis imscrúdú iomchuí a dhéanamh, is dealraitheach gur diomaibhseach é tionchar iarbhír nó féideartha an tsáraithe forleathain nó an tsáraithe fhorleathain lena mbaineann gné Aontais líomhnaithe i mBallstát an údaráis inniúil agus nach gá don údarás inniúil sin aon bhearta forfheidhmiúcháin a ghlacadh dá bhrí sin;

(d)

níor tharla an sárú forleathan nó an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais i mBallstát an údaráis inniúil agus ní gá don údarás inniúil aon bhearta forfheidhmiúcháin a ghlacadh dá bhrí sin;

(e)

ghlac an t-údarás inniúil le gealltanais a thograigh an trádálaí atá freagrach as an sárú forleathan nó an sárú forleathan lena mbaineann gné Aontais scor den sárú sin i mBallstát an údaráis inniúil sin agus cuireadh na gealltanais sin chun feidhme, agus ní gá don údarás inniúil sin aon bhearta forfheidhmiúcháin a ghlacadh dá bhri sin.

(a)

tá gníomhaíocht fhorfheidhmiúcháin láithreach riachtanach chun a chur faoi deara go scoirfí den sárú laistigh den Aontas nó go dtoirmeascfaí é go gasta éifeachtach;

(b)

ní dóigh go scoirfear den sárú de bharr na ngealltanas a thograigh an trádálaí atá freagrach as an sárú;

(c)

níor mhol an trádálaí atá freagrach as an sárú gealltanais roimh dhul in éag don teorainn ama a shocraíonn na húdaráis inniúla lena mbaineann;

(d)

níl na gealltanais a thograigh an trádálaí atá freagrach as an sárú leordhóthanach chun a áirithiú go scoirfí den sárú, nó, i gcás inarb iomchuí, chun leigheas a chur ar fáil do thomhaltóirí a ndearna an sárú díóbháil dóibh; nó

(e)

mhainnigh an trádálaí atá freagrach as an sárú na gealltanais chun scor den sárú a chur chun feidhme nó, i gcás inarb iomchuí, chun leigheas a chur ar fáil do thomhaltóirí a ndearna an sárú díobháil dóibh, roimh dhul in éag don teorainn ama dá tagraítear in Airteagal 20(3).

(a)

áiritheoidh sé go gcuirfear na húdaráis inniúla uile lena mbaineann agus an Coimisiún ar an eolas go cuí agus go tráthúil faoi dhul chun cinn na gníomhaíochta forfheidhmiúcháin, na chéad chéimeanna eile a bhfuiltear ag súil leo agus faoi na bearta atá le glacadh;

(b)

comhordóidh sé bearta imscrúdúcháin a dhéanfaidh na húdaráis inniúla lena mbaineann i gcomhréir leis an Rialachán seo agus déanfaidh sé faireachán orthu;

(c)

comhordóidh sé ullmhú agus comhroinnt na ndoiciméad uile atá riachtanach idir na húdaráis inniúla lena mbaineann agus an Coimisiún;

(d)

coinneoidh sé i dteagmháil leis an trádálaí agus le páirtithe eile a bhfuil baint acu leis na, bearta imscrúdúcháin nó forfheidhmiúcháin, murar chomhaontaigh na húdaráis inniúla lena mbaineann agus an comhordaitheoir a mhalairt;

(e)

i gcás inarb infheidhme comhordóidh sé an measúnú, na comhairliúcháin agus faireachán a dhéanann na húdaráis inniúla lena mbaineann maille le céimeanna eile is gá chun gealltanais a thograigh na trádálaithe lena mbaineann a phróiseáil agus a chur chun feidhme;

(f)

i gcás inarb infheidhme, comhordú a dhéanamh ar na bearta forfheidhmiúcháin a ghlac na húdaráis inniúla lena mbaineann;

(g)

comhordú a dhéanamh ar iarrataí ar chúnamh frithpháirteach a chuir na húdaráis inniúla lena mbaineann isteach de bhun Chaibidil III.

(a)

tuairisc ar an ngníomh nó ar an neamhghníomh arb é an sárú é;

(b)

mionsonraí an táirge nó an tseirbhís lena mbaineann an sárú;

(c)

ainmneacha na mBallstát lena mbaineann an sárú nó na mBallstát a bhféadfadh baint a bheith acu leis an sárú;

(d)

céannacht an trádálaí nó na dtrádálaithe atá freagrach as an sárú nó a bhfuil drochamhras ann go bhfuil sé nó siad freagrach as;

(e)

an bunús dlí atá le gníomhaíochtaí féideartha trí thagairt a dhéanamh don dlí náisiúnta agus d’fhorálacha comhfhreagracha ghníomhartha dlí an Aontais a liostaítear san Iarscríbhinn;

(f)

tuairisc ar aon imeachtaí dlíthiúla, aon bhearta forfheidhmiúcháin nó aon bhearta eile a rinneadh agus a bhaineann leis an sárú, na dátaí agus an t-achar ama a bhaineann leo mar aon leis an stádas díobh;

(g)

céannacht na n-údarás inniúil a bhfuil na himeachtaí dlíthiúla agus bearta eile á dtabhairt acu.

(a)

an oiliúint a chuirtear ar na hoifigigh acu a bhfuil baint acu le cur i bhfeidhm an Rialacháin seo;

(b)

sonraí maidir le gearáin tomhaltóirí a bhailiú, a rangú agus a mhalartú;

(c)

gréasáin d’oifigigh inniúla a fhorbairt atá sonrach ó thaobh earnála de;

(d)

uirlisí faisnéise agus cumarsáide a fhorbairt; agus

(e)

i gcás inarb infheidhme, caighdeán, modhanna agus treoirlínte a bhaineann le cur i bhfeidhm an Rialacháin seo a fhorbairt.

(a)

chun sáruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo a chruthú; nó

(b)

chun a chur faoi deara go scoirfí de sháruithe a chumhdaítear leis an Rialachán seo nó go dtoirmeascfaí iad.

(a)

a gcuireann údarás faighte iarrata fógra chuig an gCoimisiún de bhun Airteagal 12(2) ina gcuirtear in iúl go bhfuil deireadh tagtha le sárú laistigh den Aontas;

(b)

a dtugann an comhordaitheoir fógra maidir le clabhsúr a chur ar an ngníomhaíocht chomhordaithe de bhun Airteagal 22(1); nó

(c)

a gcuirtear an fhaisnéis isteach sa bhunachar sonraí i ngach cás eile.

(a)

faisnéis maidir le claontaí margaidh a bhféadfadh sé go ndéanfaidís difear a dhéanamh do leasanna tomhaltóirí sa Bhallstát lena mbaineann agus sna Ballstáit eile;

(b)

forléargas ar ghníomhaíochtaí a cuireadh i gcrích faoin Rialachán seo, sa 2 bhliain roimhe sin, agus bearta imscrúdúcháin agus forfheidhmiúcháin a bhaineann le sáruithe forleathana go háirithe;

(c)

staidreamh a mhalartaítear trí bhíthin foláireamh dá dtagraítear in Airteagal 26;

(d)

na réimsí tosaíochta sealadacha don chéad 2 bhliain eile le haghaidh fhorfheidhmiú dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí sa Bhallstát lena mbaineann; agus

(e)

na réimsí tosaíochta don chéad dá bhliain eile arna dtogrú le haghaidh fhorfheidhmiú dhlíthe an Aontais lena gcosnaítear leasanna tomhaltóirí ar leibhéal an Aontais.

27.12.2017   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

27

(1)

An 24 Iúil 2014, d’fhoilsigh an Bord um Chaighdeáin Idirnáisiúnta Chuntasaíochta Ionstraimí Airgeadais (IFRS 9) Chaighdeán Idirnáisiúnta um Thuairisciú Airgeadais (IFRS). Is é is aidhm do IFRS 9 feabhas a chur ar an tuairisciú airgeadais a dhéantar le hionstraimí airgeadais trí aghaidh a thabhairt ar na hábhair imní a tháinig chun cinn sa réimse sin le linn na géarchéime airgeadais. Go háirithe, is freagairt é IFRS 9 don iarraidh ó G20 dul i dtreo samhla a bheidh dírithe níos fearr ar an todhchaí lena sainaithneofar na caillteanais chreidmheasa ionchasacha ar shócmhainní airgeadais. A mhéid a bhaineann leis na caillteanais chreidmheasa ionchasacha ar shócmhainní airgeadais a shainaithint, cuirtear é in ionad Chaighdeán Idirnáisiúnta Cuntasaíochta (IAS) 39.

(2)

Ghlac an Coimisiún IFRS 9 trí Rialachán (AE) Uimh. 2016/2067 ón gCoimisiún (4). I gcomhréir leis an Rialachán sin, ceanglaítear ar institiúidí creidmheasa agus ar ghnólachtaí infheistíochta (“institiúidí”) a bhaineann úsáid as IFRS chun a ráitis airgeadais a ullmhú IFRS 9 a chur i bhfeidhm ó thús a gcéad bhliain airgeadais a bheidh ag an institiúid dar tús an 1 Eanáir 2018 nó ina dhiaidh.

(3)

Ach a gcuirfear i bhfeidhm IFRS 9, d’fhéadfadh sé go dtiocfadh méadú tobann suntasach ar sholátháirtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha, rud a d’fhágfadh laghdú tobann ar chaipiteal Gnáthchothromas Leibhéal 1 na n-institiúidí. Cé go bhfuil plé fós ar bun ag Coiste Basel um Maoirseacht ar Bhaincéireacht maidir le cé mar a rialófar soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha san fhadtéarma, ba cheart socruithe idirthréimhseacha a thabhairt isteach i Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5) ionas gur féidir maolú a dhéanamh ar an drochthionchar sin a d’fhéadfadh cuntasaíocht um chaillteanas creidmheasa ionchasach a imirt ar chaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1.

(4)

Sa rún uaithi dar dáta an 6 Deireadh Fómhair 2016, maidir leis na Caighdeáin Idirnáisiúnta um Thuairisciú Airgeadais: IFRS 9 (6), d’iarr Parlaimint na hEorpa go gcuirfí ar bun réimeas fhorchéimnitheach chun sin a thabhairt isteach mar mhaolú ar an tionchar a bheidh ag an múnla lagaithe nua a ghabhann le IFRS 9.

(5)

I gcás ina léirítear i gclár comhardaithe tosaigh na hinstitiúide, an lá a gcuireann sí IFRS 9 i bhfeidhm den chéad uair, go bhfuil laghdú tagtha, le hais clár comhardaithe deiridh an lae roimhe sin, ar chaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 mar gheall ar sholáthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha méadaithe, lena n-áirítear an lamháltas caillteanais do chaillteanais chreidmheasa ionchasacha saoil i gcás sócmhainní airgeadais a bhfuil fadhbanna creidmheasa acu, mar a shainmhínítear in Aguisín A a ghabhann le IFRS 9 mar a leagtar amach san Iarscríbhinn a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 1126/2008 (7) ón gCoimisiún (“Iarscríbhinn a bhaineann le IFRS 9”), ba cheart cead a thabhairt don institiúid sin cuid de na soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha méadaithe a áireamh ina chaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 ar feadh idirthréimhse. Ba cheart uastréimhse cúig bliana a bheith i gceist leis an idirthréimhse sin agus ba cheart di tosú in 2018. Ionas gur féidir cur chun feidhme iomlán IFRS 9 a áirithiú ar an gcéad lá a leanfaidh deireadh na hidirthréimhse, is ceart an chuid sin de na soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha is féidir a áireamh ar an gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 a laghdú de réir a chéile go nialas. Ní ceart neodrú iomlán a dhéanamh ar an tionchar a bheidh ag na soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha ar chaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 le linn na hidirthréimhse.

(6)

Ba cheart do na hinstitiúidí a chinneadh cé acu an gcuirfear nó nach gcuirfear na socruithe idirthréimhseacha sin i bhfeidhm agus an t-údarás inniúil a chur ar an eolas dá réir. Ba cheart deis a bheith ag institiúid le linn na hidirthréimhse a céad chinneadh a chur ar ceal uair amháin, ach cead a bheith faighte aici roimh ré ón údarás inniúil, ar cheart dó a áirithiú nach ndéanfar cinneadh mar sin mar gheall ar bhreithnithe arbatráiste rialála.

(7)

Ós rud é go bhféadfadh méadú teacht gan choinne ar na soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha a tabhaíodh tar éis an lá a gcuirfidh an institiúid IFRS 9 i bhfeidhm den chéad uair mar gheall ar thuar maicreacnamaíoch a dhul in olcas, ba cheart faoiseamh breise a thabhairt d’institiúidí i gcásanna mar sin.

(8)

Ba cheart a cheangal ar institiúidí a chinneann socruithe idirthréimhseacha a chur i bhfeidhm go ndéanfaidís ríomh na míreanna rialála a bhfuil tionchar díreach ag soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha orthu a choigeartú lena áirithiú nach mbeidh faoiseamh caipitil mhíchuí á fháil acu. Mar shampla, ba cheart na coigeartuithe sonracha maidir le riosca creidmheasa lena laghdaítear luach na neamhchosanta faoin gCur Chuige Caighdeánaithe maidir le riosca creidmheasa a laghdú bunaithe ar fhachtóir a fhágfaidh méadú ar luach na neamhchosanta. D’áiritheofaí leis sin nach mbainfeadh institiúid tairbhe as méadú ar an gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 mar gheall ar shocruithe idirthréimhseacha agus as luach neamhchosanta laghdaithe araon.

(9)

Ba cheart d’institiúidí a chinneann socruithe idirthréimhseacha IFRS 9 a shonraítear sa Rialachán seo a chur i bhfeidhm a gcistí féin, a gcóimheas caipitil, agus a gcóimheas giarála a nochtadh go poiblí, is cuma cé acu a fheidhmítear nó nach bhfeidhmítear na socruithe sin, chun go mbeidh an pobal in ann tionchar na socruithe sin a chinneadh.

(10)

Is iomchuí freisin foráil a dhéanamh do shocruithe idirthréimhseacha don díolúine ón teorainn ar neamhchosaint mhór a bhíonn ar fáil do neamhchosaintí ar fhiachas áirithe earnála poiblí de chuid Ballstáit atá ainmnithe in airgeadra intíre Ballstáit ar bith. Idirthréimhse 3 bliana is ceart a bheith ann ón 1 Eanáir 2018 amach i gcás neamhchosaintí den chineál sin a tabhaíodh ar an 12 Nollaig 2017 nó tar a éis, agus ba cheart neamhchosaintí den chineál sin a thabhaítear roimh an dáta sin a mharthanú agus ba cheart tairbhe a bheith le fáil i gcónaí acu as an díolúine maidir le neamhchosaintí móra.

(11)

Chun go bhféadfar na socruithe idirthréimhseacha dá bhforáiltear sa Rialachán seo a chur i bhfeidhm ón 1 Eanáir 2018, ba cheart don Rialachán seo teacht i bhfeidhm an lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

(12)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 a leasú dá réir,

(1)

cuirtear isteach an tAirteagal seo a leanas:

“Airteagal 473a

IFRS 9 a thabhairt isteach

1.   De mhaolú ar Airteagal 50 agus go dtí deireadh na hidirthréimhse a leagtar amach i mír 6 den Airteagal seo, féadfaidh siad seo a leanas an tsuim a ríomhtar i gcomhréir leis an mír seo a áireamh ina gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1:

Ríomhfar an tsuim dá dtagraítear sa chéad fhomhír mar shuim na suimeanna seo a leanas:

(a)

i gcás neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 2 de Theideal II de Chuid a Trí, an tsuim (ABSA) a ríomhtar i gcomhréir leis an bhfoirmle a leanas: nuair atá: A2,SA = an tsuim a ríomhtar i gcomhréir le mír 2; A4,SA = an tsuim a ríomhtar i gcomhréir le mír 4, bunaithe ar na suimeanna a ríomhtar i gcomhréir le mír 3; f= an fachtóir is infheidhme a leagtar síos i mír 6; t= méaduithe ar an gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 de bharr inasbhainteacht chánach na suimeanna seo — A2,SA agus A4,SA;

(b)

i gcás neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 3 de Theideal II de Chuid a Trí, an tsuim (ABIRB) a ríomhtar i gcomhréir leis an bhfoirmle a leanas: nuair atá: A2,IRB = an tsuim a ríomhtar i gcomhréir le mír 2 arna coigeartú i gcomhréir le pointe (a) de mhír 5; A4,IRB = an tsuim a ríomhtar i gcomhréir le mír 4, bunaithe ar na suimeanna a ríomhtar i gcomhréir le mír 3 arna gcoigeartú i gcomhréir le pointe (b) agus pointe (c) de mhír 5; f= an fachtóir is infheidhme a leagtar síos i mír 6; t= méaduithe ar an gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 de bharr inasbhainteacht chánach na suimeanna seo — A2,IRB agus A4,IRB.

2.   Ríomhfaidh na hinstitiúidí na suimeanna A2,SA agus A2,IRB dá dtagraítear, faoi seach, i bpointe (a) agus i bpointe (b) den dara fomhír de mhír 1 mar an tsuim is mó de na suimeanna dá dtagraítear i bpointe (a) agus i bpointe (b) den mhír seo ar bhealach ar leithligh maidir lena neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 2 de Theideal II de Chuid a Trí agus i gcás neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 3 de Theideal II de Chuid a Trí:

3.   I gcás neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 2 de Theideal II de Chuid a Trí agus i gcás a neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 3 de Theideal II de Chuid a Trí, ríomhfaidh institiúidí an tsuim lena sáraíonn an tsuim dá dtagraítear i bpointe (a) an tsuim dá dtagraítear i bpointe (b) ar bhealach ar leithligh:

4.   Maidir le neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 2 de Theideal II de Chuid a Trí, i gcás inar mó an tsuim a shonraítear i gcomhréir le pointe (a) de mhír 3 ná an tsuim a shonraítear i bpointe (b) de mhír 3, socróidh na hinstitiúidí A4,SA chun gur comhionann é agus an difríocht idir na suimeanna sin; sin nó socróidh siad A4,SA chun gur cothrom le nialas é.

Maidir le neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 3 de Theideal II de Chuid a Trí, i gcás inar mó an tsuim — arna sonrú i gcomhréir le pointe (a) de mhír 3 agus tar éis pointe (b) de mhír 5 a chur i bhfeidhm ina leith — ná an tsuim a shonraítear i bpointe (b) de mhír 3 tar éis pointe (c) de mhír 5 a chur i bhfeidhm, socróidh na hinstitiúidí A4,IRB chun gur comhionann é agus an difríocht idir na suimeanna sin, sin nó socróidh siad A4,IRB chun gur cothrom le nialas é.

5.   Maidir le neamhchosaintí atá faoi réir ualú riosca i gcomhréir le Caibidil 3 de Theideal II de Chuid a Trí, cuirfidh institiúidí i bhfeidhm mír 2 go mír 4 mar a leanas:

6.   Cuirfidh na institiúidí na fachtóirí seo a leanas i bhfeidhm chun na suimeanna ABSA agus ABIRB dá dtagraítear i bpointe (a) agus i bpointe (b) den dara fomhír de mhír 1 faoi seach a ríomh:

I gcás institiúidí ar tar éis an 1 Eanáir 2018 ach roimh an 1 Eanáir 2019 a thosóidh an bhliain airgeadais acu, déanfaidh siad na dátaí dá dtagraítear i bpointe (a) go pointe (e) den chéad fhomhír a choigeartú chun go mbeidh siad ag comhfhreagairt don bhliain airgeadais acu, cuirfidh siad na dátaí coigeartaithe sin in iúl dá n-údarás inniúil féin, agus déanfaidh siad iad a nochtadh go poiblí.

I gcás institiúidí a thosóidh ag cur na gcaighdeán cuntasaíochta sin dá dtagraítear i mír 1 i bhfeidhm ón 1 Eanáir 2019 amach, is i gcomhréir le pointe (b) go pointe (e) den chéad fhomhír a chuirfidh siad i bhfeidhm na fachtóirí ábhartha, ag tosnú dóibh leis an bhfachtóir a fhreagraíonn don bhliain ar cuireadh i bhfeidhm na caighdeáin chuntasaíochta sin den chéad uair.

7.   I gcás ina gcuireann institiúid, i gcomhréir le mír 1 den Airteagal seo, suim san áireamh ina caipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1, ríomhfaidh sí an athuair na ceanglais uile a leagtar síos sa Rialachán seo agus i dTreoir 2013/36/AE a úsáideann aon cheann de na míreanna seo a leanas sa mhéid nach gcuirtear san áireamh leo na héifeachtaí atá ar na míreanna sin ag na soláthairtí le haghaidh caillteanais chreidmheasa ionchasacha a chuir sí san áireamh ina caipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1:

(b)

luach na neamhchosanta arna cinneadh i gcomhréir le hAirteagal 111(1) trína dtarlóidh an méid seo a leanas: i dtaca leis na coigeartuithe sonracha maidir le riosca creidmheasa lena laghdófar luach na neamhchosanta, déanfar iad a iolrú faoin bhfachtóir scálúcháin (sf) seo a leanas: nuair atá: ABSA = an tsuim a ríomhtar i gcomhréir le pointe (a) den dara fomhír de mhír 1; RASA = suim iomlán na gcoigeartuithe sonracha maidir le riosca creidmheasa;

8.   Le linn na tréimhse a leagtar amach i mír 6 den Airteagal seo, chomh maith leis an bhfaisnéis nach mór a nochtadh faoi Chuid a hOcht, nochtfaidh na hinstitiúidí a chinn na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach san Airteagal seo a chur i bhfeidhm suimeanna a gcuid cistí dílse, a gcaipiteal Ghnáthchothromas Leibhéal 1 agus a gcaipiteal Leibhéal 1, a gcóimheas caipitil Ghnáthchothromas Leibhéal 1, a gcóimheas caipitil Leibhéal 1, an cóimheas caipitil iomlán agus an cóimheas giarála a bheadh acu i gcás nach gcuirfidís i bhfeidhm an tAirteagal seo.

9.   Cinnfidh institiúid cé acu an gcuirfidh sí nó nach gcuirfidh sí na socruithe a leagtar amach san Airteagal seo i bhfeidhm i rith na hidirthréimhse agus cuirfidh sí a cinneadh in iúl don údarás inniúil faoin 1 Feabhra 2018. I gcás ina bhfuair institiúid cead roimh ré ón údarás inniúil, féadfaidh sí a céad cinneadh a chur ar ceal uair amháin le linn na hidirthréimhse. Nochtfaidh institiúidí go poiblí aon chinneadh a glacadh i gcomhréir leis an bhfomhír seo.

Institiúid a chinn na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach san Airteagal seo a chur i bhfeidhm, féadfaidh sí a chinneadh gan mír 4 a chur i bhfeidhm; sa chás sin, cuirfidh sí an cinneadh sin in iúl don údarás inniúil faoin 1 Feabhra 2018. I gcás den sórt sin, socróidh an institiúid an tsuim A4 dá dtagraítear i mír 1 chun gur cothrom le nialas é. I gcás ina bhfuair institiúid cead roimh ré ón údarás inniúil, féadfaidh sí a céad cinneadh a chur ar ceal uair amháin le linn na hidirthréimhse. Nochtfaidh institiúidí aon chinneadh a glacadh go poiblí i gcomhréir leis an bhfomhír seo.

10.   Eiseoidh ÚBE, i gcomhréir le hAirteagal 16 de Rialachán (AE) Uimh. 1093/2010, treoirlínte faoin 30 Meitheamh 2018 i ndáil leis na ceanglais maidir le nochtadh a leagtar síos san Airteagal seo.”;

(2)

in Airteagal 493 cuirtear na míreanna seo a leanas isteach:

“4.   De mhaolú ar Airteagal 395(1), féadfaidh údaráis inniúla cead a thabhairt d’institiúidí aon cheann de na neamhchosaintí dá bhforáiltear i mír 5 den Airteagal seo a thabhú má chomhlíonann siad na coinníollacha a leagtar amach i mír 6 den Airteagal seo, gan dul thar na teorainneacha seo a leanas:

Beidh feidhm ag na teorainneacha dá dtagraítear i bpointe (a), i bpointe (b) agus i bpointe (c) den chéad fhomhír maidir le luachanna neamhchosanta ach a gcuirfear san áireamh éifeacht an mhaolaithe riosca chreidmheasa i gcomhréir le hAirteagal 399 go hAirteagal 403.

5.   Beidh feidhm ag na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach i mír 4 maidir leis na neamhchosaintí seo a leanas:

Chun críocha phointí (a), (b) agus (c) den chéad fhomhír, ní bheidh feidhm ag na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach i mír 4 den Airteagal seo ach amháin maidir le míreanna sócmhainne agus neamhchosaintí eile ar eintitis earnála poiblí, nó arna ráthú acu, a láimhseáiltear mar neamhchosaintí ar rialtas láir, rialtas réigiúnach nó údarás áitiúil i gcomhréir le Airteagal 116(4). I gcás ina láimhseálfar míreanna sócmhainne agus neamhchosaintí eile ar eintitis earnála poiblí, nó arna ráthú ag eintitis earnála poiblí, mar neamhchosaintí ar rialtas réigiúnach nó ar údarás áitiúil i gcomhréir le hAirteagal 116(4), ní bheidh feidhm ag na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach i mír 4 den Airteagal seo ach amháin nuair a láimhseáiltear neamhchosaintí ar an rialtais réigiúnach sin nó ar an údarás áitiúil sin mar neamhchosaintí ar rialtas láir i gcomhréir le hAirteagal 115(2).

6.   Ní bheidh feidhm ag na socruithe idirthréimhseacha a leagtar amach i mír 4 den Airteagal seo ach amháin i gcás ina gcomhlíonfaidh neamhchosaint dá dtagraítear i mír 5 den Airteagal seo na coinníollacha seo a leanas uile:

7.   Neamhchosaint dá dtagraítear i mír 5 den Airteagal seo a tabhaíodh roimh 12 Nollaig 2017 agus dar sannadh ualú riosca 0 % i gcomhréir le hAirteagal 495(2) ar an 31 Nollaig 2017, díolmhófar í ó chur i bhfeidhm Airteagal 395(1).”.

27.12.2017   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

34

(1)

Ón uair a cuireadh an teachtaireacht ón gCoimisiún “Plean Infheistíochta don Eoraip” (an “Plean Infheistíochta”) i láthair an 26 Samhain 2014, tá feabhas tagtha ar chúrsaí sa dóigh go bhfuil na dálaí ann anois le haghaidh méadú ar infheistiú agus tá muinín á cur athuair i ngeilleagar na hEorpa agus ina chumas fáis. Is í seo an ceathrú bliain as a chéile a bhfuil téarnamh measartha ar siúl san Aontas, agus bhí ráta fáis 2 % faoi Olltáirgeacht Intíre an Aontais in 2015, ach tá na rátaí dífhostaíochta fós níos airde ná mar a bhí siad roimh an ngéarchéim. Tá torthaí nithiúla cheana ar na hiarrachtaí cuimsitheacha ar cuireadh tús leo leis an bPlean Infheistíochta, in ainneoin nach féidir meastachán a dhéanamh fós ar an tionchar iomlán a bhí ag an gCiste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha (CEIS) ar an bhfás mar nach féidir éifeachtaí maicreacnamaíocha a bheith ag tionscadail mhóra infheistíochta láithreach bonn. Tá méadú tar éis teacht de réir a chéile ar infheistiú i rith 2017 ach tá an luas fós mall go maith agus fós faoi bhun na leibhéal stairiúil.

(2)

Ba cheart an móiminteam dearfach infheistíochta sin a chothabháil agus ba cheart leanúint ar aghaidh leis na hiarrachtaí chun infheistíocht a thabhairt ar ais chuig treocht fhadtéarmach inbhuanaithe sa chaoi is go sroicheann sí an fíorgheilleagar. Oibríonn sásraí an Phlean Infheistíochta, agus ba cheart iad a atreisiú chun leanúint d’infheistíochtaí príobháideacha a shlógadh ar shlí a fhágfaidh tionchar maicreacnamaíoch substainteach agus a chuirfeadh le poist a chruthú in earnálacha atá tábhachtach do thodhchaí na hEorpa agus ina bhfuil clistí ar an margadh nó ina bhfuil cúrsaí infheistíochta fo-optamacha go fóill féin.

(3)

An 1 Meitheamh 2016, d’eisigh an Coimisiún teachtaireacht dar teideal “Europe investing again — Taking stock of the Investment Plan for Europe and next steps” (An Eoraip i mbun infheistíochta arís — Breithniú ar an bPlean Infheistíochta don Eoraip agus na chéad chéimeanna eile) inar leagadh amach an méid atá bainte amach de thoradh an Phlean Infheistíochta agus ar na chéad chéimeanna eile atá beartaithe, lena n-áirítear síneadh ama a chur le ré CEIS i ndiaidh na chéad 3 bliana a beartaíodh ina chomhair, ionú na bhfiontar beag agus meánmhéide (FBManna) a mhéadú laistigh den chreat atá ann cheana agus an Mol Comhairleach Eorpach maidir le hInfheistíocht (MCEI) a fheabhsú.

(4)

An 11 Samhain 2016, ghlac Cúirt Iniúchóirí na hEorpa tuairim maidir leis an togra le haghaidh Rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 agus Rialachán (AE) 2015/1017 agus an mheastóireacht a ghabhann léi ón gCoimisiúin, i gcomhréir le hAirteagal 18(2) de Rialachán (AE) 2015/1017, dar teideal “CEIS: togra luath chun leathnú agus fairsingiú”.

(5)

Tá CEIS, ciste a dhéanann Grúpa an Bhainc Eorpaigh Infheistíochta (BEI) a chur chun feidhme agus a chomhurrú, ar an mbóthar ceart, ó thaobh cainníochta de, lena chuspóir a sheachadadh, mar atá EUR 315 000 000 000 ar a laghad d’infheistíochtaí breise a shlógadh san fhíorgheilleagar faoi lár 2018. Tá luas ar leith ag baint leis an bhfreagairt ón margadh agus an ionsú ag an margadh faoi ionú FBM lena bhfuil CEIS ag seachadadh i bhfad níos mó ná a raibh súil leis agus iad ag tógáil ar an úsáid a baineadh as saoráidí agus sainorduithe láithreacha an Chiste Eorpaigh Infheistíochta (CEI) (InnovFin Saoráid Ráthaíochta FBM, Saoráid Iasachta faoi Ráthaíocht COSME (LGF) agus sainordú Acmhainní Caiptil Riosca BEI (RCR)) i dtosach le cur chun feidhme brostaithe a bheith ann. Dá réir sin, méadaíodh ionú na FBManna EUR 500 000 000 i mí Iúil 2016 laistigh de pharaiméadair láithreacha Rialachán (AE) 2015/1017 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4). I bhfianaise éileamh eisceachtúil an mhargaidh ar mhaoiniú FBManna faoi CEIS, ní mór sciar níos mó den mhaoiniú a bheith dírithe ar FBManna. I dtaca leis sin de, 40 % den chumas méadaithe atá ag CEIS maidir le riosca a sheasamh, ba cheart go ndíreofaí é ar rochtain ar mhaoiniú a mhéadú do FBManna.

(6)

An 28 Meitheamh 2016, ba é conclúid na Comhairle Eorpaí go raibh an Plean Infheistíochta, go háirithe CEIS, i ndiaidh torthaí nithiúla a bhaint amach cheana agus go raibh sé tar éis bheith ina cuidiú mór le cuidiú le hinfheistiú príobháideach a shlógadh, agus úsáid chliste á baint as acmhainní ganna an bhuiséid. Thug an Chomhairle Eorpach dá haire go raibh sé beartaithe ag an gCoimisiún tograí a thíolacadh go luath maidir lena bhfuil i ndán do CEIS, ar ghá do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle scrúdú a dhéanamh orthu mar ábhar práinne.

(7)

Bunaíodh CEIS ar feadh tréimhse tosaigh 3 bliana agus ba é ab aidhm dó infheistíochtaí breise EUR 315 000 000 000, ar a laghad, a shlógadh, agus, dá réir sin, tacú leis an gcuspóir fás agus poist a chothú. Níor cheart, áfach, tús áite a bheith ag an tiomáint chun an phríomhsprioc a bhaint amach seachas ag breisíocht na dtionscadal a roghnófar. Tá an tAontas Eorpach tiomanta, mar sin, ní amháin chun cur le ré infheistíochta agus le hacmhainn maoinithe CEIS, ach chun cur leis an mbéim a chuirtear ar an mbreisíocht freisin. Cumhdaítear leis an síneadh ré an chreata airgeadais ilbhliantúil atá ann faoi láthair agus ba cheart go gcuirfí ar fáil, dá bharr sin, infheistíochtaí EUR 500 000 000 000 ar a laghad faoi 2020. Chun acmhainn CEIS a fheabhsú tuilleadh fós agus an sprioc a leagtar amach an infheistíocht a dhúbailt a bhaint amach, ba cheart do na Ballstáit ranníocaíocht a dhéanamh leis freisin mar ábhar tosaíochta.

(8)

Ní féidir lánacmhainn CEIS agus a chur chun feidhme a bhaint amach gan gníomhaíochtaí a chur chun feidhme arb é is aidhm dóibh an margadh aonair a neartú, timpeallacht ghnó fhabhrach a chruthú agus athchóirithe struchtúracha atá cothrom ó thaobh na sochaí de agus inbhuanaithe a chur chun feidhme. Thairis sin, tá tionscadail dea-struchtúrtha, mar chuid de phleananna infheistíochta agus forbartha ar leibhéal na mBallstát ríthábhachtach maidir le rath CEIS.

(9)

I gcás na tréimhse ó 2020 amach, tá sé ar intinn ag an gCoimisiún na moltaí is gá a dhéanamh lena áirithiú go leanfar den infheistíocht straitéiseach sin ar leibhéal inbhuanaithe. Ba cheart go mbeadh aon togra reachtach bunaithe ar na conclúidí i dtuarascáil ón gCoimisiún agus ar mheastóireacht neamhspleách lena n-áirítear measúnú maicreacnamaíoch ar an úsáideacht a bhainfeadh le scéim a chothabháil chun tacú le hinfheistíocht. Ba cheart scrúdú a dhéanamh freisin sa tuarascáil agus sa mheastóireacht neamhspleách sin, a mhéid is infheidhme, ar chur i bhfeidhm Rialachán (AE) 2015/1017 arna leasú leis an Rialachán seo, faoi ré sínithe chur chun feidhme CEIS.

(10)

Le CEIS, arna shíniú leis an Rialachán seo, ba cheart go bhféadfaí aghaidh a thabhairt ar aon chlistí sa mhargadh agus ar staideanna infheistíochta fo-optamacha atá fós ann agus leanúint ar aghaidh, le breisíocht neartaithe, de mhaoiniú ón earnáil phríobháideach a shlógadh in infheistíochtaí a bheidh ríthábhachtach do chruthú post amach anseo san Eoraip, lena n-áirítear don aos óg, agus don fhás agus don iomaíochas. I measc na n-infheistíochtaí sin tá infheistíochtaí i réimsí amhail fuinneamh, an comhshaol agus gníomhú ar son na haeráide, caipiteal sóisialta agus daonna agus bonneagar a bhaineann leis sin, cúram sláinte, taighde agus nuálaíocht, iompar trasteorann agus inbhuanaithe, chomh maith leis an athrú mór i dtreo saol digiteach. Go háirithe, ba cheart atreisiú a dhéanamh ar an méid a rannchuidíonn oibríochtaí a dtacaítear leo le CEIS chun spriocanna uaillmhianacha an Aontais, a leagadh amach ag an 21ú Comhdháil de chuid na bPáirtithe i gCreat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar an Athrú Aeráide (COP21), a bhaint amach, agus ba cheart atreisiú dhéanamh ar thiomantas an Aontais chun laghdú de 80 go 95 % a dhéanamh ar astaíochtaí gás ceaptha teasa. Chun gné an ghníomhaithe ar son na haeráide a atreisiú faoi CEIS, ba cheart do BEI tógáil ar an taithí atá aige mar cheann de na soláthraithe is mó ar domhan den mhaoiniú don troid i gcoinne an athraithe aeráide agus ba cheart dó an mhodheolaíocht atá aige, ar mhodheolaíocht úrscothach í arna comhaontú go hidirnáisiúnta, a úsáid chun comhpháirteanna tionscail maidir le gníomhú ar son na haeráide nó chun na sciartha de na costais a shainaithint ar bhealach inchreidte. Níor cheart tionscadáil a struchtúrú ar bhealach saorga d’fhonn teacht faoi shainmhínithe FBManna agus cuideachtaí beaga meánchaipitlithe. Ba cheart díriú níos mó freisin ar thionscadail tosaíochta idirnaisc fuinnimh agus tionscadail éifeachtúlachta fuinnimh de réir a chéile.

Thairis sin, ba cheart go mbeadh tacaíocht CEIS do mhótarbhealaí teoranta do thacaíocht a thabhairt d’infheistíocht phríobháideach agus/nó d’infheistíocht phoiblí sa chóras iompair i dtíortha an chomhtháthaithe, i réigiúin bheagfhorbartha nó i dtionscadail iompair trasteorann nó, más gá uasghrádú a dhéanamh, sábháilteacht ar bhóithre a chothabháil nó a fheabhsú, gléasanna córais chliste iompair (ITS) a fhorbairt, sláine agus caighdeáin na mótarbhealaí atá ann cheana ar an ngréasán iompair trasEorpach a ráthú, go háirithe limistéir shábháilte pháirceála, stáisiúin bhreoslaí glana malartacha agus córais luchtaithe leictreacha, nó cur leis an líonra iompair tras-Eorpach faoi 2030 i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5) agus Rialachán (AE) Uimh. 1315/2013 (6) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle. San earnáil dhigiteach, agus laistigh de raon feidhme bheartas uaillmhianach an Aontais maidir leis an nGeilleagar Digiteach, ba cheart spriocanna nua don bhonneagar digiteach a shocrú lena n-áiritheofar go ndéanfar an bhearna dhigiteach a dhúnadh agus go mbeidh ról ceannródaíoch ag an Aontas i ré nua idirlíon na rudaí nithiúla, mar a thugtar air, na teicneolaíochta slabhrabhloc, agus na cibearslándála agus na slándála líonra. Ar mhaithe le soiléireacht, cé go bhfuil siad incháilithe cheana féin, ba cheart a leagan síos go sainráite gur laistigh de na cuspóirí ginearálta atá incháilithe do thacaíocht CEIS a thiteann tionscadail i réimsí na talmhaíochta, na foraoiseachta, an iascaigh agus an dobharshaothraithe agus eilimintí eile an bhithgheilleagair i gcoitinne.

(11)

Tá ról ríthábhachtach ag tionscail chultúrtha agus chruthaitheacha maidir leis an Eoraip a thionsclú in athuair, agus tá siad mar thiomántóir don fhás agus tá suíomh straitéiseach acu chun tionchar nuálach a spreagadh in earnalácha tionsclaíocha eile, amhail an turasóireacht, an miondíol, agus teicneolaíochtaí digiteacha. Mar aon le Clár Eoraip na Cruthaitheachta arna bhunú le Rialachán (AE) Uimh. 1295/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7) agus le Saoráid Ráthaíochta Earnálacha an Chultúir agus na Cruthaitheachta arna bunú leis an Rialachán sin, ba cheart go gcuideodh CEIS le ganntanais chaipitil sna hearnálacha sin a shárú trí thacaíocht bhreise a chur ar fáil ar bhealach ar chóir dó a bheith comhlántach leis an tacaíocht arna soláthar faoi Chlár Eoraip na Cruthaitheachta agus faoi Shaoráid Ráthaíochta Earnálacha an Chultúir agus na Cruthaitheachta, chun go bhféadfaí líon is mó de na tionscadail ardriosca sin a mhaoiniú.

(12)

Oibríochtaí lena mbaineann eintitis atá lonnaithe san Aontas agus a shíneann lasmuigh den Aontas, ba cheart tacaíocht a thabhairt dóibh freisin le CEIS, i gcás ina mbíonn an infheistíocht san Aontas á cur chun cinn acu, go háirithe nuair a bhíonn eilimintí trasteorann iontu. Ba cheart don MCEI tacaíocht réamhghníomhach a chur ar fáil chun na hoibríochtaí sin a chur chun cinn agus a spreagadh.

(13)

Ba cheart breisíocht, ar gné lárnach í de CEIS, a neartú le linn roghnú na dtionscadal. Go háirithe, níor cheart d’oibríochtaí a bheith incháilithe do thacaíocht CEIS ach amháin má théann siad i ngleic le clistí soiléire sa mhargadh nó le staideanna infheistíochta fo-optamacha soiléire. Ba cheart a mheas gur léiriú láidir ar an mbreisíocht iad oibríochtaí i mbonneagar fisiceach faoin ionú bonneagair agus nuálaíochta a nascann 2 Bhallstát nó níos mó le chéile, ríomh-bhonneagar san áireamh, agus go háirithe bonneagar leathanbhanda, mar aon le seirbhísí is gá chun an bonneagar sin a thógáil, a chur chun feidhme, a chothabháil nó a fheidhmiú, i ngeall ar a ndeacracht shainiúil agus ar an mbreisluach mór don Aontas a bhaineann leo.

(14)

Go ginearálta, ba cheart le CEIS go ndíreofaí ar thionscadail a bhfuil próifíl riosca níos airde ag baint leo ná a bhaineann le tionscadail a dtacaíonn BEI leo agus ba cheart do Choiste Infheistíochta EFSI (an “Coiste Infheistíochta”) aird a thabhairt ar na rioscaí atá ina mbac ar infheistíocht agus an bhreisíocht á meas aige, amhail rioscaí tírshonracha, earnáilsonracha nó réigiúnsonracha agus na rioscaí a bhaineann le nuálaíocht, go háirithe maidir le teicneolaíochtaí neamhchruthaithe atá in ainm is fás, inbhuanaitheacht agus táirgíocht a fheabhsú.

(15)

Chun á áirithiú go mbeidh cumhdach geografach níos leithne ag CEIS agus chun éifeachtúlacht idirghabháil CEIS a mhéadú, ba cheart spreagadh a thabhairt d’oibríochtaí comhcheangail agus/nó measctha lena gcuirtear foirmeacha tacaíochta agus/nó ionstraimí airgeadais neamh-inaisíoctha ó bhuiséad ginearálta an Aontais le chéile, amhail Cistí Struchtúrtha agus Infheistíochta na hEorpa nó iad siúd atá ar fáil faoin tSaoráid um Chónascadh na hEorpa (SCE) a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 agus Fís 2020 — an Clár Réime um Thaighde agus Nuálaíocht a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1291/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8), agus don mhaoiniú ó Ghrúpa BEI, lena n-áirítear maoiniú BEI faoi CEIS, agus ó infheisteoirí eile chomh maith. Is é is aidhm don chomhcheangal agus/nó don mheascadh breisluach chaiteachas an Aontais a fheabhsú trí acmhainní breise a mhealladh ó infheisteoirí príobháideacha agus a áirithiú go mbeidh na gníomhaíochtaí a dtacaítear leo ina ngníomhaíochtaí atá inmharthana ón taobh eacnamaíoch agus ó thaobh airgeadais de. Chuige sin, ag an am céanna a rinneadh an togra ón gCoimisiún maidir leis an Rialachán seo a thíolacadh, rinneadh luach EUR 1 000 000 000 de leithreasuithe a aistriú ó ionstraimí airgeadais SCE chuig cuid deontais SCE d’fhonn meascadh le CEIS a éascú. Rinneadh glao rathúil ar mheascadh chuige sin i mí Feabhra 2017. Tá EUR 145 000 000 eile á n-aistriú chuig ionstraimí ábhartha eile, go háirithe chucu sin atá tiomanta don éifeachtúlacht fuinnimh. Is gá gníomhaíocht bhreise a dhéanamh chun a áirithiú go bhféadfar cistí de chuid an Aontais agus tacaíocht CEIS a chomhcheangal go héasca.

Cé go bhfuil treoir nithiúil maidir leis an ábhar sin foilsithe cheana ag an gCoimisiún, ba cheart forbairt bhreise a dhéanamh ar an tsaincheist maidir le cistí de chuid an Aontais Eorpaigh a chomhcheangal le CEIS d’fhonn cur leis na hinfheistíochtaí lena mbaintear leas ag an ngiaráil arna baint amach trí chistí de chuid an Aontais a chomhcheangal le CEIS, agus forbairtí reachtacha a d’fhéadfadh a bheith ann á gcur i gcuntas. Chun éifeachtúlacht eacnamaíoch agus giaráil leordhóthanach a áirithiú, níor cheart, i bprionsabal, gur mhó na teaglamaí airgeadais sin ná 90 % de chostais iomlána tionscadail do na réigiúin bheagfhorbartha agus 80 % i gcás gach réigiún eile.

(16)

Chun go mbainfear níos mó úsáide as CEIS i réigiúin bheagfhorbartha agus i réigiúin trasdula, ba cheart raon na gcuspóirí ginearálta atá incháilithe do thacaíocht CEIS a mhéadú. Bheadh tionscadail fós faoi réir scrúdú ón gCoiste Infheistíochta agus ba cheart dóibh cloí leis na critéir incháilitheachta chéanna atá ann chun an ráthaíocht a bunaíodh de bhun Rialachán (AE) 2015/2017 (“ráthaíocht AE”) a úsáid, lena n-áirítear prionsabal na breisíochta. Os rud é nár cheart go mbeadh aon srian ar mhéid na dtionscadal atá incháilithe do thacaíocht ó CEIS, níor cheart go ndéanfaí tionscadail ar mhionscála a dhíspreagadh ó iarratas ar mhaoiniú CEIS a dhéanamh. Thairis sin, is gá gníomhaíocht bhreise a dhéanamh chun cúnamh teicniúil a neartú agus chun CEIS a chur chun cinn i réigiúin bheagfhorbartha agus i réigiúin trasdula ina bhfuil gá leis.

(17)

Tá ardáin infheistíochta ina n-uirlís ríthábhachtach chun déileáil le clistí sa mhargadh, go háirithe le linn maoiniú a thabhairt do thionscadail iolracha, réigiúnacha, nó earnálacha, lena n-áirítear tionscadail éifeachtúlachta fuinnimh agus tionscadail trasteorann. Tá sé tábhachtach freisin comhpháirtíochtaí le bainc náisiúnta chur chun cinn nó le hinstitiúidí náisiúnta cur chun cinn a spreagadh, lena n-áirítear d’fhonn ardáin infheistíochta a chur ar bun. Is féidir ról tábhachtach a bheith ag comhoibriú le hidirghabhálaithe airgeadais freisin ina leith sin. Sa chomhthéacs sin, ba cheart do BEI, i gcás inarb iomchuí, an mheasúnacht, an roghnú agus an faireachán a bhaineann le fothionscadail ar mhionscála a tharmligean chuig idirghabhálaithe airgeadais nó chuig meáin incháilithe formheasta.

(18)

I gcás tharmligean na measúnachta, an roghnaithe agus an fhaireacháin ar thionscadail ar mhionscála chuig idirghabhálaithe airgeadais nó chuig meáin incháilithe formheasta, níor cheart go mbeadh sé fós de cheart ag an gCoiste Infheistíochta úsáid ráthaíocht AE a fhormheas le haghaidh fothionscadail faoin maoiniú sin BEI agus faoi oibríochtaí infheistíochta i gcás ina mbeidh an ranníocaíocht ó CEIS do na fothionscadail ar mhionscála sin faoi thairseach sainithe. Ba cheart do Bhord Stiúrtha CEIS (an “Bord Stiúrtha”), i gcás inarb iomchuí, treoir a sholáthar maidir leis an nós imeachta a bheidh le húsáid ag an gCoiste Infheistíochta chun meastóireacht a dhéanamh ar fhothionscadail os cionn na tairsí sin.

(19)

Le linn thréimhse iomlán na hinfheistíochta, ba cheart don Aontas ráthaíocht AE a sholáthar, ráthaíocht nár cheart gur mhó ná EUR 26 000 000 000 ag aon tráth í, chun go mbeifear in ann tacaíocht a thabhairt d’infheistíochtaí le CEIS, agus ba cheart EUR 16 000 000 000 uasta, de sin, a bheith ar fáil roimh an 6 Iúil 2018.

(20)

Táthar ag súil leis, nuair a dhéanfar ráthaíocht AE a chomhcheangal leis an tsuim de EUR 7 500 000 000 atá le soláthar ag BEI, gur cheart go nginfeadh tacaíocht CEIS EUR 100 000 000 000 d’infheistíocht bhreise ó BEI agus ó CEI. Táthar ag súil leis go nginfidh an tsuim de EUR 100 000 000 000, arna dtacú le CEIS, EUR 500 000 000 000 d’infheistíocht bhreise san fhíorgheilleagar roimh dheireadh 2020.

(21)

Chun maoiniú a dhéanamh go páirteach ar an ranníocaíocht ó bhuiséad ginearálta an Aontais chuig ciste ráthaíocht AE chun na hinfheistíochtaí breise a dhéanamh, ba cheart aistriú a dhéanamh ón imchlúdach atá ar fáil don SCE, dá bhforáiltear i Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013, agus ón ioncam agus ó na haisíocaíochtaí ó Ionstraim Fiachais SCE agus ó Chiste Eorpach 2020 le haghaidh Fuinnimh, an Athraithe Aeráide agus Bonneagair (“Ciste Marguerite”). Chun gur féidir an t-aistriú ó ioncam agus aisíocaíochtaí a chur i gcrích, ní mór maolú a dhéanamh ar an dara agus ar an tríú fomhír d’Airteagal 140(6) de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9) ionas gur féidir a n-úsáid ag ionstraim eile a údarú.

(22)

Ar bhonn na taithí a fuarthas ó na hinfheistíochtaí ar tugadh tacaíocht dóibh ó CEIS, ba cheart spriocmhéid an chiste ráthaíochta a thabhairt go 35 % d’oibleagáidí iomlána ráthaíocht AE, á áirithiú ar an dóigh sin leibhéal leordhóthanach cosanta.

(23)

I gcomhréir leis an éileamh ollmhór ón margadh ar mhaoiniú do FBManna faoi CEIS, éileamh a leanfaidh ar aghaidh de réir gach cosúlachta, ba cheart ionú na FBManna de chuid CEIS a fheabhsú. Ba cheart aird ar leith a thabhairt ar fhiontair shóisialta agus ar sheirbhísí sóisialta, lena n-áirítear trí ionstraimí nua a bheidh leordhóthanach le haghaidh riachtanas agus sainiúlachtaí earnáil na bhfiontar sóisialta agus na seirbhísí sóisialta a fhorbairt agus a chur in úsáid.

(24)

Ba cheart do BEI agus do CEI a áirithiú go mbeidh na tairbhithe deiridh, FBManna san áireamh, ar an eolas faoi thacaíocht CEIS a bheith ar fáil, sa chaoi go mbeidh ráthaíocht AE níos infheicthe. Ba cheart tagairt shoiléir do CEIS a chur in iúl go soiléir i gcomhaontuithe lena gcuirtear tacaíocht CEIS ar fáil.

(25)

D’fhonn trédhearcacht oibríochtaí CEIS a fheabhsú, ba cheart don Choiste Infheistíochta, sna cinntí a dhéanann sé, a chuirtear ar fáil don phobal agus atá inrochtana, míniú a thabhairt ar na cúiseanna a bhfuil sé den tuairim gur cheart ráthaíocht AE a thabhairt d’oibríocht, agus béim ar leith á leagan aige ar chomhlíonadh an chritéir bhreisíochta. Ba cheart scórchlár na dtáscairí a chur ar fáil don phobal a luaithe a shíneofar oibríocht faoi ráthaíocht AE. Níor cheart faisnéis atá íogair ó thaobh na tráchtála de a bheith san fhoilseachán.

(26)

Ba cheart an scórchlár a úsáid i ndianchomhréir leis an Rialachán seo, agus le Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/1558 ón gCoimisiún (10), agus leis an Iarscríbhinn a ghabhann leis, mar uirlís mheasúnaithe neamhspleách agus thrédhearcach agus lena ndéanfaidh an Coiste Infheistíochta tosaíocht a thabhairt d’úsáid ráthaíocht AE le haghaidh oibríochtaí a léireoidh scóir is airde agus breisluach. Ba cheart do BEI na scóir agus na táscairí a ríomh ex ante agus faireachán a dhéanamh ar na torthaí tráth a chuirfear an tionscadal i gcrích.

(27)

D’fhonn measúnú ar thionscadail a fheabhsú, ba cheart don Bhord Stiúrtha, le linn threoshuíomh straitéiseach CEIS, scór íosta a bhunú do gach colún sa scórchlár.

(28)

Tá beartas ábhartha an Aontais maidir le dlínsí atá neamh-chomhoibríoch chun críocha cánach leagtha síos i ngníomhartha dlíthiúla an Aontais agus i gConclúidí ón gComhairle, go háirithe san Iarscríbhinn a ghabhann leo sin an 8 Samhain 2016, agus in aon nuashonrú ina dhiaidh sin.

(29)

Ba cheart a chur san áireamh i ndícheall cuí maidir le hoibríochtaí infheistíochta agus maoinithe BEI faoin Rialachán seo, seiceáil chuimsitheach ar chomhlíonadh reachtaíocht infheidhme an Aontais agus caighdeán comhaontaithe idirnáisiúnta agus Aontais maidir le frithsciúradh airgid, leis an gcomhrac i gcoinne mhaoiniú na sceimhlitheoireachta, le calaois chánach agus le seachaint cánach. Thairis sin, i gcomhthéacs tuairiscithe ó CEIS, ba cheart do BEI faisnéis a sholáthar, tír ar thír, i ndáil lena mhéid atá beartas BEI agus CEI maidir le dlínsí neamh-chomhoibríocha á chomhlíonadh ag oibríochtaí CEIS, mar aon leis an liosta d’idirghabhálaithe lena bhfuil BEI agus CEI ag comhoibriú a sholáthar.

(30)

Is iomchuí soiléirithe teicniúla áirithe a dhéanamh i ndáil lena bhfuil sa chomhaontú faoi bhainistiú CEIS, agus maidir le deonú ráthaíocht AE agus maidir leis na hionstraimí atá cumhdaithe ag an gcomhaontú, lena n-áirítear cumhdach do riosca ó ráta malartaithe airgeadraí i gcásanna áirithe. Ba cheart an comhaontú le BEI maidir le bainistiú CEIS agus maidir le deonú ráthaíocht AE a oiriúnú i gcomhréir leis an Rialachán seo.

(31)

D’ainneoin an chuspóra atá ag MCEI chun cur le seirbhísí reatha comhairliúcháin de chuid BEI agus de chuid an Choimisiúin, agus ionas gur féidir leis gníomhú mar mhol comhairleach teicniúil aonair le haghaidh maoinithe tionscadal laistigh den Aontas, ba cheart MCEI a fheabhsú agus ba cheart a ghníomhaíochtaí a bheith dírithe freisin ar rannchuidiú go gníomhach le héagsúlú earnálach agus geografach CEIS, ar thacaíocht a thabhairt do BEI agus do bhainc náisiúnta chur chun cinn agus d’institiúidí náisiúnta cur chun cinn le linn oibríochtaí a thionscnamh agus a fhorbairt, go háirithe i réigiúin bheagfhorbartha agus i réigiúin trasdula, agus ar chuidiú le struchtúr a chur ar an éileamh ar thacaíocht CEIS, i gcás inar gá. Ba cheart do MCEI féachaint le comhaontú comhair amháin ar a laghad a chur i gcrích, in aghaidh gach Ballstáit, le banc nó institiúid náisiúnta chur chun cinn. Sna Ballstát nach ann do bhainc náisiúnta chur chun cinn ná d’institiúidí náisiúnta cur chun cinn, ba cheart do MCEI tacaíocht chomhairleach réamhghníomhach a sholáthar ar an mbanc nó ar an institiúid sin a bhunú, i gcás inarb iomchuí, agus arna iarraidh sin ag an mBallstát i dtrácht. Ba cheart do MCEI aird ar leith a dhíriú ar thacaíocht a thabhairt do thionscadail a bhfuil baint ag 2 Bhallstát nó níos mó leo a ullmhú, agus do thionscadail a chuireann le cuspóirí COP21 a bhaint amach. Ba cheart dó cur go gníomhach le hardáin infheistíochta a bhunú freisin agus comhairle a thabhairt maidir le foinsí eile cistithe ón Aontas a mheascadh le cistiú ó CEIS. Ba cheart láithreacht áitiúil MCEI a áirithiú i gcás inar gá, agus scéimeanna tacaíochta á gcur i gcuntas, d’fhonn cabhair atá inláimhsithe, réamhghníomhach agus saincheaptha a sholáthar ar an láthair.

(32)

Tá an Seimeastar Eorpach chun beartas eacnamaíoch a chomhordú bunaithe ar anailís mhionsonraithe ar phleananna na mBallstát le haghaidh athchóirithe buiséadacha, maicreacnamaíocha agus struchtúrtha, agus déanann sé moltaí atá sonrach do thíortha ar leith a thabhairt dóibh. I bhfianaise an mhéid sin, ba cheart do BEI an Coimisiún a chur ar an eolas maidir lena chinntí faoi bhacainní agus scrogaill ar an infheistíocht sna Ballstáit, ar bacainní agus scrogaill iad a shainaithnítear agus oibríochtaí infheistíochta a chumhdaítear leis an Rialachán seo á gcur i gcrích. Iarrtar ar an gCoimisiún na torthaí sin, i measc nithe eile, a chur san áireamh agus é i mbun oibre i gcomhthéacs an tríú colún den Phlean Infheistíochta.

(33)

Chun aghaidh a thabhairt ar chlistí agus bearnaí sa mhargadh, chun infheistíochtaí breise leordhóthanacha a spreagadh agus chun cothromaíocht gheografach agus réigiúnach a chur chun cinn in oibríochtaí CEIS-tacaithe, tá gá le cur chuige comhtháite agus cuíchóirithe arb é is aidhm leis fás, poist agus infheistíochtaí a chur chun cinn. Ba cheart go gcuideodh an costas a bhaineann le CEIS a mhaoiniú leis na cuspóirí sin a bhaint a amach.

(34)

Chun na cuspóirí infheistíochta a leagtar amach i Rialachán (AE) 2015/1017 a chur chun cinn, ba cheart meascadh le cistí atá ann cheana a spreagadh, i gcás inarb iomchuí, chun lamháltais leordhóthanacha a sholáthar sna téarmaí agus sna coinníollacha maoinithe, lena n-áirítear costas, a bhaineann le hoibríochtaí CEIS.

(35)

I gcásanna ina mbeadh dálaí struis sa mhargadh airgeadais ina mbac ar thionscadal inmharthana a chur i gcrích nó inar gá é chun éascaíocht a dhéanamh ar ardáin infheistíochta a bhunú nó ar thionscadail in earnálacha nó i réimsí ina bhfuil cliseadh suntasach sa mhargadh nó staid ina ndéantar infheistíocht fo-optamach a mhaoiniú, ba cheart do BEI agus don Choimisiún athruithe a chur chun feidhme, go háirithe maidir le luach saothair ráthaíocht AE, chun cur le laghdú a dhéanamh ar chostas maoinithe na hoibríochta a íocann tairbhí mhaoiniú BEI faoi CEIS chun a chur chun feidhme a éascú. Ba cheart iarrachtaí dá samhail a dhéanamh i gcás inar gá lena áirithiú go dtacaíonn CEIS le tionscadail ar mhionscála. I gcás go gceadóidh úsáid idirghabhálaithe áitiúla nó réigiúnacha laghdú ar chostas mhaoiniú CEIS do thionscadail ar mhionscála, ba cheart breithniú a dhéanamh ar an bhfoirm sin úsáide freisin.

(36)

I gcomhréir leis an ngá atá le hinbhuanaitheacht airgeadais CEIS, maidir leis na hiarrachtaí chun laghdú a dhéanamh ar chostais oibríochtaí CEIS i dtréimhsí struis sa mhargadh airgeadais nó chun éascú a dhéanamh ar ardáin infheistíochta a bhunú nó ar thionscadail in earnálacha nó i réimsí ina bhfuil cliseadh suntasach sa mhargadh nó staid ina ndéantar infheistíocht fho-optamach a mhaoiniú, ba cheart iad a chomhordú le hacmhainní airgeadais eile de chuid an Aontais atá ar fáil agus leis na hionstraimí atá in úsáid ag Grúpa BEI.

(37)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 agus Rialachán (AE) 2015/1017 a leasú dá réir,

(1)

In Airteagal 2(4), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (b):

(2)

Leasaítear Airteagal 4(2) mar a leanas:

(3)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 5(1)

“1.   Chun críocha an Rialacháin seo, ciallaíonn “breisíocht” an tacaíocht ó CEIS le haghaidh oibríochtaí a thugann aghaidh ar chlistí sa mhargadh nó ar staideanna infheistíochta fo-optamacha, arb oibríochtaí iad nárbh fhéidir a chur i gcrích ag BEI, ag CEI nó faoi ionstraimí airgeadais de chuid an Aontais atá ann cheana sa tréimhse ar lena linn is féidir ráthaíocht AE a úsáid, nó nárbh fhéidir iad a úsáid a mhéid céanna, ag BEI, ag CEI nó faoi ionstraimí airgeadais de chuid an Aontais atá ann cheana, gan tacaíocht CEIS. Maidir leis na tionscadail a fhaigheann tacaíocht ó CEIS, tacóidh siad leis na cuspóirí ginearálta a leagtar síos in Airteagal 9(2), déanfar gach iarracht fostaíocht agus fás inbhuanaithe a chruthú leo agus mar is dual dóibh beidh próifíl riosca níos airde acu ná mar a bheidh ag na tionscadail a fhaigheann tacaíocht ó ghnáthoibríochtaí BEI. Beidh próifíl riosca níos airde ar an mórchuid ag punann CEIS ná mar a bheidh ag an bpunann infheistíochtaí a fhaigheann tacaíocht ó BEI faoina chuid gnáthbheartas infheistíochta sula dtiocfaidh an Rialachán seo i bhfeidhm.

Chun dul i ngleic le clistí sa mhargadh nó le staideanna infheistíochta fo-optamacha ar bhealach níos fearr, agus chun éascú a dhéanamh, go háirithe, ar úsáid a bhaint as ardáin infheistíochta do thionscadail ar mhionscála agus, dá réir sin, comhlántacht a áirithiú agus mar sin plódú amach rannpháirtithe sa mhargadh céanna a sheachaint, mar rogha slí agus má bhíonn údar iomchuí leis, beidh na nithe seo a leanas ag baint le gníomhaíochtaí speisialta BEI:

Gan dochar don cheanglas sainmhíniú ar bhreisíocht a chomhlíonadh mar a leagtar amach sa chéad fhomhír, is léiriú maith ar bhreisíocht iad na gnéithe seo a leanas:

(4)

Leasaítear Airteagal 6 mar a leanas:

(5)

Leasaítear Airteagal 7 mar a leanas:

(6)

Leasaítear Airteagal 9 mar a leanas:

(7)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (a) d’Airteagal 10(2):

(8)

Leasaítear Airteagal 11 mar a leanas:

(9)

Leasaítear Airteagal 12 mar a leanas:

(10)

Leasaítear Airteagal 14 mar a leanas:

(11)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 16(1):

“1.   Cuirfidh BEI gach 6 mhí, i gcomhar le CEI, i gcás inarb iomchuí, tuarascáil faoi bhráid an Choimisiúin maidir le hoibríochtaí maoinithe agus infheistíochta BEI a chumhdaítear leis an Rialachán seo. Beidh sa tuarascáil measúnú ar chomhlíonadh na gceanglas maidir le húsáid ráthaíocht AE agus na bpríomhtháscairí feidhmíochta dá dtagraítear in Airteagal 4(2)(f)(iv). Beidh sa tuarascáil freisin sonraí staidrimh, airgeadais agus cuntasaíochta maidir le gach oibríocht maoinithe agus infheistíochta de chuid BEI agus ar bhonn comhiomlán. Uair amháin in aghaidh na bliana, beidh sa tuarascáil freisin faisnéis maidir le bacainní ar infheistíocht a bhainfidh do BEI agus oibríochtaí infheistíochta a chumhdaítear leis an Rialachán seo á gcur i gcrích.”;

(12)

Leasaítear Airteagal 17 mar a leanas:

(13)

Leasaítear Airteagal 18 mar a leanas:

(14)

In Airteagal 19, cuirtear isteach an mhír seo a leanas:

“Cuirfidh BEI agus CEI na tairbhithe deiridh, FBManna san áireamh, ar an eolas go bhfuil tacaíocht le fáil ó CEIS, nó cuirfidh sé iallach ar idirghabhálaithe airgeadais iad a chur ar an eolas faoi sin tríd an bhfaisnéis sin a thaispeáint ar dhóigh infheicthe, go háirithe i gcás FBManna, sa chomhaontú ábhartha lena gcuirtear tacaíocht CEIS ar fáil, rud a dhéanfaidh feasacht an phobail a mhéadú agus infheictheacht a fheabhsú.”;

(15)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 20(2):

“2.   Chun críche mhír 1 den Airteagal seo agus ar iarraidh ón gCúirt Iniúchóirí agus i gcomhréir le hAirteagal 287(3) CFAE, deonófar rochtain di ar aon doiciméad nó faisnéis is gá chun a cúram a chomhlíonadh.”;

(16)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 22(1):

“1.   Ina n-oibríochtaí maoiniúcháin agus infheistíochta a chumhdaítear faoin Rialachán seo, déanfaidh BEI agus CEI reachtaíocht an Aontais is infheidhme agus caighdeáin chomhaontuithe idirnáisiúnta agus Aontais a chomhlíonadh agus, dá bhrí sin, ní thacóidh siad le tionscadail faoin Rialachán seo a rannchuidíonn le sciúradh airgid, maoiniú sceimhlitheoireachta, seachaint cánach, calaois chánach nó imghabháil cánach.

Thairis sin, ní dhéanfaidh BEI agus CEI oibríochtaí nua nó athnuaite le heintitis atá ionchorpraithe nó bunaithe i ndlínsí a liostaítear faoi bheartas ábhartha an Aontais maidir le dlínsí neamh-chomhoibríocha, nó a shainaithnítear mar thríú tíortha ardriosca de bhun Airteagal 9(2) de Threoir (AE) 2015/849 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (*3), nó nach gcomhlíonann go héifeachtach na caighdeáin chánach maidir le trédhearcacht agus malartú faisnéise atá ag AE nó atá comhaontaithe go hidirnáisiúnta.

Nuair a bheidh comhaontuithe á dtabhairt i gcrích le hidirghabhálaithe airgeadais, déanfaidh BEI agus CEI na ceanglais dá dtagraítear san Airteagal seo a thrasuí sna comhaontuithe ábhartha agus iarrfaidh siad ar na hidirghabhálaithe airgeadais tuairisciú a dhéanamh maidir lena n-urramú.

Déanfaidh BEI agus CEI athbhreithniú ar a mbeartas maidir le dlínsí neamh-chomhoibríocha ar a dhéanaí tar éis ghlacadh liosta an Aontais de dhlínsí atá neamh-chomhoibríoch chun críocha cánach.

Gach bliain ina dhiaidh sin, cuirfidh BEI agus CEI tuarascáil faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle maidir le cur chun feidhme a mbeartas i ndáil le dlínsí neamh-chomhoibríocha i dtaca le hoibríochtaí maoinithe agus infheistíochta CEIS lena n-áirítear faisnéis de réir gach tíre agus liosta d’idirghabhálaithe lena bhfuil BEI agus CEI ag comhoibriú.

(*3)  Treoir (AE) 2015/849 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Bealtaine 2015 maidir le cosc a chur le húsáid an chórais airgeadais chun críocha sciúrtha airgid agus maoinithe sceimhlitheoireachta, lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus lena n-aisghairtear Treoir 2005/60/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus Treoir 2006/70/CE ón gCoimisiún (IO L 141, 5.6.2015, lch. 73).”;"

(17)

In Airteagal 23(2), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad abairte agus an dara habairt den chéad fhomhír:

“Déanfar an chumhacht chun gníomhartha tarmligthe a ghlacadh dá dtagraítear in Airteagal 7(13) agus (14) a thabhairt don Choimisiún ar feadh tréimhse 5 bliana amhail ón 4 Iúil 2015. Déanfaidh an Coimisiún tráth nach déanaí ná 9 mí roimh dheireadh na tréimhse 5 bliana tuarascáil a ullmhú maidir le tarmligean na cumhachta.”;

(18)

Déantar Iarscríbhinn II a leasú mar a leagtar amach san Iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo.

(1)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 5:

“1.   Tá an t-imchlúdach airgeadais chun SCE a chur chun feidhme don tréimhse 2014 go 2020 socraithe ag EUR 30 192 259 000 i bpraghsanna reatha. Leithdháilfear an méid sin mar a leanas:

Tá na méideanna sin gan dochar don sásra solúbthachta a chur i bhfeidhm dá bhforáiltear faoi Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1311/2013 ón gComhairle (*4).

(*4)  Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1311/2013 ón gComhairle an 2 Nollaig 2013 lena leagtar síos an creat airgeadais ilbhliantúil do na blianta 2014 go 2020 (IO L 347, 20.12.2013, lch. 884).”;"

(2)

In Airteagal 14, cuirtear na míreanna seo a leanas leis:

“5.   De mhaolú ar an dara agus ar an tríú fomhír d’Airteagal 140(6) de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012, is éard a bheidh in ioncam agus in aisíocaíochtaí ó na hionstraimí airgeadais a bhunaítear faoin Rialachán seo agus ó na hionstraimí airgeadais arna mbunú faoi Rialachán (CE) Uimh. 680/2007 a rinneadh a mheascadh le hionstraimí airgeadais a bhunaítear faoin Rialachán seo, i gcomhréir le mír 3 den Airteagal seo, is éard a bheidh san ioncam agus sna haisíocaíochtaí sin ioncam inmheánach sannta de réir bhrí Airteagal 21(4) de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 don Chiste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha arna bhunú le Rialachán (AE) 2015/2017 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (*5)

6.   De mhaolú ar an dara agus an tríú fomhír d’Airteagal 140(6), de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012, is éard a bheidh in ioncam agus in aisíocaíochtaí ó Chiste Eorpach 2020 d’Fhuinneamh, d’Athrú Aeráide & do Bhonneagar (“Ciste Marguerite”), arna bhunú i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 680/2007, ioncam sannta inmheánach de réir bhrí Airteagal 21(4) de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 don Chiste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha arna bhunú le Rialachán (AE) 2015/2017.

(*5)  Rialachán (AE) 2015/1017 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Meitheamh 2015 maidir leis an gCiste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha, leis an Mol Comhairleach Eorpach maidir le hInfheistíocht agus leis an Tairseach Eorpach de Thionscadail Infheistíochta agus lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 1291/2013 agus Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 — an Ciste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha (IO L 169 1.7.2015, lch. 1).”."

27.12.2017   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

53

(1)

Ba iad Treoir 91/672/CEE ón gComhairle (3) agus Treoir 96/50/CE ón gComhairle (4) na chéad chéimeanna a glacadh chun cáilíochtaí gairmiúla bhaill den chriú sa loingseoireacht intíre a chomhchuibhiú agus a aithint.

(2)

Maidir le baill den chriú i mbun loingseoireachta ar an Réin agus atá lasmuigh de raon feidhme Threoir 91/672/CEE agus Threoir 96/50/CE agus is é an Lárchoimisiún um Loingseoireacht ar an Réin (CCNR) a leagann síos na ceanglais ina leith siúd, de bhun na Rialachán maidir le Pearsanra i mbun Loingseoireachta ar an Réin.

(3)

Tá feidhm ag Treoir 2005/36/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5) maidir le gairmeacha in earnáil na loingseoireachta intíre cé is moite de mháistrí báid. Maidir le haitheantas frithpháirteach do dhioplómaí agus do theastais faoi Threoir 2005/36/CE, níl sé oiriúnaithe go hiomlán, áfach, ar ghníomhaíochtaí gairmeacha in earnáil na loingseoireachta intíre, ar gníomhaíochtaí iad a dhéantar ar bhonn trasteorann go rialta agus go minic, agus go háirithe ar uiscebhealaí intíre atá nasctha le huiscebhealaí intíre Ballstáit eile.

(4)

I staidéar meastóireachta a rinne an Coimisiún in 2014, léiríodh go gcuirtear isteach ar shoghluaisteacht an chriú sa loingseoireacht intíre i ngeall ar an teorannú ar raon feidhme Threoir 91/672/CEE agus Threoir 96/50/CE, nach gcumhdaítear iontu ach máistrí báid, agus i ngeall ar an easpa aitheantais uathoibríoch ar theastais na máistrí báid arna n-eisiúint i gcomhréir leis na Treoracha sin maidir leis an Réin.

(5)

Chun an tsoghluaisteacht a éascú, chun sábháilteacht na loingseoireachta a áirithiú agus chun beatha an duine a chosaint agus chun an comhshaol a chosaint, tá sé ríthábhachtach do bhaill den chriú deice, agus go háirithe do dhaoine atá i bhfeighil cásanna éigeandála ar bord soithí paisinéirí agus do dhaoine a bhíonn ag plé le buncaeireacht soithí a bhreoslaítear le gás nádúrtha leachtaithe go mbeadh teastais acu mar chruthúnas ar a gcáilíochtaí. Ar mhaithe le forfheidhmiú éifeachtach, ba cheart dóibh na teastais sin a bheith ina seilbh acu agus iad i mbun a ngairm. Tá feidhm ag na breithnithe sin freisin maidir le daoine óga a bhfuil sé tábhachtach a sábháilteacht siúd agus a sláinte siúd ag an obair a chosaint i gcomhréir le Treoir 94/33/CE ón gComhairle (6).

(6)

Maidir le loingseoireacht ar mhaithe le spórt nó le pléisiúr, maidir le hoibriú bád farantóireachta nach ngluaiseann go neamhspleách agus maidir le loingseoireacht ag fórsaí armtha nó ag seirbhísí éigeandála, ní éilítear cáilíochtaí atá comhchosúil leis na cáilíochtaí sin atá riachtanach don loingseoireacht ghairmiúil chun earraí agus daoine a iompar. Níor cheart, dá bhrí sin, daoine atá i mbun na ngníomhaíochtaí sin a chumhdach faoin Treoir seo.

(7)

Máistrí báid a bhíonn ag seoltóireacht faoi chúinsí lena mbaineann guais ar leith don tsábháilteacht, ba cheart dóibh údaraithe sonracha bheith acu, go háirithe chun conbhuanna móra a sheoladh, chun soithí a bhreoslaítear le gás nádúrtha leachtaithe a sheoladh, chun dul ag seoltóireacht nuair a bhíonn laghdú ar léargas, chun dul ag seoltóireacht ar uiscebhealaí intíre de chineál muirí nó ar uiscebhealaí intíre lena ngabhann rioscaí sonracha maidir le loingseoireacht. Chun na húdaraithe sin a fháil, ba cheart a cheangal ar mháistrí báid inniúlachtaí breise sonracha a léiriú.

(8)

Chun an tsábháilteacht a áirithiú i gcás na loingseoireachta, ba cheart do na Ballstáit uiscebhealaí intíre de chineál muirí a shainaithint i gcomhréir le critéir chomhchuibhithe. Ba cheart na ceanglais inniúlachta chun dul i mbun loingseoireachta ar na huiscebhealaí sin a shainiú ar leibhéal an Aontais. Nuair is gá sin chun an tsábháilteacht a áirithiú i gcás na loingseoireachta agus i gcás inarb iomchuí i gcomhar leis an gCoimisiún Eorpach Aibhneacha, gan soghluaisteacht na máistrí báid a theorannú gan ghá, ba cheart freisin do na Ballstáit a bheith in ann uiscebhealaí lena mbaineann rioscaí sonracha ó thaobh loingseoireachta de a shainaithint i gcomhréir le critéir chomhchuibhithe agus le nósanna imeachta comhchuibhithe de bhun na Treorach seo. Ba cheart, sna cásanna sin, na ceanglais ghaolmhara inniúlachta a shocrú ag leibhéal náisiúnta.

(9)

D’fhonn cur le soghluaisteacht na ndaoine atá bainteach le hoibriú árthaí ar fud an Aontais, agus de bhrí gur cheart do na teastais cháilíochta uile, na leabhair thaifid seirbhíse uile agus na logleabhair uile a eisítear i gcomhréir leis an Treoir seo a bheith i gcomhréir le caighdeáin íosta a cheanglaítear, i gcomhréir le critéir chomhchuibhithe, ba cheart do na Ballstáit na cáilíochtaí gairmiúla a dheimhnítear i gcomhréir leis an Treoir seo a aithint. Dá bhrí sin, ba cheart do shealbhóirí na gcáilíochtaí sin bheith in ann dul i mbun a ngairm ar uiscebhealaí intíre uile an Aontais.

(10)

I bhfianaise an easpa gníomhaíochtaí trasteorann ar uiscebhealaí intíre náisiúnta áirithe agus d’fhonn costais a laghdú, ba cheart an deis a bheith ag na Ballstáit gan teastais cháilíochta de chuid an Aontais a dhéanamh éigeantach ar uiscebhealaí intíre náisiúnta nach bhfuil nasctha le huiscebhealach intíre inseolta i mBallstát eile. Mar sin féin, ba cheart, le teastais de chuid an Aontais, go gceadófaí rochtain a fháil ar ghníomhaíochtaí loingseoireachta ar na huiscebhealaí neamhnasctha sin.

(11)

Tá feidhm i gcónaí ag Treoir 2005/36/CE maidir le baill den chriú deice a dhíolmhaítear ón oibleagáid teastas cáilíochta de chuid an Aontais a eisíodh i gcomhréir leis an Treoir seo a bheith acu, agus, mar aon leis sin, tá sí infheidhme freisin maidir le cáilíochtaí le haghaidh uiscebhealaí intíre nach gcumhdaítear faoin Treoir seo.

(12)

I gcás ina ndeonaíonn na Ballstáit díolúintí ón oibleagáid maidir le teastas cáilíochta de chuid an Aontais a bheith agat, ba cheart dóibh teastais cháilíochta de chuid an Aontais a aithint i gcás daoine atá i mbun feidhme ar a n-uiscebhealaí intíre náisiúnta, ar uiscebhealaí iad nach bhfuil nasctha le gréasán inseolta Ballstáit eile ina gcuirtear an díolúine i bhfeidhm. Ba cheart do na Ballstáit sin a áirithiú freisin, i gcás na n-uiscebhealaí intíre sin, go ndéantar bailíochtú i leabhair thaifid seirbhíse na ndaoine a bhfuil teastas cáilíochta de chuid an Aontais acu ar na sonraí maidir le hamanna seoltóireachta agus turais a dhéantar, má iarann an ball criú amhlaidh. Ina theannta sin, ba cheart do na Ballstáit sin bearta iomchuí agus pionóis iomchuí a ghlacadh agus a chur i bhfeidhm chun calaois agus cleachtais neamhdhleathacha eile a chosc i dtaca le teastais cháilíochta de chuid an Aontais agus i dtaca le leabhair thaifid seirbhíse ar na huiscebhealaí intíre neamhnasctha sin.

(13)

Ballstáit a bhfuil díolúintí á gcur i bhfeidhm acu ón oibleagáid maidir le teastas cáilíochta de chuid an Aontais a bheith agat, ba cheart dóibh a bheith in ann teastais cháilíochta de chuid an Aontais a chur ar fionraí i gcás daoine atá i mbun feidhme ar a n-uiscebhealaí intíre náisiúnta, ar uiscebhealaí iad nach bhfuil nasctha le gréasán inseolta Ballstáit eile ina gcuirtear an díolúine i bhfeidhm.

(14)

Ballstát nach bhfuil aon cheann dá uiscebhealaí intíre nasctha le gréasán inseolta Ballstáit eile agus a chinneann gan teastais cháilíochta de chuid an Aontais a eisiúint, i gcomhréir leis an Treoir seo, bheadh sé faoi oibleagáid dhíréireach agus neamhriachtanach dá gcaithfeadh sé forálacha uile na Treorach seo a thrasuí agus a chur chun feidhme. Ba cheart an Ballstát sin a dhíolmhú, dá bhrí sin, ón oibleagáid na forálacha a bhaineann le deimhniú cáilíochtaí a thrasuí agus a chur chun feidhme, chomh fada is a chinneann sé gan teastais cháilíochta de chuid an Aontais a eisiúint. Mar sin féin, ba cheart a cheangal ar an mBallstát sin teastais cháilíochta de chuid an Aontais a aithint ar a chríoch chun soghluaisteacht oibrithe laistigh den Aontas a chur chun cinn, chun an t-ualach riaracháin a bhaineann le soghluaisteacht an lucht saothair a laghdú agus chun cur le tarraingteacht na gairme.

(15)

I mBallstáit éagsúla, is gníomhaíocht annamh é an loingseoireacht intíre, agus fónann sí do leasanna áitiúla nó séasúracha in uiscebhealaí nach bhfuil nasc acu le Ballstáit eile. Cé gur cheart prionsabal aitheantas na dteastas gairmiúil a urramú faoin Treoir seo sna Ballstáit sin freisin, ba cheart an t-ualach riaracháin a bheith comhréireach. Le huirlisí cur chun feidhme, amhail bunachair sonraí agus cláir, chruthófaí ualach suntasach riaracháin cé nach mbeadh na huirlisí sin ina bhfíorbhuntáiste ós rud é gur féidir an sreabhadh faisnéise idir na Ballstáit a bhaint amach trí bhealaí eile comhair. Tá údar maith ann, dá bhrí sin, leis na Ballstáit lena mbaineann a cheadú na forálacha íosta is gá le haghaidh teastais a eiseofar i gcomhréir leis an Treoir seo, agus na forálacha sin amháin, a thrasuí.

(16)

I mBallstáit áirithe, tá an loingseoireacht ar uiscebhealaí intíre dodhéanta go teicniúil. Dá bhrí sin, bheadh sé ina ualach riaracháin díréireach dá gceanglófaí ar na Ballstáit sin an Treoir seo a thrasuí.

(17)

Tá sé tábhachtach go bhféadfar cláir a chur ar fáil in earnáil na n-uiscebhealaí intíre a bheidh dírithe ar na daoine sin atá os cionn 50 bliain d’aois a choinneáil agus ar scileanna agus infhostaitheacht daoine óga a fheabhsú.

(18)

Ba cheart don Choimisiún cothroime iomaíochta a áirithiú do bhaill den chriú uile atá i mbun trádála ar bhonn eisiach rialta san Aontas, agus ba cheart dó deireadh a chur le haon titim mhór a thiocfadh ar thuarastail, agus ba cheart dó dul i gcomhrac le hidirdhealú ar fhorais a bhaineann le náisiúntacht, áit chónaithe nó bratach an chláraithe.

(19)

I bhfianaise an chomhair atá i bhfeidhm idir an tAontas agus an CCNR ó 2003 i leith, lenar bunaíodh an Coiste Eorpach chun Caighdeáin a dhréachtú i réimse na Loingseoireachta Intíre (CESNI), faoi choimirce CCNR, agus chun sruthlíniú a dhéanamh ar na creataí dlíthiúla lena rialaítear cáilíochtaí gairmiúla san Eoraip, ba cheart do leabhair thaifid seirbhíse agus do logleabhair, a eisítear i gcomhréir leis na Rialacháin maidir le Pearsanra i mbun Loingseoireachta ar an Réin, lena leagtar síos ceanglais atá comhionann leo siúd atá sa Treoir seo, a bheith bailí ar uiscebhealaí intíre uile an Aontais. Teastais cháilíochta, leabhair thaifid seirbhíse agus logleabhair den sórt sin a eisíonn tríú tíortha, ba cheart iad a aithint san Aontas, coinníollach ar an gcómhalartacht.

(20)

Tá sé tábhachtach go ndéanfadh na fostóirí dlíthe sóisialta agus saothair an Bhallstáit ina gcuirtear an ghníomhaíocht i gcrích a chur i bhfeidhm nuair a bhíonn na baill den chriú deice, a bhfuil teastais cháilíochta, leabhair thaifid agus logleabhair acu a d’eisigh tríú tíortha agus ar thug na húdaráis fhreagracha san Aontas aitheantais dóibh, á bhfostú acu san Aontas.

(21)

Chun na bacainní ar shoghluaisteacht an lucht saothair a laghdú tuilleadh agus chun na creataí dlíthiúla lena rialaítear cáilíochtaí gairmiúla san Eoraip a shruthlíniú tuilleadh, féadfar teastas cáilíochta ar bith, leabhar taifid seirbhíse ar bith nó logleabhar ar bith arna eisiúint ag tríú tír ar bhonn ceanglais atá comhionann leis na ceanglais sin a leagtar síos sa Treoir seo, féadfar iadsan a aithint freisin ar uiscebhealaí uile an Aontais, faoi réir measúnú ag an gCoimisiún agus faoi réir aitheantas bheith á thabhairt ag an tríú tír sin do dhoiciméid a eisítear i gcomhréir leis an Treoir seo.

(22)

Níor cheart do na Ballstáit teastais cháilíochta a eisiúint ach amháin do dhaoine a bhfuil na híosleibhéil inniúlachta acu, a bhfuil an aois íosta slánaithe acu, a bhfuil an dea-shláinte agus an t-am loingseoireachta a éilítear acu chun cáilíocht shonrach a bhaint amach.

(23)

Tá sé tábhachtach go spreagfadh an Coimisiún agus na Ballstáit daoine óga féachaint le cáilíochtaí gairmiúla sa loingseoireacht intíre a fháil agus go mbunódh an Coimisiún agus na Ballstáit bearta sonracha chun tacú le gníomhaíochtaí na gcomhpháirtithe sóisialta i ndáil leis sin.

(24)

Chun aitheantas frithpháirteach cáilíochtaí a choimirciú, ba cheart do theastais cháilíochta bheith bunaithe ar na hinniúlachtaí is gá chun árthaí a oibriú. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go bhfuil na híosleibhéil chomhfhreagracha inniúlachta ag daoine a fhaigheann teastais cháilíochta, agus go ndéantar sin a fhíorú le measúnú iomchuí. D’fhéadfadh na measúnuithe sin bheith i bhfoirm scrúdú riaracháin, nó bheith mar chuid de chláir oiliúna formheasta a chuirtear i gcrích i gcomhréir le caighdeáin choiteanna ionas go n-áiritheofar íosleibhéal inchomparáide inniúlachta sna Ballstáit go léir le haghaidh cáilíochtaí éagsúla.

(25)

Maidir le trácht ar uiscebhealaí intíre ba cheart do mháistrí báid bheith in ann eolas faoi na rialacha, amhail an Cód Eorpach le haghaidh Loingseoireacht ar Uiscebhealaí Intíre (CEVNI) nó rialacháin eile tráchta atá ábhartha, agus faoi na rialacha is infheidhme maidir le foirniú árthaí, a chur i bhfeidhm agus iad i mbun loingseoireacht ar uiscebhealaí intíre an Aontais, lena n-áirítear rialacha faoi am scíthe, mar a leagtar síos iad i reachtaíocht an Aontais nó sa reachtaíocht náisiúnta nó i rialacháin shonracha a chomhaontaítear ar an leibhéal réigiúnach, amhail na Rialacháin maidir le Pearsanra i mbun Loingseoireachta ar an Réin.

(26)

I ngeall ar an bhfreagracht atá i gceist ó thaobh sábháilteachta de agus gairm an mháistir báid á cur i bhfeidhm, nó agus duine ag seoltóireacht le cabhair radair agus ag buncaeireacht árthaigh a bhreoslaítear le gás nádúrtha leachtaithe nó agus duine ag seoltóireacht ar árthaí a bhreoslaítear le gás nádúrtha leachtaithe, ceanglaítear fíorú a dhéanamh trí scrúduithe praiticiúla ar baineadh amach go héifeachtach an leibhéal inniúlachta atá riachtanach nó nár baineadh. D’fhéadfaí na scrúduithe praiticiúla sin a dhéanamh trí leas a bhaint as ionsamhlóirí formheasta, d’fhonn an mheastóireacht ar inniúlacht a éascú tuilleadh.

(27)

Scileanna chun raidió ar bord a oibriú, tá siad ríthábhachtach chun sábháilteacht na loingseoireachta intíre a áirithiú. Tá sé tábhachtach go spreagfadh na Ballstáit aon bhall den chriú deice a mbeadh gá leis an t-árthach a loingsiú oiliúint a bheith aige maidir leis an raidió sin a oibriú agus teastas a bheith aige ina leith sin. Ba cheart an oiliúint agus an teastas sin a bheith éigeantach do mháistrí báid agus d’fhir stiúrach.

(28)

Ní mór cláir oiliúna a fhormheas lena fhíorú go gcomhlíonann na cláir íoscheanglais choiteanna i dtaca le hábhar agus le heagrúchán. Leis an gcomhlíonadh sin, féadfar bacainní neamhriachtanacha ar dhul i mbun na gairme a bhaint, trí chosc a chur ar scrúduithe breise neamhriachtanacha a éileamh orthu siúd a ghnóthaigh na scileanna riachtanacha cheana féin le linn a ngairmoiliúna. Le cláir formheasta oiliúna, d’fhéadfadh sé go n-éascófaí freisin d’oibrithe a bhfuil taithí acu ó earnálacha eile dul i mbun ghairm na loingseoireachta intíre toisc go bhféadfaidís tairbhe a bhaint as cláir thiomnaithe oiliúna a chuireann san áireamh na hinniúlachtaí atá gnóthaithe acu cheana féin.

(29)

Chun an tsoghluaisteacht a éascú tuilleadh do mháistrí báid, ba cheart é a bheith ceadaithe do na Ballstáit, faoi réir thoiliú an Bhallstáit ina bhfuil stráice uiscebhealaigh intíre ina bhfuil rioscaí sonracha, measúnú a dhéanamh ar na hinniúlachtaí is gá chun loingseoireacht a dhéanamh ar an stráice sonrach sin den uiscebhealach intíre.

(30)

Ba cheart am loingseoireachta a fhíorú trí bhíthin iontrálacha bailíochtaithe i leabhair thaifid seirbhíse. Ba cheart do na Ballstáit leabhair thaifid seirbhíse agus logleabhair a eisiúint, ionas go bhféadfaí an fíorú sin a dhéanamh, agus ba cheart dóibh a áirithiú go mbíonn taifead sna logleabhair sin de na turais a dhéanann árthaí. Is é liachleachtóir formheasta ba cheart dea-shláinte iarrthóra a dheimhniú.

(31)

I gcás ina n-éileofar, le gníomhaíochtaí chun luchtú agus díluchtú a dhéanamh, oibríochtaí loingseoireachta gníomhacha, amhail dreidireacht nó ainlithe idir pointí luchtaithe nó díluchtaithe, ba cheart do na Ballstáit an t-am a úsáidtear le haghaidh na ngníomhaíochtaí sin a mheas mar am loingseoireachta agus é a thaifeadadh dá réir sin.

(32)

I gcás ina mbíonn próiseáil sonraí pearsanta i gceist leis na bearta dá bhforáiltear sa Treoir seo, ba cheart í a dhéanamh i gcomhréir le dlí an Aontais maidir le cosaint sonraí pearsanta, go háirithe Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 (7) agus Rialachán (AE) 2016/679 (8) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

(33)

Chun cuidiú le riarachán éifeachtúil ar theastais cháilíochta, ba cheart do na Ballstáit údaráis inniúla a ainmniú atá leis an Treoir seo a chur chun feidhme agus ba cheart dóibh cláir a leagan síos chun sonraí a thaifeadadh faoi na teastais cháilíochta, faoi leabhair thaifid seirbhíse agus faoi logleabhair. Chun malartú faisnéise idir na Ballstáit agus malartú faisnéise leis an gCoimisiún a éascú, ar mhaithe leis an Treoir seo a chur chun feidhme, a fhorfheidhmiú agus a mheas, agus chun críocha staidrimh, chun an tsábháilteacht a chothabháil agus chun an loingseoireacht a éascú, ba cheart do na Ballstáit an fhaisnéis sin, lena n-áirítear faisnéis faoi na teastais cháilíochta, faoi na leabhair thaifid seirbhíse agus faoi na logleabhair a thuairisciú trína áireamh i mbunachar sonraí arna choinneáil ag an gCoimisiún. Agus an bunachar sonraí sin á choimeád, ba cheart don Choimisiún na prionsabail a bhaineann le cosaint sonraí pearsanta a urramú.

(34)

Údaráis, lena n-áirítear údaráis i dtríú tíortha, a bhfuil teastais cháilíochta, leabhair thaifid seirbhíse agus logleabhair á n-eisiúint acu i gcomhréir le rialacha atá comhionann leis na rialacha atá sa Treoir seo, tá sonraí pearsanta á bpróiseáil acu. Na húdaráis atá bainteach le cur chun feidhme agus le forfheidhmiú na Treorach seo, agus, i gcás inar gá, na heagraíochtaí idirnáisiúnta a leag síos na rialacha comhionanna sin, ba cheart dóibh rochtain a bheith acu freisin ar an mbunachar sonraí arna choinneáil ag an gCoimisiún chun críche an Treoir seo a mheas, chun críocha staidrimh, chun an tsábháilteacht a chothabháil, chun éascaíocht na loingseoireachta a áirithiú agus chun malartú faisnéise idir na húdaráis sin a éascú. Ba cheart, áfach, don rochtain sin a bheith faoi réir leibhéal leordhóthanach cosanta sonraí, i gcás sonraí pearsanta go sonrach, agus, i gcás tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta, ba cheart di a bheith faoi réir phrionsabal na cómhalartachta freisin.

(35)

Chun earnáil na n-uiscebhealaí intíre a nuachóiriú tuilleadh agus chun an t-ualach riaracháin a laghdú agus, ag an am céanna, chun gur deacra a bheadh sé crioscaíl a dhéanamh leis na doiciméid, ba cheart don Choimisiún, agus prionsabal na rialála níos fearr á chur san áireamh aige, féachaint an bhféadfaí uirlisí leictreonacha, amhail cártaí gairmiúla leictreonacha agus aonaid leictreonacha soithí, a chur in ionad an leagain páipéir de theastais cháilíochta de chuid an Aontais, de leabhair thaifid seirbhíse agus de logleabhair.

(36)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Treoir seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún maidir le cur i gcoinne, i gcás inarb iomchuí, glactha ceanglas le haghaidh inniúlachta a bhfuil sé ar intinn ag Ballstát iad a ghlacadh, ceanglais a bhaineann le rioscaí sonracha ar stráicí áirithe d’uiscebhealaí intíre. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9).

(37)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Treoir seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún maidir le múnlaí a ghlacadh chun teastais cháilíochta de chuid an Aontais, teastais don scrúdú praiticiúil, leabhair thaifid seirbhíse agus logleabhair a eisiúint agus maidir le cinntí maidir le haitheantas a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 10. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011.

(38)

Chun íoschaighdeáin chomhchuibhithe a chur ar fáil le haghaidh teastais cháilíochta, chun malartú faisnéise idir na Ballstáit a éascú agus chun é a éascú don Choimisiún an Treoir seo a chur chun feidhme, faireachán a dhéanamh uirthi agus í a mheas, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca le caighdeáin inniúlachta a shocrú, caighdeáin le haghaidh dea-shláinte, caighdeáin le haghaidh scrúduithe praiticiúla, caighdeáin le haghaidh ionsamhlóirí a fhormheas agus caighdeáin le haghaidh saintréithe agus coinníollacha úsáide a shainiú i gcás bunachair shonraí, atá le coinneáil ag an gCoimisiún, atá le cóip a choimeád de na príomhshonraí a bhaineann le teastais cháilíochta de chuid an Aontais, leabhair thaifid seirbhíse, logleabhair agus doiciméid aitheanta. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos sa Chomhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (10). Go háirithe, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, gheobhaidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna le saineolaithe na mBallstát, agus beidh rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bheidh ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(39)

Le bearta idirthréimhseacha, ba cheart aghaidh a thabhairt ar fhadhb na dteastas sin a eisítear do mháistrí báid i gcomhréir le Treoir 96/50/CE, le Rialacháin maidir le Pearsanra i mbun Loingseoireachta ar an Réin nó le reachtaíocht áirithe náisiúnta, agus an fhadhb freisin maidir le teastais a eisítear do chatagóirí eile den chriú deice a thagann faoi raon feidhme na Treorach seo. A mhéid is féidir, ba cheart do na bearta sin na teidlíochtaí a deonaíodh roimhe sin a choimirciú agus ba cheart dóibh féachaint le tréimhse réasúnta ama a thabhairt do bhaill oilte den chriú cur isteach ar theastas cáilíochta de chuid an Aontais. Ba cheart do na bearta sin, dá bhrí sin, foráil do thréimhse leordhóthanach ama ina bhféadfaí na teastais sin a úsáid ar uiscebhealaí intíre an Aontais a raibh siad bailí dó roimh dheireadh na tréimhse trasuímh. Ba cheart freisin do na bearta sin córas trasdula chuig na rialacha nua a áirithiú le haghaidh na dteastas sin go léir, go háirithe a mhéid a bhaineann le turais leasa áitiúla.

(40)

Déantar comhchuibhiú na reachtaíochta i réimse na gcáilíochtaí gairmiúla sa loingseoireacht intíre san Eoraip a éascú le dlúthchomhar idir an tAontas agus CCNR agus trí chaighdeáin CESNI a fhorbairt. Dréachtaíonn CESNI, atá oscailte do shaineolaithe ó na Ballstáit go léir, caighdeáin i réimse na loingseoireachta intíre, lena n-áirítear caighdeáin le haghaidh cáilíochtaí gairmiúla. Ba cheart do Choimisiúin Eorpacha Aibhneacha, eagraíochtaí idirnáisiúnta ábhartha, comhpháirtithe sóisialta agus comhlachais ghairmiúla a bheith iomlán páirteach agus caighdeáin CESNI a gceapadh agus á dtarraingt suas. I gcás ina gcomhlíontar na coinníollacha a leagtar síos sa Treoir seo, ba cheart don Choimisiún tagairt do chaighdeáin CESNI agus gníomhartha cur chun feidhme agus tarmligthe á nglacadh aige i gcomhréir leis an Treoir seo.

(41)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir na Treorach seo, eadhon creat comhchoiteann a bhunú maidir le cáilíochtaí gairmiúla íosta don loingseoireacht intíre a aithint, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr a fhairsinge agus a iarmhairtí, gur fearr is féidir é a ghnóthú níos fearr ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(42)

D’fhonn cothromaíocht inscne a fheabhsú in earnáil na n-uiscebhealaí intíre, tá sé tábhachtach go ndéanfar an rochtain atá ag na mná ar cháilíochtaí agus ar an ngairm a chur chun cinn.

(43)

De réir chásdlí Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh, caithfidh an fhaisnéis a bhfuil sé d’oibleagáid ar na Ballstáit a sholáthar don Choimisiún i gcomhthéacs treoir a thrasuí, caithfidh sí bheith soiléir agus beacht. Is amhlaidh atá an scéal freisin i gcás na Treorach seo lena bhforáiltear do chur chuige spriocdhírithe sonrach le haghaidh trasuí.

(44)

Ba cheart, dá réir sin, Treoir 91/672/CEE agus Treoir 96/50/CE a aisghairm,

(a)

soithí atá 20 méadar nó níos mó ar fad;

(b)

soithí arb é toradh a bhfad, a leithead agus a ndoimhneacht toirt 100 méadar ciúbach nó níos mó;

(c)

tugaí agus brúshoithí a beartaíodh chun na nithe seo a leanas a dhéanamh:

(d)

soithí paisinéirí;

(e)

soithí a bhfuil sé de cheangal orthu teastas formheasa a bheith acu de bhun Threoir 2008/68/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11);

(f)

fearas snámhach.

(a)

daoine atá ag loingseoireacht ar mhaithe le spórt nó le pléisiúr;

(b)

daoine atá bainteach le hoibriú bád farantóireachta nach ngluaiseann go neamhspleách;

(c)

daoine a bhaineann leas as árthaí a bhíonn á n-úsáid ag fórsaí armtha, ag fórsaí a choinníonn smacht ar an ord poiblí, ag seirbhísí cosanta sibhialta, ag riaracháin uiscebhealaí, ag seirbhísí dóiteáin agus ag seirbhísí éigeandála eile.

(a)

i mbun loingseoireachta ar thurais theoranta leasa áitiúla, nach faide riamh ná 10 gciliméadar ón bpointe imeachta; nó

(b)

i mbun loingseoireachta ar bhonn séasúrach.

(1)

ciallaíonn “uiscebhealach intíre” uiscebhealach, seachas an fharraige, atá oscailte chun loingseoireachta d’árthaí dá dtagraítear in Airteagal 2;

(2)

ciallaíonn “árthach” soitheach nó mír d’fhearas snámhach;

(3)

ciallaíonn “soitheach” soitheach uiscebhealaigh intíre nó long farraige;

(4)

ciallaíonn “tuga” soitheach arna thógáil go speisialta chun oibríochtaí tarraingthe a dhéanamh;

(5)

ciallaíonn “brúshoitheach” soitheach arna thógáil go speisialta chun conbhua a bhrúitear a chur ag gluaiseacht;

(6)

ciallaíonn “soitheach paisinéirí” soitheach a tógadh agus atá feistithe chun breis is 12 paisinéir a iompar;

(7)

ciallaíonn “teastas cáilíochta de chuid an Aontais” teastas a d’eisigh údarás inniúil a fhianaíonn go bhfuil ceanglais na Treorach seo á gcomhlíonadh ag duine;

(8)

ciallaíonn “Coinbhinsiún STCW”“Coinbhinsiún STCW” faoi mar a shainmhínítear é in Airteagal 1(21) de Threoir 2008/106/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (12);

(9)

ciallaíonn “baill den chriú deice” daoine atá bainteach le hoibriú ginearálta árthaigh atá i mbun loingseoireachta ar uiscebhealaí intíre an Aontais agus a bhfuil cúraimí éagsúla á gcur i gcrích acu, amhail cúraimí a bhaineann le loingseoireacht, oibriú an árthaigh a rialú, láimhseáil lasta, stuáil, iompar paisinéirí, innealtóireacht mhuirí, cothabháil agus deisiú, cumarsáid, sláinte agus sábháilteacht, agus cosaint an chomhshaoil, cé is moite de dhaoine a shanntar go heisiach d’oibriú inneall, craenacha, nó trealaimh leictrigh agus leictreonaigh;

(10)

ciallaíonn “teastas oibreora raidió” teastas náisiúnta, arna eisiúint ag Ballstát i gcomhréir leis na Rialacháin Raidió atá i gceangal leis an gCoinbhinsiún Teileachumarsáide Idirnáisiúnta, lena n-údaraítear stáisiún radachumarsáide a oibriú ar árthach uiscebhealaigh intíre;

(11)

ciallaíonn “saineolaí ar loingsiú paisinéirí” duine atá ag obair ar bord an tsoithigh atá cáilithe chun bearta a ghlacadh i gcásanna éigeandála ar bord soithí paisinéirí;

(12)

ciallaíonn “saineolaí ar ghás nádúrtha leachtaithe” duine atá cáilithe le bheith páirteach i mbuncaeireacht árthaigh a úsáideann gás nádúrtha leachtaithe mar bhreosla nó duine atá ina mháistir báid agus árthach den sórt sin á sheoladh aige;

(13)

ciallaíonn “máistir báid” ball den chriú deice atá cáilithe chun árthach a sheoladh ar uiscebhealaí intíre na mBallstát agus atá cáilithe chun freagracht fhoriomlán a bheith air ar bord, agus freagracht as an gcriú air chomh maith agus as na paisinéirí agus as an lasta;

(14)

ciallaíonn “riosca sonrach” guais sábháilteachta ar guais í mar gheall ar choinníollacha áirithe loingseoireachta a éilíonn go gcaithfidh máistrí báid bheith inniúil thar a mbítear ag súil leis faoi chaighdeáin ghinearálta inniúlachta don leibhéal bainistíochta;

(15)

ciallaíonn “inniúlacht” cumas cruthaithe an t-eolas agus na scileanna a éilítear faoi na caighdeáin sheanbhunaithe a úsáid chun na cúraimí is gá le hárthach uiscebhealaigh intíre a oibriú a chur i gcrích mar is ceart;

(16)

ciallaíonn “leibhéal bainistíochta” an leibhéal freagrachta a ghabhann le bheith ag fónamh mar mháistir báid agus lena n-áirithítear go gcuireann na baill eile den chriú deice i gcrích mar is ceart na cúraimí go léir a bhaineann le hoibriú árthaigh;

(17)

ciallaíonn “leibhéal oibríochtúil” an leibhéal freagrachta a ghabhann le bheith ag fónamh mar bhádóir, mar bhádóir inniúil nó mar fhear stiúrach nó mar bhean stiúrach agus le smacht a choinneáil ar chur i gcrích na gcúraimí uile faoi réimse freagrachta an duine sin i gcomhréir le nósanna imeachta cuí agus faoi stiúir duine atá ag fónamh ar an leibhéal bainistíochta;

(18)

ciallaíonn “conbhua mór” conbhua a bhrúitear, arb é toradh fhad iomlán agus leithead iomlán an árthaigh a bhrúitear 7 000 méadar cearnach nó níos mó;

(19)

ciallaíonn “leabhar taifid seirbhíse” clár pearsanta ina dtaifeadtar sonraí faoi obair bhall den chriú, go háirithe am loingseoireachta agus turais a dhéantar;

(20)

ciallaíonn “logleabhar” taifead oifigiúil ar na turais atá déanta ag árthach agus ag a chriú;

(21)

ciallaíonn “leabhar taifid seirbhíse gníomhach” nó “logleabhar gníomhach” leabhar taifid seirbhíse nó logleabhar atá oscailte le haghaidh sonraí a thaifeadadh;

(22)

ciallaíonn “am loingseoireachta” an t-am, arna thomhas i laethanta agus arna bhailíochtú ag an údarás inniúil, a chaith baill den chriú deice ar bord le linn turais a rinne árthach ar uiscebhealaí intíre, lena n-áirítear gníomhaíochtaí chun luchtú agus díluchtú a dhéanamh lena n-éilítear oibríochtaí loingseoireachta gníomhacha;

(23)

ciallaíonn “fearas snámhach” gléasra snámhach a bhfuil feisteas oibre amhail craenacha, trealamh dreidireachta, sáiteoirí pílí nó ardaitheoirí, á iompar aige;

(24)

ciallaíonn “fad” uasfhad na cabhlach i méadair, gan an stiúir ná an crann spreoide a áireamh;

(25)

ciallaíonn “leithead” uasleithead na cabhlach i méadair, arna thomhas chomh fada le forimeall phlátáil na cabhlach (gan na rothaí céaslóireachta ná an fhásghunail, ná nithe comhchosúil leo, a áireamh);

(26)

ciallaíonn “tarraingt” an fad ceartingearach i méadair idir an pointe is ísle den chabhail, gan an chíle ná forbhaill fhosaithe eile a áireamh, agus an uaslíne tarraingthe;

(27)

ciallaíonn “loingseoireacht shéasúrach” gníomhaíocht loingseoireachta a dhéantar ar feadh tréimhse nach faide ná 6 mhí gach bliain.

(a)

agus iad ag seoltóireacht ar uiscebhealaí intíre ar aicmíodh iad mar uiscebhealaí intíre de chineál muirí de bhun Airteagal 8;

(b)

agus iad ag seoltóireacht ar uiscebhealaí ar aithníodh iad mar stráicí d’uiscebhealaí intíre lena ngabhann rioscaí sonracha de bhun Airteagal 9;

(c)

agus iad ag seoltóireacht le cabhair radair;

(d)

agus árthach á sheoladh acu a úsáideann gás nádúrtha leachtaithe mar bhreosla;

(e)

agus conbhuanna móra á seoladh acu.

(a)

tá feidhm ag an gCoinbhinsiún ar na Rialacháin Idirnáisiúnta chun Imbhualadh ar Muir a Chosc;

(b)

tá na baoithe agus na comharthaí i gcomhréir leis an gcóras muirí;

(c)

is gá loingseoireacht trastíre a dhéanamh ar an uiscebhealach intíre sin; nó

(d)

is gá trealamh muirí a éilíonn eolas speisialta le hé a oibriú chun dul i mbun loingseoireachta ar an uiscebhealach intíre sin.

(a)

tá gréasán agus luas na sruthanna ag síorathrú;

(b)

tá saintréithe hidreamhoirfeolaíocha ag uiscebhealaigh intíre agus ní ann do Sheirbhísí cuí Faisnéise Seolbhealaí maidir leis an uiscebhealach intíre ná do chairteacha oiriúnacha;

(c)

tá rialachán sonrach áitiúil tráchta i bhfeidhm arna dhlisteanú le saintréithe hidreamhoirfeolaíocha an uiscebhealaigh intíre; nó

(d)

is minic a bhíonn tionóiscí ar stráice ar leith den uiscebhealach intíre, arb é is cúis leo easpa inniúlachta nach gcumhdaítear leis na caighdeáin dá dtagraítear in Airteagal 17.

(a)

a gcéannacht;

(b)

go gcomhlíonann siad na ceanglais íosta a leagtar síos in Iarscríbhinn I maidir le haois, inniúlacht, comhlíonadh riaracháin agus am loingseoireachta don cháilíocht a ndearna siad iarratas ina leith;

(c)

go gcomhlíonann siad na caighdeáin maidir le dea-shláinte i gcomhréir le hAirteagal 23, i gcás inarb infheidhme.

(a)

a gcéannacht;

(b)

go gcomhlíonann siad na ceanglais íosta a leagtar síos in Iarscríbhinn I maidir le haois, inniúlacht, comhlíonadh riaracháin agus am loingseoireachta don údarú sonrach a ndearna siad iarratas ina leith;

(c)

go bhfuil teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar mháistir báid acu nó go bhfuil teastas acu a aithnítear i gcomhréir le hAirteagal 10(2) agus (3) acu, nó go gcomhlíonann siad na ceanglais íosta le haghaidh teastais cháilíochta de chuid an Aontais do mháistrí báid dá bhforáiltear leis an Treoir seo.

(a)

a gcéannacht;

(b)

go gcomhlíonann siad na ceanglais íosta a bhunaítear i gcomhréir le hAirteagal 20 le haghaidh na hinniúlachta i gcás rioscaí sonracha a bhaineann leis an stráice d’uiscebhealach intíre sonrach a n-éilítear an t-údarú ina leith;

(c)

go bhfuil teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar mháistir báid acu nó go bhfuil teastas acu a aithnítear i gcomhréir le hAirteagal 10(2) agus (3) acu nó go gcomhlíonann siad na ceanglais íosta le haghaidh teastais cháilíochta de chuid an Aontais do mháistrí báid dá bhforáiltear leis an Treoir seo.

(a)

maidir le teastais cháilíochta de chuid an Aontais mar bhall den chriú deice agus maidir le húdaruithe sonracha seachas an ceann siúd dá dtagraítear i bpointe (d) d’Airteagal 6, gur tíolacadh an fhianaise shásúil dhoiciméadach dá dtagraítear i bpointe (a) agus i bpointe (c) d’Airteagal 11(1);

(b)

maidir le teastais cháilíochta de chuid an Aontais le haghaidh oibríochtaí sonracha, gur tíolacadh an fhianaise shásúil dhoiciméadach dá dtagraítear i bpointe (a) agus i bpointe (b) d’Airteagal 11(1).

(a)

faoi fhreagracht údarás riaracháin i gcomhréir le hAirteagal 18; nó

(b)

mar chuid de chlár oiliúna arna fhormheas i gcomhréir le hAirteagal 19.

(a)

teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar mháistir báid;

(b)

údarú sonrach le haghaidh seoltóireacht a dhéanamh le cabhair ó radar dá dtagraítear i bpointe (c) d’Airteagal 6;

(c)

teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar shaineolaí ar ghás nádúrtha leachtaithe;

(d)

teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar shaineolaí ar loingseoireacht phaisinéirí.

(a)

go ndoiciméadaítear i gceart na cuspóirí oiliúna, an t-ábhar foghlama, na modhanna, na meáin seachadta, na nósanna imeachta, lena n-áirítear úsáid ionsamhlóirí, i gcás inarb infheidhme, mar aon le hábhair na gcúrsaí, agus go gcuirtear ar chumas na n-iarratasóirí leo na caighdeáin inniúlachta dá dtagraítear in Airteagal 17(1) a bhaint amach;

(b)

gurb iad daoine cáilithe a bhfuil mioneolas acu ar an gclár oiliúna a sheolann na cláir le haghaidh measúnú a dhéanamh ar na hinniúlachtaí ábhartha;

(c)

go seolann scrúdaitheoirí cáilithe atá saor ó choinbhleachtaí leasa scrúdú lena bhfíoraítear go bhfuil na caighdeáin inniúlachta dá dtagraítear in Airteagal 17(1) á gcomhlíonadh.

(a)

líon teoranta turas a bheidh le déanamh ar an stráice lena mbaineann;

(b)

scrúdú ar ionsamhlóir;

(c)

scrúdú ilrogha;

(d)

scrúdú béil; nó

(e)

teaglaim de na modhanna dá dtagraítear i bpointe (a) go pointe (d).

(a)

a gcéad teastas cáilíochta de chuid an Aontais mar bhall den chriú deice;

(b)

a dteastas cáilíochta de chuid an Aontais mar mháistir báid;

(c)

a dteastas cáilíochta de chuid an Aontais mar bhall den chriú deice a athnuachan i gcás ina gcomhlíontar na coinníollacha a shonraítear i mír 3 den Airteagal seo.

(a)

an Treoir seo a chur i bhfeidhm agus a fhorfheidhmiú agus chun meastóireacht a dhéanamh uirthi;

(b)

faisnéis a mhalartú idir na húdaráis a bhfuil rochtain acu ar an mbunachar sonraí dá dtagraítear in Airteagal 25 agus an Coimisiún;

(c)

staidreamh a chur ar fáil.

(a)

na treoracha chun sonraí a ionchódú sa bhunachar sonraí;

(b)

cearta rochtana na n-úsáideoirí, a dhifreáiltear, i gcás inarb iomchuí, de réir chineál na n-úsáideoirí, an chineáil rochtana agus na críche a n-úsáidtear na sonraí ina leith;

(c)

uastréimhse choinneála na sonraí sin i gcomhréir le mír 3 den Airteagal seo, a dhifreáiltear, i gcás inarb iomchuí, de réir chineál an doiciméid;

(d)

na treoracha maidir le hoibriú an bhunachair sonraí agus an t-idirghníomhú idir é agus na cláir dá dtagraítear i mír 1 den Airteagal seo.

(a)

go gcomhlíontar ceanglais Airteagal 9 de Rialachán (CE) Uimh. 45/2001; agus

(b)

nach gcuireann an tríú tír ná an eagraíocht idirnáisúnta teorainn ar rochtain na mBallstát ná an Choimisiúin ar an mbunachar sonraí comhfhreagrach atá aici.

(a)

na scrúduithe dá dtagraítear in Airteagal 18 a eagrú agus a mhaoirsiú;

(b)

na cláir oiliúna dá dtagraítear in Airteagal 19 a fhormheas;

(c)

na hionsamhlóirí dá dtagraítear in Airteagal 21 a fhormheas;

(d)

na teastais a eisiúint, a athnuachan, a fhionraí nó a tharraingt siar agus na húdaruithe sonracha dá dtagraítear in Airteagail 4, 5, 6, 11, 12, 13, 14 agus 38 a eisiúint mar aon leis na leabhair thaifid seirbhíse agus na logleabhair dá dtagraítear in Airteagal 22;

(e)

an t-am loingseoireachta a bhailíochtú i leabhair thaifid seirbhíse dá dtagraítear in Airteagal 22;

(f)

na liachleachtóirí a fhéadfaidh teastais leighis a eisiúint de bhun Airteagal 23 a chinneadh;

(g)

na cláir dá dtagraítear in Airteagal 25 a choinneáil;

(h)

calaois agus cleachtais neamhdhleathacha eile dá dtagraítear in Airteagal 29 a bhrath agus a chomhrac.

(a)

teastais cháilíochta, leabhair thaifid seirbhíse agus logleabhair de chuid an Aontais a eisiúint, a athnuachan, a fhionraí agus a tharraingt siar;

(b)

gach cúrsa agus clár oiliúna;

(c)

scrúduithe agus measúnuithe arna seoladh ag gach Ballstát nó faoina n-údarás; agus

(d)

na cáilíochtaí agus an taithí a éilítear ar oiliúnóirí agus ar scrúdaitheoirí.

(a)

go bhfuil na caighdeáin sin ar fáil agus cothrom le dáta;

(b)

go gcomhlíonann na caighdeáin sin aon cheanglais infheidhme a leagtar amach sna hIarscríbhinní;

(c)

nach gcuireann athruithe ar phróiseas cinnteoireachta CESNI leasa an Aontais i mbaol.

(a)

go bhfuil na caighdeáin sin ar fáil agus cothrom le dáta;

(b)

go gcomhlíonann na caighdeáin sin aon cheanglais is infheidhme a leagtar amach sna hIarscríbhinní;

(c)

nach gcuireann athruithe ar phróiseas cinnteoireachta CESNI leasa an Aontais i mbaol.

(a)

i gcomhair teastais cháilíochta an Aontais mar bhádóir: 540 lá d’am loingseoireachta, lena n-áirítear 180 lá ar a laghad de loingseoireacht intíre;

(b)

i gcomhair teastais cháilíochta an Aontais mar bhádóir inniúil: 900 lá d’am longseoireachta, lena n-airítear 540 lá ar a laghad de loingseoireacht intíre;

(c)

i gcomhair teastais cháilíochta an Aontais mar fhear stiúrach nó mar bhean stiúrach: 1 080 lá d’am longseoireachta, lena n-áirítear 720 lá ar a laghad de loingseoireacht intíre.

(a)

déantar an ghníomhaíocht loingseoireachta intíre seo ag tús nó ag deireadh turais iompair mhuirí; agus

(b)

tá teastais aitheanta dá dtagraítear sa mhír seo ag an mBallstát le 5 bliana anuas ar a laghad ar 16 Eanáir 2018.