24.4.2014   

GA

Iris Oifigiúill an Aontais Eorpaigh

1

(1)

Is bunluach de chuid an Aontais an dlúthpháirtíocht agus tá poitéinseal ann go bhféadfaí tuilleadh forbartha a dhéanamh ar bhealaí chun dlúthpháirtíocht shaoránaigh an Aontais le daoine i dtríú tíortha atá sobhuailte ag géarchéimeanna de dhéanamh an duine nó ag tubaistí nádúrtha, nó a ndéanann na himeachtaí sin difear dóibh, a chur in iúl. Thairis sin, is é an tAontas trí chéile an deontóir cabhrach daonnúla is mó ar domhan, mar a bhfuil beagnach 50 % den chabhair dhaonnúil fhoriomlán á sholáthar aige.

(2)

Is bealach soiléir agus infheicthe é an tsaorálaíocht le dlúthpháirtíocht a chur in iúl sa mhéid is gur deis é do dhaoine aonair a gcuid eolais, scileanna agus ama a úsáid ar mhaithe le daoine eile, gan inspreagadh airgid a bheith ann.

(3)

Is gá tuilleadh dlúthpháirtíochta a fhorbairt le híospartaigh géarchéimeanna agus tubaistí i dtríú tíortha chomh maith le leibhéil feasachta agus soiléireacht na cabhrach daonnúla agus na saorálaíochta i gcoitinne i measc shaoránaigh an Aontais a ardú.

(4)

Leagtar amach fís an Aontais i ndáil le cabhair dhaonnúil, lena n-áirítear cuspóir coiteann, prionsabail choiteanna agus an dea-chleachtas, mar aon le creat coiteann, chun cabhair dhaonnúil an Aontais a chur i bhfeidhm, sa Ráiteas Comhpháirteach ón gComhairle agus ó Ionadaithe Rialtais na mBallstát ag teacht le chéile dóibh laistigh den Chomhairle, ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gCoimisiún Eorpach dar teideal “Comhdhearcadh Eorpach maidir le Cabhair Dhaonnúil” (2). Leagann an Comhdhearcadh Eorpach maidir le Cabhair Dhaonnúil béim ar thiomantas docht an Aontais maidir le cur chuige atá bunaithe ar riachtanais agus i ndáil leis na bunphrionsabail dhaonnúla, eadhon daonnacht, neodracht, neamhchlaontacht agus neamhspleáchas, a urramú agus a chur chun cinn. Ba cheart go mbunófaí gníomhaíochtaí an Chóir Shaorálaigh Eorpaigh um Chabhair Dhaonnúil (“an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE”) ar an gComhdhearcadh Eorpach maidir le Cabhair Dhaonnúil.

(5)

Seachadtar cabhair dhaonnúil an Aontais i staideanna ina bhféadfadh ionstraimí eile a bhaineann le comhar um fhorbairt, le bainistíocht géarchéime agus le cosaint shibhialta a bheith i bhfeidhm. Ba cheart don tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE oibriú ar bhealach comhleanúnach agus comhlántach agus forluí le beartais agus ionstraimí ábhartha de chuid an Aontais a sheachaint, go háirithe le beartas an Aontais maidir le cabhair dhaonnúil, beartas an Aontais maidir le comhar um fhorbairt agus Sásra an Aontais um Chosaint Shibhialta, le Lárionad Comhordúcháin Práinnfhreagartha an AE arna bhunú le Cinneadh Uimh. 1313/2013/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) agus leis an tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí (SEGS) agus Toscaireachtaí AE chun freagairt an Aontais ar ghéarchéimeanna daonnúla i dtríú tíortha a chomhordú.

(6)

Ba cheart leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE go rannchuideofaí leis na hiarrachtaí chun acmhainn an Aontais a neartú chun cabhair dhaonnúil bunaithe ar riachtanais a sholáthar agus chun acmhainn agus teacht aniar pobal i dtríú tíortha atá soghonta nó atá buailte le tubaiste a neartú. Tá sé tábhachtach thairis sin comhar a fhorbairt le heagraíochtaí idirnáisiúnta ábhartha agus le comhpháirtithe daonnúla eile agus le gníomhaithe áitiúla agus réigiúnacha. Ba cheart an comhar sin a shaothrú i gcomhréir leis na gníomhaíochtaí a dhéanann na Náisiúin Aontaithe, chun tacaíocht a thabhairt do ról lárnach agus foriomlán comhordúcháin Oifig na Náisiún Aontaithe um Chomhordúchán Gnóthaí Daonnúla (UN-OCHA).

(7)

Tá méadú suntasach tagtha ar líon, raon feidhme agus castacht géarchéimeanna daonnúla, bídís nádúrtha nó de dhéantús an duine, ar fud an domhain thar na blianta agus is dealraitheach go leanfaidh an treocht sin ar aghaidh, agus go leanfaidh as éileamh níos mó ar ghníomhaithe daonnúla freagairt láithreach, éifeachtach, éifeachtúil agus comhleanúnach a sholáthar agus tacú le pobail áitiúla tríú tíortha chun soghontacht na bpobal sin a laghdú agus chun a n-acmhainn chun teacht aniar i ndáil le tubaistí a neartú.

(8)

Féadfaidh saorálaithe rannchuidiú le hacmhainn an Aontais cabhair dhaonnúil atá bunaithe ar riachtanais agus atá ar bhonn prionsabail a neartú agus rannchuidiú le héifeachtacht na hearnála daonnúla a mhéadú nuair a dhéantar iad a roghnú, a oiliúint agus a ullmhú go leormhaith chun a áirithiú go bhfuil na scileanna agus inniúlachtaí riachtanacha acu chun cabhair a thabhairt do dhaoine atá i ngátar ar an mbealach is éifeachtaí is féidir, ar choinníoll gur féidir leo brath ar thacaíocht agus ar mhaoirsiú leordhóthanach ar an láthair.

(9)

Tá scéimeanna saorálaíochta ann san Eorpa agus ar fud an domhain ina ndírítear ar imlonnú i dtríú tíortha. Scéimeanna náisiúnta iad sin go minic a dhíríonn den chuid is mó nó go heisiach ar thionscadail forbartha. Ba cheart go ndéanfaí leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE, dá bhrí sin, luach breise a sholáthar trí dheiseanna a chur ar fáil do shaorálaithe rannchuidiú go comhpháirteach le hoibríochtaí maidir le cabhair dhaonnúil, rud a neartóidh, ar an tslí sin, saoránacht Eorpach ghníomhach. Is féidir luach breise a sholáthar leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE freisin trí chomhar trasnáisiúnta a chothú i ndáil le heagraíochtaí atá rannpháirteach i gcur chun feidhme gníomhaíochtaí an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE, rud a d'fheabhsódh an caidreamh idirnáisiúnta, a chuirfeadh chun cinn íomhá dhearfach den Aontas ar domhan agus a spreagfadh suim i dtionscadail dhaonnúla uile-Eorpacha.

(10)

Ba cheart don tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE a bheith cost-éifeachtúil, agus go gcomhlánfaí leis scéimeanna saorálacha náisiúnta agus idirnáisiúnta atá ann cheana gan dúbláil a dhéanamh orthu, agus ba cheart a bheith dírithe ar dhul i ngleic le riachtanais agus bearnaí nithiúla sa réimse daonnúil.

(11)

Faoi mar a cuireadh i bhfios sa Teachtaireacht ón gCoimisiún dar teideal “Conas dlúthpháirtíocht shaoránaigh de chuid AE a léiriú trí shaorálaíocht: An chéad mhachnamh maidir le Cór Saorálach Eorpach um Chabhair Dhaonnúil”, tá bearnaí i reáchtáil na saorálaíochta daonnúla mar atá faoi láthair, ar bearnaí iad is féidir le tionscnamh Shaorálaithe Cabhrach AE a líonadh leis na saorálaithe a bhfuil na próifílí cearta acu, arna n-imlonnú chuig an áit cheart ag an am ceart. D'fhéadfaí é sin a dhéanamh go háirithe trí chaighdeáin agus nósanna imeachta Eorpacha a sholáthar i dtaca le saorálaithe daonnúla a shainaithint agus a roghnú, tá garmharcanna arna gcomhaontú i ndáil le hoiliúint agus ullmhúchán saorálaithe daonnúla le haghaidh imlonnú, bunachar sonraí de shaorálaithe ionchasacha a shainaithnítear bunaithe ar na riachtanais sa réimse sin, agus deiseanna do shaorálaithe rannchuidiú leis na hoibríochtaí daonnúla, ní hamháin trí bhíthin imlonnú ach freisin trí thacaíocht cúloifige agus trí ghníomhaíochtaí saorálaíochta ar líne.

(12)

Ba cheart d'oiliúint iomchuí, chomh maith le slándáil agus sábháilteacht na saorálaithe a bheith ríthábhachtach i gcónaí agus a bheith faoi réir malartuithe rialta faisnéise, lena n-airítear leis na Ballstáit. Níor cheart Saorálaithe Cabhrach AE a imlonnú chun oibríochtaí a dhéantar i limistéar coinbhleachtaí armtha idirnáisiúnta agus neamh-idirnáisiúnta.

(13)

Déanann an tAontas a oibríochtaí maidir le cabhair dhaonnúil bunaithe ar riachtanais agus i gcomhar le heagraíochtaí cur chun feidhme. Ba cheart ról suntasach a bheith ag na heagraíochtaí sin sa tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE a chur chun feidhme chun úinéireacht ag na gníomhaithe sa réimse sin a áirithiú agus chun go mbainfí an méid is mó a d'fhéadfaí as gníomhaíochtaí faoin tionscnamh sin. Ba cheart go ndéanfadh an tAontas go sonrach sainaithint, roghnú, ullmhú agus imlonnú Shaorálaithe Cabhrach AE, chomh maith le hobair leantach le linn sannachán agus ina ndiaidh, a chur ar iontaoibh eagraíochtaí den sórt sin i gcomhréir leis na caighdeáin agus leis na nósanna imeachta arna mbunú ag an gCoimisiún. Ba cheart go mbeadh an Coimisiún in ann, i gcás inarb iomchuí, tarraingt ar shaorálaithe ar tugadh oiliúint chuí dóibh agus atá ullamh le haghaidh imlonnú chuig a oifigí allamuigh le haghaidh cúraimí tacaíochta.

(14)

Luaitear sa Teachtaireacht ón gCoimisiún an 25 Deireadh Fómhair 2011 dar teideal: “Straitéis athnuaite 2011-14 de chuid AE don Fhreagracht Shóisialta Chorparáideach” gur féidir ról tábhachtach a bheith ag cuideachtaí príobháideacha agus gur féidir leo rannchuidiú le hoibríochtaí an Aontais maidir le cabhair dhaonnúil, go háirithe trí shaorálaíocht i measc a bhfostaithe.

(15)

Ba cheart go gcabhrófaí leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE le hEorpaigh de gach aois saoránacht Eorpach ghníomhach a léiriú. Ba cheart leis an tionscnamh go gcabhrófaí le saorálaíocht a chur chun cinn ar fud an Aontais agus le forbairt phearsanta agus le feasacht idirchultúrtha saorálaithe is rannpháirteacha, rud a chuirfeadh feabhas ar a n-inniúlachtaí agus lena n-infhostaitheacht sa gheilleagar domhanda.

(16)

Tugann prionsabail an Aontais maidir le comhdheiseanna agus neamh-idirdhealú le fios gur cheart go mbeadh saoránaigh an Aontais agus cónaitheoirí fadtéarmacha san Aontas de gach aicme agus de gach aois in ann dul ina mbun seo mar shaoránaigh ghníomhacha. I bhfianaise dhúshláin shonracha an chomhthéacs dhaonnúil, ba cheart do Shaorálaithe Cabhrach AE a bheith 18 mbliana d'aois mar an aois íosta, agus d'fhéadfadh éagsúlacht leathan próifílí agus glún a bheith iontu, lena n-áirítear saineolaithe agus daoine oilte ar scor.

(17)

Is réamhchoinníoll ríthábhachtach é stádas soiléir dlíthiúil chun go mbeidh saorálaithe in ann a bheith rannpháirteach in imlonnú i dtíortha lasmuigh den Aontas. Ba cheart téarmaí imlonnaithe na saorálaithe a shainmhíniú i gconradh, ina n-áireofar na caighdeáin maidir le cosaint agus sábháilteacht na saorálaithe, freagrachtaí na n-eagraíochtaí sallchuir agus na n-ósteagraíochtaí, cumhdach árachais, cumhdach cothaithe, cóiríocht agus costais ábhartha eile. Ba cheart imlonnú na saorálaithe i dtríú tíortha a bheith faoi réir socruithe leordhóthanacha sábháilteachta agus slándála.

(18)

Ba cheart na moltaí atá sa Chlár Oibre Beartais maidir le Saorálaíocht san Eoraip agus obair na n-eagraíochtaí saorálaíochta Eorpacha agus idirnáisiúnta agus clár Shaorálaithe na Náisiún Aontaithe a chur i gcuntas sna gníomhaíochtaí faoin tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE.

(19)

Ba cheart leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE go dtabharfaí tacaíocht do ghníomhaíochtaí bunaithe ar riachtanais atá dírithe ar acmhainn na n-ósteagraíochtaí do chabhair dhaonnúil i dtríú tíortha a neartú chun an ullmhacht agus an fhreagairt áitiúil do ghéarchéimeanna daonnúla a fheabhsú agus chun tionchar éifeachtach agus inbhuanaithe shaothar Shaorálaithe Cabhrach AE ar an talamh a áirithiú trí bhainistiú riosca tubaistí, ullmhacht agus freagairt, cóitseáil, oiliúint i mbainistiú saorálaithe agus réimsí ábhartha eile.

(20)

Ba cheart leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE, i gcás inarb ábhartha, go ndíreofaí ar rannchuidiú leis an bpeirspictíocht inscne i mbeartas an Aontais maidir le cabhair dhaonnúil a neartú, rud a chuirfeadh le freagairtí daonnúla leormhaithe do riachtanais shonracha ban agus fear de gach aois. Ba cheart aird ar leith a thabhairt ar chomhar le grúpaí agus le líonraí ban chun rannpháirtíocht agus ceannaireacht na mban i gcabhair dhaonnúil a chur chun cinn agus tarraingt ar a gcumais agus ar a saineolas chun rannchuidiú le téarnamh, le cothú na síochána, le laghdú ar riosca tubaistí agus le hacmhainn chun teacht aniar pobal atá buailte a fhorbairt.

(21)

Leagtar síos leis an Rialachán seo imchlúdach airgeadais ar feadh ré iomlán na tréimhse airgeadais, arb éard a bheidh ann an tsuim phríomhthagartha, de réir bhrí phointe 17 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 2 Nollaig 2013 idir Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus an Coimisiún maidir le smacht buiséadach, maidir le comhar i dtaca le hábhair bhuiséadacha agus maidir le bainistiú fónta airgeadais (4), do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle le linn an nós imeachta bhuiséadaigh bhliantúil.

(22)

Ba cheart leithdháileadh an chúnaimh airgeadais a chur chun feidhme i gcomhréir le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5). De bharr a shonraí is atá gníomhaíochtaí an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE, is iomchuí foráil a dhéanamh go bhféadfar cúnamh airgeadais a dheonú do dhaoine nádúrtha agus do dhaoine dlítheanacha arna rialú leis an dlí phoiblí nó leis an dlí phríobháideach. Tá sé tábhachtach, freisin, a áirithiú go n-urramaítear rialacha an Rialacháin sin, go háirithe maidir le prionsabail na barainneachta, na héifeachtúlachta agus na héifeachtachta atá leagtha síos sa Rialachán sin.

(23)

Ba cheart gurb iad na treoirphrionsabail chun cuspóirí an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE a bhaint amach ná feabhas a chur ar chur chun feidhme agus ar cháilíocht an chaiteachais, agus úsáid optamach na n-acmhainní airgeadais á háirithiú.

(24)

Ba cheart leasanna airgeadais an Aontais a chosaint trí bhíthin beart comhréireach ar feadh an timthrialla caiteachais, lena n-áirítear neamhrialtachtaí a chosc, a bhrath agus a imscrúdú, cistí a cailleadh, a íocadh go mícheart nó a úsáideadh go mícheart a aisghabháil agus, i gcás inarb iomchuí, pionóis. Ba cheart bearta iomchuí a dhéanamh le cosc a chur ar mhírialtachtaí agus ar chalaois agus ba cheart na bearta a bhfuil gá leo a dhéanamh chun cistí a cailleadh, a íocadh go mícheart nó a úsáideadh go mícheart a aisghabháil, i gcomhréir le Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2988/95 ón gComhairle (6), Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle (7), agus Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 883/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8).

(25)

Ba cheart go mbeadh tríú tíortha, go háirithe tíortha aontachta, tíortha is iarrthóirí, tíortha comhpháirtíochta Bheartas Comharsanachta na hEorpa agus tíortha de chuid Chomhlachas Saorthrádála na hEorpa (CSTE), in ann a bheith rannpháirteach ar bhonn comhaontuithe comhair.

(26)

Ba cheart do shaorálaithe rannpháirteacha ó thíortha comhoibritheacha agus d'eagraíochtaí ó thíortha comhoibritheacha a chuireann na gníomhaíochtaí faoin tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE chun feidhme cloí freisin leis na prionsabail a leagtar amach sa Chomhdhearcadh Eorpach maidir le Cabhair Dhaonnúil, agus urraim do na prionsabail sin a chur ar aghaidh, agus béim á cur ar an “spás daonnúil” a chosaint.

(27)

Chun foráil a dhéanamh maidir le haiseolas agus feabhsú leanúnach, agus chun solúbthacht agus éifeachtacht a nglactha a mhéadú, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh a tharmligean chuig an gCoimisiún i ndáil le forálacha a bhaineann leis na caighdeáin chun Saorálaithe Cabhrach AE a roghnú, a bhainistiú agus a imlonnú, le leasú ar na táscairí feidhmíochta agus ar na tosaíochtaí téamacha agus le coigeartú na gcéatadán chun an t-imchlúdach airgeadais a leithdháileadh chun an Rialachán seo a chur chun feidhme. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúchán iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal saineolaithe. Ba cheart don Choimisiún, le linn dó gníomhartha tarmligthe a ullmhú agus a tharraingt suas, a áirithiú go ndéanfar doiciméid ábhartha a chur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ar bhealach comhuaineach, tráthúil agus iomchuí.

(28)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9). Ba cheart an nós imeachta scrúdúcháin a úsáid chun na nósanna imeachta i gcomhair roghnú, bainistiú agus imlonnú Shaorálaithe Cabhrach AE, an sásra deimhniúcháin, an clár oiliúna agus clár oibre bliantúil an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AEAE a ghlacadh.

(29)

Urramaíonn an Rialachán seo na cearta bunúsacha agus comhlíonann sé na prionsabail arna n-aithint i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh.

(30)

Próiseáil sonraí pearsanta a dhéantar faoi chuimsiú an Rialacháin seo, ní théann sé thar a bhfuil riachtanach agus comhréireach chun críocha feidhmiú rianúil an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE a áirithiú. Maidir le haon próiseáil sonraí pearsanta ag an gCoimisiún, déanfar sin a rialú le Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (10). Rialóidh Treoir 95/46/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11) aon phróiseáil sonraí pearsanta arna déanamh ag eagraíochtaí a chuireann na gníomhaíochtaí faoin tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE chun feidhme atá bunaithe go dlíthiúil san Aontas.

(31)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 28(2) de Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 agus thug sé tuairim uaidh an 23 Samhain 2012 (12).

(32)

Is iomchuí tréimhse chur i bhfeidhm an Rialacháin seo a ailíniú le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1311/2013 (13). Ba cheart, dá bhrí sin, go mbeadh feidhm ag an Rialachán seo amhail ón 1 Eanáir 2014,

(1)

roghnú, oiliúint agus imlonnú Shaorálaithe Cabhrach AE chun tacú le cabhair dhaonnúil i dtríú tíortha agus í a chomhlánú;

(2)

gníomhaíochtaí a thacaíonn le himlonnú Shaorálaithe Cabhrach AE, agus a dhéanann an t-imlonnú sin a chur chun cinn agus a ullmhú, chun tacú le cabhair dhaonnúil agus í a chomhlánú i dtríú tíortha;

(3)

gníomhaíochtaí laistigh agus lasmuigh den Aontas atá dírithe ar acmhainn ósteagraíochtaí do chabhair dhaonnúil i dtríú tíortha a fhorbairt.

(a)

ciallaíonn “saorálaí” duine a roghnaíonn, dá dheoin féin agus gan inspreagadh airgid, dul i mbun gníomhaíochtaí atá chun leasa pobail agus na sochaí i gcoitinne;

(b)

ciallaíonn “saorálaí is iarrthóir” duine atá incháilithe i gcomhréir le hAirteagal 11(3) chun iarratas a dhéanamh ar rannpháirtíocht i ngníomhaíochtaí faoin tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE;

(c)

ciallaíonn “Saorálaí Cabhrach de chuid AE” saorálaí is iarrthóir a roghnaíodh, ar tugadh oiliúint dó i gcomhréir leis na caighdeáin, na nósanna imeachta agus na critéir tagartha sainiúla, agus ar measúnaíodh é a bheith incháilithe agus atá cláraithe le bheith ar fáil le himlonnú chun tacú le hoibríochtaí maidir le cabhair dhaonnúil i dtríú tíortha agus í a chomhlánú;

(d)

ciallaíonn “cabhair dhaonnúil” gníomhaíochtaí agus oibríochtaí i dtríú tíortha agus atá beartaithe le cúnamh éigeandála riachtanas-bhunaithe a sholáthar d'fhonn beatha daoine a chaomhnú, angar daoine a mhaolú agus a chosc agus dínit an duine a chothabháil i gcás géarchéimeanna de dhéanamh an duine nó tubaistí nádúrtha. Cuimsíonn sí oibríochtaí cúnaimh, fóirithinte agus cosanta i ngéarchéimeanna daonnúla nó go díreach ina ndiaidh, bearta tacaíochta chun rochtain ar dhaoine i ngátar a áirithiú agus chun saorshreabhadh cúnaimh a éascú, mar aon le gníomhaíochtaí atá dírithe ar an ullmhacht le haghaidh tubaistí a fheabhsú agus riosca tubaistí a laghdú, agus rannchuidíonn sí le hacmhainn chun teacht aniar an phobail a neartú mar aon lena n-acmhainn dul i ngleic le géarchéimeanna agus teacht astu;

(e)

ciallaíonn “tríú tír” tír lasmuigh den Aontas áit a ndéantar gníomhaíochtaí agus oibríochtaí maidir le cabhair dhaonnúil dá dtagraítear i bpointe (d).

(a)

rannchuidiú le cumas an Aontais chun cabhair dhaonnúil a sholáthar a mhéadú agus a fheabhsú.

Déanfar an dul chun cinn i dtreo an chuspóra oibríochtúil seo a mheasúnú ar bhonn táscairí, amhail:

(b)

Feabhsú scileanna, eolais agus inniúlachtaí na saorálaithe i réimse na cabhrach daonnúla agus téarmaí agus coinníollacha a rannpháirtíochta:

Déanfar an dul chun cinn i dtreo an chuspóra oibríochtúil seo a mheasúnú ar bhonn táscairí, amhail:

(c)

Acmhainn ósteagraíochtaí a fhorbairt agus saorálaíocht i dtríú tíortha a chothú:

Déanfar an dul chun cinn i dtreo an chuspóra oibríochtúil seo a mheasúnú ar bhonn táscairí, amhail:

(d)

Prionsabail cabhrach daonnúla an Aontais a comhaontaíodh sa Chomhdhearcadh maidir le Cabhair Dhaonnúil a chur in iúl, ar prionsabail iad amhail:

Déanfar an dul chun cinn i dtreo an chuspóra oibríochtúil seo a mheasúnú ar bhonn táscairí, amhail:

(e)

Cur le comhleanúnachas agus comhsheasmhacht na saorálaíochta ar fud na mBallstát chun deiseanna do shaoránaigh an Aontais a bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí agus oibríochtaí daonnúla a fheabhsú:

Déanfar an dul chun cinn i dtreo an chuspóra oibríochtúil seo a mheasúnú ar bhonn táscairí, amhail:

—

caighdeáin agus nósanna imeachta i ndáil leis na saorálaithe is iarrthóirí agus Saorálaithe Cabhrach AE a fhorbairt agus a chothabháil;

—

sásra deimhniúcháin le haghaidh eagraíochtaí sallchuir agus ósteagraíochtaí a fhorbairt agus a chothabháil;

—

saorálaithe is iarrthóirí a shainaithint agus a roghnú;

—

clár oiliúna agus tacaíocht le haghaidh oiliúna agus socrúchán printíseachta a bhunú;

—

bunachar sonraí de Shaorálaithe Cabhrach AE a bhunú, a chothabháil agus a thabhairt cothrom le dáta;

—

imlonnú Shaorálaithe Cabhrach AE chun tacú le cabhair dhaonnúil i dtríú tíortha agus í a chomhlánú;

—

acmhainn ósteagraíochtaí a fhorbairt;

—

líonra a bhunú agus a bhainistiú don tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE;

—

cumarsáid agus ardú feasachta;

—

gníomhaíocht choimhdeach a chuireann le cuntasacht, trédhearcacht agus éifeachtacht an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE.

—

creat inniúlachtaí a úsáidtear chun saorálaithe a shainaithint, a roghnú agus a ullmhú mar ghairmithe sóisearacha nó sinsearacha;

—

forálacha chun comhionannas deiseanna agus neamh-idirdhealú a áirithiú sa phróiseas maidir le sainaithint agus roghnú;

—

forálacha chun an dlí náisiúnta ábhartha agus an dlí ábhartha de chuid an Aontais, mar aon le dlí na tíre óstaí, a bheith á chomhlíonadh ag eagraíochtaí sallchuir agus ag ósteagraíochtaí;

—

na caighdeáin lena rialófar na comhpháirtíochtaí idir na heagraíochtaí sallchuir agus na hósteagraíochtaí;

—

forálacha chun na scileanna agus na hinniúlachtaí a ghnóthóidh Saorálaithe Cabhrach AE a shainaithint i gcomhréir le tionscnaimh ábhartha de chuid an Aontais atá ann cheana.

—

na nósanna imeachta a bheidh le leanúint le haghaidh saorálaithe is iarrthóirí a shainaithint agus a roghnú, agus le haghaidh ullmhú réamh-imlonnaithe riachtanach na saorálaithe sin, lena n-áirítear socrúcháin printíseachta, i gcás inarb ábhartha;

—

forálacha le haghaidh imlonnú agus bainistiú Shaorálaithe Cabhrach AE i dtríú tíortha, lena n-áirítear inter alia maoirsiú allamuigh, tacaíocht leanúnach trí chóitseáil, trí mheantóireacht, trí oiliúint bhreise, trí choinníollacha oibre riachtanacha, agus trí thacaíocht iar-imlonnaithe;

—

soláthar clúdach árachais agus coinníollacha maireachtála saorálaithe lena n-áirítear clúdach cothaithe, cóiríochta, taistil agus speansais ábhartha eile;

—

nósanna imeachta a bheidh le leanúint roimh imlonnú, lena linn agus ina dhiaidh, chun dualgas cúraim agus bearta iomchuí sábháilteachta agus slándála a áirithiú, lena n-áirítear prótacail aslonnaithe leighis agus pleananna slándála a chumhdaíonn aslonnú ó thríú tíortha, lena n-áirítear na nósanna imeachta riachtanacha le hidirchaidreamh leis na húdaráis náisiúnta;

—

nósanna imeachta chun faireachán a dhéanamh ar fheidhmíocht aonair Shaorálaithe Cabhrach AE, agus chun an fheidhmíocht sin a mheasúnú.

(a)

go gcloíonn siad leis na caighdeáin dá dtagraítear in Airteagal 9;

(b)

go bhfuil siad gníomhach i réimse na cabhrach daonnúla mar a shainmhínítear i bpointe (d) d'Airteagal 3 í; agus

(c)

go mbaineann siad le haon cheann de na catagóirí seo a leanas:

(a)

go gcloíonn leis na caighdeáin agus leis na nósanna imeachta dá dtagraítear in Airteagal 9;

(b)

go bhfuil siad gníomhach i réimse na cabhrach daonnúla mar atá sainmhínithe i bpointe (d) d'Airteagal 3; agus

(c)

go mbaineann siad le haon cheann de na catagóirí seo a leanas:

(a)

saoránaigh an Aontais;

(b)

náisiúnaigh tríú tíortha ar cónaitheoirí fadtéarmacha iad i mBallstát den Aontas; agus

(c)

saoránaigh ó na tíortha dá dtagraítear in Airteagal 23(1) faoi na coinníollacha dá dtagraítear san Airteagal sin.

(a)

féadfaidh eagraíochtaí deimhnithe sallchuir iad a imlonnú chuig ósteagraíochtaí i dtríú tíortha; nó

(b)

i gcás inarb iomchuí, féadfaidh an Coimisiún iad a imlonnú chuig a oifigí allamuigh um chabhair dhaonnúil le haghaidh cúraimí tacaíochta.

(a)

bainistiú riosca tubaistí, ullmhacht agus freagairt ar thubaistí, cóitseáil, oiliúint i mbainistiú saorálaithe, agus réimsí ábhartha eile le haghaidh foirne agus saorálaithe ó ósteagraíochtaí;

(b)

dea-chleachtais a mhalartú, cúnamh teicniúil, cláir nasctha agus malartú foirne agus saorálaithe, líonraí a chruthú agus gníomhaíochtaí ábhartha eile.

(a)

de shaorálaithe is iarrthóirí agus de Shaorálaithe Cabhrach an AE atá rannpháirteach nó a bhí rannpháirteach sa tionscnamh;

(b)

de na heagraíochtaí sallchuir agus de na hósteagraíochtaí,

(c)

d'ionadaithe na mBallstát agus Pharlaimint na hEorpa.

(a)

idirghníomhú a éascú agus a bheith mar ardán chun eolas a roinnt, féachaint ar fhaisnéis agus í a scaipeadh le haghaidh malartú dea-chleachtais chomh maith le chun críocha an mheasúnaithe riosca dá dtagraítear in Airteagal 21(3);

(b)

forbairt comhpháirtíochtaí a éascú agus tionscadail chomhpháirteacha a fhorbairt le haghaidh imlonnú agus le haghaidh gníomhaíochtaí forbartha acmhainne a mbeidh eagraíochtaí sallchuir ar fud an Aontais mar aon le hósteagraíochtaí i dtríú tíortha páirteach ann;

(c)

bonn a sholáthar ar ar féidir tógáil ar ghníomhaíochtaí faoin tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE d'fhonn feabhsú leanúnach agus faireachán agus meastóireacht éifeachtach a áirithiú;

(d)

deiseanna maidir le saorálaíocht ar líne a sholáthar i dtionscnaimh a bhaineann leis an tionscnamh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE.

(a)

saoránaigh agus eagraíochtaí sallchuir ó thíortha aontacha, ó thíortha is iarrthóirí, ó iarrthóirí ionchasacha agus ó thíortha comhpháirtíochta Bheartas Comharsanachta na hEorpa i gcomhréir leis na prionsabail ghinearálta agus leis na téarmaí agus coinníollacha ginearálta maidir le rannpháirteachas na dtíortha sin i gcláir de chuid an Aontais arna mbunú sna Comhaontuithe Réime ábhartha agus sna Cinntí ábhartha ó Chomhairlí Comhlachais, nó i socruithe comhchosúla;

(b)

saoránaigh agus eagraíochtaí sallchuir ó thíortha Chomhlachas Saorthrádála na hEorpa ar comhaltaí iad den Limistéar Eorpach Eacnamaíoch (LEE), i gcomhréir leis na coinníollacha atá leagtha síos i gComhaontú LEE;

(c)

saoránaigh agus eagraíochtaí sallchuir ó thíortha Eorpacha eile, faoi réir comhaontuithe déthaobhacha a thabhairt i gcrích leis na tíortha sin.

(a)

tuarascálacha bliantúla lena scrúdófar an dul chun cinn a bheidh déanta i gcur chun feidhme an Rialacháin seo agus, a mhéid is féidir, maidir leis na príomhthorthaí;

(b)

tráth nach déanaí ná an 31 Nollaig 2017, tuarascáil mheastóireachta eatramhach ar thorthaí a fuarthas agus ar ghnéithe cáilíochta agus cainníochtúla cur chun feidhme an Rialacháin seo, lena n-áirítear tionchar an tionscnaimh maidir le Saorálaithe Cabhrach AE ar an earnáil dhaonnúil daonnúla agus ar chost-éifeachtúlacht an chláir, le linn na gcéad trí bliana dá chur chun feidhme;

(c)

tráth nach déanaí ná an 31 Nollaig 2018, teachtaireacht maidir le cur chun feidhme leanúnach an Rialacháin seo bunaithe ar an tuarascáil mheastóireachta eatramhach dá dtagraítear i bpointe (b) den mhír seo;

(d)

tráth nach déanaí ná an 31 Nollaig 2021, tuarascáil mheastóireachta ex-post maidir leis an gcur chun feidhme don tréimhse airgeadais seacht mbliana.

24.4.2014   

GA

Iris Oifigiúill an Aontais Eorpaigh

18

(1)

Ba cheart leibhéal ginearálta sábháilteachta atá ard a áirithiú san eitlíocht shibhialta san Aontas agus ba cheart gach iarracht a dhéanamh líon na dtionóiscí agus na dteagmhas a laghdú d'fhonn muinín an phobail san iompar eitlíochta a áirithiú.

(2)

Tá ráta na dtionóiscí marfacha san eitlíocht shibhialta tar éis fanacht seasmhach go leor le deich mbliana anuas. Mar sin féin, d'fhéadfadh méadú ar líon na dtionóiscí sna deicheanna blianta atá amach romhainn a bheith mar thoradh ar an méadú ar aerthrácht agus mar thoradh ar chastacht mhéadaithe theicniúil na n-aerárthach.

(3)

Is é is aidhm do Rialachán (AE) Uimh. 996/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) cosc a chur ar thionóiscí trí sheoladh imscrúduithe sábháilteachta atá tapa, éifeachtúil agus d'ardchaighdeán a éascú. Faoin Rialachán seo, níor cheart go gcuirfí isteach ar phróiseas na n-imscrúduithe ar thionóiscí agus ar theagmhais a bhainistíonn údaráis náisiúnta um imscrúdú sábháilteachta mar atá sainithe i Rialachán (AE) Uimh. 996/2010. I gcás tionóisce nó teagmhais thromchúisigh, bíonn an fógra i leith an tarluithe faoi réir Rialachán (AE) Uimh. 996/2010 freisin.

(4)

Forchuirtear le gníomhartha reachtacha de chuid an Aontais atá ann faoi láthair, go háirithe Rialachán (CE) Uimh. 216/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) agus a rialacháin chur chun feidhme, oibleagáidí ar eagraíochtaí áirithe chun córais tuairiscithe ar tharluithe a bhunú i gcomhthéacs a gcóras bainistíochta sábháilteachta. Níor cheart go ndíolmhófaí eagraíochtaí ón Rialachán seo a chomhlíonadh ar an ábhar go gcomhlíonann siad Rialachán (CE) Uimh. 216/2008 agus a rialacháin chur chun feidhme. Ar an dóigh chéanna, níor cheart go ndíolmhófaí eagraíochtaí a chomhlíonann an Rialachán seo ó Rialachán (CE) Uimh. 216/2008 agus a rialacháin chur chun feidhme a chomhlíonadh. Ba cheart, áfach, nach mbeadh dhá chóras tuairiscithe chomhthreomhara mar thoradh ar an méid sin agus ba cheart Rialachán (CE) Uimh. 216/2008, a rialacháin chur chun feidhme, agus an Rialachán seo a mheas mar chórais chomhlántacha.

(5)

De réir na taithí roimhe seo, sula mbíonn tionóisc ann, is minic go léiríonn teagmhais a bhaineann le sábháilteacht agus easnaimh go bhfuil guaiseanna sábháilteachta ann. Is áis thábhachtach dá bhrí sin í an fhaisnéis sábháilteachta chun guaiseanna sábháilteachta iarbhír nó guaiseanna sábháilteachta a d'fhéadfadh a bheith ann a bhrath. Ina theannta sin, cé go bhfuil sé ríthábhachtach a bheith in ann foghlaim ó thionóisc, is léir anois nach bhfuil ach úsáid teoranta i gceist maidir le cumas córas atá go hiomlán frithghníomhach feabhsuithe a thabhairt chun cinn. Ba cheart, dá bhrí sin, córais fhrithghníomhacha a chomhlánú le córais onnghníomhacha a bhaineann leas as cineálacha eile faisnéise sábháilteachta chun feabhas éifeachtach a chur ar shábháilteacht eitlíochta. Ba cheart don Aontas, dá Bhallstáit, don Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta (“an Ghníomhaireacht”) agus d'eagraíochtaí rannchuidiú le sábháilteacht eitlíochta a fheabhsú trí chórais sábháilteachta atá níos onnghníomhaí agus bunaithe ar fhianaise agus ina ndírítear ar chosc tionóiscí bunaithe ar anailís a dhéanamh ar an bhfaisnéis sábháilteachta ar fad atá ábhartha, lena n-áirítear faisnéis faoi tharluithe eitlíochta sibhialta.

(6)

D'fhonn sábháilteacht eitlíochta a fheabhsú, ba cheart faisnéis ábhartha maidir le sábháilteacht eitlíochta sibhialta a thuairisciú, a bhailiú, a stóráil, a chosaint, a mhalartú, a scaipeadh agus anailís a dhéanamh uirthi, agus ba cheart beart sábháilteachta iomchuí a dhéanamh ar bhonn na faisnéise a bhailítear. Ba cheart d'údaráis sábháilteachta eitlíochta ábhartha na mBallstát, d'eagraíochtaí, mar chuid dá gcóras bainistíochta sábháilteachta, agus don Ghníomhaireacht an cur chuige onnghníomhach, fianaise-bhunaithe a chur chun feidhme.

(7)

Ba cheart go mbeadh na hoibleagáidí a fhorchuirtear ar eagraíochtaí i ndáil le tuairisciú ar tharluithe a bheith comhréireach le méid na heagraíochta lena mbaineann agus le raon feidhme a gníomhaíochta. Ba cheart, mar sin, go mbeifí in ann, go háirithe i gcás eagraíochtaí beaga, cinneadh a dhéanamh faoi fheidhmeanna a bhaineann le láimhseáil tarluithe a nascadh nó a chumasc laistigh den eagraíocht, cúraimí i ndáil le tuairisciú ar tharluithe a roinnt le heagraíochtaí eile den chineál céanna nó na sonraí faoi tharluithe a bhailiú, a mheas, a phróiseáil, a anailísiú agus a stóráil, a sheachfhoinsiú chuig eintitis speisialaithe atá formheasta ag údaráis inniúla na mBallstát. Ba cheart go gcloífeadh eintitis den sórt sin le prionsabal na cosanta agus prionsabal na rúndachta a bhunaítear leis an Rialachán seo. Ba cheart go leanfadh an eagraíocht seachfhoinsithe leis an rialú is iomchuí a dhéanamh ar chúraimí seachfhoinsithe agus ba cheart go mbeadh sí cuntasach agus freagrach sa deireadh as na ceanglais a fhorordaítear leis an Rialachán seo a chur i bhfeidhm.

(8)

Is gá a áirithiú go dtuairisceoidh foireann tosaigh lucht gairme na heitlíochta tarluithe lena ngabhann riosca suntasach do shábháilteacht na heitlíochta. Ba cheart na córais tuairiscithe éigeantaigh a chomhlánú le córais tuairiscithe dheonaigh, agus ba cheart go gcuirfeadh an péire acu ar chumas daoine aonair sonraí faoi tharluithe a bhaineann le sábháilteacht eitlíochta a thuairisciú. Ba cheart córais tuairiscithe éigeantaigh agus dheonaigh a bhunú laistigh d'eagraíochtaí, den Ghníomhaireacht agus d'údaráis inniúla na mBallstát. Ba cheart an fhaisnéis a bhaileofar a aistriú chuig an údarás atá inniúil chun faireachán iomchuí a dhéanamh d'fhonn sábháilteacht eitlíochta a fheabhsú. Ba cheart d'eagraíochtaí anailís a dhéanamh ar na tarluithe sin a bhféadfadh tionchar a bheith acu ar an tsábháilteacht d'fhonn na guaiseanna sábháilteachta a shainaithint agus aon bheart ceartaitheach nó coisctheach is iomchuí a dhéanamh. Ba cheart d'eagraíochtaí réamhthorthaí a gcuid anailíse a chur chuig údarás inniúil a mBallstát nó chuig an nGníomhaireacht agus ba cheart dóibh na torthaí críochnaitheacha a chur chucu freisin má aimsítear leis na torthaí sin riosca iarbhír nó riosca a d'fhéadfadh bheith ann. Ba cheart d'údaráis inniúla na mBallstát agus don Ghníomhaireacht nós imeachta comhchosúil a bhunú i gcás na dtarluithe sin a tíolactar chucu go díreach agus ba cheart dóibh faireachán leordhóthanach a dhéanamh ar mheasúnú na heagraíochta agus ar aon bheart ceartaitheach nó coisctheach a dhéanann an eagraíocht.

(9)

Tá catagóirí éagsúla ball foirne ann a oibríonn san eitlíocht shibhialta nó atá gafa leis ar bhealach éigin atá i láthair nuair a tharlaíonn teagmhais ar teagmhais ábhartha iad chun tionóiscí a chosc. Ba cheart dá bhrí sin go mbeadh rochtain acu ar uirlisí chun cur ar a gcumas na teagmhais sin a thuairisciú, agus ba cheart ráthaíocht a thabhairt maidir lena gcosaint. D'fhonn baill foirne a spreagadh tarluithe a thuairisciú agus d'fhonn cur ar a gcumas a thuiscint i gceart an dea-thionchar a bhíonn ag an tuairisciú ar tharluithe ar an aershábháilteacht, ba cheart fógra a thabhairt dóibh go rialta faoi na bearta a dhéantar faoi chórais tuairiscithe ar tharluithe.

(10)

Is mór an difear idir na guaiseanna agus na rioscaí a bhaineann le haerárthaigh atá á gcumhachtú le mótar coimpléascach agus na guaiseanna agus na rioscaí a bhaineann le cineálacha eile aerárthach. Dá bhrí sin, cé gur cheart earnáil uile na heitlíochta a chumhdach leis an Rialachán seo, ba cheart do na hoibleagáidí a fhorchuirtear leis bheith comhréireach leis an réimse gníomhaíochta agus le castacht chineálacha eile aerárthach. Ba cheart, dá réir sin faisnéis arna bailiú maidir le tarluithe lena mbaineann aerárthaigh seachas iad siúd atá á gcumhachtú le mótar coimpléascach bheith faoi réir oibleagáidí simplí tuairiscithe a oireann níos fearr don bhrainse sin eitlíochta.

(11)

Ba cheart modhanna eile a spreagadh chun faisnéis sábháilteachta a bhailiú de bhreis ar na córais a cheanglaítear leis an Rialachán seo, d'fhonn faisnéis bhreise a bhailiú a d'fhéadfadh cuidiú le sábháilteacht na heitlíochta a fheabhsú. Eagraíochtaí a bhfuil córais dhea-fheidhmiúla maidir le bailiú faisnéise sábháilteachta acu faoi láthair, ba cheart go gceadófaí dóibh leanúint d'úsáid na gcóras sin taobh leis na córais atá le bunú chun críocha an Rialacháin seo.

(12)

Ba cheart go mbeadh rochtain iomlán ag údaráis um imscrúdú sábháilteachta agus ag aon eintiteas a gcuirtear de chúram air sábháilteacht eitlíochta sibhialta a rialáil laistigh den Aontas ar shonraí maidir le tarluithe atá bailithe ag a mBallstáit agus ar thuarascálacha ar tharluithe atá stóráilte ag a mBallstáit, d'fhonn a chinneadh cé na teagmhais ar cheart imscrúdú sábháilteachta a dhéanamh ina leith agus chun réimsí a shainaithint a mbeadh ceachtanna sábháilteachta le foghlaim uathu ar mhaithe le sábháilteacht eitlíochta agus ar mhaithe lena n-oibleagáidí formhaoirseachta a chomhlíonadh.

(13)

Tá sé ríthábhachtach sonraí a fháil atá iomlán agus d''ardcháilíocht toisc go bhféadfadh torthaí míthreoracha a bheith léirithe ag anailís agus treochtaí a thagann ó shonraí míchruinne agus toisc go bhféadfadh sé go mbeifí ag díriú iarrachtaí ar bheart míchuí mar gheall ar an méid sin. Ina theannta sin, d'fhéadfadh sé go gcaillfí muinín san fhaisnéis a thagann ó scéimeanna um thuairisciú ar tharluithe de dheasca na sonraí míchruinne sin. D'fhonn cáilíocht na dtuarascálacha ar tharluithe a áirithiú, agus chun a gcomhláine a éascú, ba cheart faisnéis íosta áirithe a bheith iontu a d'fhéadfadh bheith éagsúil ag brath ar chatagóir an teagmhais. Ina theannta sin, ba cheart nósanna imeachta a chur chun feidhme chun cáilíocht na faisnéise a sheiceáil agus chun neamhréireacht a sheachaint idir tuarascáil ar tharlú agus na sonraí a bailíodh i dtús i dtaca leis an tarlú. Thairis sin, le tacaíocht ón gCoimisiún, ba cheart ábhar treorach leordhóthanach a fhorbairt, go háirithe chun cáilíocht na sonraí a áirithiú agus chun comhláine na sonraí chomh maith le comhtháthú sonraí i mbunachair shonraí atá comhsheasmhach agus comhionann a éascú. Ba cheart, don Choimisiún go háirithe, ceardlanna a eagrú chun an tacaíocht is gá a chur ar fáil.

(14)

Ba cheart don Choimisiún comhscéim Eorpach um aicmiú riosca a fhorbairt chun aon ghníomhaíocht thapa is gá a shainaithint i gcás tarluithe sábháilteachta aonair ardriosca a áirithiú. Ba cheart go mbeifí in ann, leis an scéim sin, príomhréimsí riosca a shainaithint freisin, leis an scéim sin, i gcás faisnéise comhiomlánaithe. Leis an scéim sin ba cheart go dtabharfaí cabhair dos na heintitis ábhartha agus measúnú á dhéanamh acu ar tharluithe agus iad ag cinneadh an áit is fearr lena n-iarrachtaí a dhíriú. Le comhscéim Eorpach um aicmiú riosca, ba cheart go n-éascófaí cur chuige comhtháthaithe comhchuibhithe i leith an bhainistithe riosca ar fud an chórais eitlíochta Eorpaigh agus chuirfeadh sin ar chumas na mBallstát, an Choimisiúin agus na Gníomhaireachta díriú ar iarrachtaí chun sábháilteacht a fheabhsú ar bhealach comhchuibhithe.

(15)

Le comhscéim Eorpach um aicmiú riosca, ba cheart go mbeifí in ann freisin, príomhréimsí riosca laistigh den Aontas a shainaithint ar bhonn faisnéise comhiomlánaithe ó pheirspictíocht Eorpach agus tacú leis an obair atá déanta i réimse an Chláir Eorpaigh um Shábháilteacht Eitlíochta agus an Phlean Eorpaigh um Shábháilteacht Eitlíochta araon, de bharr na scéime sin. Ba cheart don Choimisiún tacaíocht iomchuí a thabhairt chun aicmiú riosca atá comhsheasmhach agus comhionann sna Ballstáit ar fad a áirithiú.

(16)

Chun malartú faisnéise a éascú, ba cheart tuarascálacha ar tharluithe a stóráil i mbunachair shonraí, ar bunachair shonraí iad ba cheart a bheith comhoiriúnach leis an Ionad Comhordaithe Eorpach um Chórais Tuairiscithe ar Theagmhais Aerárthaí (ECCAIRS) (na bogearraí atá in úsáid ag na Ballstáit ar fad agus ag an Stór Lárnach Eorpach chun tuarascálacha ar tharluithe a stóráil) agus le tacsanomaíocht ADREP (tacsanomaíocht de chuid na hEagraíochta Eitlíochta Sibhialta Idirnáisiúnta (EESI), in úsáid do bhogearraí ECCAIRS freisin). Ba cheart don Ghníomhaireacht agus don Choimisiún tacaíocht theicniúil a chur ar fáil ar mhaithe le hidir-inoibritheacht na gcóras.

(17)

Ba cheart go stórálfadh eagraíochtaí tuarascálacha ar tharluithe a thagann ó shonraí faoi tharluithe a bhailítear faoi na córais tuairiscithe éigeantaigh agus i gcás inarb infheidhme, faoi na córais tuairiscithe dheonaigh i mbunachar sonraí amháin nó níos mó. Ba cheart go bhféadfadh castacht an bhunachair shonraí bheith ar comhréir le méid na heagraíochta lena mbaineann agus/nó leis an tábhacht atá léi i leith chuspóirí an Rialacháin seo, agus ba cheart, ar a laghad, do chomhad sonraí bheith ann ina mbeadh na comhréimsí sonraí sainordaitheacha agus, i gcás inarb infheidhme, na réimsí sonraí sainordaitheacha sonracha.

(18)

Ba cheart tarluithe lena bhfuil baint ag aerárthach atá cláraithe i mBallstát nó atá á oibriú ag eagraíocht atá bunaithe i mBallstát a thuairisciú fiú i gcás inar tharla sé lasmuigh de chríoch an Bhallstáit sin.

(19)

Ba cheart faisnéis maidir le tarluithe a mhalartú laistigh den Aontas chun guaiseanna iarbhír nó guaiseanna a d'fhéadfadh bheith ann a bhrath. Ba cheart go gcuirfeadh an malartú faisnéise freisin ar chumas na mBallstát rochtain bheith acu ar an bhfaisnéis ar fad is ábhartha maidir le tarluithe a tharlaíonn ina gcríoch féin nó ina n-aerspás ach a thuairiscítear do Bhallstát eile. Ba cheart go gcuirfí leis ar chumas na Gníomhaireachta teacht ar fhaisnéis shonrach faoi tharluithe agus ba cheart go mbeadh rochtain aige ar na tuarascálacha uile ar tharluithe a bailíodh san Aontas d'fhonn beart ceartaitheach a dhéanamh, más gá, chun feidhmiú in éadan riosca a sainaithníodh san Aontas. Ba cheart go gcuirfeadh an malartú faisnéise seo ar chumas údaráis inniúla na mBallstát faisnéis bheacht a fháil maidir le tarluithe ina n-aerspás agus, nuair is gá sin, beart ceartaitheach a dhéanamh chun feidhmiú in éadan riosca a sainaithníodh ina gcríoch.

(20)

Ba cheart go mbeadh sé mar chuspóir ag an malartú faisnéise tionóiscí agus teagmhais eitlíochta a chosc. Níor cheart é a úsáid chun milleán nó dliteanas a shannadh nó chun tagarmharcanna a bhunú le haghaidh feidhmíochta sábháilteachta.

(21)

Is tríd an Stór Lárnach Eorpach an bealach is éifeachtúla le líon mór faisnéise sábháilteachta a mhalartú idir na Ballstáit, an Coimisiún agus an Ghníomhaireacht, ar choinníoll go bhfuil rochtain iomlán ag na Ballstáit, ag an gCoimisiún agus ag an nGníomhaireacht air.

(22)

Ba cheart an fhaisnéis ar fad a bhaineann le sábháilteacht agus a thagann ó thuarascálacha ar tharluithe a bhailítear san Aontas a aistriú chuig an Stór Lárnach Eorpach go tráthúil. Ba cheart bailiú faisnéise maidir le teagmhais a áireamh leis sin mar aon leis an bhfaisnéis maidir le tionóiscí agus maidir le teagmhais thromchúiseacha arna n-imscrúdú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 996/2010.

(23)

Ba cheart go mbeadh feidhm ag an Rialachán seo le faisnéis maidir le tarluithe agus a stóráiltear i mbunachair shonraí eagraíochtaí, na mBallstát agus na Gníomhaireachta.

(24)

Ba cheart an fhaisnéis ar fad a bhaineann le sábháilteacht atá sa Stór Lárnach Eorpach a bheith ar fáil d'eintitis a bhfuil an cúram orthu sábháilteacht eitlíochta sibhialta a rialú laistigh den Aontas, lena n-áirítear an Ghníomhaireacht agus do na húdaráis a bhfuil sé de chúram orthu tionóiscí agus teagmhais laistigh den Aontas a imscrúdú.

(25)

Ba cheart go bhféadfadh páirtithe leasmhara rochtain a iarraidh ar fhaisnéis áirithe atá sa Stór Lárnach Eorpach, faoi réir na rialacha maidir le rúndacht na faisnéise sin agus faoi réir anaithnideacht na ndaoine lena mbaineann.

(26)

Ós rud é gur ag na pointí náisiúnta teagmhála atá an t-eolas is fearr ar pháirtithe leasmhara atá bunaithe i mBallstát áirithe, ba cheart do gach pointe náisiúnta teagmhála déileáil leis na hiarrataí ó pháirtithe leasmhara atá bunaithe i gcríoch a Bhallstáit féin. Ba cheart don Choimisiún déileáil le hiarrataí ó pháirtithe leasmhara ó thríú tíortha nó ó eagraíochtaí idirnáisiúnta.

(27)

Ba cheart anailís a dhéanamh ar an bhfaisnéis atá i dtuarascálacha ar tharluithe agus rioscaí sábháilteachta a shainaithint. Ba cheart aon bheart iomchuí, a leanfaidh chun sábháilteacht eitlíochta a fheabhsú tuilleadh a shainaithint agus a chur chun feidhme go tráthúil. Ba cheart faisnéis a scaipeadh laistigh d'eagraíochtaí, d'údaráis inniúla na mBallstát agus den Ghníomhaireacht maidir leis an anailís a dhéantar ar tharluithe agus maidir leis na bearta leantacha a dhéantar ina leith mar is dreasú é do dhaoine aonair tarluithe a thuairisciú má sholáthraítear aiseolas maidir leis na tarluithe a tuairiscíodh. Ba cheart faisnéis faoin anailís ar tharluithe agus faoin obair leantach ina leith a scaipeadh freisin, nuair is infheidhme agus más féidir, ar na daoine aonair a thuairiscigh na tarluithe go díreach d'údaráis inniúla na mBallstát nó don Ghníomhaireacht. Ba cheart d'aiseolas den sórt sin na rialacha maidir le rúndacht a chomhlíonadh agus ba cheart cosaint a thabhairt de bhun an Rialacháin seo don tuairisceoir agus do na daoine a luaitear sa tuarascáil ar tharlú.

(28)

Leis an Rialachán seo ba cheart go gcuirfear cabhair ar fáil do na Ballstáit, don Ghníomhaireacht agus d'eagraíochtaí chun rioscaí sábháilteachta eitlíochta a bhainistiú. Déantar córais bainistíochta sábháilteachta na n-eagraíochtaí a chomhlánú le córais bainistíochta sábháilteachta na mBallstát agus na Gníomhaireachta. Cé go ndéanann eagraíochtaí bainistiú ar rioscaí sábháilteachta a bhaineann lena ngníomhaíocht sonrach, déanann údaráis inniúla na mBallstát agus an Ghníomhaireacht bainistiú ar rioscaí sábháilteachta do chórais eitlíochta na mBallstáit ina n-iomláine agus do chórais eitlíochta an Aontais ina n-iomláine faoi seach, agus aghaidh á tabhairt acu ar rioscaí sábháilteachta don eitlíocht sna Ballstáit lena mbaineann nó ar leibhéal an Aontais. Leis na freagrachtaí atá ar an nGníomhaireacht agus ar údaráis inniúla na mBallstát, níor cheart eagraíochtaí a shaoradh ó na freagrachtaí atá orthu go díreach maidir leis an tsábháilteacht a bhainistiú, ar cuid bhunúsach í de na hearraí agus de na seirbhísí a chuireann siad ar fáil. Chun na críche sin, ba cheart go mbaileodh eagraíochtaí faisnéis maidir le tarluithe agus ba cheart dóibh anailís a dhéanamh orthu d'fhonn na guaiseacha a bhaineann lena ngníomhaíochtaí a shainaithint agus gníomh a dhéanamh ina gcoinne. Ba cheart freisin go ndéanfadh siad na rioscaí sábháilteachta a bhaineann leo a mheas agus acmhainní a leithdháileadh chun bearta cuí maolaithe riosca a ghlacadh go tráthúil. Ba cheart don údarás inniúil ábhartha faireachán a dhéanamh ar an bpróiseas foriomlán, agus, nuair is gá, ba cheart dó a iarraidh go ndéanfaí beart breise chun a áirithiú go dtabharfar aghaidh mar ba cheart ar easnaimh shábháilteachta. Ar an lámh eile, ba cheart go ndéanfadh údaráis inniúla na mBallstát agus an Ghníomhaireacht córais bainistíochta sábhailteachta eagraíochtaí a chomhlánú ar leibhéal an Bhallstáit agus ar leibhéal na hEorpa faoi seach.

(29)

Agus an beart atá le háireamh ina gClár Sábháilteachta Stáit agus ina bPlean Sábháilteachta Stáit á gcinneadh ag na Ballstáit agus lena áirithiú go bhfuil an beart bunaithe ar fhianaise, ba cheart do na Ballstáit leas a bhaint as an bhfaisnéis a thagann ó na tuarascálacha ar tharluithe a bhailíodh agus as an anailís orthu. Déantar Cláir Shábháilteachta Stáit agus Pleananna Sábháilteachta Stáit a chomhlánú ar leibhéal na hEorpa leis an gClár Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta agus leis an bPlean Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta.

(30)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an fheabhsaithe ar shábháilteacht eitlíochta a bhaint amach go leordhóthanach mar nach bhfuil na córais tuairiscithe a oibríonn na Ballstáit ar leithligh chomh héifeachtúil céanna le líonra comhordaithe ina mbeadh malartú faisnéise le go bhféadfaí fadhbanna sábháilteachta féideartha agus príomhréimsí riosca ar leibhéal an Aontais a shainaithint, ba cheart an anailís ar leibhéal náisiúnta a chomhlánú le hanailís agus le bearta leantacha ar leibhéal an Aontais chun a áirithiú gur fearr a dhéanfaí tionóiscí agus teagmhais eitlíochta a chosc. Ba cheart do líonra anailísithe sábháilteachta eitlíochta an cúram sin a chur i gcrích ar leibhéal an Aontais i gcomhar leis an nGníomhaireacht agus leis an gCoimisiún. Ba cheart go bhféadfadh an líonra sin cinneadh a dhéanamh, trí chomhthoil, cuireadh a thabhairt do bhreathnóirí eile chuig a gcruinnithe, lena n-áirítear fostaithe nó ionadaithe tionscail.

(31)

Ba cheart don Chlár Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta agus don Phlean Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta leas a bhaint go háirithe as obair líonra na n-anailísithe sábháilteachta eitlíochta chun na críche na bearta is gá a chur chun feidhme ar leibhéal an Aontais a chinneadh i bpeirspictíocht atá bunaithe ar fhianaise.

(32)

Ba cheart faisnéis chomhiomlánaithe ghinearálta maidir le leibhéal na sábháilteachta eitlíochta sna Ballstáit agus san Aontas a chur ar fáil don phobal i gcoitinne. Ba cheart a chumhdach san fhaisnéis sin, go háirithe, treochtaí agus anailís a thagann ó chur chun feidhme an Rialacháin seo ag na Ballstáit, chomh maith le faisnéis i bhfoirm chomhiomlánaithe maidir lena bhfuil sa Stór Lárnach Eorpach, agus féadfar an fhaisnéis sin a sholáthar trí tháscairí maidir le feidhmíocht shábháilteachta (SPIanna) a fhoilsiú.

(33)

Tá córas sábháilteachta na heitlíochta sibhialta bunaithe ar bhonn aiseolais agus ar bhonn na gceachtanna a foghlaimíodh ó thionóiscí agus ó theagmhais. Tá tuairisciú ar tharluithe agus úsáid faisnéise tarluithe ar mhaithe le sábháilteacht a fheabhsú bunaithe ar ghaol muiníne idir an té a thuairiscigh agus an t-eintiteas atá i gceannas ar an bhfaisnéis a bhailiú agus a mheasúnú. Chuige sin ní mór na rialacha maidir le rúndacht a chur i bhfeidhm go docht. Maidir le faisnéis sábháilteachta a chosaint ar úsáid mhíchuí agus maidir leis an rochtain theoranta ar an Stór Lárnach Eorpach do pháirtithe leasmhara amháin atá rannpháirteach i bhfeabhsú sábháilteachta eitlíochta sibhialta, is é an cuspóir atá leo a áirithiú go mbeidh faisnéis sábháilteachta le fáil go leanúnach le gur féidir beart coisctheach cuí a ghlacadh in am trátha agus sábháilteacht eitlíochta a fheabhsú. Sa chomhthéacs seo, ba cheart faisnéis sábháilteachta íogair a chosaint mar is iomchuí agus ba cheart bailiú na faisnéise sin a áirithiú trína rúndacht agus trína fhoinse a ráthú agus trí mhuinín na foirne atá ag obair san eitlíocht shibhialta as córais tuairiscithe ar tharluithe a áirithiú. Ba cheart bearta iomchuí a bhunú chun a áirithiú go mbeidh an fhaisnéis sin a bhailítear trí scéimeanna um thuairisciú ar tharluithe faoi rún agus go mbeidh an rochtain ar an Stór Lárnach Eorpach teoranta. Ba cheart an rúndacht is gá i dtaca le faisnéis den sórt sin a chur san áireamh i rialacha náisiúnta um shaoráil faisnéise. Ba cheart an fhaisnéis a bhailítear a chosaint go leordhóthanach ar úsáid neamhúdaraithe nó ar nochtadh neamhúdaraithe. Ba cheart í a úsáid chun sábháilteacht eitlíochta a chothú nó a fheabhsú amháin agus níor cheart í a úsáid chun milleán nó dliteanas a shannadh.

(34)

D'fhonn a áirithiú go mbeidh muinín ag na fostaithe nó ag pearsanra ar conradh as córas tuairiscithe ar tharluithe na heagraíochta, ba cheart cosaint iomchuí a thabhairt don fhaisnéis atá i dtuarascálacha ar tharluithe agus níor cheart an fhaisnéis sin a úsáid chun críocha seachas sábháilteacht na heitlíochta a chothú nó a fheabhsú. Le rialacha inmheánacha an “chultúir chóir” a ghlac na heagraíochtaí de bhun an Rialacháin seo, ba cheart go gcuideofaí go mór leis an gcuspóir sin a bhaint amach. Ina theannta sin, d'fhéadfadh sé gur bealach éifeachtach é leis an gcuspóir seo a bhaint amach dá gcuirfí srian ar tharchur na sonraí pearsanta, nó ar tharchur na faisnéise trínar féidir an tuairisceoir nó na daoine eile a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe a shainaithint, trí na ranna a láimhseálann tuarascálacha ar tharluithe a scoitheadh amach ón gcuid eile den eagraíocht.

(35)

Ba cheart cosaint leordhóthanach a thabhairt do thuairisceoir nó do dhuine a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe. Sa chomhthéacs seo, ba cheart tuarascálacha ar tharluithe a chur ó aithint agus níor cheart na sonraí a bhaineann leis an tuairisceoir agus leis na daoine a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe a chur isteach i mbunachair shonraí.

(36)

Ina theannta sin, ba cheart “cultúr sábháilteachta” a chur chun cinn sa chóras eitlíochta sibhialta, ar cultúr é trína n-éascófaí tuairisciú spontáineach ar tharluithe agus, ar an gcaoi sin, trína ndéanfaí prionsabal an “chultúir chóir” a chur ar aghaidh. Is gné ríthábhachtach é “an cultúr cóir” de théarma níos leithne “cultúr sábháilteachta” atá mar bhunchloch ag córas stóinseach bainistíochta sábháilteachta. Le timpeallacht a ghlacann le prionsabail an “chultúir sábháilteachta”, níor cheart cosc a chur ar bheart a dhéanamh atá riachtanach chun leibhéal na sábháilteachta eitlíochta a chothabháil nó a fheabhsú.

(37)

Le “cultúr cóir” ba cheart daoine aonair a spreagadh le faisnéis a bhaineann le sábháilteacht a thuairisciú. Ach níor cheart daoine aonair a scaoileadh óna ngnáthfhreagrachtaí. Sa chomhthéacs sin, níor cheart go mbeadh fostaithe ná pearsanra ar conradh faoi réir aon chlaontachta ar bhonn na faisnéise atá curtha ar fáil acu de bhun an Rialacháin seo, seachas i gcás mí-iompair thoiliúil nó i gcás inar tugadh neamhaird fhollasach, mhillteanach, thromchúiseach ar riosca follasach agus i gcás inar theip glan ar fhreagracht ghairmiúil an cúram a bhí ag teastáil a ghlacadh sna himthosca sin, agus ina ndearnadh damáiste intuartha do dhuine nó do mhaoin, nó i gcás ina gcuirtear sábháilteacht na heitlíochta i mbaol go mór.

(38)

D'fhonn daoine a spreagadh tarluithe a thuairisciú, ní hamháin gur cheart na tuairisceoirí a chosaint, ach ba cheart na daoine sin a luaitear sna tuarascálacha ar tharluithe lena mbaineann a chosaint freisin. Mar sin féin, níor cheart go saorfadh cosaint den sórt sin na daoine sin óna n-oibleagáidí maidir le tuairisciú faoin Rialachán seo. Go háirithe i gcás ina luaitear duine i dtuarascáil ar tharlú agus ina bhfuil oibleagáid air féin an tarlú céanna sin a thuairisciú, agus i gcás ina mainníonn sé d'aon ghnó é a thuairisciú, ba cheart ansin go gcaillfeadh an duine sin an chosaint a bheadh aige nó aici agus ba cheart go ngearrfaí pionóis air nó uirthi agus an Rialachán seo á chur i bhfeidhm.

(39)

Gan dochar don dlí coiriúil náisiúnta agus do riaradh cuí an cheartais, tá sé tábhachtach a mhéid a chosnaítear an tuairisceoir agus na daoine eile a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe ó chlaontacht nó ó ionchúiseamh a shocrú go soiléir.

(40)

Chun muinín daoine aonair as an gcóras a fheabhsú, ba cheart láimhseáil na dtuarascálacha ar tharluithe a eagrú sa chaoi is go dtabharfar cosaint iomchuí do rúndacht chéannacht an tuairisceora agus na ndaoine eile a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe i ndáil le “cultúr cóir” a chothú. Ba cheart go ndíreofaí leis sin, a mhéid is féidir, ar chóras neamhspleách láimhseála tarluithe a bhunú.

(41)

Tá ról suntasach ag foireann eagraíochtaí, ag foireann údaráis inniúla na mBallstát agus ag foireann na Gníomhaireachta a bhfuil lámh acu i dtarluithe a mheas, a phróiseáil nó a anailísiú maidir le guaiseacha sábhailteachta agus easnaimh shábháilteachta a shainaithint. Léirítear leis an taithí atá faighte gur féidir breathnú siar ar tharluithe i ndiaidh tionóisce agus anailís a dhéanamh as ar féidir rioscaí agus easnaimh a shainaithint nárbh fhéadfaí a shainaithint murach sin. Dá bharr sin, d'fhéadfaí go mbeadh eagla ar na daoine sin a bhfuil lámh acu i dtarluithe a mheas, a phróiseáil nó a anailísiú roimh na hiarmhairtí a d'fhéadfadh bheith ann maidir le hionchúiseamh os comhair na n-údarás breithiúnacha. Gan dochar don dlí coiriúil náisiúnta ná do riaradh cuí an cheartais, níor cheart go ndéanfadh na Ballstáit imeachtaí a thionscnamh i gcoinne daoine a bhfuil lámh acu, in údaráis inniúla na mBallstát, i dtarluithe a mheas, a phróiseáil nó a anailísiú, i dtaca le cinntí a ghlacann siad mar chuid dá ndualgais a mheastar, ina dhiaidh sin ar bhreathnú siar, a bheith mícheart nó neamhéifeachtach, ach a bhí comhréireach agus iomchuí tráth ar glacadh iad, leis an bhfaisnéis a bhí ar fáil ag an am.

(42)

Ba cheart an deis a bheith ag fostaithe agus ag pearsanra ar conradh sáruithe a thuairisciú, ar sáruithe iad ar na prionsabail lena sainítear a gcosaint mar atá sí bunaithe leis an Rialachán seo, agus níor cheart pionóis a ghearradh orthu as ucht na sáruithe sin a thuairisciú. Ba cheart do na Ballstáit na hiarmhairtí a shainiú atá ann dóibh siúd a bhfuil prionsabail chosaint an tuairisceora agus na ndaoine eile a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe sáraithe acu agus ba cheart réitigh a ghlacadh nó pionóis a fhorchur mar is iomchuí.

(43)

D'fhéadfaí daoine a chur ó tharluithe a thuairisciú toisc eagla bheith orthu go n-ionchoireoidís iad féin agus go bhféadfaí iad a ionchúiseamh os comhair na n-údarás breithiúnach. Féadfar cuspóirí an Rialacháin seo a bhaint amach gan cur isteach go míchuí ar chórais ceartais na mBallstát. Maidir le sáruithe ar an dlí nach bhfuil réamhbheartaithe nó sáruithe ar an dlí atá neamhaireach ar sáruithe iad nach dtagann ar aire údaráis na mBallstát ach amháin de bharr gur tuairiscíodh iad de bhun an Rialacháin seo, is iomchuí mar sin go bhforálfaí nár cheart dóibh a bheith faoi réir imeachtaí disciplíneacha, riaracháin nó dlíthiúla, seachas i gcás ina mbeadh foráil eile dó sin ann dlí coiriúil náisiúnta is infheidhme. Maidir leis an gceart a bheadh ag tríú páirtithe imeachtaí sibhialta a thionscnamh, níor cheart go gcumhdófaí leis an gcosc seo é agus ba cheart gur faoi réir an dlí náisiúnta amháin a bheadh sé.

(44)

Mar sin féin, i gcomhthéacs timpeallacht an “chultúir chóir” a fhorbairt, ba cheart go mbeadh an rogha ag na Ballstáit i gcónaí an cosc atá ar thuarascálacha ar tharluithe a úsáid mar fhianaise i gcoinne tuairisceoirí in imeachtaí riaracháin agus araíonachta a chur i bhfeidhm freisin maidir le himeachtaí sibhialta nó coiriúla.

(45)

Ina theannta sin, ba cheart an comhar idir na húdaráis sábháilteachta agus na húdaráis bhreithiúnacha a fheabhsú agus a dhéanamh foirmiúil trí bhíthin réamhshocruithe eatarthu féin lenar cheart an chothromaíocht idir leasanna éagsúla an phobail atá i gceist a urramú agus lenar cheart, mar shampla, rochtain ar thuarascálacha ar tharluithe atá sna bunachair shonraí náisiúnta agus a n-úsáid a chumhdach go háirithe.

(46)

Chun tacú leis na freagrachtaí breise a cuireadh ar an nGníomhaireacht faoin Rialachán seo, ba cheart acmhainní leordhóthanacha a thabhairt di chun cur ar a cumas na cúraimí breise a shanntar di a dhéanamh.

(47)

Chun an Rialachán seo a fhorlíonadh nó a leasú, moltar gur cheart an chumhacht chun glacadh le gníomhartha de réir Airteagal 290 an Chonartha ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a tharmligean don Choimisiún. Tá sé fíorthábhachtach go gcuirfidh an Coimisiún comhairliúcháin iomchuí i gcrích le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear le saineolaithe. Ba cheart don Choimisiún, le linn dó gníomhartha tarmligthe a ullmhú agus a tharraingt suas, a áirithiú go ndéanfar doiciméid ábhartha a chur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ar bhealach comhuaineach, tráthúil agus iomchuí.

(48)

Agus an Rialachán seo á chur i bhfeidhm, ba cheart don Choimisiún dul i gcomhairle leis an nGníomhaireacht agus le líonra na n-anailísithe sábháilteachta eitlíochta dá dtagraítear anseo.

(49)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5).

(50)

Na rialacha maidir le próiseáil sonraí agus cosaint daoine aonair mar a leagtar síos iad i dTreoir 95/46/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6) agus i Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), ba cheart iad a urramú go hiomlán i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo. Ba cheart na rialacha maidir le rochtain ar shonraí mar a leagtar síos iad i Rialachán (CE) Uimh. 1049/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) a urramú go hiomlán i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo seachas maidir le scaipeadh sonraí agus faisnéise atá sa Stór Lárnach Eorpach, atá faoi chosaint rialacha rochtana níos déine atá leagtha síos sa Rialachán seo.

(51)

Ba cheart go mbeadh pionóis infheidhme, go háirithe, maidir le duine nó le heintiteas a bhaineann mí-úsáid as faisnéis a chosnaítear leis an Rialachán seo de shárú ar an Rialachán seo; a ghníomhaíonn chun dochair don tuairisceoir nó do dhaoine eile a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe, seachas i gcásanna nuair a bhíonn feidhm ag na díolúintí a leagtar síos sa Rialachán seo; nach mbunaíonn timpeallacht atá iomchuí chun sonraí a bhailiú i dtaca le tarluithe; nach ndéanann anailís ar an bhfaisnéis a bhailítear; nach ngníomhaíonn chun aghaidh a thabhairt air nuair a bhraitear easnaimh shábháilteachta nó aon easnaimh shábháilteachta a d'fhéadfadh bheith ann; nó nach roinneann an fhaisnéis arna bailiú i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(52)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon rialacha comhchoiteanna a bhunú i réimse an tuairiscithe ar tharluithe san eitlíocht shibhialta, a ghnóthú go leordhóthanach ach gur féidir, de bharr a fhairsinge agus a iarmhairtí uile-Aontais, é a ghnóthú níos fearr ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(53)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) Uimh. 996/2010 a leasú dá réir sin.

(54)

Maidir le Treoir 2003/42/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9), Rialachán (CE) Uimh. 1321/2007 ón gCoimisiún (10), Rialachán (CE) Uimh. 1330/2007 ón gCoimisiún (11), ba cheart, dá bhrí sin, iad a aisghairm.

(55)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 28(2) de Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 agus thug sé tuairim an 10 Aibreán 2013 (12),

(a)

i gcás inarb iomchuí, go ndéantar beart sábháilteachta go tráthúil bunaithe ar anailís arna déanamh ar an bhfaisnéis a bhailítear;

(b)

go mbeidh faisnéis sábháilteachta fós ar fáil trí rialacha maidir le rúndacht agus maidir le leas iomchuí a bhaint as faisnéis a thabhairt isteach agus trí chosaint chomhchuibhithe agus fheabhsaithe a thabhairt do tuairisceoirí agus do dhaoine a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe; agus

(c)

go mbreathnófar ar rioscaí i dtaobh shábháilteacht na heitlíochta ar leibhéal an Aontais agus ar an leibhéal náisiúnta araon agus go ndéileálfar leo ar na leibhéil sin freisin.

(1)

ciallaíonn “tuairisceoir” duine nádúrtha a thuairiscíonn tarlú nó faisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht de bhun an Rialacháin seo;

(2)

ciallaíonn “aerárthach” aon mheaisín is féidir tacaíocht a fháil san atmaisféar ó imoibrithe an aeir seachas imoibrithe an aeir i gcoinne dhromchla an domhain;

(3)

ciallaíonn “teagmhas” teagmhas de réir bhrí Rialachán (AE) Uimh. 996/2010;

(4)

ciallaíonn “teagmhas tromchúiseach” teagmhas tromchúiseach de réir bhrí Rialachán (AE) Uimh. 996/2010;

(5)

ciallaíonn “tionóisc” tionóisc de réir bhrí Rialachán (AE) Uimh. 996/2010;

(6)

ciallaíonn “faisnéis atá curtha ó aithint” faisnéis a eascraíonn ó thuarascálacha ar tharluithe as ar baineadh na sonraí pearsanta uile amhail ainmneacha nó seoltaí daoine nádúrtha;

(7)

ciallaíonn “tarlú” aon imeacht a bhaineann le sábháilteacht a chuireann aerárthach, na daoine atá ar bord nó aon duine eile i mbaol nó a chuirfeadh i mbaol iad mura gceartófaí é nó mura dtabharfaí aghaidh air, agus áirítear air tionóisc nó teagmhas tromchúiseach go háirithe;

(8)

ciallaíonn “eagraíocht” aon eagraíocht a chuireann táirgí eitlíochta ar fáil agus/nó a fhostaíonn na daoine a bhíonn ag teastáil chun tarluithe a thuairisciú i gcomhréir le hAirteagal 4(6) nó a dhéanann conradh leis na daoine sin nó a bhaineann úsáid as seirbhísí na ndaoine sin;

(9)

ciallaíonn “anaithnidiú” na sonraí pearsanta ar fad a bhaineann leis an tuairisceoir agus leis na daoine a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe agus aon sonraí, lena n-áirítear ainm na heagraíochta nó na n-eagraíochtaí a bhfuil baint aici nó acu leis an tarlú, ar sonraí iad a bhféadfaí céannacht an tuairisceora nó céannacht tríú páirtí a nochtadh leo nó a bhféadfaí an fhaisnéis sin a thuiscint ón tuarascáil ar tharlú, a bhaint de thuarascálacha ar tharluithe;

(10)

ciallaíonn “guais” coinníoll nó rud ag a bhfuil an acmhainneacht bás a thabhairt ar dhuine, duine a ghortú, díobháil a dhéanamh do threalamh nó do struchtúir, ábhair a chailleadh, nó laghdú a dhéanamh ar chumas duine feidhm fhorordaithe a chomhlíonadh;

(11)

ciallaíonn “údarás um imscrúdú sábháilteachta” an t-údarás náisiúnta buan um imscrúdú sábháilteachta eitlíochta sibhialta atá i mbun imscrúduithe sábháilteachta nó i mbun formhaoirseachta orthu mar a thagraítear dó in Airteagal 4 de Rialachán (AE) Uimh. 996/2010;

(12)

ciallaíonn an “cultúr cóir” an cultúr atá ann nuair nach gcuirtear pionós ar oibreoirí tosaigh nó ar dhaoine eile as gníomhartha, easnaimh nó cinntí arna ndéanamh acu atá i gcomhréir lena dtaithí agus lena n-oiliúint, ach nuair nach nglactar le mórfhaillí, le sáruithe toiliúla agus le gníomhartha scriosacha;

(13)

ciallaíonn “pointe teagmhála”:

(14)

ciallaíonn “páirtí leasmhar” aon duine nádúrtha nó aon duine dlítheanach nó aon chomhlacht oifigiúil, bíodh a phearsantacht dhlítheanach féin aige nó ná bíodh, is féidir bheith rannpháirteach i bhfeabhsú na sábháilteachta eitlíochta trí rochtain a bheith aige ar fhaisnéis maidir le tarluithe arna malartú ag na Ballstáit agus a thagann faoi chatagóir amháin de pháirtithe leasmhara a leagtar amach in Iarscríbhinn II;

(15)

ciallaíonn an “Clár Sábháilteachta Stáit” sraith chomhtháite gníomhartha dlíthiúla agus gníomhaíochtaí lena ndírítear ar shábháilteacht eitlíochta sibhialta a bhainistiú i mBallstát;

(16)

ciallaíonn an “Plean Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta” measúnú ar shaincheisteanna sábháilteachta agus an plean gníomhaíochta a bhaineann leis ar an leibhéal Eorpach;

(17)

ciallaíonn an “Clár Eorpach um Shábháilteacht Eitlíochta” an tsraith chomhtháite rialachán ar leibhéal an Aontais, in éineacht leis na gníomhaíochtaí agus na próisis a úsáidtear chun sábháilteacht na heitlíochta sibhialta a bhainistiú i gcomhpháirt ar an leibhéal Eorpach;

(18)

ciallaíonn “córas bainistíochta sábháilteachta” cur chuige córasach chun sábháilteacht eitlíochta sibhialta a bhainistiú lena n-áirítear na struchtúir, na freagrachtaí, na beartais agus na nósanna imeachta eagraíochtúla is gá agus áirítear leis aon chóras bainistíochta, atá neamhspleách nó comhtháite le córais bhainistíochta eile de chuid na heagraíochta, a thugann aghaidh ar an tsábháilteacht a bhainistiú.

(a)

maidir le tuairisciú ar tharluithe a chuireann an t-aerárthach, na daoine atá ar bord, aon duine eile, an trealamh nó an tsuiteáil lena ndéantar difear d'oibríochtaí an aerárthaigh i mbaol nó tarluithe a chuirfeadh i mbaol iad mura gceartófaí iad nó mura dtabharfaí aghaidh orthu; agus tuairisciú ar aon fhaisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht sa chomhthéacs sin;

(b)

maidir le hanailís agus maidir le bearta leantacha i dtaca le tarluithe arna dtuairisciú agus maidir le haon fhaisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht;

(c)

maidir le lucht gairme na heitlíochta a chosaint;

(d)

maidir le leas iomchuí a bhaint as faisnéis sábháilteachta arna bailiú;

(e)

maidir le faisnéis a chomhtháthú sa Stór Lárnach Eorpach; agus

(f)

maidir leis an bhfaisnéis anaithnid a scaipeadh ar pháirtithe leasmhara chun an fhaisnéis a theastaíonn uathu d'fhonn sábháilteacht na heitlíochta sibhialta a fheabhsú a chur ar fáil dóibh.

(a)

tarluithe a bhaineann le hoibriú an aerárthaigh, amhail:

(b)

tarluithe a bhaineann le dálaí teicniúla, cothabháil agus deisiúchán an aerárthaigh, amhail:

(c)

tarluithe a bhaineann le seirbhísí agus saoráidí aerloingseoireachta, amhail:

(d)

tarluithe a bhaineann le haeradróim agus seirbhísí talún, amhail:

(a)

an píolóta atá i gceannas ar aerárthach, nó i gcásanna nach bhfuil an píolóta atá i gceannas in ann an tarlú a thuairisciú, aon bhall den fhoireann atá sa chéad áit eile den slabhra ceannais in aerárthach atá cláraithe i mBallstát nó aerárthach atá cláraithe lasmuigh den Aontas ach atá in úsáid ag oibreoir dá n-áirithíonn Ballstát formhaoirseacht ar oibríochtaí nó oibreoir atá bunaithe san Aontas;

(b)

duine a dhearann aerárthach, nó aon trealamh nó cuid de, nó a dhéanann monarú, faireachán leanúnach ar aeracmhainneacht, cothabháil nó modhnú air, faoi fhormhaoirseacht Ballstáit nó faoi fhormhaoirseacht na Gníomhaireachta;

(c)

duine a shíníonn deimhniú ar athbhreithniú aeracmhainneachta, nó ar scaoileadh chun seirbhíse i ndáil le haerárthach, nó aon trealamh nó cuid de, faoi fhormhaoirseacht Ballstáit nó faoi fhormhaoirseacht na Gníomhaireachta;

(d)

duine a chomhlíonann feidhm faoina gceanglaítear air nó uirthi bheith údaraithe ag Ballstát mar bhall foirne de sholáthróir seirbhísí aerthráchta ar a bhfuil freagrachtaí maidir le seirbhísí aerloingseoireachta nó mar oifigeach seirbhíse faisnéise eitilte;

(e)

duine a chomhlíonann feidhm a bhaineann le bainistíocht sábháilteachta aerfoirt a bhfuil feidhm ag Rialachán (CE) Uimh. 1008/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13) maidir leis;

(f)

duine a chomhlíonann feidhm a bhaineann le saoráidí aerloingseoireachta a shuiteáil, a mhodhnú, a chothabháil, a dheisiú, a imchóiriú, a sheiceáil le linn eitilte nó cigireacht a dhéanamh orthu, ar saoráidí iad ar ina leith a áirithíonn Ballstát formhaoirseacht;

(g)

duine a chomhlíonann feidhm a bhaineann le seirbhís ar an talamh ar aerárthaí, lena n-áirítear breoslú, ullmhú bileoige lóid, luchtú, dí-oighriú agus tarraingt ag aerfort atá cumhdaithe ag Rialachán (CE) Uimh. 1008/2008.

(a)

sonraí maidir le tarluithe a bhféadfadh sé nach ngabhfadh an córas tuairiscithe éigeantaigh iad;

(b)

aon fhaisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht ar léir don tuairisceoir í a bheith ina guais iarbhír do shábháilteacht na heitlíochta nó go bhféadfadh sí a bheith ina guais do shábháilteacht na heitlíochta.

(a)

sonraí maidir le tarluithe a bhféadfadh sé nach ngabhfadh an córas tuairiscithe éigeantaigh iad;

(b)

aon fhaisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht ar léir don tuairisceoir í a bheith ina guais iarbhír nó go bhféadfadh sí a bheith ina guais do shábháilteacht na heitlíochta.

(a)

sonraí maidir le tarluithe a bhféadfadh sé nach ngabhfadh an córas tuairiscithe éigeantaigh iad;

(b)

aon fhaisnéis eile a bhaineann le sábháilteacht ach ar léir don tuairisceoir í a bheith ina guais iarbhír nó go bhféadfadh sí a bheith ina guais do shábháilteacht na heitlíochta.

(a)

nach bhfuil sé éigeantach iad a thuairisciú de bhun Airteagal 4(1);

(b)

go bhfuil siad a thuairisciú ag daoine nach bhfuil liostaithe in Airteagal 4(6).

(a)

an tionscal eitlíochta;

(b)

eagraíochtaí gairmiúla na bhfoirne eitlíochta.

(a)

an t-údarás náisiúnta um eitlíocht shibhialta; agus/nó

(b)

an t-údarás um imscrúdú sábháilteachta; agus/nó

(c)

aon chomhlacht nó eintiteas neamhspleách eile atá bunaithe san Aontas agus a bhfuil an fheidhm sin curtha de chúram air.

(a)

caighdeánaithe chun malartú faisnéise a éascú; agus

(b)

comhoiriúnach maidir le bogearraí ECCAIRS agus maidir le tacsanomaíocht ADREP.

(a)

le comhtháthú na faisnéise íosta dá dtagraítear i mír 1;

(b)

le haicmiú riosca na dtarluithe dá dtagraítear i mír 2; agus

(c)

le bunú próiseas seiceála cáilíochta sonraí dá dtagraítear i mír 3.

(a)

ábhar treorach;

(b)

ceardlanna; agus

(c)

oiliúint iomchuí.

(a)

le linn don imscrúdú ina dtaobh a bheith ar siúl, an réamhfhaisnéis fhíorasach maidir le tionóiscí agus teagmhais thromchúiseacha;

(b)

agus an t-imscrúdú curtha i gcrích:

(a)

a bheith ina n-ábhar spéise ag Ballstáit eile nó ag an nGníomhaireacht; nó

(b)

go bhféadfadh go gcaithfeadh na Ballstáit eile nó an Ghníomhaireacht beart sábháilteachta a dhéanamh ina leith.

(a)

gur páirtí leasmhar atá ag déanamh na hiarrata; agus

(b)

go bhfuil sé nó sí inniúil chun déileáil leis an iarraidh sin.

(a)

go mbaineann an fhaisnéis arna hiarraidh le trealamh, le hoibríochtaí nó le réimse gníomhaíochta an pháirtí féin;

(b)

nach ndeontar leis an gcinneadh ginearálta rochtain ar ábhar iomlán an bhunachair shonraí;

(c)

nach mbaineann an cinneadh ginearálta ach le faisnéis anaithnid.

(a)

ní úsáidfidh an páirtí leasmhar an fhaisnéis ach chun na críche a shonraítear san fhoirm iarrata, críoch ba cheart a bheith comhoiriúnach le cuspóir an Rialacháin seo mar atá luaite in Airteagal 1; agus

(b)

ní nochtfaidh an páirtí leasmhar an fhaisnéis a fhaightear gan toiliú i scríbhinn a fháil ó sholáthraí na faisnéise agus glacfaidh sé na bearta is gá chun go n-áiritheofar rúndacht iomchuí na faisnéise a fhaightear.

(a)

cuirfidh sí an beart sin chun feidhme go tráthúil; agus

(b)

bunóidh sí próiseas chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme agus ar éifeachtacht an bhirt.

(a)

torthaí tosaigh na hanailíse arna déanamh de bhun mhír 1, más ann dóibh; agus

(b)

aon bheart a bheidh le déanamh de bhun mhír 2.

(a)

torthaí tosaigh na hanailíse a rinneadh de bhun mhír 1, más ann dóibh; agus

(b)

aon bheart a bheidh le déanamh de bhun mhír 2.

(a)

an beart sin a chur chun feidhme go tráthúil; agus

(b)

próiseas a bhunú chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme agus ar éifeachtacht an bhirt sin.

(a)

beidh faisnéis chomhiomlánaithe agus anaithnid maidir leis an gcineál tarluithe agus faisnéise a bhaineann le sábháilteacht a thuairiscítear trína chórais náisiúnta tuairiscithe éigeantaigh agus dheonaigh ann;

(b)

sainaithneofar treochtaí;

(c)

sainaithneofar an beart atá déanta aige.

(a)

d'fhonn milleán nó dliteanas a shannadh; nó

(b)

chun críche ar bith seachas an tsábháilteacht eitlíochta a choinneáil nó a fheabhsú.

(a)

rúndacht na faisnéise a áirithiú; agus

(b)

úsáid na faisnéise a theorannú ionas nach n-úsáidfear í ach amháin le haghaidh nithe atá fíor-riachtanach d'fhonn a gcuid oibleagáidí a bhaineann le sábháilteacht a chomhlíonadh gan milleán nó dliteanas a shannadh; i ndáil leis sin, úsáidfear an fhaisnéis go háirithe don bhainistíocht riosca agus chun anailís a dhéanamh ar threochtaí sábháilteachta a bhféadfadh moltaí nó bearta sábháilteachta teacht as, lena dtabharfaí aghaidh ar easnaimh sábháilteachta iarbhír nó ar easnaimh sábháilteachta a d'fhéadfadh a bheith ann.

(a)

i gcoinne na dtuairisceoirí; nó

(b)

i gcoinne na ndaoine a luaitear i dtuarascálacha ar tharluithe.

(a)

i gcásanna mí-iompair thoiliúil;

(b)

i gcásanna inar tugadh neamhaird fhollasach, ghéar agus thromchúiseach ar riosca follasach agus inar theip glan ar fhreagracht ghairmiúil an cúram sin a ghlacadh ba léir a bhí ag teastáil sna cúinsí sin, agus ina ndearnadh damáiste intuartha do dhuine nó do mhaoin, nó a cuireadh sábháilteacht na heitlíochta i mbaol go mór.

(a)

liosta na réimsí sonraí éigeantacha i dtuarascálacha ar tharluithe a leagtar síos in Iarscríbhinn I a thabhairt cothrom le dáta, i gcás, i bhfianaise na taithí a fuarthas agus an Rialachán seo á chur i bhfeidhm, go mbeidh gá le hathruithe d'fhonn feabhas a chur ar shábháilteacht eitlíochta;

(b)

an iarraidh ar an bhfoirm fhaisnéise maidir le Stór Lárnach Eorpach dá bhforáiltear in Iarscríbhinn III a thabhairt cothrom le dáta, chun an taithí a fuarthas agus forbairtí nua a chur san áireamh;

(c)

aon cheann de na hIarscríbhinní a ailíniú le bogearraí ECCAIRS agus le tacsanomaíocht ADREP, agus, ina theannta sin, le gníomhartha dlíthiúla a ghlacann an tAontas agus le comhaontuithe idirnáisiúnta.

24.4.2014   

GA

Iris Oifigiúill an Aontais Eorpaigh

44

(1)

Tionscnamh de chuid fhaireachán na Cruinne ba ea Faireachán Domhanda don Chomhshaol agus don tSlándáil (GMES) a bhfuil an tAontas i gceannas air agus atá á reáchtáil i gcomhpháirtíocht leis na Ballstáit agus le Gníomhaireacht Spáis na hEorpa (GSE). Cuireadh tús le GMES i mí na Bealtaine 1998 nuair a rinne na hinstitiúidí a raibh baint acu le gníomhaíochtaí spáis a fhorbairt san Eoraip dearbhú comhpháirteach ar ar tugadh “Forógra Baveno”. Iarradh san Fhorógra tiomantas fadtéarmach d'fhorbairt seirbhísí faireacháin comhshaoil spásbhunaithe, ina n-úsáidfí, scileanna agus teicneolaíochtaí Eorpacha agus ina ndéanfaí tuilleadh forbartha orthu. In 2005, rinne an tAontas rogha straitéiseach chun acmhainn neamhspleách fhaire na Cruinne ar leis an Eoraip í a fhorbairt go comhpháirteach le GSE chun seirbhísí a sheachadadh sna réimsí comhshaoil agus slándála.

(2)

Ag cur leis an tionscnamh sin, bunaíodh an clár Eorpach um Fhaireachán na Cruinne (GMES) agus na rialacha maidir lena chéad oibriúcháin a chur chun feidhme le Rialachán (AE) Uimh. 911/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3).

(3)

Cé go mba cheart leanúint den chlár a cuireadh ar bun faoi Rialachán (AE) Uimh. 911/2010, faoi chreat airgeadais ilbhliantúil 2014-2020, a bunaíodh le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1311/2013 ón gComhairle (4), ba cheart an t-ainm “Copernicus” a chur in ionad an acrainm “GMES” d'fhonn an chumarsáid leis an bpobal i gcoitinne a éascú. Chláraigh an Coimisiún an trádmharc ionas gurbh fhéidir le hinstitiúidí an Aontais é a úsáid agus ionas go mbeadh sé ceadúnaithe d'úsáideoirí leasmhara eile, go háirithe soláthraithe príomhsheirbhísí.

(4)

Tá clár Copernicus (Copernicus) bunaithe ar chomhpháirtíocht idir an tAontas, GSE agus na Ballstáit. Dá bhrí sin, ba cheart go bhforbrófaí é ar bhonn cumais Eorpacha agus náisiúnta atá ann cheana agus ba cheart go gcomhlánódh sé iad trí shócmhainní nua a fhorbrófar i gcomhpháirt. D'fhonn an cur chuige sin a chur chun feidhme, ba cheart go ndéanfadh an Coimisiún iarracht idirphlé a choinneáil le GSE agus leis na Ballstáit a bhfuil spás ábhartha agus sócmhainní ábhartha in situ acu.

(5)

D'fhonn a chuid cuspóirí a bhaint amach, ba cheart do Copernicus cumas uathrialach an Aontais maidir le breathnóireachtaí ón spás a áirithiú agus ba cheart dó seirbhísí oibriúcháin a chur ar fáil i réimsí an chomhshaoil, na cosanta sibhialta agus na slándála sibhialta, lena gcloífear go hiomlán le sainorduithe náisiúnta maidir le rabhadh oifigiúil. Ba cheart dó úsáid a bhaint freisin as na misin rannpháirteacha atá ar fáil agus na sonraí in situ a chuireann na Ballstáit ar fáil go príomha. A mhéid is féidir, ba cheart go mbainfeadh Copernicus leas as cumais maidir le breathnóireachtaí ón spás agus seirbhísí na mBallstát. Ba cheart do Copernicus leas a bhaint as cumais tionscnaimh tráchtála san Eoraip, agus leis sin cuirfidh sé le hearnáil spáis tráchtála inmharthana a fhorbairt san Eoraip. Ina theannta sin, ba cheart go gcuirfí chun cinn córais chun an leas is fearr is féidir a bhaint as traschur sonraí chun na cumais a fheabhsú tuilleadh mar fhreagairt ar éileamh ón úsáideoir atá ag dul i méid ar shonraí gar d'fhíor-am.

(6)

Chun úsáid teicneolaíochtaí de chuid fhaire na Cruinne a chur chun cinn agus a éascú ag údaráis áitiúla agus ag fiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna) araon, ba cheart go gcuirfí chun cinn gréasáin atá tiomanta do dháileadh shonraí Copernicus, lena n-áirítear comhlachtaí náisiúnta agus réigiúnacha.

(7)

Is é cuspóir is ceart a bheith le Copernicus faisnéis chruinn iontaofa a chur ar fáil i réimsí an chomhshaoil agus na slándála, a bheidh saincheaptha do riachtanais úsáideoirí agus lena dtacófar le beartais eile de chuid an Aontais, go háirithe iad siúd a bhaineann leis an margadh inmheánach, le hiompar, le comhshaol, le fuinneamh, le cosaint shibhialta agus le slándáil shibhialta, le comhar le tríú tíortha agus le cabhair dhaonnúil.

(8)

Ba cheart go measfaí Copernicus mar rannchuidiú ón Eoraip do Chóras Domhanda na gCóras um Fhaire na Cruinne (GEOSS) arna fhorbairt laistigh de chreat an Ghrúpa um Fhaire na Cruinne (GEO).

(9)

Ba cheart Copernicus a chur chun feidhme ar dhóigh atá comhsheasmhach le hionstraimí eile agus le gníomhaíochtaí ábhartha eile de chuid an Aontais, go háirithe gníomhaíochtaí maidir le comhshaol agus athrú aeráide, agus le hionstraimí i réimsí na slándála, chosaint na sonraí pearsanta, an iomaíochais agus na nuálaíochta, an chomhtháthaithe, an taighde, an iompair, an iomaíochais agus an chomhair idirnáisiúnta agus le córais Eorpacha um loingseoireacht satailíte (Galileo agus EGNOS). Ba cheart go gcomhlíonfadh sonraí Copernicus sonraí tagartha spásúil na mBallstát comh maith le rialacha cur chun feidhme agus treoirlínte teicniúla an bhonneagair d'fhaisnéis spásúil san Aontas a bunaíodh le Treoir 2007/2/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5). Ina theannta sin, ba cheart do Copernicus an Comhchóras um Fhaisnéis Chomhshaoil (SEIS), mar a thagraítear dó sa Teachtaireacht ón gCoimisiún an 1 Feabhra 2008 dar teideal: I dTreo Comhchórais um Fhaisnéis Chomhshaoil (SEIS), agus gníomhaíochtaí an Aontais i réimse na práinnfhreagartha a chomhlánú. Ba cheart go gcuirfí chun feidhme Copernicus i gcomhréir le cuspóirí Threoir 2003/98/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le faisnéis ón earnáil phoiblí a athúsáid (6), is iad sin go háirithe: trédhearcacht, cruthú dálaí atá oiriúnach do sheirbhísí a fhorbairt agus rannchuidiú le fás eacnamaíoch agus le cruthú post. Ba cheart go mbeadh sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus ar fáil gan srian agus ar bhealach oscailte chun tacú le Clár Oibre Digiteach don Eoraip, amhail dá dtagraítear sa Teachtaireacht ón gCoimisiún an 26 Lúnasa 2010 dar teideal: Clár Oibre Digiteach don Eoraip.

(10)

Is clár é Copernicus a sholáthrófar faoin straitéis Eoraip 2020 maidir le fás cliste, inbhuanaithe agus uilechuimsitheach (“stráitéis Eoraip 2020”). Ba cheart go rachadh sé chun tairbhe do raon leathan beartas de chuid an Aontais agus go rannchuideodh sé le cuspóirí stráitéis Eoraip 2020 a bhaint amach, go háirithe trí bheartas spáis éifeachtach a fhorbairt d'fhonn na huirlisí a chur ar fáil chun dul i ngleic le roinnt de na príomhdhúshláin dhomhanda agus chun na spriocanna maidir le hathrú aeráide agus inbhuanaitheacht fuinnimh a bhaint amach. Ba cheart go dtacódh Copernicus freisin le cur chun feidhme bheartas spáis na hEorpa agus le fás mhargaí na hEorpa do shonraí agus do sheirbhísí atá bunaithe ar spás.

(11)

Ba cheart go mbainfeadh Copernicus tairbhe as na torthaí arna soláthar le Fís 2020, a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1291/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), go háirithe trína chuid gníomhaíochtaí taighde agus nuálaíochta le haghaidh teicneolaíochtaí agus feidhmchlár de chuid Fhaire na Cruinne a bheidh ann amach anseo a úsáidfidh teicneolaíochtaí agus sonraí cianbhraiteachta agus san aer agus teicneolaíochtaí agus sonraí atá ar an láthair d'fhonn freagairt do na mórdhúshláin a bhaineann leis an tsochaí. Ba cheart go n-áiritheodh an Coimisiún sineirgí, trédhearcacht agus soiléireacht iomchuí i ndáil le gnéithe éagsúla Copernicus.

(12)

Ba cheart go mbeadh forbairt eilimint spáis Copernicus bunaithe ar anailís ar roghanna chun freastal ar riachtanais na n-úsáideoirí a bheidh ag teacht chun cinn, lena n-áirítear soláthar ó na misin náisiúnta/phoiblí agus ó sholáthraithe tráchtála san Eoraip, misin nua thiomnaithe a shonrú, comhaontuithe idirnáisiúnta lena n-áiritheofar rochtain ar mhisin neamh-Eorpacha agus an margadh Eorpach um fhaire na Cruinne.

(13)

Ar mhaithe le soiléireacht agus d'fhonn rialú costas a éascú, ba cheart an t-uasmhéid a leithdháileann an tAontas chun gníomhaíochtaí Copernicus a chur chun feidhme a mhiondealú ina chatagóirí éagsúla. Mar sin féin, ar mhaithe le solúbthacht agus d'fhonn dea-reáchtáil Copernicus a áirithiú, ba cheart go mbeadh an Coimisiún in ann cistí a ath-leithdháileadh ó chatagóir amháin go catagóir eile.

(14)

Braitheann soláthar seirbhísí oibriúcháin ar dhea-fheidhmiú, ar infhaighteacht leanúnach agus ar shábháilteacht eilimint spáis Copernicus. Is bagairt thromchúiseach é an méadú atá faoin riosca go mbeidh imbhualadh ann le satailítí eile agus le smionagar spáis maidir le heilimint spáis Copernicus. Dá bhrí sin, ba cheart go mbeadh cosaint eilimint spáis Copernicus agus a oibriúchán, lena n-áirítear le linn lainseáil na satailítí, ar áireamh i ngníomhaíochtaí Copernicus. Chuige sin, d'fhéadfadh an buiséad a leithdháilfear ar Copernicus ranníocaíocht chomhréireach a mhaoiniú leis na costais a ghabhann le seirbhísí atá in ann cosaint den sórt sin a sholáthar, a mhéid is féidir tar éis dhianbhainistiú costas agus chomhlíonadh iomlán an uasmhéid de EUR 26,5 milliún i bpraghsanna reatha a bhunaítear sa Rialachán seo. Ba cheart ranníocaíocht den sórt sin a úsáid chun sonraí agus seirbhísí a sholáthar, agus chuige sin amháin, agus ní chun bonneagar a cheannach.

(15)

D'fhonn cur chun feidhme Copernicus agus a phleanáil fhadtéarmach a fheabhsú, ba cheart don Choimisiún clár oibre bliantúil a ghlacadh, lena n-áirítear plean cur chun feidhme na ngníomhaíochtaí is gá chun cuspóirí Copernicus a bhaint amach. Ba cheart go mbeadh an plean cur chun feidhme sin ag breathnú chun cinn agus go ndéanfadh sé cur síos ar na gníomhaíochtaí is gá chun Copernicus a chur chun feidhme agus athrú ar riachtanais na n-úsáideoirí agus an dul chun cinn teicneolaíochta á gcur san áireamh.

(16)

Ba cheart go mbeadh cur chun feidhme eilimint seirbhíse Copernicus bunaithe ar na sonraíochtaí teicniúla i bhfianaise chastacht Copernicus agus na n-acmhainní a leithdháilfear dó. Leis sin d'éascófaí glacadh seirbhísí ag an bpobail mar bheadh úsáideoirí in ann infhaighteacht agus forbairt seirbhísí a fheiceáil roimh ré mar aon le comhar leis na Ballstáit agus le páirtithe eile. Dá bhrí sin, ba cheart don Choimisiún, de réir mar is gá, sonraíochtaí teicniúla na seirbhísí go léir de chuid Copernicus a ghlacadh agus a nuashonrú, ag tabhairt aghaidh ar ghnéithe amhail raon feidhme, leagan amach, punanna seirbhíse teicniúla, miondealú táscach ar chostais agus ar phleanáil, leibhéil feidhmithe, riachtanais rochtana ar shonraí spáis agus ar shonraí in situ, forbairt, caighdeáin, cartlannú agus scaipeadh sonraí.

(17)

Ba cheart go mbeadh cur chun feidhme eilimint spáis Copernicus bunaithe ar na sonraíochtaí teicniúla i bhfianaise chastacht Copernicus agus na n-acmhainní a leithdháilfear dó. Dá bhrí sin, ba cheart don Choimisiún, de réir mar is gá, sonraíochtaí teicniúla ina mionsonrófar na gníomhaíochtaí a thacófar faoi eilimint spáis Copernicus, agus miondealú táscach a gcostais agus a bpleanála, a ghlacadh agus a nuashonrú. Ós rud é gur cheart do Copernicus tógáil ar infheistíochtaí a rinne an tAontas, GSE, agus na Ballstáit i gcomhthéacs an Fhaireacháin Dhomhanda don Chomhshaol agus don tSlándáil, ba cheart go gcuirfeadh na gníomhaíochtaí faoi eilimint spáis Copernicus gnéithe Chás Fadtéarmach (LTS) GSE san áireamh, i gcás inarb iomchuí, ar doiciméad é a rinne GSE a ullmhú agus a nuashonrú, lena mbunaítear creat foriomlán d'eilimint spáis Copernicus.

(18)

Ba cheart go mbeadh Copernicus faoi cheannas an úsáideora, agus, dá bhrí sin, bheadh rannpháirtíocht leanúnach, éifeachtach úsáideoirí de dhíth, go háirithe ó thaobh ceanglais seirbhíse a shainiú agus a bhailíochtú.

(19)

Tá gné idirnáisiúnta Copernicus thar a bheith ábhartha maidir le sonraí agus faisnéis a mhalartú, agus le rochtain ar bhonneagar breathnóireachta. Tá malartú den sórt sin níos éifeachtúla ó thaobh costais de ná scéimeanna ceannaithe sonraí agus neartaíonn sé gné dhomhanda Copernicus.

(20)

Foráiltear sa Chomhaontú ar an Limistéar Eorpach Eacnamaíoch (LEE) agus sna Comhaontuithe Réime le tíortha is iarrthóirí agus le tíortha is iarrthóirí féideartha do rannpháirtíocht na dtíortha sin i gcláir an Aontais. Ba cheart é a bheith ar chumas tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta eile bheith rannpháirteach trí chomhaontuithe idirnáisiúnta maidir leis sin a thabhairt i gcrích.

(21)

Ba cheart an tsaoirse a bheith ag na Ballstáit, ag tríú tíortha agus ag eagraíochtaí idirnáisiúnta rannchuidiú leis na cláir ar bhonn comhaontuithe iomchuí.

(22)

Ba cheart freagracht iomlán as Copernicus a bheith ag an gCoimisiún. Ba cheart dó na tosaíochtaí a shainiú agus comhordú agus maoirseacht iomlán Copernicus a áirithiú. Ba cheart go n-áireofaí leis sin freisin iarrachtaí speisialta chun feasacht a ardú i measc an phobail faoi a thábhachtaí atá na cláir spáis do shaoránaigh na hEorpa. Ba cheart go gcuirfeadh sé an fhaisnéis ábhartha uile ar fáil do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle maidir le Copernicus in am trátha.

(23)

Agus Copernicus á chur chun feidhme, ba cheart don Choimisiún, i gcás inarb iomchuí, brath ar eagraíochtaí Eorpacha idir-rialtasacha a bhfuil comhpháirtíochtaí bunaithe aige leo cheana féin, go háirithe GSE, le haghaidh chomhordú teicniúil eilimint spáis Copernicus, shainiú a leagain amach, sócmhainní spáis a fhorbairt agus a sholáthar, le haghaidh rochtana ar shonraí agus le haghaidh misin thiomnaithe a oibriú. Ina theannta sin, ba cheart don Choimisiún brath freisin ar an Eagraíocht Eorpach chun Sochar a Bhaint as Satailítí Meitéareolaíochta (Eumetsat) maidir le misin thiomnaithe a oibriú i gcomhréir lena saineolas agus lena sainordú.

(24)

Agus an ghné sin de Copernicus a bhaineann le comhpháirtíocht á cur san áireamh, agus d'fhonn dúbailt saineolais theicniúil a sheachaint, ba cheart cur chun feidhme Copernicus a tharmligean chuig eintitis a bhfuil an inniúlacht theicniúil agus an inniúlacht ghairmiúil iomchuí acu. Ba cheart go spreagfaí eintitis den sórt sin forfheidhmiú na gcúraimí sin a oscailt chun an iomaíochais suas go dtí leibhéal leordhóthanach, i gcomhréir le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) (“an Rialachán Airgeadais”).

(25)

Ba cheart go n-áireofaí i gclár Copernicus eilimint seirbhíse lena n-áirithítear faisnéis a sheachadadh maidir le faireachán a dhéanamh ar an atmaisféar, faireachán a dhéanamh ar an muirthimpeallacht, faireachán a dhéanamh ar an talamh, leis an athrú aeráide, le bainistíocht éigeandála agus le slándáil. Ba cheart go soláthrófaí an fhaisnéis seo a leanas i gclár Copernicus, go háirithe: faisnéis maidir le staid an atmaisféir lena n-áirítear ar scála áitiúil, náisiúnta, Eorpach agus domhanda; faisnéis maidir le staid na n-aigéan, lena n-áirítear trí ghrúpáil Eorpach tiomnaithe d'fhaireachán ar an bhfarraige a bhunú; faisnéis lena dtugtar tacaíocht d'fhaireachán ar an talamh a thacaíonn le cur chun feidhme beartas áitiúil, náisiúnta agus Eorpach; faisnéis lena dtugtar tacaíocht d'oiriúnú agus do mhaolú an athraithe aeráide; faisnéis gheospásúil lena dtugtar tacaíocht do bhainistiú éigeandála, lena n áirítear trí ghníomhaíochtaí coisctheacha agus slándáil shibhialta lena n-áirítear tacaíocht do ghníomhaíocht sheachtrach an Aontais. Ba cheart go sainaithneodh an Coimisiún socruithe conarthacha iomchuí lena gcothaítear inbhuanaitheacht an tsoláthair seirbhíse.

(26)

Agus eilimint seirbhíse Copernicus á cur chun feidhme, féadfaidh an Coimisiún dul in iontaoibh, i gcás ina bhfuil údar cuí leis sin de bharr chineál speisialta na gníomhaíochta agus an tsaineolais shonraigh, eintiteas inniúil, amhail an Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil, an Ghníomhaireacht Eorpach chun Comhar Oibríochtúil a Bhainistiú ag Teorainneacha Seachtracha Bhallstáit an Aontais Eorpaigh (Frontex), an Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí (EMSA) agus Lárionad Satailíte an Aontais Eorpaigh (Satcen), Lárionad Eorpach do Réamhaisnéisí Aimsire Meánraoin (ECMWF), gníomhaireachtaí Eorpacha ábhartha eile, grúpálacha nó cuibhreannais comhlachtaí náisiúnta, nó aon chomhlacht ábhartha a d'fhéadfadh bheith incháilithe i gcomhair tarmligin i gcomhréir leis an Rialachán Airgeadais. Nuair a bheifear ag roghnú an eintitis ba cheart go mbeadh aird chuí ar an gcost-éifeachtúlacht a bhainfidh leis na cúraimí sin a shannadh agus an tionchar a bheidh acu ar struchtúr rialachais an eintitis agus ar a acmhainní airgeadais agus daonna.

(27)

Bhí rannpháirtíocht ghníomhach ag an Airmheán Comhpháirteach Taighde (JRC) de chuid an Choimisiúin i dtionscnamh GMES agus i gcur chun feidhme oibríochtaí tosaigh GMES a bhunaítear faoi Rialachán (AE) Uimh. 911/2010. Ba cheart don Choimisiún leanúint de bhrath ar thacaíocht eolaíoch agus theicniúil ó JRC do chur chun feidhme Copernicus.

(28)

Maidir le soláthar poiblí na n-eintiteas atá freagrach as cur chun feidhme Copernicus, ba cheart go mbeadh sé comhoiriúnach le rialacha an Aontais nó le caighdeáin idirnáisiúnta choibhéiseacha, a mhéid a cheadaítear leis na forálacha maidir le conarthaí poiblí sa Rialachán Airgeadais. Maidir le coigeartuithe sonracha is gá do na rialacha sin, agus leis na socruithe do shíneadh na gconarthaí atá ann cheana, ba cheart go saineofaí iad sna comhaontuithe comhfhreagracha ó na toscaireachtaí. Ba cheart go mbeadh sé d'aidhm ag an gCoimisiún, ar an gcéad dul síos, an luach ar airgead is fearr a fháil, costais a rialú, rioscaí a mhaolú, éifeachtúlacht a fheabhsú agus spleáchas ar an t-aon soláthróir amháin a laghdú. Ba cheart go n-áiritheofaí rochtain oscailte agus iomaíocht chóir ar fud an tslabhra soláthair, lena dtabharfaí deiseanna cothroma rannpháirtíochta don tionscal ar gach leibhéal, lena n-áirítear, go háirithe, d'iontrálaithe nua agus FBManna. Aon mhí-úsáid a d'fhéadfaí a bhaint as ceannasacht nó aon spleáchas fadtéarmach a d'fhéadfadh a bheith ann ar sholáthraí aonair, ba cheart iad a sheachaint. Chun rioscaí a bhaineann leis an gclár a mhaolú, spleáchas ar fhoinse aonair soláthair a sheachaint agus rialú foriomlán níos fearr ar Copernicus agus ar a gcostais agus ar a sceideal a áirithiú, ba cheart ilfhoinsiú a shaothrú, nuair is iomchuí. Lena chois sin, ba cheart go ndéanfaí forbairt an tionscail Eorpaigh a chaomhnú agus a chur chun cinn sna réimsí uile a bhaineann le faire na Cruinne, i gcomhréir le comhaontuithe idirnáisiúnta ar páirtí an tAontas iontu.

(29)

Ba cheart an riosca a bhaineann le droch-chomhlíonadh conartha nó le neamhchomhlíonadh conartha a mhaolú chomh fada agus is féidir. Chuige sin, ba cheart do chonraitheoirí inbhuanaitheacht a gcomhlíonta chonarthaigh a léiriú maidir leis na gealltanais arna ndéanamh agus le fad an chonartha. Dá bhrí sin, ba cheart do na húdaráis chonarthacha, de réir mar is iomchuí, ceanglais a shonrú a bhaineann le hiontaofacht na soláthairtí agus le soláthar na seirbhísí. Sa bhreis air sin, i gcás earraí agus seirbhísí de chineál atá íogair a cheannach, féadfaidh údaráis chonarthacha ceannach den sórt sin a chur faoi réir ceanglas sonrach, go háirithe d'fhonn slándáil faisnéise a áirithiú. Ba cheart cead a thabhairt do thionscail an Aontais dul ar iontaoibh foinsí neamh-Aontais maidir le heilimintí agus le seirbhísí áirithe i gcás ina léirítear go bhfuil buntáistí suntasacha ann i dtéarmaí cáilíochta agus costas, agus aird á tabhairt, áfach, ar chineál straitéiseach na gclár agus ar cheanglais an Aontais maidir le slándáil agus rialú onnmhairithe. Ba cheart leas a bhaint as infheistíocht earnála poiblí agus as taithí agus inniúlacht thionsclaíoch, agus é á áirithiú nach sáraítear na rialacha maidir le tairiscintí iomaíocha.

(30)

Chun meastóireacht níos fearr a dhéanamh ar chostas iomlán táirge, seirbhíse nó oibre a ndéanfar tairiscint ina leith, lena n-áirítear a chostas oibriúcháin fadtéarmach nó a costas oibriúcháin fadtéarmach, ba cheart an costas iomlán thar shaolré úsáideach an táirge, na seirbhíse nó na hoibre a ndéanfar tairiscint ina leith a chur san áireamh de réir mar is iomchuí le linn an tsoláthair, trí chur chuige bunaithe ar chost-éifeachtúlacht a úsáid amhail costáil saolré nuair a leantar nós imeachta soláthair atá bunaithe ar chritéar na dámhachtana tairisceana is buntáistí go heacnamaíoch. Chun na críche sin, ba cheart don údarás conarthach a chinntiú go luafar go sonrach an mhodheolaíocht lena mbeartaítear costais shaolré úsáideach an táirge, na seirbhíse nó na hoibre a ríomh, sna doiciméid chonarthacha nó i bhfógra an chonartha agus go mbeifear in ann cruinneas na faisnéise a thabharfaidh na tairgeoirí a fhíorú.

(31)

Ba cheart go bhféadfadh an t-údarás conarthach cothroime iomaíochta a athbhunú i gcás ina bhfuil faisnéis phribhléideach faoi na gníomhaíochtaí a bhaineann leis an nglaoch sin ar thairiscintí ag cuideachta amháin nó níos mó, roimh an nglaoch ar thairiscintí. Ba cheart go bhféadfaí conradh a dhámhachtain i bhfoirm conartha lena bhfuil céimeanna coinníollacha íocaíochtaí i gceist, leasú a thabhairt isteach sa chonradh, faoi choinníollacha áirithe, i gcomhthéacs a chomhlíonta, nó fiú íosleibhéal fochonraitheoireachta a fhorchur. Ar deireadh, i ngeall ar na héiginnteachtaí teicneolaíocha a bhaineann le Copernicus, ní féidir i gcónaí praghsanna conarthaí poiblí a thuar go beacht agus is inmhianaithe dá bhrí sin conarthaí a thabhairt i gcrích i bhfoirm shonrach, foirm nach sonraíonn praghas seasta agus cinntitheach agus ag an am céanna a áiríonn clásail chun leasanna airgeadais an Aontais a chosaint.

(32)

D'fhonn an méid is fearr is féidir a choimeád in Copernicus trí na rioscaí teicniúla agus sceidil a laghdú a mhéid is mó is féidir, mar aon leis an gcostas a bhaineann leo agus d'fhonn iontaofacht inbhuanaithe an tsoláthair a áirithiú, ba cheart go mbainfeadh Copernicus an fheidhm is mó is féidir as infheistíochtaí airgeadais agus bonneagair na hearnála poiblí a rinneadh cheana agus as an taithí thionsclaíoch agus as an inniúlacht a fhaightear trí na hinfheistíochtaí den chineál sin a dhéantar i GMES. Ba cheart gur fíor go háirithe an méid sin i dtaca leis an méid a bhaineann leis na heilimintí aisfhillteacha den deighleog spáis agus talaimh a d'fhorbair GSE agus a cuid Stát Rannpháirtíochta i gcomhthéacs an chláir roghnaigh Eilimintí Spáis GMES agus le rannchuidiú airgeadais ón Aontas. Sa chás deireanach ba cheart don údarás conarthach machnamh cuí a dhéanamh ar fheidhm a bhaint as an nós imeachta idirbheartaíochta gan fógra conartha nó a choibhéis a fhoilsiú roimh ré.

(33)

D'fhonn cuspóirí Copernicus a bhaint amach ar bhonn inbhuanaithe, is gá gníomhaíochtaí na gcomhpháirtithe éagsúla atá rannpháirteach in Copernicus a chomhordú agus cumas seirbhíse agus breathnóireachta trína gcomhlíontar éilimh na n-úsáideoirí a fhorbairt a bhunú agus a fheidhmiú. Sa chomhthéacs sin, ba cheart go gcabhródh coiste (Coiste Copernicus) leis an gCoimisiún chun comhordú ranníocaíochtaí an Aontais, na mBallstát, na n-eagraíochtaí idir-rialtasacha chomh maith le comhordú leis an earnáil phríobháideach le clár Copernicus a áirithiú, chun an leas is fearr is féidir a bhaint as inniúlachtaí reatha agus chun bearnaí a shainaithint ar a dtabharfar aghaidh ar leibhéal an Aontais. Ina theannta sin, ba cheart dó cabhrú leis an gCoimisiún faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme leanúnach Copernicus. Ba cheart go mbeadh ionadaithe na n-eintiteas a bhfuil cúraimí cur chun feidhme buiséid de chúram orthu in ann páirt a ghlacadh, mar bhreathnóirí, in obair Choiste Copernicus ós rud é gur gá, ó thaobh rialachais fhónta phoiblí de, bainistíocht aonfhoirmeach a dhéanamh ar Copernicus mar aon le cinnteoireacht níos tapúla agus rochtain chomhionann a thabhairt ar fhaisnéis. Ar na cúiseanna céanna, ba cheart go mbeadh ionadaithe tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta a thug comhaontú idirnáisiúnta i gcrích leis an Aontas in ann páirt a ghlacadh in obair Choiste Copernicus faoi réir srianta slándála agus de réir mar a bhforáiltear dó sin i dtéarmaí comhaontuithe den sórt sin. Níor cheart go mbeadh ionadaithe den sórt sin i dteideal páirt a ghlacadh i nósanna imeachta vótála Choiste Copernicus sin.

(34)

Ba cheart obair na n-eintiteas a bhfuil cúraimí cur chun feidhme tairgthe chucu ag an gCoimisiún a thomhas freisin de réir táscairí feidhmíochta. Thabharfadh sé sin léiriú do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle ar dhul chun cinn oibríochtaí Copernicus agus ar chur chun feidhme Copernicus.

(35)

Le Rialachán Tarmligthe (AE) Uimh. 1159/2013 ón gCoimisiún (9) bunaíodh na coinníollacha cláraithe agus ceadúnaithe d'úsáideoirí GMES agus sainmhíníodh na critéir i dtaca le srian a chur ar rochtain ar shonraí tiomnaithe GMES agus ar fhaisnéis faoi sheirbhís GMES.

(36)

Ba cheart na sonraí agus an fhaisnéis a chuirtear le chéile i gcreat Copernicus a chur ar fáil go hiomlán, go hoscailte agus saor in aisce, faoi réir coinníollacha agus teorainneacha iomchuí, d'fhonn a gcuid úsáide agus a gcomhroinnt a chur chun cinn, agus d'fhonn margaí Eorpacha um fhaire na Cruinne a neartú, go háirithe san earnáil iartheachtach, agus fás agus cruthú fostaíochta a chothú dá réir sin.

(37)

Ba cheart don Choimisiún a bheith ag obair le soláthróirí sonraí le go ndéanfar coinníollacha ceadúnaithe maidir le sonraí tríú páirtí a chomhaontú ionas go ndéanfar a n-úsáid laistigh de Copernicus a éascú, ag cloí leis an Rialachán seo agus leis na cearta tríú páirtí is infheidhme.

(38)

Ba cheart go gcuirfí san áireamh na cearta rochtana i dtaca le sonraí Sentinel Copernicus arna dtabhairt faoin gClár Eilimintí Spáis GMES mar a d'fhormheas Bord an Chláir maidir le Faire na Cruinne de chuid GSE an 24 Meán Fómhair 2013.

(39)

Toisc gur clár sibhialta faoi smacht sibhialta é Copernicus, ba cheart tús áite a thabhairt do shonraí a fháil agus faisnéis a tháirgeadh, lena n-áirítear íomhánna ardtaifigh, nach riosca nó bagairt iad i leith shlándáil an Aontais nó a chuid Ballstát. Toisc go bhféadfadh cosaint a bheith de dhíth maidir le roinnt shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus, áfach, agus chun cúrsaíocht shlán faisnéise den sórt sin a áirithiú laistigh de raon feidhme an Rialacháin seo, ba cheart do na rannpháirtithe uile in Copernicus méid áirithe cosanta a chur ar fáil d'fhaisnéis rúnaicmithe AE arb ionann é agus an chosaint a thugtar faoi na rialacha slándála a leagtar amach san Iarscríbhinn a ghabhann le Cinneadh 2001/844/CE, CEGC, Euratom ón gCoimisiún (10) agus faoi na rialacha slándála de chuid na Comhairle a leagtar amach sna hIarscríbhinní a ghabhann le Cinneadh 2013/488/AE ón gComhairle (11).

(40)

Toisc go bhféadfadh tionchar a bheith ag roinnt shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus, lena n-áirítear íomhánna ardtaifigh, ar shlándáil an Aontais nó a Bhallstát, agus i gcásanna a mbeidh údar cuí leo, ba cheart an Chomhairle a chumasú na bearta a ghlacadh d'fhonn déileáil le rioscaí agus le bagairtí do shlándáil an Aontais nó dá Bhallstáit.

(41)

Ba cheart gurb é an tAontas a bheadh mar úinéir ar na sócmhainní inláimhsithe agus doláimhsithe go léir a chruthófar nó a fhorbrófar faoi Copernicus. Ionas go gcomhlíonfar go hiomlán na cearta bunúsacha go léir a bhainfeadh le húinéireacht, ba cheart na socruithe riachtanacha a dhéanamh leis na húinéirí atá ann cheana. Ba cheart go mbeadh sé le tuiscint nach gcumhdaítear leis na forálacha maidir le húinéireacht sócmhainní doláimhsithe a leagtar síos sa Rialachán seo cearta doláimhsithe nach féidir a aistriú faoi dhlíthe náisiúnta ábhartha. Ba cheart go mbeadh úinéireacht den sórt sin ag an Aontas gan dochar don fhéidearthacht don Aontas, i gcomhréir leis an Rialachán seo agus i gcás ina measfar gurb iomchuí é sin ar bhonn measúnaithe de réir gach cáis ar leith, na sócmhainní sin a chur ar fáil do thríú páirtithe nó iad a dhiúscairt. Ionas go nglacfaidh an-chuid úsáideoirí iartheachtacha le seirbhísí Copernicus, ba cheart, go háirithe, go mbeadh an tAontas in ann úinéireacht na hoibre a dhéanfar faoi Copernicus a aistriú chuig tríú páirtithe nó a cheadú nó na cearta maoine intleachtúla a cheadúnú dóibh, ar cearta iad a éireoidh as obair a dhéanfar faoi Copernicus.

(42)

Ba cheart leas airgeadais an Aontais a chosaint le bearta comhréireacha feadh an timthrialla caiteachais, lena n-áirítear neamhrialtachtaí a chosc, a bhrath agus a imscrúdú, agus cistí a cailleadh, a íocadh go mícheart nó a úsáideadh go mícheart a ghnóthú agus, nuair is iomchuí, pionóis riaracháin agus airgeadais a ghearradh i gcomhréir leis an Rialachán Airgeadais.

(43)

Ós rud é gur clár casta é Copernicus, ba cheart go mbeadh cabhair saineolaithe neamhspleácha ag an gCoimisiún as measc teaglaim leathan geallsealbhóirí, lena n-áirítear go háirithe saineolaithe ar shaincheisteanna slándála a ainmneoidh na Ballstáit, ionadaithe ar eintitis náisiúnta ábhartha a bheidh freagrach as saincheisteanna spás agus ionadaithe ar úsáideoirí Copernicus, ar saineolaithe iad a chuirfidh an saineolas teicniúil agus eolaíoch is gá ar fáil don Choimisiún, chomh maith le dearcthaí idir-dhisciplíneacha agus trasearnála, agus tionscnaimh ábhartha atá ar bun cheana ar leibhéal an Aontais, ar an leibhéal náisiúnta agus ar an leibhéal réigiúnach á gcur san áireamh.

(44)

D'fhonn dálaí aonfhoirmeacha a áirithiú maidir le cur chun feidhme an Rialacháin seo i dtaca leis an gclár oibre bliantúil a ghlacadh, leis na sonraíochtaí teicniúla le haghaidh na n-eilimintí seirbhíse agus spáis, le gnéithe slándála agus leis na bearta le haghaidh cóineasú na mBallstát a chur chun cinn maidir le húsáid shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus agus le haghaidh rochtana ag na Ballstáit ar theicneolaíocht agus ar fhorbairt a bhaineann le Faire na Cruinne, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (12).

(45)

Ós rud é go bhfuil Copernicus faoi cheannas an úsáideora, bíonn rannpháirtíocht leanúnach, éifeachtach úsáideoirí de dhíth, go háirithe ó thaobh ceanglais seirbhíse a shainiú agus a bhailíochtú. Ar mhaithe le cur le luach na n-úsáideoirí, ba cheart go ndéanfaí a n-ionchur siúd a lorg go gníomhach trí chomhairliúchán rialta le húsáideoirí ón earnáil phoiblí agus ón earnáil phríobháideach. Chun na críche sin, ba cheart meitheal (“Fóram na nÚsáideoirí”) a chur ar bun chun cabhrú le Coiste Copernicus maidir le riachtanais na n-úsáideoirí a shainaithint, le comhlíonadh na seirbhíse a fhíorú agus le húsáideoirí san earnáil phoiblí a chomhordú.

(46)

Ba cheart an chumhacht a tharmligean don Choimisiún chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) maidir leis na ceanglais sonraí is gá le haghaidh na seirbhísí oibrúcháin a fhorbairt, na gcoinníollacha agus na nósanna imeachta maidir le rochtain ar shonraí Copernicus agus ar fhaisnéis Copernicus agus maidir le clárú agus úsáid na sonraí agus na faisnéise sin, maidir leis na critéir shonracha teicniúla is gá chun cosc a chur ar chur isteach ar shonraí Copernicus agus ar fhaisnéis Copernicus agus maidir leis na critéir le haghaidh srian a chur ar fháil nó scaipeadh shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus mar gheall ar chearta contrártha. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúchán iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal saineolaithe. Ba cheart don Choimisiún, le linn dó gníomhartha tarmligthe a ullmhú agus a tharraingt suas, a áirithiú go ndéanfar na doiciméid ábhartha a chur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ar bhealach comhuaineach, tráthúil agus iomchuí.

(47)

Ba cheart faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar na gníomhaíochtaí a mhaoineofar faoin Rialachán seo ionas go mbeifear in ann athchoigeartú agus athruithe nua a chur san áireamh. Ba cheart go háirithe, go measfaí sa mheastóireacht éifeachtaí an bheartais maidir le sonraí Copernicus agus le faisnéis Copernicus ar gheallsealbhóirí agus ar úsáideoirí iartheachtacha, agus a éifeacht ar ghnó agus ar infheistíochtaí náisiúnta agus príobháideacha i mbonneagair de chuid fhaire na Cruinne chomh maith. Ba cheart go dtabharfaí aghaidh sa mheastóireacht freisin ar an gcaoi a d'fhéadfadh gníomhaireachtaí ábhartha Eorpacha, a bheith páirteach amach anseo, b'fhéidir, amhail an Ghníomhaireacht Eorpach GNSS. D'fhonn cur leis na torthaí agus leas a bhaint as an eolas agus as an saineolas a fhaightear trí chéimeanna chur chun feidhme Copernicus, ba cheart go saothrófaí múnlaí nua eagrúcháin ar mhaithe le pleanáil níos fearr a dhéanamh amach anseo agus le tiomantas fadtéarmach eacnamaíoch a áirithiú.

(48)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon bunú Copernicus, a ghnóthú go leordhóthanach toisc go mbeidh cumas pan-Eorpach ag baint leis freisin agus go mbraithfidh sé ar sholáthar seirbhísí comhordaithe ar fud na mBallstát nach mór a chomhordú ar leibhéal an Aontais, ach gur féidir, de bharr fhairsinge na gníomhaíochta, é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta atá leagtha amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, atá leagtha amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(49)

Leagtar síos leis an Rialachán seo imchlúdach airgeadais arb éard a bheidh ann an méid príomhthagartha de réir bhrí phointe 17 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 2 Nollaig 2013 idir Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus an Coimisiún maidir le smacht buiséadach, le comhar i gcúrsaí buiséadacha agus le bainistíocht fhónta airgeadais (13), do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle le linn an nós imeachta bhuiséadaigh bhliantúil.

(50)

Is iomchuí tréimhse mhaoinithe an Rialacháin seo a ailíniú leis an tréimhse dá bhforáiltear i Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1311/2013. Dá bhrí sin, ba cheart go mbeadh feidhm ag an Rialachán seo ón 1 Eanáir 2014.

(51)

Is gá freisin Rialachán (AE) Uimh. 911/2010 a aisghairm d'fhonn creat iomchuí a bhunú maidir le rialachas agus cistiúchán agus d'fhonn Copernicus a bheidh ag feidhmiú go hiomlán a áirithiú. Ba cheart go leanfadh aon bheart arna ghlacadh de bhun Rialachán (AE) Uimh. 911/2010 de bheith bailí d'fhonn a leanúnachas a áirithiú,

(a)

eilimint seirbhíse lena n-áiritheofar cur ar fáil faisnéise sna réimsí seo a leanas: faireachán ar an atmaisféar, faireachán ar an muirthimpeallacht, faireachán ar an talamh, an t-athrú aeráide, bainistíocht éigeandála agus slándáil;

(b)

eilimint spáis lena n-áiritheofar breathnóireachtaí inbhuanaithe ón spás le haghaidh na réimsí seirbhíse dá dtagraítear i bpointe (a);

(c)

eilimint in situ lena n-áiritheofar rochtain chomhordaithe ar bhreathnóireachtaí le haghaidh na réimsí seirbhíse dá dtagraítear i bpointe (a) trí fhearais san aer, ar farraige, agus ar talamh.

(1)

ciallaíonn “misin thiomnaithe” misin spásbhunaithe de chuid fhaire na Cruinne a bheidh á n-úsáid in Copernicus agus á n-oibriú ann, go háirithe misin Sentinel;

(2)

ciallaíonn “misin rannpháirteacha” misin spásbhunaithe de chuid fhaire na Cruinne a chuirfidh sonraí ar fáil do Copernicus, ar sonraí iad lena gcomhlánófar na sonraí a chuirfidh na misin thiomnaithe ar fáil;

(3)

ciallaíonn “sonraí ó mhisin thiomnaithe” sonraí ón spás de chuid fhaire na Cruinne, ar sonraí ó mhisin thiomnaithe iad a bheidh á n-úsáid in Copernicus;

(4)

ciallaíonn “sonraí ó mhisin rannpháirteacha” sonraí ón spás de chuid fhaire na Cruinne, ar sonraí ó mhisin rannpháirteacha iad a bheidh á gceadúnú nó á soláthar lena n-úsáid in Copernicus;

(5)

ciallaíonn “sonraí in situ” sonraí breathnóireachta ó bhraiteoirí ar an talamh, ar an bhfarraige nó san aer mar aon le sonraí tagartha agus coimhdeacha a bheidh á gceadúnú nó á soláthar lena n-úsáid in Copernicus;

(6)

ciallaíonn “sonraí agus faisnéis tríú páirtí” sonraí agus faisnéis a chruthaítear lasmuigh de raon feidhme Copernicus a bhfuil gá leo le haghaidh chur chun feidhme chuspóirí Copernicus;

(7)

ciallaíonn “sonraí Copernicus” sonraí ó mhisin thiomnaithe, sonraí ó mhisin rannpháirteacha agus sonraí in situ;

(8)

ciallaíonn “faisnéis Copernicus” faisnéis a thiocfaidh ó na seirbhísí Copernicus dá dtagraítear in Airteagal 5(1) tar éis sonraí Copernicus a phróiseáil nó a mhúnlú;

(9)

ciallaíonn “úsáideoirí Copernicus” iad siúd a leanas:

(a)

faireachán a dhéanamh ar an gCruinne chun tacú le cosaint an chomhshaoil agus leis na hiarrachtaí i leith cosanta sibhialta agus slándála sibhialta;

(b)

sochair shocheacnamaíocha a uasmhéadú, agus leis an méid sin tacú le stráitéis Eoraip 2020 agus lena cuspóirí maidir le fás cliste, inbhuanaithe agus uilechuimsitheach trí úsáid fhaire na Cruinne a chur chun cinn i bhfeidhmeanna agus i seirbhísí;

(c)

forbairt tionscail Eorpaigh spáis agus seirbhísí atá iomaíoch a chaomhnú agus deiseanna a uasmhéadú d'fhiontair Eorpacha i dtaca le córais nuálacha agus le seirbhísí nuálacha de chuid fhaire na Cruinne a fhorbairt agus a sholáthar;

(d)

rochtain neamhspleách ar fhaisnéis faoin gcomhshaol a áirithiú agus ar na príomhtheicneolaíochtaí i dtaca le faire na Cruinne agus seirbhísí geofaisnéise, agus leis sin an Eoraip a chumasú chun cinnteoireacht agus gníomhaíocht neamhspleách a bhaint amach;

(e)

tacú le beartais Eorpacha agus cur leo agus tionscnaimh dhomhanda amhail GEOSS a chaomhnú.

(a)

sonraí agus faisnéis a bheidh beacht agus intaofa a sholáthar d'úsáideoirí Copernicus ar bhonn fadtéarmach agus inbhuanaithe lena gcumasófar na seirbhísí dá dtagraítear in Airteagal 5(1) agus lena dtabharfar freagairt do riachtanais bhunúsáideoirí Copernicus;

(b)

rochtain inbhuanaithe agus iontaofa a sholáthar ar shonraí ón spás agus faisnéis ó chumas uathrialach fhaire na Cruinne ar leis an Eoraip í agus ag a bhfuil sonraíochtaí teicniúla comhsheasmhacha agus a chuirfidh leis na sócmhainní agus na hacmhainní Eorpacha agus náisiúnta atá ann cheana, agus a chomhlánóidh iad más gá;

(c)

rochtain inbhuanaithe agus iontaofa a sholáthar ar shonraí in situ, ag brath, go háirithe, ar na hacmhainní atá ann cheana agus a oibrítear ar an leibhéal Eorpach agus ar an leibhéal náisiúnta, mar aon le rochtain ar chórais agus gréasáin dhomhanda breathnóireachta.

(a)

sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus arna gcur ar fáil i gcomhréir leis na ceanglais faoi seach i dtaca le leibhéal seirbhíse a chur ar fáil maidir leis an gcomhshaol, le cosaint shibhialta agus leis an tslándáil shibhialta;

(b)

éileamh méadaithe i dtaca le sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus a dhéanfar a thomhas de réir an dul chun cinn i líon na n-úsáideoirí, de réir mhéid na sonraí agus na faisnéise breisluacha ar a bhfuarthas rochtain, de réir líon méadaithe na seirbhísí iartheachtacha agus de réir leathnú an scaipthe ar fud na mBallstát agus an Aontais;

(c)

sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus a úsáidfidh institiúidí agus comhlachtaí an Aontais, eagraíochtaí idirnáisiúnta agus údaráis Eorpacha, náisiúnta, réigiúnacha nó áitiúla, lena n-áirítear leibhéal an ghlactha ag úsáideoirí agus leibhéal shástacht na n-úsáideoirí, agus na sochair a sholáthraítear do shochaithe na hEorpa;

(d)

dul i bhfód ar an margadh, lena n-áirítear leathnú na margaí atá ann cheana agus cruthú margaí nua agus iomaíochas na n-oibreoirí Eorpacha iartheachtacha;

(e)

teacht ar shonraí Copernicus ar bhonn inbhuanaithe, ar sonraí iad chun tacú le seirbhísí Copernicus.

(a)

an tseirbhís faireacháin ar an atmaisféar, a sholáthróidh faisnéis maidir le cáilíocht an aeir ar scála Eorpach, agus faisnéis maidir le comhdhéanamh ceimiceach an atmaisféir ar scála domhanda. Soláthróidh sé faisnéis go háirithe do chórais faireacháin ar cháilíocht an aeir a oibrítear ar an scála áitiúil go hidirnáisiúnta, agus rannchuideoidh sé le faireachán a dhéanamh ar athróga aeráide ceimice an atmaisféir, lena n-áirítear, nuair is féidir, an t-imoibriú le ceannbhrat na bhforaoisí;

(b)

an tseirbhís faireacháin ar chomhshaol na mara, a sholáthróidh faisnéis maidir le staid agus dinimic na n-éiceachóras fisiciúil aigéin agus mara do na limistéir aigéin dhomhanda agus do na limistéir Eorpacha réigiúnacha, mar thaca le sábháilteacht na mara, le faireachán ar shreabha dramhaíola, ar chomhshaol na mara, ar na réigiúin chósta agus ar na réigiúin pholacha, agus ar acmhainní mara agus le faireachán ar réamhaisnéis mheitéareolaíoch agus ar an aeráid;

(c)

an tseirbhís faireacháin ar thalamh, a sholáthróidh faisnéis maidir le húsáid talún agus le clúdach talún, an crióisféar, athrú aeráide agus athróga bithgheoifisceacha, lena n-áirítear dinimic na nithe sin, ar faisnéis í a bheidh ina tacaíocht ag an bhfaireachán comhshaoil ón leibhéal domhanda go dtí an leibhéal áitiúil ar an mbithéagsúlacht, ar ithir, ar uiscí intíre agus uiscí cósta, ar fhoraoisí agus ar fhásra, agus ar acmhainní nádúrtha, agus, go ginearálta, ar bheartais maidir le comhshaol, talmhaíocht, forbairt, fuinneamh, pleanáil uirbeach, bonneagar agus iompar a chur chun feidhme;

(d)

an tseirbhís um an athrú aeráide, a sholáthróidh faisnéis d'fhonn an bonn eolais a mhéadú chun tacú le beartais oiriúnaithe agus maolaithe. Rannchuideoidh sé go háirithe Athróga Aeráide Riachtanacha, anailísí, réamh-mheastacháin agus táscairí maidir leis an aeráid ar scálaí ama agus spásúlachta atá ábhartha do straitéisí oiriúnaithe agus maolaithe do na réimsí sochair earnála agus shochaíocha éagsúla san Aontas a sholáthar;

(e)

an tseirbhís bainistithe práinne, a sholáthróidh faisnéis maidir le práinnfhreagairt i dtaca le cineálacha éagsúla tubaistí, lena n-áirítear guaiseacha meitéareolaíocha, guaiseacha geoifisiceacha, tubaistí de dhéanamh an duine a dhéantar d'aon ghnó agus trí thimpiste agus tubaistí eile de dhéanamh an duine, chomh maith le gníomhaíochtaí coisctheacha, ullmhachta, freagartha agus aisghabhála;

(f)

an tseirbhís slándála, a sholáthróidh faisnéis a bheidh ina tacaíocht ag dúshláin shlándála shibhialta na hEorpa lena bhfeabhsófar inniúlachtaí maidir le géarchéimeanna a chosc, ullmhú agus freagairt dóibh, go háirithe i gcás faireachais teorann agus mhuirí, ach tacóidh sí freisin le gníomhaíocht sheachtrach an Aontais, gan dochar do shocruithe maidir le comhar a d'fhéadfaí a thabhairt chun críche idir an Coimisiún agus comhlachtaí éagsúla de chuid an Chomhbheartais Eachtraigh agus Slándála, go háirithe Lárionad Satailíte an Aontais Eorpaigh.

(a)

gníomhaíochtaí forbartha chun cáilíocht agus feidhmíocht na seirbhísí a fheabhsú, lena n-áirítear iad a fhorbairt agus a chur in oiriúint, rioscaí oibriúcháin a sheachaint nó a mhaolú agus leas a bhaint as sineirgí idir iad agus gníomhaíochtaí gaolmhara, mar shampla faoi Fhís 2020;

(b)

gníomhaíochtaí tacaíochta arb é atá iontu bearta chun daoine a spreagadh glacadh le sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus agus leas a bhaint astu trí:

(a)

soláthar breathnóireachtaí ón spás, lena n-áirítear:

(b)

gníomhaíochtaí mar fhreagra ar an athrú a thagann ar riachtanais úsáideoirí, lena n-áirítear:

(c)

satailítí a chosaint ar an riosca imbhuailte lena gcuirtear san áireamh creat de chuid an Aontais maidir le tacaíocht d'fhaireachas agus do rianú spáis a chur chun feidhme;

(d)

satailítí a dhíchoimisiúnú ar bhealach sábháilte ag deireadh a ré.

(a)

sonraí in situ a sholáthar do na seirbhísí oibriúcháin, lena n-áirítear sonraí in situ tríú páirtí ar leibhéal idirnáisiúnta, bunaithe ar na hacmhainní atá ann cheana;

(b)

comhordú agus comhchuibhiú ar bhailiú agus ar sholáthar sonraí in situ;

(c)

cúnamh teicniúil don Choimisiún maidir leis na ceanglais seirbhíse a bhaineann le sonraí breathnóireachta in situ;

(d)

comhar le hoibreoirí in situ d'fhonn comhsheasmhacht na ngníomhaíochtaí forbartha a bhaineann leis an mbonneagar agus na líonraí breathnóireachta in situ a chur chun cinn;

(e)

bearnaí sna breathnóireachtaí in situ a shainaithint, ar bearnaí iad nach féidir a líonadh leis an mbonneagar ná leis na líonraí atá ann cheana, lena n-áirítear ar fud na cruinne, agus aghaidh a thabhairt ar na bearnaí sin, agus prionsabal na coimhdeachta á chomhlíonadh.

(a)

i gcás na ngníomhaíochtaí dá dtagraítear in Airteagal 5 agus in Airteagal 7, EUR 897,415 milliún;

(b)

i gcás na ngníomhaíochtaí dá dtagraítear in Airteagal 6, EUR 3 394,065 milliún, lena n-áirítear uasmhéid EUR 26,5 milliún do na gníomhaíochtaí dá dtagraítear i bpointe (c) d'Airteagal 6(2).

(a)

na sonraíochtaí teicniúla a ghabhann le heilimint seirbhíse Copernicus dá dtagraítear in Airteagal 5(1), maidir lena chur chun feidhme;

(b)

na sonraíochtaí teicniúla a ghabhfaidh le heilimint spáis Copernicus, dá dtagraítear in Airteagal 6, maidir lena chur chun feidhme agus maidir le forbairt na heiliminte sin bunaithe ar riachtanais na n-úsáideoirí.

(a)

comhordú teicniúil eilimint spáis Copernicus a áirithiú;

(b)

ollstruchtúr foriomlán eilimint spáis Copernicus agus forbairt an ollstruchtúir sin a shainiú bunaithe ar riachtanais úsáideoirí, a bheidh á gcomhordú ag an gCoimisiún;

(c)

na cistí a leithdháiltear a bhainistiú;

(d)

nósanna imeachta faireacháin agus rialaithe a áirithiú;

(e)

misin nua thiomnaithe a fhorbairt;

(f)

soláthar a fháil do mhisin thiomnaithe athfhillteacha;

(g)

na misin thiomnaithe a oibriú, seachas iad siúd arna oibriú ag Eumetsat i gcomhréir le mír 2 den Airteagal seo;

(h)

scéim a chomhordú ionas go mbeadh rochtain ag seirbhísí Copernicus ar shonraí ó mhisin rannpháirteacha;

(i)

cearta rochtana a fháil agus coinníollacha úsáide sonraí tráchtála ó shatailítí a chaibidliú, ar sonraí iad atá de dhíth ar sheirbhísí Copernicus dá dtagraítear in Airteagal 5(1).

(a)

an Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil (EEA);

(b)

an Ghníomhaireacht Eorpach chun Comhar Oibríochtúil a Bhainistiú ag Teorainneacha Seachtracha Bhallstáit an Aontais Eorpaigh (Frontex);

(c)

an Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí (EMSA);

(d)

Lárionad Satailíte an Aontais Eorpaigh (Satcen);

(e)

Lárionad Eorpach do Réamhaisnéisí Aimsire Meánraoin (ECMWF);

(f)

gníomhaireachtaí Eorpacha ábhartha eile, grúpaí nó cuibhreannais de chomhlachtaí náisiúnta.

(a)

an rannpháirtíocht is mó agus is oscailte is féidir a chur chun cinn do na hoibreoirí eacnamaíocha ar fad, go háirithe na hiontrálaithe nua agus na FBManna, ar fud an Aontais, lena n-áirítear trí fhochonraitheoireacht a chur chun cinn do thairgeoirí;

(b)

mí-úsáid a d'fhéadfaí a bhaint as ceannasacht agus spleáchas a d'fhéadfaí a bheith ann ar sholáthraí aonair a sheachaint;

(c)

leas a bhaint as infheistíochtaí earnála poiblí roimhe sin agus as na ceachtanna a foghlaimíodh, as taithí thionsclaíoch agus as inniúlachtaí tionsclaíocha, agus a áirithiú chomh maith go gcloífear leis na rialacha maidir le tairiscint iomaíoch;

(d)

an t-ilfhoinsiú a shaothrú nuair is iomchuí sin d'fhonn feabhas a chur ar rialú foriomlán níos fearr ar chlár Copernicus, ar a chostais agus ar a sceideal;

(e)

an costas iomlán a chur san áireamh nuair is iomchuí thar shaolré úsáideach an táirge, na seirbhíse nó na hoibre atá á chur nó á cur amach ar thairiscintí.

(a)

buntáistí suntasacha a thabhairt don oibreoir eacnamaíoch sin ó thaobh faisnéise pribhléidí, rud nach mbeadh ar aon dul le prionsabail an chaithimh chomhionainn; nó

(b)

tionchar a imirt ar ghnáthdhálaí na hiomaíochta nó ar neamhchlaontacht agus oibiachtúlacht na dámhachtana nó chomhlíonadh na gconarthaí.

(a)

go bhfuil eilimintí an-chasta nó eilimintí a éilíonn úsáid teicneolaíochta nua sa chonradh, agus dá bhrí sin go bhfuil líon suntasach rioscaí teicniúla ag baint leis; nó

(b)

nach mór, ar chúiseanna oibriúcháin, tús a chur láithreach leis na gníomhaíochtaí atá faoi réir an chonartha, cé nach féidir fós praghas iomlán seasta cinntitheach a shocrú toisc rioscaí suntasacha a bheith ann nó toisc go mbraitheann comhlíonadh an chonartha i bpáirt ar chomhlíonadh conarthaí eile.

(a)

cineál an chonartha, is é sin le rá arb é atá i gceist leis conradh um aisíocaíocht iomlán costas nó conradh um aisíocaíocht pháirteach costas laistigh de theorainn buaicphraghais;

(b)

i gcás conartha um aisíocaíocht pháirteach costas, eilimintí an chonartha atá faoi réir aisíocaíochta costais;

(c)

an buaicphraghas iomlán;

(d)

na critéir dámhachtana, lena gcaithfear a bheith in ann creatúlacht an bhuiséid fhoriomláin mheasta, na gcostas is in-aisíoctha, na sásraí chun na costais sin a chinneadh, agus an bhrabúis dá dtagraítear sa tairiscint a mheas;

(e)

meicnic an mhéadaithe dá dtagraítear i mír 1 atá le cur i bhfeidhm ar na costais dhíreacha;

(f)

na rialacha agus na nósanna imeachta lena gcinntear incháilitheacht na gcostas atá beartaithe ag an tairgeoir chun an conradh a chomhlíonadh, i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar amach i mír 5;

(g)

na rialacha cuntasaíochta nach mór do na tairgeoirí a chomhlíonadh;

(h)

i gcás conartha um aisíocaíocht pháirteach costas atá le hathrú go conradh le praghas seasta cinntitheach, na paraméadair a bhaineann le hathrú den sórt sin.

(a)

tá siad tabhaithe iarbhír i rith fhad an chonartha, cé is moite de chostais an trealaimh, na mbonneagar agus na sócmhainní seasta doláimhsithe is gá chun an conradh a chomhlíonadh, nithe a fhéadfar a mheas mar incháilithe i leith iomlán a luacha ceannaigh;

(b)

tá tagairt déanta dóibh sa bhuiséad foriomlán measta a fhéadfar a athbhreithniú le leasuithe ar an gconradh tosaigh;

(c)

tá gá leo chun an conradh a chomhlíonadh;

(d)

is toradh iad ar chomhlíonadh an chonartha agus tá siad inchurtha i leith chomhlíonadh an chonartha;

(e)

is féidir iad a shainaithint agus a fhíorú, tá taifead orthu i dtaifead cuntasaíochta an chonraitheora agus tá siad cinntithe i gcomhréir leis na caighdeáin chuntasaíochta dá dtagraítear sna sonraíochtaí agus sa chonradh;

(f)

comhlíonann siad forálacha an dlí chánach agus shóisialta is infheidhme;

(g)

ní mhaolaíonn siad ar théarmaí an chonartha;

(h)

tá siad réasúnta, tá údar maith leo agus comhlíonann siad ceanglais an bhainistithe fhónta airgeadais, go háirithe maidir le barainneacht agus éifeachtúlacht.

(a)

cinnfidh sé an buaicphraghas is réalaí is féidir, agus an tsolúbthacht is gá chun na rioscaí teicniúla a chur san áireamh á tabhairt ag an am céanna;

(b)

athróidh sé conradh um aisíocaíocht pháirteach costas go conradh le praghas iomlán seasta cinntitheach a luaithe is féidir praghas seasta cinntitheach den sórt sin a shocrú le linn chomhlíonadh an chonartha. Chuige sin, déanfaidh sé na paraiméadair a bhaineann leis an athrú ó chonradh um aisíocaíocht costas go conradh le praghas seasta cinntitheach a chinneadh;

(c)

cuirfidh sé bearta faireacháin agus rialaithe chun feidhme, ar bearta iad a dhéanann foráil, go háirithe, do chóras chun réamhaisnéis a dhéanamh i dtaobh an chostais mheasta;

(d)

déanfaidh sé prionsabail, uirlisí agus nósanna imeachta oiriúnacha do chur chun feidhme na gconarthaí a chinneadh, go háirithe chun incháilitheacht na gcostas a dhearbhaigh an conraitheoir nó a fhochonraitheoirí le linn chomhlíonadh an chonartha a shainaithint agus a sheiceáil, agus chun leasuithe ar an gconradh a thabhairt isteach;

(e)

seiceálfaidh sé go gcomhlíonann an conraitheoir agus a fhochonraitheoirí na caighdeáin chuntasaíochta atá sonraithe sa chonradh agus an oibleagáid doiciméid chuntasaíochta a sholáthar ar cheart dóibh léargas fíorcheart ar na cuntais a thabhairt;

(f)

déanfaidh sé a áirithiú go leanúnach, ar feadh chomhlíonadh an chonartha, éifeachtacht na bprionsabal, na n-uirlisí agus na nósanna imeachta dá dtagraítear i bpointe (d).

(a)

ní athraíonn sé ábhar an chonartha;

(b)

ní chuireann sé as do chothromaíocht eacnamaíoch an chonartha;

(c)

ní thugann sé isteach coinníollacha, ar coinníollacha iad, dá mba rud é go raibh siad i ndoiciméid an chonartha ar dtús, a thabharfadh cead isteach do thairgeoirí seachas iad siúd ar tugadh cead isteach dóibh ar dtús nó a thabharfadh cead glacadh le tairiscint seachas an tairiscint ar glacadh léi ar dtús.

(a)

úsáid agus comhroinnt shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus a chur chun cinn;

(b)

neartú a dhéanamh ar mhargaí Eorpacha um fhaire na Cruinne, go háirithe san earnáil iartheachtach, d'fhonn fás agus cruthú post a chumasú;

(c)

cur le hinbhuanaitheacht agus leanúnachas maidir le sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus a sholáthar;

(d)

tacú leis na comhphobail Eorpacha taighde, teicneolaíochta agus nuálaíochta.

(a)

coinníollacha ceadúnaithe le haghaidh sonraí agus faisnéise tríú páirtí;

(b)

formáidí, saintréithe agus modhanna scaipthe;

(c)

leasanna slándála agus caidreamh seachtrach an Aontais nó a Bhallstáit;

(d)

an riosca go gcuirfear isteach, ar chúiseanna sábháilteachta nó teicniúla, ar an gcóras lena dtáirgfear sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus;

(e)

rochtain iontaofa ar shonraí Copernicus agus ar fhaisnéis Copernicus a áirithiú le haghaidh úsáideoirí Eorpacha.

(a)

na coinníollacha agus na nósanna imeachta maidir le rochtain ar shonraí Copernicus agus ar fhaisnéis Copernicus agus maidir le clárú agus úsáid shonraí Copernicus agus fhaisnéis Copernicus, lena n-áirítear na bealaí scaipthe;

(b)

na critéir theicniúla shonracha is gá ionas nach gcuirfear isteach ar shonraí Copernicus agus ar fhaisnéis Copernicus, lena n-áirítear tús áite maidir le rochtain;

(c)

na critéir agus na nósanna imeachta a bhaineann le srian a chur le sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus a fháil nó a scaipeadh i ngeall ar choinbhleacht cearta a bheith ann.

(a)

na sonraíochtaí teicniúla maidir le sonraí ó mhisin thiomnaithe a tharchur chuig stáisiúin ghlactha nó trí naisc thiomnaithe d'ardleithead banda chuig stáisiúin nach cuid de Copernicus iad a tharchur agus maidir lena n-úsáid;

(b)

na sonraíochtaí teicniúla chun sonraí Copernicus agus faisnéis Copernicus a chartlannú.

(a)

tíortha de chuid Chomhlachas Saorthrádála na hEorpa (CSTE) ar Páirtithe Conarthacha iad den Chomhaontú LEE i gcomhréir leis na coinníollacha a leagtar síos sa Chomhaontú LEE;

(b)

tíortha is iarrthóirí, chomh maith le tíortha is iarrthóirí féideartha i gcomhréir leis na Comhaontuithe Réime faoi seach nó i gcomhréir le Prótacal a ghabhann le Comhaontú Comhlachais lena mbunaítear na prionsabail ghinearálta agus na coinníollacha maidir le rannpháirtíocht na dtíortha sin i gcláir an Aontais;

(c)

Cónaidhm na hEilvéise, tríú tíortha eile nach dtagraítear dóibh i bpointe (a) ná i bpointe (b), agus eagraíochtaí idirnáisiúnta, i gcomhréir le comhaontuithe arna gcur i gcrích ag an Aontas le tríú tíortha nó le heagraíochtaí idirnáisiúnta den sórt sin de bhun Airteagal 218 CFAE, lena leagtar síos na coinníollacha agus na rialacha mionsonraithe maidir lena rannpháirtíocht.

24.4.2014   

GA

Iris Oifigiúill an Aontais Eorpaigh

67

(1)

Le Rialachán (CE) Uimh. 1166/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (2), foráiltear go bhfuil na Ballstáit le suirbhéanna a dhéanamh ar struchtúr feirmeacha in 2010, in 2013 agus in 2016. Tá na Ballstáit le ranníocaíocht uasta airgeadais 75 % a fháil ina leith ón Aontas i gcomhair na gcostas maidir leis na suirbhéanna sin a dhéanamh, faoi réir uasmhéideanna sainithe.

(2)

Chun na suirbhéanna ar struchtúr feirmeacha a dhéanamh agus chun ceanglais an Aontais maidir le faisnéis a shásamh, tá gá le cistiúchán nach beag ó Bhallstáit agus ón Aontas.

(3)

Le Rialachán (CE) Uimh. 1166/2008, leagadh síos an t-imchlúdach airgeadais maidir le cur chun feidhme an chláir suirbhéanna, lena n-áirítear maidir le bainistíocht, cothabháil agus forbairt na gcóras bunachar sonraí arna n-úsáid laistigh den Choimisiún chun na sonraí arna soláthar ag Ballstáit a phróiseáil, agus socraíodh an méid don tréimhse 2008-2013.

(4)

I gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1166/2008, ba cheart go socródh an t-údarás buiséadach agus reachtach an méid don tréimhse 2014-2018, ar thogra ón gCoimisiún, ar bhonn an chreata nua airgeadais don tréimhse dar tús 2014.

(5)

Níor cheart go ndéanfadh an t-imchlúdach airgeadais atá beartaithe maoiniú ach ar Shuirbhé ar Struchtúr Feirmeacha a dhéanamh in 2016 agus ar bhainistíocht ghaolmhar, ar chothabháil ghaolmhar agus ar fhorbairt ghaolmhar na gcóras bunachar sonraí arna n-úsáid laistigh den Choimisiún chun sonraí arna soláthar ag Ballstáit a phróiseáil.

(6)

I bhfianaise aontachas na Cróite agus an ghá atá ann le suirbhéanna a dhéanamh ar struchtúr gabháltas talmhaíochta sa Bhallstát sin in 2016, ba cheart ranníocaíocht uasta ón Aontas in aghaidh an tsuirbhé a shocrú don Chróit ós rud é nach ndearnadh aon fhoráil di san Ionstraim Aontachais.

(7)

Chuathas i gcomhairle leis an mBuanchoiste um Staidreamh Talmhaíochta.

(8)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (CE) Uimh. 1166/2008 a leasú dá réir,

(1)

in Airteagal 13, cuirtear isteach an mhír seo a leanas:

“4a.   Maidir leis an suirbhé ar struchtúr feirmeacha in 2016, EUR 500 000 a bheidh san uasmhéid i gcás na Cróite.”;

(2)

leasaítear Airteagal 14 mar a leanas:

(3)

cuirtear isteach an tAirteagal seo a leanas:

“Airteagal 14a

Leasanna airgeadais an Aontais a chosaint

1.   Déanfaidh an Coimisiún bearta iomchuí chun a áirithiú, i gcás ina gcuirtear gníomhaíochtaí arna maoiniú faoin Rialachán seo chun feidhme, go gcosnófar leasanna airgeadais an Aontais trí bhearta coisctheacha a chur i bhfeidhm i gcoinne calaoise, éillithe agus aon ghníomhaíochtaí neamhdhleathacha eile, trí sheiceálacha éifeachtacha, agus, má bhraitear neamhrialtachtaí, trí na méideanna a íocadh go mícheart a ghnóthú agus, nuair is iomchuí, trí phionóis atá éifeachtach, comhréireach agus athchomhairleach a chur i bhfeidhm.

2.   Beidh de chumhacht ag an gCoimisiún nó ag a ionadaithe agus ag an gCúirt Iniúchóirí, iniúchóireacht a dhéanamh, ar bhonn doiciméad agus ar an láthair, ar gach tairbhí deontais, ar gach conraitheoir agus ar gach fochonraitheoir a fuair cistí de chuid an Aontais faoin gclár.

Féadfaidh an Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF), seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair a dhéanamh ar oibreoirí eacnamaíocha a mbaineann cistiúchán den sórt sin leo, go díreach nó go hindíreach, i gcomhréir leis na nósanna imeachta a leagtar síos i Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle (**) d'fhonn a shuíomh an raibh calaois, éilliú nó aon ghníomhaíocht neamhdhleathach i gceist a dhéanfadh difear do leasanna airgeadais an Aontais i ndáil le comhaontú deontais nó cinneadh deontais nó conradh a bhaineann le cistiúchán an Aontais.

Gan dochar don chéad ná don dara fomhír, le comhaontuithe comhair le tríú tíortha agus le heagraíochtaí idirnáisiúnta, agus comhaontuithe deontais agus cinntí deontais agus conarthaí a thagann as cur chun feidhme an Rialacháin seo, tabharfar an chumhacht go sainráite don Choimisiún, don Chúirt Iniúchóirí agus do OLAF iniúchóireachtaí den sórt sin agus seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair den sórt sin a dhéanamh.

(**)  Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle an 11 Samhain 1996 maidir le seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair arna ndéanamh ag an gCoimisiún chun leasanna airgeadais na gComhphobal Eorpach a chosaint in aghaidh calaoise agus neamhrialtachtaí eile (IO L 292, 15.11.1996, lch. 2).”."