31.7.2009   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/1

(1)

Cuimsíonn an margadh inmheánach limistéar gan teorainneacha inmheánacha ina ndéantar saorghluaiseacht earraí, daoine, seirbhísí agus caipitil a áirithiú. Chuige sin, is ann do chóras cuimsitheach Comhphobail chun mótarfheithiclí a chineál-cheadú, ar córas é a bunaíodh le Treoir 2007/46/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meán Fómhair 2007 lena mbunaítear creat chun mótarfheithiclí agus a leantóirí, mar aon le córais, comhpháirteanna agus aonaid theicniúla ar leithligh atá beartaithe le haghaidh feithiclí den sórt sin, a cheadú (Treoir Réime) (3).

(2)

Is rialachán ar leithligh é an Rialachán seo chun críocha nós imeachta cineál-cheadaithe an Chomhphobail dá bhforáiltear le Treoir 2007/46/CE. Dá bhrí sin, ba cheart Iarscríbhinní IV, VI, XI agus XV a ghabhann leis an Treoir sin a leasú dá réir.

(3)

Tá an Rialachán seo gan dochar don nós imeachta um chineál-cheadú aon-chéime feithiclí agus um chineál-cheadú measctha feithiclí a leagtar amach in Airteagal 6 de Threoir 2007/46/CE.

(4)

Ionas nach mbeidh ceanglais éagsúla ann ó Bhallstát go Ballstát, agus chun ardleibhéal sábháilteachta ar bhóithre agus ardleibhéal cosanta don chomhshaol a áirithiú ar fud an Chomhphobail, tá comhchuibhiú déanta, ar leibhéal an Chomhphobail, ar na ceanglais theicniúla a bhaineann le mótarfheithiclí a chineál-cheadú maidir leis an iomad eilimintí sábháilteachta agus comhshaoil.

(5)

Dá bhrí sin, tá sé mar aidhm leis an Rialachán seo freisin iomaíochas thionscal na ngluaisteán sa Chomhphobal a fheabhsú agus ag an am céanna a chur ar chumas na mBallstát faireachas éifeachtach margaidh a dhéanamh ar chomhlíonadh cheanglais mhionsonraithe cineál-cheadaithe an Rialacháin seo maidir leis na táirgí lena mbaineann a chur ar an margadh.

(6)

Is iomchuí go leagfar amach ceanglais a bhaineann le sábháilteacht ghinearálta mótarfheithiclí agus feidhmíocht chomhshaoil na mbonn, toisc go bhfuil córais faireacháin bhrú na mbonn ar fáil ar córais iad lena bhfeabhsaítear sábháilteacht bonn agus feidhmíocht chomhshaoil na mbonn ag an am céanna.

(7)

Tar éis iarraidh a fháil ó Pharlaimint na hEorpa, táthar tar éis cur chuige nua rialála a chur i bhfeidhm i leith reachtaíocht an Chomhphobail maidir le feithiclí. Dá bhrí sin, is iad na forálacha bunúsacha a bhaineann le sábháilteacht feithiclí agus le hastaíochtaí CO2 agus torainn ó bhoinn, agus na forálacha sin amháin, ba cheart a leagan síos leis an Rialachán seo agus, os a choinne sin, ba cheart na sonraíochtaí teicniúla a leagan síos le bearta cur chun feidhme arna nglacadh i gcomhréir le Cinneadh 1999/468/CE ón gComhairle an 28 Meitheamh 1999 lena leagtar síos na rialacha mionsonraithe maidir le feidhmiú na gcumhachtaí cur chun feidhme arna dtabhairt don Choimisiún (4).

(8)

Ba cheart, go háirithe, go gcumhachtófaí don Choimisiún na nósanna imeachta sonracha, na tástálacha sonracha agus na ceanglais shonracha a bhunú chun mótarfheithiclí, comhpháirteanna agus aonaid theicniúla ar leithligh a chineál-cheadú; sainiú níos beaichte a dhéanamh ar na saintréithe nach mór a bheith ag bonn chun go bhféadfar é a shainiú mar ‘bonn úsáide speisialta’, ‘bonn gairmiúil eisbhóthair’, ‘bonn treisithe’, ‘bonn breisualaigh’, ‘bonn sneachta’, ‘bonn spártha úsáide sealadaí T-chineáil’ nó ‘bonn tarraingthe’; ceanglais shonracha sábháilteachta a leagan amach i gcomhair feithiclí a bheartaítear chun earraí contúirteacha a iompar de bhóthar laistigh de na Ballstáit nó idir na Ballstáit; feithiclí áirithe nó aicmí áirithe feithiclí de chuid chatagóirí M2, M3, N2 agus N3 a dhíolmhú ón oibleagáid ardchórais coscánaithe éigeandála agus/nó córais rabhaidh imeacht ó lána a shuiteáil; na luachanna teorainneacha do fhriotaíocht rollta agus torann rollta i gcomhair bonn a leasú de thoradh athruithe i nósanna imeachta tástála, gan an leibhéal cosanta comhshaoil a ísliú; rialacha a bhunú maidir leis an nós imeachta chun an leibhéal torainn ó bhoinn a chinneadh; giorrú a dhéanamh ar an tréimhse ar laistigh di a fhéadfar boinn nach gcomhlíonann na ceanglais atá leagtha amach sa Rialachán seo agus i mbearta cur chun feidhme an Rialacháin seo a dhíol; agus Iarscríbhinn IV a leasú chun go n-áireofar Rialacháin Choimisiún Eacnamaíochta na Náisiún Aontaithe don Eoraip (Rialacháin UNECE) inti, ar rialacháin iad atá éigeantach faoi Chinneadh 97/836/CE ón gComhairle an 27 Samhain 1997 d’fhonn go n-aontódh an Comhphobal Eorpach do Chomhaontú Choimisiún Eacnamaíochta na Náisiún Aontaithe don Eoraip maidir le saintreoracha teicniúla aonfhoirmeacha a ghlacadh i gcomhair feithiclí rothacha agus trealaimh agus páirteanna ar féidir iad a fheistiú agus/nó a úsáid ar fheithiclí rothacha agus maidir leis na coinníollacha le haghaidh aitheantais fhrithpháirtigh i gcás ceaduithe a dheonaítear ar bhonn na saintreoracha sin (5). Ós rud é go bhfuil raon feidhme ginearálta ag na bearta sin agus go bhfuil siad ceaptha chun eilimintí neamhriachtanacha den Rialachán seo a leasú, inter alia trína fhorlíonadh le heilimintí nua neamhriachtanacha, ní mór iad a ghlacadh i gcomhréir leis an nós imeachta rialúcháin lena ngabhann grinnscrúdú agus dá bhforáiltear in Airteagal 5a de Chinneadh 1999/468/CE.

(9)

De bhreis ar thionscnamh leanúnach an Choimisiúin a bhfuil d’aidhm aige córas grádaithe bóithre a shainiú, ba cheart don Choimisiún, laistigh de 12 mhí ó dháta theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo, togra a thabhairt chun cinn maidir le bóithre an AE a aicmiú de réir an torainn a ghintear, rud a bheidh mar chomhlánú le mapáil torainn i gcúrsaí iompair mótarfheithicle d’fhonn tosaíochtaí iomchuí agus ceanglais dromchla bóthair a shocrú agus d’fhonn teorainneacha uasta ginte torainn ar bhóithre a leagan síos.

(10)

Mar gheall ar dhul chun cinn teicniúil i réimse na n-ardchóras sábháilteachta feithiclí cuirtear féidearthachtaí nua ar fáil chun líon na dtaismeach a laghdú. Chun líon na dtaismeach a íoslaghdú, is gá roinnt de na teicneolaíochtaí ábhartha nua a thabhairt isteach.

(11)

Tá úsáid éigeantach chomhréireach teicneolaíochtaí monaraithe bonn, den chineál is nua-aimseartha, agus bonn ísealfhriotaíochta rollta riachtanach, chun laghdú a dhéanamh ar an gcion d’astaíochtaí gáis ceaptha teasa a thagann ó thrácht ar bhóithre san earnáil iompair agus, ag an am céanna, chun nuáil, fostaíocht agus iomaíochas thionscal gluaisteán an Chomhphobail a chur chun cinn.

(12)

Chun reachtaíocht an chineál-cheadaithe a shimpliú i gcomhréir leis na moltaí atá i dtuarascáil chríochnaitheach Ghrúpa Ardleibhéil CARS 21, is iomchuí roinnt Treoracha a aisghairm gan an leibhéal cosanta d’úsáideoirí bóthair a laghdú. Ba cheart go ndéanfaí na ceanglais a leagtar amach sna Treoracha sin a thabhairt ar aghaidh chuig an Rialachán seo agus ba cheart tagairtí do Rialacháin chomhfhreagracha UNECE, faoi mar atá siad inchorpraithe i ndlí an Chomhphobail i gcomhréir le Cinneadh 97/836/CE, a chur ina n-ionad, nuair is iomchuí sin. Chun ualach riaracháin an phróisis cineál-cheadaithe a laghdú, is iomchuí cead a thabhairt do mhonaróirí feithiclí cineál-cheadú a fháil chun críocha an Rialacháin seo, más iomchuí, trí cheadú a fháil i gcomhréir leis an Rialachán ábhartha UNECE mar atá liostaithe in Iarscríbhinn IV a ghabhann leis an Rialachán seo.

(13)

Is iomchuí go ndearfaí, go dtógfaí agus go gcóimeálfaí feithiclí ar shlí ina n-íoslaghdófar an baol go dtarlódh díobháil do dhaoine atá iontu agus d’úsáideoirí eile bóthair. Chun na críche sin, is gá go n-áiritheoidh monaróirí go gcomhlíonfaidh feithiclí na ceanglais ábhartha a leagtar amach sa Rialachán seo agus i mbearta cur chun feidhme an Rialacháin seo. Ba cheart go mbeadh ceanglais i ndáil le sláine struchtúr na feithicle, le córais a chuideodh le smacht an tiománaí ar an bhfeithicil, le córais a sholáthródh infheictheacht agus faisnéis don tiománaí faoi staid na feithicle agus faoin spás a thimpeallaíonn í, le córais soilsithe feithicle, le córais cosanta do dhaoine atá i bhfeithicil, leis an taobh amuigh den fheithicil agus le gabhálais de chuid feithicle, le maiseanna agus toisí na feithicle, le boinn na feithicle agus le hardchórais feithicle agus le nithe éagsúla eile san áireamh sna forálacha sin, ach gan a bheith teoranta do na ceanglais sin. De bhreis air sin, is gá go gcomhlíonfaidh feithiclí forálacha sonracha a bhaineann le feithiclí áirithe earraí agus a leantóirí, nó forálacha sonracha a bhaineann le busanna, de réir mar a bheidh.

(14)

Maidir leis an gclár ama chun na ceanglais nua shonracha a thabhairt isteach i gcomhair feithiclí a chineál-cheadú, ba cheart go gcuirfí féidearthacht theicniúil na gceanglas sin san áireamh. I gcoitinne, níor cheart go mbeadh feidhm ag na ceanglais i dtosach ach amháin maidir le cineálacha nua feithiclí. I gcás cineálacha feithiclí atá ann cheana, ba cheart go gceadófaí tréimhse bhreise ama ina leith chun na ceanglais a chomhlíonadh. Ina theannta sin, ba cheart nach mbeadh feidhm ag suiteáil éigeantach chórais faireacháin bhrú na mbonn ach amháin maidir le gluaisteáin paisinéirí i dtús báire. Ba cheart nach mbeadh feidhm ag suiteáil éigeantach ardghnéithe sábháilteachta eile ach amháin maidir le tromfheithiclí earraí i dtosach.

(15)

Ba cheart don Choimisiún leanúint de mheasúnú a dhéanamh ar fhéidearthacht theicniúil agus eacnamaíoch ardghnéithe sábháilteachta eile, agus ar aibíocht an mhargaidh ina leith sin, agus tuarascáil a thíolacadh faoin 1 Nollaig 2012, agus gach trí bliana dá éis sin, ar tuarascáil í ina n-áireofar, más iomchuí, tograí chun leasú a dhéanamh ar an Rialachán seo.

(16)

Ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh i dtaobh an féidir suiteáil éigeantach chórais faireacháin bhrú na mbonn, na gcóras rabhaidh imeacht ó lána agus na n-ardchóras coscánaithe éigeandála a leathnú chuig catagóirí eile feithiclí agus, más iomchuí, togra a thíolacadh chun an Rialachán seo a leasú.

(17)

Ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh i dtaobh an féidir na ceanglais maidir le fliuchghreim do bhoinn a neartú agus, más iomchuí, togra a thíolacadh chun an Rialachán seo a leasú. Ba cheart do na Ballstáit faireachas éifeachtach ar an margadh a áirithiú.

(18)

Ní féidir an lánacmhainn a ghabhann le méadú na sábháilteachta, le laghdú astaíochtaí CO2 agus le hísliú torainn ó thrácht a bhaint amach ach amháin i dteannta le scéim lipéadaithe a bheidh dírithe ar na tomhaltóirí a chur ar an eolas faoi fheidhmíocht na mbonn.

(19)

Is iomchuí go gcuirfear chun feidhme na bearta a fógraíodh sa Teachtaireacht ón gCoimisiún an 7 Feabhra 2007 dar teideal ‘Torthaí an athbhreithnithe ar Stráitéis an Chomhphobail chun astaíochtaí CO2 ó ghluaisteáin phaisinéirí agus ó fheithiclí éadroma tráchtála a laghdú’ lena ndírítear ar astaíochtaí CO2 ó bhoinn a laghdú. Ba cheart an laghdú sin a bhaint amach trí bhoinn ísealfhriotaíochta rollta agus trí chórais faireacháin bhrú na mbonn a úsáid in éineacht lena chéile. Ag an am céanna, is iomchuí freisin go leagfar amach ceanglais lena ndírítear ar thorann bóthair na mbonn a laghdú mar aon le ceanglais fhliuchghreama a áirithíonn go gcoimeádtar leibhéal sábháilteachta na mbonn. Ba cheart go ndéanfaí méid an dúshláin a ghabhann le comhlíonadh na gceanglas sin go léir a léiriú sa chlár ama gaolmhar maidir le cur chun feidhme. Go háirithe, mar gheall ar an dúshlán a ghabhann le comhlíonadh na gceanglas maidir le torann rollta, agus an méid ama a bheidh ag teastáil ón tionscal chun na sraitheanna bonn atá ann cheana a ionadú á chur san áireamh, is iomchuí foráil a dhéanamh maidir le tréimhse níos faide chun na ceanglais a bhaineann le torann rollta a chur chun feidhme i ndáil le boinn nua de chineálacha atá ann cheana.

(20)

Is dóigh nach dtáirgfear ach cainníochtaí an-bheag de chatagóirí áirithe bonn, lena n-áirítear boinn ghairmiúla eisbhóthair a bhíonn faoi réir sriain luais agus boinn a bheartaítear a úsáid ar fheithiclí a cláraíodh roimh 1990 amháin. Dá bhrí sin, is iomchuí na catagóirí bonn sin a dhíolmhú ó cheanglais áirithe a leagtar amach sa Rialachán seo agus i mbearta cur chun feidhme an Rialacháin seo, i gcás ina bhfuil na ceanglais sin ar neamhréir le húsáid na mbonn, nó i gcás ina mbeadh an t-ualach breise a d’fhorchuirfí leis na ceanglais sin díréireach.

(21)

Maidir le boinn atráchtaithe, ba cheart don Choimisiún measúnú cuí a dhéanamh ar an earnáil sin, agus na geallsealbhóirí go léir páirteach ann, agus a mheas an bhfuil aon ghá leis an gcreat rialála a oiriúnú.

(22)

Is iomchuí lamháltais a bhunú maidir le cuid de na luachanna teorainneacha le haghaidh friotaíochta rollta nó torainn rollta i gcás catagóirí sonracha áirithe bonn chun a ndearadh agus a saintréithe feidhmíochta a chur san áireamh. Is iomchuí, go háirithe, lamháltais den sórt sin a bhunú i gcomhair bonn atá ceaptha chun tarraingt fheabhsaithe agus feidhmíocht fheabhsaithe coscánaithe a bheith acu i gcás diandálaí sneachta.

(23)

Baintear úsáid as boinn úsáide speisialta ar fheithiclí a théann isteach ar láithreáin tógála, lománaíochta agus mianadóireachta agus, dá bhrí sin, tá siad ceaptha go príomha chun feidhmíocht eisbhóthair níos fearr a thabhairt ná boinn atá beartaithe lena n-úsáid ar an mbóthar amháin. Chun an fheidhmíocht sin a bhaint amach, tá siad déanta as ábhair a chumasaíonn dóibh seasamh níos fearr in aghaidh damáiste ná mar is amhlaidh i gcás gnáthbhonn, agus tá pátrún blocthráchta acu. De bhrí go gcuireann an dá ghné riachtanacha deartha sin faoi deara go ngineann boinn úsáide speisialta níos mó torainn ná mar a ghineann gnáthbhoinn, ba cheart a cheadú, i gcás bonn úsáide speisialta, go n-astófar níos mó torainn ó na boinn sin ná mar a astaítear ó ghnáthbhoinn.

(24)

Is féidir le córais leictreonacha rialaithe cobhsaíochta, ardchórais coscánaithe éigeandála agus córais rabhaidh imeacht ó lána líon na dtaismeach a laghdú go mór. Dá bhrí sin, ba cheart don Choimisiún ceanglais le haghaidh córas den sórt sin a bhunú ar comhréir le Rialacháin UNECE do na catagóirí feithicle sin arb iomchuí iad a chur i bhfeidhm ina leith agus a bhfuil sé léirithe ina leith go bhfeabhsóidh siad an leibhéal foriomlán sábháilteachta. Ba cheart foráil a dhéanamh maidir le haga tionscanta leordhóthanach go dtí go ndéanfar na ceanglais sin a chur chun feidhme ionas go bhféadfar bearta cur chun feidhme a ghlacadh agus, ina dhiaidh sin, na teicneolaíochtaí casta sin a fhorbairt agus a chur i bhfeidhm ar na feithiclí féin.

(25)

Le héifeacht ó 2011, i gcás cineál-cheaduithe nua, agus le héifeacht ó 2014, i gcás feithiclí nua, ba cheart go ndéanfaí na spriocamanna cur chun feidhme maidir le feistiú éigeantach na gcóras leictreonach rialaithe cobhsaíochta ar fheithiclí saothair throm a shocrú de réir na ndátaí atá leagtha amach sa Rialachán seo.

(26)

Go dtí go dtabharfar córais leictreonacha rialaithe cobhsaíochta isteach, ba cheart don Choimisiún bearta a ghlacadh agus feachtais a reáchtáil chun faisnéis a sholáthar maidir le héifeachtacht na gcóras sin agus chun díol na gcóras sin a chur chun cinn. Chomh maith leis sin, ba cheart don Choimisiún faireachán a dhéanamh ar athruithe praghsanna lena dhéanamh amach an bhfuil praghsanna gluaisteán nua á méadú go díréireach de bharr iad a bheith á dtrealmhú chun na caighdeáin nua sábháilteachta a chomhlíonadh.

(27)

Maidir le haon bhearta a mholfar amach anseo ar bhonn an Rialacháin seo, nó aon nósanna imeachta a bheidh le cur chun feidhme i ndáil le feidhmiú an Rialacháin seo, ba cheart go gcomhlíonfaidís na prionsabail atá leagtha amach ag an gCoimisiún ina Theachtaireacht an 7 Feabhra 2007 dar teideal ‘Creat Rialála Iomaíoch don Tionscal Gluaisteán san 21ú hAois’. Chun críocha rialála níos fearr agus simplithe, agus chun síor-uasdátú ar reachtaíocht an Chomhphobail atá ann cheana maidir le saincheisteanna faoi shonraíochtaí teicniúla a sheachaint, ba cheart, go háirithe, go ndéanfaí tagairt sa Rialachán seo do na caighdeáin idirnáisiúnta agus do na rialacháin idirnáisiúnta atá ann cheana ach gan iad a atáirgeadh i gcreat dlí an Chomhphobail.

(28)

Tá sé tábhachtach go mbeadh comhpháirteanna athsholáthair do chórais a chumhdaítear leis an Rialachán seo faoi réir ceanglas sábháilteachta agus nósanna imeachta ceadaithe atá coibhéiseach leis na ceanglais sin roimhe seo. Dá bhrí sin, is iomchuí go ndéanfar foráil maidir le ceadú comhpháirteanna athsholáthair agus aonad teicniúil ar leithligh.

(29)

Ba cheart do na Ballstáit rialacha a leagan síos maidir le pionóis is infheidhme maidir le sáruithe ar fhorálacha an Rialacháin seo agus ba cheart dóibh a áirithiú go gcuirtear chun feidhme iad. Ba cheart go mbeadh na pionóis sin éifeachtach, comhréireach agus athchomhairleach.

(30)

Baineann an Rialachán seo le Rialachán (CE) Uimh. 715/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Meitheamh 2007 maidir le cineálcheadú mótarfheithiclí i dtaca le hastaíochtaí ó fheithiclí éadroma paisinéirí agus tráchtála (Euro 5 agus Euro 6) agus maidir le rochtain ar fhaisnéis faoi dheisiú agus faoi chothabháil feithiclí (6) agus le Rialachán (CE) Uimh. 443/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Aibreán 2009 lena socraítear na caighdeáin feidhmíochta d’astaíochtaí ó ghluaisteáin nua paisinéirí mar chuid de chur chuige comhtháite an Chomhphobail chun astaíochtaí CO2 ó fheithiclí saothair éadroim a laghdú (7). Ba cheart, go háirithe, bearta an Rialacháin seo maidir le hastaíochtaí CO2 a nascadh a mhéid is féidir leis na bearta breise chun laghdú breise 10g ar astaíochtaí CO2 a bhaint amach ar bhonn na sprice 130g i gcás astaíochtaí CO2.

(31)

Ba cheart don Choimisiún, in am trátha, agus mar chur chuige níos comhtháite, leasuithe breise ar an Rialachán seo a mholadh nó tograí eile a thíolacadh de bhun measúnaithe chuimsithigh tionchair ina dtugtar aghaidh ar na bearta breise féideartha go léir atá dírithe ar na spriocanna inmhianaithe astaíochtaí CO2 a bhaint amach agus lena gclúdaítear na teicneolaíochtaí eile atá ar fáil ar an margadh, lena n-áirítear teicneolaíochtaí chun an brú sna boinn a choinneáil, feabhsú dromchlaí bóthair agus aon teicneolaíocht nua ábhartha eile, chomh maith le ceanglais maidir le héifeachtúlacht an aeroiriúnaithe, ar ceanglais iad a bhfuil éifeacht shoiléir acu cheana, nó a bhféadfadh éifeacht shoiléir a bheith acu, ar fhriotaíocht rollta bonn nó ar bharainneacht breosla feithicle agus astaíochtaí CO2.

(32)

Ba cheart cur chuige comhleanúnach cuimsitheach a chur chun feidhme chun aghaidh a thabhairt ar fhadhb an torainn ar bhóithre. Maidir leis an tionchar mór atá ag dromchlaí bóithre ar torann ar bhóithre, tá ISO 10844 á athbhreithniú faoi láthair agus, sa chomhthéacs sin, ba cheart é a bhreithniú i bhfianaise an chuspóra maidir le dromchlaí bóthair a bharrfheabhsú tuilleadh. Ba cheart do Bhallstáit níos mó infheistíochta a dhéanamh faoi na caighdeáin ISO atá ann cheana chun feabhas a chur ar a ndromchlaí bóthair. Ina theannta sin, ba cheart beartas cuimsitheach ar astaíochtaí torainn a fhorbairt ar beartas é ina gcumhdófar na córais iompair go léir, agus torainn eitlíochta agus iarnróid a chumhdach de bhreis ar an torann ó iompar de bhóthar.

(33)

Le héifeacht ó dhátaí feidhme na gceanglas ábhartha atá leagtha amach sa Rialachán seo maidir le feithiclí nua, comhpháirteanna nua agus aonaid theicniúla nua ar leithligh, ba cheart, dá bhrí sin, na Treoracha seo a leanas a aisghairm:

(34)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon an margadh inmheánach a bhaint amach trí cheanglais theicniúla choiteanna a thabhairt isteach i dtaca le sábháilteacht agus feidhmíocht chomhshaoil mótarfheithiclí agus bonn, a bhaint amach go leordhóthanach agus gur fearr, dá bhrí sin, de bharr a fhairsinge, is féidir an cuspóir sin a bhaint amach ar leibhéal an Chomhphobail, féadfaidh an Comhphobal bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a bhaint amach,

1.

cineál-cheadú mótarfheithiclí, a leantóirí agus a gcóras, a gcomhpháirteanna agus a n-aonad teicniúil ar leithligh atá beartaithe dóibh, i ndáil lena sábháilteacht,

2.

cineál-cheadú mótarfheithiclí, maidir le córais faireacháin bhrú na mbonn i ndáil lena sábháilteacht, a n-éifeachtúlacht bhreosla agus a n-astaíochtaí CO2 agus maidir le táscairí athraithe giair, i ndáil lena n-éifeachtúlacht bhreosla agus lena n-astaíochtaí CO2; agus

3.

cineál-cheadú bonn nua-mhonaraithe i ndáil lena sábháilteacht, a bhfeidhmíocht friotaíochta rollta agus a n-astaíochtaí torainn rollta.

1.

ciallaíonn ‘rialú cobhsaíochta leictreonach’ feidhm rialaithe leictreonaigh le haghaidh feithicle ar feidhm í lena bhfeabhsaítear cobhsaíocht dhinimiciúil na feithicle;

2.

ciallaíonn ‘feithicil M2 nó M3 d’Aicme I’ feithicil M2 nó M3 ag a bhfuil acmhainn is mó ná 22 paisinéir de bhreis ar an tiománaí agus ina bhfuil áiteanna seasaimh do phaisinéirí rud a éascaíonn gluaiseacht leanúnach ag paisinéirí;

3.

ciallaíonn ‘feithicil M2 nó M3 d’Aicme A’ feithicil M2 nó M3 ag a bhfuil acmhainn nach mó ná 22 paisinéir, de bhreis ar an tiománaí agus atá deartha chun paisinéirí ina seasamh a iompar, agus ina bhfuil suíocháin agus cóiríocht do phaisinéirí ina seasamh;

4.

ciallaíonn ‘córas rabhaidh imeacht ó lána’ córas lena dtugtar rabhadh don tiománaí i gcás ina ngluaiseann an fheithicil óna lána taistil go neamhbheartaithe;

5.

ciallaíonn ‘ardchóras coscánaithe éigeandála’ córas lenar féidir staid éigeandála a aimsiú go huathoibríoch agus lenar féidir córas coscánaithe na feithicle a ghníomhachtú chun luas na feithicle a laghdú d’fhonn imbhualadh a sheachaint nó a mhaolú;

6.

ciallaíonn ‘treoiruimhir acmhainne ualaigh’ uimhir amháin nó dhá uimhir ar uimhir í lena dtaispeántar an t-ualach atá an bonn in ann a iompar, i bhfoirmíocht shingil nó i bhfoirmíocht shingil agus dhéach, ag an luas a fhreagraíonn don chatagóir luais ghaolmhar agus nuair a úsáidtear é i gcomhréir le ceanglais arna sonrú ag an monaróir;

7.

ciallaíonn ‘córas faireacháin bhrú na mbonn’ córas atá feistithe ar fheithicil agus atá in ann brú na mbonn nó athrú ar bhrú le himeacht ama a mheas agus atá in ann faisnéis chomhfhreagrach a tharchur chuig an úsáideoir nuair atá an fheithicil ag rith;

8.

ciallaíonn ‘bonn úsáide speisialta’ bonn atá beartaithe le haghaidh úsáide measctha, is é sin, úsáid ar an mbóthar agus úsáid eisbhóthair nó le haghaidh saothair speisialta eile;

9.

ciallaíonn ‘bonn gairmiúil eisbhóthair’ bonn úsáide speisialta a úsáidtear go príomha i ndiandálaí eisbhóthair;

10.

ciallaíonn ‘bonn treisithe’ nó ‘bonn breisualaigh’ struchtúr aerbhoinn C1 ina bhfuil an chreatlach deartha chun ualach níos mó a iompar ná mar a iompraíonn gnáthbhonn comhfhreagrach;

11.

ciallaíonn ‘bonn sneachta’ bonn a bhfuil an pátrún tráchta, an cumasc tráchta nó an struchtúr atá aige deartha go príomha chun feidhmíocht a bheadh níos fearr ná feidhmíocht gnáthbhoinn a bhaint amach faoi dhálaí sneachta maidir lena chumas chun gluaisteacht na feithicle a thosú nó a choimeád ar bun;

12.

ciallaíonn ‘bonn spártha úsáide sealadaí T-chineáil’ bonn spártha le haghaidh úsáide sealadaí atá deartha le haghaidh úsáide ag brúnna teannta atá níos airde ná na brúnna teannta atá bunaithe i gcomhair bonn caighdeánach agus bonn treisithe;

13.

ciallaíonn ‘bonn tarraingthe’ bonn de chuid aicme C2 nó aicme C3 a bhfuil ‘M + S’, ‘M.S.’ nó ‘M&S’ inscríofa air agus atá beartaithe lena fheistiú ar acastóir nó acastóirí tiomána feithicle;

14.

ciallaíonn ‘úsáideoir bóthair gan chosaint’ coisithe, rothaithe agus gluaisrothaithe;

15.

ciallaíonn ‘táscaire athraithe giair’ nó ‘TAG’ táscaire sofheicthe trína moltar don tiománaí an giar a athrú;

16.

ciallaíonn ‘giarbhosca láimhe’ giarbhosca atá inoibrithe ar mhodh ina dtarlaíonn an t-athrú idir na giaranna uile nó cuid de na giaranna i gcónaí mar thoradh láithreach ar ghníomh de chuid an tiománaí is cuma cén tslí ina gcuirtear chun feidhme é go fisiciúil; ní chlúdaíonn sé seo córais ar dá réir nach féidir leis an tiománaí ach stráitéis áirithe athraithe giara a réamhroghnú nó a theorannaítear líon na ngiaranna atá ar fáil don tiomáint agus ar dá réir a thionscnaítear na hathruithe giara iarbhír go neamhspleách ar chinneadh an tiománaí de réir pátrún áirithe tiomána.

(a)

sláine struchtúr na feithicle, lena n-áirítear tástálacha tuairte;

(b)

córais chun cur le smacht an tiománaí ar an bhfeithicil, lena n-áirítear córais stiúrtha, córais coscánaithe agus córais leictreonacha rialaithe cobhsaíochta;

(c)

córais trína soláthraítear infheictheacht agus faisnéis don tiománaí faoi staid na feithicle agus faoin spás a thimpeallaíonn í, lena n-áirítear gloiniú, scátháin agus córais faisnéise don tiománaí;

(d)

córais soilsithe feithicle;

(e)

cosaint do dhaoine atá i bhfeithicil, lena n-áirítear feistis inmheánacha, tacaí cinn, criosanna sábhála, daingnithe ‘ISOfix’ nó feistí sriantacha ionsuite do leanaí agus doirse feithicle;

(f)

an taobh amuigh den fheithicil agus na gabhálais;

(g)

comhoiriúnacht leictreamaighnéadach;

(h)

feistí rabhaidh inchloiste;

(i)

córais téimh;

(j)

feistí chun úsáid neamhúdaraithe a chosc;

(k)

córais sainaitheanta feithicle;

(l)

mais agus toisí;

(m)

sábháilteacht leictreach;

(n)

táscairí athraithe giara.

(a)

boinn a bhfuil a rátáil luais níos lú ná 80 km/h;

(b)

boinn nach mó ná 254 mm, nó ar 635 mm nó níos mó, trastomhas ainmniúil a n-imill;

(c)

boinn spártha úsáide sealadaí T-chineáil;

(d)

boinn atá deartha lena bhfeistiú ar fheithiclí a cláraíodh den chéad uair roimh 1 Deireadh Fómhair 1990, agus orthu sin amháin;

(e)

boinn atá feistithe le feistí breise chun airíonna tarraingthe a fheabhsú.

(a)

feithiclí chatagóir M2 agus chatagóir M3 seachas na cinn ag a bhfuil níos mó ná trí acastóir, busanna altacha agus cóistí altacha, agus busanna Aicme I nó Aicme A;

(b)

feithiclí chatagóir N2 agus chatagóir N3, seachas na cinn ag a bhfuil níos mó ná trí acastóir, tarracóirí do leathleantóirí ag a bhfuil ollmhais feithicle idir 3,5 agus 7,5 tona, agus feithiclí sainchuspóra mar atá sainmhínithe i bpointe 5.7 agus i bpointe 5.8 de Roinn A d’Iarscríbhinn II a ghabhann le Treoir 2007/46/CE;

(c)

feithiclí chatagóir O3 agus chatagóir O4 atá trealmhaithe le haerchrochadh, seachas na cinn ag a bhfuil níos mó ná trí acastóir, leantóirí le haghaidh iompair ualaigh eisceachtúil agus leantóirí ina bhfuil áiteanna do phaisinéirí ina seasamh.

(a)

cineál-cheadú CE nó cineál-cheadú náisiúnta a dheonú i ndáil le cineálacha nua feithiclí de chuid na gcatagóirí atá sonraithe sna hAirteagail sin agus i mbearta cur chun feidhme na nAirteagal sin, i gcás nach gcomhlíonann na feithiclí sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; agus

(b)

cineál-cheadú CE do chomhpháirt/d’aonad teicniúil ar leithligh a dheonú i ndáil le cineálacha nua comhpháirteanna nó aonad theicniúil ar leithligh atá beartaithe le haghaidh feithiclí den sórt sin, i gcás nach gcomhlíonann na feithiclí sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo.

(a)

a mheas nach mbeidh na deimhnithe comhréireachta d’fheithiclí nua chatagóirí atá sonraithe sna hAirteagail sin bailí a thuilleadh chun críocha Airteagal 26 de Threoir 2007/46/CE, agus cuirfidh siad toirmeasc ar fheithiclí den sórt sin a chlárú, a dhíol nó a chur i seirbhís, i gcás nach gcomhlíonann siad an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; agus

(b)

toirmeasc a chur ar chomhpháirteanna nua nó aonaid theicniúla ar leithligh nua atá beartaithe d’fheithiclí den sórt sin a dhíol agus a chur i seirbhís, i gcás nach gcomhlíonann na comhpháirteanna nó na haonaid theicniúla ar leithligh sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo.

(a)

a mheas nach mbeidh na deimhnithe comhréireachta d’fheithiclí chatagóir M, chatagóir N agus chatagóir O bailí a thuilleadh chun críocha Airteagal 26 de Threoir 2007/46/CE, agus cuirfidh siad toirmeasc ar fheithiclí den sórt sin a chlárú, a dhíol agus a chur i seirbhís i gcás nach gcomhlíonann na feithiclí sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; agus

(b)

toirmeasc a chur ar bhoinn atá beartaithe d’fheithiclí den sórt sin a dhíol agus a chur i seirbhís i gcás nach gcomhlíonann na boinn sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo.

(a)

a mheas, ar fhorais a bhaineann leis na luachanna teorainneacha do fhriotaíocht rollta i gcás bhoinn C1 agus C2 atá leagtha amach i dTábla 2 de Chuid B d’Iarscríbhinn II, nach mbeidh na deimhnithe comhréireachta d’fheithiclí nua chatagóir M, chatagóir N agus chatagóir O bailí a thuilleadh chun críocha Airteagal 26 de Threoir 2007/46/CE, i gcás nach gcomhlíonann feithiclí den sórt sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; agus

(b)

toirmeasc a chur ar bhoinn nua atá beartaithe d’fheithiclí den sórt sin a dhíol agus a chur i seirbhís, i gcás nach gcomhlíonann na boinn sin na luachanna teorainneacha do fhriotaíocht rollta atá leagtha amach i dTábla 2 de Chuid B d’Iarscríbhinn II.

(a)

a mheas, ar fhorais a bhaineann leis na luachanna teorainneacha do fhriotaíocht rollta i gcás bhoinn C3 atá leagtha amach i dTábla 2 de Chuid B d’Iarscríbhinn II, nach bhfuil na deimhnithe comhréireachta d’fheithiclí nua chatagóir M, chatagóir N agus chatagóir O bailí a thuilleadh chun críocha Airteagal 26 de Threoir 2007/46/CE, agus cuirfidh siad toirmeasc ar fheithiclí den sórt sin a chlárú, a dhíol agus a chur i seirbhís, i gcás nach gcomhlíonann na feithiclí sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; agus

(b)

toirmeasc a chur ar bhoinn nua atá beartaithe d’fheithiclí den sórt sin a dhíol agus a chur i seirbhís i gcás nach gcomhlíonann na boinn sin na luachanna teorainneacha do fhriotaíocht rollta atá leagtha amach i dTábla 2 de Chuid B d’Iarscríbhinn II.

(a)

diúltú cineál-cheadú CE nó cineál-cheadú náisiúnta a dheonú i ndáil le cineál nua feithicle nó cineál-cheadú CE do chomhpháirt/d’aonad teicniúil ar leithligh a dheonú i ndáil le cineál nua comhpháirte nua nó aonaid theicniúil ar leithligh nua i gcás ina gcomhlíonann an fheithicil, an chomhpháirt nó an t-aonad teicniúil ar leithligh sin an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo; nó

(b)

toirmeasc a chur ar fheithicil nua a chlárú, a dhíol nó a chur i seirbhís nó toirmeasc a chur ar chomhpháirt nua nó aonad teicniúil ar leithligh nua a dhíol nó a chur i seirbhís, i gcás ina gcomhlíonann an fheithicil, an chomhpháirt nó an t-aonad teicniúil ar leithligh lena mbaineann an Rialachán seo agus bearta cur chun feidhme an Rialacháin seo.

(a)

rialacha mionsonraithe maidir leis na nósanna imeachta, na tástálacha agus na ceanglais theicniúla a bhaineann le cineál-cheadú mótarfheithiclí, a leantóirí, agus comhpháirteanna agus aonad teicniúil ar leithligh maidir le forálacha Airteagal 5 go hAirteagal 12;

(b)

rialacha mionsonraithe maidir le ceanglais shonracha sábháilteachta i gcomhair feithiclí atá beartaithe chun earraí contúirteacha a iompar de bhóthar laistigh de na Ballstáit nó idir na Ballstáit, agus aird á thabhairt ar Rialachán 105 UNECE;

(c)

sainmhíniú níos beaichte ar na saintréithe fisiciúla agus ar na ceanglais feidhmíochta nach mór a bheith ag bonn chun é a shainmhíniú mar ‘bonn úsáide speisialta’, ‘bonn gairmiúil eisbhóthair’, ‘bonn treisithe’, ‘bonn breisualaigh’, ‘bonn sneachta’, ‘bonn spártha úsáide sealadaí T-chineáil’ nó ‘bonn tarraingthe’ i gcomhréir le pointí 8 go 13 den dara mír d’Airteagal 3;

(d)

bearta lena leasaítear na luachanna teorainneacha a bhaineann le friotaíocht rollta agus torann rollta agus a leagtar síos i gCuid B agus i gCuid C d’Iarscríbhinn II a mhéid is gá sin mar thoradh ar athruithe sna nósanna imeachta tástála agus gan leibhéal cosanta an chomhshaoil a ísliú;

(e)

rialacha mionsonraithe maidir leis an nós imeachta chun na leibhéil torainn dá dtagraítear i bpointe 1 de Chuid C d’Iarscríbhinn II a chinneadh;

(f)

bearta lena leasaítear Iarscríbhinn IV chun Rialacháin UNECE atá éigeantach faoi Airteagal 4(4) de Chinneadh 97/836/CE a áireamh.

(a)

bearta lena ndéantar feithiclí áirithe nó aicmí áirithe feithiclí de chuid chatagóirí M2, M3, N2 agus N3 a dhíolmhú ón oibleagáid chun na hardchórais feithicle dá dtagraítear in Airteagal 10 a shuiteáil más rud é, tar éis anailís chostais/sochair a dhéanamh agus na gnéithe sábháilteachta ábhartha go léir a chur san áireamh, nach iomchuí na córais sin a chur i bhfeidhm i leith na feithicle nó i leith na haicme feithicle lena mbaineann;

(b)

faoin 31 Nollaig 2010, agus ar bhonn anailíse costais/sochair, bearta lena ngiorrófar an tréimhse a leagtar síos in Airteagal 13(11), agus féadfar difreáil a dhéanamh ina leith sin de réir aicme nó chatagóir na mbonn lena mbaineann.

(a)

dearbhuithe bréagacha a dhéanamh i rith nós imeachta ceadaithe nó i rith nós imeachta as a dtiocfaidh aisghlaoch;

(b)

torthaí tástála a fhalsú ar mhaithe le cineál-cheadú;

(c)

sonraí nó sonraíochtaí teicniúla a bhféadfadh aisghlaoch nó tarraingt siar cineál-cheadaithe teacht astu a choinneáil siar.

31.7.2009   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/25

(1)

Foráiltear le Teideal IV de Chuid a Trí den Chonradh don bhunús dlí chun reachtaíocht an Chomhphobail a ghlacadh i réimse an chomhair bhreithiúnaigh in ábhair shibhialta.

(2)

Go traidisiúnta is le comhaontuithe idir Ballstáit agus tríú tíortha a rinneadh comhar breithiúnach in ábhair shibhialta a rialú idir Ballstáit agus tríú tíortha. Is minic a léiríonn comhaontuithe den sórt sin, a bhfuil líon mór díobh ann, naisc speisialta idir Ballstát agus tríú tír, agus arb é is aidhm leo creat dlíthiúil leordhóthanach a chur ar fáil chun riachtanais shainiúla na bpáirtithe lena mbaineann a chomhlíonadh.

(3)

Le hAirteagal 307 den Chonradh ceanglaítear ar na Ballstáit gach céim is gá a ghlacadh chun deireadh a chur le haon neamhluí idir acquis an Chomhphobail agus comhaontuithe idirnáisiúnta arna gcur i gcrích idir Ballstáit agus tríú tíortha. D'fhéadfadh sé a bheith i gceist leis sin gur gá na comhaontuithe sin a athchaibidliú.

(4)

D’fhonn creat dlíthiúil leordhóthanach a chur ar fáil chun riachtanais shainiúla Bhallstáit áirithe a chomhlíonadh mar chuid den chaidreamh atá ag an mBallstát sin le tríú tír, d'fhéadfadh sé go mbeadh gá follasach le comhaontuithe nua a thabhairt i gcrích le tríú tíortha maidir le réimsí ceartais shibhialta a thagann faoi réim Theideal IV de Chuid a Trí den Chonradh.

(5)

Ina Tuairim 1/03 an 7 Feabhra 2006 maidir le Coinbhinsiún nua Lugano a thabhairt i gcrích, dheimhnigh Cúirt Bhreithiúnais na gComhphobal Eorpach go bhfuil inniúlacht eisiach faighte ag an gComhphobal chun comhaontuithe idirnáisiúnta amhail Coinbhinsiún Lugano a chur i gcrích le tríú tíortha ar ábhair a dhéanfaidh difear do na rialacha a leagtar síos i Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 ón gComhairle an 22 Nollaig 2000 maidir le dlínse agus le haithint agus forfheidhmiú breithiúnas in ábhair shibhialta agus tráchtála (2) (An Bhruiséil I).

(6)

De bhun Airteagal 300 den Chonradh, is faoin gComhairle atá sé comhaontuithe idir an Comhphobal agus tríú tír a thabhairt i gcrích ar ábhair a thagann faoi inniúlacht eisiach an Chomhphobail.

(7)

Le hAirteagal 10 den Chonradh, ceanglaítear ar Bhallstáit comhlíonadh chúraimí an Chomhphobail a éascú agus gan aon bheart a ghlacadh a d'fhéadfadh gnóthú chuspóirí an Chonartha a chur i mbaol. Tá feidhm ghinearálta ag an dualgas seo comhoibriú go dílis agus ní bhraitheann sé ar inniúlacht an Chomhphobail a bheith eisiach nó gan a bheith eisiach.

(8)

Maidir le comhaontuithe le tríú tíortha ar shaincheisteanna a bhaineann le ceartas sibhialta a thagann faoi inniúlacht eisiach an Chomhphobail, ba cheart nós imeachta comhtháite agus trédhearcach a bhunú chun údarú a thabhairt do Bhallstát comhaontú atá ann cheana féin a leasú nó comhaontú nua a chaibidil agus a thabhairt i gcrích, go háirithe i gcás nár thug an Comhphobal féin le fios go bhfuil sé beartaithe aige a inniúlacht sheachtrach a fheidhmiú ar mhaithe le comhaontú a thabhairt i gcrích trí shainordú caibidilíochta atá ann cheana féin nó trí shainordú caibidilíochta a bhfuil sé i gceist é a úsáid. Níor cheart go ndéanfadh an nós imeachta seo dochar d'inniúlacht eisiach an Chomhphobail ná d'fhorálacha Airteagal 300 agus Airteagal 307 den Chonradh. Ba cheart go mbreathnófaí air mar bheart eisceachtúil agus ba cheart dó a bheith teoranta ó thaobh raon feidhme agus ama de.

(9)

Níor cheart go mbeadh feidhm ag an Rialachán seo má tá comhaontú tugtha i gcrích cheana féin ag an gComhphobal leis an tríú tír lena mbaineann ar an ábhar céanna. Níor cheart a mheas go mbaineann an dá chomhaontú leis an ábhar céanna ach amháin má rialaíonn siad, agus sa mhéid go rialaíonn siad, ó thaobh substainte de, na saincheisteanna dlíthiúla céanna. Níor cheart a mheas go mbaineann forálacha leis an ábhar céanna má luaitear sna forálacha sin go bhfuil sé i gceist i gcoitinne comhar a bheith ann ar shaincheisteanna den sórt sin.

(10)

Mar chás eisceachtúil, ba cheart go gcumhdófaí leis an Rialachán seo chomh maith, comhaontuithe áirithe idir roinnt Bhallstát agus roinnt tríú tíortha, mar shampla dhá nó trí Bhallstát nó tríú tír, ina bhfuil sé i gceist aghaidh a thabhairt ar staideanna áitiúla agus nach bhfuil ar oscailt d'aontachas do Stáit eile.

(11)

D’fhonn a áirithiú nach bhfágfadh comhaontú arna bheartú ag Ballstát dlí an Chomhphobail neamhéifeachtach agus nach ndéanfaidh sé dochar d'fheidhmiú ceart an chórais arna bhunú ag an dlí sin, nó nach ndéanfaidh sé dochar do chaidreamh seachtrach an Chomhphobail faoi mar a bheidh cinntithe ag an gComhphobal, ba cheart go mbeadh sé de cheanglas ar an mBallstát lena mbaineann fógra a thabhairt don Choimisiún ar a bhfuil sé i gceist ag an mBallstát sin a dhéanamh d'fhonn údarú a fháil chun tús a chur le caibidlíocht fhoirmiúil ar chomhaontú nó chun leanúint dóibh mar aon le comhaontú a thabhairt i gcrích. Ba cheart go dtabharfaí an fógra sin le litir nó trí mheán leictreonach. Ba cheart go mbeadh an fhaisnéis agus an doiciméadú ábhartha ar fad san fhógra sin chun go mbeidh sé de chumas ag an gCoimisiúin iarmhairt ionchasach thoradh na caibidlíochta ar dhlí an Chomhphobail a mheas.

(12)

Ba cheart go measfaí an leor é an leas a bheadh ann don Chomhphobal comhaontú déthaobhach a thabhairt i gcrích idir an Comhphobal agus an tríú tír lena mbaineann nó, i gcás inarb iomchuí, an leor é an leas a bheadh ann don Chomhphobal comhaontú Comhphobail a chur in ionad comhaontaithe dhéthaobhaigh atá ann idir Ballstát agus tríú tír. Chuige sin, ba cheart go mbeadh gach Ballstát ar an eolas maidir le haon fhógra a bheidh faighte ag an gCoimisiún a bhainfidh le comhaontú arna bheartú ag Ballstát, d’fhonn a cheadú dóibh a suim a léiriú páirt a ghlacadh i dtionscnamh an Bhallstáit a thugann an fógra. Dá mba rud é go dtarraingeofaí dóthain suime ar leibhéal an Chomhphobail de thoradh an mhalartaithe faisnéise sin, ba cheart go smaoineodh an Coimisiún ar shainordú caibidilíochta a chur chun cinn, d’fhonn comhaontú idir an Comhphobal agus an tríú tír lena mbaineann a thabhairt i gcrích.

(13)

Má iarann an Coimisiún faisnéis bhreise ó Bhallstát maidir lena mheasúnú ar cheart a údarú don Bhallstát sin tús a chur le caibidlíocht le tríú tír, níor cheart go ndéanfadh an t-iarratas sin difear do na teorainneacha ama faoina ndéanfaidh an Coimisiún cinneadh réasúnaithe a thabhairt uaidh maidir le hiarratas an Bhallstáit sin.

(14)

Agus tús na caibidilíochta foirmiúla á údarú, ba cheart go mbeadh sé de chumas ag an gCoimisiún, más gá sin, treoirlínte caibidilíochta a chur chun cinn nó a iarraidh go gcuirfí san áireamh clásail áirithe sa chomhaontú arna bheartú. Ba cheart go gcuirfí an Coimisiún ar an eolas go hiomlán i rith céimeanna éagsúla na caibidilíochta a mhéid a bhaineann sí le hábhair a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo agus ba cheart go mbeadh cead aige a bheith páirteach mar bhreathnadóir sa chaibidlíocht maidir leis na hábhair sin.

(15)

Agus fógra á thabhairt don Choimisiún faoin rún atá acu dul i mbun caibidlíochta le tríú tír, níor cheart go mbeadh sé de cheanglas ar na Ballstáit an Coimisiún a chur ar an eolas ach maidir le gnéithe a bhaineann leis an measúnú a bheidh le déanamh ag an gCoimisiún. Ba cheart nach mbainfeadh údarú an Choimisiúin agus aon treoirlínte caibidílíochta féideartha nó, de réir mar a bheidh, an diúltú ón gCoimisiún ach leis na hábhair a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo.

(16)

Ba cheart go gcuirfí na Ballstáit go léir ar an eolas maidir le haon fhógra a thabharfar don Choimisiún a bhaineann le comhaontuithe a bheidh beartaithe nó a bheidh caibidilthe agus mar gheall ar aon chinneadh réasúnaithe ón gCoimisiún faoin Rialachán seo. Ba cheart go gcomhlíonfadh faisnéis den sórt sin ceanglais rúndachta fhéidearthacha go hiomlán, áfach.

(17)

Ba cheart do Pharlaimint na hEorpa, don Chomhairle agus don Choimisiún a áirithiú gurb i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1049/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Bealtaine 2001 maidir le rochtain phoiblí ar dhoiciméid ó Pharlaimint na hEorpa, ón gComhairle agus ón gCoimisiún (3) a dhéileálfar le haon fhaisnéis atá sainithe mar fhaisnéis rúnda.

(18)

I gcás ina mbeidh sé beartaithe ag an gCoimisiún, ar bhonn a mheasúnachta, gan a údarú go gcuirfí tús le caibidlíocht fhoirmiúil, ná go dtabharfaí comhaontú a bheadh idirbheartaithe cheana féin i gcrích, ba cheart go dtabharfadh an Coimisiún tuairim don Bhallstát lena mbaineann sula dtabharfadh sé uaidh a chinneadh réasúnaithe. I gcás ina ndiúltófar go n-údarófaí comhaontú caibidlithe a thabhairt i gcrích, ba cheart an tuairim a chur faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus faoi bhráid na Comhairle.

(19)

D’fhonn a áirithiú nach gcuirfeadh an comhaontú caibidlithe bac ar chur chun feidhme bheartas seachtrach an Chomhphobail maidir leis an gcomhar breithiúnach in ábhair shibhialta agus tráchtála, ba cheart go bhforálfaí leis an gcomhaontú go ndéanfaí é a shéanadh go hiomlán nó go páirteach i gcás ina ndéanfaí comhaontú a thabhairt i gcrích ina dhiaidh sin idir an Comhphobal nó an Comhphobal agus a Bhallstát ar an taobh amháin, agus an tríú tír chéanna ar an taobh eile, ar an ábhar céanna nó go gcuirfí forálacha an chomhaontuithe a dhéanfaí ina dhiaidh sin go díreach in ionad forálacha ábhartha an chomhaontaithe le forálacha chomhaontaithe iardain den sórt sin.

(20)

Ba cheart foráil a dhéanamh do bhearta idirthréimhseacha lena gcumhdófaí cásanna ina mbeadh Ballstát tar éis dul i mbun caibidlíochta le tríú tír nó ina mbeadh an chaibidlíocht tugtha i gcrích aige tráth theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo ach nach bhfuil sé tugtha le fios aige fós gur toil leis go mbeadh an chomhaontú ina cheangal air.

(21)

D’fhonn a áirithiú go bhfuil dóthain taithí faighte maidir le cur i bhfeidhm an Rialacháin seo, ba cheart don Choimisiún tuarascáil maidir le hiarratas den sórt sin a chur isteach tráth nach luaithe ná ocht mbliana tar éis ghlacadh an Rialacháin seo. Agus a shainchumais á bhfeidhmiú aige, ba cheart don Choimisiún stádas sealadach an Rialacháin seo a dheimhniú sa tuarascáil sin, nó ba cheart dó scrúdú a dhéanamh ar cheart Rialachán nua lena gcumhdófaí an t-ábhar céanna nó ina n-áireofaí freisin sainábhair a thagann faoi inniúlacht eisiach an Chomhphobail agus atá á rialú ag ionstraimí eile de chuid an Chomhphobail, dá dtagraítear in aithris (5), a chur in ionad an Rialacháin seo.

(22)

Má dheimhníonn an tuarascáil arna tíolacadh ag an gCoimisiún gur Rialachán sealadach é an Rialachán seo, ba cheart go mbeadh sé de chumas fós ag na Ballstáit, tar éis an tuarascáil a thíolacadh, fógra a thabhairt don Choimisiún i leith caibidilíochtaí leanúnacha nó caibidilíochtaí a bheidh fógartha cheana d'fhonn údarú a fháil chun tús a chur le caibidilíochtaí foirmiúla.

(23)

I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun a chuspóir a bhaint amach.

(24)

I gcomhréir le hAirteagal 3 den Phrótacal maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh, tá fógra tugtha ag an Ríocht Aontaithe agus ag Éire gur mian leo a bheith rannpháirteach i nglacadh agus i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(25)

I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 den Phrótacal maidir le seasamh na Danmhairge, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ag bunú an Comhphobail Eorpaigh, níl an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus ní bheidh sé ina cheangal uirthi ná ní bheidh sí faoi réir a chur i bhfeidhm,

(a)

comhaontú déthaobhach idir Ballstát agus tríú tír;

(b)

comhaontú réigiúnach idir líon teoranta de Bhallstáit agus de thríú tíortha atá i gcomharsanacht na mBallstát sin agus a bhfuil sé d'aidhm aige aghaidh a thabhairt ar staideanna áitiúla agus nach bhfuil ar oscailt d'aontachas do Stáit eile.

(a)

gur chuir an Ballstát lena mbaineann an fhaisnéis ar fáil lena léirítear go bhfuil leas ar leith ann dó an comhaontú a thabhairt i gcrích de bharr na nasc eacnamaíochta, geografach, cultúrtha, stairiúil, sóisialta nó polaitiúil idir an Ballstát agus an tríú tír lena mbaineann;

(b)

ar bhonn na faisnéise a chuir an Ballstát ar fáil, ní léir go bhfágann an comhaontú atá beartaithe dlí an Chomhphobail neamhéifeachtach ná ní léir go ndéanann sé dochar d'fheidhmiú ceart an chórais arna bhunú ag rialacha an dlí sin; agus

(c)

nach ndéanann an comhaontú atá beartaithe dochar d'aidhm ná do chuspóir bheartas chaidrimh sheachtraigh an Chomhphobail arna chinneadh ag an gComhphobal.

(a)

do shéanadh iomlán nó páirteach i leith an chomhaontaithe i gcás ina dtabharfar comhaontú i gcrích ina dhiaidh sin idir an Comhphobal nó an Comhphobal agus a Bhallstáit ar an taobh amháin agus an tríú tír céanna, ar an taobh eile, ar an ábhar céanna; nó

(b)

d’fhorálacha comhaontaithe arna thabhairt i gcrích ina dhiaidh sin idir an Comhphobal nó an Comhphobal agus a Bhallstáit ar an taobh amháin agus an tríú tír céanna, ar an taobh eile, ar an ábhar céanna a chur in áit na bhforálacha lena mbaineann sa chomhaontú.

Is ar aon dul leis an méid seo a leanas a dhréachtófar an clásal dá dtagraítear i bpointe (a) den chéad fhomhír: ‘séanfaidh (ainm an Bhallstáit nó ainmneacha na mBallstát) an Comhaontú seo go páirteach nó go hiomlán más rud é go dtabharfaidh an Comhphobal Eorpach nó an Comhphobal Eorpach agus a Bhallstáit Comhaontú i gcrích le (ainm na tríú tíre nó ainmneacha na dtríú tíortha) ar na hábhair chéanna den cheartas sibhialta arna rialú ag an gComhaontú seo’.

Is ar aon dul leis an méid seo a leanas a dhréachtófar an clásal dá dtagraítear i bpointe (b) den chéad fhomhír: ‘Ní bheidh feidhm ag an gComhaontú seo ná ag forálacha áirithe an Chomhaontaithe seo an lá a dtiocfaidh comhaontú idir an Comhphobal Eorpach nó an Comhphobal Eorpach agus a Bhallstáit, ar an taobh amháin, agus (ainm na tríú tíre nó ainmneacha na dtríú tíortha), ar an taobh eile, i bhfeidhm maidir leis na hábhair arna rialú ag an gComhaontú sin’.

(a)

an gcomhlíonann an comhaontú caibidlithe an coinníoll a leagtar amach i bpointe (b) d'Airteagal 4(2) nó nach gcomhlíonann;

(b)

an gcomhlíonann an comhaontú caibidlithe an coinníoll a leagtar amach i bpointe (c) d’Airteagal 4(2) nó nach gcomhlíonann, a mhéid atá tosca nua nó eisceachtúla ann maidir leis an gcoinníoll sin; agus

(c)

an gcomhlíonann an comhaontú caibidlithe an ceanglas faoi Airteagal 5(2) nó nach gcomhlíonann.

(a)

deimhniú gur iomchuí don Rialachán seo dul in éag ar an dáta a chinnfear i gcomhréir le hAirteagal 14(1); nó

(b)

moladh go gcuirfear Rialachán nua in áit an Rialacháin seo ón dáta sin.

31.7.2009   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/31

(1)

Tá lag trá géar ag bagairt ar gheilleagar na hEorpa de bharr na géarchéime airgeadais. Tá gá le hiarrachtaí urghnácha láithreacha a dhéanamh chun cur i gcoinne na staide tromchúisí eacnamaíochta seo nach raibh a leithéid ann riamh. Chun muinín a athbhunú i measc rannpháirtithe an mhargaidh, is gá bearta a mbeidh tionchar acu ar an ngeilleagar a thabhairt chun críche gan mhoill.

(2)

Ag an am céanna, is léir go bhfuil neart fadtéarmach agus inbhuanaitheacht fhadtéarmach gheilleagar na hEorpa ag brath ar athmhúnlú an gheilleagair chun aghaidh a thabhairt ar éilimh na cinnteachta fuinnimh agus ar an ngá atá le hastaíochtaí gáis ceaptha teasa a laghdú. Neartaítear an chonclúid sin de thoradh ar na hábhair mhéadaitheacha imní atá ann i dtaobh soláthairtí iontaofa gáis a áirithiú.

(3)

I bhfianaise na n-ábhar imní seo, rinne an Chomhairle Eorpach an 11 agus an 12 Nollaig 2008 tacaíocht a thabhairt, ina cuid conclúidí, don Phlean don Téarnamh Eacnamaíoch Eorpach (an Plean don Téarnamh), ar plean é a thíolaic an Coimisiún an 26 Samhain 2008 agus ina leagtar amach conas is féidir leis na Ballstáit agus leis an Aontas Eorpach a gcuid beartas a chomhordú agus spreagadh nua a thabhairt do gheilleagar na hEorpa, agus an spreagadh sin a dhíriú ar chuspóirí fadtéarmacha an Chomhphobail.

(4)

Is cuid thábhachtach den Phlean don Téarnamh an togra maidir le caiteachas Comhphobail a mhéadú in earnálacha sainithe straitéiseacha, ionas go dtabharfaí aghaidh ar an easpa muiníne i measc infheisteoirí agus go dtabharfaí cuidiú i ndáil le forbairt na conaire i dtreo geilleagair níos láidre sa todhchaí. D’iarr an Chomhairle Eorpach ar an gCoimisiún liosta tionscadal sonrach a thíolacadh, agus cothromaíocht leordhóthanach gheografach á cur san áireamh, chun infheistíocht i bhforbairt tionscadal bonneagair go háirithe a neartú.

(5)

Má tá an Plean don Téarnamh le bheith éifeachtach, tá sé fíorthábhachtach go ndéanfaí maoiniú ar bhearta a dhíreodh go tapa ar an ngéarchéim eacnamaíoch agus ar riachtanais phráinneacha fuinnimh an Chomhphobail araon. Mar sin féin, níor cheart go ndéanfaí fasach a bhunú leis an gclár speisialta sin a bhunaítear leis an Rialachán seo i gcomhair rátaí cómhaoinithe sa todhchaí i réimse na n-infheistíochtaí bonneagair.

(6)

Chun go mbeidh tionchar inbhraite substaintiúil ag na bearta sin, ba cheart na bearta sin a dhíriú ar roinnt earnálacha sonracha ina rannchuideodh an ghníomhaíocht go soiléir leis na cuspóirí a bhaineann le cinnteacht an tsoláthair fuinnimh agus le laghdú ar astaíochtaí gáis ceaptha teasa; ina bhfuil mórthionscadail aibí ar marthain atá in ann úsáid éifeachtúil agus éifeachtach a bhaint as méideanna suntasacha cúnaimh airgeadais agus méideanna suntasacha infheistíochta a chatalú ó fhoinsí eile, lena n-áirítear ón mBanc Eorpach Infheistíochta; agus ina gcuirfeadh gníomhaíocht ar an leibhéal Eorpach breisluach leo. Is iad na hearnálacha a chomhallann na critéir sin earnáil bhonneagar an gháis agus an leictreachais, earnáil an fhuinnimh gaoithe amach ón gcósta, agus earnáil ghabháil agus stórála carbóin. Maidir le roghnú na n-earnálacha sin, is léiriú é ar imthosca sonracha an Phlean don Téarnamh agus níor cheart go mbeadh aon cheist ann dá bharr maidir leis an ardtosaíocht a thugtar don éifeachtúlacht fuinnimh agus do chur chun cinn an fhuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite ar díríodh orthu sa Phlean don Téarnamh.

(7)

I gcás nach féidir na cistí go léir a chur in áirithe faoi dheireadh na bliana 2010, tá sé dearbhaithe ag an gCoimisiún go bhfuil rún aige, nuair a bheidh tuarascáil á dhéanamh aige sa bhliain 2010 ar chur chun feidhme an Rialacháin seo, bearta a mholadh, más iomchuí, lena gceadófar maoiniú a dhéanamh ar thionscadail atá i gcomhréir leis an bPlean don Téarnamh, amhail tionscadail i réimse na héifeachtúlachta fuinnimh agus i réimse an fhuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite.

(8)

I gcás na mbonneagar gáis agus leictreachais, tháinig dúshláin áirithe chun cinn le cúpla bliain anuas. Léirigh na géarchéimeanna gáis a bhí ann le déanaí (le linn gheimhreadh 2006 agus gheimhreadh 2009) agus an méadú ar phraghsanna ola go dtí lár na bliana 2008 soghontacht na hEorpa. Toisc go bhfuil laghdú ag teacht ar acmhainní dúchasacha fuinnimh – gás agus ola – tá méadú ag teacht ar spleáchas na hEorpa ar allmhairí chun a soláthar fuinnimh a fháil. Sa chomhthéacs sin, beidh ról ríthábhachtach ag an mbonneagar fuinnimh.

(9)

Mar sin féin, tá an ghéarchéim reatha eacnamaíoch agus airgeadais ag fearadh ar chur chun feidhme na dtionscadal bonneagair fuinnimh. De bharr ganntanais airgid, d’fhéadfadh mórmhoill a bheith ar chur chun feidhme roinnt tionscadal tábhachtach, lena n-áirítear tionscadail chun leasa an Chomhphobail. Is iomchuí dá bhrí sin, beart práinneach a ghlacadh chun tacú le hinfheistíocht sa bhonneagar fuinnimh. De bharr an méid shuntasaigh ama is gá chun tionscadail den chineál sin a phleanáil agus a fhorfheidhmiú dá éis sin, tá sé tábhachtach go ndéanfadh an Comhphobal infheistíocht sa bhonneagar sin láithreach ionas go bhféadfaidh sé, go háirithe, dlús a chur le forbairt tionscadal a mbaineann tábhacht ar leith leo maidir le cinnteacht an tsoláthair fuinnimh laistigh den Chomhphobal. Beidh an méid sin ríthábhachtach chun cinnteacht sholáthar fuinnimh an Chomhphobail ag praghsanna iomaíocha a áirithiú tráth a dtiocfaidh an geilleagar ar ais chuige féin agus a dtiocfaidh méadú ar an éileamh domhanda ar fhuinneamh.

(10)

As measc na dtionscadal bonneagair fuinnimh, is gá na cinn sin a roghnú atá tábhachtach ó thaobh oibriú an mhargaidh inmheánaigh fuinnimh de agus ó thaobh chinnteacht an tsoláthair fuinnimh de agus a rannchuideoidh freisin le téarnamh an gheilleagair.

(11)

I gcás gabhála agus stórála carbóin agus i gcás fuinnimh gaoithe amach ón gcósta go háirithe, ba cheart go gcuirfeadh an Rialachán seo leis an bPlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh, a thíolaic an Coimisiún an 22 Samhain 2007, agus inar iarradh plean comhpháirteach straitéiseach maidir le taighde fuinnimh agus maidir le hiarrachtaí nuálaíochta i gcomhréir le spriocanna bheartas an AE i ndáil le fuinneamh, mar aon le gealltanas chun sé Thionscnamh Thionsclaíocha Eorpacha a bhunú. Ina cuid conclúidí, d’iarr Comhairle Eorpach an 16 Deireadh Fómhair 2008 ar an gCoimisiún dlús suntasach a chur le chur chun feidhme an Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh. Leis an gclár, tionscnaítear an maoiniú le haghaidh Gabhála agus Stórála Carbóin agus le haghaidh tionscadal fuinnimh gaoithe amach ón gcósta gan dochar do chur ar bun na sé thionscnamh thionsclaíocha amach anseo maidir le tionscadail taispeána fuinnimh mar a leagtar amach sa Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh.

(12)

Chun tionchar láithreach a imirt ar an ngéarchéim eacnamaíoch, tá sé fíorthábhachtach go liostófaí sa Rialachán seo na tionscadail a d’fhéadfadh cúnamh láithreach airgeadais a fháil, faoi réir chomhlíonadh na gcritéar lena n-áirithítear éifeachúlacht agus éifeachtacht agus faoi réir na dteorainneacha arna socrú leis an imchlúdach airgeadais.

(13)

I gcás na dtionscadal bonneagair gáis agus leictreachais, bunaítear an liosta sin i gcomhréir le rannchuidiú an tionscadail leis na cuspóirí i ndáil le cinnteacht agus le héagsúlú soláthair mar a sainaithníodh sa Dara hAthbhreithniú Straitéiseach ar Fhuinneamh ón gCoimisiún an 13 Samhain 2008, ar cuspóirí iad lenar thacaigh Parlaimint na hEorpa, ina rún an 3 Feabhra 2009, agus lenar thacaigh an Chomhairle ina conclúidí ar an 19 Feabhra 2009. Ba cheart go roghnófaí na tionscadail ar an mbonn go ndéantar na tosaíochtaí a sainaithníodh san Athbhreithniú sin a chur chun feidhme leo, go bhfuil leibhéal réasúnta aibíochta bainte amach acu agus go rannchuidíonn siad leis na nithe seo a leanas: cinnteacht agus éagsúlú foinsí fuinnimh agus soláthairtí; leas iomlán a bhaint as cumas an ghréasáin agus as lánpháirtiú mhargadh inmheánach an fhuinnimh, go háirithe a mhéid a bhaineann leis an gcuid trasteorann; forbairt an ghréasáin chun an comhtháthú eacnamaíoch agus sóisialta a neartú trí laghdú a dhéanamh ar iargúltacht na réigiún is mídheisiúla agus na réigiún oileánach de chuid an Chomhphobail; acmhainní fuinnimh in-athnuaite a nascadh; sábháilteacht, iontaofacht agus idir-inoibritheacht na ngréasán idirnasctha; agus dlúthpháirtíocht idir na Ballstáit. Chun na tionscadail sin a chur chun feidhme, beidh gá le gealltanas ó na húdaráis náisiúnta, réigiúnacha agus áitiúla go gcuirfidh siad dlús leis na nósanna imeachta riaracháin agus leis na húdaruithe.I gcás cuid mhór tionscadal, ní bheidh tacaíocht ar fáil laistigh den chreat ama a shocrófar mura dtarlaíonn an luathú sin.

(14)

I gcás fuinnimh gaoithe amach ón gcósta, ba cheart go mbeadh tionscadail sa liosta ar féidir a mheas ina leith, ar bhonn na faisnéise arna bailiú ó gheallsealbhóirí faoi chuimsiú an Chláir Oibre Eorpaigh um Theicneolaíocht Fuinnimh Gaoithe, agus ó fhoinsí tionsclaíocha agus ó fhoinsí eile, go bhfuil siad formheasta agus ullamh lena gcur chun feidhme; go bhfuil siad nuálach, agus ag an am céanna go bhfuil siad bunaithe ar choincheapa seanbhunaithe; go mbeidh siad inluathaithe mar fhreagairt ar spreagadh airgeadais; go bhfuil tábhacht trasteorann ag baint leo; go bhfuil siad ar scála mór; agus go bhfuil siad in ann a léiriú conas a scaipfear torthaí an dul chun cinn teicneolaíoch go héifeachtach i bhfianaise na gcuspóirí agus na struchtúr lena dtacaítear sa Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh. Ba cheart an cúnamh airgeadais a dhíriú ar na tionscadail sin a mbeidh an deis acu dul chun cinn suntasach a dhéanamh maidir le forbairt tionscadal sa bhliain 2009 agus sa bhliain 2010.

(15)

I gcás gabhála agus stórála carbóin, ba cheart an liosta a bhunú go formhór ar bhonn na faisnéise arna bailiú ó gheallsealbhóirí faoi chuimsiú an Fhóraim um Breosla Iontaise, agus an Chláir Oibre um Theicneolaíocht maidir le Gléasraí Cumhachta Breosla Iontaise atá Saor ó Astaíochtaí agus ó fhoinsí eile. Ba cheart an cúnamh airgeadais a dhíriú ar na tionscadail sin a mbeidh an deis acu dul chun cinn suntasach a dhéanamh maidir le forbairt tionscadal i 2009 agus i 2010. Ba cheart ullmhacht a mheasúnú ar an mbonn go bhfuil coincheap aibí agus féideartha ann don tsuiteáil thionsclaíoch, lena n-áirítear an chuid di a bhaineann le gabháil carbóin; go bhfuil coincheap aibí agus féideartha ann ó thaobh CO2 a iompar agus a stóráil; agus go bhfuarthas gealltanas soiléir ó na húdaráis áitiúla go dtacóidís leis an tionscadal. Ba cheart go léireodh na tionscadail freisin conas a scaipfear torthaí an dul chun cinn teicneolaíochta go héifeachtach agus conas a chuirfear dlús leis na gcuspóirí a leagadh amach sa Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh a bhaint amach.

(16)

Beidh gá le rogha a dhéanamh as measc na dtograí cáilithe. Trí roghnú den sórt sin, ba cheart go ráthófaí, inter alia, nach dtabharfar tacaíocht do níos mó ná togra amháin gabhála agus stórála carbóin i ngach Ballstát chun a áirithiú go ndéanfar scrúdú ar réimse leathan dálaí stórála geolaíocha agus chun tacú leis an gcuspóir maidir leis an téarnamh eacnamaíoch a spreagadh ar fud na hEorpa.

(17)

Níor cheart go ndéanfadh maoiniú an Chomhphobail saobhadh míchuí ar an iomaíocht ná ar fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh, ag féachaint go háirithe do na rialacha a bhaineann le rochtain ag tríú páirtí agus leis na díolúintí a d’fhéadfadh a bheith ann maidir le rochtain ag tríú páirtí. i gcás aon chistí náisiúnta eile a bheadh ann sa bhreis ar an maoiniú Comhphobail sin, ní mór na rialacha a bhaineann le státchabhair a chur san áireamh freisin. Maidir le cúnamh airgeadais an Chomhphobail, ba cheart, gan spleáchas dá chineál, é a dheonú i gcomhréir le forálacha Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 ón gComhairle an 25 Meitheamh 2002 maidir leis an Rialachán Airgeadais is infheidhme i ndáil le buiséad ginearálta na gComhphobal Eorpach (3) (an Rialachán Airgeadais) agus le forálacha Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2342/2002 ón gCoimisiún an 23 Nollaig 2002 lena leagtar síos rialacha mionsonraithe maidir le cur chun feidhme Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 ón gComhairle maidir leis an Rialachán Airgeadais is infheidhme i ndáil le buiséad ginearálta na gComhphobal Eorpach (4), ach i gcás ina n-imíonn forálacha an Rialacháin seo go sonrach ó na rialacha sin.

(18)

De bharr an ghéarghá le déileáil leis an ngéarchéim eacnamaíoch agus le riachtanais phráinneacha fuinnimh an Chomhphobail, tá forálacha mionsonraithe sa Rialachán seo cheana féin, lena n-áirítear liosta tionscadal cáilithe, maidir leis na socruithe i gcomhair cúnaimh airgeadais. De bhreis air sin, de bharr an ghéarghá leis an spreagadh, maidir leis na gealltanais dhlíthiúla lena gcuirfear na gealltanais bhuiséadacha a rinneadh sa bhliain 2009 agus sa bhliain 2010 chun feidhme, ba cheart iad a dhéanamh roimh dheireadh 2010.

(19)

Nuair a dhéanfar gníomhaíochtaí arna maoiniú faoin Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart go gcosnófaí leasanna airgeadais an Chomhphobail trí bhearta coisctheacha i gcoinne na calaoise, an éillithe agus aon ghníomhaíochtaí neamhdhlíthiúla eile a chur i bhfeidhm trí sheiceálacha éifeachtacha a dhéanamh agus trí shuimeanna a íocadh go míchuí a ghnóthú agus, má bhraitear neamhrialtachtaí, trí phionóis éifeachtacha, chomhréireacha agus athchomhairleacha a chur i bhfeidhm, i gcomhréir le Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2988/95 ón gComhairle an 18 Nollaig 1995 maidir le leasanna airgeadais na gComhphobal Eorpach a chosaint (5), i gcomhréir le Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle an 11 Samhain 1996 maidir le seiceálacha ar an láthair agus cigireachtaí arna ndéanamh ag an gCoimisiún chun leasanna airgeadais na gComhphobal Eorpach a chosaint i gcoinne na calaoise agus neamhrialtachtaí eile (6) agus i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1073/1999 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Bealtaine 1999 maidir le himscrúduithe arna seoladh ag an Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF) (7).

(20)

Agus cineál na saincheisteanna atá sna fochláir á gcur san áireamh, ba cheart do choistí éagsúla cúnamh a thabhairt don Choimisiún i ndáil le roghnú na dtograí a choimeádfar le haghaidh maoinithe agus chun méid an mhaoinithe a dheonófar faoi gach fochlár a chinneadh.

(21)

Maidir leis na bearta is gá chun an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart iad a ghlacadh i gcomhréir le Cinneadh 1999/468/CE ón gComhairle an 28 Meitheamh 1999 ag leagan síos na nósanna imeachta maidir leis na cumhachtaí cur chun feidhme arna dtabhairt don Choimisiún (8).

(22)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo, eadhon cabhrú leis an téarnamh eacnamaíoch laistigh den Chomhphobal, aghaidh a thabhairt ar éilimh na cinnteachta fuinnimh agus astaíochtaí gáis ceaptha teasa a laghdú trí chaiteachas a mhéadú in earnálacha straitéiseacha sainithe, a bhaint amach go leordhóthanach agus gur fearr, dá bhrí sin, de bharr raon feidhme an Rialacháin seo agus chineál na n-earnálacha agus na dtionscadal a roghnófar, is féidir iad a bhaint amach ar leibhéal an Chomhphobail, féadfaidh an Comhphobal bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a bhaint amach.

(23)

De bharr an ghéarghá le déileáil leis an ngéarchéim eacnamaíoch agus le riachtanais phráinneacha fuinnimh an Chomhphobail, ba cheart go dtiocfadh an Rialachán seo i bhfeidhm díreach tar éis a fhoilsithe,

(a)

bonneagair gáis agus leictreachais;

(b)

fuinneamh gaoithe amach ón gcósta; agus

(c)

gabháil agus stóráil carbóin.

(a)

ciallaíonn “ gabháil agus stóráil carbóin” dé-ocsaíd charbóin (CO2) a ghabháil ó shuiteálacha tionsclaíocha, í a iompar go láithreán stórála agus í a instealladh i bhfoirmíocht oiriúnach gheolaíoch faoi thalamh chun críocha buanstórála;

(b)

tá an bhrí chéanna le “costais cháilithe” atá leis i Rialachán (CE, EURATOM) Uimh. 2342/2002;

(c)

ciallaíonn “bonneagair gáis agus leictreachais”:

(d)

ciallaíonn ‘cuid de thionscadal’ aon ghníomhaíocht atá neamhspleách ó thaobh airgeadais nó ar bhonn teicniúil nó thar thréimhse ama agus a rannchuidíonn le cur i gcrích an tionscadail;

(e)

ciallaíonn “céim na hinfheistíochta” an chéim sin de thionscadal ar lena linn a dhéantar an tógáil agus a thabhaítear costais chaipitiúla;

(f)

ciallaíonn “fuinneamh gaoithe amach ón gcósta” an chumhacht leictreach a ghintear ó innill tuirbín a thiomáintear leis an ngaoth agus atá suite san fharraige, cibé acu gar don chósta nó i bhfad amach ón gcósta;

(g)

ciallaíonn “céim na pleanála” an chéim sin de thionscadal a thagann roimh an gcéim infheistíochta agus ar lena linn a ullmhaítear cur chun feidhme an tionscadail lena n-áirítear, más iomchuí, measúnú féidearthachta, staidéir ullmhúcháin agus staidéir theicniúla agus ceadúnais agus údaruithe a fháil agus ar lena linn a thabhaítear costais chaipitiúla.

(a)

tionscadail bhonneagair gáis agus leictreachais: EUR 2 365 000 000;

(b)

tionscadail fuinnimh gaoithe amach ón gcósta: EUR 565 000 000;

(c)

tionscadail ghabhála agus stórála carbóin: EUR 1 050 000 000.

(a)

cinnteacht agus éagsúlú foinsí fuinnimh, bealaí agus soláthairtí;

(b)

an leas iomlán a bhaint as cumas an ghréasáin fuinnimh agus an margadh inmheánach fuinnimh a lánpháirtiú, go háirithe a mhéid a bhaineann leis an gcuid trasteorann;

(c)

an gréasán a fhorbairt chun comhtháthú eacnamaíoch agus sóisialta a neartú trí iargúltacht na réigiún is mídheisiúla nó na n-oileán is mídheisiúla de chuid an Chomhphobail a laghdú;

(d)

acmhainní fuinnimh in-athnuaite a nascadh agus a chomhtháthú; agus

(e)

sábháilteacht, iontaofacht agus idir-inoibritheacht na ngréasán fuinnimh idirnasctha, lena n-áirítear sreabhaidh iltreocha gáis a úsáid, más gá.

(a)

féadfaidh Ballstát amháin nó roinnt Ballstát, ag gníomhú go comhpháirteach dóibh, déanamh amhlaidh;

(b)

le comhaontú na mBallstát go léir a mbeidh baint dhíreach ag an tionscadal i dtrácht leo:

(a)

fóntacht agus leordhóthanacht theicniúil an chur chuige;

(b)

fóntacht an phacáiste airgeadais do chéim iomlán infheistíochta na gníomhaíochta.

(a)

aibíocht, arb é a sainmhíniú ná céim na hinfheistíochta a bheith bainte amach, agus caiteachas substaintiúil caipitiúil a thabhú faoi dheireadh 2010;

(b)

a mhéid atá an easpa rochtana ar mhaoiniú ag moilliú chur chun feidhme na gníomhaíochta;

(c)

a mhéid a spreagfaidh cúnamh CFET maoiniú poiblí agus maoiniú príobháideach;

(d)

tionchair shocheacnamaíocha;

(e)

tionchair chomhshaoil;

(f)

an rannchuidiú i ndáil le leanúnachas agus le hidir-inoibritheacht an ghréasáin fuinnimh agus le leas iomlán a bhaint as acmhainn an ghréasáin;

(g)

an rannchuidiú i ndáil le feabhsú cáilíochta, sábháilteachta agus cinnteachta;

(h)

an rannchuidiú i ndáil le margadh fuinnimh a chruthú a bheidh comhtháite go maith.

(a)

fóntacht agus leordhóthanacht theicniúil an chur chuige;

(b)

fóntacht an phacáiste airgeadais do chéim iomlán infheistíochta an tionscadail.

(a)

aibíocht, arb é a sainmhíniú ná céim na hinfheistíochta a bheith bainte amach, agus caiteachas substaintiúil caipitiúil a thabhú faoi dheireadh 2010;

(b)

a mhéid atá an easpa rochtana ar mhaoiniú ag moilliú chur chun feidhme na gníomhaíochta;

(c)

a mhéid a fheabhsaíonn nó a mhéadaíonn an tionscadal scála na suiteálacha agus na mbonneagar atá á dtógáil cheana féin, nó atá ag céim na pleanála;

(d)

a mhéid a áirítear sa tionscadal tógáil suiteálacha agus bonneagar lánmhéide ar scála tionsclaíoch, agus a mhéid a dhéileáiltear leis na nithe seo a leanas go háirithe:

(e)

gnéithe nuálacha an tionscadail agus a mhéid a léireoidh sé cur chun feidhme na ngnéithe sin;

(f)

tionchar an tionscadail agus a mhéid a rannchuideoidh sé leis an gcóras eangaí gaoithe amach ón gcósta atá ag an gComhphobal, lena n-áirítear a chumas maidir le macasamhlú;

(g)

an tiomantas a léiríonn na tairbhithe maidir le torthaí dul chun cinn teicneolaíochta an tionscadail a scaipeadh ar bhealach atá i gcomhréir le dlí an Chomhphobail agus go háirithe leis na cuspóirí agus na struchtúir arna leagan amach sa Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh.

(a)

léiríonn na tionscadail go bhfuil ar a gcumas 80 % ar a laghad den CO2 i suiteálacha tionsclaíocha a ghabháil agus iompar an CO2 sin agus storáil gheolaíoch an CO2 sin faoin talamh a dhéanamh go sábháilte;

(b)

i suiteálacha cumhachta, léirítear gabháil an CO2 ar shuiteáil ag a bhfuil aschur 250 MW ar a laghad nó a choibhéis;

(c)

déanann tionscnóirí na dtionscadal dearbhú ceangailteach go ndéanfar an fhaisnéis chineálach a ghintear ón ngléasra taispeána a chur ar fáil don earnáil tionscail i gcoitinne agus don Choimisiún mar rannchuidiú leis an bPlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh.

(a)

fóntacht agus leordhóthanacht theicniúil an chur chuige;

(b)

aibíocht, arb é a sainmhíniú ná céim na hinfheistíochta a bheith bainte amach, lena n-áirítear na roghanna stórála a fhiosrú agus a fhorbairt, agus caiteachas substaintiúil atá gaolmhar le hinfheistíocht a thabhú ar an tionscadal faoi dheireadh 2010;

(c)

fóntacht an phacáiste airgeadais do chéim iomlán infheistíochta an tionscadail;

(d)

na ceadanna go léir is gá le haghaidh thógáil agus oibriú an tionscadail ag an láithreán beartaithe nó ag na láithreáin bheartaithe a shainaithint, agus straitéis a bheith ann chun na ceadanna sin a fháil.

(a)

a mhéid atá an easpa rochtana ar mhaoiniú ag moilliú chur chun feidhme na gníomhaíochta;

(b)

an maoiniú in aghaidh gach tona CO2 a iarradh le laghdú le linn na gcéad chúig bliana den tionscadal;

(c)

castacht an tionscadail agus an leibhéal nuálaíochta a bhaineann leis an tsuiteáil fhoriomlán lena n-áirítear gníomhaíochtaí taighde eile a ghabhann leis mar aon leis an tiomantas a léirigh na tairbhithe maidir le torthaí dul chun cinn teicneolaíochta an tionscadail a scaipeadh i gcomhréir le dlí an Chomhphobail agus go háirithe leis na cuspóirí agus na struchtúir arna leagan amach sa Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh;

(d)

fóntacht agus leordhóthanacht an phlean bainistíochta lena n-áirítear, i dtaca leis an bhfaisnéis agus na sonraí eolaíochta, innealtóireachta agus teicniúlachta atá ann, tuairisc ar ullmhacht an choincheapa bheartaithe chun an tionscadal a chur i gcrích faoin 31 Nollaig 2015.

(a)

i gcás tionscadal bonneagair gáis agus leictreachais, an coiste arna bhunú le hAirteagal 15 de Rialachán (CE) 680/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Meitheamh 2007 lena leagtar síos rialacha ginearálta maidir le cabhair airgeadais Chomhphobail a dheonú i réimse na ngréasán tras-Eorpach iompair agus fuinnimh (9);

(b)

i gcás tionscadal gaoithe amach ón gcósta, an coiste arna bhunú le hAirteagal 8 de Chinneadh 2006/971/CE ón gComhairle an 19 Nollaig 2006 maidir leis an gComhar Cláir Sonrach lena gcuirtear chun feidhme Seachtú Creat-Chlár an Chomhphobail ar thaighde, ar fhorbairt theicneolaíochta agus ar ghníomhaíochtaí taispeána (2007 go 2013) (10);

(c)

i gcás tionscadal gabhála agus stórála carbóin, an coiste arna bhunú le hAirteagal 8 de Cinneadh 2006/971/CE;

31.7.2009   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/46