(1)

I gcomhthéacs an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip, a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 11 Nollaig 2019 (‘an Comhaontú Glas don Eoraip’), bunaíodh le Rialachán (AE) 2021/1119 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) an cuspóir go mbeadh aeráidneodracht san Aontas faoi 2050 agus sprioc idirmheánach maidir le glanastaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú 55 % ar a laghad i gcomparáid le leibhéil 1990 faoi 2030. Le cuspóir aeráidneodrachta an Aontais, tá gá le haistriú fuinnimh cóir nach bhfágann aon chríoch ná saoránach ar lár, le méadú ar éifeachtúlacht fuinnimh agus le sciartha i bhfad níos airde d’fhuinneamh ó fhoinsí in-athnuaite i gcóras fuinnimh comhtháite.

(2)

Tá ról bunúsach ag fuinneamh in-athnuaite chun na cuspóirí sin a bhaint amach, ós rud é gurb í earnáil an fhuinnimh is cúis le breis agus 75 % de na hastaíochtaí iomlána gás ceaptha teasa san Aontas faoi láthair. Trí na hastaíochtaí gás ceaptha teasa sin a laghdú, is féidir le fuinneamh in-athnuaite rannchuidiú freisin le dul i ngleic le dúshláin a bhaineann leis an gcomhshaol, amhail cailliúint na bithéagsúlachta, agus le truailliú a laghdú i gcomhréir le cuspóirí theachtaireacht ón gCoimisiún an 12 Bealtaine 2021, dar teideal Pathway to a Healthy Planet for All – EU Action Plan: ‘Towards Zero Pollution for Air, Water and Soil [Conair i dtreo Pláinéad Sláintiúil do Chách - Plean Gníomhaíochta AE: I dtreo Truailliú Nialasach don Aer, d’Uisce agus don Ithir]. Leis an aistriú glas chuig geilleagar atá bunaithe ar fhuinneamh in-athnuaite, cuideofar le cuspóirí Chinneadh (AE) 2022/591 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5) a bhaint amach, a bhfuil sé mar aidhm leis freisin staid an chomhshaoil a chosaint, a athbhunú agus a fheabhsú, inter alia, trí chailliúint na bithéagsúlachta a stopadh agus a aisiompú. Toisc go laghdaítear, le fuinneamh in-athnuaite, neamhchosaint ar shuaitheadh praghsanna i gcomparáid le breoslaí iontaise, is féidir ról lárnach a bheith ag an bhfuinneamh in-athnuaite maidir le dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh. Is féidir tairbhí fairsinge socheacnamaíocha a bheith ag gabháil le fuinneamh in-athnuaite freisin, agus poist nua á gcruthú agus tionscail áitiúla á gcothú leis, agus aghaidh á tabhairt ar éileamh intíre agus domhanda atá ag dul i méid ar theicneolaíocht fuinnimh in-athnuaite.

(3)

Le Treoir (AE) 2018/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), leagtar síos sprioc cheangailteach fhoriomlán de chuid an Aontais gur ó fhoinsí fuinnimh in-athnuaite a thiocfaidh 32 % ar a laghad d’olltomhaltas deiridh fuinnimh an Aontais faoi 2030. Faoi Phlean um Sprioc Aeráide 2030, a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 17 Meán Fómhair 2020, dar teideal Stepping up Europe’s 2030 climate ambition: Investing in a climate-neutral future for the benefit of our people [Dlús a chur le huaillmhian aeráide na hEorpa do 2030 – Infheistíocht i dtodhchaí aeráidneodrach chun leas an phobail], ba ghá an sciar d’fhuinneamh in-athnuaite san olltomhaltas deiridh fuinnimh a mhéadú go dtí 40 % faoi 2030 chun sprioc an Aontais a bhaint amach i dtaca le hastaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú. Sa chomhthéacs sin, i mí Iúil 2021, mar chuid den phacáiste maidir leis an gComhaontú Glas don Eoraip a bhaint amach, mhol an Coimisiún an sciar d’fhuinneamh in-athnuaite sa mheascán fuinnimh a mhéadú faoi dhó faoi 2030, i gcomparáid le 2020, chun leibhéal 40 % ar a laghad a bhaint amach.

(4)

Mar thoradh ar na cúinsí ginearálta arna gcruthú ag ionradh na Rúise ar an Úcráin agus ar éifeachtaí phaindéim COVID-19, tá méadú tagtha ar phraghsanna fuinnimh ar fud an Aontais, agus ar an gcaoi sin, tá béim leagtha ar an ngá atá le dlús a chur le héifeachtúlacht fuinnimh agus le húsáid fuinnimh in-athnuaite san Aontas a mhéadú. Chun an cuspóir fadtéarmach arb é atá ann córas fuinnimh atá neamhspleách ar thríú tíortha a bhaint amach, ba cheart don Aontas díriú ar dhlús a chur leis an aistriú glas agus ar bheartas fuinnimh a áirithiú lena laghdaítear an spleáchas ar bhreoslaí iontaise allmhairithe agus lena gcuirtear praghsanna cothroma agus inacmhainne do shaoránaigh agus gnóthais an Aontais i ngach earnáil den gheilleagar chun cinn.

(5)

Tá sé mar aidhm ag Plean REPowerEU a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 18 Bealtaine 2022 (‘Plean REPowerEU’) go mbeadh an tAontas neamhspleách ar bhreoslaí iontaise na Rúise i bhfad roimh 2030. Leis an teachtaireacht sin, foráiltear maidir le tús-ualú fuinnimh gaoithe agus grianfhuinnimh, lena méadaítear meánráta imscartha fuinnimh den sórt sin mar aon le hacmhainn fuinnimh in-athnuaite breise faoi 2030 chun freastal ar tháirgeadh níos airde breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch. Sa teachtaireacht sin, iarradh freisin ar na comhreachtóirí smaoineamh ar sprioc níos airde nó níos luaithe a bhunú maidir le sciar méadaithe an fhuinnimh in-athnuaite sa mheascán fuinnimh. Sa chomhthéacs sin, is iomchuí sprioc fhoriomlán an Aontais maidir le fuinneamh in-athnuaite a mhéadú go 42,5 % chun dlús suntasach a chur leis an luas ag a n-imscartar fuinneamh in-athnuaite faoi láthair, agus ar an gcaoi sin, dlús a chur le deireadh a chur, de réir a chéile, le spleáchas an Aontais ar bhreoslaí iontaise na Rúise trí infhaighteacht fuinnimh níos inacmhainne, níos sláine agus níos inbhuanaithe san Aontas a mhéadú. Thar an leibhéal éigeantach sin, ba cheart do na Ballstáit iarracht a dhéanamh sprioc fhoriomlán de chuid an Aontais maidir le fuinneamh in-athnuaite arb ionann í agus 45 % a bhaint amach ar bhonn comhchoiteann i gcomhréir le Plean REPowerEU.

(6)

Ba cheart na spriocanna maidir le fuinneamh in-athnuaite a bheith fite fuaite leis na hiarrachtaí comhlántacha dícharbónaithe ar bhonn foinsí fuinnimh neamhiontaise eile chun an aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2050. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann foinsí éagsúla fuinnimh neamhiontaise a chumasc chun cuspóir an Aontais a bhaint amach maidir le bheith aeráidneodrach faoi 2050, agus a gcúinsí náisiúnta sonracha agus struchtúr a soláthair fuinnimh á gcur san áireamh. Chun an cuspóir sin a bhaint amach, ba cheart imscaradh fuinnimh in-athnuaite faoi chuimsiú sprioc cheangailteach fhoriomlán mhéadaithe an Aontais a chomhtháthú in iarrachtaí comhlántacha dícharbónaithe lena mbaineann forbairt foinsí fuinnimh neamhiontaise eile a chinneann na Ballstáit a shaothrú.

(7)

Tá an nuálaíocht ríthábhachtach d’iomaíochas an fhuinnimh in-athnuaite. Is é is aidhm don Phlean Straitéiseach Eorpach um Theicneolaíocht Fuinnimh, a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 15 Meán Fómhair 2015, dar teideal Towards an Integrated Strategic Energy Technology (SET) Plan: Accelerating the European Energy System Transformation [I dTreo Plean Straitéiseach Comhtháite um Theicneolaíocht Fuinnimh (SET): Dlús a chur leis an Athrú ar Chóras Fuinnimh na hEorpa] (‘Plean-SET’), borradh a chur faoin aistriú chuig córas fuinnimh aeráidneodrach trí ghníomhaíochtaí le haghaidh taighde agus nuálaíochta, lena dtugtar aghaidh ar an slabhra nuálaíochta ina iomláine, ó thaighde go glacadh sa mhargadh. Ina bpleananna comhtháite náisiúnta fuinnimh agus aeráide arna dtíolacadh de bhun Airteagal 3 de Rialachán (AE) 2018/1999 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), leagann na Ballstáit síos cuspóirí náisiúnta agus spriocanna cistiúcháin do thaighde agus nuálaíocht phoiblí agus, i gcás ina bhfuil fáil orthu, do thaighde agus nuálaíocht phríobháideach a bhaineann leis an Aontas Fuinnimh, lena n-áirítear, i gcás inarb iomchuí, tráthchlár don uair ba cheart na cuspóirí a bhaint amach; ag léiriú thosaíochtaí Straitéis an Aontais Fuinnimh a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 25 Feabhra 2015, dar teideal A Framework Strategy for a Resilient Energy Union with a Forward-Looking Climate Change Policy [Creat-Straitéis maidir le hAontas Fuinnimh Buanseasmhach maille le Beartas Réamhbhreathnaitheach don Athrú Aeráide], agus, i gcás inarb ábhartha, ag léiriú thosaíochtaí Phlean-SET. Chun a gcuspóirí náisiúnta agus spriocanna cistiúcháin a chomhlánú, chun táirgeadh fuinnimh in-athnuaite ó theicneolaíocht nuálach fuinnimh in-athnuaite a chur chun cinn agus chun ceannaireacht leanúnach an Aontais i dtaighde agus forbairt teicneolaíochta nuálaí fuinnimh in-athnuaite a choimirciú, ba cheart do gach Ballstát sprioc tháscach a leagan síos do theicneolaíocht nuálach fuinnimh in-athnuaite arb ionann í agus 5 % ar a laghad d’acmhainneacht fuinnimh in-athnuaite nuashuiteáilte faoi 2030.

(8)

I gcomhréir le hAirteagal 3 de Threoir (AE) 2023/1791 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8), agus i gcomhréir le Moladh (AE) 2021/1749 ón gCoimisiún (9), ba cheart do na Ballstáit cur chuige comhtháite a ghlacadh tríd an bhfoinse in-athnuaite is tíosaí ar fhuinneamh a chur chun cinn d’aon earnáil ar leith agus d’aon fheidhm ar leith, agus trí éifeachtúlacht an chórais a chur chun cinn, ionas go mbeidh an fuinneamh is lú ag teastáil le haghaidh aon ghníomhaíocht eacnamaíoch ar leith.

(9)

Tá sé beartaithe freisin, leis na leasuithe a leagtar amach sa Treoir seo, tacú le baint amach sprioc an Aontais de tháirgeadh bliantúil bithmheatáin inbhuanaithe de 35 billiún méadar ciúbach a bheith ann faoi 2030, sprioc a leagtar amach i ndoiciméad inmheánach oibre ón gCoimisiún an 18 Bealtaine 2022, dar teideal Implementing the REPowerEU action plan: investment needs, hydrogen accelerator and achieving the bio-methane targets [Plean gníomhaíochta REPowerEU a chur chun feidhme: riachtanais infheistíochta, luasaire hidrigine agus na spriocanna bithmheatáin a bhaint amach], a ghabhann le Plean REPowerEU, rud a thacóidh le slándáil an tsoláthair agus le huaillmhianta aeráide an Aontais.

(10)

Tá méadú ag teacht ar an aitheantas nach mór beartais bhithfhuinnimh a ailíniú le prionsabal úsáid chascáideach na bithmhaise, Is é is aidhm don phrionsabal sin éifeachtúlacht acmhainní na húsáide bithmhaise a bhaint amach trí thús áite a thabhairt, nuair is féidir, d’úsáid ábhair na bithmhaise thar a húsáid fuinnimh, rud a mhéadódh méid na bithmhaise atá ar fáil laistigh den chóras. Tá ailíniú den sórt sin beartaithe chun rochtain chothrom ar mhargadh na n-amhábhar bithmhaise a áirithiú chun réitigh bhithbhunaithe nuálacha ard-bhreisluacha agus bithgheilleagar inbhuanaithe ciorclach a fhorbairt. Agus scéimeanna tacaíochta le haghaidh bithfhuinnimh á bhforbairt, ba cheart do na Ballstáit, dá bhrí sin, an soláthar bithmhaise inbhuanaithe atá ar fáil le haghaidh úsáidí fuinnimh agus neamhfhuinnimh agus cothabháil na linnte carbóin foraoise náisiúnta agus na n-éiceachóras a chur san áireamh, chomh maith le prionsabal an gheilleagair chiorclaigh, prionsabal úsáid chascáideach na bithmhaise agus ord na réiteach dramhaíola a bunaíodh i dTreoir 2008/98/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (10). I gcomhréir le prionsabal úsáid chascáideach na bithmhaise, ba cheart bithmhais adhmaid a úsáid de réir an bhreisluacha eacnamaíoch agus comhshaoil is airde atá aici san ord tosaíochtaí seo a leanas: táirgí adhmadbhunaithe, síneadh a chur le saolré seirbhíse táirgí adhmadbhunaithe, athúsáid, athchúrsáil, bithfhuinneamh agus diúscairt. I gcás nach bhfuil úsáid ar bith eile le haghaidh bithmhais adhmaid inmharthana ó thaobh na heacnamaíochta de nó iomchuí ó thaobh an chomhshaoil de, is cuidiú aisghabháil fuinnimh chun giniúint fuinnimh ó fhoinsí neamh-in-athnuaite a laghdú. Ba cheart, dá bhrí sin, scéimeanna tacaíochta Ballstát le haghaidh bithfhuinnimh a dhíriú ar bhunábhair den sórt sin nach bhfuil mórán iomaíochta margaidh lena n-aghaidh leis na hearnálacha ábhair, agus ar rud dearfach don aeráid agus don bhithéagsúlacht araon a bhfoinsiú, chun dreasachtaí diúltacha le haghaidh conairí bithfhuinnimh neamh-inbhuanaithe a sheachaint, mar a sainaithníodh i dtuarascáil 2021 ó Airmheán Comhpháirteach Taighde an Choimisiúin, dar teideal The use of woody biomass for energy production in the EU [Bithmhais adhmaid a úsáid le haghaidh táirgeadh fuinnimh san Aontas Eorpach].

An tráth céanna, agus bearta á gcur chun feidhme lena n-áirithítear cur i bhfeidhm phrionsabal úsáid chascáideach na bithmhaise, is gá na sainiúlachtaí náisiúnta a aithint, ar sainiúlachtaí iad atá mar threoir do na Ballstáit agus a scéimeanna tacaíochta á ndearadh acu. Ba cheart cead a thabhairt do na Ballstáit maolú ar an bprionsabal sin i gcúinsí a bhfuil údar cuí leo, mar shampla i gcás inar gá sin ar mhaithe le slándáil an tsoláthair fuinnimh, amhail i gcás dálaí aimsire an-fhuar. Ba cheart cead a thabhairt do na Ballstáit freisin maolú ar an bprionsabal sin i gcás nach bhfuil aon tionscail ná saoráidí próiseála ann a d’fhéadfadh breisluach níos airde a bhaint as bunábhair áirithe laistigh d’imlíne gheografach. I gcás den sórt sin, d’fhéadfadh sé nach mbeadh údar maith ó thaobh na heacnamaíochta nó an chomhshaoil de le hiompar thar an imlíne sin chun críche úsáide den sórt sin. Ba cheart do na Ballstáit fógra faoi mhaoluithe den sórt sin a thabhairt don Choimisiún. Níor cheart do na Ballstáit tacaíocht dhíreach airgeadais a dheonú chun fuinneamh a tháirgeadh ó lomáin sáibh, lomáin veiníre, lomáin chruinne de ghrád tionsclaíoch, stumpaí agus fréamhacha. Chun críoch na Treorach seo, ní mheastar gur tacaíocht airgeadais dhíreach iad sochair chánach. Ba cheart tús áite a thabhairt do dhramhaíl a chosc, a athúsáid agus a athchúrsáil. Ba cheart do na Ballstáit féachaint chuige nach gcruthófaí scéimeanna tacaíochta a thiocfadh salach ar spriocanna maidir le dramhaíl a chóireáil agus a d’fhágfadh go mbeadh úsáid neamhéifeachtach á baint as dramhaíl in-athchúrsáilte. Thairis sin, chun úsáid níos éifeachtúla bithfhuinnimh a áirithiú, níor cheart do na Ballstáit tacaíocht nua a dheonú ná aon tacaíocht a athnuachan do ghléasraí leictreachais amháin, ach amháin má tá na suiteálacha lonnaithe i réigiúin a bhfuil stádas úsáide sonrach acu a mhéid a bhaineann leis an aistriú atá ar bun acu ó bhreoslaí iontaise nó sna réigiúin is forimeallaí dá dtagraítear in Airteagal 349 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), nó má úsáideann na suiteálacha gabháil agus stóráil carbóin.

(11)

Is féidir úsáid a bhaint as fás tapa agus as iomaíochas costais méadaitheach i dtáirgeadh leictreachais in-athnuaite chun sciar méadaitheach den éileamh ar fhuinneamh a chomhlíonadh, mar shampla teaschaidéil a úsáid le haghaidh téamh spáis nó próisis thionsclaíocha ísealteochta, feithiclí leictreacha a úsáid le haghaidh iompair, nó foirnéisí leictreacha a úsáid i dtionscail áirithe. Is féidir leictreachas in-athnuaite a úsáid freisin chun breoslaí sintéiseacha a tháirgeadh i gcomhair tomhaltais in earnálacha iompair ar deacair iad a dhícharbónú amhail an eitlíocht agus an t-iompar muirí. Ní mór do chreat leictriúcháin comhordú láidir agus éifeachtúil a chumasú agus sásraí margaidh a leathnú chun soláthar agus éileamh a mheaitseáil de réir spáis agus ama, infheistíochtaí i seirbhísí solúbthachta a spreagadh, agus cuidiú le sciartha móra de ghiniúint fuinnimh in-athnuaite athraithigh a chomhtháthú. Ba cheart do Bhallstáit a áirithiú, dá bhrí sin, go leanfar den mhéadú ar imscaradh leictreachais in-athnuaite ar luas atá leormhaith chun freastal ar an méadú san éileamh. Chuige sin, ba cheart do Bhallstáit creat a bhunú lena n-áirítear sásraí atá comhoiriúnach don mhargadh chun dul i ngleic leis na bacainní atá fós ann maidir le córais leictreachais shlána agus leormhaithe a bheith ann, ar córais iad atá oiriúnach le haghaidh ardleibhéal fuinnimh in-athnuaite, chomh maith le saoráidí stórála atá comhtháite go hiomlán sa chóras leictreachais. Go háirithe, leis an gcreat sin, ba cheart dul i ngleic leis na bacainní atá fós ann, lena n-áirítear bacainní neamhairgeadais amhail easpa acmhainní leordhóthanacha digiteacha agus daonna, ó thaobh na n-údarás, chun an líon méadaitheach iarratas ar cheadanna a phróiseáil.

(12)

Agus an sciar d’fhuinneamh in-athnuaite i mBallstát á ríomh, ba cheart breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a áireamh san earnáil ina dtomhlaítear iad (leictreachas, téamh agus fuarú, nó iompar). Chun áireamh dúbailte a sheachaint, níor cheart áireamh a dhéanamh ar an leictreachas in-athnuaite a úsáidtear chun na breoslaí sin a tháirgeadh. Is é a bheadh mar thoradh air sin comhchuibhiú na rialacha cuntasaíochta i gcás na mbreoslaí sin ar fud Threoir (AE) 2018/2001, bídís á n-áireamh don sprioc fhoriomlán maidir le fuinneamh in-athnuaite nó d’aon fhosprioc nó ná bíodh. D’fhágfadh sé freisin go bhféadfaí an fíorfhuinneamh a thomhlaítear a áireamh, agus na caillteanais fuinnimh a tharlaíonn sa phróiseas chun na breoslaí sin a tháirgeadh á gcur san áireamh. Thairis sin, d’fhágfadh sé go bhféadfaí áireamh a dhéanamh ar bhreoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a allmhairítear isteach san Aontas agus a thomhlaítear ann. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann a chomhaontú, trí chomhaontú sonrach comhair, go ndéanfaí na breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a thomhlaítear i mBallstát amháin a áireamh faoi chomhair an sciar d’olltomhaltas deiridh fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite sa Bhallstát inar táirgeadh iad. I gcás ina gcuirtear comhaontuithe comhair den sórt sin i bhfeidhm, mura gcomhaontaítear a mhalairt, moltar do na Ballstáit na breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a áireamh, ar breoslaí iad a tháirgtear i mBallstát nach ceann de na Ballstáit é ina dtomhlaítear iad mar a leanas: suas le 70 % dá dtoirt sa tír ina dtomhlaítear iad agus suas le 30 % dá dtoirt sa tír ina dtáirgtear iad. Is féidir le comhaontuithe idir na Ballstáit a bheith i bhfoirm comhaontú sonrach comhair arna dhéanamh trí ardán an Aontais um fhorbairt in-athnuaite, a seoladh an 29 Samhain 2021.

(13)

Is féidir aistrithe staidrimh, scéimeanna tacaíochta nó tionscadail chomhpháirteacha a bheith i gceist le comhar idir na Ballstáit chun fuinneamh in-athnuaite a chur chun cinn. Fágann sé gur féidir fuinneamh in-athnuaite a imscaradh ar bhealach costéifeachtúil ar fud na hEorpa agus cuireann sé le comhtháthú margaidh. In ainneoin na bhféidearthachtaí a bhaineann leis, ní raibh ach comhar an-teoranta ann idir na Ballstáit, agus dá bhrí sin baineadh torthaí fo-optamacha amach i dtéarmaí éifeachtúlachta chun fuinneamh in-athnuaite a mhéadú. Dá bhrí sin, ba cheart é a bheith d’oibleagáid ar na Ballstáit creat le haghaidh comhar maidir le tionscadail chomhpháirteacha a bhunú faoi 2025. Faoi chuimsiú creata den sórt sin, ba cheart do na Ballstáit féachaint le dhá thionscadal chomhpháirteacha ar a laghad a bhunú faoi 2030. Ina theannta sin, ba cheart do na Ballstáit ar mó a dtomhaltas bliantúil leictreachais ná 100 TWh féachaint le tríú tionscadal comhpháirteach a bhunú faoi 2033. Tionscadail atá maoinithe ag ranníocaíochtaí náisiúnta faoi shásra maoiniúcháin an Aontais don fhuinneamh in-athnuaite a bunaíodh le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2020/1294 ón gCoimisiún (11), chomhlíonfaidís an oibleagáid sin do na Ballstáit lena mbaineann.

(14)

I dteachtaireacht uaidh an 19 Samhain 2020, dar teideal An EU Strategy to harness the potential of offshore renewable energy for a climate neutral future [Straitéis AE chun leas a bhaint as acmhainneacht an fhuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta do thodhchaí a bheidh aeráidneodrach], thug an Coimisiún isteach cuspóir uaillmhianach go mbainfí amach, faoi 2050, 300 GW d’fhuinneamh gaoithe amach ón gcósta agus 40 GW d’fhuinneamh aigéin thar imchuacha farraige uile an Aontais. Chun an mórathrú sin a áirithiú, ní mór do Bhallstáit oibriú lena chéile thar theorainneacha ar leibhéal imchuach na farraige. Le Rialachán (AE) 2022/869 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (12), ceanglaítear ar na Ballstáit comhaontuithe neamhcheangailteacha a thabhairt i gcrích chun comhoibriú maidir le spriocanna do ghiniúint fuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta atá le himscaradh laistigh de gach imchuach farraige faoi 2050, le céimeanna idirmheánacha in 2030 agus in 2040. Trí fhaisnéis a fhoilsiú faoi mhéideanna an fhuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta atá beartaithe ag na Ballstáit a bhaint amach trí thairiscintí, méadaítear trédhearcacht agus intuarthacht d’infheisteoirí agus tacaítear leis na spriocanna do ghiniúint fuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta a bhaint amach. Is uirlis riachtanach í an phleanáil spásúil mhuirí chun a áirithiú go mbaintear úsáidí éagsúla as an bhfarraige san am céanna. Tá gá le spás a leithdháileadh ar thionscadail fuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta i bpleananna spásúla muirí chun gur féidir pleanáil fhadtéarmach a dhéanamh, chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar atá ag na tionscadail fuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta sin agus chun a áirithiú go nglacfaidh an pobal leis an imscaradh atá beartaithe dóibh. Trí rannpháirtíocht na gcomhphobal fuinnimh in-athnuaite a chumasú i dtionscadail chomhpháirteacha maidir le fuinneamh in-athnuaite amach ón gcósta, cuirtear tuilleadh bealaí ar fáil chun glacadh ag an bpobal a fheabhsú.

(15)

Tá fás tapa ag teacht ar an margadh le haghaidh comhaontuithe ceannacháin cumhachta in-athnuaite agus soláthraítear leis sin bealach comhlántach chuig margadh na giniúna in-athnuaite anuas ar scéimeanna tacaíochta ó Bhallstáit nó chuig díol díreach ar an margadh mórdhíola leictreachais. Ag an am céanna, tá an margadh le haghaidh comhaontuithe ceannacháin cumhachta in-athnuaite fós teoranta do líon beag Ballstát agus gnóthais mhóra, agus tá bacainní suntasacha riaracháin, teicniúla agus airgeadais fós ann i gcodanna móra de mhargadh an Aontais. Ba cheart, dá bhrí sin, neartú breise a dhéanamh ar na bearta atá ann cheana dá bhforáiltear in Airteagal 15 de Threoir (AE) 2018/2001 chun glacadh comhaontuithe ceannacháin cumhachta in-athnuaite a spreagadh, trí fhéachaint ar úsáid ráthaíochtaí creidmheasa chun rioscaí airgeadais comhaontuithe den sórt sin a laghdú, agus é á chur san áireamh nár cheart do na ráthaíochtaí sin, sa chás gur ráthaíochtaí poiblí iad, maoiniú príobháideach a bhrú amach. Ina theannta sin, ba cheart bearta chun tacú le comhaontuithe ceannacháin cumhachta in-athnuaite a leathnú chuig cineálacha eile comhaontuithe ceannacháin fuinnimh in-athnuaite, lena n-áirítear, i gcás inarb ábhartha, comhaontuithe ceannacháin téimh agus fuaraithe in-athnuaite. Sa chomhthéacs sin, ba cheart don Choimisiún anailís a dhéanamh ar na bacainní ar chomhaontuithe fadtéarmacha ceannacháin fuinnimh in-athnuaite, go háirithe ar chomhaontuithe ceannacháin fuinnimh in-athnuaite trasteorann a imscaradh, agus treoir a eisiúint maidir le deireadh a chur leis na bacainní sin.

(16)

D’fhéadfadh sé go gcaithfear nósanna imeachta riaracháin um dheonú ceadanna a chuíchóiriú tuilleadh chun deireadh a chur le hualaí riaracháin nach bhfuil gá leo chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite agus tionscadail bonneagair eangaí gaolmhara a bhunú. Laistigh de 2 bhliain tar éis theacht i bhfeidhm na Treorach seo agus ar bhonn na dtuarascálacha comhtháite náisiúnta fuinnimh agus aeráide ar dhul chun cinn arna dtíolacadh de bhun Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2018/1999, ba cheart don Choimisiún a mheas an bhfuil gá le bearta breise chun tuilleadh tacaíochta a thabhairt do na Ballstáit i gcur chun feidhme fhorálacha Threoir (AE) 2018/2001 lena rialaítear nósanna imeachta um dheonú ceadanna, lena n-áirítear i bhfianaise an cheanglais atá ar na pointí teagmhála arna mbunú nó arna n-ainmniú de bhun Airteagal 16 den Treoir sin a áirithiú go gcomhlíonfar na sprioc-amanna do na nósanna imeachta um dheonú ceadanna a leagtar amach sa Treoir sin. Ba cheart a bheith in ann a áireamh ar bhearta breise den sórt sin príomhtháscairí feidhmíochta táscacha maidir le, inter alia, fad na nósanna imeachta um dheonú ceadanna a bhaineann le tionscadail fuinnimh in-athnuaite atá lonnaithe laistigh de limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite agus lasmuigh díobh.

(17)

Tá acmhainneacht mhór neamhshaothraithe i bhfoirgnimh cur go héifeachtach le laghdú astaíochtaí gás ceaptha teasa san Aontas. Beidh gá le dícharbónú ar théamh agus fuarú i bhfoirgnimh trí sciar méadaithe i dtáirgeadh agus úsáid fuinnimh in-athnuaite chun an uaillmhian dá bhforáiltear i Rialachán (AE) 2021/1119 a chomhlíonadh agus chun cuspóir aeráidneodrachta an Aontais a bhaint amach. Mar sin féin, níl aon dul chun cinn in úsáid fuinnimh in-athnuaite le haghaidh téimh agus fuaraithe le 10 mbliana anuas, agus tá sé ag brath go mór ar úsáid mhéadaithe bithmhaise. Mura mbunófar sciartha táscacha d’fhuinneamh in-athnuaite i bhfoirgnimh, ní bheifear in ann an dul chun cinn a rianú agus scrogaill a shainaithint i nglacadh an fhuinnimh in-athnuaite. Má chruthaítear sciartha táscacha d’fhuinnimh in-athnuaite i bhfoirgnimh, tabharfar comhartha fadtéarmach d’infheisteoirí, lena n-áirítear don tréimhse díreach i ndiaidh 2030. Dá bhrí sin, ba cheart sciartha táscacha i dtaobh úsáid fuinnimh in-athnuaite i bhfoirgnimh a tháirgtear ar an láthair nó in aice láimhe chomh maith le fuinneamh in-athnuaite a thógtar ón eangach, a shocrú chun iarrachtaí na mBallstát a threorú agus a spreagadh i dtaobh leas a bhaint as an bhféidearthacht fuinneamh in-athnuaite a úsáid agus a tháirgeadh i bhfoirgnimh, forbairt teicneolaíochta a spreagadh a tháirgeann fuinneamh in-athnuaite agus a chuidíonn le comhtháthú éifeachtúil teicneolaíochta den sórt sa chóras fuinnimh, agus ag an am céanna cinnteacht a thabhairt d’infheisteoirí agus do rannpháirtíocht ar an leibhéal áitiúil, mar aon le rannchuidiú le héifeachtúlacht an chórais. Ba cheart teicneolaíocht chliste agus nuálach a rannchuidíonn le héifeachtúlacht an chórais a chur chun cinn freisin i gcás inarb iomchuí. Chun na sciartha táscacha sin a ríomh, agus an sciar de leictreachas in-athnuaite a thógtar ón eangach agus a úsáidtear i bhfoirgnimh á chinneadh acu, ba cheart do na Ballstáit an meánsciar de leictreachas in-athnuaite a sholáthraítear ar a gcríoch le linn an 2 bhliain roimhe sin a úsáid.

(18)

Is garsprioc íosta riachtanach é sciar táscach an Aontais d’fhuinneamh in-athnuaite in earnáil na tógála atá le baint amach faoi 2030 chun dícharbónú stoc foirgneamh an Aontais a áirithiú faoi 2050 agus comhlánaíonn sé an creat rialála a bhaineann le héifeachtúlacht fuinnimh agus feidhmíocht fuinnimh i bhfoirgnimh. Tá sé ríthábhachtach ionas gur féidir breoslaí iontaise ó fhoirgnimh a chéimniú amach ar bhealach rianúil agus costéifeachtach chun a áirithiú go gcuirfear fuinneamh in-athnuaite ina n-ionad. Le sciar táscach an fhuinnimh in-athnuaite in earnáil na tógála, comhlánaítear an creat rialála le haghaidh foirgneamh de bhun dhlí an Aontais maidir le feidhmíocht fuinnimh foirgneamh trína áirithiú go ndéantar teicneolaíocht, fearais agus bonneagar fuinnimh in-athnuaite, lena n-áirítear téamh agus fuarú ceantair éifeachtúil, a mhéadú go leordhóthanach agus go tráthúil chun teacht in ionad breoslaí iontaise i bhfoirgnimh agus chun a áirithiú go mbeidh soláthar fuinnimh in-athnuaite atá sábháilte agus iontaofa ar fáil d’fhoirgnimh nach mór neodrach ó thaobh fuinnimh go dtí 2030. Leis an sciar táscach d’fhuinneamh in-athnuaite in earnáil na tógála, cuirtear chun cinn freisin na hinfheistíochtaí i bhfuinneamh in-athnuaite i straitéisí athchóirithe fadtéarmacha náisiúnta foirgneamh agus i bpleananna athchóirithe fadtéarmacha náisiúnta foirgneamh, rud a chumasaíonn, ar an gcaoi sin, dícharbónú foirgneamh a bhaint amach. Ina theannta sin, leis an sciar táscach d’fhuinneamh in-athnuaite in earnáil na tógála, soláthraítear táscaire breise tábhachtach chun forbairt nó nuachóiriú gréasán téimh agus fuaraithe ceantair éifeachtúil a chur chun cinn, agus ar an gcaoi sin comhlánú a dhéanamh ar an sprioc tháscach téimh agus fuaraithe ceantair faoi Airteagal 24 de Threoir (AE) 2018/2001 agus an ceanglas chun a áirithiú go bhfuil fuinneamh in-athnuaite agus dramhtheas agus dramhfhuacht ó chórais téimh agus fuaraithe ceantair éifeachtúil ar fáil chun cuidiú le húsáid fuinnimh phríomhúil bhliantúil foirgneamh nua nó athchóirithe a chumhdach. Tá an sciar táscach sin d’fhuinneamh in-athnuaite in earnáil na tógála riachtanach freisin chun a áirithiú go mbainfear amach ar bhealach costéifeachtach an méadú bliantúil ar théamh agus fuarú in-athnuaite de bhun Airteagal 23 de Threoir (AE) 2018/2001.

(19)

I bhfianaise tomhaltas mór fuinnimh i bhfoirgnimh chónaithe, tráchtála agus phoiblí, d’fhéadfaí na sainmhínithe atá ann cheana agus dá bhforáiltear i Rialachán (CE) Uimh. 1099/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13) a úsáid agus an sciar náisiúnta d’fhuinneamh ó fhoinsí in-athnuaite i bhfoirgnimh á ríomh d’fhonn an t-ualach riaracháin a íoslaghdú agus a áirithiú ag an am céanna go mbainfear amach sciar táscach an Aontais d’fhuinneamh in-athnuaite in earnáil na tógála faoi 2030.

(20)

Tá nósanna imeachta riaracháin fada um dheonú ceadanna ar cheann de na príomhbhacainní roimh infheistíocht i dtionscadail fuinnimh in-athnuaite agus ina mbonneagar gaolmhar. Áirítear ar na bacainní sin castacht na rialacha is infheidhme maidir le suíomhanna a roghnú agus maidir le húdaruithe riaracháin le haghaidh tionscadail den sórt sin, castacht agus fad an mheasúnaithe ar thionchar tionscadal den sórt sin, agus na ngréasán fuinnimh gaolmhar, ar an gcomhshaol, fadhbanna a bhaineann le nascadh leis an eangach, srianta maidir le sonraíochtaí teicneolaíochta a oiriúnú le linn an nós imeachta um dheonú ceadanna, agus fadhbanna foirne na n-údarás deonaithe ceadanna nó oibreoirí na n-eangaí. Chun dlús a chur leis an luas ag a n-imscartar tionscadail den sórt, is iomchuí rialacha a ghlacadh lena ndéanfaí na nósanna imeachta um dheonú ceadanna a shimpliú agus a ghiorrú, agus glacadh forleathan ag an bpobal le himscaradh an fhuinnimh in-athnuaite á chur san áireamh.

(21)

Le Treoir (AE) 2018/2001, déantar cuíchóiriú ar na nósanna imeachta riaracháin um dheonú ceadanna le haghaidh gléasraí fuinnimh in-athnuaite trí rialacha a thabhairt isteach maidir le heagrú agus uasfhad na coda riaracháin den nós imeachta um dheonú ceadanna le haghaidh tionscadail fuinnimh in-athnuaite, lena gcumhdaítear gach cead ábhartha gléasraí fuinnimh in-athnuaite a thógáil, a athchumhachtú agus a oibriú, agus le haghaidh nascadh gléasraí den sórt sin leis an eangach.

(22)

Na nósanna imeachta riaracháin um dheonú ceadanna le haghaidh gléasraí fuinnimh in-athnuaite, lena n-áirítear gléasraí fuinnimh ina ndéantar foinsí fuinnimh in-athnuaite éagsúla a chumasc, teaschaidéil, stóráil fuinnimh chomhshuite, lena n-áirítear saoráidí cumhachta agus teirmeacha, chomh maith leis na sócmhainní is gá chun gléasraí, teaschaidéil agus stóráil den sórt sin a nascadh leis an eangach, agus chun fuinneamh in-athnuaite a chomhtháthú i ngréasáin téimh agus fuaraithe ar bhealach comhordaithe agus comhchuibhithe, is gá na nósanna imeachta sin a shimpliú agus a ghiorrú tuilleadh chun a áirithiú go mbainfidh an tAontas amach a spriocanna uaillmhianacha aeráide agus fuinnimh do 2030 agus cuspóir na haeráidneodrachta faoi 2050, agus an prionsabal ‘gan dochar a dhéanamh’ den Chomhaontú Glas don Eoraip á chur san áireamh agus gan dochar do roinnt inmheánach na n-inniúlachtaí laistigh de na Ballstáit.

(23)

Trí sprioc-amanna níos giorra agus níos soiléire a thabhairt isteach do chinntí atá le déanamh ag na húdaráis atá inniúil chun ceadanna a dheonú do shuiteálacha fuinnimh in-athnuaite ar bhonn iarratas comhlánaithe, tá sé beartaithe dlús le himscaradh tionscadal fuinnimh in-athnuaite. An t-am a thógtar chun na gléasraí fuinnimh in-athnuaite agus a naisc leis an eangach a thógáil, níor cheart an t-am sin a áireamh faoi chomhair sna sprioc-amanna sin, ach amháin nuair a tharlaíonn sé ar aon am le céimeanna riaracháin eile sa nós imeachta um dheonú ceadanna. Is iomchuí, áfach, idirdhealú a dhéanamh idir tionscadail atá lonnaithe i limistéir atá an-oiriúnach go deo d’imscaradh tionscadal fuinnimh in-athnuaite, ar féidir sprioc-amanna a chuíchóiriú, eadhon limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, agus tionscadail atá lonnaithe lasmuigh de limistéir den sórt sin. Ba cheart saintréithe na dtionscadal fuinnimh in-athnuaite amach ón gcósta a chur san áireamh agus na sprioc-amanna sin á socrú.

(24)

I measc cuid de na fadhbanna is coitianta a mbíonn ar fhorbróirí tionscadail fuinnimh in-athnuaite aghaidh a thabhairt orthu, tá saincheisteanna a bhaineann le nósanna imeachta casta fada riaracháin um dheonú ceadanna agus nósanna imeachta casta fada riaracháin maidir le nascadh leis an eangach a bhunaítear ar an leibhéal náisiúnta nó ar an leibhéal réigiúnach agus easpa foirne agus saineolais theicniúil in údaráis cheadúcháin chun measúnú a dhéanamh ar thionchar na dtionscadal atá beartaithe ar an gcomhshaol. Dá bhrí sin, is iomchuí gnéithe áirithe a bhaineann leis an gcomhshaol de na nósanna imeachta um dheonú ceadanna le haghaidh tionscadail fuinnimh in-athnuaite a chuíchóiriú.

(25)

Ba cheart do na Ballstáit tacú le tionscadail fuinnimh in-athnuaite a imscaradh ar bhealach níos tapúla trí mhapáil chomhordaithe a dhéanamh le haghaidh imscaradh fuinnimh in-athnuaite agus bonneagair ghaolmhair ar a gcríoch i gcomhar leis na húdaráis áitiúla agus réigiúnacha. Ba cheart do na Ballstáit na limistéir thalún, dhromchla, fodhromchla agus farraige nó uisce intíre a shainaithint, ar limistéir iad is gá chun gléasraí fuinnimh in-athnuaite agus bonneagar gaolmhar a shuiteáil chun a rannchuidiú náisiúnta ar a laghad a chomhlíonadh i dtreo na sprice foriomláine athbhreithnithe maidir le fuinneamh in-athnuaite do 2030 a leagtar síos in Airteagal 3(1) de Threoir (AE) 2018/2001 agus chun tacú le cuspóir na haeráidneodrachta a bhaint amach faoi 2050 ar a dhéanaí, i gcomhréir le Rialachán (AE) 2021/1119. Ba cheart cead a bheith ag na Ballstáit na doiciméid pleanála spásúla atá ann cheana a úsáid chun na limistéir sin a shainaithint. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go bhfuil limistéir den sórt sin ag teacht lena gconairí measta agus leis an toilleadh iomlán suiteáilte atá beartaithe agus ba cheart dóibh limistéir shonracha a shainaithint do na cineálacha éagsúla teicneolaíochta fuinnimh in-athnuaite dá bhforáiltear ina bpleananna comhtháite náisiúnta fuinnimh agus aeráide arna dtíolacadh de bhun Airteagail 3 agus 14 de Rialachán (AE) 2018/1999. Agus na limistéir thalún, dhromchla, fodhromchla agus farraige nó uisce intíre is gá á sainaithint, ba cheart aird a thabhairt go háirithe ar infhaighteacht an fhuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite agus an acmhainneacht a ghabhann leis na limistéir thalún agus farraige éagsúla maidir le táirgeadh fuinnimh in-athnuaite na gcineálacha éagsúla teicneolaíochta, ar an éileamh réamh-mheasta ar fhuinneamh, agus éifeachtúlacht fuinnimh agus éifeachtúlacht an chórais, ar an iomlán agus i réigiúin éagsúla an Bhallstáit, á gcur san áireamh, agus ar infhaighteacht an bhonneagair fuinnimh ábhartha, na stórála fuinnimh, agus na n-uirlisí solúbthachta eile, agus aird á tabhairt ar an toilleadh is gá chun freastal ar mhéid méadaitheach an fhuinnimh in-athnuaite, chomh maith le híogaireacht comhshaoil i gcomhréir le hIarscríbhinn III a ghabhann le Treoir 2011/92/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (14).

(26)

Ba cheart do na Ballstáit, mar fhothacar de na limistéir sin, limistéir shonracha thalún (lena n-áirítear dromchlaí agus fodhromchlaí) agus farraige nó uisce intíre a ainmniú mar limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite. Ba cheart na limistéir sin a bheith an-oiriúnach go deo chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a fhorbairt, agus idirdhealú á dhéanamh idir cineálacha teicneolaíochta, ar an mbonn nach meastar go mbeidh tionchar suntasach ar an gcomhshaol ag imscaradh an chineáil shonraigh foinse fuinnimh in-athnuaite. Agus na limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite á n-ainmniú, ba cheart do na Ballstáit limistéir faoi chosaint a sheachaint agus breathnú ar phleananna athchóirithe agus ar bhearta maoluithe iomchuí. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a ainmniú go sonrach le haghaidh cineál gléasra fuinnimh in-athnuaite amháin nó níos mó agus ba cheart dóibh an cineál nó na cineálacha fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite atá oiriúnach lena tháirgeadh nó lena dtáirgeadh i limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite den sórt sin a léiriú. Ba cheart do na Ballstáit limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite den sórt sin a ainmniú i gcomhair cineál amháin teicneolaíochta ar a laghad agus ba cheart dóibh méid limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite den sórt sin a chinneadh, i bhfianaise shainiúlachtaí agus riachtanais an chineáil nó na gcineálacha teicneolaíochta a bhfuil limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite curtha ar bun acu dó dóibh. Agus an méid sin á dhéanamh acu, ba cheart é a bheith mar aidhm ag na Ballstáit a áirithiú go bhfuil méid comhiomlán na limistéar sin suntasach agus go rannchuidíonn siad le baint amach na gcuspóirí a leagtar amach i dTreoir (AE) 2018/2001.

(27)

Trí ilúsáid a bhaint as an spás le haghaidh táirgeadh fuinnimh in-athnuaite agus úsáidí eile talún, uisce intíre agus farraige, amhail táirgeadh bia nó caomhnú an dúlra nó athchóiriú an dúlra, maolaítear na srianta ar úsáid na talún, an uisce intíre nó na farraige. Sa chomhthéacs sin, is uirlis bhuntábhachtach í an phleanáil spásúil chun sineirgí maidir le húsáid talún, uisce intíre agus farraige a shainaithint agus a threorú ag céim luath. Maidir le hilúsáidí na limistéar a shainaithnítear mar thoradh ar na bearta pleanála spásúla arna nglacadh, ba cheart do na Ballstáit na hilúsáidí sin a fhiosrú agus a chumasú agus ba cheart dóibh tús áite a thabhairt dóibh. Chuige sin, ba cheart do na Ballstáit athruithe ar úsáid talún agus farraige a éascú i gcás inar gá, ar choinníoll go bhfuil na húsáidí éagsúla agus na gníomhaíochtaí éagsúla comhoiriúnach lena chéile agus gur féidir leo a bheith ann ag an am céanna.

(28)

Le Treoir 2001/42/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (15), bunaítear measúnuithe comhshaoil mar uirlis thábhachtach chun cúrsaí comhshaoil a chomhtháthú in ullmhú agus glacadh na bpleananna agus na gclár. Chun limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a ainmniú, ba cheart do na Ballstáit plean amháin nó níos mó a ullmhú lena gcuimsítear ainmniú na limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite agus na rialacha agus bearta maolaithe is infheidhme do na tionscadail atá lonnaithe i ngach ceann de na limistéir sin. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann plean aonair a ullmhú le haghaidh gach limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite agus gach teicneolaíochta fuinnimh in-athnuaite, nó ba cheart dóibh a bheith in ann pleananna a bhaineann le teicneolaíochtaí sonracha a ullmhú lena sainaithnítear limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite amháin nó níos mó. Ba cheart gach plean a bheith faoi réir measúnú comhshaoil de bhun Threoir 2001/42/CE chun measúnú a dhéanamh ar thionchar gach teicneolaíochta fuinnimh in-athnuaite ar na limistéir ábhartha arna n-ainmniú sa phlean sin. Trí mheasúnú comhshaoil a dhéanamh de bhun na Treorach sin chun na críche sin, chuirfí ar chumas na mBallstát cur chuige níos comhtháite agus níos éifeachtúla a bheith acu maidir le pleanáil, maidir le luath-rannpháirtíocht an phobail a áirithiú, agus maidir le cúrsaí comhshaoil a chur san áireamh ag céim luath sa phróiseas pleanála ar leibhéal straitéiseach. Leis sin, rannchuideofaí le borradh a chur faoi imscaradh foinsí fuinnimh in-athnuaite éagsúla ar bhealach ní ba thapa agus ní ba chuíchóirithe, agus éifeachtaí díobhálacha na dtionscadal sin ar an gcomhshaol á n-íoslaghdú ag an am céanna. Ba cheart comhairliúcháin trasteorann idir na Ballstáit a áireamh i measúnuithe comhshaoil den sórt sin más dócha go mbeidh éifeachtaí díobhálacha suntasacha ag an bplean ar an gcomhshaol i mBallstát eile.

(29)

Tar éis ghlacadh na bpleananna lena n-ainmnítear limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, ba cheart do na Ballstáit faireachán a dhéanamh ar aon éifeachtaí díobhálacha suntasacha atá ag cur chun feidhme na bpleananna nó na gclár ar an gcomhshaol chun, inter alia, éifeachtaí díobhálacha gan choinne a shainaithint ag céim luath agus chun a bheith in ann gníomhaíocht feabhais iomchuí a dhéanamh, i gcomhréir le Treoir 2001/42/CE.

(30)

Chun glacadh an phobail le tionscadail fuinnimh in-athnuaite a mhéadú, ba cheart do na Ballstáit bearta iomchuí a dhéanamh chun rannpháirtíocht na bpobal áitiúil i dtionscadail fuinnimh in-athnuaite a chur chun cinn. Maidir le forálacha Choinbhinsiún Choimisiún Eacnamaíochta na Náisiún Aontaithe don Eoraip maidir le rochtain ar fhaisnéis, rannpháirtíocht phoiblí i gcinnteoireacht agus rochtain ar cheartas i gcúrsaí comhshaoil (16), a síníodh in Aarhus an 25 Meitheamh 1998, go háirithe na forálacha a bhaineann le rannpháirtíocht phoiblí agus rochtain ar cheartas, de bheith infheidhme.

(31)

Chun cuíchóiriú a dhéanamh ar an bpróiseas maidir le limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a ainmniú agus chun dúbláil measúnuithe comhshaoil ar limistéar aonair a sheachaint, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann limistéir atá ainmnithe cheana féin mar limistéir oiriúnacha d’imscaradh luathaithe teicneolaíochta fuinnimh in-athnuaite faoin dlí náisiúnta a dhearbhú mar limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite. Ba cheart dearbhuithe den sórt sin a bheith faoi réir coinníollacha comhshaoil áirithe, lena n-áirithítear ardleibhéal cosanta comhshaoil. Ba cheart teorainn ama a chur leis an bhféidearthacht limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a ainmniú i bpleanáil atá ann cheana, chun a áirithiú nach gcuirfidh an fhéidearthacht sin an próiseas caighdeánach maidir le hainmniú limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite i mbaol. Tionscadail atá lonnaithe i limistéir ainmnithe náisiúnta atá ann cheana i limistéir faoi chosaint nach féidir a dhearbhú mar limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, ba cheart dóibh leanúint de bheith ag feidhmiú faoi na coinníollacha céanna faoinar bunaíodh iad.

(32)

I gcás limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, in éineacht le gléasraí fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana, gléasraí fuinnimh in-athnuaite a bheidh ann sa todhchaí lasmuigh de limistéir den sórt sin agus sásraí comhair, ba cheart é a bheith mar aidhm leo a áirithiú go mbeidh táirgeadh fuinnimh in-athnuaite leordhóthanach chun rannchuidiú na mBallstát a chomhlíonadh i ndáil le sprioc fhoriomlán an Aontais maidir le fuinneamh in-athnuaite a leagtar síos in Airteagal 3(1) de Threoir (AE) 2018/2001. Ba cheart do na Ballstáit an deis a choinneáil ceadanna a dheonú do thionscadail lasmuigh de limistéir den sórt sin.

(33)

Sna limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite ainmnithe, i ndáil le tionscadail fuinnimh in-athnuaite a chomhlíonann na rialacha agus na bearta a shainaithnítear sna pleananna arna n-ullmhú ag na Ballstáit, ba cheart do na tionscadail sin tairbhiú den toimhde nach bhfuil éifeachtaí suntasacha acu ar an gcomhshaol. Dá bhrí sin, ba cheart tionscadail den sórt sin a bheith díolmhaithe ón oibleagáid measúnú sonrach a dhéanamh ar an tionchar ar an gcomhshaol ar leibhéal an tionscadail de réir bhrí Threoir 2011/92/AE, cé is moite de thionscadail inar chinn an Ballstát measúnú ar an tionchar ar an gcomhshaol a éileamh ar a liosta éigeantach náisiúnta de thionscadail agus de thionscadail ar dócha go mbeidh éifeachtaí suntasacha acu ar an gcomhshaol i mBallstát eile nó i gcás ina n-iarrann Ballstát ar dócha go ndéanfaí difear suntasach dó an méid sin. Ba cheart do na hoibleagáidí faoin gCoinbhinsiún maidir le measúnú ar an tionchar ar an gcomhshaol i gcomhthéacs trasteorann (17), a síníodh in Espoo an 25 Feabhra 1991, leanúint de bheith infheidhme maidir leis na Ballstáit inar dócha go mbeidh tionchar suntasach trasteorann ag an tionscadal i dtríú tír.

(34)

Leanann na hoibleagáidí a leagtar amach i dTreoir 2000/60/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (18) de bheith infheidhme maidir le stáisiúin hidreachumhachta, lena n-áirítear i gcás ina gcinneann Ballstát limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a ainmniú a bhaineann le hidreachumhacht, d’fhonn a áirithiú go bhfuil údar cuí le drochthionchar a d’fhéadfadh a bheith ann ar an dobharlach nó ar na dobharlaigh lena mbaineann agus go gcuirtear na bearta maolaithe ábhartha uile chun feidhme.

(35)

Le hainmniú na limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite, ba cheart do ghléasraí fuinnimh in-athnuaite agus stóráil fuinnimh chomhshuite, chomh maith le nascadh gléasraí agus stórála den sórt sin leis an eangach, a bheith in ann tairbhiú den intuarthacht agus de nósanna imeachta riaracháin cuíchóirithe um dheonú ceadanna. Go háirithe, ba cheart do thionscadail atá lonnaithe i limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite tairbhiú de nósanna imeachta riaracháin brostaithe um dheonú ceadanna, lena n-áirítear formheas intuigthe i gcás nach dtugann an t-údarás inniúil freagra maidir le céim riaracháin idirmheánach faoin sprioc-am a leagadh síos, ach amháin má tá an tionscadal sonrach faoi réir measúnú ar an tionchar ar an gcomhshaol nó i gcás nach ann do phrionsabal an fhormheasa intuigthe riaracháin i ndlí náisiúnta an Bhallstáit lena mbaineann. Ba cheart do na tionscadail sin tairbhiú freisin de sprioc-amanna soiléire agus de dheimhneacht dhlíthiúil a mhéid a bhaineann leis an toradh a mheastar a bheidh ar an nós imeachta um dheonú ceadanna. A luaithe a thíolactar iarratas ar thionscadal i limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite, ba cheart don Bhallstát próiseas scagtha tapa a dhéanamh arb é is aidhm dó a shainaithint an mbeidh éifeachtaí díobhálacha suntasacha gan choinne mar thoradh ar an tionscadal i bhfianaise íogaireacht comhshaoil an limistéir gheografaigh ina bhfuil sé lonnaithe agus nár sainaithníodh le linn an mheasúnaithe comhshaoil ar na pleananna lena n-ainmnítear limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite arna dhéanamh de bhun Threoir 2001/42/CE agus a shainaithint an dtagann an tionscadal faoi raon feidhme Airteagal 7 de Threoir 2011/92/AE ar bhonn na dóchúlachta go mbeadh éifeachtaí suntasacha aige ar an gcomhshaol i mBallstát eile nó ar bhonn iarraidh ó Bhallstát ar dócha go ndéanfar difear suntasach dó. Chun críche próisis scagtha den sórt sin, ba cheart don údarás inniúil a bheith in ann a iarraidh ar an iarratasóir faisnéis bhreise atá ar fáil a sholáthar gan measúnú nua ná bailiú sonraí a éileamh.

Gach tionscadal atá lonnaithe i limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a chomhlíonann na rialacha agus na bearta a shainaithnítear sna pleananna arna n-ullmhú ag na Ballstáit, ba cheart a mheas go bhfuil siad formheasta ag deireadh próisis scagtha den sórt sin. Ar choinníoll go bhfuil fianaise shoiléir ag na Ballstáit a mheas gur dócha go n-eascróidh éifeachtaí díobhálacha suntasacha gan choinne as tionscadal sonrach, ba cheart do na Ballstáit, tar éis próiseas scagtha den sórt sin, an tionscadal a chur faoi réir measúnú ar an tionchar ar an gcomhshaol de bhun Threoir 2011/92/AE agus, i gcás inarb ábhartha, faoi réir measúnú de bhun Threoir 92/43/CEE ón gComhairle (19). Ba cheart do na Ballstáit cúiseanna a thabhairt lena gcinntí chun tionscadail a chur faoi réir measúnuithe den sórt sin sula ndéantar na measúnuithe sin. Ba cheart measúnuithe den sórt sin a dhéanamh laistigh de 6 mhí ó chinntí den sórt sin, agus an deis ann síneadh a chur leis an sprioc-am sin ar an bhforas gur ann d’imthosca urghnácha. Is iomchuí cead a thabhairt do na Ballstáit maoluithe a thabhairt isteach ón oibleagáid measúnuithe den sórt sin a dhéanamh i gcás tionscadail ghaoithe agus fhótavoltacha gréine in imthosca a bhfuil údar cuí leo, toisc go meastar go soláthrófar, le tionscadail den sórt sin, formhór mór an leictreachais in-athnuaite faoi 2030. I gcás den sórt sin, ba cheart don fhorbróir tionscadail bearta maolaithe comhréireacha nó, mura bhfuil siad ar fáil, bearta cúitimh a ghlacadh, a d’fhéadfadh, mura bhfuil bearta cúitimh comhréireacha eile ar fáil, a bheith i bhfoirm cúitimh airgeadaíochta, chun aghaidh a thabhairt ar na héifeachtaí díobhálacha suntasacha gan choinne sin a sainaithníodh le linn an phróisis scagtha.

(36)

I bhfianaise an ghá dlús a chur le himscaradh fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite, níor cheart d’ainmniú na limistéar luathaithe fuinnimh in-athnuaite cosc a chur ar shuiteáil tionscadal fuinnimh in-athnuaite atá ar siúl faoi láthair nó suiteálacha a dhéanfar amach anseo i ngach limistéar atá ar fáil maidir le himscaradh fuinnimh in-athnuaite. Ba cheart do thionscadail den sórt sin leanúint de bheith faoi réir na hoibleagáide measúnú tiomnaithe a dhéanamh ar an tionchar ar an gcomhshaol de bhun Threoir 2011/92/AE agus ba cheart dóibh a bheith faoi réir na nósanna imeachta um dheonú ceadanna is infheidhme maidir le tionscadail fuinnimh in-athnuaite atá lonnaithe lasmuigh de limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite. Chun dlús a chur le nósanna imeachta um dheonú ceadanna ar an leibhéal is gá chun an sprioc maidir le fuinneamh in-athnuaite a leagtar amach i dTreoir (AE) 2018/2001 a bhaint amach, ba cheart freisin na nósanna imeachta um dheonú ceadanna is infheidhme maidir le tionscadail lasmuigh de limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a shimpliú agus a chuíchóiriú le tabhairt isteach sprioc-amanna uasta soiléire le haghaidh na gcéimeanna go léir den nós imeachta um dheonú ceadanna, lena n-áirítear measúnuithe tiomnaithe comhshaoil in aghaidh an tionscadail.

(37)

Is féidir go ndéanfaí éin agus speicis eile atá faoi chosaint faoi Threoir 92/43/CEE nó faoi Threoir 2009/147/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (20) a mharú a chorraí ó am go chéile mar thoradh ar thógáil agus oibriú gléasraí fuinnimh in-athnuaite. Mar sin féin, níor cheart marú nó corraí den sórt sin a mheas mar mharú nó corraí d’aon ghnó de réir bhrí na dTreoracha sin má fhoráiltear, leis an tionscadal le haghaidh thógáil agus oibriú na ngléasraí fuinnimh in-athnuaite sin, do bhearta maolaithe iomchuí chun marú den sórt sin a sheachaint, chun corraí a chosc, chun measúnú a dhéanamh ar éifeachtacht na mbeart sin trí fhaireachán iomchuí agus, i bhfianaise na faisnéise arna bailiú, chun bearta breise a dhéanamh de réir mar is gá chun a áirithiú nach mbeidh aon drochthionchar suntasach ar phobal na speiceas lena mbaineann.

(38)

Anuas ar ghléasraí nua fuinnimh in-athnuaite a shuiteáil, tá poitéinseal suntasach ag baint le gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana a athchumhachtú chun rannchuidiú le baint amach na spriocanna maidir le fuinneamh in-athnuaite. Ós rud é gur suiteáladh na gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana, den chuid is mó, ar shuíomhanna a bhfuil poitéinseal suntasach foinse fuinnimh in-athnuaite ag baint leo, is féidir a áirithiú le hathchumhachtú go leanfar de na suíomhanna sin a úsáid agus san am céanna go laghdófar an gá maidir le suíomhanna nua a ainmniú le haghaidh tionscadail fuinnimh in-athnuaite. Tá tairbhí breise ag baint le hathchumhachtú amhail an nasc leis an eangach atá ann cheana, an dóchúlacht go mbeidh glacadh níos airde ann ón bpobal agus eolas ar an tionchar ar an gcomhshaol.

(39)

Le Treoir (AE) 2018/2001, tugtar isteach nósanna imeachta cuíchóirithe um dheonú ceadanna maidir le hathchumhachtú. Chun freastal ar an ngá atá ag méadú maidir le gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana a athchumhachtú agus chun leas iomlán a bhaint as na buntáistí a bhaineann leis sin, is iomchuí nós imeachta um dheonú ceadanna atá níos giorra fós a bhunú maidir le gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá lonnaithe i limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite a athchumhachtú, lena n-áirítear próiseas scagtha níos giorra. Maidir le hathchumhachtú gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana agus atá lonnaithe lasmuigh de limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, ba cheart do na Ballstáit nós imeachta simplithe agus pras um dheonú ceadanna a áirithiú, ar nós imeachta é nach dtéann thar thréimhse 1 bhliain, agus an prionsabal ‘gan dochar a dhéanamh’ den Chomhaontú Glas don Eoraip á chur san áireamh san am céanna.

(40)

Chun athchumhachtú gléasraí cumhachta fuinnimh in-athnuaite atá ann cheana a chur chun cinn tuilleadh agus dlús breise a chur leis an athchumhachtú sin, ba cheart nós imeachta simplithe um dheonú ceadanna le haghaidh naisc leis an eangach a bhunú i gcás ina bhfuil méadú teoranta ar an acmhainneacht iomlán i gcomparáid leis an mbuntionscadal mar thoradh ar an athchumhachtú. Le hathchumhachtú tionscadal fuinnimh in-athnuaite, tá athruithe ar thionscadail atá ann cheana nó leathnú na dtionscadal atá ann cheana i gceist ar leibhéil éagsúla. Ba cheart an nós imeachta um dheonú ceadanna, lena n-áirítear measúnuithe comhshaoil agus scagadh, maidir le tionscadail fuinnimh in-athnuaite a athchumhachtú a bheith teoranta don tionchar a d’fhéadfadh a bheith ann mar thoradh ar an athrú nó ar an leathnú i gcomparáid leis an tionscadal bunaidh.

(41)

Agus suiteáil grianfhuinnimh á athchumhachtú, is féidir méaduithe ar éifeachtúlacht agus ar acmhainneacht a bhaint amach gan an spás atá á úsáid a mhéadú. Dá bhrí sin, níl tionchar éagsúil ag an tsuiteáil athchumhachtaithe ar an gcomhshaol ná mar atá ag an tsuiteáil bhunaidh, ar choinníoll nach méadaítear an spás a úsáidtear sa phróiseas, agus go leantar de na bearta maolaithe comhshaoil a ceanglaíodh ar dtús a chomhlíonadh.

(42)

Maidir le trealamh grianfhuinnimh agus an stóráil chomhshuite a bhaineann leis sin a shuiteáil, chomh maith le nascadh trealaimh agus stórála den sórt sin leis an eangach, i struchtúir shaorga atá ann cheana nó a bheidh ann amach anseo, ar struchtúir iad a cruthaíodh chun críoch eile seachas chun grianfhuinneamh a tháirgeadh nó fuinneamh a stóráil cé is moite de dhromchlaí uisce saorga, amhail díonta, limistéir pháirceála, bóithre agus iarnróid, ní ábhair imní iad de ghnáth a bhaineann le húsáidí iomaíocha den spás nó le tionchar ar an gcomhshaol. Dá bhrí sin, ba cheart do na suiteálacha sin a bheith in ann tairbhiú de nósanna imeachta níos giorra um dheonú ceadanna agus a bheith díolmhaithe ón oibleagáid measúnú ar an tionchar ar an gcomhshaol a dhéanamh de bhun Threoir 2011/92/AE, agus ag an am céanna ligean do na Ballstáit imthosca sonracha a bhaineann le cosaint oidhreachta cultúrtha nó stairiúla, leasanna cosanta náisiúnta, nó cúiseanna sábháilteachta a chur san áireamh. Le suiteálacha féintomhaltais leictreachais, lena n-áirítear iad sin le haghaidh féintomhaltóirí comhchoiteanna, amhail pobail fuinnimh áitiúla, rannchuidítear freisin leis an éileamh foriomlán ar ghás nádúrtha a laghdú, le hathléimneacht an chórais a mhéadú agus le spriocanna fuinnimh in-athnuaite an Aontais a bhaint amach. Ní dócha go mbeidh éifeachtaí díobhálacha suntasacha ar an gcomhshaol ná ar an eangach ag suiteáil trealaimh grianfhuinnimh ag a bhfuil toilleadh faoi bhun 100 kW, lena n-áirítear suiteálacha d’fhéintomhaltóirí fuinnimh in-athnuaite, agus ní cúis imní é maidir leis an tsábháilteacht. Ina theannta sin, de ghnáth ní bhíonn méadú acmhainneachta de dhíth ar shuiteálacha beaga féintomhaltóirí fuinnimh in-athnuaite ag an bpointe nasctha eangaí. I bhfianaise na n-éifeachtaí dearfacha láithreacha a bhaineann le suiteálacha den sórt sin do thomhaltóirí agus i bhfianaise an tionchair theoranta a bhféadfadh a bheith acu ar an gcomhshaol, is iomchuí an nós imeachta um dheonú ceadanna is infheidhme maidir leo a chuíchóiriú a thuilleadh ar choinníoll nach sáraíonn siad an acmhainneacht atá ag an nasc leis an eangach dáileacháin cheana, trí choincheap an tosta dhearfaigh riaracháin a thabhairt isteach sna nósanna imeachta ábhartha um dheonú ceadanna chun imscaradh na suiteálacha sin a chur chun cinn agus dlús a chur leis an imscaradh sin agus chun bheith in ann leas a bhaint as na tairbhí a bhaineann leis na suiteálacha sin sa ghearrthéarma. Ba cheart cead a bheith ag na Ballstáit tairseach níos ísle ná 100 kW a chur i bhfeidhm ar bhonn a srianta inmheánacha, ar choinníoll go bhfanann an tairseach níos airde ná 10,8 kW.

(43)

Tá teicneolaíocht teaschaidéil ríthábhachtach chun téamh agus fuarú in-athnuaite a tháirgeadh ó fhuinneamh comhthimpeallach, lena n-áirítear ó ghléasraí cóireála fuíolluisce agus ó fhuinneamh geoiteirmeach. Fágann teaschaidéil freisin gur féidir dramhtheas agus dramhfhuacht a úsáid. Trí imscaradh tapa teaschaidéal lena slógtar foinsí fuinnimh in-athnuaite tearcúsáidte amhail fuinneamh comhthimpeallach nó fuinneamh geoiteirmeach, agus dramhtheas ó earnálacha tionsclaíocha agus treasacha, lena n-áirítear lárionaid sonraí, is féidir réiteach téimh in-athnuaite a chur in ionad coirí gáis nádúrtha agus coirí eile atá bunaithe ar bhreoslaí iontaise, agus éifeachtúlacht fuinnimh á méadú ag an am céanna. Cuirfidh sé sin dlús le laghdú ar úsáid gáis chun téamh a sholáthar, i bhfoirgnimh agus sa tionsclaíocht. Chun dlús a chur le suiteáil agus úsáid teaschaidéal, is iomchuí nósanna imeachta um dheonú ceadanna atá spriocdhírithe agus níos giorra a thabhairt isteach le haghaidh suiteálacha den sórt sin, lena n-áirítear nós imeachta simplithe um dheonú ceadanna chun teaschaidéil níos lú a nascadh leis an eangach leictreachais i gcás nach bhfuil aon chúis imní maidir leis an tsábháilteacht ann, nach bhfuil tuilleadh oibreacha de dhíth le haghaidh naisc leis an eangach agus nach bhfuil aon neamh-chomhoiriúnacht theicniúil idir comhpháirteanna an chórais ann, ach amháin i gcás nach gceanglaítear nós imeachta um dheonú ceadanna den sórt sin faoin dlí náisiúnta. A bhuí le suiteáil teaschaidéal atá níos tapúla agus níos éasca, tá sé beartaithe le húsáid mhéadaithe fuinnimh in-athnuaite in earnáil an téimh, arb í is cúis le leath de thomhaltas fuinnimh an Aontais, rannchuidiú le slándáil an tsoláthair agus cuidiú le dul i ngleic le staid níos deacra sa mhargadh.

(44)

Chun críocha dhlí comhshaoil ábhartha an Aontais, sna measúnuithe de réir an cháis is gá chun a fháil amach an bhfuil leas sáraitheach poiblí ag baint le gléasra fuinnimh in-athnuaite, le nascadh an ghléasra sin leis an eangach, leis an eangach ghaolmhar féin nó leis na sócmhainní stórála i gcás ar leith, ba cheart do na Ballstáit a thoimhdiú go bhfuil leas sáraitheach poiblí ag baint leis na gléasraí fuinnimh in-athnuaite sin agus ag a mbonneagar gaolmhar agus gur chun leas na sláinte poiblí agus sábháilteachta poiblí atá siad, ach amháin i gcás ina bhfuil fianaise shoiléir ann go bhfuil éifeachtaí díobhálacha suntasacha ag na tionscadail sin ar an gcomhshaol nach féidir a mhaolú nó a chúiteamh, nó i gcás ina gcinneann na Ballstáit cur i bhfeidhm na toimhde sin a shrianadh in imthosca a bhfuil údar cuí leo agus i gcúinsí sonracha, amhail cúiseanna a bhaineann leis an gcosaint náisiúnta. Trína mheas go bhfuil leas poiblí sáraitheach ag baint le gléasraí fuinnimh in-athnuaite den sórt sin agus gur chun leas na sláinte poiblí agus na sábháilteachta poiblí atá siad, bheadh na tionscadail sin in ann tairbhiú de mheasúnú simplithe.

(45)

Chun a áirithiú go gcuirtear chun feidhme na forálacha a leagtar síos sa Treoir seo ar bhealach rianúil agus éifeachtach, tacaíonn an Coimisiún leis na Ballstáit trí bhíthin na hIonstraime um Thacaíocht Theicniúil a bunaíodh le Rialachán (AE) 2021/240 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (21), lena soláthraítear saineolas teicniúil saincheaptha chun athchóirithe a cheapadh agus a chur chun feidhme, lena n-áirítear na hathchóirithe sin lena méadaítear úsáid fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite, lena gcothaítear comhtháthú córas fuinnimh ar bhealach níos fearr, lena sainaithnítear limistéir shonracha atá an-oiriúnach go deo do shuiteáil gléasraí fuinnimh in-athnuaite a tháirgeadh, agus lena ndéantar an creat maidir le húdarú agus nósanna imeachta um dheonú ceadanna le haghaidh tionscadail fuinnimh in-athnuaite a chuíchóiriú. Maidir leis an tacaíocht theicniúil, mar shampla, baineann sí leis an acmhainneacht riaracháin a neartú, na creataí reachtacha a chomhchuibhiú, agus dea-chleachtais a chomhroinnt ábhartha amhail ilúsáidí a chumasú agus tús áite a thabhairt dóibh.

(46)

Ní mór bonneagar fuinnimh a bheith i bhfeidhm chun tacú le méadú suntasach ar ghiniúint fuinnimh in-athnuaite. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann limistéir bhonneagair thiomnaithe a ainmniú i gcás nach meastar go mbeidh tionchar suntasach ar an gcomhshaol ag imscaradh tionscadal eangaí nó stórála atá riachtanach chun fuinneamh in-athnuaite a chomhtháthú sa chóras leictreachais, i gcás inar féidir tionchar den sórt sin a mhaolú go cuí nó, i gcás nach féidir, é a chúiteamh. D’fhéadfadh tionscadail bhonneagair i limistéir den sórt sin tairbhiú de mheasúnuithe comhshaoil níos cuíchóirithe. Má chinneann na Ballstáit gan limistéir den sórt sin a ainmniú, leanfaidh na measúnuithe agus na rialacha is infheidhme faoi dhlí comhshaoil an Aontais de bheith infheidhme. Chun limistéir bhonneagair a ainmniú, ba cheart do na Ballstáit plean amháin nó níos mó a ullmhú, lena n-áirítear trí bhíthin reachtaíocht náisiúnta, lena gcuimsítear sainaithint na limistéar agus na rialacha agus bearta maolaithe is infheidhme le haghaidh tionscadail atá lonnaithe i ngach limistéar bonneagair. Ba cheart a léiriú go soiléir sna pleananna raon feidhme an limistéir thiomnaithe agus cineál na dtionscadal bonneagair a chumhdaítear. Ba cheart gach plean a bheith faoi réir measúnú comhshaoil de bhun Threoir 2001/42/CE chun measúnú a dhéanamh ar thionchar gach cineáil tionscadail ar na limistéir ábhartha ainmnithe. Le tionscadail eangacha i limistéir bhonneagair thiomnaithe den sórt sin, ba cheart go seachnófaí a mhéid is féidir láithreáin Natura 2000 agus limistéir arna n-ainmniú faoi scéimeanna cosanta náisiúnta chun an dúlra agus an bhithéagsúlacht a chaomhnú, mura rud é, i ngeall ar shainiúlachtaí na dtionscadal eangaí, nach bhfuil aon roghanna malartacha comhréireacha ann ar thionscadail den sórt sin a imscaradh. Agus measúnú á dhéanamh ar chomhréireacht, ba cheart do na Ballstáit aird a thabhairt ar an ngá atá le hinmharthanacht eacnamaíoch, indéantacht agus cur chun feidhme éifeachtach agus luathaithe an tionscadail a áirithiú d’fhonn a áirithiú gur féidir acmhainneacht bhreise giniúna an fhuinnimh in-athnuaite a imscartar a chomhtháthú go pras sa chóras fuinnimh, nó an ann do thionscadail bhonneagair de chineálacha éagsúla cheana i láithreán sonrach Natura 2000 nó i limistéar sonrach faoi chosaint, rud a d’fhágfadh go bhféadfaí tionscadail bhonneagair éagsúla a chuachadh i láithreán a mbeadh tionchar comhshaoil níos ísle mar thoradh air.

Ba cheart láithreáin Natura 2000 a eisiamh i gcónaí i bpleananna tiomnaithe do thionscadail stórála ós rud é go bhfuil níos lú srianta ann maidir leis an áit chun iad a chur. I limistéir den sórt sin, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann, faoi chúinsí a bhfuil údar cuí leo lena n-áirítear i gcás inar gá sin chun dlús a chur le leathnú na heangaí chun tacú le himscaradh fuinnimh in-athnuaite chun na spriocanna aeráide agus fuinnimh in-athnuaite a bhaint amach, díolúintí a thabhairt isteach ó oibleagáidí measúnaithe áirithe dá bhforáiltear i ndlí comhshaoil an Aontais faoi choinníollacha áirithe. Má chinneann na Ballstáit úsáid a bhaint as díolúintí den sórt sin, ba cheart na tionscadail shonracha a bheith faoi réir próiseas scagtha cuíchóirithe atá cosúil leis an bpróiseas scagtha dá bhforáiltear le haghaidh limistéir luathaithe fuinnimh in-athnuaite, agus ba cheart an próiseas sin a bheith bunaithe ar shonraí atá ann cheana. Maidir le hiarrataí ón údarás inniúil chun faisnéis bhreise atá ar fáil a sholáthar, níor cheart go dteastódh measúnú nua ná bailiú sonraí nua ina leith. Má shainaithnítear i bpróiseas scagtha den sórt sin tionscadail ar rídhócha go mbeidh éifeachtaí díobhálacha suntasacha gan choinne mar thoradh orthu, ba cheart don údarás inniúil a áirithiú go gcuirfear bearta maolaithe iomchuí agus comhréireacha, nó mura mbeidh siad ar fáil, bearta cúitimh i bhfeidhm. I gcás bearta cúitimh, is féidir forbairt an tionscadail a shaothrú agus bearta cúitimh á sainaithint.

(47)

Cuireann an líon neamhleor oibrithe oilte, go háirithe suiteálaithe agus dearthóirí córais téimh agus fuaraithe in-athnuaite, moill ar chórais atá bunaithe ar fhuinneamh in-athnuaite a chur in ionad córais téimh ina n-úsáidtear breoslaí iontaise, agus is bacainn shuntasach an líon neamhleor sin ar fhuinneamh in-athnuaite a chomhtháthú i bhfoirgnimh, sa tionsclaíocht agus sa talmhaíocht. Ba cheart do Bhallstáit oibriú i gcomhar le comhpháirtithe sóisialta agus le comhphobail fuinnimh in-athnuaite chun na scileanna a bheidh de dhíth a réamh-mheas. Ba cheart líon leordhóthanach straitéisí éifeachtacha uas-scilithe agus athscilithe agus clár oiliúna agus deiseanna deimhniúcháin ardchaighdeáin a chur ar fáil a áirithíonn suiteáil cheart agus oibriú iontaofa raon leathan córas téimh agus fuaraithe in-athnuaite agus teicneolaíocht stórála, chomh maith le pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha, agus ba cheart iad a chur ar fáil agus a dhearadh ar bhealach a mheallfadh rannpháirtíocht i gcláir oiliúna agus i ndeiseanna deimhniúcháin den sórt sin. Ba cheart do Bhallstáit a bhreithniú cé na gníomhaíochtaí ba cheart a dhéanamh chun grúpaí a mhealladh atá faoi thearcionadaíocht faoi láthair sna réimsí gairme i gceist. Ba cheart liosta suiteálaithe oilte agus creidiúnaithe a chur ar fáil go poiblí chun iontaoibh na dtomhaltóirí agus rochtain éasca ar scileanna saincheaptha suiteálaí agus dearthóra a áirithiú, rud a ráthódh suiteáil cheart agus oibriú ceart córas téimh agus fuaraithe in-athnuaite.

(48)

Uirlis fhíorthábhachtach iad ráthaíochtaí tionscnaimh mar fhaisnéis do thomhaltóirí agus chun glacadh comhaontuithe ceannacháin fuinnimh in-athnuaite a fhairsingiú. Ba cheart a áirithiú, dá bhrí sin, gur féidir eisiúint, trádáil, aistriú agus úsáid ráthaíochtaí tionscnaimh a dhéanamh i gcóras aonfhoirmeach le deimhnithe caighdeánaithe iomchuí a aithnítear go frithpháirteach ar fud an Aontais. Ina theannta sin, chun rochtain a thabhairt ar fhianaise thacaíochta iomchuí do dhaoine a bhfuil comhaontuithe ceannacháin fuinnimh in-athnuaite á dtabhairt i gcrích acu, ba cheart a áirithiú gur féidir aon ráthaíochtaí tionscnaimh gaolmhara a aistriú chuig an gceannaitheoir. I gcomhthéacs córas fuinnimh níos solúbtha agus éilimh tomhaltóirí atá ag méadú, iarrtar go mbeadh uirlis níos nuálaí, níos digití, níos forbartha ó thaobh na teicneolaíochta de agus níos iontaofa ann chun tacú le táirgeadh fuinnimh in-athnuaite atá ag méadú agus chun doiciméadú a dhéanamh air. Chun an nuálaíocht dhigiteach a éascú sa réimse sin, ba cheart do na Ballstáit, i gcás inarb iomchuí, eisiúint ráthaíochtaí tionscnaimh a chumasú i gcodáin agus níos gaire do stampa ama fíor-ama. I bhfianaise an ghá atá ann cumhachtú tomhaltóirí a fheabhsú agus rannchuidiú le sciar níos airde d’fhuinneamh in-athnuaite sa soláthar gáis, ba cheart do na Ballstáit a cheangal ar sholáthróirí gáis gréasáin a nochtann a meascán fuinnimh do thomhaltóirí deiridh, ráthaíochtaí tionscnaimh a úsáid.

(49)

Ba cheart dlús a chur le forbairt bonneagair le haghaidh gréasáin téimh agus fuaraithe ceantair agus ba cheart an fhorbairt sin a threorú chun leas a bhaint as raon níos leithne foinsí in-athnuaite téimh agus fuaraithe ar bhealach éifeachtúil agus solúbtha chun imscaradh fuinnimh in-athnuaite a mhéadú agus chun comhtháthú an chórais fuinnimh a dhoimhniú. Is iomchuí, dá bhrí sin, liosta na bhfoinsí fuinnimh in-athnuaite a thabhairt cothrom le dáta ar foinsí iad ar cheart do ghréasáin téimh agus fuaraithe ceantair iad féin a chur in oiriúint dá n-úsáid de réir a chéile agus a éileamh go ndéanfar stóráil fuinnimh theirmigh a chomhtháthú mar fhoinse lena mbainfidh solúbthacht, éifeachtúlacht níos fearr fuinnimh agus oibriú níos costéifeachtaí.

(50)

Ceaptar go mbeidh breis agus 30 milliún feithicil leictreach san Aontas faoi 2030 agus, dá bhrí sin, is gá a áirithiú gur féidir leo rannchuidiú go hiomlán le comhtháthú córais leictreachais in-athnuaite, agus go mbeifear in ann, mar sin, sciartha níos airde de leictreachas in-athnuaite a bhaint amach ar bhealach atá barrmhaith ó thaobh costais de. Ní mór gach leas a bhaint as cumas feithiclí leictreacha chun leictreachas in-athnuaite a ghlacadh nuair atá flúirse ann agus é a thabhairt ar ais don eangach nuair atá ganntanas ann, lena rannchuidítear le comhtháthú córais an leictreachais in-athnuaite athraithigh, agus soláthar slán iontaofa leictreachais á áirithiú ag an am céanna. Is iomchuí, dá bhrí sin, bearta sonracha a thabhairt isteach maidir le feithiclí leictreacha agus faisnéis faoi fhuinneamh in-athnuaite agus faoin dóigh agus faoin am le teacht air a dhéanann comhlánú ar na cinn i Rialacháin (AE) 2023/1804 (22) agus (AE) 2023/1542 (23) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

(51)

Le Rialachán (AE) 2019/943 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (24) agus Treoir (AE) 2019/944 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (25), ceanglaítear ar na Ballstáit rannpháirtíocht na freagartha don éileamh a cheadú agus a chothú trí chomhiomlánú, chomh maith le foráil a dhéanamh maidir le conarthaí praghsála dinimiciúla leictreachais do chustaiméirí deiridh i gcás inarb infheidhme. Chun ligean don fhreagairt don éileamh dreasachtaí breise a sholáthar ar bhealach níos fusa chun leictreachas glas a ionsú, ní mór í a bheith bunaithe ní hamháin ar phraghsanna dinimiciúla ach freisin ar chomharthaí faoi dhul i bhfód iarbhír an leictreachais ghlais sa chóras. Is gá, dá bhrí sin, feabhas a chur ar na comharthaí a fhaigheann tomhaltóirí agus rannpháirtithe sa mhargadh maidir leis an sciar de leictreachas in-athnuaite agus maidir le déine astaíochtaí gás ceaptha teasa an leictreachais a sholáthraítear, trí fhaisnéis thiomnaithe a scaipeadh. Is féidir patrúin tomhaltais a choigeartú ansin ar bhonn treá fuinnimh in-athnuaite agus ar bhonn leictreachas gan charbón a bheith ann, in éineacht le coigeartú arna dhéanamh ar bhonn comharthaí praghais. Leis sin, tacaítear a thuilleadh leis an gcuspóir samhlacha nuálacha gnó agus réitigh dhigiteacha a imscaradh, a mbeadh sé d’acmhainn acu tomhaltas a nascadh le leibhéal an fhuinnimh in-athnuaite san eangach leictreachais agus, mar sin, dreasachtaí a sholáthar le haghaidh na n-infheistíochtaí cearta sa ghréasán chun bonn a chur faoin aistriú chuig fuinneamh glan.

(52)

Chun seirbhísí solúbthachta agus cothromúcháin ó chomhbhailiú na sócmhainní stórála dáilte a fhorbairt ar bhealach iomaíoch, ba cheart rochtain fíor-ama ar fhaisnéis bhunúsach faoi cheallraí, amhail staid sláinte, staid luchta, toilleadh agus pointe socraithe cumhachta, a sholáthar faoi théarmaí neamh-idirdhealaitheacha, i gcomhréir leis na rialacha ábhartha maidir le cosaint sonraí, agus saor in aisce d’úinéirí nó d’úsáideoirí na gceallraí agus do na heintitis atá ag gníomhú thar a gceann, amhail bainisteoirí córais fuinnimh i bhfoirgnimh, soláthraithe seirbhísí soghluaisteachta agus rannpháirtithe eile sa mhargadh leictreachais. Is iomchuí, dá bhrí sin, bearta a thabhairt isteach a thugann aghaidh ar an ngá le rochtain ar shonraí den sórt sin chun éascú a dhéanamh ar oibríochtaí ceallraí baile agus feithiclí leictreacha a bhaineann le comhtháthú, ar bearta iad a chomhlánaíonn na forálacha maidir le rochtain ar shonraí ceallraí a bhaineann le hathrú cuspóra ceallraí a éascú a leagtar síos i Rialachán (AE) 2023/1542. Ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha maidir le rochtain ar shonraí ceallraí feithiclí leictreacha i dteannta aon fhorálacha a leagtar síos i ndlí an Aontais maidir leis an gcineálcheadú feithiclí.

(53)

Mar gheall go bhfuil an líon feithiclí leictreacha ar bóthar, ar iarnród, ar muir agus i modhanna eile iompair ag méadú, beidh gá le hoibríochtaí athluchtaithe a bharrfheabhsú agus a bhainistiú ar bhealach nach gcruthaíonn plódú agus lena mbaintear an leas is mó is féidir as infhaighteacht leictreachais in-athnuaite agus praghsanna ísle leictreachais sa chóras. I gcás ina dtabharfadh athluchtú cliste agus déthreoch cúnamh do fhlíteanna feithiclí leictreacha dul i bhfód breise a dhéanamh ó thaobh leictreachas in-athnuaite de in earnáil an iompair agus sa chóras leictreachais i gcoitinne, ba cheart feidhmiúlacht den sórt sin a chur ar fáil freisin. I bhfianaise shaolré fhada pointí athluchtaithe, ba cheart ceanglais a bhaineann le bonneagar athluchtaithe a choimeád cothrom le dáta ar bhealach a d’fhreastalódh ar riachtanais a bheidh ann amach anseo agus ar bhealach nach mbeadh éifeachtaí glasála diúltacha aige ar fhorbairt teicneolaíochta agus seirbhísí.

(54)

Pointí athluchtaithe áit a mbíonn feithiclí leictreacha páirceáilte de ghnáth ar feadh tréimhsí fada ama, amhail áit a mbíonn daoine páirceáilte ar chúiseanna cónaithe nó fostaíochta, is pointí iad sin atá an-ábhartha do chomhtháthú an chórais fuinnimh. Dá bhrí sin, is gá feidhmiúlachtaí athluchtaithe chliste agus, i gcás inarb iomchuí, dhéthreoch a áirithiú. I ndáil leis sin, tá tábhacht faoi leith ag baint le hoibriú gnáthbhonneagair athluchtaithe nach bhfuil ar fáil don phobal, tábhacht faoi leith ó thaobh feithiclí leictreacha a chomhtháthú sa chóras leictreachais toisc é a bheith lonnaithe áit a mbíonn feithiclí leictreacha páirceáilte arís agus arís eile ar feadh tréimhsí fada ama, amhail i bhfoirgnimh ar a bhfuil rochtain theoranta, i bpáirceáil d’fhostaithe nó i saoráidí páirceála a ligtear ar cíos do dhaoine nádúrtha nó do dhaoine dlítheanacha.

(55)

Tá an fhreagairt don éileamh ríthábhachtach chun athluchtú cliste feithiclí leictreacha a chumasú agus, ar an gcaoi sin, comhtháthú éifeachtúil feithiclí leictreacha san eangach leictreachais a chumasú, rud a bheidh ríthábhachtach don phróiseas chun an t-iompar a dhícharbónú agus chun comhtháthú an chórais fuinnimh a éascú. Ina theannta sin, ba cheart do na Ballstáit tionscnaimh a spreagadh, i gcás inarb ábhartha, ar tionscnaimh iad lena ndéantar freagairt don éileamh a chur chun cinn trí idir-inoibritheacht agus malartú sonraí do chórais téimh agus fuaraithe, d’aonaid stórála fuinnimh theirmigh agus d’fheistí ábhartha eile a bhaineann le fuinneamh.

(56)

Ba cheart é a bheith de cheart ag úsáideoirí feithiclí leictreacha a dhéanann comhaontuithe conarthacha le soláthraithe seirbhísí leictrea-shoghluaisteachta agus le rannpháirtithe sa mhargadh leictreachais faisnéis agus míniúcháin a fháil ar an difear a dhéanfaidh téarmaí an chomhaontaithe d’úsáid a bhfeithicle agus do staid sláinte a ceallra. Ba cheart do sholáthraithe seirbhísí leictrea-shoghluaisteachta agus rannpháirtithe sa mhargadh leictreachais míniú soiléir a thabhairt d’úsáideoirí feithiclí leictreacha faoin dóigh a n-íocfar iad as na seirbhísí solúbthachta, cothromúcháin agus stórála a sholáthrófar don chóras leictreachais agus don mhargadh leictreachais a bhuí le húsáid a bhfeithicle leictrí. Is gá freisin cearta tomhaltóirí úsáideoirí feithiclí leictreacha a chosaint nuair a dhéanann siad comhaontuithe den sórt sin, go háirithe maidir le cosaint a sonraí pearsanta amhail suíomh agus nósanna tiomána, i dtaca le húsáid a bhfeithicle. Is féidir rogha úsáideoirí feithiclí leictreacha maidir leis an gcineál leictreachais a cheannaítear lena úsáid ina bhfeithicil leictreach, chomh maith le roghanna eile, a bheith san áireamh i gcomhaontuithe den sórt sin. Ar na cúiseanna sin, tá sé tábhachtach a áirithiú go mbaintear an úsáid is éifeachtaí is féidir as an mbonneagar athluchtaithe a imscartar. Chun feabhas a chur ar mhuinín na dtomhaltóirí sa leictrea-shoghluaisteacht, tá sé bunriachtanach gur féidir le húsáideoirí feithiclí leictreacha a síntiús a úsáid ag pointí athluchtaithe éagsúla. Cuirfidh sé sin ar chumas an tsoláthraí seirbhíse atá ag an úsáideoir leictreach a rogha an fheithicil leictreach a chomhtháthú ar an mbealach is fearr sa chóras leictreachais, trí phleanáil intuartha agus dreasachtaí ar bhonn roghanna úsáideoirí na feithicle leictrí. Tá sé sin i gcomhréir freisin le prionsabail córais fuinnimh atá dírithe ar thomhaltóirí agus atá bunaithe ar tháirgeoirí is tomhaltóirí, agus ar an gceart soláthróirí atá ag úsáideoirí feithiclí leictreacha a roghnú mar chustaiméirí deiridh de réir fhorálacha Threoir (AE) 2019/944.

(57)

D’fhéadfadh sócmhainní stórála dáilte, amhail ceallraí baile agus ceallraí feithiclí leictreacha, go leor seirbhísí solúbthachta agus cothromúcháin a chur ar fáil don eangach trí chomhiomlánú. Chun forbairt feistí agus seirbhísí den sórt sin a éascú, ba cheart na forálacha rialála a bhaineann le nascadh agus oibriú na sócmhainní stórála, amhail taraifí, amanna gealltanais agus sonraíochtaí nasctha, a dhearadh ar bhealach nach gcuireann isteach ar acmhainneacht na sócmhainní stórála go léir, lena n-áirítear cinn bheaga agus shoghluaiste agus feistí eile, mar shampla, teaschaidéil, painéil ghréine agus stóráil theirmeach, chun seirbhísí solúbthachta agus cothromúcháin a chur ar fáil don chóras agus chun cur le dul i bhfód breise leictreachais in-athnuaite, i gcomparáid le sócmhainní stórála do-aistrithe níos mó. De bhreis ar na forálacha ginearálta lena gcoisctear idirdhealú sa mhargadh a leagtar síos i Rialachán (AE) 2019/943 agus i dTreoir (AE) 2019/944, ba cheart ceanglais shonracha a thabhairt isteach chun aghaidh a thabhairt go hiomlánaíoch ar rannpháirtíocht na sócmhainní sin agus chun deireadh a chur le haon bhacainní atá fós ann maidir le hacmhainneacht sócmhainní den sórt sin a scaoileadh chun cuidiú le dícharbónú an chórais leictreachais agus le cumhacht a thabhairt do thomhaltóirí a bheith rannpháirteach go gníomhach san aistriú fuinnimh.

(58)

Mar phrionsabal ginearálta, ba cheart do na Ballstáit cothrom iomaíochta a áirithiú do chórais bheaga dhíláraithe giniúna agus stórála leictreachais, lena n-áirítear trí cheallraí agus feithiclí leictreacha, ionas go bhfuil siad in ann a bheith rannpháirteach sna margaí leictreachais, lena n-áirítear bainistiú ar phlódú agus soláthar seirbhísí solúbthachta agus cothromúcháin ar bhealach neamh-idirdhealaitheach i gcomparáid le córais eile giniúna agus stórála leictreachais, agus gan ualach riaracháin ná rialála díréireach. Ba cheart do na Ballstáit féintomhaltóirí agus comhphobail fuinnimh in-athnuaite a spreagadh chun a bheith rannpháirteach go gníomhach sna margaí leictreachais sin trí sheirbhísí solúbthachta a sholáthar trí fhreagairt ar éileamh agus trí stóráil lena n-áirítear trí cheallraí agus feithiclí leictreacha.

(59)

Is sa tionsclaíocht a dhéantar 25 % de thomhaltas fuinnimh an Aontais, agus is tomhaltóir mór téimh agus fuaraithe í, téamh agus fuarú atá ag brath 91 % ar bhreoslaí iontaise faoi láthair. Teocht íseal (< 200 °C) atá i gceist le 50 % den éileamh ar théamh agus fuarú, áfach, agus tá roghanna costéifeachtacha fuinnimh in-athnuaite ann dó sin, lena n-áirítear trí leictriú agus úsáid dhíreach an fhuinnimh in-athnuaite. Ina theannta sin, úsáideann an tionsclaíocht foinsí neamh-in-athnuaite mar amhábhair chun táirgí amhail cruach agus ceimiceáin a tháirgeadh. Leis na cinntí maidir le hinfheistíocht tionsclaíochta a dhéantar inniu, cinnfear na próisis tionsclaíochta agus na roghanna fuinnimh ar féidir leis an tionsclaíocht iad a chur san áireamh amach anseo, mar sin tá sé tábhachtach go mbeadh na cinntí infheistíochta sin slán i bhfad na haimsire agus go seachnófaí leo sócmhainní tréigthe a chruthú. Ba cheart, mar sin, tagarmharcanna a chur i bhfeidhm chun dreasachtaí a thabhairt don tionsclaíocht chun athrú a dhéanamh go próisis táirgeachta atá bunaithe ar fhoinsí in-athnuaite fuinnimh, ar próisis iad a bhreoslaítear le fuinneamh in-athnuaite agus a n-úsáidtear amhábhair atá bunaithe ar fhoinsí in-athnuaite fuinnimh, amhail hidrigin in-athnuaite, lena n-aghaidh freisin. Ba cheart do na Ballstáit leictriú próiseas tionsclaíoch a chur chun cinn nuair is féidir, mar shampla i gcás teas tionsclaíoch ísealteochta. Thairis sin, ba cheart do na Ballstáit cur chun cinn a dhéanamh ar mhodheolaíocht choiteann a úsáid le haghaidh táirgí a lipéadaítear mar tháirgí a táirgeadh go páirteach nó go hiomlán agus úsáid á baint as fuinneamh in-athnuaite nó agus úsáid á baint as breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch mar bhunábhar, agus modheolaíochtaí an Aontais maidir le lipéadú táirgí agus tionscnaimh an Aontais maidir le táirgí inbhuanaithe, ar modheolaíochtaí agus tionscnaimh iad atá ann cheana, á gcur san áireamh. Sheachnódh sé sin cleachtais mheabhlacha agus mhéadódh sé iontaoibh na dtomhaltóirí. Thairis sin, ós rud é gur fearr le tomhaltóirí táirgí a rannchuidíonn le cuspóirí comhshaoil agus athraithe aeráide, spreagfadh sé éileamh margaidh ar na táirgí sin.

(60)

Chun spleáchas an Aontais ar bhreoslaí iontaise agus ar allmhairí breoslaí iontaise a laghdú, ba cheart don Choimisiún straitéis de chuid an Aontais maidir le hidrigin allmhairithe agus intíre a fhorbairt ar bhonn sonraí arna dtuairisciú ag na Ballstáit.

(61)

Is féidir breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a úsáid chun críoch fuinnimh, ach is féidir iad a úsáid freisin chun críoch neamhfhuinnimh mar bhunábhar nó mar amhábhar i dtionscail amhail tionscal na cruach nó tionscal na gceimiceán. Le húsáid breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch chun an dá chríoch, baintear lánleas astu chun cur in ionad breoslaí iontaise a úsáidtear mar bhunábhar agus chun astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú i bpróisis tionsclaíochta ar deacair iad a leictriú agus ba cheart, mar sin, iad a chur san áireamh i sprioc a bhaineann le húsáid breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch. Níor cheart é a bheith mar thoradh ar bhearta náisiúnta a thacaíonn le glacadh breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch sna hearnálacha tionsclaíochta sin ar deacair iad a leictriú glanmhéadú ar thruailliú mar gheall ar éileamh méadaithe ar ghiniúint leictreachais a shásaítear leis na breoslaí iontaise is mó a dhéanann truailliú, amhail gual, díosal, lignít, móin ola agus scealla ola. Ba cheart tomhaltas hidrigine i bpróisis tionsclaíochta trína dtáirgtear an hidrigin mar sheachtháirge nó trína ndíorthaítear í ó sheachtháirge ar deacair breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a chur ina n-ionad a eisiamh ón sprioc sin. Cumhdaítear hidrigin a thomhlaítear chun breoslaí iompair a tháirgeadh faoi na spriocanna iompair le haghaidh breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch.

(62)

I straitéis hidrigine an Aontais, a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 8 Iúil 2020, dar teideal A hydrogen strategy for a climate-neutral Europe [Straitéis hidrigine le go mbeadh an Eoraip aeráidneodrach], aithnítear an ról atá ag gléasraí táirgthe hidrigine atá ann cheana agus atá iarfheistithe chun a n-astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú chun uaillmhian mhéadaithe aeráide 2030 a bhaint amach. I bhfianaise na straitéise sin, agus faoi chreat an ghlao ar thionscadail arna eagrú faoi Chiste an Aontais don Nuálaíocht, a bunaíodh le hAirteagal 10a(8) de Threoir 2003/87/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (26), tá cinntí infheistíochta glactha ag cuardaitheoirí luatha d’fhonn saoráidí táirgthe hidrigine a bhí ann cheana bunaithe ar theicneolaíocht athchóirithe meatáin ghaile a iarfheistiú agus é mar aidhm leis sin táirgeadh hidrigine a dhícharbónú. Chun an t-ainmneoir a ríomh maidir le cion na mbreoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a úsáidtear chun críoch fuinnimh deiridh agus neamhfhuinnimh sa tionsclaíocht, níor cheart hidrigin a chur san áireamh a tháirgtear i saoráidí táirgthe iarfheistithe bunaithe ar theicneolaíocht athchóirithe meatáin ghaile dár foilsíodh cinneadh ón gCoimisiún d’fhonn deontas a dhámhachtain faoin gCiste don Nuálaíocht roimh dháta theacht i bhfeidhm na Treorach seo agus lena mbaintear amach meánlaghdú 70 % ar ghás ceaptha teasa ar bhonn bliantúil.

(63)

Ina theannta sin, ba cheart a aithint go bhféadfadh sé go mbeadh dúshláin shonracha ag baint le hathsholáthar hidrigine a tháirgtear ón bpróiseas athchóirithe meatáin ghaile do shaoráidí táirgthe amóinia comhtháite áirithe atá ann cheana. Bheadh gá le saoráidí táirgthe den sórt sin a atógáil, rud a d’éileodh iarracht shuntasach ó na Ballstáit ag brath ar a gcúinsí náisiúnta sonracha agus ar struchtúr a soláthair fuinnimh.

(64)

Chun cuspóir an Aontais a bhaint amach maidir le bheith aeráidneodrach faoi 2050 agus chun tionsclaíocht an Aontais a dhícharbónú, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann úsáid foinsí fuinnimh neamh-iontaise agus breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a chomhcheangal i gcomhthéacs a gcúinsí náisiúnta sonracha agus a meascáin fuinnimh. Sa chomhthéacs sin, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann an sprioc maidir le húsáid breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch in earnáil na tionsclaíochta a laghdú, ar choinníoll go dtomhlaíonn siad sciar teoranta de hidrigin nó dá díorthaigh a tháirgtear ó bhreoslaí iontaise agus go bhfuil siad ar an mbóthar ceart i dtreo an rannchuidithe náisiúnta a mheastar a bheidh acu i gcomhréir leis an bhfoirmle atá in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán (AE) 2018/1999.

(65)

Tá an-tábhacht ag baint le huaillmhian a mhéadú in earnáil an téimh agus an fhuaraithe chun an sprioc fhoriomlán maidir le fuinneamh in-athnuaite a bhaint amach ós rud é gur téamh agus fuarú a thomhlaíonn thart ar leath fhuinneamh an Aontais, lena gcumhdaítear raon leathan úsáidí deiridh agus teicneolaíochta i bhfoirgnimh, sa tionsclaíocht agus i dtéamh agus fuarú ceantair. Chun dlús a chur leis an méadú ar fhuinneamh in-athnuaite in earnáil an téimh agus an fhuaraithe, ba cheart méadú bliantúil íosta de phointe céatadáin ar leibhéal na mBallstát a bheith ina cheangal ar gach Ballstát. An meánmhéadú ceangailteach bliantúil íosta de 0,8 pointe céatadáin idir 2021 agus 2025, agus 1,1 pointe céatadáin idir 2026 agus 2030 i dtéamh agus fuarú is infheidhme maidir leis na Ballstáit uile, ba cheart iad a chomhlánú le méaduithe táscacha breise nó rátaí breisithe a ríomhtar go sonrach do gach Ballstát chun meánmhéadú de 1,8 pointe céatadáin ar leibhéal an Aontais a bhaint amach. Is é is aidhm do na méaduithe táscacha breise sin atá sonrach do na Ballstáit nó breisithe táscacha breise sin atá sonrach do na Ballstáit na hiarrachtaí breise is gá a athdháileadh chun an leibhéal inmhianaithe fuinnimh in-athnuaite a bhaint amach in 2030 i measc na mBallstát ar bhonn na holltáirgeachta intíre agus na cost-éifeachtúlachta agus chun treoir a thabhairt do na Ballstáit maidir le leibhéal leordhóthanach fuinnimh in-athnuaite a d’fhéadfadh a bheith ann chun leas a bhaint as san earnáil sin. Ba cheart do na Ballstáit, i gcomhréir le bunphrionsabal na héifeachtúlachta fuinnimh, measúnú a dhéanamh ar a n-acmhainneacht fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite in earnáil an téimh agus an fhuaraithe agus ar úsáid ionchasach dramhtheasa agus dramhfhuachta. Ba cheart do na Ballstáit dhá bheart nó níos mó a chur chun feidhme ó liosta na mbeart chun an sciar d’fhuinneamh in-athnuaite i dtéamh agus fuarú a mhéadú. Agus na bearta sin á nglacadh agus á gcur chun feidhme acu, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go mbeidh na bearta sin inrochtana do gach tomhaltóir, go háirithe na tomhaltóirí sin atá ina gcónaí i dteaghlaigh ar ioncam íseal nó i dteaghlaigh leochaileacha.

(66)

Chun a áirithiú go ngabhann faisnéis níos fearr do thomhaltóirí le tábhacht mhéadaithe an téimh agus fuaraithe ceantair, is iomchuí an trédhearcacht a shoiléiriú agus a neartú a mhéid a bhaineann leis an sciar d’fhuinnimh in-athnuaite agus éifeachtúlacht fuinnimh na gcóras téimh agus fuaraithe ceantair.

(67)

Córais téimh agus fuaraithe ceantair éifeachtúil atá nua-aimseartha agus bunaithe ar fhoinsí fuinnimh in-athnuaite, tá acmhainneacht léirithe acu chun réitigh chostéifeachtacha a sholáthar chun fuinneamh in-athnuaite a chomhtháthú, éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú agus an córas fuinnimh a chomhtháthú, rud a éascóidh ag an am céanna dícharbónú foriomlán earnáil an téimh agus an fhuaraithe. Chun a áirithiú go mbaintear leas as an acmhainneacht sin, ba cheart an méadú bliantúil ar fhuinneamh in-athnuaite nó dramhtheas agus dramhfhuacht i dtéamh agus fuarú ceantair a ardú ó 1 phointe céatadáin go 2,2 pointe céatadáin gan cineál táscach an mhéadaithe sin a athrú, rud a léiríonn forbairt mhíchothrom an chineáil gréasáin sin ar fud an Aontais.

(68)

Chun léiriú a dhéanamh ar an tábhacht mhéadaithe a bhaineann le téamh agus fuarú ceantair agus ar an ngá atá ann le forbairt na ngréasán sin a stiúradh chun níos mó fuinnimh in-athnuaite a chomhtháthú, is iomchuí oibreoirí córas téimh nó fuaraithe ceantair a spreagadh chun soláthróirí tríú páirtí d’fhuinneamh in-athnuaite agus de dhramhtheas agus dramhfhuacht a nascadh le córais gréasán téimh nó fuaraithe ceantair atá os cionn 25 MW.

(69)

Cuireann córais téimh agus fuaraithe, go háirithe córais téimh agus fuaraithe ceantair, le cothromú na heangaí leictreachais níos mó ná riamh trí éileamh breise a chur ar fáil ar leictreachas in-athnuaite athraitheach, amhail an ghaoth agus an ghrian, nuair a bhíonn leictreachas in-athnuaite den sórt sin flúirseach agus saor agus nuair a bheadh sé ciorraithe murach sin. Is féidir cothromú den sórt sin a bhaint amach trí úsáid a bhaint as gineadóirí teasa agus fuachta a thiomáintear le leictreachas, amhail teaschaidéil, go háirithe nuair a bhíonn na gineadóirí teasa agus fuachta sin cúpláilte le mórstóráil theirmeach, go háirithe i dtéamh agus fuarú ceantair nó i dtéamh aonair, i gcás nach bhfuil barainneachtaí scála agus éifeachtúlachtaí ar leibhéal an chórais ar fáil maidir le téamh agus fuarú ceantair. Gabhann dhá thairbhe le teaschaidéil, is í an chéad cheann éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú ar bhealach suntasach, rud a spárálann méid suntasach fuinnimh agus costais ar thomhaltóirí, agus is í an dara ceann fuinneamh in-athnuaite a chomhtháthú trí úsáid níos fearr a bhaint as fuinneamh geoiteirmeach agus comhthimpeallach. Chun tuilleadh dreasachtaí a chur ar fáil maidir le húsáid leictreachais in-athnuaite le haghaidh téamh agus fuarú agus stóráil teasa, trí theaschaidéil go háirithe a imscaradh, is iomchuí cead a thabhairt do na Ballstáit leictreachas in-athnuaite lena dtiomáintear na gineadóirí teasa agus fuachta sin, lena n-áirítear teaschaidéil, a áireamh faoi chomhair an mhéadaithe bhliantúil cheangailtigh tháscaigh ar fhuinneamh in-athnuaite ar an téamh agus fuarú agus ar théamh agus fuarú ceantair.

(70)

In ainneoin é a bheith ar fáil go forleathan, ní bhaintear ach tearcúsáid as dramhtheas agus dramhfhuacht, rud is cúis le cur amú acmhainní, éifeachtúlacht fuinnimh níos ísle i gcórais náisiúnta fuinnimh agus tomhaltas fuinnimh níos airde ná mar is gá san Aontas. Ar choinníoll go soláthraítear é ó théamh agus fuarú ceantair éifeachtúil, is iomchuí a lamháil go ndéanfaí dramhtheas agus dramhfhuacht a áireamh faoi chomhair chomhlíonadh páirteach na spriocanna le haghaidh fuinneamh in-athnuaite i bhfoirgnimh, sa tionsclaíocht, i dtéamh agus fuarú agus faoi chomhair chomhlíonadh iomlán na spriocanna le haghaidh téamh agus fuarú ceantair. D’fhágfadh sé sin go bhféadfaí leas a bhaint as sineirgí idir fuinneamh in-athnuaite agus dramhtheas agus dramhfhuacht i ngréasáin téimh agus fuaraithe ceantair tríd an réasúnaíocht eacnamaíoch a mhéadú maidir le hinfheistíocht a dhéanamh i nuachóiriú agus forbairt na ngréasán sin. Níor cheart é a bheith inghlactha dramhtheas a áireamh go sonrach sa tagarmharc fuinnimh in-athnuaite thionsclaíoch ach amháin a mhéid a bhaineann le dramhtheas nó dramhfhuacht arna sheachadadh trí oibreoir téimh agus fuaraithe ceantair ó láithreán eile nó foirgneamh tionsclaíoch eile, á áirithiú ar an gcaoi sin gurb é príomhghníomhaíocht oibreoirí den sórt sin teas nó fuacht a sholáthar agus go ndéantar idirdhealú soiléir idir an dramhtheas a áirítear agus an dramhtheas inmheánach arna aisghabháil laistigh den fhiontar céanna nó de na foirgnimh chéanna nó san fhiontar gaolmhar nó sna foirgnimh ghaolmhara.

(71)

Chun a áirithiú go mbíonn téamh agus fuarú ceantair rannpháirteach go hiomlán i gcomhtháthú earnáil an fhuinnimh, is gá an comhar le hoibreoirí córas dáileacháin leictreachais a leathnú chun oibreoirí córas tarchurtha leictreachais a chumhdach agus chun raon feidhme an chomhair a leathnú go pleanáil infheistíochtaí eangaí agus margaí chun úsáid níos fearr a bhaint as acmhainneacht téimh agus fuaraithe ceantair ó thaobh seirbhísí solúbthachta a sholáthar i margaí leictreachais. Ba cheart deiseanna a bheith ann le haghaidh comhar breise le hoibreoirí gréasán gáis, lena n-áirítear gréasáin hidrigine agus gréasáin eile fuinnimh, chun comhtháthú níos leithne sna hiompróirí fuinnimh agus an úsáid is costéifeachtaí a áirithiú. Thairis sin, d’fhéadfadh ceanglais le haghaidh comhordú níos dlúithe idir oibreoirí téimh agus fuaraithe ceantair, earnálacha tionsclaíochta agus treasacha, agus údaráis áitiúla éascú a dhéanamh ar an idirphlé agus ar an gcomhar atá riachtanach chun leas a bhaint as acmhainneacht chostéifeachtach dramhtheasa agus dramhfhuachta trí chórais téimh agus fuaraithe ceantair.

(72)

Is féidir le húsáid breoslaí in-athnuaite agus leictreachas in-athnuaite in earnáil an iompair cur le dícharbónú earnáil iompair an Aontais ar bhealach costéifeachtach, agus feabhas a chur ar an éagsúlú fuinnimh san earnáil sin, i measc rudaí eile, agus, san am céanna, nuálaíocht, fás eacnamaíoch agus poist a chur chun cinn san Aontas agus an spleáchas ar allmhairí fuinnimh á laghdú san am céanna. D’fhonn an sprioc mhéadaithe le haghaidh laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa a leagtar síos le Rialachán (AE) 2021/1119 a bhaint amach, ba cheart an leibhéal fuinnimh in-athnuaite a sholáthraítear do gach modh iompair san Aontas a mhéadú. Trí chead a thabhairt do na Ballstáit rogha a dhéanamh idir sprioc iompair a shloinntear mar sprioc maidir le laghdú ar dhéine gás ceaptha teasa nó mar sciar den tomhaltas fuinnimh in-athnuaite, tugtar solúbthacht iomchuí do na Ballstáit chun a mbeartais a dhearadh chun an t-iompar a dhícharbónú. Thairis sin, dá dtabharfaí isteach sprioc chomhcheangailte atá bunaithe ar fhuinneamh do bhithbhreoslaí ardfhorbartha, do bhithghás agus do bhreoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch, lena n-áirítear sciar íosta do bhreoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch, d’áiritheofaí úsáid mhéadaithe na mbreoslaí in-athnuaite a mbeadh an tionchar is lú acu ar an gcomhshaol i modhanna iompair ar deacair iad a leictriú amhail an t-iompar muirí agus an eitlíocht. Chun tús a chur leis an aistriú breosla san iompar muirí, ba cheart do na Ballstáit a bhfuil calafoirt mhuirí acu féachaint lena áirithiú, amhail ó 2030, gurb é 1,2 % ar a laghad an sciar de bhreoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch sa mhéid iomlán fuinnimh a sholáthraítear d’earnáil an iompair mhuirí. Ba cheart a áirithiú go mbainfí amach na spriocanna sin trí oibleagáidí ar sholáthróirí breosla chomh maith le bearta eile a leagtar síos i Rialacháin (AE) 2023/1805 (27) agus (AE) 2023/2405 (28) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle. Níor cheart oibleagáidí tiomnaithe ar sholáthróirí breosla eitlíochta a fhorchur ach amháin de bhun Rialachán (AE) 2023/2405 .

(73)

Chun spreagadh a thabhairt do ghlacadh soláthair breoslaí in-athnuaite don earnáil buncaeireachta muirí idirnáisiúnta, earnáil is deacair a dhícharbónú, chun na spriocanna iompair a ríomh, ba cheart breoslaí in-athnuaite a sholáthraítear do bhuncair mhuirí idirnáisiúnta a áireamh sa tomhaltas deiridh fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite in earnáil an iompair agus, dá réir sin, ba cheart breoslaí a sholáthraítear do bhuncair mhuirí idirnáisiúnta a áireamh i dtomhaltas deiridh foinsí fuinnimh in earnáil an iompair. Mar sin féin, is ionann an t-iompar muirí agus sciar mór den olltomhaltas deiridh fuinnimh i gcás roinnt Ballstát. I bhfianaise na srianta teicneolaíochta agus rialála atá ann faoi láthair agus a chuireann cosc ar úsáid tráchtála bithbhreoslaí in earnáil an iompair mhuirí, is iomchuí, de mhaolú ar an gceanglas an fuinneamh ar fad a sholáthraítear d’earnáil an iompair mhuirí a áireamh, chun spriocanna sonracha iompair a ríomh, cead a thabhairt do na Ballstáit uasteorainn 13 % den olltomhaltas deiridh fuinnimh a chur leis an bhfuinneamh a sholáthraítear d’earnáil an iompair mhuirí. I gcás na mBallstát oileánach, ina bhfuil an t-olltomhaltas deiridh fuinnimh in earnáil an iompair mhuirí ard go díréireach, eadhon níos mó ná aon trian d’olltomhaltas deiridh fuinnimh in earnálacha an bhóthair agus an iarnróid, ba cheart an uasteorainn a bheith cothrom le 5 %. Mar sin féin, chun an sprioc fhoriomlán maidir le fuinneamh in-athnuaite a ríomh, agus saintréithe sonracha buncar muirí idirnáisiúnta á gcur san áireamh, i dtaca le breoslaí a sholáthraítear dóibh, níor cheart iad a áireamh in olltomhaltas deiridh fuinnimh Ballstáit ach amháin má tá siad in-athnuaite.

(74)

Beidh ról fíor-riachtanach ag an leictrea-shoghluaisteacht ó thaobh earnáil an iompair a dhícharbónú. Chun forbairt bhreise na leictrea-shoghluaiseachta a chothú, ba cheart do na Ballstáit sásra creidmheasa a bhunú a chuirfeadh ar a gcumas d’oibreoirí pointí athluchtaithe atá inrochtana don phobal rannchuidiú leis an oibleagáid a leag Ballstáit ar sholáthróirí breosla a shásamh, trí leictreachas in-athnuaite a sholáthar. Ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann pointí athluchtaithe príobháideacha a áireamh sa sásra creidmheasa sin, más féidir a léiriú gur d’fheithiclí leictreacha amháin a sholáthraítear an leictreachas in-athnuaite a sholáthraítear do na pointí athluchtaithe príobháideacha sin. Agus tacaíocht á tabhairt don leictreachas in earnáil an iompair trí shásraí creidmheasa den sórt sin, tá sé tábhachtach leanfadh na Ballstáit d’ardleibhéal uaillmhéine a leagan síos i dtaca lena meascán breosla leachtaigh a dhícharbónú, go háirithe in earnálacha iompair ar deacair dícharbónú a dhéanamh iontu, amhail earnálacha an iompair mhuirí agus na heitlíochta, ina bhfuil leictriú díreach i bhfad níos deacra.

(75)

Is féidir breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch, lena n-áirítear hidrigin in-athnuaite, a úsáid mar bhunábhar nó mar fhoinse fuinnimh i bpróisis thionsclaíocha agus cheimiceacha san iompar muirí agus san eitlíocht, chun earnálacha a dhícharbónú, arb earnálacha iad nach mbeadh sé indéanta, ó thaobh na teicneolaíochta de, ná iomaíoch, leictriú díreach a dhéanamh orthu. Is féidir iad a úsáid freisin le haghaidh stóráil fuinnimh chun an córas fuinnimh a chothromú, i gcás inar gá, rud a d’fhágfadh go mbeadh ról suntasach acu i gcomhtháthú córas fuinnimh.

(76)

Tá sé d’aidhm ag beartas fuinnimh in-athnuaite an Aontais rannchuidiú le spriocanna an Aontais i dtaca le maolú ar an athrú aeráide a bhaint amach i dtéarmaí astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú. Agus an sprioc sin á saothrú, tá sé fíor-riachtanach rannchuidiú freisin le cuspóirí níos leithne comhshaoil, agus go háirithe le cailliúint na bithéagsúlachta a chosc, rud atá faoi thionchar diúltach mar gheall ar an athrú indíreach ar an talamhúsáid a bhaineann le táirgeadh bithbhreoslaí, bithleachtanna agus breoslaí bithmhaise áirithe. Is seanchúram tábhachtach idirghlúine do shaoránaigh an Aontais agus do reachtóirí an Aontais é rannchuidiú leis na cuspóirí aeráide agus comhshaoil sin. Dá bhrí sin, ba cheart don Aontas na breoslaí sin a chur chun cinn i gcainníochtaí lena gcothromaítear an uaillmhian is gá agus an gá atá ann gan rannchuidiú le hathrú díreach agus indíreach ar thalamhúsáid. Leis an mbealach a ríomhtar an sprioc iompair, níor cheart difear a dhéanamh do na teorainneacha a bunaíodh i dtaobh conas a áirítear breoslaí áirithe a tháirgtear ó bharra bia agus beatha ar thaobh amháin agus breoslaí lena ngabhann riosca ard maidir le hathrú indíreach ar thalamhúsáid ar an taobh eile faoi chomhair na sprice sin. Ina theannta sin, chun nach gcruthófaí dreasacht chun bithbhreoslaí agus bithghás a tháirgtear ó bharra bia agus beatha a úsáid in earnáil an iompair, agus tionchar an chogaidh i gcoinne na hÚcráine ar sholáthar bia agus beatha á chur san áireamh, ba cheart do na Ballstáit leanúint de bheith in ann rogha a dhéanamh an áireoidh siad bithbhreoslaí agus bithghás a tháirgtear ó bharra bia agus beatha faoi chomhair na sprice iompair. Mura ndéanfaidh siad iad a áireamh, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann rogha a dhéanamh an sprioc fuinneamhbhunaithe a laghdú nó an sprioc maidir le laghdú ar dhéine gás ceaptha teasa a laghdú, ar an tuiscint go bhfuil laghdú 50 % ann ar astaíochtaí gás ceaptha teasa le bithbhreoslaí a tháirgtear ó bharra bia agus beatha, rud a chomhfhreagraíonn do na gnáthluachanna a leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Treoir seo maidir le laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa na gconairí táirgthe is ábhartha i gcás bithbhreoslaí a tháirgtear ó bharra bia agus beatha, chomh maith le híostairseach na laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa a bhfuil feidhm aici maidir le formhór na suiteálacha a tháirgeann bithbhreoslaí den sórt sin.

(77)

Chun a áirithiú go laghdóidh úsáid bithbhreoslaí, bithleachtanna agus breoslaí bithmhaise méid méadaitheach astaíochtaí gás ceaptha teasa agus chun aghaidh a thabhairt ar na héifeachtaí indíreacha a d’fhéadfadh a bheith ag cur chun cinn breoslaí den sórt sin, amhail dífhoraoisiú, ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh ar leibhéal an sciar uasta den mheánmhéadú bliantúil ar an limistéar táirgthe domhanda i stoic ardcharbóin bunaithe ar chritéir oibiachtúla agus eolaíocha, agus spriocanna agus gealltanais aeráide an Aontais á gcur san áireamh, agus ba cheart dó, i gcás inar gá, tairseach nua a mholadh ar bhonn thorthaí a athbhreithnithe. Thairis sin, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar an bhféidearthacht conair luathaithe a dhearadh chun deireadh a chur de réir a chéile le rannchuidiú breoslaí den sórt sin le spriocanna fuinnimh in-athnuaite chun méid na laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa a uasmhéadú.

(78)

Trí sprioc an iompair a leagan síos mar sprioc maidir le laghdú ar dhéine gás ceaptha teasa, is gá foráil a dhéanamh maidir le modheolaíocht lena gcuirtear san áireamh go laghdaíonn cineálacha éagsúla fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite méideanna éagsúla astaíochtaí gás ceaptha teasa agus, dá bhrí sin, go rannchuidíonn siad ar bhealach éagsúil le sprioc ar leith. Ba cheart a mheas go bhfuil astaíochtaí gás ceaptha teasa nialasacha ag leictreachas in-athnuaite, rud a chiallaíonn go laghdaíonn sé astaíochtaí gás ceaptha teasa 100 % i gcomparáid le leictreachas a ghintear as breoslaí iontaise. Cruthóidh sé sin dreasacht chun leictreachas in-athnuaite a úsáid ós rud é nach dócha go mbainfear céatadán chomh hard céanna de laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa amach le breoslaí in-athnuaite agus le breoslaí carbóin athchúrsáilte. Dá bhrí sin, an bealach ab éifeachtúla chun iompar de bhóthar a dhícharbónú ná leictriú atá ag brath ar fhoinsí fuinnimh in-athnuaite. Ina theannta sin, chun úsáid breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a chur chun cinn sna modhanna eitlíochta agus iompair mhuirí, ar modhanna iad atá deacair a leictriú, is iomchuí iolraitheoir a thabhairt isteach do na breoslaí a sholáthraítear sna modhanna iompair sin, agus iad á n-áireamh faoi chomhair na spriocanna sonracha a leagtar amach le haghaidh na mbreoslaí sin.

(79)

Rannchuidíonn leictriú díreach earnálacha críochúsáide, lena n-áirítear earnáil an iompair, le héifeachtúlacht an chórais, agus éascaíonn sé an t-aistriú go córas fuinnimh atá bunaithe ar fhuinneamh in-athnuaite. Is meán éifeachtach ann féin é, dá bhrí sin, chun astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú. Ní gá, dá bhrí sin, creat a chruthú maidir le breisíocht a bhfuil feidhm aige go sonrach maidir le leictreachas in-athnuaite a sholáthraítear d’fheithiclí leictreacha in earnáil an iompair. Ina theannta sin, is féidir le feithiclí grianleictreacha rannchuidiú go mór le dícharbónú earnáil iompair an Aontais.

(80)

Ós rud é gur mar fhuinneamh in-athnuaite atá breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch le háireamh, gan beann ar an earnáil ina dtomhlaítear iad, ba cheart leathnú a dhéanamh ar na rialacha lena gcinntear a nádúr in-athnuaite nuair is ó leictreachas a tháirgtear iad, ar rialacha iad nach raibh feidhm acu ach maidir leis na breoslaí sin nuair a thomhlaítear in earnáil an iompair iad, chun gach breosla in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a chumhdach, gan beann ar an earnáil ina dtomhlaítear iad.

(81)

Tá breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch tábhachtach chun an sciar d’fhuinneamh in-athnuaite a mhéadú in earnálacha a bhfuiltear ag súil go mbeidh siad ag brath ar bhreoslaí gásacha agus leachtacha san fhadtéarma, lena n-áirítear le haghaidh feidhmeanna tionsclaíocha agus in iompar tromshaothair. Faoin 1 Iúil 2028, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar thionchar na modheolaíochta lena sainítear cathain is féidir a mheas gur iomlán in-athnuaite é leictreachas a úsáidtear chun breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a tháirgeadh, lena n-áirítear tionchar na breisíochta agus an chomhghaoil ama agus gheografaigh ar chostais táirgthe, ar laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa, agus ar an gcóras fuinnimh agus ba cheart dó tuarascáil a chur faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle. Ba cheart measúnú a dhéanamh sa tuarascáil go háirithe ar thionchar na modheolaíochta sin ar infhaighteacht agus inacmhainneacht breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch d’earnálacha na tionsclaíochta agus an iompair agus ar chumas an Aontais a spriocanna maidir le breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch a bhaint amach, agus straitéis an Aontais maidir le hidrigin allmhairithe agus intíre á cur i gcuntas agus an méadú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa in earnáil an leictreachais agus sa chóras foriomlán fuinnimh á íoslaghdú. I gcás inarb é conclúid na tuarascála sin nach leor an mhodheolaíocht chun infhaighteacht agus inacmhainneacht leordhóthanach a áirithiú agus nach rannchuidíonn sí go mór le laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa, le comhtháthú an chórais fuinnimh agus le baint amach spriocanna an Aontais do 2030 maidir le breoslaí in-athnuaite de thionscnamh neamh-bhitheolaíoch, ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh ar mhodheolaíocht an Aontais agus, i gcás inarb iomchuí, gníomh tarmligthe a ghlacadh chun an mhodheolaíocht a leasú chun na coigeartuithe is gá a dhéanamh ar na critéir chun borradh faoi thionscal na hidrigine a éascú.

(82)

Chun éifeachtacht comhshaoil níos airde a áirithiú i dtaobh chritéir an Aontais maidir le hinbhuanaitheacht agus maidir le laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa le haghaidh breoslaí bithmhaise soladaí i suiteálacha a tháirgeann téamh, leictreachas agus fuarú, ba cheart an íostairseach chun critéir den sórt sin a chur i bhfeidhm a ísliú ón tairseach reatha de 20 MW go 7,5 MW.

(83)

Le Treoir (AE) 2018/2001, neartaíodh an creat maidir le hinbhuanaitheacht bithfhuinnimh agus laghduithe ar astaíochtaí gás ceaptha teasa trí chritéir a leagan síos do gach earnáil chríochúsáide. Leagtar amach inti rialacha sonracha le haghaidh bithbhreoslaí, bithleachtanna agus breoslaí bithmhaise a tháirgtear ó bhithmhais foraoise, rialacha lenar éilíodh inbhuanaitheacht na n-oibríochtaí buainte agus áireamh astaíochtaí ón athrú ar an talamhúsáid. I gcomhréir leis na cuspóirí maidir leis an mbithéagsúlacht a chaomhnú agus scriosadh gnáthóg a chosc de bhun Threoir 92/43/CEE, Threoir 2000/60/CE, Threoir 2008/56/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (29) agus Threoir 2009/147/CE, is gá cosaint fheabhsaithe a bhaint amach do ghnáthóga atá an-bhithéagsúil agus ar mhórán carbóin, amhail foraoisí príomhúla agus seanfháis, foraoisí an-bhithéagsúil, féarthailte, tailte móna agus fraochmhánna. Dá bhrí sin, ba cheart eisiaimh agus teorainneacha maidir le foinsiú bithmhaise foraoise ó na limistéir sin a thabhairt isteach, i gcomhréir leis an gcur chuige maidir le bithbhreoslaí, bithleachtanna agus breoslaí bithmhaise a tháirgtear ó bhithmhais talmhaíochta, ach amháin i gcás ina ndéantar foráil leis an gcur chuige rioscabhunaithe maidir leis na heisiaimh agus na teorainneacha is gá agus ina soláthraíonn oibreoirí na dearbhuithe is gá. Ina theannta sin, faoi réir idirthréimhsí iomchuí chun críoch slándála infheistíochta, ba cheart feidhm a bheith de réir a chéile freisin ag na critéir maidir le laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa maidir le suiteálacha bithmhais-bhunaithe atá ann cheana chun a áirithiú gur laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa a bheidh mar thoradh ar tháirgeadh bithfhuinnimh i ngach suiteáil den sórt sin i gcomparáid le fuinneamh a ghintear as breoslaí iontaise.

(84)

Ba cheart na critéir maidir le hinbhuanaitheacht a bhaineann le baint bithmhaise foraoise a shonrú a thuilleadh, i gcomhréir le prionsabail an bhainistithe inbhuanaithe ar fhoraoisí. Ba cheart é a bheith mar aidhm ag na sonraíochtaí sin an cur chuige rioscabhunaithe do bhithmhais foraoise a neartú agus a shoiléiriú, agus san am céanna forálacha comhréireacha a chur ar fáil do na Ballstáit lena gceadaítear oiriúnuithe spriocdhírithe a dhéanamh i gcás cleachtais a d’fhéadfadh a bheith iomchuí go háitiúil.

(85)

Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go bhfuil an úsáid a bhaineann siad as bithmhais foraoise chun fuinneamh a tháirgeadh comhoiriúnach lena n-oibleagáidí de bhun Rialachán (AE) 2018/841 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (30). Chuige sin, ba cheart do na Ballstáit measúnuithe réamhbhreathnaitheacha a dhéanamh agus na bearta is gá a chur chun feidhme lena gcomhlánaítear a n-oibleagáidí de bhun Rialachán (AE) 2018/1999.

(86)

I bhfianaise chás sonrach na réigiún is forimeallaí dá dtagraítear in Airteagal 349 CFAE agus arb iad na saintréithe atá acu in earnáil an fhuinnimh leithlisiú, soláthar teoranta agus spleáchas ar bhreoslaí iontaise, ba cheart foráil a dhéanamh maidir le síneadh a chur leis an maolú lena gceadaítear do na Ballstáit critéir shonracha a ghlacadh chun a áirithiú go mbeidh siad incháilithe do thacaíocht airgeadais i dtaca le breoslaí bithmhaise áirithe a thomhailt sna réigiúin sin chun bithleachtanna agus bithbhreoslaí a chumhdach freisin. Ba cheart bonn cirt oibiachtúil a bheith le haon chritéir shonracha i ngeall ar neamhspleáchas fuinnimh an réigiúin is forimeallaí lena mbaineann agus ar mhaithe le haistriú rianúil a áirithiú chuig na critéir maidir le hinbhuanaitheacht, na critéir maidir le héifeachtúlacht fuinnimh, agus na critéir maidir le laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa sa réigiún is forimeallaí lena mbaineann i gcomhréir le Treoir (AE) 2018/2001.

(87)

Tá an tAontas tiomanta d’inbhuanaitheacht chomhshaoil, eacnamaíoch agus shóisialta an táirgthe breosla bithmhaise a fheabhsú. Comhlánaíonn an Treoir seo gníomhartha reachtacha eile de chuid an Aontais, go háirithe aon ghníomh reachtach maidir le dícheall cuí maidir le hinbhuanaitheacht chorparáideach lena leagtar síos ceanglais díchill chuí sa slabhra luacha maidir le drochthionchar ar chearta an duine nó ar an gcomhshaol.

(88)

Chun an t-ualach riaracháin ar tháirgeoirí breoslaí in-athnuaite agus breoslaí carbóin athchúrsáilte agus ar Bhallstáit a laghdú, i gcás ina n-aithníonn an Coimisiún trí ghníomh cur chun feidhme go ndéantar, le scéimeanna deonacha nó náisiúnta, fianaise a thabhairt nó sonraí cruinne a sholáthar maidir le comhlíonadh critéar maidir le hinbhuanaitheacht agus maidir le laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa chomh maith le ceanglais eile a leagtar síos sna forálacha leasaitheacha a leagtar amach sa Treoir seo, ba cheart do na Ballstáit glacadh le torthaí an deimhnithe a eisítear le scéimeanna den sórt sin faoi raon feidhme aitheantas an Choimisiúin. Chun an t-ualach ar shuiteálacha beaga a laghdú, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann sásra fíorúcháin deonach simplithe a bhunú le haghaidh suiteálacha a bhfuil ionchur teirmeach iomlán acu idir 7,5 MW agus 20 MW.

(89)

Chun na rioscaí a mhaolú agus chun cosc níos fearr a chur ar chalaois sna slabhraí soláthair le haghaidh bithfhuinnimh agus breoslaí carbóin athchúrsáilte, le Treoir (AE) 2018/2001, foráiltear do bhreisithe luachmhara ó thaobh trédhearcachta, inrianaitheachta agus maoirseachta de. Sa chomhthéacs sin, tá sé d’aidhm ag bunachar sonraí an Aontais atá le cur ar bun ag an gCoimisiún rianú breoslaí in-athnuaite leachtacha agus gásacha agus breoslaí carbóin athchúrsáilte a chumasú. Ba cheart raon feidhme an bhunachair sonraí a leathnú ó iompar chun go gcumhdófaí gach earnáil chríochúsáide eile ina dtomhlaítear breoslaí. Le leathnú den sórt sin, tá sé beartaithe rannchuidiú ríthábhachtach a dhéanamh leis an bhfaireachán cuimsitheach ar tháirgeadh agus ar thomhaltas na mbreoslaí sin, trí mhaolú a dhéanamh ar na rioscaí a bhaineann le háireamh dúbailte nó neamhrialtachtaí feadh na slabhraí soláthair a chumhdaítear ag bunachar sonraí an Aontais. Ina theannta sin, chun aon riosca a bhaineann le héilimh dhúbailte ar an ngás in-athnuaite céanna a sheachaint, ba cheart ráthaíocht tionscnaimh a eisítear i dtaca le haon choinsíneacht gáis in-athnuaite atá cláraithe sa bhunachar sonraí a chur ar ceal. Ba cheart an bunachar sonraí a chur ar fáil go poiblí ar bhealach oscailte, trédhearcach agus soláimhsithe, agus prionsabail na cosanta sonraí atá príobháideach agus íogair ó thaobh na tráchtála de á n-urramú freisin. Ba cheart don Choimisiún tuarascálacha bliantúla a fhoilsiú faoin bhfaisnéis a thuairiscítear i mbunachar sonraí an Aontais, lena n-áirítear cainníochtaí, tionscnamh geografach agus cineál bunábhair na mbithbhreoslaí, na mbithleachtanna agus na mbreoslaí bithmhaise. Ba cheart don Choimisiún agus do na Ballstáit féachaint le hobair a dhéanamh ar an idirnascacht idir bunachar sonraí an Aontais agus na bunachair sonraí náisiúnta atá ann cheana, lena gcumasaítear aistriú rianúil agus lena gcumasaítear idirchaidreamh na mbunachar sonraí. Mar chomhlánú ar an neartú sin ar thrédhearcacht agus inrianaitheacht coinsíneachtaí aonair amhábhar agus breoslaí sa slabhra soláthair, le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2022/996 ón gCoimisiún (31), a glacadh le déanaí, cuireadh feabhas ar na ceanglais maidir le hiniúchadh a dhéanamh ar chomhlachtaí deimhniúcháin agus méadaíodh na cumhachtaí maidir le maoirseacht phoiblí, lena n-áirítear an deis a bheith ag údaráis inniúla rochtain a fháil ar dhoiciméid agus ar áitribh oibreoirí eacnamaíocha ina rialuithe maoirseachta. Rinneadh sláine chreat fíorúcháin Threoir (AE) 2018/2001 a neartú go suntasach dá réir sin tríd an iniúchadh a dhéanann comhlachtaí deimhniúcháin agus bunachar sonraí an Aontais a chomhlánú le hacmhainneacht fíorúcháin agus maoirseachta údaráis inniúla na mBallstát. Moltar go láidir go mbainfeadh na Ballstáit leas as an dá fhéidearthacht maidir le maoirseacht phoiblí.

(90)

Ba cheart don Choimisiún agus do na Ballstáit oiriúnú go leanúnach do dhea-chleachtais riaracháin agus gach beart iomchuí a dhéanamh chun cur chun feidhme Threoir (AE) 2018/2001 a shimpliú, agus ar an gcaoi sin costais chomhlíontachta a laghdú do ghníomhaithe lena mbaineann agus do na hearnálacha a ndéantar difear dóibh.

(91)

Ní mór forálacha iomchuí frithchalaoise a leagan síos, go háirithe i ndáil le húsáid amhábhar atá bunaithe ar dhramhaíl nó bithmhaise a shainaithnítear mar riosca ard maidir le hathrú indíreach ar an talamhúsáid. Ós rud é go bhfuil sé bunriachtanach calaois a bhrath agus a chosc chun go seachnófaí iomaíocht éagórach agus dífhoraoisiú rábach, lena n-áirítear i dtríú tíortha, ba cheart inrianaitheacht iomlán agus dheimhnithe na n-amhábhar sin a chur chun feidhme.

(92)

Ba cheart, dá bhrí sin, Treoir (AE) 2018/2001 a leasú dá réir.

(93)

Le Rialachán (AE) 2018/1999, déantar roinnt tagairtí don sprioc cheangailteach ar leibhéal an Aontais gur ó fhuinneamh in-athnuaite a thiocfaidh 32 % ar a laghad den sciar d’fhuinneamh in-athnuaite a thomhlaítear san Aontas in 2030. Ós rud é gur gá an sprioc sin a mhéadú chun rannchuidiú go héifeachtach leis an uaillmhian go laghdófaí astaíochtaí gás ceaptha teasa 55 % faoi 2030, ba cheart na tagairtí sin a leasú. Le haon cheanglais phleanála nó tuairiscithe bhreise a leagtar síos, ní chruthófar córas nua pleanála agus tuairiscithe, ach ba cheart do na ceanglais sin a bheith faoi réir an chreata pleanála agus tuairiscithe atá ann cheana faoin Rialachán sin.

(94)

Ba cheart raon feidhme Threoir 98/70/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (32) a leasú chun dúbláil ceanglas rialála a sheachaint maidir le cuspóirí dícharbónaithe breoslaí iompair agus chun ailíniú le Treoir (AE) 2018/2001.

(95)

Ba cheart na sainmhínithe a leagtar síos i dTreoir 98/70/CE a ailíniú leis na sainmhínithe a leagtar síos i dTreoir (AE) 2018/2001 chun sainmhínithe difriúla a bheith á gcur i bhfeidhm de bhun an dá ghníomh sin a sheachaint.

(96)

Na hoibleagáidí maidir le hastaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú agus bithbhreoslaí a úsáid a leagtar amach i dTreoir 98/70/CE, ba cheart iad a scriosadh chun cuíchóiriú a dhéanamh agus chun rialáil dhúbailte a sheachaint maidir leis na hoibleagáidí dícharbónaithe breoslaí iompair neartaithe dá bhforáiltear i dTreoir (AE) 2018/2001.

(97)

Na hoibleagáidí maidir le faireachán agus tuairisciú a dhéanamh ar laghduithe astaíochtaí gás ceaptha teasa a leagtar amach i dTreoir 98/70/CE, ba cheart iad a scriosadh chun dúbláil na rialála ar oibleagáidí tuairiscithe a sheachaint.

(98)

Ba cheart Treoir (AE) 2015/652 ón gComhairle (33), lena soláthraítear na rialacha mionsonraithe maidir le cur chun feidhme aonfhoirmeach Airteagal 7a de Threoir 98/70/CE, a aisghairm toisc go mbeidh sí imithe i léig le haisghairm Airteagal 7a de Threoir 98/70/CE leis an Treoir seo.

(99)

A mhéid a bhaineann le comhpháirteanna bithbhunaithe i mbreosla díosail, leis an tagairt i dTreoir 98/70/CE do bhreosla díosail B7, is é sin breosla díosail ina bhfuil suas le 7 % d’eistir mheitile aigéid shailligh (FAME), cuirtear teorainn leis na roghanna atá ar fáil chun spriocanna ionchorpraithe bithbhreoslaí níos airde a bhaint amach mar a leagtar amach i dTreoir (AE) 2018/2001. An chúis atá leis sin ná gurb é B7 atá i gceist le soláthar iomlán breosla díosail an Aontais, nach mór. Mar gheall air sin, ba cheart an sciar uasta de chomhpháirteanna bithbhunaithe a mhéadú ó 7 % go 10 %. Chun glacadh B10 sa mhargadh a chothú, is é sin breosla díosail ina bhfuil suas le 10 % FAME, tá gá le grád cosanta B7 ar fud an Aontais le haghaidh 7 % FAME i mbreosla díosail mar gheall ar an gcion suntasach feithiclí nach bhfuil comhoiriúnach le B10 a mheastar a bheith sa fhlít faoi 2030. Ba cheart é sin a léiriú in Airteagal 4(1), an dara fomhír, de Threoir 98/70/CE.

(100)

Ba cheart a bheith in ann, mar thoradh ar fhorálacha idirthréimhseacha, leanúint ar aghaidh le bailiú ordúil sonraí agus leis na hoibleagáidí tuairiscithe a chomhlíonadh maidir leis na hairteagail de Threoir 98/70/CE a scriostar leis an Treoir seo.

(101)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí na Treorach seo, eadhon astaíochtaí gás ceaptha teasa, spleáchas fuinnimh agus praghsanna fuinnimh a laghdú, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr fhairsinge na gníomhaíochta, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.

(102)

I gcomhréir le Dearbhú Comhpháirteach Polaitiúil an 28 Meán Fómhair 2011 ó na Ballstáit agus ón gCoimisiún maidir le doiciméid mhíniúcháin (34), ghlac na Ballstáit mar chúram orthu féin, i gcásanna a bhfuil údar cuí leo, doiciméad amháin nó níos mó a chur leis an bhfógra maidir lena mbearta trasuite, ar doiciméid iad lena mínítear an gaol idir codanna de threoir agus páirteanna comhfhreagracha na n-ionstraimí náisiúnta trasuite. I ndáil leis an Treoir seo, measann na reachtóirí go bhfuil údar cuí le doiciméid den sórt sin a tharchur, go háirithe tar éis bhreithiúnas Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh i gCás C-543/17, an Coimisiún v an Bheilg (35).

(103)

Chun na hualaí rialála ar shaoránaigh, ar riaracháin agus ar ghnóthais a thugtar isteach leis an Treoir seo a fhritháireamh, ba cheart don Choimisiún athbhreithniú a dhéanamh ar an gcreat rialála sna hearnálacha lena mbaineann i gcomhréir leis an bprionsabal ‘ceann amháin isteach, ceann amháin amach’, mar a leagtar amach i dteachtaireacht ón gCoimisiún an 29 Aibreán 2021, dar teideal Better Regulation: Joining forces to make better laws [Rialáil Níos Fearr: Oibriú as lámha a chéile chun dlíthe níos fearr a dhéanamh],

(1)

in Airteagal 2, leasaítear an dara mír mar a leanas:

(2)

leasaítear Airteagal 3 mar a leanas:

(3)

leasaítear Airteagal 7 mar a leanas:

(4)

leasaítear Airteagal 9 mar a leanas:

(5)

leasaítear Airteagal 15 mar a leanas:

(6)

cuirtear na hairteagail seo a leanas isteach:

(*12)  Treoir 2014/89/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Iúil 2014 lena mbunaítear creat do phleanáil spásúil mhuirí (IO L 257, 28.8.2014, lch. 135)."

(*13)  Treoir 92/43/CEE ón gComhairle an 21 Bealtaine 1992 maidir le gnáthóga nádúrtha agus fauna agus flóra fiáine a chaomhnú (IO L 206, 22.7.1992, lch. 7)."

(*14)  Treoir 2009/147/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Samhain 2009 maidir le héin fhiáine a chaomhnú (IO L 20, 26.1.2010, lch. 7)."

(*15)  Treoir 2000/60/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Deireadh Fómhair 2000 lena mbunaítear creat do ghníomhaíocht Chomhphobail i réimse an bheartais uisce (IO L 327, 22.12.2000, lch. 1)."

(*16)  Treoir 2001/42/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 27 Meitheamh 2001 maidir le héifeachtaí pleananna agus clár áirithe ar an gcomhshaol a mheasúnú (IO L 197, 21.7.2001, lch. 30)."

(*17)  Treoir 2011/92/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Nollaig 2011 maidir le measúnú a dhéanamh ar éifeachtaí tionscadal poiblí agus príobháideach áirithe ar an gcomhshaol (IO L 26, 28.1.2012, lch. 1).’;"

(7)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 16:

(8)

in Airteagal 18, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhíreanna 3 agus 4:

(9)

leasaítear Airteagal 19 mar a leanas:

(10)

in Airteagal 20, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhír 3:

(11)

cuirtear an tAirteagal seo a leanas isteach:

(*18)  Rialachán (AE) 2018/858 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Bealtaine 2018 maidir le ceadú mótarfheithiclí agus a leantóirí, agus córas, comhpháirteanna agus aonad teicniúil ar leithligh atá ceaptha le haghaidh feithiclí den sórt sin, agus faireachas margaidh orthu, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 715/2007 agus (CE) Uimh. 595/2009 agus lena n-aisghairtear Treoir 2007/46/CE (IO L 151, 14.6.2018, lch. 1).’;"

(12)

cuirtear na hairteagail seo a leanas isteach:

(*19)  Moladh ón gCoimisiún (AE) 2021/2279 an 15 Nollaig 2021 maidir le modhanna an Loirg Comhshaoil a úsáid chun feidhmíocht chomhshaoil táirgí agus eagraíochtaí ar feadh a saolré a thomhas agus a chur in iúl (IO L 471, 30.12.2021, lch. 1).’;"

(13)

leasaítear Airteagal 23 mar a leanas:

(14)

leasaítear Airteagal 24 mar a leanas:

(15)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 25:

(16)

leasaítear Airteagal 26 mar a leanas:

(17)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 27:

(18)

leasaítear Airteagal 28 mar a leanas:

(19)

leasaítear Airteagal 29 mar a leanas:

(20)

cuirtear an tAirteagal seo a leanas isteach:

(21)

leasaítear Airteagal 30 mar a leanas:

(22)

cuirtear isteach an t-airteagal seo a leanas:

(*21)  Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2022/996 ón gCoimisiún an 14 Meitheamh 2022 i ndáil le rialacha chun critéir maidir le hinbhuanaitheacht agus laghdú ar astaíochtaí gás ceaptha teasa agus critéir maidir le riosca íseal i ndáil le hathrú indíreach ar thalamhúsáid a fhíorú (IO L 168, 27.6.2022, lch. 1).’;"

(23)

leasaítear Airteagal 33 mar a leanas:

(24)

leasaítear Airteagal 35 mar a leanas:

(25)

leasaítear na hIarscríbhinní i gcomhréir leis na hIarscríbhinní a ghabhann leis an Treoir seo.

(1)

leasaítear Airteagal 2 mar a leanas:

(2)

in Airteagal 4, cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (a)(2):

(3)

in Airteagal 5, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhír 2:

(4)

in Airteagal 29, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhír 2:

(1)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 1:

(2)

in Airteagal 2, cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointí 8 agus 9:

(*25)  Treoir (AE) 2018/2001 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Nollaig 2018 maidir le húsáid fuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite a chur chun cinn (IO L 328, 21.12.2018, lch. 82).’;"

(3)

leasaítear Airteagal 4 mar a leanas:

(4)

scriostar Airteagail 7a go 7e;

(5)

leasaítear Airteagal 9 mar a leanas:

(6)

leasaítear Iarscríbhinní, I, II, IV agus V i gcomhréir le hIarscríbhinn II a ghabhann leis an Treoir seo.