(1)

An 11 Nollaig 2019, ghlac an Coimisiún teachtaireacht dar teideal “An Comhaontú Glas don Eoraip” ina cuireadh treochlár i láthair ina leagtar amach straitéis fháis nua don Eoraip agus cuspóirí uaillmhianacha chun an t-athrú aeráide a chomhrac agus chun an comhshaol a chosaint. I gcomhréir leis an gcuspóir sprioc aeráide an Aontais do 2030 a bhaint amach, a bunaíodh le Rialachán (AE) 2021/1119 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4), agus Aontas aeráid-neodrach a bhaint amach faoi 2050, ar a dhéanaí, ar bhealach a bheidh éifeachtach agus cóir go sóisialta, fógraíodh sa Chomhaontú Glas don Eoraip go mbeadh Sásra um Aistriú Cóir ann, lena soláthrófaí achmhainní chun aghaidh a thabhairt ar dhúshlán an phróisis aistrithe i dtreo sprioc aeráide an Aontais do 2030 agus an chuspóra Aontas aeráid-neodrach a bheith ann faoi 2050, ag an am céanna, gan aon duine a fhágáil chun deiridh. Is iad na réigiúin agus na daoine is leochailí is mó a bhíonn neamhchosanta ar thionchar díobhálach an athraithe aeráide agus ar dhíghrádú an chomhshaoil. Ginfidh an t-aistriú i dtreo geilleagar aeráid-neodrach deiseanna nua eacnamaíocha, agus poitéinseal nach beag ann poist a chruthú, go háirithe i gcríocha atá ag brath ar bhreoslaí iontaise faoi láthair. Féadfaidh sé rannchuidiú leis an tslándáil fuinnimh agus leis an athléimneacht freisin. D’fhéadfadh an t-aistriú costais ghearrthéarmacha shóisialta agus eacnamaíocha a spreagadh i gcríocha ina bhfuil próiseas um dícharbónú mór ar bun, áfach, críocha atá lagaithe cheana féin ag éifeachtaí suaiteacha eacnamaíocha agus sóisialta ghéarchéim COVID-19.

(2)

Beidh athruithe struchtúracha móra ag teastáil ar an leibhéal náisiúnta agus réigiúnach araon chun an t-aistriú a bhainistiú. Chun go n-éireoidh leis an aistriú, ní mór neamhionannais a laghdú leis an aistriú, éifeacht ghlan fostaíochta a chruthú leis, le poist nua ardcháilíochta, agus ní mór dó a bheith cóir agus inghlactha go sóisialta do gach duine, agus an t-iomaíochas á threisiú ag an am céanna. I ndáil leis sin, tá sé ríthábhachtach gur féidir tacú leis na críocha is mó a bheidh faoi thionchar diúltach de dheasca na haistrithe, go háirithe réigiúin mianadóireachta guail, chun a ngeilleagair áitiúla a éagsúlú agus a athbheochan agus chun deiseanna fostaíochta inbhuanaithe a chruthú do na hoibrithe a bhfuil tionchar ag an aistriú orthu.

(3)

An 14 Eanáir 2020, ghlac an Coimisiún Teachtaireacht dar teideal “Plean Infheistíochta don Eoraip - Plean Infheistíochta an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip”, inar bheartaigh sé Sásra um Aistriú Cóir atá dírithe ar na réigiúin agus ar na hearnálacha ina n-imreoidh an t-aistriú an tionchar is mó mar gheall ar a spleáchas ar bhreoslaí iontaise, amhail gual, móin agus sceall ola, nó a spleáchas ar phróisis thionsclaíocha atá dian ó thaobh gáis cheaptha teasa de, ach a bhfuil cumas níos lú acu na hinfheistíochtaí is gá a mhaoiniú. Dearbhaíodh chomh maith sna conclúidí ón gComhairle Eorpach an 21 Iúil 2020 go gcruthófaí Sásra um Aistriú Cóir. Tá trí cholún sa Sásra um Aistriú Cóir: Ciste um Aistriú Cóir (CUAC) arna chur chun feidhme faoi bhainistíocht roinnte, Scéim Thiomnaithe um Aistriú Cóir faoi InvestEU, agus saoráid iasachta don earnáil phoiblí chun infheistíochtaí breise a fhorscaoileadh sna réigiúin lena mbaineann. Leis na trí cholún sin, tugtar tacaíocht chomhlántach do na réigiúin sin, d’fhonn an t-aistriú i dtreo geilleagar aeráid-neodrach faoi 2050 a chothú.

(4)

Chun clársceidealú agus cur chun feidhme CUAC a fheabhsú, bunófar pleananna críochacha um aistriú cóir, ina leagfar amach príomhchéimeanna agus amlíne phróiseas an aistrithe agus ina sainaithneofar na críocha is mó a ndéanfaidh an t-aistriú go geilleagar aeráid-neodrach difear dóibh agus a bhfuil inniúlacht níos lú acu dul i ngleic le dúshláin an aistrithe. Beidh na pleananna críochacha um aistriú cóir le hullmhú i gcomhar leis na húdaráis ábhartha áitiúla agus beidh na comhpháirtithe ábhartha uile rannpháirteach iontu i gcomhréir le hAirteagal 8 de Rialachán (AE) 2021/1060 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5). Féadfar iad a leasú, mar aon leis na cláir chomhfhreagracha arna dtacú ag CUAC, i gcomhréir le forálacha Airteagal 24 den Rialachán sin, chun críocha nua a chur san áireamh, a mbeadh tionchar an-mhór ag an aistriú aeráide orthu ar bhealach nach rabhthas ag súil leis tráth ar glacadh ar dtús iad.

(5)

Ba cheart saoráid iasachta don earnáil phoiblí (“an tSaoráid”) a bhunú. Is í an tríú colún den Sásra um Aistriú Cóir í, arb é is aidhm di tacú le heintitis earnál poiblí infheistíochtaí a dhéanamh, i bhfianaise an phríomhróil atá ag an earnáil phoiblí chun aghaidh a thabhairt ar theipeanna margaidh. Ba cheart do na hinfheistíochtaí sin na riachtanais forbartha a eascraíonn as na dúshláin aistrithe a chomhlíonadh, dúshláin a dtugtar tuairisc orthu sna pleananna críochacha um aistriú cóir faoi mar atá formheasta ag an gCoimisiún. Ba cheart do na gníomhaíochtaí a bhfuiltear ag brath orthu le haghaidh tacaíocht faoin tSaoráid a bheith comhsheasmhach agus comhlántach le gníomhaíochtaí lena dtacaítear faoin dá cholún eile den Sásra um Aistriú Cóir. Chun a ré a ailíniú le ré an chreata airgeadais ilbhliantúil ón 1 Eanáir 2021 go dtí an 31 Nollaig 2027 (“CAI 2021-2027”) a leagtar síos i Rialachán (AE, Euratom) 2020/2093 ón gComhairle (6), ba cheart an tSaoráid a bhunú ar feadh tréimshe 7 mbliana.

(6)

Chun cur le comhtháthú agus éagsúlú eacnamaíoch na gcríoch a bhfuil tionchar ag an aistriú orthu, ba cheart raon leathan infheistíochtaí inbhuanaithe a chumhdach leis an tSaoráid, ar choinníoll go rannchuidíonn infheistíochtaí den sórt sin le riachtanais forbartha na gcríoch seo a chomhlíonadh, ar riachtanais iad atá mar thoradh ar an aistriú i dtreo sprioc aeráide an Aontais do 2030, arna bhunú i Rialachán (AE) 2021/1119, agus le hAontas aeráid-neodrach a bheith ann faoi 2050 ar a dhéanaí, mar a thuairiscítear sna pleananna críochacha um aistriú cóir. Chun éifeachtacht na Saoráide a fheabhsú, ba cheart, faoin tSaoráid, an fhéidearthacht a bheith ann tacú le tionscadail incháilithe ar cuireadh tús le céim an chur chun feidhme maidir leo sular cuireadh an t-iarratas isteach go dtí an tSaoráid ag tairbhithe. Níor cheart go dtacófar leis an tSaoráid le hinfheistíochtaí lena chumhdaítear aon cheann de na gníomhaíochtaí a eisiatar faoi Airteagal 9 de Rialachán (AE) 2012/1056 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7) ach féadfar a chumhdach leis infheistíochtaí i bhfuinneamh inathnuaite agus i soghluaisteacht ghlas agus inbhuanaithe, lena n-áirítear hidrigin ghlas a chur chun cinn, líonraí éifeachtúla le haghaidh téamh ceantair, taighde poiblí, an digiteáil, i mbonneagar comhshaoil don bhainistíocht chliste dramhaíola agus uisce, agus féadfar a chumhdach leis fuinneamh inbhuanaithe, éifeachtúlacht fuinnimh agus bearta lánpháirtithe, lena n-áirítear athchóiriú agus athnuachan foirgneamh, athnuachan agus athghiniúint uirbeach, an aistriú chuig geilleagar ciorclach, athchóiriú agus dí-éilliú talún agus éiceachóras, agus an prionsabal “íoc mar a thruaillítear” á chur san áireamh, an bhithéagsúlacht, chomh maith le huas-sciliú agus hathsciliú, bonneagar oiliúna agus sóisialta, lena n-áirítear saoráidí cúraim agus tithíocht shóisialta.

(7)

D’fhéadfaí a áireamh ar fhorbairtí bonneagair tionscadail trasteorann agus réitigh as a dtiocfaidh athléimneacht fheabhsaithe chun seasamh in aghaidh tubaistí éiceolaíocha chomh maith, go háirithe na tubaistí sin a thugtar chun suntais leis an athrú aeráide. Ba cheart tús áite a thabhairt do chur chuige infheistíochta cuimsitheach, go háirithe le haghaidh críocha a bhfuil riachtanais aistrithe thábhachtacha acu. D’fhéadfaí tacú le hinfheistíochtaí in earnálacha eile freisin dá mbeidís comhsheasmhach leis na pleananna críochacha um aistriú cóir a formheasadh. Trí thacú le hinfheistíochtaí nach ngineann sreabha leordhóthanacha ioncaim chun a gcuid costais infheistíochta a chumhdach, ba cheart, leis an tSaoráid, go mbeadh sé d’aidhm na hacmhainní breise is gá a sholáthar d’eintitis earnála poiblí, acmhainní chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin chríochacha, shóisialta, eacnamaíocha agus chomhshaoil a eascróidh as an gcoigeartú mar gheall ar an aistriú. Chun cabhrú le hinfheistíochtaí atá incháilithe faoin Saoráid agus ag a bhfuil tionchar mór dearfach comhshaoil, lena n-áirítear a mhéid a bhaineann leis an mbithéagsúlacht, a shainaithint, ba cheart don Choimisiún tacsanomaíocht an Aontais maidir le gníomhaíochtaí eacnamaíocha atá inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de a chur san áireamh agus meastóireacht á déanamh aige ar an tSaoráid. Ba cheart do na comhpháirtithe airgeadais uile úsáid a bhaint, i gcás inarb infheidhme, as tacsanomaíocht an Aontais maidir le gníomhaíochtaí eacnamaíocha atá inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de, lena n-áirítear an prionsabal “gan dochar suntasach a dhéanamh” chun foráil do thrédhearcacht maidir le tionscadail inbhuanaithe.

(8)

Ba cheart go ndéanfaí urraim do chearta bunúsacha agus comhlíonadh na Cairte um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh a áirithiú, agus, go háirithe, ba cheart comhionannas inscne a áirithiú, de réir mar is iomchuí, i rith ullmhú, chur chun feidhme agus mheastóireacht na dtionscadal incháilithe faoin tSaoráid. Sa tslí chéanna, ba cheart do na tairbhithe agus don Choimisiún aon idirdhealú atá bunaithe ar ghnéas, ar thionscnamh ciníoch nó eitneach, ar reiligiún nó ar chreideamh, ar mhíchumas, ar aois nó ar chlaonadh gnéasach a sheachaint le linn ullmhú, chur chun feidhme, fhaireachán, thuairisciú agus mheastóireacht na dtionscadal incháilithe. Ba cheart cuspóirí na Saoráide a shaothrú i gcomhréir le Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe, Colún Eorpach na gCeart Sóisialta, an prionsabal gurb é údar an truaillithe a íocfaidh as, Comhaontú Pháras a glacadh faoi Chreat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar an Athrú Aeráide (8) (“Comhaontú Pháras”) agus an prionsabal “gan dochar suntasach a dhéanamh”.

(9)

Tá feidhm ag rialacha airgeadais cothrománacha arna nglacadh ag Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle ar bhonn Airteagal 322 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) maidir leis an Rialachán seo. Leagtar síos na rialacha sin i Rialachán (AE, Euratom) 2018/1046 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9) (“an Rialachán Airgeadais”) agus cinntear leo go háirithe an nós imeachta maidir leis an mbuiséad a bhunú agus a chur chun feidhme trí dheontais, duaiseanna, soláthar, bainistíocht indíreach, ionstraimí airgeadais, ráthaíochtaí buiséadacha, cúnamh airgeadais agus aisíocaíocht a dhéanamh le saineolaithe seachtracha, agus foráiltear leo do sheiceálacha ar fhreagracht na ngníomhaithe airgeadais. Áirítear freisin leis na rialacha arna nglacadh ar bhonn Airteagal 322 CFAE córas ginearálta coinníollachta chun buiséad an Aontais a chosaint.

(10)

Ba cheart, leis an tSaoráid, tacaíocht a sholáthar i bhfoirm deontas arna gcur ar fáil ag an Aontas mar aon le hiasachtaí arna gcur ar fáil ag comhpháirtí airgeadais i gcomhréir lena rialacha, a mbeartais agus a nósanna imeachta maidir le hiasachtú. Ba cheart imchlúdach airgeadais na comhpháirte deontais, arna chur chun feidhme ag an gCoimisiún trí bhainistíocht indíreach, a bheith i bhfoirm maoinithe nach bhfuil nasctha le costais, i gcomhréir le hAirteagal 125 den Rialachán Airgeadais. Ba cheart an saghas sin maoinithe a bheith ina chuidiú le tionscnóirí tionscadail a spreagadh chun rannpháirtiú i gcuspóirí na Saoráide a bhaint amach agus chun cur leo i mbealach éifeachtúil i gcomparáid le méid na hiasachta. Ba cheart don Bhanc Eorpach Infheistíochta (“BEI”) an chomhpháirt iasachta a sholáthar. Ba cheart fhéidearthacht a bheith ann, an tSaoráid a leathnú freisin chun chur ar chumas comhpháirtithe airgeadais eile an chomhpháirt iasachta a sholáthar, i gcás ina gcuirtear acmhainní breise ar fáil le haghaidh na comhpháirte deontais nó i gcás ina bhfuil sí ag teastáil do cur chun feidhme cuí na saoráide. I gcásanna den sórt sin, ba cheart don Choimisiún na Ballstáit agus Parlaimint na hEorpa a chur ar an eolas faoin rún an tSaoráid a leathnú agus comhpháirtithe airgeadais breise a roghnú, ag cur san áireamh a gcumas cuspóirí na Saoráide a chomhlíonadh, chun rannchuidiú le hacmhainní dílse agus chun cumhdach geografach iomchuí a áirithiú.

(11)

Ba cheart comhaontuithe riaracháin a shíniú idir an Coimisiún agus na comhpháirtithe airgeadais. Ba cheart na socruithe cur chun feidhme chun meastóireacht agus faireachán a dhéanamh ar na tionscadail a leagan amach sna comhaontuithe sin, chomh maith le cearta sonracha agus oibleagáidí gach páirtí faoi seach, lena n-áirítear na socruithe mionsonraithe maidir le hiniúchtaí, tuairisciú agus cumarsáid. Ba cheart go n-áireofaí leis na socruithe cumarsáide„ go háirithe, oibleagáid maidir le faisnéis a fhoilsiú i ndáil le gach tionscadal nó scéim iasachta ar leith a fhaigheann tacaíocht faoin tSaoráid.

(12)

Trí aghaidh a thabhairt ar riachtanais infheistíochta na gcríoch is mó a bheidh faoi thionchar diúltach de dheasca na haistrithe aeráide, ba cheart don tSaoráid a bheith ina rannchuidiú tábhachtach chun gníomhaíochtaí ar son na haeráide a phríomhshruthú. Dá bhrí sin, cabhróidh acmhainní ó chomhpháirt deontais na Saoráide leis na cuspóirí aeráide a bhaint amach a mhéid céanna le CUAC.

(13)

Ba cheart EUR 250 000 000 den chomhpháirt deontais a mhaoiniú ó bhuiséad an Aontais i gcomhréir le Rialachán (AE, Euratom) 2020/2093 agus ba cheart é sin a bheith ina shuim phríomhthagartha, de réir bhrí phointe 18 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 16 Nollaig 2020 idir Parlaimint na hEorpa, Comhairle an Aontais Eorpaigh agus an Coimisiún Eorpach maidir leis an smacht buiséadach, le comhar in ábhair bhuiséadacha agus le bainistíocht fhónta airgeadais, agus maidir le hacmhainní dílse nua, lena n-áirítear treochlár i dtreo achmhainní dílse nua a thabhairt isteach (10), do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle le linn an nós imeachta bhuiséadaigh bhliantúil.

(14)

Ba cheart EUR 275 000 000 de chomhpháirt deontais na Saoráide a mhaoiniú le haisíocaíochtaí ó na hionstraimí airgeadais a bunaíodh faoi na cláir a liostaítear in Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Rialachán seo. Eascraíonn an t-ioncam sin as cláir a bhfuil deireadh curtha leo gan beann ar an tSaoráid agus ba cheart é a mheas mar ioncam sannta seachtrach de mhaolú ar phointe (f) d’Airteagal 21(3) den Rialachán Airgeadais ar bhonn Airteagal 322(1) CFAE.

(15)

Ba cheart EUR 1 000 000 000 de chomhpháirt deontais na Saoráide a mhaoiniú le barrachas ionchasach an tsoláthair le haghaidh ráthaíocht an Aontais arna bunú le Rialachán (AE) 2015/1017 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11). Dá bhrí sin, ba cheart maolú a dhéanamh ó phointe (a) d’Airteagal 213(4) den Rialachán Airgeadais, lena mbeartaítear oibleagáid maidir le haon bharrachas soláthairtí le haghaidh ráthaíocht buiséadach a chur ar ais sa bhuiséad, chun an barrachas sin a shannadh don tSaoráid. Ba cheart an t-ioncam sannta sin a mheas mar ioncam sannta seachtrach de mhaolú ar phointe (f) Airteagal 21(3) den Rialachán Airgeadais ar bhonn Airteagal 322(1) CFAE.

(16)

I gcomhréir le pointe (c) d’Airteagal 12(4) den Rialachán Airgeadais, féadfar na leithreasuithe a chomhfhreagraíonn d’ioncam sannta seachtrach a thabhairt ar aghaidh go huathoibríoch chuig an gclár comhleanúnach nó chuig an ngníomhaíocht chomhleanúnach. Leis an bhforáil sin ceadaítear sceideal ilbhliantúil an ioncaim shannta a mheaitseáil le bealach cur chun feidhme na dtionscadal arna maoiniú ag an tSaoráid.

(17)

Ba cheart foráil a dhéanamh d’acmhainní le haghaidh tacaíocht chomhairleach freisin chun ullmhú, forbairt agus cur chun feidhme tionscadal a chur chun cinn chomh maith le hullmhú tionscadal go luath sula dtíolacfaidh an tairbhithe an t-iarratas chuig an tSaoráid. Ba cheart sciar de na hacmhainní sin a dhíriú ar tacaíocht a thabhairt d’inniúlacht inginiúil na dtairbhithe chun inbhuanaitheacht na dtionscadal incháilithe a áirithiú.

(18)

Chun a áirithiú go mbeidh gach Ballstát in ann tairbhe a bhaint as an gcomhpháirt deontais, ba cheart sásra a bhunú chun sciartha náisiúnta a leithdháileadh roimh ré le linn na chéad chéime, mar a leagtar amach in Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2021/1056. Chun an cuspóir sin a thabhairt chun réitigh leis an ngá le héifeacht eacnamaíoch na Saoráide agus cur chun feidhme na Saoráide a optamú, áfach, níor cheart na sciartha náisiúnta sin a leithdháileadh roimh ré le haghaidh na tréimhse tar éis an 31 Nollaig 2025. Ina dhiaidh sin, ba cheart na hacmhainní atá fágtha agus atá ar fáil le haghaidh na comhpháirte deontais a sholáthar gan aon sciar náisiúnta a leithdháileadh roimh ré agus ar bhonn iomaíoch ar leibhéal an Aontais, agus san am céanna tuarthacht na hinfheistíochta a áirithiú agus cur chuige a bhunófar ar riachtanais chomh maith lena bheith ina chóineasú réigiúnach a leanúint.

(19)

Ba cheart na coinníollacha incháilitheachta sonracha agus critéir dhámhachtana sonracha a leagan amach sa chlár oibre agus sa ghlao ar thograí. Sna coinníollacha incháilitheachta agus sna critéir dhámhachtana sin ba cheart na nithe seo a leanas a chur san áireamh: ábharthacht an tionscadail i gcomhthéacs na riachtanas forbartha a dtugtar tuairisc orthu sna pleananna críochacha um aistriú cóir, an cuspóir foriomlán cóineasú réigiúnach agus críochach a chur chun cinn agus suntas na comhpháirte deontais maidir le hinmharthanacht an tionscadail. Ina theannta sin, ba cheart do na cláir oibre critéir dhámhachtana a shocrú i gcás nach mbeadh acmhainní leordhóthanach chun tacú le tionscadail incháilithe. Ba cheart tosaíocht a thabhairt do thionscadail atá lonnaithe i réigiúin bheagfhorbartha, do thionscadail a chuireann go díreach le spriocanna aeráide an Aontais a bhaint amach agus do thionscadail arna gcur chun cinn ag eintitis phoiblí a bhfuil pleananna dícharbónaithe glactha acu de réir ordlathas comhfhreagrach na gcritéar sin, nuair is infheidhme sin. Níor cheart Tacaíocht ón Aontas faoin tSaoráid a bheith ar fáil ach do na Ballstáit ar formheasadh plean críochach amháin um aistriú cóir dá gcuid ar a laghad. Sa chlár oibre agus sna glaonna ar thograí, ba cheart a chur san áireamh freisin na pleananna críochacha um aistriú cóir a chuirfidh na Ballstáit isteach chun comhleanúnachas a áirithiú thar cholúin dhifriúla an tSásra. Le go mbeidh an tionchar is fearr is féidir ag an tSaoráid, níor cheart go bhfaigheadh tionscadail aonair a fhaigheann tacaíocht faoin tSaoráid tacaíocht ó chláir eile de chuid an Aontais, seachas chun tionscadail a ullmhú. I gcás oibríochtaí atá comhdhéanta de thionscadail inaitheanta ar leithligh, is féidir tacú leis na tionscadail sin le cláir éagsúla de chuid an Aontais, áfach, i gcomhréir leis na rialacha incháilitheachta is infheidhme.

(20)

Chun éifeachtacht chúnamh an Aontais a bharrfheabhsú agus chun cosc a chur le hathsholáthar tacaíochta agus infheistíochta féideartha ó acmhainní malartacha, níor cheart tacaíocht a sholáthar faoin tSaoráid ach do thionscadail nach ngineann sreabha leordhóthanacha ioncaim chun a gcuid costais infheistíochta a chumhdach. Gan aistrithe buiséadacha a chur san áireamh, ba cheart an t-ioncam sin a bheith ag teacht leis an ioncam a ghintear go díreach trí na gníomhaíochtaí a dhéantar sa tionscadal, amhail díolachán, táillí nó dolaí agus coigilteas incriminteach a ghintear trí shócmhainní atá ann cheana a uasghrádú.

(21)

Toisc gur cheart riachtanais forbartha éagsúla na réigiún ó Bhallstát go chéile a chur san áireamh sa chomhpháirt deontais, ba cheart an tacaíocht sin a choigeartú, i bhfabhar na réigiún beagfhorbartha. Agus é á chur san áireamh gur gnách go mbíonn acmhainneacht infheistíochta poiblí níos lú ag eintitis earnála poiblí i réigiúin bheagfhorbartha, ba cheart do na rátaí deontais a chuirtear i bhfeidhm ar iasachtaí a sholáthraítear do na heintitis sin a bheith níos airde i gcomparáid le réigiúin eile.

(22)

Chun cur chun feidhme éifeachtach na Saoráide a áirithiú, féadfar gá a bheith ann le tacaíocht chomhairleach a sholáthar maidir le hullmhú, forbairt agus cur chun feidhme tionscadal. Ba cheart tacaíocht den sórt sin a chur ar fáil trí Mhol Comhairleach InvestEU do thionscadail incháilithe agus chun tionscadail a ullmhú sula gcuirfear na hiarratais isteach, agus aird ar leith á tabhairt ar thairbhithe a bhfuil acmhainneacht riaracháin níos ísle acu nó atá lonnaithe i réigiúin bheagfhorbartha. Ba cheart an fhéidearthacht a bheith ann tacaíocht den sórt sin a dheonú freisin faoi chláir eile de chuid an Aontais.

(23)

Chun éifeachtacht na Saoráide a thomhas, a hacmhainneacht na cuspóirí a bhaint amach a thomhas agus tacú leis an ullmhúchán chun go bhféadfaí fad a chur léi níos faide anonn ná 2027, ba cheart don Choimisiún meastóireacht eatramhach agus meastóireacht chríochnaitheach a dhéanamh, lena n áirítear measúnú ar an bhféidearthacht forálacha maidir le measúnú tionchair inscne a ghlacadh, i gcás inarb iomchuí, agus ba cheart dó na tuarascálacha meastóireachta a chur faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle. De bhun mhíreanna 22 agus 23 de Chomhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (12) ba cheart meastóireacht a dhéanamh ar an tSaoráid ar bhonn na faisnéise arna bailiú i gcomhréir le ceanglais faireacháin shonracha agus, ag an am céanna, ualach riaracháin, go háirithe ar na Ballstáit, agus ró-rialáil, a sheachaint.

(24)

Chun an cur chun feidhme a bhrostú agus chun a áirithiú go n-úsáidfear acmhainní go tráthúil, ba cheart coimircí sonracha atá le háireamh sna comhaontuithe deontais a leagan síos leis an Rialachán seo. I bhfianaise an chuspóra sin, ba cheart don Choimisiún, i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a bheith ábalta aon tacaíocht ón Aontas a laghdú nó a fhoirceannadh i gcás ina mbíonn easpa tromchúiseach dul chun cinn maidir le cur chun feidhme an tionscadail. Tá feidhm ag an Rialachán Airgeadais maidir leis an tSaoráid. Chun comhleanúnachas a áirithiú agus cláir chistiúcháin an Aontais á gcur chun feidhme, ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán Airgeadais maidir leis an gcomhpháirt deontais agus le hacmhainní le haghaidh tacaíocht chomhairleach faoin tSaoráid.

(25)

I gcomhréir leis an Rialachán Airgeadais agus Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 883/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13) agus Rialacháin (CE, Euratom) Uimh. 2988/95 (14), (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 (15) agus (AE) 2017/1939 ón gComhairle (16), táthar chun leasanna airgeadais an Aontais a chosaint trí bhíthin bearta comhréireacha, lena n-áirítear bearta a bhaineann le neamhrialtachtaí a chosc, a bhrath, a cheartú agus a imscrúdú, lena n-áirítear an chalaois, cistí a cailleadh, a íocadh go mícheart nó a úsáideadh go mícheart a ghnóthú agus, i gcás inarb iomchuí, pionóis riaracháin a fhorchur. Go háirithe, i gcomhréir le Rialacháin (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 agus (AE, Euratom) Uimh. 883/2013, tá an chumhacht ag an Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF) imscrúduithe riaracháin a dhéanamh, lena n-áirítear seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair, d’fhonn a shuí ar tharla calaois, éilliú nó aon ghníomhaíocht neamhdhleathach eile a dhéanann difear do leasanna airgeadais an Aontais. Tugtar de chumhacht d’Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (OIPE), i gcomhréir le Rialachán (AE) 2017/1939, cionta coiriúla a dhéanann difear do leasanna airgeadais an Aontais a imscrúdú agus a ionchúiseamh, de réir mar a fhoráiltear dó i dTreoir (AE) 2017/1371 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (17). I gcomhréir leis an Rialachán Airgeadais, tá ar aon duine nó aon eintiteas a fhaigheann cistí de chuid an Aontais comhoibriú go hiomlán maidir le cosaint leasanna airgeadais an Aontais, agus na cearta agus an rochtain is gá a thabhairt don Choimisiún, do OLAF, do Chúirt Iniúchóirí na hEorpa agus, i leith na mBallstáit sin atá rannpháirteach sa chomhar feabhsaithe de bhun Rialachán (AE) 2017/1939, do OIPE agus chun a áirithiú go dtabharfaidh aon tríú páirtí a bheidh páirteach i gcur chun feidhme cistí de chuid an Aontais cearta coibhéiseacha.

(26)

Chun eilimintí neamhriachtanacha áirithe den Rialachán seo a leasú, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 CFAE a tharmligean chuig an gCoimisiún i ndáil leis na heochairtháscairí feidhmíochta a bhaineann le faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme agus dul chun cinn na Saoráide. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachaidh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfar na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach maidir le Reachtóireacht Níos Fearr an 13 Aibreán 2016. Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, faigheann Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus bíonn rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bhíonn ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(27)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún a mhéid a bhaineann le cláir oibre agus leis na coinníollacha agus nósanna imeachta maidir le comhpháirtithe airgeadais seachas BEI a roghnú. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (18).

(28)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon go rachadh sé chun tairbhe na gcríoch is mó a bheidh faoi thionchar diúltach de dheasca an aistrithe i dtreo aeráid-neodracht trí aghaidh a thabhairt ar na riachtanais forbartha comhfhreagracha trí bhíthin infheistíochtaí poiblí a ghiaráil, a ghnóthú go leordhóthanach ina n-aonar, i ngeall ar na deacrachtaí a bhíonn ag eintitis phoiblí tacú le hinfheistíochtaí nach ngineann sreabha leordhóthanacha ioncaim chun a gcuid costais infheistíochta a chumhdach, agus ós rud é gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, mar gheall ar an ngá le creat comhleanúnach cur chun feidhme faoi bhainistíocht dhíreach, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta faoi mar a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta faoi mar a leagtar amach é san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú,

(1)

Rinneadh Rialachán (CE) Uimh. 924/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) a leasú go suntasach roinnt uaireanta (5). Ar mhaithe le soiléireacht agus le réasúntacht, ba cheart an Rialachán sin a chódú.

(2)

D’fhonn feidhmiú cuí an mhargaidh inmheánaigh a chinntiú agus chun trádáil trasteorann laistigh den Aontas a éascú, tá sé riachtanach go bhfuil na muirir ar íocaíochtaí trasteorann in euro agus na muirir ar íocaíochtaí comhfhreagracha laistigh de Bhallstát mar an gcéanna.

(3)

Maidir le hionstraimí íocaíochta atá, go príomha nó go heisiatach, páipéar-bhunaithe, amhail seiceanna, níl sé inmholta prionsabal chomhionannas na muirear a chur i bhfeidhm, ós rud é nach féidir, mar gheall ar na cineálacha íocaíochtaí atá i gceist, iad a phróiseáil ar bhealach chomh héifeachtúil céanna le híocaíochtaí leictreonacha.

(4)

Ba cheart go mbeadh feidhm ag prionsabal chomhionannas na muirear maidir le híocaíochtaí a tionscnaíodh nó a foirceannadh ar pháipéar nó in airgead a phróiseáiltear go leictreonach le linn an tslabhra fhorghníomhaithe íocaíochta, seachas seiceanna agus maidir leis na muirir go léir atá nasctha go díreach nó go hindíreach le hidirbheart íocaíochta, lena n-áirítear muirir atá nasctha go díreach le conradh. Áirítear le muirir indíreacha, muirir as ordú buan íocaíochta a shocrú, nó táillí as cárta íocaíochta nó cárta dochair nó cárta creidmheasa a úsáid, ar mar a chéile ar cheart dó a bheith d’idirbhearta íocaíochtaí náisiúnta agus trasteorann laistigh den Aontas.

(5)

Chun ilroinnt na margaí íocaíochta a chosc, is iomchuí prionsabal chomhionannas na muirear a chur i bhfeidhm. Chun na críche sin, ba cheart íocaíocht náisiúnta, atá beagnach nó go hiomlán mar an gcéanna leis an íocaíocht trasteorann, a shainaithint do gach cineál íocaíochta trasteorann. Is féidir, inter alia, na critéir seo a leanas a úsáid, mar shampla, chun an íocaíocht náisiúnta a fhreagraíonn d’íocaíocht trasteorann a aithint: an cainéal a úsáidtear chun an íocaíocht a thionscnamh, a dhéanamh nó a fhoirceannadh, an méid uathoibrithe, aon ráthaíocht íocaíochta, stádas custaiméara agus an caidreamh leis an soláthraí seirbhíse íocaíochta, nó an ionstraim íocaíochta a úsáidtear, faoi mar a shainmhínitear i bpointe (14) d’Airteagal 4 de Threoir (AE) 2015/2366 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6) í. Níor cheart go mbreathnófaí ar na critéir sin mar chritéir uileghabhálacha.

(6)

Ba cheart do na húdaráis inniúla treoirlínte a eisiúint chun íocaíochtaí comhfhreagracha a aithint nuair a mheasann siad go bhfuil sé riachtanach. Ba cheart don Choimisiún, agus cuidiú á fháil aige, i gcás inarb iomchuí, ón gCoiste um Íocaíochtaí arna bhunú le hAirteagal 85(1) de Threoir 2007/64/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), treoir leordhóthanach a chur ar fáil agus cúnamh a thabhairt d’údaráis inniúla.

(7)

Chun feidhmiú an mhargaidh inmheánaigh a éascú agus chun éagothromaíochtaí a sheachaint idir úsáideoirí seirbhíse íocaíochta sa limistéar euro agus iad sin sna Ballstáit nach bhfuil sa limistéar euro maidir le híocaíochtaí trasteorann in euro, is gá a áirithiú go mbeidh muirir ar íocaíochtaí trasteorann in euro laistigh den Aontas i gcomhréir le muirir ar íocaíochtaí náisiúnta comhfhreagracha a dhéantar in airgeadra náisiúnta an Bhallstáit ina bhfuil soláthraí seirbhíse íocaíochta an úsáideora seirbhíse íocaíochta lonnaithe. Meastar soláthraí seirbhíse íocaíochta a bheith lonnaithe sa Bhallstát ina bhfuil sé ag soláthar a sheirbhísí don úsáideoir seirbhíse íocaíochta.

(8)

Tá muirir comhshó airgeadra ina gcostas suntasach d’íocaíochtaí trasteorann i gcás nach ionann an t-airgeadra atá in úsáid i mBallstát an íocóra agus i mBallstát an íocaí. Ceanglaítear faoi Airteagal 45 de Threoir (AE) 2015/2366 go mbeadh na muirir agus na rátaí malairte a úsáidtear trédhearcach, sonraítear in Airteagal 52, pointe (3), den Treoir sin na ceanglais faisnéise i ndáil le hidirbhearta íocaíochta atá cumhdaithe ag creatchonradh agus cumhdaítear in Airteagal 59(2) den Treoir sin na ceanglais faisnéise atá ar pháirtithe a thairgeann seirbhísí comhshó airgeadra ag uathmheaisín bainc (UMB) nó ag an díolphointe. Is gá foráil a dhéanamh do bhearta breise chun go gcosnófar tomhaltóirí ar mhuirir iomarcacha ar sheirbhísí comhshó airgeadra, agus chun a áirithiú go dtabharfar do thomhaltóirí an fhaisnéis a theastaíonn uathu chun an rogha comhshó airgeadra is fearr a dhéanamh.

(9)

Ba cheart go mbeadh na bearta atá le cur chun feidhme ina mbearta iomchuí, leordhóthanacha agus costéifeachtacha. Ag an am céanna, i gcásanna ina bhfuil ar an íocóir roghnú idir roghanna éagsúla comhshó airgeadra ag UMB nó ag an díolphointe, ba cheart go bhféadfaí leis an bhfaisnéis a sholáthraítear comparáid a dhéanamh, ionas go bhféadfadh an t-íocóir rogha eolach a dhéanamh.

(10)

Chun inchomparáideacht a bhaint amach, ba cheart na muirir comhshó airgeadra ar na híocaíochtaí cártabhunaithe go léir a shloinneadh ar an mbealach céanna, eadhon mar chéatadáin marcála suas os cionn na rátaí tagartha malairte eachtraí euro is déanaí atá ar fáil, arna n-eisiúint ag an mBanc Ceannais Eorpach (BCE). D’fhéadfadh gur ghá marcáil suas a bhunú ar ráta atá díorthaithe ó dhá ráta BCE i gcás ina bhfuil comhshó á dhéanamh idir dhá airgeadra nach euro iad.

(11)

I gcomhréir leis na ceanglais faisnéise ghinearálta a bhaineann le comhshó airgeadra a leagtar síos i dTreoir (AE) 2015/2366, ba cheart do sholáthraithe seirbhísí comhshó airgeadra an fhaisnéis a nochtadh maidir lena muirir comhshó airgeadra sula gcuirtear tús leis an idirbheart íocaíochta. I gcás páirtithe a thairgeann seirbhísí comhshó airgeadra ag UMB nó ag an díolphointe, ba cheart dóibh faisnéis maidir lena muirir ar na seirbhísí sin a sholáthar ar bhealach soiléir agus inrochtana, mar shampla trína muirir a chur ar taispeáint ag an gcuntar nó go digiteach ar an teirminéal, nó ar an scáileán i gcás ceannacháin ar líne. De bhreis ar an bhfaisnéis dá dtagraítear in Airteagal 59(2) de Threoir (AE) 2015/2366, ba cheart go gcuirfeadh na páirtithe sin freisin, sula gcuirtear tús le hidirbheart, faisnéis shainráite ar fáil maidir leis an méid atá le híoc leis an íocaí san airgeadra atá in úsáid ag an íocaí agus an méid iomlán atá le híoc ag an íocóir in airgeadra chuntas an íocóra. Ba cheart go sonrófaí sa mhéid atá le híoc san airgeadra atá in úsáid ag an íocaí praghas na n-earraí nó na seirbhísí atá le ceannach agus d’fhéadfaí é sin a thaispeáint ag an tseiceáil amach seachas ar an teirminéal íocaíochta. De ghnáth is é an t-airgeadra áitiúil an t-airgeadra a bhíonn in úsáid ag an íocaí ach, i gcomhréir le prionsabal na saoirse conarthaí, d’fhéadfadh i roinnt cásanna gur airgeadra eile Aontais a bheadh i gceist. Ba cheart go mbeadh an méid iomlán atá le híoc ag an íocóir in airgeadra chuntas an íocóra déanta suas de phraghas na n-earraí nó na seirbhísí agus na muirir comhshó airgeadra. Ina theannta sin, ba cheart go ndéanfaí an dá mhéid a dhoiciméadú ar admháil nó ar mheán marthanach eile.

(12)

I ndáil le hAirteagal 59(2) de Threoir (AE) 2015/2366, i gcás ina ndéantar seirbhís comhshó airgeadra a thairiscint ag UMB nó ag an díolphointe, ba cheart go mbeadh sé indéanta don íocóir an tseirbhís sin a dhiúltú agus íoc san airgeadra atá in úsáid ag an íocaí ina ionad sin.

(13)

Chun a chur ar chumas íocóirí comparáid a dhéanamh idir muirir a ghabhann leis na roghanna éagsúla comhshó airgeadra ag UMB nó ag an díolphointe, ní hamháin gur cheart do sholáthraithe seirbhíse íocaíochta na n-íocóirí faisnéis atá go hiomlán inchomparáide a sholáthar maidir leis na muirir is infheidhme don chomhshó airgeadra i dtéarma agus coinníollacha a gcreatchonartha, ach ba cheart go ndéanfaidís freisin an fhaisnéis sin poiblí ar ardán leictreonach atá ar fáil go forleathan agus a bhfuil rochtain éasca orthu, go háirithe ar a suíomh gréasáin do chustaiméirí, ar a suíomh gréasáin baincéireachta baile agus ar a bhfeidhmchláir baincéireachta soghluaiste, ar bhealach atá éasca le tuiscint agus inrochtana. D’fhreastalódh sé sin ar fhorbairt suíomhanna gréasáin comparáide ionas go mbeadh sé níos éasca do thomhaltóirí praghsanna a chur i gcomparáid le chéile agus iad ag taisteal nó ag siopadóireacht thar lear. Ina theannta sin, ba cheart go gcuirfeadh soláthraithe seirbhíse íocaíochta na n-íocóirí i gcuimhne d’íocóirí na muirir comhshó airgeadra is infheidhme nuair a dhéanann siad íocaíocht chártabhunaithe in airgeadra eile, trí úsáid a bhaint as bealaí cumarsáide leictreonacha atá ar fáil go forleathan agus a bhfuil rochtain éasca orthu, amhail teachtaireachtaí SMS, ríomhphoist nó brúfhógraí trí aip baincéireachta soghluaiste an íocóra. Ba cheart go dtiocfadh soláthraithe seirbhíse íocaíochta ar chomhaontú le húsáideoirí seirbhíse íocaíochta maidir leis an mbealach cumarsáide leictreonaí trína soláthróidh siad an fhaisnéis maidir le muirir comhshó airgeadra, ag cur san áireamh an bealach is éifeachtaí chun teacht ar an íocóir. Chomh maith leis sin, ba cheart go nglacfadh soláthraithe seirbhíse íocaíochta freisin le hiarrataí ó úsáideoirí seirbhíse íocaíochta diúltú do theachtaireachtaí leictreonacha a fháil, ar teachtaireachtaí iad ina bhfuil faisnéis faoi mhuirir comhshó airgeadra.

(14)

Is iomchuí meabhrúcháin thréimhsiúla a úsáid i gcásanna ina bhfuil an t-íocóir ag fanacht thar lear ar feadh tréimhse fhada, mar shampla i gcás ina bhfuil an t-íocóir ar postú nó ag staidéar thar lear, nó i gcás ina n-úsáideann an t-íocóir cárta do cheannacháin ar líne san airgeadra áitiúil. D’áiritheofaí le hoibleagáid maidir le meabhrúcháin den sórt sin a sholáthar go mbeadh an t-íocóir ar an eolas agus é ag meas na roghanna éagsúla comhshó airgeadra.

(15)

Tá sé tábhachtach go n-éascófaí do sholáthraithe seirbhíse íocaíochta íocaíochtaí trasteorann a dhéanamh. I dtaca leis sin, ba cheart caighdeánú a chur chun cinn, go háirithe, maidir le húsáid an aitheantóra uimhreach cuntais íocaíochta idirnáisiúnta (IBAN) agus an chóid aitheantóra gnó (BIC). Is iomchuí mar sin faisnéis leordhóthanach maidir leis an IBAN agus an BIC don chuntas i dtrácht a sholáthar d’úsáideoirí seirbhíse íocaíochta.

(16)

D’fhonn soláthar leanúnach, tráthúil agus éifeachtúil staidrimh chomhardú na n-íocaíochtaí faoi chreat Limistéir Aonair Íocaíochtaí Euro (SEPA) a ráthú, tá sé inmhianaithe a áirithiú maidir le sonraí íocaíochtaí atá ar fáil go réidh, amhail IBAN, BIC, méid an idirbhirt nó sonraí bunúsacha comhiomlánaithe maidir le híocaíochtaí a bhaineann le hionstraimí íocaíochta éagsúla, go bhféadfaí fós iad a bhailiú, más rud é nach gcuireann an próiseas bailiúcháin isteach ar phróiseáil íocaíochtaí uathoibhríoch agus gur féidir an próiseas bailiúcháin a uathoibriú go hiomlán. Níl aon tionchar ag an Rialachán seo ar oibleagáidí tuairiscithe chun críocha beartais eile, amhail sciúradh airgid nó maoiniú sceimhlitheoireachta a chosc, ná chun críocha fioscacha.

(17)

Ba cheart go dtabharfaí de chumhacht d’údaráis inniúla a ndualgais faireacháin a chomhlíonadh go héifeachtúil agus na bearta uile is gá a ghlacadh chun a áirithiú go gcomhlíonann na soláthraithe seirbhíse íocaíochta forálacha an Rialacháin seo.

(18)

Chun a áirithiú gur féidir sásamh a fháil nuair a chuirtear an Rialachán seo i bhfeidhm go mícheart, ba cheart do na Ballstáit foráil a dhéanamh do nósanna imeachta do ghearán nó achomhairc leordhóthanach agus éifeachtach chun díospóidí idir an úsáideoir seirbhíse íocaíochta agus an soláthraí seirbhíse íocaíochta a réiteach. Tá sé tábhachtach freisin go ndéantar údaráis inniúla agus comhlachtaí um shásamh agus gearán lasmuigh den chúirt a ainmniú.

(19)

Tá sé riachtanach a áirithiú go gcomhoibríonn údaráis inniúla agus comhlachtaí um shásamh lasmuigh den chúirt, laistigh den Aontas, ar shlí ghníomhach chun go réiteofar díospóidí trasteorann faoin Rialachán seo go rianúil agus go tráthúil. Ba cheart go mbeadh sé indéanta go ndéanfaí comhoibriú den chineál sin trí fhaisnéis a mhalartú i ndáil leis an dlí nó an cleachtas dlíthiúil ina ndlínse féin nó trí nósanna imeachta gearáin nó sásaimh a aistriú nó a ghlacadh más iomchuí.

(20)

Ní mór do na Ballstáit pionóis atá éifeachtach, chomhréireach agus athchomhairleach a leagan síos sa dlí náisiúnta in aghaidh neamhchomhlíonadh an Rialacháin seo.

(21)

Bheadh buntáistí soiléire ag baint le leathnú an Rialacháin seo go hairgeadraí seachas an euro, go háirithe maidir le líon na n-íocaíochtaí a chumhdófar. Ionas go bhféadfadh Ballstáit nach bhfuil an euro mar airgeadra acu feidhmiú an Rialacháin seo a leathnú go híocaíochtaí trasteorann arna n-ainmniú ina n-airgeadra náisiúnta, ba cheart foráil a dhéanamh do nós imeachta fógartha.

(22)

Ba cheart go gcuirfeadh an Coimisiún tuarascáil faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa, na Comhairle, BCE agus Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa maidir le cur i bhfeidhm na rialach lena gcothromaítear costas na n-íocaíochtaí trasteorann in euro le costas na n-idirbheart náisiúnta in airgeadraí náisiúnta agus maidir le héifeachtacht na gceanglas faisnéise ar chomhshó airgeadra a leagtar amach sa Rialachán seo. Ba cheart go ndéanfadh an Coimisiún anailís ar fhéidearthachtaí breise freisin, agus ar indéantacht theicniúil na bhféidearthachtaí sin, chun síneadh a chur leis an riail maidir le muirir chothroma ionas go gcuimseofaí gach airgeadra Aontais agus feabhas breise a chur ar thrédhearcacht agus inchomparáideacht na muirear comhshó airgeadra, chomh maith leis na páirtithe a bheith in ann cumasú agus díchumasú a dhéanamh ar an rogha glacadh le comhshó airgeadra seachas an rogha a chuireann soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocóra ar fáil.

(23)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr fhairsinge nó iarmhairtí na gníomhaíochta, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta mar a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú,

(1)

ciallaíonn “íocaíocht trasteorann” idirbheart íocaíochta a phróiseáiltear go leictreonach a thionscnaíonn íocóir nó íocaí nó a thionscnaítear trí íocaí, i gcás ina bhfuil soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocóra agus soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocaí lonnaithe i mBallstáit dhifriúla.

(2)

ciallaíonn “íocaíocht náisiúnta” idirbheart íocaíochta a phróiseáiltear go leictreonach a thionscnaíonn íocóir nó íocaí nó a thionscnaítear trí íocaí i gcás ina bhfuil soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocóra agus soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocaí lonnaithe sa Bhallstát céanna.

(3)

ciallaíonn “íocóir” duine nádúrtha nó duine dlítheanach ag a bhfuil cuntas íocaíochta agus a cheadaíonn ordú íocaíochta ón gcuntas íocaíochta sin, nó, i gcás nach bhfuil cuntas íocaíochta ann, duine nádúrtha nó duine dlítheanach a thugann ordú íocaíochta.

(4)

ciallaíonn “íocaí” duine nádúrtha nó duine dlítheanach atá ceaptha mar fhaighteoir cistí lenar bhain idirbheart íocaíochta.

(5)

ciallaíonn “soláthraí seirbhíse íocaíochta” aon cheann de chatagóirí de dhaoine dlítheanacha dá dtagraítear in Airteagal 1(1) de Threoir (AE) 2015/2366 agus na daoine nádúrtha nó na daoine dlítheanacha dá dtagraítear in Airteagal 32 den Treoir sin, ach déanann sé na hinstitiúidí sin a eisiamh atá liostaithe i bpointe (2) go pointe (23) d’Airteagal 2(5) de Threoir 2013/36/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) a thairbhíonn de tharscaoileadh Ballstáit arna fheidhmiú faoi Airteagal 2(5) de Threoir (AE) 2015/2366.

(6)

ciallaíonn “úsáideoir seirbhíse íocaíochta” duine nádúrtha nó duine dlítheanach a bhaineann úsáid as seirbhís íocaíochta mar íocóir nó mar íocaí, nó sa dá cháil.

(7)

ciallaíonn “idirbheart íocaíochta” gníomh, arna thionscnamh ag íocóir nó ag íocaí nó trí íocaí, lena gcuirtear, lena n-aistrítear nó lena n-aistarraingítear cistí, beag beann ar aon bhunoibleagáidí idir an t-íocóir agus an t-íocaí.

(8)

ciallaíonn “ordú íocaíochta” treoir a thugann íocóir nó íocaí dá sholáthraí seirbhíse íocaíochta ag iarraidh go ndéanfar idirbheart íocaíochta.

(9)

ciallaíonn “muirear” aon mhéid a thoibhíonn soláthraí seirbhíse íocaíochta ar úsáideoir seirbhíse íocaíochta ar méid é atá nasctha go díreach nó go hindíreach le hidirbhearta íocaíochta, aon mhéid a thoibhíonn soláthraí seirbhíse íocaíochta nó páirtí a sholáthraíonn seirbhísí comhshó airgeadra i gcomhréir le hAirteagal 59(2) de Threoir (AE) 2015/2366 ar úsáideoir seirbhíse íocaíochta le haghaidh seirbhís comhshó airgeadra, nó teaglaim díobh sin.

(10)

ciallaíonn “cistí” nótaí bainc agus monaí, airgead scríbhinne agus airgead leictreonach mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (2), de Threoir 2009/110/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9).

(11)

ciallaíonn “tomhaltóir” duine dlítheanach atá ag gníomhú chun críocha eile seachas a cheird nó a ceird, a ghnó nó a gnó nó a ghairm nó a gairm.

(12)

ciallaíonn “micreaghnóthas” gnóthas ar gnóthas é tráth an chonartha seirbhíse íocaíochta a thabhairt chun críche, faoi mar atá sainmhínithe in Airteagal 1 agus in Airteagal 2(1) agus (3) den Iarscríbhinn a ghabhann le Moladh 2003/361/CE ón gCoimisiún (10).

(13)

ciallaíonn “táille idirmhalartaithe” táille a íoctar idir soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocóra agus soláthraí seirbhíse íocaíochta an íocaí do gach idirbheart dochair dhírigh.

(14)

ciallaíonn “dochar díreach” seirbhís íocaíochta ina gcuirtear cuntas íocaíochta íocóra do dhochar, i gcás ina dtionscnaíonn an t-íocaí idirbheart íocaíochta ar bhonn chomhthoil an íocóra, comhthoil do sholáthraí seirbhíse íocaíochta an íocaí nó do sholáthraí seirbhíse íocaíochta féin an íocóra.

(15)

ciallaíonn “scéim dochair dhírigh” sraith choiteann rialacha, cleachtas agus caighdeán arna n-aontú idir soláthraithe seirbhíse íocaíochta maidir le hidirbhearta dochair dhírigh a fhorghníomhú.

(1)

Ó glacadh Rialachán (AE) 2019/833 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3), ghlac Eagraíocht Iascaigh an Atlantaigh Thiar Thuaidh (NAFO) roinnt cinntí atá ceangailteach ó thaobh dlí de maidir le caomhnú a dhéanamh ar acmhainní iascaigh atá faoina cúram, ag an 41ú agus an 42ú cruinniú bliantúil a bhí aici, in 2019 agus 2020 faoi seach.

(2)

Is chuig Pháirtithe Conarthacha NAFO a dhírítear na cinntí sin, ach cuirtear oibleagáidí ar oibreoirí leo chomh maith (mar shampla ar mháistir an tsoithigh). Tá bearta caomhnaithe agus forfheidhmithe (CEM) nua NAFO atá ina gceangal ar Pháirtithe Conarthacha uile NAFO tagtha i bhfeidhm. Tá siad le hionchorprú i ndlí an Aontais sa mhéid is nach ndéantar foráil dóibhcheana le dlí an Aontais.

(3)

Ba cheart Rialachán (AE) 2019/833 a chur in oiriúint chun noirm maidir le mogalltomhais NAFO a chur i bhfeidhm, chun an sainmhíniú a úsáideann NAFO ar “shoitheach iascaireachta” a thabhairt isteach chun go bhféadfadh údaráis rialaithe agus fhorfheidhmithe an Aontais oibriú i gcomhréir le Páirtithe Conarthacha NAFO eile, agus chun an sreabhadh faisnéise idir údaráis na mBallstát, an Coimisiún agus Rúnaí Feidhmiúcháin NAFO a fheabhsú.

(4)

I gcomhréir le hAirteagal 3 de Rialachán (AE) 2019/473 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4), is é an misean atá ag an nGníomhaireacht Eorpach um Rialú ar Iascach (EFCA), inter alia, comhordú oibríochtúil na ngníomhaíochtaí rialaithe agus cigireachta iascaigh de chuid Ballstáit a eagrú chun cláir rialaithe agus chigireachta idirnáisiúnta a chur chun feidhme amhail Scéim Cigireachta agus Faireachais Chomhpháirteach NAFO, agus cúnamh a thabhairt do na Ballstáit faisnéis maidir le gníomhaíochtaí iascaireachta agus gníomhaíochtaí rialaithe agus cigireachta a thuairisciú don Choimisiún agus do thríú páirtithe. Is iomchuí, dá bhrí sin, gurb é EFCA an comhlacht a ghlacfaidh faisnéis ó Bhallstáit maidir le rialú agus cigireacht amhail tuarascálacha cigireachta ar muir agus fógraí maidir leis an scéim breathnóirí rialaithe agus is é a tharchuirfidh an fhaisnéis sin chuig Rúnaí Feidhmiúcháin NAFO.

(5)

Is éard atá i nós imeachta CEM le haghaidh Páirtithe Conarthacha maidir le faisnéis a tharchur chuig suíomh gréasáin Monatóireachta, Rialála agus Faireachais (MCS) NAFO, faisnéis a sheoladh lena tarchur chuig Rúnaí Feidhmiúcháin NAFO. Is gá, dá bhrí sin, na forálacha ábhartha i Rialachán (AE) 2019/833 a thabhairt cothrom le dáta chun an t-athrú sin a léiriú agus chun soiléiriú a dhéanamh ar na bealaigh a úsáidfidh Ballstáit chun an fhaisnéis ábhartha a tharchur.

(6)

Is gá freisin forálacha CEM a thabhairt isteach maidir le cosaint an tsiorca bheagcheannaigh (Somniosus microcephalus), chun na forálacha a bhaineann le socruithe maidir le cairtfhostú a ailíniú leis na forálacha i CEM agus chun an gá atá le toiliú Stát Calafoirt an Pháirtithe Conarthaigh a thabhairt do chigirí Pháirtí Conarthaigh eile lena n-imscaradh a shonrú.

(7)

Meastar go leasófar roinnt forálacha CEM ag cruinnithe bliantúla NAFO de bharr bearta teicniúla nua arna dtabhairt isteach i ndáil le bithmhais stoic a athrú agus de bharr athbhreithniú ar srianta limistéar maidir le gníomhaíochtaí iascaireachta grinnill. Dá bhrí sin, chun leasuithe ar CEM a dhéanfar amach anseo a ionchorprú go tapa i ndlí an Aontais roimh thús an tséasúir iascaireachta, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca le: rialáil maidir le mogallmhéideanna, greillí nó grátaí sórtála agus slabhraí scoránaithe in iascaireacht ar an séacla Artach agus i dtaca le srianta limistéar maidir le gníomhaíochtaí iascaireachta grinnill. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (5). Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, faigheann Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus bíonn rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bhíonn ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(8)

Ba ceart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) 2019/833 a leasú,

(1)

Leasaítear Airteagal 3 mar a leanas:

(2)

Leasaítear Airteagal 5 mar a leanas:

(3)

in Airteagal 6(1), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointí (d) agus (e):

(4)

in Airteagal 7(2), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointí (a) agus (b):

(5)

cuirtear an tAirteagal seo a leanas isteach:

(6)

Leasaítear Airteagal 10 mar a leanas:

(7)

in Airteagal 12, cuirtear na míreanna seo a leanas leis:

(8)

leasaítear Airteagal 13 mar a leanas:

(9)

in Airteagal 14, cuirtear an mhír seo a leanas isteach:

(10)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 18:

(11)

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 23:

(12)

leasaítear Airteagal 25 mar a leanas:

(13)

leasaítear Airteagal 27 mar a leanas:

(14)

leasaítear Airteagal 28 mar a leanas:

(15)

leasaítear Airteagal 30 mar a leanas:

(16)

leasaítear Airteagal 33 mar a leanas:

(17)

leasaítear Airteagal 34 mar a leanas:

(18)

leasaítear Airteagal 35 mar a leanas:

(19)

leasaítear Airteagal 39 mar a leanas:

(20)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 45:

(21)

in Airteagal 50(2), cuirtear na pointí seo a leanas leis:

(22)

leasaítear an Iarscríbhinn mar a leanas:

(1)

Le Treoir 2002/58/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) leagtar síos rialacha lena n-áirithítear an ceart chun príobháideachais agus chun rúndachta maidir le sonraí pearsanta a phróiseáil i malartuithe sonraí in earnáil na cumarsáide leictreonaí. Sonrú agus comhlánú ar Rialachán (AE) 2016/679 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) atá sa Treoir sin.

(2)

Tá feidhm ag Treoir 2002/58/CE maidir le sonraí pearsanta a phróiseáil i dtaca le seirbhísí cumarsáide leictreonaí atá ar fáil go poiblí a sholáthar. Go dtí an 21 Nollaig 2020, bhí feidhm ag an sainmhíniú ar “seirbhís cumarsáide leictreonaí” a leagtar amach in Airteagal 2, pointe (c), de Threoir 2002/21/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5). An dáta sin, le Treoir (AE) 2018/1972 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), rinneadh Treoir 2002/21/CE a aisghairm. Áirítear sa sainmhíniú ar “seirbhís cumarsáide leictreonaí” in Airteagal 2, pointe (4), de Threoir (AE) 2018/1972 seirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (7), den Treoir sin. Dá bhrí sin, an 21 Nollaig 2020, tugadh seirbhísí cumarsáide idirphearsanta atá neamhspleách ar uimhir, lena n-áirítear, mar shampla, Prótacal Idirlín Guthaithe, seirbhísí teachtaireachtaí agus seirbhísí ríomhphoist gréasánbhunaithe, laistigh de raon feidhme Threoir 2002/58/CE.

(3)

I gcomhréir le hAirteagal 6(1) den Chonradh ar an Aontas Eorpach (CAE), aithníonn an tAontas na cearta, na saoirsí agus na prionsabail a leagtar amach i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (“an Chairt”). Le hAirteagal 7 den Chairt cosnaítear an ceart bunúsach atá ag gach duine go ndéanfar a shaol nó a saol príobháideach agus a shaol nó a saol teaghlaigh, a chónaí nó a cónaí agus a chumarsáidí nó a cumarsáidí a urramú, agus áirítear air sin rúndacht na cumarsáide. Tá an ceart go ndéanfar sonraí pearsanta a chosaint in Airteagal 8 den Chairt.

(4)

Le hAirteagal 3(1) de Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh, 1989 (UNCRC) agus le hAirteagal 24(2) den Chairt, foráiltear nach mór leas an linbh a bheith ina phríomhthosaíocht i ngach gníomhaíocht a bhaineann le leanaí a dhéanann údaráis phoiblí nó a dhéanann institiúidí príobháideacha. In Airteagal 3(2) UNCRC agus in Airteagal 24(1) den Chairt, tagraítear freisin don cheart atá ag leanaí chun cibé cosaint agus cúram is gá ar mhaithe lena ndea-bhail.

(5)

Tá cosaint leanaí, as líne agus ar líne araon, ar cheann de thosaíochtaí an Aontais. Is sáruithe tromchúiseacha ar chearta an duine agus cearta bunúsacha iad mí-úsáid ghnéasach leanaí agus teacht i dtír gnéasach ar leanaí, go háirithe ar chearta leanaí a bheith cosanta ar gach cineál foréigin, mí-úsáide agus faillí, drochíde nó teacht i dtír, lena n-áirítear mí-úsáid ghnéasach, dá bhforáiltear le UNCRC agus leis an gCairt. Tháinig go leor buntáistí don tsochaí agus don gheilleagar as an digitiú, ach tháinig dúshláin as freisin, lena n-áirítear méadú ar mhí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne. An 24 Iúil 2020, ghlac an Coimisiún teachtaireacht dar teideal “Straitéis de chuid an Aontais maidir le mí-úsáid ghnéasach leanaí a chomhrac ar bhealach níos éifeachtaí” (an “Straitéis”). Is é is aidhm don Straitéis freagairt éifeachtach a chur ar fáil, ar leibhéal an Aontais, i dtaca le coir na mí-úsáide gnéasaí leanaí.

(6)

I gcomhréir le Treoir 2011/93/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), ní rialaítear leis an Rialachán seo beartais na mBallstát maidir le gníomhaíochtaí gnéasacha comhthoiliúla a bhféadfadh leanaí a bheith rannpháirteach iontu agus ar féidir iad a mheas a bheith ina gcuid den ghnáthphróiseas foghlama gnéasachta le linn fhorbairt an duine, agus aird á tabhairt ar na traidisiúin éagsúla chultúrtha agus dhlíthiúla agus ar dhóigheanna nua chun caidreamh i measc leanaí agus ógánach a bhunú agus a chothú, lena n-áirítear trí úsáid a bhaint as teicneolaíocht na faisnéise agus na cumarsáide.

(7)

Tá roinnt soláthraithe de sheirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir áirithe (“soláthraithe”), amhail seirbhísí poist gréasáin agus seirbhísí teachtaireachtaí, ag úsáid teicneolaíochtaí sonracha cheana féin ar bhonn deonach chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a gcuid seirbhísí agus í a thuairisciú d’údaráis forfheidhmithe dlí agus d’eagraíochtaí a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí, trí scanadh a dhéanamh ar an inneachar, amhail íomhánna agus téacs, nó ar shonraí tráchta cumarsáidí trí úsáid a bhaint, i gcásanna áirithe, as sonraí stairiúla. D’fhéadfadh an teicneolaíocht a úsáidtear le haghaidh na ngníomhaíochtaí sin a bheith ina teicneolaíocht haiseála le haghaidh íomhánna agus físeán agus ina haicmitheoirí agus ina hintleacht shaorga chun anailís a dhéanamh ar shonraí téacs nó tráchta. Agus teicneolaíocht haiseála á húsáid, tuairiscítear an t-ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne nuair a fhaightear amas dearfach, rud a chiallaíonn meaitseáil a eascraíonn as comparáid idir íomhá nó físeán agus síniú digiteach uathúil neamh-ath-intiontaithe (“hais”) ó bhunachar sonraí atá á choimeád ag eagraíocht a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí ina bhfuil ábhar fíoraithe mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne. Téann na soláthraithe sin i dteagmháil le beolínte náisiúnta chun ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a thuairisciú agus le heagraíochtaí, atá lonnaithe laistigh den Aontas agus eagraíochtaí atá lonnaithe i dtríú tíortha araon, a bhfuil sé d’aidhm acu leanaí a shainaithint, teacht i dtír gnéasach leanaí agus mí-úsáid ghnéasach leanaí a laghdú agus íospairt leanaí a chosc. D’fheadfadh sé nach mbeadh eagraíochtaí den sórt sin faoi raon feidhme Rialachán (AE) 2016/679. I dteannta a chéile, tá ról luachmhar ag gníomhaíochtaí deonacha den sórt sin chun sainaithint agus tarrtháil íospartach a chumasú, ar íospartaigh iad a sáraítear go mór a gcearta bunúsacha chun dínit an duine agus chun sláine coirp agus meabhraí. Tá gníomhaíochtaí deonacha den sórt sin tábhachtach freisin chun scaipeadh breise ábhair mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a laghdú agus chun rannchuidiú le ciontóirí a shainaithint agus a imscrúdú agus le cionta mí-úsáide gnéasaí leanaí a chosc, a bhrath, a imscrúdú agus a ionchúiseamh.

(8)

D’ainneoin an chuspóra dhlisteanaigh a ghabhann leo, is ionann gníomhaíochtaí deonacha a dhéanann soláthraithe chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus cur isteach ar na cearta bunúsacha go n-ndéanfar an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh a urramú agus go ndéanfar sonraí pearsanta úsáideoirí uile seirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir (“úsáideoirí”) a chosaint. Ní féidir údar a thabhairt le haon teorannú a dhéanfar ar fheidhmiú an chirt bhunúsaigh go ndéanfar an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh a urramú, lena n-áirítear maidir le rúndacht na cumarsáide, ar na forais go raibh teicneolaíochtaí áirithe in úsáid ag soláthraithe tráth nach raibh seirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir ag teacht faoin sainmhíniú ar “seirbhísí cumarsáide leictreonaí”. Níl féidir teorainneacha den sórt sin a dhéanamh ach amháin faoi choinníollacha áirithe. De bhun Airteagal 52(1) den Chairt, ní mór foráil le dlí do theorainneacha den sórt sin agus ní mór inneachar sár-riachtanach na gceart maidir le hurraim don saol príobháideach agus do shaol an teaghlaigh agus maidir le cosaint sonraí pearsanta a urramú agus, faoi réir phrionsabal na comhréireachta, caithfear gá a bheith leo agus ní mór dóibh freagairt go hiarbhír do chuspóirí leasa ghinearálta arna n-aithint ag an Aontas nó don ghá atá le cearta agus saoirsí daoine eile a chosaint. I gcás ina bhfuil faireachán ginearálta agus neamh-idirdhealaitheach agus anailís ghinearálta agus neamh-idirdhealaitheach ar chumarsáid gach úsáideora i gceist le teorainneacha den sórt sin, cuireann siad isteach ar an gceart chun rúndachta cumarsáide.

(9)

Go dtí an 20 Nollaig 2020, is le Rialachán (AE) 2016/679, agus leis an Rialachán sin amháin, a rialaíodh an phróiseáil arna déanamh ag soláthraithe ar shonraí pearsanta trí bhíthin bearta deonacha chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus chun ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí. Le Treoir (AE) 2018/1972, a bhí le trasuí faoin 20 Nollaig 2020, tugadh soláthraithe laistigh de raon feidhme Threoir 2002/58/CE. Chun leanúint de bhearta deonacha den sórt sin a úsáid tar éis an 20 Nollaig 2020, ba cheart do sholáthraithe na coinníollacha a leagtar amach sa Rialachán seo a chomhlíonadh. Leanfaidh Rialachán (AE) 2016/679 d’fheidhm a bheith aige maidir le próiseáil sonraí pearsanta a dhéantar trí bhíthin bearta deonacha den sórt sin.

(10)

Níl aon fhoráil shonrach i dTreoir 2002/58/CE a bhaineann leis an bpróiseáil a dhéanann soláthraithe ar shonraí pearsanta i dtaca le seirbhísí cumarsáide leictreonaí a sholáthar chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus chun ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí. Mar sin féin, de bhun Airteagal 15(1) de Threoir 2002/58/CE, is féidir leis na Ballstáit bearta reachtacha a ghlacadh chun srian a chur le raon feidhme na gceart agus na n-oibleagáidí dá bhforáiltear, inter alia, in Airteagail 5 agus 6 den Treoir sin, a bhaineann le rúndacht na cumarsáide agus sonraí tráchta, chun cionta coiriúla a bhaineann le mí-úsáid ghnéasach leanaí a chosc, a bhrath, a imscrúdú agus a ionchúiseamh. In éagmais bearta reachtacha náisiúnta den sórt sin agus go dtí go nglacfar creat dlí fadtéarmach chun dul i ngleic le mí-úsáid ghnéasach leanaí ar leibhéal an Aontais, ní féidir le soláthraithe a bheith ag brath a thuilleadh ar Rialachán (AE) 2016/679 chun leanúint de bhearta deonacha a úsáid chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus chun ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí tar éis an 21 Nollaig 2020. Ní dhéantar foráil sa Rialachán seo maidir le foras dlíthiúil le sonraí pearsanta a bheith á bpróiseáil ag soláthraithe chun críche mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí, agus chun na críche sin amháin, ach déantar foráil ann maidir le maolú ar fhorálacha áirithe de Threoir 2002/58/CE. Leagtar síos leis an Rialachán seo coimircí breise nach mór do na soláthraithe a urramú más mian leo brath air.

(11)

D’fhéadfadh próiseáil catagóirí speisialta sonraí pearsanta a leagtar amach i Rialachán (AE) 2016/679 a bheith i gceist le próiseáil sonraí chun críocha an Rialacháin seo. Dá ndéanfaí íomhánna agus físeáin a phróiseáil le modhanna teicniúla sonracha lena gceadaítear duine nádúrtha a shainaithint nó a fhíordheimhniú go huathúil, meastar gur próiseáil catagóirí speisialta sonraí pearsanta é.

(12)

Déantar foráil sa Rialachán seo maidir le maolú sealadach ar Airteagail 5(1) agus 6(1) de Threoir 2002/58/CE, lena gcosnaítear rúndacht na cumarsáide agus sonraí tráchta. An úsáid dheonach a bhaineann soláthraithe as teicneolaíochtaí chun sonraí pearsanta agus sonraí eile a phróiseáil a mhéid is gá chun mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus chun ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí, tagann sí faoi raon feidhme an mhaolaithe dá bhforáiltear sa Rialachán seo ar choinníoll go gcomhlíontar, le húsáid den sórt sin, na coinníollacha a leagtar amach sa Rialachán seo agus, dá bhrí sin, go bhfuil sí faoi réir na gcoimircí agus na gcoinníollacha a leagtar amach i Rialachán (AE) 2016/679.

(13)

Glacadh Treoir 2002/58/CE ar bhonn Airteagal 114 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE). De bhreis air sin, níor ghlac na Ballstáit uile bearta reachtacha i gcomhréir le Treoir 2002/58/CE chun srian a chur le raon feidhme na gceart agus na n-oibleagáidí a bhaineann le rúndacht na cumarsáide agus na sonraí tráchta a leagtar amach sa Treoir sin, agus, má ghlactar bearta den sórt sin, tá baol suntasach ilroinnte ann is dóigh a mbeidh tionchar diúltach aici ar an margadh inmheánach. Dá bharr sin, ba cheart an Rialachán seo a bheith bunaithe ar Airteagal 114 CFAE.

(14)

Ós rud é go gcáilíonn sonraí a bhaineann le cumarsáid leictreonach lena mbaineann daoine nádúrtha mar shonraí pearsanta de ghnáth, ba cheart an Rialachán seo a bheith bunaithe ar Airteagal 16 CFAE chomh maith, lena dtugtar bunús dlí ar leith chun rialacha a ghlacadh a bhaineann le daoine aonair a chosaint i dtaca le sonraí pearsanta a bheith á bpróiseáil ag institiúidí, comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí an Aontais, agus ag na Ballstáit nuair a bhíonn gníomhaíochtaí á gcur i gcrích acu a thagann faoi raon feidhme dhlí an Aontais, agus na rialacha a bhaineann le saorghluaiseacht na sonraí sin.

(15)

Tá feidhm ag Rialachán (AE) 2016/679 maidir le próiseáil sonraí pearsanta i dtaca le seirbhísí cumarsáide leictreonaí a bheith á soláthar ag soláthraithe chun críche mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar a seirbhísí agus í a thuairisciú agus ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint dá seirbhísí, agus chun na críche sin amháin, a mhéid a thagann an phróiseáil sin faoi raon feidhme an mhaolaithe dá bhforáiltear leis an Rialachán seo.

(16)

Ba cheart na cineálacha teicneolaíochtaí a úsáidtear chun críocha an Rialacháin seo a bheith ar na cinn is lú a chuireann isteach ar an bpríobháideachas i gcomhréir leis an úrscothacht atá in úsáid sa tionscal. Níor cheart na teicneolaíochtaí sin a úsáid chun téacs a scagadh agus a scanadh go córasach i gcumarsáid ach amháin má dhéantar sin chun patrúin a bhrath lena dtugtar le fios go bhféadfadh cúiseanna nithiúla amhrais a bheith ann faoi mhí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne, agus níor cheart a bheith in ann, leis na teicneolaíochtaí sin, substaint inneachar na cumarsáide a thuiscint. I gcás na teicneolaíochta a úsáidtear chun sirtheoireacht leanaí a shainaithint, ba cheart na cúiseanna nithiúla amhrais sin a bheith bunaithe ar thosca riosca arna sainaithint go hoibiachtúil amhail difríocht aoise agus an bhaint is dócha a bheith ag leanbh sa chumarsáid scanta.

(17)

Ba cheart nósanna imeachta agus sásraí sásaimh iomchuí a chur i bhfeidhm chun a áirithiú gur féidir le daoine aonair gearáin a thaisceadh le soláthraithe. Tá nósanna imeachta agus sásraí den sórt sin ábhartha go háirithe i gcás ina ndearnadh inneachar nach mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne é a bhaint nó a thuairisciú d’údaráis forfheidhmithe dlí nó d’eagraíocht a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí.

(18)

Chun cruinneas agus iontaofacht a áirithiú a mhéid is féidir, ba cheart, leis an teicneolaíocht a úsáidtear chun críocha an Rialacháin seo, i gcomhréir leis an úrscothacht sa tionscadal, líon agus cóimheasa earráidí (bréagdheimhneacha) a theorannú a mhéid is féidir agus ba cheart, i gcás inar gá, aon earráid den sórt sin a d’fhéadfadh a bheith ann mar sin féin a cheartú gan mhoill.

(19)

Maidir leis na sonraí inneachair agus na sonraí tráchta a phróiseáiltear agus na sonraí pearsanta a ghintear agus na gníomhaíochtaí a chumhdaítear leis an Rialachán seo á ndéanamh, agus an tréimhse ar lena linn a stóráiltear na sonraí ina dhiaidh sin i gcás mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne amhrasta a shainaithint, ba cheart iad a bheith fós teoranta don mhéid a bhfuil fíorghá leis chun na gníomhaíochtaí sin a dhéanamh. Ba cheart aon sonraí a scriosadh láithreach agus go do-athraithe a luaithe nach mbeidh fíorghá leo a thuilleadh ar mhaithe le ceann de na críocha a shonraítear sa Rialachán seo, lena n-áirítear i gcás nach sainaithnítear aon mhí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne amhrasta, agus in aon chás tráth nach déanaí ná 12 mhí ón dáta ar braitheadh mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne amhrasta. Níor cheart gur dhochar an méid sin don fhéidearthacht sonraí inneachair agus sonraí tráchta ábhartha a stóráil i gcomhréir le Treoir 2002/58/CE. Ní dhéanann an Rialachán seo difear do chur i bhfeidhm aon oibleagáide dlíthiúla faoi dhlí an Aontais nó faoin dlí náisiúnta maidir le sonraí a chaomhnú a bhfuil feidhm aici maidir le soláthraithe.

(20)

Ní chuireann an Rialachán seo cosc ar sholáthraí a thuairiscigh mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne d’údaráis forfheidhmithe dlí iarraidh ar na húdaráis sin a admháil go bhfuarthas an tuairisc.

(21)

Chun trédhearcacht agus cuntasacht a áirithiú i leith na ngníomhaíochtaí arna ndéanamh de bhun an mhaolaithe dá bhforáiltear sa Rialachán seo, ba cheart do sholáthraithe, faoin 3 Feabhra 2022, agus faoin 31 Eanáir gach bliain ina dhiaidh sin, tuarascálacha a fhoilsiú agus a chur faoi bhráid an údaráis inniúil maoirseachta arna ainmniú de bhun Rialachán (AE) 2016/679 (“údarás maoirseachta”) agus faoi bhráid an Choimisiúin. Ba cheart a chumhdach le tuarascálacha den sórt sin an phróiseáil a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo, lena n-áirítear cineál agus líon na sonraí a phróiseáiltear, na forais shonracha ar a mbeifear ag brath chun sonraí pearsanta a phróiseáil de bhun Rialachán (AE) 2016/679, na forais ar a mbeifear ag brath i gcomhair aon aistriú sonraí pearsanta lasmuigh den Aontas de bhun Chaibidil V de Rialachán (AE) 2016/679, i gcás inarb infheidhme, líon na gcásanna de mhí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a sainaithníodh, agus idirdhealú á dhéanamh idir ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne agus sirtheoireacht leanaí, líon na gcásanna inar thaisc úsáideoir gearán leis an sásra sásaimh inmheánaigh nó inar lorg sé nó sí leigheas breithiúnach agus toradh gearán agus imeachtaí breithiúnacha den sórt sin, líon agus cóimheasa earráidí (bréagdheimhneacha) na dteicneolaíochtaí éagsúla a úsáidtear, na bearta a chuirtear i bhfeidhm chun an ráta earráide a theorannú agus an ráta earráide a bhaintear amach leo, an beartas coinneála agus na coimircí cosanta sonraí a chuirtear i bhfeidhm de bhun Rialachán (AE) 2016/679, agus ainmneacha na n-eagraíochtaí a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí ar roinneadh sonraí leo de bhun an Rialacháin seo.

(22)

Chun tacú leis na húdaráis mhaoirseachta na cúraimí atá orthu a chomhlíonadh, ba cheart don Choimisiún a iarraidh ar an mBord Eorpach um Chosaint Sonraí treoirlínte a eisiúint maidir le comhlíonadh Rialachán (AE) 2016/679 ag an bpróiseáil a thagann faoi raon feidhme an mhaolaithe a leagtar síos sa Rialachán seo. Nuair a dhéanann na húdaráis mhaoirseachta measúnú i dtaobh an i gcomhréir leis an úrscothacht sa tionscal teicneolaíocht seanbhunaithe nó teicneolaíocht nua atá le húsáid, i dtaobh an í an teicneolaíocht is lú í lena gcuirtear isteach ar an bpríobháideachas agus i dtaobh an oibríonn sí ar bhunús dlí leordhóthanach faoi Rialachán (AE) 2016/679, ba cheart do na treoirlínte sin cabhrú, go háirithe, leis na húdaráis maoirseachta sin comhairle a chur ar fáil faoi chuimsiú an nós imeachta réamhchomhairliúcháin a leagtar amach sa Rialachán sin.

(23)

Leis an Rialachán seo, cuirtear srian leis an gceart go ndéanfar rúndacht na cumarsáide a chosaint agus maolaítear ar an gcinneadh a glacadh faoi Threoir (AE) 2018/1972 seirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir a chur faoi réir na rialacha céanna a bhfuil feidhm acu maidir leis na seirbhísí cumarsáide leictreonaí eile uile i dtaca leis an bpríobháideachas chun críche mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar na seirbhísí sin agus í a thuairisciú d’údaráis forfheidhmithe dlí nó d’eagraíochtaí a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí agus ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint de na seirbhísí sin, agus chun na críche sin amháin. Dá bhrí sin, ba cheart tréimhse chur i bhfeidhm an Rialacháin seo a theorannú go 3 bliana óna dháta cur i bhfeidhm ionas go mbeidh an t-am is gá ann chun creat dlí fadtéarmach nua a ghlacadh. I gcás ina nglactar an creat dlí fadtéarmach agus ina dtiocfaidh sé i bhfeidhm roimh an dáta sin, ba cheart an Rialachán seo a aisghairm leis an gcreat dlí fadtéarmach sin.

(24)

Maidir le gach gníomhaíocht eile a thagann faoi raon feidhme Threoir 2002/58/CE, ba cheart soláthraithe a bheith faoi réir na n-oibleagáidí sonracha a leagtar amach sa Treoir sin agus, dá bhrí sin, faoi réir chumhachtaí faireacháin agus imscrúdaitheacha na n-údarás inniúil arna n-ainmniú de bhun na Treorach sin.

(25)

Is uirlis thábhachtach é criptiú ó cheann go ceann chun slándáil agus rúndacht chumarsáid na n-úsáideoirí a ráthú, lena n-áirítear cumarsáid leanaí. D’fhéadfadh tríú páirtithe mailíseacha mí-úsáid a bhaint as aon lagú ar chriptiú. Níor cheart, dá bhrí sin, aon ní sa Rialachán seo a léiriú mar ní lena gcuirtear toirmeasc nó lena ndéantar lagú ar chriptiú ó cheann go ceann.

(26)

Is ceart bunúsach a ráthaítear faoi Airteagal 7 den Chairt é an ceart go ndéanfar an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh a urramú, lena n-áirítear rúndacht na cumarsáide. Dá bhrí sin, is réamhriachtanas é freisin chun go mbeidh cumarsáid shlán idir íospartaigh mí-úsáide gnéasaí leanaí agus duine fásta iontaofa nó eagraíochtaí atá gníomhach sa chomhrac i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí, agus don chumarsáid idir íospartaigh agus a ndlíodóirí.

(27)

Níor cheart gur dhochar an Rialachán seo do na rialacha maidir le rúndacht ghairmiúil faoin dlí náisiúnta, amhail rialacha maidir le cumarsáid ghairmiúil a chosaint, idir dochtúirí agus a n-othair, idir iriseoirí agus a bhfoinsí, nó idir dlíodóirí agus a gcliaint, go háirithe ós rud é go bhfuil rúndacht na cumarsáide idir dlíodóirí agus a gcliaint ríthábhachtach chun feidhmiú éifeachtach chearta na cosanta a áirithiú mar chuid bhunriachtanach den cheart chun triail chóir a fháil. Ina theannta sin, níor cheart gur dhochar an Rialachán seo do rialacha náisiúnta maidir le cláir d’údaráis phoiblí nó eagraíochtaí a thairgeann comhairleoireacht do dhaoine aonair atá i gcruachás.

(28)

Ba cheart do sholáthraithe ainmneacha na n-eagraíochtaí a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí a ndéanann siad mí-úsáid ghnéasach leanaí fhéideartha ar líne a thuairisciú dóibh faoin Rialachán seo a chur in iúl don Choimisiún. Cé gurb iad na soláthraithe, ag gníomhú mar rialaitheoirí, agus iadsan amháin, atá freagrach as measúnú a dhéanamh i dtaobh cén tríú páirtí ar féidir leo sonraí pearsanta a roinnt leis faoi Rialachán (AE) 2016/679, ba cheart don Choimisiún trédhearcacht a áirithiú maidir le cásanna féideartha de mhí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a aistriú trí liosta de na heagraíochtaí a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí a chuirtear in iúl dó a phoibliú ar a shuíomh gréasáin. Ba cheart an liosta poiblí sin a bheith inrochtana go héasca. Ba cheart do na soláthraithe a bheith in ann an liosta sin a úsáid freisin chun eagraíochtaí ábhartha a shainaithint sa chomhrac domhanda in aghaidh mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne. Níor cheart gur dhochar an liosta sin d’oibleagáidí na soláthraithe atá ag gníomhú mar rialaitheoirí faoi Rialachán (AE) 2016/679, lena n-áirítear maidir lena n-oibleagáid aon aistriú sonraí pearsanta lasmuigh den Aontas a dhéanamh de bhun Chaibidil V den Rialachán sin agus lena n-oibleagáid na hoibleagáidí uile faoi Chaibidil IV den Rialachán sin a chomhlíonadh.

(29)

An staidreamh atá le soláthar ag na Ballstáit faoin Rialachán seo, is táscairí tábhachtacha é chun meastóireacht a dhéanamh ar bheartais, lena n-áirítear bearta reachtacha. Ina theannta sin, tá sé tábhachtach go n-aithneofaí an tionchar a bhíonn ag íospairt thánaisteach atá ina dlúthchuid de chomhroinnt íomhánna agus físeán d’íospartaigh mí-úsáide gnéasaí leanaí a d’fhéadfadh a bheith á scaipeadh ar feadh na mblianta agus nach léirítear go hiomlán i staidreamh den sórt sin.

(30)

I gcomhréir leis na ceanglais a leagtar síos i Rialachán (AE) 2016/679, go háirithe an ceanglas go n-áiritheoidh na Ballstáit go gcuirfear ar fáil do na húdaráis mhaoirseachta na hacmhainní daonna, teicniúla agus airgeadais atá de dhíth orthu chun a gcúraimí a chomhlíonadh agus a gcumhachtaí a fheidhmiú go héifeachtach, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go mbeidh acmhainní leordhóthanacha den sórt sin ag na húdaráis mhaoirseachta chun a gcúraimí a chomhlíonadh agus a gcumhachtaí a fheidhmiú go héifeachtach faoin Rialachán seo.

(31)

I gcás ina ndearna soláthraí measúnú tionchair ar chosaint sonraí agus ina ndeachaigh sé i gcomhairle leis na húdaráis mhaoirseachta maidir le teicneolaíocht i gcomhréir le Rialachán (AE) 2016/679 roimh theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo, níor cheart é a bheith d’oibleagáid ar an soláthraí sin faoin Rialachán seo measúnú tionchair breise ar chosaint sonraí nó comhairliúchán breise a dhéanamh ar choinníoll go mbeidh sé curtha in iúl ag na húdaráis mhaoirseachta nach mbeadh ardriosca do chearta agus saoirsí daoine nádúrtha mar thoradh ar an bpróiseáil a dhéantar ar shonraí leis an teicneolaíocht sin nó go mbeadh bearta déanta ag an rialaitheoir chun riosca den sórt sin a mhaolú.

(32)

Ba cheart é a bheith de cheart ag úsáideoirí leigheas éifeachtach breithiúnach a fháil i gcás inar sáraíodh a gcearta mar thoradh ar phróiseáil sonraí pearsanta agus sonraí eile chun na críche mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne a bhrath ar seirbhísí cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir agus í a thuairisciú agus ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne a bhaint de na seirbhísí sin, mar shampla i gcás inar tuairiscíodh inneachar nó céannacht úsáideora d’eagraíocht a ghníomhaíonn ar mhaithe le leas an phobail i gcoinne mí-úsáid ghnéasach leanaí nó d’údaráis forfheidhmithe dlí nó i gcás inar baineadh inneachar úsáideora nó ina ndearnadh cuntas úsáideora a bhlocáil nó inar cuireadh seirbhís a thairgtear d’úsáideoir ar fionraí.

(33)

I gcomhréir le Treoir 2002/58/CE agus le prionsabal an íoslaghdaithe sonraí, ba cheart próiseáil sonraí pearsanta agus sonraí eile a bheith teoranta do na catagóirí de shonraí inneachair agus sonraí tráchta gaolmhara, a mhéid is fíorghá chun cuspóir an Rialacháin seo a bhaint amach.

(34)

Leis an maolú dá bhforáiltear leis an Rialachán seo, ba cheart na catagóirí sonraí dá dtagraítear in Airteagail 5(1) agus 6(1) de Threoir 2002/58/CE a chuimsiú, atá infheidhme maidir le próiseáil sonraí pearsanta agus neamhphearsanta araon a phróiseáiltear i gcomhthéacs seirbhís cumarsáide idirphearsanta atá neamhspleách ar uimhir a sholáthar.

(35)

Is é cuspóir an Rialacháin seo maolú sealadach a chruthú ar fhorálacha áirithe de Threoir 2002/58/CE gan ilroinnt sa mhargadh inmheánach a chruthú. Thairis sin, is é is dóichí nárbh fhéidir leis na Ballstáit uile reachtaíocht náisiúnta a ghlacadh in am. Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo a ghnóthú go leordhóthanach agus gur fearr is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 CAE. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú. Leis an Rialachán seo, tugtar isteach maolú atá sealadach agus a bhfuil teorainn dhocht aige ar infheidhmeacht Airteagail 5(1) agus 6(1) de Threoir 2002/58/CE, mar aon le sraith coimircí chun a áirithiú nach dtéann sé thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir a leagtar síos a ghnóthú.

(36)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 42(1) de Rialachán (AE) 2018/1725 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) agus thug sé a thuairim uaidh an 10 Samhain 2020,

(1)

ciallaíonn “seirbhís cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir” seirbhís cumarsáide idirphearsanta neamhspleách ar uimhir mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (7), de Threoir (AE) 2018/1972;

(2)

ciallaíonn “ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne”:

(3)

ciallaíonn “sirtheoireacht leanaí” aon iompar intinneach ar cion coiriúil é faoi Airteagal 6 de Threoir 2011/93/AE;

(4)

ciallaíonn “mí-úsáid ghnéasach leanaí ar líne” ábhar mí-úsáide gnéasaí leanaí ar líne agus sirtheoireacht leanaí.

(1)

Le Treoir (AE) 2017/2397 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3), leagtar amach bearta idirthréimhseacha chun bailíocht leanúnach teastas cáilíochta, leabhar taifid seirbhíse agus logleabhar arna n-eisiúint roimh dheireadh a tréimhse thrasuite a áirithiú agus chun am réasúnta a thabhairt do bhaill oilte den chriú iarratas a dhéanamh ar dheimhniú cáilíochta de chuid an Aontais, nó ar dheimhniú eile a aithnítear a bheith coibhéiseach. Cé is moite de cheadúnais loingseoireachta na Réine dá dtagraítear in Airteagal 1(5) de Threoir 96/50/CE ón gComhairle (4), áfach, níl feidhm ag na bearta idirthréimhseacha sin maidir leis na teastais cháilíochta, na leabhair taifid seirbhíse agus na logleabhair arna n-eisiúint ag tríú tíortha dá dtugann na Ballstáit aitheantas faoi láthair faoina gceanglais náisiúnta, nó comhaontuithe idirnáisiúnta, is infheidhme roimh theacht i bhfeidhm Threoir (AE) 2017/2397.

(2)

Le hAirteagal 10(3), (4) agus (5) de Threoir (AE) 2017/2397, leagtar síos an nós imeachta agus na coinníollacha maidir le teastais, leabhair taifid seirbhíse nó logleabhair arna n-eisiúint ag údaráis tríú tír a aithint.

(3)

Toisc go bhfuil an nós imeachta chun doiciméid tríú tír a aithint bunaithe ar an measúnú ar na córais deimhniúcháin sa tríú tír iarrthach, agus é mar aidhm aige a chinneadh an bhfuil eisiúint na dteastas cáilíochta, na leabhar taifid seirbhíse nó na logleabhar a shonraítear san iarraidh faoi réir ceanglais atá comhionann leo siúd a leagtar síos i dTreoir (AE) 2017/2397, ní dócha go gcuirfear an nós imeachta aitheantais i gcrích roimh an 17 Eanáir 2022.

(4)

Chun aistriú rianúil a áirithiú chuig an gcóras aitheantais le haghaidh doiciméid tríú tír dá bhforáiltear in Airteagal 10 de Threoir (AE) 2017/2397, is gá foráil a dhéanamh maidir le bearta idirthréimhseacha lena dtugtar an t-am is gá do thríú tíortha chun a gceanglais a ailíniú leo siúd a leagtar síos sa Treoir sin, agus le go ndéanfaidh an Coimisiún measúnú ar a gcórais deimhniúcháin chomh maith agus, i gcás inarb iomchuí, gníomh cur chun feidhme a ghlacadh faoi Airteagal 10(5) den Treoir sin. D’áiritheofaí leis na bearta sin freisin deimhneacht dhlíthiúil le haghaidh na ndaoine aonair agus na n-oibreoirí eacnamaíocha atá gníomhach in earnáil an iompair ar uiscebhealaí intíre. I bhfianaise na gcuspóirí sin, is iomchuí scoithdháta a leagan síos le haghaidh doiciméid tríú tír a thagann faoi raon feidhme na mbeart idirthréimhseach sin faoi threoir na tréimhse chun an Treoir sin a thrasuí, ar cuireadh síneadh 2 bhliain léi.

(5)

Chun comhsheasmhacht leis na bearta idirthréimhseacha is infheidhme maidir leis na Ballstáit de bhun Airteagal 38 de Threoir (AE) 2017/2397 a áirithiú, níor cheart feidhm a bheith ag na bearta idirthréimhseacha is infheidhme maidir le teastais cháilíochta, leabhair taifid seirbhíse agus logleabhair arna n-eisiúint ag tríú tíortha agus arna n-aithint ag na Ballstáit tar éis an 17 Eanáir 2032. Thairis sin, ba cheart aitheantas le haghaidh na dteastas cáilíochta, na leabhar taifid seirbhíse agus na logleabhar sin a theorannú d’uiscebhealaí intíre an Aontais atá lonnaithe sa Bhallstát lena mbaineann.

(6)

Chun comhsheasmhacht a áirithiú leis na bearta idirthréimhseacha is infheidhme maidir le teastais cháilíochta arna n-eisiúint ag na Ballstáit, is iomchuí a shoiléiriú, a mhéid a bhaineann le teastais tríú tír, go n-áirítear freisin sna ceanglais dá dtagraítear in Airteagal 10(3) de Threoir (AE) 2017/2397 na ceanglais maidir le malartú na dteastas atá ann cheana a leagtar amach in Airteagal 38(1) agus (3) den Treoir sin.

(7)

Dá bhrí sin, chun soiléireacht agus deimhneacht dhlíthiúil a sholáthar do chuideachtaí iompair agus d’oibrithe iompair ar uiscebhealaí intíre, ba cheart Treoir (AE) 2017/2397 a leasú dá réir.

(8)

I gcomhréir le hAirteagal 39(4) de Threoir (AE) 2017/2397, níl sé d’oibleagáid ar na Ballstáit sin nach bhfuil loingseoireacht ar uiscebhealaí intíre indéanta go teicniúil iontu an Treoir sin a thrasuí. Ba cheart feidhm a bheith ag an maolú céanna, mutatis mutandis, maidir leis an Treoir seo.

(9)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir na Treorach seo, eadhon bearta idirthréimhseacha chun teastais tríú tír a aithint, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr a fhairsinge agus a éifeachtaí, gur fearr is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a bhaint amach.

(10)

Chun é a chur ar chumas na mBallstát a bheith in ann dul ar aghaidh go pras le trasuí na mbeart dá bhforáiltear leis an Treoir seo, ba cheart di teacht i bhfeidhm an lá tar éis lá a foilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh,

(1)

in Airteagal 10, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhír 3:

(2)

in Airteagal 38, cuirtear an mhír seo a leanas leis:

(1)

An 15 Meitheamh 2018 thug an Chomhairle údarú don Choimisiún tús a chur leis an gcaibidlíocht ar chomhaontú le Ríocht na Téalainne i ndáil le modhnú lamháltas ar na taraif-chuótaí a áirítear i Sceideal CLXXV AE de thoradh tharraingt siar na Ríochta Aontaithe as an Aontas.

(2)

Tá an chaibidlíocht tugtha i gcrích, agus cuireadh inisealacha le Comhaontú idir an tAontas Eorpach agus Ríocht na Téalainne de bhun Airteagal XXVIII den Chomhaontú Ginearálta um Tharaifí agus Thrádáil (CGTT) 1994, i ndáil le modhnú lamháltas ar na taraif-chuótaí uile a áirítear i Sceideal CLXVV AE de thoradh tharraingt siar na Ríochta Aontaithe as an Aontas Eorpach (“an Comhaontú”) an 7 Eanáir 2021.

(3)

I gcomhréir le Cinneadh (AE) 2021/373 ón gComhairle (2), síníodh an Comhaontú an 7 Bealtaine 2021.

(4)

Ba cheart an Comhaontú a fhormheas,