Cosaint laonna a mbeartaítear iad a mharú

ACHOIMRE AR:

Treoir 2008/119/CE — lena leagtar síos íoschaighdeáin maidir le cosaint laonna

CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?

Leagtar síos inti na híoschaighdeáin maidir le cosaint laonna comhdhúnta atá beartaithe mar bhia don duine.

PRÍOMHPHOINTÍ

• Sa treoir seo leagtar síos íoschaighdeáin maidir le cosaint laonna (i.e. ainmhithe buaibheacha suas le 6 mhí d’aois) a chuirtear in aonaid ina dtógfar iad lena marú. Ní bheidh feidhm ag na caighdeáin seo, atá éigeantach ón 1 Eanáir 2007, maidir le laonna a choinnítear leis an mbó le bheith ag diúl, nó maidir le gabháltais a bhfuil níos lú ná 6 lao iontu.
• Ní chumhdaítear sa treoir iompar laonna, arna rialú le Rialachán (CE) Uimh. 1/2005.

Cró aonair nó grúpaí

• Ní mór cróite a thógáil ar bhealach ina féidir le gach lao luí síos, scíth a ligean, seasamh suas agus grúmaeireacht a dhéanamh air féin gan aon deacracht.
• Ó 8 seachtaine d’aois, toirmisctear cróite aonair ach amháin i gcás tinnis. Tá bonn cirt leis an mbeart seo nó is ainmhithe tréadúla iad ainmhithe buaibheacha.
• Sula mbaineann siad 8 seachtaine d’aois amach, ceadaítear cróite aonair. Ní mór dóibh a bheith déanta de bhallaí criathraithe inar féidir leis na laonna teagmháil radhairc agus thadhlach a bheith acu. Féadfar ballaí soladacha a úsáid chun ainmhithe atá tinn a aonrú ón gcuid eile den tréad agus sa chás sin amháin.
• Ní mór go gcomhlíonann cróite grúpaí na caighdeáin seo a leanas maidir le spás (féach an tábla thíos).

• Níor cheart laonna a chur ar teaghrán (ach amháin b’fhéidir le linn beathú bainne ar feadh tréimhse nach mó ná uair an chloig) ná soc béil a chur orthu.
• Ní mór tithíocht, cróite, trealamh agus uirlisí a ghlanadh agus a dhíghalrú.
• Ní mór do na hurláir a bheith réidh ach gan a bheith sleamhain, chun gortú do na hainmhithe a chosc. Ní mór don láthair luí a bheith compordach, glan agus tirim. Tá sé éigeantach leapachas a bheith ann do laonna atá níos óige ná dhá sheachtain d’aois.

Sláinte

• Ní mór do gach lao gruth buí buaibheach a fháil a luaithe is féidir tar éis dá bhreithe (laistigh de 6 huaire an chloig dó ar an saol).
• Ní mór cóir leighis a chur ar aon lao atá tinn nó gortaithe gan mhoill. Ní mór comhairle tréidliachta a fháil a luaithe is féidir le haghaidh aon lao nach bhfuil cúram an stocshealbhóra ag oibriú dó.

Aiste bia

• Ní mór laonna a bheathú ar a laghad faoin dhó sa lá. Caithfidh fáil a bheith ag gach lao ar bhia ag an am céanna leis na hainmhithe eile sa ghrúpa.
• Ní mór go leor iarainn a bheith sa bhia chun meánleibhéal 4.5 mmol/lítear haemaglóibin fola ar a laghad a áirithiú, agus ní mór candam laethúil íosta de bhia snáithíneach a chur ar fáil do gach lao atá níos sine ná dhá sheachtain d’aois.
• Ní mór an aiste bia a chur in oiriúint d’aois agus do mheáchan an ainmhí. Ní mór é a chur in oiriúint freisin dá riachtanais iompair agus dá riachtanais fhiseolaíocha.
• Ba cheart teacht ar uisce úr a bheith ag laonna atá os cionn dhá sheachtain d’aois.

Faireachán ar ainmhithe

Ní mór cigireacht a dhéanamh ar laonna atá i dtithe dhá uair sa lá ar a laghad agus ní mór cigireacht a dhéanamh ar threalamh meicniúil uair amháin sa lá ar a laghad I gcás go mbaintear úsáid as córas aerála saorga, ní mór córas aláraim a úsáid (a ndéantar tástáil rialta air) chomh maith le córas cúltaca a shuiteáil.

Leibhéil soilsithe

Ba cheart laonna a choimeád i gcoinníollacha a bhfuil soilsiú nádúrtha nó saorga iontu (coibhéiseach leis an tréimhse a mbíonn soilsiú nádúrtha ann idir 9 a.m. agus 5 p.m.).

Cigireachtaí

• Ní mór do thíortha AE cigireachtaí a dhéanamh gach bliain ar shampla ionadaíoch ó thaobh staidrimh de.
• Féadfaidh an Coimisiún Eorpach saineolaithe tréidliachta a chur le seiceálacha ar an láthair a dhéanamh le cuidiú ó chigirí náisiúnta.

Maidir le hallmhairí

D’fhonn ainmhithe ó thíortha neamh-AE a allmhairiú, éilítear deimhniú ina sonraítear go bhfuair siad cóir choibhéiseach leis an gcóir a thugtar d’ainmhithe de bhunadh AE.

Rialacha sonracha

Féadfaidh tíortha AE rialacha níos doichte ná na cinn atá leagtha síos leis an treoir seo a chur i bhfeidhm ar a gcríocha féin. Sa chás sin, ní mór dóibh an Coimisiún a chur ar an eolas faoi bhearta ar bith dá leithéid roimh ré.

Rialachán um rialuithe oifigiúla

Le Rialachán (AE) 2017/625, reachtaíocht nua AE maidir leis na rialuithe oifigiúla ar bhia don duine agus bia ainmhithe, leasaítear mionsonraí teicniúla áirithe den treoir. Beidh feidhm leis na hathruithe sin ón 14 Nollaig 2019.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA TREORACH?

Tá sí i bhfeidhm ón 4 Feabhra 2009. Déantar reachtaíocht roimhe seo a chódú agus a aisghairm leis an treoir (Treoir 91/629/CEE) bhí sí le corprú sa dlí náisiúnta faoin 1 Eanáir 1994.

CÚLRA

Le haghaidh breis faisnéise, féach ar:

• Laonna (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir 2008/119/CE ón gComhairle an 18 Nollaig 2008 lena leagtar síos íoschaighdeáin maidir le cosaint laonna (Leagan códaithe) (IO L 10, 15.1.2009, lgh. 7-13)

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2017/625 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Márta 2017 maidir le rialuithe oifigiúla agus gníomhaíochtaí oifigiúla eile arna ndéanamh lena áirithiú go gcuirtear i bhfeidhm dlí an bhia agus na beatha, rialacha maidir le sláinte agus leas ainmhithe, sláinte plandaí agus táirgí cosanta plandaí, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 999/2001, (CE) Uimh. 396/2005, (CE) Uimh. 1069/2009, (CE) Uimh. 1107/2009, (AE) Uimh. 1151/2012, (AE) Uimh. 652/2014, (AE) 2016/429 agus (AE) 2016/2031 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 1099/2009 ón gComhairle agus Treoracha 98/58/CE, 1999/74/CE, 2007/43/CE, 2008/119/CE agus 2008/120/CE ón gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoracha 89/608/CEE, 89/662/CEE, 90/425/CEE, 91/496/CEE, 96/23/CE, 96/93/CE agus 97/78/CE agus Cinneadh 92/438/CEE ón gComhairle (Rialachán maidir le Rialuithe Oifigiúla) (IO L 95, 7.4.2017, lgh. 1–142)

Féach an leagan comhdhlύite.

Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 ón gComhairle an 22 Nollaig 2004 maidir le hainmhithe a chosaint le linn iompair agus oibríochtaí gaolmhara agus lena leasaítear Treoir 64/432/CEE, Treoir 93/119/CE agus Rialachán (CE) Uimh. 1255/97 (IO L 3, 5.1.2005, lgh. 1-44)

Nuashonraithe 27.09.2017