Cosaint muc

ACHOIMRE AR:

Treoir 2008/120/CE — lena leagtar síos íoschaighdeáin maidir le cosaint muc

CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?

Leagtar síos inti íoschaighdeáin maidir le cosaint muc.

PRÍOMHPHOINTÍ

Chomh maith le caighdeáin a leagan síos maidir le cosaint muc, leagtar síos leis an treoir chomh maith rialacha maidir le hoibríochtaí pianmhara go háirithe: coilleadh, teascadh an eireabaill (sciotadh), réidh a fháil le fiacla coirnéil, etc.

Raon feidhme

• Tá feidhm ag na híoschaighdeáin le gach catagóir muice a choinnítear lena dtógáil agus lena ramhrú:
  • bainbh (ó bhreith go scoitheadh);
  • bainbh (ó scoitheadh go 10 seachtainí d’aois);
  • ramhraitheoirí (níos sine ná 10 seachtainí);
  • cránacha agus céiseanna (muc bhaineannach i ndiaidh caithreachais ach nár bhreith fós);
  • collaigh (muca fireannacha i ndiaidh caithreachais, atá beartaithe lena bpórú) agus mar sin de.
• Ní mór na hainmhithe sin a thógáil i ngrúpaí, seachas roinnt eisceachtaí (cránacha cráinbhreithe, collaigh). Ní mór d’fheirmeoirí bearta a chur chun feidhme chun bunriachtanais a chomhlíonadh agus chun troid laistigh den ghrúpa a chosc. Go sonrach, ní mór rochtain bhuan a bheith ag muca ar mhéid dóthanach ábhair chothaithe chun iompar turgnamhach a spreagadh.

Cránacha agus céiseanna

• más gá, caithfear cránacha agus céiseanna atá ag iompar clainne a chóireáil i gcoinne seadán. Tá toirmeasc curtha ar chránacha agus ar chéiseanna a chur ar teaghrán ón 1 Eanáir 2006 i leith.
• Is féidir cránacha agus céiseanna a aonrú, seachtain amháin roimh chráinbhreith, Ní mór láthair gan bhac a bheith ar fáil le haghaidh cráinbhreith nádúrtha nó chuidithe. Ní mór do bhoscaí a bheith feistithe le córais cosanta muc.

Bainbh (nach bhfuil scoite)

Ní féidir bainbh a scoitheadh ón gcráin sula mbeidh siad 28 lá d’aois mura bhféadfadh díobháil a dhéanamh do leas nó do shláinte na máthar nó an bhainbh ar aon slí eile.

Bainbh scoite agus muca tógála

• Ní mór bearta a dhéanamh lena chinntiú nach mbeidh na muca ag troid.
• Ní mór muca a choinneáil i ngrúpaí agus níor cheart iad a mheascadh (ach amháin roimh scoitheadh nó le linn na seachtaine i ndiaidh scoite, más gá).
• Caithfear ainmhithe trodacha a choinneáil ar shiúl ón ngrúpa (chomh maith le hainmhithe gortaithe).
• Ní bhainfear úsáid as leigheasanna suaimhneasáin ach chun meascadh i ndálaí eisceachtúla a éascú agus i ndiaidh comhairliúcháin le tréidlia.

Obráidí pianmhara ar ainmhithe

• Tá tréidlia nó “cúramóir” atá oilte i ngnéithe a bhaineann le leas ainmhithe údaraithe chun na nithe seo a leanas a dhéanamh:
  • fiacla coirnéil banbh a laghdú;
  • teascadh an eireabaill (roimh an seachtú lá ar an saol nó i ndiaidh na haoise sin má dhéanann tréidlia é agus faoi ainéistéise agus le hanailgéis fhaidréiseach bhreise);
  • coilleadh collach (roimh an seachtú lá ar an saol nó i ndiaidh na haoise sin má dhéanann tréidlia é agus faoi ainéistéise agus le hanailgéis fhaidréiseach bhreise);
  • fáinniú sróine i gcórais fearachais lasmuigh.
• Ní dhéanfar eireabaill a theascadh nó fiacla coirnéil a laghdú go rialta ach amháin má tá fianaise ann gur tharla gortú do shiní cránacha nó do chluasa nó eireabaill muc eile. Sula ndéantar na gnáthaimh sin, ní mór bearta eile a dhéanamh chun priocadh eireaball agus drochnós eile a chosc, agus dlúsanna timpeallachta agus stócála á gcur san áireamh. Ar an gcúis sin, ní mór dálaí timpeallachta nó córais bainistíochta neamhleora a athrú.

Sláinte

Ní mór muca tinne nó gortaithe a chur i gclóis aonair.

Beatha

Déantar foráil sa treoir seo i leith caighdeán a bhaineann le beathú ar “chaighdeán ard go leor” agus fáil “bhuan” ar uisce óil. Caithfidh fáil a bheith ag na muca eile ar bhia ag an am céanna le hainmhithe eile sa ghrúpa. Ní mór na hainmhithe a bheathú uair amháin sa lá ar a laghad.

Cóiríocht

• Socraítear caighdeáin a bhaineann leis an achar urláir de réir mheáchan an ainmhí:
  • idir 0.15 m² do mhuca atá idir 10 kg agus 1 m² ar meáchan in aghaidh an ainmhí níos mó ná 110 kg;
  • 1.64 m² in aghaidh na céise;
  • 2.25 m² in aghaidh na cránach;
  • 6 m² do chollach (10 m² má tá an collach á úsáid do sheirbhísí nádúrtha).
• Ní raibh feidhm ag roinnt caighdeán cóiríochta ach ón 1 Eanáir 2013 i leith (maidir le foirgnimh a tógadh roimh 2003 nó i ndiaidh an dáta aontachais in AE).
• Ní mór do na hurláir a bheith réidh ach gan a bheith sleamhain chun gortú do na hainmhithe a chosc.
• Ní mór don láthair luí a bheith compordach, glan agus tirim.

Timpeallacht

Ní mór torann leanúnach chomh hard le 85 dB a sheachaint. Ní mor an déine solais a bheith ionann le 40 lux ar a laghad ar feadh 8 n-uaire.

Cigireachtaí

• Ní mór do thíortha AE cigireachtaí a dhéanamh gach bliain ar shampla ionadaíoch go staitistiúil.
• Féadfaidh an Coimisiún Eorpach saineolaithe tréidliachta a chur le seiceálacha ar an láthair a dhéanamh sna feirmeacha le cuidiú ó chigirí náisiúnta.

Rialacha sonracha

Féadfaidh tíortha AE rialacha níos doichte a chur i bhfeidhm ar a gcríoch féin ná na cinn atá leagtha síos leis an treoir seo. Sa chás sin, ní mór dóibh an Coimisiún a chur ar an eolas faoi bhearta ar bith dá leithéid roimh ré.

Rialachán um rialuithe oifigiúla

Le Rialachán (AE) 2017/625, reachtaíocht nua AE maidir leis na rialuithe oifigiúla ar bhia don duine agus bia ainmhithe, leasaítear mionsonraí teicniúla áirithe den treoir. Beidh feidhm leis na hathruithe sin ón 14 Nollaig 2019.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA TREORACH?

Tá sí i bhfeidhm ón 10 Márta 2009. Is í Treoir 2008/120/CE an leagan códaithe de Threoir 91/630/CEE agus a leasuithe ina dhiaidh sin. Bhí Treoir bhunaidh 91/630/CEE le corprú ag tíortha AE sa dlí náisiúnta faoi 1994 (agus a leasuithe faoi 2003).

CÚLRA

Le haghaidh breis faisnéise, féach ar:

• Muca (an Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir 2008/120/CE ón gComhairle an 18 Nollaig 2008 lena leagtar síos íoschaighdeáin maidir le cosaint muc (leagan códaithe) (IO L 47, 18.2.2009, lgh. 5-13)

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2017/625 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Márta 2017 maidir le rialuithe oifigiúla agus gníomhaíochtaí oifigiúla eile arna ndéanamh lena áirithiú go gcuirtear i bhfeidhm dlí an bhia agus na beatha, rialacha maidir le sláinte agus leas ainmhithe, sláinte plandaí agus táirgí cosanta plandaí, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 999/2001, (CE) Uimh. 396/2005, (CE) Uimh. 1069/2009, (CE) Uimh. 1107/2009, (AE) Uimh. 1151/2012, (AE) Uimh. 652/2014, (AE) 2016/429 agus (AE) 2016/2031 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 1099/2009 ón gComhairle agus Treoracha 98/58/CE, 1999/74/CE, 2007/43/CE, 2008/119/CE agus 2008/120/CE ón gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoracha 89/608/CEE, 89/662/CEE, 90/425/CEE, 91/496/CEE, 96/23/CE, 96/93/CE ón gComhairle agus 97/78/CE agus Cinneadh 92/438/CEE ón gComhairle (Rialachán maidir le Rialuithe Oifigiúla) (IO L 95, 7.4.2017, lgh. 1–142)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 2017/625 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Nuashonraithe 23.10.2017