Is ionstraim dlí aonair é Rialachán (CE) Uimh. 2201/2003, ar a dtugtar “Rialachán IIa na Bruiséile”, a bhfuil sé mar aidhm leis cabhrú le lánúineacha idirnáisiúnta díospóidí a réiteach, a bhaineann le níos mó ná tír amháin, maidir lena gcolscaradh agus coimirce a leanaí.
Leagtar amach ann:
Ní dhéileáiltear ann le cúrsaí substainteacha um dhlí teaghlaigh. Is faoi fhreagracht na mBallstát aonair atá na cúrsaí sin.
Tá feidhm ag an Rialachán maidir le cásanna an dlí shibhialta a bhaineann le níos mó ná tír amháin maidir le:
Is é ceann de na príomhchuspóirí ann seasamh le ceart linbh teagmháil a choinneáil leis an mbeirt tuismitheoirí, fiú má tá siad idirscartha nó ina gcónaí i mBallstáit éagsúla.
Níl feidhm ag an rialachán maidir le cásanna a bhaineann le:
Cúrsaí pósta
Níl riail ghinearálta ar bith ann maidir le cúrsaí pósta. Chun an Ballstát a dhearbhú ina bhfuil an ceart ag na cúirteanna rialú a dhéanamh maidir le cás, ina ionad sin leagtar amach 7 bhforas mhalartacha sa rialachán maidir le dlínse bunaithe ar náisiúntacht na gcéilí nó ar an áit a gcónaíonn siad de ghnáth.
Freagracht tuismitheora
Baineann sé leis an méid a leanas:
Is faoi dhlínse na gcúirteanna sa Bhallstát ina bhfuil cónaí ar an leanbh de ghnáth a thagann cúrsaí dá leithéid de ghnáth. Murar féidir cén áit a gcónaíonn an leanbh de ghnáth a dhearbhú (amhail i gcás teifeach), glacfaidh an Ballstát ina bhfuil an leanbh i láthair an dlínse go huathoibríoch.
Fuadach linbh
Leagtar síos rialacha sa rialachán chomh maith chun cásanna ina ndéantar leanaí a thógáil nó a choinneáil go neamhdhleathach a réiteach.
Beidh an dlínse fós ag cúirteanna an Bhallstáit ina raibh cónaí ar an leanbh de ghnáth sular fuadaíodh é nó í go dtí go mbeidh cónaí ar an leanbh go príomha i mBallstát eile.
Aithint
Faoin rialachán, ní mór do Bhallstát ar bith breithiúnais a aithint go huathoibríoch a thugtar i mBallstát eile maidir le cúrsaí pósta agus le cúrsaí freagrachta tuismitheora. Féadfar aithint a dhiúltach, mar shampla:
Maidir le breithiúnais a bhaineann le freagracht tuismitheoirí, féadfar aithint a dhiúltú chomh maith sna cásanna seo a leanas:
Forfheidhmiú
Is féidir breithiúnas maidir le feidhmiú freagrachta tuismitheora is infheidhmithe sa Bhallstát inar eisíodh é a fhorghníomhú i dtír eile AE nuair a dhearbhaítear go bhfuil sé infheidhmithe ansin ar iarratas duine ar bith ar suim leo an cás. Ní theastaíonn dearbhú ar bith, áfach, i leith breithiúnas lena ndeonaítear cearta rochtana nó i leith breithiúnas a bhaineann le filleadh linbh a dheimhnigh an breitheamh bunaidh de réir an rialacháin.
Comhar idir na húdaráis lárnacha i gcásanna um fhreagracht tuismitheora
Ainmníonn gach Ballstát údarás lárnach amháin (nó níos mó) ina gcuimseofar ina chuid dualgas:
Tagann na húdaráis lárnacha le chéile go rialta mar chomhalta den Ghréasán Breithiúnach Eorpach i gcúrsaí sibhialta agus tráchtála.
Comhaontuithe atá ann cheana
Mar riail ghinearálta, tá an rialachán curtha in aonad coinbhinsiún atá ann cheana maidir leis na cúrsaí céanna lena mbaineann 2 Bhallstát nó níos mó. I gcaidreamh idir na Ballstáit, tugtar tús áite dó thar choinbhinsiúin iltaobhacha áirithe:
Maidir le Coinbhinsiún na Háige an 19 Deireadh Fómhair 1996 i dtaca le freagracht tuismitheoirí agus le bearta chun leanaí a chosaint (féach an achoimre), tá feidhm iomlán ag an rialachán má tá cónaí de ghnáth ar an leanbh i dtír AE.
Díolúintí agus forálacha speisialta
Níl an Danmhairg ina páirtí sa rialachán agus mar sin níl sí faoina cheangal.
Baineann rialacha speisialta le:
Aisghairm
Rinneadh Rialachán Iia na Bruiséile a athbhreithniú le Rialachán (AE) 2019/1111 (Rialachán IIa na Bruiséile (Athmhúnlú), a bheidh i bhfeidhm ón 1 Lúnasa 2022 (féach an achoimre).
Tá feidhm leis ón 1 Márta 2005.
Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
Rialachán (CE) Uimh. 2201/2003 an 27 Samhain 2003 maidir le dlínse agus maidir le haithint agus forghníomhú breithiúnas in ábhair maidir le pósadh agus le freagracht tuismitheora, lena n–aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 1347/2000 (IO L 338, 23.12.2003, lgh. 1–29).
Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CE) Uimh. 2201/2003 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.
Cinneadh 2010/405/AE ón gComhairle an 12 Iúil 2010 lena n–údaraítear comhar feabhsaithe sa réimse um dhlí is infheidhme i leith colscaradh agus idirscaradh dleathach (IO L 189, 22.7.2010, lgh. 12–13).
Rialachán (AE) Uimh. 2010/1259/AE ón gComhairle an 20 Nollaig 2010 lena gcuirtear chun feidhme comhar feabhsaithe sa réimse um dhlí is infheidhme i leith colscaradh agus idirscaradh dleathach (IO L 343, 29.12.2010, lgh. 10–16).
Cinneadh 2012/714/AE ón gCoimisiún an 21 Samhain 2012 lena ndearbhaítear rannpháirtíocht na Liotuáine i gcomhar feabhsaithe sa réimse um dhlí is infheidhme i leith colscaradh agus idirscaradh dleathach (IO L 323, 22.11.2012, lgh. 18–19).
Cinneadh 2014/39/AE ón gComhairle an 27 Eanáir 2014lena ndearbhaítear rannpháirtíocht na Gréige i gcomhar feabhsaithe sa réimse um dhlí is infheidhme i leith colscaradh agus idirscaradh dleathach (IO L 23, 28.1.2014, lgh. 41–42).
Nuashonraithe 03.09.2021