Treoirlínte le haghaidh bonneagair thras-Eorpaigh fuinnimh

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2022/869 maidir le treoirlínte le haghaidh bonneagar tras-Eorpach fuinnimh

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Leagtar amach ann treoirlínte nua maidir le forbairt agus idir-inoibritheacht chonairí agus réimsí tosaíochta uile-Aontais an Aontais Eorpaigh maidir le bonneagar fuinnimh, agus iad a thabhairt i gcomhréir leis an gComhaontú Glas don Eoraip. Cuireann na treoirlínte leis an méid seo a leanas:

• maolú ar an athrú aeráide a áirithiú, go háirithe chun cuspóirí fuinnimh agus aeráide 2030 an Aontais agus a chuspóir maidir le haeráidneodracht faoi 2050 a bhaint amach; agus
• idirnaisc, slándáil fuinnimh, comhtháthú margaidh agus córais, iomaíocht a rachaidh chun tairbhe Bhallstáit uile an Aontais agus praghsanna fuinnimh inacmhainne a áirithiú.

PRÍOMHPHOINTÍ

Gréasáin thras-Eorpacha d’fhuinneamh

• Nascann na gréasáin thras-Eorpacha fuinnimh (GTE-F) bonneagair fuinnimh na mBallstát.
• Áirítear ar GTE-F roinnt conairí agus réimsí tosaíochta, agus réimsí téamacha tosaíochta amhail eangacha leictreachais cliste a chur in úsáid.
• Déantar athbhreithniú sa rialachán ar na rialacha do GTE-F, lena n-áirítear rialacha maidir le tionscadail choiteanna leasa agus tionscadail chomhleasa a shainaithint (tionscadail arna gcur chun cinn ag na Ballstáit i gcomhar le tíortha nach bhfuil san Aontas).

Cuspóirí

Ceapadh na rialacha athbhreithnithe chun roinnt spriocanna a bhaint amach, lena n-áirítear an méid seo a leanas.

• Infheistíocht i líonraí hidrigine agus CO₂ a spreagadh agus gréasáin amach ón gcósta a fhorbairt.
• Deireadh a chur le tacaíocht do thionscadail nua gáis nádúrtha agus ola agus critéir inbhuanaitheachta éigeantacha a thabhairt isteach do gach tionscadal.
• Nósanna imeachta maidir le ceadanna agus údarú a shimpliú agus a bhrostú, lena n-áirítear pointe teagmhála aonair a chruthú do gach tionscadal le haghaidh ceadanna agus údaruithe.
• Ceadófar, le linn idirthréimhse go dtí 31 Nollaig 2029, úsáid sócmhainní hidrigine arna dtiontú ó shócmhainní gáis nádúrtha chun meascán réamhshainithe hidrigine le gás nádúrtha nó le bithmheatán a iompar nó a stóráil.
• I gcás na Cipire agus Mhálta, nach bhfuil idirnasctha leis an ngréasán tras-Eorpach gáis, rud a fhágann gur féidir le tionscadail a bhfuil stádas tionscadal leasa choitinn acu a stádas a choinneáil go dtí go mbeidh an Chipir agus Málta idirnasctha leis an ngréasán tras-Eorpach gáis. Beidh feidhm ag an maolú seo maidir le gach ceann de na Ballstáit sin go dtí go mbeidh sé idirnasctha go díreach leis an ngréasán tras-Eorpach gáis nó go dtí 31 Nollaig 2029.
• Béim a leagan ar ról an fhuinnimh ó fhoinsí in-athnuaite i ndáil le gach sócmhainn, lena n-áirítear eangacha cliste gáis.
• Féidearthacht comhair neamhcheangailteach a chruthú i réimse na pleanála eangaí amach ón gcósta.
• Próiseas rialachais GTE-F a neartú trí ról na ngeallsealbhóirí ábhartha a fheabhsú — ní mór an comhairliúchán a bheith oscailte, trédhearcach agus eagraithe chun aiseolas a thabhairt agus príomhchéimeanna na bpleananna 10 mbliana maidir le forbairt gréasáin uile-Aontais á n-ullmhú. Ní mór do Líonraí Eorpacha na nOibreoirí Córais Tarchurtha do leictreachas agus gás an t-ionchur a fhaightear ó gheallsealbhóirí le linn na gcomhairliúchán a chur san áireamh agus ba cheart dóibh míniú a thabhairt ar an gcaoi ar chuir siad an t-ionchur sin san áireamh.

Leasaítear leis an rialachán Rialachán (AE) 2019/943 (féach achoimre), Rialachán (AE) 2019/942 (féach achoimre), Rialachán (CE) Uimh. 715/2009 (féach achoimre), Treoir (AE) 2019/944 (féach achoimre) agus Treoir 2009/73/CE (féach achoimre), agus aisghairtear Rialachán (AE) Uimh. 347/2013.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 23 Meitheamh 2022.

CÚLRA

• Gréasáin thras-Eorpacha d’fhuinneamh (An Coimisiún Eorpach)

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) 2022/869 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Bealtaine 2022 maidir le treoirlínte le haghaidh bonneagar tras-Eorpach fuinnimh, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 715/2009, (AE) 2019/942 agus (AE) 2019/943 agus Treoracha 2009/73/CE agus (AE) 2019/944, agus lena n-aisghairtear Rialachán (AE) Uimh. 347/2013 (IO L 152, 3.6.2022, lgh. 45-102).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2019/943 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 maidir leis an margadh inmheánach leictreachais (athmhúnlú) (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 54-124).

Ionchorpraíodh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) 2019/943 sa téacs bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Rialachán (AE) 2019/942 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 lena mbunaítear Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chomhar idir Rialálaithe Fuinnimh (athmhúnlú) (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 22-53).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 715/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir le coinníollacha le haghaidh rochtana ar na gréasáin gáis nádúrtha agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 1775/2005 (IO L 211, 14.8.2009, lgh. 36-54).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir (AE) 2019/944 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meitheamh 2019 maidir le comhrialacha don mhargadh inmheánach sa leictreachas agus lena leasaítear Treoir 2012/27/AE (IO L 158, 14.6.2019, lgh. 125-199).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 2009/73/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir le comhrialacha don mhargadh inmheánach sa ghás nádúrtha agus lena n-aisghairtear Treoir 2003/55/CE (IO L 211, 14.8.2009, lgh. 94-136).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 14.11.2022