Córas iarnróid idir-inoibritheach in AE
ACHOIMRE AR:
Treoir (AE) 2016/797 maidir le hidir-inoibritheacht chóras iarnróid AE
CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?
- Leagtar amach leis na coinníollacha chun idir-inoibritheacht* a bhaint amach laistigh den Aontas Eorpach (AE) córas iarnróid agus sainíonn sé na fochórais, idir struchtúrach* agus feidhmiúil*, atá mar chuid den chóras sin.
- Tá sé mar aidhm aige seirbhísí iompair iarnróid a éascú, a fheabhsú agus a fhorbairt laistigh den AE agus le tíortha nach bhfuil san AE, agus ar an gcaoi sin rannchuidiú le críochnú an limistéir Eorpaigh aonair iarnróid agus leis an aistriú chuig cineálacha iompair níos éifeachtaí.
- Tá an treoir ar cheann de thrí ghníomh reachtacha ina gcuimsítear na gnéithe teicniúla den cheathrú pacáiste iarnróid, a bhfuil sé mar chuspóir leis an earnáil iarnróid a athbheochan agus caighdeán seirbhíse níos fearr agus tuilleadh roghanna a thabhairt do phaisinéirí. Oibríonn sé taobh le Rialachán (AE) 2016/796 maidir le Gníomhaireacht Iarnróid an Aontais Eorpaigh (féach achoimre) agus Treoir (AE) 2016/798 maidir le sábháilteacht iarnróid (féach achoimre).
PRÍOMHPHOINTÍ
Raon feidhme
- Tá feidhm ag an treoir maidir leis na córais iarnróid i mBallstáit an AE, lena n-áirítear:
- feithiclí agus bonneagar;
- fuinneamh;
- córais chomharthaíochta agus feidhmchláir teileamaitice* (e.g. córais ticéadaithe) le haghaidh lasta agus paisinéirí;
- inrochtaineacht do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe;
- saincheisteanna maidir le torann.
- Níl feidhm aici maidir le:
- mearchórais iarnród cathrach;
- tramanna, feithiclí iarnróid éadroim nó bonneagar a úsáideann na feithiclí sin amháin;
- líonraí atá scartha go feidhmiúil ó chóras iarnróid an AE agus atá ceaptha chun seirbhísí áitiúla, uirbeacha nó fo-uirbeacha a oibriú, nó cuideachtaí a oibríonn ar na gréasáin sin amháin.
Ceanglais chomhchuibhithe
Leagtar amach sa treoir na coinníollacha a bhaineann le:
- na codanna den chóras a dhearadh, a thógáil, a chur i mbun seirbhíse, a uasghrádú, a athnuachan, a fheidhmiú agus a chothabháil; mar aon le
- cáilíochtaí gairmiúla agus coinníollacha sláinte agus sábháilteachta na foirne a chuireann lena fheidhmiú agus lena chothabháil.
Bíonn na coinníollacha sin i bhfoirm ceanglas comhchuibhithe ina gcuimsítear:
- ceanglais riachtanacha maidir le:
- sábháilteacht (e.g. comhpháirteanna amhail coscáin),
- iontaofacht agus infhaighteacht (e.g. faireachán a dhéanamh ar chomhpháirteanna riachtanacha agus iad a chothabháil),
- cosaint do shláinte an duine agus cosaint an chomhshaoil,
- comhoiriúnacht theicniúil agus feidhmiú an chórais,
- inrochtaineacht;
- sonraíochtaí teicniúla i gcomhair idir-inoibritheachta maidir le gach fochóras nó cuid d’fhochóras;
- caighdeáin ghaolmhara de chuid an Aontais agus doiciméid eile lena gceadaítear do na comhlachtaí lena mbaineann a chruthú go bhfuil na ceanglais riachtanacha agus na sonraíochtaí teicniúla maidir le hidir-inoibritheacht á gcomhlíonadh acu.
Comhréireacht
Leagtar amach sa treoir na nósanna imeachta a bhaineann le comhpháirteanna agus córais idir-inoibritheacha a chumhdaíonn:
- coinníollacha lena gcur ar an margadh;
- comhréireacht nó oiriúnacht i gcomhair úsáide;
- nósanna imeachta i gcásanna nach gcomhlíontar ceanglais riachtanacha.
Gnéithe teicniúla sonracha
Ghlac an Coimisiún Eorpach sraith rialachán lena bhforlíontar Treoir (AE) 2016/797 maidir le gnéithe teicniúla.
- Rialachán (AE) Uimh 1300/2014 maidir le hinrochtaineacht do dhaoine faoi mhíchumas, arna leasú le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/772, a bhaineann le fardal sócmhainní d’fhonn bacainní ar inrochtaineacht a shainaithint, faisnéis a sholáthar d’úsáideoirí agus faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar an dul chun cinn maidir le hinrochtaineacht.
- Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/773 maidir leis an bhfochóras oibríochta agus bainistithe tráchta.
- Rialachán (AE) Uimh. 1304/2014 a bhaineann leis an “rothra — fochóras” torainn, arna leasú le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/774, a bhfuil feidhm aige go sonrach maidir le vaigíní lasta atá ann cheana.
- Rialachán (AE) Uimh 454/2011 maidir leis an tsonraíocht theicniúil d’idir-inoibritheacht a bhaineann le “feidhmchláir teileamaitice d’fhochóras seirbhísí paisinéirí” an chórais thras-Eorpaigh iarnróid, arna leasú go deireanach le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/775.
- Rialachán (AE) 2023/1695 a chur chun feidhme maidir leis an tsonraíocht theicniúil le haghaidh idir-inoibritheachta a bhaineann le fochórais rialaithe-ordaithe agus comharthaíochta an chórais iarnróid san AE.
- Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2023/2584 maidir le caighdeáin chomhchuibhithe le haghaidh idir-inoibritheacht na gcóras iarnróid.
CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA RIALACHA?
Tá feidhm acu ón 15 Meitheamh 2016 agus bhí orthu a bheith ina ndlí sna Ballstáit faoin 16 Meitheamh 2019.
D’fhéadfadh na Ballstáit síneadh bliana a chur i bhfeidhm go dtí an 16 Meitheamh 2020. Mar gheall ar ghéarchéim COVID-19, cheadaigh Treoir (AE) 2020/700 do na Ballstáit a chuir síneadh leis an tréimhse trasuímh í a shíneadh tuilleadh go dtí an 31 Deireadh Fómhair 2020.
CÚLRA
Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
PRÍOMHTHÉARMAÍ
Idir-inoibritheacht. Cumas córais iarnróid gluaiseacht shábháilte gan bhriseadh traenacha lena mbaintear amach an leibhéil feidhmíochta is gá a éascú.
Fochórais struchtúracha. Fochórais an chórais iarnróid a bhaineann le bonneagar, fuinneamh, taobh riain agus rialú-ordú ar bord agus comharthaíocht, rothstoc agus ábhar iarnróid sochorraithe eile.
Fochórais fheidhmiúla. Fochórais an chórais iarnróid a bhaineann le hoibriú agus le bainistiú tráchta, le cothabháil agus le feidhmchláir teileamaitice do sheirbhísí paisinéirí agus lasta.
Teileamaitic. Úsáid chomhtháite na teileachumarsáide le teicneolaíocht faisnéise agus cumarsáide.
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Treoir (AE) 2016/797 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le hidir-inoibritheacht an chórais iarnróid laistigh den Aontas Eorpach (athmhúnlú) (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 44–101).
Corpraíodh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir (AE) 2016/797 sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.
DOICIMÉID GHAOLMHARA
Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2023/1695 ón gCoimisiún an 10 Lúnasa 2023 maidir le sonraíocht theicniúil le haghaidh idir-inoibritheachta a bhaineann le fochóras rialaithe-ordaithe agus comharthaíochta an chórais iarnróid san Aontas Eorpach agus lena n-aisghairtear Rialachán (AE) 2016/919 (IO L 222, 8.9.2023, lgh. 380–560).
Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2023/2584 ón gCoimisiún an 15 Samhain 2023 maidir le caighdeáin chomhchuibhithe d’idir-inoibritheacht na gcóras iarnróid arna dhréachtú chun tacú le Treoir (AE) 2016/797 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (IO L, 2023/2584, 21.11.2023).
Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/773 ón gCoimisiún an 16 Bealtaine 2019 maidir leis an tsonraíocht theicniúil le haghaidh idir-inoibritheachta a bhaineann le feidhmiú agus fochóras bainistíochta tráchta an chórais iarnróid laistigh den Aontas Eorpach agus lena n-aisghairtear Cinneadh 2012/757/AE (IO L 139 I, 27.5.2019, lgh. 5–88).
Féach an leagan comhdhlúite.
Rialachán (AE) 2016/796 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le Gníomhaireacht Iarnróid an Aontais Eorpaigh agus lena n–aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 881/2004 (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 1–43).
Treoir (AE) 2016/798 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le sábháilteacht iarnróid (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 102–149).
Féach an leagan comhdhlúite.
Rialachán (AE) Uimh 1300/2014 ón gCoimisiún an 18 Samhain 2014 maidir leis na sonraíochtaí teicniúla don idir–inoibritheacht a bhaineann le hinrochtaineacht chóras iarnróid an Aontais do dhaoine atá faoi mhíchumas agus do dhaoine atá faoi mhíchumas luaineachta (IO L 356, 12.12.2014, lgh. 110–178).
Féach an leagan comhdhlúite.
Rialachán (AE) Uimh 1304/2014 ón gCoimisiún an 26 Samhain 2014 maidir le sonraíocht theicniúil d’idir-inoibritheacht a bhaineann leis an bhfochóras “rothstoic — torann” lena leasaítear Cinneadh 2008/232/CE agus lena n-aisghairtear Cinneadh 2011/229/AE (IO L 356, 12.12.2014, lgh. 421–437).
Féach an leagan comhdhlúite.
Rialachán (AE) Uimh 454/2011 ón gCoimisiún an 5 Bealtaine 2011 maidir le sonraíocht theicniúil d’idir-inoibritheacht a bhaineann leis an bhfochóras faoi “fheidhmchláir teileamaitice do sheirbhísí paisinéirí” an chórais thras-Eorpaigh iarnróid (IO L 123, 12.5.2011, lgh. 11–67).
Féach an leagan comhdhlúite.
Nuashonraithe 22.12.2023