Infheistíocht fhadtéarmach sa gheilleagar AE a mhaoiniú

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2015/760 maidir le cistí infheistíochta fadtéarmacha Eorpacha, arna leasú le Rialachán (AE) 2023/606

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Leagtar amach sa Rialachán (AE) 2015/760 rialacha a chuirtear i bhfeidhm ar fud an Aontais Eorpaigh (AE) maidir le húdarú, le beartais infheistíochta agus le dálaí oibriúcháin na gCistí Infheistíochta Fadtéarmaí Eorpacha (ELTIFanna)*.
Le Rialachán leasaitheach (AE) 2023/606, a bhfuil feidhm leis ón 10 Eanáir 2024, tugtar isteach rialacha nua maidir le raon feidhme sócmhainní agus infheistíochtaí incháilithe, na ceanglais maidir le comhdhéanamh punainne agus éagsúlú, airgead tirim agus rialacha eile cistí a fháil ar iasacht, agus na ceanglais a bhaineann le húdarú, beartais infheistíochta agus dálaí oibriúcháin na ELTIFanna. Is é an cuspóir atá acu éascaíocht níos fearr a dhéanamh ar chruinniú agus ar leathnú caipitil i dtreo infheistíochtaí fadtéarmacha sa gheilleagar réadach, lena n-áirítear i dtreo infheistíochtaí lena gcuirtear chun cinn an Comhaontú Glas don Eoraip agus réimsí tosaíochta eile, amhail fuinneamh, iompar agus bonneagar sóisialta agus cruthú post.

PRÍOMHPHOINTÍ

Leagtar síos le Rialachán (AE) Uimh. 2015/760 rialacha aonfhoirmeacha maidir le húdarú, beartais infheistíochta agus dálaí oibriúcháin chistí infheistíochta malartacha an Aontais Eorpaigh (AE) nó maidir le rannáin CIManna AE a chuirtear ar an margadh in AE mar ELTIFanna. Leagtar amach san achoimre neamhfhoirmiúil agus uileghabhálach seo, nach féidir a mheas mar infheistíocht nó comhairle dhlíthiúil, sraith ghinearálta na rialacha is infheidhme ón 10 Eanáir 2024 i leith.

Gnóthas punainne cáilitheach

Ní mór do ghnóthas punainne cáilitheach, tráth na hinfheistíochta tosaigh, na ceanglais seo a leanas a chomhlíonadh:

ní gnóthas airgeadais é, ach amháin:
- tá sé ar cheann nach cuideachta sealbhaíochta airgeadais nó cuideachta sealbhaíochta gníomhaíochta airgeadais í, agus
- go ndearnadh é a údarú nó a chlárú níos lú ná 5 bliana roimh dháta na hinfheistíochta tosaigh;
is gnóthas é nó í lena ndéantar an méid seo a leanas:
- nach ligtear isteach iad chun trádála ar mhargadh rialaithe nó ar tsaoráid trádála iltaobhach, nó
- go ligtear isteach iad chun a dtrádála ar mhargadh rialáilte nó ar saoráid trádála iltaobhach agus go bhfuil cuideachta ar bith sa mhargadh nach mó ná €1,500,000,000;
tá sé bunaithe i mBallstát AE, nó i dtír nach tír den Aontas Eorpach í ar an gcoinníoll:
- nach sainaithnítear í mar thír ardriosca nach tír den Aontas Eorpach í,
- níl sé luaite in Iarscríbhinn I a ghabhann le conclúidí na Comhairle maidir le liosta athbhreithnithe AE a bheith rannpháirteach sa chomhar idir an tAontas Eorpach agus a Bhallstáit chun críocha cánach.

Sócmhainní infheistíochta incháilithe

Ní bhíonn sócmhainní incháilithe ach le haghaidh infheistíochta ag ELTIF má thagann siad faoi cheann amháin de roinnt catagóirí:

ionstraimí cothromais nó fiachais neamhurraithe:
- eisíonn gnóthas punainne cáilitheach é agus fuair an gnóthas punainne cáilitheach é ón ngnóthas punainne cáilitheach sin nó ó thríú páirtí tríd an margadh tánaisteach,
- eisíonn gnóthas punainne cáilitheach é agus fuair an gnóthas punainne cáilitheach é ón ngnóthas punainne cáilitheach sin nó ó thríú páirtí tríd an margadh tánaisteach,
- arna eisiúint ag gnóthas ina bhfuil rannpháirtíocht chaipitil ag gnóthas punainne cáilitheach mar mhalairt ar chaipiteal nó ar ionstraim ar chothromas arna fáil ag an ELTIF;
ionstraimí fiachais a eisíonn gnóthas punainne cáilitheach;
iasachtaí a dheonaíonn an ELTIF do ghnóthas punainne cáilitheach ag a bhfuil aibíocht nach sáraíonn saolré an ELTIF;
aonaid nó scaireanna de cheann amháin nó níos mó de ELTIFanna, cistí caipitil fiontair Eorpacha(EuVECAnna), Cistí fiontraíochta sóisialta Eorpacha, (EuSEFanna), gnóthais le haghaidh comhinfheistíochta in urrúis inaistrithe (UNITanna) agus CIManna AE atá á mbainistiú ag bainisteoirí CIM AE (eintitis AE), ar an gcoinníoll go ndéanann na heintitis sin infheistíocht in infheistíochtaí incháilithe agus nach bhfuil infheistithe acu féin níos mó ná 10% dá sócmhainní in aon ghnóthas comhinfheistíochta eile;
sócmhainní cearta*;
urrúsú simplí, trédhearcach agus caighdeánaithe i gcás go gcomhfhreagraíonn na risíochtaí bunaidh do cheann de na catagóirí seo a leanas:
- sócmhainní atá liostaithe in Airteagal 1, pointe (a) (i), (ii) nó (iv) de Rialachán Tarmligthe (AE) 2019/1851,, nó
- sócmhainní atá liostaithe in Airteagal 1, pointe (a) (vii) nó (viii) de Rialachán Tarmligthe (AE) 2019/1851, ar an gcoinníoll go mbaintear úsáid as na fáltais ó na bannaí urrúsaithe chun infheistíochtaí fadtéarmacha a mhaoiniú nó a athmhaoiniú;
bannaí a eisíodh, de bhun Rialachán (AE) 2023/2631 maidir le Bannaí Glasa Eorpacha, ag gnóthas punainne cáilitheach.

Ba cheart go ndéanfadh ELTIF 55% ar a laghad dá chaipiteal a infheistiú i sócmhainní infheistíochta incháilithe.

Údarú

Ní mór do na nithe seo a leanas a bheith curtha san áireamh in iarratas chun ELTIF a chur ar bun:

rialacha an chiste nó na hionstraimí ionchorpraithe*;
faisnéis faoi aitheantas an bhainisteora atá molta le haghaidh an ELTIF agus taithí agus stair reatha agus roimhe seo an duine sin maidir le bainistíocht cistí;
i gcás gur féidir an ELTIF a mhargú d’infheisteoirí miondíola, tuairisc ar an bhfaisnéis atá le cur ar fáil d’infheisteoirí, lena n-áirítear cur síos ar na socruithe chun déileáil le gearáin a chuir infheisteoirí miondíola isteach;
faisnéis faoi aitheantas na taisclainne* agus, nuair a iarrann údarás inniúil é, ar féidir ELTIF a mhargú d’infheisteoirí miondíola, an comhaontú i scríbhinn leis an taisce;
cur síos ar an bhfaisnéis atá le tabhairt d’infheisteoirí, lena n-áirítear na socruithe chun déileáil le gearáin ó infheisteoirí miondíola.
faisnéis bhreise i gcás máistir*-friothálach* struchtúir na ELTIFanna.

Liostaítear sa rialachán chomh maith na doiciméid nach mór do CIM AE a bhfuil iarratas á dhéanamh aige le bainistíocht a dhéanamh chun ELTIF atá bunaithe i mBallstát eile a bhainistiú a sholáthar d’údarás inniúil an ELTIF.

Chun iarratas a dhéanamh ar údarú agus chun údarú a fháil, ní mór do bhainisteoirí cistí a bheith údaraithe freisin faoi Threoir 2011/61/AE (féach achoimre).

Coimeádann an tÚdarás Eorpach um Urrúis agus Margaí clár poiblí lárnach de na ELTIFanna údaraithe agus de bhainisteoirí agus údaráis inniúla, na dátaí údaraithe agus na dátaí ar cuireadh tús le margú an ELTIF, etc.

Dliteanas

Bíonn bainisteoirí freagrach as comhlíonadh an rialacháin a chinntiú agus as aon sáruithe air. Bíonn siad freagrach freisin as aon chaillteanais nó damáistí a bhíonn de thoradh ar neamhchomhlíonadh.

Beartas infheistíochta

Cuirtear rialacha sonracha infheistíochta i bhfeidhm maidir le ELTIFanna, mar shampla:

Ba cheart go ndéanfadh siad 55% ar a laghad dá chaipiteal a infheistiú i sócmhainní incháilithe.
Níl feidhm ag na teorainneacha infheistíochta thuas maidir le hinfheisteoirí gairmiúla a chuirtear ar an margadh go heisiach.
Mar riail ghinearálta, ní féidir le ELTIF infheistíocht a dhéanamh níos mó ná:
- 20% dá chaipiteal in ionstraimí a eisíonn gnóthas punainne cáilitheach aonair, nó iasachtaí a dheonaítear dó;
- 20% dá chaipiteal i sócmhainn réadach aonair;
- 20% dá chaipiteal in aonaid nó scaireanna d’aon ELTIF, Ciste caipitil fiontair Eorpacha, Ciste fiontraíochta sóisialta na hEorpa, gnóthas le haghaidh comhinfheistíochta in urrúis inaistrithe nó CIM AE atá á bhainistiú ag CIM AE; agus
- 10% dá chaipiteal i sócmhainní, i gcás go bhfuil na sócmhainní sin eisithe ag aon chomhlacht aonair, ach go bhféadfaidh Ciste Dlúthpháirtíochta an teorainn 10% a mhéadú go 25% i gcás go bhfuil bannaí eisithe ag institiúid creidmheasa a bhfuil a hoifig chláraithe i mBallstát agus atá faoi réir dlí maoirseacht phoiblí speisialta atá deartha chun sealbhóirí bannaí a chosaint.
Ní féidir le luach comhiomlán urrúsaithe shimplí, trédhearcach agus caighdeánaithe i bpunainn ELTIF a bheith níos mó ná 20% de luach chaipiteal ELTIF.
Ní bheidh an nochtadh riosca comhiomlán do chontrapháirtí den ELTIF a eascraíonn as idirbhearta díorthach thar an gcuntar, comhaontuithe athcheannaigh nó comhaontuithe athcheannaigh droim ar ais níos mó ná 10% de luach chaipiteal an ELTIF.

Ní mór sócmhainní agus suíomh iasachtaíochta airgid thirim ELTIFanna a chomhcheangal le suíomh na ngnóthas comhinfheistíochta ina bhfuil infheistíocht déanta ag ELTIFanna chun measúnú a dhéanamh ar a mhéid a chomhlíonann ELTIFanna na ceanglais maidir le comhdhéanamh agus éagsúlú punainne, agus na teorainneacha iasachtaíochta (féach thíos).

Airgead tirim a fháil ar iasacht

Féadfaidh ELTIF airgead tirim a fháil ar iasacht ar an gcoinníoll nach ionann an iasacht sin agus níos mó ná 50% de ghlanluach ELTIF i gcás táirgí infheistíochta ar féidir iad a chur ar an margadh d’infheisteoirí miondíola, agus nach féidir níos mó ná 100% de ghlanluach sócmhainne an ELTIF sa chás a chur ar an margadh ar bhealach níos fearr le hinfheisteoirí gairmiúla amháin.
Ní mór do bhainisteoir an ELTIF a shonrú an ELTIF an bhfuil sé beartaithe ag an ELTIF airgead tirim a fháil ar iasacht mar chuid dá straitéis infheistíochta agus, más amhlaidh go bhfuil, ní mór dó na teorainneacha iasachtaíochta a shonrú ann freisin.

Fuascailt aonad nó scaireanna ELTIF

Ní féidir le hinfheisteoirí in ELTIF fuascailt a n-aonad nó a scaireanna a iarraidh roimh dheireadh shaolré an ELTIF. Is féidir tuairimí a thabhairt d’infheisteoirí ón lá i ndiaidh an dáta a thagann deireadh le ré an ELTIF.
Ní mór dáta sonrach a léiriú go soiléir ar rialacha nó ar ionstraimí ionchorpraithe an ELTIF chun deireadh a chur le saolré an ELTIF, agus féadfaidh siad foráil a dhéanamh don cheart chun a shaolré a leathnú go sealadach agus do na coinníollacha maidir leis an gceart sin a fheidhmiú.
De mhaolú, féadfar foráil a dhéanamh sna rialacha nó sna hionstraimí ionchorpraithe a bhaineann le ELTIF i leith na féidearthachta go bhféadfaí acmhainní dílse a chur ar fáil le linn an ELTIF má chomhlíontar coinníollacha áirithe.
Ní foláir nó go mbeidh saolré an ELTIF i gcomhréir le cineál fadtéarmach an iompair ar ELTIF agus ní mór go mbeadh sé comhoiriúnach le timthriallta saoil gach ceann de shócmhainní aonair an ELTIF, arna tomhas de réir phróifíl leachtachta agus saolré eacnamaíoch na sócmhainne agus an chuspóra infheistíochta shonraithe ar an ELTIF.
Ní mór d’infheisteoirí an rogha a bheith acu i gcónaí chun aisíoc in airgead tirim. Ní féidir aisíocaíocht comhchineáil ó shócmhainní an Choiste Baincéireachta Eorpaigh a cheadú ach amháin faoi choinníollacha áirithe.

Infheisteoirí miondíola a chosaint

D’fhonn ardleibhéal cosanta d’infheisteoirí miondíola a áirithiú, ní mór measúnú oiriúnachta a dhéanamh beag beann ar cibé nach bhfaigheann infheisteoirí miondíola aonaid nó scaireanna ELTIFanna ó dháileoirí nó ó bhainisteoirí ELTIFanna nó tríd an margadh tánaisteach.

Ní mór don dáileoir nó, nuair a thairgeann nó nuair a chuireann sé aonaid nó scaireanna ELTIF chuig infheisteoir miondíola, don bhainisteoir ar an ELTIF foláireamh soiléir i scríbhinn a eisiúint ina gcuirtear an méid seo a leanas in iúl don infheisteoir miondíola:

i gcás gur mó ná 10 mbliana saolré ELTIF a thairgtear d’infheisteoirí miondíola nó a chuirtear chuig infheisteoirí miondíola, nach bhféadfadh an táirge ELTIF sin a bheith oiriúnach d’infheisteoirí miondíola nach bhfuil ábalta gealltanas gearrthéarmach agus leachtach dá leithéid a choimeád;
i gcás go ndéantar foráil i leith na rialacha nó na hionstraimí ionchorpraithe ELTIF maidir leis an bhféidearthacht aonaid nó scaireanna an ELTIF a mheaitseáil, nach ráthaítear le hinfhaighteacht féidearthachta den sórt sin go mbeidh an t-infheisteoir miondíola i dteideal imeacht as a n-aonaid nó a scaireanna san ELTIF lena mbaineann nó iad a fhuascailt.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá feidhm ag Rialachán (AE) 2015/760 ón 09 Nollaig 2015.
Tá feidhm ag Rialachán leasaitheach (AE) 2023/606 ón 10 Eanáir 2024.

CÚLRA

Léiríodh i measúnuithe, a dhéanann an Coimisiún Eorpach i gcomhairle leis an Údarás Eorpach um Urrúis agus Margaí, nár éirigh le margadh an ELTIF mar a bhíothas ag súil leis, gan líon íseal cistí a bheith i gceist leo, méid beag sócmhainní, líon teoranta dlínse ina raibh sainchónaí ar thíortha faoi chosaint agus comhdhéanamh punainne a bhí beartaithe den chuid is mó i dtreo catagóir infheistíochta incháilithe áirithe. I dteachtaireacht 2020 ón gCoimisiún ina seoltar plean gníomhaíochta nua d’aontas na margaí caipitil, luadh go raibh gá le tuilleadh infheistíochtaí a dhíriú ar ghnóthais a bhfuil caipiteal de dhíth orthu agus ar thionscadail infheistíochta fadtéarmacha, go háirithe le linn an téarnaimh ó phaindéim COVID-19.

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Cistí infheistíochta (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Cistí infheistíochta fadtéarmaí Eorpacha (ELTIFanna). Tá ELTIFanna ceaptha chun caipiteal fadtéarmach a chur ar fáil do bhonneagar, d’fhiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna), agus do thionscadail eastáit réadaigh. Baineann na cistí sin leas as pas Eorpach lenar féidir iad a mhargú chuig infheisteoirí miondíola agus gairmiúla araon. Rialaítear iad le rialacha dochta maidir lena mbeartais infheistíochta agus lena ngníomhaíocht mhargaíochta, lena áirítear cosaintí láidre d’infheisteoirí.

Sócmhainní cearta. Sócmhainn a bhfuil a luach ceangailte lena hábhar agus airíonna féin, amhail ór, ola nó réadmhaoin.

Ionstraimí ionchorpraithe. Doiciméid fhoirmiúla a chuirtear i gcomhad le comhlacht rialtais chun cruthú cuideachta a chlárú go dlíthiúil.

Taisce. Banc nó cuideachta, arna rialú faoin treoir maidir le bainisteoirí cistí infheistíochta malartacha (CIM), atá freagrach as sócmhainní a choinneáil slán, monatóireacht a dhéanamh ar shreabhadh airgid thirim agus maoirseacht a dhéanamh ar oibríochtaí cistí infheistíochta malartacha chun feabhas a chur ar chosaint infheisteoirí, i measc feidhmeanna eile.

Máistir-ELTIF. ELTIF ó urrann infheistíochta, ina ndéantar infheistíocht i leith 85% ar a laghad dá shócmhainní.

ELTIF Friothálach. ELTIF, nó urrúsú infheistíochta, atá ceadaithe chun 85% ar a laghad dá shócmhainní a infheistiú in aonaid nó i scaireanna ELTIF nó urrann infheistíochta ELTIF.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) 2015/760 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Aibreán 2015 maidir le cistí infheistíochta fadtéarmaí Eorpacha (IO L 123, 19.5.2015, lgh. 98–121).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) 2015/760 a chorprú sa bhundoiciméad. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa agus chuig Coiste na Réigiún: Aontas na Margaí Caipitil do dhaoine agus do ghnólachtaí — Plean gníomhaíochta nua (COM(2020) 590 deireadh, 24.9.2020).

Rialachán Tarmligthe (AE) 2019/1851 ón gCoimisiún an 28 Bealtaine 2019 lena bhforlíontar Rialachán (AE) 2017/2402 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le caighdeáin theicniúla rialála maidir le formáid tuairiscithe leictreonaigh aonair a shonrú (IO L 285, 6.11.2019, lgh. 1–5).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 2011/61/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 8 Meitheamh 2011 maidir le bainisteoirí cistí infheistíochta malartacha agus lena leasaítear Treoir 2003/41/CE agus Treoir 2009/65/CE agus Rialachán (CE) Uimh. 1060/2009 agus Rialachán (AE) Uimh. 1095/2010 (IO L 174, 1.7.2011, lgh. 1–73).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 15.01.2024