52012PC0380

IARSCRÍBHINN a ghabhann leis an Togra le haghaidh RIALACHÁIN Ó PHARLAIMINT NA hEORPA AGUS ÓN gCOMHAIRLE maidir le tástálacha tréimhsiúla ródacmhainneachta ar mhótarfheithiclí agus ar leantóirí mótarfheithiclí agus lena n-aisghairtear Treoir 2009/40/CE /* COM/2012/0380 final - 2012/0184 (COD) */


MEABHRÁN MÍNIÚCHÁIN

1.         COMHTHÉACS AN TOGRA

· Forais agus cuspóirí an togra

Is é cuspóir an togra rialacha comhchuibhithe nuashonraithe a leagan síos maidir le tástáil ródacmhainneachta mótarfheithiclí agus a leantóirí d'fhonn sábháilteacht ar bhóithre agus cosaint an chomhshaoil a fheabhsú.

Tá sé mar aidhm leis an togra rannchuidiú leis an sprioc de líon na mbásanna ar bhóithre a laghdú de 50 % faoi 2020 a bhaint amach mar atá leagtha amach sna Tionscnaimh Bheartais maidir le Sábháilteacht Bóithre 2011-2020[1]. Cabhróidh sé freisin le hastaíochtaí ó iompar ar bhóithre a bhaineann le droch‑chothabháil feithiclí a laghdú.

· Comhthéacs ginearálta

Sula gceadaítear feithicil a chur ar an margadh, is gá go gcomhlíonfadh sí na ceanglais chineálcheadaithe nó formheasa aonair ábhartha a ráthaíonn barrleibhéal sábháilteachta agus caighdeán comhshaoil. Tá oibleagáid ar gach Ballstát aon fheithicil a fuair an cineálcheadú Eorpach bunaithe ar an "Deimhniú Comhréireachta" a d'eisigh monaróir na feithicle a chlárú den chéad uair. Is é an clárú sin an t‑údarú oifigiúil maidir le húsáid na feithicle ar bhóithre poiblí agus cuirtear na dátaí difriúla ar a dtugtar isteach ceanglais dhifriúla na bhfeithiclí i bhfeidhm leis.

Tar éis an fhormheasa sin, ní mór tástálacha ródacmhainneachta tréimhsiúla rialta a dhéanamh ar ghluaisteáin atá ar na bóithre. Is é aidhm na dtástálacha sin a áirithiú go mbeidh na gluaisteáin atá ar na bóithre ródacmhainneach agus sábháilte i gcónaí agus nach gcuirfidh siad an tiománaí ná úsáideoirí eile na mbóithre i gcontúirt ar bith. Dá bhrí sin, déantar seiceáil go bhfuil ceanglais áirithe á gcomhlíonadh ag gluaisteáin, amhail ceanglais maidir le sábháilteacht agus cosaint an chomhshaoil, chomh maith le ceanglais maidir le hiarfheistiú. I ngeall is go mbaintear dianúsáid rialta, chun críocha tráchtála den chuid is mó, as feithiclí le mais ualaithe os cionn 3.5 tonna a úsáidtear go gairmiúil chun earraí a iompar agus as feithiclí a úsáidtear go gairmiúil chun níos mó ná 8 bpaisinéir a iompar, bíonn siad sin faoi réir breis‑iniúchtaí teicniúla ad hoc cois bóthair tráth ar bith agus áit ar bith san AE lena bhfíoraítear go bhfuil ceanglais chomhshaoil agus theicniúla á gcomhlíonadh acu.

Le linn saolré feithicle d'fhéadfaí go ndéanfar athchlárú uirthi, mar thoradh ar athrú úinéireachta nó i ngeall is go n‑aistreofar í chuig Ballstát eile ar mhaithe lena buanúsáid ansin. Ba cheart forálacha maidir le nós imeachta cláraithe feithiclí a thabhairt isteach ar an mbealach céanna lena áirithiú nach n‑úsáidfear feithiclí a d'fhéadfadh sábháilteacht ar bhóithre a chur i mbaol láithreach, ar na bóithre. Is é sprioc na tástála ródacmhainneachta seiceáil a dhéanamh ar fheidhmiúlacht na gcomhpháirteanna sábháilteachta agus ar fheidhmíocht comhshaoil na feithicle agus go bhfuil sé ag cloí lena cheadú.

· Forálacha atá ann cheana i réimse an togra

Leis an "bPacáiste Ródacmhainneachta", tabharfar ar aghaidh na ceanglais atá ann cheana, ceanglais atá leagtha síos sa chreat reachtach maidir leis an gcóras ródacmhainneachta atá ann faoi láthair, lena gcumhdaítear tástálacha ródacmhainneachta[2], iniúchtaí cois bóthair[3] agus rialacha maidir le clárú feithiclí[4].

I gcomparáid leis an reachtaíocht atá ann cheana maidir le tástálacha ródacmhainneachta, déantar leathnú ar raon feidhme an chórais atá ann faoi láthair sa togra agus áirítear catagóirí nua feithiclí, gluaisrothair san áireamh, agus ar mhinicíocht na n‑iniúchtaí le haghaidh feithiclí níos sine agus iad siúd a bhfuil míleáiste ard bainte amach acu. Leagtar síos ceanglais nua sa togra freisin maidir le roinnt ceisteanna a bhaineann le caighdeán agus cáilíocht na tástála, is é sin an trealamh tástála, scileanna agus oiliúint an luchta tástála agus maoirseacht ar an gcóras tástála.

· Comhsheasmhacht le beartais agus cuspóirí eile an Aontais

Tá an togra comhsheasmhach le cuspóir an AE go mbeidh bóithre níos sábháilte, cuspóir atá leagtha amach sa Pháipéar Bán maidir le hIompar[5] agus tá sé mar aidhm aige an straitéis shonrach a bhaineann le feithiclí níos sábháilte a chur chun feidhme, straitéis atá mar chuid de na Treoshuíomhanna Bheartais maidir le Sábháilteacht ar Bhóithre 2011 – 2020.

Lena chois sin, a fhad agus a bhaineann le gnéithe comhshaoil an togra, cabhróidh na ceanglais dá bhforáiltear chun astaíochtaí CO2 agus chun truailleáin aeir eile ó mhótarfheithiclí a laghdú ag leanúint ón Straitéis Eorpach ar fheithiclí glana agus ar fheithiclí atá tíosach ar fhuinneamh[6] agus ón mbeartas comhtháite fuinnimh agus athraithe aeráide[7], ar a dtugtar an "straitéis 20-20-20", agus cuideoidh siad leis na cuspóirí maidir le cáilíocht an aeir a leagtar amach i dTreoir 2008/50/CE[8] a bhaint amach.

Ar deireadh, tá an togra ag teacht leis na moltaí a bhaineann le hathsheoladh bheartas an Mhargaidh Aonair dá bhforáiltear i dTuarascáil Monti, Bealtaine 2010[9] i réimse an laghdaithe ar bhacainní riaracháin maidir le gluaiseacht trasteorann gluaisteán athláimhe.

2.         TORTHAÍ AN CHOMHAIRLIÚCHÁIN LEIS NA PÁIRTITHE LEASMHARA AGUS MEASÚNUITHE TIONCHAIR

· Comhairliúchán leis na páirtithe leasmhara

Modhanna comhairliúcháin

Le linn don Choimisiún an togra a chur chun cinn, chuathas i gcomhairle leis na páirtithe leasmhara ar roinnt bealaí:

– Bhí comhairliúchán ginearálta ar siúl ar an idirlíon, comhairliúchán inar pléadh gach gné den togra.

– Chuathas i gcomhairle le saineolaithe agus le páirtithe leasmhara ag ceardlanna.

– Tugadh faoi staidéar ar roghanna amach anseo le haghaidh fhorfheidhmiú ródacmhainneachta san Aontas Eorpach, chun bearta féideartha a aithint agus chun uirlis um anailís chostais/sochair a bhaineann le hiarmhairtí na tástála ródacmhainneachta a fhorbairt.

Achoimre ar na freagraí agus ar an dóigh ar cuireadh san áireamh iad:

Le linn an chomhairliúcháin ar an idirlíon, d'ardaigh páirtithe leasmhara roinnt saincheisteanna. Sa mheasúnú tionchair a ghabhann leis an togra seo tá cuntas iomlán ar na saincheisteanna substainteacha a ardaíodh agus tugtar le fios an chaoi ar cuireadh san áireamh iad.

Rinneadh comhairliúchán oscailte ar an idirlíon idir an 29 Iúil 2010 agus an 24 Meán Fómhair 2010. Fuair an Coimisiún 9 653 freagairt ó shaoránaigh, ó údaráis na mBallstát, ó sholáthraithe trealaimh, ó lárionaid thástála, ó chumainn gharáistí agus ó mhonaróirí feithiclí.

Tá na torthaí ar fáil ar http://ec.europa.eu/transport/road_safety/take-part/public-consultations/pti_en.htm.

· Saineolas a bhailiú agus a úsáid

Na fearainn eolaíochta/saineolais lena mbaineann:

Mar chuid den togra, ba ghá measúnú a dhéanamh ar roghanna difriúla beartais, chomh maith le measúnú a dhéanamh ar na hiarmhairtí eacnamaíocha, sóisialta agus comhshaoil a ghabhann leo.

An mhodheolaíocht a úsáideadh:

Rinne sainchomhairleoir seachtrach (Europe Economics) staidéar ar iarmhairtí na roghanna difriúla beartais ag baint úsáide as roinnt tuarascálacha eolaíochta agus meastóireachta, go háirithe mar fhoinsí samhlacha agus sonraí d'fhonn luach airgid a chur ar chostais agus ar shochair na roghanna difriúla beartais. I measc na staidéar ba mhó a úsáideadh, bhí na cinn seo a leanas:

– An Tuarascáil ón gCoimisiún chuig an gComhairle agus chuig Parlaimint na hEorpa ar na Ballstáit ag cur i bhfeidhm Threoir 2000/30/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 6 Meitheamh 2000 maidir le hiniúchtaí teicniúla cois bóthair ar ródacmhainneacht feithiclí tráchtála ag gluaiseacht laistigh den Chomhphobal. – Tréimhsí tuairiscithe 2005–2006 agus 2007–2008[10].

– AUTOFORE (2007),

– "MOT Scheme Evidence-base" An Roinn Iompair (RA, 2008),

– Tuarascáil DEKRA maidir le Sábháilteacht ar Bhóithre 2008 – Straitéisí chun tionóiscí a chosc ar bhóithre na hEorpa,

– Tuarascáil DEKRA maidir le Sábháilteacht ar Bhóithre i ndáil le Trucailí 2009,

– Tuarascáil DEKRA maidir le Sábháilteacht ar Bhóithre i ndáil le gluaisrothair 2010,

– Tuarascálacha TÜV 2009 / 2010.

Modhanna a úsáideadh chun comhairle na saineolaithe a phoibliú

Cuireadh nó cuirfear gach tuarascáil taighde atá curtha i gcrích agus formheasta ar fáil ar shuíomh gréasáin Ard-Stiúrthóireacht na Soghluaisteachta agus an Iompair.

· Measúnú tionchair

Breithníodh na roghanna seo a leanas i ndáil le príomhghnéithe an togra:

(a) Tugtar an cás tagartha sa chur chuige 'Gan athrú beartais', cás a gcuirtear iarmhairtí na roghanna beartais eile i gcomparáid leis. Faoin rogha seo, choinneofaí creat dlí an AE atá ann faoi láthair. Chomh maith leis sin, ní ghlacfaí go gearrthéarmach le hiarscríbhinn theicniúil Threoir 2009/40/CE, a leasaíodh le déanaí leis an nós imeachta coiste i dTreoir 2010/48/AE[11]. Ní thiocfadh aon athrú ar raon feidhme ná ar mhinicíocht na dtástálacha ródacmhainneachta dá bharr, agus ní ghlacfaí aon bheart breise a bhaineann le malartú faisnéise. Ní chruthófaí aon chreat chun faisnéis a mhalartú.

(b) Is é a bheadh i gceist le "cur chuige dlí bog", cur chun feidhme níos fearr agus faireachán níos fearr ar chur i bhfeidhm na reachtaíochta atá ann faoi láthair. Ní thabharfaí reachtaíocht nua isteach leis an rogha seo, ach dhéanfadh an Coimisiún iarrachtaí nua agus iarrachtaí breise chun caighdeáin na tástála agus an fhorfheidhmithe a fheabhsú, chomh maith le gníomhaíochtaí chun malartú faisnéise a dhreasú.

(c) Bheadh "an cur chuige reachtach" bunaithe ar dhá chomhpháirt.

– Ar mhaithe leis an gcuspóir sonrach a chomhlíonadh maidir le sábháilteacht na bhfeithiclí ar an mbóthar a fheabhsú, sa chéad chomhpháirt déantar íoschaighdeáin an AE maidir le tástálacha ródacmhainneachta tréimhsiúla (TRC) agus iniúchtaí gan choinne cois bóthair (CGCCB) a mhéadú agus caighdeáin éigeantacha a shainiú. Tá sé seo riachtanach le nach laghdódh bearnaí sa chóras éifeachtúlacht fhoriomlán an fhorfheidhmithe ródacmhainneachta.

– Ar mhaithe leis an gcuspóir sonrach a chomhlíonadh maidir leis na sonraí riachtanacha le haghaidh tástálacha ródacmhainneachta agus ó na tástálacha sin a chur ar fáil, d'áireofaí leis an dara comhpháirt an fhéidearthacht córas malartaithe sonraí comhchuibhithe an AE a bhunú, ag an dara céim, a nascfadh na bunachair sonraí atá ann faoi láthair agus a dhéanfadh an méid seo a leanas a áirithiú:

go mbeidh rochtain ag gach lárionad TRC ar shonraí ar leibhéal an Deimhnithe Comhréireachta agus ar na sonraí sna córais shábháilteachta leictreonacha (amhail ABS[12], ESC[13], málaí aeir srl.);

malartú thorthaí na n‑iniúchtaí idir na Ballstáit, le rochtain ag na húdaráis forfheidhmithe is tábhachtaí ar an gcóras;

tuairisciú na dtorthaí iniúchta – agus go háirithe léamha an odaiméadair – ag lárionaid TRC chuig údaráis náisiúnta agus Eorpacha chun críocha forfheidhmithe agus staitistiúla.

I roinnt Ballstát tugann líon mór lárionad tástála údaraithe príobháideacha faoi na tástálacha ródacmhainneachta. Chun cur chuige comhsheasmhach a áirithiú, ba cheart nósanna imeachta comhchoiteanna áirithe a shonrú sa reachtaíocht, amhail teorainneacha ama íosta agus an cineál faisnéise a sheolfar ar aghaidh.

Sa mheasúnú tionchair, áfach, léirítear na sochair a bheadh ann dá gcuirfí cur chuige dlí bog agus cur chuige reachtach le chéile. Dá bhrí sin, cuimsíodh na bearta dlí bog dá bhforáladh roimhe seo sa mheasúnú tionchar sna téacsanna reachtacha.

3.         EILIMINTÍ DLÍTHIÚLA AN TOGRA

· Achoimre ar an ngníomhaíocht atá beartaithe

Beidh rochtain ag na lárionaid thástála ar an bhfaisnéis theicniúil is gá chun na tástálacha a dhéanamh, lena n‑áirítear tástálacha ar chomhpháirteanna a bhaineann le sábháilteacht leictreonach amhail ABS nó ESC. Cuirfidh monaróirí rochtain ar an bhfaisnéis sin ar fáil óir go bhfuil sé ann cheana féin le haghaidh deisiú agus cothabháil feithiclí.

Leathnófar an réimse feithiclí atá le tástáil agus áireofar feithiclí dhá roth nó trí roth faoi thiomáint, leantóirí éadroma suas le 3.5 tonna agus tarracóirí le luas deartha níos mó ná 40 km/u. I bhfianaise aois na feithicle agus a míleáiste bhliantúil, déanfar tástáil níos minice ar na gluaisteáin níos sine, agus beidh feithiclí le míleáiste ard faoi réir tástála bliantúla, mar is amhlaidh cheana féin i gcás tacsaithe agus otharcharranna. Déanfar an tástáil ródacmhainneachta laistigh de thréimhse ceithre mhí, agus leis sin beidh a ndóthain solúbthachta ag saoránaigh agus ag oibreoirí.

An trealamh a úsáidfear chun tástáil a dhéanamh, comhlíonfaidh sé íoscheanglais áirithe, rud a fhágfaidh go mbeifear in ann na modhanna tástála dá dtuairiscítear a fheidhmiú go héifeachtach. Déanfar measúnú ar easpaí a aimsítear de réir rialacha comhchuibhithe a bhaineann lena bhaol do shábháilteacht ar bhóithre.

Beidh leibhéal áirithe eolais agus scileanna ag na cigirí a bhfuil sé de chúram orthu tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh agus beidh siad oilte mar is ceart. Beidh cigirí saor ó aon choinbhleacht leasa, go háirithe maidir le naisc eacnamaíocha, phearsanta nó teaghlaigh le sealbhóir dheimhniú chlárúcháin na feithicle. Beidh gníomhaíochtaí tástála ródacmhainneachta arna ndéanamh ag comhlachtaí príobháideacha údaraithe faoi réir maoirseachta.

Coinneofar torthaí na dtástálacha ródacmhainneachta, lena n‑áirítear faisnéis maidir le míleáiste na bhfeithiclí, i gcláir náisiúnta, rud a éascóidh aithint na calaoise míleáiste. Ba cheart glacadh leis ar bhealach níos córasaí freisin gur cion é calaois odaiméadair a ndlífear pionós ina leith.

I roinnt Ballstát tugann líon mór lárionad tástála údaraithe príobháideacha faoi na tástálacha ródacmhainneachta. Chun malartú éifeachtúil faisnéise idir Bhallstáit a áirithiú, ba cheart pointí teagmhála náisiúnta a ainmniú agus ba cheart nósanna imeachta comhchoiteanna áirithe a shonrú, amhail teorainneacha ama íosta agus an cineál faisnéise atá le seoladh ar aghaidh.

Beidh sé de chumhacht ag an gCoimisiún leasú a dhéanamh ar an Rialachán d'fhonn teacht chun cinn reachtaíocht cineálcheadaithe an AE maidir le catagóirí feithiclí a chur ar áireamh, más iomchuí, agus chun iarscríbhinní a thabhairt cothrom le dáta i ndáil le dul chun cinn teicniúil, agus an méid sin a dhéanamh trí bhíthin gníomhartha tarmligthe, lena n‑áirítear, inter alia, nósanna imeachta tástála malartacha bunaithe ar chórais iarchóireála astaíochtaí nua-aimseartha atá fós i mbun forbartha chun comhréireacht astaíochtaí NOx agus cáithníní atá in úsáid a sheiceáil.

· Bunús dlí

Is é Airteagal 91 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh bunús dlí an togra seo.

· Prionsabal na coimhdeachta

Tá feidhm ag prionsabal na coimhdeachta a mhéid is nach dtagann an togra faoi réir inniúlacht eisiach an Aontais.

Ní fhéadfaidh na Ballstáit cuspóirí an togra a bhaint amach go leormhaith ar an gcúis seo a leanas: socraíodh na ceanglais theicniúla maidir le tástáil ródacmhainneachta ar leibhéal íosta ar leibhéal an Aontais agus tá éagsúlacht mhór sna ceanglais ar fud an Aontais mar thoradh ar an gcaoi a chuir na Ballstáit chun feidhme iad, le tionchair dhiúltacha ar shábháilteacht ar bhóithre agus ar an margadh inmheánach araon.

Dá bhrí sin, comhlíonann an togra prionsabal na coimhdeachta.

· Prionsabal na comhréireachta

Mar a léiríodh sa mheasúnú tionchair, comhlíonann an togra prionsabal na comhréireachta i ngeall is nach dtéann sé thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí maidir le méadú ar shábháilteacht ar bhóithre agus ar chosaint don chomhshaol a bhaint amach trí thástálacha ródacmhainneachta a fheabhsú agus a neartú agus trí chreat iomchuí a chruthú le go mbeidh faisnéis ag sreabhadh gan bhacainní. Cuimsítear leis sin, inter alia, íoschaighdeáin a leagan síos maidir le heolas agus oiliúint na gcigirí mar gheall gur táirgí thar a bheith sofaisticiúil iad feithiclí an lae inniu a bhfuil leibhéal ard teicneolaíochta iontu. Tá feidhm aige sin i leith íoscheanglas don trealamh tástála a úsáidfear i rith tástálacha ródacmhainneachta freisin. Is réamhriachtanais iad na bearta seo a bhfuil gá leo chun méadú ar cháilíocht na tástála a bhaint amach.

· Rogha na hionstraime

Na hionstraimí atá beartaithe: Rialachán.

Meastar é a bheith iomchuí Rialacháin a roghnú chun an ráthaíocht is gá maidir le comhlíonadh a sholáthar agus ag an am céanna gan trasuí i reachtaíocht na mBallstát a cheangal.

4.         IMPLEACHT BHUISÉADACH

Níl aon impleacht ag an togra ar bhuiséad an Aontais.

5.         EILIMINTÍ ROGHNACHA [nuair is iomchuí]

· Aisghairm na reachtaíochta atá ann cheana

Má ghlactar leis an togra déanfar an reachtaíocht atá ann cheana a aisghairm.

· An Limistéar Eorpach Eacnamaíoch

Ábhar a bhaineann leis an LEE atá sa ghníomh atá beartaithe agus ba cheart, dá bhrí sin, an Limistéar Eorpach Eacnamaíoch a chuimsiú ann.

2012/0184 (COD)

Togra le haghaidh

RIALACHÁIN Ó PHARLAIMINT NA hEORPA AGUS ÓN gCOMHAIRLE

maidir le tástálacha tréimhsiúla ródacmhainneachta ar mhótarfheithiclí agus ar leantóirí mótarfheithiclí agus lena n‑aisghairtear Treoir 2009/40/CE

(Téacs atá ábhartha maidir leis an LEE)

TÁ PARLAIMINT NA hEORPA AGUS COMHAIRLE AN AONTAIS EORPAIGH,

Ag féachaint don Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus go háirithe Airteagal 91 de,

Ag féachaint don togra ón gCoimisiún Eorpach,

Tar éis dóibh an dréachtghníomh reachtach a chur chuig na Parlaimintí náisiúnta,

Ag féachaint don tuairim ó Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa[14],

Ag féachaint don tuairim ó Choiste na Réigiún[15],

Ag gníomhú dóibh i gcomhréir leis an ngnáthnós imeachta reachtach,

De bharr an méid seo a leanas:

(1) Ina Pháipéar Bán dar dáta an 28 Márta 2011 'Treochlár um Limistéar Iompair Eorpach Aonair – I dtreo córais iompair atá iomaíoch agus tíosach ar acmhainní'[16] leag an Coimisiún amach an fhís 'dada de bhásanna', is é sin cuspóir an Aontais féachaint leis, as seo go 2050, go laghdófar an líon bás san iompar de bhóthar. Maidir leis an gcuspóir sin a bhaint amach, meastar go mbeidh teicneolaíocht feithiclí ina mórchuidiú le feabhas a chur ar shábháilteacht an iompair de bhóthar.

(2) Ina Theachtaireacht 'I dtreo limistéir Eorpaigh sábháilteachta ar bhóithre: treoshuíomhanna beartais maidir le sábháilteacht ar bhóithre do 2011-2020[17], bheartaigh an Coimisiún líon iomlán na mbásanna ar bhóithre san Aontas a laghdú faoi dhó arís faoi 2020, ó 2010 ar aghaidh. D’fhonn an sprioc sin a bhaint amach, shainigh an Coimisiún seacht gcuspóir straitéiseacha, lena n‑áirítear gníomhaíochtaí maidir le sábháilteacht feithiclí a mhéadú, straitéis chun líon na ngortuithe a laghdú agus neartú ar shábháilteacht úsáideoirí soghonta bóithre, gluaisrothaithe go háirithe.

(3) Cuid de chóras ginearálta a áirithíonn go gcoimeádtar feithiclí i riocht slán agus inghlactha ó thaobh an chomhshaoil a fhad is atá siad in úsáid is ea an tástáil ródacmhainneachta. Ba cheart a chumhdach faoin gcóras sin tástálacha ródacmhainneachta tréimhsiúla ar gach feithicil agus iniúchadh teicniúil cois bóthair ar fheithiclí a úsáidtear le haghaidh gníomhaíochtaí tráchtála iompair de bhóthar agus ba cheart forálacha a bheith ann maidir le nós imeachta clárúcháin i leith feithiclí, lena áirithiú nach n‑úsáidfear ar na bóithre feithiclí ar baol don tsábháilteacht ar bhóithre iad.

(4) Glacadh líon áirithe caighdeán agus ceangal teicniúil maidir leis an tsábháilteacht ar bhóithre laistigh den Aontas. Mar sin féin, is gá a áirithiú, trí chóras tástálacha tréimhsiúla cois bóthair, go leanfaidh feithiclí, tar éis iad a bheith curtha ar an margadh, de bheith ag comhlíonadh caighdeán sábháilteachta feadh a saolré. Ba cheart feidhm a bheith ag an gcóras sin maidir le catagóirí feithiclí arna sainiú i dTreoir 2002/24/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 18 Márta 2002 maidir le cineálcheadú mótarfheithiclí dhá roth nó trí roth agus ag aisghairm Threoir 92/61/CEE[18], i dTreoir 2007/46/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Meán Fómhair 2007 lena mbunaítear creat maidir le formheas mótarfheithiclí agus a leantóirí, agus córais, comhpháirteanna agus aonaid theicniúla ar leithligh le haghaidh feithiclí den sórt sin[19], agus i dTreoir 2003/37/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 26 Bealtaine 2003 maidir le cineálcheadú tarracóirí talmhaíochta nó foraoiseachta, a leantóirí agus innealra tarraingthe idirmhalartaithe, mar aon lena gcórais, lena gcomhpháirteanna agus lena n‑aonaid theicniúla leithleacha agus ag aisghairm Threoir 74/150/CEE[20].

(5) Tá comhghaol follasach idir leibhéal na sabháilteachta ar bhóithre agus an líon easpaí teicniúla atá ar fheithiclí. In 2009 tuairiscíodh 35 000 bás ar bhóithre na hEorpa. Má ghlactar leis gur easpaí teicniúla is cionsiocair le básanna a mhéid céanna is cionsiocair le tionóiscí iad, d'fhéadfadh 2 000 bás sa bhliain san Aontas a bheith bainteach le heaspaí teicniúla feithiclí. I bhfianaise na staidéar atá ar fáil, d'fhéadfaí idir 900 agus 1 100 de na tionóiscí sin a sheachaint ach feabhsuithe oiriúnacha a dhéanamh ar an gcóras tástála ródacmhainneachta.

(6) Líon beag feithiclí a bhfuil a gcóras rialaithe astaíochtaí ag mífheidhmiú faoi deara cuid mhaith d'astaíochtaí iomlána an iompair de bhóthair, go háirithe astaíochta CO2.. Meastar gur 5 % den fhlít feithiclí faoi deara 25 % de na hastaíochtaí truailleán go léir. Dá bhrí sin, chuideodh córas tástálacha tréimhsiúla ródacmhainneachta an comhshaol a chaomhnú trí mhéanastaíochtaí feithiclí a laghdú.

(7) Léiríonn torthaí iontaofa taighde gur lochtanna teicniúla is cionsiocair le 8 % de thionóiscí a raibh baint ag gluaisrothair leo. Tá gluaisrothaithe ar an ngrúpa úsáideoirí bóithre is mó a mbaineann riosca sábháilteachta leo, agus tá ag méadú ar an líon básanna sa ghrúpa sin. Tá barraíocht ionadaíochta ag tiománaithe móipéidí sa líon básanna; maraíodh 1 400 díobh in 2008.  Sin an chúis a ndéanfar an raon feithiclí a thástálfar a leathnú d'fhonn an grúpa úsáideoirí bóithre is mó atá i mbaol a chumhdach, eadhon feithiclí cumhachtaithe dhá roth agus trí roth.

(8) Diaidh ar ndiaidh, tá feithiclí talmhaíochta ag a bhfuil uasluas dearaidh is mó ná 40 km/u ag gabháil áit na dtrucailí i ngníomhaíochtaí iompair áitiúla. Tá an poitéinseal riosca a bhaineann leis na feithiclí sin inchomparáide le poitéinseal riosca trucailí agus ba cheart caitheamh leo sa dóigh chéanna a gcaitear le trucailí, dá bhrí sin, a fhad a bhaineann le tástáil ródacmhainneachta.

(9) Tá feithiclí ar díol spéise staire iad in ainm is oidhreacht na linne ina ndearnadh iad a chaomhnú agus ós annamh a thiomáintear ar na bóithre poiblí iad ba cheart é a fhágáil faoi na Ballstáit síneadh a chur leis an tréimhse de thástáil thréimhsiúil ródacmhainneachta is infheidhme maidir leis na feithiclí sin. Ba cheart, leis, rialú na dtástálacha ródacmhainneachta a dhéantar ar chineálacha eile sainfheithiclí a bheith faoi na Ballstáit.

(10) Gníomhaíocht cheannasach is ea an tástáil ródacmhainneachta agus ba cheart, dá bhrí sin, gurbh iad na Ballstáit, nó comhlachtaí a gcuirfí an cúram sin orthu faoi mhaoirseacht na mBallstát, a dhéanfadh í. Ba cheart go leanfadh na Ballstáit de bheith freagrach as tástáil ródacmhainneachta fiú amháin sa chás go bhfuil sé ceadmhach faoin gcóras náisiúnta údarú a thabhairt do chomhlachtaí príobháideacha, lena n‑áirítear comhlachtaí deisiúchán.

(11) Chun iniúchadh a dhéanamh ar fheithiclí, ar na comhpháirteanna sábháilteachta leictreonacha go háirithe, tá sé sár-riachtanach rochtain a bheith ar shonraíochtaí teicniúla gach feithicle. Dá bhrí sin, ba cheart do mhonaróirí feithiclí ní amháin an tacar iomlán sonraí arna chumhdach ag an deimhniú comhréireachta a sholáthar, ba cheart dóibh, leis, rochtain a chur ar fáil ar na sonraí is gá d'fhonn a fhíorú go bhfuil na comhpháirteanna a bhaineann le sábháilteacht agus leis an gcomhshaol ag feidhmiú. Ar an gcuma chéanna, ba cheart na forálacha a bhaineann le rochtain ar fhaisnéis faoi dheisiú agus faoi chothabháil a chur i bhfeidhm sa chaoi is go mbeidh rochtain ag lárionaid chigireachta ar an bhfaisnéis is gá chun ródacmhainneacht a thástáil. Tá sé sin ríthábhachtach, go háirithe i gcás córas a rialaítear go leictreonach, agus ba cheart gach eilimint a shuiteáil an monaróir a bheith cumhdaithe.

(12) Chun ardchaighdeán tástála a bhaint amach ar fud an Aontais, ba cheart an trealamh tástála atá le húsáid sna tástálacha mar aon le cothabháil agus calabrú an trealaimh sin a shonrú ar leibhéal an Aontais.

(13) Agus tástálacha ródacmhainneachta á ndéanamh acu, ba cheart do chigirí gníomhú go neamhspleách agus ba cheart gach coinbhleacht leasa a sheachaint. Níor cheart, dá bhrí sin, tuarastal ná aon tairbhe phearsanta nó eacnamaíoch a bheith ag brath ar thorthaí tástálacha ródacmhainneachta.

(14) Níor cheart torthaí scrúdaithe a athrú chun críocha tráchtála. Níor cheart an comhlacht maoirseachta a bheith in ann torthaí tástála ródacmhainneachta a athrú ach amháin sa chás gur follas go bhfuil torthaí scrúdaithe ródacmhainneachta a rinne cigire mícheart.

(15) Caithfidh ardleibhéal scileanna agus inniúlachtaí a bheith ag an bhfoireann tástála chun tástálacha ródacmhainneachta d'ardchaighdeán a dhéanamh. Ba cheart córas oiliúna, lena n‑áirítear oiliúint tosaigh agus oiliúint thréimhsiúil athnuachana, a thabhairt isteach. Ba cheart idirthréimhse a shainiú chun éascaíocht a dhéanamh don fhoireann atá ann cheana dul i dtaithí ar an gcóras oiliúna tréimhsiúla.

(16) D'fhonn a áirithiú nach laghdóidh ar an ardchaighdeán tástála de réir a chéile, ba cheart ceangal a bheith ar na Ballstáit córas dearbhaithe cáilíochta a bhunú a chuimseodh na próisis maidir le húdarú, maoirseacht, tarraingt siar, cur ar fionraí nó cur ar ceal údaraithe chun tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh.

(17) Ba cheart minicíocht na dtástálacha a athrú de réir chineál na feithicle agus de réir míleáiste. Is dóchúla go mbeidh easpaí teicniúla ar fheithiclí nuair atá aois áirithe slánaithe acu, go háirithe feithiclí a mbaintear dianúsáid astu agus a bhfuil míleáiste áirithe curtha díobh. Is iomchuí, dá bhrí sin, minicíocht na dtástálacha a mhéadú i gcás feithiclí scothaosta agus feithiclí a bhfuil ardmhíleáiste curtha díobh.

(18) Ionas go mbeidh solúbthacht éigin ag úinéirí feithiclí agus ag oibreoirí, ba cheart na Ballstáit a bheith in ann tréimhse roinnt seachtainí a shainiú nár mhór an tástáil thréimhsiúil ródacmhainneachta a dhéanamh lena linn.

(19) Ba cheart go gcumhdódh na tástálacha ródacmhainneachta gach mír a bhaineann le dearadh, déanamh agus trealamh na feithicle ar leith atá á tástáil. I bhfianaise na teicneolaíochta feithiclí atá ann faoi láthair, ba cheart córais nua‑aimseartha leictreonacha a bheith ar an liosta míreanna atá le tástáil. D'fhonn tástáil ródacmhainneachta a chomhchuibhiú, ba cheart modhanna tástála do gach ceann de na míreanna tástála a shainiú.

(20) D'fhonn comhchuibhiú a éascú agus d'fhonn comhsheasmhacht caighdeán a áirithiú, ba cheart liosta neamh‑uileghabhálach de na príomhchúiseanna leis an teip a sholáthar i gcás gach míre tástála. D'fhonn comhsheasmhacht a bhaint amach maidir le breithiúnas á thabhairt ar bhail na feithicle atá á tástáil, ba cheart teipeanna a bhraitear a mheas de réir comhchaighdeáin.

(21) An té ar sealbhóir clárú feithicle é atá faoi réir tástála ródacmhainneachta a mbraitear easpaí lena linn, go háirithe easpaí ar baol don tsábháilteacht ar bhóithre iad, ba cheart dó iad a cheartú gan mhoill. I gcás easpaí contúirteacha, ba cheart clárú na feithicle a tharraingt siar nó go mbeidh na heaspaí sin go hiomlán ceartaithe.

(22) Ba cheart deimhniú ródacmhainneachta a eisiúint tar éis gach tástála, ina mbeidh, inter alia, faisnéis a bhaineann le céannacht na feithicle agus faisnéis faoi thorthaí na tástála. D'fhonn a áirithiú go ndéanfar an obair leantach is ceart i ndiaidh tástálacha ródacmhainneachta, ba cheart do na Ballstáit an fhaisnéis sin a bhailiú agus a choinneáil i mbunachar sonraí.

(23) Meastar go mbíonn calaois odaiméadair ag baint le 5 %–12 % de dhíolacháin charranna athláimhe, rud a tharraingíonn mórchaillteanas roinnt billiún euro gach bliain ar an tsochaí agus a thugann meastachán mícheart ar ródacmhainneacht feithiclí. A fhad a bhaineann le calaois odaiméadair a chomhrac, d'fhágfadh taifeadadh míleáiste a bheith sa deimhniú ródacmhainneachta, in éineacht leis an oibleagáid deimhniú na tástála roimhe a thabhairt ar láimh, d'fhágfadh sé gurbh fhusa cur isteach nó ionramháil ar an odaiméadar a bhrath. Ina theannta sin, ba cheart a mheas ar bhealach níos córasaí gur cion é calaois odaiméadair a ndlífear pionós ina leith.

(24) I roinnt Ballstát, déanann líon mór lárionad tástála údaraithe príobháideacha na tástálacha ródacmhainneachta. D'fhonn malartú  éifeachtúil faisnéise idir na Ballstáit a áirithiú, ba cheart pointí teagmhála náisiúnta a ainmniú agus ba cheart nósanna imeachta comhchoiteanna áirithe a shonrú a bhaineann, ar a laghad, le teorainneacha ama agus le cineál na faisnéise a bheidh le cur ar aghaidh.

(25) Cuid de chóras ginearálta rialála is ea tástáil ródacmhainneachta, córas a rialaíonn feithiclí feadh a saolré, idir údarú, chlárú, chigireachtaí agus bhriseadh. Is dealraitheach go mbeidh forbairt agus idirnascadh bunachar sonraí leictreonach náisiúnta feithiclí agus bunachar sonraí leictreonach feithiclí monaróirí ina mhórchuidiú le feabhas a chur ar éifeachtúlacht an tslabhra iomláin riaracháin a bhaineann le cúrsaí feithiclí agus le costais agus ualaigh riaracháin a laghdú. Ba cheart don Choimisiún, dá bhrí sin, staidéar a dhéanamh ar chomh hindéanta, chomh costasach agus chomh tairbheach a bheadh sé ardán leictreonach Eorpach d'fhaisnéis faoi fheithiclí a bhunú chun na críche sin.

(26) Ar mhaithe leis an Rialachán seo a fhorlíonadh le tuilleadh sonraí teicniúla, ba cheart an chumhacht gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a thabhairt don Choimisiún d'fhonn an forás a thiocfaidh ar reachtaíocht an Aontais maidir le cineálcheadú catagóirí feithiclí, chomh maith leis an ngá na hIarscríbhinní a thabhairt cothrom le dáta i bhfianaise dul chun cinn teicniúil, a chur san áireamh. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachaidh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n‑áirítear comhairliúchán le saineolaithe. Le linn dó gníomhartha tarmligthe a ullmhú agus a tharraingt suas, ba cheart don Choimisiún a áirithiú go ndéanfar na doiciméid ábhartha a chur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ar bhealach comhuaineach, tráthúil agus iomchuí.

(27) D'fhonn a áirithiú go mbeidh coinníollacha cur chun feidhme an Rialacháin seo aonfhoirmeach, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí cur chun feidhme a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Feabhra 2011 lena leagtar síos na rialacha agus na prionsabail ghinearálta a bhaineann leis na sásraí maidir le rialú ag na Ballstáit ar fheidhmiú inniúlachtaí chur chun feidhme an Choimisiúin[21].

(28) Ba cheart go gcomhlíonfadh na saoráidí agus an trealamh tástála a úsáidtear sna hionaid tástála na ceanglais atá leagtha amach maidir le tástálacha ródacmhainneachta. Ós rud é go gciallódh sin go mbeadh infheistíochtaí agus oiriúnaithe móra a dhíth nach bhféadfaí a dhéanamh láithreach, ba cheart tréimhse cúig bliana a dheonú chun na ceanglais sin a chomhlíonadh. Ar an gcuma chéanna, ba cheart tréimhse cúig bliana a dheonú do na comhlachtaí maoirseachta na critéir agus na ceanglais go léir maidir le húdarú agus maoirseacht lárionad tástála a chomhlíonadh.

(29) Ós rud é nach féidir cuspóir an Rialacháin seo, eadhon comhcheanglais íosta agus rialacha comhchuibhithe a leagan síos maidir le tástálacha ródacmhainneachta ar fheithiclí laistigh den Aontas a chur i gcrích, a bhaint amach go leordhóthanach ar leibhéal na mBallstát agus gur fearr, dá bhrí sin, is féidir é a bhaint amach ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta atá leagtha amach in Airteagal 5 den Chonradh. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, atá leagtha amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a bhaint amach.

(30) Urramaíonn an Rialachán seo na cearta bunúsacha agus na prionsabail a dtugtar aitheantas dóibh go háirithe i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh, dá dtagraítear in Airteagal 6 den Chonradh ar an Aontas Eorpach.

(31) Déanann an Rialachán seo ceanglais theicniúla Threoir 2009/40/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 6 Bealtaine 2009 a nuashonrú maidir le tástálacha ródacmhainneachta ar mótarfheithiclí agus ar a leantóirí[22], agus méadaíonn sé raon feidhme na Treorach sin ionas go gcumhdófar, go háirithe, bunú larionad tástálacha agus a gcomhlachtaí maoirseachta agus ainmniú cigirí a mbeidh de chúram orthu tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh. Dá bhrí sin, ba cheart an Treoir sin a aisghairm. Lena chois sin, ionchorpraítear sa Rialachán seo na rialacha atá i Moladh 2010/378/AE ón gCoimisiún an 5 Iúil 2010 maidir le measúnú a dhéanamh ar lochtanna le linn tástálacha ródacmhainneachta i gcomhréir le Treoir 2009/40/CE[23] d'fhonn rialú is fearr a dhéanamh ar mhodhanna tástálacha ródacmhainneachta.

TAR ÉIS AN RIALACHÁN SEO A GHLACADH:

CAIBIDIL I

ÁBHAR, RAON FEIDHME AGUS SAINMHÍNITHE

Airteagal 1 Ábhar

Bunaítear leis an Rialachán seo córas de thástálacha tréimhsiúla ródacmhainneachta ar fheithiclí.

Airteagal 2 Raon Feidhme

1.           Beidh feidhm ag an Rialachán seo maidir le feithiclí ag a bhfuil luas dearaidh is mó ná 25 km/u, sna catagóirí seo a leanas, dá dtagraítear i dTreoir 2002/24/CE, i dTreoir 2007/46/CE agus i dTreoir 2003/37/CE:

– mótarfheithiclí ar a bhfuil ar a laghad ceithre roth, a úsáidtear chun paisinéirí a iompar agus nach bhfuil níos mó ná ocht suíochán iontu sa bhreis ar shuíochán an tiománaí – catagóir feithiclí M1,

– mótarfheithiclí a úsáidtear chun paisinéirí a iompar agus ina bhfuil níos mó ná ocht suíochán cé is moite de shuíochán an tiománaí – catagóirí feithiclí M2 agus M3,

– mótarfheithiclí ar a bhfuil ar a laghad ceithre roth, a úsáidtear de ghnáth chun earraí a iompar de bhóthar agus a bhfuil uasmhais cheadaithe nach mó ná 3 500 kg acu – catagóir feithiclí N1,

– mótarfheithiclí a úsáidtear chun earraí a iompar agus a bhfuil uasmhais cheadaithe is mó ná 3 500 kg acu – catagóirí feithiclí N2 agus N3,

– leantóirí agus leathleantóirí a bhfuil uasmhais cheadaithe nach mó ná 3 500 kg acu – catagóirí feithiclí O1 agus O2,

– leantóirí agus leathleantóirí a bhfuil uasmhais cheadaithe is mó ná 3 500 kg acu – catagóirí feithiclí O3 agus O4,

– feithiclí dhá roth nó trí roth – catagóirí feithiclí L1e, L2e, L3e, L4e, L5e, L6e agus L7e,

– tarracóirí rothaí a bhfuil uasluas dearaidh os cionn 40 km/u acu – catagóir feithiclí T5.

2.           Ní bheidh feidhm ag an Rialachán seo maidir leis an méid seo a leanas:

– feithiclí ar díol spéise staire iad,

– feithiclí de chuid na bhfórsaí armtha, de chuid na seirbhísí dóiteán, de chuid na cosanta sibhialta, nó de chuid na seirbhísí éigeandála tarrthála,

– feithiclí a úsáideann gnóthais talmhaíochta, ghairneoireachta, forasoiseachta, feirmeoireachta, nó iascaireachta agus a bhfuil uasluas dearaidh nach mó ná 40 km/u acu,

– feithiclí speisialaithe lena n‑iompraítear trealamh sorcas agus aonach siamsaíochta agus a bhfuil uasluas dearaidh nach mó ná 40 km/u acu agus nach n‑oibrítear ach ar chríoch an Bhallstáit i gceist.

3.           Féadfaidh na Ballstáit ceanglais náisiúnta a thabhairt isteach maidir le tástálacha ródacmhainneachta ar fheithiclí atá liostaithe i mír 2 agus atá cláraithe ar a gcríoch.

Airteagal 3 Sainmhínithe

Chun críche an Rialacháin seo, beidh feidhm ag na sainmhínithe seo a leanas:

(1)          ciallaíonn ‘feithicil' aon mhótarfheithicil nó aon leantóir a ghabhann léi nach feithicil iarnróid‑iompartha í;

(2)          ciallaíonn 'mótarfheithicil' aon fheithicil chumhacht‑tiomáinte ar rothaí a ghluaiseann uaithi féin agus a bhfuil uasluas dearaidh is mó ná 25/u km aici;

(3)          ciallaíonn 'leantóir' aon fheithicil neamh‑fhéinghluaiste ar rothaí a ceapadh agus a rinneadh le bheith tarraingthe ag mótarfheithicil;

(4)          ciallaíonn 'leathleantóir' aon leantóir a ceapadh le bheith cúpláilte le mótarfheithicil i gcaoi is go luíonn cuid di ar an mótarfheithicil agus gurb í an mhótarfheithicil a iompraíonn cuid mhór dá mais agus de mhais a hualaigh;

(5)          ciallaíonn 'feithiclí dhá roth nó trí roth' aon fheithicil chumhacht‑tiomáinte ar dhá roth, le taobhcharr nó gan é, trírothaigh, agus cuadrothair;

(6)          ciallaíonn 'feithicil atá cláraithe i mBallstát' feithicil atá cláraithe nó atá curtha i seirbhís i mBallstát;

(7)          ciallaíonn 'feithicil ar díol spéise staire í' aon fheithicil a chomhlíonann gach ceann de na coinníollacha seo a leanas:

– Monaraíodh é ar a laghad 30 bliain ó shin,

– Coinnítear caoi uirthi le comhpháirteanna athsholáthair ar macasamhla iad de chomhpháirteanna stairiúla na feithicle;

– Ní dhearnadh aon athrú ar ghnéithe theicniúla a príomh‑chomhpháirteanna amhail an t‑inneall, na coscáin, an stiúradh nó an crochadh, agus

– Níor athraíodh a cuma;

(8)          ciallaíonn 'sealbhóir deimhnithe clárúcháin' an duine a bhfuil an fheithicil cláraithe ina ainm;

(9)          ciallaíonn 'tástáil ródacmhainneachta' fíorú go gcomhlíonann páirteanna agus comhpháirteanna feithicle na ceanglais sábháilteachta agus chomhshaoil a bhí i bhfeidhm tráth an chineálcheadaithe, tráth an chéad chlárúcháin nó an chur i seirbhís, agus tráth an iarfheistithe;

(10)        ciallaíonn 'ceadú' aon chatagóir ceadúcháin dá dtagraítear i dTreoir 2007/46/CE;

(11)        ciallaíonn 'easpaí' lochtanna teicniúla agus cásanna eile neamhchomhlíonta a fhaightear le linn tástála ródacmhainneachta;

(12)        ciallaíonn 'dearbhú ródacmhainneachta' dearbhú arna eisiúint ag an údarás inniúil nó ag lárionad tástála, ina bhfuil toradh na tástála agus an measúnú foriomlán ar an bhfeithicil.

(13)        ciallaíonn 'cigire' duine arna údarú ag Ballstát le tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh i lárionad tástála nó iad a dhéanamh thar ceann údaráis inniúil;

(14)        ciallaíonn 'údarás inniúil' údarás nó comhlacht poiblí atá freagrach as bainistiú an chórais náisiúnta tástálacha ródacmhainneachta, lena n‑áirítear, nuair is iomchuí, tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh;

(15)        ciallaíonn 'lárionad tástála' comhlachtaí poiblí nó príobháideacha nó forais phoiblí nó phríobháideacha, lena n‑áirítear iad sin a dhéanann deisiúcháin feithiclí, arna n‑údarú ag Ballstát le tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh;

(16)        ciallaíonn 'comhlacht maoirseachta' comhlacht arna bhunú ag Ballstát, ar comhlacht é atá freagrach as lárionaid tástála agus as maoirseacht a dhéanamh ar lárionaid tástála.

CAIBIDIL II

OIBLEAGÁIDÍ GINEARÁLTA

Airteagal 4 Freagrachtaí

1.           Déanfar mótarfheithiclí agus a leantóirí a thástáil go tréimhsiúil i gcomhréir leis an Rialachán seo i mBallstát a gcláraithe.

2.           Is é údarás inniúil Ballstáit nó is iad lárionaid tástála arna n‑údarú ag na Ballstáit a dhéanfaidh tástálacha ródacmhainneachta.

3.           Cuirfidh monaróirí ar fáil do na lárionaid tástála, nó don údarás inniúil nuair is iomchuí, rochtain ar an bhfaisnéis theicniúil is gá chun tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh, mar atá leagtha amach in Iarscríbhinn I. Glacfaidh an Coimisiún rialacha mionsonraithe maidir leis na nósanna imeachta i ndáil le rochtain ar an bhfaisnéis theicniúil atá leagtha amach in Iarscríbhinn I i gcomhréir leis an nós imeachta scrúdúcháin dá dtagraítear in Airteagal 16(2).

4.           Is é sealbhóir an deimhnithe clárúcháin a bheidh freagrach as bail shábháilte ródacmhainneach a choinneáil ar an bhfeithicil i dtólamh.

CAIBIDIL III

CEANGLAIS MAIDIR LE TÁSTÁLACHA RÓDACMHAINNEACHTA

Airteagal 5 Dáta agus minicíocht na dtástálacha

1.           Beidh feithiclí faoi réir tástála ródacmhainneachta cothrom lae dháta an chéad chláraithe, i gceann na n‑idirthréimhsí seo a leanas ar a laghad:

– Feithiclí chatagóirí L1e, L2e, L3e, L4e, L5e, L6e agus L7e: ceithre bliana tar éis an dáta a céadchláraíodh an fheithicil, dhá bhliain ina dhiaidh sin, agus gach bliain as sin amach;

– Feithiclí chatagóirí M1, N1 agus O2: ceithre bliana tar éis an dáta a céadchláraíodh an fheithicil, dhá bhliain ina dhiaidh sin, agus gach bliain as sin amach;

– Feithiclí chatagóir M1 atá cláraithe mar thacsaithe nó mar otharcharranna, feithiclí chatagóirí M2, M3, N2, N3, T5, O3 agus O4: bliain amháin tar éis an dáta a céadchláraíodh an fheithicil,  agus gach bliain as sin amach;

2.           I gcás ina bhfuil míleáiste 160 000 km slánaithe ag feithicil de chatagóirí M1 nó N1 tráth an chéad tástála ródacmhainneachta i ndiaidh a céadchláraithe, beidh sí faoi réir tástála ródacmhainneachta gach bliain ina dhiaidh sin.

3.           Féadfaidh sealbhóir an deimhnithe cláraithe iarraidh ar an lárionad tástála, nó ar an údarás inniúil nuair is iomchuí, an tástáil ródacmhainneachta a dhéanamh le linn tréimhse ó thús na míosa roimh an mí ina bhfuil cothrom lae an dáta dá dtagraítear i mír 1 go dtí deireadh an dara mí i ndiaidh an dáta sin, gan difear a dhéanamh do dháta an chéad tástála ródacmhainneachta eile.

4.           Beag beann ar dháta a tástála ródacmhainneachta deireanaí, féadfaidh an t‑údarás inniúil a cheangail go mbeidh feithicil faoi réir tástála ródacmhainneachta nó tástála breise roimh an dáta dá dtagraítear i mír 1 agus i mír 2, sna cásanna seo a leanas:

– i ndiaidh tionóisc a d'imir mórdhamáiste ar na príomh‑chomhpháirteanna sábháilteachta amhail na rothaí, an crochadh, limistéir dhífhoirmithe, an stiúradh nó na coscáin;

– i gcás ina n‑athraítear nó ina modhnaítear córais agus comhpháirteanna sábháilteachta agus comhshaoil na feithicle;

– i gcás ina n‑athraítear sealbhóir dheimhniú clárúcháin na feithicle.

Airteagal 6 Inneachar na dtástálacha agus na modhanna tástála

1.           Cuimseoidh an tástáil ródacmhainneachta na réimsí dá dtagraítear i bpointe 2 d'Iarscríbhinn II.

2.           I gcás gach réimse dá dtagraítear i mír 1, déanfaidh údaráis inniúla an Bhallstáit nó an lárionad tástála tástáil ródacmhainneachta a chuimseoidh ar a laghad na míreanna atá leagtha amach i bpointe 3 d'Iarscríbhinn II, agus úsáidfear an modh is infheidhme maidir le tástáil na míreanna sin.

Airteagal 7 Easpaí a mheasúnú

1.           Maidir le gach mír a bhfuil tástáil le déanamh uirthi, tá in Iarscríbhinn III íosliosta d'easpaí a d'fhéadfadh a bheith ann agus leibhéal tromchúise ag gach ceann acu.

2.           Agus tástáil ródacmhainneachta á déanamh aige, luafaidh an cigire leibhéal déine le gach easpa a bhraitear agus aicmeofar í i gceann de na grúpaí seo a leanas:

– mioneaspaí nach bhfuil aon mhóréifeacht acu ar shábháilteacht na feithicle agus neamhchomhlíontaí beaga eile,

– móreaspaí a d'fhéadfadh sábháilteacht na feithicle a lagú nó úsáideoirí eile bóthair a chur i mbaol nó neamhchomhlíontaí níos tromchúisí eile;

– easpaí contúirteacha arb ionann iad agus riosca díreach láithreach don tsábháilteacht ar bhóithre a fhágann nach féidir an fheithicil a úsáid ar an mbóthar in imthosca ar bith.

3.           Feithicil a bhfuil easpaí inti a bhaineann le níos nó ná grúpa easpaí amháin dá dtagraítear i mir 2, déanfar í a aicmiú sa ghrúpa a chomhfhreagraíonn don easpa is tromchúisí. Feithicil ina bhfuil roinnt easpaí den aon ghrúpa, aicmeofar í sa chéad ghrúpa eile is tromchúisí d'easpaí, más é éifeacht na n‑easpaí sin in éineacht go bhfuil riosca níos mó don tsábháilteacht ar bhóithre.

Airteagal 8 Deimhniú ródacmhainneachta

1.           An lárionad tástála, nó más iomchuí, an t‑údarás inniúil, a rinne an tástáil ródacmhainneachta ar fheithicil, eiseoidh sé deimhniú ródacmhainneachta don fheithicil sin ina mbeidh ar a laghad na nithe atá leagtha síos in Iarscríbhinn IV.

2.           Déanfaidh an lárionad tástála, nó más iomchuí, an t‑údarás inniúil, an deimhniú ródacmhainneachta a sholáthar don duine a thug an fheithicil ar láimh lena tástáil, nó i gcás deimhniú ródacmhainneachta leictreonach, leagan clóite cuídheimhnithe den deimhniú sin a sholáthar.

3.           Amhail ó dháta teacht i bhfeidhm an Rialacháin seo agus ar a dhéanaí trí bliana ina dhiaidh sin, déanfaidh na lárionaid tástála an fhaisnéis atá ar na deimhnithe ródacmhainneachta a eisíonn siad a chur in iúl go leictreonach d'údarás inniúil an Bhallstáit. Cuirfear sin in iúl laistigh de thréimhse réasúnta tar éis eisiúint na ndeimhnithe ródacmhainneachta. Go dtí an dáta sin, féadfaidh na lárionaid tástála an fhaisnéis sin a chur in iúl don údarás inniúil ar dhóigh eile. Coimeádfaidh an t‑údarás inniúil an fhaisnéis sin go ceann 36 mí ón dáta a fuarthas í.

4.           Chun críocha an t‑odaiméadar a léamh, agus i gcás nár cuireadh an fhaisnéis sin in iúl go leictreonach i ndiaidh na tástála ródacmhainneachta, cuirfidh an cigire de cheangal ar an duine a thug an carr ar láimh an deimhniú a eisíodh i ndiaidh na tástála ródacmhainneachta roimhe sin a thaispeáint.

5.           Cuirfear torthaí na tástála ródacmhainneacht in iúl d’údarás clárúcháin na feithicle. Beidh san fhógra sin an fhaisnéis atá luaite sa deimhniú ródacmhainneachta.

Airteagal 9 Obair leantach maidir le heaspaí

1.           I gcás mioneaspaí, agus sa chás sin amháin, áiritheoidh sealbhóir an deimhnithe clárúcháin go gceartófar na heaspaí sin gan mhoill. Ní gá go gcaithfear an fheithicil a thástáil an athuair.

2.           I gcás móreaspaí, cinnfidh an t‑údarás inniúil cé na coinníollacha ar a bhféadfar feithicil a úsáid sula gcuirfear tástáil ródacmhainneachta eile uirthi. Déanfar an scrúdú eile sin laistigh de shé mí i ndiaidh na tástála tosaigh.

3.           I gcás móreaspaí contúirteacha, ní úsáidfear an fheithicil ar bhóithre a bhfuil teacht ag an bpobal orthu agus tarraingeofar siar a clárú i gcomhréir le hAirteagal 3a de Threoir XXX ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena leasaítear Treoir 1999/37/CE ón gComhairle maidir le doiciméid chlárúcháin feithiclí[24] nó go gceartófar na heaspaí agus go n‑eiseofar deimhniú ródacmhainneachta nua á dhearbhú go bhfuil bail ródacmhainneach ar an bhfeithicil.

Airteagal 10 Cruthúnas ar an tástáil

Déanfaidh an lárionad tástála, nó más iomchuí, údarás inniúil an Bhallstáit a rinne an tástáil ródacmhainneachta ar fheithicil atá cláraithe ar a chríoch, cruthúnas a eisiúint do gach feithicil ar éirigh an tástáil léi. Luafar ar an gcruthúnas dáta an chéad tástála ródacmhainneachta eile.

Aithneoidh gach Ballstát cruthúnas a eisítear i gcomhréir le mír 1.

CAIBIDIL IV

forálacha riaracháin

Airteagal 11

Saoráidí agus trealamh tástála

1.           Comhlíonfaidh saoráidí agus trealamh tástála a úsáidtear chun tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh na híoscheanglais theicniúla atá leagtha síos in Iarscríbhinn V.

2.           Déanfaidh na lárionaid tástála, nó más iomchuí, an t‑údarás inniúil, na saoráidí agus an trealamh tástála a chothabháil i gcomhréir leis na sonraíochtaí a chuirfidh an monaróir ar fáil.

3.           Aon trealamh a úsáidfear chun tomhais a thógáil, déanfar é a chalabrú go tráthrialta i gcomhréir leis na sonraíochtaí a chuir an monaróir ar fáil.

Airteagal 12 Cigirí

1.           Cigirí a chomhlíonann na híoscheanglais maidir le hinniúlachtaí agus oiliúint atá leagtha síos in Iarscríbhinn VI a dhéanfaidh na tástálacha ródacmhainneachta.

2.           Eiseoidh na Ballstáit deimhniú do chigirí a chomhlíonann na híoscheanglais maidir le hinniúlachtaí agus oiliúint. Beidh sa deimhniú sin, ar a laghad, an fhaisnéis atá luaite i bpointe 3 d'Iarscríbhinn VI.

3.           Cigirí atá fostaithe ag údaráis inniúla na mBallstát nó ag lárionad tástála ar dháta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo, beidh siad díolmhaithe ó na ceanglais atá leagtha síos i bpointe 1 d'Iarscríbhinn VI. Eiseoidh na Ballstáit deimhniú coibhéise do na cigirí sin.

4.           Agus tástáil ródacmhainneachta á déanamh, beidh an cigire saor ó gach cineál coinbhleachta leasa, go háirithe a fhad a bhaineann le naisc eacnamaíocha, phearsanta nó ghaoil le sealbhóir an deimhnithe clárúcháin.

5.           Cuirfidh an lárionad tástála in iúl don duine a thug an fheithicil ar láimh na deisithe is gá a dhéanamh agus ní athróidh sé torthaí na tástála chun críocha tráchtála.

6.           Ní fhéadfaidh an comhlacht maoirseachta torthaí tástála ródacmhainneachta a rinne cigire a athrú ach amháin más follas go bhfuil torthaí na tástála sin mícheart.

Airteagal 13 Údarú agus maoirseacht lárionad tástála

1.           Déanfaidh comhlacht maoirseachta ar a laghad na cúraimí dá bhforáiltear i bpointe 1 d'Iarscríbhinn VII, agus comhlíonfaidh sé na ceanglais atá leagtha síos i bpointe 2 agus i bpointe 3 den Iarscríbhinn chéanna.

Cuirfidh na Ballstáit ar fáil don phobal na rialacha agus na nósanna imeachta maidir leis an eagrú, na cúraimí agus na ceanglais is infheidhme maidir le foireann na gcomhlachtaí maoirseachta.

Beidh comhlachtaí maoirseachta neamhspleách ar lárionaid tástála agus ar mhonaróirí feithiclí.

2.           Lárionaid tástála atá á n‑oibriú go díreach ag údarás inniúil, beidh siad díolmhaithe ó na ceanglais maidir le húdarú agus maoirseacht.

CAIBIDIL V

COMHAR AGUS MALARTÚ FAISNÉISE

Airteagal 14 Comhar riaracháin idir na Ballstáit

1.           Ainmneoidh na Ballstáit pointe teagmhála náisiúnta a bheidh freagrach as malartú faisnéise leis na Ballstáit eile agus leis an gCoimisiún a fhad a bhaineann le cur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

2.           Cuirfidh na Ballstáit ar aghaidh chuig an gCoimisiún ainmneacha agus sonraí teagmhála a bpointe náisiúnta teagmhála ar a dhéanaí [aon bhliain amháin tar éis theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo] agus cuirfidh siad in iúl don Choimisiún gan mhoill aon athrú a dhéantar air. Déanfaidh an Coimisiún liosta de na pointí teagmhála go léir a thiomsú agus cuirfidh sé an liosta sin ar aghaidh chuig na Ballstáit.

Airteagal 15 Ardán leictreonach d'fhaisnéis faoi fheithiclí

Scrúdóidh an Coimisiún cé chomh hindéanta, chomh costasach agus chomh tairbheach a bheadh sé ardán leictreonach d'fhaisnéis faoi fheithiclí a bhunú d'fhonn faisnéis maidir le sonraí i leith tástála ródacmhainneachta a mhalartú idir údaráis inniúla na mBallstát atá freagrach as tástáil, as clárú agus ceadú feithiclí, na lárionaid tástála agus na monaróirí feithiclí.

I bhfianaise an scrúdaithe sin, molfaidh agus measúnóidh an Coimisiún roghanna beartais éagsúla, lena n‑áirítear an fhéidearthacht an ceanglas maidir le cruthúnas i leith tástála dá bhforáiltear in Airteagal 10 a bhaint. Laistigh de dhá bhliain tar éis dháta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo, tuairisceoidh an Coimisiún do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle ar thorthaí a scrúdaithe, agus tíolacfaidh sé, más iomchuí, togra reachtach.

CAIBIDIL VI

FORÁLACHA MAIDIR LE CUMHACHTAÍ CUR CHUN FEIDHME AGUS CUMACHTAÍ TARMLIGTHE

Airteagal 16 Coiste Ródacmhainneachta

1.           Beidh coiste de chúnamh ag an gCoimisiún. Coiste de réir bhrí Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 a bheidh sa Choiste sin.   

2.           I gcás ina ndéantar tagairt don mhír seo, beidh feidhm ag Airteagal 5 de Rialachán (AE) Uimh. 182/2011. I gcás ina gcaithfear tuairim an choiste a fháil trí nós imeachta i scríbhinn, cuirfear deireadh leis an nós imeachta sin gan toradh nuair a chinnfidh cathaoirleach an choiste amhlaidh, laistigh den teorainn ama chun tuairim a thabhairt, nó nuair a iarrfaidh tromlach simplí de chomhaltaí an choiste é.

Airteagal 17 Gníomh tarmligthe

Tabharfar de chumhacht don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 19 d’fhonn:

– Airteagal 2(1) agus Airteagal 5(1) agus (2) a thabhairt cothrom le dáta de réir mar is iomchuí chun na hathruithe ar na catagóirí feithiclí a thig as leasuithe ar an reachtaíocht dá dtagraítear in Airteagal 3(1) a chur san áireamh,

– na hIarscríbhinní a thabhairt cothrom le dáta i bhfianaise dul chun cinn theicniúil nó chun modhnú ar an reachtaíocht idirnáisiúnta nó ar reachtaíocht an Aontais a chur san áireamh.

Airteagal 18

Tarmligean a fheidhmiú

1.           Is faoi réir na gcoinníollacha a leagtar síos san Airteagal seo a thugtar na cumhachtaí don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh.

2.           Is go ceann tréimhse éiginnte ó [dáta teacht i bhfeidhm an Rialacháin seo] a thabharfar tarmligean na cumhachta dá dtagraítear in Airteagal 17.

3.           Féadfaidh Parlaimint na hEorpa nó an Chomhairle tarmligean na cumhachta dá dtagraítear in Airteagal 17 a chúlghairm tráth ar bith. Cuirfidh cinneadh cúlghairm a dhéanamh deireadh le tarmligean na cumhachta atá sonraithe sa chinneadh sin. Beidh éifeacht leis an lá tar éis fhoilsiú an chinnidh in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh nó ar dháta is déanaí a shonrófar sa chinneadh. Ní dhéanfaidh sé difear do bhailíocht aon ghníomhartha tarmligthe atá i bhfeidhm cheana féin.

4.           A luaithe a ghlacfaidh sé gníomh tarmligthe, tabharfaidh an Coimisiún fógra ina leith go comhuaineach do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle.

5.           Ní thiocfaidh gníomh tarmligthe a ghlacfar de bhun Airteagal 17 i bhfeidhm ach amháin mura mbeidh aon agóid déanta ag Parlaimint na hEorpa nó ag an gComhairle laistigh de thréimhse dhá mhí ó tugadh fógra i dtaobh an ghnímh sin do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle, nó más rud é, roimh dhul in éag na tréimhse sin, go mbeidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle araon tar éis a chur in iúl don Choimisiún nach ndéanfaidh siad aon agóid ina choinne. Cuirfear dhá mhí leis an tréimhse sin ar thionscnamh Pharlaimint na hEorpa nó na Comhairle.

Caibidil VII

FORÁLACHA CRÍOCHNAITHEACHA

Airteagal 19 Pionóis

1.           Leagfaidh na Ballstáit síos na rialacha a bhaineann leis na pionóis is infheidhme maidir le sáruithe ar fhorálacha an Rialacháin seo agus déanfaidh siad gach beart is gá lena áirithiú go gcuirfear chun feidhme iad. Beidh na pionóis sin éifeachtach, comhréireach, athchomhairleach agus neamh‑idirdhealaitheach.

2.           Déanfaidh gach Ballstát na bearta is gá d'fhonn a áirithiú go measfar gur cion atá in aon ionramháil nó cur isteach ar odaiméadar agus go mbeidh sin inphionóis le pionóis atá éifeachtach, comhréireach, athchomhairleach agus neamh‑idirdhealaitheach.

3.           Tabharfaidh na Ballstáit fógra don Choimisiún faoi na forálacha sin [bliain, ar a dhéanaí, ón dáta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo] agus tabharfaidh siad fógra don Choimisiún gan mhoill faoi aon leasú a dhéanfar ina dhiaidh sin a dhéanfaidh difear dóibh.

Airteagal 20 Forálacha idirthréimhseacha

1.           Saoráidí agus trealamh tástála dá dtagraítear in Airteagal 11 nach gcomhlíonann na híoscheanglais atá leagtha síos in Iarscríbhinn V an [dáta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo], féadfar iad a úsáid chun tástála ródacmhainneachta a dhéanamh go ceann tréimhse nach faide ná cúig bliana i ndiaidh an dáta sin.

2.           Déanfaidh na Ballstáit na ceanglais atá leagtha síos in Iarscríbhinn VII a chur i bhfeidhm ar a dhéanaí amhail ón gcúigiú bliain i ndiaidh dháta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

Airteagal 21 Aisghairm

Déantar Treoir 2009/40/CE agus Moladh 2010/378/AE ón gCoimisiún a aisghairm le héifeacht ó [dáta cur i bhfeidhm an Rialacháin seo].

Airteagal 22 Teacht i bhfeidhm agus cur i bhfeidhm

Tiocfaidh an Rialachán seo i bhfeidhm an fichiú lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

Beidh feidhm aige ón [12 mhí tar éis dó teacht i bhfeidhm].

Beidh an Rialachán seo ina cheangal go huile agus hiomlán agus beidh sé infheidhme go díreach i ngach Ballstát.

Arna dhéanamh sa Bhruiséil,

Thar ceann Pharlaimint na hEorpa              Thar ceann na Comhairle

An tUachtarán                                               An tUachtarán

[1]               COM(2010) 389 críochnaitheach.

[2]               Treoir 2009/40/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 6 Bealtaine 2009 maidir le tástálacha ródacmhainneachta le haghaidh mótarfheithiclí agus a gcuid leantóirí (IO L 141, 6.6.2009, lch 12).

[3]               Treoir 200/30/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 6 Meitheamh 2000 maidir le hiniúchadh teicniúil cois bóthair ar ródacmhainneacht feithiclí tráchtála ag gluaiseacht laistigh den Chomhphobal , arna leasú (IO L 203, 10.8.2000, lch 1).

[4]               Treoir 1999/37/CE ón gCoimisiún an 29 Aibreán 1999 maidir leis na doiciméid chlárúcháin le haghaidh feithiclí (IO L 138, 1.6.1999, lch 57).

[5]               COM(2011) 144 críochnaitheach.

[6]               COM(2010) 186 críochnaitheach.

[7]               COM(2008) 30 críochnaitheach.

[8]               Treoir 2008/50/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 21 Bealtaine 2008 maidir le cáilíocht an aeir chomhthimpeallaigh agus aer níos glaine don Eoraip (IO L 152, 11.6.2008, lch 1).

[9]               http://ec.europa.eu/internal_market/strategy/docs/monti_report_final_10_05_2010_en.pdf.

[10]             COM(2010) 754 críochnaitheach.

[11]             IO L 138 an 1.6.1999, lch 57.

[12]             Córas Coscánaithe Frithghlasála.

[13]             Rialú Leictreonacha Cobhsaíochta.

[14]             IO C , , lch .

[15]             IO C , , lch .

[16]             COM(2011) 144 final.

[17]             COM(2010) 389 final.

[18]             IO L 124, 9.5.2002, lch. 1.

[19]             IO L 263, 9.10. 2007, lch. 1

[20]             IO L 171, 9.7. 2003, lch. 1.

[21]             IO L 55, 28.2.2011, lch. 13.

[22]             IO L 141, 6.6.2009, lch. 12.

[23]             IO L 173, 8.7.2010, lch. 74.

[24]             IO L XX, XX.XX.XXXX, lch. XX.

IARSCRÍBHINN

a ghabhann leis an Togra le haghaidh RIALACHÁIN Ó PHARLAIMINT NA hEORPA AGUS ÓN gCOMHAIRLE

maidir le tástálacha tréimhsiúla ródacmhainneachta ar mhótarfheithiclí agus ar leantóirí mótarfheithiclí agus lena n‑aisghairtear Treoir 2009/40/CE

IARSCRÍBHINN I

Faisnéis theicniúil atá le cur ar fáil ag an monaróir

1. trealamh um choscánú

1.1. Príomhchoscánú

– Tuairisc ghinearálta, lena n‑áirítear coscánú tánaisteach/coscánú éigeandála agus an fhéidearthacht iad a thástáil ar bhinse tástála coscán de chineál rollach caighdeánach

– Cumrú an chórais

– Rialú an choscáin

– Comhla mheasta ualaigh: suíomh agus gnéithe oibre

– Fórsaí tagartha

– Drumaí

– Dioscaí

– Líneáil coscáin agus pillíní coscáin

– Coscánú neomatach

– Coscánú hiodrálach

1.2. An coscán láimhe

– Tuairisc ghinearálta

– Rialú an choscáin láimhe

– Acastóir(í) mar a gcuirtear an coscán láimhe ag obair

– Coscán láimhe a oibrítear go leictreonach

1.3. Coscáin bhuanseasmhachta

– Tuairisc ghinearálta

– Rialú an choscáin

1.4.   Córais bhainistíochta leictreonaí

– ABS (córas coscánaithe frithghlasála)

– BAS (córas cúnaimh coscáin)

– ESC (córas leictreonach rialaithe cobhsaíochta)

– EBS (córas coscánaithe leictreonaigh)

1.5.   Coscáin leantóirí

– Cúpláil do choscáin leantóirí: tuairisc ghinearálta

– Tuairisc ar an gcóras sábháilteachta

2. Stiúradh

– Tuairisc ghinearálta ar an gcóras

– Prionsabal oibre

– Suíomh chás an ghairis stiúrtha

– Prionsabal an chumhachtstiúrtha

– Trastomhas an rotha stiúrtha

– Rialú leictreonach an chórais stiúrtha

– Gnéithe breise leictreonacha

3. infheictheacht

3.1. Gloiní

– Gaothscáth

– Gloine eile ar an taobh amuigh (seachas díon gréine)

– Sun roof

– Gloine ar an taobh istigh

– Gloine atá ina bealach éalaithe

3.2. Scátháin chúlradhairc

– Líon na bhfeistí

– Catagóirí

– Suíomh na bhfeistí

– Marc formheasa

3.3. Cuimilteoirí gaothscátha

– Líon na bhfeistí

– Fad lanna na gcuimilteoirí

3.4. Niteoirí gaothscátha

– Líon na bhfeistí

3.5. Córas dínéalaithe

– Prionsabal na hoibríochta

4. lampaí, frithchaiteoirí agus trealamh LEICTREACH

4.1. Ceannlampaí

– Príomhléas (léas ard)

– Léas tardhula (léas íseal)

4.2. Lampaí tosaigh agus lampaí cúil, taobhlampaí marcála agus lampaí marcála imlíne deiridh

– Lampaí tosaigh

– Lampaí cúil

– Taobhlampaí marcála

– Lampaí marcála imlíne ag ceann tosaigh na feithicle

– Lampaí marcála imlíne fhoirceann cúil na feithicle

4.3. Lampaí coscáin

– Líon na bhfeistí

– Suíomh na bhfeistí

– Foinse an tsolais

– Marc formheasa

– Soilse coscáin oiriúnaitheacha

4.4.   Treotháscaire agus lampaí guaise

– Líon na bhfeistí

– Suíomh na bhfeistí

– Foinse an tsolais

– Marc formheasa

– Lampa leideora

– Prionsabal maidir leis na lampaí rabhaidh a chur ar siúl

4.5. Lampaí ceo tosaigh agus cúil

– Lampaí ceo tosaigh

– Lampaí ceo cúil

– Líon na bhfeistí

4.6. Lampaí cúlaithe

– Líon na bhfeistí

– Suíomh na bhfeistí

– Foinse an tsolais

– Marc formheasa

4.7. Lampa uimhirphláta cúil

– Líon na bhfeistí

– Suíomh na bhfeistí

– Foinse an tsolais

– Marc formheasa

4.8. Ais‑fhrithchaiteoirí, frithchaiteoirí taoibh agus plátaí marcála cúil

– Ais-fhrithchaiteoirí tosaigh

– Ais-fhrithchaiteoirí cúil

– Ais-fhrithchaiteoirí taoibh

– Plátaí marcála cúil

4.9.   Naisc leictreacha idir feithiclí tarraingthe agus feithiclí ar tarraingt

– Léaráid de na naisc

– Caighdeán na nasc

4.10. Lampaí neamhéigeantacha

– Liosta de lampaí neamhéigeantacha

– Suíomh na bhfeistí

– Marc formheasa

4.11. Ceallra

– Líon na bhfeistí

– Voltas (V)

– Acmhainneacht (aimpéaruaire)

– Suíomh na bhfeistí

4.12. Córais soilsiúcháin a oibrítear go leictreonach

– Tuairisc ghinearálta

5. acastóirí, rothaí, boinn agus crochadh

5.1. Acastóirí

– Tuairisc ghinearálta

5.2. Rothaí

– Toise

– Ábhar

5.3. Boinn

– Líon

– Socrú an umair

– Toise

– Catagóir luais

– Treoiruimhir acmhainne ualaigh

– Uimhir an rotha spártha

– Toise an rotha spártha

– Feistí eile atá coibhéiseach leis an roth spártha

5.4. Crochadh

– Tuairisc ghinearálta ar an gcóras

– Spriongaí

– Maolairí turrainge

– Barraí cobhsaithe

– Aerchrochadh

– Rialú leictreonach an chrochta

6. fonnadh agus feistis fonnaidh

6.1. Fonnadh nó feistis fráma

– Tuairisc ghinearálta

6.2. Umar breosla agus píopaí breosla

– Líon na n‑umar breosla

– Tuairisc ghinearálta ar na humair

– Dáta éagtha an umair (más infheidhme)

– Socrú an umair

– Toilleadh

– Marcáil

– Dóigheanna cosanta

– Tuairisc ghinearálta ar na píopaí breosla

6.3. Tuairteoirí, cosaint chliathánach agus feistí fobharra cúil

– Cosaint fobharra tosaigh

– Cosaint chliathánach

– Feiste fobharra cúil

6.4. Iomprán an rotha spártha

– Suíomh

6.5. Meicníochtaí cúplála agus trealamh tarraingthe

– Meicníochtaí cúplála

– Trealamh tarraingthe

6.6. Traiseoladh

– Tuairisc ghinearálta

– Cineál athraithe giair

– Líon na n‑athruithe

– Difreálaigh/difreálaigh féinbhacainneacha

– Líon na n‑acastóirí cumhachtaithe

– Modhanna oibre an traiseolta

– Crág: tuairisc ghinearálta

– Bainistiú leictreonach an traiseolta

6.7. Gléasadh innill

– Tuairisc ghinearálta

6.8. Cábán agus cabhalra

– Tuairisc ghinearálta

– Doirse

– Suíocháin

– Céimeanna chuig an gcábán

– Feistis inmheánacha agus sheachtracha eile agus trealamh eile

– Pludghardaí, feistí frithcháite

7. TREALAMH EILE

7.1. Criosanna sábhála

– Catagóir an chreasa sábhála do gach suíochán

– Marc formheasa

– Réamhtheannasóir piortheicniúil

7.2. Málaí aeir

– Líon na ndingeacha agus mar atá siad socraithe

– Marcáil

– Lampa leideora

– Díghníomhachtóir mhála aeir an phaisinéara

7.3. Múchtóir dóiteáin

– Líon na ndingeacha agus mar atá siad socraithe

– Catagóirí

7.4. Feiste frithghadaíochta

– An rialtán a chuireann an fheiste bac leis

7.5. Dingeacha do rothaí

– Líon na ndingeacha agus mar atá siad socraithe

7.6. Feiste rabhaidh inchloiste

– Uimhir agus suíomh na feiste

– Marc formheasa

– Leibhéal fuaime (dB(A))

7.7. Luasmhéadar

– Aonaid (km/u nó míle/u)

– Uasluas arna thaispeáint (km/u nó míle/u)

– Rannán

7.8. Tacagraf

– Déantús agus múnla

– Marc formheasa

– Sraithuimhir

– Suíomh na séalaí

– Suíomh phláta na sonraí

7.9. Teorantóir luais

– Socrú luais

– Déantús agus múnla

– Socrú na nascóirí don iniúchadh

– (rothluithe/km nó ríoga/km)

– w (rothluithe/km nó ríoga/km)

– Suíomh phláta na sonraí

7.10. Odaiméadar

– Líon na ndigití

8. NÚIS

8.1. Torann

– Tuairisc ghinearálta ar na córais agus na feistí atá ceaptha an torann ón bhfeithicil a laghdú

– Leibhéal fuaime nuair atá an fheithicil ina stad (dB(A) @ min-1)

– Leibhéal fuaime nuair atá an fheithicil ag gluaiseacht thar bráid (dB(A))

– Líon na gciúnadóirí ar an sceithphíopa

– Suíomh na gciúnadóirí ar an sceithphíopa

– Marcáil na gciúnadóirí ar an sceithphíopa

8.2. Astaíochtaí ó innill pheitril

– CO (g/km nó g/kWh)

– CO ag luas réchasta ( % de réir toirte)

– CO ag luas ard réchasta ( % de réir toirte @ min-1)

– HC ag luas ard réchasta ( % de réir toirte @ min-1)

– Lambda ag luas ard réchasta (min-1)

– HC (g/km nó g/kWh)

– NOx (g/km nó g/kWh)

– HC + NOx (g/km)

– CO2 (g/km)

– Tásc ar chatagóir comhshaoil an chineálcheadaithe CE

– Cineál an nascóra diagnóisigh ar bord (DAB) agus suíomh an nascóra sin

– Prótacal cumarsáide DAB

– Trealamh rialaithe astaíochtaí atá suiteáilte san fheithicil

– Suíomh an trealaimh rialaithe astaíochtaí atá suiteáilte san fheithicil

– Marcáil an tiontaire catalaíoch

– Líon na mbraiteoirí lambda

8.3. Astaíochtaí ó innill díosail

– CO (g/km nó g/kWh)

– HC (g/km nó g/kWh)

– NOx (g/km nó g/kWh)

– HC + NOx (g/km)

– CO2 (g/km)

– Cáithníní le haghaidh díosail (g/km nó g/kWh)

– Comhéifeacht ionsúcháin cheartaithe le haghaidh díosail (sa nóiméad) (teimhneacht)

– Tásc ar chatagóir comhshaoil an chineálcheadaithe CE

– Nascóir DAB

– Prótacal cumarsáide DAB

– Trealamh rialaithe astaíochtaí atá suiteáilte san fheithicil

– Suíomh an trealaimh rialaithe astaíochtaí atá suiteáilte san fheithicil

– Marcáil an tiontaire catalaíoch

– Marcáil an ghaiste cáithníní

8.4. Sochtadh trasnaíochta leictreamaighnéadaí

– Tuairisc ar ghnéithe sreangaithe na spréachphlocóidí

– Marcáil shreangú na spréachphlocóidí

IARSCRÍBHINN II

ÍOSCHEANGLAIS MAIDIR LE hINNEACHAR NA dTÁSTÁLACHA AGUS MODHANNA NA TÁSTÁLA

1. GINEARÁLTA

San Iarscríbhinn seo, sonraítear na córais agus na comhpháirteanna feithicle atá le tástáil; leagtar amach go mionsonraithe ann an modh tástála agus na critéir atá le cur i bhfeidhm agus cinneadh á dhéanamh an bhfuil bail na feithicle inghlactha.

Ní mór na míreanna a liostaítear i bpointe 3 thíos a chumhdach sa tástáil ar a laghad, ar choinníoll go mbaineann na míreanna sin le trealamh feithicle atá á tástáil sa Bhallstát lena mbaineann.

Déanfar na tástálacha le teicnící agus trealamh atá ar fáil faoi láthair gan uirlisí a úsáid chun aon chuid den fheithicil a dhíchóimeáil nó a bhaint.

Measfar go bhfuil na míreanna ar fad atá liostaithe sainordaitheach i gcás tástála tréimhsiúla feithiclí, seachas na míreanna sin a bhfuil an comhartha (X) luaite leo, ar míreanna iad a bhaineann le bail na feithicle agus le chomh hoiriúnach atá sí le húsáid ar na bóithre ach nach meastar a bheith riachtanach i dtástáil ródacmhainneachta.

Níl feidhm ag “cúiseanna mainneachtana” i gcás ina dtagraíonn na cúiseanna sin do cheanglais nach raibh leagtha síos sa reachtaíocht ábhartha maidir le formheas feithiclí nuair a cláraíodh an fheithicil an chéad uair, nuair a cuireadh an fheithicil i seirbhís den chéad uair nó i gcás ina dtagraíonn siad do cheanglais iarfheistithe.

Nuair a deirtear gurb é amharciniúchadh an modh tástála, is ionann sin is a rá go ndéanfaidh an cigire, más iomchuí, mar aon le hamharc ar na míreanna i gceist, iad a láimhseáil, an torann a mheasúnú nó aon mhodh iomchuí eile iniúchta a úsáid nach bhfuil trealamh ag teastáil lena aghaidh.

2. RAON FEIDHME NA TÁSTÁLA

Cumhdófar ar a laghad na heilimintí seo a leanas sa tástáil:

0)           Sainaithint na feithicle;

1)           Trealamh um choscánú;

2)           Stiúradh;

3)           Infheictheacht;

4)           Trealamh soilsiúcháin agus codanna den chóras leictreach;

5)           Acastóirí, rothaí, boinn agus crochadh;

6)           Fonnadh agus feistis fonnaidh;

7)           Trealamh eile;

8)           Núis;

9)           Tástálacha breise i gcás feithiclí M2 agus M3 a iompraíonn paisinéirí.

3. INNEACHAR NA dTÁSTÁLACHA AGUS MODHANNA TASTÁLA

Cumhdóidh an tástáil ar a laghad na míreanna atá liostaithe sa tábla thíos agus úsáidfear na híoschaighdeáin agus na modhanna atá liostathe ann freisin:

Mír || Modh || Cúiseanna mainneachtana ||

||

0.       SAINAITHINT NA FEITHICLE ||

0.1.      Uimhirphlátaí clárúcháin (má cheanglaítear sin)(1) || Amharciniúchadh || (a)              Uimhirphláta/uimhirphlátaí in easnamh nó greamaithe go neamhdhaingean den fheithicil sa dóigh is gur dócha go dtitfidh siad. (b)              Inscríbhinn in easnamh nó doléite. (c)              Ar neamhréir le doiciméid nó le taifid na feithicle. ||

0.2.      Uimhir fonnaidh nó sraithuimhir aitheantais na feithicle || Amharciniúchadh || (a)              In easnamh nó ní féidir teacht uirthi. (b)              Neamhiomlán, doléite. (c)              Ar neamhréir le doiciméid nó le taifid na feithicle. ||

1.         TREALAMH UM CHOSCÁNÚ ||

1.1.      Bail mheicniúil agus oibriú ||

1.1.1.       Troitheán an phríomhchoscáin/maighdeog an lámhluamháin || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. Tabhair faoi deara: Ba cheart feithiclí a bhfuil córais choscánaithe cumhachtchúnta acu a iniúchadh agus an t‑inneall múchta. || (a)              Maighdeog rótheann. (b)              Róchaitheamh nó róligean. ||

1.1.2.    Bail troitheáin/lámhluamháin agus cúrsa na feiste oibrithe coscáin || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. Tabhair faoi deara: Ba cheart feithiclí a bhfuil córais choscánaithe cumhachtchúnta acu a iniúchadh agus an t‑inneall múchta. || (a)              Cúlchúrsa iomarcach nó neamhleor. (b)              Rialtán an choscáin gan a bheith ag scaoileadh go ceart. (c)              Socrú frithshleamhnánach ar throitheán an choscáin in easnamh, í scaoilte nó sleamhain ó chaitheamh. ||

1.1.3.    Folúschaidéal nó comhbhrúiteoir agus taiscumair || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna ag an ngnáthbhrú oibre. Seiceáil an méid ama is gá chun luach oibrithe sábháilte a bhaint amach i gcás folúsbhrú nó aerbhrú, agus seiceáil go bhfuil an feiste rabhaidh, an chomhla chosanta il-chiorcaid agus an chomhla faoisimh brú ag feidhmiú. || (a)              Brú/folús neamhleor chun cúnamh a thabhairt i gcás dhá fheidhm choscánaithe ar a laghad, i ndiaidh oibriú na feiste rabhaidh (nó ar nochtadh d’áireamh contúirte ar an tomhsaire). (b)              Ta an t‑am is gá chun aerbhrú/folús a thabhairt go luach oibrithe sábháilte ar neamhréir leis na ceanglais(1) (c)              An chomhla chosanta ilchiorcaid nó an chomhla faoisimh brú a bheith neamhoibríoch. (d)              Sceitheadh aeir ina chúis le maolú suntasach brú nó sceitheanna aeir inchloiste (e)              Damáiste ar an taobh amuigh is dóigh a dhéanfaidh dochar d'fheidhmiú an chórais choscánaithe. ||

1.1.4.    Tomhsaire nó táscaire rabhaidh lagbhrú || Seiceáil fheidhmiúil || Tomhsaire nó táscaire mífheidhmiúil nó lochtach. ||

1.1.5.    Lámhchomhla rialaithe coscánaithe || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Rialtán scoilte, millte nó róchaite. (b)              An rialtán ar an gcomhla a bheith neamhdhaingean nó an chomhla neamhdhaingean. (c)              Naisc scaoilte nó sceitheanna sa chóras. (d)              Oibriú míshásúil. ||

1.1.6.   Gníomhachtóir an choscáin láimhe, luamhán rialaithe, raicín coscáin láimhe, coscán láimhe leictreonach || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Níl an raicín ag greamú go ceart. (b)              Maighdeog an luamháin nó meicníocht an raicín róchaite. (c)              Róghluaiseacht luamháin a léiríonn oiriúnú mícheart (d)              Gníomhactóir in easnamh, millte nó neamhoibríoch (e)              Feidhmiú mícheart, léiríonn táscaire rabhaidh mífheidhm ||

1.1.7. Comhlaí coscánaithe (comhlaí coise, comhlaí dí‑ualaithe, rialtóirí) || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Comhla millte nó rósceitheadh aeir. (b)              Róscaoileadh ola ó chomhbhrúiteoir. (c)              Comhla neamhdhaingean nó suite go mícheart. (d)              Scaoileadh nó sceitheadh leachta hiodrálaigh. ||

1.1.8.   Cúpláin le haghaidh coscán leantóra (leictreach agus neomatach) || Dínasc agus athnasc cúplán an chórais choscánaithe idir an fheithicil tarraingthe agus an leantóir. || (a)              Tapa nó comhla fhéinséalaitheach a bheith lochtach. (b)              Tapa nó comhla neamhdhaingean nó suite go mícheart. (c)              Sceitheanna iomarcacha. (d)              Ag feidhmiú go mícheart ||

1.1.9.   Taiscumar stórála fuinnimh, brú‑umar || Amharciniúchadh. || (a)              Umar millte, creimthe nó silteach. (b)              Feiste draenála neamhoibríoch (c)              Umar neamhdhaingean nó suite go mícheart. ||

1.1.10.     Aonaid seirbheachoscánaithe, príomhshorcóir (córais hiodrálacha) || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Aonad seirbheachoscánaithe lochtach nó mí‑éifeachtach. (b)              Príomhshorcóir lochtach nó silteach. (c)              An príomhshorcóir neamhdhaingean (d)              Leacht coscán neamhleor. (e)              Caidhp thaiscumar an phríomhshorcóra in easnamh. (f)               Solas rabhaidh an leachta coscán ar lasadh nó lochtach. (g)              Feidhmiú mícheart na feiste rabhaidh maidir le leibhéil an leachta coscán. ||

1.1.11.     Píopaí coscánaithe righne || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Gar‑bhaol cliste nó briste (b)              Píopaí nó naisc a bheith silteach. (c)              Píopaí millte nó róchreimthe. (d)              Píopaí as áit. ||

1.1.12.     Osáin choscánaithe sholúbtha || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Gar‑bhaol cliste nó briste (b)              Osáin millte, ar cuimilt, casta nó róghearr (c)              Osáin nó naisc a bheith silteach. (d)              Osáin ag boilsciú agus iad faoi bhrú. (e)              Osáin a bheith scagach. ||

1.1.13.     Líneálacha coscáin agus pillíní coscáin || Amharciniúchadh. || (a)              Líneáil nó pillín róchaite (b)              Líneáil nó pillín éillithe (ola, gréisc etc.). (c)              Líneáil nó pillín in easnamh ||

1.1.14.     Drumaí coscánaithe, dioscaí coscánaithe || Amharciniúchadh. || (a)              Druma nó diosca róchaite, róscríobtha, scoilte, neamhdhaingean nó briste. (b)              Druma nó diosca éillithe (ola, gréisc etc.). (c)              Druma nó diosca in easnamh (d)              Pláta cúil neamhdhaingean. ||

1.1.15.     Cáblaí coscánaithe, slata, luamháin, nascálacha || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Cábla millte nó in aimhréidh. (b)              Comhpháirt róchaite nó creimthe. (c)              Cábla, slat nó alt a bheith neamhdhaingean. (d)              Treoraí cábla lochtach. (e)              Srian le saorghluaiseacht an chórais choscánaithe. (f)               Gluaiseacht mhínormálta na luamhán/na nascála a léiríonn mí‑oiriúint nó róchaitheamh. ||

1.1.16.     Gníomhróirí coscáin (lena n‑áirítear coscáin sprionga nó sorcóirí hiodrálacha) || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Gníomhróir scoilte nó millte. (b)              Gníomhróir a bheith silteach. (c)              Gníomhróir neamhdhaingean nó suite go mícheart. (d)              Gníomhróir róchreimthe. (e)              Cúrsa neamhleor nó iomarcach ag loine oibríoch nó ag meicníocht scannáin. (f)               Clúdach deannaigh in easnamh nó rómhillte. ||

1.1.17.     Comhla mheasta ualaigh || Amharciniúchadh ar na comhpháirteanna agus an córas coscánaithe ag oibriú. || (a)              Nascáil lochtach. (b)              Nascáil oirúnaithe go mícheart. (c)              Comhla stalctha nó neamhoibríoch. (d)              Comhla in easnamh. (e)              Pláta sonraí in easnamh. (f)               Sonraí doléite nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) ||

1.1.18.     Ceartaitheoirí agus táscairí ligin || Amharciniúchadh. || (a)              Ceartaitheoir millte, stalctha nó gluaiseacht mhínormálta faoi, róchaite nó oiriúnaithe go mícheart. (b)              Ceartaitheoir lochtach. (c)              Suiteáilte nó ionadaithe go mícheart. ||

1.1.19.     Córas coscánaithe buanseasmhachta (má tá sé feistithe nó má cheanglaítear sin) || Amharciniúchadh. || (a)              Nascóirí nó gléasanna suite neamhdhaingean. (b)              Is léir go bhfuil an córas lochtach nó in easnamh. ||

1.1.20.     Uathoibríocht coscán leantóra || Dínasc cúplán an choscáin idir an fheithicil tarraingthe agus an leantóir. || Ní fheidhmíonn an coscán leantóra go huathoibríoch agus an cúplán dínasctha. ||

1.1.21.     Córas coscánaithe iomlán || Amharciniúchadh || (a)              An taobh amuigh d’fheistí córais eile (e.g. caidéal frithreo, aerthriomaitheoir etc.) millte nó róchreimthe sa dóigh is go ndéantar dochar don chóras coscánaithe. (b)              Aer nó oibreán frithreo ag sceitheadh amach. (c)              Aon chomhpháirt a bheith neamhdhaingean nó suite go mícheart. (d)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta ar aon chomhpháirt[1] ||

1.1.22.     Naisc thástála (má tá siad feistithe nó má cheanglaítear iad) || Amharciniúchadh || (a)              In easnamh. (b)              Millte, do-úsáidte nó silteach. ||

1.2.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an phríomhchoscánaithe ||

1.2.1.    Feidhmíocht || Le linn tástála ar mheaisín tástála coscán statach nó, murar féidir é sin a dhéanamh, teann na coscáin diaidh ar ndiaidh go lániarracht le linn tástála bóthair. || (a)              Iarracht choscánaithe neamhleor i gcás rotha nó níos mó ná roth amháin. (b)              Tá iarracht choscánaithe aon rotha faoi bhun 70 % den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar an acastóir céanna. Nó i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. (c)              Gan aon athrú céimseach ar an iarracht choscánaithe (greim tobann). (d)              Moilliú mínormálta le hoibriú coscánaithe aon rotha. (e)              Róluainiú fórsa coscánaithe le linn gach imrothlaithe iomláin rotha. ||

1.2.2.    Éifeachtúlacht || Déan an tástáil le meaisín tástála coscán statach nó, murar féidir ceann a úsáid ar chúiseanna teicniúla, déan tástáil bóthair le luasmhoilliméadar chun an cóimheas coscánaithe a thomhas maidir leis an uasmhais údaraithe nó, i gcás leathleantóirí, maidir le hiomlán na n‑ualaí údaraithe acastóra. Ní mór feithiclí nó leantóirí a sháraíonn a n‑uasmhais ceadaithe 3500 kg a iniúchadh de réir na gcaighdeán arna leagan amach ag ISO 21069 nó de réir modhanna coibhéiseacha. Ba cheart tástálacha bóthair a dhéanamh in aimsir thirim ar bhóthar díreach cothrom. || Ní bhaintear amach an t‑íosfhigiúr mar a leanas ar a laghad:- Feithiclí arna gclárú den chéad uair tar éis theacht i bhfeidhm Threoir 2010/48/AE: –                 Catagóir N1: 50 % –                 Catagóir M1: 58 % –                 Catagóirí M2 agus M3: 50 % –                 Catagóirí N2 agus N3: 50 % –                 Catagóirí O2, O3 agus O4: · leathleantóirí: 45% · leantóirí le barra tarraingthe: 50% Feithiclí arna gclárú roimh theacht i bhfeidhm Threoir 2010/48/AE: Catagóir N1: 45% Catagóirí M1, M2 agus M3: 50% [2] Catagóirí N2 agus N3: 43% [3] Catagóirí O2, O3 agus O4: 40% [4] Catagóirí eile: - Catagóirí L (an dá choscán):                 Catagóir L1e: 42 %                 Catagóirí L2e, L6e: 40 %                 Catagóir L3e: 50 %                 Catagóir L4e: 46 %                 Catagóirí L5e, L7e: 44 % - Catagóirí L (coscán an rotha cúil):                 gach catagóir: 25 % ||

1.3.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an choscánaithe thánaistigh (éigeandála) (más córas ar leith é) ||

1.3.1. Feidhmíocht || Má tá an córas coscánaithe thánaistigh ar leithligh ó chóras an phríomhchoscánaithe, úsáid an modh atá sonraithe in 1.2.1. || (a)              Iarracht choscánaithe neamhleor i gcás rotha nó níos mó ná roth amháin. (b)              Tá iarracht choscánaithe aon rotha faoi bhun 70 % den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar an acastóir sonraithe céanna. Nó i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. (c)              Gan aon athrú céimseach ar an iarracht choscánaithe (greim tobann). ||

1.3.2.    Éifeachtúlacht || Má tá an córas coscánaithe thánaistigh ar leithligh ó chóras an phríomhchoscánaithe, úsáid an modh atá sonraithe in 1.2.2. || Iarracht chosánaithe faoi bhun 50 %[5] d’fheidhmíocht an phríomhchoscáin arna sainiú i roinn 1.2.2 i gcoibhneas leis an uasmhais údaraithe nó, i gcás leathleantóirí, i gcoibhneas le hiomlán na n‑ualaí údaraithe acastóra. (seachas L1e agus L3e). ||

1.4.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an chosánaithe láimhe ||

1.4.1.    Feidhmíocht || Teann an coscán le linn tástála ar mheaisín tástála coscán statach agus/nó le linn tástála bóthair le luasmhoilliméadar. || Coscán neamhoibríoch ar thaobh amháin nó, i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. ||

1.4.2.    Éifeachtúlacht || Tástáil le meaisín tástála coscán statach nó le tástáil bóthair le luasmhoilliméadar táscach nó taifeadta nó leis an bhfeithicil le fána arb eol a ghrádán. Ba cheart, más féidir, feithiclí earraí a thástáil agus iad ualaithe. || I gcás gach catagóire feithicle, ní bhaintear amach ar a laghad cóimheas coscánaithe 16 % i gcoibhneas leis an uasmhais údaraithe, nó, i gcás mótarfheithiclí, ar a laghad 12 % i gcoibhneas le huasmhais údaraithe iomlán na feithicle, cibé acu is mó (seachas L1e agus L3e). ||

1.5.       Feidhmíocht an chórais choscánaithe buanseasmhachta || Amharciniúchadh agus, más féidir, tástáil go bhfuil an córas ag feidhmiú. || (a)              Gan aon athrú céimseach ar éifeachtúlacht (níl sin infheidhme i gcás córas coscánaithe sceite) (b)              Córas neamhfheidhmiúil. ||

1.6.       Córas Coscánaithe Frithghlasála (ABS). || Amharciniúchadh agus iniúchadh na feiste rabhaidh. || (a)              Feiste rabhaidh mífheidhmiúil. (b)              Léiríonn feiste rabhaidh go bhfuil an córas mífheidhmiúil. (c)              Braiteoirí luais rothaí in easnamh nó millte (d)              Sreangú millte (e)              Comhpháirteanna eile in easnamh nó millte ||

1.7 Córas coscánaithe leictreonaigh (EBS) || Amharciniúchadh ar an bhfeiste rabhaidh. || (a)              Feiste rabhaidh mífheidhmiúil. (b)              Léiríonn feiste rabhaidh go bhfuil an córas mífheidhmiúil. ||

1.8 Leacht coscán || Fiuchphointe nó cion uisce a thomhas || (a) Fiuchphointe an leachta coscán ró‑íseal nó cion uisce ró‑ard (b) Leacht coscán éillithe (c)           Leacht coscán neamhleor. ||

2.       STIÚRADH ||

2.1.    Bail mheicniúil ||

2.1.1. Bail an fhearais stiúrtha || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus na rothaí bóthair ardaithe ón urlár nó ar chaschláir, rothlaigh an roth stiúrtha ó ghlasphointe go glasphointe. Amharciniúchadh ar oibriú an fhearais stiúrtha || (a)              Oibriú an fhearais a bheith corrach. (b)              Seafta teascóige casta nó splíonaí caite. (c)              Róchaitheamh sa seafta teascóige. (d)              Róghluaiseacht an tseafta teascóige. (e)              Silteach. ||

2.1.2.       Feisteas cásála an fhearais stiúrtha || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus meáchan rothaí bóthair na feithicle ar an urlár, rothlaigh an roth stiúrtha/ an hanla ar deiseal agus ar tuathal nó úsáid brathadóir ligin rothaí atá sainoiriúnaithe . Amharciniúchadh ar fheistiú chásáil an fhearais ar an bhfonnadh. || (a)              Cásáil an fhearais stiúrtha feistithe go mícheart. (b)              Fadú ar phoill na suiteach san fhonnadh. (c)              Boltaí socraithe in easnamh nó briste. (d)              Cásáil an fhearais stiúrtha briste. ||

2.1.3. Bail na náscála stiúrtha || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus an roth bóthair ar an urlár, luasc an roth stiúrtha ar deiseal agus ar tuathal nó úsáid brathadóir ligin rothaí atá sainoiriúnaithe . Amharciniúchadh na gcomhpháirteanna stiúrtha feiceáint an bhfuil siad caite, briste nó neamhdhaingean. || (a)              Gluaiseacht choibhneasta idir comhpháirteanna is ceart a bheith do-bhogtha. (b)              Róchaitheamh ag ailt. (c)              Briseadh nó dífhoirmiú aon chomhpháirte. (d)              Feistí glasála in easnamh. (e)              Mí-ailíniú comhpháirteanna (e.g. conairshlat nó nasc tarraingthe) (f)               Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. (g)              Clúdach deannaigh in easnamh, millte nó meathlaithe go mór. ||

2.1.4. Oibriú na náscála stiúrtha || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus na rothaí bóthair ar an urlár leis an inneall faoi thiomáint (cumhachtstiúradh), rothlaigh an roth stiúrtha ó ghlasphointe go glasphointe. Amharciniúchadh ar ghluaiseacht na nascálacha. || (a)              Gluaiseacht náscála stiúrtha ag calcadh páirte suite den fhonnadh. (b)              Stopanna stiúrtha neamhoibríoch nó in easnamh. ||

2.1.5. Cumhachtstiúradh || Seiceáil an bhfuil an córas stiúrtha silteach agus seiceáil leibhéal an leachta hiodrálaigh ar an taiscumar (más féidir é a fheiceáil). Agus na rothaí bóthair ar an urlár leis an inneall faoi thiomáint, seiceáil go bhfuil an córas cumhachtstiúrtha faoi thiomáint. || (a)              Sceitheadh leachta. (b)              Easpa leachta. (c)              Meicníocht neamhoibríoch. (d)              Meicníocht briste nó neamhdhaingean. (e)              Mí-ailíniú nó calcadh comhpháirteanna. (f)               Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. (g)              Dochar do cháblaí/osáin nó iad róchreimthe. ||

2.2.          Roth stiúrtha, colún stiúrtha agus hanla ||

2.2.1.       Bail an rotha stiúrtha/an hanla || Agus na rothaí bóthair ar an urlár, luasc an roth stiúrtha ó thaobh go taobh ar dhronuillinn leis an gcolún agus brúigh síos agus aníos air rud beag. Amharciniúchadh ar an ligean. || (a)              Gluaiseacht choibhneasta idir an roth agus an colún stiúrtha, rud a léiríonn scaoilteacht. (b)              Feiste coinnithe in easnamh ar mhol rotha stiúrtha. (c)              Mol, fonsa nó spócaí an rotha stiúrtha a bheith briste nó scaoilte

2.2.2 Colún stiúrtha/cuingeacha agus gabhail || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus mais na feithicle ar an urlár, brúigh agus tarraing an roth stiúrtha ar chomhréir leis an gcolún agus brúigh an roth stiúrtha/an hanla i dtreoanna éagsúla ar dhronuillinn leis an gcolún/ leis na gabhail. Amharciniúchadh ar an ligean, agus ar an mbail atá ar chúpláin sholúbtha agus ailt uilíocha. || (a)              Róghluaiseacht lár an rotha stiúrtha suas nó síos. (b)              Róghluaiseacht bharr an cholúin go gathach ó ais an cholúin. (c)              Cúplán solúbtha a bheith meathlaithe. (d)              Feisteas lochtach. (e)              Deisiú míchuí nó oiriúnú míchuí a bheith déanta.

2.3 Ligean stiúrtha || Agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir agus mais na feithicle ar na rothaí bóthair, agus an inneall faoi thiomáint i gcás feithiclí a bhfuil cumhachtstiúradh acu, agus na rothaí bóthair dírithe chun tosaigh, tiontaigh an roth stiúrtha go héadrom ar deiseal agus ar tuathal a mhéid is féidir gan na rothaí bóthair a bhogadh. Amharciniúchadh ar shaorghluaiseacht. || Róligean saor sa stiúradh (mar shampla gluaiseacht pointe ar an bhfonsa thar aon chúigiú de thrastomhas an rotha stiúrtha) nó ar neamhréir leis na ceanglais(1).

2.4. Ailíniú na rothaí (X)(2) || Seiceáil le trealamh oiriúnach ailíniú na rothaí atá stiúrtha . || Ailíniú ar neamhréir le sonraí monaróra na feithicle nó leis na ceanglais(1)

2.5. Caschlár acastóir stiúrtha an leantóra || Amharciniúchadh nó iniúchadh le brathadóir ligin rothaí atá oiriúnaithe go cuí || (a)              Comhpháirt millte nó scoilte. (b)              Róligean. (c)              Feisteas lochtach.

2.6. Cumhachtstiúradh leictreonach (EPS) || Amharciniúchadh agus seiceáil comhsheasmhachta idir uillinn an rotha stiúrtha agus uillinn na rothaí nuair atá an t‑inneall á chur ar siúl/á mhúchadh. || (a)              Aon chineál mainneachtana i gcóras an chumhachtstiúrtha leictreonaigh a bheith léirithe ag an MIL. (b)              Neamh‑chomhsheasmheacht idir uillinn an rotha stiúrtha agus uillinn na rothaí (c)              Cumhachtchúnamh neamhoibríoch.

3.          INFHEICTHEACHT ||

3.1.       Réimse radhairc || Amharciniúchadh ó shuíochán an tiománaí. || Bac i réimse radhairc an tiománaí a chuireann as dá radharc chun tosaigh nó ar na taobhanna.

3.2.          Bail gloine || Amharciniúchadh. || (a)              Gloine nó painéal trédhearcach (más ceadmhach) scoilte nó dídhaite. (b)              Gloine nó painéal trédhearcach (lena n‑áirítear scannán frithchaiteach nó scannán imire) ar neamhréir le sonraíochtaí na gceanglas(1) (XX)(3). (c)              Bail dhoghlactha a bheith ar ghloine nó ar phainéal trédhearcach.

3.3.       Scátháin chúlradhairc nó feistí cúlradhairc || Amharciniúchadh. || (a)              Scáthán nó feiste in easnamh nó feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Scáthán nó feiste neamhoibríoch, millte, scaoilte nó neamhdhaingean.

3.4. Cuimilteoirí gaothscátha || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Cuimilteoirí neamhoibríoch nó in easnamh (b)              Lann cuimilteora in easnamh nó ar léir go bhfuil sé lochtach

3.5. Niteoirí gaothscátha || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Niteoirí ag oibriú go míshásúil.

3.6. Córas dínéalaithe (X)(2) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || An córas neamhoibríoch nó é follasach go bhfuil sé lochtach.

4.          LAMPAÍ, FRITHCHAITEOIRÍ AGUS TREALAMH LEICTREACH ||

4.1.       Ceannlampaí ||

4.1.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Solas/foinse solais a bheith lochtach nó in easnamh. (b)              Córas teilgthe (frithchaiteoir agus lionsa) lochtach nó in easnamh. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.1.2. Ailíniú || Déan amach cad é treo cothrománach gach ceannlampa faoi léas maolaithe ag úsáid feiste dírithe ceannlampa nó scáileán. || Treo ceannlampa ar neamhréir leis na teorainneacha atá leagtha síos sna ceanglais(1).

4.1.3.    Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lasc ag oibriú ar neamhréir leis na ceanglais(1) (líon na gceannlampaí ar lasadh in aon am amháin) (b)              Feidhmú na feiste rialaithe loite.

4.1.4.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Táirgí ar lionsa nó ar fhoinse solais a laghdaíonn go follasach déine solais nó a athraíonn dath astaithe. (c)              Foinse solais agus lampa neamh-comhoiriúnach

4.1.5.    Feistí leibhéalta (más éigeantach) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin más féidir || (a)              Feiste neamhoibríoch (b)              Ní féidir an fheiste láimhe a oibriú ó shuíochán an tiománaí.

4.1.6.    Feiste nite ceannlampa (más éigeantach) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin más féidir || Feiste neamhoibríoch

4.2.       Lampaí tosaigh agus lampaí cúil, taobhlampaí marcála agus lampaí marcála imlíne deiridh ||

4.2.1.   Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Foinse solais lochtach. (b)              Lionsa lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.2.2 Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Oibriú laisce ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Feidhmú na feiste rialaithe loite.

4.2.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Táirgí ar lionsa nó ar fhoinse solais a laghdaíonn déine solais nó a athraíonn dath astaithe.

4.3.       Lampaí Coscáin ||

4.3.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Foinse solais lochtach. (b)              Lionsa lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.3.2.    Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Oibriú laisce ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Feidhmú na feiste rialaithe loite.

4.3.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.4.          Treotháscaire agus lampaí guaise ||

4.4.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Foinse solais lochtach. (b)              Lionsa lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.4.2.    Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Oibriú laisce ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.4.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.4.4.    Mínicíocht splanctha || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Ráta an splanctha ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.5.          Lampaí ceo tosaigh agus cúil ||

4.5.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Foinse solais lochtach. (b)              Lionsa lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.5.2 Ailíniú (X)(2) || Iniúchadh ar bhonn oibriúcháin agus trí úsáid a bhaint as feiste dírithe ceannlampa || Lampa ceo tosaigh nach bhfuil ailínithe go cothrománach nuair atá líne scoite ag pátrún an tsolais

4.5.3.    Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Oibriú laisce ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.5.4.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Oibriú an chórais ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.6.          Lampaí cúlaithe ||

4.6.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Foinse solais lochtach. (b)              Lionsa lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.6.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa, dath astaithe, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Oibriú an chórais ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.6.3.    Lascadh || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Oibriú laisce ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.7.       Lampa uimhirphláta cúil ||

4.7.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa ag teilgean solas díreach ar gcúl. (b)              Foinse solais lochtach. (c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean.

4.7.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Oibriú an chórais ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.8.       Ais‑fhrithchaiteoirí, marcanna feiceálachta (ais-fhrithchaiteacha) agus plátaí marcála cúil ||

4.8.1.    Bail || Amharciniúchadh. || (a)              Trealamh frithchaithimh lochtach nó millte. (b)              Frithchaiteoir feistithe go neamhdhaingean.

4.8.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh. || Feiste, dath frithchaite nó suíomh ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.9.       Leideoirí atá éigeantach i gcás trealaimh shoilsiúcháin ||

4.9.1.    Bail agus oibriú || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Neamhoibríoch.

4.9.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Ar neamhréir leis na ceanglais(1).

4.10.    Naisc leictreacha idir feithicil tarraingthe agus leantóir nó leathleantóir || Amharciniúchadh: más féidir é, scrúdú a dhéanamh ar leanúnachas an naisc leictreaigh. || (a)              Compháirteanna feistithe go neamhdhaingean. (b)              Insliú millte nó meathlaithe (c)              Naisc leantóra nó feithicle tarraingthe ag feidhmiú go mícheart.

4.11.     Sreangú leictreach || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir, lena n‑áirítear ar thaobh istigh d'urrann an innill i gcásanna áirithe. || (a)              Sreangú neamhdhaingean nó daingnithe go neamhleor. (b)              Sreangú meathlaithe (c)              Insliú millte nó meathlaithe

4.12.     Lampaí agus ais‑fhrithchaiteoirí neamhéigeantacha (X)(2) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Lampa/ais-fhrithchaiteoir arna fheistiú ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Oibriú lampa ar neamhréir leis na ceanglais(1). (c)              Lampa/ais‑fhrithchaiteoir feistithe go neamhdhaingean.

4.13.     Ceallra/Ceallraí || Amharciniúchadh. || (a)              Neamhdhaingean. (b)              Silteach. (c)              Lasc lochtach (má cheanglaítear ceann a bheith ann). (d)              Aidhníní lochtach (má cheanglaítear iad a bheith ann). (e)              Aeráil míchuí (má cheanglaítear í a bheith ann)

5.          ACASTÓIRÍ, ROTHAÍ, BOINN AGUS CROCHADH ||

5.1.       Acastóirí ||

5.1.1.    Acastóirí || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. || (a)              Acastóir briste nó dífhormaithe. (b)              Feistithe go neamhdhaingean ar an bhfeithicil. (c)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta.

5.1.2.    Gearracastóirí || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. Cuir brú go hingearach agus go cliathánach ar gach roth agus nótáil méid na gluaiseachta idir bíoma an acastóra agus an gearracastóir. || (a)              Gearracastóir briste. (b)              Róchaitheamh ar an mbiorán sclóin agus/nó ar na boisc. (c)              Róghluaiseacht idir an gearracastóir agus bíoma an acastóra. (d)              Biorán an ghearracastóra scaoilte san acastóir.

5.1.3. Imthacaí rotha || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. Luasc an roth nó cuir brú go cliathánach ar gach roth agus nótáil an méid a gluaiseann an roth suas i gcoibhneas leis an ngearracastóir. || (a)              Róligean in imthaca rotha. (b)              Imthaca rotha rótheann, sáinnithe.

5.2.          Rothaí agus boinn ||

5.2.1.    Mol rotha bóthair || Amharciniúchadh. || (a)              Aon rothchnónna nó stodaí in easnamh nó scaoilte. (b)              Mol caite nó millte

5.2.2.    Rothaí || Amharciniúchadh ar an dá taobh de gach roth agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. || (a)              Aon bhriseadh nó aon locht táthaithe (b)              Fáinní coinnithe boinn feistithe go mícheart. (c)              Roth díchumtha go mór nó caite go mór. (d)              Méid nó cineál rotha ar neamhréir leis na ceanglais(1) agus ag déanamh difir don tsábháilteacht ar bhóithre.

5.2.3.    Boinn || Amharciniúchadh ar an mbonn ina iomláine tríd an roth bóthair a rothlú agus é ardaithe ón urlár leis an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir, nó tríd an bhfeithicil a rolladh ar gcúl agus chun tosaigh thar chlais. || (a)              Méid na mbonn, acmhainn ualaigh, marc formheasa nó rátáil luais ar neamhréir leis na ceanglais(1) agus ag deanamh difir don tsábháilteacht ar bhóithre (b)              Boinn de mhéideanna éagsúla ar an aon acastóir nó ar rothaí cúplacha (c)              Boinn de dhéanaimh éagsúla ar an aon acastóir (gathach / crosdualach). (d)              Bonn millte nó gearrtha go mór. (e)              Doimhneacht tráchta boinn ar neamhréir leis na ceanglais(1). (f)               Bonn ag cuimilt de chomhpháirteanna eile. (g)              Boinn ath-eitrithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (h)              Córas faireacháin aerbhrú mífheidhmiúil nó é follasach go bhfuil sé neamoibríoch.

5.3.       Córas crochta ||

5.3.1.    Spriongaí agus cobhsaitheoir || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. || (a)              Spriongaí feistithe go neamhdhaingean ar an bhfonnadh nó ar an acastóir. (b)              Comhpháirt sprionga millte nó briste. (c)              Sprionga in easnamh. (d)              Deisiú míchuí nó oiriúnú míchuí a bheith déanta.

5.3.2.    Maolairí turrainge || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir nó ag úsáid trealamh speisialta má tá fáil air. || (a)              Maolairí turrainge feistithe go neamhdhaingean ar an bhfonnadh nó ar an acastóir. (b)              Maolaire turrainge millte agus comharthaí air go bhfuil sé silteach go mór nó go bhfuil sé mífheidhmiúil.

5.3.2.1 Tástáil ar éifeachtúlacht an mhaolaithe || Úsáid trealamh speisialta agus cuir difríochtaí idir na torthaí don roth clé agus an roth deas i gcomparáid agus/nó dearbhluachanna ó mhonaróirí i gcomparáid lena chéile. || (a)              Difríocht shuntasach idir an taobh clé agus an taobh deas (b)              níor baineadh amach na híosluachanna arna lua

5.3.3.    Feadáin toirc, gaghéaga, cnáimhíní súgartha, agus géaga crochta || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. || (a)              Comhpháirt feistithe go neamhdhaingean ar bhfhonnadh nó ar an acastóir. (b)              Comhpháirt millte, briste nó róchreimthe. (c)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta.

5.3.4.    Ailt chrochta || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. Féadfar brathadóirí ligin rothaí a úsáid agus moltar iad a úsáid i gcás feithiclí a bhfuil a n‑ollmhais feithicle níos mó ná 3.5 tonna. || (a)              Róchaitheamh ar bhiorán sclóine agus/nó ar bhoisc ag ailt chrochta. (b)              Clúdach deannaigh in easnamh nó meathlaithe go mór.

5.3.5.    Aerchrochadh || Amharciniúchadh || (a)              Córas do‑oibrithe. (b)              Aon chomhpháirt millte, modhnaithe nó meathlaithe sa chaoi is go ndéanfaí dochar d’fheidhmiú an chórais. (c)              sceitheadh incloiste sa chóras

6.          FONNADH AGUS FEISTIS FONNAIDH ||

6.1.       Fonnadh nó fráma agus feistis ||

6.1.1.       Bail ghinearálta || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. || (a)              Aon taobh‑bhall nó crosbhall briste nó dífhoirmithe. (b)              Plátaí neartaithe nó ceanglóirí a bheith neamhdhaingean. (c)              Róchreimeadh a dhéanann difear do dhoichte na cóimeála. ||

6.1.2.    Sceithphíopaí agus ciúnadóirí || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. || (a)              Córas sceite neamhdhaingean nó silteach. (b)              Múch ag teacht isteach sa chábán nó in urrann na bpaisinéirí. ||

6.1.3.    Umar breosla agus píopaí breosla (lena n‑áirítear umar breosla téite agus píopaí breosla téite) || Amharciniúchadh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir; úsáid feistí chun sceitheanna a bhrath i gcás córas GPL/GNC. || (a)              Umar nó píopaí a bheith neamhdhaingean. (b)              Breosla ag sceitheadh amach nó caidhp líonaigh in easnamh nó mí‑éifeachtach. (c)              Píopaí a bheith millte nó cuimilte. (d)              Buacaire breosla (má cheanglaítear sin) ag oibriú go mícheart. (e)              Riosca dóiteáin de dheasca - breosla a bheith ag sceitheadh amach - an t‑umar breosla nó an sceithphíopa a bheith cosanta go míchuí - bhail urrann an innill (f)               Córas GPL/GNC nó córas hidrigine ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

6.1.4.    Tuairteoirí, cosaint chliathánach agus feistí fobharra cúil || Amharciniúchadh. || (a)              Ceann acu a bheith scaoilte nó millte sa dóigh is gur dócha go ngortódh sé duine ar theagmháil a dhéanamh dó leis nó ar é féin a scríobadh air. (b)              Is léir go bhfuil feiste ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

6.1.5.    Iomprán rotha spártha (má tá sé feistithe) || Amharciniúchadh. || (a)              Gan bail chuí a bheith ar an iomprán. (b)              Iomprán briste nó neamhdhaingean. (c)              Roth spártha nach bhfuil feistithe go daingean ar an iomprán agus sa dóigh is gur dócha go dtitfidh sé. ||

6.1.6.       Meicníochtaí cúplála agus trealamh tarraingthe || Amharciniúchadh feiceáil an bhfuil siad caite agus ag oibriú go ceart agus aird ar leith á tabhairt ar aon fheiste sábháilteachta atá feistithe agus/nó ar aon tomhsaire a úsáid. || (a)              Comhpháirt millte, lochtach nó scoilte. (b)              Compháirt róchaite. (c)              Feisteas lochtach. (d)              Feiste sábháilteachta ar bith a bheith in easnamh nó ag oibriú go mícheart. (e)              Aon táscaire a bheith neamhoibríoch. (f)               An pláta clárúcháin nó aon lampa a bheith folaithe (nuair nach bhfuil siad in úsáid) (g)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. ||

6.1.7.    Traiseoladh || Amharciniúchadh. || (a)              Boltaí daingnithe a bheith scaoilte nó in easnamh. (b)              Imthacaí an tseafta traiseolta a bheith róchaite. (c)              Na hailt uilíocha a bheith róchaite. (d)              Cúpláin sholúbtha a bheith meathlaithe. (e)              Seafta a bheith millte nó camtha. (f)               Feireadh imthaca a bheith briste nó neamhdhaingean. (g)              Clúdach deannaigh in easnamh nó meathlaithe go mór. (h)              Gléasra cumhachta a bheith modhnaithe go neamhdhleathach. ||

6.1.8.    Gléasanna suite innill || Amharciniúchadh – ní gá é a dhéanamh agus an fheithicil ar crochadh thar chlais nó ar ardaitheoir. || Gléasanna suite a bheith meathlaithe, millte go soiléir agus go mór, scaoilte nó briste. ||

6.1.9 Feidhmíocht an innill || Amharciniúchadh || (a)              Aonad rialaithe a bheith modhnaithe go neamhdhleathach. (b)              An t-inneall a bheith modhnaithe go neamhdhleathach. ||

6.2.          Cábán agus cabhalra ||

6.2.1. Bail || Amharciniúchadh. || (a)              Painéal nó páirt a bheith scaoilte nó millte sa dóigh is gur dócha go ngortódh sé duine. (b)              Colún na cabhlach a bheith neamhdhaingean. (c)              Múch ón inneall nó ón sceithphíopa a bheith in ann teacht isteach. (d)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. ||

6.2.2.    Gléasadh || Amharciniúchadh agus an fheithicil thar chlais nó ar ardaitheoir. || (a)              An chabhail nó an chábán a bheith neamhdhaingean. (b)              Is léir nach bhfuil an chabhail/an cábán suite go glan ar an bhfonnadh. (c)              Feistiú na cabhlach/ an chábáin ar an bhfonnadh nó ar chrosbhaill a bheith neamhdhaingean nó in easnamh. (d)              Róchreimeadh ag pointí feistithe ar bhunchabhlacha. ||

6.2.3.    Doirse agus laistí doirse || Amharciniúchadh. || (a)              Doras nach féidir a oscailt nó a dhruidim go ceart. (b)              Doras is dóigh a osclóidh de thaisme nó doras nach bhfanann druidte. (c)              Doras, insí, láistí nó colún a bheith in easnamh, scaoilte nó meathlaithe. ||

6.2.4.    Urlár || Amharciniúchadh agus an fheithicil thar chlais nó ar ardaitheoir. || Urlár neamhdhaingean nó meathlaithe go mór. ||

6.2.5.    Suíochán an tiománaí || Amharciniúchadh. || (a)              Suíochán a bheith scaoilte nó déanamh lochtach a bheith air. (b)              Meicníocht oiriúnaithe ag feidhmiú go mícheart. ||

6.2.6.    Suíocháin eile || Amharciniúchadh. || (a)              Bail lochtach a bheith ar shuíocháin nó iad a bheith neamhdhaingean. (b)              Suíocháin a bheith feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

6.2.7.    Rialtáin tiomána || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Rialtán ar bith is gá le haghaidh oibriú sábháilte na feithicle a bheith ag feidhmiú go mícheart. ||

6.2.8.    Céimeanna chuig an gcábán || Amharciniúchadh. || (a)              Céim nó fáinne céimeanna a bheith neamhdhaingean. (b)              Bail a bheith ar an gcéim nó ar an bhfáinne is dóigh a ghortóidh úsáideoirí. ||

6.2.9.   Feistis inmheánacha agus sheachtracha eile agus trealamh eile || Amharciniúchadh. || (a)              Feisteas nó trealamh eile a bheith feistithe go lochtach. (b)              Feisteas nó trealamh eile a bheith ar neamhréir leis na ceanglais(1). (c)              Trealamh hiodrálach a bheith silteach. ||

6.2.10.   Pludghardaí (cliatháin), feistí frithcháite || Amharciniúchadh. || (a)              In easnamh, scaoilte nó creimthe go mór. (b)              Glanspás neamhleor go dtí an roth bóthair. (c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

7.          TREALAMH EILE ||

7.1.       Criosanna sábhála/búclaí agus córais shriantacha ||

7.1.1.    Daingne ghléasadh na gcriosanna sábhála/na mbúclaí || Amharciniúchadh. || (a)              An pointe daingnithe a bheith meathlaithe go mór (b)              An daingniú a bheith scaoilte ||

7.1.2.    Bail na gcriosanna sábhála/na mbúclaí || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Crios sábhála éigeantach in easnamh nó gan a bheith feistithe. (b)              Crios sábhála a bheith millte. (c)              Crios sábhála ar neamhréir leis na ceanglais(1). (d)              Búcla an chreasa sábhála millte nó ag feidhmiú go mícheart. (e)              Gléas tarraingthe siar an chreasa sábhála millte nó ag feidhmiú go mícheart. ||

7.1.3. Teorantóir ualaigh an chreasa sábhála || Amharciniúchadh || Is léir go bhfuil teorantóir ualaigh in easnamh nó nach bhfuil sé oiriúnach don fheithicil ||

7.1.4. Réamhtheannasóirí an chreasa sábhála || Amharciniúchadh || Is léir go bhfuil réamhtheannasóir in easnamh nó nach bhfuil sé oiriúnach don fheithicil ||

7.1.5. Mála aeir || Amharciniúchadh || (a)              Is léir go bhfuil málaí aeir in easnamh nó nach bhfuil siad oiriúnach don fheithicil (b)              Is léir nach bhfuil an mála aeir ag obair ||

7.1.6. Córais srianta breise || Amharciniúchadh an lampa táscaire mífheidhme (MIL) || Aon chineál mainneachtana sa chóras srianta breise a bheith léirithe ag an MIL ||

7.2.   Múchtóir dóiteáin (X)(2) || Amharciniúchadh. || (a)              In easnamh. (b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

7.3.   Glais agus feiste frithghadaíochta || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin || (a)              Níl an gaireas chun tiomáint na feithicle a bhac ag feidhmiú . (b)              É lochtach nó ag glasáil nó ag blocáil gan choinne ||

7.4.   Triantán guaise (X)(2) (má cheanglaítear sin) || Amharciniúchadh. || (a)              É in easnamh nó neamhiomlán. (b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

7.5.   Fearas garchabhrach (má cheanglaítear sin) (X)(2) || Amharciniúchadh. || É in easnamh, neamhiomlán nó ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

7.6.   Dingeacha do rothaí (má cheanglaítear sin) (X)(2) || Amharciniúchadh. || In easnamh nó drochbhail orthu. ||

7.7.   Feiste rabhaidh inchloiste || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Neamhoibríoch. (b)              Rialtán a bheith neamhdhaingean (c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

7.8.   Luasmhéadar || Amharciniúchadh nó iniúchadh trína chur ag obair le linn tástála bóthair nó trí mhodh leictreonach || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Níl sé infheidhme. (c)              Ní féidir é a shoilsiú. ||

7.9.   Tacagraf (má tá sé feistithe/má cheanglaítear sin) || Amharciniúchadh. || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Níl sé infheidhme. (c)              Séalaí lochtach nó in easnamh. (d)              Plaic calabrúcháin in easnamh, í doléite nó as dáta. (e)              É follasach gur cuireadh isteach air nó go ndearnadh ionramháil air. (f)               Méid na mbonn mí‑oiriúnach do na paraiméadair chalabrúcháin ||

7.10.     Feiste teorannaithe luais (má tá sí feistithe/má cheanglaítear sin) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin má tá an trealamh ar fáil. || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Is léir nach bhfuil sé infheidhme. (c)              Luas socraithe a bheith mícheart (má sheiceáiltear sin) (d)              Séalaí lochtach nó in easnamh. (e)              Plaic calabrúcháin in easnamh, í doléite nó as dáta. (f)               Méid na mbonn mí‑oiriúnach do na paraiméadair chalabrúcháin ||

7.11      Odaiméadar (má tá fáil air) || Amharciniúchadh || (a)              Is léir go ndearnadh ionramháil air (calaois) (b)              Is léir go bhfuil sé neamhoibríoch ||

7.12      Rialú leictreonach cobhsaíochta (ESC) (má tá sé feistithe/má cheanglaítear sin) || Amharciniúchadh || (a)              Braiteoirí luais rothaí in easnamh nó millte (b)              Sreangú millte (c)              Comhpháirteanna eile in easnamh nó millte (d)              An lasc millte nó ag feidhmiú go mícheart. (e)              Aon chineál mainneachtana sa chóras rialaithe leitreonaigh cobhsaíochta a bheith léirithe ag an MIL ||

8.          NÚIS ||

8.1.       Torann ||

8.1.1     Córas sochta torainn || Meastóireacht shuibiachtúil (ach amháin má mheasann an cigire go bhféadfadh an leibhéal torainn a bheith teorannach, agus sa chás sin féadfar tástáil torainn a dhéanamh agus an fheithicil ina stad ag úsáid méadair fuaimleibhéil) || (a)              Leibhéil fuaime níos airde ná mar a cheadaítear sna ceanglais(1). (b)              Aon chuid den córas sochta torainn a bheith scaoilte, sa dóigh is gur dócha go ndíscoirfidh sé, nó é millte, feistithe go míchuí, in easnamh nó modhnaithe go follasach ar bhealach a chuirfeadh isteach ar na leibhéil fuaime. ||

8.2.       Astaíochtaí sceite ||

8.2.1     Astaíochtaí ó innill pheitril ||

8.2.1.1     Trealamh chun astaíochtaí sceite a rialú: || Amharciniúchadh || (a)              An trealamh rialaithe astaíochtaí a d'fheistigh an monaróir a bheith in easnamh, modhnaithe nó é follasach go bhfuil sé lochtach. (b)              Sceitheanna a bheith ann a chuirfeadh isteach ar thomhais astaíochtaí ||

8.2.1.2  Astaíochtaí gásacha || Tomhas a dhéanamh le hanailíseoir gáis sceite i gcomhréir leis na ceanglais(1). De rogha air sin, i gcás feithiclí a bhfuil córais oiriúnacha dhiagnóiseacha ar bord acu, is féidir a sheiceáil an bhfuil an córas sceite ag feidhmiú go ceart tríd an bhfeiste DAB a léamh go cuí agus trí sheiceálacha a dhéanamh maidir le feidhmiú cuí an chórais DAB atá i bhfeidhm, seachas trí thomhais sceite a dhéanamh agus an t‑inneall ag luas réchasta, i gcomhréir le moltaí oiriúnaithe an mhonaróra agus le ceanglais eile(1). || (a)              Sáraíonn astaíochtaí gásacha na leibhéil shonracha a leag an monaróir síos; nó (b)              Mura bhfuil an fhaisnéis sin ar fáil, sáraíonn na hastaíochtaí CO i)          i gcás feithiclí nach rialaítear le hardchóras rialaithe astaíochtaí – 4.5%, nó – 3.5% de réir dháta an chéad chlárúcháin nó na chéad úsáide atá sonraithe sna ceanglais(1). ii)          i gcás feithiclí a rialaítear le hardchóras rialaithe astaíochtaí, – agus an t‑inneall ag luas réchasta: 0.5% – agus an t‑inneall ag luas réchasta ard 0.3% nó – agus an t‑inneall ag luas réchasta: 0.3%[6] – agus an t‑inneall ag luas réchasta ard 0.2% de réir dháta an chéad chlárúcháin nó na chéad úsáide atá sonraithe sna ceanglais(1). (c)              Lambda lasmuigh den raon 1± 0.03 nó ar neamhréir le sonraíocht an mhonaróra. (d)              Léiríonn léamh DAB go bhfuil mífheidhm mhór ann ||

8.2.2        Astaíochtaí ó innill díosail ||

8.2.2.1 Trealamh chun astaíochtaí sceite a rialú || Amharciniúchadh || (a)              An trealamh rialaithe astaíochtaí a d'fheistigh an monaróir a bheith in easnamh nó ar léir é a bheith lochtach. (b)              Sceitheanna a bheith ann a chuirfeadh isteach ar thomhais astaíochtaí ||

8.2.2.2  Teimhneacht Tá feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís roimh an 1 Eanáir 1980 díolmhaithe ón gceanglas seo || (a) Déanfar teimhneacht gáis sceite a thomhas le linn luasghéaraithe saorthitime (gan ualach ó luas réchasta go dtí an luas scoite), sa ghiar neodrach agus an chrág greamaithe. (b) Réamhoiriúnú feithiclí: 1. Féadfar feithiclí a thástáil gan aon réamhoiriúnú ach ar chúiseanna sábháilteachta ba cheart a sheiceáil go bhuil an t‑inneall te agus bail shásúil mheicniúil air. 2. Ceanglais réamhoiriúnaithe: (i) Beidh an t‑inneall lán-te, mar shampla 80 ºC ar a laghad a bheidh i dteocht ola an innill, arna tomhas trí thóireadóir a chur i bhfeadán slaite tumtha a léiríonn leibhéal an ola, nó an ghnáththeocht oibriúcháin a bheidh ann ar a laghad má tá sin níos ísle, nó beidh teocht bhloc an innill, arna tomhas le leibhéal na radaíochta infridheirge, ar chomhtheocht leis ar a laghad. Más rud é, de bharr chumraíocht na feithicle, go bhfuil an tomhas sin neamhphraiticiúil, féadfar gnáth-theocht oibriúcháin an innill a fháil amach ar bhealach eile, mar shampla trí oibriú fhean fuaraithe an innill. (ii) Déanfar an córas sceite a sciúradh le trí thimthriall luasghéaraithe saorthitime ar a laghad nó trí mhodh coibhéiseach eile. (c) An modh oibre: 1. Ní mór an t‑inneall agus aon turbaluchtaire atá feistithe a bheith ag luas réchasta roimh thús gach timthrialla luasghéaraithe saorthitime. I gcás díosal tromshaothair, ciallaíonn sin nach mór fanacht 10 soicind ar a laghad tar éis an scóig a scaoileadh. 2. Chun tús a chur le gach timthriall luasghéaraithe saorthitime, ní mór troitheán na scóige a bhrú síos go hiomlán go gasta agus go leanúnach (i níos lú ná soicind amháin) ach ní go róbhorb, chun an seachadadh is fearr is féidir a fháil ón gcaidéal insteallta. 3. Le linn gach timthrialla luasghéaraithe saorthitime, bainfidh an t‑inneall amach an luas scoite nó, i gcás feithiclí le traiseoltaí uathoibríocha, bainfidh sé amach an luas atá sonraithe ag an monaróir nó mura bhfuil na sonraí sin ar fáil bainfidh sé amach dhá thrian den luas scoite, sula scaoilfear an scóig. D’fhéadfaí é sin a sheiceáil, mar shampla, trí fhaireachán a dhéanamh ar luas an innill nó trí fhanacht go leor ama idir an scóig a bhrú síos a chéaduair agus í a scaoileadh. Is é atá sa tréimhse sin, i gcás feithiclí a bhaineann le catagóirí 1 agus 2 d'Iarscríbhinn 1, ná dhá shoicind ar a laghad. 4. Ní theipfidh ar fheithiclí ach amháin má tá meán uimhríochtúil na dtrí thimthriall luasghéaraithe saorthitime dheireanacha ar a laghad níos mó ná an t-uasluach. Féadfar sin a ríomh trí neamhaird a dhéanamh d’aon tomhas atá i bhfad ón meán uimhríochtúil, nó trí áireamh staitistiúil eile a chuireann scaipeadh na dtomhas san áireamh. Féadfaidh Ballstáit líon na dtimthriallta a theorannú. 5. Chun tástáil nach bhfuil gá léi a sheachaint, féadfaidh Ballstáit teip a thabhairt d’fheithiclí ar luachanna a thomhas atá i bhfad níos mó ná na huasluachanna tar éis níos lú ná trí thimthriall luasghéaraithe saorthitime nó tar éis na dtimthriallta sciúrtha. Ar an gcuma chéanna, féadfaidh Ballstáit pas a thabhairt d’fheithiclí ar luachanna a thomhas atá i bhfad níos lú ná na huasluachanna tar éis níos lú ná trí thimthriall luasghéaraithe saorthitime nó tar éis na dtimthriallta sciúrtha. || (a)              I gcás feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís don chéad uair tar éis an dáta atá sonraithe sna ceanglais(1), an teimhneacht a bheith níos airde ná an leibhéal a taifeadadh ar phláta monaróra na feithicle; (b)              Mura bhfuil an fhaisnéis ar fáil nó mura gceadaítear úsáid luachanna tagartha, de réir na gceanglas(1), agus tá an teimhneacht níos airde ná seo a leanas, i gcás inneall gnáthshúiteach: 2.5 sa nóiméad, i gcás inneall turbaluchtaithe: 3.0 sa nóiméad, nó, i gcás feithiclí atá sainaitheanta sna ceanglais nó a cuireadh i seirbhís don chéad uair tar éis an dáta atá sonraithe sna ceanglais(1): 1.5 sa nóiméad.[7] ||

8.3        Sochtadh trasnaíochta leictreamaighnéadaí ||

Trasnaíocht raidió (X)(2) || Amharciniúchadh. || Ar neamhréir le haon chuid de na ceanglais(1). ||

8.4        Míreanna eile a bhaineann leis an gcomhshaol ||

8.4.1 Sceitheanna leachta || Amharciniúchadh || Aon sceith leachta is dóigh a dhéanfaidh dochar don chomhshaol nó a chuirfidh úsáideoirí bóthair eile i mbaol. ||

9. TÁSTÁLACHA BREISE LE HAGHAIDH FEITHICLÍ M2 AGUS M3 A IOMPRAÍONN PAISINÉIRÍ ||

9.1.    Doirse ||

9.1.1     Doirse isteach agus amach || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin || (a)              Oibriú lochtach (b)              Bail meathlaithe (c)              Rialú éigeandála lochtach (d)              Cianrialú na ndoirse nó feistí rabhaidh lochtach (e)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.1.2 Bealaí éalaithe || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin (más iomchuí) || (a)              Oibriú lochtach (b)              Comharthaí do na bealaí éalaithe in easnamh nó doléite (c)              Casúr chun an gloine a bhriseadh in easnamh (d)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.2.          Córas dínéalaithe agus díreoite (X) 2/ || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin || (a)              Ag oibriú go mícheart (b)              Gáis thocsaineacha nó gáis sceite a bheith ag sceitheadh isteach in urran an tiománaí nó in urran na bpaisinéirí (c)              Díreo lochtach (má tá sé éigeantach) ||

9.3.          Córas aerála agus téimh (X) 2/ || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin || (a)              Oibriú lochtach (b)              Gáis thocsaineacha nó gáis sceite a bheith ag sceitheadh isteach in urran an tiománaí nó in urran na bpaisinéirí ||

9.4.      Suíocháin ||

9.4.1  Suíocháin na bpaisinéirí (lena n‑áirítear suíocháin do phearsanra tionclacain) || Amharciniúchadh || (a)              Bail lochtach a bheith ar na suíocháin nó iad a bheith neamhdhaingean (b)              Níl na suíocháin infhillte (má cheadaítear iad a bheith ann) ag obair go huathoibríoch (c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

Suíochán an tiománaí (ceanglais bhreise) || Amharciniúchadh || (a)              Feistí speisialta amhail sciath frithdhallta nó scáileán frithdhallrúcháin a bheith lochtach (b)              Cosaint don tiománaí neamhdhaingean nó ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.5. Soilsiú inmheánach agus feistí scríbe (X)(2) || Amharciniúchadh agus iniúchadh trína thriail || Feiste lochtach nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) ||

9.6.     Stangairtí, spás seasaimh || Amharciniúchadh || (a)              Urlár neamhdhaingean. (b)              Ráillí nó greamanna lochtacha (c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.7.     Staighre agus céimeanna || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin (más iomchuí) || (a)              Bail meathlaithe nó millte (b)              Na céimeanna inghiorraithe ag oibriú go mícheart (c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.8.     Córas cumarsáide le paisinéirí (X) 2/ || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Córas lochtach ||

9.9.    Fógraí (X)(2) || Amharciniúchadh. || (a)              Fógra in easnamh, earráideach nó doléite (b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.10.   Ceanglais maidir le hiompar páistí (X)(2) ||

9.10.1   Doirse || Amharciniúchadh || Cosaint na ndoirse ar neamhréir leis na ceanglais(1) maidir leis an gcineál seo iompair ||

9.10.2   Comharthaíocht agus trealamh speisialta || Amharciniúchadh || Comharthaíocht nó trealamh speisialta in easnamh nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) ||

9.11.        Ceanglais maidir le hiompar daoine faoi mhíchumas (X)(2) ||

9.11.1   Doirse, rampaí agus ardaitheoirí || Amharciniúchadh agus iniúchadh trína thriail || (a)              Oibriú lochtach (b)              Bail mheathlaithe (c)              Rialtán lochtach / rialtáin lochtacha. (d)              Feiste lochtach rabhaidh / Feistí lochtacha rabhaidh. (e)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.11.2   Feistis do chathaoireacha rothaí || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin (más iomchuí) || (a)              Oibriú lochtach (b)              Bail mheathlaithe (c)              Rialtán lochtach / rialtáin lochtacha. (d)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.11.3   Comharthaíocht agus trealamh speisialta || Amharciniúchadh || Comharthaíocht nó trealamh speisialta in easnamh nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) ||

9.12.   Trealamh speisialta eile (X)(2) ||

9.12.1. Suiteálacha ullmhaithe bia || Amharciniúchadh || (a)              Suiteáil ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              A oiread sin millte déanta ar an suiteáil go mbeadh sé dainséarach úsáid a bhaint aisti. ||

12.2 Feistiú sláintíochta || Amharciniúchadh || Feistiú ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

9.12.3 Feistí eile (e.g. córais chlosamhairc) || Amharciniúchadh || Ar neamhréir leis na ceanglais(1). ||

NÓTAÍ:

(1) leagtar ‘ceanglais’ síos le ceanglais chineál-cheadaithe tráth an fhormheasa, tráth an chéadchláraithe nó tráth an chéadchuir i seirbhís agus le hoibleagáidí iarfheistithe nó le reachtaíocht náisiúnta sa tír chláraithe chomh maith.

Tugann an comhartha (X) le fios go mbaineann na míreanna le bail na feithicle agus lena hoiriúnacht le haghaidh úsáide ar an mbóthar, ach ar míreanna iad nach meastar a bheith riachtanach i dtástáil ródacmhainneachta.

IARSCRÍBHINN III

CEANGLAIS MAIDIR LE hEASNAIMH AR FHEITHICLÍ A MHEASÚNÚ

Maidir le gach córas agus comhpháirt feithicle atá faoi réir tástála, is iad seo a leanas na rialacha atá le cur i bhfeidhm agus tástálacha ródacmhainneachta á ndéanamh chun cinneadh a dhéanamh an bhfuil bail na feithicle inghlactha.

Mír || Cúiseanna mainneachtana || Easnaimh a mheasúnú

|| Mion || Mór || Contúirteach

0.       SAINAITHINT NA FEITHICLE

0.1.      Uimhirphlátaí clárúcháin (má cheanglaítear sin)(1) || (a)              Uimhirphláta/uimhirphlátaí in easnamh nó greamaithe go neamhdhaingean den fheithicil sa dóigh is gur dócha go dtitfidh siad. || || X ||

(b)              Inscríbhinn in easnamh nó doléite. || || X ||

(c)              Ar neamhréir le doiciméid nó le taifid na feithicle. || || X ||

0.2.      Uimhir fonnaidh nó sraithuimhir aitheantais na feithicle || (a)              In easnamh nó ní féidir teacht uirthi. || || X ||

(b)              Neamhiomlán, doléite. || || X ||

(c)              Ar neamhréir le doiciméid nó le taifid na feithicle. || || X ||

1.         TREALAMH UM CHOSCÁNÚ

1.1.      Bail mheicniúil agus oibriú

1.1.1.       Troitheán an phríomhchoscáin/maighdeog an lámhluamháin || (a)              Maighdeog rótheann. || || X ||

(b)              Róchaitheamh nó róligean. || || X ||

1.1.2.    Bail troitheáin/lámhluamháin agus cúrsa na feiste oibrithe coscáin || (a)              Cúlchúrsa iomarcach nó neamhleor. || || X ||

(b)              Rialtán an choscáin gan a bheith ag scaoileadh go ceart. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || X || X ||

(c)              Socrú frithshleamhnánach ar throitheán an choscáin in easnamh, í scaoilte nó sleamhain ó chaitheamh. || X || ||

1.1.3.    Folúschaidéal nó comhbhrúiteoir agus taiscumair || (a)              Brú/folús neamhleor chun cúnamh a thabhairt i gcás ceithre fheidhm choscánaithe ar a laghad ar oibriú don fheiste rabhaidh (nó ar nochtadh d’áireamh contúirte ar an tomhsaire); dhá fheidhm choscánaithe ar a laghad ar oibriú don fheiste rabhaidh (nó ar nochtadh d’áireamh contúirte ar an tomhsaire). || || X || X

(b)              Ta an t‑am is gá chun aerbhrú/folús a thabhairt go luach oibrithe sábháilte ar neamhréir leis na ceanglais(1) || || X ||

(c)              An chomhla chosanta ilchiorcaid nó an chomhla faoisimh brú a bheith neamhoibríoch. || || X ||

(d)              Sceitheadh aeir ina chúis le maolú suntasach brú nó sceitheanna aeir inchloiste || || X ||

(e)              Damáiste ar an taobh amuigh is dóigh a dhéanfaidh dochar d'fheidhmiú an chórais choscánaithe. An fheidhmíocht coscánaithe tanáistí neamhleor || || X || X

1.1.4.    Tomhsaire nó táscaire rabhaidh lagbhrú || Tomhsaire nó táscaire a bheith mífheidhmiúil nó lochtach. Brú íseal gan a bheith inaitheanta. || X || X ||

1.1.5.    Lámhchomhla rialaithe coscánaithe || (a)              Rialtán scoilte, millte nó róchaite. || || X ||

(b)              An rialtán ar an gcomhla a bheith neamhdhaingean nó an chomhla neamhdhaingean. || || X ||

(c)              Naisc scaoilte nó sceitheanna sa chóras. || || X ||

(d)              Oibriú míshásúil. || || X ||

1.1.6.   Gníomhachtóir an choscáin láimhe, luamhán rialaithe, raicín coscáin láimhe, coscán láimhe leictreonach || (a)              Níl an raicín ag greamú go ceart. || || X ||

(b)              caitheamh ag maighdeog an luamháin nó i meicníocht an raicín Róchaitheamh. || X || X ||

(c)              Róghluaiseacht luamháin a léiríonn oiriúnú mícheart || || X ||

(d)              Gníomhactóir in easnamh, millte nó neamhoibríoch || || X ||

(e)              Feidhmiú mícheart, léiríonn táscaire rabhaidh mífheidhm || || X ||

1.1.7. Comhlaí coscánaithe (comhlaí coise, comhlaí dí‑ualaithe, rialtóirí) || (a)              Comhla millte nó rósceitheadh aeir. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(b)              Róscaoileadh ola ó chomhbhrúiteoir. || X || ||

(c)              Comhla neamhdhaingean nó suite go mícheart. || || X ||

(d)              Scaoileadh nó sceitheadh leachta hiodrálaigh. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

1.1.8.   Cúpláin le haghaidh coscán leantóra (leictreach agus neomatach) || (a)              Tapa nó comhla fhéinséalaitheach a bheith lochtach. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || X || X ||

(b)              Tapa nó comhla neamhdhaingean nó suite go mícheart. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || X || X ||

(c)              Sceitheanna iomarcacha. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(d)              Ag feidhmiú go mícheart Dochar déanta d'oibríocht an choscáin || || X || X

1.1.9.   Taiscumar stórála fuinnimh, brú‑umar || (a)              Umar beagán millte nó beagán creimthe. Umar mórmhillte, creimthe nó silteach. || X || X ||

(b)              Dochar déanta don fheiste draenála. Feiste draenála neamhoibríoch || X || X ||

(c)              Umar neamhdhaingean nó suite go mícheart. || || X ||

1.1.10.     Aonaid seirbheachoscánaithe, príomhshorcóir (córais hiodrálacha) || (a)              Aonad seirbheachoscánaithe lochtach nó mí‑éifeachtach. || || X ||

(b)              An príomhshorcóir lochtach, ach an coscán ag oibriú fós. An príomhshorcóir lochtach nó silteach || || X || X

(c)              An príomhshorcóir neamhdhaingean, ach an coscán ag oibriú fós. An príomhshorcóir neamhdhaingean || || X || X

(d)              Leacht coscán neamhleor (faoi bhun an íosmhairc ach os cionn 50 % de thoilleadh an taiscumair) Leacht coscán neamhleor (faoi bhun an íosmhairc ach faoi bhun 50 % de thoilleadh an taiscumair) Níl aon leacht coscán le feiceáil || X || X || X

(e)              Caidhp thaiscumar an phríomhshorcóra in easnamh. || X || ||

(f)               Solas rabhaidh an leachta coscán ar lasadh nó lochtach. || X || ||

(g)              Feidhmiú mícheart na feiste rabhaidh maidir le leibhéil an leachta coscán. || X || ||

1.1.11.     Píopaí coscánaithe righne || (a)              Gar‑bhaol cliste nó briste || || || X

(b)              Píopaí nó naisc a bheith silteach (córais aerchoscánaithe). Píopaí nó naisc a bheith silteach (córais choscánaithe hiodrálaigh). || || X || X

(c)              Píopaí millte nó róchreimthe. Dochar déanta d'fheidhmiú na gcoscán trí bhlocáil nó gar‑bhaol silte || || X || X

(d)              Píopaí as áit. Baol millte || X || X ||

1.1.12.     Osáin choscánaithe sholúbtha || (a)              Gar‑bhaol cliste nó briste || || || X

(b)              Osáin casta nó róghearr Osáin millte nó ar cuimilt || X || X ||

(c)              Osáin nó naisc a bheith silteach. (córais aerchoscánaithe) Osáin nó naisc a bheith silteach (córais choscánaithe hiodrálaigh). || || X || X

(d)              Osáin ag boilsciú agus iad faoi bhrú. Corda loite || || X || X

(e)              Osáin a bheith scagach. || || X ||

1.1.13.     Líneálacha coscáin agus pillíní coscáin || (a)              Líneáil nó pillín róchaite. (íosmharc bainte amach) Líneáil nó pillín róchaite. (faoi bhun an íosmhairc) || || X || X

(b)              Líneáil nó pillín éillithe (ola, gréisc etc.). Dochar déanta d'fheidhmíocht an choscánaithe || || X || X

(c)              Líneáil nó pillín in easnamh || || || X

1.1.14.     Drumaí coscánaithe, dioscaí coscánaithe || (a)              Druma nó diosca caite (íosmharc bainte amach) nó mórscríobtha. Druma nó diosca róchaite, róscríobtha, scoilte, neamhdhaingean nó briste. || || X || X

(b)              Druma nó diosca éillithe (ola, gréisc etc.). || || X ||

(c)              Druma nó diosca in easnamh || || || X

(d)              Pláta cúil neamhdhaingean. || || X ||

1.1.15.     Cáblaí coscánaithe, slata, luamháin, nascálacha || (a)              Cábla millte nó in aimhréidh. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(b)              Comhpháirt róchaite nó creimthe. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(c)              Cábla, slat nó alt a bheith neamhdhaingean. || || X ||

(d)              Treoraí cábla lochtach. || || X ||

(e)              Srian le saorghluaiseacht an chórais choscánaithe. || || X ||

(f)               Gluaiseacht mhínormálta na luamhán/na nascála a léiríonn mí‑oiriúint nó róchaitheamh. || || X ||

1.1.16.     Gníomhróirí coscáin (lena n‑áirítear coscáin sprionga nó sorcóirí hiodrálacha) || (a)              Gníomhróir scoilte nó millte. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(b)              Gníomhróir a bheith silteach. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(c)              Gníomhróir neamhdhaingean nó suite go mícheart. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(d)              Gníomhróir róchreimthe. Scoilteadh dealraitheach || || X || X

(e)              Cúrsa neamhleor nó iomarcach ag loine oibríoch nó ag meicníocht scannáin. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe (easpa cúlslí gluaiseachta) || || X || X

(f)               Clúdach deannaigh millte. Clúdach deannaigh in easnamh nó rómhillte. || X || X ||

1.1.17.     Comhla mheasta ualaigh || (a)              Nascáil lochtach. || || X ||

(b)              Nascáil oirúnaithe go mícheart. || || X ||

(c)              Comhla stalctha nó neamhoibríoch (córas coscánaithe frithghlasála ag feidhmiú) Comhla stalctha nó neamhoibríoch. || || X || X

(d)              Comhla in easnamh (má cheanglaítear ceann a bheith ann) || || || X

(e)              Pláta sonraí in easnamh. || X || ||

(f)               Sonraí doléite nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) || X || ||

1.1.18.     Ceartaitheoirí agus táscairí ligin || (a)              Ceartaitheoir millte, stalctha nó gluaiseacht mhínormálta faoi, róchaite nó oiriúnaithe go mícheart. || || X ||

(b)              Ceartaitheoir lochtach. || || X ||

(c)              Suiteáilte nó ionadaithe go mícheart. || || X ||

1.1.19.     Córas coscánaithe buanseasmhachta (má tá sé feistithe nó má cheanglaítear sin) || (a)              Nascóirí nó gléasanna suite neamhdhaingean. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || X || X ||

(b)              Is léir go bhfuil an córas lochtach nó in easnamh. || || X ||

1.1.20.     Uathoibríocht coscán leantóra || Ní fheidhmíonn an coscán leantóra go huathoibríoch agus an cúplán dínasctha. || || || X

1.1.21.     Córas coscánaithe iomlán || (a)              An taobh amuigh d’fheistí córais eile (e.g. caidéal frithreo, aerthriomaitheoir etc.) millte nó róchreimthe sa dóigh is go ndéantar dochar don chóras coscánaithe. Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

(b)              Aer nó oibreán frithreo ag sceitheadh amach. Dochar déanta d'fheidhmiúlacht an chórais || X || X ||

(c)              Aon chomhpháirt a bheith neamhdhaingean nó suite go mícheart. || || X ||

(d)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta ar aon chomhpháirt[8] Dochar déanta don fheidhmíocht choscánaithe || || X || X

1.1.22.     Naisc thástála (má tá siad feistithe nó má cheanglaítear iad) || (a)              In easnamh. || || X ||

(b)              Millte. Do-úsáidte nó silteach. || X || X ||

1.2.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an phríomhchoscánaithe

1.2.1.    Feidhmíocht || (a)              Iarracht choscánaithe neamhleor i gcás rotha nó níos mó ná roth amháin. Gan aon iarracht chosánaithe i roth nó i rotha. || || X || X

(b)              Tá iarracht choscánaithe aon rotha faoi bhun 70 % den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar an acastóir céanna. Nó i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. Tá iarracht chosánaithe aon rotha faoi bhun 50% den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar aon acastóir i gcás acastóirí faoi stiúradh. || || X || X

(c)              Gan aon athrú céimseach ar an iarracht choscánaithe (greim tobann). || || X ||

(d)              Moilliú mínormálta le hoibriú coscánaithe aon rotha. || || X ||

(e)              Róluainiú fórsa coscánaithe le linn gach imrothlaithe iomláin rotha. || || X ||

1.2.2.    Éifeachtúlacht || Ní bhaintear amach an t‑íosfhigiúr mar a leanas ar a laghad:- Feithiclí arna gclárú den chéad uair tar éis theacht i bhfeidhm Threoir 2010/48/AE: –                 Catagóir N1: 50 % –                 Catagóir M1: 58 % –                 Catagóirí M2 agus M3: 50 % –                 Catagóirí N2 agus N3: 50 % –                 Catagóirí O2 (XX)(3),O3 agus O4: · leathleantóirí: 45% · leantóirí le barra tarraingthe: 50% Feithiclí arna gclárú roimh theacht i bhfeidhm Threoir 2010/48/AE: Catagóir N1: 45% Catagóirí M1, M2 agus M3: 50% [9] Catagóirí N2 agus N3: 43% [10] Catagóirí O2 (XX)(3),O3 agus O4: 40% [11] Catagóirí eile (XX)(3): - Catagóirí L (an dá choscán):                 Catagóir L1e: 42 %                 Catagóirí L2e, L6e: 40 %                 Catagóir L3e: 50 %                 Catagóir L4e: 46 %                 Catagóirí L5e, L7e: 44 % - Catagóirí L (coscán an rotha cúil):                 gach catagóir: 25 % Faoi bhun 50 % de na luachanna thuas bainte amach i gcoibhneas le mais na feithicle le linn tástála || || X || X

1.3.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an choscánaithe thánaistigh (éigeandála) (más córas ar leith é)

1.3.1. Feidhmíocht || (a)              Iarracht choscánaithe neamhleor i gcás rotha nó níos mó ná roth amháin. Gan aon iarracht chosánaithe i roth nó i rotha. || || X || X

(b)              Tá iarracht choscánaithe aon rotha faoi bhun 70 % den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar an acastóir sonraithe céanna. Nó i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. Tá iarracht chosánaithe aon rotha faoi bhun 50% den uas‑iarracht arna taifeadadh sa roth eile ar aon acastóir i gcás acastóirí faoi stiúradh. || || X || X

(c)              Gan aon athrú céimseach ar an iarracht choscánaithe (greim tobann). || || X ||

1.3.2.    Éifeachtúlacht || Iarracht chosánaithe faoi bhun 50 %[12] d’fheidhmíocht an phríomhchoscáin arna sainiú i roinn 1.2.2 i gcoibhneas leis an uasmhais údaraithe nó, i gcás leathleantóirí, i gcoibhneas le hiomlán na n‑ualaí údaraithe acastóra. (seachas L1e agus L3e). Faoi bhun 50 % de na luachanna thuas bainte amach i gcoibhneas le mais na feithicle le linn tástála || || X || X

1.4.       Feidhmíocht agus éifeachtúlacht an chosánaithe láimhe

1.4.1.    Feidhmíocht || Coscán neamhoibríoch ar thaobh amháin nó, i gcás tástála ar an mbóthar, tá an fheithicil ag dul rófhada i leataobh ó líne dhíreach. Faoi bhun 50 % de na luachanna thuas bainte amach i gcoibhneas le mais na feithicle le linn tástála || || X || X

1.4.2.    Éifeachtúlacht || I gcás gach catagóire feithicle, ní bhaintear amach ar a laghad cóimheas coscánaithe 16 % i gcoibhneas leis an uasmhais údaraithe, nó, i gcás mótarfheithiclí, ar a laghad 12 % i gcoibhneas le huasmhais údaraithe iomlán na feithicle, cibé acu is mó (seachas L1e agus L3e). Faoi bhun 50 % de na luachanna thuas bainte amach i gcoibhneas le mais na feithicle le linn tástála || || X || X

1.5.       Feidhmíocht an chórais choscánaithe buanseasmhachta || (a)              Gan aon athrú céimseach ar éifeachtúlacht (níl sin infheidhme i gcás córas coscánaithe sceite) || || X ||

(b)              Córas neamhfheidhmiúil. || || X ||

1.6.       Córas Coscánaithe Frithghlasála (ABS). || (a)              Feiste rabhaidh mífheidhmiúil. || || X ||

(b)              Léiríonn feiste rabhaidh go bhfuil an córas mífheidhmiúil. || || X ||

(c)              Braiteoirí luais rothaí in easnamh nó millte || || X ||

(d)              Sreangú millte || || X ||

(e)              Comhpháirteanna eile in easnamh nó millte || || X ||

1.7 Córas coscánaithe leictreonaigh (EBS) || (a)              Feiste rabhaidh mífheidhmiúil. || || X ||

(b)              Léiríonn feiste rabhaidh go bhfuil an córas mífheidhmiúil. || || X ||

1.8 Leacht coscán || (a) Fiuchphointe an leachta coscán ró‑íseal nó cion uisce ró‑ard Fiuchphointe < 180°C nó cion uisce > 1.5% Fiuchphointe < 150°C nó cion uisce > 2,0% || X || X ||

(b) Leacht coscán éillithe Gar‑bhaol cliste || || X || X

(c)           Leacht coscán neamhleor (faoi bhun an íosmhairc ach os cionn 50 % de thoilleadh an taiscumair) Leacht coscán neamhleor (faoi bhun an íosmhairc ach faoi bhun 50 % de thoilleadh an taiscumair) Níl aon leacht coscán le feiceáil || X || X || X

2.       STIÚRADH

2.1.    Bail mheicniúil

2.1.1. Bail an fhearais stiúrtha || (a)              Oibriú an fhearais a bheith corrach. || || X ||

(b)              Seafta teascóige casta nó splíonaí caite. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(c)              Róchaitheamh sa seafta teascóige. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(d)              Róghluaiseacht an tseafta teascóige. Dochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(e)              Silteach. braonta ag teacht || X || X ||

2.1.2.       Feisteas cásála an fhearais stiúrtha || (a)              Cásáil an fhearais stiúrtha feistithe go mícheart. Os cionn 50 % de na feistis scaoilte nó gluaiseacht i gcoibhneas le fonnadh/cabhail le feiceáil || || X || X

(b)              Fadú ar phoill na suiteach san fhonnadh. Dochar déanta do níos mó ná 50 % de na feisitis || || X || X

(c)              Boltaí socraithe in easnamh nó briste. Dochar déanta do níos mó ná 50 % de na feisitis || || X || X

(d)              Cásáil an fhearais stiúrtha briste. Dochar déanta don chobhsaíocht nó d'fheistiú na cásála || || X || X

2.1.3. Bail na náscála stiúrtha || (a)              Gluaiseacht choibhneasta idir comhpháirteanna is ceart a bheith do-bhogtha. Róghluaiseacht nó dínascadh dealraitheach || || X || X

(b)              Róchaitheamh ag ailt. Dínascadh dealraitheach || || X || X

(c)              Briseadh nó dífhoirmiú aon chomhpháirte. Dochar déanta don fheidhm || || X || X

(d)              Feistí glasála in easnamh. || || X ||

(e)              Mí-ailíniú comhpháirteanna (e.g. conairshlat nó nasc tarraingthe) || || X ||

(f)               Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. Dochar déanta don fheidhm || || X || X

(g)              Clúdach deannaigh millte nó meathlaithe. Clúdach deannaigh in easnamh nó meathlaithe go mór || X || X ||

2.1.4. Oibriú na náscála stiúrtha || (a)              Gluaiseacht náscála stiúrtha ag calcadh páirte suite den fhonnadh. || || X ||

(b)              Stopanna stiúrtha neamhoibríoch nó in easnamh. || || X ||

2.1.5.   Cumhachtstiúradh || (a)              Sceitheadh leachta. Dochar déanta don feidhm || || X || X

(b)              Easpa leachta. (faoi bhun an íosmhairc ach os cionn 50 % de thoilleadh an taiscumair) Faoi bhun 50 % de thoilleadh an taiscumair || X || X ||

(c)              Meicníocht neamhoibríoch. Dochar déanta don stiúradh || || X || X

(d)              Meicníocht briste nó neamhdhaingean. Dochar déanta don stiúradh || || X || X

(e)              Mí-ailíniú nó calcadh comhpháirteanna. Dochar déanta don stiúradh || || X || X

(f)               Deisiú míchuí nó modhnú míchuí a bheith déanta. Dochar déanta don stiúradh || || X || X

(g)              Dochar do cháblaí/osáin nó iad róchreimthe. Dochar déanta don stiúradh || || X || X

2.2.          Roth stiúrtha, colún stiúrtha agus hanla

2.2.1.       Bail an rotha stiúrtha/an hanla || (a)              Gluaiseacht choibhneasta idir an roth agus an colún stiúrtha, rud a léiríonn scaoilteacht. || || X ||

(b)              Feiste coinnithe in easnamh ar mhol rotha stiúrtha. Dínascadh dealraitheach || || X || X

(c)              Mol, fonsa nó spócaí an rotha stiúrtha a bheith briste nó scaoilte Dínascadh dealraitheach || || X || X

2.2.2 Colún stiúrtha/cuingeacha agus gabhail || (a)              Róghluaiseacht lár an rotha stiúrtha suas nó síos. || || X ||

(b)              Róghluaiseacht bharr an cholúin go gathach ó ais an cholúin. || || X ||

(c)              Cúplán solúbtha a bheith meathlaithe. || || X ||

(d)              Feisteas lochtach. Dínascadh dealraitheach || || X || X

(e)              Deisiú míchuí nó oiriúnú míchuí a bheith déanta. || || || X

2.3 Ligean stiúrtha || Róligean saor sa stiúradh (mar shampla gluaiseacht pointe ar an bhfonsa thar aon chúigiú de thrastomhas an rotha stiúrtha) nó ar neamhréir leis na ceanglais(1). Dochar déanta do shábháilteacht an stiúrtha || || X || X

2.4. Ailíniú na rothaí (X)(2) || Ailíniú ar neamhréir le sonraí monaróra na feithicle nó leis na ceanglais(1) Dochar déanta don tiomáint díreach ar aghaidh; cobhsaíocht threoch loite || X || X ||

2.5. Caschlár acastóir stiúrtha an leantóra || (a)              Comhpháirt beagán millte Comhpháirt millte, lochtach nó scoilte go mór. || || X || X

(b)              Róligean. Dochar déanta don tiomáint díreach ar aghaidh; cobhsaíocht threoch loite || || X || X

(c)              Feisteas lochtach (faoi bhun 50 % de na feistis scaoilte) Feisteas lochtach (os cionn 50 % de na feistis scaoilte) || || X || X

2.6. Cumhachtstiúradh leictreonach (EPS) || (a)              Aon chineál mainneachtana i gcóras an chumhachtstiúrtha leictreonaigh a bheith léirithe ag an MIL. || || X ||

(b)              Neamh‑chomhsheasmheacht idir uillinn an rotha stiúrtha agus uillinn na rothaí Dochar déanta don stiúradh || || X || X

(c)              Cumhachtchúnamh neamhoibríoch. || || X ||

3.          INFHEICTHEACHT

3.1.       Réimse radhairc || Amharciniúchadh ó shuíochán an tiománaí. || Bac i réimse radhairc an tiománaí a cheileann go mór a radharc chun tosaigh nó ar na taobhanna.

3.2.       Bail gloine || Amharciniúchadh. || (a)              Gloine nó painéal trédhearcach (más ceadmhach) scoilte nó dídhathach. (b)              Gloine nó painéal trédhearcach (lena n‑áirítear scannán frithchaiteach nó scannán imire) ar neamhréir le sonraíochtaí na gceanglas(1) (XX)(3). (c)              Bail dhoghlactha ar ghloine nó ar phainéal trédhearcach.

3.3.       Scátháin chúlradhairc nó feistí cúlradhairc || Amharciniúchadh. || (a)              Scáthán nó feiste in easnamh nó feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). (b)              Scáthán nó feiste neamhoibríoch, millte, scaoilte nó neamhdhaingean.

3.4. Cuimilteoirí gaothscátha || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || (a)              Cuimilteoirí neamhoibríoch nó in easnamh (b)              Lann cuimilteora in easnamh nó ar léir go bhfuil sé lochtach

3.5. Niteoirí gaothscátha || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Niteoirí ag oibriú go míshásúil.

3.6. Córas dínéalaithe (X)(2) || Amharciniúchadh agus iniúchadh ar bhonn oibriúcháin. || Córas neamhoibríoch nó ar léir go bhfuil sé lochtach.

4.          LAMPAÍ, FRITHCHAITEOIRÍ AGUS TREALAMH LEICTREACH

4.1.       Ceannlampaí

4.1.1.    Bail agus oibriú || (a)              Solas / foinse solais lochtach nó in easnamh (ilsoilse/foinsí ilsoilse; i gcás LED níos mó ná 1/3 ag feidhmiú) Solas / foinsí solais aonair i gcás LED níos lú ná 2/3 ag feidhmiú || X || X ||

(b)              Córas teilgthe beagán lochtach (frithchaiteoir agus lionsa). Córas teilgthe mórlochtach nó in easnamh (frithchaiteoir agus lionsa). || X || X ||

(c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean. || || X ||

4.1.2. Ailíniú || Scóip ceannlampa ar neamhréir leis na teorainneacha atá leagtha síos sna ceanglais(1). || || X ||

4.1.3.    Lascadh || (a)              Lasc ag oibriú ar neamhréir leis na ceanglais(1) (Líon na gceannlampaí ar lasadh in aon am amháin) Thar an uasdéine solais ceadaithe chun tosaigh || X || X ||

(b)              Feidhmiú feiste rialaithe loite. || || X ||

4.1.4.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || (a)              Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Táirgí ar lionsa nó ar fhoinse solais ar léir go laghdaíonn siad déine solais nó go n-athraíonn siad an dath a astaítear. || || X ||

(c)              Foinse solais agus lampa neamh-chomhoiriúnach || || X ||

4.1.5.    Feistí leibhéalta (más éigeantach) || (a)              Feiste neamhoibríoch. || || X ||

(b)              Ní féidir feiste láimhe a oibriú ó shuíochán an tiománaí. || || X ||

4.1.6.    Feiste nite ceannlampa (más éigeantach) || Feiste neamhoibríoch. I gcás lampaí gás-sceite || X || X ||

4.2.       Lampaí tosaigh agus lampaí cúil, taobhlampaí marcála agus lampaí marcála imlíne deiridh

4.2.1.   Bail agus oibriú || (a)              Foinse solais lochtach. || || X ||

(b)              Lionsa lochtach. || || X ||

(c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.2.2 Lascadh || (a)              Ní oibríonn lasc i gcomhréir leis na ceanglais(1). Is féidir lampaí cúil agus taobhlampaí marcála a mhúchadh agus ceannlampaí ar lasadh || X || X ||

(b)              Feidhmiú feiste rialaithe loite. || || X ||

4.2.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || (a)              Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). Solas tosaigh dearg nó solas deiridh bán; mórlaghdú ar dhéine solais || X || X ||

(b)              Táirgí ar lionsa nó ar fhoinse solais a laghdaíonn déine solais nó a athraíonn an dath a astaítear. Solas tosaigh dearg nó solas deiridh bán; mórlaghdú ar dhéine solais || X || X ||

4.3.       Lampaí Coscáin

4.3.1.    Bail agus oibriú || (a)              Foinse solais lochtach (foinse ilsoilse i gcás LED níos mó ná 1/3 ag feidhmiú) Foinsí solais aonair; i gcás LED níos mó ná 2/3 ag feidhmiú Foinsí solais uile lochtach || X || X || X

(b)              lionsa beagán lochtach (gan aon tionchar ar an solas a astaítear). Lionsa mórlochtach (tionchar á imirt ar an solas a astaítear). || X || X ||

(c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.3.2.    Lascadh || (a)              Ní oibríonn lasc i gcomhréir leis na ceanglais(1). Oibriú moillithe (luasmhoilliú thar 2,4n/s2 sula lasann solais choscánaithe) Neamhoibríoch ar fad || X || X || X

(b)              Feidhmiú feiste rialaithe loite. || || X ||

4.3.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). Solas deiridh bán; mórlaghdú ar dhéine solais || X || X ||

4.4.          Treotháscaire agus lampaí guaise

4.4.1.    Bail agus oibriú || (a)              Foinse solais lochtach. (foinse ilsoilse i gcás LED níos mó ná 1/3 ag feidhmiú) Foinsí solais aonair; i gcás LED níos mó ná 2/3 ag feidhmiú || X || X ||

(b)              lionsa beagán lochtach (gan aon tionchar ar an solas a astaítear). Lionsa mórlochtach (tionchar á imirt ar an solas a astaítear). || X || X ||

(c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.4.2.    Lascadh || Ní oibríonn lasc i gcomhréir leis na ceanglais(1). Neamhoibríoch ar fad || X || X ||

4.4.3.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). Dath seachas dath ómra á astu || X || X ||

4.4.4.    Minicíocht splanctha || Ráta splanctha ar neamhréir leis na ceanglais (diallas minicíochta thar 25 %) Diallas minicíochta thar 50 % || X || X ||

4.5.          Lampaí ceo tosaigh agus cúil

4.5.1.    Bail agus oibriú || (a)              Foinse solais lochtach. (foinse ilsoilse i gcás LED níos mó ná 1/3 ag feidhmiú) Foinsí solais aonair; i gcás LED níos mó ná 2/3 ag feidhmiú || X || X ||

(b)              lionsa beagán lochtach (gan aon tionchar ar an solas a astaítear). Lionsa mórlochtach (tionchar á imirt ar an solas a astaítear). || X || X ||

(c)              Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach nó ag dallrú trácht chuige || X || X ||

4.5.2 Ailíniú (X)(2) || Lampa ceo tosaigh mí-ailínithe nuair atá líne scoite ag pátrún an tsolais (líne scoite ró-íseal) Líne scoite os cionn líne scoite ceannsoilse || X || X ||

4.5.3.    Lascadh || Ní oibríonn lasc i gcomhréir leis na ceanglais(1). Neamhoibríoch || X || X ||

4.5.4.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || (a)              Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Ní oibríonn an córas i gcomhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

4.6.          Lampaí cúlaithe

4.6.1.    Bail agus oibriú || (a)              Foinse solais lochtach. || X || ||

(b)              Lionsa lochtach. || X || ||

Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.6.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || (a)              Lampa, an dath a astaítear, suíomh nó déine ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Ní oibríonn an córas i gcomhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

4.6.3.    Lascadh || Ní oibríonn lasc i gcomhréir leis na ceanglais(1). Is féidir an lampa cúlaithe a chasadh air gan an giar a bheith i suíomh cúlaithe || X || X ||

4.7.       Lampa an uimhirphláta cúil

4.7.1.    Bail agus oibriú || (a)              Lampa ag teilgeadh solas díreach ar gcúl. Ag astú solais bháin go díreach ar cúl || X || X ||

(b)              Foinse solais lochtach, foinse ilsoilse Foinse solais lochtach, foinse solais aonair || X || X ||

Lampa feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.7.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Ní oibríonn an córas i gcomhréir leis na ceanglais(1). || X || ||

4.8.       Ais‑fhrithchaiteoirí, marcanna feiceálachta (ais-fhrithchaiteacha) agus plátaí marcála cúil

4.8.1.    Bail || (a)              Trealamh frithchaithimh lochtach nó millte. Dochar déanta don fhrithchaitheamh || X || X ||

(b)              Frithchaiteoir feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.8.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Feiste, dath frithchaite nó suíomh ar neamhréir leis na ceanglais(1). Dath dearg in easnamh nó ag frithchaitheamh ag an tosach nó dath bán ag an deireadh || X || X ||

4.9.       Leideoirí éigeantach i gcás trealaimh shoilsiúcháin

4.9.1.    Bail agus oibriú || Neamhoibríoch. Neamhoibríoch i gcás léis neamh-mhaolaithe nó lampa ceo deiridh || X || X ||

4.9.2.    Comhlíonadh na gceanglas(1). || Ar neamhréir leis na ceanglais(1). || X || ||

4.10.    Naisc leictreacha idir an fheithicil tarraingthe agus an leantóir nó an leathleantóir || (a)              Comhpháirteanna feistithe go neamhdhaingean. Soicéad scaoilte || X || X ||

(b)              Insliú millte nó meathlaithe Fhabht gearrchiorcaid a dhéanamh dealraitheach || X || X ||

(c)              Naisc leictreacha leantóra nó feithicle tarraingthe ag feidhmiú go mícheart Dochar déanta don chóras coscánaithe leantóra; soilse coscánaithe leantóra neamhoibríoch ar fad || || X || X

4.11.     Sreangú leictreach || (a)              Sreangú neamhdhaingean nó daingnithe go míshásúil. Feistis scaoilte, i dteagmháil le faobhair, nascóirí is dóigh a dhínascfar Sreangú is dóigh a dhéanfaidh teagmháil le páirteanna teo, le páirteanna rothlacha nó le talamh, nascóirí dínasctha (páirteanna a bhaineann le coscánú, stiúradh) || X || X || X

(b)              Sreangú beagán meathlaithe. Sreangú mórmheathlaithe Sreangán fíormheathlaithe (páirteanna a bhaineann le coscánú, stiúradh) || X || X || X

(c)              Insliú millte nó meathlaithe Fabht gearrchiorcaid a dhéanamh dealraitheach Baol mór dóiteáin, splancacha ag teacht || X || X || X

4.12.     Lampaí agus ais‑fhrithchaiteoirí neamhéigeantacha (X)(2) || (a)              Lampa/ais-fhrithchaiteoir arna fheistiú ar neamhréir leis na ceanglais(1). Astú/frithchaitheamh solais dheirg chun tosaigh nó solas deiridh bán; || X || X ||

(b)              Oibriú lampa ar neamhréir leis na ceanglais(1). Líon ceannlampaí atá ag oibriú go comhuaineach thar déine solais ceadaithe; Astú/frithchaitheamh solais dheirg chun tosaigh nó solas deiridh bán; || X || X ||

(c)              Lampa/ais‑fhrithchaiteoir feistithe go neamhdhaingean. Titim dhealraitheach || X || X ||

4.13.     Ceallra/Ceallraí || (a)              Neamhdhaingean. Feistithe go mícheart; Fabht gearrchiorcaid a dhéanamh dealraitheach || X || X ||

(b)              Sceitheadh Cailleadh substaintí contúirteacha || X || X ||

(c)              Lasc lochtach (má cheanglaítear sin). || || X ||

(d)              Aidhníní lochtach (má cheanglaítear sin). || || X ||

(e)              Aeráil a bheith míchuí (má cheanglaítear sin) || || X ||

5.          ACASTÓIRÍ, ROTHAÍ, BOINN AGUS CROCHADH

5.1.       Acastóirí

5.1.1.    Acastóirí || (a)              Acastóir briste nó dífhormaithe. || || || X

(b)              Feistithe go neamhdhaingean ar fheithicil. Gluaiseacht i gcoibhneas leis an bhfonnadh/leis an gcabhail scaoilte || || X || X

(c)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí. An chobhsaíocht loite, dochar déanta don fheidhmíocht, easpa glanspáis go dtí páirteanna eile de chuid na feithicle eile nó go dtí an talamh || || X || X

5.1.2.    Gearracastóirí || (a)              Gearracastóir briste. || || || X

(b)              Róchaitheamh ar an mbiorán sclóine agus/nó ar na boisc. Scaoileadh dealraitheach; an chobhsaíocht threoch loite || || X || X

(c)              Róghluaiseacht idir an gearracastóir agus an bíoma acastóra. Scaoileadh dealraitheach; an chobhsaíocht threoch loite || || X || X

Biorán gearracastóra scaoilte san acastóir. Scaoileadh dealraitheach; an chobhsaíocht threoch loite || || X || X

5.1.3. Imthacaí rotha || (a)              Róligean in imthaca rotha. an chobhsaíocht threoch loite; baol scartála || || X || X

(b)              Imthaca rotha rótheann, sáinnithe. Baol róthéite; baol scartála || || X || X

5.2.          Rothaí agus boinn

5.2.1.    Mol rotha bóthair || (a)              Aon chnónna nó stodaí in easnamh nó scaoilte (<3,5t: 4 cinn shiméadracha dháilte ar a laghad fágtha; >3,5t. 75 % ar a laghad de chinn shiméadracha dháilte fágtha) Os cionn 25 % de chnónna rotha nó de stodaí rotha in easnamh nó scaoilte. || || X || X

(b)              Mol caite nó millte Mol caite nó millte sa dóigh is nach bhfuil na rothaí feistithe go daingean || || X || X

5.2.2.    Rothaí || (a)              Aon bhriseadh nó locht táthaithe || || || X

(b)              Fáinní coinnithe boinn feistithe go mícheart. Teacht de dealraitheach || || X || X

(c)              Roth díchumtha go mór nó caite go mór. Níl daingne an fheistithe den mhol slán; níl daingne fheistiú an rotha slán || || X || X

(d)              Méid nó cineál rotha ar neamhréir leis na ceanglais(1) agus ag déanamh dochair don tsábháilteacht ar bhóithre. || || X ||

5.2.3.    Boinn || (a)              Méid na mbonn, acmhainn ualaigh, marc formheasa nó rátáil luais ar neamhréir leis na ceanglais(1) agus ag deanamh dochair don t sábháilteacht ar bhóithre Acmhainn ualaigh nó rátáil luais neamhleor le haghaidh úsáide iarbhír, bonn i dteagmháil le páirteanna feistithe eile feithicle agus ag cur isteach ar thiomáint shábháilte || || X || X

(b)              Boinn de mhéideanna éagsúla ar an aon acastóir nó ar rothaí cúplacha || || X ||

(c)              Boinn de dhéanaimh éagsúla ar an aon acastóir (gathach/ crosdualach). || || X ||

(d)              Bonn millte nó gearrtha go mór. Corda infheicthe nó millte || || X || X

(e)              Doimhneacht tráchta boinn ar neamhréir leis na ceanglais(1). Faoi bhun 80 % den doimhneacht tráchta a cheanglaítear || || X || X

(f)               Bonn ag cuimilt de chomhpháirteanna eile (feistí solúbtha frith-sprae). Bonn ag cuimilt de chomhpháirteanna eile (ní chuirtear isteach ar thiomáint shábháilte) || X || X ||

(g)              Boinn ath-eitrithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). Dochar déanta don tsraith choiscthe corda || || X || X

(h)              Córas faireacháin aerbhrú mífheidhmiúil is léir go bhfuil sé neamhoibríoch || X || X ||

5.3.       Córas crochta

5.3.1.    Spriongaí agus cobhsaitheoir || (a)              Spriongaí feistithe go neamhdhaingean ar an bhfonnadh nó ar an acastóir. Gluaiseacht choibhneasta infheicthe; os cionn 50 % de na feistis scaoilte) || || X || X

(b)              Comhpháirt sprionga millte nó briste. Dochar déanta don phríomhsprionga nó lannóg ann, nó d’os cionn 50 % de na lannóga breise || || X || X

(c)              Sprionga in easnamh. Dochar déanta do phríomhsprionga nó lannóg ann, nó d’os cionn 50 % de lannóga breise || || X || X

(d)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí. Easpa glanspáis go dtí páirteanna eile de chuid na feithicle; córas spriongaí neamhoibríoch || || X || X

5.3.2.    Maolairí turrainge || (a)              Maolairí turrainge feistithe go neamhdhaingean ar an bhfonnadh nó ar an acastóir. Maolaire turrainge scaoilte || X || X ||

(b)              Maolaire turrainge millte agus comharthaí air go bhfuil sé an‑silteach nó go bhfuil sé mífheidhmiúil. || || X ||

5.3.2.1 Tástáil ar éifeachtúlacht an mhaolaithe || (a)              Difríocht mhór idir an taobh clé agus an taobh deas || || X ||

(b)              níor baineadh amach na híosluachanna arna lua || || X ||

5.3.3.    Feadáin toirc, gaghéaga, cnáimhíní súgartha, agus géaga crochta || (a)              Comhpháirt feistithe go neamhdhaingean ar an bhfonnadh nó ar an acastóir. Gar do scaoileadh; an chobhsaíocht threoch loite || || X || X

(b)              Comhpháirt millte nó róchreimthe. Dochar déanta do chobhsaíocht comhpháirte nó comhpháirt briste || || X || X

(c)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí. Easpa glanspáis go dtí páirteanna eile de chuid na feithicle; córas neamhoibríoch || || X || X

5.3.4.    Ailt chrochta || (a)              Róchaitheamh ar an mbiorán sclóine agus/nó ar bhoisc ag na hailt chrochta. Gar do scaoileadh; an chobhsaíocht threoch loite || || X || X

(b)              Clúdach deannaigh mórmheathlaithe. Clúdach deannaigh in easnamh nó briste || X || X ||

5.3.5.    Aerchrochadh || (a)              Córas do-oibrithe. || || || X

(b)              Aon chomhpháirt millte, modhnaithe nó meathlaithe sa dóigh is go ndéanfaí dochar d’fheidhmiú an chórais. Mórdhochar déanta d’fheidhmiú córais || || X || X

(c)              sceitheadh inchloiste sa chóras || || X ||

6.          FONNADH AGUS FEISTIS FONNAIDH

6.1.       Fonnadh nó fráma agus feistis

6.1.1.       Bail ghinearálta || (a)              Aon taobh-bhall nó crosbhall beagán briste nó beagán dífhoirmithe. Mórbhriseadh nó mór-dhífhoirmiú ar aon taobh-bhall nó crosbhall || || X || X

(b)              Plátaí neartaithe nó ceanglóirí neamhdhaingean (< 50%). Ceanglóirí scaoilte (> 50%); Láidreacht neamhleor páirteanna || || X || X

(c)              Róchreimeadh a dhéanann dochar do dhoichte na cóimeála. Láidreacht neamhleor páirteanna || || X || X

6.1.2.    Sceithphíopaí agus ciúnadóirí || (a)              Córas sceite neamhdhaingean nó silteach. || || X ||

(b)              Múch ag teacht isteach sa chábán nó in urrann na bpaisinéirí. Baol do shláinte daoine ar bord || || X || X

6.1.3.    Umar breosla agus píopaí breosla (lena n‑áirítear umar breosla téite agus píopaí breosla téite) || (a)              Umar nó píopaí neamhdhaingean. Baol dóiteáin || || X || X

(b)              Breosla ag sceitheadh nó caidhp líonaigh in easnamh nó mí‑éifeachtach. Baol dóiteáin; róchailleadh ábhair ghuaisigh || || X || X

(c)              píopaí cuimilte. Píopaí millte || X || X ||

(d)              Buacaire breosla (má cheanglaítear sin) ag oibriú go mícheart. || || X ||

(e)              Baol dóiteáin de dheasca - breosla ag sceitheadh umar breosla nó an sceithphíopa a bheith cosanta go míchuí bail urrann an innill || || || X

(f)               Córas GPL/GNC nó córas hidrigine ar neamhréir leis na ceanglais(1). Aon pháirt den chóras lochtach || || X || X

6.1.4.    Tuairteoirí, cosaint chliathánach agus feistí fobharra cúil || (a)              Ceann acu a bheith scaoilte nó millte sa dóigh is gur dócha go ndéanfaidh sé duine a ghortú ar theagmháil a dhéanamh leis nó ar é féin a scríobadh air. Páirteanna gur dócha go dtitfidh siad; mórdhochar déanta don fheidhmiúlacht || || X || X

(b)              Is léir go bhfuil feiste ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

6.1.5.    Iomprán rotha spártha (má tá sé feistithe) || (a)              Gan bail chuí a bheith ar an iomprán. || X || ||

(b)              Iomprán briste nó neamhdhaingean. || || X ||

(c)              Roth spártha feistithe go neamhdhaingean san iomprán titim dhealraitheach. || || X || X

6.1.6.       Meicníochtaí cúplála agus trealamh tarraingthe || (a)              Comhpháirt millte, lochtach nó scoilte (mura bhfuil sí in úsáid). Comhpháirt millte, lochtach nó scoilte (má tá sí in úsáid). || || X || X

(b)              Comhpháirt róchaite. Faoi bhun na teorann caithimh || || X || X

(c)              Feisteas lochtach. Aon fheisteas scaoilte || || X || X

(d)              Aon fheiste sábháilteachta in easnamh nó ag oibriú go mícheart. || || X ||

(e)              Aon táscaire neamhoibríoch. || || X ||

(f)               An pláta clárúcháin nó aon lampa a bheith folaithe (nuair nach bhfuil siad in úsáid) Pláta clárúcháin gan a bheith inléite (nuair nach bhfuil sé in úsáid) || X || X ||

(g)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí (páirteanna tánaisteacha) Deisiú míchuí nó modhnú míchuí. (príomhpháirteanna) || || X || X

6.1.7.    Traiseoladh || (a)              Boltaí daingnithe scaoilte nó in easnamh. (<30%) Boltaí daingnithe scaoilte nó in easnamh. (>30%) || || X || X

(b)              Imthacaí an tseafta traiseolta róchaite. Gar do scaoileadh nó do scoilteadh || || X || X

(c)              Na hailt uilíocha róchaite. Gar do scaoileadh nó do scoilteadh || || X || X

(d)              Cúpláin sholúbtha meathlaithe. Gar do scaoileadh nó do scoilteadh || || X || X

(e)              Seafta millte nó camtha. || || X ||

(f)               Feireadh imthacaí a bheith briste nó neamhdhaingean. Gar do scaoileadh nó do scoilteadh || || X || X

(g)              Clúdach deannaigh mórmheathlaithe. Clúdach deannaigh in easnamh nó briste || X || X ||

(h)              Gléasra cumhachta modhnaithe go neamhdhleathach. || || X ||

6.1.8.    Gléasanna suite innill || Meathlaithe, millte go soiléir agus go mór, gléasanna suite scaoilte nó briste. || || X || X

6.1.9 Feidhmíocht an innill || (a)              Aonad rialaithe modhnaithe go neamhdhleathach. || || X ||

(b)              An t-inneall modhnaithe go neamhdhleathach. || || X ||

6.2.          Cábán agus cabhalra

6.2.1. Bail || (a)              Painéal nó páirt scaoilte nó millte gur dócha go ndéanfaidh sé duine a ghortú. Titim dhealraitheach || || X || X

(b)              Colún cabhlach neamhdhaingean. Cobhsaíocht loite || || X || X

(c)              Bealach isteach ag múch innill nó sceithe. Baol do shláinte daoine ar bord || || X || X

(d)              Deisiú míchuí nó modhnú míchuí. Easpa glanspáis go dtí páirteanna rothlaithe nó gluaiste agus go dtí an bóthar || || X || X

6.2.2.    Gléasadh || (a)              cabhail nó cábán neamhdhaingean. Dochar déanta don chobhsaíocht || || X || X

(b)              is léir nach bhfuil an chabhail/an cábán suite go glan ar fhonnadh. || || X ||

(c)              Feistiú na cabhlach/an chábáin ar an bhfonnadh nó le crosbhaill a bheith neamhdhaingean nó in easnamh. 50 % más siméadrach Feistiú na cabhlach/an chábáin ar an bhfonnadh nó le crosbhaill a bheith neamhdhaingean nó in easnamh. 50 %) || || X || X

(d)              Róchreimeadh ag pointí feistithe ar bhunchabhlacha. Dochar déanta don chobhsaíocht || || X || X

6.2.3.    Doirse agus laistí doirse || (a)              Doras nach féidir a oscailt nó a dhruidim go ceart. || || X ||

(b)              Doras is dócha a osclóidh de thaisme nó doras nach bhfanfaidh druidte (doirse sleamhnáin) Doras is dócha a osclóidh de thaisme nó doras nach bhfanfaidh druidte (doirse casta) || || X || X

(c)              Doras, insí, laistí nó colún meathlaithe. Doras, insí, laistí nó colún in easnamh nó scaoilte. || X || X ||

6.2.4.    Urlár || Urlár neamhdhaingean nó meathlaithe go mór. Easpa cobhsaíochta || || X || X

6.2.5.    Suíochán an tiománaí || (a)              Cathaoir a bhfuil a struchtúr lochtach. Cathaoir scaoilte nó || || X || X

(b)              an mheicníocht oiriúnaithe ag feidhmiú go mícheart. Suíochán ag bogadh nó taca droma dofheistithe || || X || X

6.2.6.    Suíocháin eile || (a)              Bail lochtach ar shuíocháin nó iad neamhdhaingean (páirteanna tánaisteacha) Bail lochtach ar shuíocháin nó iad neamhdhaingean (príomhpháirteanna) || X || X ||

(b)              Suíocháin feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). An líon ceadaithe suíochán sáraithe; suíomh ar neamhréir le formheas || X || X ||

6.2.7.    Rialtáin tiomána || Rialtán ar bith is gá le haghaidh oibriú sábháilte na feithicle a bheith ag feidhmiú go mícheart. Dochar déanta d’oibriú sábháilte || || X || X

6.2.8.    Céimeanna chuig an gcábán || (a)              Céim nó fáinne céime neamhdhaingean. Cobhsaíocht neamhleor || X || X ||

(b)              Bail a bheith ar an gcéim nó ar an bhfáinne is dóigh a ghortóidh úsáideoirí. || || X ||

6.2.9.   Feistis inmheánacha agus sheachtracha eile agus trealamh eile || (a)              Feisteas nó trealamh eile feistithe go lochtach. || || X ||

(b)              Feisteas nó trealamh eile ar neamhréir leis na ceanglais(1). Páirteanna feistithe gur dócha do ndéanfaidh siad duine a ghortú; dochar déanta d’oibriú sábháilte || X || X ||

(c)              Trealamh hiodrálach silteach. Mórchailleadh ábhair ghuaisigh || X || X ||

6.2.10.   Pludghardaí (cliatháin), feistí frithchaite || (a)              In easnamh, scaoilte nó mórchreimthe. Gortú duine dealraitheach; titim dhealraitheach. || X || X ||

(b)              Easpa glanspáis go dtí an roth bóthair. Easpa glanspáis go dtí an roth bóthair (pludghardaí). || X || X ||

(c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Clúdach neamhleor banda boinn || X || X ||

7.          TREALAMH EILE

7.1.       Criosanna sábhála/búclaí agus córais shriantacha

7.1.1.    Daingne fheistiú na gcriosanna sábhála/na mbúclaí || (a)              Pointe daingnithe mórmheathlaithe. Dochar déanta don chobhsaíocht || || X || X

(b)              An daingniú a bheith scaoilte || || || X

7.1.2.    Bail na gcriosanna sábhála/na mbúclaí || (a)              Crios sábhála éigeantach in easnamh nó gan a bheith feistithe. || || X ||

(b)              Crios sábhála millte. Aon ghearradh nó aon chomhartha róshínte || X || X ||

(c)              Crios sábhála ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(d)              Búcla creasa sábhála millte nó ag feidhmiú go mícheart. || || X ||

(e)              Gléas tarraingthe siar creasa sábhála millte nó ag feidhmiú go mícheart. || || X ||

7.1.3. Teorantóir ualaigh an chreasa sábhála || Is léir go bhfuil teorantóir ualaigh in easnamh nó nach bhfuil sé oiriúnach don fheithicil || || X ||

7.1.4. Réamhtheannasóirí an chreasa sábhála || Is léir go bhfuil réamhtheannasóir in easnamh nó nach bhfuil sé oiriúnach don fheithicil || || X ||

7.1.5. Mála aeir || (a)              Is léir go bhfuil málaí aeir in easnamh nó nach bhfuil siad oiriúnach don fheithicil || || X ||

(b)              Is léir go bhfuil an mála aeir neamhoibríoch || || X ||

7.1.6. Córais srianta breise || Aon chineál cliste sa chóras léirithe ag SRS MIL || || X ||

7.2.   Múchtóir dóiteáin (X)(2) || (a)              In easnamh. || || X ||

(b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Má cheanglaítear sin (e.g. busanna, cóistí etc.) || X || X ||

7.3.   Glais agus feiste frithghadaíochta || (a)              Níl an fheiste chun tiomáint na feithicle a bhac ag feidhmiú . || X || ||

(b)              Lochtach ag glasáil nó ag blocáil de thaisme || || X || X

7.4.   Triantán guaise (X)(2) (má cheanglaítear sin) || (a)              In easnamh nó neamhiomlán. || X || ||

(b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). || X || ||

7.5.   Fearas garchabhrach (má cheanglaítear sin) (X)(2) || É in easnamh, neamhiomlán nó ar neamhréir leis na ceanglais(1). || X || ||

7.6.   Dingeacha do rothaí (má cheanglaítear sin) (X)(2) || In easnamh nó drochbhail orthu. An chobhsaíocht neamhleor nó toise neamhleor || X || X ||

7.7.   Feiste rabhaidh inchloiste || (a)              Ag oibriú go míchuí. Gan a bheith ag oibriú in aon chor || X || X ||

(b)              Rialtán neamhdhaingean || X || ||

(c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Fuaim a astaítear is dócha a bheidh measctha le bonnáin oifigiúla || X || X ||

7.8.   Luasmhéadar || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). In easnamh (má cheanglaítear ceann a bheith ann) || X || X ||

(b)              oibriú loite. Neamhoibríochtúil ar fad || X || X ||

(c)              Ní féidir é a lasadh go leor. Gan a bheith soilsithe in aon chor || X || X ||

7.9.   Tacagraf (má tá sé feistithe/má cheanglaítear sin) || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Neamhoibríochtúil. || || X ||

(c)              Séalaí lochtach nó in easnamh. || || X ||

(d)              Plaic calabrúcháin in easnamh, doléite nó as dáta. || || X ||

(e)              Cur isteach nó ionramháil follasach. || || X ||

(f)               Méid na mbonn mí‑oiriúnach do na paraiméadair chalabrúcháin || || X ||

7.10.     Feiste teorannaithe luais (má tá sí feistithe/má cheanglaítear sin) || (a)              Feistithe ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Is léir go bhfuil sé neamhoibríochtúil. || || X ||

(c)              Luas socraithe a bheith mícheart (má sheiceáiltear sin) || || X ||

(d)              Séalaí lochtach nó in easnamh. || || X ||

(e)              Plaic calabrúcháin in easnamh, doléite nó as dáta. || || X ||

(f)               méid na mbonn neamhoiriúnach do na paraiméadair chalabrúcháin || || X ||

7.11      Odaiméadar (má tá fáil air) || (a)              is léir go ndearnadh ionramháil air (calaois) || || X ||

(b)              is léir go bhfuil sé neamhoibríoch || || X ||

7.12      Rialú leictreonach cobhsaíochta (ESC) (má tá sé feistithe/má cheanglaítear sin) || (a)              Braiteoirí luais rothaí in easnamh nó millte || || X ||

(b)              Sreangú millte || || X ||

(c)              Comhpháirteanna eile in easnamh nó millte || || X ||

(d)              An lasc millte nó ag feidhmiú go mícheart. || || X ||

(e)              Aon chineál cliste sa chóras léirithe ag ESC MIL || || X ||

8.          NÚIS

8.1.       Torann

8.1.1     Córas friththorainn || (a)              Leibhéil fuaime níos airde ná mar a cheadaítear sna ceanglais(1). || || X ||

(b)              Aon chuid den córas friththorainn scaoilte, nó millte, feistithe go míchuí, in easnamh nó ar léir gur modhnaíodh é ar bhealach a chuirfeadh isteach ar na leibhéil fuaime. titim dhealraitheach. || || X || X

8.2.       Astaíochtaí sceite

8.2.1     Astaíochtaí ó innill pheitril

8.2.1.1     Trealamh chun astaíochtaí sceite a rialú: || (a)              An trealamh rialaithe astaíochtaí a d'fheistigh an monaróir in easnamh, modhnaithe nó ar léir go bhfuil sé lochtach. || || X ||

(b)              Sceitheanna a dhéanfadh dochar do thomhais astaíochtaí || || X ||

8.2.1.2  Astaíochtaí   gásacha || (a)              Astaíochtaí gásacha thar na leibhéil shonracha a leag an monaróir síos; nó || || X ||

(b)              Mura bhfuil an fhaisnéis sin ar fáil, astaíochtaí CO2 a sáraíodh: i)          i gcás feithiclí nach rialaítear le hardchóras rialaithe astaíochtaí – thar 4.5%, nó – 3.5% de réir dháta an chéadchlárúcháin nó na chéadúsáide atá sonraithe sna ceanglais(1). ii)          i gcás feithiclí a rialaítear le hardchóras rialaithe astaíochtaí, – agus an t‑inneall ag luas réchasta: 0.5% – agus an t‑inneall ag luas réchasta ard 0.3% nó – agus an t‑inneall ag luas réchasta: 0.3%[13] – agus an t‑inneall ag luas réchasta ard 0.2% de réir dháta an chéadchlárúcháin nó na chéadúsáide atá sonraithe sna ceanglais(1). || || X ||

(c)              Lambda lasmuigh den réimse 1± 0.03 nó ar neamhréir le sonraíocht an mhonaróra || || X ||

(d)              Léiríonn léamh DAB mór-mhífheidhm || || X ||

8.2.2        Astaíochtaí ó innill díosail

8.2.2.1 Trealamh chun astaíochtaí sceite a rialú || (a)              Trealamh rialaithe astaíochtaí a d'fheistigh an monaróir in easnamh nó ar léir go bhfuil sé lochtach || || X ||

(b)              Sceitheanna a dhéanfadh dochar do thomhais astaíochtaí || || X ||

8.2.2.2  Teimhneacht Tá feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís roimh an 1 Eanáir 1980 díolmhaithe ón gceanglas seo || (a)              I gcás feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís den chéad uair tar éis an dáta atá sonraithe sna ceanglais(1), an teimhneacht a bheith níos airde ná an leibhéal a taifeadadh ar phláta monaróra na feithicle; || || X ||

(b)              Mura bhfuil an fhaisnéis ar fáil nó mura gceadaítear, de réir na gceanglas(1), luachanna tagartha a úsáid, i gcás inneall gnáthshúiteach: 2.5 m-1, i gcás inneall turbaluchtaithe: 3.0 m-1, nó, i gcás feithiclí atá sainaitheanta sna ceanglais nó a cuireadh i seirbhís den chéad uair tar éis an dáta atá sonraithe sna ceanglais(1): 1.5 m-1.[14] || || X ||

8.3        Sochtadh trasnaíochta leictreamaighnéadaí

Trasnaíocht raidió (X)(2) || Aon cheann de na ceanglais(1) gan a bheith comhlíonta. || X || ||

8.4        Míreanna eile a bhaineann leis an gcomhshaol

8.4.1 Sceitheanna leachta || Aon sceith leachta is dóigh a dhéanfaidh dochar don chomhshaol nó a bheidh ina bhaol d’úsáideoirí bóithre eile. Braonta ag teacht go rialta || || X || X

9. TÁSTÁLACHA BREISE LE HAGHAIDH FEITHICLÍ M2 AGUS M3 A IOMPRAÍONN PAISINÉIRÍ

9.1.    Doirse

9.1.1     Doirse isteach agus amach || (a)              Oibriú lochtach || || X ||

(b)              Bail meathlaithe Gortú duine dealraitheach || X || X ||

(c)              Rialú éigeandála lochtach || || X ||

(d)              Cianrialú na ndoirse nó feistí rabhaidh a bheith lochtach || || X ||

(e)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Na doirse gan a bheith leathan a ndóthain || X || X ||

9.1.2 Bealaí éalaithe || (a)              Oibriú lochtach || || X ||

(b)              Comharthaí do na bealaí éalaithe doléite Comharthaí do na bealaí éalaithe in easnamh || X || X ||

(c)              Casúr chun an gloine a bhriseadh in easnamh || || X ||

(d)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Leithead neamhleor nó rochtain bhlocáilte || X || X ||

9.2.          Córas dínéalaithe agus díreoite (X) 2/ || (a)              Ag oibriú go mícheart Dochar á dhéanamh d'oibriú sábháilte na feithicle || X || X ||

(b)              Gáis thocsaineacha nó gáis sceite a bheith ag sceitheadh isteach in urran an tiománaí nó in urran na bpaisinéirí Baol do shláinte daoine ar bord || || X || X

(c)              Díreo lochtach (má tá sé éigeantach) || || X ||

9.3.          Córas aerála agus téimh (X) 2/ || (a)              Oibriú lochtach Baol do shláinte daoine ar bord || X || X ||

(b)              Gáis thocsaineacha nó gáis sceite a bheith ag sceitheadh isteach in urran an tiománaí nó in urran na bpaisinéirí Baol do shláinte daoine ar bord || || X || X

9.4.      Suíocháin

9.4.1  Suíocháin do phaisinéirí (lena n‑áirítear suíocháin do phearsanra tionlacain) || (a)              Bail lochtach ar shuíocháin Suíocháin neamhdhaingne || X || X ||

(b)              Níl na suíocháin infhillte (má cheadaítear iad a bheith ann) ag obair go huathoibríoch Tá na bealaí éalaithe á mblocáil || X || X ||

(c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Thar an líon ceadaithe suíochán || X || X ||

9.4.2 Suíochán an tiománaí (ceanglais bhreise) || (a)              Feistí speisialta amhail sciath frithdhallta nó scáileán frithdhallrúcháin a bheith lochtach réimse radhairc loite || X || X ||

(b)              Cosaint don tiománaí neamhdhaingean nó ar neamhréir leis na ceanglais(1). Gortú duine dealraitheach || X || X ||

9.5. Soilsiú inmheánach agus feistí scríbe (X)(2) || Feiste lochtach nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) Neamhoibríochtúil ar fad || X || X ||

9.6.     Stangairtí, spás seasaimh || (a)              Urlár neamhdhaingean. Dochar déanta don chobhsaíocht || || X || X

(b)              Ráillí nó greamanna lochtacha Neamhdhaingean nó do-úsaidte || X || X ||

(c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Leithead nó spás neamhleor || X || X ||

9.7.     Staighre agus céimeanna || (a)              Bail meathlaithe bail mhillte dochar déanta don chobhsaíocht || X || X || X

(b)              Céimeanna inghiorraithe ag oibriú go mícheart || || X ||

(c)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Leithead neamhleor nó sárú ar an airde || X || X ||

9.8.     Córas cumarsáide le paisinéirí (X) 2/ || Córas lochtach Neamhoibríochtúil ar fad || X || X ||

9.9.    Fógraí (X)(2) || (a)              Fógra in easnamh, earráideach nó doléite || X || ||

(b)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Faisnéis bhréagach || X || X ||

9.10.   Ceanglais maidir le hiompar páistí (X)(2)

9.10.1   Doirse || Cosaint na ndoirse ar neamhréir leis na ceanglais(1) maidir leis an gcineál seo iompair || || X ||

9.10.2   Trealamh comharthaíochta agus trealamh speisialta || Trealamh comharthaíochta nó trealamh speisialta in easnamh nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) || X || X ||

9.11.        Ceanglais maidir le hiompar daoine faoi mhíchumas (X)(2)

9.11.1   Doirse, rampaí agus ardaitheoirí || (a)              Oibriú lochtach Dochar déanta d’oibriú sábháilte || X || X ||

(b)              Bail meathlaithe Dochar déanta do chobhsaíocht; gortú duine dealraitheach || X || X ||

(c)              Rialtán lochtach / rialtáin lochtacha. Dochar déanta d’oibriú sábháilte || X || X ||

(d)              Feiste lochtach rabhaidh / Feistí lochtacha rabhaidh. Neamhoibríoch ar fad || X || X ||

(e)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

9.11.2   Feistis do chathaoireacha rothaí || (a)              Oibriú lochtach Dochar déanta d’oibriú sábháilte || X || X ||

(b)              Bail meathlaithe Dochar déanta don chobhsaíocht; gortú duine dealraitheach || X || X ||

(c)              Rialtán lochtach / rialtáin lochtacha. Dochar déanta d’oibriú sábháilte || X || X ||

(d)              Ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

9.11.3   Trealamh comharthaíochta agus trealamh speisialta || Trealamh comharthaíochta nó trealamh speisialta in easnamh nó ar neamhréir leis na ceanglais(1) || || X ||

9.12.   Trealamh speisialta eile (X)(2)

9.12.1. Suiteálacha le haghaidh ullmhaithe bia || (a)              Suiteáil ar neamhréir leis na ceanglais(1). || || X ||

(b)              Suiteáil millte sa mhéid go mbeadh sé dainséarach úsáid a bhaint aisti. || || X ||

9. 12.2 Feistiú sláintíochta || Feistiú ar neamhréir leis na ceanglais(1). gortú duine dealraitheach || X || X ||

9.12.3 Feistí eile (e.g. córais chlosamhairc) || Ar neamhréir leis na ceanglais(1). Dochar déanta d'oibriú sábháilte na feithicle || X || X ||

NÓTAÍ :

(1) Leagtar ‘ceanglais’ síos le ceanglais chineálcheadaithe tráth an fhormheasa, tráth an chéadchláraithe nó tráth an chéadchuir i seirbhís agus le hoibleagáidí iarfheistithe nó le reachtaíocht náisiúnta sa tír chláraithe chomh maith.

Tugann an comhartha (X) le fios go mbaineann na míreanna le bail na feithicle agus lena hoiriúnacht le haghaidh úsáide ar an mbóthar ach ar míreanna iad nach meastar a bheith riachtanach i dtástáil ródacmhainneachta.

IARSCRÍBHINN IV

AN tÍOSMHÉID A CHUMHDÓIDH DEIMHNIÚ RÓDACMHAINNEACHTA

Cumhdóidh an deimhniú ródacmhainneachta a eisítear i ndiaidh tástála ródacmhainneachta na heilimintí seo a leanas ar a laghad:

1)           Uimhir Aitheantais na Feithicle (Uimhir VIN)

2)           Uimhir phláta clárúcháin na feithicle agus siombal tíre an Stáit ina bhfuil sí cláraithe

3)           Ionad agus dáta na tástála

4)           An léamh ar an odaiméadar tráth na tástála, má tá fáil air

5)           Catagóir na feithicle, má tá fáil air

6)           Easnaimh arna sonrú agus an chatagóir ina bhfuil siad

7)           Torthaí an tomhais:

– Fiuchphointe nó cion uisce an leachta coscán

– Fórsaí coscánaithe do gach roth, aerbhrú ionchuir i gcás córas aerchoscánaithe agus torthaí an áirimh maidir le héifeachtúlacht coscán

– Tiúcháin astaíochtaí gásacha agus luach ríofa λ inneall peitril nó luachanna teimhneachta inneall díosail

8)           Measúnú foriomlán ar an bhfeithicil

9)           Dáta na chéad tástála ródacmhainneachta eile, mura soláthraítear an fhaisnéis sin ar bhealach eile

10)         Ainm na heagraíochta nó an lárionaid tástála agus síniú nó céannacht an chigire atá freagrach as an tástáil.

IARSCRÍBHINN V

Na híoscheanglais maidir le saoráidí ródacmhainneachta agus trealamh tástála

I - Saoráidí agus trealamh

Comhlíonfaidh na saoráidí agus an trealamh a úsáidfear le haghaidh tástálacha ródacmhainneachta na híoscheanglais seo a leanas ar a laghad:

1)           Saoráid tástála a mbeidh dóthain slí inti le feithicilí a mheasúnú agus a chomhlíonann na ceanglais sláinte agus sábháilteachta is gá agus is infheidhme maidir leis an bhfoireann tástála;

2)           Lána tástála atá mór a dhóthain do gach tástáil, clais nó ardaitheoir ar a bhfuil feiste chun feithicil a ardú ar acastóir, ar a bhfuil soilse iomchuí feistithe agus, nuair is gá, ar a bhfuil feistí aeraithe;

3)           Tástálaí coscán de chineál rollach atá in ann fórsaí coscánaithe a thomhas, a léiriú agus a thaifead, chomh maith le fórsa na dtroitheán agus an t‑aerbhrú i gcórais aerchoscánaithe de réir Iarscríbhinn A de chaighdeán ISO 21069-1 maidir le ceanglais theicniúla is infheidhme maidir le tástálaí coscán de chineál rollach;

4)           Tástálaí coscán de chinéal rollach de réir ítim 3, gan na fórsaí coscánaithe taifeadta, fórsa na dtroitheán agus an t-aerbhrú sna córais aerchoscánaithe ná a scáileán taispeána a áireamh;

5)           Tástálaí coscán de chineál pláta atá coibhéiseach leis an tástálaí coscán de chineál rollach de réir ítim 3, gan acmhainn taifeadta na bhfórsaí coscánaithe a áireamh, ná fórsa na dtroitheán ná scáileán taispeána an aerbhrú ar na córais aerchoscánaithe;

6)           Ionstraim taifeadta luasmhoillithe; caithfidh ionstraimí tomhais neamhleantacha tomhais a thaifead/a stóráil ar a laghad 10 n-uaire in aghaidh an tsoicind;

7)           Saoráidí chun córais aerchoscánaithe a thástáil;

8)           Feiste chun na hualaí acasatóra a chinneadh (saoráidí roghnacha chun ualaí dhá roth a thomhas);

9)           Feiste chun crochadh an rotha-acastóra a thástáil (brathadóir ligin rothaí) gan an t-acastóir a ardú, a chomhlíonfaidh na ceanglais seo a leanas:

(a)     Ní mór dhá phláta cumhachtoibrithe ar a laghad a bheith ar an bhfeiste, plátaí is féidir a bhogadh ina malairt treo: i bhfadtreo agus i dtrastreo;

(b)     Ní foláir an t-oibreoir a bheith in ann gluaiseacht na bplátaí a rialú ón suíomh tástála;

(c)     Comhlíonfaidh na plátaí na ceanglais theicniúla seo a leanas:

(i) i gcás feithiclí suas go 3.5. tonna:

Íosualach acastóra 2 000 kg,

Íosualach pláta 1 000 kg,

Íosfhórsa cothrománach 7 000 N in aghaidh an phláta,

Fadghluaiseacht agus trasghluaiseacht 40 mm ar a laghad,

Luas ardaithe 5 cm/s go 10 cm/s;

(i) i gcás feithiclí os cionn 3.5. tonna:

Íosualach acastóra 15 000 kg,

Íosualach pláta 9 000 kg,

Íosfhórsa cothrománach 30 000 N in aghaidh an phláta,

Fadghluaiseacht agus trasghluaiseacht 100 mm ar a laghad,

Luas ardaithe 5 cm/s go 10 cm/s;

10)         Feiste chun éifeachtúlacht an mhaolaire turrainge a thástáil;

11)         Méadar léibhéil fuaime, grád 1;

12)         Anailíseoir 4-ghás de réir Threoir 2004/22/CE maidir le hionstraimí tomhais[15];

13)         Feiste chun tomhais atá beacht a dhóthain a dhéanamh ar an gcomhéifeacht ionsúcháin;

14)         Feiste dírithe ceannlampa amháin, a fhágann gur féidir cóiriú an cheannlampa a thástáil de réir na bhforálacha maidir le ceannlampaí mótarfheithiclí a shocrú (Treoir 76/756/CEE). Ní foláir an teorainn idir solas agus dorchadas a bheith so-aitheanta i solas an lae (gan solas díreach na gréine a bheith ann);

15)         Feiste chun doimhneacht tráchta bonn a thomhas;

16)         Feiste chun an leacht coscán a sheiceáil, de réir na gcritéar seo a leanas:

(a)     ceadaítear feiste tástála leachta coscán chun an cion uisce a thástáil i gcás ina gcomhlíontar na ceanglais seo a leanas:

nuair is féidir cion uisce 1.0 % go 2.5 % a léiriú,

ní foláir an luach tomhaiste a léiriú i gcéimeanna 0.5 % ar a mhéad,

ní foláir an fheiste a chalabrú; ní cheadaítear ach feistí ar a bhfuil scáileán taispeána analóige nach féidir a choigeartú;

(b) Ceadaítear feistí tástála leachta coscán chun an fiochphointe a thomhas i gcás ina gcomhlíontar na ceanglais seo a leanas:

scáileán taispeána ar a léirítear 120° C go 210° C ar a laghad,

ní foláir an luach tomhaiste a léiriú i gcéimeanna 30° C ar a mhéad,

ní foláir an fheiste a chalabrú, ní cheadaítear ach feistí ar a bhfuil scáileán taispeána analóige nach féidir a choigeartú;

17)         Uirlis scanacháin córas diagnóiseach ar bord.

Is féidir aon fheiste amháin a dhéanamh d'fheiste 12 agus feiste 13.

II – Calabrú trealaimh arna úsáid le haghaidh tomhas

Ach amháin má shonraítear a mhalairt sa reachtaíocht Eorpach ábhartha, ní bheidh an tréimhse idir dhá chalabrú i ndiaidh a chéile níos faide ná:

(i) 24 mí i gcás meáchan, brú agus leibhéal fuaime a thomhas;

(ii) 12 mhí i gcás fórsaí a thomhas;

(ii) 6 mhí i gcás astaíochtaí gásacha a thomhas.

An trealamh atá ag teastáil chun tástáil ródacmhainneachta a dhéanamh

Feithiclí || Catagóir || An trealamh atá ag teastáil do gach ítim atá liostaithe i Mír I

|| Uasmhais || || 1 || 2 || 3 || 4 || 5 || 6 || 7 || 8 || 9 || 10 || 11 || 12 || 13 || 14 || 15 || 16 || 17

1. gluaisrothair || || || 1 || || || || || 2 || || || || || || || || || || || ||

|| || L1e || P || x || || || || || || || || || || X || x || || x || x || x || x

|| || L3e,L4e || P || x || || || || || || || || || || X || x || || x || x || x || x

|| || L3e,L4e || D || x || || || || || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| || L2e || P || x || x || || || || || || || || || X || || || x || x || x || x

|| || L2e || D || x || x || || || || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| || L5e || P || x || x || || || || || || || || x || X || x || || x || x || x || x

|| || L5e || D || x || x || || || || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| || L6e || P || x || x || || || || || || || || || X || || || x || x || x || x

|| || L6e || D || x || x || || || || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| || L7e || P || x || x || || || || || || || || x || X || x || || x || x || x || x

|| || L7e || D || x || x || || || || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| || || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

2. feithiclí a úsáidtear chun daoine a iompar || Suas go 2800 kg || M1,M2 || P || x || x || || x || x || || || || || x || X || x || || x || x || x || x

|| Suas go 2800 kg || M1,M2 || D || x || x || || x || x || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| › 2800 go 3500 kg || M1,M2 || P || x || x || || x || x || || || || x || x || X || x || || x || x || x || x

|| › 2800 go 3500 kg || M1,M2 || D || x || x || || x || x || || || || x || || X || || x || x || x || x || x

|| › 3500 kg || M2,M3 || P || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || x || || x || x || x || x

|| › 3500 kg || M2,M3 || D || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || || x || x || x || x || x

Feithiclí a úsáidtear chun earraí a iompar || Suas go 2800 kg || N1 || P || x || x || || x || x || || || || || x || X || x || || x || x || x || x

|| Suas go 2800 kg || N1 || D || x || x || || x || x || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| › 2800 go 3500 kg || N1 || P || x || x || || x || x || || || || x || x || X || x || || x || x || x || x

|| › 2800 go3500 kg || N1 || D || x || x || || x || x || || || || x || || X || || x || x || x || x || x

|| › 3500 kg || N2,N3 || P || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || x || || x || x || x || x

|| › 3500 kg || N2,N3 || D || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || || x || x || x || x || x

Feithiclí speisialta díoraithe ó fheithicil de chatagóir N, T5 || Suas le 2800 kg || N1 || P || x || x || || x || x || || || || || x || X || x || || x || x || x || x

|| suas le 2800 kg || N1 || D || x || x || || x || x || || || || || || X || || x || x || x || x || x

|| › 2800 go 3500 kg || N1 || P || x || x || || x || x || || || || x || x || X || x || || x || x || x || x

|| › 2800 go 3500 kg || N1 || D || x || x || || x || x || || || || x || || X || || x || x || x || x || x

|| › 3500 kg || N2,N3,T5 || P || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || x || || x || x || x || x

|| › 3500 kg || N2,N3,T5 || D || x || x || x || || || x || x || x || x || || X || || x3 || x || x || x || x

3. Leantóir || Suas le 750 kg || O1 || || x || || || || || || || || || || || || || || x || ||

|| › 750 go 3500 kg || O2 || || x || x || || x || || || || || || || || || || || x || ||

|| › 3500 kg || O3,O4, R3,R4 || || x || x || x || || || x || x || x || x || || || || || || x || ||

|| Suas le 3 500 kg || R1,R2 || || x || x || || x || || || || || || || || || || || x || ||

4. Tarracóirí talmhaíochta agus feithiclí suas le 40 km/u || Suas le 3 500 kg || T1,T2,T3, T4, C1,C2, C3,C4, C5 || P || x || x || || || || x || || || || || || || || x || x || x || x

|| Suas le 3 500 kg || T1,T2,T3 T4, C1,C2, C3,C4,C5 || D || x || x || || || || x || || || || || || || || x || x || x || x

|| › 3500 kg || T1,T2,T3, T4, C1,C2, C3,C4,C5 || P || x || x || || || || x || x || || || x || || || || x || x || x || x

|| › 3500 kg || T1,T2, T3 T4, C1, C2, C3,C4,C5 || D || x || x || || || || x || x || || || || || || || x || x || x || x

1) P…peitreal ; D…Díosal

IARSCRÍBHINN VI

ÍOSCHEANGLAIS MAIDIR LE hINNIÚLACHT, OILIÚINT AGUS DEIMHNIÚCHÁN CIGIRÍ

1.         Inniúlacht

Sula dtugtar údarú d'iarratasóir ar phost cigire na scrúduithe ródacmhainneachta a dhéanamh, fíoróidh na Ballstát an méid seo a leanas faoin duine sin:

(a)          go bhfuil cáilíocht aige a dheimhníonn go bhfuil aige an fhaisnéis agus an tuiscint a bhaineann le hinnealtóireacht feithicle sna réimsí seo a leanas:

– Meicnic.

– Dinimic.

– Dinimic feithicle.

– Innill dócháin.

– Ábhar agus próiseáil ábhair.

– Leictreonaic.

– Earraí leictreacha.

– Comhpháirteanna feithicle leictreonaí.

– Feidhmchláir TF.

(b)          go bhfuil trí bliana ar a laghad aige de thaithí dhoiciméadaithe i réimse na hinnealtóireachta feithicle, an deisiúcháin nó na cothabhála,

2.         Oiliúint tosaigh agus oiliúint thréimhsiúil

Áiritheoidh na Ballstáit go bhfaigheann cigirí an oiliúint tosaigh agus an oiliúint thréimhsiúil chuí, lena n-áirítear gnéithe teoiriciúla agus praiticiúla, sula dtugtar údarú dóibh tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh.

Beidh na hábhair seo a leanas ar laghad san oiliúint tosaigh agus oiliúint thréimhsiúil:

(a)          Oiliúint tosaigh

Áireofar san oiliúint tosaigh a sholáthraíonn an Ballstát nó lárionad oiliúna údaraithe de chuid an Bhallstáit na hábhair seo a leanas ar a laghad:

(i)      Teicneolaíocht feithicle:

– Córais choscánaithe,

– Córais stiúrtha,

– Réimsí radhairc,

– Feistiú soilse, trealamh soilsiúcháin agus comhpháirteanna leictreonacha,

– Acastóirí, rothaí agus boinn,

– Fonnadh agus cabhalra,

– Núis agus astaíochtaí,

– Ceanglais bhreise d'fheithiclí speisialta,

(ii)     Modhanna tástála;

(iii)     Easpaí a mheasúnú;

(iv)    Ceanglais dhlíthiúla is infheidhme ar an leibhéal náisiúnta, ar leibhéal na hEorpa agus ar an leibhéal idirnáisiúnta maidir le bail na feithicle atá le ceadú;

(v)     Ceanglais dhlíthiúla ar an leibhéal náisiúnta, ar leibhéal na hEorpa agus ar an leibhéal idirnáisiúnta a bhaineann le tástáil ródacmhainneachta;

(vi)    Forálacha riaracháin a bhaineann le ceadú, clárú agus tástáil ródacmhainneachta feithiclí;

(vii)    Feidhmchláir TF a bhaineann le tástáil agus riarachán.

(b)          Oiliúint thréimhsiúil

Áiritheoidh na Ballstáit go ndéanfaidh na cigirí gach bliain oiliúint thréimhsiúil a eagróidh an Ballstát nó lárionad oiliúna údaraithe de chuid an Bhallstáit.

Áiritheoidh na Ballstáit go bhfuil ábhar na hoiliúna tréimhsiúla ina chuidiú chun an fhaisnéis agus na scileanna atá de dhíth ar chigirí a choinneáil ar bord leis an aimsir agus a athnuachan, maidir leis na hábhair dá dtagraítear in (a), (i) go (vii) thuas.

3.         Deimhniú inniúlachta

Beidh an fhaisnéis seo a leanas ar a laghad sa deimhniú a eiseofar do chigire atá údaraithe le tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh, agus déanfar é a nuashonrú nuair is iomchuí:

– Céannacht an chigire (céadainm, sloinne, dáta breithe);

– Na catagóirí feithicle dá bhfuil údarú ag an gcigire tástálacha ródacmhainneachta a dhéanamh orthu;

– Dáta an chéad oiliúna athnuachana eile;

– Ainm an údaráis eisiúna;

– Dáta eisiúna;

IARSCRÍBHINN VII

COMHLACHTAÍ MAOIRSEACHTA

Cumhdóidh na rialacha agus nósanna imeachta a bhaineann leis na comhlachtaí maoirseachta arna mbunú ag na Ballstáit i gcomhréir le hAirteagal 13 na híoscheanglais seo a leanas:

1.           Cúraimí agus gníomhaíochtaí an chomhlachta maoirseachta

Déanfaidh na comhlachtaí maoirseachta na cúraimí seo a leanas ar a laghad:

(a)          Lárionaid tástála a údarú:

– a fhíorú go gcomhlíontar na híoscheanglais maidir le háitreabh agus trealamh tástála;

– ceanglais éigeantacha an eintitis údaraithe a fhíorú;

– dea-cháil bhainisteoir agus cigirí an lárionaid tástála a sheiceáil.

(b)          Cigirí a oiliúint agus a chur faoi scrúdú:

– oiliúint tosaigh cigirí a fhíorú;

– oiliúint thréimhsiúil cigirí a fhíorú;

– bainisteoirí an lárionaid oiliúna a oiliúint;

– oiliúint thréimhsiúil athnuachana scrúdaitheoirí an chomhlachta maoirseachta;

– scrúduithe a reáchtáil nó a mhaoirsiú.

(c)          Iniúchóireacht:

– réamhiniúchóireacht an lárionaid tástála roimh údarú;

– athiniúchóireacht thréimhsiúil an lárionaid tástála;

– iniúchóireacht speisialta i gcás míréireachtaí;

– iniúchóireacht ar an lárionad oiliúna/scrúdaithe.

(d)          Faireachán a dhéanamh agus úsáid á baint as cúig cinn ar a laghad de na bearta seo a leanas:

– ath-thástáil a dhéanamh ar chéatadán, atá bailí ó thaobh staitisticí, d'fheithiclí a bhfuil tástáil déanta orthu;

– iniúchtaí cois bóthair ar chéatadán, atá bailí ó thaobh staitisticí, d'fheithiclí a bhfuil tástáil déanta orthu;

– seiceálacha rúnsiopaera (é roghnach feithicil lochtach a úsáid);

– anailís ar thorthaí tástálacha ródacmhainneachta (modhanna staitistiúla);

– tástálacha achomhairc;

– gearáin a fhiosrú.

(e)          Torthaí tomhais tástálacha ródacmhainneachta a bhailíochtú

(f)           Údarú lárionad tástála agus/nó ceadúnas cigirí a tharraingt siar nó a chur ar fionraí:

– neamhchomlíontaí móra;

– mór-mhíréireachtaí braite;

– torthaí diúltacha ar iniúchóireachtaí arís is arís eile;

– dea-cháil caillte.

2.           Ceanglais a bhaineann leis an gcomhlacht maoirseachta

(a)          Caighdeán ISO/IEC 17020 'Critéir ghinearálta maidir le reáchtáil cineálacha éagsúla comhlachtaí a dhéanann iniúchtaí ', cineál A, a chomhlíonadh.

(b)          Cumhdóidh na ceanglais is infheidhme maidir leis an bpearsanra arna fhostú ag comhlacht maoirseachta na réimsí seo a leanas:

– inniúlacht theicniúil;

– neamhchlaontacht;

– caighdeáin i ndáil le cáilíochtaí agus oiliúint.

3.           Inneachar na rialacha agus na nósanna imeachta

Bunóidh gach comhlacht maoirseachta na rialacha agus na nósanna imeachta a bhaineann le comhlachtaí maoirseachta, agus áireofar leo na nithe seo a leanas ar a laghad:

(a)          Ceanglais i ndáil le lárionaid tástála a údarú agus a mhaoirsiú:

– iarratas ar bheith mar lárionad tástála;

– freagrachtaí an lárionaid tástála;

– cuairt nó cuairteanna réamhúdaraithe, chun a fhíorú go gcomhlíontar na ceanglais ar fad;

– údarú lárionaid tástála;

– ath-thástálacha/iniúchóireachtaí tréimhsiúla ar lárionaid tástála;

– seiceálacha tréimhsiúla ar lárionaid tástálacha le fíorú go bhfuil na ceanglais fós á gcomhlíonadh;

– seiceálacha nó iniúchóireachtaí speisialta fianaisebhunaithe, gan fógra, ar lárionaid tástála;

– anailís ar shonraí tástála maidir le fianaise i ndáil le neamhchomhlíonadh;

– údaruithe arna ndeonú ar lárionaid tástála a tharraingt siar nó a chur ar fionraí.

(b)          Cigirí lárionad tástála:

– ceanglais i ndáil le post an chigire;

– oiliúint tosaigh agus oiliúint thréimhsiúil agus scrúduithe;

– deimhniúchán cigirí a tharraingt siar nó a chur ar fionraí.

(c)          Trealamh agus áitreabh:

– ceanglais i ndáil le trealamh tástála;

– ceanglais i ndáil le háitreabh tástála;

– ceanglais i ndáil le comharthaíocht;

– ceanglais i ndáil le trealamh tástála a chothabháil agus a chalabrú;

– ceanglais i ndáil le córais ríomhairithe.

(d)          Comhlachtaí maoirseachta:

– cumhachtaí na gcomhlachtaí maoirseachta;

– ceanglais i ndáil le foireann na gcomhlachtaí maoirseachta;

– achomhairc agus gearáin.

[1]               Ciallaíonn deisiú míchuí nó modhnú míchuí deisiú nó modhnú a dhéanann dochar do shábháilteacht na feithicle ar bhóithre nó deisiú nó modhnú a fhágann ainiarsma ar an gcomhshaol.

[2]               48 % i gcás feithiclí nár feistíodh córas coscánaithe frithghlasála orthu nó nár cineálcheadaíodh roimh an 1 Deireadh Fómhair 1991

[3]               45 % i gcás feithiclí a cláraíodh tar éis 1988 nó ón dáta arna shonrú sna ceanglais, cibé acu is déanaí.

[4]               43 % i gcás leathleantóirí agus leantóirí le barra tarraingte a cláraíodh tar éis 1988 nó ón dáta arna shonrú sna ceanglais, cibé acu is déanaí.

[5]               2.2m/s2 i gcás feithiclí N1, N2 agus N3.

[6]               Feithiclí a cineálcheadaíodh de réir na dteorainneacha i ró A nó ró B de Roinn 5.3.1.4 d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 70/220/CEE nó feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís don chéad uair tar éis an 1 Iúil 2002.

[7]                      Feithiclí a cineálcheadaíodh de réir na dteorainneacha i ró A nó ró B de Roinn 5.3.1.4 d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 70/220/CEE; i ró B1, B2, nó C d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 88/77CEE; nó feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís den chéad uair tar éis an 1 Iúil 2008.

[8]               Ciallaíonn deisiú míchuí nó modhnú míchuí deisiú nó modhnú a dhéanann dochar do shábháilteacht na feithicle ar bhóithre nó deisiú nó modhnú a fhágann ainiarsma ar an gcomhshaol.

[9]               48 % i gcás feithiclí nár feistíodh córas coscánaithe frithghlasála orthu nó nár cineálcheadaíodh roimh an 1 Deireadh Fómhair 1991

[10]             45 % i gcás feithiclí a cláraíodh tar éis 1988 nó ón dáta arna shonrú sna ceanglais, cibé acu is déanaí.

[11]             43 % i gcás leathleantóirí agus leantóirí le barra tarraingte a cláraíodh tar éis 1988 nó ón dáta arna shonrú sna ceanglais, cibé acu is déanaí.

[12]             2.2m/s2 i gcás feithiclí N1, N2 agus N3.

[13]             Feithiclí a cineálcheadaíodh de réir na dteorainneacha i ró A nó ró B de roinn 5.3.1.4 d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 70/220/CEE nó feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís den chéad uair tar éis an 1 Iúil 2002.

[14]                    Feithiclí a cineálcheadaíodh de réir na dteorainneacha i ró B de roinn 5.3.1.4 d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 70/220/CEE arna leasú ag Treoir 98/69/CE nó níos déanaí; ró B1, B2 nó C de roinn 6.2.1 d'Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 88/77/CEE nó feithiclí a cláraíodh nó a cuireadh i seirbhís den chéad uair tar éis an 1 Iúil 2008.

[15]             IO L 135, 30.4.2004, lch. 1.