(1)

Is fadhbanna suntasacha ar leibhéal an Aontais fós iad sciúradh airgid agus maoiniú gaolmhar na sceimhlitheoireachta agus na coireachta eagraithe, ar fadhbanna iad a dhéanann damáiste do shláine agus cobhsaíocht na hearnála airgeadais agus don chlú atá uirthi agus a chuireann margadh inmheánach agus slándáil inmheánach an Aontais i gcontúirt. D’fhonn dul i ngleic leis na fadhbanna sin agus cur i bhfeidhm Threoir (AE) 2015/849 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (2), a chomhlánú agus a threisiú, is é an aidhm atá leis an Treoir seo sciúradh airgid a chomhrac tríd an dlí coiriúil, rud a chumasóidh comhar trasteorann níos éifeachtúla agus níos tapa idir údaráis inniúla.

(2)

Ní bheadh ach tionchar an-bheag ag bearta nach nglacfaí ach ar leibhéal náisiúnta nó ar leibhéal an Aontais amháin gan comhordú agus comhar idirnáisiúnta a chur san áireamh. Dá bhrí sin, ba cheart na bearta arna nglacadh ag an Aontas chun sciúradh airgid a chomhrac a bheith ag teacht le gníomhaíochtaí eile arna ndéanamh i bhfóraim idirnáisiúnta agus ba cheart iad a bheith chomh dian leo ar a laghad freisin.

(3)

Agus bearta á ndéanamh ar leibhéal an Aontais, ba cheart leanúint d’aird ar leith a thabhairt ar mholtaí an Tascfhórsa um Ghníomhaíocht Airgeadais (FATF) agus ar ionstraimí de chuid eagraíochtaí agus comhlachtaí idirnáisiúnta eile atá ag glacadh páirt ghníomhach sa chomhrac i gcoinne sciúradh airgid agus mhaoiniú na sceimhlitheoireachta. Ba cheart gníomhartha dlíthiúla ábhartha an Aontais a chur ar chomhréim tuilleadh, nuair is cuí, leis na Caighdeáin Idirnáisiúnta maidir le Sciúradh Airgid agus maidir le Maoiniú Sceimhlitheoireachta agus Maoiniú Leata a Chomhrac, ar ghlac FATF iad i mí Feabhra 2012 (“Moltaí athbhreithnithe FATF”). Ós rud é gur shínigh an tAontas Coinbhinsiún Chomhairle na hEorpa maidir le Sciúradh, Cuardach, Urghabháil agus Coigistiú a Dhéanamh ar na Fáltais ó Choireacht agus maidir le Maoiniú na Sceimhlitheoireachta, ba cheart dó ceanglais an Choinbhinsiúin sin a thrasuí ina dhlíchóras.

(4)

Le Cinneadh Réime 2001/500/CGB (3) ón gComhairle, leagtar síos ceanglais maidir le coir a dhéanamh as sciúradh airgid. Ní cuimsitheach go leor atá an Cinneadh Réime, áfach, agus níl coiriúlú reatha an sciúrtha airgid sách comhleanúnach ach oiread chun sciúradh airgid a chomhrac go héifeachtach ar fud an Aontais, agus dá thoradh sin, bíonn bearnaí forfheidhmithe agus bacainní sa chomhar idir na húdaráis inniúla sna Ballstáit dhifriúla.

(5)

An sainmhíniú ar ghníomhaíochtaí coiriúla ar cionta preideacáide iad chun críocha sciúradh airgid, ba cheart é a bheith sách comhionann i ngach ceann de na Ballstáit. Na cionta ar fad atá inphionóis le téarma príosúnachta mar a leagtar amach sa Treoir seo, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go measfar iad mar cionta preideacáide chun críocha sciúrtha airgid. Ina theannta sin, sa mhéid nach ndéantar sin cheana le cur i bhfeidhm na dtairseach pionóis sin, ba cheart do na Ballstáit raon cionta a áirithiú laistigh de gach catagóir a leagtar amach sa Treoir seo. Sa chás sin, ba cheart go mbeadh na Ballstáit ábalta a chinneadh cén chaoi raon na gcionta sin a theorannú laistigh de gach catagóir. I gcás ina n-áirítear i gcatagóir cionta, amhail an sceimhlitheoireacht nó coireanna comhshaoil, cionta a leagtar amach i ngníomhartha dlí an Aontais, ba cheart tagairt a dhéanamh do na gníomhartha dlí sin sa Treoir seo. Ba cheart do na Ballstáit, áfach, aon chion a leagtar amach sna gníomhartha dlí sin a mheas mar chion preideacáide don sciúradh airgid. Aon pháirt inphionóis ar bith i gcion preideacáide, mar a choiriúlaítear é i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, a dhéanamh, ba cheart é sin a mheas mar ghníomhaíocht choiriúil chun críocha na Treorach seo. I gcásanna ina dtugtar cead le dlí an Aontais do na Ballstáit foráil a dhéanamh maidir le smachtbhannaí eile nach smachtbhannaí coiriúla iad, níor cheart ceangal a chur ar na Ballstáit leis an Treoir seo na cionta sna cásanna sin a aicmiú mar chionta preideacáide chun críocha na Treorach seo.

(6)

Ó thaobh an sciúrtha airgid a chomhrac, baineann rioscaí agus dúshláin nua le húsáid na n-airgeadraí fíorúla. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go dtugtar aghaidh go hiomchuí ar na rioscaí sin.

(7)

De dheasca thionchar na gcoireanna sciúrtha airgid arna ndéanamh ag sealbhóirí oifige poiblí ar an réimse poiblí agus ar shláine institiúidí poiblí, ba cheart go bhféadfadh na Ballstáit a mheas pionóis níos déine a chur san áireamh maidir le sealbhóirí oifige poiblí ina gcreat náisiúnta i gcomhréir lena dtraidisiúin dhlíthiúla.

(8)

Ba cheart coireanna cánach a bhaineann le cánacha díreacha agus cánacha indíreacha a chumhdú sa sainmhíniú ar ghníomhaíocht choiriúil, i gcomhréir le Moltaí athbhreithnithe FATF. Ós rud é gur féidir i ngach Ballstát gur ionann coireanna difriúla cánach agus gníomhaíocht choiriúil a bhféadfar pionós a ghearradh ina leith trí bhíthin na smachtbhannaí dá dtagraítear sa Treoir seo, d’fhéadfadh na sainmhínithe ar choireanna cánach bheith difriúil sa dlí náisiúnta. Níl sé mar aidhm ag an Treoir seo, áfach, go ndéanfaí na sainmhínithe ar choireanna cánach i ndlí náisiúnta a chomhchuibhiú.

(9)

Ba cheart do na Ballstáit, in imeachtaí coiriúla maidir le sciúradh airgid, cúnamh sa bhealach is leithne agus is féidir a chur ar fáil dá chéile, agus a áirithiú go malartaítear faisnéis ar bhonn éifeachtach agus tráthúil i gcomhréir leis an dlí náisiúnta agus le creat dlíthiúil an Aontais atá ann cheana. Níor cheart go ndéanfadh difríochtaí idir na sainmhínithe sa dlí náisiúnta ar chionta preideacáide bac a chur ar chomhar idirnáisiúnta in imeachtaí coiriúla maidir le sciúradh airgid. Ba cheart comhar a ghéarú le tríú tíortha, go háirithe trí spreagadh agus tacaíocht a thabhairt do bhunú beart agus sásraí chun sciúradh airgid a chomhrac agus trí chomhar idirnáisiúnta níos fearr a áirithiú sa réimse seo.

(10)

Níl feidhm ag an Treoir seo maidir le sciúradh airgid a bhaineann le maoin a gnóthaíodh ó chionta coiriúla a dhéanann dochar do leasanna airgeadais an Aontais, rud atá faoi réir rialacha sonracha mar a leagtar síos i dTreoir (AE) 2017/1371 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4). Beidh an méid seo gan dochar don fhéidearthacht atá ag na Ballstáit an Treoir seo agus Treoir (AE) 2017/137 a thrasuí trí bhithín creat cuimsitheach amháin ar an leibhéal náisiúnta. De réir Airteagal 325(2) den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), na bearta a dhéanann na Ballstáit chun calaois a dhéanann dochar dá leasanna airgeadais féin a chomhrac, tá siad leis na bearta céanna a dhéanamh chun calaois a dhéanann dochar do leasanna airgeadais an Aontais a chomhrac.

(11)

Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú gur inphionóis iad cineálacha áirithe gníomhaíochta sciúrtha airgid freisin nuair is ionann an duine a rinne an ghníomhaíocht choiriúil ónar gineadh an mhaoin agus an duine a rinne an ghníomhaíocht sciúrtha airgid (“féinsciúradh”). I gcásanna den sórt sin, más rud é nach é amháin go bhfuil seilbh nó úsáid maoine i gceist leis an ngníomhaíocht sciúrtha airgid, ach go bhfuil aistriú, tiontú, maoin a cheilt nó bréagriocht a chur uirthi agus gur cúis í le níos mó damáiste ná an damáiste a rinneadh mar gheall ar an ngníomhaíocht choiriúil, mar shampla, tríd an mhaoin a fhaightear ó ghníomhaíocht choiriúil a chur i gcúrsaíocht agus, tríd an méid sin a dhéanamh, a tionscnamh neamhdhleathach a cheilt, ba cheart gur inphionóis a bheadh an ghníomhaíocht sciúrtha airgid sin.

(12)

Chun go mbeidh éifeacht le bearta an dlí choiriúil chun cur i gcoinne an sciúrtha airgid, ba cheart gurb indéanta ciontú a dhéanamh gan é a bheith riachtanach a shuíomh go beacht cén gníomhaíocht choiriúil a ghin an mhaoin, nó ciontú roimhe sin nó ciontú comhuaineach don chion sin a bheith ann, agus na cúinsí agus an fhianaise ábhartha uile á gcur san áireamh. Ba cheart go mbeadh na Ballstáit, i gcomhréir lena gcórais náisiúnta dlí, in ann é seo a áirithiú trí mhodhanna eile seachas tríd an reachtaíocht. Ina theannta sin, níor cheart go gcuirfeadh sé aon bhac le hionchúisimh i leith sciúradh airgid dá mba i mBallstát eile nó i dtríú tír a rinneadh an gníomhaíocht choiriúil, faoi réir na gcoinníollacha a leagtar síos sa Treoir seo.

(13)

Is é is aidhm don Treoir seo an sciúradh airgid a choiriúlú nuair a dhéantar d’aon ghnó é agus i bhfios gur tháinig an mhaoin ó ghníomhaíocht choiriúil. Sa chomhthéacs sin, ní cheart go ndéanfadh an Treoir seo aon idirdhealú idir cásanna inar tháinig an mhaoin go díreach ó ghníomhaíocht choiriúil agus cásanna inar tháinig an mhaoin go hindíreach ó ghníomhaíocht choiriúil, i gcomhréir leis an sainmhíniú leathan atá ar “fáltais”, mar a leagtar síos i dTreoir 2014/42/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5). I ngach cás, nuair atáthar ag meas ar tháinig an mhaoin ó ghníomhaíocht choiriúil agus an raibh sé sin ar eolas ag an duine, ba cheart cúinsí ar leith an cháis sin a chur san áireamh, mar shampla an fhíric gur díréireach luach na maoine agus ioncam dleathach an duine atá cúisithe agus go ndearnadh an ghníomhaíocht choiriúil sa tréimhse ama chéanna agus a tharla fáil na maoine. Is féidir an rún taobh thiar den sciúradh airgid agus an t-eolas air a bhunú ar chúinsí oibiachtúla fíorasacha. Ós rud é go bhforáiltear leis an Treoir seo do rialacha íosta maidir le sainmhíniú ar chionta coiriúla agus smachtbhannaí sa réimse sciúrtha airgid, tá cead ag na Ballstáit, mar shampla, rialacha níos déine a ghlacadh nó a choinneáil ina ndlí coiriúil féin sa réimse sin. Ba cheart cead a bheith ag na Ballstáit a fhoráil, mar shampla, gur cion coiriúil é sciúradh airgid a dhéantar go meargánta nó trí fhaillí thromchúiseach. Tagairtí sa Treoir seo do sciúradh airgid a dhéantar trí fhaillí, ba cheart iad a thuiscint mar sin do na Ballstáit a dhéanann an t-iompar sin a choiriúlú.

(14)

Chun bac a chur ar sciúradh airgid ar fud an Aontais, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go bhfuil sé inphionóis le huastéarma príosúnachta 4 bliana ar a laghad. Ní dochar an oibleagáid sin d’indibhidiúlú agus cur i bhfeidhm pionós agus d’fhorghníomhú pianbhreitheanna i gcomhréir leis na himthosca nithiúla i ngach cás aonair. Ba cheart do na Ballstáit smachtbhannaí nó bearta breise a fhoráil, amhail fíneálacha, eisiamh sealadach nó buan ó rochtain ar mhaoiniú poiblí, lena n-áirítear nósanna imeachta tairisceana, deontais agus lamháltais, dícháiliú sealadach ó ghníomhaíochtaí tráchtála a chleachtadh nó cosc sealadach ar sheasamh i dtoghchán d’oifig thofa nó phoiblí. Ní dochar an oibleagáid sin do rogha an bhreithimh nó do rogha na cúirte cinneadh a dhéanamh cé acu an ndéanfar smachtbhannaí nó bearta breise a fhorchur nó nach ndéanfar, agus imthosca uile an cháis ar leith á gcur san áireamh.

(15)

Cé nach bhfuil aon oibleagáid ann pianbhreitheanna a mhéadú, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go mbeidh an breitheamh nó an chúirt in ann na himthosca géaraitheacha mar a leagtar amach sa Treoir seo iad a chur san áireamh nuair a bheidh pianbhreith á cur ar chiontóirí acu. Tá sé i gcónaí de rogha ag an mbreitheamh nó ag an gcúirt a chinneadh ar cheart an phianbhreith a mhéadú toisc imthosca géaraitheacha sonracha a bheith i gceist, agus aird á tabhairt ar fhíorais uile an cháis ar leith. Níor cheart a chur d’oibleagáid ar na Ballstáit foráil a dhéanamh d’imthosca géaraitheacha i gcás ina ndéantar foráil leis an dlí náisiúnta go bhfuil na cionta coiriúla, mar a leagtar síos iad i gCinneadh Réime 2008/841/CGB (6) nó cionta arna ndéanamh ag daoine nádúrtha ag gníomhú dóibh mar eintitis faoi oibleagáid i bhfeidhmiú a ngníomhaíochtaí gairmiúla, inphionóis mar chionta ar leithligh agus d’fhéadfadh sé go dtiocfadh smachtbhannaí níos déine as.

(16)

Baintear na dreasachtaí airgeadais lena spreagtar coireacht nuair a dhéantar na hionstraimeachtaí agus fáltais ón gcoireacht a chalcadh agus a choigistiú. Le Treoir 2014/42/AE, leagtar síos rialacha íosta maidir leis na hionstraimeachtaí agus fáltais ón gcoireacht a chalcadh agus a choigistiú in ábhair choiriúla. Leis an Treoir sin freisin, ceanglaítear ar an gCoimisiún tuairisc a thabhairt do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle maidir lena chur chun feidhme agus chun moltaí leormhaithe a dhéanamh más gá. Ba cheart do na Ballstáit, ar a laghad, calcadh agus coigistiú na n-ionstraimeachtaí agus na bhfáltas ó choireacht a áirithiú sna cásanna uile dá bhforáiltear i dTreoir 2014/42/AE. Ba cheart do na Ballstáit freisin, dianmhachnamh a dhéanamh ar choigistiú a cheadú sna cásanna uile nach féidir imeachtaí coiriúla a thionscnamh nó a thabhairt chun críche, lena n-áirítear cásanna ina bhfuil an ciontóir marbh. Mar a d’iarr Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle sa ráiteas a ghabhann le Treoir 2014/42/AE, tíolacfaidh an Coimisiún tuarascáil ina ndéanfar anailís ar indéantacht agus buntáistí féideartha tuilleadh rialacha comhchoiteanna a thabhairt isteach maidir le coigistiú maoine arna teacht as gníomhaíochtaí ar de chineál coiriúil iad, lena n-áirítear nuair nach gciontaítear duine nó daoine ar leith as na gníomhaíochtaí sin a dhéanamh. Cuirfear san áireamh san anailís sin na difríochtaí idir traidisiúin dlí agus córais dlí na mBallstát.

(17)

Mar gheall ar shoghluaisteacht dhéantóirí na coireachta agus ar shoghluaisteacht na bhfáltas ó ghníomhaíochtaí coiriúla, agus mar gheall ar na himscrúduithe casta trasteorann a theastaíonn chun sciúradh airgid a chomhrac, ba cheart do gach Ballstát a ndlínse a bhunú chun cur ar chumas na n-údarás inniúil gníomhaíochtaí den sórt sin a imscrúdú agus a ionchúiseamh. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú, dá bhrí sin, go gcumhdaítear lena ndlínse na cásanna sin ina ndéantar cion trí bhíthin teicneolaíocht faisnéise agus cumarsáide óna gcríoch féin, bíodh an teicneolaíocht sin lonnaithe ina gcríoch nó ná bíodh.

(18)

Faoi Chinneadh Réime 2009/948/CGB ón gComhairle (7) agus Cinneadh 2002/187/CGB ón gComhairle (8), caithfidh údaráis inniúla dhá Bhallstát nó níos mó a sheolann imeachtaí coiriúla comhthreomhar i leith na bhfíricí céanna a bhaineann leis an duine céanna dul i mbun comhairliúcháin dhíreacha lena chéile, le cúnamh ó Eurojust, go háirithe chun a áirithiú go ndéanfar na cionta uile a chumhdaítear sa Treoir seo a ionchúiseamh.

(19)

Chun a áirithiú go mbeidh rath ar imscrúduithe agus ar ionchúiseamh ar chionta sciúrtha airgid, ba cheart an deis a bheith acu siúd atá freagrach as na cionta sin a imscrúdú nó a ionchúiseamh leas a bhaint as uirlisí imscrúdúcháin éifeachtacha amhail na cinn sin a úsáidtear chun an choireacht eagraithe nó coireanna tromchúiseacha eile a chomhrac. Ba cheart go n-áiritheofaí dá bhrí sin go mbeadh dóthain pearsanra agus oiliúint spriocdhírithe, chomh maith le dóthain acmhainní agus acmhainneacht teicneolaíochta ar fáil. Ba cheart úsáid uirlisí den sórt sin, i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, a bheith spriocdhírithe agus ba cheart, agus iad á n-úsáid, prionsabal na comhréireachta agus cineál agus tromchúis na gcionta atá faoi imscrúdú a chur san áireamh agus ba cheart an ceart go ndéanfaí sonraí pearsanta a chosaint a urramú.

(20)

Cuirtear an Treoir seo in ionad forálacha áirithe de Chinneadh Réime 2001/500/CGB i ndáil leis na Ballstáit a bheidh faoi cheangal ag an Treoir seo.

(21)

Leis an Treoir seo, urramaítear na prionsabail a aithnítear in Airteagal 2 den Chonradh ar an Aontas Eorpaigh (CAE), urramaítear cearta agus saoirsí bunúsacha agus cloítear leis na prionsabail a aithnítear, go háirithe, sa Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh, lena n-áirítear na cinn sin a leagtar amach i dTeidil II, III, V agus VI di lena gcuimsítear, inter alia, an ceart go n-urramófaí an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh agus an ceart go ndéanfaí sonraí pearsanta a chosaint, prionsabail na dlíthiúlachta agus na comhréireachta i dtaca le cionta coiriúla agus pionóis, lena gcumhdaítear freisin an ceanglas maidir le cruinneas, soiléireacht agus intuarthacht sa dlí coiriúil, toimhde na neamhchiontachta, mar aon le cearta na ndaoine atá faoi dhrochamhras agus na ndaoine atá cúisithe in imeachtaí coiriúla dlíodóir a fháil, an ceart gan iad féin a ionchoiriú agus an ceart chun trialach córa. Caithfear an Treoir seo a chur chun feidhme i gcomhréir leis na cearta agus na prionsabail sin agus aird á tabhairt freisin ar an gCoinbhinsiún Eorpach chun Cearta an Duine agus Saoirsí Bunúsacha a Chosaint, an Cúnant Idirnáisiúnta ar Chearta Sibhialta agus Polaitiúla, agus ar oibleagáidí eile maidir le cearta an duine faoin dlí idirnáisiúnta.

(22)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir na Treorach seo, is é sin sciúradh airgid i ngach Ballstát a chur faoi phionóis choiriúla atá éifeachtach, comhréireach agus athchomhairleach, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr scála agus éifeachtaí na Treorach, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 de CAE. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(23)

I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 de Phrótacal Uimh. 21 maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann i dtaca leis an limistéar saoirse, slándála agus ceartais, atá i gceangal le CAE agus le CFAE, agus gan dochar d’Airteagal 4 den Phrótacal sin, níl an Ríocht Aontaithe ná Éire rannpháirteach i nglacadh na Treorach seo agus níl siad faoi cheangal aici ná faoi réir a cur i bhfeidhm.

(24)

I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 de Phrótacal Uimh. 22 maidir le seasamh na Danmhairge, atá i gceangal le CAE agus le CFAE, níl an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh na Treorach seo agus níl sí faoi cheangal aici ná faoi réir a cur i bhfeidhm. Leanfaidh Cinneadh Réime 2001/500/CGB de bheith ina cheangal ar an Danmhairg agus infheidhme maidir léi,