31.12.2008   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

34

(1)

Is gá Treoir 88/388/CEE ón gComhairle an 22 Meitheamh 1988 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát a bhaineann le blastáin atá le húsáid in earraí bia agus maidir le bunábhair chun iad a tháirgeadh (3) a thabhairt cothrom le dáta i bhfianaise forbairtí teicniúla agus eolaíocha. Ar mhaithe le soiléireacht agus le héifeachtúlacht, ba cheart an Rialachán seo a chur in ionad Threoir 88/388/CEE.

(2)

Le Cinneadh 88/389/CEE ón gComhairle an 22 Meitheamh 1988 maidir leis gCoimisiún a bunú fardail ag an gCoimisiún de na bunábhair agus de na substaintí a úsáidtear agus blastáin á n-ullmhú (4), foráiltear do bhunú an fhardail sin laistigh de 24 mhí ón dáta a nglacfar an Cinneadh. Tá an Cinneadh sin as feidhm anois agus ba cheart é a aisghairm.

(3)

Le Treoir 91/71/CEE ón gComhairle an 16 Eanáir 1991 lena gcomhlántar Treoir 88/388/CEE ón gComhairle maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát a bhaineann le blastáin atá le húsáid in earraí bia agus maidir le bunábhair chun iad a tháirgeadh (5), leagtar síos rialacha maidir le lipéadú blastán. Cuirtear an Rialachán seo in ionad na rialacha sin agus ba cheart an Treoir a aisghairm anois.

(4)

Is gné riachtanach den mhargadh inmheánach é saorghluaiseacht bia atá sábháilte agus folláin agus cuireann sé go mór le sláinte agus le folláine na saoránach, agus lena leasanna sóisialta agus eacnamaíocha.

(5)

D’fhonn sláinte an duine a chosaint ba cheart go gcumhdódh an Rialachán seo blastáin, bunábhair do bhlastáin agus bianna a bhfuil blastáin iontu. Ba cheart go gcumhdódh sé freisin comhábhair áirithe bia a bhfuil airíonna blaistithe acu a chuirtear le bia, agus ar chun blas a chur ar an mbia is mó a dhéantar amhlaidh, agus a chuireann go mór le láithreacht substaintí neamh-inmhianaithe áirithe i mbia, ar substaintí iad a fhaightear go nádúrtha (dá ngairfear ‘comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu’ anseo feasta), a mbunábhar agus bianna a bhfuil siad iontu.

(6)

Earraí bia amha, nach ndearnadh aon chóireáil próiseála orthu agus earraí bia nach comhbhianna iad amhail luibheanna, spíosraí, taenna agus insiltí (e.g. tae torthaí nó tae luibhe) mar aon le meascáin de spíosraí agus/nó de luibheanna, meascáin tae agus meascáin le haghaidh insilte, fad a chaitear iad agus/nó nach gcuirtear leis an mbia iad, ní thagann siad faoi raon feidhme an Rialacháin seo.

(7)

Úsáidtear blastáin chun boladh agus/nó chun blas bianna a fheabhsú nó a mhodhnú chun tairbhe an tomhaltóra. Níor cheart go n-úsáidfí blastáin ná comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu ach má chomhlíonann siad na critéir a leagtar síos sa Rialachán seo. Caithfidh siad a bheith sábháilte agus iad á n-úsáid, agus dá bhrí sin ba cheart go ndéanfaí measúnú riosca orthu sula gceadófaí i mbia iad. I gcás inar féidir é, ba cheart aird a dhíriú cibé an mbeadh aon iarmhairtí diúltacha ann do ghrúpaí leochaileacha agus blastáin áirithe in úsáid. Níor cheart go gcuirfeadh úsáid blastán an tomhaltóir amú agus ba cheart, dá bhrí sin, go léireofaí i gcónaí le lipéadú iomchuí go bhfuil siad i mbia. Níor cheart go n-úsáidfí na blastáin ar shlí a chuirfeadh an tomhaltóir amú maidir le saincheisteanna a bhaineann, inter alia, le cineál, le húire, agus le cáilíocht na gcomhábhar a úsáidtear, le nádúrthacht táirge nó le nádúrthacht an phróisis táirgthe, nó le cáilíocht cothúcháin an táirge. Ba cheart go gcuirfí san áireamh, agus blastáin á bhformheas, na tosca eile atá ábhartha maidir leis an ábhar atá á mheas, lena n-áirítear tosca sochaíocha, eacnamaíocha, traidisiúnta, eitice agus comhshaoil, prionsabal an réamhchúraim agus a indéanta atá sé rialuithe a dhéanamh.

(8)

Ó 1999 i leith, tá a thuairimí tugtha uaidh ag an gCoiste Eolaíoch Bia agus ina dhiaidh sin ag an Údarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (dá ngairfear ‘an tÚdarás’ anseo feasta) a bunaíodh le Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 28 Eanáir 2002 lena leagtar síos prionsabail ghinearálta agus ceanglais ghinearálta an dlí bia, lena mbunaítear an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia agus lena leagtar amach nósanna imeachta in ábhair sábháilteachta bia (6) faoi roinnt substaintí a fhaightear go nádúrtha i mbunábhair do bhlastáin agus faoi chomhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu ar cúis imní iad ó thaobh na tocsaineolaíochta de, dar le Coiste Saineolaithe Chomhairle na hEorpa maidir le Substaintí Blaistithe. Ba cheart substaintí ar dhearbhaigh an Coiste Eolaíoch Bia gur cúis imní iad ó thaobh na tocsaineolaíochta, a mheas mar shubstaintí neamh-inmhianaithe nár cheart a chur le bia.

(9)

Toisc go bhfaightear go nádúrtha i bplandaí iad, d’fhéadfadh substaintí neamh-inmhianaithe a bheith in ullmhóidí blaistithe agus i gcomhábhair bia a mbeadh airíonna blaistithe acu. Úsáidtear na plandaí go traidisiúnta mar bhia nó mar chomhábhair bia. Ba cheart leibhéil uasta iomchuí a bhunú do na substaintí neamh-inmhianaithe sin sna bianna sin is mó a chuireann le hiontógáil na substaintí sin ag an duine, agus an gá atá le sláinte an duine a chosaint agus an fíoras nach féidir iad a sheachaint i mbianna traidisiúnta á gcur san áireamh.

(10)

Ba cheart go mbeadh na leibhéil uasta de shubstaintí neamh-inmhianaithe áirithe a fhaightear go nádúrtha dírithe ar an mbia nó ar na catagóirí bia is mó a chuireann lena n-ionghabháil chothaithe. Má chuirfidh substaintí neamh-inmhianaithe breise atá ann go nádúrtha sláinte an tomhaltóra i mbaol, ba cheart go socrófaí na huasleibhéil i ndiaidh don Údarás tuairim a thabhairt. Ba cheart do na Ballstáit rialuithe a eagrú ar bhonn riosca i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Aibreán 2004 maidir le feidhmiú rialuithe oifigiúla chun fíorú comhlíonadh dlí beatha agus bia, rialacha sláinte ainmhithe agus leasa ainmhithe a áirithiú (7). Tá sé de dhualgas ar tháirgeoirí bia a chur san áireamh go bhfuil na substaintí ann agus comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu agus/nó blastáin á n-úsáid acu chun gach bia a ullmhú d’fhonn a áirithiú nach gcuirfear ar an margadh aon bhia nach bhfuil sábháilte.

(11)

Ba cheart forálacha a bhunú ar leibhéal an Chomhphobail d’fhonn úsáid ábhar plandúil, ainmhíoch, micribhitheolaíoch, nó mianrach áirithe a chosc nó a theorannú, ar cúis imní iad do shláinte an duine i dtáirgeadh blastán agus i dtáirgeadh comhábhar bia a bhfuil airíonna blaistithe acu agus ina gcur i bhfeidhm i dtáirgeadh bia.

(12)

Ba cheart go ndéanfadh an tÚdarás na measúnuithe riosca.

(13)

D’fhonn comhchuibhiú a áirithiú, ba cheart gur i gcomhréir leis an nós imeachta a leagtar síos i Rialachán (CE) Uimh 1331/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an16 Nollaig 2008 lena mbunaítear nós imeachta comhchoiteann údaraithe maidir le breiseáin bia, le heinsímí bia agus le blastáin bia a dhéanfaí an measúnú riosca agus an formheas ar bhlastáin agus ar bhunábhair ar gá meastóireacht a dhéanamh orthu (8).

(14)

Is substaintí sainmhínithe ceimiceacha iad substaintí blaistithe, lena n-áirítear substaintí blaistithe a fhaightear trí shintéis cheimiceach nó substaintí blaistithe a leithlisítear trí phróisis cheimiceacha a úsáid agus substaintí blaistithe nádúrtha. Tá clár meastóireachta ar shubstaintí blaistithe ar bun faoi láthair i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 2232/96 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 28 Deireadh Fómhair 1996 lena leagtar síos nós imeachta Comhphobail maidir le substaintí blaistithe a úsáidtear nó a cheaptar lena n-úsáid in earraí bia nó ar earraí bia (9). Faoin Rialachán sin, glacfar liosta de shubstaintí blaistithe laistigh de chúig bliana ón dáta a nglacfar an clár sin. Ba cheart spriocdháta nua a shocrú maidir leis an liosta sin a ghlacadh. Beartófar an liosta a áireamh sa liosta dá dtagraítear in Airteagal 2(1) de Rialachán (CE) Uimh. 1331/2008

(15)

Is blastáin iad ullmhóidí blaistithe, seachas na substaintí ceimiceacha sainmhínithe, a fhaightear ó ábhair de bhunús plandúil, ainmhíoch nó micribhitheolaíoch, trí phróisis fhisiceacha, einsímeacha nó micribhitheolaíocha iomchuí, agus an t-ábhar i staid amh nó i ndiaidh a phróiseála lena chaitheamh ag an duine. Ní gá meastóireacht ná nós imeachta formheasta a dhéanamh ar ullmhóidí blaistithe a tháirgtear ó bhia lena n-úsáid i mbianna agus ar bhianna ach amháin i gcás ina mbeidh amhras faoina sábháilteacht. Ba cheart, áfach, go ndéanfaí meastóireacht ar shábháilteacht ullmhóidí blaistithe a tháirgtear ó ábhar neamhbhia agus go ndéanfaí iad a fhormheas.

(16)

Is é an sainmhíniú a dhéantar i Rialachán (CE) Uimh. 178/2002 ar bhia, aon substaint nó táirge, bíodh sí nó sé próiseáilte, próiseáilte go páirteach nó neamhphróiseáilte, a cheaptar lena n-ionghabháil ag daoine, nó a bhféadfaí a bheith ag súil go réasúnach go ndéanfadh daoine í nó é a ionghabháil. Maidir le hábhair de thionscnamh plandúil, ainmhíoch nó micribhitheolaíoch, ar féidir a léiriú go leordhóthanach gur úsáideadh go dtí seo iad chun blastáin a tháirgeadh, meastar gur ábhair bia iad chun na críche sin, cé go bhféadfadh sé nár úsáideadh cuid de na bunábhair, amhail an rósadhmad, agus duilleoga sútha talún, mar bhia ann féin. Ní gá meastóireacht a dhéanamh orthu.

(17)

Mar an gcéanna, ní gá meastóireacht a dhéanamh ar bhlastáin próisis theirmigh a tháirgtear ó bhia faoi choinníollacha sonraithe, chun go n-úsáidfear iad i mbianna agus ar bhia ná ní gá formheas a dhéanamh orthu ach amháin i gcás ina mbeidh amhras faoina sábháilteacht. Ba cheart, áfach, go ndéanfaí meastóireacht agus formheas ar shábháilteacht blastán próisis theirmigh a tháirgtear ó ábhar neamhbhia nó nach gcomhlíonann coinníollacha áirithe táirgthe.

(18)

Leagtar síos le Rialachán (CE) Uimh. 2065/2003 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 10 Samhain 2003 maidir le blastáin deataigh a úsáidtear nó a cheaptar lena n-úsáid i mbianna nó ar bhianna (10) nós imeachta maidir le measúnú sábháilteachta agus formheas a dhéanamh ar bhlastáin deataigh agus is é an aidhm atá ag an Rialachán liosta a bhunú de na bun-chomhdhlútháin deataigh agus de na bunchodáin tarra a n-údaraítear a n-úsáid d’eisiamh gach bun-chomhdhlútháin eile deataigh agus bunchodáin eile tarra.

(19)

Cuireann réamhtheachtaithe blais amhail carbaihiodráití, oligaipeiptídí agus aimínaigéid blas ar bhia trí imoibrithe ceimiceacha a tharlaíonn agus an bia á phróiseáil. Ní gá go ndéanfaí meastóireacht ar réamhtheachtaithe blais a tháirgtear ó bhia le go n-úsáidfear i mbianna agus ar bhianna iad ná go gcuirfí faoi nós imeachta formheasa iad mura mbeidh amhras ann faoina sábháilteacht. Ba cheart, áfach, meastóireacht agus formheas a dhéanamh ar shábháilteacht réamhtheachtaithe blais a tháirgtear ó ábhair neamhbhia.

(20)

Féadfar blastáin eile nach dtagann faoi réim na sainmhínithe ar na blastáin a luadh cheana a úsáid i mbianna agus ar bhianna, tar éis dóibh dul faoi mheastóireacht agus faoi nós imeachta formheasta. Ar na samplaí a d’fhéadfadh a bheith i gceist, bheadh blastáin a fhaightear trí ola nó trí shaill a théamh chuig teocht fíorard ar feadh tréimhse an-ghairid, a thabharfadh blas a bheadh cosúil le blas ón ngríoscán.

(21)

Ní fhéadfar ábhar de thionscnamh plandúil, ainmhíoch, micribhitheolaíoch nó mianrach seachas bia a údarú le haghaidh blastáin a tháirgeadh ach amháin i gcás measúnú eolaíoch a bheith déanta maidir lena shábháilteacht. D’fhéadfadh sé gur gá a údarú nach ndéanfaí ach codanna áirithe den ábhar a úsáid nó go gcaithfí coinníollacha úsáide a leagan síos.

(22)

Féadfaidh breiseáin bia a bheith i mblastáin, de réir mar a cheadaítear le Rialachán (CE) Uimh. 1333/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Nollaig 2008 maidir le breiseáin bia (11)agus/nó comhábhair eile bia chun críocha teicneolaíocha amhail chun iad a stóráil, a chaighdeánú, a chaolú nó a thuaslagadh agus a chobhsú.

(23)

Blastán nó bunábhar a thagann faoi raon feidhme Rialachán (CE) Uimh. 1829/2003 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 22 Meán Fómhair 2003 maidir le bia géinmhodhnaithe agus beatha ghéinmhodhnaithe (12), ba cheart go mbeadh sé údaraithe i gcomhréir leis an Rialacháin sin agus faoin Rialachán araon.

(24)

Fanfaidh blastáin faoi réir na n-oibleagáidí ginearálta maidir le lipéadú dá bhforáiltear i dTreoir 2000/13/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Márta 2000 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát a bhaineann le lipéadú, le tíolacadh agus le fógraíocht earraí bia (13) agus, de réir mar a bheidh, i Rialachán (CE) Uimh. 1829/2003 agus i Rialachán (CE) Uimh. 1830/2003 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 22 Meán Fómhair 2003 maidir le hinrianaitheacht agus lipéadú orgánach géinmhodhnaithe agus maidir le hinrianaitheacht táirgí bia agus beatha a tháirgtear ó orgánaigh ghéinmhodhnaithe (14). Ina theannta sin, ba cheart forálacha sonracha maidir leis an lipéadú ar bhlastáin a dhíoltar mar bhlastáin leis an monaróir nó leis an tomhaltóir deiridh a áireamh sa Rialachán seo.

(25)

Níor cheart an lipéad ‘nádúrtha’ a chur ar shubstaintí blaistithe ná ar ullmhóidí blaistithe ach amháin i gcás ina gcloíonn siad le critéir áirithe a áirithíonn nach gcuirtear tomhaltóirí amú.

(26)

Ba cheart go n-áiritheofaí le ceanglais shonracha faisnéise nach gcuirtear tomhaltóirí amú maidir leis an mbunábhar a úsáidtear chun blastáin nádúrtha a tháirgeadh. I gcás ina n-úsáidtear an téarma nádúrtha le cur síos a dhéanamh ar bhlas, ba cheart, go háirithe, gur de bhunús nádúrtha ar fad na comhpháirteanna blaistithe a úsáidtear. Ina theannta sin, ba cheart foinse na mblastán a lipéadú, ach amháin nuair nach n-aithneofaí na bunábhair dá dtagraítear i mblas an bhia. I gcás ina luaitear foinse, ba cheart gur ón ábhar dá dtagraítear a thagann 95 % ar a laghad den chomhpháirt blaistithe. Os rud é nár chóir d’úsáid blastán an tomhaltóir a chur amú, ní fhéadfar an leibhéal uasta eile 5 % a úsáid ach do chaighdeánú nó chun, mar shampla, blas níos úire, níos géire, níos aibí nó níos glaise a chur ar an mblastán. I gcás ina n-úsáidtear níos lú ná 95 % den chomhpháirt blaistithe arna dhíorthú ón bhfoinse dá dtagraítear agus gur féidir fós blas na foinse a aithint, ba cheart an fhoinse a nochtadh i dteannta ráitis ag dearbhú gur cuireadh blastáin nádúrtha eile léi, mar shampla, úsc cócó ar cuireadh blastáin nádúrtha leis chun blas banana a chur air.

(27)

Más mar gheall ar bhlastáin deataigh a chur le bia áirithe atá blas deataithe ar an mbia, ba cheart é sin a chur in iúl don tomhaltóir. I gcomhréir le Treoir 2000/13/CE, níor cheart don lipéadú an tomhaltóir a chur amú maidir le cibé acu a ndeataítear an táirge ar an ngnáthbhealach le deatach úr nó a gcóirítear le blastáin deataigh é. Is gá Treoir 2000/13/CE a oiriúnú do na sainmhínithe ar bhlastáin, ar bhlastáin deataigh agus ar an téarma ‘nádúrtha’ maidir leis an gcur síos ar bhlastáin a leagtar síos sa Rialachán seo.

(28)

Tá sé fíor-riachtanach faisnéis a fháil maidir le tomhaltas agus maidir le húsáid substaintí blaistithe chun meastóireacht a dhéanamh ar shábháilteacht substaintí blaistithe do shláinte an duine. Ba cheart seiceáil a dhéanamh go rialta ar mhéideanna na substaintí blaistithe a chuirtear le bia.

(29)

Ba cheart na bearta is gá chun an Rialachán seo a chur chun feidhme a ghlacadh i gcomhréir le Cinneadh 1999/468/CE ón gComhairle an 28 Meitheamh 1999 ag leagan síos na rialacha mionsonraithe maidir le feidhmiú na gcumhachtaí cur chun feidhme arna dtabhairt don Choimisiún (15).

(30)

Ba cheart, go háirithe, go dtabharfaí de chumhacht don Choimisiún na hIarscríbhinní a ghabhann leis an Rialachán seo a leasú agus bearta idirthréimhseacha iomchuí a ghlacadh maidir leis an liosta Comhphobail a bhunú. Ó tharla go bhfuil raon feidhme ginearálta ag na bearta sin agus gur le haghaidh míreanna neamhriachtanacha den Rialachán seo a leasú a cheapfar iad, inter alia trína fhorlíonadh le míreanna nua neamhriachtanacha, ba cheart go nglacfaí iad i gcomhréir leis an nós imeachta rialúcháin lena ngabhann grinnscrúdú agus dá bhforáiltear in Airteagal 5a de Chinneadh 1999/468/CE.

(31)

Nuair nach féidir, ar mhórchúiseanna práinne, cloí leis na gnáth-theorainneacha ama a bhaineann leis an nós imeachta rialúcháin lena ngabhann grinnscrúdú, ba cheart go mbeadh an Coimisiún in ann an nós imeachta um práinn dá bhforáiltear in Airteagal 5a(6) de Chinneadh 1999/468/CE a chur i bhfeidhm d’fhonn na bearta a glacadh a bhfuil cur síos orthu in Airteagal 8(2) agus sna leasuithe ar Iarscríbhinn II go hIarscríbhinn V a ghabhann leis an Rialachán seo.

(32)

Ba cheart Iarscríbhinn II go hIarscríbhinn V a ghabhann leis an Rialachán seo a oiriúnú don dul chun cinn eolaíoch agus teicniúil, de réir mar is gá, agus an fhaisnéis arna soláthar ag táirgeoirí agus ag úsáideoirí blastán agus/nó an fhaisnéis a thiocfaidh as monatóireacht agus as rialuithe na mBallstát á cur san áireamh.

(33)

D’fhonn dlí an Chomhphobail maidir le blastáin a fhorbairt agus a thabhairt cothrom le dáta ar bhealach comhréireach, éifeachtach, is gá sonraí a bhailiú, faisnéis a roinnt agus obair a chomhordú idir na Ballstáit. Chuige sin, d’fhéadfadh sé gur mhaith an rud staidéar a dhéanamh ar shaincheisteanna ar leith d’fhonn an próiseas cinnteoireachta a éascú. Is iomchuí go maoiníonn an Comhphobal staidéir den sórt sin mar chuid dá nós imeachta buiséadach. Tagann maoiniú beart den sórt sin faoi Rialachán (CE) Uimh. 882/2004.

(34)

Go dtí go mbunófar an liosta Comhphobail, ba cheart foráil a dhéanamh do mheastóireacht agus d’fhormheas substaintí blaistithe nach gcumhdaítear leis an gclár meastóireachta dá bhforáiltear i Rialachán (CE) Uimh. 2232/96. Ba cheart, dá bhrí sin, córas idirthréimhseach a leagan síos. Faoin gcóras sin, ba cheart substaintí blaistithe den sórt sin a mheas agus a fhormheas i gcomhréir leis an nós imeachta a leagtar síos i Rialachán (CE) Uimh. 1331/2008 Toisc gur cheart tosaíocht a thabhairt don chlár leanúnach meastóireachta, áfach, níor cheart go mbeadh feidhm acu maidir leis na tréimhsí ama áfach dá bhforáiltear sa Rialachán sin ar laistigh díobh a ghlacfaidh an tÚdarás a thuairim agus a chuirfidh an Coimisiún dréacht-Rialachán faoi bhráid an Bhuanchoiste um an mBiashlabhra agus um Shláinte Ainmhithe lena ndéantar an liosta Comhphobail a thabhairt cothrom le dáta.

(35)

Ó tharla nach féidir cuspóir an Rialacháin seo, eadhon rialacha Comhphobail a leagan síos maidir le blastáin agus maidir le comhábhair áirithe bia a bhfuil airíonna blaistithe acu a úsáid i mbianna agus ar bhianna, a bhaint amach go leordhóthanach ar leibhéal na mBallstát agus gur fearr dá bhrí sin, ar mhaithe le haontacht an mhargaidh agus ar mhaithe le hardleibhéal cosanta do thomhaltóirí, is féidir é a bhaint amach ar leibhéal an Chomhphobail, féadfaidh an Comhphobal bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta, a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a bhaint amach.

(36)

Is gá Rialachán (CEE) Uimh. 1601/91 ón gComhairle an 10 Meitheamh 1991 lena leagtar síos rialacha ginearálta maidir le sainmhíniú, tuairisciú agus cur i láthair ar fhíonta cumhraithe, ar dheochanna bunaithe ar fhíon cumhraithe agus ar mhanglaim táirgí fíonta cumhraithe (16) agus Rialachán (CE) Uimh. 110/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Eanáir 2008 maidir le maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair, lipéadú agus cosaint sonraí geografacha deochanna biotáilleacha (17) a oiriúnú do shainmhínithe nua áirithe a leagtar síos sa Rialachán seo.

(37)

Ba cheart Rialacháin (CEE) Uimh. 1601/91, (CE) Uimh. 2232/96 agus (CE) Uimh. 110/2008 agus Treoir 2000/13/CE a leasú dá réir sin,

(a)

liosta Comhphobail de bhlastáin agus de bhunábhair arna bhformheas lena n-úsáid i mbianna agus ar bhianna, agus a leagtar amach in Iarscríbhinn I (dá ngairfear an ‘liosta Comhphobail’ anseo feasta);

(b)

coinníollacha maidir le húsáid blastán agus comhábhar bia a bhfuil airíonna blaistithe acu i mbianna agus ar bhianna;

(c)

rialacha maidir le lipéadú blastán.

(a)

blastáin a úsáidtear nó a cheaptar lena n-úsáid i mbianna nó ar bhianna, gan dochar d’fhorálacha níos sainiúla a leagtar síos i Rialachán (CE) Uimh. 2065/2003;

(b)

comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu;

(c)

bia a bhfuil blastáin ann agus/nó comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu;

(d)

bunábhair do bhlastáin agus/nó bunábhair do chomhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu.

(a)

substaintí ar blas milis, ar blas géar nó ar blas goirt amháin atá orthu;

(b)

bianna amha;

(c)

bianna neamhchumaisc agus meascáin amhail, ach ní go heiseach, spíosraí agus/nó luibheanna triomaithe nó reoite, meascáin de thaeanna agus agus meascáin lena n-insileadh mar thae, fad nach n-úsáidtear mar chomhábhair bia iad.

(a)

ciallaíonn ‘blastáin’:

(b)

ciallaíonn ‘substaint blaistithe’ substaint cheimiceach shainmhínithe a bhfuil airíonna blaistithe aici;

(c)

ciallaíonn ‘substaint blaistithe nádúrtha’ substaint blaistithe a fhaightear trí phróisis iomchuí fhisiceacha, einsímeacha nó mhicribhitheolaíocha ó ábhar de thionscnamh plandúil, ainmhíoch nó micribhitheolaíoch ina staid amh nó tar éis a phróiseála lena chaitheamh ag an duine trí cheann amháin nó trí níos mó ná ceann amháin de na próisis ullmhúcháin bia thraidisiúnta a liostaítear in Iarscríbhinn II. Freagraíonn substaintí blaistithe nádúrtha do shubstaintí a fhaightear go nádúrtha agus a sainaithníodh sa nádúr;

(d)

ciallaíonn ‘ullmhóid blaistithe’ táirge, seachas substaint blaistithe, a fhaightear:

(e)

ciallaíonn ‘blastán próisis theirmigh’ táirge a fhaightear tar éis cóireála teasa ó mheascán de chomhábhair nach bhfuil airíonna blaistithe acu astu féin, ar comhábhar ina bhfuil nítrigin (aimín) i gceann amháin díobh ar a laghad agus ar siúcra dí-ocsaídithe ceann eile; ar na comhábhair chun blastáin próisis theirmigh a tháirgeadh, féadfar iad seo a leanas a áireamh:

(f)

ciallaíonn ‘blastán deataigh’ táirge a fhaightear ó dhifreálú agus ó íonú ar dheatach comhdhlúite arb iad na torthaí a bhíonn orthu comhdhlútháin deataigh phríomhúla, príomhchodanna tarra agus/nó blastáin deataigh dhíorthaithe mar a shainmhínítear i bpointe (1), i bpointe (2) agus i bpointe (4) d’Airteagal 3 de Rialachán (CE) Uimh. 2065/2003 iad;

(g)

ciallaíonn ‘réamhtheachtaí blais’ táirge, nach gá go mbeadh airíonna blaistithe aige ann féin, agus a chuirtear le bia d’aon ghnó chun blas a tháirgeadh trí bhriseadh síos nó trí imoibriú le comhábhair eile le linn bia a phróiseáil, agus chuige sin amháin; féadfar é a fháil:

(h)

ciallaíonn ‘blastán eile’ blastán a chuirtear le bia nó a cheaptar lena chur le bia d’fhonn boladh agus/nó blas a chur air agus nach dtagann faoi shainmhíniú (b) go sainmhíniú (g);

(i)

ciallaíonn ‘comhábhar bia a bhfuil airíonna blaistithe aige’ comhábhar bia seachas blastáin a chuirfear le bia go príomha chun blas a chur air nó chun an blas atá air a athrú agus a chuireann go suntasach le láithreacht substaintí neamh-inmhianaithe áirithe a fhaightear go nádúrtha i mbia;

(j)

ciallaíonn ‘bunábhar’ ábhar de thionscnamh plandúil, ainmhíoch, micribhitheolaíoch nó mianrach óna dtáirgtear blastáin nó comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu; féadfar iad seo a leanas a áireamh:

(k)

ciallaíonn ‘próiseas fisiceach iomchuí’ próiseas fisiceach nach n-athraíonn nádúr ceimiceach chomhábhair an bhlastáin d’aon ghnó, gan dochar do liostú na bpróiseas ullmhúcháin bia traidisiúnta in Iarscríbhinn II, agus nach mbaineann inter alia le húsáid ocsaigine singléid, ózóin, catalaíoch neamhorgánach, catalaíoch miotail, imoibrithe orgánaimhiotalacha agus/nó radaíochta UV.

(a)

nach mbainfidh riosca leo, ar bhonn na fianaise eolaíche atá ar fáil, do shláinte na dtomhaltóirí de agus

(b)

nach gcuireann a n-úsáid an tomhaltóir amú.

(a)

ullmhóidí blaistithe dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(d)(i);

(b)

blastáin próisis theirmigh dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(e)(i) lena gcomhlíontar na coinníollacha maidir le blastáin próisis theirmigh a tháirgeadh agus na leibhéil uasta do shubstaintí áirithe i mblastáin próisis theirmigh áirithe a leagtar amach in Iarscríbhinn V;

(c)

réamhtheachtaithe blais dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(g)(i);

(d)

comhábhair bia a bhfuil airíonna blaistithe acu.

(a)

substaintí blaistithe;

(b)

ullmhóidí blaistithe dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(d)(ii);

(c)

blastáin próisis theirmigh a fhaightear trí chomhábhair a théamh, ar comhábhair iad a thagann faoi réim Airteagal 3(2)(e)(ii) go páirteach nó go hiomlán agus/nó nach gcomhlíontar ina leith na coinníollacha maidir le blaistithe próisis theirmigh a tháirgeadh agus/nó maidir leis na leibhéil uasta do shubstaintí neamh-inmhianaithe áirithe a leagtar amach in Iarscríbhinn V;

(d)

réamhtheachtaithe blais dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(g)(ii);

(e)

blastáin eile dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(h);

(f)

bunábhair seachas bia dá dtagraítear in Airteagal 3(2)(j)(ii).

(a)

cuifear an blastán nó an bunábhar a fhormheastar in iúl;

(b)

i gcás inar gá, na coinníollacha faoina bhféadfar an blastán a úsáid.

(a)

cibé an dtagann nó nach dtagann substaint nó meascán de shubstaintí, ábhar nó cineál bia faoi na catagóirí a liostaítear in Airteagal 2(1);

(b)

an catagóir sonrach, a shainmhínítear in Airteagal 3(2)(b) go (j), lena mbaineann substaint áirithe;

(c)

cibé an mbaineann táirge bia ar leith le catagóir bia nó an bia é dá dtagraítear in Iarscríbhinn I nó in Iarscríbhinn III, Cuid B.

(a)

an tuairisc díolacháin: an focal ‘blastán’ nó ainm nó tuairisc níos sainiúla ar an mblastán;

(b)

an ráiteas ‘le húsáid i mbia’ nó an ráiteas ‘úsáid shrianta i mbia’ nó tagairt níos sainiúla don úsáid a cheaptar dó i mbia;

(c)

na coinníollacha speisialta stórála agus/nó úsáide, más gá;

(d)

marc lena shainaithnítear an bhaisc nó an luchtóg;

(e)

de réir ord a meáchain anuas, liosta de na nithe seo a leanas:

(f)

ainm nó ainm gnó agus seoladh an mhonaróra, an phacálaí nó an díoltóra;

(g)

sonrú maidir le cainníocht uasta gach comhpháirte nó gach grúpa comhpháirteanna atá faoi réir srianta cainníochta i mbia agus/nó faisnéis iomchuí atá soiléir agus sothuigthe agus a chuirfidh ar chumas an cheannaitheora an Rialachán seo nó dlí ábhartha eile Comhphobail a chomhlíonadh;

(h)

an chainníocht ghlan;

(i)

dáta marthanachta íosta nó an dáta faoinar cheart iad a úsáid;

(j)

i gcás inarb ábhartha, faisnéis faoi bhlastán nó faoi shubstaintí eile dá dtagraítear san Airteagal seo agus a liostaítear in Iarscríbhinn IIIa a ghabhann le Treoir 2000/13/CE maidir le sonrú na gcomhábhar atá in earraí bia.

1.

i bpointe (a), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad fho-fhleisce den tríú fleasc:

(*)  IO L 354, 31.12.2008, lch. 34.’"

2.

i bpointe (b), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad fho-fhleisce den dara fleasc:

3.

i bpointe (c), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad fho-fhleisce den dara fleasc:

1.

in Airteagal 5(2) cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (c):

(**)  IO L 354, 31.12.2008, lch. 34.’;"

2.

in Airteagal 5(3) cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (c):

3.

Cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe 9 d’Iarscríbhinn I:

4.

Leasaítear Iarscríbhinn II mar seo a leanas: