Cás C-465/20 P

An Coimisiún Eorpach

v

Éire
agus
Apple Sales International Ltd
agus
Apple Operations International Ltd

Breithiúnas na Cúirte (an Mór-Dhlísheomra) an 10 Meán Fómhair 2024

(Achomharc – Státchabhair – Airteagal 107(1) CFAE – Rialuithe cánach (tax rulings) arna nglacadh ag Ballstát – Buntáistí cánach roghnaitheacha – Leithdháileadh brabús arna nginiúint ag ceadúnais maoine intleachtúla ar bhrainsí cuideachtaí neamhchónaitheacha – Prionsabal an fheidhmithe neamhspleách)

  1. Státchabhair – Coincheap – Cineál roghnaitheach an bhirt – Beart lena dtugtar buntáiste cánach – Rialuithe cánach (tax rulings) a bhaineann le brabús inchánach cuideachtaí neamhchónaitheacha a chinneadh – Creat tagartha chun a chinneadh an ann do bhuntáiste roghnaitheach – An comhchóras cánach nó an gnáthchóras cánach a shainaithint – An dlí náisiúnta amháin i réimse an chánachais dhírigh á chur san áireamh – Raon feidhme

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 74-85, 120, 297, 298)

  2. Achomharc – Forais achomhairc – Measúnú mícheart ar na fíorais agus ar an bhfianaise – Do-ghlacthacht – Athbhreithniú ag an gCúirt ar mheasúnú na bhfíoras agus na fianaise – Eisiamh ach amháin i gcás saobhadh – Scrúdú ag an Choimisiúin ar Státchabhair a bheith ann in ábhair chánacha – Sainmhíniú ar an gcreat tagartha faoin dlí náisiúnta agus léiriú ar na forálacha a chomhdhéanann é – Ceist dlí atá faoi réir athbhreithniú breithiúnach ar achomharc

    (Airteagal 107(1) agus an dara fomhír d’Airteagal 256(1) CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (Féach míreanna 110, 112, 170, 173-178)

  3. Achomharc – Forais achomhairc – Foras achomhairc nach bhfuil feidhm leis – Coincheap – Foras a cuireadh in iúl i gcoinne cúise sa bhreithiúnas nach bhfuil riachtanach chun a chuid oibríochtúil a shuíomh – Foras a cuireadh in iúl i gcoinne cinneadh atá bunaithe ar roinnt cúis – Cineál éifeachtach faoi réir agairt gearán a bhaineann le gach ceann de na cúiseanna ar a bhfuil an Chúirt Ghinearálta ag brath

    (An dara fomhír d’Airteagal 256(1) CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (féach míreanna 113-116)

  4. Achomharc – Ábhar – Breithiúnais na Cúirte Ginearálta lena gcinntear go bhfuil cinneadh ón gCoimisiún lena gcinntear go bhfuil cabhair ar neamhréir leis an margadh inmheánach neamhdhleathach agus lena n-ordaítear í a aisghabháil a chur ar neamhní – Pléadálacha atá sa bhreithiúnas atá faoi achomharc agus nach ábhar cros-achomhairc iad – Res judicata – Scrúdú nua a eisiamh

    (Airteagal 107(1) agus an dara fomhír d’Airteagal 256(1) CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (féach mír 124)

  5. Achomharc – Forais achomhairc – Earráid dlí – Beart a aicmiú mar státchabhair – Scrúdú ar an modh leithdháilte brabúis arna bhailíochtú le rialuithe cánach (tax rulings) – Buntáiste a shainaithint – Foras lena líomhnaítear míthuiscint ar an réasúnaíocht atá leagtha amach sa chinneadh ón gCoimisiún atá faoi chonspóid – Cuimsiú

    (Airteagal 107(1) agus an dara fomhír d’Airteagal 256(1) CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (féach míreanna 128-131)

  6. Achomharc – Forais achomhairc – Measúnú mícheart ar na fíorais agus ar an bhfianaise – Do-ghlacthacht – Athbhreithniú ag an gCúirt ar mheasúnú na bhfíoras agus na fianaise – Eisiamh ach amháin i gcás saobhadh – Scrúdú ar chomhlíonadh na rialacha maidir le hualach agus riar cruthúnais – Inghlacthacht

    (Airteagal 256(1) CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (féach míreanna 168-169, 243-245)

  7. Státchabhair – Cinneadh ón gCoimisiún – Athbhreithniú breithiúnach – Teorannacha – Measúnú ar dhlíthiúlacht bunaithe ar fhaisnéis a bhí ar fáil tráth glactha an cinnidh – Ábhair fíorais nó dlí nár táirgeadh le linn an nós imeachta riaracháin a chur san áireamh – Eisiamh

    (Airteagail 107(1) agus 108(3), an dara fomhír d’Airteagal 256(1), agus Airteagal 256 CFAE; an chéad fomhír d’Airteagal 58 de Reacht na Cúirte Breithiúnais)

    (féach míreanna 183-193)

  8. Státchabhair – Coincheap – Buntáiste roghnaitheach – Réamhrialuithe cánach (tax rulings) – Leithdháileadh brabús ar bhrainsí de chuideachta neamhchónaitheach – Scrúdú ar an modh leithdháilte brabúis arna bhailíochtú faoi phrionsabal an neamhthuilleamaí – Leithdháileadh brabús arna nginiúint trí shaothrú cearta maoine intleachtúla – Critéir ábhartha

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 203, 206-215, 217-222, 244, 245)

  9. Achomharc – Achomharc a mheastar go bhfuil bunús maith leis – Réiteach na díospóide ar thuillteanais ag an gCúirt Bhreithiúnais – Raon feidhme – Diúltú roimh ré do fhoras le haghaidh neamhniú i mbreithiúnas maidir le neamhniú – Easpa conspóide faoi na cúiseanna leis an diúltú sin mar chros-achomharc – Iarmhairtí – Scrúdú nua a eisiamh

    (Airteagail 169(1) agus 178(1) de Rialacha Nós Imeachta na Cúirte Breithiúnais)

    (féach míreanna 274, 275, 277, 279, 290, 304)

  10. Státchabhair – Coincheap – Bearta cánach – Scrúdú comhpháirteach ar chritéir roghnaíochta agus buntáiste eacnamaíoch – Incháilitheacht

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 296, 299-302)

  11. Státchabhair – Coincheap – Buntáiste roghnaitheach – Réamhrialuithe cánach (tax rulings) – Scrúdú ar an modh leithdháilte brabúis arna bhailíochtú faoi phrionsabal an neamhthuilleamaí – Díolúine ón ngnáthchóras cánach is infheidhme – Fírinniú bunaithe ar nádúr agus ar gheilleagar an chórais – Dualgas cruthúnais

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 305-311)

  12. Státchabhair – Coincheap – Deontas atá inchurtha i leith an Stáit mar bhuntáiste trí bhíthin acmhainní Stáit – Glacadh le rialú cánach réamh-mheasta (tax ruling) – Cinneadh a bhfuil d’éifeacht aige ualaí cánach gnóthais a mhaolú – Cuimsiú

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 315-322)

  13. Státchabhair – Scrúdú ag an gCoimisiúin – Imeachtaí riaracháin – Cinneadh chun an nós imeachta imscrúdaithe foirmiúil dá bhforáiltear in Airteagal 108(2) CFAE a thionscnamh – Léiriú ar bhuntáiste roghnach a bheith ann – Forbairt sheasamh an Choimisiúin tar éis an nós imeachta – Oibleagáid ar an gCoimisiún fógra a thabhairt do pháirtithe leasmhara a mbarúlacha a thíolacadh – Raon feidhme – Modhnú a dhéanann difear do chineál na mbeart atá i gceist nó dá n-aicmiú dlíthiúil

    (Airteagal 108(2) CFAE; Airteagail 4(4) agus 6(1), agus Airteagal 9 de Rialachán 2015/1589 ón gComhairle

    (féach míreanna 331-339)

  14. Státchabhair – Cabhair neamhdhleathach a aisghabháil – Prionsabail na deimhneachta dlíthiúla agus ionchais dhlisteanacha a chosaint a urramú – Coinníollacha agus teorainneacha

    (Airteagal 107 agus Airteagal 108(2) CFAE; Airteagal 16(1) de Rialachán 2015/1589 ón gComhairle

    (féach míreanna 352-363)

  15. Státchabhair – Coincheap – Idirghabháil stáit i réimsí nach bhfuil ina n-ábhar comhchuibhithe san Aontas Eorpach – Cánachas díreach – Cuimsiú – Ainmniú an bhoinn cánach agus leithdháileadh an ualaigh cánach – Cumhachtaí na mBallstát – Teorainneacha

    (Airteagal 107(1) CFAE)

    (féach míreanna 371-378)

Résumé

Trí bhreithiúnas Éire agus páirtithe eile v an Coimisiún ( 1 ) a chur ar neamhní lenar chuir sí cinneadh an Choimisiúin Eorpaigh maidir leis an státchabhair a dheonaigh Éire do Apple ar neamhní ( 2 ), agus ansin, trí bhreithiúnas críochnaitheach a thabhairt ar na gnéithe eile den díospóid atá fós le réiteach, chinn an Chúirt Bhreithiúnais, ina suí mar Mhór-Dhlísheomra, i bhfianaise na hanailíse atá leagtha amach sa chinneadh atá faoi chonspóid agus chinntí na Cúirte Ginearálta nach raibh aon amhras fúthu, gur chinn an Coimisiún go bailí go raibh an buntáiste a deonaíodh do dhá chuideachta atá corpraithe faoi dhlí na hÉireann i ngrúpa Apple le dhá rialú cánach arna n-eisiúint ag údaráis chánach na hÉireann maidir le bonn inchánach bhrainsí na hÉireann de na cuideachtaí atá i gceist a chinneadh roghnaitheach. I ndáil leis sin, cuireann an Chúirt a hanailís i gcomhthéacs phrionsabail an chásdlí a comhdhlúthaíodh le déanaí ( 3 ) maidir le sainiú agus anailís an chreata tagartha nach mór measúnú a dhéanamh ar roghnaíocht na mbeart cánach dá réir chun críocha Airteagal 107(1) CFAE. I ndáil leis sin, cuireann sí in iúl gur ceist dlí é teorannú cuí an chreata tagartha ábhartha agus, dá réir sin, léiriú ceart ar fhorálacha an dlí náisiúnta lena gcuimsítear é, ar ceist dlí í a bheidh le hathbhreithniú ag an gCúirt Bhreithiúnais ag céim an achomhairc, laistigh de theorainneacha ábhar an achomhairc.

Laistigh de ghrúpa Apple, rialaíonn Apple Inc., atá lonnaithe in Cupertino (Stáit Aontaithe Mheiriceá), cuideachtaí éagsúla atá faoi rialú dhlí na hÉireann trína fhochuideachta 100 %, Apple Operations International. Tá 100 % den fhochuideachta Apple Operations Europe (AOE) ag an bhfochuideachta sin, a bhfuil, ceann ar cheann, 100 % den fhochuideachta Apple Sales International (ASI) aici. Is cuideachtaí iad ASI agus AOE atá corpraithe in Éirinn, ach nach bhfuil cónaitheach chun críocha cánach in Éirinn. Tá brainse ag gach ceann acu in Éirinn, nach bhfuil pearsantacht dhlítheanach ar leith aici. ( 4 )

Bhí ASI agus AOE nasctha le Apple Inc. trí chomhaontú roinnte costas lenar foráladh, go háirithe, do cheadúnais saor ó ríchíosanna a dheonú dóibh chun a chur ar a gcumas cearta maoine intleachtúla ghrúpa Apple a úsáid. Is éard a bhí i gceist leis an úsáid sin, inter alia, na táirgí lena mbaineann a mhonarú agus a dhíol i ngach críoch lasmuigh de mhór-roinn Mheiriceá.

Faoi fhorálacha dhlí na hÉireann lena rialaítear cáin chorparáide a bhí i bhfeidhm le linn na tréimhse iomchuí (‘na forálacha ábhartha’), bhí cuideachtaí neamhchónaitheacha inchánach i leith ioncam trádála a eascraíonn go díreach nó go hindíreach trí bhrainse a oibríonn in Éirinn. Sa chás seo, in 1990, tugadh iarrataí ó réamhtheachtaithe ASI agus AOE os comhair údaráis chánach na hÉireann inar iarradh soiléiriú ar chinneadh a mbrabús inchánach. Is sa chomhthéacs sin a d’eisigh údaráis chánach na hÉireann an chéad rialú cánach in 1991, arna athbhreithniú ina dhiaidh sin arna iarraidh sin ag ASI agus AOE, agus an dara rialú cánach in 2007 (‘na rialuithe cánach atá faoi chonspóid’).

Tar éis nós imeachta imscrúdaithe foirmiúil a tionscnaíodh in 2014, ghlac an Coimisiún an cinneadh atá faoi chonspóid maidir leis na rialuithe cánach atá faoi chonspóid. Sa chinneadh sin, mheas an Coimisiún, go háirithe, a mhéid a bhí laghdú ar bhonn inchánach ASI agus AOE mar thoradh ar na rialuithe cánach atá faoi chonspóid, chun críocha cáin chorparáide a bhunú in Éirinn, gur thug siad buntáiste don dá chuideachta sin. Chun a chruthú gurb ann do bhuntáiste roghnaitheach sa chás seo, rinne an Coimisiún scrúdú ar bhuntáiste roghnaitheach a bheith ann mar thoradh ar mhaolú ar an gcreat tagartha. Ag brath ar réasúnaíocht príomhúil, thánaisteach agus mhalartach, mheas an Coimisiún, go bunúsach, gur chuir na rialuithe cánach atá faoi chonspóid ar chumas ASI agus AOE laghdú a dhéanamh ar an méid cánach a bhí siad faoi dhliteanas a íoc in Éirinn le linn na tréimhse ina raibh siad i bhfeidhm, eadhon idir 1991 agus 2014, agus gur buntáiste é an laghdú sin ar mhéid na cánach ar chuideachtaí eile i gcás inchomparáide. Go sonrach, d’áitigh an Coimisiún go raibh brabúis inmhuirearaithe bhliantúla ASI agus AOE in Éirinn ag imeacht ó chomhfhogasú iontaofa ar thoradh margadh bhunaithe i gcomhréir le prionsabal an fheidhmithe neamhspleách mar thoradh ar an bhfíoras gur ghlac údaráis chánach na hÉireann, sna rialuithe cánach atá faoi chonspóid, leis an mbonn gur ghá ceadúnais Apple Group maidir le cearta maoine intleachtúla (‘IP’) atá i seilbh ASI agus AOE a leithdháileadh lasmuigh d’Éirinn.

Agus rialú á dhéanamh aici ar na caingne a thionscain Éire agus ASI agus AOE faoi seach, lena n-iarrtar an cinneadh atá faoi chonspóid a chur ar neamhní, chuir an Chúirt Ghinearálta, agus í den tuairim nár éirigh leis an gCoimisiún a léiriú de réir an chaighdeáin dhlíthiúil is gá go bhfuil buntáiste ann de réir bhrí Airteagal 107(1) CFAE, an cinneadh atá faoi chonspóid ar neamhní ina iomláine.

Ina breithiúnas, mheabhraigh an Chúirt Ghinearálta, mar réamhphointe, gur faoin gCoimisiún a bhí sé, i gcomhthéacs an athbhreithnithe ar Státchabhair, d’fhonn a scrúdú arbh ionann na rialuithe cánach atá faoi chonspóid agus cabhair den sórt sin, a léiriú, inter alia, gur tugadh buntáiste roghnaitheach leis na rialuithe cánach sin.

I ndáil leis sin, dhiúltaigh an Chúirt Ghinearálta do phríomhlíne réasúnaíochta an Choimisiúin maidir le buntáiste a bheith ann ar dhá fhoras a bhaineann, ar an gcéad dul síos, le measúnuithe an Choimisiúin ar ghnáthchánachas faoi dhlí cánach na hÉireann is infheidhme sa chás seo agus, ar an dara dul síos, le measúnuithe an Choimisiúin maidir leis na gníomhaíochtaí laistigh de ghrúpa Apple.

Tar éis di diúltú freisin do na hargóintí a cuireadh chun cinn go tánaisteach agus go malartach air sin, chuir an Chúirt Ghinearálta an cinneadh atá faoi chonspóid ar neamhní ina iomláine, gan scrúdú a dhéanamh ar na forais agus ar na gearáin eile a chuir Éire agus ASI agus AOE ar aghaidh.

Mar thaca lena achomharc, cuireann an Coimisiún dhá fhoras achomhairc ar aghaidh, atá dírithe faoi seach ar fhorais an bhreithiúnais atá faoi chonspóid a bhaineann le measúnú na réasúnaíochta mar phríomh-shaincheist agus iad siúd a bhaineann le measúnú na réasúnaíochta mar shaincheist choimhdeach.

Measúnú na Cúirte

Meabhraíonn an Chúirt Bhreithiúnais mar réamhphointe, chun beart cánach náisiúnta a aicmiú mar ‘roghnach’ chun Airteagal 107(1) CFAE a chur i bhfeidhm, nach mór don Choimisiún ar dtús an córas tagartha a shainaithint, eadhon an ‘gnáthréimeas’ cánach. infheidhme sa Bhallstát lena mbaineann, agus, agus a léiriú, ar an dara dul síos, go maolaíonn an beart cánach atá i gceist ón gcóras tagartha sin, a mhéid a dhéanann sé idirdhealú idir oibreoirí atá, i bhfianaise an chuspóra atá á shaothrú ag an mBallstát sin, i staid fíorasach agus dlíthiúil inchomparáide.

Sonraíonn an Chúirt go bhfuil níos mó tábhachta ag baint le cinneadh an chreata tagartha i gcás beart cánach, ós rud é nach féidir buntáiste eacnamaíoch, de réir bhrí Airteagal 107(1) CFAE, a shuíomh ach amháin i gcomparáid le ‘gnáthchánachas’ mar a thugtar air.

Maidir leis sin, tugann an Chúirt Bhreithiúnais faoi deara freisin, cé is moite de na réimsí ina gcomhchuibhítear dlí cánach an Aontais Eorpaigh, gurb é an Ballstát lena mbaineann a chinneann, trína chumhachtaí féin a fheidhmiú i réimse an chánachais dhírigh, comhthréithe na cánach, lena sainítear, i bprionsabal, an córas tagartha nó an ‘gnáthchóras’ cánach. Baineann sé seo go háirithe le cinneadh bhonn measúnachta na cánach, an teagmhais inmhuirearaithe agus aon díolúintí a ghabhann leis. Dá bhrí sin, ní mór an dlí náisiúnta is infheidhme sa Bhallstát lena mbaineann, agus an dlí sin amháin, a chur san áireamh chun an córas tagartha sin a shainaithint. Tá an chonclúid sin, áfach, gan dochar don fhéidearthacht a chinneadh go bhfuil an creat tagartha féin, mar a leanann sé ón dlí náisiúnta, ar neamhréir le dlí an Aontais Eorpaigh maidir le Státchabhair, ós rud é go bhfuil an córas cánach atá i gceist cumraithe de réir paraiméadair atá go follasach idirdhealaitheach arb é is aidhm dóibh dul timpeall ar an dlí sin.

Is i bhfianaise na bprionsabal sin a chuireann an Chúirt Bhreithiúnais tús lena scrúdú ar an achomharc.

I ndáil leis sin, cuireann an Chúirt in iúl ag an tús go bhfuil príomhlíne réasúnaíochta an Choimisiúin bunaithe ar an mbonn, chun brabúis a leithdháileadh i gceart i gcomhréir leis an gcur chuige eintitis ar leithligh agus le prionsabal an fheidhmithe neamhspleách a chumhdaítear sna forálacha an dlí náisiúnta is infheidhme, ( 5 ) gur faoi údaráis inniúla na hÉireann a bhí sé a fhíorú ar cheart na brabúis a dhíorthaítear ó úsáid cheadúnais maoine intleachtúla ghrúpa Apple atá i seilbh ASI agus AOE a leithdháileadh, go hiomlán nó go páirteach, ar a mbrainsí Éireannacha. Mar thoradh ar easpa na seiceálacha a cheanglaítear leis na forálacha sin, de réir an Choimisiúin, laghdaíodh an t-ualach cánach ar na cuideachtaí sin, rud a thug buntáiste roghnaitheach dóibh.

É sin ráite, cinneann an Chúirt Bhreithiúnas go bhfuil an Coimisiún i dteideal agóid a dhéanamh i gcoinne chinntí na Cúirte Ginearálta maidir leis an gcreat tagartha faoi dhlí na hÉireann. Is ceist dlí í an cheist an ndearna an Chúirt Ghinearálta teorannú ceart ar an gcóras tagartha i ndlí na hÉireann agus, dá réir sin, an ndearna sí léiriú ceart ar na forálacha náisiúnta atá sa chóras sin, ar féidir leis an gCúirt Bhreithiúnais athbhreithniú a dhéanamh uirthi ar achomharc. Dá bhrí sin, tá argóintí an Choimisiúin atá ag iarraidh amhras a chaitheamh ar roghnú an chreata tagartha nó ar a bhrí sa chéad chéim den anailís ar bhuntáiste roghnaitheach a bheith ann inghlactha, ós rud é go bhfuil an anailís sin bunaithe ar aicmiú dlíthiúil an dlí náisiúnta ar bhonn foráil de dhlí an Aontais. Sa chás seo, tá feidhm ag an méid céanna maidir leis an ngearán gur bhain an Chúirt Ghinearálta míbhrí as an gcinneadh agus í ag meabhrú, ina príomhlíne réasúnaíochta, nach mbaineann an Coimisiún ach le cur chuige ‘eisiatach’ agus leis an ngearán trína gcáineann an Coimisiún go raibh an Chúirt Ghinearálta ag brath ar na feidhmeanna a chomhlíonann Apple Inc.

Dá bhrí sin, scrúdaíonn an Chúirt Bhreithiúnais, ar an gcéad dul síos, an gearán lena líomhnaítear go raibh earráid léirithe sa chinneadh atá faoi chonspóid, a mhéid a chinn an Chúirt Ghinearálta go raibh príomhlíne réasúnaíochta an Choimisiúin bunaithe go hiomlán ar easpa fostaithe agus láithreacht fhisiciúil ag ceannoifigí ASI agus AOE agus, dá bhrí sin, ar chur chuige ‘eisiatach’.

I ndáil leis sin, measann an Chúirt, ar an gcéad dul síos, go bhfuil réasúnaíocht an Choimisiúin bunaithe ar an mbonn, ar an gcéad dul síos, gur ceanglaíodh le cur i bhfeidhm na bhforálacha tagartha réamhchinneadh ar mhodh leithdháilte brabúis nach sainítear leis na forálacha sin agus, ar an dara dul síos, go raibh ar an modh sin toradh a bhaint amach atá comhsheasmhach le prionsabal an fheidhmithe neamhspleách. Níor chaith an Chúirt Ghinearálta amhras ar an toimhde sin, a dúirt freisin go sainmhínítear ‘gnáthchánachas’ leis na rialacha cánach náisiúnta agus nach mór a shuíomh gurb ann do bhuntáiste i ndáil leis na rialacha sin, sula luaitear, áfach, cé go bhforáiltear leis na rialacha náisiúnta sin go bhfuil cáin le gearradh faoi na coinníollacha céanna ar bhrainsí cuideachtaí neamhchónaitheacha, maidir le brabúis a eascraíonn as a ngníomhaíochtaí tráchtála in Éirinn, agus ar chuideachtaí cónaitheacha, ceadaítear le hAirteagal 107(1) CFAE don Choimisiún a fhíorú an bhfreagraíonn leibhéal na mbrabús arna leithdháileadh ar bhrainsí den sórt sin, arna ghlacadh ag na húdaráis náisiúnta chun brabúis inchánach na gcuideachtaí neamhchónaitheacha sin a chinneadh, do leibhéal na mbrabús a gheofaí dá ndéanfaí na gníomhaíochtaí tráchtála sin faoi dhálaí an mhargaidh.

Dar leis an gCúirt Bhreithiúnais, leanann sé go bhfuil cur i bhfeidhm phrionsabal an fheidhmithe neamhspleách sa chás seo bunaithe ar rialacha cánach dhlí na hÉireann a bhaineann le cánachas corparáideach agus, dá bhrí sin, ar an gcóras tagartha a shainaithin an Coimisiún agus a dheimhnigh an Chúirt Ghinearálta. Sa chás seo, d’aithin an Chúirt Ghinearálta go sainráite, contrártha leis an méid a chuir Éire isteach, go raibh cur i bhfeidhm na bhforálacha tagartha, mar a thuairiscigh an Ballstát sin iad, ag freagairt go bunúsach don anailís fheidhmiúil agus fhíorasach i gcomhthéacs na chéad chéime de chur chuige údaraithe ECFE maidir le brabúis a shannadh do bhuanbhunaíocht. Mar thoradh ar na cinntí sin ón gCúirt Ghinearálta, chinn sí, inter alia, nach ndearna an Coimisiún earráid nuair a bhí sé ag brath ar phrionsabal an fheidhmithe neamhspleách chun a fhíorú, agus na forálacha tagartha á gcur i bhfeidhm ag údaráis chánach na hÉireann, an raibh leibhéal na mbrabús a leithdháiltear ar bhrainsí ASI agus AOE dá ngníomhaíochtaí gnó in Éirinn, mar a glacadh leis sna rialuithe cánach atá faoi chonspóid, ag freagairt do leibhéal na mbrabús a gheofaí trí na gníomhaíochtaí gnó sin a dhéanamh faoi dhálaí an mhargaidh, agus nuair a bhí sé ag brath, go bunúsach, ar chur chuige údaraithe ECFE chun críocha an chur i bhfeidhm sin, agus leithdháileadh sócmhainní, feidhmeanna agus rioscaí idir na brainsí sin agus codanna eile de na cuideachtaí sin á gcur san áireamh. Ní mór glacadh leis na torthaí sin, ós rud é nár thug na páirtithe eile faoi cheist go bailí iad sna himeachtaí achomhairc seo.

Is léir ó chéimeanna na réasúnaíochta a leagtar amach sa chinneadh atá faoi chonspóid gur mheas an Coimisiún, ar an gcéad dul síos, d’fhonn brabúis inchánach ASI agus AOE in Éirinn a chinneadh, i gcomhréir le forálacha ábhartha an dlí náisiúnta, i gcomhréir le prionsabal an fheidhmithe neamhspleách, gur ghá comparáid a dhéanamh idir na feidhmeanna a chomhlíonann ceannoifigí na gcuideachtaí sin agus brainsí na hÉireann faoi seach i ndáil leis na ceadúnais maoine intleachtúla. Ina dhiaidh sin, de réir an chritéir sin, rinne sé scrúdú ar leithligh ar ról gach ceann de na ceannoifigí sin agus gach ceann de na brainsí sin i ndáil leis na ceadúnais sin. Ag deireadh an scrúdaithe sin, chinn sí, ar an gcéad dul síos, nach raibh aon fheidhmeanna i ndáil le ceadúnais maoine intleachtúla i leith ceannoifigí agus, ar an dara dul síos, go raibh ról gníomhach ag na brainsí Éireannacha a d’eascair as comhlíonadh roinnt feidhmeanna agus rioscaí a bhaineann le bainistiú agus úsáid na gceadúnas sin. Thairis sin, tá an cinneadh maidir le heaspa feidhmeanna ‘gníomhacha nó criticiúla’ arna ndéanamh ag na ceannoifigí bunaithe ar easpa fianaise dá mhalairt arna soláthar ag Apple, i gcomhar le heaspa acmhainneacht éifeachtach na gceannoifigí sin chun na feidhmeanna sin a chomhlíonadh. Dá bhrí sin, tá príomhréasúnaíocht an Choimisiúin bunaithe ní hamháin ar easpa feidhmeanna a dhéanann na ceannoifigí i ndáil le ceadúnais IP, ach freisin ar an anailís ar na feidhmeanna a dhéanann na brainsí i ndáiríre i ndáil leis na ceadúnais sin.

Dá bhrí sin, níorbh é an toradh nach raibh fostaithe ná láithreacht fhisiciúil ag na ceannoifigí lasmuigh de bhrainsí na hÉireann, rud a thug ar an gCoimisiún teacht ar an gconclúid gur cheart na ceadúnais maoine intleachtúla agus na brabúis ghaolmhara a leithdháileadh ar na brainsí sin. Tháinig an Coimisiún ar an gconclúid sin ag deireadh an chaidrimh idir dhá chinneadh ar leith, eadhon, ar an gcéad dul síos, easpa feidhmeanna gníomhacha nó criticiúla agus rioscaí arna nglacadh ag na ceannoifigí agus, ar an dara dul síos, iolracht agus lárnacht na bhfeidhmeanna a chomhlíontar agus na rioscaí a ghlacann na brainsí sin, i gcomhréir leis an tástáil dhlíthiúil a leagtar amach sa chinneadh atá faoi chonspóid.

Sna himthosca sin, chinn an Chúirt Bhreithiúnais go ndearna an Chúirt Ghinearálta earráid dlí nuair a chinn sí go raibh cur chuige ‘eisiatach’ teoranta ag an gCoimisiún, ina phríomhlíne réasúnaíochta, arbh ionann é agus léiriú mícheart ar an gcinneadh atá faoi chonspóid.

Ar an dara dul síos, maidir leis na forais dá dtagraítear san achomharc ar bhraith an Chúirt Ghinearálta orthu chun a chinneadh nach raibh rialú ag brainsí ASI agus AOE in Éirinn ar cheadúnais IP ghrúpa Apple agus nár ghin siad na brabúis a mhaígh an Coimisiún a bheith ag déanamh na gceadúnas sin, cinneann an Chúirt, ar an gcéad dul síos, go bhfuil údar maith ag an gCoimisiún a mhaíomh go ndearna an Chúirt Ghinearálta neamhrialtacht nós imeachta trí fhianaise a chur san áireamh, chun críocha a hanailíse, nár táirgeadh le linn an nós imeachta riaracháin agus, dá bhrí sin, nár mhór a mheas go raibh sí do-ghlactha. Ina theannta sin, maidir leis an modh chun brabúis inchánach a leithdháileadh a cheanglaítear faoi dhlí na hÉireann, tugann an Chúirt dá haire go gceanglaítear leis an gcritéar chun brabúis cuideachta neamhchónaithí a chinneadh, a chinn an Chúirt Ghinearálta a bheith infheidhme faoi Airteagal 25 de TCA 97, go gcuirfear san áireamh leithdháileadh sócmhainní, feidhmeanna agus rioscaí idir brainsí na hÉireann agus codanna eile de na cuideachtaí lena mbaineann, gan aon ról a bhí ag eintitis ar leithligh a chur san áireamh, sa chás seo, Apple Inc. Mar sin féin, measann an Chúirt Bhreithiúnais, i ndáil leis sin, gur bhraith an Chúirt Ghinearálta, sna forais atá faoi chonspóid, go sainráite nó go hintuigthe, ar na feidhmeanna a rinne Apple Inc., maidir le IP ghrúpa Apple, chun bunús a thabhairt lena cinneadh go raibh earráid ann lenar cuireadh ó bhail an anailís a leag an Coimisiún amach. Dá bhrí sin, measann an Chúirt go bhfuil an Coimisiún i dteideal a mhaíomh, d’fhonn a chinneadh nár leor an fhianaise lena gceadaítear na brabúis a eascraíonn as oibriú na gceadúnas IP a leithdháileadh ar bhrainsí ASI agus AOE, go ndearna an Chúirt Ghinearálta earráid agus í ag cur feidhmeanna na mbrainsí sin i ndáil leis na ceadúnais sin i gcomparáid leo siúd a dhéanann Apple Inc. maidir le IP ghrúpa Apple seachas iad siúd a dhéanann na ceannoifigí iarbhír maidir leis na ceadúnais sin.

Sa tríú háit, scrúdaíonn an Chúirt an cinneadh go léiríonn comhaontuithe agus gníomhaíochtaí ASI agus AOE lasmuigh d'Éirinn go raibh na cuideachtaí sin in ann IP ghrúpa Apple a fhorbairt agus a bhainistiú agus brabúis a ghiniúint lasmuigh d'Éirinn agus, dá bhrí sin, nach raibh na brabúis sin faoi réir cánach in Éirinn. I ndáil leis sin, measann sí, cé gur faoin gCúirt Ghinearálta amháin, i bprionsabal, atá sé measúnú a dhéanamh ar luach cruthúnais doiciméid sa chomhad, nach mór di, ar an taobh eile, scrúdú a dhéanamh ar ghearán lena líomhnaítear cinneadh mícheart maidir leis an dualgas cruthúnais. Sa chás seo, agus í ag cinneadh gur faoin gCoimisiún a bhí sé a léiriú gurb ann do chinntí tábhachtacha gnó nach luaitear i miontuairiscí bhoird stiúrthóirí na gcuideachtaí lena mbaineann, chuir an Chúirt Ghinearálta dualgas cruthúnais iomarcach ar an gCoimisiún.

I bhfianaise na mbreithnithe go léir roimhe seo, cuireann an Chúirt Bhreithiúnais an breithiúnas atá faoi achomharc ar neamhní a mhéid a sheasann sí leis na gearáin i gcoinne na príomhlíne réasúnaíochta a bhaineann le buntáiste roghnaitheach a bheith ann agus, dá bhrí sin, an cinneadh atá faoi chonspóid a chur ar neamhní.

Ar an dara dul síos, agus í den tuairim go gceadaítear amhlaidh le staid na n-imeachtaí, scrúdaíonn an Chúirt féin na caingne le haghaidh neamhniú maidir leis an gcinneadh atá faoi chonspóid arna dtionscnamh ag Éirinn, ASI agus AOE.

I ndáil leis sin, measann an Chúirt, ar an gcéad dul síos, gur gá diúltú do na pléadálacha go léir atá dírithe i gcoinne chinntí an Choimisiúin maidir lena phríomhlíne réasúnaíochta agus a bhaineann, ar an gcéad dul síos, le sainaithint an chreata tagartha agus, ar an dara dul síos, le gnáthchánachas faoi dhlí na hÉireann is infheidhme sa chás seo, ós rud é gur dhiúltaigh an Chúirt Ghinearálta do na gearáin a cuireadh ar aghaidh ina leith sin de bharr forais nár conspóideadh ag céim an achomhairc. In éagmais cros-achomharc, beidh feidhm res judicata ag forais den sórt sin.

Ina dhiaidh sin, contrártha leis an méid a chinn an Chúirt Ghinearálta, measann an Chúirt Bhreithiúnais gur éirigh leis an gCoimisiún a léiriú, ag féachaint, ar an gcéad dul síos, do na gníomhaíochtaí agus na feidhmeanna a dhéanann brainsí Éireannacha ASI agus AOE agus, ar an dara dul síos, d’easpa fianaise chomhsheasmhach atá in ann a shuíomh gurb ann do chinntí straitéiseacha arna nglacadh agus arna gcur chun feidhme ag ceannoifigí na gcuideachtaí sin atá lonnaithe lasmuigh d’Éirinn, gur cheart na brabúis a ghintear le hoibriú cheadúnais IP ghrúpa Apple a leithdháileadh ar na brainsí Éireannacha sin, chun críocha brabúis bhliantúla inchánach ASI agus AOE in Éirinn a chinneadh. Ina theannta sin, tá sé léirithe go leordhóthanach ag an gCoimisiún go mbaineann ASI agus AOE tairbhe as cóireáil fhabhrach cánach de bharr na rialuithe cánach atá faoi chonspóid i gcomparáid le cuideachtaí a bhfuil cónaí orthu agus a ngearrtar cáin orthu in Éirinn nach dócha go mbainfidh siad leas as rialuithe ionchasacha den sórt sin ó na húdaráis chánach, go háirithe cuideachtaí uathrialacha neamh-chomhtháite, cuideachtaí comhtháite de chuid grúpa a dhéanann idirbhearta le tríú páirtithe, nó cuideachtaí comhtháite de chuid grúpa a dhéanann idirbhearta le cuideachtaí an ghrúpa a bhfuil siad nasctha leis, trí phraghas na n-idirbheart sin a shocrú ar neamhthuilleamaí, cé go bhfuil na cuideachtaí sin i staid fhíorasach agus dhlíthiúil inchomparáide maidir leis an gcuspóir atá á shaothrú ag an gcóras tagartha, is é sin cáin a ghearradh ar bhrabúis arna nginiúint in Éirinn. Ar deireadh, chinn an Coimisiún, agus an ceart aige, sa chinneadh atá faoi chonspóid, nach raibh údar maith leis an idirdhealú sa chóireáil cánach ar bhrabúis ASI agus AOE mar gheall ar na rialuithe cánach atá faoi chonspóid de bharr chineál ná geilleagar chóras cánach na hÉireann. Sna himthosca sin, ní mór diúltú do na gearáin arna gcur ar aghaidh ag na hachomharcóirí maidir le scrúdú a dhéanamh ar roghnaíocht na rialuithe cánach sin sa chinneadh atá faoi chonspóid.

Thairis sin, ní dhearna an Coimisiún earráid nuair a chinn sé go raibh ioncam cánach ligthe thar ceal ag Éirinn ó ASI agus AOE a mhéid a fhormheastar leis na rialuithe cánach atá faoi chonspóid modhanna leithdháilte brabúis as a n-eascraíonn toradh nach nglacfadh gnóthais ar leithligh agus uathrialacha ag gníomhú dóibh faoi dhálaí an mhargaidh. Laghdaíonn na rialuithe cánach sin brabúis inchánach ASI agus AOE chun críocha na forálacha tagartha a chur i bhfeidhm agus, dá bhrí sin, an méid cánach corparáide a cheanglaítear orthu a íoc in Éirinn i gcomparáid le cuideachtaí eile a ngearrtar cáin orthu sa Bhallstát sin agus a léiríonn a mbrabúis inchánach praghsanna arna gcinneadh ar an margadh ar neamhthuilleamaí. Dá bhrí sin, maolaíonn bearta den sórt sin na muirir a íocann buiséad gnóthais, i bprionsabal, ionas go n-eascraíonn buntáiste astu a dheonaítear ‘trí acmhainní Stáit’.

Ar deireadh, diúltaíonn an Chúirt do na forais toisc iad a bheith gan bhunús lena líomhnaítear, inter alia, sárú ar an gceart chun éisteacht a fháil i gcomhthéacs an nós imeachta as ar eascair glacadh an chinnidh atá faoi chonspóid, sárú ar phrionsabail na deimhneachta dlíthiúla agus cosaint ionchais dhlisteanacha, agus gur sháraigh an Coimisiún a chumhachtaí agus go gcuireann sé isteach ar chumhachtaí na mBallstát de shárú ar phrionsabal a neamhspleáchais fhioscaigh.

I bhfianaise an mhéid sin roimhe seo, díbheann an Chúirt na caingne a tionscnaíodh os comhair na Cúirte Ginearálta ina n-iomláine.


( 1 ) Breithiúnas an 15 Iúil 2020, Éire agus páirtithe eile v an Coimisiún (T-778/16 agus T-892/16, EU:T:2020:338).

( 2 ) Cinneadh (AE) 2017/1283 ón gCoimisiún an 30 Lúnasa 2016 maidir le Státchabhair SA.38373 (2014/C) (ex 2014/NN) (ex 2014/CP) arna chur chun feidhme ag Éire i bhfabhar Apple (IO 2017 L 187, lch. 1; ‘an cinneadh atá faoi chonspóid’).

( 3 ) Féach, go háirithe, breithiúnas an 5 Nollaig 2023, Lucsamburg agus páirtithe eile v an Coimisiún (C‑451/21 P agus C‑454/21 P, EU:T:2023:948).

( 4 ) Tá brainse Éireannach ASI freagrach, go háirithe, as na gníomhaíochtaí soláthair, díolacháin agus dáileacháin a bhaineann le táirgí brandáilte Apple a dhíol le páirtithe gaolmhara agus le custaiméirí tríú páirtí sna réigiúin lena n-áirítear an Eoraip, an Meánoirthear, an India agus an Afraic chomh maith leis an Áise-Aigéan Ciúin. Tá an brainse Éireannach AOE freagrach as raon speisialaithe de tháirgí TFsainréimse táirgí ríomhaireachta amhail ríomhairí deisce iMac, ríomhaire glúine MacBook agus gabhálais ríomhaire eile a mhonarú agus a chóimeáil in Éirinn, a sholáthraíonn sé do pháirtithe gaolmhara don Eoraip, an Meánoirthear, an India agus an Afraic.

( 5 ) Eadhon, go háirithe, iad siúd dá dtagraítear in Airteagal 25 den Taxes Consolidation Act 1997 (Cód cánach comhdhlúite 1997, ‘TCA 97’).