Ráiteas ar chúiseanna na Comhairle: Seasamh (AE) Uimh. 21/2021 ón gComhairle ar an gcéad léamh chun go nglacfaí Rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena mbunaítear, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha, an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais do threalamh rialaithe custaim

I. RÉAMHRÁ

An 12 Meitheamh 2018, chuir an Coimisiún faoi bhráid na Comhairle agus Pharlaimint na hEorpa Togra le haghaidh Rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena mbunaítear, mar chuid den Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha, an ionstraim le haghaidh tacaíocht airgeadais do threalamh rialaithe custaim (1).

Ghlac Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa a thuairim an 17 Deireadh Fómhair 2018 (2).

An 16 Aibreán 2019, ghlac Parlaimint na hEorpa a rún reachtach maidir leis an togra (3), agus leis sin chuir sí deireadh lena céad léamh.

Thug Coiste na mBuanionadaithe an sainordú páirteach (4) don uachtaránacht dul i mbun caibidlíocht neamhfhoirmiúil leis an bParlaimint, agus fágadh roinnt forálacha idir lúibíní toisc iad a bheith nasctha leis an bplé foriomlán faoi CAI nó i ngeall ar a gcineál cothrománach.

I ndiaidh an chéad chruinnithe thríthaobhaigh pholaitiúil, a tionóladh an 26 Samhain 2019, tháinig an Uachtaránacht ar chomhthuiscint (5) le hionadaithe Pharlaimint na hEorpa. Fágadh roinnt eilimintí lasmuigh de raon feidhme na caibidlíochta, ós rud é gur ghá bailchríoch a chur ar an gcaibidlíocht maidir leis an gcreat airgeadais ilbhliantúil 2021-2027 sula mbeidh an Chomhairle in ann a seasamh a bhunú.

An 16 Nollaig 2020 (6), d'fhormhuinigh Coiste na mBuanionadaithe an sainordú iomlán don chaibidlíocht agus na conclúidí ón gComhairle Eorpach maidir le CAI 2021-2027 agus an pacáiste téarnaimh a glacadh an 21 Iúil 2020 (7) á gcur san áireamh.

Ag an dara cruinniú tríthaobhach polaitiúil an 16 Márta 2021, tháinig na comhreachtóirí ar chomhaontú sealadach maidir leis an Rialachán seo. An 31 Márta 2021, d’fhormhuinigh Coiste na mBuanionadaithe an comhréiteach deiridh a d’eascair as na cruinnithe tríthaobhacha (8).

An 14 Aibreán 2021, d’fhormheas Coiste IMCO (an Coiste um an Margadh Inmheánach agus um Chosaint an Tomhaltóra) Pharlaimint na hEorpa an téacs. Ina dhiaidh sin, an 16 Aibreán 2021, chuir Cathaoirleach Choiste IMCO litir chuig Cathaoirleach Choiste na mBuanionadaithe inar chuir sí in iúl go molfadh sí don seisiún iomlánach go nglacfaí an seasamh ón gComhairle gan leasuithe, ar an dara léamh sa Pharlaimint, faoi réir fíorú dlí agus teanga.

II. CUSPÓIR

Is cuid í an togra seo de na tograí earnála lena gcomhlánaítear an pacáiste de thograí cothrománacha maidir leis an gCreat Airgeadais Ilbhliantúil (CAI) do na blianta 2021 go 2027.

10.

Is é cuspóir na hIonstraime tacaíocht a thabhairt don aontas custaim agus d’údaráis chustaim chun leasanna airgeadais agus eacnamaíocha an Aontais agus a Bhallstát a chosaint, chun slándáil agus sábháilteacht a áirithiú laistigh den Aontas agus an tAontas a chosaint ar thrádáil éagórach agus neamhdhleathach, agus gníomhaíocht ghnó dhlisteanach á héascú ag an am céanna.

11.

Is é is aidhm dó rannchuidiú le torthaí leordhóthanacha coibhéiseacha ar rialuithe custaim trí threalamh rialaithe custaim a cheannach, a chothabháil agus a uasghrádú.

III. ANAILÍS AR AN SEASAMH ÓN gCOMHAIRLE AR AN gCÉAD LÉAMH

A. Nóta ginearálta

12.

Chuaigh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle i mbun caibidlíochta ar mhaithe le teacht ar chomhaontú ar an dara léamh ar bhonn seasamh ón gComhairle ar an gcead léamh a d’fhéadfadh an Pharlaimint a fhormheas sa riocht sin. Léirítear go hiomlán le téacs an tseasaimh ón gComhairle ar an gcéad léamh an comhréiteach ar thángthas air idir na comhreachtóirí.

B. Na príomh-shaincheisteanna

13.

Leagtar amach thíos príomhghnéithe an chomhréitigh ar thángthas air le Parlaimint na hEorpa:

—	comhaontaíodh go mairfidh ré na hIonstraime agus an Chiste um Bainistiú Comhtháite Teorainneacha ón 1 Eanáir 2021 go dtí an 31 Nollaig 2027;

—	is é EUR 1 006 407 000 i bpraghsanna reatha a bheidh san imchlúdach airgeadais do chur chun feidhme na hIonstraime don tréimhse 2021-2027;

—	rinneadh cuspóirí na hIonstraime a shonrú agus a fhorbairt a thuilleadh;

—	rinneadh tuilleadh forbartha ar na gníomhaíochtaí agus ar na costais atá incháilithe do chistiú;

—	is leis na cláir oibre arna nglacadh trí ghníomhartha cur chun feidhme a chuirfear an Ionstraim chun feidhme;

—	rinneadh soiléiriú breise ar na critéir agus ar na módúlachtaí a bhaineann le hullmhú na gclár oibre;

—	neartaíodh na ceanglais tuairiscithe;

—	rinneadh raon feidhme na meastóireachta eatramhaí a shonrú a thuilleadh;

—	tugadh isteach clásal nua maidir leis an oibleagáid tuairiscithe i ndáil le tarmligean na cumhachta agus maidir le síneadh tharmligean na cumhachta;

—	comhaontaíodh cur i bhfeidhm cúlghabhálach an Rialacháin.

IV. CONCLÚID

14.

Léirítear go hiomlán sa seasamh ón gComhairle an comhréiteach ar thángthas air le linn na caibidlíochta idir Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle, agus a d’éascaigh an Coimisiún. Dearbhaítear an comhréiteach sin leis an litir a chuir Cathaoirleach Choiste IMCO chuig Cathaoirleach Choiste na mBuanionadaithe an 16 Aibreán 2021.

(1) Doiciméad ST 10325/18.

(2) IO C 62, 15.2.2019, lch. 67.

(3) Doiciméad 8057/19.

(4) Doiciméad 15513/1/18 REV 1.

(5) Doiciméad 15010/19.

(6) Doiciméad 13822/20.

(7) Doiciméad ST 10/20.

(8) Doiciméad 7266/21.