(1)

Is éard a bhunaítear le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2018/2019 ón gCoimisiún (2), ar bhonn réamh-mheasúnú riosca, liosta plandaí, táirgí plandaí agus réad eile a mbaineann ardriosca leo.

(2)

Le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2018/2018 ón gCoimisiún (3) leagtar síos rialacha sonracha maidir leis an nós imeachta atá le leanúint chun an measúnú riosca dá dtagraítear in Airteagal 42(4) de Rialachán (AE) 2016/2031 a dhéanamh ar na plandaí, táirgí plandaí agus réada eile a mbaineann ardriosca leo.

(3)

Tar éis réamh-mheasúnú riosca a dhéanamh, áiríodh 34 ghéineas agus speiceas amháin de phlandaí le haghaidh plandú, de thionscnamh na dtríú tíortha ar fad, san Iarscríbhinn a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2018/2019 mar phlandaí a mbaineann ardriosca leo, agus tá an géineas Juglans L. ar cheann acu.

(4)

An 4 Márta 2020, chuir an Mholdóiv iarraidh faoi bhráid an Choimisiúin chun plandaí beangaithe le haghaidh plandú agus fréamhstoic Juglans regia L. atá aon bhliain amháin nó dhá bhliain d’aois agus atá fréamhlom, suanach agus gan duilleoga orthu a onnmhairiú chuig an Aontas. Cuireadh an sainchomhad teicniúil ábhartha isteach leis an iarraidh.

(5)

An 25 Márta 2021, ghlac an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (“an tÚdarás”) tuairim eolaíoch maidir leis an measúnú riosca tráchtearraí ar phlandaí Juglans regia. le haghaidh plandú, plandaí ar de thionscnamh na Moldóive iad (4). Níor shainaithin an tÚdarás aon lotnaid a bheadh ábhartha maidir leis na plandaí sin le haghaidh plandú.

(6)

An 23 Meitheamh 2022, leasaigh an tÚdarás an tuairim eolaíoch chun Xiphinema rivesi (pobail neamh-AE) mar lotnaid atá ábhartha maidir leis na plandaí sin le haghaidh plandú, rinne sé meastóireacht ar na bearta maolaithe riosca faoina ndéantar tuairisc sa sainchomhad i dtaca leis an lotnaid sin agus rinne sé meastachán ar an dóchúlacht atá ann go mbeadh na plandaí le haghaidh plandú sin saor ón lotnaid sin. Liostaítear Xiphinema rivesi (pobail neamh-AE) i gCuid A, Roinn 4, d’Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 ón gCoimisiún (5) mar lotnaid choraintín de chuid an Aontais nach eol a bheith i gcríoch an Aontais.

(7)

Ar bhonn na tuairime sin, meastar gur inghlactha atá an riosca fíteashláintíochta ó thabhairt isteach san Aontas plandaí beangaithe le haghaidh plandú agus fréamhstoc Juglans regia L. atá suas le dhá bhliain d’aois agus atá fréamhlom, suanach agus gan duilleoga orthu, de thionscnamh na Moldóive, ar choinníoll go gcomhlíontar na ceanglais allmhairiúcháin ábhartha arna leagan amach in Iarscríbhinn VII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072.

(8)

Dá thoradh sin, níor cheart a mheas a thuilleadh gur plandaí a mbaineann ardriosca leo iad plandaí beangaithe le haghaidh plandú agus fréamhstoic Juglans regia L. atá suas le dhá bliana d’aois agus atá fréamhlom, suanach agus gan duilleoga orthu, de thionscnamh na Moldóive.

(9)

Dá bhrí sin, ba cheart an Iarscríbhinn a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2018/2019 a leasú dá réir.

(10)

Chun oibleagáidí an Aontais a eascraíonn as comhaontú na hEagraíochta Trádála Domhanda maidir le cur i bhfeidhm beart sláintíochta agus fíteashláintíochta (6) a chomhlíonadh, ba cheart allmhairiú na dtráchtearraí sin a atosú a luaithe is féidir. Dá bhrí sin, ba cheart don Rialachán seo teacht i bhfeidhm an tríú lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

(11)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir leis an tuairim ón mBuanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha,