(1)

Is iad an t-iomaíochas, an inbhuanaitheacht agus slándáil fuinnimh na spriocanna uileghabhálacha atá ag teastáil le haghaidh aontas fuinnimh athléimneach a chuireann beartas réamhbhreathnaitheach um athrú aeráide i bhfeidhm.

(2)

Is gá na sonraí i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a ghearrtar ar chustaiméirí deiridh a bheith ar ardcháilíocht, inchomparáide, cothrom le dáta, iontaofa agus comhchuibhithe chun beartas an aontais fuinnimh a dhréachtú agus chun faireachán a dhéanamh ar mhargaí fuinnimh na mBallstát.

(3)

Is é is aidhm don Rialachán seo foráil a dhéanamh maidir le creat coiteann do staidreamh Eorpach chun tacú le beartais fuinnimh, go háirithe ar mhaithe le margadh fuinnimh a bheidh lánpháirtithe ina iomláine a chruthú do chustaiméirí. Ba cheart níos mó trédhearcachta i dtaobh costais agus praghsanna fuinnimh, agus i dtaobh leibhéal na tacaíochta poiblí, a chur ar fáil chun lánpháirtiú an mhargaidh a fheabhsú. Sa Rialachán seo, níl aon chomhchuibhiú ar struchtúr na bpraghsanna nó na muirear ar fud na mBallstát i gceist.

(4)

Go dtí seo, bhí creat coiteann ann faoi Threoir 2008/92/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (2) chun staidreamh inchomparáide i ndáil le praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a ghearrtar ar chustaiméirí tionsclaíocha san Aontas a tháirgeadh, a tharchur agus a scaipeadh.

(5)

Go dtí seo, bailíodh na sonraí i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a ghearrtar ar chustaiméirí deiridh san earnáil teaghlaigh ar bhonn comhaontú deonach.

(6)

I ngeall ar chastacht an mhargaidh fuinnimh inmheánaigh, castacht atá ag dul i méid, tá sé ag éirí níos deacra sonraí iontaofa agus cothrom le dáta i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a fháil in éagmais oibleagáidí atá ceangailteach ó thaobh dlí a bheith i bhfeidhm chun sonraí den sórt sin a sholáthar, go háirithe i dtaobh na hearnála teaghlaigh.

(7)

Chun tuairisciú sonraí ardcháilíochta i dtaobh praghsanna a áirithiú don earnáil teaghlaigh agus don earnáil neamhtheaghlaigh, ba cheart bailiú an dá chineál sonraí sin a chumhdach faoi ghníomh reachtach.

(8)

I bhformhór na mBallstát, tá sonraí i dtaobh córais tarchuir ar fáil ó rialtóirí fuinnimh. Mar sin féin, tá líon i bhfad níos mó tiomsaitheoirí sonraí páirteach i gcostais dáileacháin agus meastar go bhfuil an tuairisciú sonraí níos deacra i mBallstáit áirithe. I bhfianaise a shuntasaí agus atá costais dáileacháin agus an gá atá le trédhearcacht sa chás seo, le bailiú sonraí i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais, ba cheart na cleachtais sheanbhunaithe laistigh den Chóras Staidrimh Eorpach a leanúint.

(9)

Ba cheart an margadh a bheith trédhearcach agus sonraí neamhrúnda i dtaobh praghsanna a bheith á scaipeadh go forleathan de bharr an chórais um bandaí tomhaltais atá in úsáid ag an gCoimisiún (Eurostat) ina bhfoilseacháin maidir le praghsanna, agus ba cheart bheith in ann comhiomláin Eorpacha a ríomh ar an gcaoi sin freisin.

(10)

Is é Rialachán (CE) Uimh. 223/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3) an creat tagartha maidir le staidreamh Eorpach. Foráiltear leis an Rialachán sin go ndéanfar staidreamh a bhailiú i gcomhréir le prionsabail na neamhchlaontachta, na trédhearcachta, na hiontaofachta, na hoibiachtúlachta, an neamhspleáchais ghairmiúil agus na héifeachtúlachta costais, agus go ndéanfar rúndacht an staidrimh a chosaint ag an am céanna.

(11)

Ba cheart do na Ballstáit na sonraí i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a thiomsú trí úsáid a bhaint as na foinsí agus na modhanna is iomchuí chun an fhaisnéis is gá a sholáthar.

(12)

Leis na sonraí i dtaobh praghsanna a ghearrtar ar chustaiméirí deiridh gáis nádúrtha agus leictreachais, ba cheart bheith in ann comparáidí a dhéanamh le praghsanna tráchtearraí fuinnimh eile.

(13)

Ba cheart faisnéis faoi bhailiú sonraí i dtaobh praghsanna agus faoi cháilíocht na sonraí a chur ar fáil mar chuid de nós imeachta tuairiscithe caighdeánach.

(14)

Is cuid riachtanach de staidreamh i ndáil le praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais iad sonraí mionsonraithe i dtaobh miondealú bandaí tomhaltais agus a sciaranna faoi seach den mhargadh.

(15)

Ní féidir anailís a dhéanamh ar phraghsanna ach amháin má tá staidreamh oifigiúil ar ardcháilíocht ar fáil ó na Ballstáit i dtaca leis na comhpháirteanna agus na fo-chomhpháirteanna éagsúla de phraghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais. Beifear in ann anailís a dhéanamh ar thionchar na ngnéithe éagsúla ar na praghsanna deiridh a bhuíochas le modheolaíocht athbhreithnithe lena ndéantar miondealú mionsonraithe ar chomhpháirteanna agus fo-chomhpháirteanna éagsúla praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a ghearrtar ar chustaiméirí deiridh.

(16)

Sna sonraí a chuirtear ar fáil don Choimisiún (Eurostat) i dtaobh praghsanna agus coinníollacha díola le custaiméirí deiridh, agus sa mhiondealú a dhéantar ar an líon custaiméirí deiridh de réir tomhaltais i ngach banda tomhaltais, ba cheart an fhaisnéis go léir a bheith iontu chun a chur ar chumas an Choimisiúin bearta nó tograí iomchuí a chinneadh i dtaca le beartas fuinnimh.

(17)

Is gá tuiscint mhaith ar na cánacha, ar na táillí, ar na tobhaigh agus ar na muirir i ngach Ballstát chun trédhearcacht praghsanna a áirithiú. Táthar tar éis a shainaithint a thábhachtaí atá sé sonraí a mhiondealú de réir costais ghréasáin, cánacha, táillí, tobhaigh agus muirir.

(18)

Ba cheart na Ballstáit ina bhfuil tomhaltas gáis nádúrtha ina chion íseal de thomhaltas fuinnimh deiridh na dteaghlach a dhíolmhú ón oibleagáid sonraí i dtaobh praghsanna gáis nádúrtha do chustaiméirí teaghlaigh deiridh a sholáthar.

(19)

Chun iontaofacht sonraí a fheabhsú, ba cheart don Choimisiún (Eurostat), in éineacht leis na Ballstáit, measúnú a dhéanamh agus, más gá sin, feabhas a chur ar an modheolaíocht chun sonraí a bhailiú agus a phróiseáil ar bhealach beacht, agus é a thabhairt i gcomhréir leis an gcreat rialachais maidir le staidreamh. Ba cheart, dá bhrí sin, tuarascálacha cáilíochta a ullmhú go rialta agus measúnuithe ar cháilíocht na sonraí i dtaobh praghsanna a dhéanamh go rialta.

(20)

Ar bhonn iarraidh réasúnaithe ó Bhallstát, ba cheart an Coimisiún bheith i dteideal maoluithe a dheonú don Bhallstát sin i ndáil le hoibleagáidí sonracha i gcás ina dteastódh coigeartuithe móra ar chóras staidrimh náisiúnta an Bhallstáit sin chun an Rialachán seo a chur i bhfeidhm nó nuair is dócha go mbeadh ualach suntasach breise ar fhreagróirí dá bhrí sin.

(21)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún i ndáil leis an bhformáid agus na socruithe i dtaca leis na sonraí a tharchur, i ndáil leis na ceanglais theicniúla um dhearbhú cáilíochta maidir le hinneachar na dtuarascálacha cáilíochta caighdeánacha, agus i ndáil le maoluithe a dheonú. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4).

(22)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon creat coiteann dlí a bhunú chun staidreamh Eorpach maidir le praghsanna gáis nádúrtha agus leictreachais a thiomsú go córasach, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr a fhairsinge agus a éifeachtaí, gur fearr is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(23)

Ba cheart, dá bhrí sin, Treoir 2008/92/CE a aisghairm.

(24)

Chuathas i gcomhairle leis an gCoiste um an gCóras Staidrimh Eorpach,

(1)

tá an bhrí chéanna le “uath-tháirgeoirí”, “tomhaltas deiridh fuinnimh” agus “teaghlach” agus an bhrí a shanntar do na téarmaí sin in Iarscríbhinn A a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 1099/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5);

(2)

tá an bhrí chéanna le “tarchur”, “dáileadh”, “custaiméir”, “custaiméir deiridh”, “custaiméir teaghlaigh”, “custaiméir neamhtheaghlaigh” agus “soláthar” agus an bhrí a shanntar do na téarmaí sin in Airteagal 2 de Threoir 2009/72/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), nuair a úsáidtear i gcomhthéacs an leictreachais iad;

(3)

tá an bhrí chéanna le “tarchur”, “dáileadh”, “soláthar”, “custaiméir”, “custaiméir teaghlaigh”, “custaiméir neamhtheaghlaigh” agus “custaiméir deiridh” agus an bhrí a shanntar do na téarmaí sin in Airteagal 2 de Threoir 2009/73/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), nuair a úsáidtear i gcomhthéacs an gháis nádúrtha iad;

(4)

ciallaíonn “comhpháirt an ghréasáin” costais an ghréasáin tarchuir agus costais an ghréasáin dáileacháin arna gcomhcheangal, mar a leagtar amach i bpointe 6 d’Iarscríbhinn I agus i bpointe 5 d’Iarscríbhinn II.

(a)

suirbhéanna staidrimh;

(b)

foinsí riaracháin;

(c)

foinsí eile a chuireann i bhfeidhm modhanna meastacháin staidrimh.