52023PC0555

Déanfar ospidéil NHS agus aonaid cúraim sláinte phríomhúil NHS a fhaigheann cistiú faoi infheistíochtaí RE-C01-i04 agus RE-C01-i01 faoi seach a eisiamh ón infheistíocht sin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

A.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)				Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R		Bliain
1.1	RE-C01-r01	M	Teacht i bhfeidhm gníomhartha dlíthiúla i réimse an chúraim sláinte phríomhúil	Teacht i bhfeidhm na ngníomhartha dlíthiúla athbhreithnithe				R2		2023	Athbhreithniú na ngníomhartha dlíthiúla i réimse an chúraim sláinte phríomhúil, is iad sin: an reachtaíocht atá mar bhonn agus mar thaca ag aonaid fheidhmiúla na n-ionad cúraim sláinte phríomhúil (lena n-áirítear, Dlí Foraithne Uimh. 73/2017 maidir le haonaid sláinte teaghlaigh Shamhail B, Ordú Uimh. 1368/2007 ón Rialtas, samhail luacha saothair na n-aonad sláinte teaghlaigh de Shamhail B agus an gníomh dlíthiúil gaolmhar, agus na gníomhartha dlíthiúla atá mar bhonn taca d’fheidhmiú cineálacha eile príomhaonad cúraim sláinte); agus, ii) an reachtaíocht atá mar bhonn agus mar thaca ag grúpaí lárionaid sláinte (lena n-áirítear, na gníomhartha dlíthiúla atá mar bhonn taca le grúpaí lárionaid sláinte, eadhon Dlí Foraithne Uimh. 28/2008).
1.2	RE-C01-r01	T	Foráil le haghaidh rochtain ar ionstraim srathaithe riosca chun tacú le rialachas cliniciúil in aonaid fheidhmiúla na ngrúpaí lárionad sláinte		Líon	0	1 000	R4		2023	Líon na n-aonad feidhmiúil lárionad sláinte a fhaigheann rochtain ar an bhfaisnéis ón ionstraim srathaithe riosca a chumhdaíonn úsáideoirí cláraithe. Leis an ionstraim srathaithe riosca, beifear in ann idirghabháil réamhghníomhach a dhéanamh i ndaonraí a bhfuil riosca cliniciúil níos airde agus leochaileacht shóisialta ag baint leo, lena n-áiritheofar scagthástáil daonra-bhunaithe agus cláir fáthmheasa luatha ar fud na tíre, chomh maith le cóireáil thráthúil agus obair leantach leordhóthanach i gcás úsáideoirí a bhfuil na galair is minice acu (na galair chardashoithíocha, diaibéiteas, ailse, riospráide, meabhrach agus oistéatúil).
1.3	RE-C01-r01	T	Próiseas díláraithe na bhfreagrachtaí i réimse na sláinte i mbardais a thabhairt chun críche		Líon	0	201	R4		2022	Líon na mbardas nua ina bhfuil próiseas díláraithe na bhfreagrachtaí i réimse na sláinte curtha i gcrích, i gcomhréir le Dlí Foraithne Uimh. 23/2019, an 30 Eanáir, trí fhógra aistrithe a shíniú ag an Aireacht Sláinte, ag na riaracháin sláinte réigiúnacha agus ag na bardais. Cumhdóidh aistriú na bhfreagrachtaí an méid seo a leanas: i) rannpháirtíocht bardas i gcinntí pleanála, bainistíochta agus infheistíochta na n-aonad cúraim sláinte phríomhúil agus rannáin idirghabhála in iompraíochtaí agus spleáchais shuimitheacha, go háirithe maidir lena dtógáil, lena dtrealamh agus lena gcothabháil; ii) bainistiú, cothabháil agus caomhnú trealaimh eile a bhaineann le cúram sláinte príomhúil; iii) bainistiú oibrithe cúraim sláinte i gcatagóir chúntóir oibríochtúil na n-aonad feidhmiúil de ghrúpaí lárionaid sláinte agus rannáin idirghabhála in iompraíochtaí agus spleáchais shuimitheacha lena gcomhtháthaítear an tSeirbhís Náisiúnta Sláinte; iv) seirbhísí tacaíochta lóistíochta de chuid grúpaí lárionad sláinte a bhainistiú.
1.4	RE-C01-r02	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne Meabhairshláinte nua, ina leagfar amach na prionsabail maidir le seirbhísí cúraim meabhairshláinte a eagrú	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne Meabhairshláinte nua				R4		2021	Léireofar sa Dlí Foraithne nua na tograí le haghaidh leasuithe arna ndéanamh ag an Meitheal a bunaíodh le hOrdú Rialtais Uimh. 6324/2020, an 15 Meitheamh, arna leasú le hOrdú Rialtais Uimh. 11485/2020, an 20 Samhain, d’fhonn na prionsabail maidir le heagrú seirbhísí cúraim meabhairshláinte a shainiú.
1.5	RE-C01-r02	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Meabhair-Shláinte nua, ina leagfar síos na prionsabail a bhaineann le cearta daoine a bhfuil tinneas meabhrach orthu agus a rialóidh ospidéalú éigeantach nó cóireáil éigeantach	Teacht i bhfeidhm an Dlí Meabhairshláinte nua				R1		2023	Léireofar sa Dlí meabhairshláinte nua na tograí le haghaidh leasuithe arna ndéanamh ag an Meitheal a bunaíodh le hOrdú Rialtais Uimh. 6324/2020, an 15 Meitheamh, arna leasú le hOrdú Rialtais Uimh. 11485/2020, an 20 Samhain, d’fhonn na prionsabail maidir le cearta na ndaoine a bhfuil meabhairghalar orthu a leagan síos agus ospidéalú nó cóireáil éigeantach a rialáil.
1.6	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm an teimpléid bainistithe conarthaí nua	Teacht i bhfeidhm an teimpléid bainistithe conarthaí nua				R2		2022	Teacht i bhfeidhm, trí fhormheas comhpháirteach na nAireachtaí Sláinte agus Airgeadais, teimpléad nua an chonartha bainistíochta. Cloífear leis an teimpléad nua le gach conradh bainistíochta amach anseo atá le síniú ag bainisteoirí poiblí uile na bhfiontar atá faoi úinéireacht an stáit sa chóras sláinte, chun cuntasacht a neartú agus cleachtais bhainistíochta feidhmíochtbhunaithe a spreagadh.
1.7	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm Phlean Cuntasaíochta Bainistíochta nua na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta	Teacht i bhfeidhm an Phlean Cuntasaíochta Bainistíochta nua				R1		2024	Plean Cuntasaíochta Bainistíochta a bhunú don tSeirbhís Náisiúnta Sláinte, d’fhonn faisnéis a bhailiú, ar an leibhéal náisiúnta, maidir le costais, ioncaim agus torthaí seirbhísí ospidéil, rud a fheabhsóidh leithdháileadh acmhainní sa tSeirbhís Náisiúnta Sláinte, tagarmharcáil agus sainaithint réimsí ina bhféadfaí feabhas a chur ar éifeachtúlacht oibríochtúil na n-eintiteas sláinte. Scaipfidh riarachán lárnach an chórais sláinte an Plean Cuntasaíochta Bainistíochta nua trí chiorclán normatach.
1.8	RE-C01-r03	T	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte		Líon	0	10	R4		2022	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte chun an méid seo a leanas a dhéanamh: i) feabhas a chur ar rochtain ar sheirbhísí cúraim sláinte, chomh maith le cáilíocht agus éifeachtúlacht i soláthar na seirbhísí sin; ii) rialachas cliniciúil, neamhspleáchas agus cuntasacht na seirbhísí cúraim sláinte a neartú; iii) gairmithe sláinte a spreagadh chun leanúint de bheith ag obair in ospidéil phoiblí; iv) rioscaí agus sochair a chomhroinnt idir seirbhísí cúraim sláinte agus ospidéil; v) misean gach seirbhíse cúraim sláinte agus gach ospidéil i gcomhthéacs réigiúnach agus náisiúnta na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta a mheas.
1.9	RE-C01-r03	T	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte		Líon	10	25	R4		2025	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte chun an méid seo a leanas a dhéanamh: i) feabhas a chur ar rochtain ar sheirbhísí cúraim sláinte, chomh maith le cáilíocht agus éifeachtúlacht i soláthar na seirbhísí sin; ii) rialachas cliniciúil, neamhspleáchas agus cuntasacht na seirbhísí cúraim sláinte a neartú; iii) gairmithe sláinte a spreagadh chun leanúint de bheith ag obair in ospidéil phoiblí; iv) rioscaí agus sochair a chomhroinnt idir seirbhísí cúraim sláinte agus ospidéil; v) misean gach seirbhíse cúraim sláinte agus gach ospidéil i gcomhthéacs réigiúnach agus náisiúnta na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta a mheas.
1.10	RE-C01-r03	T	Freagraí ospidéalú baile a neartú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte		Líon	0	5 000	R4		2024	Acmhainneacht freagartha san ospidéal baile a mhéadú trí sholáthar seirbhísí cúraim sláinte lena ngabhann difreáil ar leibhéal an ospidéil, castacht agus déine a chumasú, sa bhaile, ar feadh tréimhse theoranta, i ndlúthnasc le seirbhísí cúraim sláinte phríomhúil, líonra náisiúnta an chúraim leanúnaigh chomhtháite, an earnáil shóisialta agus an pobal i gcoitinne, arna thomhas de réir líon na n-eachtraí nua san ospidéal baile (a shainítear mar thacar cúraim a chuirtear ar fáil le linn na tréimhse ina bhfuil an t-othar faoi fhreagracht an aonaid ospidéalaithe baile, a ritheann gan bhriseadh ó dháta an ligin isteach go dtí an dáta scaoilte amach, seachas an lá urscaoilte).
1.11	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm an phlean gníomhaíochta chun sásraí láraithe ceannaigh do chógais a neartú	Teacht i bhfeidhm an phlean gníomhaíochta chun sásraí láraithe ceannaigh do chógais a neartú				R2		2024	Teacht i bhfeidhm an phlean gníomhaíochta chun sásraí láraithe ceannaigh le haghaidh cógas leighis a neartú, chun moltaí an mheasúnaithe neamhspleách ar sholáthar láraithe cógas sa Phortaingéil a chur chun feidhme, moltaí arna seoladh ag Institiúid Náisiúnta na hOstaire um Shláinte Phoiblí faoin gClár Tacaíochta um Athchóiriú Struchtúrach.
1.12	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm clár oibre tiomantais nua na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta	Teacht i bhfeidhm an chórais nua oibre thiomantais iomláin				R1		2023	Córas oibre díograiseach nua do ghairmithe sláinte sa tSeirbhís Náisiúnta Sláinte, lena n-ionchorpraítear meicníochtaí cuí chun táblaí ama oibre agus luach saothair a eagrú.
1.13	RE-C01-i01	M	Teacht i bhfeidhm na dtéarmaí chun tagairt a dhéanamh d’eachtraí éigeandála a dhéantar a scagadh i seirbhísí éigeandála bána, gorma nó glasa i seirbhísí éigeandála ospidéil le haghaidh cineálacha eile seirbhísí cúraim sláinte, lena n-áirítear seirbhísí cúraim sláinte phríomhúil	Teacht i bhfeidhm na dtéarmaí chun tagairt a dhéanamh d’eachtraí éigeandála				R1		2022	Teacht i bhfeidhm na bpróisis agus na rialacha riarachán den phróiseas tagartha le haghaidh úsáideoirí a bhfuil eachtraí éigeandála acu a dhéantar a scagadh i seirbhísí éigeandála bána, gorma nó glasa i seirbhísí éigeandála ospidéil le haghaidh cineálacha eile seirbhísí cúraim sláinte, is iad sin le haghaidh seirbhísí cúraim sláinte phríomhúil, le sceidealú díreach na gcoinní.
1.14	RE-C01-i01	T	Aonaid sláinte nua a thógáil		Líon	0	20	R4		2024	Líon na n-aonad sláinte nua a tógadh, lena n-áirithítear inrochtaineacht, cáilíocht, compord agus sábháilteacht d’úsáideoirí agus do ghairmithe sláinte, agus iad a chur in oiriúint do shamhlacha nua cúraim sláinte. Tógfar na haonaid nua in ionad foirgneamh míchuí agus beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
1.15	RE-C01-i01	T	Aonaid sláinte nua a thógáil		Líon	20	124	R2		2026	Líon na n-aonad sláinte nua a tógadh, lena n-áirithítear inrochtaineacht, cáilíocht, compord agus sábháilteacht d’úsáideoirí agus do ghairmithe sláinte, agus iad a chur in oiriúint do shamhlacha nua cúraim sláinte. Tógfar na haonaid nua in ionad foirgneamh míchuí agus beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
1.16	RE-C01-i01	M	Cumhdach náisiúnta na gclár scagthástála agus luathdhiagnóise i gcúram sláinte príomhúil a chur i gcrích	Tuairisc ar chur i gcrích cumhdach na gclár scagthástála agus luathdhiagnóise i gcúram sláinte príomhúil				R1		2026	Áirítear an méid seo a leanas ar sheachadadh na cloch mhíle sin: i) scagthástáil cheirbheacs a thabhairt isteach in ionaid sláinte; ii) scagthástáil drólann agus reicteam a thabhairt isteach in ionaid sláinte; iii) an scagadh le haghaidh reiniméapaite diaibéitis a thabhairt isteach chuig 300 ionad sláinte; iv) scrúduithe Holter agus monatóireacht siúlach brú fola a thabhairt isteach in aonaid fheidhmiúla; v) uirlisí diagnóise agus cóireála a thabhairt isteach le haghaidh plúchadh, galar ainsealach bacúil scamhógach agus caitheamh tobac (spiriméadair) in ionaid sláinte; agus, vi) dosing próitéine C-imoibríoch a thabhairt isteach in ionaid sláinte.
1.17	RE-C01-i01	M	Acmhainn freagartha na lárionad sláinte príomhúil a mhéadú agus a réimsí idirghabhála a leathnú	Tuairisc ar acmhainn freagartha na lárionad sláinte príomhúil a mhéadú agus a réimsí idirghabhála a leathnú				R2		2026	Áirítear an méid seo a leanas ar sheachadadh na cloch mhíle sin: i) comhairliúcháin coise diaibéitis a leathnú chuig grúpaí lárionad sláinte; ii) oifigí fiaclóireachta a chruthú in ionaid sláinte; iii) ionaid chomhtháite dhiagnóiseacha a chruthú (le modhanna neamhchasta comhlántacha diagnóise agus teiripe, anailíse X-gha agus cliniciúla) i ngrúpaí lárionaid sláinte; iv) oifigí gluaiseachta agus athshlánúcháin a chruthú i ngrúpaí lárionaid sláinte; v) trealamh a sholáthar (mála éigeandála, dífhibrileoir agus monatóir comharthaí ríthábhachtacha) le haghaidh freagairt cháilithe i gcásanna éigeandála (tacaíocht bhunúsach saoil) d’ionaid sláinte; vi) prótacail atreoraithe sna réimsí cúraim is mó a lorgaítear, eadhon otailmeolaíocht, otorhinolaryngology, ortaipéidic agus ureolaíocht;
1.18	RE-C01-i01	M	Áiseanna agus trealamh sláinte a athchóiriú chun inrochtaineacht, cáilíocht agus dálaí sábháilteachta a chinntiú in ionaid sláinte phríomhúla	Tuarascáil ar athchóiriú áiseanna agus trealaimh sláinte				R2		2026	Áirítear an méid seo a leanas ar sheachadadh na cloch mhíle sin: i) 347 saoráid sláinte a athchóiriú nó a oiriúnú chun éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, pleananna teagmhasacha a chomhlíonadh agus/nó inrochtaineacht, sábháilteacht agus compord a áirithiú d’úsáideoirí agus do ghairmithe sláinte, a mbaineann tacaíocht deontais EUR 170 838 136 díobh ar a laghad le hathchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh, agus baineann tacaíocht deontais EUR 13 046 589 ar a laghad le hathchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh chun athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786 (beidh na ceanglais chun feidhmíocht fuinnimh foirgneamh a fheabhsú leabaithe sna nósanna imeachta soláthair phoiblí agus áiritheofar iad sna sonraíochtaí tairisceana); agus, ii) trealamh a nuachóiriú (lena n-áirítear, i measc nithe eile, trealamh cliniciúil bunúsach, trealamh teicneolaíochta faisnéise agus cumarsáide, trealamh éifeachtúlachta fuinnimh agus trealamh sábháilteachta).
1.19	RE-C01-i01	M	Cúram pobalbhunaithe, idirghabhálacha baile agus pobail a neartú	Tuairisc ar chúram pobalbhunaithe, idirghabhálacha baile agus pobail a neartú				R2		2026	Áirítear an méid seo a leanas ar sheachadadh na cloch mhíle sin: i) 770 feithiclí leictreacha a sholáthar ar a laghad chun tacú le cúram a sholáthar baile ag ionaid sláinte; agus ii) líon na n-aonad soghluaiste nua a mhéadú chun 34 cheann breise ar a laghad a bheith ann chun réigiúin ísealdlúis a chumhdach.
1.20	RE-C01-i02	M	Teacht i bhfeidhm an rialacháin maidir le leithdháileadh tacaíochta airgeadais ag na hÚdaráis Sláinte Réigiúnacha	Teacht i bhfeidhm an rialacháin maidir le leithdháileadh tacaíochta airgeadais				R1		2022	Teacht i bhfeidhm an rialacháin maidir le leithdháileadh tacaíochta airgeadais ag na hÚdaráis Sláinte Réigiúnacha, ina saineofar samhail rialachais an chláir agus riachtanais na n-iarratasóirí faoi seach.
1.21	RE-C01-i02	T	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram d’othair chónaitheacha agus d’othair sheachtracha a neartú		Líon	0	7 400	R4		2025	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram d’othair chónaitheacha agus d’othair sheachtracha a neartú trí na háiteanna nua seo a leanas a chruthú: i) leapacha nua 5 500 othar cónaitheach i líonra náisiúnta na seirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh, laistigh den líonra ginearálta; ii) 500 áit nua in aonaid lae chur chun cinn an neamhspleáchais laistigh de líonra náisiúnta na seirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh; iii) 1 000 áit nua i seirbhísí comhtháite um chúram leanúnach meabhairshláinte; agus, iv) leapacha nua 400 leapacha ísealchastachta othar cónaitheach sa líonra náisiúnta seirbhísí cúraim mhaolaithigh. Áirítear leis sin úsáid a bhaint as tacaíocht deontais de EUR 226 730 193 ar a laghad chun bonneagar sláinte nua a thógáil. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
1.22	RE-C01-i02	T	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram baile a neartú		Líon	0	1 200	R2		2024	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram d’othair bhaile a neartú trí na háiteanna nua seo a leanas a chruthú: i) 1 000 áit nua i bhfoirne comhtháite leanúnacha cúraim baile; ii) 100 áit nua i bhfoirne tacaíochta baile le haghaidh na meabhairshláinte laistigh de líonra náisiúnta na seirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh; agus, iii) 100 áit nua i bhfoirne tacaíochta cúram maolaitheach pobail.
1.23	RE-C01-i03	T	Athchóiriú ar aonaid agus ar threalamh síciatracht fóiréinseach		Líon	0	3	R4		2025	Aonad síciatraí fóiréinseach nua (Sobral Cid) a thógáil agus dhá aonad eile a athchóiriú (Ionad Ospidéal Síciatrach Liospóin agus Hospital de Magalhães Lemos) chun coinníollacha a áirithiú a bheidh ag luí le hurraim do chearta an duine, go háirithe príobháideachas, compord, agus daonnachtú spásanna, gan faillí a dhéanamh ar na coinníollacha slándála a bhaineann le comhlíonadh orduithe breithiúnacha, gan tuilleadh ciontuithe i bPoblacht na Portaingéile ag eagraíochtaí idirnáisiúnta a chosc (an Coiste Eorpach um Chéastóireacht a Chosc).
1.24	RE-C01-i03	M	Gníomhaíochtaí múscailte feasachta agus oiliúna a fhorbairt chun ‘conairí othar a thógáil’ i gcomhthéacs néaltraithe.	Tuarascáil ar imscaradh gníomhaíochtaí nua múscailte feasachta agus oiliúna agus ar a bhforbairt				R4		2022	Gníomhaíochtaí múscailte feasachta agus oiliúna maidir le néaltais, d’fhonn tacú le hathchóirithe i seirbhísí cúraim shóisialta agus sláinte, atá dírithe ar fhoireann seirbhísí sóisialta agus cúraim sláinte nó ar bhaill foirne eintiteas eile a oibríonn leis an bpobal i gcoitinne i réimse na mbeartas sóisialta agus cúraim sláinte, chomh maith le húsáideoirí seirbhísí cúraim shóisialta agus sláinte.
1.25	RE-C01-i03	M	Neartú an líonra cúraim mheabhairshláinte a thabhairt chun críche	Tuarascáil maidir le cur i gcrích na dtionscnamh uile a bhfuil tuairisc orthu chun an líonra cúraim mheabhairshláinte a neartú				R4		2025	Cur i gcrích na n-idirghabhálacha uile arna sainiú chun an líonra cúraim meabhairshláinte a neartú, lena n-áirítear: i) ceithre aonad nua a bhunú chun ospidéal a chur ar fáil in ospidéil ghinearálta; ii) 15 Lárionad Freagrachta Comhtháite a chruthú i seirbhísí meabhairshláinte; iii) 20 de na seirbhísí áitiúla meabhairshláinte atá ann cheana a athchóiriú; iv) 500 freagairt a chruthú do riachtanais daoine institiúidithe a bhfuil tinneas ainsealach meabhrach orthu; v) trí shaoráid agus trealamh síciatracht fóiréinseach a uasghrádú; vi) trí aonad trasdula cónaithe fóiréinseacha a thógáil; agus, vii) gníomhaíochtaí oiliúna a fhorbairt chun ‘conairí othar a thógáil’ i gcomhthéacs néaltraithe. Airítear ann úsáid a bhaint as tacaíocht deontais ar luach EUR 58 507 675 athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh chun athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786. Beidh na ceanglais chun feidhmíocht fuinnimh foirgneamh a fheabhsú leabaithe sna nósanna imeachta soláthair phoiblí agus áiritheofar iad sna sonraíochtaí tairisceana.
1.40	RE-C01-i04	M	Síniú an chonartha bainistíochta chun Ospidéal Liospóin Thoir a thógáil	Síniú an chonartha bainistíochta chun Ospidéal Liospóin Thoir a thógáil sínithe ag na húdaráis phoiblí agus ag an MSC				R3		2023	Síniú an chonartha bainistíochta ag ACSS agus ag an bhFeithicil Sainchuspóireach (SPV) chun Ospidéal Liospóin Thoir a thógáil. Léireofar sa chonradh na coinníollacha a bhaineann le raon feidhme na seirbhísí (trealamh ginearálta foirgneamh a dhearadh, a thógáil, a mhaoiniú, a chothabháil, a sholáthar agus a chothabháil) agus fad. Tógfar na haonaid nua in ionad foirgneamh míchuí agus beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
1.26	RE-C01-i04	M	Tógáil Ospidéal Liospóin Thoir agus ceannach trealamh d’ospidéil i Liospóin agus Vale do Tejo	Tógáil Ospidéal Liospóin Thoir agus ceannach trealamh d’ospidéil i Liospóin agus Vale do Tejo				R2		2026	Trealamh a cheannach atá le suiteáil in ospidéil i Liospóin agus Vale do Tejo lena mbaineann tacaíocht deontais dar luach EUR 78 740 000 san iomlán, eadhon trealamh cliniciúil/leighis agus ardteicneolaíochta; trealamh ginearálta, ina bhfuil troscán atá curtha in oiriúint do na tascanna atá le déanamh i spásanna éagsúla agus atá éasca a ghlanadh agus atá deartha go heirgeanamaíoch; agus, trealamh ríomhaireachta. Tógáil Ospidéal Liospóin Thoir, eadhon (i) an Túr Poente, (ii) foirgneamh i bplásán B, agus (iii) foirgneamh i bplásán C, lena mbaineann EUR 100 000 000 san iomlán de thacaíocht deontais. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag na foirgnimh nua sin 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
1.27	RE-C01-i05-RAM	T	Méadú ar líon na n-áiteanna atá ar fáil i gcóras ospidéalaithe baile sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara		Líon	0	1 500	R2		2026	Cumas freagartha Mhaidéara a neartú trí líon na n-áiteanna atá ar fáil sa chóras ospidéalaithe baile a mhéadú, agus ar an gcaoi sin soláthar seirbhísí cúraim sláinte sa bhaile a chumasú le difreáil, castacht agus déine ar leibhéal an ospidéil, i ndlúthnasc le cúram sláinte príomhúil agus le seirbhísí eile.
1.28	RE-C01-i05-RAM	T	Foirne meabhairshláinte pobail a bhunú i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara		Líon	0	11	R2		2026	Cumas freagartha na seirbhíse réigiúnaí sláinte i Maidéara a neartú i réimse na meabhairshláinte agus na néaltraithe a bhaineann le haosú trí fhoirne meabhairshláinte pobail a chruthú.
1.29	RE-C01-i05-RAM	M	An córas aicmithe, an phróifíl fheidhmiúil agus córas atreoraithe úsáideoirí a chur in úsáid le haghaidh shamhail réigiúnach Mhaidéara de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh	Tuarascáil ar chur in úsáid an chórais aicmithe, ar phróifíl fheidhmiúil agus ar chóras atreoraithe úsáideoirí				R4		2021	An córas aicmithe, an phróifíl fheidhmiúil agus córas atreoraithe úsáideoirí a chur in úsáid, d’fhonn shamhail réigiúnach Mhaidéara de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh a neartú, chomh maith lena comhordú agus bainistiú teicniúil.
1.30	RE-C01-i05-RAM	T	Méadú ar líon na n-áiteanna i seirbhísí cúraim chomhtháite leanúnach i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara		Líon	0	1 080	R4		2025	Líon na n-áiteanna nua agus athchóirithe a cruthaíodh i seirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara, arna dtomhas i dtéarmaí leapacha nua agus athchóirithe, a bhfuil raon feidhme ginearálta acu (lena n-áirítear in aonaid chomhleanúnachais, mheántéarmacha agus athshlánaithe, agus aonad fadtéarmach agus cothabhála), meabhairshláinte agus seirbhísí péidiatraiceacha. Airítear ann úsáid a bhaint as an tacaíocht i bhfoirm deontais i) chun bonneagar sláinte nua a thógáil a bheidh éileamh fuinnimh príomhúil aige 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de; agus ii) athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh a chur chun feidhme.
1.31	RE-C01-i05-RAM	T	Athchóiriú ar sheirbhísí cúraim sláinte phríomhúil i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara		Líon	0	15	R2		2026	Líon na saoráidí cúraim sláinte phríomhúil athchóirithe i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.32	RE-C01-i06	T	Uasghrádú a dhéanamh ar líonraí áitiúla teicneolaíochta faisnéise		%	0	90	R4		2022	Céatadán na líonraí áitiúla teicneolaíochta faisnéise uasghrádaithe sa tSeirbhís Náisiúnta Sláinte, arna n-eagrú agus arna gcur chun feidhme ag eintiteas seirbhísí comhroinnte na hAireachta Sláinte, a bheidh in ann feidhmiú sa tsamhail nua de chumarsáid aontaithe (Voice over Internet Protocol).
1.33	RE-C01-i06	T	Feidhmiúlachtaí don teileashláinte agus don teileafhaireachán a chur chun feidhme		%	0	15	R4		2022	Céatadán na n-úsáideoirí a bhfuil rochtain acu ar fheidhmiúlachtaí nua teileashláinte agus teileamhonatóireachta, lenar féidir cianseirbhísí cúraim sláinte a sholáthar, rud a mhéadaíonn na leibhéil rochtana ar chúram sláinte agus rannpháirtíocht saoránach sa phróiseas chun cianfhaisnéis a bhailiú agus a chóireáil.
1.34	RE-C01-i06	T	Modúil riaracháin teicneolaíochta faisnéise, modúil chliniciúla bhunúsacha agus modúil chliniciúla éigeandála a chur chun feidhme		%	0	15	R2		2025	An céatadán de ghairmithe sláinte a bhfuil rochtain acu ar mhodúil chomhtháite teicneolaíochta faisnéise, ar mhodúil chliniciúla bhunúsacha agus ar mhodúil chliniciúla éigeandála le haghaidh na nithe seo a leanas: i) faisnéis chliniciúil a thaifeadadh agus a cheadú laistigh de raon feidhme cúram sláinte príomhúil, ospidéil agus leanúnach, chun infhaighteacht agus comhtháthú faisnéise sláinte a áirithiú, chomh maith le sábháilteacht níos fearr a chur ar fáil d’úsáideoirí agus do ghairmithe sláinte; agus, ii) seirbhísí éigeandála, clár altranais agus seirbhísí cúraim sláinte teileamhonatóireachta.
1.35	RE-C01-i07-RAM	T	Trealamh ríomhaireachta nua do sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara		Líon	0	3 600	R4		2024	Líon na dtrealamh ríomhaireachta nua do sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara chun faireachán a dhéanamh ar níos mó gaireacht d’úsáideoirí sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara agus chun a áirithiú go mbeidh siad níos gaire dóibh, chun laghdú ar an mbaol earráidí a chur chun cinn, chomh maith le héifeachtúlacht agus rochtain thapa ar shonraí úsáideoirí a chothú.
1.36	RE-C01-i08-RAA	T	Rochtain mhéadaithe ar thairseach úsáideoirí sheirbhís sláinte réigiúnach na nAsór		Líon	0	25 000	R3		2025	Líon na n-úsáideoirí aonair bliantúla breise a bhfuil rochtain acu ar thairseach úsáideoirí sheirbhís sláinte réigiúnach na nAsór, a bhuí le leathnú na seirbhísí sláinte digiteacha agus na faisnéise leighis atá ar fáil ann.
1.37	RE-C01-i08-RAA	T	Ceapacháin teilileighis a thabhairt isteach i seirbhís sláinte réigiúnach na nAsór		Líon	0	1 000	R3		2024	Líon na gceapachán bliantúil teilileigheas i seirbhísí cúraim sláinte príomhúil agus le speisialtóirí leighis ag seirbhís sláinte réigiúnach na nAsór.
1.38	RE-C01-i09	T	Cur i bhfeidhm na gclár ‘Pobal Spóirt Scoile’ agus ‘Spóirt Scoile ar Rothaí’ a chur i gcrích i scoileanna		Líon	0	1980	R3		2025	Líon na bhfearas rothar ina bhfuil rothair de mhéideanna éagsúla arna seachadadh i scoileanna dara rothar d’fhonn rothaíocht a mhúineadh do dhaltaí, chomh maith le fearais rothar d’aosaigh a sheachadtar chuig scoileanna poiblí faoi chuimsiú an chláir ‘Pobal Spóirt na Scoileanna’
1.39	RE-C01-i09	M	Seoladh an fheachtais náisiúnta don Chóras Uilíoch um Thacaíocht don Saol Gníomhach agus don ardán teicneolaíochta a bhaineann leis	Bealaí cumarsáide nua agus ardán nua i bhfeidhm don fheachtas náisiúnta don Chóras Tacaíochta Uilíoch don Saol Gníomhach				R3		2025	Feachtas náisiúnta a sheoladh maidir leis an gCóras Uilíoch um Thacaíocht don Bheatha Ghníomhach agus an t-ardán teicneolaíochta gaolmhar, d’fhonn cur le heolas na saoránach faoi na tairbhí a bhaineann le gníomhaíocht choirp rialta, ag gach aois agus de réir a gcumais, agus é mar aidhm acu spreagadh a thabhairt do stíleanna maireachtála níos sláintiúla a ghlacadh.
1.41	RE-C01-i10	M	Ceadú na Tuarascála ina sainaithnítear riachtanais NHS le haghaidh trealamh trom leighis	An tuarascáil a fhormheas				R3		2023	Ceadú na tuarascála ag an Aireacht Sláinte ina sainaithnítear riachtanais Ospidéil na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta le haghaidh trealamh leighis trom. Sainaithneofar sa tuarascáil sin an gá atá leis an gcineál sin trealaimh a cheannach den chéad uair agus an gá trealamh leighis trom atá ann cheana a ionadú.
1.42	RE-C01-i10	T	Ceannach Trealamh Liachta Trom		Líon	0	19	R4		2024	Líon na dtrealamh leighis trom a ceannaíodh d’ospidéil an NHS de réir na riachtanas a aithníodh sa tuarascáil, mar a léirítear i gCloch Mhíle 1.41.
1.43	RE-C01-i10	T	Ceannach Trealamh Liachta Trom		Líon	19	68	R2		2026	Líon na dtrealamh leighis trom a ceannaíodh d’ospidéil an NHS de réir na riachtanas a aithníodh sa tuarascáil, mar a léirítear i gCloch Mhíle 1.41.

B. COMHCHUID 2: Tithíocht

Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar na dúshláin a bhaineann leis an nganntanas struchtúrach de réitigh tithíochta bhuana agus shealadacha do na grúpaí is leochailí, ar mhórthír na Portaingéile agus i Réigiúin Féinrialaitheacha na nAsór agus Mhaidéara araon, agus rannchuidiú go hindíreach ag an am céanna leis an gcóras cosanta sóisialta a threisiú. Níl i dtithíocht phoiblí ach 2 % den stoc iomlán sa Phortaingéil agus meastar nach leor í chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais na ndaoine is díothaí agus atá i mbaol eisiaimh shóisialta.

Is iad seo a leanas príomhchuspóirí na comhchoda: i) an soláthar tithíochta sóisialta agus inacmhainne a mhéadú (lena n-áirítear aghaidh a thabhairt ar riachtanais ghaolmhara eile, amhail easpa bonneagair agus trealaimh bhunúsaigh, áiteanna cónaithe atá míshláintiúil agus neamhdhaingean, forbhásacht nó easpa nasc conarthach, plódú nó neamhdhóthanacht tithíochta do riachtanais speisialta cónaitheoirí atá faoi mhíchumas nó a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe); (II) freagairt phoiblí náisiúnta a chruthú ar riachtanais chóiríochta phráinneacha agus shealadacha a eascraíonn as teagmhais gan choinne nó nárbh fhéidir a thuar amhail tubaistí nádúrtha, dóiteáin, paindéimí, gluaiseachtaí imirce, iarratais ar thearmann, nó staideanna gar-riosca amhail foréigean teaghlaigh, gáinneáil ar dhaoine, baol díshealbhuithe agus eile; agus iii) an soláthar cóiríochta do mhic léinn a mhéadú ar phraghsanna inacmhainne. Is éard atá i gceist leis na hinfheistíochtaí sa chomhpháirt teaghaisí nua a thógáil agus athchóiriú a dhéanamh ar theaghaisí atá ann cheana.

Leis an gcomhchuid sin, rannchuidítear le haghaidh a thabhairt ar Mholtaí Tírshonracha arna n-eisiúint chuig an bPortaingéil faoi chuimsiú an tSeimeastair Eorpaigh in 2019 agus 2020, go háirithe: Feabhas a chur ar éifeachtacht agus ar leordhóthanacht an líontáin sábháilteachta sóisialta (Moladh Sonrach Tíre 2 2019); Cosaint shóisialta agus tacaíocht ioncaim leordhóthanach agus éifeachtach a ráthú (Moladh Tír-Shonrach 2 2020); agus líon na gcéimithe ardoideachais a mhéadú, go háirithe san eolaíocht agus sa teicneolaíocht faisnéise (trí na hinfheistíochtaí i gcóiríocht do mhic léinn) (Moladh Sonrach Tíre 2 2019). Cuidíonn an chomhpháirt freisin le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir leis an aistriú comhshaoil (Moladh Tír-Shonrach 3 2020). Rannchuidíonn an chomhpháirt freisin le cur chun feidhme roinnt prionsabal de Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta (CECS), amhail: ‘Beidh rochtain ar thithíocht shóisialta nó ar chúnamh tithíochta ar dhea-chaighdeán a sholáthar dóibh siúd atá i ngátar’ (ESPR 19.a); ‘Tá an ceart ag daoine leochaileacha cúnamh agus cosaint iomchuí a fháil ar dhíshealbhú éigeantach’ (EPSR 19.b); Cuirfear foscadh agus seirbhísí leordhóthanacha ar fáil do dhaoine gan dídean chun a gcuimsiú sóisialta a chur chun cinn’ (EPSR 19.c); ‘Cosaint shóisialta’ (EPSR 12); ‘Daoine faoi mhíchumas a chuimsiú’ (EPSR 17); ‘Rochtain ar sheirbhísí riachtanacha’ (EPSR 20); ‘Oideachas, oiliúint agus foghlaim ar feadh an tsaoil ‘Tá an ceart ag cách ar oideachas, oiliúint agus foghlaim ar feadh an tsaoil ionchuimsitheach agus ar ardchaighdeán chun na scileanna atá acu a choinneáil agus chun scileanna nua a fháil a chuirfidh ar a gcumas bheith rannpháirteach go hiomlán sa tsochaí agus athruithe ó phost go post sa mhargadh saothair a bhainistiú go rathúil’ (EPSR 1). Déanfar gnéithe comhshaoil a ionchorprú freisin, go háirithe trí thógáil nua ag a bhfuil ardchaighdeáin éifeachtúlachta fuinnimh a chur chun cinn.

Tá coinne leis nach ndéanfaidh aon bheart sa chomhchuid seo dochar suntasach do chuspóirí comhshaoil de réir bhrí Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2020/852, agus an tuairisc ar na bearta agus na céimeanna maolaitheacha a leagtar amach sa phlean i gcomhréir le Treoraíocht Theicniúil DNSH (2021/C58/01) á gcur san áireamh.

B.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú RE-r04: An Plean Náisiúnta um Thithíocht Phráinneach agus Shealadach

Is é cuspóir an athchóirithe líonra poiblí náisiúnta a chruthú chun freagairt do riachtanais tithíochta phráinneacha agus shealadacha mar chuid d’athnuachan na mbeartas tithíochta sa Phortaingéil, d’fhonn na spriocghrúpaí sainaitheanta a chosaint agus a chumhachtú, agus cuimsiú sóisialta a chothú agus neamhionannais a chomhrac.

Is éard a bheidh san athchóiriú ná freagairt struchtúrtha agus thrasearnálach a chruthú do dhaoine a bhfuil gá acu le réitigh éigeandála nó réitigh chóiríochta sealadaí agus an creat dlíthiúil agus rialála is gá a fhorbairt chun samhail rialachais RE-C02-i02 (Deontas Náisiúnta Éigeandála agus Cóiríochta Sealadach) a bhunú agus chun modheolaíochtaí a bhunú chun comharthaíocht agus tarchur chuig cóiríocht agus chuig tacaíocht shóisialta a chur ar fáil do na daoine a fhaigheann tacaíocht.

Bhí cur chun feidhme an athchóirithe le tabhairt chun críche faoin 31 Meitheamh 2021.

Infheistíocht RE-C02-i01: An Clár Tacaíochta um Rochtain ar Thithíocht

Is é cuspóir na hinfheistíochta tithíocht chuibhiúil agus leordhóthanach a chosaint do theaghlaigh a bhfuil na riachtanais is mó acu agus do na grúpaí is leochailí.

Is éard a bheidh san infheistíocht cóiríocht tithíochta sóisialta den chuid is mó a sholáthar, ach freisin tacaíocht airgeadais a chur ar fáil d’athchóiriú nó d’fhoirgníocht do na spriocghrúpaí sainaitheanta nach bhfuil an acmhainn airgeadais acu chun leordhóthanacht a dtithíochta féin a ráthú, do 26 000 teaghlach ar a laghad faoi 2026. Beartaítear leis na hinfheistíochtaí foirgnimh nua a thógáil, na teaghaisí atá ann cheana a athchóiriú, chomh maith le foirgnimh bhreise a fháil agus a léasú nuair is gá sin chun tithíocht shóisialta a chur ar fáil.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C02-i02: Deontas Náisiúnta Éigeandála agus Cóiríochta Sealadach

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin cóiríocht shealadach nó éigeandála a chur ar fáil do na grúpaí leochaileacha daonra ar mhórthír na Portaingéile. Feidhmíonn an infheistíocht seo chun an tAthchóiriú ar an bPlean Náisiúnta Práinneach agus Sealadach Tithíochta atá san áireamh sa chomhpháirt a chur chun feidhme. Is iad na rioscaí nó na héigeandálaí sóisialta seo a leanas a chreataíonn na hidirghabhálacha atá beartaithe: imeachtaí neamh-intuartha nó eisceachtúla, an gá atá le cóiríocht phráinneach agus cumhachtú daoine a bhfuil tithíocht bainte díobh go sealadach, lena n-áirítear íospartaigh foréigin teaghlaigh, íospartaigh na gáinneála ar dhaoine, daoine faoi chosaint idirnáisiúnta, daoine gan dídean; riachtanais urghnácha a bhfuil bunús cuí leo maidir le cóiríocht phráinneach shealadach do dhaoine atá ar tí tarlú agus a bhfuil baol iarbhír ann go bhfágfar iad gan chóiríocht nó i bpróiseas an dí-institiúidithe; riachtanais chóiríochta, atá sealadach agus fíor-riachtanach ar mhaithe le leas an phobail, d’oifigigh stáit agus do ghníomhairí.

Is éard a bheidh san infheistíocht 2 000 cóiríocht éigeandála a chruthú, chomh maith le 473 aonad gnáthóg, trí bhloc le haghaidh fórsaí slándála (i gcásanna a bhfuil údar cuí leo ar mhaithe le leas an phobail) agus cúig ionad don chóiríocht shealadach ar chúiseanna daonnúla nó slándála.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C02-i03-RAM: Soláthar tithíochta sóisialta i Réigiún Féinrialaithe Mhaidéara a neartú

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo freagairt do riachtanais tithíochta teaghlach atá ina gcónaí i ndálaí deacra agus nach bhfuil an acmhainn airgeadais acu chun íoc as an gcostas rochtana ar thithíocht leordhóthanach i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara.

Is éard a bheidh san infheistíocht ná cóiríocht tithíochta sóisialta a thógáil agus/nó a fháil do 805 theaghlach (áireofar san infheistíocht freisin staidéir, tionscadail, fáil talún agus tógáil), tacú le hathshlánú 325 teaghais phríobháideacha (lena n-áirítear feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh). Foráiltear san infheistíocht freisin do sholáthar seirbhísí chun córais faisnéise agus réitigh ríomhrialtais a fhorbairt san earnáil tithíochta.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-02-i04-RAA: Dálaí tithíochta a mhéadú i stoc tithíochta Réigiún Féinrialaitheach na nAsór

Is é cuspóir na hinfheistíochta na tairiscintí tithíochta a neartú ag leibhéil éagsúla, tar éis meathlú na bhfoirgneamh i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór agus laghdú ar an soláthar ar an margadh réadmhaoine.

Is éard a bheidh san infheistíocht, ar fud na n-oileán éagsúil:

-tógáil 100 foirgneamh.

-bailchríoch a chur ar 75 árasán; agus

-athchóiriú foirgneamh (athchóiriú domhain le haghaidh 63 foirgneamh, athchóiriú meánach 329 bhfoirgneamh agus idirghabháil bheag in 135 fhoirgneamh) le haghaidh 527 idirghabháil san iomlán.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C02-i07-RAA: Bonneagar le haghaidh dáileachtaí talún le haghaidh tithíocht chónaitheach

Is é cuspóir na hinfheistíochta bonneagar a chruthú nó a fheabhsú le haghaidh dáileachtaí talún i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór agus iad a leithdháileadh ar iarrthóirí roghnaithe. Is í an aidhm cur ar chumas na n-iarrthóirí roghnaithe a dtithe féin a thógáil ar na dáileachtaí talún seo ar chostais rialaithe. Bunaíodh an clár seo i bhForaithne Reachtach Réigiúnach Uimh. 21/2005/A an 3 Lúnasa 2005. Leithdháilfidh an infheistíocht 145 dháileacht talún.

Agus iarrthóirí á roghnú chun a dtithe féin a thógáil ar na luchtóga seo, tabharfar tosaíocht do dhaoine óga (faoi bhun 35 bliana d’aois má tá siad singil nó faoi bhun 70 bliain d’aois má tá siad pósta nó ina gcónaí i lánúin).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C02-i08-RAA: An stoc tithíochta sóisialta a threisiú

Is é cuspóir na hinfheistíochta stoc tithíochta sóisialta Réigiún Féinrialaitheach na nAsór a threisiú. Is éard a bheidh san infheistíocht 126 theaghais a fhoirgniú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

B.2. Clocha míle, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
2.1	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Socruithe Comhoibríocha nó Maoinithe sínithe		Líon	0	75	R3	2022	Síniú socruithe comhoibríocha nó maoinithe. Cuireann na bardais na straitéisí cóiríochta áitiúla i láthair. Sainaithnítear leis na straitéisí sin 1) na riachtanais uile atá incháilithe faoin gclár seo (mar a shonraítear i Dlí Foraithne Uimh. 37/2018 an 4 Meitheamh), agus 2) na heintitis a chuireann réitigh tithíochta chun cinn. Tar éis do IHRU (an Institiúid Tithíochta agus Athshlánaithe Uirbigh) bailíochtú a dhéanamh ar chomhlíonadh na straitéisí cóiríochta áitiúla leis an gclár, sínítear na comhaontuithe comhair le bardais nó na comhaontuithe maoinithe leis na tairbhithe eile a chumann na hinfheistíochtaí nithiúla atá le cur chun cinn agus sonraítear an spriocdháta dá gcur chun feidhme.
2.2	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh		Líon	0	1 500	R3	2023	Líon na dteaghaisí arna seachadadh chuig teaghlaigh incháilithe an chláir. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil 20 % ar a laghad ag foirgnimh nua faoi riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de (seachas tionscadail atá ar siúl agus buiséadaithe le haghaidh 2021 agus 2022, arb ionann iad agus suas le EUR 188 250 000 den leithdháileadh iomlán don bheart seo).
2.29	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh		Líon	1 500	10 000	R2	2025	Líon na dteaghaisí arna seachadadh chuig teaghlaigh incháilithe an chláir. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil 20 % ar a laghad ag foirgnimh nua faoi riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de (seachas tionscadail atá ar siúl agus buiséadaithe le haghaidh 2021 agus 2022, arb ionann iad agus suas le EUR 188 250 000 den leithdháileadh iomlán don bheart seo).
2.3	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh		Líon	10 000	22 360	R2	2026	Líon na dteaghaisí arna seachadadh chuig teaghlaigh incháilithe an chláir. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil 20 % ar a laghad ag foirgnimh nua faoi riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de (seachas tionscadail atá ar siúl agus buiséadaithe le haghaidh 2021 agus 2022, arb ionann iad agus suas le EUR 188 250 000 den leithdháileadh iomlán don bheart seo). Maidir le hathshlánú, is é aonad tagartha in aghaidh na teaghaise 73 méadar cearnach, le haghaidh tógálacha nua 95 méadar cearnach do na 22 360 teaghaisí.
2.4	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Síniú na gcomhaontuithe cistiúcháin le haghaidh cóiríochta éigeandála agus trasdula		Líon	0	500	R3	2022	Líon na socruithe a bhfuil comhaontuithe maoinithe sínithe ina leith. Cuireann eintitis a n-iarratais ar chistiú isteach sa ghlao ar thairiscintí arna oscailt ag IHRU (Institiúid Tithíochta agus Athshlánúcháin Uirbigh) a dhéanann, tar éis measúnú agus iarraidh a dhéanamh ar ISS (Institiúid Slándála Sóisialta) maidir le bailíocht agus indéantacht na n-iarratas a cuireadh isteach, an cistiú a chonradh agus an spriocdháta lena chur chun feidhme a shocrú. Ciallaíonn cóiríocht cuid d’fhoirgneamh nó é ar fad le rochtain neamhspleách ina bhfuil urrann tithíochta amháin nó níos mó agus spásanna príobháideacha breise nó aonaid chónaithe do níos mó ná teaghlach amháin.
2.5	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Síniú na gcomhaontuithe cistiúcháin le haghaidh cóiríochta éigeandála agus trasdula		Líon	500	1 000	R3	2024	Líon na socruithe a bhfuil comhaontuithe maoinithe sínithe ina leith. Cuireann eintitis a n-iarratais ar chistiú isteach sa ghlao ar thairiscintí arna oscailt ag IHRU (Institiúid Tithíochta agus Athshlánúcháin Uirbigh) a dhéanann, tar éis measúnú agus iarraidh a dhéanamh ar ISS (Institiúid Slándála Sóisialta) maidir le bailíocht agus indéantacht na n-iarratas a cuireadh isteach, an cistiú a chonradh agus an spriocdháta lena chur chun feidhme a shocrú. Ciallaíonn cóiríocht cuid d’fhoirgneamh nó é ar fad le rochtain neamhspleách ina bhfuil urrann tithíochta amháin nó níos mó agus spásanna príobháideacha breise nó aonaid chónaithe do níos mó ná teaghlach amháin.
2.6	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Cóiríocht le hoibreacha tógála tosaithe nó ceannaithe le haghaidh socruithe éigeandála agus aistrithe (le tógáil nó le ceannach le caighdeán éifeachtúlachta fuinnimh nó le hathshlánú le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) atá á dtógáil		Líon	0	350	R3	2023	Cóiríocht ar tosaíodh ar oibreacha foirgníochta nó ar ceannaíodh cóiríocht ina leith. A luaithe a bheidh conradh déanta ar an maoiniú, scaoilfear an méid chuig na heintitis ag brath ar chomhlíonadh an chonartha. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil 20 % ar a laghad ag foirgnimh nua faoi riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de (seachas tionscadail atá ar siúl agus buiséadaithe le haghaidh 2021 agus 2022, arb ionann iad agus EUR 14 800 000 den leithdháileadh iomlán don bheart seo).
2.7	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Socruithe éigeandála agus aistrithe arna gcruthú (arna dtógáil nó arna gceannach le caighdeán éifeachtúlachta fuinnimh nó athshlánúcháin, lena n-áirítear ceannaithe freisin, le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) agus arna seachadadh d’fhorbróirí		Líon	0	2 000	R2	2026	Soláthar cóiríochta do na comhlachtaí urraíochta. Ciallaíonn cóiríocht cuid d’fhoirgneamh nó é ar fad le rochtain neamhspleách ina bhfuil urrann tithíochta amháin nó níos mó agus spásanna príobháideacha breise nó aonaid chónaithe do níos mó ná teaghlach amháin. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil 20 % ar a laghad ag foirgnimh nua faoi riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de (seachas tionscadail atá ar siúl agus buiséadaithe le haghaidh 2021 agus 2022, arb ionann iad agus EUR 14 800 000 den leithdháileadh iomlán don bheart seo). Is ionann an t-aonad tagartha agus 73 mhéadar cearnach, ar an meán, i gcás na socruithe 2000.
2.8	RE-C02-i02	T	Cóiríocht a sheachadtar chuig fórsaí slándála agus cóiríocht shealadach a sheachadtar ar chúiseanna daonnúla nó slándála		Líon	0	473	R2	2026	Líon na dteaghaisí a seachadadh chuig na fórsaí slándála (SSGNR — Seirbhísí Sóisialta do Gharda na Poblachta Náisiúnta; SSPSP — Seirbhísí Sóisialta do Phóilíní Slándála Poiblí) le haghaidh riachtanais chóiríochta shealadacha, lena n-áirítear trí bhloc d’fhórsaí slándála (i gcásanna a bhfuil údar cuí leo ar mhaithe le leas an phobail). Áirítear san infheistíocht freisin cúig ionad le haghaidh cóiríocht shealadach ar chúiseanna daonnúla nó slándála. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.10	RE-C02-i03-RAM	T	Tithíocht dá dtugtar tacaíocht i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara		Líon	0	590	R4	2024	Líon na dteaghaisí arna leithdháileadh ar theaghlaigh incháilithe i dtaca le tithíocht shóisialta a thógáil nó cóiríocht chónaithe a cheannach le haghaidh tithíocht shóisialta faoi thacaíocht. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.11	RE-C02-i03-RAM	T	Tithíocht dá dtugtar tacaíocht i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara		Líon	590	805	R2	2026	Líon na dteaghaisí arna leithdháileadh ar theaghlaigh incháilithe i dtaca le tithíocht shóisialta a thógáil nó cóiríocht chónaithe a cheannach le haghaidh tithíocht shóisialta faoi thacaíocht. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Is ionann an t-aonad tagartha in aghaidh an aonaid tithíochta agus 90 mhéadar cearnach, ar an meán, i gcás na 805 tithe. Thairis sin, airítear san infheistíocht freisin do sholáthar seirbhísí chun córais faisnéise agus réitigh ríomhrialtais a fhorbairt san earnáil tithíochta.
2.12	RE-C02-i03-RAM	T	Líon na dteaghaisí atá áitithe ag úinéir príobháideach a athchóiríodh, lena n-áirítear teaghaisí le héifeachtúlacht fuinnimh fheabhsaithe		Líon	0	325	R2	2026	Líon na dteaghaisí príobháideacha úinéir-áitithe a athchóiríodh do na spriocghrúpaí nach bhfuil acmhainní airgeadais acu chun oibreacha athshlánaithe a dhéanamh.
2.13	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	0	24	R4	2021	Líon na n-idirghabhálacha, lena n-áirítear uirbiú talún i gcás inar gá, agus oibreacha tugtha chun críche chun an stoc tithíochta sóisialta a mhéadú. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Tá na tithe cónaithe ar an meán de thart ar 120 méadar cearnach.
2.14	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	0	40	R4	2021	Áirítear leis an infheistíocht foirgnimh agus árasáin a athchóiriú nó a thabhairt chun críche, arna dtomhas de réir líon na n-idirghabhálacha. I measc na n-idirghabhálacha tá: —foirgnimh phoiblí neamhchónaithe a athchóiriú ina dtithíocht, — Tacaíocht airgeadais chun foirgnimh shóisialta dhíghrádaithe a thiontú (Bairros Sociais) — athchóiriú ar thithíocht phoiblí chun cloí leis an reachtaíocht tithíochta atá ann faoi láthair, ceanglais éifeachtúlachta fuinnimh den chuid is mó. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786. Tá an tithíocht lena mbaineann ar an meán de thart ar 100 méadar cearnach.
2.16	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	40	101	R4	2023	Áirítear leis an infheistíocht foirgnimh agus árasáin a athchóiriú nó a thabhairt chun críche, arna dtomhas de réir líon na n-idirghabhálacha, agus an obair críochnaithe. I measc na n-idirghabhálacha féadfar an méid seo a leanas a bheith ann: —foirgnimh phoiblí neamhchónaithe a athchóiriú ina dtithíocht, — Tacaíocht airgeadais chun foirgnimh shóisialta dhíghrádaithe a thiontú (Bairros Sociais) — Athchóiriú ar thithíocht phoiblí chun cloí leis an reachtaíocht tithíochta atá ann faoi láthair, ceanglais éifeachtúlachta fuinnimh den chuid is mó. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786 Tá an tithíocht lena mbaineann ar an meán de thart ar 100 méadar cearnach.
2.17	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór - tógáil an fhoirgnimh		Líon	24	100	R4	2025	Líon na n-idirghabhálacha, lena n-áirítear uirbiú talún i gcás inar gá, agus oibreacha tugtha chun críche chun an stoc tithíochta sóisialta a mhéadú. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Tá na tithe cónaithe ar an meán de thart ar 120 méadar cearnach.
2.18	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	101	602	R4	2025	Áirítear leis an infheistíocht foirgnimh agus árasáin a athchóiriú nó a thabhairt chun críche, arna dtomhas de réir líon na n-idirghabhálacha. I measc na n-idirghabhálacha féadfar an méid seo a leanas a bheith ann: —foirgnimh phoiblí neamhchónaithe a athchóiriú ina dtithíocht, — oibríochtú plean chun cíos don aos óg a chur chun cinn (e.g. athrú cóiríochta áitiúil -Alojamento Local- go cíos fadtéarmach, athshlánú na lárionad uirbeach). — Tacaíocht airgeadais chun foirgnimh shóisialta dhíghrádaithe a thiontú (Bairros Sociais) — athchóiriú ar thithíocht phoiblí chun cloí leis an reachtaíocht tithíochta atá ann faoi láthair, ceanglais éifeachtúlachta fuinnimh den chuid is mó. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786 Tá an tithíocht lena mbaineann ar an meán de thart ar 100 méadar cearnach.
2.19	RE-C02-r04	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne lena bhformheastar an creat dlíthiúil don Phlean Náisiúnta Práinneach agus Sealadach Tithíochta	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne				R2	2021	Saineofar sa Dlí Foraithne struchtúr an Phlean agus an stoc tithíochta go háirithe maidir le tairbhithe incháilithe, réitigh tithíochta agus an tsamhail mhaoinithe. In éineacht leis an gcreat dlíthiúil, cuirfear an Plean Náisiúnta Tithíochta faoi bhráid an Rialtais agus déanfaidh sé é a fhormheas, ina n-ionchorprófar pleanáil straitéiseach na réiteach tithíochta atá le cur chun cinn agus an tacaíocht is gá chun na críche sin, ag brath ar riachtanais agus sainiúlachtaí áitiúla agus comhtháthú soch-chríochach.
2.30	RE-C02-i07-RAA	T	Bonneagar dáileachtaí talún		Líon	0	145	R2	2026	Líon na ndáileachtaí talún ina bhfuil bonneagair arna gcruthú nó arna bhfeabhsú agus arna leithdháileadh ar iarrthóirí roghnaithe, tar éis nós imeachta roghnúcháin lena sainítear na coinníollacha agus na ceanglais roghnúcháin. Tabharfar tosaíocht do dhaoine óga, mar a shonraítear sa tuairisc ar an infheistíocht.
2.31	RE-C02-i08-RAA	T	Atreisiú sa stoc tithíochta sóisialta i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór - an tithíocht a tógadh		Líon	0	126	R4	2025	Líon na dteaghaisí tógtha a tugadh chun críche. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Is é an meánmhéid de na teaghaisí thart ar 101 méadar cearnach.

B.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht RE-C02-i05: Stoc tithíochta poiblí inacmhainne

Is é cuspóir na hinfheistíochta freagairt don dinimic praghsanna tithe atá ann faoi láthair i leith leibhéil ioncaim theaghlaigh na Portaingéile, go háirithe i dtimpeallachtaí móra uirbeacha, trí stoc poiblí tithe a chur ar fáil a d’fhéadfaí a fháil ar cíos ar phraghsanna inacmhainne do spriocghrúpaí sonracha.

Is éard a bheidh san infheistíocht foirgnimh nua a thógáil, lena n-áirítear fáil, agus teaghaisí poiblí a athshlánú chun 6 800 cóiríocht agus cíos ina dhiaidh sin a sholáthar ar phraghsanna inacmhainne do na spriocghrúpaí a shainaithnítear.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C02-i06: Cóiríocht do mhic léinn ar phraghsanna inacmhainne

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo an soláthar náisiúnta de chóiríocht inacmhainne do mhic léinn a mhéadú ós rud é go bhfuil sé sin fós ar cheann de na bacainní is mó maidir le rochtain a fháil ar oideachas treasach. Cuideoidh na socruithe sin le costais dhíreacha mac léinn agus a dteaghlaigh a laghdú, agus béim ar leith á leagan ar na mic léinn is leochailí go sóisialta agus go heacnamaíoch. Níl an soláthar atá ann faoi láthair ag tacú ach le sciar beag (thart ar 10 %) de na mic léinn a bhfuil cóiríocht de dhíth orthu, i bhfianaise méadú suntasach ar chostais tithíochta, go háirithe sna hionaid uirbeacha is mó, áit a bhfuil na hinstitiúidí ardoideachais dírithe.

Is éard a bheidh san infheistíocht 18 000 leapacha nua agus athchóirithe a chur ar fáil trí fhoirgnimh nua a thógáil, trí fhoirgnimh atá ann cheana a athshlánú agus trí na haonaid chóiríochta do mhic léinn atá ann cheana a nuachóiriú agus a leathnú lena n-úsáid mar thosaíocht ag mic léinn. Ina theannta sin, agus go dtí go gcomhlíonfar riachtanais na mac léinn, féadfar leapacha a chur ar fáil do thaighdeoirí, do mhúinteoirí agus d’fhoireann neamhtheagaisc na n-institiúidí ardoideachais, go háirithe sa tsoghluaisteacht náisiúnta nó idirnáisiúnta, lena n-áirítear faoi ERASMUS +, líonraí de ‘Ollscoileanna Eorpacha’ agus faoi chomhaontuithe soghluaisteachta idirnáisiúnta eile le Stát na Portaingéile.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RE-C02-i09: Beart méadaithe: An Clár Tacaíochta um Rochtain ar Thithíocht (iasacht)

Is é cuspóir na hinfheistíochta infheistíocht RE-C02-i01 a mhéadú: An Clár Tacaíochta um Rochtain ar Thithíocht, faoi chomhchuid 2. Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na dteaghaisí a sholáthraítear do theaghlaigh.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

B.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Garsprioc/ Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
2.20	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí le hobair thosaigh (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)		Líon	0	520	R3	2022	Líon na dteaghaisí a gcuirtear tús leis an obair ina leith tar éis an nós imeachta tairisceana agus síniú conartha. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.21	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí le hobair thosaigh (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)		Líon	520	1400	R3	2024	Líon na dteaghaisí a gcuirtear tús leis an obair ina leith tar éis an nós imeachta tairisceana agus síniú conartha. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.22	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)		Líon	0	520	R3	2024	Líon na dteaghaisí seachadta chuig na teaghlaigh incháilithe tríd an malartú tithíochta ar chostas inacmhainne (DL 82/2020 an 2 Deireadh Fómhair) nó trí chlár bardasach. Sainmhínítear tithíocht inacmhainne mar an ceann a chuirtear ar fáil i gcomhréir leis an gClár Rochtana Léasa, a bunaíodh le Dlí Foraithne Uimh. 68/2019 an 22 Bealtaine, den scéim cíosa a bunaíodh le Dlí Uimh. 81/2014 an 19 Nollaig, arna leasú, den scéim cíosa choinníollach, a bunaíodh le Dlí Uimh. 80/2014 an 19 Nollaig, den chóras costas rialaithe, arna rialú le hOrdú Cur Chun Feidhme Aireachta Uimh. 65/2019 an 19 Feabhra, nó de chláir speisialta bhardasacha. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.23	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)		Líon	520	1400	R3	2025	Líon na dteaghaisí seachadta chuig na teaghlaigh incháilithe tríd an malartú tithíochta ar chostas inacmhainne (DL 82/2020 an 2 Deireadh Fómhair) nó trí chlár bardasach. Sainmhínítear tithíocht inacmhainne mar an ceann a chuirtear ar fáil i gcomhréir leis an gClár Rochtana Léasa, a bunaíodh le Dlí Foraithne Uimh. 68/2019 an 22 Bealtaine, den scéim cíosa a bunaíodh le Dlí Uimh. 81/2014 an 19 Nollaig, arna leasú, den scéim cíosa choinníollach, a bunaíodh le Dlí Uimh. 80/2014 an 19 Nollaig, den chóras costas rialaithe, arna rialú le hOrdú Cur Chun Feidhme Aireachta Uimh. 65/2019 an 19 Feabhra, nó de chláir speisialta bhardasacha. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.24	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)		Líon	1400	6 800	R2	2026	Líon na dteaghaisí seachadta chuig na teaghlaigh incháilithe tríd an malartú tithíochta ar chostas inacmhainne (DL 82/2020 an 2 Deireadh Fómhair) nó trí chlár bardasach. Sainmhínítear tithíocht inacmhainne mar an ceann a chuirtear ar fáil i gcomhréir leis an gClár Rochtana Léasa, a bunaíodh le Dlí Foraithne Uimh. 68/2019 an 22 Bealtaine, den scéim cíosa a bunaíodh le Dlí Uimh. 81/2014 an 19 Nollaig, arna leasú, den scéim cíosa choinníollach, a bunaíodh le Dlí Uimh. 80/2014 an 19 Nollaig, den chóras costas rialaithe, arna rialú le hOrdú Cur Chun Feidhme Aireachta Uimh. 65/2019 an 19 Feabhra, nó de chláir speisialta bhardasacha. I gcás ina mbaineann sé le foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
2.25	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostas inacmhainne — líon na n-áiteanna cóiríochta do mhic léinn le tairiscintí seolta		Líon	0	7000	R3	2022	Líon na n-áiteanna cóiríochta nua agus athchóirithe do mhic léinn ardoideachais go príomha a bhfuil tairiscintí poiblí seolta ina leith. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
2.26	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne		Líon	0	7 200	R3	2024	Líon na n-áiteanna nua agus athchóirithe a chuirtear ar fáil go príomha do mhic léinn ardoideachais i bhfoirgnimh uirbeacha nó mheasctha atá beartaithe, go hiomlán nó go páirteach, do chóiríocht shealadach ag mic léinn a dhéanann staidéar in áit eile seachas a n-áit chónaithe agus a bhfuil gá acu le cóiríocht chun tabhairt faoi ardoideachas, lena n-áirítear áiteanna cónaithe ardoideachais do mhic léinn, lena n-áirítear seomraí codlata, seomraí folctha, cistiní agus spásanna béile agus féadfaidh áiteanna staidéir agus cóiríochta, páirceála agus trealaimh a bheith ar áireamh iontu; Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
2.27	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne		Líon	7 200	13 300	R3	2025	Líon na n-áiteanna nua agus athchóirithe a chuirtear ar fáil go príomha do mhic léinn ardoideachais i bhfoirgnimh uirbeacha nó mheasctha atá beartaithe, go hiomlán nó go páirteach, do chóiríocht shealadach ag mic léinn a dhéanann staidéar in áit eile seachas a n-áit chónaithe agus a bhfuil gá acu le cóiríocht chun tabhairt faoi ardoideachas, lena n-áirítear áiteanna cónaithe ardoideachais do mhic léinn, lena n-áirítear seomraí codlata, seomraí folctha, cistiní agus spásanna béile agus féadfaidh áiteanna staidéir agus cóiríochta, páirceála agus trealaimh a bheith ar áireamh iontu; Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
2.28	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne		Líon	13 300	18 000	R1	2026	Líon na n-áiteanna nua agus athchóirithe a chuirtear ar fáil go príomha do mhic léinn ardoideachais i bhfoirgnimh uirbeacha nó mheasctha atá beartaithe, go hiomlán nó go páirteach, do chóiríocht shealadach ag mic léinn a dhéanann staidéar in áit eile seachas a n-áit chónaithe agus a bhfuil gá acu le cóiríocht chun tabhairt faoi ardoideachas, lena n-áirítear áiteanna cónaithe ardoideachais do mhic léinn, lena n-áirítear seomraí codlata, seomraí folctha, cistiní agus spásanna béile agus féadfaidh áiteanna staidéir agus cóiríochta, páirceála agus trealaimh a bheith ar áireamh iontu; Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
2.32	RE-C02-i09	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht (iasacht) — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh		Líon	22 360	26 000	R2	2026	Líon na dteaghaisí arna seachadadh chuig teaghlaigh incháilithe an chláir. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Maidir le hathshlánú, is é aonad tagartha in aghaidh na teaghaise 73 méadar cearnach, le haghaidh tógálacha nua 95 méadar cearnach do na 3 640 teaghaisí.

C. COMHCHUID 3: Freagraí Sóisialta

Tá dúshláin thábhachtacha dhéimeagrafacha agus shocheacnamaíocha le blianta fada le sárú ag an bPortaingéil, dúshláin ar méadaíodh iad de bharr phaindéim COVID-19. Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar na dúshláin seo a leanas: aosú déimeagrafach, cearta daoine faoi mhíchumas agus daoine eile a bhfuil spleáchas orthu agus staideanna bochtaineachta agus eisiaimh shóisialta i measc pobal agus grúpaí faoi mhíbhuntáiste.

Sa chomhthéacs sin, tugann an chomhpháirt seo aghaidh ar dhúshláin struchtúracha a bhaineann leis an mbeartas sóisialta agus ar ghanntanais i gcumhdach na seirbhíse sóisialta do na daonraí/réigiúin atá i ngátar, ar mhórthír na Portaingéile agus i Réigiúin Fhéinrialaitheacha na nAsór agus Mhaidéara araon.

Is iad seo a leanas príomhchuspóirí na comhchoda: i) na saoráidí cúraim shóisialta a fheabhsú agus cumhdach críochach níos fearr a áirithiú; ii) líonra na bhfreagairtí sóisialta a neartú agus a leathnú le réitigh nuálacha agus le treoirthionscadail agus idirghabhálacha; iii) freagairtí nua tacaíochta pobalbhunaithe a fhorbairt, rannchuidiú le maireachtáil neamhspleách a chur chun cinn, spleáchas a chosc agus freagairtí a fhorbairt le haghaidh neamh-institiúidithe i gcomhréir le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas; iv) inrochtaineacht ar mhaireachtáil chuimsitheach agus ar rannpháirtíocht chuimsitheach sa tsochaí agus sa gheilleagar a áirithiú do dhaoine faoi mhíchumas; agus v) díothú na bochtaineachta a chur chun cinn trí straitéis náisiúnta uilechuimsitheach a fhorbairt lena ndíreofar ar na pobail is leochailí agus is mó atá faoi mhíbhuntáiste.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le hathléimneacht an chórais sláinte a neartú agus rochtain chomhionann ar chúram sláinte agus fadtéarmach ar ardchaighdeán a áirithiú (Moladh Tírshonrach 1 2020). Ina theannta sin, rannchuidíonn sé le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le feabhas a chur ar éifeachtacht agus ar leordhóthanacht an líontáin sábháilteachta sóisialta agus maidir le feabhas a chur ar leibhéal scileanna an daonra (Moladh Sonrach Tíre 2 2019), lena ráthaítear cosaint shóisialta leordhóthanach agus tacaíocht ioncaim agus lena n-áirithítear rochtain chomhionann ar oideachas agus oiliúint ardcháilíochta (Molta Sonrach Tíre 2 2020) agus lena bhfeabhsaítear éifeachtacht chóras cosanta sóisialta na Portaingéile, go háirithe trína chreat a shimpliú (Molta Sonrach Tíre 1 2022 agus 2023). Tacaíonn an chomhpháirt freisin go indíreach le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach chun infheistíocht a dhíriú ar an aistriú glas agus digiteach (Moladh Tír-Shonrach 3 2020).

Meastar go rannchuideoidh an chomhpháirt sin leis an aistriú glas agus leis an aistriú digiteach araon. Díreoidh na tionscadail a bhaineann le tógáil, leathnú agus athchóiriú na saoráidí freagartha sóisialta ar éifeachtúlacht fuinnimh, ar úsáid fuinnimh in-athnuaite le haghaidh féintomhaltais agus ar chostais fuinnimh agus breosla a laghdú. Déanfar gnéithe comhshaoil a ionchorprú trí thógáil nua ag a bhfuil ardchaighdeáin éifeachtúlachta fuinnimh a chur chun cinn. Ina theannta sin, déanfar na heintitis lena mbaineann a fheistiú le feithiclí éadroma astaíochtaí nialasacha. Ar deireadh, ionchorpraíonn an chomhpháirt sin bearta lena bhfeabhsaítear úsáid uirlisí digiteacha, go háirithe trí na seirbhísí sóisialta a thugann tacaíocht do dhaoine scothaosta agus don rialtas trí uirlisí TFC agus ríomhsheirbhísí a chruthú lena ndírítear ar dhaoine faoi mhíchumas.

C.1 Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha;

Athchóiriú RE-r05: Athchóiriú ar Sholáthar Áiseanna agus Freagairtí Sóisialta

Is é cuspóir an bhirt seo an líonra seirbhísí sóisialta agus na saoráidí a sholáthraíonn institiúidí sóisialta poiblí agus príobháideacha a leathnú, a uasghrádú agus a athshlánú. Díríonn an beart go háirithe ar ghrúpaí leochaileacha i dtéarmaí eacnamaíocha, sóisialta agus sláinte, amhail daoine agus teaghlaigh atá bocht nó a bhfuil ioncam íseal acu, daoine scothaosta agus daoine atá i staid spleáchais, daoine faoi mhíchumas agus leanaí agus daoine óga. Thairis sin, leis na hidirghabhálacha comhtháite tacaíochta sláinte agus sóisialta dá bhforáiltear leis an mbeart seo, déanfar neamhspleáchas daoine spleácha a chur chun cinn trína n-athshlánú agus trína n-athimeascadh sóisialta i gcomhréir le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas 1 agus leis an Straitéis Eorpach maidir le Cearta Daoine faoi Mhíchumas 2021-2030 2 agus leis an bPáipéar Uaine maidir le hAosú — Dhlúthpháirtíocht agus freagracht idir glúine a chothú 3 .

Is éard a bheidh san athchóiriú sin seoladh an Chláir don Ghlúin Nua Trealaimh agus Freagartha Sóisialta trí theacht i bhfeidhm an Chórais Suiteála Trealamh Sóisialta a Shimpliú. Díreofar sa chlár ar bhearta amhail:

-Feabhas a chur ar sheirbhísí cúraim shóisialta agus phearsantaithe a chuirtear ar fáil i dtithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPInna), tar éis meastóireacht a dhéanamh ar riachtanais;

-Ceadúnú agus/rialtas ERPanna a chur chun cinn lasmuigh den chóras oifigiúil;

-Athbhreithniú a dhéanamh ar an gcreat reachtaíochta chun saoráidí sóisialta a cheadúnú,

-Freagairtí sóisialta nuálacha amhail tithíocht chomhoibríoch ar mhionscála a chur chun cinn;

-Samhail nuálach tacaíochta baile a fhorbairt;

-Tacaíocht shóisialta do dhaoine atá i staid leithlisithe shóisialta a threisiú, trí fhoirne ildisciplíneacha a chruthú agus sásra chun cásanna atá leochaileach ó thaobh na sochaí de a mhapáil agus faireachán a dhéanamh orthu (tionscadail shóisialta Radar);

-Leibhéil an lucht saothair a mhéadú agus cáilíocht na bhfreagairtí sóisialta a sholáthar, go príomha i gcríocha ina bhfuil leibhéil ísle cumhdaigh;

-Seirbhísí sóisialta agus tacaíocht atá dírithe ar dhaoine faoi mhíchumas nó ar dhaoine spleáchais a threisiú agus a neamhspleáchas agus a maireachtáil neamhspleách a chur chun cinn.

Infheistíocht RE-C03-i01 — Cuideoidh giniúint nua trealaimh agus freagairtí sóisialta leis an athchóiriú a chur chun feidhme.

Tabharfar an garsprioc a bhaineann le cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Athchóiriú RE-r06: Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas 2021-2025

Is é is cuspóir don bheart seo cuimsiú daoine faoi mhíchumas a éascú agus a dhoimhniú i ngach réimse den saol, a neamhspleáchas, a neamhspleáchas agus a bhféinchinntiúchán a chur chun cinn chomh maith le comhdheiseanna a áirithiú do gach saoránach, beag beann ar a gcumas.

Is éard atá san athchóiriú sin glacadh na Straitéise Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas 2021-2025. Léiríonn an Straitéis gealltanais Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas 4 agus ceadófar léi sraith beart a sheoladh, amhail:

-Athfhoirmliú an chreata rialála atá ann faoi láthair nuair is gá;

-Athfhoirmliú an chórais measúnaithe agus deimhniúcháin ar mhíchumas;

-Diagnóis chuimsitheach ar dhaoine faoi mhíchumas trí chórais bailithe sonraí a fhorbairt agus trí tháscairí faireacháin a fhorbairt chun tacú leis an gcinnteoireacht;

-Idirghabhálacha i spásanna poiblí chun rochtain daoine faoi mhíchumas a éascú;

-Coigeartú na gcóras oiliúna, fostaíochta agus cáilíochta do dhaoine faoi mhíchumas;

-Seirbhísí sóisialta nuálacha agus cineálacha cur chuige pobalbhunaithe a fhorbairt;

-Rannpháirtíocht daoine faoi mhíchumas i ngníomhaíochtaí spóirt, cultúir agus fóillíochta.

-Síneadh a chur leis an tSamhail Tacaíochta um Maireachtáil Neamhspleách, lena gcuirtear cúnamh pearsanta ar fáil do dhaoine faoi mhíchumas;

Infheistíochtaí RE-C03-i02: Inrochtaineacht 360 ° agus RE-C03-i05: Ardán agus Rochtain, chomh maith le hinfheistíocht RE-C01-i02: Líonra Náisiúnta an Chúraim Chomhtháite agus Líonra Náisiúnta an Chúraim Chomhghuaillithe, rannchuideoidh sé le cur chun feidhme an athchóirithe

Tabharfar an garsprioc a bhaineann le cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Athchóiriú RE-r07: Cláir Chomhtháite Tacaíochta a Chonartha do Phobail faoi Mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach

Is é cuspóir an bhirt seo an bhochtaineacht agus an t-eisiamh sóisialta a chomhrac sna bardais is mó atá faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto.

Is éard a bheidh san athchóiriú sin sraith de threoirghníomhaíochtaí comhtháite a fhorbrófar tar éis measúnú a dhéanamh ar riachtanais shonracha an chomhphobail agus iad a shainaithint. Tar éis na céime diagnóise sin, déanfar na hidirghabhálacha comhtháite a dhearadh agus a dhíriú ar dhá réimse:

-Idirghabhálacha sa spás poiblí agus i mbonneagair shóisialta amhail naíolanna agus bunscoileanna, saoráidí cúraim sláinte agus saoráidí le haghaidh imeachtaí sóisialta agus cultúrtha, ceardlanna agus/nó cúrsaí oiliúna; agus

-Idirghabhálacha de chineál doláimhsithe chun comhtháthú sóisialta a chur chun cinn, amhail páirt ghníomhach a thabhairt do na pobail ina ndearadh agus ina gcur chun feidhme, fiontraíocht gnólachtaí beaga atá bunaithe go háitiúil a chur chun cinn, tionscadail a dhearadh chun teip scoile agus luathfhágáil scoile a chomhrac, gairmoiliúint a thairiscint agus spóirt a chur chun cinn.

Beidh an t-athchóiriú sin ina bhonn agus ina struchtúr i gcomhréir leis an gcéad Straitéis Náisiúnta riamh de chuid na Portaingéile chun an Bhochtaineacht a Chomhrac (ENCP) agus leis na hidirghabhálacha téamacha le haghaidh grúpaí sonracha a shainaithnítear inti.

Cuirfear an t-athchóiriú chun feidhme trí infheistíocht RE-C03-i06 — Oibríochtaí comhtháite i bpobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto.

Tabharfar an garsprioc a bhaineann le cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Athchóiriú RE-r08: Straitéis Náisiúnta chun an Bhochtaineacht a Chomhrac

Is é cuspóir an bhirt seo an bhochtaineacht a chomhrac trí chur chuige ilghnéitheach, comhtháite, meántéarmach agus fadtéarmach a fhorbairt.

Is éard atá san athchóiriú ná glacadh leis an Straitéis Náisiúnta chun an Bhochtaineacht a Chomhrac (ENCP). Soláthrófar leis an straitéis an creat le haghaidh idirghabhálacha téamacha lena ndíreofar ar ghrúpaí sonracha, ó leanaí go daoine scothaosta, lena n-áirítear na grúpaí is leochailí. Leagfar amach ann na coinníollacha maidir le beartais chomhtháite a fhorbairt agus a chur chun feidhme lena ndíreofar ar shainiúlachtaí an eisiaimh shóisialta agus na bochtaineachta ar an leibhéal áitiúil. Ina theannta sin, tabharfaidh sé sainordú freisin creat faireacháin aonair a chruthú do tháscairí a bhaineann leis an mbochtaineacht.

InvestmentRE-C03-i06 — Rannchuideoidh oibríochtaí comhtháite i bpobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto leis an athchóiriú a chur chun feidhme.

Tabharfar an garsprioc a bhaineann le cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2021.

Infheistíocht RE-C03-i01: Glúin nua trealaimh agus freagairtí sóisialta

Is é cuspóir an bhirt seo líonra na seirbhísí cúraim shóisialta a uasghrádú agus a leathnú chun modhanna seachadta seirbhíse níos éifeachtúla a fhorbairt, cumhdach críochach náisiúnta níos leithne a fháil agus dálaí oibre na ngairmithe sna struchtúir sin agus cáilíocht an chúraim a chuirtear ar fáil do na húsáideoirí a fheabhsú.

Is éard a bheidh san infheistíocht seo:

-athchóiriú agus leathnú saoráidí seirbhísí sóisialta atá ann cheana agus tógáil saoráidí nua, amhail naíolanna, tithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPInna) agus ionaid le haghaidh gníomhaíochtaí agus cumhachtú le haghaidh cuimsiú (CACIS);

-leathnú na líonraí um fhreagairtí sóisialta Cónaithe le haghaidh Féinriarachta agus Cuimsiú agus Seirbhísí Tacaíochta Baile, trí líon na n-úsáideoirí a d’fhéadfaí a chumhdach a mhéadú;

-leathnú líonra na bhfreagairtí sóisialta le tíopeolaíochtaí nua amhail comhthithíocht;

-ceannach trealaimh theicniúil agus dhigitigh, lena n-áirítear ceannach feithiclí leictreacha; agus

-treoirthionscadal dar teideal ‘Radar Social’ a sheoladh arb é is aidhm dó tástáil a dhéanamh, ar an leibhéal náisiúnta, ar shamhail atá gar don ghníomhaíocht agus nuálach de thacaíocht shóisialta chomhtháite. Tá tástáil déanta ar an tsamhail sin cheana féin i mbardas Liospóin, agus níl ach spriocghrúpa amháin (grúpa is sine) i gceist leis, agus anois tá sé beartaithe an mhórthír iomlán a chumhdach le raon feidhme níos leithne maidir leis an spriocghrúpa (aon duine atá i mbaol eisiaimh shóisialta, gan tacaíocht shóisialta agus/nó tacaíocht teaghlaigh leordhóthanach). Áireofar sa tionscadal riachtanais a shainaithint agus a mhapáil, agus gníomhaíochtaí eile amhail rannpháirtíocht shibhialta a chur chun cinn, úsáid uirlisí digiteacha agus TF a chur chun cinn chun rochtain a fháil ar sheirbhísí bunúsacha pobail agus spóirt a chur chun cinn. Chuige sin, cruthófar 278 Foirne Idirghabhála Sóisialta i mbardais ilchríochach na Portaingéile. Beidh na foirne freagrach as daoine scothaosta agus daoine leochaileacha eile atá i mbaol eisiaimh shóisialta a shainaithint agus tacaíocht a chur ar fáil bunaithe ar a riachtanais aonair.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RE-C03-i02: Inrochtaineacht 360 °

Is é cuspóir an bhirt seo feabhas a chur ar choinníollacha inrochtaineachta do dhaoine faoi mhíchumas i spásanna poiblí, i bhfoirgnimh phoiblí agus i dteaghaisí, ar fud na críche.

Beidh an infheistíocht sin i gcomhréir go hiomlán leis an Straitéis Eorpach um Chearta Daoine faoi Mhíchumas 2021-2030 5 agus beidh trí shnáithe ann:

-an Clár Idirghabhála Bealaí Poiblí 2021-2025 (PIVP) lena n-áireofar oibríochtaí agus oibreacha tógála in 200 000 m² ar a laghad de spás poiblí amhail cosshiúlóidí agus cearnóga;

-an Clár Idirghabhála i bhFoirgnimh Phoiblí 2021-2025 (PIEP), lena n-áirítear oibríochtaí agus oibreacha tógála i 1 500 foirgneamh seirbhíse poiblí ar a laghad; agus

-an Clár Idirghabhála Tithíochta 2021-2025 (PIH), lena n-áirítear athchóiriú agus oibreacha tógála i 1 000 teaghais atá ann cheana féin do dhaoine faoi mhíchumas.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C03-i03-RAM: Freagairtí sóisialta a neartú i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara (ARM)

Is é cuspóir an bhirt seo na seirbhísí sóisialta líonra i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara a threisiú.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin idirghabhálacha i dtithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPInna) agus leathnú na struchtúr tacaíochta sóisialta do dhaoine gan dídean. Áireofar ar na hidirghabhálacha sin saoráidí nua a thógáil agus saoráidí atá ann cheana a athchóiriú agus a uasghrádú agus an trealamh teicniúil, digiteach agus TF is gá a cheannach, lena n-áirítear feithiclí leictreacha a cheannach chun rochtain gairmithe seirbhísí sóisialta i gceantair iargúlta a éascú agus a fheabhsú.

Áireofar sna hidirghabhálacha athshlánú agus leathnú na struchtúr cónaithe agus neamhchónaithe do dhaoine scothaosta, atá beartaithe do dhaoine atá 65 bliana d’aois agus os a chionn nach bhfuil in ann fanacht ina n-áit chónaithe. Féadfaidh siad freisin cóiríocht a chur ar fáil do dhaoine fásta faoi bhun 65 bliana d’aois, i gcásanna eisceachtúla a bhfuil údar cuí leo.

I measc na n-idirghabhálacha atá dírithe ar dhaoine gan dídean tá fáiltiú oíche a chruthú chun aghaidh a thabhairt ar éigeandálaí agus cóiríocht a chur ar fáil, seomraí folctha agus níocháin a chruthú chun sláinteachas pearsanta a chur chun cinn, spás a athchóiriú chun béilí agus gníomhaíochtaí de chineál ceardlainne a chur ar fáil chun scileanna sóisialta agus inniúlachtaí sóisialta a fhorbairt i measc na dtairbhithe.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C03-i04-RAA: An Straitéis Réigiúnach chun an Bhochtaineacht agus an tEisiamh Sóisialta a Chomhrac a chur chun feidhme — Líonraí Tacaíochta Sóisialta (ARA)

Is é is cuspóir don bheart seo tosaíochtaí na Straitéise Réigiúnaí chun an Bhochtaineacht agus an tEisiamh Sóisialta a Chomhrac 2018-2028 (ERCPES) i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór a chur chun feidhme. Tá ceithre thosaíocht straitéiseacha a chomhlánaíonn a chéile sainithe sa Straitéis:

-P1 — Próiseas forbartha iomlán agus cuimsitheach a áirithiú do gach leanbh agus duine óg ó thús an tsaoil;

-P2 — An comhtháthú sóisialta sa réigiún a neartú;

-P3 — Idirghabháil chríochach a chur chun cinn; agus

-P4 — A chinntiú go bhfuil eolas leordhóthanach ar fheiniméan na bochtaineachta sa Réigiún.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin sraith idirghabhálacha lena méadófar rochtain leanaí agus daoine óga ar sheirbhísí sóisialta agus oideachais agus lena neartófar an comhtháthú sóisialta trí thacaíocht a thabhairt do theaghlaigh atá i ngátar agus do dhaoine faoi mhíchumas chun iad a lánpháirtiú sa tsochaí agus i margadh an tsaothair. Áireofar orthu sin, ar a laghad, pointí tacaíochta staidéir a chruthú chun dul i ngleic le luathfhágáil scoile, fóirdheontais do theaghlaigh ar ioncam íseal mar dhreasacht chun rannpháirtíocht naíolainne a chur chun cinn, cruthú áiteanna breise (fisiciúla) i naíolanna agus in ionaid cúraim lae, cruthú áiteanna nua do dhaoine faoi mhíchumas in ionaid a thacaíonn le daoine faoi mhíchumas, ceannach gluaisteán chun an cabhlach gluaisteán sóisialta Instituições a athnuachan agus oiliúint do dhaoine aonair ó theaghlaigh a chumhdaítear leis an Ioncam um Chuimsiú Sóisialta chun bunscileanna comhlántacha a chur ar fáil dóibh chun a chur ar a gcumas dul isteach sa mhargadh saothair.

Ar deireadh, áireofar san infheistíocht sin freisin seoladh cláir phíolótaigh ar a dtugtar ‘Aosú i bhfeidhm’ arb é is aidhm dó cúram neamh-institiúideach do dhaoine scothaosta agus/nó do dhaoine faoi mhíchumas a chur chun cinn.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C03-i05: Ardán + Rochtain

Is é is cuspóir don bheart seo cuimsiú daoine faoi mhíchumas a chothú trí shraith uirlisí agus seirbhísí faisnéise digití a chur ar fáil chun gur fusa dóibh a riachtanais a dhéanamh agus chun a rannpháirtíocht sa tsochaí a éascú.

Is cúig chlár a bheidh san infheistíocht:

-Geothagairt ar shuíomh agus ar choinníollacha inrochtaineachta foirgneamh poiblí;

-Córais Dhomhanda Faisnéise agus Suite (GPS) d’fhoirgnimh mhóra phoiblí agus cuimsiú foirgneamh príobháideach a chumasú;

-Geothagairt a dhéanamh ar spásanna páirceála do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe;

-Ardán faisnéise digití;

-Ionad glaonna a chruthú le haghaidh ateangaireacht ar theanga chomharthaíochta na Portaingéile.

Ceapadh na cláir sin chun réitigh gheo-thagairtí ar choinníollacha inrochtaineachta ar bhóithre poiblí, ar fhoirgnimh phoiblí agus phríobháideacha agus ar spásanna páirceála a chur ar fáil do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe, chun ardán faisnéise digití a chruthú a chomhbhailíonn agus a shimplíonn faisnéis ar reachtaíocht ábhartha agus a thacaíonn le hacmhainní do dhaoine faoi mhíchumas, agus chun lárionad glaonna a chur ar fáil do shaoránaigh bhodhra a ráthaíonn ateangaireacht fíor-ama i dTeanga Chomharthaíochta na Portaingéile (LGP) atá ar fáil don riarachán poiblí ar fad.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C03-i06: Oibríochtaí comhtháite i bpobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto

Is é cuspóir an threoirbhirt leathan agus nuálaíoch seo an bhochtaineacht agus an t-eisiamh sóisialta a chomhrac sna bardais is mó atá faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto. Ar choinníoll go n-éireoidh le hidirghabhálacha, féadfar iad a uas-scálú.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin sraith gníomhaíochtaí a bheidh nasctha le riachtanais shonracha na mbardas sin. Áireofar ar na gníomhaíochtaí sin cumhachtú na bpobal, cineálacha cur chuige nua agus nuálacha a fhorbairt le haghaidh comhtháthú sóisialta agus idirghabhálacha sa spás poiblí, i mbonneagair agus i dteaghaisí sóisialta agus spóirt. Is iad seo príomhchuspóirí na ngníomhaíochtaí:

-Sláinte agus cáilíocht saoil na bpobal a chur chun cinn trí thacú le tionscadail arna gcur isteach ag comhlachais d’údaráis áitiúla, ENRanna, gluaiseachtaí sibhialta agus eagraíochtaí cónaitheoirí, údaráis sláinte nó comhlachtaí poiblí eile;

-Uasghrádú fisiciúil ar an spás poiblí agus ar bhonneagar sóisialta, sláinte, tithíochta nó spóirt;

-Limistéir atá faoi mhíbhuntáiste sóisialta a athghiniúint, comhtháthú sóisialta a chur chun cinn i limistéir uirbeacha;

-Fiontraíocht gnólachtaí beaga atá lonnaithe go háitiúil a spreagadh;

-Feabhas a chur ar rochtain ar spleáchais sláinte agus ar spleáchais a chomhrac;

-Cláir um aosú gníomhach agus sláintiúil a fhorbairt;

-Dearadh tionscadal chun teip scoile agus luathfhágáil na scoile a chomhrac;

-Cáilíocht daoine fásta a fheabhsú agus a scileanna a dheimhniú;

-Riachtanais an daonra a dhiagnóisiú agus litearthacht aosach, foghlaim teanga na Portaingéile agus cláir chuimsithe dhigitigh a fhorbairt;

-Gairmoiliúint agus beartais chun infhostaitheacht a chur chun cinn atá oiriúnaithe do réaltachtaí agus dinimic áitiúla;

-Rochtain ar chultúr agus ar chruthaitheacht agus luacháil idirchultúrtha;

-Rannpháirtíocht an phobail i mbainistiú an chláir féin a spreagadh;

-Gníomhaithe áitiúla a chumhachtú i líonraí comhpháirtíochta;

-Réitigh chun an bhochtaineacht agus an t-eisiamh sóisialta a chomhrac;

-An spórt a chur chun cinn mar cheann de na hionstraimí sóisialta lena dtugtar le chéile daoine den phobal, lena gcuirtear luachanna chun cinn agus lena ndéantar éagothromaíochtaí sóisialta a chomhrac;

-Saoránacht agus rochtain ar chearta agus rannpháirtíocht shibhialta.

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 6 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 7 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 8 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 9 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C03-i07-RAA: An líonra tithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPIanna) a uasghrádú agus a leathnú

Is é cuspóir an bhirt seo tacaíocht a thabhairt do dhaoine scothaosta i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin idirghabhálacha i dtithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPInna). Áireofar ar na hidirghabhálacha sin leathnú agus athchóiriú na saoráidí atá ann cheana, lena gcumhdófar 91 áit i dtithe cúraim chónaithe.

Rannchuideoidh an infheistíocht le cúram speisialaithe agus leanúnach a chur ar fáil dóibh siúd a bhfuil leibhéal spleáchais acu nó a bhfuil cónaí orthu i staideanna forbhásacha nach ligeann dóibh seirbhísí tacaíochta baile a fháil. Seachnófar leis an mbonneagar bacainní agus bacainní ar inrochtaineacht fhisiceach, i gcomhréir le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas agus leis an reachtaíocht náisiúnta, eadhon an Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Athchóiriú RE-C03-r38: Simpliú agus Éifeachtacht an Chórais Slándála Sóisialta

Is é cuspóir an athchóirithe sin córas slándála sóisialta na Portaingéile (‘Sistema de Segurança Social’) a shimpliú chun a héifeachtacht sa chomhrac i gcoinne na bochtaineachta agus an eisiaimh shóisialta a fheabhsú trí fheabhas a chur ar leordhóthanacht, ar chumhdach agus ar ghlacadh sochar sóisialta. Is é is aidhm don athchóiriú rannchuidiú le cuspóirí náisiúnta Phlean Gníomhaíochta Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta, eadhon an sprioc an bhochtaineacht a laghdú faoi 765 000 duine faoi 2030, agus cur chun feidhme phrionsabail an Mholta ón gComhairle (MIR) maidir le hioncam íosta leordhóthanach lena n-áirithítear cuimsiú gníomhach.

Cuimsíonn córas slándála sóisialta na Portaingéile trí fhochóras: (i) an córas um chosaint shóisialta saoránachta (‘Proteção Social de Cidadania’), nó an córas neamhranníocach; (ii) an córas árachais bunaithe ar ranníocaíochtaí ó fhostaithe agus ó fhostóirí (‘Sistema Previdencial’), nó córas ranníocach; agus (iii) an córas forlíontach (‘Sistema Complementar’), ar córas deonach é lena n-áirítear scéimeanna comhlántacha poiblí agus príobháideacha.

Cuirfear san áireamh san athchóiriú tuarascáil a bheidh le cur le chéile ag meitheal saineolaithe agus ag comhairliúcháin ábhartha iomchuí le páirtithe leasmhara, agus bunófar na gnéithe seo a leanas leis:

·Sochar Sóisialta Aonair. Leis sin, comhdhlúthófar ocht sochar sóisialta neamhranníocach ar a laghad faoin gcóras um chosaint shóisialta um shaoránacht, lena n-áirítear an scéim ioncaim íosta (‘Rendimento Social de Inserção’). I gcomparáid leis na sochair shóisialta atá le comhdhlúthú, áiritheofar leis an Sochar Sóisialta Aonair cumhdach atá coibhéiseach ar a laghad le daoine atá i staid ard leochaileachta eacnamaíche agus sóisialta. Rannchuideoidh an Sochar Sóisialta Aonair le forluí idir scéimeanna atá ann cheana agus a dearadh a bhaint, déanfaidh sé rochtain níos simplí agus rochtain níos dírí ar shochair shóisialta a chur chun cinn. Áiritheofar rannpháirtíocht agus comhairliúchán leis na comhpháirtithe sóisialta ábhartha le linn an phróisis deartha agus cur chun feidhme.

·Cód Sochar Sóisialach. Déanfaidh sé sin an reachtaíocht a rialaíonn sochair shóisialta a shimpliú, a chomhchuibhiú agus a chomhdhlúthú chun níos mó trédhearcachta agus tuiscint níos fearr ar na sochair shóisialta atá ar fáil a áirithiú. Leanfaidh Cód na Sochar Sóisialta samhail Chód na Scéimeanna Ranníocacha (‘Código dos Regimes Rannchuidithe do Sistema Previdencial de Segurança Social’), nach gcumhdaítear faoi láthair ach ceann amháin de na trí fhochóras slándála sóisialta thuasluaite.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

C.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
3.1	RE-C03-i01	T	Feithiclí leictreacha a sheachadadh		Líon	0	2 500	R1	2026	Seachadadh feithiclí leictreacha nua arna n-oiriúnú do chúnamh baile agus/nó chun daoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe a sheachadadh chuig soláthraithe tacaíochta sóisialta agus baile Instituições De Solidariedade Social (IPSS) nó eintitis seirbhísí sóisialta incháilithe den chineál céanna.
3.2	RE-C03-i01	T	Cruthú na bhFoirne Idirghabhála Sóisialta (Radar Social)		Líon	0	278	R4	2024	278 Foirne Idirghabhála Sóisialta i mbardais ilchríochach na Portaingéile a chruthú.
3.3	RE-C03-i01	M	Conarthaí tacaíochta a bhronnadh ar chomhlachtaí a chuireann chun cinn líonra na saoráidí sóisialta/na bhfreagraí sóisialta a chruthú agus a leathnú.	Dámhachtain conarthaí tacaíochta do na comhlachtaí a chuireann chun cinn do líonra na saoráidí/freagraí sóisialta				R2	2022	Dámhachtain conartha tacaíochta do chomhlachtaí cur chun cinn a bhfuil iarratas déanta acu ar an gcomórtas chun líonra na saoráidí sóisialta/na bhfreagairtí sóisialta a chruthú agus a leathnú (lena gcumhdaítear leanaí, daoine scothaosta, daoine faoi mhíchumas agus daoine eile) agus a bhfuarthas amach go bhfuil siad i gcomhréir leis an Rialachán sainithe, laistigh den imchlúdach atá ar fáil. I gcás foirgnimh nua a thógáil, áiritheofar leis an nós imeachta tairisceana go mbeidh éileamh fuinnimh príomhúil ag na foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
3.4	RE-C03-i01	T	Áiteanna nua a chruthú agus áiteanna atá ann cheana i saoráidí sóisialta a athchóiriú		Líon	0	39 405	R1	2026	Ar a laghad 15 000 áit nua a chruthú agus athchóiriú a dhéanamh ar na háiteanna atá fágtha do leanaí, do dhaoine scothaosta, do dhaoine faoi mhíchumas agus do dhaoine leochaileacha eile i naíolanna, tithe cúraim chónaithe do Dhaoine Scothaosta (ERPIanna), ionaid cúraim lae, Seirbhísí Tacaíochta Baile (DAS), Lárionaid le haghaidh gníomhaíochtaí agus cumhachtú le haghaidh cuimsiú (CACIS), Cónaithe le haghaidh Féinriarachta agus Cuimsiú agus tíopeolaíochtaí nuálacha. I gcás tógáil foirgneamh nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag na foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
3.5	RE-C03-i01	T	Seirbhísí Tacaíochta Baile Úsáideoirí agus baill foirne a fhaigheann rochtain ar tháibléid agus ar threalamh TF agus cumarsáide eile, ar threalamh cúnaimh theicniúil nó ar oiliúint.		Líon	0	63 825	R1	2026	Líon úsáideoirí nó baill foirne na Seirbhísí Tacaíochta Baile a fhaigheann rochtain ar tháibléad agus ar threalamh TF agus cumarsáide eile ar a laghad, nó ar threalamh cúnaimh theicniúil nó ar oiliúint.
3.6	RE-C03-i02	T	Teaghaisí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe		Líon	0	190	R2	2024	Líon na dteaghaisí (le meánachar 40 m²) a bhaineann tairbhe as idirghabhálacha chun feabhas a chur ar dhálaí inrochtaineachta do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.
3.7	RE-C03-i02	T	Teaghaisí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe		Líon	190	1 000	R4	2025	Líon na dteaghaisí (le meánachar 40 m²) a bhaineann tairbhe as idirghabhálacha chun feabhas a chur ar dhálaí inrochtaineachta do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.
3.8	RE-C03-i02	T	Spás poiblí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe		Líon	0	200 000	R4	2025	Limistéar spáis phoiblí (cearnóga, cosshiúlóidí, etc.) i méadair chearnacha ag baint tairbhe as idirghabhálacha (go príomha siúlbhealaí a chothromú, dul trí rianta, trácht a rialáil, bonneagar agus troscán sráide a athshuí, rochtain ar fhoirgnimh a fheabhsú) chun feabhas a chur ar choinníollacha inrochtaineachta do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.
3.9	RE-C03-i02	T	Seirbhísí poiblí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht srianta		Líon	0	1 500	R4	2025	Líon na saoráidí seirbhíse poiblí a bhaineann tairbhe as idirghabhálacha (go príomha rampaí agus doirse rochtana ar fhoirgnimh, cuntair agus saoráidí sláintíochta arna nglacadh do dhaoine faoi mhíchumas) chun feabhas a chur ar dhálaí inrochtaineachta do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.
3.10	RE-C03-i03-RAM	T	Áiteanna nua agus athchóirithe i dtithe cúraim chónaithe agus neamhchónaithe		Líon	0	910	R3	2025	Líon na n-áiteanna nua agus athshlánaithe atá ar fáil i dtithe cúraim chónaithe agus neamhchónaithe (lena n-áirítear ionaid lae agus ionaid oíche) i Réigiún Uathrialach Mhaidéara. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de, agus i gcás foirgnimh athchóirithe feidhmíocht fuinnimh feabhsaithe.
3.11	RE-C03-i03-RAM	T	Pleananna saoil chun daoine gan dídean a lánpháirtiú.		Líon	0	20	R4	2022	Líon na bPleananna Beatha do lánpháirtiú daoine gan dídean sínithe.
3.27	RE-C03-i03-RAM	T	Líon na n-áiteanna i dtithe cúraim a thacaíonn le daoine gan dídean		Líon	0	90	R4	2025	Líon na n-áiteanna a cruthdaíodh i dtithe cúraim a thacaíonn le daoine gan dídean I gcás foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de
3.12	RE-C03-i04-RAA	T	Oiliúint do dhaoine aonair ó theaghlaigh atá clúdaithe ag an Ioncam um Chuimsiú Sóisialta		Líon	0	4 000	R4	2025	Líon na ndaoine aonair ó theaghlaigh, atá clúdaithe ag ioncam an chuimsithe shóisialta, a bhfuil 650 oiliúint orthu chun cur ar a gcumas dul isteach i margadh an tsaothair.
3.13	RE-C03-i04-RAA	T	Áiteanna nua do dhaoine faoi mhíchumas in ionaid chúraim a thacaíonn le daoine faoi mhíchumas		Líon	0	207	R2	2026	Líon na n-áiteanna nua do dhaoine faoi mhíchumas in ionaid chúraim a thacaíonn le daoine faoi mhíchumas. Áirítear leis sin ceithre fhoirgneamh a thógáil agus dhá fhoirgneamh eile a oiriúnú. I gcás foirgníocht nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de
3.14	RE-C03-i04-RAA	T	Feithiclí a ceannaíodh le haghaidh Instituições Sonraíonna de Solariedade Social		Líon	0	100	R4	2025	Líon na bhfeithiclí leictreacha nua arna seachadadh chuig flít gluaisteán Instituições De Solariedade Social (IPSS).
3.15	RE-C03-i04-RAA	T	Tionscadal maidir le haosú i bhfeidhm		Líon	0	425	R4	2025	Líon na ndaoine scothaosta nó na ndaoine faoi mhíchumas a chumhdaítear leis an tionscadal Aging i bhfeidhm i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór.
3.16	RE-C03-i04-RAA	T	Bearta chun dul i ngleic le luathfhágáil scoile leanaí agus daoine óga.		Líon	0	11 561	R4	2025	Leanaí agus daoine óga a chumhdaítear le bearta chun dul i ngleic le luathfhágáil na scoile agus rannpháirtíocht san ardoideachas a chur chun cinn tríd an méid seo a leanas: i) fóirdheontais do theaghlaigh ar ioncam íseal mar dhreasacht chun freastal ar naíolanna a chur chun cinn; ii) pointí tacaíochta staidéir a bhunú; iii) táillí ardoideachais a íoc le mic léinn le haghaidh teaghlaigh ar ioncam íseal; iv) cruthú áiteanna nua do leanaí i naíolanna agus in ionaid cúraim lae.
3.17	RE-C03-i05	M	Foilsiú na tairisceana maidir le ‘Bonneagar digiteach a thógáil le haghaidh Inrochtaineachta 360°’	Foilsiú an fhógra tairisceana chun bonneagar digiteach inrochtaineachta 360° a fháil san Iris Oifigiúil — Diario da Republica				R4	2021	Foilsiú glao ar thairiscintí chun an bonneagar digiteach a thógáil lena gcumhdaítear i) faisnéis gheo-thagartha ar fhoirgnimh phoiblí agus phríobháideacha, ii) Córais Dhomhanda Faisnéise agus Suite (GPS), iii) geo-thagairt do spásanna páirceála.
3.18	RE-C03-i05	M	Ardán faisnéise digití do dhaoine faoi mhíchumas	Teacht i bhfeidhm an ardáin				R4	2024	Ardán faisnéise digití a chur i bhfeidhm lena ndéanfar faisnéis maidir le reachtaíocht ábhartha agus acmhainní tacaíochta do dhaoine faoi mhíchumas a chomhiomlánú agus a shimpliú.
3.19	RE-C03-i05	M	Ionad glaonna do Theanga Chomharthaíochta na Portaingéile	Teacht i bhfeidhm sheirbhís lárionad Glaonna le haghaidh Teanga Chomharthaíochta na Portaingéile				R4	2025	Teacht i bhfeidhm lárionad glaonna a thabharfaidh ateangaireacht fíor-ama ráthaithe do shaoránaigh bhodhra i dteanga chomharthaíochta Portaingéilise (LGP) a bheidh ar fáil don riarachán poiblí go léir.
3.20	RE-C03-r08	M	Glacadh Straitéis Náisiúnta chun an Bhochtaineacht a Chomhrac	Glacadh Straitéis Náisiúnta chun an Bhochtaineacht a Chomhrac				R3	2021	Soláthraítear leis an straitéis náisiúnta chun an bhochtaineacht a chomhrac an creat le haghaidh idirghabhálacha téamacha ar ghrúpaí sonracha, ó leanaí go daoine scothaosta, lena n-áirítear na grúpaí is leochailí. Leagtar amach ann na coinníollacha maidir le beartais chomhtháite a fhorbairt agus a chur chun feidhme lena ndíreofar ar shainiúlachtaí an eisiaimh shóisialta agus na bochtaineachta ar an leibhéal áitiúil. Ina theannta sin, tugann sé sainordú freisin creat faireacháin aonair a chruthú do tháscairí a bhaineann leis an mbochtaineacht.
3.21	RE-C03-r06	M	Glacadh Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas 2021-2025	Glacadh Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas 2021-2025				R4	2021	Cruthóidh an Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas na coinníollacha do na nithe seo a leanas: • córas nua measúnaithe agus deimhniúcháin míchumais; • córas nua chun sonraí a bhailiú agus a chóireáil agus chun faisnéis a eagrú a bhaineann le míchumas chun tacú le cinnteoireacht; • cáilíocht idirghabhálacha i spásanna poiblí; • cuimsiú daoine faoi mhíchumas a phríomhshruthú i gcinntí, i mbearta, i gcláir agus i dtionscadail; • síneadh a chur leis an tSamhail Tacaíochta um Maireachtáil Neamhspleách, lena gcuirtear cúnamh pearsanta ar fáil do dhaoine faoi mhíchumas; • coigeartú an chórais oiliúna, fostaíochta agus cáilíochta do dhaoine faoi mhíchumas;
3.22	RE-C03-r05	M	Teacht i bhfeidhm an Chórais Simplithe Suiteála Trealamh Sóisialta	Teacht i bhfeidhm an Chórais Simplithe Suiteála Trealamh Sóisialta				R4	2021	Teacht i bhfeidhm an Chórais Simplithe Suiteála Trealamh Sóisialta, leis na saintréithe seo a leanas  Ceanglais cheadúnúcháin agus rialtachta Struchtúr Cónaithe do Dhaoine Scothaosta atá ag feidhmiú go neamhdhleathach a leagan amach;  Critéir cháilíochta a thabhairt isteach sna seirbhísí agus sna saoráidí sóisialta cúraim a chuirtear ar fáil;  Creat a chruthú chun cineálacha nua freagairtí sóisialta a thabhairt isteach, amhail tithíocht chomhoibríoch agus samhlacha nua tacaíochta baile chun freastal ar riachtanais éagsúla daoine scothaosta.
3.23	RE-C03-r07	M	Formheas na bPleananna Gníomhaíochta do phobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto	Formheas na bPleananna Gníomhaíochta do phobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto do na críocha lena mbaineann.				R4	2021	Formheas na bPleananna Gníomhaíochta do phobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto Díreofar sna pleananna gníomhaíochta ar dhá phríomhréimse: i) Idirghabhálacha sa spás poiblí agus i mbonneagair shóisialta amhail naíolanna agus bunscoileanna, saoráidí cúraim sláinte agus saoráidí le haghaidh imeachtaí cultúrtha, ceardlanna agus/nó cúrsaí oiliúna; ii) Idirghabhálacha de chineál doláimhsithe chun comhtháthú sóisialta a chur chun cinn, amhail páirt ghníomhach a thabhairt do na pobail ina ndearadh agus ina gcur chun feidhme, fiontraíocht gnólachtaí beaga atá bunaithe go háitiúil a chur chun cinn, tionscadail a dhearadh chun teip scoile agus luathfhágáil scoile a chomhrac, gairmoiliúint a thairiscint agus spóirt a chur chun cinn. Cuirfear samhail rialachais i bhfeidhm, bunaithe ar phrionsabail rialachais il-leibhéil agus ina mbeidh gníomhaithe éagsúla ón rialtas láir go dtí limistéir áitiúla/comharsanachtaí rannpháirteach. Mar an gcéanna, beidh Aonaid Theicniúla Áitiúla chun tosaigh sa tsamhail seo chun úinéireacht agus gaireacht a chur chun cinn i mbainistiú agus i gcur chun feidhme na gconarthaí.
3.24	RE-C03-i06	M	Síniú comhaontuithe idir bardais Liospóin/Porto agus na hAonaid Theicniúla Áitiúla lena sainítear raon feidhme na mbeart a bhfuil tacaíocht le tabhairt dóibh.	Síniú comhaontuithe maidir leis na pleananna maidir leis an 12 réimse idirghabhála				R1	2022	Síniú na gcomhaontuithe idir Limistéir Chathrach Porto agus Liospóin agus na hAonaid Theicniúla Áitiúla atá i gceannas ar gach ceann den 12 limistéar idirghabhála (i.e. comharsanachtaí) lena sainítear raon feidhme na mbeart a bhfuil tacaíocht le tabhairt dóibh, amlíne a bhforghníomhaithe, an tacaíocht bhuiséadach de EUR 225 m a leithdháileadh, agus na táscairí feidhmíochta a roghnaíodh. Bainfidh na bearta a dtabharfar tacaíocht leo leis na catagóirí seo a leanas: • Sláinte agus cáilíocht saoil na bpobal a chur chun cinn Uasghrádú fisiciúil ar an spás poiblí nó bonneagar sóisialta, sláinte, tithíochta nó spóirt a threisiú • Athghiniúint eacnamaíoch na gceantar atá faoi mhíbhuntáiste sóisialta • Fiontraíocht gnólachtaí beaga áitiúla • Rochtain ar an tsláinte, sláinte an phobail a fhorbairt agus spleáchais a chomhrac • Cláir um aosú gníomhach agus folláin • Tionscadail chun teip scoile agus luathfhágáil na scoile a chomhrac • Cáilíocht daoine fásta agus deimhniú scileanna • Riachtanais an daonra a dhiagnóisiú agus litearthacht aosach, foghlaim teanga na Portaingéile agus cláir chuimsithe dhigitigh a fhorbairt • Gairmoiliúint agus beartais • Rochtain ar chultúr agus ar chruthaitheacht • Rannpháirtíocht an phobail i mbainistiú an chláir • Gníomhaithe áitiúla a chumhachtú i líonraí comhpháirtíochta • Réitigh chun an bhochtaineacht agus an t-eisiamh sóisialta a chomhrac • Spórt a chur chun cinn • Saoránacht agus rochtain ar chearta agus rannpháirtíocht shibhialta I dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna atá le teacht le haghaidh tionscadal, áireofar critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol
3.25	RE-C03-i06	M	Foilsiú tuarascála monatóireachta ag Limistéir Chathracha Porto agus Liospóin maidir leis na bearta a rinneadh i ngach ceann den 12 réimse idirghabhála.	Foilsiú tuarascála monatóireachta ag Limistéir Chathracha Porto agus Liospóin				R2	2024	Foilsiú tuarascála faireacháin ag Limistéir Chathracha Porto agus Liospóin ina ndéantar cur síos ar an dul chun cinn atá déanta i gcur chun feidhme na mbeart arna maoiniú ag an gclár i ngach réimse idirghabhála, lena n-áirítear cur i bhfeidhm agus feidhmíocht bhuiséadach i gcoinne na dtáscairí a roghnaíodh do gach beart.
3.26	RE-C03-i06	T	Cur chun feidhme iomlán 90 % ar a laghad de na bearta		%	0	90	R4	2025	Cur chun feidhme iomlán 90 % ar a laghad de na bearta a comhaontaíodh sna comhaontuithe a síníodh don 12 réimse idirghabhála, le haghaidh buiséad a fhorghníomhaítear EUR 225 000 000 ar a laghad.
3.28	RE-03-i07-RAA	T	Áiteanna méadaithe nó athchóirithe i dtithe cúraim chónaithe		Líon	0	91	R1	2026	Líon na n-áiteanna i dtithe cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta (ERPIanna) a leathnaíodh nó a athchóiríodh i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór. I gcás tógáil foirgneamh nua, beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag na foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
3.29	RE-C03-r38	M	Tuarascáil ón Meitheal um an Sochar Sóisialta Aonair	Tuarascáil ón Meitheal um an Sochar Sóisialta Aonair a fhoilsiú				R1	2025	Tuarascáil na meithle um an Sochar Sóisialta Aonair a fhoilsiú, ina bhfuil príomhghnéithe a dearaidh agus a cur chun feidhme foirmiúil. Áireofar sa tuarascáil measúnú ar a thionchar ar chumhdach, ar leibhéal na leordhóthanachta agus na héifeachtachta, lena n-áirítear ar ghnéithe amhail forluí a chosc, bearnaí i gcosaint shóisialta a dhúnadh agus leibhéil glactha a fheabhsú.
3.30	RE-C03-r38	M	Teacht i bhfeidhm an tSochair Shóisialta Aonair (faoin gcóras cosanta sóisialta saoránachta) agus an Chóid Sochar Sóisialta	Foráil sa reachtaíocht lena sonraítear teacht i bhfeidhm na reachtaíochta				R2	2026	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta lena mbunaítear an Sochar Sóisialta Aonair (faoin gcóras cosanta sóisialta saoránachta), tar éis fhoilsiú thuarascáil na meithle um Shochar Sóisialta Aonair agus comhairliúcháin leis na geallsealbhóirí ábhartha. Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta lena mbunaítear Cód na Sochar Sóisialta lena ndéanfar an reachtaíocht a rialaíonn sochair shóisialta a shimpliú, a chomhchuibhiú agus a chomhdhlúthú.

D. COMHCHUID 4: Cultúr

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na dúshláin a bhaineann le héifeachtaí phaindéim COVID-19 agus ar fhadhbanna oidhreachta a eascraíonn as easpa leanúnach acmhainní chun suiteálacha agus trealamh cultúrtha a chothabháil, a athchóiriú agus a nuachóiriú.

Is iad príomhchuspóirí chomhpháirt an Chultúir foirgnimh agus séadchomharthaí náisiúnta a athchóiriú; teicnící agus gairmeacha ceardaí a chosaint; nuachóiriú an bhonneagair theicneolaíoch agus na suiteálacha cultúrtha; digitiú na saothar ealaíne agus na hoidhreachta cultúrtha; agus idirnáisiúnú, nuachóiriú agus aistriú digiteach siopaí leabhar agus foilsitheoireacht leabhar.

Rannchuidíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tírshonracha chun na bearta uile is gá a dhéanamh chun aghaidh a thabhairt go héifeachtach ar an bpaindéim, an geilleagar a choinneáil ar bun agus tacú lena théarnamh (Moladh Tírshonrach 1 2020); agus tacú le húsáid teicneolaíochtaí digiteacha chun borradh a chur faoi iomaíochas gnólachtaí (Moladh Sonrach Tír 2 2020).

D.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht RE-C04-i01: Líonraí Cultúrtha agus an tAistriú Digiteach

Is é cuspóir an bhirt uasghrádú a dhéanamh ar bhonneagar teicneolaíochta suiteálacha cultúrtha poiblí lena gcothaítear a n-aistriú digiteach. Go sonrach, is é atá i gceist leis sin ná saothair ealaíne agus oidhreacht chultúrtha a chaomhnú amach anseo; an taithí chultúrtha a fheabhsú; an t-éileamh ar ghníomhaíochtaí cultúrtha a ardú agus dul i dteagmháil le lucht féachana nua, go háirithe na glúine nua. Meastar go méadófar athléimneacht na hearnála trí shamhlacha nua gnó amhail suibscríobh agus sruthú a chur chun cinn; agus an tacaíocht do réimsí cultúrtha a bhfuil gné láidir theicneolaíoch ag baint leo, amhail scannáin 3T a léiriú.

Is éard a bheidh san athchóiriú:

-nuachóiriú an bhonneagair theicneolaíoch do na saoráidí cultúrtha;

otrealamh TF a cheannach, leabharlanna soghluaiste ar líne a chruthú, córais faisnéise agus catalóga comhtháite le haghaidh 239 leabharlann phoiblí;

oclúdach wifi a shuiteáil in 50 músaem, pálás agus séadchomhartha;

otrealamh digiteach agus trealamh teilgean físe a cheannach do 155 cine-theatres agus d’ionaid ealaíne chomhaimseartha phoiblí;

onuachóiriú teicneolaíochta agus coinneáil na saotharlann poiblí;

onuachóiriú teicneolaíochta ar an gCartlann Náisiúnta um Íomhá Bogtha (ANIM);

oan Chartlann Náisiúnta Fuaim a shuiteáil.

-digitiú agus fíorú bhailiúcháin Ard-Stiúrthóireacht na Leabhar, na Cartlainne agus na Leabharlann (DGLAB), Leabharlann Náisiúnta na Portaingéile, Leabharlann Phoiblí Évora, an Cinematheque, na bailiúcháin faoi bhainistíocht Ard-Stiúrthóireacht na hOidhreachta Cultúrtha (DGPC) agus na Stiúrthóireachtaí Réigiúnacha Cultúir agus digitiú ábhar closamhairc ó chartlanna stairiúla na tíre:

obailiúcháin leabharlanna poiblí a dhigitiú agus a fhíorú (20 000 000 íomhá);

obailiúcháin leabharlanna poiblí a dhigitiú agus a fhíorú (19 5 00 000 doiciméad);

o59 500 taifead de mhúsaeim phoiblí a dhigitiú;

ocuairteanna fíorúla ar mhúsaeim;

o1 000 scannán a dhigitiú (Cinematheque); agus

odigitiú agus cur ar fáil don phobal 45 000 uair an chloig d’ábhar closamhairc ó chartlanna na soláthraithe seirbhísí craoltóireachta stairiúla meán agus teilifíse sa tír

-Idirnáisiúnú, nuachóiriú agus aistriú digiteach leabhar agus údar:

otacaíocht d’aistriúchán agus d’fhoilsiú leabhar chuig teangacha iasachta.

otacaíocht d’aistriúchán agus d’eagrán de shaothair liteartha, lena n-áirítear closleabhair agus ríomhleabhair;

otacaíocht do nuachóiriú agus d’aistriú digiteach siopaí leabhar chun trealamh agus teicneolaíocht a cheannach.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RE-C04-i02: An Oidhreacht Chultúrtha

Is é cuspóir an bhirt seo athchóiriú a dhéanamh ar shuiteálacha cultúrtha atá aicmithe mar oidhreacht chultúrtha. Ceann de na príomhchuspóirí is ea na suiteálacha sin a chur in oiriúint do na caighdeáin nua chomhshaoil. Is éard atá i gceist leis sin bearta amhail laghdú ar thomhaltas fuinnimh phríomhúil foirgneamh, mar aon leis an idirghabháil i bpáirceanna glasa stairiúla a bhfuil flóra agus fána uathúla iontu chun oiriúnú don athrú aeráide agus maolú ar an athrú aeráide a chur chun cinn trí athúsáid éifeachtúil uisce le haghaidh uisciúcháin.

Is iad na hidirghabhálacha seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-stór faisnéise agus doiciméad a chruthú maidir le táirgeadh, sainaithint agus mapáil amhábhar intíre;

-saotharlanna agus bealaí an tionscnaimh Lárionad Teicneolaíochta ‘Saber Fazer’ a shuiteáil (teicnící agus gairmeacha ceardaí a chosaint), lena n-áirítear margú táirgí;

-gníomhaíochtaí a chruthú (oideolaíoch agus eolasach faoi theicnící traidisiúnta);

-oibreacha i músaeim, i séadchomharthaí, i bpálátaí stáit agus in amharclanna náisiúnta a thabhairt chun críche, lena mbaineann athchóiriú agus/nó athcháiliú;

-tógáil fhoirgneamh an Chartlann Náisiúnta Fuaim.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

D.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
4.1	RE-C04-i01	M	Sonraíochtaí teicneolaíocha do líonra na saoráidí cultúrtha	Tuarascáil ar na sonraíochtaí teicneolaíocha do líonra na saoráidí cultúrtha				R2	2022	Sainmhíniú mionsonraithe na sonraíochtaí teicneolaíocha do líonra na saoráidí cultúrtha
4.2	RE-C04-i01	T	Tacaíocht airgeadais d’aistriú digiteach siopaí leabhar		Líon	0	200	R4	2025	Líon na siopaí leabhar a fuair tacaíocht airgeadais d’aistriú digiteach siopaí leabhar, ag fóirdheonú 60 % de chostas ciseán trealaimh agus seirbhísí teicneolaíochta in aghaidh an tsiopa leabhar (e.g. scanóir le haghaidh leabhar, líonraí Wi-fi agus VPN, suíomh gréasáin do shiopaí leabhar, córas cuntasaíochta comhtháite, etc.)
4.3	RE-C04-i01	M	Digitiú agus fíorú bailiúchán poiblí	Digitiú agus fíorú bailiúchán poiblí				R4	2025	Digitiú agus fíorú bailiúchán poiblí: Ard-Stiúrthóireacht na Leabhar, na Cartlainne agus na Leabharlann; Leabharlann Náisiúnta na Portaingéile, Leabharlann Phoiblí na hÉireann, Cinemateca agus Músaeim (faoi bhainistíocht DGPC agus na Stiúrthóireachtaí Réigiúnacha Cultúir) Leabharlanna poiblí (20 000 000 íomhá) Cartlanna náisiúnta (19 500 000 doiciméad) Músaeim phoiblí (59 500 taifead) Cuairteanna fíorúla ar mhúsaeim (65 mhúsaeim) Cinematheque (1000 scannán) Cartlanna stairiúla na soláthraithe seirbhísí craoltóireachta meán agus teilifíse (digitithe agus curtha ar fáil don phobal, 45 000 uair an chloig d’inneachar físchaiséad)
4.4	RE-C04-i01	M	Bonneagar teicneolaíochta nuachóirithe a chur ar fáil don líonra saoráidí cultúrtha	Bonneagar teicneolaíochta nuachóirithe a chur ar fáil do na saoráidí cultúrtha				R1	2026	Trealamh ríomhaireachta agus córais chomhtháite faisnéise agus catalóige a sheachadadh le haghaidh 239 leabharlann phoiblí; clúdach wifi in 50 músaem, pálás agus séadchomhartha; trealamh teilgean físe agus trealamh pictiúrlainne a cheannach do 155 cine-theatres agus d’ionaid ealaíne chomhaimseartha phoiblí;
4.5	RE-C04-i01	T	Tacaíocht airgeadais d’aistriúchán agus d’eagrán de shaothair liteartha		Líon		5 200	R4	2025	Líon na saothar liteartha ar tugadh tacaíocht airgeadais dóibh chun saothair liteartha agus eagrán de chlosleabhair agus ríomhleabhair a aistriú agus a fhoilsiú trí mhaoiniú 60-70 % de chostais an aistriúcháin agus na foilsitheoireachta.
4.9	RE-C04-i01	M	Nuachóiriú teicneolaíochta ar an gCartlann Náisiúnta um Íomhá Bogtha (ANIM);	Seachadadh trealaimh				R3	2023	Trealamh a sheachadadh chun nuachóiriú teicneolaíochta a dhéanamh ar an gCartlann Náisiúnta um Íomhánna Bogtha.
4.10	RE-C04-i01	T	Trealamh a sheachadadh chun an Chartlann Náisiúnta Fuaim a shuiteáil, agus chun saotharlanna poiblí a nuachóiriú ó thaobh na teicneolaíochta de		Líon	0	5	R1	2026	Líon na bhfoirgneamh agus na saotharlann a bhfuil trealamh seachadta dóibh (Cartlann Náisiúnta Fuaim agus saotharlanna poiblí: José Figueiredo Saotharlann, CNANS, LARQ agus Forte de Sacavém).
4.6	RE-C04-i02	M	Líonra ‘Saber Fazer’ a bhunú	Stór faisnéise agus doiciméad a chruthú maidir le táirgeadh, sainaithint agus mapáil amhábhar intíre;				R4	2022	Líonra ‘Saber Fazer’ a bhunú: stór faisnéise agus doiciméad a chruthú maidir le táirgeadh intíre; agus sainaithint agus mapáil na n-amhábhar a úsáidtear i dtáirgeadh ceardaíochta.
4.7	RE-C04-i02	T	Conarthaí sínithe chun foirgnimh oidhreachta cultúrtha agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú	Conarthaí sínithe	Líon	0	49	R3	2023	Líon na láithreán cultúrtha a bhfuil conarthaí sínithe ina leith chun músaeim, séadchomharthaí, páláis stáit agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú.
4.8	RE-C04-i02	T	Oibreacha a curtha i gcrích chun foirgnimh oidhreachta cultúrtha agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú	Críochnú na n-oibreacha	Líon	0	75	R1	2026	Líon na láithreán cultúrtha a bhfuil oibreacha curtha i gcrích ina leith chun músaeim, séadchomharthaí, páláis stáit agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú.
4.11	RE-C04-i02	M	Saotharlanna agus bealaí an Tionscnaimh Lárionad Teicneolaíochta ‘Saber Fazer’ a shuiteáil, agus gníomhaíochtaí oideolaíocha agus faisnéiseacha a chruthú ar theicnící traidisiúnta.	Saotharlanna agus bealaí a shuiteáil agus gníomhaíochtaí faisnéiseacha a chruthú				R4	2025	Suiteálfar saotharlanna agus bealaí an tionscnaimh Lárionad Teicneolaíochta ‘Saber Fazer’. Cruthófar gníomhaíochtaí oideolaíocha agus faisnéiseacha maidir le teicnící traidisiúnta
4.12	RE-C04-i02	M	Tógáil Chartlann Náisiúnta Fuaim a chríochnú.	Críochnú na n-oibreacha tógála				R1	2026	Tógáil an fhoirgnimh don Chartlann Náisiúnta Fuaim a chríochnú. Beidh achar inúsáidte 1 100 méadar cearnach ar a laghad ag an bhfoirgneamh agus beidh sé feistithe, i measc nithe eile, chun doiciméid fhónta a chaomhnú. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag na foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.

E. COMHCHUID 5: Infheistíocht agus Nuálaíocht

Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar dhúshláin a bhaineann leis an leibhéal measartha beag taighde agus nuálaíochta, go háirithe trí na naisc idir gnó agus eolaíocht a chothú agus le béim ar leith ar an nuálaíocht ar an aistriú glas, agus ar dhúshláin a bhaineann le tearcchaipitliú ainsealach earnáil ghnó na Portaingéile atá tar éis dul in olcas a thuilleadh mar thoradh ar phaindéim COVID-19.

Is é is cuspóir don chomhpháirt iomaíochas agus athléimneacht gheilleagar na Portaingéile a mhéadú trí bhearta atá ceaptha chun taighde a neartú, trí aistriú a thorthaí chuig an earnáil ghnó a chothú, agus ar an gcaoi sin nuálaíocht agus infheistíocht a chur chun cinn. Is é is aidhm don chuid den chomhpháirt a bhaineann le taighde agus nuálaíocht feabhas a chur ar an gcomhar idir an saol acadúil agus an gnólacht, acmhainneacht eolaíoch agus theicneolaíoch na Portaingéile a neartú agus tacú le cur chun feidhme clár oibre uaillmhianach cuimsitheach taighde agus nuálaíochta lena dtugtar aghaidh ar mhórdhúshláin shocheacnamaíocha agus chomhshaoil. Táthar ag súil go mbainfear an méid sin amach trí infheistíochtaí T&D agus nuálaíochta a mhéadú agus níos éifeachtaí, tacaíocht spriocdhírithe chun infheistíocht, éagsúlú agus speisialtóireacht an struchtúir tháirgiúil a dhéanamh níos fearr de thorthaí taighde, leas a bhaint as an acmhainneacht iarbhír le haghaidh dearbhú iomaíoch earnálacha tionsclaíocha seanbhunaithe agus réimsí atá ag teacht chun cinn agus rannchuidiú leis an dá aistriú. Go háirithe, tá sé d’aidhm ag an gcomhpháirt sin onnmhairí earraí agus seirbhísí ard-bhreisluacha a mhéadú, infheistíocht T&D a mhéadú (trí phoist nua ardoilte agus trí chaiteachas T & F ó ghnólachtaí a mhéadú), agus rannchuidiú le hastaíochtaí CO2 a laghdú.

I gcomhréir leis an ngá atá ann tacú le sócmhainneacht an chórais tháirgiúil agus aghaidh a thabhairt ar theipeanna margaidh maidir le rochtain ar mhaoiniú, áirítear leis an gcomhpháirt sin athchóiriú agus infheistíochtaí a chuireann le feabhas a chur ar mhargadh maoinithe corparáideach na Portaingéile, trí chruthú agus atreisiú caipitil an Bhainc Náisiúnta um Chur Chun Cinn, Banco Português de Fomento agus ionstraimí airgeadais nua a fhorbairt. Tugtar isteach leis an gcomhpháirt freisin athchóirithe ar an margadh caipitil chun na margaí caipitil sa Phortaingéil a neartú san fhadtéarma trí athbhreithniú a dhéanamh ar an gcreat dlíthiúil atá ann cheana agus trí dhlíthe nua a ghlacadh, agus béim ar leith á leagan ar chuideachtaí infheistíochta urrús chun an geilleagar (SIMFEanna), gnóthais chomhinfheistíochta agus athbhreithniú ar an gcód urrús a fhorbairt.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tírshonrach maidir le hinfheistíocht i ndáil leis an aistriú aeráide (Moladh Tír-Shonrach 3 2020), an Moladh Tír-Shonrach maidir le díriú ar bheartas eacnamaíoch a bhaineann le hinfheistíocht sa nuálaíocht (Moladh Tír-Shonrach 3 2019) agus Moladh Tír-Shonrach 3 2020 (Infheistíocht Fócais maidir leis an aistriú glas agus digiteach). Leis an gcomhchuid sin, rannchuidítear le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir leis na bearta sealadacha a chur chun feidhme arb é is aidhm dóibh rochtain ar leachtacht a áirithiú do ghnólachtaí, go háirithe fiontair bheaga agus mheánmhéide agus infheistíocht phríobháideach a chur chun cinn chun an téarnamh eacnamaíoch a chothú (Moladh Tírshonrach 3 2020).

E.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú RE-r09: T & N agus infheistíocht nuálach i bhfiontair a chur chun cinn

Is é cuspóir an athchóirithe infheistíocht T&D a chothú, go háirithe trí chreatchoinníollacha fabhracha a áirithiú chun infheistíocht phoiblí agus phríobháideach T&D a dhéanamh níos éifeachtúla agus níos éifeachtaí. Tá an t-athchóiriú mar chuid den nuashonrú ar an Straitéis um Nuálaíocht Teicneolaíochta agus Fiontraíochta 2018-2030. Is é is aidhm don nuashonrú sin cistiú agus oibríochtú comhpháirtíochtaí poiblí-príobháideacha a éascú chun tacú le cláir uaillmhianacha taighde agus nuálaíochta. Is é is aidhm don athchóiriú rochtain ar ionstraimí cistiúcháin a shimpliú do ghníomhaíochtaí T&D agus cuidiú le hintuarthacht agus cobhsaíocht an chistithe a fheabhsú trí chreat clársceidealaithe ilbhliantúil a bhunú d’infheistíocht phoiblí T&D, le tacaíocht ó chóras faireacháin neamhspleách ar infheistíocht T&D. Is iad na hinfheistíochtaí atá le cur i bhfeidhm i ndáil leis an athchóiriú seo RE-C05-i01.01 agus RE-C05-i01.02.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Athchóiriú RE-r11: Líonra na nInstitiúidí Comhéadain a leathnú agus a chomhdhlúthú.

Is é cuspóir an athchóirithe feabhas a chur ar naisc idir an saol acadúil agus an gnólacht chun sreafaí eolais agus aistriú teicneolaíochta a fheabhsú.

Is éard a bheidh san athchóiriú athbhreithniú agus caighdeánú ar chreat reachtach agus rialála an Chórais Comhéadan Teicneolaíochta, go háirithe na hIonaid Teicneolaíochta agus na hIonaid INTERFACE arna gcruthú faoin gClár INTERFACE. Nascann na hIonaid Teicneolaíochta agus na hIonaid INTERFACE eagraíochtaí taighde (lena n-áirítear institiúidí ardoideachais) agus cuideachtaí, chun tacú le haistriú eolais agus teicneolaíochta. Leagtar síos leis an athchóiriú an próiseas chun na heintitis sin agus a samhail rialachais agus maoiniúcháin a bhunú.

Tá an Grúpa Oibre um Infreastruchtúir Teicneolaíochta a Chumasú a bhunaigh an Rialtas i gceannas ar an togra reachtaíochta a ullmhú.

Is iad na hinfheistíochtaí atá le cur i bhfeidhm i ndáil leis an athchóiriú seo RE-C05-i01.01 agus RE-C05-i01.02.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Athchóiriú RE-r12: Clár oibre taighde agus nuálaíochta don talmhaíocht inbhuanaithe, don bhia agus don agra-tionscal.

Is é cuspóir an athchóirithe earnáil na talmhaíochta sa Phortaingéil a neartú, agus slándáil bia agus cothaithe a áirithiú, cur leis an tsláinte agus leis an bhfolláine, bainistiú na gceantar tuaithe a fheabhsú, caomhnú na bithéagsúlachta a chur chun cinn, dul i ngleic le héifeachtaí an athraithe aeráide, na hoiriúnuithe agus an rannchuidiú is gá a dhéanamh chun a héifeachtaí a mhaolú agus borradh a chur faoi ghníomhaíochtaí eacnamaíocha eile, amhail, i measc nithe eile, seirbhísí talmhaíochta agus fiú lónadóireacht agus turasóireacht.

Tacaíonn an t-athchóiriú le cur chun feidhme an Chláir Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 20|30. Is éard a bheidh ann na hacmhainní is gá a sholáthar chun an bonneagar atá ann cheana a thabhairt cothrom le dáta agus a ullmhú chomh maith le comhghuaillíochtaí feidhmiúla a chur chun cinn feadh an tslabhra agraibhia, gnólachtaí agus taighde, chun forbairt agus comhtháthú T & N atá dírithe ar riachtanais earnáil na talmhaíochta a chur chun cinn d’fhonn an t-aistriú glas agus an t-aistriú digiteach a bhaint amach.

Bhí cur chun feidhme an athchóirithe le tabhairt chun críche faoin 31 Nollaig 2020.

Infheistíocht RE-C05-i01.01: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh.

Is é is cuspóir don infheistíocht sin inniúlachtaí eolaíocha agus teicneolaíocha na Portaingéile a shlógadh agus a neartú trí chláir oibre uaillmhianacha taighde agus nuálaíochta a chur in úsáid bunaithe ar chuibhreannais ghnó-acadúla.

Is éard a bheidh san infheistíocht go príomha deontais chun na Cláir Oibre/Comhghuaillíochtaí don Nuálaíocht Ghnó a chur chun feidhme trí bhíthin dhá ionstraim chomhlántacha: i) Comhshocruithe nuálaíochta a chuireann comhar chun cinn agus a bhfuil forbairt tionscadal nuálaíochta mar thoradh orthu, agus ii) tionscadail atá dírithe ar T&D agus a chlaochlú ina n-earraí agus seirbhísí nua trí infheistíocht a spreagadh. Roghnófar na Cláir Oibre Mobilizing trí ghlaonna oscailte iomaíocha ar phleananna straitéiseacha a mholadh ag cuibhreannais idir fiontair agus institiúidí acadúla, eolaíocha agus/nó teicneolaíochta. Cuireann an infheistíocht seo leis an gcreat straitéiseach atá le cur chun feidhme faoi RE-r09 agus neartaítear ról na nInstitiúidí Comhéadain agus comhdhlúthú an líonra sin.

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 10 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 11 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 12 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 13 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i01.02: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh.

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin na hionstraimí céanna atá in RE-C05-i01.01 a chur chun feidhme, áfach, atá speisialaithe ar shraith theoranta de Chláir Oibre Glasa trí chuibhreannais idir fiontair agus institiúidí acadúla, eolaíocha agus/nó teicneolaíochta chun tacú leis an nuálaíocht (ag díriú ar an aistriú glas, réimse 022 den iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán maidir leis an tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta).

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 14 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 15 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 16 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 17 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i02: Misean Comhéadain — athnuachan an líonra tacaíochta eolaíochta agus teicneolaíochta agus treoir le haghaidh fabraic tháirgiúil

Is é is cuspóir don infheistíocht an córas eolaíoch agus teicneolaíoch náisiúnta a neartú agus a chumhachtú agus naisc idir lucht léinn gnó a fheabhsú chun aistriú éifeachtúil teicneolaíochta agus aistriú torthaí taighde go nuálaíocht a áirithiú. Is é a bheidh i gceist leis an infheistíocht samhail nua maoinithe na Lárionad Córais Comhéadan Teicneolaíochta agus na Saotharlann Comhoibríoch CoLAB a chomhdhlúthú gan a bheith príobháideach do chomhlachais bhrabúis ná do ghnólachtaí a bhfuil sé d’aidhm acu fostaíocht cháilithe a chruthú, go díreach nó go hindíreach, trí chláir oibre taighde agus nuálaíochta a chur chun feidhme bunaithe ar struchtúr 1/3 den bhunmhaoiniú, ar 1/3 de chistiú iomaíoch agus ar 1/3 de chistiú margaidh, trí EUR 186 milliún de bhunchistiú a áirithiú do Mhisean Comhéadain. Is éard a bheidh san infheistíocht 500 gnólacht a rachaidh chun tairbhe na scéime seo agus na seirbhísí arna soláthar ag eintitis INTERFACE a shroicheadh. Táthar ag súil go mbainfear amach na cuspóirí thuasluaite le comhghníomhaíocht RE-r11 um Athchóiriú agus Infheistíocht RE-C05-i02.

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 18 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 19 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 20 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 21 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i03: Clár oibre taighde agus nuálaíochta don talmhaíocht inbhuanaithe, don bhia agus don agra-tionscal [Clár Nuálaíochta don talmhaíocht 20 30]

Is é is cuspóir don infheistíocht seo borradh a chur faoin taighde agus faoin nuálaíocht chun talmhaíocht níos inbhuanaithe a bhaint amach.

Is éard a bheidh san infheistíocht deontais d’eintitis phoiblí agus phríobháideacha chun tacú leis an gClár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 20|30. Tá an Clár leagtha amach i 15 thionscnamh shuaitheanta a thacaíonn le tionscadail T&D agus nuálaíochta agus 5 thionscadal struchtúraithe nuálaíochta lena ndírítear ar an digitiú. Freagróidh na tionscadail taighde agus nuálaíochta sin do na riachtanais arna sainaithint i bPlean Straitéiseach na Portaingéile maidir leis an gComhbheartas Talmhaíochta. Áireofar ar na tionscnaimh éagsúla gníomhaíochtaí maidir leis an mbithgheilleagar ciorclach agus an fheirmeoireacht bheacht. Cuirfear córais agus earnálacha táirgthe éagsúla san áireamh agus tionscadail á roghnú. Táthar ag súil go dtacófar le 100 tionscadal taighde agus nuálaíochta. Ina theannta sin, áireofar leis an infheistíocht saoráidí agus trealamh eolaíochta 24 fheirm thurgnamhacha agus saotharlainne (moil nuálaíochta) a athshlánú agus a uasghrádú.

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 22 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 23 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 24 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 25 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i04-RAA: Athchaipitliú Chóras Gnó na nAsór

Is é is cuspóir don bheart aghaidh a thabhairt ar fhadhb struchtúrach thearcchaipitliú na ngnólachtaí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin cruthú an mheáin shainchuspóirigh lena n-infheisteofar ina dhiaidh sin EUR 125 000 000 i ngnólachtaí inmharthana Azorean, i bhfoirm cothromais den chuid is mó. Comhlánaíonn an infheistíocht infheistíochtaí náisiúnta atá dírithe ar chaipitliú cuideachtaí le clúdach réigiúnach agus le hionstraimí tiomnaithe a fhreagraíonn do shainiúlachtaí struchtúr gnó an Réigiúin Uathrialaigh.

Déanfar gach tionscadal i gcomhréir iomlán le Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01). Ina theannta sin, gheall an Phortaingéil go sonrófar sa doiciméad beartais infheistíochta a bhaineann leis an ionstraim EUR 125 000 000, a ghlacfaidh Banco Português de Fomento mar chomhlacht bainistíochta an mheáin shainchuspóirigh, na critéir roghnúcháin/incháilitheachta do chuideachtaí a fhaigheann tacaíocht, lena n-áiritheofar go n-urramófar ceanglais aeráide agus chomhshaoil na Saoráide Téarnaimh agus Athléimneachta, lena n-áirítear Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) a chomhlíonadh maidir le sócmhainní/gníomhaíochtaí agus/nó cuideachtaí dá dtugtar tacaíocht agus lena sonraítear spriocanna infheistíochta agus torthaí spriocdhírithe. Chun Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) na gcuideachtaí a fhaigheann tacaíocht a chomhlíonadh, ceanglófar leis an mbeartas infheistíochta:

-díonadh inbhuanaitheachta a úsáid,

-liosta eisiaimh ina mbeidh na heilimintí seo a leanas:

-Gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 26 ;

-Gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 27 ;

-Gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 28 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 29 ;

-Gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar fadtéarmach a dhéanamh don chomhshaol amhail dramhaíl núicléach; agus

-T & F & N tiomnaithe do na sócmhainní agus na gníomhaíochtaí thuas.

-seiceálacha éigeantacha ar chomhlíonadh dlí trí Banco Português de Fomento agus/nó a idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe le haghaidh idirbhearta atá díolmhaithe ó phromhadh ó thaobh na hinbhuanaitheachta de, agus,

-tairbhithe de thacaíocht chothromais a fhaigheann ar a laghad 50 % dá n-ioncam ó ghníomhaíochtaí a liostaítear ar an liosta eisiaimh chun pleananna um aistriú glas a ghlacadh agus a fhoilsiú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i05-RAA: Téarnamh Eacnamaíoch Talmhaíochta Azorean

Is é is cuspóir don infheistíocht borradh a chur faoin talmhaíocht sna hAsóir, agus béim láidir á leagan ar an inbhuanaitheacht chomh maith le táirgeadh áitiúil a chur chun cinn. Tá ardtábhacht eacnamaíoch, shóisialta agus chríochach ag baint leis an talmhaíocht sna hAsóir don chomhtháthú réigiúnach, i bhfianaise ilroinnt na críche réigiúnaí a bhfuil oileáin a bhfuil gnéithe sonracha acu mar shaintréith di. Is é is aidhm don infheistíocht sin i) cur le hathléimneacht agus fás inbhuanaithe na hacmhainneachta táirgiúla réigiúnaí, ii) tionchar eacnamaíoch agus sóisialta na géarchéime ar an earnáil talmhaíochta agus agraibhia sna hAsóir a mhaolú agus iii) rannchuidiú leis an aistriú aeráide agus digiteach san earnáil talmhaíochta agus agraibhia sna hAsóir.

Is éard a bheidh san Infheistíocht i) tacaíocht do thionscadail infheistíochta i nuálaíocht táirgí agus próiseas táirgthe do ghnóthais talmhaíochta réigiúnacha, ii) infheistíocht phoiblí sa nuálaíocht agus aistriú dúbailte (lena n-áirítear clár chun feabhas a chur ar scileanna na bhfear don aistriú dúbailte agus don tomhaltas inbhuanaithe, lena n-áirítear deimhnithe) agus iii) infheistíocht phoiblí san athstruchtúrú, lena n-áirítear infheistíocht i nuálaíocht na bpróiseas táirgthe agus in aistriú glas an ghréasáin mharaithe réigiúnaigh agus i ndeimhniú cháilíocht an bhainne.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i07-RAM: Ionstraimí caipitlithe do chuideachtaí i Maidéara

Is é cuspóir an bhirt seo tacú le hinfheistíocht i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara, agus é mar aidhm leis aghaidh a thabhairt ar fhadhbanna leachtachta struchtúracha cuideachtaí áitiúla chomh maith le hiomaíochas an gheilleagair réigiúnaigh a neartú.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin an tacaíocht airgeadais a dheonófar trí líne chreidmheasa (InvestE RAM 2020) a threisiú. Cuirfidh an ionstraim ráthaíochtaí creidmheasa ar fáil do chuideachtaí, lena ráthófar méid foriomlán EUR 15 900 000 d’iasachtaí. Leis an ionstraim, déanfar speansais úis a fhóirdheonú freisin ar na hiasachtaí (le haghaidh 100 % den ráta saor ó riosca (Euribor), móide 60 % ar a laghad de raon difríochta riosca suas le 3.4 %). Cuirfear an infheistíocht i ngníomh trí phrótacal idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus idirghabhálaithe airgeadais arna roghnú acu.

Chun a áirithiú go gcomhlíonfaidh an beart an prionsabal ‘gan dochar suntasach a dhéanamh’ faoin tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta mar a leagtar amach sa Treoir Theicniúil ‘gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an méid seo a leanas sa chomhaontú dlíthiúil nó sna comhaontuithe dlíthiúla idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus na hidirghabhálaithe airgeadais arna roghnú acu, chomh maith le comhaontú cur chun feidhme (prótacal) na hionstraime airgeadais ina dhiaidh sin:

-An liosta gníomhaíochtaí agus sócmhainní seo a leanas a eisiamh ó incháilitheacht: (i) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 30 ; (ii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 31 ; (iii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 32 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 33 ; agus

-A cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht chomhshaoil ábhartha AE agus náisiúnta an fhaighteora.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i08: Tuilleadh Eolaíochta Digití

Is é cuspóir an bhirt seo dlús a chur le próiseas an chlaochlaithe dhigitigh agus dhigiteála na heolaíochta agus na seirbhísí a thacaíonn leis an gCóras Náisiúnta Eolaíochta agus Teicneolaíochta.

Chuige sin, déanfaidh an infheistíocht an méid seo a leanas:

·“Campas Eolaíochta XXI” agus an “Deasc Eolaíochta” (fisiceach agus ar líne) a chur i gcrích, áit a gcuirfear seirbhísí agus sásraí cistiúcháin do thaighdeoirí, d’eintitis T & F agus d’institiúidí ardoideachais ar fáil in aon áit amháin;

·An Lárionad Náisiúnta Ríomhaireachta Ardfhorbartha (CNCA) a bhunú, lena gcumhdaítear rannchuidiú náisiúnta na Portaingéile leis an sár-ríomhaire nua “Deucalion” agus an bonneagar lárionad sonraí/tacaíochta a chur i gcrích le haghaidh oibriú an dá shár-ríomhaire “Deucalion” agus “Mare Nostrum 5”;

·Tacú le seoladh cláir tionscadail T & F lena ndíreofar ar fhorbairt agus ar chur chun feidhme ardchórais na cibearshlándála, na hintleachta saorga agus na heolaíochta sonraí sa riarachán poiblí, chomh maith le clár cumhachtaithe eolaíoch;

·Líon na gcúrsaí a chuirtear ar fáil tríd an Ardán Náisiúnta do Chúrsaí Aifrinn ar Líne (NAU) a mhéadú;

·An Clár Náisiúnta um Shonraí Eolaíochta Oscailte agus Taighde (PNCADAI) a chur chun feidhme.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RE-C05-i09–- Scale-up: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh.

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo infheistíocht RE-C02-i01.01 faoi chomhchuid 5 a mhéadú. Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na dtáirgí, na bpróiseas nó na seirbhísí a chuirtear i gcrích ó Chláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Gnó.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i10–- Scale-up: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh.

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo infheistíocht RE-C02-i01.02 faoi chomhchuid 5 a mhéadú. Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na dtáirgí, na bpróiseas nó na seirbhísí ó chláir oibre ghlasa bhreise.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

E.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
5.1	RE-C05-r09	M	Nuashonrú ar na treoirlínte maidir leis an straitéis le haghaidh nuálaíocht teicneolaíochta agus gnó don Phortaingéil 2030	Foilsiú na treoirlínte nuashonraithe maidir leis an straitéis le haghaidh nuálaíocht teicneolaíochta agus gnó don Phortaingéil 2030				R4	2021	Nuashonrú ar an gCinneadh ó Chomhairle na nAirí lena bhformheastar na treoirlínte maidir le straitéis nuálaíochta teicneolaíochta agus gnó don Phortaingéil, 2018-2030, agus Straitéis 2030 na Portaingéile a glacadh le déanaí agus na dúshláin nua a bhaineann le téarnamh eacnamaíoch á gcur san áireamh.
5.2	RE-C05-r11	T	Líonra na Saotharlann Comhoibríoch Aitheanta a Leathnú		Líon	26	35	R1	2021	Aitheantas agus bronnadh cáilíochtaí le haghaidh Saotharlanna Comhoibríocha nua — Leathnú ar an líonra Saotharlanna Comhoibríocha tríd an teideal a aithint agus a bhronnadh ar eintitis nua, mar thoradh ar an bpróiseas iarratais agus meastóireachta a rinne painéal meastóireachta neamhspleách saineolaithe a bhfuil fiúntas idirnáisiúnta aitheanta acu arna gceapadh ag Bord Rialaithe FCT, I.P (Foundation for Science and Technology)
5.3	RE-C05-r11	M	Teacht i bhfeidhm an chórais dlí nua le haghaidh lárionad teicneolaíochta agus nuálaíochta	Teacht i bhfeidhm an chórais dlí nua le haghaidh lárionad teicneolaíochta agus nuálaíochta				R4	2021	Leis an reachtaíocht, déanfar athbhreithniú agus caighdeánú ar chreat reachtach agus rialála na n-eintiteas atá mar chuid den Chóras Eolaíoch agus Teicneolaíoch, ag sainiú a mhúnla cistiúcháin agus meastóireachta.
5.4	RE-C05-r12	M	An Clár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht a fhormheas	An Clár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht a fhormheas				R4	2020	Foilsiú an Chinnidh ó Chomhairle na nAirí lena bhformhuinítear an Clár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht. Cinneadh ó Chomhairle na nAirí a foilsíodh an 15/10/2020
5.5	RE-C05-i01.01	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).		Líon	0	6	R4	2022	Tabhairt i gcrích sé chonradh (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; An plean gnó/infheistíocht; méid an chistithe; Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 60 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad. Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol
5.6	RE-C05-i01.01	T	Cur chun feidhme na 6 chonradh a chur i gcrích (comhshocrú nuálaíochta nó tionscadail a shlógadh)		Líon	0	6	R4	2025	Cur i gcrích na dtáirgí, na bpróiseas nó na seirbhísí i réimsí straitéiseacha ábhartha, a eascraíonn as cur chun feidhme na sé chonradh (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) a tugadh i gcrích le cuibhreannais.
5.7	RE-C05-i01.02	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.		Líon	0	4	R4	2022	Tabhairt i gcrích sé chonradh (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; An plean gnó/infheistíocht; méid an chistithe; Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 40 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad agus léireofar leo ailíniú le réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol
5.8	RE-C05-i01.02	T	Táirgí, próisis nó seirbhísí a tugadh chun críche atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide		Líon	0	4	R4	2025	Críochnú na dtáirgí, próisis nó seirbhísí a d’eascair ar cur chun feidhme na gceithre chonradh (comhaontuithe nuálaíochta nó tionscadail soghluaiseachta) a tugadh i gcrích le cuibhreannas, lena léirítear ailíniú le réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide).
5.9	RE-C05-i02	T	Conarthaí le heintitis chomhéadain, lena n-áirítear Saotharlanna Comhoibríocha — COLABanna, arna dtabhairt i gcrích		Líon	0	20	R4	2022	Tar éis glao ar thairiscintí, roghnú na n-eintiteas a dtabharfar tacaíocht dóibh. Tá an glao seo teoranta do thogróirí a aithnítear mar eintitis ‘Comhdhromchla’ nó mar Saotharlanna Comhoibríocha. Léireofar sna conarthaí ailíniú le réimsí idirghabhála 021 (aistriú teicneolaíochta agus comhar idir gnólachtaí, lárionaid taighde agus earnáil an oideachais) agus/nó 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir fiontair, ag díriú ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol
5.10	RE-C05-i02	T	Cuideachtaí a thairbhíonn de na seirbhísí a sholáthraíonn na heintitis chomhéadain, lena n-áirítear Saotharlanna Comhoibríocha -Colabs		Líon	0	500	R4	2025	Leis na tuarascálacha cur chun feidhme a bheidh le cur isteach go bliantúil ag na heintitis chomhéadain, beifear in ann an dul chun cinn cainníochtúil a thomhas maidir leis na cuspóirí sonracha a rinneadh nuair a leithdháileadh an cistiú bunúsach, go háirithe líon na ngnóthas a bhaineann tairbhe as na seirbhísí a sholáthraítear.
5.11	RE-C05-i03	M	Nós imeachta tairisceana do thionscadail taighde agus nuálaíochta	Foilsiú fógra maidir le nós imeachta tairisceana a oscailt le haghaidh tionscadail taighde agus nuálaíochta				R3	2021	Seoladh na tairisceana le haghaidh cláir/tionscadail taighde agus nuálaíochta a bheidh le maoiniú faoi thionscnaimh an Chláir Oibre um Nuálaíocht don Talmhaíocht 2030. Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Áiritheofar leis na critéir roghnúcháin go ndíreofar sna tionscadail ar cheann de na nithe seo a leanas: — maidir leis an ngeilleagar ísealcharbóin, athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide, trí astaíochtaí a laghdú, ceapadh carbóin a mhéadú, nó athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide a neartú, lena léirítear ceanglais réimse idirghabhála 022 mar a léirítear in Iarscríbhinn VI de Rialachán RRF — nó maidir le tionscadail taighde agus forbartha a dhigitiú amhail tairseach aonair talmhaíochta, aistriú digiteach agus tionscadail T & N a bhaineann le slabhraí luacha, lena léirítear ceanglais an réimse idirghabhála 009.
5.12	RE-C05-i03	T	Tionscadail nuálaíochta agus taighde a thabhairt chun críche ina ndírítear ar na gnéithe glasa den Chlár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 2030		Líon	0	100	R3	2025	100 tionscadal T & N san iomlán arna maoiniú agus arna gcur i gcrích. Tacaíocht do thionscadail taighde agus nuálaíochta agus do chláir a rannchuidíonn le ceann amháin ar a laghad de 15 thionscnamh an Chláir Oibre Nuálaíochta agus lena ndírítear ar gheilleagar ísealcharbóin, ar athléimneacht agus ar oiriúnú don athrú aeráide.
5.13	RE-C05-i03	T	Tionscadail nuálaíochta agus taighde a thabhairt chun críche ina ndírítear ar na gnéithe glasa den Chlár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 2030		Líon	0	5	R3	2025	5 tionscadal struchtúrtha nuálaíochta san iomlán arna maoiniú agus arna gcur i gcrích. Tacaíocht do thionscadail nuálaíochta a rannchuidíonn le ceann amháin ar a laghad de 15 thionscnamh an Chláir Oibre Nuálaíochta agus lena ndírítear ar an digitiú.
5.14	RE-C05-i03	T	Moil nuálaíochta talmhaíochta a athnuachan/a uasghrádú		Líon	0	24	R4	2025	Líonra Nuálaíochta Náisiúnta um Thalmhaíocht, Bia agus Forbairt Tuaithe a chruthú, trí 24 Mhoil Nuálaíochta a uasghrádú. Is éard a bheidh san infheistíocht sin den chuid is mó athchóiriú bonneagar agus ceannach trealaimh eolaíoch saotharlainne.
5.15	RE-C05-i04-RAA	M	Rialachán a ghlacadh maidir leis an Ionstraim um Athchaipitliú Gnólachtaí sna hAsóir	Glacadh rialacháin ag Rialtas Réigiúnach na nAsór lena mbunaítear beart an chaipitlithe agus lena dtugtar sainordú do Banco Portugues de Fomento beartas infheistíochta a ghlacadh				R3	2021	Rialachán a ghlacadh ag Rialtas Réigiúnach na nAsór lena mbunaítear an beart caipitlithe agus lena n-ordaítear do Banco Portugues de Fomento beartas infheistíochta a ghlacadh lena sainítear, inter alia, na critéir maidir le hincháilitheacht agus roghnú na gcuideachtaí is tairbhithe do gach cineál ionstraime airgeadais. Ceanglófar leis an rialachán go mbeidh critéir roghnúcháin/incháilitheachta sa bheartas infheistíochta chun Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) na gcuideachtaí a fhaigheann tacaíocht a chomhlíonadh, lena gceanglaítear: - díonadh inbhuanaitheachta a úsáid, - liosta eisiaimh ina mbeidh na heilimintí seo a leanas: - Infheistíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise (lena n-áirítear úsáid iartheachtach), cé is moite de theas/cumhacht bunaithe ar ghás nádúrtha a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann le treoir DNSH - Gníomhaíochtaí faoi ETS ag a bhfuil astaíochtaí réamh-mheasta coibhéise CO2 nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha arna mbunú don saor-leithdháileadh. - Infheistíochtaí i saoráidí chun dramhaíl a dhiúscairt i líonadh talún, i ngléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla (MBT), agus i loisceoirí chun dramhaíl a chóireáil. Níl feidhm ag an liosta eisiaimh maidir le gléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil; maidir le gléasraí atá ann cheana, ina bhfuil an infheistíocht chun éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré an ghléasra mar thoradh ar infheistíochtaí den sórt sin. - Gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar fadtéarmach a dhéanamh don chomhshaol (e.g. dramhaíl núicléach). - T & F & N tiomnaithe do na sócmhainní agus na gníomhaíochtaí thuas. seiceálacha éigeantacha ar chomhlíonadh dlí trí BPF agus/nó a idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe le haghaidh idirbhearta atá díolmhaithe ó phromhadh ó thaobh na hinbhuanaitheachta de - tairbhithe de thacaíocht chothromais a fhaigheann ar a laghad 50 % dá n-ioncam ó ghníomhaíochtaí a liostaítear ar an liosta eisiaimh chun pleananna um aistriú glas a ghlacadh agus a fhoilsiú.
5.16	RE-C05-i04-RAA	M	Beartas infheistíochta a ghlacadh maidir leis an Ionstraim um Athchaipitliú Gnólachtaí sna hAsóir	An beartas infheistíochta lena gcumhdaítear gach ionstraim airgeadais atá beartaithe sa bheart a ghlacadh ag BPF.				R3	2021	An beartas infheistíochta lena gcumhdaítear gach ionstraim airgeadais atá beartaithe sa bheart a ghlacadh ag BPF. Déanfaidh BPF an beartas infheistíochta a fhorbairt agus a ghlacadh mar chomhlacht bainistíochta an mheáin a bhfuil seilbh aige ar na gabháltais a eascraíonn as na hionstraimí airgeadais a chuirtear chun feidhme chun tacú leis na cuideachtaí a roghnaítear mar thairbhithe. Léireofar sa bheartas infheistíochta na critéir roghnúcháin/incháilitheachta agus na gealltanais/spriocanna is infheidhme a leagtar amach sa Rialachán maidir leis an Ionstraim um Athchaipitliú Gnólachtaí sna hAsóir
5.17	RE-C05-i04-RAA	T	EUR 125 000 000 ar an iomlán a chur ar fáil do chorparáidí neamhairgeadais an réigiúin i dtacaíocht cothromais agus cuasachothromais, i gcomhréir le beartas infheistíochta na hionstraime. Go táscach, meastar go dtacófar le 300 fiontar ar a laghad tríd an bplean a chur i gcrích.		EUR	0	125 000 000	R4	2025	EUR 125 000 000 ar an iomlán a chur ar fáil do chorparáidí neamhairgeadais an réigiúin i dtacaíocht cothromais agus cuasachothromais, i gcomhréir le beartas infheistíochta a ghlac Ionstraim Athchaipitlithe Gnólachtaí sna hAzór. Beidh Banco Portugues de Fomento freagrach as tuairisciú ar na hoibríochtaí a dhéantar. Sa tuarascáil sin, chomh maith leis na gluaiseachtaí airgeadais, foilseofar liosta de na cuideachtaí is tairbhithe, a TIN agus CAE, dáta an chonartha, an cistiú a dámhadh, an cineál ionstraime airgeadais a úsáideadh agus, i gcás inarb ábhartha, an t-eintiteas airgeadais lena mbaineann.
5.18	RE-C05-i05-RAA	M	Foilsiú Chlár Talmhaíochta na nAsór, Nuálaíocht agus Digitiú	Foilsiú Chlár Talmhaíochta na nAsór, Nuálaíocht agus Digitiú				R2	2022	Clár Nuálaíochta agus Digitithe don Talmhaíocht sna hAsóir a fhoilsiú, lena n-áirítear plean chun líonra faireacháin agus fógraí talmhaíochta a fhorbairt ar leibhéal na n-oileán, chomh maith le plean don aistriú chuig an réaltacht dhigiteach agus chuig an bhfeirmeoireacht bheacht.
5.19	RE-C05-i05-RAA	T	Struchtúir nua (le cur in ionad struchtúir atá imithe i léig) nó struchtúir athcháilithe atá freagrach as marú ainmhithe, agus cáilíocht bainne agus sábháilteacht bia a dheimhniú		Líon	0	3	R4	2025	Bailchríoch a chur ar oibreacha ar struchtúir nua (le cur in ionad struchtúir atá imithe i léig) nó struchtúir athcháilithe atá freagrach as ainmhithe a mharú, cáilíocht bainne agus sábháilteacht bia a dheimhniú, chun freagairt d’éabhlóid agus d’éilimh mhéadaitheacha na margaí, lena n-ionchorpraítear infheistíochtaí i nuálaíocht na bpróiseas táirgthe agus eagrúcháin, san aistriú glas, san aistriú digiteach agus i leas ainmhithe.
5.20	RE-C05-i05-RAA	T	Tionscadail a dtugtar tacaíocht dóibh faoi scéimeanna tacaíochta chun fiontair a athstruchtúrú san earnáil próiseála agus margaíochta		Líon	0	9	R4	2025	Tionscadail arna bhformheas agus arna gconradh faoi scéimeanna tacaíochta le haghaidh nuálaíochta i dtáirgí agus próisis táirgthe agus eagrúcháin, aistriú glas agus aistriú digiteach, atá dírithe ar fhiontair a athstruchtúrú san earnáil próiseála agus margaíochta talmhaíochta.
5.21	RE-C05-i05-RAA	T	Tionscadail a dtugtar tacaíocht dóibh faoi scéimeanna tacaíochta d’athstruchtúrú feirme		Líon	0	178	R4	2025	Tionscadail arna bhformheas agus arna gconradh faoi scéimeanna tacaíochta le haghaidh nuálaíochta i dtáirgí agus próisis táirgthe agus eagrúcháin, aistriú glas agus aistriú digiteach, atá dírithe ar fheirmeacha a athstruchtúrú.
5.22	RE-C05-i05-RAA	T	Feirmeacha a bhaineann tairbhe as tacaíocht theicniúil speisialaithe faoin gClár um Chumhachtú Feirmeoirí		Líon	0	2 000	R4	2025	Gabháltais talmhaíochta a thairbhíonn de thacaíocht theicniúil speisialaithe mar chuid de na gníomhaíochtaí atá le cur i gcrích faoin gClár um Chumhachtú Feirmeoirí.
5.33	RE-C05-i07-RAM	M	Síniú an chomhaontaithe cur chun feidhme (prótacal) idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe	Síniú an chomhaontaithe cur chun feidhme (prótacal) idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe, a chumhdaíonn gach ionstraim airgeadais atá beartaithe sa bheart				R2	2024	Síniú an chomhaontaithe cur chun feidhme (prótacal) idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe, a chumhdaíonn gach ionstraim airgeadais atá beartaithe sa bheart. Ceanglófar leis an gcomhaontú cur chun feidhme agus le doiciméid dlí na hionstraime airgeadais ina dhiaidh sin go gcuirfear an liosta eisiaimh i bhfeidhm (mar a leagtar amach sa tuairisc ar an mbeart) agus go ndéanfar seiceáil ar chomhlíonadh le reachtaíocht chomhshaoil an Aontais agus leis an reachtaíocht náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
5.34	RE-C05-i07-RAM	T	Ráthaíochtaí iasachta a thacaíonn le tionscadail fiontar réigiúnach.	-	EUR	0	15 900 000	R4	2025	Ráthaíochtaí a sholáthar ar iasachtaí dar luach EUR 15 900 000, mar aon le tacaíocht do speansais úis ar iasachtaí faoin gCóras Náisiúnta um Ráthaíocht Fhrithpháirteach, a thacaíonn le 10 dtionscadal réigiúnacha ar a laghad.
5.35	RE-C05-i08	T	Críochnú “Campas Eolaíochta XXI” agus “Deasc Eolaíochta” agus soláthar seirbhísí tríd an gClár Náisiúnta Sonraí Eolaíochta Oscailte agus Taighde Oscailte (PNCADAI)		Líon	0	9	R4	2025	An dá sheirbhís eolaíochta agus teicneolaíochta dhigiteacha agus fhisiciúla a chur i gcrích: “Campas Eolaíocht XXI” agus “Deasc Eolaíochta”. Soláthar seacht seirbhísí leictreonacha ar líne faoi chuimsiú an Chláir Náisiúnta um Eolaíocht Oscailte agus Sonraí Taighde Oscailte (PNCADAI). Áireofar sa chlár bonneagar lárionad sonraí, chomh maith le seirbhís bainistíochta sonraí.
5.36	RE-C05-i08	T	Críochnú tionscadal faoin gclár T&D sa riarachán poiblí agus cúrsaí nua ar an Ardán Náisiúnta do Chúrsaí Aifrinn ar Líne (NAU)		Líon	0	144	R1	2026	94 tionscadal arna maoiniú mar chuid den chlár T&D sa riarachán poiblí a thabhairt chun críche (lena n-áirítear i réimsí na hintleachta saorga (IS), na cibearshlándála agus na heolaíochta sonraí). 50 cúrsa nua á dtairiscint tríd an Ardán Náisiúnta do Chúrsaí Aifrinn ar Líne (NAU), a bhaineann tairbhe as an mbonneagar teicneolaíochta nuafhorbartha.
5.37	RE-C05-i08	M	An Lárionad Náisiúnta um Ríomhaireacht Ardfhorbartha (CNCA) a bhunú.	An Lárionad Náisiúnta um Ríomhaireacht Ardfhorbartha a bhunú				R4	2024	Lárionad Náisiúnta um Ríomhaireacht Ardfhorbartha a bhunú lena ndéanfar na líonraí agus na hionaid ríomhaireachta Portaingéalacha atá ann cheana a atheagrú in aon eintiteas amháin; tacú le hoibriú dhá shár-ríomhaire (Deucalion agus Mare Nostrum 5).
5.38	RE-C05-i08	M	An bonneagar tacaíochta agus an lárionad sonraí don Lárionad Náisiúnta Ríomhaireachta Ardfhorbartha a thabhairt chun críche	An bonneagar tacaíochta agus an lárionad sonraí don Lárionad Náisiúnta Ríomhaireachta Ardfhorbartha a thabhairt chun críche				R1	2026	An bonneagar tacaíochta agus an lárionad sonraí don Lárionad Náisiúnta Ríomhaireachta Ardfhorbartha a thabhairt chun críche
5.39	RE-C05-i09	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).		Líon	6	12	R2	2023	Tabhairt i gcrích sé chonradh bhreise (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: • Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; • An plean gnó/infheistíocht; • méid an chistithe; • Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; • An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 168 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad. Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.01.
5.40	RE-C05-i09	T	168 táirge, próiseas nó seirbhís a chur i gcrích.		Líon	60	228	R4	2025	Cur i gcrích na dtáirgí, na bpróiseas nó na seirbhísí i réimsí straitéiseacha ábhartha, a eascraíonn as cur chun feidhme na sé chonradh (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) a tugadh i gcrích le cuibhreannais. Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.01.
5.41	RE-C05-i10	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.		Líon	4	10	R2	2023	Tabhairt i gcrích sé chonradh bhreise (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: • Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; • An plean gnó/infheistíocht; • méid an chistithe; • Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; • An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 98 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad agus ailíneofar le réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.02.
5.42	RE-C05-i10	T	Táirgí, próisis nó seirbhísí a tugadh chun críche atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide		Líon	40	138	R4	2025	Críochnú 98 táirgí, próisis nó seirbhísí a d’eascair ar cur chun feidhme na gceithre chonradh (comhaontuithe nuálaíochta nó tionscadail soghluaiseachta) a tugadh i gcrích le cuibhreannas, lena n-ailíneofar réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.02.

E.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Athchóiriú RE-r10: Cruthú agus forbairt Banco Português de Fomento.

Is iad cuspóirí an bhirt rochtain ar mhaoiniú do ghnólachtaí na Portaingéile a éascú trí chastacht táirgí airgeadais corparáideacha a fhaigheann tacaíocht phoiblí a laghdú agus trí thionscadail leasa straitéisigh náisiúnta a chumasú. Chuige sin, bunaíodh Banco Português de Fomento an 7 Meán Fómhair 2020 agus thosaigh sé ag feidhmiú i mí na Samhna 2020 mar Bhanc Náisiúnta Cur Chun Cinn an stáit. Sa bhreis ar a chroí-mhisean buan, is príomheintiteas é an banc sa phróiseas chun gníomhaíocht eacnamaíoch a atosú tar éis phaindéim COVID-19, go háirithe trína chur ar chumas ghnólachtaí na Portaingéile tairbhe a bhaint as na gníomhaíochtaí straitéiseacha náisiúnta agus Eorpacha le haghaidh téarnaimh.

Is éard a bheidh san athchóiriú bunú dlíthiúil Banco Português de Fomento.

Tugadh cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2020.

Athchóiriú RE-r13: Forbairt an mhargaidh chaipitil agus caipitliú cuideachtaí neamhairgeadais a chur chun cinn

Is iad cuspóirí an bhirt borradh a chur faoi mhargadh caipitil na Portaingéile agus caipitliú cuideachtaí a chur chun cinn, agus béim ar leith á cur ar chuideachtaí infheistíochta urrús chun geilleagar (SIMFEanna), gnóthais chomhinfheistíochta agus athbhreithniú ar an gcód urrús a fhorbairt.

Is éard a bheidh san athchóiriú sin athbhreithniú ar an gcreat dlíthiúil atá ann cheana agus glacadh dlíthe nua a bheidh mar chuid de chur chuige an rialtais chun timpeallacht ghnó níos fabhraí a chruthú agus chun fíordhreasachtaí a chur ar fáil d’infheistíocht, do chaipitliú gnó agus do chomhdhlúthú earnálach. Is éard a bheidh i gcur chun feidhme an athchóirithe sin na bearta seo a leanas:

-forbairt an mhargaidh chaipitil;

-borradh a chur faoi chuideachtaí infheistíochta urrús chun an geilleagar a fhorbairt (SIMFEanna);

-simpliú rialála agus riaracháin;

-athbhreithniú ar an gcreat dlíthiúil do ghnóthais chomhinfheistíochta; agus

-dreasachtaí caipitlithe (asbhaint i gcás tuillimh choinnithe agus athinfheistithe).

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2023.

Infheistíocht RE-C05-i06: Caipitliú cuideachtaí agus athléimneacht airgeadais/Banco Português de Fomento

Is é is cuspóir don bheart aghaidh a thabhairt ar fhadhb struchtúrach tearcchaipitlithe gnólachtaí. Leis an infheistíocht, cuirfear maolán caipitil EUR 250 000 000 ar fáil do Banco Português de Fomento, a bhfuil sé mar chuspóir aige a bheith ina chomhpháirtí cur chun feidhme InvestEU. Ina theannta sin, cruthófar meán sainchuspóireach, a dhéanfaidh EUR 1 300 000 000 a infheistiú ina dhiaidh sin i ngnólachtaí inmharthana de chuid na Portaingéile i bhfoirm cothromais agus cuasachothromais.

Gheall an Phortaingéil go sonrófar sa doiciméad beartais infheistíochta a bhaineann leis an ionstraim EUR 1 300 000 000, a ghlacfaidh Banco Português de Fomento mar chomhlacht bainistíochta an mheáin shainchuspóirigh, na critéir roghnúcháin/incháilitheachta do chuideachtaí a fhaigheann tacaíocht, lena n-áiritheofar go n-urramófar ceanglais aeráide agus chomhshaoil na Saoráide Téarnaimh agus Athléimneachta, lena n-áirítear Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) a chomhlíonadh maidir le sócmhainní/gníomhaíochtaí agus/nó cuideachtaí dá dtugtar tacaíocht agus lena sonraítear spriocanna infheistíochta agus torthaí spriocdhírithe. Chun Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) na gcuideachtaí a fhaigheann tacaíocht a chomhlíonadh, ceanglófar leis an mbeartas infheistíochta:

-díonadh inbhuanaitheachta a úsáid,

-liosta eisiaimh ina mbeidh na heilimintí seo a leanas:

-Gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 34 ;

-Gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 36 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 37 ;

-Gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar fadtéarmach a dhéanamh don chomhshaol amhail dramhaíl núicléach; agus

-T & F & N tiomnaithe do na sócmhainní agus na gníomhaíochtaí thuas.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C05-i11–- Méadú: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh (Iasachtaí)

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo infheistíocht RE-C02-i01.01 faoi chomhchuid 5 a mhéadú. Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na dtáirgí, na bpróiseas nó na seirbhísí ó Chláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Gnó.

Le 366 ar a laghad de na táirgí, na próisis nó na seirbhísí a chuirfear chun feidhme faoin infheistíocht seo, déanfar iad a ailíniú le réimse idirghabhála 021 d’Iarscríbhinn Rialachán na Saoráide Téarnaimh agus Athléimneachta.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RP-C05-i12–- Méadú: Cláir Oibre/Comhghuaillithe don Nuálaíocht Ghnó a Shlógadh (Iasachtaí)

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

E.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
5.23	RE-C05-r10	M	Teacht i bhfeidhm an rialacháin lena leagtar síos gníomhaíochtaí agus reachtanna Banco Português de Fomento (BPF)	Teacht i bhfeidhm Dhlí Foraithne Uimh. 63/2020, lena socraítear gníomhaíochtaí agus reachtanna BPF				R4	2020	Foilsiú ag Rialtas Phoblacht na Portaingéile agus teacht i bhfeidhm Dhlí Foraithne Uimh. 63/2020, lena rialaítear gníomhaíocht agus oibriú BPF agus lena bhformheastar a reachtanna.
5.24	RE-C05-r13	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an gcreat dlíthiúil do ghnóthais chomhinfheistíochta	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an gcreat dlíthiúil do ghnóthais chomhinfheistíochta				R3	2022	Teacht i bhfeidhm an Achta, tar éis do Thionól na Poblachta an Dlí a ghlacadh. Déanfaidh sé athbhreithniú ar an gcreat dlíthiúil do ghnóthais chomhinfheistíochta d’fhonn simpliú rialála agus riaracháin a dhéanamh.
5.25	RE-C05-r13	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an Acht um an gCód Urrús	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an Acht um an gCód Urrús				R3	2022	Teacht i bhfeidhm an Achta, tar éis do Thionól na Poblachta an Dlí a ghlacadh. Is é is aidhm don athbhreithniú ar an gCód Urrús simpliú rialála agus riaracháin a dhéanamh d’fhonn an creat náisiúnta a ailíniú le dlí an Aontais maidir leis an gcuspóir iomaíochas mhargadh caipitil na Portaingéile a mhéadú.
5.26	RE-C05-r13	M	Forbairt an mhargaidh chaipitil — teacht i bhfeidhm na reachtaíochta	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta maidir le forbairt an mhargaidh chaipitil				R4	2023	Tar éis na rannchuidithe ó ghníomhaithe margaidh, teacht i bhfeidhm reachtaíochta maidir le forbairt an mhargaidh chaipitil. Agus saoirse oibre an Tascfhórsa um Athneartú an Mhargaidh Chaipitil á caomhnú (arna bhunú ag an Aireacht Geilleagair agus Aistrithe Dhigitigh agus ag an Rúnaí Stáit Airgeadais), foráiltear go ndíreofar sa reachtaíocht ar dhreasachtaí a chruthú le haghaidh, inter alia, i) rochtain ar chothromas tríd an margadh caipitil, ii) timpeallacht a chruthú a chabhródh le fás gnó, iii) maoiniú fiachais ar an margadh, iv) rannpháirtíocht infheisteoirí.
5.27	RE-C05-i06	M	Teacht i bhfeidhm dlí foraithne lena rialaítear beart caipitlithe BPF	Teacht i bhfeidhm dlí foraithne lena rialaítear beart caipitlithe BPF				R3	2021	Teacht i bhfeidhm dlí foraithne lena rialaítear an beart caipitlithe, lena mbunaítear an gá atá le beartas infheistíochta a bhunú lena sainítear, inter alia, na critéir maidir le hincháilitheacht agus roghnú na ngnóthas is tairbhithe
5.28	RE-C05-i06	M	Forbairt an bheartais infheistíochta (caipitliú) agus glacadh ag an mbainisteoir feithiclí	Beartas infheistíochta (caipitliú), arna fhorbairt ag BPF agus arna ghlacadh ag an ngléas a bunaíodh chun na sealúchais a eascraíonn as na hionstraimí airgeadais a chuirtear chun feidhme a bhainistiú				R3	2021	Forbairt an bheartais infheistíochta (caipitliú) agus glacadh ag an mbainisteoir feithiclí. Déanfaidh BPF an beartas infheistíochta a fhorbairt agus a ghlacadh mar chomhlacht bainistíochta an mheáin arna chur ar bun chun bainistiú a dhéanamh ar na sealúchais a eascraíonn as na hionstraimí airgeadais a chuirtear chun feidhme chun tacú leis na cuideachtaí a roghnaítear mar thairbhithe agus sonrófar ann na critéir roghnúcháin/incháilitheachta do chuideachtaí a fhaigheann tacaíocht, lena n-áiritheofar go n-urramófar ceanglais aeráide agus chomhshaoil RRF, lena n-áirítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) na sócmhainní/gníomhaíochtaí agus/nó na gcuideachtaí dá dtugtar tacaíocht agus ina sonrófar spriocanna infheistíochta agus torthaí spriocdhírithe. Chun Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01) na gcuideachtaí a fhaigheann tacaíocht a chomhlíonadh, ceanglófar leis an mbeartas infheistíochta: - díonadh inbhuanaitheachta a úsáid, - liosta eisiaimh ina mbeidh na heilimintí seo a leanas: Infheistíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise (lena n-áirítear úsáid iartheachtach), cé is moite de theas/cumhacht bunaithe ar ghás nádúrtha a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann le treoir DNSH Gníomhaíochtaí faoi ETS ag a bhfuil astaíochtaí réamh-mheasta coibhéise CO2 nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha arna mbunú don saor-leithdháileadh. Infheistíochtaí i saoráidí chun dramhaíl a dhiúscairt i líonadh talún, i ngléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla (MBT), agus i loisceoirí chun dramhaíl a chóireáil. Níl feidhm ag an liosta eisiaimh maidir le gléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil; maidir le gléasraí atá ann cheana, ina bhfuil an infheistíocht chun éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré an ghléasra mar thoradh ar infheistíochtaí den sórt sin. Gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar fadtéarmach a dhéanamh don chomhshaol (e.g. dramhaíl núicléach). T & F & N tiomnaithe do na sócmhainní agus na gníomhaíochtaí thuas. - seiceálacha éigeantacha ar chomhlíonadh dlí trí BPF agus/nó a idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe le haghaidh idirbhearta atá díolmhaithe ó phromhadh ó thaobh na hinbhuanaitheachta de - tairbhithe de thacaíocht chothromais a fhaigheann ar a laghad 50 % dá n-ioncam ó ghníomhaíochtaí a liostaítear ar an liosta eisiaimh chun pleananna um aistriú glas a ghlacadh agus a fhoilsiú
5.43	RE-C05-i06	T	Seachadadh EUR 650 000 000 ar an iomlán leis an ionstraim chaipitlithe ar chorparáidí airgeadais de chuid na Portaingéile i gcothromas agus i samhail — i gcomhréir lena beartas infheistíochta		EUR	0	650 000 000	R4	2023	EUR 650 000 000 ar an iomlán a chur ar fáil do chorparáidí neamhairgeadais de chuid na Portaingéile i dtacaíocht chothromais agus cuasachothromais, i gcomhréir leis an mbeartas infheistíochta a sainíodh roimhe sin arna fhorbairt ag BPF, lena n-áirítear na méideanna a íocadh amach le corparáidí neamhairgeadais mar infheistíochtaí díreacha agus na méideanna a leithdháileadh ar idirghabhálaithe airgeadais mar infheistíochtaí indíreacha.
5.29	RE-C05-i06	T	Seachadadh EUR 1 300 000 000 ar an iomlán leis an ionstraim chaipitlithe ar chorparáidí airgeadais de chuid na Portaingéile i gcothromas agus i samhail — i gcomhréir lena beartas infheistíochta		EUR	650 000 000	1 300 000 000	R4	2025	EUR 1 300 000 000 ar an iomlán (lena n-áirítear EUR 650 000 000 de sprioc 5.43) a chur ar fáil do chorparáidí neamhairgeadais na Portaingéile i dtacaíocht cothromais agus cuasachothromais, i gcomhréir leis an mbeartas infheistíochta sainithe roimhe sin arna fhorbairt ag BPF agus arna ghlacadh ag an meán a bunaíodh chun bainistiú a dhéanamh ar na sealúchais a eascraíonn as na hionstraimí airgeadais a chuirtear chun feidhme. Go táscach, meastar go dtacófar le 1300 fiontar tríd an bplean a chur i gcrích.
5.30	RE-C05-i06	M	Fógra a thabhairt don Choimisiún Eorpach faoi chur i bhfeidhm rathúil mheasúnú an cholúin do BPF	Fógra a thabhairt don Choimisiún Eorpach faoi chur i bhfeidhm rathúil mheasúnú an cholúin do BPF				R1	2022	Fógra a thabhairt don Choimisiún Eorpach faoi chur i bhfeidhm rathúil mheasúnú an cholúin do BPF
5.31	RE-C05-i06	M	Aistriú caipitil EUR 250 000 000 ó Rialtas na Portaingéile chuig BPF agus glacadh an bheartais infheistíochta do BPF	Méadú caipitil agus forbairt ar bheartas infheistíochta do BPF chun InvestEU a chur chun feidhme, lena mbunaítear tacar critéar incháilitheachta chun a áirithiú go gcomhlíonfar cuspóirí RRF				R1	2022	Aistriú caipitil EUR 250 000 000 ó Rialtas na Portaingéile chuig BPF agus glacadh an bheartais infheistíochta do BPF chun InvestEU a chur chun feidhme, lena mbunaítear tacar critéar incháilitheachta i gcomhréir le cuspóirí RRF, lena n-áirítear prionsabal DNSH, i gcomhthéacs shíniú ‘comhaontú ráthaíochta InvestEU’.
5.32	RE-C05-i06	T	Síníodh 100 % de na ráthaíochtaí a cuireadh ar fáil leis an méadú caipitil.		%	0	100	R4	2025	Síníodh 100 % de na ráthaíochtaí a cuireadh ar fáil leis an méadú caipitil.
5.44	RE-C05-i11	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).		Líon	12	28	R2	2023	Tabhairt i gcrích 16 chonradh bhreise (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: • Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; • An plean gnó/infheistíocht; • méid an chistithe; • Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; • An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 446 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad. Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.01 agus RE-C05-i09. Beidh 366 ar a laghad de PPS ar aon dul le réimse idirghabhála 021 (aistriú teicneolaíochta agus comhar idir gnólachtaí, lárionaid taighde agus earnáil an oideachais).
5.45	RE-C05-i11	T	446 táirge, próiseas nó seirbhís a chur i gcrích.		Líon	228	674	R4	2025	Cur i gcrích na 446 táirgí, próisis nó seirbhísí i réimsí straitéiseacha ábhartha, a eascraíonn as cur chun feidhme na sé chonradh (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) a tugadh i gcrích le cuibhreannais. Beidh PPS sa bhreis ar PPS arna chur chun feidhme in RE-C05-i01.01 agus RE-C05-i09. Beidh 366 ar a laghad den PPS i gcomhréir le réimse idirghabhála 021.
5.46	RE-C05-i12	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.		Líon	10	20	R3	2023	Tabhairt i gcrích deich gconradh bhreise (comhshocrú nuálaíochta nó slógadh tionscadal) le cuibhreannais, lena n-áireofar: • Comheintitis an chuibhreannais a shainaithint; • An plean gnó/infheistíocht; • méid an chistithe; • Na cuspóirí a bhfuil an tairbhí ina cheangal orthu; • An cineál monatóireachta. Tacóidh na conarthaí le 147 táirge, próiseas nó seirbhís ar a laghad agus ailíneofar le réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Beidh na conarthaí sa bhreis ar na conarthaí arna gcur chun feidhme in RE-C05-i01.02 agus RE-C05-i10.
5.47	RE-C05-i12	T	Táirgí, próisis nó seirbhísí a tugadh chun críche atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide		Líon	138	285	R4	2025	Críochnú 147 táirgí, próisis nó seirbhísí a d’eascair ar cur chun feidhme na gceithre chonradh (comhaontuithe nuálaíochta nó tionscadail soghluaiseachta) a tugadh i gcrích le cuibhreannas, lena ailínítear réimse idirghabhála 022 (Próisis taighde agus nuálaíochta, aistriú teicneolaíochta agus comhar idir cuideachtaí agus béim ar an ngeilleagar ísealcharbóin agus ar athléimneacht agus oiriúnú don athrú aeráide). Beidh PPS sa bhreis ar PPS arna chur chun feidhme in RE-C05-i01.02 agus RE-C05-i10.

F COMHCHUID 6: Cáilíochtaí agus Scileanna

Sa Phortaingéil, bhí leibhéil ísle oideachais ag 44.5 % den daonra idir 25 agus 64 bliana d’aois in 2020, i bhfad os cionn mheán AE de 25.0 %. Ina theannta sin, tá sciar an-ard den daonra ag a bhfuil bunscileanna digiteacha nó nár úsáid riamh an t-idirlíon. Ar an gcuma chéanna, tá deighilt i margadh an tsaothair agus míchothromaíochtaí inscne ó thaobh deiseanna pá agus gairme de fós ard de réir chaighdeáin an Aontais.

Leis an gcomhchuid sin, tugtar aghaidh ar dhúshláin iomadúla a bhaineann le leibhéil gnóthachtála an oideachais agus na gcáilíochtaí atá measartha íseal, rannpháirtíocht ar feadh an tsaoil, deighilt i margadh an tsaothair, bacainní riaracháin a bhaint i réimse na ngairmeacha atá thar a bheith rialáilte, ullmhú do na dúshláin a bhaineann le todhchaí na hoibre agus comhionannas inscne agus comhdheiseanna.

Is cuspóirí leathana iad cuspóirí na comhpháirte, lena gcuimsítear scileanna agus uas-sciliú, roinnt scrogaill tráchta i dtimpeallacht an ghnó, deighilt mhargadh an tsaothair, cothromaíocht inscne agus comhdheiseanna. Maidir leis an acmhainneacht táirgthe, díríonn an chomhpháirt seo ar bhearta chun na leibhéil ísle cáilíochta a ardú agus chun feabhas a chur ar rannpháirtíocht foghlama ar feadh an tsaoil trí athchóiriú a dhéanamh ar chórais oideachais agus gairmoideachais agus gairmoiliúna (VET), aistriú eolais idir ollscoileanna/eagraíochtaí taighde poiblí agus gnólachtaí a chothú, agus srianta i ngairmeacha ardrialaithe a laghdú, agus iomaíochas i soláthar seirbhísí gnó a fheabhsú ag an am céanna. Cuirtear i láthair sa chomhchuid freisin bearta chun aghaidh a thabhairt ar phrionsabail éagsúla Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta (CECS), amhail caidreamh saothair agus cearta rochtana oibrithe ag a bhfuil conarthaí neamhthipiciúla saothair, tacaíocht airgeadais chun cuimsiú daoine dífhostaithe a bhfuil poist bhuana ar ardcháilíocht acu a chur chun cinn, agus norm na Portaingéile a fhorbairt le haghaidh córas bainistíochta pá chomhionainn.

Tá an chomhpháirt sin ailínithe le mórthionscnaimh bheartais de chuid an Aontais, amhail an Clár Oibre Scileanna don Eoraip, an Moladh ón gComhairle maidir le ‘Conairí Uas-Scilithe: Deiseanna Nua do Dhaoine Fásta’ (Moladh 2016/C 484/01) ón gComhairle, an Moladh ón gComhairle maidir le ‘VET don iomaíochas inbhuanaithe, don chothroime shóisialta agus don athléimneacht’ (Moladh 2020/C 417/01) ón gComhairle, agus an Ráthaíocht threisithe don Aos Óg, agus an Limistéar Eorpach Oideachais agus tionscnaimh an Limistéir Eorpaigh Taighde.

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na Moltaí Tírshonracha chun na bearta uile is gá a dhéanamh chun aghaidh a thabhairt go héifeachtach ar an bpaindéim, an geilleagar a choinneáil ar bun agus tacú lena théarnamh (Moladh Tírshonrach 1 2020); bearta a ghlacadh chun aghaidh a thabhairt ar dheighilt i margadh an tsaothair (Moladh Tír-Shonrach 2 2019); leibhéal scileanna an daonra a fheabhsú, go háirithe a litearthacht dhigiteach, lena n-áirítear tríd an bhfoghlaim aosach a dhéanamh níos ábhartha do riachtanais mhargadh an tsaothair (Moladh Tír-Shonrach 2 2019); líon na ndaoine san ardoideachais a mhéadú, go háirithe céimithe san eolaíocht agus sa teicneolaíocht faisnéise (Moladh Sonrach Tíre 2 2019); tacú le húsáid teicneolaíochtaí digiteacha chun rochtain chomhionann ar oideachas agus ar oiliúint ardcháilíochta a áirithiú (Molta Sonrach Tíre 2 2020); borradh a chur faoi iomaíochas gnólachtaí (Moladh Sonrach Tíre 2 2020); díriú ar bheartas eacnamaíoch a bhaineann le hinfheistíocht ar thaighde agus ar nuálaíocht (Moladh Sonrach Tír 3 2019); agus treochlár a fhorbairt chun srianta i ngairmeacha ardrialaithe a laghdú (Moladh Sonrach Tír 4 2019).

F.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú RE-r14: Athchóiriú gairmoideachais agus gairmoiliúna

Is é is cuspóir don athchóiriú sin córais oideachais agus gairmoideachais agus gairmoiliúna a nuachóiriú chun feabhas a chur ar na leibhéil ísle oideachais agus cáilíochta agus ar an ráta ard oibrithe nach bhfuil scileanna bunúsacha agus digiteacha acu, chun na scileanna a chuirtear ar fáil a oiriúnú do riachtanais mhargadh an tsaothair atá ann faoi láthair agus a bheidh ann amach anseo, agus chun deiseanna oideachais, oiliúna agus foghlama ar feadh an tsaoil a leathnú.

Is iad na gníomhaíochtaí seo a leanas a bheidh san athchóiriú:

-comhordú foriomlán beartais an oideachais agus na mbeartas gairmoideachais agus gairmoiliúna a neartú;

-an tairiscint VET arna rialú ag an gCatalóg Náisiúnta Cáilíochtaí (CNQ) a nuachóiriú bunaithe ar an gcóras um riachtanais cháilíochta, an diagnóis ionchasach chun tacú le nuashonrú CNQ agus cuíchóiriú na gComhairlí Earnála um Cháilíochtaí;

-riachtanais mhargadh an tsaothair agus teacht chun cinn scileanna/gairmeanna nua a chur san áireamh;

-feabhas a chur ar ionchais an daonra ar bheagán oiliúna trí thairiscint oiliúna a dhearadh a bheidh dírithe ar litearthacht aosach (le cur i bhfeidhm laistigh de C06-i03: Dreasacht d’Aosaigh);

-forbairt áitiúil agus comhtháthú críochach a chothú agus neamhionannais shocheacnamaíocha a laghdú tríd an líonra gairmoideachais agus gairmoiliúna a athdháileadh.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Athchóiriú RE-r15: Athchóiriú ar an gcomhar idir an t-ardoideachas agus an riarachán poiblí agus fiontair

Is é is cuspóir don athchóiriú sin socruithe comhoibritheacha príobháideacha poiblí a dhreasú i gcláir oideachais agus oiliúna chun freagairt do riachtanais an mhargaidh saothair agus don dá aistriú, lena n-áirítear forbairt cúrsaí iarchéime a bhfuil raon feidhme gairmiúil acu (céimeanna máistreachta gairmiúla) ach amháin do mhic léinn a bhfuil taithí ghairmiúil acu roimhe sin agus cúrsaí treasacha gearrthréimhseacha a thairiscint i bpolaiteicnic (ar a dtugtar cúrsaí teicniúla gairme níos airde).

Is éard a bheidh san athchóiriú:

-gníomh reachtach lena gcruthaítear comórtais speisialta le haghaidh ligean isteach san ardoideachas do dhaoine a bhfuil déchúrsaí meánoideachais agus sainchúrsaí ealaíonta acu;

-an t-athbhreithniú ar an gcreat dlíthiúil agus institiúideach lena rialaítear comhar na nInstitiúidí Ardoideachais le riarachán poiblí agus le gnólachtaí, lena n-áirítear céimeanna chun:

ocomhoibriú idirinstitiúideach a chothú idir Institiúidí Ardoideachais agus fiontair, chomh maith le mic léinn aosacha a mhealladh agus cumhdach a leathnú chuig ceantair intíre;

ocomhpháirtíochtaí comhoibríocha a spreagann tairiscint leathan cúrsaí ardoideachais, lena n-áirítear gearrchúrsaí oiliúna, cúrsaí fochéime, máistreachta agus céimeanna dochtúireachta;

oan tairiscint ar chúrsaí gairmiúla gearrthéarmacha ardleibhéil arna mbainistiú ag Institiúidí Ard-Oideachais polaiteicnice a mhéadú, i ndlúthchomhar le heintitis phoiblí agus phríobháideacha;

obonn tacaíochta an oideachais threasaigh a mhéadú tuilleadh trí rochtain ar Institiúidí Ardoideachais mac léinn meánscoile ó limistéir ghairmiúla agus ealaíonta a éascú;

oclárú cúrsaí ardoideachais i réimsí digiteacha a neartú, go háirithe trí chlár na Portaingéile Digital InCoDe2030, i ndlúthchomhar le heintitis phoiblí agus phríobháideacha;

ooiliúint mhodúlach a spreagadh, lena gcuirtear chun cinn foghlaim leanúnach agus sealbhú scileanna nua le ‘micrintiúir/micri-dioplómaí’, i ndlúthchomhar le heintitis phoiblí agus phríobháideacha;

oan comhar idir institiúidí ardoideachais agus saotharlanna agus lárionaid chomhéadain theicneolaíocha a leathnú;

oleasú ar an stádas dlíthiúil chun soiléiriú a dhéanamh ar na coinníollacha faoina bhféadfaidh speisialtóir seachtrach dualgais mhúinteoireachta nó bhainistíochta a dhéanamh in institiúidí ardoideachais, chun soghluaisteacht a chur chun cinn idir an saol acadúil agus an saol gnó; agus

ocreat dlíthiúil na gcuibhreannas a neartú le bainistíocht chomhroinnte idir Institiúidí Ardoideachais agus fiontair.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meitheamh 2021.

Athchóiriú RE-r16: Srianta a laghdú i ngairmeacha atá thar a bheith rialáilte

Is é is cuspóir don athchóiriú sin srianta a laghdú i ngairmeacha atá thar a bheith rialáilte, go príomha chun iomaíocht a chothú agus seirbhísí gnó á soláthar.

In 2018, rinne ECFE, i gcomhar le hÚdarás Iomaíochta na Portaingéile (AdC), measúnú ar líon teoranta gairmeacha féinrialaithe amhail dlíodóirí, aturnaetha, innealtóirí, ailtirí, iniúchóirí, cuntasóirí, eacnamaithe, cógaiseoirí agus cothaitheoirí. Ón meastóireacht a rinneadh, dréachtaíodh liosta moltaí. Leis an athchóiriú sin, tabharfaidh an Phortaingéil aghaidh ar mholtaí ECFE agus AdC.

Déanfaidh an t-athchóiriú an méid seo a leanas ar a laghad: i) feidhmeanna rialála agus ionadaíochta i gcomhlachais ghairmiúla a scaradh; ii) liosta na ngníomhaíochtaí forchoimeádta a laghdú (is féidir rochtain ar ghníomhaíochtaí forchoimeádta a shrianadh ach amháin chun leasanna bunreachtúla a chosaint, i gcomhréir le prionsabail an riachtanais agus na comhréireachta); srianta ar úinéireacht agus ar bhainistiú gnólachtaí seirbhísí gnó a fhoirceannadh, ar choinníoll go n-urramaíonn bainisteoirí an córas dlí chun ‘coinbhleacht leasanna’ a chosc; agus, iv) a cheadú do ghnólachtaí seirbhísí gnó ildisciplíneach.

Déanfar an AdC a choimisiúnú freisin chun tuarascáil a sholáthar ar éifeachtacht an dlí nua maidir le gairmeacha rialáilte.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2022.

Athchóiriú RE-r17: Clár oibre chun obair chuibhiúil a chur chun cinn

Is é is cuspóir don athchóiriú sin cur leis na bearta a glacadh le blianta beaga anuas (amhail bearta lena dtugtar aghaidh ar dheighilt mhargadh an tsaothair agus lena gcothaítear cómhargáil) chun cearta saothair a chosaint.

Tar éis don Rialtas an Leabhar Glas maidir le todhchaí na hoibre a thíolacadh Is éard a bheidh san athchóiriú seo gníomh reachtach chun obair ardáin a rialáil chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin nua a eascraíonn as caidreamh neamhthipiciúil saothair, i gcomhréir le prionsabail Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta. Neartóidh sé cáilíocht an chaidrimh saothair agus feabhsóidh sé rochtain ar chearta agus ar chosaint shóisialta.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Márta 2023.

Athchóiriú RE-r18: Neamhionannas idir mná agus fir a chomhrac

Is é is cuspóir don athchóiriú sin comhionannas a chur chun cinn maidir le pá inscne, comhdheiseanna gairme, agus steiréitíopaí inscne agus leithscaradh inscne a chomhrac i rogha na ngairmeacha gairmiúla. Cuireann sé go mór leis an reachtaíocht atá ann cheana, go háirithe maidir le pá comhionann (dlí Uimh. 60/2018), agus maidir le hionadaíocht chothrom i seomraí boird (dlí Uimh. 62/2017 agus n° 26/2019).

Leis an reachtaíocht maidir le pá comhionann cruthaíodh sásraí chun prionsabal an phá chomhionainn as obair chomhionann nó obair ar comhionann a luach a chur chun feidhme, rud a chuireann iallach ar chuideachtaí beartais thrédhearcacha luacha saothair a bheith acu. Ó 2021 ar aghaidh, chruthaigh roinn de chuid na haireachta fostaíochta agus slándála sóisialta tuarascáil maidir le difríochtaí pá idir na hinscní do gach cuideachta ina bhfuil níos mó ná 50 oibrí, lena gcumhdaítear difríochtaí pá idir na hinscní.

Ó 2025 ar aghaidh, beidh sé d’oibleagáid ar chuideachtaí ina bhfuil níos mó ná 50 oibrí a bhfuil difríochtaí suntasacha acu i leibhéil phá idir na hinscní do na poist chéanna plean gníomhaíochta a chur faoi bhráid Stiúrthóireacht na Cigireachta Saothair chun aghaidh a thabhairt ar na héagothromaíochtaí sin tríd an bplean gníomhaíochta a chur chun feidhme.

Áireofar san athchóiriú freisin scéim dheonach bunaithe ar Norm ÍST 85 na hÍoslainne: 2012, aitheantas poiblí a thabhairt do ghnólachtaí a bhfuil beartais pá chomhionainn curtha chun feidhme go héifeachtach acu. Ceapfar an deimhniú chun a dheimhniú, nuair a dhéantar cinntí maidir le pá, go bhfuil siad bunaithe go hiomlán ar bhreithnithe ábhartha.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2024.

Infheistíocht RE-C06-i01: Gairmoideachas agus gairmoiliúint a nuachóiriú

Áirítear ar chuspóirí na hinfheistíochta seo Ionaid Teicneolaíochta Speisialaithe a shuiteáil agus a nuachóiriú i meánscoileanna poiblí a bhfuil cúrsaí gairmiúla agus gairmscoileanna acu, agus i bhforais oideachais phríobháideacha agus chomhoibritheacha a thairgeann gairmoideachas. Ina theannta sin, áirítear ar na cuspóirí líonra ionaid oiliúna gairmiúla na seirbhíse poiblí fostaíochta (IEFP), líonra scoileanna an Údaráis Náisiúnta Turasóireachta (Turismo de Portugal) a leathnú agus a nuachóiriú agus chun an oiliúint a dhéanamh níos ábhartha don mhargadh agus a ailíniú le claochlú comhshaoil, digiteach, déimeagrafach agus tionsclaíoch.

Is é an méid seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-365 Ionad Teicneolaíochta Speisialaithe a shuiteáil agus a nuachóiriú i meánscoileanna a chuireann cúrsaí gairmiúla agus gairmscoileanna ar fáil, 115 (Ionad Tionscail), 30 (Ionad Fuinnimh In-athnuaite), 195 (Ionad Eolaíochta Ríomhaire), agus 25 (Ionad Digiteach agus Ilmheán) díobh sin. Is iad Príomhoidí scoileanna an líonra phoiblí nó eintitis phríobháideacha a dhéanfaidh na Lárionaid Teicneolaíochta Speisialaithe a bhainistiú. Is éard atá i gceist leis an infheistíocht sin na saoráidí agus an bonneagar atá ann cheana a nuachóiriú agus a athshlánú, agus acmhainní oideachais teicneolaíochta a fháil (trealamh). méadú agus nuachóiriú a dhéanamh ar líonra ionad gairmoiliúna na seirbhíse fostaíochta poiblí (IEFP), a bhainistítear go díreach nó trí lamháltais agus líonra scoileanna an Údaráis Náisiúnta Turasóireachta (Turismo de Portugal) sa Phortaingéil. Is é atá i gceist leis an bplean chun trealamh líonra lárionaid gairmoiliúna IEFP a nuachóiriú ná na cineálacha trealaimh seo a leanas a cheannach, eadhon: i) fuinneamh inathnuaite; ii) digitiú na tionsclaíochta; iii) aerloingseoireacht; iv) digitiú na trádála; agus v) insamhlóirí ‘talamh’. Táthar ag súil go gceadóidh an fho-infheistíocht sin 22 000 áit oiliúna a uasghrádú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C06-i02: Tiomantas d’Fhostaíocht Inbhuanaithe

Is iad cuspóirí na hinfheistíochta seo conarthaí saothair buana agus ardcháilíochta a chruthú faoin gClár Gealltanas Fostaíochta Inbhuanaithe, agus deighilt mhargadh an tsaothair a laghdú i measc na ngrúpaí uile, lena n-áirítear an óige.

Chun dlús a chur le filleadh ar an bhfostaíocht, tugtar fóirdheontais shealadacha d’fhostóirí mar mhalairt ar chonarthaí neamhiata a thairiscint agus pá leordhóthanach á n-íoc acu. Faigheann an fostóir EUR 5 266 ar a laghad (12 oiread an innéacs tacaíochta sóisialta, a fheidhmíonn mar thagairt chun sochair slándála sóisialta éagsúla a ríomh) do gach post fostaíochta a chruthaítear. D’fhéadfaí an méid sin a mhéadú ag brath ar éabhlóid agus ar riachtanais an mhargaidh saothair, lena n-áirítear spriocphobail éagsúla, go háirithe daoine óga, mar a shainmhínítear sa Ghealltanas Fostaíochta Inbhuanaithe (-Ordú Rialtais n° 38/2022, arna leasú). Tá na méaduithe carnach de réir an Ordaithe Rialtais réamhluaite. . Ina theannta sin, d’fhéadfaí an tacaíocht airgeadais a bhreisiú chun duine a fhostú ón inscne tearcionadaithe sa ghairm sin. Tá na breisithe carnacha. Ina theannta sin, gheobhaidh fostóirí tacaíocht arb ionann í agus 50 % dá ranníocaíocht slándála sóisialta thar thréimhse bliana (14 mhí). Táthar ag súil go dtacóidh an beart seo le 30 000 post buan a chruthú. Táthar ag súil go mairfidh an beart ar feadh bliana, ach d’fhéadfaí dhá cheann bhreise a chur leis. Ós rud é gur gá rannpháirtíocht na hearnála príobháidí sa scéim a dhaingniú, cuirfear tús lena cur chun feidhme tráth an téarnaimh eacnamaíoch.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2024.

Infheistíocht RE-C06-i03: Dreasacht d’aosaigh

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo cur chuige prong iolrach a chur i bhfeidhm chun cáilíocht an daonra fásta atá 18 mbliana d’aois nó níos mó a mhéadú, lena mbaineann: i) foghlaim aosach a chur chun cinn trí mhéadú a dhéanamh ar an bPlean Náisiúnta don Litearthacht d’Aosaigh chun bunscileanna litearthachta, uimhearthachta agus digiteacha a fheabhsú; ii) rannpháirtíocht agus rátaí críochnaithe daoine fásta a ardú i bpróisis aitheantais, bailíochtaithe agus deimhnithe inniúlachtaí (RVCC); agus, iii) tairiscintí oideachais treasaigh a fhorbairt do dhaoine fásta, amhail cúrsaí gearrthréimhseacha.

Is éard a bheidh san infheistíocht seo:

-laistigh de chreat an chláir Qualifica, uas-scálú an Phlean Náisiúnta don Litearthacht d’Aosaigh, trí 225 thionscadal áitiúla a reáchtáil a mbeidh leibhéil B1/B2/B3 mar thoradh orthu. Déanfaidh an Ghníomhaireacht Náisiúnta um Cháilíochtaí agus Gairmoideachas (ANQEP) an beart seo a bhainistiú. Tá sé d’acmhainn ag gach tionscadal 100 folúntas a oscailt, rud a chruthaíonn líon iomlán de thart ar 22 500 duine. Chomh maith le trealamh oideolaíoch agus tomhaltáin a cheannach agus foireann oiliúna a íoc, soláthrófar leis an bhfo-infheistíocht sin, nuair is gá, fóirdheontais áirithe do rannpháirtithe, dá bhfostóirí agus d’idirghabhálaithe pobail;

-laistigh de chreat chlár Qualifica, is beart nua é Acelerador Qualific chun tacaíocht airgeadais a chur ar fáil d’aosaigh le linn phróisis RVCC. Déanfaidh an Ghníomhaireacht Náisiúnta um Cháilíochtaí agus Gairmoideachas (ANQEP) an beart seo a bhainistiú. Gheobhaidh gach duine fásta a bheidh rannpháirteach tacaíocht airgeadais suas le 1,25 an SCInna. Meastar gurb ionann líon iomlán na rannpháirtithe i bpróisis RVCC agus 100 000 duine;

-líonraí comhoibríocha a chothú idir Institiúidí Ardoideachais, gnólachtaí agus páirtithe leasmhara eile trí thacaíocht a thabhairt do scoileanna/cláir/comhghuaillithe nua iarchéime, ó thaobh cláir chomhoibríocha chomhpháirteacha lena mbaineann gníomhaíochtaí agus tionscnaimh oideachais, taighde agus nuálaíochta chun cúrsaí gearrthréimhse ardoideachais a fhorbairt atá dírithe ar fhoghlaim ar feadh an tsaoil a fheabhsú (athsciliú agus uas-sciliú). Is éard a bheidh san infheistíocht deontais chun cláir chomhtháite a chur chun feidhme ionas go mbeidh 23 000 mac léinn ar an iomlán páirteach sa tréimhse 2021-2025, lena gcuimseofar costais suiteála agus trealaimh, tacaíocht do mhic léinn agus caiteachas na nInstitiúidí Ardoideachais a bhaineann leis na cúrsaí a sholáthar. Roghnófar cuibhreannais trí chomórtas oscailte.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C06-i04: Spreagadh na n-óg — STEAM

Is é seo a leanas cuspóir na hinfheistíochta seo:

-rátaí rollaithe a ardú i gcúrsaí eolaíochta, teicneolaíochta, innealtóireachta, ealaíon agus matamaitice (STEAM), lena n-áirítear i gcúrsa teicneolaíochta faisnéise; agus

-saoráidí leordhóthanacha a chur ar fáil i scoileanna neamhthreasacha le haghaidh oideachas eolaíochta d’fhonn suim in ábhair a bhaineann leis an eolaíocht a mhéadú.

Díreofar an beart seo ar Institiúidí Ardoideachais (ollscoileanna agus polaiteicnic araon). Tiocfaidh leithdháileadh na gcistí as iomaíocht oscailte. Is éard a bheidh san infheistíocht sin cláir a bheith á gcur chun feidhme ag Institiúidí Ardoideachais, i gcomhpháirtíocht le fostóirí poiblí agus/nó príobháideacha agus le páirtithe leasmhara eile, lena n-áirítear meánscoileanna. D’fhéadfaidís a bheith i bhfoirm scoileanna/cláir/comhghuaillithe, i dtéarmaí comhchlár comhoibritheach a bhaineann le gníomhaíochtaí agus tionscnaimh oideachais, taighde agus nuálaíochta, atá dírithe ar an ardoideachas tosaigh a fheabhsú agus ar líon na gcéimithe STEAM a mhéadú, trí chúrsaí fochéime agus cúrsaí ardoideachais tosaigh eile a thairiscint (e.g. cúrsaí gairme teicniúla níos airde i gcás polaiteicnic). Cuimseoidh na cláir nuachóiriú agus méadú na saoráidí chun freastal ar an ardú ar líon na mac léinn, ar dhreasachtaí mac léinn, agus ar chaiteachas eile institiúidí ardoideachais a bhaineann le soláthar na gcúrsaí.

Cuirfidh na hinfheistíochtaí feabhas freisin ar scileanna i réimsí STEAM trí líonra na gclubanna ‘Ciência Viva’, Clubanna i Scoileanna (ó bhunscoileanna go meánscoileanna) a mhéadú, ag díriú go príomha i réimsí STEAM, ábhar digiteach agus ábhair dhigiteacha; comhpháirtíochtaí a chothú idir scoileanna agus an tsochaí shibhialta, ollscoileanna agus ionaid taighde, agus seimineáir agus ceardlanna a eagrú. Meastar go dtacóidh sé le 650 tionscadal ar a laghad.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C06-i05-RAA: Cáilíocht d’Aosaigh agus Foghlaim ar Feadh an tSaoil(ARA)

Is é is cuspóir don infheistíocht sin aghaidh a thabhairt ar an bhfadhb thromchúiseach a bhaineann le leibhéil ísle cáilíochta i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór i gcomparáid leis an bPortaingéil ina hiomláine agus leis an Aontas Eorpach araon. Is scrogall mór iad na leibhéil ísle cáilíochta do theacht chun cinn agus d’éagsúlú gnólachtaí nua agus don fhorbairt inbhuanaithe, a bhaineann le táirgiúlacht agus pá íseal, agus easpa athléimneachta le linn géarchéime eacnamaíche. Infheistíochtaí chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais shonracha oideachais agus oiliúna i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór, comhlánóidh siad gníomhaíochtaí faoi chuimsiú CSE+ a léirítear sa Chlár Oibríochta ábhartha atá faoi chaibidil don chreat airgeadais ilbhliantúil 2021-2027.

Is éard a bheidh san infheistíocht:

-méadú ar líon na ndaoine fásta atá cláraithe san oideachas iar-mheánscoile agus san oideachas treasach; agus

-16 scoil ghairmiúla agus institiúid oiliúna poiblí amháin a nuachóiriú le struchtúir agus trealamh i gcomhréir leis an bhforbairt theicneolaíoch chun ceardlanna, saotharlanna agus seomraí ríomhaireachta a athchóiriú agus ar an gcaoi sin ailíniú le héileamh mhargadh an tsaothair agus méadú breise ar oiliúnaithe a chumasú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C06-i06: Cumais san Eolaíocht

Is é is aidhm don infheistíocht sin forbairt éiceachóras nuálaíochta agus fiontraíochta na n-institiúidí ardoideachais a chothú trí thacú le taighde bunúsach, aistriú eolais, idirnáisiúnú a chur chun cinn, neamhbhuaine taighdeoirí a laghdú, agus an nasc idir gnólachtaí agus an tsochaí a neartú.

Is iad na fobhearta seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-Cláir Fáil agus Coinneála Tallainne ERC-na Portaingéile agus FCT-Tenure:

oFCT-Tenure: tacóidh an clár seo le hearcú 230 taighdeoir PhD chuig poist bhuana a roghnófar trí chomórtais.

oERC-an Phortaingéil: tacóidh an clár seo le taighdeoirí a moltar a dtionscadail a chistiú ar an leibhéal Eorpach nó ar an leibhéal náisiúnta. Tacóidh an clár freisin le taighdeoirí ar moladh a n-iarratais ERC ar chistiú nó a aistríodh chuig an dara céim den mheastóireacht ach nár maoiníodh iad sa deireadh.

-Maoiniú méadaithe do Chomhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta san Eolaíocht, sa Teicneolaíocht agus sa Nuálaíocht:

oRannpháirtíocht na Portaingéile sa Chreatchlár Eorpach um Thaighde agus um Nuálaíocht a chur chun cinn trí thacú le cistiú tionscadal le rannpháirtíocht náisiúnta arna roghnú ar an leibhéal Eorpach;

oSoghluaisteacht idirnáisiúnta 100 taighdeoir náisiúnta a chumasú.

Ní thabharfar tacaíocht do ghníomhaíochtaí RDI atá tiomnaithe do ghnéithe truaillitheacha (gual, lignít, ola/peitriliam, gás nádúrtha, hidrigin de bhunús iontaise, loscadh, líonadh talún, feithiclí/soithí innill dócháin) mura rud é go bhforbróidh siad (nó go gcuirfear toradh na ngníomhaíochtaí sin i bhfeidhm ar) rogha mhalartach tionchair íseal.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RE-C06-i07: Níos mó spreagtha digití

Is iad cuspóirí an bhirt cur le tarraingteacht na n-eolaíochtaí talmhaíochta do na glúine atá le teacht, tacú leis na heolaíochtaí leighis dul i mbun dul chun cinn digiteach agus teicneolaíoch, agus an cumas oiliúna i scileanna digiteacha a leathnú chuig réimsí nach mbaineann le STEAM (eolaíocht, teicneolaíocht, innealtóireacht, na healaíona, matamaitic); nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch a chothú agus ar an gcaoi sin rath acadúil a spreagadh.

Is iad na fobhearta seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-Nuachóiriú teicneolaíoch agus digiteach na n-eolaíochtaí talmhaíochta; maidir leis an bhfobheart:

oAthchóiriú a dhéanamh ar 20 clár céime (Baitsiléir, Máistreacht, nó an dá cheann) sna heolaíochtaí talmhaíochta trína chomhpháirt dhigiteach agus theicneolaíoch, idirnáisiúnú agus comhar idirinstitiúideach a neartú;

oScoileanna talmhaíochta a oscailt do mhic léinn ionchasacha sa mheánoideachas

oTacú le hathsciliú gairmithe atá ag obair san earnáil cheana féin trí ghairmoiliúint ghearr-ardoideachais agus máistrí gairmiúla a chur chun cinn.

-Nuachóiriú na míochaine: tacóidh an fobheart le hoiliúint i dtimpeallachtaí digiteacha agus ionsamhlúchán leighis atá dírithe ar mhic léinn, chomh maith le gairmithe atá ag obair san earnáil.

-Scileanna digiteacha a neartú: tacóidh an fobheart le scileanna digiteacha a neartú don óige agus do dhaoine fásta i réimsí nach mbaineann le STEAM.

-Nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch san ardoideachas, déanfar an méid seo a leanas leis an bhfobheart:

o ionaid barr feabhais a bhunú don nuálaíocht oideolaíoch a mbeidh gné láidir dhigiteach ag baint leo, ag díriú ar na réimsí ábhair neamhtheicneolaíocha (na heolaíochtaí sóisialta, na daonnachtaí agus na healaíona);

oFeabhas a chur ar chláir mhaoiniúcháin atá dírithe ar an ráta luathfhágála san ardoideachas a ísliú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C06-i08-RAM: Síneadh a chur le foirgneamh CITMA

Is é cuspóir an bhirt a chinntiú go bhfuil an tIonad Eolaíochta agus Teicneolaíochta Mhaidéara (CITMA) foirgneamh mór go leor chun freastal ar riachtanais reatha agus amach anseo Ollscoil Mhaidéara (Uma), a bharrfheabhsú gníomhaíochtaí oideolaíocha agus taighde Uma ar, le béim ar an infreastruchtúr d’oideachas polaiteicnice. Tá sé mar aidhm leis sin naisc níos dlúithe a chumasú idir an pobal acadúil agus gnólachtaí, rud a fhágann gur féidir eispéiris agus acmhainní a roinnt.

Is éard a bheidh san infheistíocht trí urlár a chur leis an bhfoirgneamh reatha agus an bunurlár a shíneadh. Déanfar an foirgneamh a oiriúnú do riachtanais daoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe. Beidh limistéir áirithe san fhoirgneamh inchoigeartaithe ó thaobh méide de.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

F.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
6.1	RE-C06-i01	T	Ionaid teicneolaíochta speisialaithe athchóirithe nó tógtha		Líon	0	310	R1	2025	Líon na lárionad teicneolaíochta speisialaithe arna n-athchóiriú nó arna dtógáil le haghaidh cúrsaí gairmiúla sa mheánoideachas, lena n-áirítear trealamh maoiniúcháin, bonneagar teicneolaíochta agus athcháiliú féideartha spásanna agus ceardlann chun dul in oiriúint do chúrsaí nua.
6.2	RE-C06-i01	T	Ionaid teicneolaíochta speisialaithe athchóirithe nó tógtha		Líon	310	365	R4	2025	Líon na lárionad teicneolaíochta speisialaithe arna n-athchóiriú nó arna dtógáil le haghaidh cúrsaí gairmiúla sa mheánoideachas, lena n-áirítear trealamh maoiniúcháin, bonneagar teicneolaíochta agus athcháiliú féideartha spásanna agus ceardlann chun dul in oiriúint do chúrsaí nua
6.3	RE-C06-i01	T	Stáisiúin oiliúna uasghrádaithe		Líon	0	11 500	R4	2023	Líon na stáisiún gairmoiliúna i líonra na seirbhíse fostaíochta poiblí (IEFP) agus líonra scoileanna an Údaráis Náisiúnta Turasóireachta (Turismo de Portugal) (bídís á mbainistiú go díreach nó trí lamháltas) athchóirithe nó tógtha. Áirítear leis athchóiriú agus tógáil foirgneamh nua, agus ceannach cineálacha éagsúla trealaimh chun críocha oiliúna. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
6.4	RE-C06-i01	T	Stáisiúin oiliúna uasghrádaithe		Líon	11 500	22 000	R4	2025	Líon na stáisiún gairmoiliúna i líonra na seirbhíse fostaíochta poiblí (IEFP) agus líonra scoileanna an Údaráis Náisiúnta Turasóireachta (Turismo de Portugal) (bídís á mbainistiú go díreach nó trí lamháltas) athchóirithe nó tógtha. Áirítear leis athchóiriú agus tógáil foirgneamh nua, agus ceannach cineálacha éagsúla trealaimh chun críocha oiliúna. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
6.5	RE-C06-i02	T	Tacaíocht airgeadais do chonarthaí buana		Líon		30 000	R4	2024	Líon na gconarthaí a fhaigheann tacaíocht airgeadais arna deonú d’fhostóirí mar mhalairt ar chonarthaí neamhiata a thairiscint lena n-íoctar pá leordhóthanach sa mhargadh saothair faoin mbeart Gealltanais Fostaíochta Inbhuanaithe.
6.6	RE-C06-i03	T	Rannpháirtithe breise i mbearta chun tacú le huas-sciliú daoine fásta		Líon	0	145 500	R4	2025	Líon breise daoine fásta (18+) a ghlac páirt i gceann de na cúrsaí seo a leanas: i) bunchúrsaí oideachais agus oiliúna do dhaoine fásta ar leibhéil B1/B2/B3 arna reáchtáil ag tionscadail áitiúla a bhaineann tairbhe as uasscála an Phlean Náisiúnta don Litearthacht d’Aosaigh; ii) conairí oiliúna maidir le haitheantas, bailíochtú, agus deimhniú inniúlachtaí do dhaoine fásta ar bheagán cáilíochtaí (RVCC); agus, iii) cúrsaí oideachais tríú leibhéal gearrthréimhse arna n-eagrú ag cuibhreannais d’institiúidí ardoideachais agus d’fhostóirí.
6.7	RE-C06-i04	T	Clubanna breise Ciência Viva		Líon	0	650	R3	2025	Líon na gclubanna nua a cuireadh leis an líonra clubanna Ciência Viva, a dhíríonn ar réimsí STEAM, a bhfuil sé mar aidhm acu luachanna eolaíocha a scaipeadh i líonra na meánscoileanna, inter alia, trí chomhpháirtíochtaí le hollscoileanna agus le hionaid taighde, agus seimineáir agus ceardlanna a eagrú.
6.8	RE-C06-i04	T	Líon breise mac léinn a fuair céim i gcúrsaí oideachais treasaigh i réimsí STEAM		Líon	0	7500	R1	2025	Líon breise céimithe ardoideachais i réimsí STEAM (i.e. eolaíocht, teicneolaíocht, innealtóireacht, na healaíona agus matamaitic): céimithe ardoideachais ó chláir ardoideachais ghearra agus chéad timthrialla agus ó chúrsaí gearrthéarmacha. (suas le 2 bhliain), i gcomparáid le 2020.
6.9	RE-C06-i04	T	Líon breise mac léinn a fuair céim i gcúrsaí oideachais treasaigh i STEAM		Líon	7 500	10 000	R4	2025	Líon breise céimithe ardoideachais i réimsí STEAM (i.e. eolaíocht, teicneolaíocht, innealtóireacht, na healaíona agus matamaitic): céimithe ardoideachais ó chláir ardoideachais ghearra agus chéad timthrialla agus ó chúrsaí gearrthéarmacha. (suas le 2 bhliain), i gcomparáid le 2020.
6.10	RE-C06-i05-RAA	T	Líon breise daoine fásta atá cláraithe in oideachas iar-mheánscoile agus treasach i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	0	1 145	R4	2025	Líon breise daoine fásta atá cláraithe in oideachas iar-mheánscoile agus treasach i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór.
6.11	RE-C06-i05-RAA	T	Scoileanna gairmiúla uasghrádaithe i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór		Líon	0	17	R4	2025	Líon na scoileanna gairmiúla agus institiúid oiliúna poiblí a bhain tairbhe as athchóiriú ceardlanna, saotharlanna agus seomraí ríomhaireachta agus ceannach trealaimh nua i gcomhréir le forbairtí teicneolaíochta. Nuair a dhéantar uasghrádú ar an mbonneagar a bhaineann le hathchóiriú foirgneamh, bainfear amach leis na hathchóirithe ar an éifeachtúlacht fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
6.12	RE-C06-r14	M	Folúntais oiliúna a oscailt		Líon	0	20 000	R4	2025	Líon na bhfolúntas nua a osclaíodh i gcúrsaí gairmiúla tar éis uasghrádú a dhéanamh ar chatalóg na gcáilíochtaí náisiúnta (CNQ) i réimsí atá ag teacht chun cinn bunaithe ar dhiagnóis réamhaíochta scileanna (SANQ).
6.13	RE-C06-r15	M	Teacht i bhfeidhm an dlí lena gcruthaítear comórtais speisialta chun glacadh le hardoideachas	Teacht i bhfeidhm an dlí lena gcruthaítear comórtais speisialta chun glacadh le hardoideachas				R2	2020	Teacht i bhfeidhm an dlí lena gcruthaítear comórtais speisialta chun dul isteach san ardoideachas do mhic léinn a bhfuil meánoideachas críochnaithe acu trí chainéil ghairmiúla agus sainchúrsaí ealaíne.
6.14	RE-C06-r15	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil nua lena rialaítear comhar na n-institiúidí ardoideachais le riarachán poiblí agus le gnólachtaí	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil nua lena rialaítear comhar na n-institiúidí ardoideachais le riarachán poiblí agus le gnólachtaí				R2	2021	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil nua lena rialaítear comhar na n-institiúidí ardoideachais le riarachán poiblí agus le gnólachtaí, lena n-áirítear: i) líonraí comhoibríocha d’institiúidí ardoideachais a chruthú i gcomhpháirtíocht le fostóirí, inter alia, ardoideachas tosaigh, tionscadail nuálaíochta agus seirbhísí do ghnólachtaí a chur chun cinn, ii) leasú a dhéanamh ar an stádas dlíthiúil chun na coinníollacha a shoiléiriú faoina bhféadfaidh speisialtóir seachtrach dualgais mhúinteoireachta nó bhainistíochta a dhéanamh in institiúidí ardoideachais, chun soghluaisteacht a chur chun cinn idir an saol acadúil agus an saol gnó; iii) cuibhreannais le bainistíocht chomhroinnte idir institiúidí ardoideachais agus fiontair a neartú.
6.15	RE-C06-r16	M	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir le gairmeacha rialáilte	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir le gairmeacha rialáilte				R4	2022	Teacht i bhfeidhm an dlí lena ndírítear, inter alia: i) feidhmeanna rialála agus ionadaíochta i gcomhlachais ghairmiúla a scaradh; ii) liosta na ngníomhaíochtaí forchoimeádta a laghdú. Is féidir rochtain ar ghníomhaíochtaí forchoimeádta a shrianadh ach amháin chun leasanna bunreachtúla a chosaint, i gcomhréir le prionsabail an riachtanais agus na comhréireachta; srianta ar úinéireacht agus ar bhainistiú gnólachtaí seirbhísí gnó a fhoirceannadh, ar choinníoll go n-urramaíonn bainisteoirí an córas dlí chun ‘coinbhleacht leasanna’ a chosc; agus, iv) a cheadú sheirbhísí gnó ildisciplíneach.
6.16	RE-C06-r17	M	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir lena rialaítear obair ardáin	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir lena rialaítear obair ardáin				R1	2023	Teacht i bhfeidhm an dlí chun obair ardáin a rialáil chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin nua a eascraíonn as caidreamh neamhthipiciúil saothair, i gcomhréir le prionsabail Cholún Eorpach na gCeart Sóisialta. Beidh sé d’aidhm aige caidreamh saothair agus rochtain ar chearta a neartú
6.17	RE-C06-r18	M	Norm na Portaingéile a bhunú le haghaidh Córas Comhionann Bainistíochta Pá.	Foilsiú an norm				R4	2024	Is scéim dheonach bunaithe ar Norm ÍST 85 na hÍoslainne a bheidh sa norm: 2012, aitheantas poiblí a thabhairt do ghnólachtaí a bhfuil beartais pá chomhionainn curtha chun feidhme go héifeachtach acu. Bronnfar na deimhnithe chun a dheimhniú, nuair a dhéantar cinntí maidir le pá, go bhfuil siad bunaithe go hiomlán ar bhreithnithe ábhartha.
6.18	RE-C06-r18	M	Fógra a thabhairt do chuideachtaí a bhfuil níos mó ná 50 oibrí acu a léiríonn difríochtaí suntasacha pá idir na hinscní	Fógra a thabhairt do chuideachtaí a bhfuil níos mó ná 50 oibrí acu a léiríonn difríochtaí suntasacha pá idir na hinscní				R4	2024	Fógra do na cuideachtaí ina bhfuil níos mó ná 50 oibrí a bhfuil difríochtaí suntasacha acu i leibhéil phá idir na hinscní do na poist chéanna faoin oibleagáid plean gníomhaíochta a chur faoi bhráid Stiúrthóireacht na Cigireachta Saothair chun aghaidh a thabhairt ar na héagothromaíochtaí pá idir na hinscní tríd an bplean gníomhaíochta a chur chun feidhme.
6.19	RE-C06-i06	T	Tacaíocht do chonarthaí buana le taighdeoirí PhD faoi FCT-Tenure agus tacaíocht do thaighdeoirí faoi ERC an Phortaingéil		An líon conarthaí		255	R1	2026	Síneofar 230 conradh buan le taighdeoirí PhD a roghnófar trí chomórtais. Síneofar 25 chonradh le taighdeoirí a bhfuil a dtionscadail molta le haghaidh cistiú ar an leibhéal Eorpach nó ar an leibhéal náisiúnta agus le taighdeoirí ar moladh a n-iarratais ar chistiú ó ERC nó ar moladh a n-iarratais ar chistiú ach nár maoiníodh ar deireadh.
6.20	RE-C06-i06	M	Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta san Eolaíocht, sa Teicneolaíocht agus sa Nuálaíocht: Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht dóibh; Tionscadail T & N a fhaigheann tacaíocht; Soghluaiseacht Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht di	Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta san Eolaíocht, sa Teicneolaíocht agus sa Nuálaíocht : Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht dóibh; Tionscadail T & N a fhaigheann tacaíocht; Soghluaiseacht Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht di				R1	2026	Síneofar sé chonradh le haghaidh comhpháirtíochtaí idirnáisiúnta san Eolaíocht, sa Teicneolaíocht agus sa Nuálaíocht leis na hinstitiúidí óstacha náisiúnta. Tacófar le 30 tionscadal, chomhghuaillíocht agus bonneagar lena mbaineann rannpháirtíocht náisiúnta arna roghnú ar an leibhéal Eorpach. Tabharfar tacaíocht do shoghluaisteacht idirnáisiúnta 100 taighdeoir agus múinteoir náisiúnta.
6.21	RE-C06-i07	T	Nuachóiriú teicneolaíoch agus digiteach na n-eolaíochtaí talmhaíochta: Athchóiriú curaclaim ar na heolaíochtaí talmhaíochta, scoileanna talmhaíochta a oscailt do dhaltaí meánscoile agus athoiliúint a chur ar ghairmithe		Líon	0	7 020	R2	2026	Athchóiriú ar 20 clár céime (Baitsiléir, nó Máistreacht, nó an dá cheann) curtha chun feidhme sna heolaíochtaí agraíoch tríd an méid seo a leanas a dhéanamh: — a chomhpháirt dhigiteach agus theicneolaíoch a neartú, trí threalamh le haghaidh institiúidí oideachais a cheannach —idirnáisiúnú, lena n-áirítear cathaoirligh ar tugadh cuireadh dóibh a thionól — comhar idirinstitiúideach tríd an straitéis maidir le hidirnáisiúnú an oideachais talmhaíochta i gcuibhreannas a chur chun feidhme. Bainfidh 6000 mac léinn meánscoile tairbhe as clár seachtaine i scoileanna talmhaíochta arb é is aidhm dó mealltacht scoileanna talmhaíochta a mhéadú d’iarratasóirí féideartha. Cuirfidh 1000 gairmí in earnáil na talmhaíochta oiliúint dhigiteach agus theicneolaíoch i gcrích trí mhicridhintiúir nó trí ghairmoiliúint ghearr-ardoideachais nó trí mháistrí gairmiúla.
6.22	RE-C06-i07	T	Nuachóiriú na míochaine		Líon	0	12 500	R2	2026	Glacfaidh ar a laghad 5 000 mac léinn de Chéim Chomhtháite Máistreachta páirt i gcuraclaim ina n-úsáidtear timpeallachtaí digiteacha nó ionsamhlúchán leighis. Chun na críche sin, úsáidfear trealamh amhail manikins ard-fidelity nó ionsamhlóirí réaltachta fíorúla. Beidh 7 500 gairmí cúraim sláinte ar a laghad rannpháirteach in oiliúint leighis atá dírithe ar nuachóiriú teicneolaíoch agus digiteach na hearnála cúraim sláinte. Cuirfear trí chineál oiliúna ar fáil: gearrchúrsaí ardoideachais, máistrí gairmiúla, agus/nó micridhintiúir.
6.23	RE-C06-i07	T	Scileanna digiteacha a neartú		Líon	0	11 750	R2	2026	11 750 duine óg agus daoine fásta ó réimsí nach réimsí STEAM iad, beidh siad rannpháirteach sna cláir chun scileanna digiteacha a neartú.
6.24	RE-C06-i07	M	Nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch san ardoideachas		Líon	0	5	R4	2024	bunófar 5 ionad barr feabhais don nuálaíocht oideolaíoch, ag díriú ar na réimsí ábhair neamhtheicneolaíocha (na heolaíochtaí sóisialta, na daonnachtaí agus na healaíona). Bunófar an Chomhairle Náisiúnta um Nuálaíocht Oideolaíochta san Ardoideachas.
6.25	RE-C06-i07	T	Nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch san ardoideachas		Céatadán	24	22	R2	2026	Laghdófar meánráta luathfhágála na mac léinn sa chéad bhliain agus iad siúd den chéad uair san oiliúint tosaigh ó 24 % go 22 % i gcomparáid leis an scoilbhliain 2020/2021.
6.26	RE-C06-i08-RAM	M	Conradh sínithe d’Fhoirgneamh CITMA a shíneadh	Conradh sínithe leis an gconraitheoir d’Fhoirgneamh CITMA a shíneadh				R4	2024	Conradh sínithe chun foirgneamh Lárionad Eolaíochta agus Teicneolaíochta Mhaidéara (CITMA) a leathnú. Is éard a bheidh sa leathnú trí urlár a chur leis an bhfoirgneamh reatha agus an bunurlár a shíneadh. Déanfar an foirgneamh a oiriúnú do riachtanais daoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.
6.27	RE-C06-i08-RAM	T	Síneadh a chur le foirgneamh CITMA críochnaithe		m² (comhlán)	0	9.030	R2	2026	Cur i gcrích na n-oibreacha conarthacha go léir a bhaineann le síneadh a chur le foirgneamh CITMA mar a shonraítear in M6.26. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag an bhfoirgneamh 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.

F.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht RE-C06-i09: Scoileanna nua nó athchóirithe

Is é cuspóir an bhirt rochtain chomhionann ar scoileanna poiblí ar ardchaighdeán a áirithiú, agus ar an gcaoi sin a mealltacht agus a gcuimsitheacht a mhéadú, agus éagothromaíochtaí críochacha a laghdú.

Is éard a bheidh san infheistíocht scoileanna nua a thógáil nó scoileanna atá ann cheana a athchóiriú. Díreoidh na hinfheistíochtaí ar 75 bhunscoil agus mheánscoil atá aitheanta mar scoileanna a bhfuil idirghabháil tosaíochta de dhíth orthu.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

F.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
6.28	RE-C06-i09	T	Síniú conarthaí chun scoileanna poiblí a thógáil agus a athchóiriú	Conarthaí sínithe	Líon	0	75	R4	2024	Síneofar conarthaí chun bunscoileanna agus meánscoileanna a thógáil nó a athchóiriú. Beidh an rogha maidir le cé acu scoileanna chun athchóiriú a dhéanamh agus an áit a bhfuil gá le scoileanna nua bunaithe ar mheasúnú riachtanas.
6.29	RE-C06-i09	T	Scoileanna a tógadh nó a athchóiríodh		Líon na scoileanna a tógadh nó a athchóiríodh	0	75	R2	2026	Déanfar 75 scoil phoiblí a thógáil nó a athchóiriú agus beidh siad réidh lena n-úsáid. Áireofar leis sin trealamh a cheannach amhail meáin dhigiteacha is gá chun go bhfeidhmeoidh na scoileanna nua/athchóirithe. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe athchóirithe meánleibhéil ar a laghad, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóirithe Foirgníochta (AE) 2019/786.

G COMHCHUID 7: Bonneagar

Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar an dúshlán a bhaineann le comhtháthú críochach íseal agus le hiomaíochas íseal gnólachtaí sna réigiúin intíre mar gheall ar naisc neamhleora leis an ngréasán bóithre. Cruthaíonn sé sin costais chomhthéacs do ghnólachtaí, amhail costais iompair trí nascacht íseal bóthair nó an deacracht foireann oilte a mhealladh. Dúshlán eile is ea an gá le hastaíochtaí a laghdú san earnáil iompair agus i bpáirceanna gnó.

Is iad cuspóirí na comhpháirte comhtháthú críochach a mhéadú agus iomaíochas a fheabhsú d’fhonn forbairt eacnamaíoch na réigiún intíre a chur chun cinn. Trí stáisiúin luchtaithe a úsáid, tá sé d’aidhm aige dícharbónú an iompair de bhóthar a chur chun cinn.

Chuige sin, tá sé d’aidhm ag an gcomhpháirt sin páirceanna gnó a dhéanamh níos inbhuanaithe agus níos digití agus rochtain níos fearr ar an ngréasán bóithre a chur ar fáil dóibh. Féachann sé freisin le nascacht iompair de bhóthar a fheabhsú tríd an ngréasán bóithre a leathnú, e.g. trí aghaidh a thabhairt ar naisc atá in easnamh, lena n-áirítear ar na hAsóir, agus trí cheithre nasc trasteorann a sholáthar. Táthar ag súil go gcuideoidh an dlús a chuirfear le leathnú líonra na stáisiún luchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal lorg carbóin na hearnála iompair de bhóthar sa Phortaingéil a laghdú agus go mbeidh sé níos inbhuanaithe. Is beart tionlacain í an infheistíocht seo chun an bonneagar bóithre a leathnú, i gcomhréir le Treoir Theicniúil DNSH an Choimisiúin (2021/C58/01).

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le hinfheistíocht a dhíriú ar an aistriú glas, agus éagothromaíochtaí réigiúnacha á gcur san áireamh (Moladh Tír-Shonrach 3 2019 agus Moladh Tírshonrach 3 2020), agus tacaíonn sí le húsáid teicneolaíochtaí digiteacha chun borradh a chur faoi iomaíochas gnólachtaí (Moladh Tírshonrach 2 2020).

G.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht RE-C07-i00: Síneadh a chur leis an líonra luchtaithe feithiclí leictreacha

Is é is cuspóir don bheart dícharbónú an iompair de bhóthar a chur chun cinn trí shoghluaisteacht leictreach a chur chun cinn.

Is éard a bheidh i gceist leis an infheistíocht a áirithiú go mbeidh 15 000 pointe athluchtaithe atá inrochtana don phobal i bhfeidhm sa Phortaingéil. Is beart tionlacain é maidir le hinfheistíochtaí bonneagair bóthair in C07-I02, I03, I04 agus I05 chun a áirithiú go gcomhlíonfar prionsabal DNSH maidir leis na cuspóirí a bhaineann le maolú ar an athrú aeráide agus le truailliú a chosc agus a rialú. Is iad na heintitis phríobháideacha na príomh-imreoirí i leathnú an líonra. Díreoidh Stát na Portaingéile a infheistíocht ar ardán bainistíochta líonra Mobi.E agus ar theipeanna margaidh a chumhdach trí thacú le hinfheistíocht i réigiúin nach n-áirithíonn an earnáil phríobháideach an cumhdach is gá iontu.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche an 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C07-i01: Limistéir Fáiltithe Gnó

Is é cuspóir an bhirt nuachóiriú a dhéanamh ar limistéir fáiltithe gnó, ar limistéar talún é a forbraíodh mar shuíomh d’oifigí, do mhonarchana agus do ghnólachtaí eile. Aithnítear nuachóiriú páirceanna gnó freisin mar riachtanas infheistíochta i bplean bonneagair náisiúnta 2030 na Portaingéile (PNI 2030).

Is éard a bheidh san infheistíocht idirghabhálacha i bpáirceanna gnó roghnaithe ina gcuimsítear córais táirgthe agus stórála fuinnimh in-athnuaite a chur chun cinn, idirghabhálacha píolótacha chun cobhsaíocht fuinnimh a fheabhsú, stáisiúin luchtaithe leictreacha agus hidrigine a shuiteáil, cumhdach 5G feabhsaithe agus bearta gníomhacha coiscthe dóiteáin. Déanfar na hidirghabhálacha sin i dtreo na hinbhuanaitheachta comhshaoil agus an digitithe i 10 réimse fáiltithe gnó, arna roghnú trí thairiscint phoiblí.

Meastar go dtabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C07-i02: Naisc in easnamh agus acmhainneacht an Líonra a mhéadú

Is é cuspóir an bhirt comhtháthú críochach agus iomaíochas a fheabhsú trí aghaidh a thabhairt ar ‘naisc atá ar iarraidh’ sa ghréasán bóithre. Laghdaíonn na naisc atá in easnamh feidhmíocht an ghréasáin bóithre agus cailleann gnólachtaí iomaíochas. Tá sé mar aidhm ag an infheistíocht freisin aghaidh a thabhairt ar bhrú tráchta, sábháilteacht ar bhóithre agus cáilíocht an aeir a fheabhsú, agus torann a laghdú in áiteanna gar do bhóithre.

Is éard a bheidh san infheistíocht tógáil agus uasghrádú na mbóithre. Áireofar sna hidirghabhálacha deireadh a chur le trasnuithe uirbeacha agus leordhóthanacht na hacmhainneachta riain a áirithiú, inrochtaineacht ar mhórchonairí iompair agus ar chomhéadain ilmhódacha a mhéadú. Áireofar sna hidirghabhálacha uasghrádú ar bhóithre atá mar chuid de ghréasán TEN-T, amhail seachbhóthar IP2 Évora thoir nó infheistíochtaí in IP8.

As na bóithre liostaithe, tógfar nó uasghrádófar 111 chiliméadar:

-EN14: comhéadan bóthair/iarnród i dTreafa/Santana, lena n-áirítear droichead nua thar abhainn Ave;

-EN14: Maia (Via Trasnánach)/bóthar/iarnród i Trofa;

-EN4: Seachbhóthar Atalaia;

-IC35 : Cé gurbh iad Avondale rogha na coitianta tháinig buachaillí GCM le plean agus chuireadar I bhfeidhm é.

-IC35: RANS/Entre-os Rios;

-IP2: Seachbhóthar thoir Évora;

-Nasc ó Baião go droichead Ermida;

-Ais bóthair Aveiro — Águeda;

-EN344: km 67 go km 75 — Pampilhosa da Serra;

-EN125: Seachbhóthar thoir Olhão;

-IC2 (EN1): Meirinhas (km 136)/Pombal (km 148);

-IP8 (EN121): Ferreira do Alentejo/Beja, seachbhóthar Beringel san áireamh;

-IP8 (EN259): Sta. Margarida do Sado/Ferreira do Alentejo, lena n-áirítear seachbhóthar Figueira de Cavaleiros;

-IP8 (A26): Méadú acmhainneachta ar an nasc idir Sines agus A2;

-EN211 — Seachbhóthar Quintã/Mesquinhata.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C07-i05-RAA: Ciorcaid Lóistíochta — Líonra Réigiúnach na nAsór

Is é cuspóir an bhirt na dálaí a chruthú le haghaidh forbairt eacnamaíoch níos cothroime trí oibreoirí eacnamaíocha a chur chun cinn lasmuigh de mhórionaid uirbeacha. Tá sé d’aidhm ag na hidirghabhálacha freisin achair taistil, amanna turais agus plódú tráchta a laghdú.

Is éard a bheidh san infheistíocht bonneagar bóithre sna hAsóir a leathnú agus a uasghrádú. Is é is aidhm dó feabhas a chur ar an inrochtaineacht ar ionaid daonra agus ar mhoil ghníomhaíochta eacnamaíochta agus ar na príomhbhonneagair iontrála ar gach oileán. Tá sé mar aidhm leis freisin idirghabháil a dhéanamh i dtógáil bóithre ciorclacha chuig na príomhionaid uirbeacha, le laghdú ar thrasnuithe uirbeacha.

-Ilha de Santa Maria

oVila do Porto bypass

-Ilha de São Miguel

oFeabhas inrochtaineachta Furnas / Povoação – an chéad chéim: Seachbhóthar Furnas

oSeachbhóthar Capelas

oSeachbhóthar São Roque

oSeachbhóthar Portal do Vento

-Ilha Terceira

oInrochtaineacht, soghluaisteacht agus coinníollacha sábháilteachta ar bhóithre a chur chun cinn — nasc idir Via Vitorino Nemésio agus Ciorclán Angra

-Ilha Graciosa

oNasc idir E.R. 3-2ª agus E.R. 4-2ª

-Ilha de São Jorge

oInrochtaineacht, soghluaisteacht agus coinníollacha sábháilteachta ar bhóithre a chur chun cinn — Nasc Thuaidh Theas

-Ilha do Pico

oTógáil an bhóthair chiorclaigh go Vila da Madalena

-Ilha do Faial

oAn dara céim de sheachbhóthar Cidade da Horta a thógáil

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

G.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
7.1	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal		Líon	3 520	5 250	R4	2022	Líon na bpointí luchtaithe atá inrochtana don phobal le haghaidh feithiclí leictreacha (i gcomparáid le bonnlíne R4 2021)
7.2	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal		Líon	5 250	10 450	R4	2024	Líon na bpointí luchtaithe atá inrochtana don phobal le haghaidh feithiclí leictreacha (i gcomparáid le bonnlíne R4 2022)
7.3	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal		Líon	10 450	15 000	R4	2025	Líon na bpointí luchtaithe atá inrochtana don phobal le haghaidh feithiclí leictreacha (i gcomparáid le bonnlíne R4 2024)
7.4	RE-C07-i01	M	Réimsí Fáiltithe Gnó a roghnú le haghaidh idirghabhálacha chun feabhas a chur ar inbhuanaitheacht chomhshaoil agus ar dhigitiú	Síniú prótacail phoiblí lena ndeimhnítear roghnú na Limistéar Glactha Gnó				R2	2021	Roghnófar Limistéir Ghlactha Gnó i nós imeachta tairisceana iomaíoch. Cuirfear prótacal poiblí sínithe faoi bhráid an Choimisiúin, ina ndeimhneofar gur roghnaíodh na Limistéir Ghlactha Gnó agus ina sainaithneofar na Limistéir Ghlactha Gnó a roghnaíodh.
7.5	RE-C07-i01	T	Idirghabhálacha a thabhairt chun críche i réimsí glactha gnó roghnaithe		Líon	0	10	R4	2025	Líon na réimsí fáiltithe gnó a bhfuil oibreacha curtha i gcrích iontu chun feabhas a chur ar inbhuanaitheacht chomhshaoil agus ar dhigitiú. Réimsí fáiltithe gnó a roghnaíodh le haghaidh idirghabhála i nós imeachta tairisceana iomaíoch.
7.6	RE-C07-i02	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 1	Conradh sínithe leis an gconraitheoir don tionscadal bóthair				R4	2021	Síniú an doiciméid ag na páirtithe lena rialaítear a n-oibleagáidí maidir le cur i gcrích na n-oibreacha, tar éis nós imeachta tairisceana poiblí.
7.7	RE-C07-i02	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 2	Conradh sínithe leis an gconraitheoir don tionscadal bóthair				R3	2022	Síniú an doiciméid ag na páirtithe lena rialaítear a n-oibleagáidí maidir le cur i gcrích na n-oibreacha, tar éis nós imeachta tairisceana poiblí.
7.8	RE-C07-i02	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh		km	0	111	R4	2025	Km de bhóithre a tógadh nó a athshlánaíodh de réir shonraíochtaí teicniúla na tairisceana agus a ionchorpraíodh go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón Measúnú Tionchair Timpeallachta.
7.13	RE-C07-i05-RAA	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 2	Conradh sínithe leis an gconraitheoir don tionscadal bóthair				R4	2021	Síniú an doiciméid ag na páirtithe lena rialaítear a n-oibleagáidí maidir le cur i gcrích na n-oibreacha, ar phraghas, tar éis nós imeachta tairisceana poiblí.
7.14	RE-C07-i05-RAA	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 8	Conradh sínithe leis an gconraitheoir don tionscadal bóthair				R4	2023	Síniú an doiciméid ag na páirtithe lena rialaítear a n-oibleagáidí maidir le cur i gcrích na n-oibreacha, ar phraghas, tar éis nós imeachta tairisceana poiblí.
7.15	RE-C07-i05-RAA	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh		km	0	34.38	R2	2026	Km de bhóithre a tógadh nó a athshlánaíodh de réir shonraíochtaí teicniúla na tairisceana agus a ionchorpraíodh go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón Measúnú Tionchair Timpeallachta.

G.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht RE-C07-i03: Naisc thrasteorann

Is iad cuspóirí an bhirt forbairt na soghluaisteachta trasteorann a ghiaráil agus iomaíochas cuideachtaí a fheabhsú, amhail trí shoghluaisteacht an lucht saothair a chothú. Tá sé beartaithe freisin, trí chonairí ardacmhainne a neartú, úsáid choiteann bonneagair a chumasú, amhail an Líne Iarnróid Ardluais i Sanabria nó aeradróm Bragança, agus feabhas a chur ar shábháilteacht ar bhóithre.

Is éard a bheidh san infheistíocht bonneagar bóithre a chruthú agus a uasghrádú chun naisc thrasteorann leis an Spáinn a threisiú.

As na bóithre liostaithe, tógfar nó uasghrádófar 30 chiliméadar:

-EN103: Vinhais/Bragança (seachbhóthar);

-Nasc ó Bragança go Puebla de Sanabria (an Spáinn);

-Droichead idirnáisiúnta thar abhainn na Severe;

-Bridge Alcoutim — Saluncar de Guadiana (an Spáinn).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C07-i04: Limistéir Fáiltithe Gnó — Inrochtaineacht ar Bhóithre

Is é is cuspóir do na bearta feabhas a chur ar iomaíochas na bpáirceanna gnó trína nascacht gréasáin bóithre a fheabhsú, rud a chuirfidh le haththionsclú na gceantar tuaithe.

Is éard a bheidh san infheistíocht infheistíochtaí i leathnú agus in uasghrádú an bhonneagair bóithre. Tá sé comhlántach leis an infheistíocht RE-CCT-C7-I1, a bhfuil sé mar aidhm aige páirceanna gnó a nuachóiriú.

As na bóithre liostaithe, tógfar nó uasghrádófar 42 chiliméadar:

-Ceangal le páirc thionsclaíoch Mundão: deireadh a chur le srianta in EN229 Viseu/Sátão;

-Ceangal le páirc thionsclaíoch Mundão: EN229 — páirc thionsclaíoch ex-IP5/Mundão;

-Inrochtaineacht ar chrios tionsclaíoch Riachos;

-Rochtain IC8 (Ansião) ar pháirc ghnó Camporês;

-EN10-4 : Setúbal/Mitrena;

-Ceangal le páirc thionsclaíoch Fontiscos agus athshlánú an nód Ermida (Santo Tirso);

-Ceangal A8 le páirc thionsclaíoch Palhagueiras in Torres Vedras;

-Nasc A11 le crios tionsclaíoch Cabeça de Porca (Felgueiras);

-Ceangal EN114 le crios tionsclaíoch Rio Maior;

-Rochtain níos fearr ar Limistéar Suíomh Gnó Lavagueiras (Castelo de Paiva);

-Feabhas a chur ar inrochtaineacht Limistéar Tionsclaíoch Campo Maior;

-EN248 (Arruda dos Vinhos) seachbhóthar;

-Seachbhóthar Aljustrel — Rochtain ar an Limistéar Mianadóireachta agus ar an Limistéar Suíomh Gnó a fheabhsú;

-Seachbhóthar Via do Tâmega EN210 (Celorico de Basto);

-Ceangal IC2 le páirc tionsclaíoch Casarão;

-Trasnú nua Rio Lima idir EN203 — Díocriste agus EN202 — Nogueira;

-Timpeallán ag EN246 chun rochtain a fháil ar chrios tionsclaíoch na Tairsí;

-Rochtain ar Avepark — Eolaíocht agus Teicneolaíocht Pháirc Taipas (Guimarães);

-Rochtain ar limistéar tionsclaíoch Vale do Neiva ag nód A28.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

G.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
7.9	RE-C07-i03	M	An Chéad Mheasúnú Tionchair Timpeallachta curtha i gcrích	Cur i gcrích an Mheasúnaithe Tionchair Timpeallachta				R3	2022	Tá measúnú tionchair timpeallachta ar thionscadal bóthair amháin curtha i gcrích.
7.10	RE-C07-i03	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh		km	0	30	R4	2025	Km de bhóithre a tógadh nó a athshlánaíodh de réir shonraíochtaí teicniúla na tairisceana agus a ionchorpraíodh go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón Measúnú Tionchair Timpeallachta.
7.11	RE-C07-i04	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 10	Conradh sínithe leis an gconraitheoir don tionscadal bóthair				R2	2023	Síniú an doiciméid ag na páirtithe lena rialaítear a n-oibleagáidí maidir le cur i gcrích na n-oibreacha, ar phraghas, tar éis nós imeachta tairisceana poiblí.
7.12	RE-C07-i04	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh		km	0	42	R4	2025	Km de bhóithre a tógadh nó a athshlánaíodh de réir shonraíochtaí teicniúla na tairisceana agus a ionchorpraíodh go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón Measúnú Tionchair Timpeallachta.

H COMHCHUID 8: Foraoisí

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na dúshláin seo a leanas: an meath socheacnamaíoch agus déimeagrafach i gceantair thuaithe, limistéir fhairsinge gan bhainistíocht ghníomhach a bheith ann chun dóiteáin a chosc nó chun bithéagsúlacht agus úinéireacht phríobháideach an-ilroinnte ar an talamh a chosaint. Tá tréigean na gcríoch tuaithe agus na n-earnálacha eacnamaíocha príomhúla traidisiúnta mar thoradh ar dhíspreagadh an daonra i dtreo na mór-lárionad uirbeach agus an daonra tuaithe a bheith ag dul in aois de réir a chéile. Mar thoradh air sin, tháinig méadú de réir a chéile ar limistéir foraoise, neamhphleanáilte agus neamhbhainistithe agus le tiúchan ard ualaigh bhreosla. Tá na ceantair seo neamhchosanta go mór ar chontúirt na ndóiteán tuaithe, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le bás daoine a chailleadh, le damáiste forleathan do thalamh agus do mhaoin agus le scriosadh foraoisí agus leis na hearraí agus na seirbhísí a tháirgeann siad. Is í an Phortaingéil an tír i ndeisceart na hEorpa ina bhfuil an sciar is mó den limistéar dóite i gcríocha tuaithe agus an meánlíon tinte is airde. De réir an Chórais Eorpaigh Faisnéise faoi Dhóiteáin Foraoise (EFFIS), dódh thart ar 169 000 heicteár ar an meán in aghaidh na bliana idir 2015 agus 2019.

Is iad seo a leanas cuspóirí na comhchoda seo:

-pleanáil agus bainistiú gníomhach talún talmhaíochta agus foraoiseachta atá leochaileach agus ardluach ó thaobh an chomhshaoil de a chur chun cinn;

-an bhithéagsúlacht a chosaint trí thacú le hathchóiriú éiceachóras talmhaíochta agus foraoiseachta, go háirithe i limistéir dhóite;

-rannchuidiú le comhtháthú críochach agus le cruthú post trí ghníomhaíochtaí eacnamaíocha na gcríoch tuaithe a athbheochan; agus

-teacht aniar na gcríoch sin a mhéadú trí bhaol dóiteáin a laghdú trí dhóiteán a chosc go héifeachtach agus go héifeachtúil agus, i gcás dóiteáin, trí dhamáiste a laghdú trí chomhrac dóiteáin éifeachtach agus éifeachtúil.

Cuidíonn an ghné sin le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le cáilíocht an airgeadais phoiblí a fheabhsú trí thosaíocht a thabhairt do chaiteachas lena gcothaítear fás (Moladh Tír-Shonrach 1 2019). Chuirfeadh caiteachas poiblí a bhaineann le huasghrádú chlár na maoine tuaithe a mbainistíocht leordhóthanach chun cinn agus b’fhéidir go mbeadh gníomhaíocht eacnamaíoch i gceantair thuaithe níos dinimiciúla. Ina theannta sin, cuireann an chomhpháirt go mór le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tír-Shonracha maidir le hinfheistíocht a dhíriú ar an aistriú glas agus digiteach, agus éagothromaíochtaí réigiúnacha á gcur san áireamh (Moladh Sonrach Tír 3 2019 agus Moladh Tírshonrach 3 2020).

Meastar go rannchuideoidh an chomhpháirt sin leis an aistriú glas agus leis an aistriú digiteach araon. Maidir leis an ngné ghlas, rannchuidíonn an chomhpháirt go díreach le hoiriúnú don athrú aeráide toisc go bhfuil sé mar aidhm léi athléimneacht na gcríoch tuaithe i gcoinne tinte a mhéadú. Thairis sin, cuidíonn bainistiú gníomhach inbhuanaithe na gcríoch sin le creimeadh ithreach a chosc, le speicis ionracha agus lotnaidí ionracha a rialú agus le ceapadh carbóin ag foraoisí. Ar deireadh, maidir leis an ngné dhigiteach, leagtar béim ar na bearta atá beartaithe don chóras cadastar úinéireachta talún, ar an gCóras Faireacháin um Chumhdach Talún (SMOS), lena n-áirítear LiDAR (Brath agus Rangú Solas) agus na híomhánna satailíte ardtaifigh, de réir mar a chuireann siad ríomhrialtas agus seirbhísí poiblí digiteacha chun cinn.

H.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú RE-r19: Trasfhoirmiú Tírdhreacha i Limistéir Leochaileacha Foraoise

Is é cuspóir an bhirt seo tírdhreach na gcríoch foraoise leochaileach ina bhfuil limistéir fhairsinge de mhonashaothrú neamhbhainistithe agus ardriosca dóiteáin a athrú ó bhonn, chun dóiteáin tuaithe a chosc agus athléimneacht aeráide agus eacnamaíoch a mhéadú.

Cuirfear an t-athchóiriú sin chun feidhme trí Infheistíocht RE-C08-i01 (Claochlú Tírdhreacha i Limistéir Foraoise Leochaileacha). Is éard a bheidh san athchóiriú ceithre bheart a chomhlánaíonn a chéile agus a leagtar amach thíos:

-na Cláir Phleanála agus Bainistíochta (PRGP);

-an Limistéar Comhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (AIGPanna);

-clár comhtháite tacaíochta do shráidbhailte tuaithe atá suite i gcríocha foraoise (Pobal Sráidbhaile Géite); agus

-an clár Emparcelar para Ordenar.

Cuireann an t-athchóiriú leis an gcreat dlíthiúil is gá agus tacaíonn sé leis an gClár um Chlaochlú Tírdhreacha (Clár de Transformação da Paisagem — PTP). Áireofar sa chreat dlíthiúil sin ar a laghad an reachtaíocht maidir le tírdhreacha a thiontú trí Chláir Phleanála agus Bainistíochta Tírdhreacha (PRGPanna) agus trí Limistéir Chomhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (AIGPanna), an reachtaíocht a bhfuil sé d’aidhm aici teorannú críoch leochaileach a fhormheas a bhféadfaidh Cláir Phleanála agus Bainistíochta Tírdhreacha agus Limistéir Chomhtháite Bainistíochta Tírdhreacha a bheith i bhfeidhm maidir leo, agus reachtaíocht maidir le tionacht éigeantach talún tuaithe i limistéir foraoiseachta.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2021.

Athchóiriú RE-r20: Atheagrú ar Chóras Chlárlann Maoine Talún agus Córas Monatóireachta ar Chumhdach Talún

Is é cuspóir an bhirt seo easpa clárlainne ilfheidhmiúla talún a shárú trí chóras a thabhairt isteach agus a fhorbairt chun teorainneacha úinéireachta talún a shainaithint agus a fhíorú agus chun úinéireacht talún a chlárú ina dhiaidh sin. Leis sin, beifear in ann léargas comhleanúnach, cothrom le dáta agus iomlánaíoch a fháil ar an gcríoch lena bhfeabhsófar luach na talún dá úinéirí agus lena gcuirfear ar chumas an Stáit beartais phoiblí nithiúla, inbhuanaithe agus ilearnála a fhorbairt.

Is éard a bheidh san athchóiriú, teacht i bhfeidhm an Chórais Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS) agus forbairt ardán Bupi (Clárlann Dhigiteach na Talún), cuntar fisiciúil agus fíorúil le faisnéis gheo-thagartha maidir le hairíonna, lena gcomhiomlánófar an fhaisnéis is gá dá gclárú agus lena n-éascófar idirghníomhaíocht na saoránach leis an riarachán poiblí laistigh de raon feidhme chlár na talún. Bunaítear leis an athchóiriú freisin an creat dlíthiúil is gá chun Infheistíocht RE-C08-i02 a chur i ngníomh: Clárlann maoine tuaithe agus Córas Monatóireachta ar Chumhdach Talún. Áireofar an méid seo a leanas san athchóiriú:

-glacadh dlí lena mbunaítear Struchtúr an Mhisin chun an Córas Faisnéise Simplithe Cadastraí a leathnú, eintiteas poiblí a dhéanfaidh faireachán ar leathnú an chórais faisnéise caidastraí náisiúnta simplithe agus ar fhorbairt ardán Bupi;

-gníomh a ghlacadh lena mbunaítear an córas chun an tsamhail a oibriú agus a mhaoiniú chun an córas simplithe faisnéise caidastraí a eagrú agus a fhorbairt;

-dlí a ghlacadh lena bhformheastar an Córas Dlí don chlár talún, lena mbunaítear Córas Náisiúnta an Chórais Faisnéise Cadastraí, a chuirtear in iúl leis an gCóras Faisnéise Simplithe maidir le Cadastraí agus lena gcumhdaítear an Chairt Cadastrach mar léarscáil náisiúnta talún faoi chlár na talún;

-gníomh dlí a ghlacadh lena leasaítear Foraithne Rialála Uimh. 9-A/2017 an 3 Samhain 38 lena soiléirítear oibríochtaí an Chórais Simplithe Faisnéise Cadastraí agus ardán Bupi, lena nglactar bearta chun struchtúr talún agus úinéireacht talún talmhaíochta agus measctha a shainaithint láithreach; agus

-dréachtú togra le haghaidh dlí lena mbunaítear córas urghnách chun talamh tuaithe a chlárú agus lena leasaítear Cód Chlárlann na Talún (CRP).

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2022.

Athchóiriú RE-r21: Dóiteáin tuaithe a chosc agus a chomhrac

Is iad cuspóirí an bhirt seo an cosc ó dhóiteán tuaithe a mhéadú agus an comhrac i gcoinne dóiteáin tuaithe a fheabhsú trí phríomhlíonra sosanna bainistíochta breosla a chruthú agus trí threisiú na n-eintiteas atá freagrach as dóiteáin tuaithe a bhainistiú agus a chosaint.

Is éard a bheidh san athchóiriú

-gníomh a ghlacadh lena bhformheastar an Plean Náisiúnta um Bainistiú Comhtháite Dóiteáin Tuaithe (PNGIFR);

-dlí a ghlacadh maidir le córas comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SIGIFR) a bhunú; agus

-gníomh a ghlacadh lena bhformheastar Clár Gníomhaíochta Náisiúnta an Phlean Náisiúnta um Bainistiú Comhtháite Dóiteáin Tuaithe.

Leis an gcóras comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SIGIFR), soláthrófar, ar an leibhéal náisiúnta, macrapholasaithe agus treoirlínte straitéiseacha a chuideoidh le riosca dóiteán tuaithe a laghdú agus le hiompraíocht úinéirí, úsáideoirí agus tairbhithe díreacha agus indíreacha na críche tuaithe a athrú. Saineofar sa chóras samhlacha comhordúcháin idir-aireachta, lena dteorannófar inniúlachtaí agus raon feidhme gníomhaíochta gach eintitis laistigh de SIGIFR, agus beidh cuntasacht níos mó ann do na gníomhaithe éagsúla sa phróiseas cinnteoireachta. Leagfar amach ann samhail rialachais, faireacháin agus meastóireachta, a chuideoidh le feabhas leanúnach a chur ar bheartais phoiblí agus ar chláir phoiblí.

Bunófar córas faisnéise faoi dhóiteán tuaithe chun an fhaisnéis theicniúil ábhartha uile ó SIGIFR a chomhiomlánú agus a scaipeadh. Thairis sin, saineoidh sé samhail atá bunaithe ar chosc agus íoslaghdú riosca, trí ghníomhaíochtaí múscailte feasachta nó trí líonraí cosanta réigiúnacha a bhunú, ina bhfuil ról ceannasach ag bainistiú breosla sa chóras smachtbhannaí.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2021.

Infheistíocht RE-C08-i01: Trasfhoirmiú Tírdhreacha i Limistéir Leochaileacha Foraoise

Is iad cuspóirí an bhirt seo athléimneacht na gcríoch leochaileach a mhéadú i leith na rioscaí a bhaineann leis an athrú aeráide, go háirithe dóiteáin tuaithe agus cailliúint na bithéagsúlachta agus fás inbhuanaithe agus comhtháthú críochach a chur chun cinn. Bainfear amach na cuspóirí sin trí chlaochlú an tírdhreacha, tríd an méadú ar mheánmhéid na maoine talmhaíochta, tríd an athrú ar úsáid talún agus trí ghníomhaíochtaí eacnamaíocha nua a phleanáil.

Is iad na cláir seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-na Cláir Phleanála agus Bainistíochta Tírdhreacha (PRGPanna) a dhearfaidh an tírdhreach inmhianaithe agus a shaineoidh maitrís trasdula sa mheántéarma go dtí an fadtéarma a mbeidh samhail mhaoinithe ag tacú léi lena n-áiritheofar a cur chun feidhme;

-na Limistéir Chomhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (AIGPanna) a mhéadóidh méid an limistéir foraoise a bhainistítear, a chruthóidh neamhleanúnachas i limistéir fhairsinge de mhonacláin péine muirí agus eucalyptus agus a dhéanfaidh foráil maidir le speicis eile a chur in ionad limistéir eucalyptus, go háirithe speicis dhúchasacha chun scála a bhaint amach lena gcuirfear athléimneacht i gcoinne tinte agus luachshocrú caipitil nádúrtha chun cinn agus lena gcruthófar na dálaí is gá chun Oibríochtaí Comhtháite um Bainistiú Tírdhreacha (OIGPanna) a fhorbairt lena sainítear clársceidealú idirghabhálacha, an tsamhail oibriúcháin, na hacmhainní airgeadais atá le leithdháileadh agus an córas bainistíochta agus faireacháin;

-an Clár Tacaíochta Comhtháite do Shráidbhailte Tuaithe atá suite i gcríocha foraoise lena dtacófar le sraith gníomhaíochtaí chun an t-athrú ar úsáid talún agus ar áitiú talún agus bainistiú breosla timpeall sráidbhailte tuaithe a áirithiú; agus

-clár Emparcelar para Ordenar a mhéadóidh meánmhéid na maoine tuaithe agus, ar an gcaoi sin, a chuirfidh le hinmharthanacht agus inbhuanaitheacht eacnamaíoch na bhfeirmeacha atá suiteáilte nó a shuiteálfar ansin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2025.

Infheistíocht RE-C08-i02: Clárlann maoine tuaithe agus Córas Monatóireachta ar Chumhdach Talún.

Is é cuspóir an bhirt seo bonn eolais leathan a chur ar fáil do Stát na Portaingéile maidir leis an gcríoch, go háirithe maidir le cineál agus teorainneacha maoine tuaithe, rud a fhágann gur féidir úinéirí talún a shainaithint. Tá sé sin ríthábhachtach chun cinntí maidir le slí bheatha agus úsáid na críche a phleanáil, a bhainistiú agus tacú leo.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin forbairt ardán Bupi agus mapáil tagartha a tháirgeadh don Chóras Faireacháin um Chumhdach Talún (SMOS), lena n-áirítear léiriú digiteach 3-T talún trí chlúdach Braite agus Raonadh Éadrom (LiDAR), léarscáileanna fásra, léarscáileanna bithmhaise agus méideanna adhmaid, léarscáileanna clúdaigh agus úsáide talún agus Cumhdach Íomhá Satailíte. Comhlánaíonn na bearta sin a chéile agus beifear in ann ardán Bupi a oibríochtú go hiomlán, agus ag an am céanna áiritheofar idir-inoibritheacht na gcóras faisnéise éagsúil go léir atá i bhfeidhm a bhaineann le geoiméadracht chadastrach, clárlann na talún, agus maitrísí cánach atá á mbainistiú faoi láthair ag údaráis éagsúla, lena n-áirítear an tÚdarás Trasteorann agus Custaim, an Institiúid Clárúcháin agus Gnóthaí Nótaire agus an Ard-Stiúrthóireacht um Chríoch. Gheobhaidh saoránaigh, gnólachtaí agus gach údarás poiblí uimhir aitheantais uathúil (NIP) dá n-airíonna, lena n-áirítear faisnéis faoina dteorainneacha agus faoina saintréithe. Chun cur chun feidhme rathúil na mbeart thuasluaite a áirithiú, áireofar san infheistíocht freisin gníomhaíochtaí oiliúna d’fhoireann theicniúil údaraithe na mbardas, na gcláraitheoirí agus do ghníomhairí na n-údarás cánach.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2025.

Infheistíocht RE-C08-i03: Sosanna bainistíochta breosla — príomhlíonra

Is é cuspóir an bhirt seo neamhleanúnachas cothrománach a chruthú sa tírdhreach trí phríomhlíonra sosanna bainistíochta breosla (RPFGC). Leis an líonra sin, déanfar ráigeanna dóiteáin a aonrú, bealaí cumarsáide, bonneagair shóisialta agus trealamh sóisialta a chosaint, an meánlimistéar a scriosann dóiteáin a laghdú tríd an tírdhreach a dheighilt, gníomhaíochtaí comhraicthe dóiteáin a éascú agus sábháilteacht comhraiceoirí dóiteáin a áirithiú trí bhealaí éalaithe a chruthú.

Áireofar na bearta seo a leanas san infheistíocht:

-mapáil agus measúnú ar úsáid talún ar thalamh a áirítear sa líonra struchtúraithe um bainistiú breosla phríomhúil;

-úinéirí a shainaithint, leibhéal an chúitimh agus eilimintí eile a mheasúnú agus a ríomh as a dtiocfaidh dearbhú maidir le fógra fóntais phoiblí d’úinéirí talún, comhaontuithe a thabhairt i gcrích agus na cúitimh ghaolmhara a íoc

-léiriú grafach geo-thagartha na talún tuaithe a áirítear i mbunú an limistéir éasúinte a áireamh ar ardán Bupi d’fhonn na nósanna imeachta clárúcháin speisialta ina dhiaidh sin a chumasú; agus

-cur chun feidhme phríomhlíonra sosanna bainistíochta breosla ar an leibhéal náisiúnta.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C08-i04: Modhanna chun dóiteáin tuaithe a chosc agus a chomhrac

Is é cuspóir an bhirt seo na heintitis Stáit a bhfuil baint acu le dóiteáin tuaithe a chosc agus a chomhrac a threisiú. Go sonrach, déanfaidh an beart seo acmhainneacht Aerfhórsa na Portaingéile agus na hInstitiúide um Chaomhnú an Dúlra agus Foraoise (ICNF) a ghiaráil, ó thaobh bonneagair agus trealaimh de, chun a n-éifeachtacht agus a n-éifeachtúlacht a mhéadú maidir le dóiteáin tuaithe a chosc agus a chomhrac. Ina theannta sin, cuirfidh an beart seo feabhas ar an measúnú riosca trí líonra radair Institiúid na Portaingéile um an Muir agus an Atmaisféir (IPMA) a chaighdeánú agus a thabhairt cothrom le dáta.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin dhá héileacaptar éadrom agus naoi héileacaptar meánach comhraiceoirí dóiteáin a cheannach, foirgnimh nua a thógáil agus foirgnimh atá ann cheana a athchóiriú (ionad oibríochtaí agus haingir chothabhála), ceannach feithiclí, innealra agus trealaimh is gá chun freagairt oibríochtúil a thabhairt ar chomhrac dóiteáin amhail trealamh cosanta pearsanta, feithiclí comhraicthe dóiteáin, ollscartairí agus tarracóirí, agus an líonra radair mheitéareolaíoch a chaighdeánú agus a uasghrádú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RE-C08-i05: Tuilleadh Clár Foraoise

Is iad cuspóirí an bhirt an córas um chosc dóiteáin agus um chomhrac dóiteáin a uasghrádú, aistriú ón tsamhail chun dóiteáin a chomhrac go samhail an choisc agus gníomhaíochtaí Eagraíochtaí Táirgeoirí Foraoise (OPFanna) agus Lárionad Inniúlachta in earnáil na foraoiseachta a neartú, trí speisialtóirí a bheith rannpháirteach agus trí bhorradh a chur faoi cháilíochtaí teicniúla na ngníomhaithe ábhartha uile sna heintitis sin.

Is iad na bearta seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-síneadh a chur leis na cláir ‘Sráidbhaile Slán’ agus ‘Daoine Sábháilte’ arb é is aidhm dóibh gníomhaíochtaí múscailte feasachta a chur chun cinn chun iompraíocht riosca an phobail a chosc, bearta féinchosanta agus ionsamhlúcháin de phleananna aslonnaithe, i gcomhar le húdaráis áitiúla;

-cumas freagartha oibríochtúil an Údaráis Náisiúnta um Éigeandáil agus um Chosaint Shibhialta (ANEPC) agus an Gendarmerie Náisiúnta (GNR) sa chomhrac i gcoinne dóiteáin tuaithe a neartú, go háirithe trí fheithiclí agus trealamh cosanta pearsanta a cheannach, bonneagair atá ann cheana a athchóiriú agus struchtúir réigiúnacha agus fhoréigiúnacha nua ANEPC a chruthú;

-oiliúint agus cáilíocht a sholáthar do na baill foirne oibríochtúla atá bainteach le comhrac dóiteáin agus do theicneoirí OPF; agus

-eagraíochtaí úinéirí foraoise agus ionaid inniúlachta a neartú i réimsí atá riachtanach d’inbhuanaitheacht acmhainní foraoise.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

H.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle- Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
8.1	RE-C06-i01	T	Forbairt Clár Pleanála agus Bainistíochta Tírdhreacha (PRGP) sna críocha a shainmhínítear mar chríocha leochaileacha.		Líon	0	20	R3	2025	Formheas an Rialtais um Pleanáil agus Bainistíocht Tírdhreacha (PRGPanna) le haghaidh 20 limistéar leochaileach aonchineálach nó limistéar a bhfuil tionchar ag mórthinte orthu, ag cur san áireamh Cairt na nAonad Tírdhreacha de chuid Mhórthír na Portaingéile agus Samhail Chríochach an Chláir Náisiúnta um Beartas Pleanála Spásúlachta.
8.2	RE-C06-i01	T	Foilsiú Oibríochtaí Comhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (OIGPanna) in Diário da Republica		Líon	0	60	R3	2025	60 Oibríochtaí Comhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (OIGPanna) a fhormheas agus a fhoilsiú in Diário da Republica, lena sainítear clársceidealú na n-idirghabhálacha, an tsamhail oibriúcháin, na hacmhainní airgeadais a bheidh le leithdháileadh agus an córas bainistíochta agus faireacháin.
8.3	RE-C06-i01	T	Sráidbhailte ina bhfuil tionscadail bainistíochta breosla		Líon	0	800	R3	2025	Tabhairt i gcrích conarthaí lena leagtar amach na coinníollacha sonracha maidir le maoiniú tionscadal bainistithe breosla idir an Ciste Comhshaoil agus na tairbhithe (bardais, pobail idirbhardasacha, comhlachais forbartha áitiúla) in 800 sráidbhaile tuaithe ar a laghad atá lonnaithe i gcríocha foraoise (pobal sráidbhaile).
8.20	RE-C06-i01	T	Cur chun feidhme bearta comhdhlúthúcháin talún Clár “Emparcelar para Ordenar		Líon	0	2 000	R3	2025	Déanfar 2 000 ha de thalamh tuaithe i gcríocha leochaileacha a chúiteamh faoin gclár “Emparcelar para Ordenar”
8.4	RE-C06-i02	M	Ag bogadh i dtreo Ardán Bupi 2.0	Iontráil Ardán Bupi 2.0 i dtáirgeadh				R1	2022	Ardán Bupi 2.0 néalbhunaithe a sholáthar lena ndéanfar na feidhmiúlachtaí atá ann cheana sa tionscadal píolótach Bupi a uasghrádú agus a leathnú. Áiritheoidh Bupi 2.0 cumhdach ar an leibhéal náisiúnta agus idir-inoibritheacht na gcóras éagsúil atá á mbainistiú faoi láthair ag údaráis éagsúla, lena n-áirítear na hÚdaráis Chánach agus Custaim. Le Bupi 2.0, beifear in ann uimhreacha uathúla aitheantais maoine (NIPanna) a chur chun feidhme de réir a chéile.
8.5	RE-C06-i02	T	Oiliúint ar Bupi		Líon	0	10	R4	2023	An líon oiliúna ráithiúla a cuireadh ar fáil a bhaineann le Bupi do na teicneoirí atá cáilithe go náisiúnta agus a dhéanann nósanna imeachta maidir le hionadaíocht ghrafach (RGG), foireann Institiúid na gClár agus na Nótairí (IRN), gníomhairí na n-údarás cánach, teicneoirí agus teicneoirí ó Ard-Stiúrthóireacht na gClár agus na Nótairí Críoch agus na hoifigigh chlárlainne.
8.6	RE-C06-i02	M	Mapáil tagartha a tháirgeadh don Chóras Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS)	Mapáil tagartha a tháirgeadh don Chóras Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS)				R1	2025	Mapáil tagartha a tháirgeadh don Chóras Faireacháin um Chumhdach Talún (SMOS), lena n-áirítear (i) foilsiú an chumhdaigh talún agus léarscáileanna úsáide (COS) 2023, bunaithe ar fhaisnéis arna bailíochtú ag na húdaráis fhreagracha a léireoidh léiriú geografach ar an tír agus a sholáthróidh faisnéis maidir le húsáid agus áitiú na talún, chomh maith le faisnéis faoi chineálacha barr agus foraoiseacht, (ii) léiriú digiteach 3-T talún trí chlúdach Braite Éadrom agus Raonadh (LiDAR), (iii) léarscáileanna fásra, (iv) léarscáileanna bithmhaise agus léarscáileanna toirte adhmaid agus (v) cumhdach satailíte.
8.7	RE-C08-i03	M	Foilsiú an chonartha Líonra um Structuring Breaks Management Fuels (RPFGC)	Foilsiú an chonartha Líonra um Structuring Breaks Management Fuels (RPFGC) in BASE.gov				R1	2022	Bronnfaidh an t-údarás inniúil an conradh chun an Príomhlíonra Structuring Breaks Management Breaks Structuring Network (RPFGC) a chur chun feidhme chun neamhleanúnachas cothrománach a chruthú sa tírdhreach chun ráigeanna dóiteáin a leithlisiú.
8.8	RE-C08-i03	T	Limistéar éasúna bunaithe		ha	0	21 727	R3	2025	Limistéar éasúna déanta i líonra príomhúil sosanna bainistíochta breosla (RPFGC) Áireofar an talamh sin ar ardán Bupi chun an nós imeachta clárúcháin speisialta ina dhiaidh sin a chumasú.
8.9	RE-C08-i03	T	Cur chun feidhme Líonra um Structuring Breaks Management Fuels (RPFGC)		Líon	0	37 500	R4	2025	Limistéar curtha chun feidhme (i ha) den phríomhlíonra sosanna bainistíochta breosla (RPFGC) — cruthú neamhleanúnachas cothrománach (bandaí bainistíochta breosla) sa tírdhreach chun ráigeanna dóiteáin a leithlisiú.
8.10	RE-C08-i04	T	Feithiclí, innealra agus trealamh a sheachadadh		Líon	0	179	R1	2023	Feithiclí comhraicthe dóiteáin agus feithiclí coiscthe dóiteáin, innealra agus trealamh a sheachadadh tar éis deimhniú go gcomhlíonann siad na sonraíochtaí teicniúla agus na ceanglais chonarthacha eile, i gcomhréir leis an nós imeachta tairisceana.
8.11	RE-C08-i04	T	Héileacaptair comhraiceoirí dóiteáin éadroma agus meánacha dóiteáin a sheachadadh		Líon	0	11	R4	2025	Seachadadh dhá héileacaptar dóiteáin éadrom (HEBL) agus naoi héileacaptar meánach comhraiceoirí dóiteáin (HEBM) tar éis deimhniú go gcomhlíonann siad na sonraíochtaí teicniúla agus ceanglais chonarthacha eile. Áireofar sa sprioc freisin tógáil agus/nó athchóiriú foirgneamh agus bonneagair chun na héileacaptair a úsáid agus a chothabháil.
8.12	RE-C08-i04	T	Radair dé-pholaraithe a shuiteáil		Líon	0	2	R4	2023	Suiteáil dhá radair polaraithe dé leis an gcóras ríomhaireachta agus cartlannaithe is gá, dhá bhrathadóir tintreach agus dhá stáisiún meitéareolaíochta aimsire. Suiteáil arna cur i gcrích tar éis deimhniú go gcomhfhreagraíonn siad do na sonraíochtaí teicniúla agus do cheanglais chonarthacha eile.
8.13	RE-C08-i05	T	Eintitis na hAireachta Gnóthaí Baile (MAI) a threisiú le feithiclí agus le trealamh oibríochtúil		Líon	0	62	R4	2024	Neartú 62 eintiteas MAI (ANEPC, GNR agus briogáidí dóiteáin) le soláthar oiliúna agus cáilíochta don fhoireann oibríochtúil a bhfuil baint acu le comhrac dóiteáin, feithiclí nua agus trealamh oibríochtúil EUR 35 000 000 ar a laghad.
8.14	RE-C08-i05	T	Struchtúir réigiúnacha agus fhoréigiúnacha an Údaráis Náisiúnta um Éigeandáil agus um Chosaint Shibhialta (ANEPC) a chruthú		Líon	0	6	R2	2022	Dhá Cheannasaí Réigiúnacha Éigeandála agus Cosanta Sibhialta agus ceithre Cheannasaíocht Réigiúnach Éigeandála agus Cosanta Sibhialta a theacht i bhfeidhm (mar a shainmhínítear i Dlí Foraithne Uimh. 45/2019 an 1 Aibreán 2019)
8.21	RE-C08-i05	M	Feachtas múscailte feasachta a fhorbairt chun iompraíocht rioscúil a chosc	Feachtas múscailte feasachta a dhíshealbhú				R1	2024	Feachtas feasachta agus faisnéise a fhorbairt faoi chláir ‘Sráidbhaile Shlán’ agus ‘Daoine Sábháilte’ chun iompar riosca sa daonra a chosc
8.15	RE-C08-i05	M	Foilsiú na tuarascála tosaigh ón Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus um Fhoraoisí, I.P	Tuarascáil a fhoilsiú maidir le conarthaí cláir idir an Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus Foraoisí, I.P. agus eagraíochtaí úinéirí na foraoise (OPFanna) agus na Lárionaid Inniúlachta				R2	2022	Tugtar sonraí sa tuarascáil maidir leis na conarthaí cláir idir an Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus Foraoisí, I.P. agus eagraíochtaí úinéirí na foraoiseachta (OPFanna) agus na Lárionaid Inniúlachta, lena n-áirítear faisnéis faoi na cuspóirí agus na spriocanna atá le baint amach gach bliain. Tar éis na tuarascála tosaigh, foilseofar cur chun feidhme agus dul chun cinn na gconarthaí cláir gach seimeastar.
8.16	RE-C08-i05	T	Clár náisiúnta oiliúna a chur chun feidhme		Líon	0	150	R4	2025	Cuirfear oiliúint ar 150 teicneoir ó Eagraíochtaí Táirgeoirí Foraoise (OPFanna) le fad na gcúrsaí oiliúna 684 uair an chloig ar a laghad. Díreofar an oiliúint ar na hábhair seo a leanas: bainistiú eagraíochta, dóiteáin tuaithe a chosc, imréiteach dóiteáin rialaithe, sláinte plandaí, deimhniú ar bhainistiú inbhuanaithe foraoisí, ilfheidhmiúlacht críoch foraoise, táirgí foraoise neamhadhmadacha, luach saothair seirbhísí éiceachórais, bithéagsúlacht, bonneagar foraoise, tionscadail foraoiseachta, fardal foraoise nó clár talún.
8.17	RE-C08-r19	M	Creat dlíthiúil maidir le tionacht éigeantach talún tuaithe i limistéir foraoiseachta	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil maidir le tionacht éigeantach talún tuaithe i limistéir foraoiseachta				R3	2021	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil lena gcuirtear chun feidhme tionacht éigeantach talún tuaithe i limistéir foraoiseachta. Cuirfear an tionóntacht éigeantach i bhfeidhm go heisiach mura gcuireann úinéirí talún in iúl go bhfuil siad tiomanta do na gníomhaíochtaí atá sainithe san oibríocht chomhtháite um bainistiú tírdhreacha (OIGP) a chur i gcrích arna socrú don limistéar comhtháite bainistíochta tírdhreacha (AIGP) ar mian leo go bhfuil a maoin suite. Údaraíonn Bille Uimh. 68/2020 an 5 Samhain don Rialtas Dlí Uimh. 31/2014 an 30 Bealtaine a leasú (leagtar síos na bunúis ghinearálta do bheartas poiblí maidir le pleanáil talún, baile agus tuaithe, chun an córas dlí tionachta éigeantaí a cheadú
8.18	RE-C08-r20	M	Córas Monatóireachta ar Chumhdach Talún (SMOS)	Teacht i bhfeidhm an Chórais Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS)				R4	2022	Teacht i bhfeidhm an Chórais Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS), lena gcuimsítear Cumhdach LiDAR, samhail an tír-raoin dhigitigh, samhail na mbarr agus an fhásra, léarscáileanna barra agus fásra, léarscáileanna Clúdach Talún agus Clúdach Íomhá Satailíte.
8.19	RE-C08-r21	M	Dlí maidir le córas comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SGIFR) a bhunú;	Teacht i bhfeidhm an dlí lena mbunaítear an córas comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SIGIFR) agus lena leagtar síos a rialacha oibriúcháin.				R3	2021	Leis an gcóras comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SGIFR), soláthraítear, ar an leibhéal náisiúnta, macrapholasaithe agus treoirlínte straitéiseacha a chuidíonn le riosca dóiteán tuaithe a laghdú agus le hiompraíocht úinéirí, úsáideoirí agus tairbhithe díreacha agus indíreacha na críche tuaithe a athrú. Sainítear sa chóras samhlacha comhordúcháin idir-aireachta, lena dteorannaítear inniúlachtaí agus raon feidhme gníomhaíochta gach eintitis laistigh de SIGIFR. Sainítear ann ábhar na n-uirlisí éagsúla le haghaidh pleanáil chomhtháite bainistíochta dóiteáin tuaithe ar an leibhéal náisiúnta, réigiúnach, foréigiúnach agus bardasach. Bunaítear córas faisnéise faoi dhóiteán tuaithe chun an fhaisnéis theicniúil ábhartha uile ó SIGIFR a chomhiomlánú agus a scaipeadh agus tá gealltanas soiléir ann samhail a shainiú atá bunaithe ar chosc agus íoslaghdú rioscaí, trí ghníomhaíochtaí múscailte feasachta nó trí líonraí cosanta réigiúnacha a bhunú, ina bhfuil ról ceannasach ag bainistiú breosla sa chóras smachtbhannaí. Ar deireadh, leagtar amach ann samhail rialachais, faireacháin agus meastóireachta, a chuideoidh le feabhas leanúnach a chur ar bheartais phoiblí agus ar chláir phoiblí.

I. COMHCHUID 9: Uisce a bhainistiú

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na dúshláin seo a leanas: déileáil leis an ardbhrú ar chórais stórála a sholáthraíonn soláthar uisce agus éifeachtúlacht uisce a fheabhsú chun gníomhú in aghaidh na srianta a fhorchuirtear leis an laghdú bliantúil báistí a bhfuiltear ag súil leis, méadú ar mhinicíocht níos airde triomaigh, séasúracht agus sceitheadh uisce

Is iad cuspóirí na comhpháirte an ganntanas uisce a mhaolú agus athléimneacht na réigiún ina bhfuil an tsaincheist is mó triomach a áirithiú agus a bhfuil géarghá le hidirghabháil éifeachtach chun soláthar uisce a áirithiú in Algarve, Alentejo agus Maidéara.

Tá athléimneacht mhéadaithe uisce ríthábhachtach d’fhorbairt na dtrí réigiún sin, rud a léiríonn freisin coinníoll éigeantach don turasóireacht agus éiceachórais (go háirithe in Algarve agus Maidéara), talmhaíocht (Alentejo agus Maidéara), athchumrú gníomhaíochta eacnamaíche (Alentejo) agus freastal ar bhrúnna comhcheangailte buaiceanna i riachtanais uisciúcháin agus tomhaltas daonna (Madeira).

Cuidíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le hinfheistíocht i ndáil leis an aistriú comhshaoil (Moladh Tír-Shonrach 3 2020).

I.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht RE-C09-i01: Plean Réigiúnach Éifeachtúlacht Uisce Algarve

Is iad cuspóirí na hinfheistíochta seo freagairt don ghanntanas uisce in Algarve, atá ag dul in olcas i gcónaí i bhfianaise an athraithe aeráide. Tá gá le freagairt chun leanúint den ghníomhaíocht eacnamaíoch agus í a fhorbairt agus chun geilleagar Algarve a éagsúlú.

Is éard a bheidh san infheistíocht bearta chun caillteanais uisce a laghdú sna hearnálacha uirbeacha agus talmhaíochta in Algarve trí theicneolaíochtaí uiscithe níos éifeachtúla chomh maith le hathúsáid fuíolluisce chóireáilte a chur chun cinn. Ar leibhéal an tsoláthair, breathnóidh na bearta ar leas a bhaint as an acmhainneacht atá ann cheana agus athléimneacht taiscumar atá ann cheana a fheabhsú tríd an insreabhadh chuig taiscumar Odeleite a mhéadú trí astarraingt ar Abhainn na Guadaine, trí chúltaiscí straitéiseacha a neartú, agus trí dhíshalannóir a shuiteáil. Go háirithe, oibreoidh na foinsí nua uisce sin mar chomhlánú chun an úsáid atá ann cheana a shásamh chun aghaidh a thabhairt ar éifeachtaí intuartha an athraithe aeráide. Is éard a bheidh ann freisin bearta chun faireachán, ceadúnú agus forfheidhmiú a threisiú.

Tá coinne leis nach ndéanfaidh an beart sin dochar suntasach do chuspóirí comhshaoil de réir bhrí Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2020/852, agus an tuairisc ar an mbeart agus na céimeanna maolaitheacha a leagtar amach sa phlean téarnaimh agus athléimneachta i gcomhréir le Treoraíocht Theicniúil DNSH (2021/C58/01) agus na garspriocanna agus na spriocanna atá le comhlíonadh ag an bPortaingéil á gcur san áireamh. Go háirithe, beidh na tionscadail uile ar dócha go mbeidh éifeachtaí suntasacha acu ar an gcomhshaol faoi réir Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (MTC), a chuirfear i gcrích i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Nollaig 2011 maidir le measúnú a dhéanamh ar éifeachtaí tionscadal poiblí agus príobháideach áirithe ar an gcomhshaol chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena mbunaítear creat do ghníomhaíocht an Chomhphobail i réimse an bheartais uisce, nó don ghearrthéarma, Creat-Treoir Uisce AE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe is gá, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01). Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal DNSH a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair.

I gcás ina dtógtar uisce, deonóidh an t-údarás ábhartha cead ábhartha, ina sonrófar coinníollacha chun meathlú a sheachaint agus chun a áirithiú go mbeidh stádas maith éiceolaíoch ag na dobharlaigh a ndéantar difear dóibh, i gcomhréir le ceanglais Threoir Réime 2000/60/CE maidir le hUisce.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RE-C09-i02: Hiodrálacha ilchuspóireach fiontar de Crato, céim pleanála

Is iad cuspóirí an bhirt seo soláthar uisce óil a áirithiú, fairsingiú fásaigh an réigiúin a chomhrac, an talmhaíocht a éagsúlú agus cur le hathchumrú an táirgthe fuinnimh sa cheantar. Is iad na céimeanna seo a leanas a bheidh sa bheart: damba a thógáil i ngleann Crato chun soláthar uisce lena thomhailt ag an duine agus athchumrú talmhaíochta a áirithiú, agus ag an am céanna suíomh pribhléideach a thairiscint chun painéil fhótavoltacha ar snámh a shuiteáil (atá le suiteáil sa scáthán uisce le modhanna lasmuigh den tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta) agus chun leictreachas a tháirgeadh go huathrialach ón ngléasra mionhidreacha réamh-mheasta.

Mar shampla, le haghaidh toilleadh suiteáilte 75 MW, chomhlíonfadh an gléasra fótavoltach níos mó ná 60 % de riachtanais fuinnimh reatha an limistéir

iomarcaíocht soláthair, agus laghdú níos mó ná 80 000 tona in aghaidh na bliana d’astaíochtaí dé-ocsaíde carbóin.De réir limistéar an locha atá le cruthú — 7.24 km² — agus is é 20 % de sin an t-achar uasta a d’fhéadfaí a úsáid le haghaidh suiteáil painéil fhótavoltach).

Rannchuideoidh sé freisin le gníomhaíocht talmhaíochta a éagsúlú agus le háitritheoirí a mhealladh chuig an limistéar sin atá faoi mhíbhuntáiste déimeagrafach sa tír, agus córas bainistithe uisce éifeachtúil á chothabháil ag an am céanna.

Tá an fhorbairt suite in abhantrach an Tagus i gcrios atá gar do theorainn abhantrach na Guadiana. Áireofar na céimeanna seo a leanas san infheistíocht:

-Damba: Taiscumar stórála iomlán a bhunú ag airde 248 m (48 m ar airde), le limistéar faoi thuilte de 7.24 km², toilleadh stórála 116.1 hm3 agus meánmhéid bliantúil 57,83 hm3/bliain, a cheadaíonn 50.3 hm3/bliain do sholáthairtí uisce poiblí (soláthar uisce óil poiblí (3.3 hm3/bliain) agus uisciú (47 hm3/bliain)), rud atá riachtanach chun iomarcaíocht sa soláthar a áirithiú, i.e. dóthain uisce chun freastal ar na pobail (thart ar 55 000 duine) Alter do Chão, Avis, Crato, Fronteira, Gavião, Nisa, Ponte de Sor agus Sousel.

-Mion-hidráilte: Le haghaidh úsáid fuinnimh na sreafaí atá le scaoileadh d’uisciú i ngleann iartheachtach, ag baint tairbhe as an titim a chuireann airde an damba ar fáil. Beidh toilleadh suiteáilte 1.0 MW aige.

-Córas chun an soláthar do dhamba Póvoa e Meadas ó dhamba Pisão a neartú: nasc ón taiscumar atá le bunú leis an ionad cóireála uisce in Póvoa e Meadas chun riachtanais tomhaltais uirbigh bhardais Alter do Chão, Avis, Crato, Fronteira, Gavião, Nisa, Ponte de Sor agus Sousel a chinntiú.

-Bonneagar uiscithe chun tacú le limistéir talmhaíochta atá ann cheana: áireofar leis sin stáisiúin ardaithe le haghaidh uisciúcháin, duchtanna, taiscumar cothromúcháin agus gréasán dáileacháin, gréasán uiscithe agus feabhas a chur ar rochtain ar an talmhaíocht, agus táthar ag súil go gcruthófar 5 078 ha de bhloic nua uiscithe (Alter do Chão, Avis, Crato, Fronteira agus Sousel). Roinnfear an imlíne uiscithe ina mbaisceanna ina bhfuil limistéar nach mó ná 100 ha.

-Gléasra cumhachta fótavoltach gréine (plátaí gréine, inbhéartóirí, feistí snámh, sreangú ísealvoltais agus meánvoltais): suiteáil painéil fhótavoltacha i scáthán uisce an taiscumar. Is lasmuigh den Phlean Téarnaimh agus Athléimneachta a dhéanfar an maoiniú.

Ní dhéanfaidh an beart sin dochar suntasach do chuspóirí comhshaoil de réir bhrí Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2020/852, agus an tuairisc ar an mbeart agus na céimeanna maolaitheacha a leagtar amach sa phlean téarnaimh agus athléimneachta i gcomhréir le Treoraíocht Theicniúil DNSH (2021/C58/01) agus na garspriocanna agus na spriocanna atá le comhlíonadh ag an bPortaingéil á gcur san áireamh. Léireofar go bhfuil na forálacha dlíthiúla is infheidhme á gcomhlíonadh go hiomlán agus go substainteach. Agus dréacht-MTC á fhoilsiú le haghaidh comhairliúcháin phoiblí, cuimseoidh sé 1) na sreafaí réamh-mheasta uisce sa dobharlach lena mbaineann sa chás bonnlíne (gan infheistíocht) agus tar éis na hinfheistíochta, agus aird iomlán á tabhairt ar dhrochthionchair an athraithe aeráide bunaithe ar an réamh-mheas eolaíoch is fearr atá ar fáil, lena n-áirítear an cás is measa sochreidte; agus 2) bonn cirt le cuspóir na hinfheistíochta i gcomparáid le roghanna eile a bhféadfadh tionchar níos ísle a bheith acu ar an gcomhshaol, i dtéarmaí a gcuspóirí (a mhéid a bhaineann le talamh uiscithe vs athnuachan inbhuanaithe tuaithe) agus a modhanna (éileamh ar uisce agus réitigh dhúlra-bhunaithe a laghdú). Go háirithe, beidh gach tionscadal ar dócha go mbeidh éifeachtaí suntasacha acu ar an gcomhshaol faoi réir Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (MTC), a chuirfear i gcrích i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01).

Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal DNSH a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair.

Tá EIA bunaithe ar shonraí cruinne, cuimsitheacha is cothroime le dáta, lena n-áirítear sonraí faireacháin ar ghnéithe cáilíochta bitheolaíocha atá íogair go sonrach d’athruithe hidreamhoirfeolaíocha, agus ar stádas ionchasach an dobharlaigh de thoradh na ngníomhaíochtaí nua, i gcomparáid leis an stádas atá ann faoi láthair. Déanfar measúnú leis go háirithe ar thionchair charnacha an tionscadail nua seo le bonneagar eile reatha nó beartaithe san abhantrach.

Chun Treoir 2000/60/CE a chomhlíonadh, léireofar, ar bhonn measúnaithe ar na tionchair uile a d’fhéadfadh a bheith ann ar stádas dobharlach laistigh den abhantrach céanna agus ar ghnáthóga agus speicis chosanta atá ag brath go díreach ar uisce, agus aird á tabhairt, go háirithe, ar bhrúnna reatha a bhaineann le hastarraingt uisce, maidir leis an mbeart:

i) nach bhfuil tionchar suntasach ná do-aisiompaithe aige ar dhobharlaigh, ná ní chuireann sé cosc ar an dobharlach sonrach lena mbaineann sé ná ar dhobharlaigh eile san abhantrach céanna dea-stádas nó acmhainneacht a bhaint amach faoi R4 2025; agus

ii) nach bhfuil tionchar diúltach suntasach aige ar ghnáthóga agus ar speicis atá faoi chosaint atá ag brath go díreach ar uisce.

Tabharfaidh an t-údarás ábhartha cead don tionscadal, ina sonrófar na bearta uile atá indéanta go teicniúil agus ábhartha ó thaobh na héiceolaíochta de a cuireadh chun feidhme chun na tionchair a mhaolú agus chun a áirithiú go mbainfear amach dea-stádas éiceolaíoch agus acmhainneacht sna dobharlaigh a ndéantar difear dóibh faoi R4 2025, agus áiritheoidh sé go ndéanfar faireachán ar éifeachtacht na mbeart sin, i gcomhréir le ceanglais Threoir Réime Uisce 2000/60/CE.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2022.

Infheistíocht RE-C09-i03-RAM: Plean maidir le héifeachtúlacht uisce agus córais soláthair agus uiscithe Mhaidéara a neartú

Is iad cuspóirí an bhirt cur le hathléimneacht na n-acmhainní uisce ar oileáin Mhaidéara agus Porto Santo.

Is éard a bheidh san infheistíocht soláthar acmhainní uisce a chur ar fáil trí úsáid na n-acmhainní atá ann cheana a bharrfheabhsú, farasbarr uisce a astarraingt gan aon tionchar ar éiceachórais, cúltacaí straitéiseacha a bhunú agus a leathnú agus idirnascadh na bhfoinsí éagsúla uisce.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

I.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
9.1	RE-C09-i01	T	Pointí faireacháin breise d’acmhainní screamhuisce suiteáilte (SM3)		Líon	32	82	R4	2024	Suiteáil pointí monatóireachta agus maoirseachta ar acmhainní screamhuisce (lena n-áirítear piaraiméadair agus méadair theiliméadrachta). Chomh maith le 32 atá ann cheana féin, suiteálfar 50 piezometer eile.
9.2	RE-C09-i01	T	Idirghabhálacha gréasáin a thabhairt chun críche chun caillteanais uisce a laghdú (SM1)		Km	0	125	R1	2026	Idirghabhálacha líonra a thabhairt chun críche chun an brú a bharrfheabhsú agus an líonra a athshlánú leis na gníomhaíochtaí seo a leanas: 1) leas iomlán a bhaint as brú agus sreabhadh a thomhas, 2) athshlánú líonra i gceantair uirbeacha/stairiúla 3) athshlánú an ghréasáin i gceantair thuaithe nó mheánmhéide.
9.3	RE-C09-i01	T	Nuachóiriú a dhéanamh ar limistéar talún d’úsáid chomhchoiteann hidreatalmhaíochta agus d’uisciú aonair (SM2)		Ha	0	10 300	R1	2026	Limistéar lena mbaineann glacadh córas dáileacháin níos éifeachtúla, trí dhuchtanna a chur in ionad na gcainéal, brú feabhsaithe ar an ngréasán, córais chianbhraiteachta agus rialaithe tomhaltais a chur chun feidhme, agus córais braite sceite a chur chun feidhme le haghaidh saoráidí hidrithalmhaíochta comhchoiteanna agus chun córais uisciúcháin níos éifeachtúla agus níos monatóireachta a shuiteáil in uisciú aonair
9.4	RE-C09-i01	T	Líon na ngléasraí cóireála chun táirgeadh agus mionchoigeartú fuíolluisce chóireáilte (SM4) a áirithiú		Líon	0	4	R1	2026	Líon na ngléasraí cóireála a osclaíodh chun táirgeadh fuíolluisce cóireáilte atá réidh lena athúsáid a áirithiú
9.5	RE-C09-i01	M	Glacadh le dearadh nuashonraithe (más gá) an bhirt maidir le hastarraingt sa Ghuadach, ina n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus aon choinníoll ón Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM5)	Glacadh an dearaidh nuashonraithe (más gá)				R4	2024	Glacadh dhearadh nuashonraithe an bhirt (más gá), lena n-ionchorpraítear go hiomlán na torthaí agus na coinníollacha riachtanacha ó Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (MTC), a chuirfear i gcrích i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE agus Treoir 92/43/CEE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01). Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal DNSH a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair. I gcás ina dtógtar uisce, deonóidh an t-údarás ábhartha cead ábhartha, ina sonrófar coinníollacha chun meathlú a sheachaint agus chun a áirithiú go mbeidh stádas maith éiceolaíoch ag na dobharlaigh a ndéantar difear dóibh, i gcomhréir le ceanglais 2000/60/CE.
9.6	RE-C09-i01	M	Teacht i bhfeidhm na hastarraingte sa Ghuáin agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos sa Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM5) á n-urramú go hiomlán	Teacht i bhfeidhm astarraingt uisce				R2	2026	Teacht i ngníomh na hastarraingte i nGuadáin, agus toradh an MTC a bheidh tugtha chun críche i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE agus Treoir 92/43/CEE á n-urramú go hiomlán, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01)
9.7	RE-C09-i01	M	Glacadh le dearadh nuashonraithe (más gá) an bhirt díshalannaithe, ina n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus aon choinníoll ón Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM6)	Glacadh an dearaidh nuashonraithe (más gá)				R4	2024	Glacadh dhearadh nuashonraithe an bhirt díshalannaithe (más gá), lena n-ionchorpraítear go hiomlán na torthaí agus na coinníollacha riachtanacha ó Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (MTC), a chuirfear i gcrích i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01). Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal DNSH a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair.
9.8	RE-C09-i01	M	Teacht i bhfeidhm an bhirt díshalannaithe agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos sa Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM6) á n-urramú go hiomlán	Teacht i bhfeidhm an ardáin				R1	2026	Teacht i bhfeidhm an díshalannaithe, agus toradh an MTC a bheidh tugtha chun críche i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE á hurramú go hiomlán, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear, lena n-áirithítear comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01)
9.9	RE-C09-i02	m	Doiciméid phleanála an bhirt a fhoilsiú, agus aon toradh agus coinníoll ón MTC ionchorpraithe go hiomlán iontu	Doiciméid phleanála an bhirt a fhoilsiú, agus aon toradh agus coinníoll ón MTC ionchorpraithe go hiomlán iontu				R1	2022	Ag brath ar Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol a chomhlíon na critéir dhlíthiúla go hiomlán agus go substaintiúil, doiciméid phleanála an bhirt a fhoilsiú, ina n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón Measúnú Tionchair Timpeallachta más gá chun Treoir Theicniúil DNSH a chomhlíonadh (2021/C58/01). Go bhfoilsítear agus go gcríochnaítear MTC i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a éilítear. Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal Treoir Teicniúil DNSH (2021/C58/01) a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair.
9.12	RE-C09-i03-RAM	T	Km breise seolphíobáin a athchóiríodh nó a athshlánaíodh		km	0	53	R2	2025	Fad, in km, na seolphíobán uisce a tógadh, a athchóiríodh nó a athshlánaíodh
9.13	RE-C09-i03-RAM	T	Toirt bhreise uisce a chuirtear ar fáil sa chuid theas d’oileán Mhaidéara le haghaidh soláthar poiblí agus uisciú		hm3	N.A.	4	R4	2025	Toirt bhreise uisce a chuirtear ar fáil le haghaidh soláthar poiblí agus uisciú; bainfear é sin amach trí phíblínte, canálacha, linnte agus taiscumair nua a threisiú, a athchóiriú, a athfheistiú agus a thógáil

I.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht RE-C09-i04: Hiodrálacha ilchuspóireach fiontar de Crato, céim tógála

Baineann an infheistíocht seo leis an tionscadal a thuairiscítear faoi infheistíocht RE-C09-i02, fiontar ilchuspóireach hiodrálach Crato, céim phleanála. Is éard a bheidh san infheistíocht sin glacadh dhearadh nuashonraithe na dambaí (DCAPE) agus teacht i bhfeidhm an mháthair.

Beidh na heilimintí eile go léir, lena n-áirítear oibleagáidí DNSH, mar a shonraítear in infheistíocht RE-C09-i02 fiontar ilchuspóireach hiodrálach Crato, céim phleanála.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

I.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach

Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)

Cloch mhíle / Sprioc

Ainm

Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)

Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)

Amlíne le cur i gcrích

Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc

Aonad tomhais

Bunlíne

Cuspóir

Bliain

9.10

RE-C09-i04

Ag brath ar Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol a chomhlíon go hiomlán agus go substaintiúil na critéir dhlíthiúla, glacadh le dearadh nuashonraithe ar ghiniúint agus uisciú an damba, na hidreachumhachta agus na gréine, lena n-ionchorpraítear go hiomlán na torthaí agus na coinníollacha go léir ón MTC

Glacadh an dearaidh nuashonraithe

2023

Ag brath ar MTC a chinneann nach ndéantar aon dochar suntasach, glacadh le dearadh nuashonraithe maidir le giniúint agus uisciú damba, hidreachumhacht agus grianchumhacht, lena n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus coinníoll ón MTC cuimsitheach carnach más gá sin chun comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH a bhaint amach (2021/C58/01). Críochnaítear MTC i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a éilítear.

Aon bhearta a shainaithnítear faoi chuimsiú MTC agus faoin measúnú faoi Threoir 2000/60/CE mar bhearta is gá chun comhlíonadh phrionsabal Treoir Teicniúil DNSH (2021/C58/01) a áirithiú, déanfar iad a chomhtháthú sa tionscadal agus comhlíonfar go docht iad ag céimeanna thógáil, oibriú agus dhíchoimisiúnú an bhonneagair.

Uimhir Sheicheamhach

Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)

Cloch mhíle / Sprioc

Ainm

Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)

Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)

Amlíne le cur i gcrích

Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc

Aonad tomhais

Bunlíne

Cuspóir

Bliain

9.11

RE-C09-i04

Teacht i ngníomh an damba, giniúint agus uisciú na hidreachumhachta agus na gréine, agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos in MTC á n-urramú go hiomlán, agus dea-stádas na ndobharlach ábhartha a bhaint amach

Teacht i bhfeidhm an damba

2026

Teacht i bhfeidhm na n-aonad giniúna damba, hidreachumhachta agus grianchumhachta agus an chórais uiscithe, agus lánurraim á tabhairt do na torthaí agus do na coinníollacha a leagtar síos leis an MTC cuimsitheach carnach a bheidh curtha i gcrích i gcomhréir le Treoir 2011/92/AE, chomh maith le measúnuithe ábhartha i gcomhthéacs Threoir 2000/60/CE, lena n-áirítear cur chun feidhme na mbeart maolaithe a cheanglaítear. Áiritheofar go gcomhlíonfar Treoir Theicniúil DNSH (2021/C58/01).

Áiritheofar leis an mbeart go gcomhlíonfar riachtanais uisce uirbigh do dhaonraí Alter do Chão, Avis, Crato, Fronteira, Gavião, Nisa, Ponte de Sor agus Sousel.

Méadú ar acmhainneacht giniúna fuinnimh ghlain de réir acmhainn chumhachta an aonaid ghrianghréine atá le suiteáil móide 1.0 MW in aghaidh na bliana ón mionhidreáil; infreastruchtúr na mbloc uiscithe a shuiteáil lena gceadaítear limistéar nua uiscithe de 5 078 ha a sholáthar a bheidh oiriúnach do bharra orgánacha agus do bharra éagsúlaithe.

Tá stádas maith éiceolaíoch/acmhainneacht mhaith na ndobharlach ábhartha i gcomhréir le ceanglais na Creat-Treorach Uisce 2000/60/CE bainte amach agus deimhnithe.

J. COMHCHUID 10: Ar muir

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar an dúshlán chun an bealach a réiteach do gheilleagar mara níos iomaíche, níos comhtháite, níos cuimsithí agus níos inbhuanaithe, ar geilleagar é a bheidh níos dícharbónaithe agus níos inbhuanaithe, ar limistéar é ina bhfuil acmhainneacht láidir ag an bPortaingéil. Cuideoidh an chomhpháirt le deiseanna a eascraíonn as an aistriú aeráide agus as an aistriú digiteach sa gheilleagar farraige a thapú. Is é is cuspóir don chomhpháirt seo tacú le cuspóirí náisiúnta a bhaint amach a bhaineann le hacmhainneacht tháirgiúil an gheilleagair farraige. Go háirithe, féachann an chomhpháirt le hinbhuanaitheacht agus iomaíochas an chórais ghnó a bhaineann leis an bhfarraige a áirithiú. Ina theannta sin, tá sé d’uaillmhian ag an gcomhpháirt dul i ngleic, go páirteach ar a laghad, leis an mbochtaineacht i bpobail chósta, agus críoch iomaíoch agus comhtháite a áirithiú ag an am céanna i gcomhthéacs an oiriúnaithe don aistriú aeráide agus don aistriú digiteach, lena n-áirítear béim ar scileanna atá ábhartha d’earnálacha na mara. Rannchuideoidh an chomhpháirt freisin le luach sheirbhísí éiceachóras na n-aigéan a chaomhnú.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tír-Shonracha maidir le díriú ar an mbeartas eacnamaíoch a bhaineann le hinfheistíochtaí ar chalafoirt agus ar nuálaíocht (Moladh Tír-Shonrach 3 2019) agus maidir le hinfheistíocht a dhíriú ar an aistriú glas (Moladh Tírshonrach 3 2020). Ina theannta sin, cuidíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le leibhéal scileanna an daonra a fheabhsú (Moladh Tír-Shonrach 2 2020).

J.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TC-r23: Athchóiriú ar Éiceachóras an Gheilleagair Ghoirm.

Is é cuspóir an athchóirithe sin athbhreithniú a dhéanamh ar an reachtaíocht maidir le Líonra Braislí Teicneolaíochta Calafoirt (arna fhormheas ag Comhairle na nAirí in 2017), trína bhfuil sé mar aidhm ag an bPortaingéil na gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis an bhfarraige a neartú, trí dheiseanna gnó a chruthú, trí phoist nua a chruthú, trí thacú le honnmhairí, trí thacú le fás an iompair mhuirí agus trí shaothrú inbhuanaithe acmhainneacht na farraige a chur chun cinn. Leis an athchóiriú, leathnaítear an Líonra Braislí Teicneolaíochta Calafoirt chuig limistéir bhreise a bhfuil rochtain acu ar an bhfarraige, agus leagtar síos cuspóirí nua amhail cumas maoinithe gheilleagar na farraige a threisiú trí Chiste Gorm athbhreithnithe, tacú le húsáid na n-aigéan chun feabhas a chur ar an athléimneacht chun an t-athrú aeráide a mhaolú, forbairt scileanna a bhaineann leis an ngeilleagar mara a chur chun cinn agus an t-aistriú dúbailte a chur chun cinn agus an tacaíocht phoiblí don nuálaíocht a threisiú d’fhorbairt inbhuanaithe an gheilleagair farraige.

Bunaítear leis an athchóiriú samhail rialachais an Mhoil Ghoirm nua, ar cheart dó a bheith ina spreagadh d’aistriú teicneolaíochta idir na gníomhaithe éagsúla i slabhra luacha geilleagair mhara nua, níos athléimní agus níos inbhuanaithe a bhfuil sé beartaithe a thionchar a bheith marthanach agus suntasach ar an aistriú paraidíme i dtreo fhorbairt eacnamaíoch na n-earnálacha lena mbaineann atá cliste, inbhuanaithe agus cuimsitheach.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2021.

Infheistíocht TC-C10-i01: An Mol Gorm, Líonra Bonneagair an Gheilleagair Ghoirm

Is é is cuspóir don infheistíocht seo líonra bonneagar ar fud na tíre a chruthú don gheilleagar gorm ar fud na tíre agus éiceachóras nuálaíochta an gheilleagair ghoirm a neartú

Is éard a bheidh san infheistíocht bonneagar nua nó bonneagar atá ann cheana a thógáil nó a athchóiriú chomh maith le hinfheistíocht i dtrealamh a bhaineann le geilleagar na farraige. Áireofar leis an infheistíocht braislí gorma nua a chruthú ar fud na tíre agus braislí gorma atá ann cheana a uasghrádú nó a athshlánú, chomh maith le hinfheistíocht in oiliúint agus i scileanna trí choincheap nua Scoileanna Gorma. Is éard a bheidh san infheistíocht foirgnimh nua nó athshlánúcháin a thógáil agus foirgnimh agus trealamh a bhaineann le geilleagar na farraige a uasghrádú. Ceadóidh an infheistíocht an cumas torthaí taighde a aistriú go speisialtóireachtaí táirgiúla sa gheilleagar ar fud na mbraislí éagsúla sa Phortaingéil (lena n-áirítear Liospóin, Oeiras, Peniche, Aveiro, Porto, Algarve). Áireofar leis freisin infheistíochtaí i Mol Gorm amháin lena dtabharfar le chéile an t-eolas arna ghiniúint ag na braislí éagsúla agus lena dtacófar leis an líonrú eatarthu sin. Léiríonn an Mol Gorm seo modheolaíocht úrscothach na forbartha eacnamaíche i gcomhréir le straitéis na Portaingéile um speisialtóireacht chliste, lena ndírítear go láidir ar gheilleagar na n-aigéan. Áireofar ann freisin tionscadal Scoile an Mhoil Ghoirm, lena n-áirítear go príomha infheistíochtaí i mbonneagar agus i dtrealamh, lena n-áireofar gné shuntasach d’fhorbairt scileanna, go háirithe trí chúrsaí curaclaim a dhearadh i gcomhar leis an nGníomhaireacht Náisiúnta um Cháilíochtaí agus Gairmoideachas agus Gairmoiliúint (ANQEP) agus béim ar ardáin dhigiteacha agus ar oiliúint.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TC-C10-i02: Aistriú Glas agus Digiteach agus Sábháilteacht san Iascach

Is iad cuspóirí na hinfheistíochta sin tacú le maoiniú tionscadal atá dírithe ar an nuálaíocht, ar nuachóiriú próiseas, ar laghdú an loirg carbóin agus ar gheilleagar ciorclach thionscal na n-iasc agus eagraíochtaí. Cuirfear an infheistíocht chun feidhme trí dhlúthnaisc idir gnólachtaí, comhlachais a dhéanann ionadaíocht ar an earnáil, eagraíochtaí táirgeoirí, comhlachtaí eolaíocha, agus comhlachtaí rialtais láir d’fhonn leas sóisialta na hinfheistíochta arna déanamh a uasmhéadú. Is éard a bheidh san infheistíocht glao ar thairiscintí le haghaidh 70 tionscadal a bhaineann le nuálaíocht, nuachóiriú próiseas, geilleagar ciorclach agus laghdú ar lorg éiceolaíoch gnólachtaí i dtionscal an iascaigh.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TC-C10-i04-RAA: Forbairt ‘Cluster do Mar dos Açores’.

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin uasghrádú a dhéanamh ar bhonneagar seasta agus soghluaiste an taighde eolaíochta muirí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór. Is éard a bheidh i mbeart amháin soitheach nua-aimseartha a bhfuil ardchaighdeáin theicneolaíocha aige i dtéarmaí cumais agus trealaimh agus a bhfuil ardfheidhmíocht fuinnimh aige chun freastal ar na riachtanais atá ann faoi láthair i dtaighde agus faireachán muirí nó chun úsáid inbhuanaithe na n-aigéan a chur chun cinn, a chur in ionad an tsoithigh ‘Archipelago’ a bhfuil deireadh a chur lena shaolré oibríochtúil. Is é a bheidh sa dara beart ná dhá mhodúl a fháil, atá le hionchorprú sa soitheach taighde lena mbaineann, eadhon Modúl Trealaimh Tarraingéil agus modúl d’Fheithicil Chianoibrithe Uisce (ROV). Is éard a bheidh sa bheart deireanach lárionad turgnamhach a chruthú le haghaidh taighde agus forbartha atá nasctha leis an bhfarraige, arna roinnt le hinstitiúidí Chóras Eolaíoch agus Teicneolaíochta na nAsór (SCTA) agus le cuideachtaí, as a dtiocfaidh T & F i réimsí traidisiúnta agus i réimsí atá ag teacht chun cinn, amhail iascach agus táirgí díorthaithe, biteicneolaíocht mhuirí, bithábhair, nó teicneolaíochtaí agus trealamh muirí, lena n-áirítear ‘gorlann gorm’, lárionad dobharshaothraithe sna hAsóir.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TC-C10-i05-RAA: An t-aistriú fuinnimh, digitiú agus laghdú an tionchair ar an gcomhshaol in earnáil an iascaigh agus an dobharshaothraithe

Is é is cuspóir don infheistíocht seo tacú le tionscadail atá dírithe ar an méid seo a leanas: an t-aistriú fuinnimh, digitiú agus laghdú an tionchair ar an gcomhshaol in earnáil an iascaigh agus an dobharshaothraithe i Réigiún Féinrialaite na nAzór.

Is éard a bheidh san infheistíocht 15 thionscadal arna ndámhachtain a bhaineann le nuachóiriú agus athnuachan an chabhlaigh iascaireachta, nuálaíocht san iascach agus sa dobharshaothrú chun feidhmíocht fuinnimh a fheabhsú, próisis a nuachóiriú, táirgeadh dramhaíola ar muir a laghdú agus geilleagar ciorclach a chur chun cinn ar fud na n-earnálacha iascaireachta agus dobharshaothraithe, agus éagsúlú na gníomhaíochta iascaireachta.

Le haghaidh roghnú tionscadal, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá sna téarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 39 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 40 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 41 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 42 ; Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht TC-C10-i06-RAM: Teicneolaíochtaí aigéanacha

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo freastal ar riachtanais bhonneagair an taighde eolaíochta mara i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara, agus na naisc idir taighde mara agus an earnáil eacnamaíoch a chur chun cinn.

Is éard a bheidh san infheistíocht soitheach taighde ilchuspóireach atá tíosach ar fhuinneamh a thógáil a bheidh dírithe ar thaighde agus ar oiliúint in uiscí éadomhain timpeall oileáin oileánra Mhaidéara agus ar muir oscailte. Áireofar leis freisin ceannach trí fheithicil uathrialaitheacha gan foireann, chun gur féidir líon na laethanta ar muir san Atlantach Thuaidh a mhéadú le haghaidh taighde muirí, chomh maith le sonraí fuaimiúla ardcháilíochta a bhailiú i gcomparáid le modh cuardaigh traidisiúnta eile.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

J.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
10.1	TC-C10-r23	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar ghníomhartha Aireacht na Farraige a bhaineann leis an gcumas maoinithe don Gheilleagar Farraige agus don Nuálaíocht a neartú tríd an gCiste Gorm	Teacht i bhfeidhm na ngníomhartha athbhreithnithe de chuid Aireacht na Farraige a bhaineann leis an gcumas maoinithe don Gheilleagar Farraige agus don Nuálaíocht a neartú tríd an gCiste Gorm				R4	2021	Déanfar athbhreithniú ar na hionstraimí seo a leanas: Dlí Foraithne Uimh. 16/2016 an 9 Márta; Ordú Uimh. 343/2016 an 30 Nollaig; Rún Uimh. 175/2017 ó Chomhairle na nAirí. Is éard a bheidh san athbhreithniú ar na gníomhartha sin nuashonrú ar an straitéis Líonra Braislí Teicneolaíochta Calafoirt lena leathnófar a raon feidhme chuig dícharbónú an gheilleagair farraige; modh oibríochta agus orgánach an Chiste Ghoirm a athbhreithniú agus a oiriúnú chun é a oiriúnú chun na hinfheistíochtaí sa chomhpháirt a bhainistiú; samhail rialachais an mhoil a chruthú.
10.2	TC-C10-i01	T	Nuachóiriú agus neartú soláthair agus trealaimh an Mhoil Ghoirm a thabhairt chun críche		%	0	100	R4	2025	Na hoibreacha nuachóirithe a thabhairt i gcrích, an tairiscint oiliúna agus an t-athchóiriú a neartú le trealamh Scoil an Mhoil Ghoirm. Déanfar an méid thuas a thabhairt chun críche tar éis a dheimhniú go bhfuil na sonraíochtaí teicniúla agus na hoibleagáidí conarthacha á gcomhlíonadh. Áireofar leis: - infheistíocht i mbonneagar agus i gcórais Escola Superior Náutica Infante D. Henrique (ENIDH), lena n-áirítear 16 shaotharlann a nuachóiriú agus ionsamhlóirí a fháil (chun soithí a shuíomh, seirbhís tráchta soithí chomh maith le lóistíocht agus oibríochtaí calafoirt) — Nuachóiriú For-MAR: uasghrádú 6 ionad oiliúna, trealamh tacaíochta don ghairmoiliúint, nuachóiriú na gcóras TF agus cumarsáide, digitiú na bpróiseas oiliúna agus dearadh na ríomhfhoghlama. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
10.3	TC-C10-i01	T	Moil an Mhoil Ghoirm a shuiteáil agus/nó a uasghrádú		Líon	0	7	R4	2025	Tabhairt i gcrích na n-oibreacha (tógáil, athchóiriú agus trealamh) le haghaidh 7 mol gorm. Áirítear ar na moil ghorm nua nó uasghrádaithe: 1. Mol na bhfiontar agus an tsaotharlann chomhroinnte aigéin i Liospóin: athchóiriú a dhéanamh ar fhoirgneamh don tsaotharlann aigéin ina bhfuil, i measc nithe eile, spásanna bonneagair saotharlainne, aonaid bhithsclainne, spás do bhithbhainc náisiúnta na n-acmhainní muirí, agus spás oifige do chuideachtaí teicniúla. 2. Mol IPMA/Sea Oeiras chun feabhas a chur ar na cumais chun faireachán a dhéanamh ar an aigéan: lena n-áirítear haingear a thógáil don aonad innealtóireachta aigéin, lena n-áirítear droichead rollach, limistéir ceardlainne, tógáil cartlainne le seilfeanna rothlacha le haghaidh samplaí is gá a chaomhnú i meán leachtach, trealamh le haghaidh taighde iascaigh. Áirítear leis freisin trealamh radair chun faireachán a dhéanamh ar fhíor-am. 3. Mol Peniche an Aigéin Chliste: lena n-áirítear tógáil bonneagair, páirc eolaíochta agus teicneolaíochta atá suite i limistéar Chalafort Iascaigh Peniche, córas bailithe agus cóireála sáile a thógáil agus a chur chun feidhme, spás oscailte chun eolas muirí a scaipeadh. 4. Mol Aveiro: lena n-áirítear athnuachan an tseanchórais le haghaidh fotheidealú, cóireáil agus dáileadh uisce mara, saotharlann náisiúnta le haghaidh táirgí iascaigh agus dobharshaothraithe a fhorbairt agus a thástáil, saotharlann 5.0 a tháirgeadh le haghaidh algaí agus seilfeanna. 5. An mol Ocean.Plus in Porto, Leixões I: lena n-áirítear tacar de bhonneagar comhroinnte don phobal eolaíochta chun tacú le taighdeoirí ag gach céim d’fhorbairt na heolaíochta agus na teicneolaíochta, ó dhearadh go forbairt fréamhshamhlacha, cur in úsáid tástálacha allamuigh, bailíochtú teicneolaíochta agus aistriú eolais, lena n-áirítear ardáin lóistíochta agus ardáin aigéin a bhfuil rochtain éasca ag an bpobal eolaíoch agus nuálach orthu. 6. Porto Hub/Leixões II: An Lárionad um Cheannasú agus Rialú Feithiclí gan Foireann chun Tacú leis an Muir: lena n-áirítear feithiclí ilfhearainn gan foireann (fodhromchla, dromchla agus aerbheirthe fadtréimhseach) atá feistithe le braiteoirí chun athróga riachtanacha aigéin (EOVanna) a thomhas, lárionad ceannais agus rialaithe agus córais ríomhaireachta agus chumarsáide. 7. An Mol Algarve: bonneagar agus trealamh nua, saotharlanna agus oifig nua a bhunú, spás do ghnólachtaí nua (cumas thart ar 15 chuideachta agus 90 post) le béim ar bhiteicneolaíocht ghorm, ar dhobharshaothrú, ar bhia & beatha agus ar bhithacmhainní muirí, ar fhorbairt táirgí luachshocraithe agus ar chruthú eolais. Déanfar an tsamhail ghnó agus foireann eatramhach ghairmiúil bainistíochta gnó don mhol gorm a athchruthú agus a earcú (lena gcumhdófar Scoil an Mhoil Ghoirm freisin). Beidh an tionscnamh seo mar chuid de chur chun feidhme na Straitéise Náisiúnta Aigéin 2021-30, eadhon faoi spriocanna straitéiseacha 1, 2, 3, 6, 7 agus 9. Déanfar an méid thuas a thabhairt chun críche tar éis a dheimhniú go bhfuil na sonraíochtaí teicniúla agus na hoibleagáidí conarthacha á gcomhlíonadh. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
10.4	TC-C10-i02	T	Formheas na dtuarascálacha deiridh le haghaidh 70 tionscadal chun tacú leis an nuálaíocht, leis an aistriú fuinnimh agus leis an tionchar ar an gcomhshaol a laghdú d’eintitis san earnáil éisc		Líon	0	70	R4	2025	Formheas na dtuarascálacha deiridh maidir le cur chun feidhme 70 tionscadal chun tacú leis an nuálaíocht, leis an aistriú fuinnimh agus leis an tionchar comhshaoil d’eintitis san earnáil éisc a laghdú ag DGRM-IFAP (Ard-Stiúrthóireacht Acmhainní Nádúrtha, Sábháilteachta agus Seirbhísí Muirí). Déanfaidh DGRM-IFAP an dul chun cinn cainníochtúil a thomhas i gcomparáid leis na cuspóirí sonracha a comhaontaíodh nuair a leithdháileadh an cistiú bunúsach tar éis dhá ghlao ar thairiscintí, arna n-eagrú ag DGRM-IFAP agus a bhfuil sé beartaithe iad a sheoladh in 2021 agus 2022.
10.8	TC-C10-i04-RAA	M	Tús an Chonartha Oibreacha Poiblí don ionad teicniúil Martec	Tús na n-oibreacha tógála don ionad teicniúil Martec				R4	2023	Tús a chur le hoibreacha tógála an bhonneagair do Technopolo Martec (lena n-áirítear talamh a cheannach agus an bonneagar atá ann cheana a scartáil) ar oileán Faial, a chuirfear i gcrích in 2025 mar chuid den ionad turgnamhach agus forbartha atá nasctha leis an Muir sna hAsóir. Áireofar ann Gorlann Gorm (a bhfuil ar a laghad 6 500 m² aige), Lárionad Dobharshaothraithe (2 000 m² ar a laghad) agus an trealamh is gá (trealamh ginearálta, chomh maith le suiteáil ionaid thurgnamhaigh agus stáisiúin le haghaidh taighde dobharshaothraithe, i measc nithe eile). Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
10.9	TC-C10-i04-RAA	M	Soitheach taighde a sheachadadh	Soitheach taighde a sheachadadh				R4	2025	Soitheach taighde nua-aimseartha a sheachadadh. Beidh sé in ann oibriú ar dhoimhneacht mhór, áireofar leis trealamh nua-aimseartha taighde agus cumarsáide sonraí, suíomh dinimiciúil, atá in ann feithiclí cianrialaithe a oibriú, líonraí peiligeacha, dreidirí, croíleacán bosca, ag a bhfuil ardchaighdeáin theicneolaíocha ó thaobh cumais agus trealaimh a bhfuil ardfheidhmíocht fuinnimh acu, chun freastal ar na riachtanais reatha i réimsí an taighde mhuirí agus an fhaireacháin mhuirí nó chun úsáid inbhuanaithe na n-aigéan a chur chun cinn.
10.11	TC-C10-i04-RAA	M	Dhá mhodúl a sheachadadh don soitheach taighde nua	Dhá mhodúl a sheachadadh don soitheach taighde nua				R2	2026	Dhá mhodúl a sheachadadh don soitheach taighde nua: 1 Modúl ROV agus 1 Modúl trealaimh trálaeireachta
10.10	TC-C10-i04-RAA	M	Oibríochtú an ionaid taighde agus forbartha thurgnamhaigh atá nasctha leis an Muir sna hAsóir (lár Martec)	Oibríochtú an ionaid taighde agus forbartha thurgnamhaigh atá nasctha leis an Muir sna hAsóir (lár Martec)				R2	2026	Cruthú agus oibríochtú lárionaid thurgnamhaigh taighde agus forbartha atá nasctha leis an bhfarraige, ar féidir é a roinnt le hinstitiúidí chóras eolaíoch agus teicneolaíoch na nAsór agus na ngnólachtaí, atá freagrach as T&D i réimsí traidisiúnta agus i réimsí atá ag teacht chun cinn, amhail iascach agus táirgí a bhaineann léi, dobharshaothrú, biteicneolaíocht mhuirí, bithábhair, nó teicneolaíochtaí agus gléasanna muirí. Oibríochtú an lárionaid (lárionad teicniúil Martec), Beidh an t-ionad seo suite ar oileán Faial. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de.
10.12	TC-C10-i05-RAA	T	Tionscadail a chur i gcrích in earnáil an iascaigh agus an dobharshaothraithe		Líon	0	15	R1	2026	Cur i gcrích 15 thionscadal arna ndámhachtain a bhaineann le nuachóiriú agus athnuachan an chabhlaigh iascaireachta, nuálaíocht san iascach agus sa dobharshaothrú chun feidhmíocht fuinnimh a fheabhsú, próisis a nuachóiriú, táirgeadh dramhaíola ar muir a laghdú agus geilleagar ciorclach a chur chun cinn ar fud na n-earnálacha iascaireachta agus dobharshaothraithe, agus éagsúlú na gníomhaíochta iascaireachta. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid (mar a leagtar amach sa tuairisc ar an mbeart) agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
10.13	TC-C10-i06-RAM	M	Síniú an chonartha le haghaidh soitheach taighde ilchuspóireach	Síniú an chonartha le haghaidh soitheach taighde ilchuspóireach				R2	2024	Síniú an chonartha chun soitheach taighde ilchuspóireach a thógáil. Ceanglófar leis na téarmaí tagartha go gcuirfear an coinníoll DNSH a leagtar amach sa tuairisc ar an mbeart i bhfeidhm.
10.14	TC-C10-i06-RAM	M	An soitheach taighde ilchuspóireach atá tíosach ar fhuinneamh a chur ar fáil	An soitheach taighde ilchuspóireach a chur ar fáil				R2	2026	An soitheach taighde ilchuspóireach atá tíosach ar fhuinneamh a chur ar fáil. Beidh sé in ann oibriú in uiscí éadomhain Réigiún Féinrialaithe Mhaidéara timpeall oileáin an oileánra agus san fharraige oscailte chomh maith.
10.15	TC-C10-i06-RAM	T	Dhá fheithicil uathrialaitheacha gan foireann a sheachadadh	Dhá fheithicil uathrialaitheacha a sheachadadh	Líon	0	2	R3	2024	Dhá fheithicil uathrialaitheacha gan foireann a sheachadadh: ·Feithicil uathrialaitheach a bhfuil a achar dromchla (USV) ·Feithicil fho-uisceach uathrialaitheach (AUV) 1000M
10.16	TC-C10-i06-RAM	M	Feithicil uathrialaitheach gan foireann a sheachadadh	Feithicil uathrialaitheach gan foireann a sheachadadh				R4	2025	Feithicil 6000M fo-uisceach uathrialaitheach gan foireann a sheachadadh.

J.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht TC-C10-i03: Lárionad Oibríochtaí Cosanta an Atlantaigh agus ardán cabhlaigh

Is é is cuspóir don infheistíocht sin cuidiú chun aghaidh a thabhairt ar roinnt dúshlán, lena n-áirítear faireachán a dhéanamh ar ghné bhithgheoiceimiceach an Aigéin agus an atmaisféir; acmhainní mianraí agus gach acmhainn neamh-inathnuaite eile d’ithir mhuirí agus d’fho-ithir eile faoi dhlínse na Portaingéile a mhapáil agus a mheasúnú; acmhainní beo (acmhainní in-athnuaite) a mhapáil go leanúnach agus monatóireacht a dhéanamh ar a n-éabhlóid; neamhrialtachtaí agus neamhdhleathachtaí i leith aigéan dhlínse na Portaingéile maidir le slabhraí luacha thionscail na n-aigéan a chomhrac; freagairt do thubaistí nádúrtha agus do thubaistí de dhéantús an duine; rannchuidiú le gníomhaíochtaí díobhálacha daonna san aigéan a mhaolú (dul i ngleic le héifeachtaí truaillithe amhail macraphlaistigh); cur leis an gcumas an fhaisnéis go léir a thugtar ar an bhfarraige a thaifeadadh; eolas nua a tháirgeadh agus eolas a ghiniúint trí fhaisnéis a chumasc agus samhlacha tuartha a fhorbairt le scálaí ama agus spásúla éagsúla.

Is éard a bheidh san infheistíocht córas a fhorbairt a bheidh bunaithe ar thrí phríomhcholún: Colún I — Ardán Ilchuspóireach Cabhlaigh ag a bhfuil neart iolrach agus a fhónann do na cuspóirí seo a leanas: faireachán ar na haigéin, taighde aigéaneolaíochta, faireachán ar éiceolaíocht na farraige, teicneolaíochtaí nua a chomhtháthú le haghaidh faireachán ar na haigéin agus idirghabháil na n-aigéan — lena n-áirítear córais róbataice aeir agus fomhuirí); Colún II — Lárionad Oibríochtaí, atá fréamhaithe i gcóras feasachta atá bunaithe ar bhunachar sonraí náisiúnta farraige agus ar Dhábh Dhigiteach agus ar líonra d’Ionaid Taighde, Forbartha, Turgnaimh agus Nuálaíochta, d’fhonn na modhanna a neartú chun breathnú ar na haigéin, rannchuidiú leis an gcuspóir maidir le hAigéan Digiteach a chruthú, eolas a chothú agus réitigh a sholáthar le haghaidh idirghabhálacha aigéin, amhail sonraí aeir, muirí agus fomhuirí a bhailiú, eolas ar fheiniméin na n-aigéan agus an t-aigéan a mhapáil chun críoch eolaíoch; agus Colún III — Alfeite Arsenal Academy (Acadamh 4.0). Is éard a bheidh i gColún I ardán ilchuspóireach a thógáil, teicneolaíocht teorann a chomhtháthú agus feidhmiúlachtaí soithigh faireachais aigéanaigh agus soithigh taighde aigéaneolaíochta a leathnú chuig cásanna eile amhail cásanna éigeandála amhail doirteadh ola nó blúmáin phlaisteacha, algaí nó smugairle róbaill) nó gníomhaíochtaí faireacháin éiceolaíochta muirí agus modhanna nua teicneolaíocha breathnóireachta, faireacháin agus idirghabhála a chomhtháthú amhail córais róbatacha aeriompartha nó fomhuirí. Saothróidh an t-ardán roinnt gníomhaíochtaí, amhail: oibríochtaí éigeandála, faireachas, taighde eolaíoch agus teicneolaíoch agus faireachán comhshaoil agus meitéareolaíoch. Faoi Cholún II, tá sé d’aidhm ag an Lárionad Oibríochtaí na modhanna a neartú chun breathnú ar an aigéan trí rannchuidiú leis an gcuspóir ‘Aigéan Digiteach’ a chruthú chun cruthú eolais a chumasú agus, ina theannta sin, réitigh a chur ar fáil lena neartófar an acmhainneacht náisiúnta agus idirnáisiúnta idirghabháil a dhéanamh sna haigéin. Tá sé mar aidhm le Colún III a bheith ina thionscadal nuálach chun oiliúint a chur ar acmhainní daonna san earnáil mhuirí — trí thaithí na ndaoine sin atá i gcuideachtaí cheana féin a cháiliú agus a mhalartú agus trí ghairmithe a mhealladh i réimse na hinnealtóireachta muirí. Tá sé mar aidhm ag Acadamh Arsenal díriú ar oiliúint i réimsí suaiteacha amhail róbataic, teileachumarsáid, biteicneolaíocht, nanaitheicneolaíocht, nascacht, Intleacht Shaorga, Mórshonraí agus foghlaim Meaisín.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TC-C10-i07: Loingseoireacht Glas

Is é cuspóir an bhirt dlús a chur leis an aistriú fuinnimh a bhaineann le hiompar muirí lasta agus paisinéirí.

Is éard a bheidh san infheistíocht clár tacaíochta d’idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh le haghaidh deich soitheach iompair lastais agus paisinéirí, ar mó ar a laghad 70 % de na soithí ná olltonnáiste 5000 (GT). Tiocfaidh na hidirghabhálacha faoi cheann amháin ar a laghad de na típeolaíochtaí seo a leanas: (i) bearta athsholáthair breoslaí iontaise (ii) bearta coigilte fuinnimh agus (iii) bearta comhlántacha laghdaithe astaíochtaí.

Déanfar na hiarratais a scóráil ar an measúnú ar leibhéal laghdaithe astaíochtaí dé-ocsaíde carbóin (CO2), arna ríomh ar bhonn an Táscaire Déine Carbóin (CII), agus ar thásc in aghaidh an aonaid oibre iompair, mar chéatadán agus ar mheasúnú ar leibhéil laghdaithe astaíochtaí ocsaídí sulfair (SOx), ocsaídí nítrigine (NOx) agus ábhair cháithnínigh mar chéatadán. Úsáidfear an tInnéacs Éifeachtúlachta Fuinnimh atá ann cheana (EExi) mar tháscaire ar an measúnú freisin.

Chun a áirithiú go gcomhlíonfaidh an beart an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01), rannchuideoidh an infheistíocht le laghdú 10 % ar a laghad ar ídiú breosla na loinge arna shloinneadh i ngraim bhreosla in aghaidh na dtonaí meálasta in aghaidh an mhuirmhíle. Léireofar ríomh an tomhaltais le dinimic sreabhán ríomhaireachtúil (CFDanna), tástálacha umair nó ríomhanna innealtóireachta comhchosúla). Ina theannta sin, ní thiomnófar na soithí d’iompar breoslaí iontaise.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

J.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
10.5	TC-C10-i03	M	Síniú an chonartha le haghaidh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’	Síniú an chonartha le haghaidh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’				R3	2023	Síniú an chonartha tógála tar éis sheoladh na tairisceana poiblí/na dtairiscintí poiblí — Colún I agus colún II: Colún I — Ardán Ilfheidhmiúil Cabhlaigh, Áirítear leis ardán cabhlaigh ilfheidhmeach tuairim is 100 méadar a thógáil le córas suite uathoibríoch dinimiciúil, córas comhtháite bainistíochta ardáin, droichead ceannais agus ionad oibríochtaí, córas suite fuaimiúil faoi uisce, bá chun fomhuireáin a sheoladh agus/nó córais uathrialaitheacha, craenacha, helideck, i measc nithe eile a dhíbhordáil), Áirítear freisin an cumas feithiclí a oibriú suas le 6 000 méadar ar doimhneacht, feithiclí dromchla uathrialaitheacha a pháirceáil agus sócmhainní cabhlaigh breise (lena n-áirítear feithiclí uathrialaitheacha dromchla aigéin, feithicil uathrialaitheach faoi uisce, aerfheithiclí uathrialaitheacha, ladrainn). Colún II — Lárionad Oibríochtaí Áirítear leis athchóiriú na bhfoirgneamh agus na struchtúr atá ann cheana, saoráidí do chórais ríomhaireachta agus chumarsáide don ionad oibríochtaí agus don líonra saotharlainne, córais ríomhaireachta ardfheidhmíochta agus stórála faisnéise, córais chumarsáide (lena n-áirítear Teileachumarsáid Chríochfort an Chró An-Bheag (VSAT) agus córais idir-inoibritheachta le córais eile Chabhlaigh, forbairt bogearraí agus córais tumtha.
10.6	TC-C10-i03	M	An tAcadamh Alfeite Arsenal a thabhairt chun críche	An tAcadamh Alfeite Arsenal a thabhairt chun críche				R4	2023	Scoil Acadamh Alfeite Arsenal a thabhairt chun críche (lena n-áirítear uasghrádú ar bhonneagar agus ceannach trealaimh (ríomhairí; trealamh saotharlainne, bonneagar teicneolaíochta, trealamh don tionscal 4.0 agus an t-aistriú digiteach), riachtanais oiliúna a dhiagnóisiú, cúrsaí oiliúna a fhorbairt, cúrsaí chéad oiliúna a chur ar fáil roimh thabhairt chun críche na scoile cheana féin)
10.7	TC-C10-i03	M	Fáilte agus glacadh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’	Fáilte agus glacadh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’				R2	2026	Fáilte agus glacadh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’
10.17	TC-C10-i07	M	Glao ar thairiscintí a sheoladh chun soithí a dhícharbónú	Glao ar thairiscintí a sheoladh chun soithí a dhícharbónú				R3	2023	Glao ar thairiscintí a sheoladh le haghaidh dícharbónú deich soitheach iompair lastais agus paisinéirí muirí, ar mó ar a laghad 70 % de na soithí ná olltonnáiste 5 000 (GT). Áireofar i measc na dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01) agus a rannchuideoidh le laghdú 10 % ar a laghad ar ídiú breosla na loinge arna shloinneadh i ngraim bhreosla in aghaidh na dtonaí meálasta in aghaidh an mhuirmhíle i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar amach sa tuairisc ar an mbeart. Áireofar ann freisin a cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht chomhshaoil AE agus náisiúnta.
10.18	TC-C10-i07	T	Idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh le haghaidh soithí a thabhairt chun críche	Cruthúnas gur tugadh idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh le haghaidh soithí chun críche	Líon	0	10	R2	2026	Idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh a chur i gcrích le haghaidh deich soitheach iompair lastais agus paisinéirí, ar mó ar a laghad 70 % de na soithí ná olltonnáiste 5 000 (GT).

K COMHCHUID 11: An tionscal a dhícharbónú

Sa chuid sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar an dúshlán a bhaineann le rannchuidiú an tionscail agus na bpróiseas tionsclaíoch leis na cuspóirí maidir le neodracht carbóin a bhaint amach, mar a shainaithnítear i dTreochlár um Neodracht Carbóin 2050 agus sa Phlean Náisiúnta Fuinnimh agus Aeráide 2030. Chuige sin, tá gá le claochlú struchtúrach, bunaithe ar athchumrú na gníomhaíochta tionsclaíche, ar athruithe ar phróisis táirgthe agus ar an gcaoi a n-úsáidtear na hacmhainní.

Is é is aidhm do bheart na comhpháirte seo dícharbónú, éifeachtúlacht fuinnimh agus acmhainní, agus úsáid foinsí malartacha fuinnimh sna próisis thionsclaíocha a chur chun cinn. Déanfar na tionscadail a dtabharfar tacaíocht dóibh a nascadh freisin le teicneolaíochtaí nua, le nuálaíocht agus le digitiú na tionsclaíochta, ag lorg tuilleadh éifeachtúlachta sna próisis táirgthe agus eagraíochtúla éagsúla.

Rannchuideoidh an chomhpháirt le haistriú aeráide thionscal na Portaingéile agus tacóidh sí lena hiomaíochas. Rannchuidíonn sé le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tír-shonracha maidir le hinfheistíocht san aistriú glas, go háirithe maidir le táirgeadh agus úsáid fuinnimh atá glan agus éifeachtúil (Moladh Tír-Shonrach 3 2020) agus maidir le hinfheistíocht sa taighde agus sa nuálaíocht (Moltaí Sonracha Tír 3 2019 agus 2020).

K.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht TC-C11-i01: An tionscal a dhícharbónú

Is éard a bheidh san infheistíocht sin tionscadail nuálaíochta i dtionscail i gceithre réimse a chur chun cinn agus tacaíocht airgeadais a thabhairt dóibh:

-próisis agus teicneolaíochtaí ísealcharbóin: is é an aidhm tacú le teicneolaíochtaí nua a thabhairt isteach nó le próisis táirgthe fheabhsaithe a thabhairt isteach chun iad a dhícharbónú, amhail trí amhábhair nua agus bearta nua an gheilleagair chiorclaigh a ionchorprú, bearta nuálaíochta, athsholáthar agus/nó oiriúnú trealaimh, méadú ar leictriú an tomhaltais deiridh fuinnimh;

-bearta éifeachtúlachta fuinnimh: beidh sé d’aidhm ag na tionscadail a fhaigheann tacaíocht tomhaltas fuinnimh agus astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú, amhail trí innill agus trealamh a optamú nó a athsholáthar, próisis a bharrfheabhsú, córais faireacháin agus bainistithe tomhaltais a ghlacadh;

-fuinneamh inathnuaite agus stóráil a ionchorprú, amhail trí chórais ghréine a shuiteáil, teas in-athnuaite a ghiniúint, comhghiniúint ardéifeachtúlachta, táirgeadh agus glacadh hidrigine in-athnuaite agus gás inathnuaite i gcás ina bhfuil roghanna teicneolaíochta don dícharbónú, lena n-áirítear trí leictriú, níos teoranta;

-treochláir dhícharbónaithe agus tionscnaimh fothaithe acmhainneachta a fhorbairt, amhail trí réitigh theicneolaíocha éifeachtacha, gníomhaíochtaí oiliúna, ardáin comhroinnte faisnéise a shainaithint agus a scaipeadh.

Déanfar an tacaíocht a dhámhachtain trí nósanna imeachta tairisceana (2021-2024) d’fhiontair bheaga agus mheánmhéide agus do chuideachtaí móra araon i réimsí na tionsclaíochta agus an táirgthe fuinnimh, lena n-áirítear comhlachtaí bainistíochta limistéir thionsclaíocha, oibreoirí córais tarchurtha agus dáileacháin fuinnimh, comhlachais ghnó tionscail agus fuinnimh agus eintitis eile. Is é is aidhm don infheistíocht tacú le 310 dtionscadal ar a laghad atá ar mhéideanna éagsúla: beag (EUR 1 000 000 ar an meán), meánmhéid (EUR 5 000 000 ar an meán) agus mór (EUR 10 000 000 ar an meán). Díreoidh an tairiscint ar na hearnálacha is déine ó thaobh gás ceaptha teasa de ach beidh sí oscailte don earnáil thionsclaíoch ar fad, lena gcumhdaítear suiteálacha ETS agus suiteálacha neamh-ETS araon. Beidh laghdú 30 % ar a laghad ar astaíochtaí GCT sna suiteálacha tionsclaíocha lena mbaineann mar thoradh ar na tionscadail a roghnófar faoi réimse idirghabhála 024ter, rud a chuirfidh le cuspóirí aeráide na Portaingéile faoi chuimsiú chur chun feidhme an Phlean Náisiúnta Fuinnimh agus Aeráide.

Chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 43 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 44 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 45 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 46 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

K.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Garsprioc/	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
		Sprioc			Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
11.1	TC-C11-i01	M	An chéad ghlao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha	Osclaíodh an chéad ghlao ar thairiscintí				R4	2021	Oscailt an chéad ghlao ar thograí le haghaidh tionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha a bhaineann le ceann amháin ar a laghad de na réimsí seo a leanas: próisis agus teicneolaíochtaí ísealcharbóin; glacadh na mbeart éifeachtúlachta fuinnimh; fuinneamh in-athnuaite agus stóráil fuinnimh a ionchorprú; agus cumhachtú gnó. Áireofar i dtéarmaí tagartha critéir incháilitheachta lena n-áirithítear go gcomhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol Áiritheofar leis an nglao seo ar thairiscintí meánlaghdú 30 % ar astaíochtaí GCT díreacha agus indíreacha do shuiteálacha tionsclaíocha a fhaigheann tacaíocht do thionscadail a fhreagraíonn don réimse idirghabhála 024ter. Tabharfar tús áite do thionscadail a bhfuil an éifeachtúlacht dícharbónaithe is airde acu.
11.2	TC-C11-i01	M	Síniú conarthaí lena mbronntar tacaíocht airgeadais	Síniú conarthaí lena mbronntar tacaíocht airgeadais				R4	2023	EUR 383 000 000 ar a laghad a bronnadh ar thionscadail le haghaidh tionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha a bhaineann le ceann amháin ar a laghad de na réimsí seo a leanas: próisis agus teicneolaíochtaí ísealcharbóin; glacadh na mbeart éifeachtúlachta fuinnimh; fuinneamh in-athnuaite agus stóráil fuinnimh a ionchorprú; agus cumhachtú gnó. Bronnadh conarthaí ar na tionscadail a roghnaíodh faoi na glaonna iomaíocha le haghaidh tograí a luaitear sa gharsprioc thuasluaite a áiritheoidh go gcomhlíonfar an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
11.3	TC-C11-i01	T	Tacaíocht airgeadais do thionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha		Líon	0	310	R4	2025	Líon na dtionscadal a fuair tacaíocht airgeadais ó dhícharbónú an tionscail a bhaineann le ceann amháin ar a laghad de na réimsí seo a leanas: próisis agus teicneolaíochtaí ísealcharbóin; glacadh na mbeart éifeachtúlachta fuinnimh; agus fuinneamh in-athnuaite agus stóráil fuinnimh a ionchorprú. Maidir leis na suiteálacha tionsclaíocha a dtugtar tacaíocht dóibh, áiritheofar laghdú 30 % ar an meán ar astaíochtaí GCT díreacha agus indíreacha i gcás tionscadail a fhreagraíonn don réimse idirghabhála 024ter, agus comhlíonadh threoir theicniúil DNSH (2021/C58/01), lena n-áirítear le haghaidh suiteálacha a chumhdaítear faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais Eorpaigh chun a áirithiú go mbainfidh na suiteálacha a fhaigheann tacaíocht astaíochtaí réamh-mheasta GCT amach atá faoi bhun an tagarmhairc a bhunaítear le haghaidh leithdháileadh saor in aisce mar a leagtar amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

L COMHCHUID 12: Bithgheilleagar

Tugann an ghné seo aghaidh ar an dúshlán a bhaineann le bithgheilleagar inmharthana, inbhuanaithe, ciorclach agus iomaíoch a fhorbairt. Meastar go dtacóidh aistriú den sórt sin le nuachóiriú agus comhdhlúthú na tionsclaíochta trí shlabhraí luacha nua agus próisis thionsclaíocha níos glaise a chruthú.

Is é cuspóir na comhpháirte seo forbairt táirgí ard-bhreisluacha ó acmhainní bitheolaíocha a chur chun cinn agus a luathú mar mhalairt ar ábhair iontaise-bhunaithe.

Is é is aidhm do bhearta na comhpháirte seo tacú le hathruithe struchtúracha a bhaineann leis an aistriú sin agus rannchuideoidh siad le haghaidh a thabhairt ar dhúshláin reatha dhomhanda agus áitiúla, lena n-áirítear an t-athrú aeráide, laghdú an spleáchais ar acmhainní iontaise agus forbairt inbhuanaithe. Tabharfar tacaíocht shonrach do thrí earnáil (teicstílí agus éadaí, coisbheart agus roisín nádúrtha) chun táirgí bithbhunaithe a fhorbairt agus chun go mbeidh siad níos tíosaí ar acmhainní. Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tír-shonracha maidir le hinfheistíocht san aistriú glas, go háirithe i dtáirgeadh agus úsáid fuinnimh atá glan agus éifeachtúil (Moladh Tír-Shonrach 3 2020), in infheistíocht sa taighde agus sa nuálaíocht (Moltaí Sonracha Tír 3 2019 agus 2020) agus san aistriú chuig geilleagar ciorclach, go háirithe trí chosc, athchúrsáil agus athúsáid dramhaíola a mhéadú chun dramhaíl a atreorú ó líonadh talún agus ó loisceoirí (Moladh Sonrach Tíre 3 2022 agus 2023).

L.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TC-r25: Bithgheilleagar Inbhuanaithe

Is é cuspóir an athchóirithe caomhnú agus úsáid éifeachtúil acmhainní bitheolaíocha a chur chun cinn agus a dhreasú. Luíonn an t-athchóiriú le Plean Gníomhaíochta na Portaingéile don Bhithgheilleagar Inbhuanaithe, a bheidh faoi réir comhairliúchán poiblí agus a ghníomhóidh mar chreat straitéiseach don fhorbairt inbhuanaithe náisiúnta. Mar chuid den iarracht chun an bithgheilleagar a chur chun cinn, déanfaidh an Phortaingéil measúnú freisin ar dhreasachtaí fioscacha a d’fhéadfadh feabhas a chur ar ionadú acmhainní nádúrtha neamh-inathnuaite le hacmhainní bithbhunaithe eile.

Is éard a bheidh san athchóiriú Córas Ginearálta nua um Bainistiú Dramhaíola (RGGR) agus critéir maidir le táirgí bithbhunaithe inbhuanaithe a cheannach san athbhreithniú ar an Straitéis Náisiúnta um Sholáthar Poiblí Glas. Is é is aidhm don athchóiriú sin aghaidh a thabhairt ar na príomhbhacainní agus na príomhshrianta a sainaithníodh i luachshocrú acmhainní bitheolaíocha chun biththionscal inbhuanaithe agus ciorclach a fhorbairt, agus prionsabal na cascáidí á urramú.

Le cur chun feidhme na Scéime Ginearálta nua um Bainistiú Dramhaíola, cuirfear deireadh, ar a laghad, leis na srianta ar úsáid seachtháirgí nó dramhaíola le haghaidh táirgí nua trí shimpliú a dhéanamh ar na nósanna imeachta maidir le substaintí nó réada a aicmiú mar sheachtháirgí, lena n-áirítear ó thíortha eile de chuid an Aontais. Glacadh an Scéim Ghinearálta nua um Bainistiú Dramhaíola i mí na Nollag 2020.

Déanfar athbhreithniú ar an Straitéis Náisiúnta um Sholáthar Poiblí Glas chun go n-áireofar ar a laghad critéir éigeantacha éiceolaíocha a bhaineann le soláthar seirbhísí agus táirgí (go háirithe i réimse na tógála), lena gcomhtháthaítear táirgí inbhuanaithe bithbhunaithe.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2022.

Infheistíocht TC-C12-i01: Bithgheilleagar

Is é cuspóir na hinfheistíochta tacú le hionchorprú ábhar bithbhunaithe i bpróisis táirgthe i dtrí earnáil: teicstíle agus éadaí, coisbheart agus roisín nádúrtha.

Is é a bheidh sa phríomhionstraim tacaíocht airgeadais arna dámhachtain trí chonarthaí cláir le cuibhreannais, lena n-áireofar institiúidí T & N, gnólachtaí agus úsáideoirí deiridh, agus a roghnófar trí phróiseas iomaíoch. Áireofar ar na gníomhaíochtaí a dtabharfar tacaíocht dóibh tionscadail taighde, forbartha agus nuálaíochta táirgiúla, tionscadail digitithe agus ardteicneolaíochtaí táirgthe, cláir thiomnaithe oiliúna agus cumhachtaithe, táirgeadh roisín nádúrtha intíre, agus bearta múscailte feasachta maidir le táirgeadh agus tomhaltas inbhuanaithe. Rannchuideoidh na tionscadail a roghnófar, ar a laghad, le forbairt an gheilleagair chiorclaigh agus le cuspóirí laghdaithe astaíochtaí sa Phortaingéil. Beidh na cuspóirí seo a leanas ag tionscadail:

-próisis nua táirgthe a fhorbairt chun táirgí breisluacha níos airde a chruthú lena n-ionchorpraítear agus lena saothraítear acmhainní bitheolaíocha (bithmhais foraoise, iarmhair agus seachtháirgí talmhaíochta agus agrai-thionsclaíocha);

-próisis theicneolaíocha a fhorbairt chun ciorclaíocht na n-earnálacha teicstíle agus éadaí, próiseála coisbhirt agus roisíní a fheabhsú; agus

-cur le bainistiú dramhaíola sna hearnálacha sin.

Tacófar le tionscadail taighde, forbartha agus nuálaíochta d’fhonn próisis táirgthe nua a fhorbairt chun táirgí breisluacha níos airde a chruthú lena n-ionchorpraítear agus lena saothraítear acmhainní bitheolaíocha (bithmhais foraoise, iarmhair agus fotháirgí talmhaíochta agus agraithionsclaíocha), próisis theicneolaíocha chun ciorclaíocht na n-earnálacha teicstíle agus éadaí, coisbhirt agus próiseála roisíní a fheabhsú, agus chun rannchuidiú le bainistiú dramhaíola sna hearnálacha sin. Rannchuideoidh na tionscadail a roghnófar le hastaíochtaí GCT a laghdú.

Déanfar na bearta sin a chomhlánú le tairiscintí sonracha agus breise le haghaidh gníomhaíochtaí a bhaineann le bainistiú foraoisí agus le táirgeadh roisín nádúrtha. Áireofar ann tacaíocht do ghníomhaíochtaí coiscthe dóiteáin ag gairmithe táirgthe roisín, ceannach innealra agus trealaimh ag an Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus na Foraoise (ICNF), agus gníomhaíochtaí cosanta agus athshlánaithe foraoisí péine muirí. Trí bhainistiú talún foraoise a chur chun cinn, rannchuideoidh an infheistíocht sin le héifeachtaí dóiteán tuaithe a chosc agus a mhaolú, agus cuideoidh sí le hastú truailleán san atmaisféar a laghdú.

Tá coinne leis nach ndéanfaidh an beart sin dochar suntasach do chuspóirí comhshaoil de réir bhrí Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2020/852, agus an tuairisc ar an mbeart agus na céimeanna maolaitheacha a leagtar amach sa phlean téarnaimh agus athléimneachta i gcomhréir le Treoraíocht Theicniúil DNSH (2021/C58/01) á gcur san áireamh. Go háirithe, chun comhlíonadh Threoir Theicniúil DNSH a áirithiú (2021/C58/01), beidh na feithiclí, an t-innealra agus an trealamh atá le ceannach an Institiúid um Chaomhnú Nádúr agus Foraoise saor ó astaíochtaí. I gcás nach ann do roghanna malartacha astaíochtaí nialasacha, is iad na feithiclí, an t-innealra agus an trealamh atá le ceannach na leibhéil feidhmíochta comhshaoil is fearr atá ar fáil san earnáil. Ina theannta sin, ní áireofar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas sna critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha do ghlaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 47 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 48 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 49 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 50 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Athchóiriú TC-C12-r39: An geilleagar ciorclach agus bainistiú dramhaíola níos éifeachtúla a chur chun cinn

Is é is aidhm don athchóiriú feabhas a chur ar chosc dramhaíola, ullmhú d’athúsáid, athchúrsáil agus aisghabháil agus atreorú dramhaíola agus an geilleagar ciorclach a chur chun cinn.

Déanfaidh an t-athchóiriú an méid seo a leanas:

·Tuilleadh éicidhearthóireachta in earraí monaraithe a spreagadh trí na critéir don éiceamhodhnú a bheidh le húsáid ag táirgeoirí a chomhchuibhiú. Beidh na critéir sin éigeantach do na heintitis bhainistíochta (comhlachais a dhéanann ionadaíocht ar tháirgeoirí táirgí, pacálaithe agus soláthróirí seirbhíse pacáistíochta) chun na córais chomhtháite a chumhdaítear leis an bhFreagracht Leathnaithe Táirgeora a chur chun feidhme. Áiritheofar leis na critéir go léireoidh na samhlacha airgeadais faoi Airteagal 15 (3) agus (4) de Dhlí Foraithne Uimh. 152/D/2017 tionchar an táirge ar an gcomhshaol agus an fíorchostas a bhaineann le dramhaíl a bhainistiú, agus go gcruthófar dreasachtaí airgeadais le haghaidh táirgí níos buanfasaí, níos indeisithe agus níos in-athchúrsáilte trí mhodhnú a dhéanamh ar na táillí a bheidh le híoc ag táirgeoirí.

·Scéim dreasachta téarnaimh (córas taisce agus aisíocaíochta) a thabhairt isteach le haghaidh buidéil neamh-in-athúsáidte de mhiotail phlaisteacha, de mhiotail fheiriúla agus d’alúmanam.

·Tar éis staidéar féidearthachta a dhéanamh, córas dreasachtaí a thabhairt isteach chun na catagóirí éagsúla dramhaíola de threalamh leictreach agus leictreonach a thógáil ar ais.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

L.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle- Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
12.1	TC-C12-i01	M	Síniú phrótacal 2021 an chláir ‘Resineiros Vigilantes’	Síniú phrótacal 2021 an chláir ‘Resineiros Vigilantes’				R3	2021	Tabhairt i gcrích an phrótacail idir an Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus Foraoisí, I.P. agus comhlachas gairmiúil náisiúnta táirgeoirí roisín (Resipinus) chun faireachas a dhéanamh ar dhóiteáin tuaithe agus chun iad a bhrath.

12.2	TC-C12-i01	M	Formheas na dtionscadal arna gcur isteach ag an gCuibhreannas chun táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis bhithgheilleagair nua a fhorbairt sna hearnálacha teicstíle agus éadaí, coisbhirt agus roisíní nádúrtha	Formheas na dtionscadal chun táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis bhithgheilleagair nua a fhorbairt				R2	2022	Formheas ón gcoiste roghnúcháin le haghaidh na dtionscadal arna gcur isteach ag an gCuibhreannas chun táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis bhithgheilleagair nua a fhorbairt sna hearnálacha teicstíle agus éadaí, coisbhirt agus roisíní nádúrtha. Tiocfaidh na tionscadail arna dtíolacadh ag na Cuibhreannais le haghaidh tacaíochta faoi cheann amháin de na cláir seo a leanas: ‘Bithgheilleagar Inbhuanaithe agus Ciorclach a Chur Chun Cinn sa Teicstíle agus san Éadach’, ‘Bithgheilleagar Inbhuanaithe agus Ciorclach a chur chun cinn in Earnáil na gCoisbheart’ agus ‘Rón Nádúrtha a chur chun cinn agus a luacháil’. Díreoidh siad ar gheilleagar ísealcharbóin, ar athléimneacht agus ar oiriúnú don athrú aeráide trí réitigh teicneolaíochta glaine, roghanna malartacha ísealtionchair a chur i bhfeidhm agus na Teicnící is Fearr atá ar Fáil a úsáid. Ceanglófar leis na critéir roghnúcháin le haghaidh na dtionscadal go n-áiritheoidh gach tionscadal T&N a fhaigheann tacaíocht laghdú ar astaíochtaí carbóin díreacha agus indíreacha. Comhlíonfaidh na tionscadail a roghnaíodh an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
12.3	TC-C12-i01	T	Táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis phíolótacha nua lena gcomhtháthaítear acmhainní bithbhunaithe		Líon	0	15	R4	2025	Táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis phíolótacha nua lena gcomhtháthaítear acmhainní bithbhunaithe. Áirítear leis sin ar a laghad 10 dtáirge nó teicneolaíochtaí nua (Leibhéal Ullmhachta Teicneolaíochta 6-7) agus ar a laghad 5 thriail phíolótacha thionsclaíocha ((Leibhéal 7-9 Ullmhachta Teicneolaíochta) sna hearnálacha seo a leanas: teicstíle, coisbheart, táirgeadh roisín.
12.4	TC-C12-i01	T	Forbairt foraoisí péine muirí a bhfuil acmhainneacht táirgthe roisín acu		ha	0	8500	R4	2025	Limistéar foraoisí péine muirí a forbraíodh trí theicnící athghiniúna nádúrtha agus bearradh brainse roisíneach a úsáid.
12.5	TC-C12-r25	M	Teacht i bhfeidhm Chóras Bainistithe Dramhaíola Nua Ginearálta	Teacht i bhfeidhm Chóras Bainistithe Dramhaíola Nua Ginearálta				R3	2021	Teacht i bhfeidhm an Chórais Ghinearálta um Bainistiú Dramhaíola Nua (RGGR) lena simplítear an próiseas riaracháin agus lena laghdaítear na costais a bhaineann le húsáid fotháirgí.

12.6	TC-C12-r25	M	Teacht i bhfeidhm na Straitéise Náisiúnta athbhreithnithe um Sholáthar Poiblí Glas	Teacht i bhfeidhm na Straitéise Náisiúnta athbhreithnithe um Sholáthar Poiblí Glas				R3	2022	Teacht i bhfeidhm na Straitéise Náisiúnta athbhreithnithe um Sholáthar Poiblí Glas ina sonraítear critéir éiceolaíocha a bhaineann le soláthar seirbhísí agus táirgí lena gcomhtháthaítear ábhair bhithbhunaithe inbhuanaithe, lena n-áirítear trí chritéir éigeantacha éiceolaíocha a thabhairt isteach.
12.7	TC-C12-r39	M	Teacht i bhfeidhm an tsainmhínithe chomhchuibhithe ar chritéir le haghaidh éiceamhodhnú	Foráil sa ghníomh dlíthiúil lena léirítear teacht i bhfeidhm an tsainmhínithe chomhchuibhithe ar chritéir le haghaidh éiceamhodhnú				R4	2023	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil lena leagtar amach sainmhíniú comhchuibhithe agus sainordaitheach ar chritéir maidir le héicmhodhnú sochar airgeadais i gcórais chomhtháite faoin bhFreagracht Leathnaithe Táirgeora.
12.8	TC-C12-r39	M	Scéim dreasachta téarnaimh (córas taisce agus aisíocaíochta) le haghaidh buidéil neamh-in-athúsáidte de mhiotail phlaisteacha, de mhiotail fheiriúla agus d’alúmanam.	Teacht i bhfeidhm an chórais éarlaise agus aisíocaíochta				R4	2023	Tiocfaidh córas éarlaise agus aisíocaíochta i bhfeidhm agus cuirfear i bhfeidhm é maidir le buidéil phlaisteacha neamh-in-athúsáidte, miotail fheiriúla agus alúmanam.
12.9	TC-C12-r39	M	Scéim glactha ar ais le haghaidh dramhaíl leictreach agus trealamh leictreonach	Foráil sa reachtaíocht lena sonraítear teacht i bhfeidhm na reachtaíochta				R4	2025	Tar éis staidéar féidearthachta neamhspleách a dhéanamh, agus má tá an staidéar dearfach, tiocfaidh reachtaíocht i bhfeidhm lena leagfar síos an creat dlíthiúil chun scéim glactha ar ais do dhramhaíl leictreach agus leictreonach a thabhairt isteach.

C. COMHCHUID 13: Éifeachtúlacht Fuinnimh i bhFoirgnimh

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na dúshláin seo a leanas. Is ionann an earnáil chónaithe agus 18 % den tomhaltas fuinnimh agus 14 % eile d’earnáil na seirbhísí. Dá bhrí sin, tá ról tábhachtach ag foirgnimh don Phortaingéil chun a spriocanna maidir le neodracht carbóin a bhaint amach. Is féidir le bearta sa réimse seo, agus go háirithe sa chuid chónaitheach, cabhrú freisin leis an mbochtaineacht fuinnimh a mhaolú, rud atá fós ina ábhar mór imní sa Phortaingéil toisc go bhfuil céatadán na dteaghlach nach bhfuil in ann tithe a choinneáil te go leordhóthanach fós ag 19 % in 2019. Tá gealltanas tugtha ag an bPortaingéil neodracht carbóin a bhaint amach faoi 2050 agus, dá bhrí sin, ní mór di dícharbónú a stoic foirgneamh a chur chun cinn, agus dálaí tithíochta (compord agus cáilíocht faoi dhíon) agus inacmhainneacht a fheabhsú ag an am céanna. Bainfear é sin amach trí fheidhmíocht fuinnimh foirgneamh a mhéadú, trí éifeachtúlacht fuinnimh agus fuinneamh in-athnuaite a chomhcheangal le leictriú, agus trí dhíriú go háirithe ar theaghlaigh ar ioncam íseal chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh.

Sainaithnítear roinnt ‘teipeanna margaidh’ agus freagraíonn siad do roinnt fadhbanna a chuireann moill ar chlaochlú an stoic foirgneamh agus ar shaothrú coigiltis fuinnimh a d’fhéadfadh a bheith ann, amhail:

-easpa tuisceana ar úsáid fuinnimh agus ar choigilteas féideartha;

-gníomhaíocht theoranta athchóirithe agus tógála i gcomhthéacs géarchéime iar-airgeadais;

-easpa táirgí cistiúcháin tarraingteacha;

-faisnéis theoranta maidir le stoc foirgneamh; agus

-glacadh teoranta teicneolaíochtaí éifeachtúla agus cliste.

Is iad cuspóirí na comhpháirte athchóiriú a dhéanamh ar fhoirgnimh phoiblí agus phríobháideacha chun feabhas a chur ar a bhfeidhmíocht fuinnimh agus ar a gcompord fuinnimh, agus ag an am céanna bille agus spleáchas fuinnimh na tíre, astaíochtaí gás ceaptha teasa agus spleáchas fuinnimh a laghdú, bochtaineacht fuinnimh a mhaolú agus foinsí in-athnuaite fuinnimh a ionchorprú sa timpeallacht thógtha. Ba cheart go gcuirfeadh sé sin go leor buntáistí sóisialta, comhshaoil agus eacnamaíocha ar fáil do dhaoine agus do ghnólachtaí, amhail poist áitiúla a chruthú agus truailliú aeir a laghdú.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le hinfheistíocht san aistriú aeráide, go háirithe maidir le táirgeadh agus úsáid fuinnimh atá glan agus éifeachtúil (Moladh Tír-Shonrach 3 2020). Tá sé nasctha leis an tionscnamh suaitheanta Renovate agus tá sé mar chuid den aistriú glas freisin.

M.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht TC-C13-i01: Éifeachtúlacht fuinnimh foirgneamh cónaithe

Is iad cuspóirí na hinfheistíochta sin athchóiriú fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe atá faoi úinéireacht phríobháideach a chur chun cinn, réitigh atá tíosach ar fhuinneamh a ghlacadh, trealamh neamhéifeachtúil a ionadú agus acmhainneacht shuiteáilte a mhéadú chun éifeachtúlacht fuinnimh agus acmhainní a chur chun cinn, chun féintomhaltas fuinnimh in-athnuaite a fheabhsú agus chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh.

Is iad na bearta seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-Tacú le costas na dtionscadal (idir 50 % agus 70 % den chostas foriomlán de ghnáth) lena gcuirtear athchóiriú, éifeachtúlacht fuinnimh, dícharbónú, éifeachtúlacht uisce agus an geilleagar ciorclach i bhfoirgnimh chun cinn. Déanfar é sin trí fhógraí a sheolfar go bliantúil.

-I gcás teaghlach ar ioncam íseal a bhfuil bochtaineacht fuinnimh acu (i gcás inar féidir suas le 100 % den chostas a fhóirdheonú), beidh gá le comhar níos dlúithe idir údaráis lárnacha agus údaráis áitiúla agus gníomhaithe eile amhail comhlachais áitiúla le haghaidh gníomhaíochtaí den sórt sin. Déanfar Vales eficiência, nó dearbháin éifeachtúlachta fuinnimh, ar fiú EUR 1 300 an ceann ar an meán iad, a eisiúint agus a sheachadadh do theaghlaigh atá buailte ag bochtaineacht fuinnimh, rud a fhágfaidh go mbeidh an faighteoir i dteideal oibreacha áirithe, réitigh atá tíosach ar fhuinneamh, trealamh agus leictriú úsáidí fuinnimh áirithe.

oScaipfear an t-ábhar tacaíochta chun cuidiú le cinntí maidir leis na bearta éifeachtúlachta fuinnimh is fearr atá le déanamh.

oCuirfear bealaí cumarsáide agus ionaid ilfhreastail ar fáil freisin chun cuidiú le soiléiriú a dhéanamh ar amhras maidir le conas an tacaíocht sin a fháil, arna gcomhordú le heintitis náisiúnta agus áitiúla éagsúla, ionas go bhféadfadh tomhaltóirí na cinntí infheistíochta is fearr a dhéanamh.

Is é is aidhm don infheistíocht atá beartaithe coigilt thart ar 200 ktoe ar an meán d’fhuinneamh príomhúil agus laghdú thart ar 150 kt ar astaíochtaí CO2 a bhaint amach.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TC-C13-i02: Éifeachtúlacht fuinnimh i bhfoirgnimh rialtais láir

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin athchóiriú fuinnimh ar fhoirgnimh an rialtais láir a chur chun cinn, éifeachtúlacht fuinnimh agus acmhainní a chur chun cinn agus féintomhaltas fuinnimh in-athnuaite a fheabhsú.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin bearta lena gcuirtear athchóiriú, éifeachtúlacht fuinnimh, dícharbónú, éifeachtúlacht uisce agus an geilleagar ciorclach i bhfoirgnimh chun cinn.

-Seolfar fógraí gach bliain le haghaidh na gcineálacha éagsúla idirghabhálacha tógála, atá le sainaithint i bpleananna éifeachtúlachta atá le tarraingt suas, faoi chuimsiú phlean gníomhaíochta éiceanuálaíochta na hEorpa ECO.AP 2030. Beidh ECO.AP 2030 ar fáil freisin chun tacaíocht theicniúil a chur ar fáil d’údaráis phoiblí lárnacha chun tionscadail a shainaithint agus chun a gcur chun feidhme a chur chun cinn.

-Scaipfear an t-ábhar tacaíochta ar oifigigh riaracháin phoiblí chun cuidiú leo cinneadh a dhéanamh maidir leis na bearta éifeachtúlachta fuinnimh is fearr atá le déanamh.

Is é is aidhm don infheistíocht atá beartaithe coigilt thart ar 185 ktoe ar an meán d’fhuinneamh príomhúil agus laghdú thart ar 140 kt ar astaíochtaí CO2 a bhaint amach.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TC-C13-i03: Éifeachtúlacht fuinnimh i bhfoirgnimh a úsáideann earnáil na seirbhísí

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin athchóiriú fuinnimh foirgneamh a mbaintear úsáid astu in earnáil na seirbhísí a chur chun cinn, éifeachtúlacht fuinnimh agus acmhainní a chur chun cinn, féintomhaltas táirgeadh fuinnimh in-athnuaite a fheabhsú.

Is iad na bearta seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-Seolfar fógraí go bliantúil chun iarratas a dhéanamh ar thacaíocht (idir 50 % agus 70 % den chostas foriomlán de ghnáth) chun na costais sin a roinnt sna cineálacha éagsúla idirghabhála tógála chun feabhas a chur ar a bhfeidhmíocht fuinnimh agus chomhshaoil.

-Scaipfear an t-ábhar tacaíochta chun cuidiú le cinntí maidir leis na bearta éifeachtúlachta fuinnimh is fearr atá le déanamh.

-Cuirfear bealaí cumarsáide ar fáil freisin chun cuidiú le soiléiriú a dhéanamh ar amhras maidir le conas an tacaíocht sin a fháil, arna gcomhordú le heintitis náisiúnta agus áitiúla éagsúla, ionas go bhféadfadh tomhaltóirí na cinntí infheistíochta is fearr a dhéanamh.

Is é is aidhm don infheistíocht atá beartaithe coigilt thart ar 50 ktoe ar an meán d’fhuinneamh príomhúil agus laghdú thart ar 30 kt ar astaíochtaí CO2 a bhaint amach.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

M.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bonnlíne	Cuspóir	R	Bliain
13.1	TC-C13-i01	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha		m²	0	830 000	R2	2024	Achar na bhfoirgneamh cónaithe príobháideacha athchóirithe. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
13.2	TC-C13-i01	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha		m²	830 000	1 020 000	R2	2025	Achar na bhfoirgneamh cónaithe príobháideacha athchóirithe. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
13.3	TC-C13-i01	T	‘Dearbháin éifeachtúlachta’ dáilte do theaghlaigh atá buailte ag bochtaineacht fuinnimh in ionad seantrealamh agus réitigh atá tíosach ar fhuinneamh a ghlacadh		Líon	0	100 000	R3	2025	An líon ‘dearbháin éifeachtúlachta’, ar luach EUR 1300/dearbhán ar an meán, a dháiltear ar theaghlaigh atá buailte ag bochtaineacht fuinnimh (de chuid na cruinne a bhaineann tairbhe as an taraif fuinnimh shóisialta), chun trealamh atá tíosach ar fhuinneamh a cheannach, amhail teaschaidéil, agus chun oibreacha a dhéanamh chun feidhmíocht fuinnimh an teaghlaigh féin a fheabhsú. Áirítear leis seirbhísí suiteála agus bailiú trealaimh roimhe sin (agus é a chur chuig ceann scríbe deiridh atá freagrach ó thaobh an chomhshaoil de).
13.4	TC-C13-i01	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil phríobháideach chónaithe		MW	0	35	R4	2025	Acmhainneacht bhreise táirgeachta fuinnimh in-athnuaite (amhail painéil fhótavoltacha agus ceallraí mar a aibíonn an teicneolaíocht sin) a shuiteáiltear le haghaidh féintomhaltais agus lena n-úsáid i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil chónaithe phríobháideach.
13.5	TC-C13-i02	T	Athchóiriú na héifeachtúlachta fuinnimh i bhfoirgnimh an rialtais láir		m²	0	1 065 000	R1	2025	Limistéar na bhfoirgneamh athchóirithe rialtais láir. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
13.6	TC-C13-i02	T	Athchóiriú na héifeachtúlachta fuinnimh i bhfoirgnimh an rialtais láir		m²	1 065 000	1 255 000	R4	2025	Limistéar na bhfoirgneamh athchóirithe rialtais láir. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786
13.7	TC-C13-i02	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite i bhfoirgnimh an rialtais láir		MW	0	28	R4	2025	Acmhainneacht bhreise táirgeachta fuinnimh in-athnuaite (amhail painéil fhótavoltacha agus ceallraí mar a aibíonn an teicneolaíocht sin) a shuiteáiltear le haghaidh féintomhaltais agus lena n-úsáid i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite i bhfoirgnimh an rialtais láir.
13.8	TC-C13-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí phríobháideacha		m²	0	315 000	R1	2025	Limistéar na bhfoirgneamh athchóirithe a úsáideann na seirbhísí príobháideacha. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
13.9	TC-C13-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí phríobháideacha		m²	315 000	360 000	R4	2025	Limistéar na bhfoirgneamh athchóirithe a úsáideann earnáil na seirbhísí príobháideacha. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
13.10	TC-C13-i03	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil phríobháideach seirbhísí		MW	0	30	R4	2025	Acmhainneacht bhreise táirgeachta fuinnimh in-athnuaite (amhail painéil fhótavoltacha agus ceallraí mar a aibíonn an teicneolaíocht sin) le haghaidh féintomhaltais agus lena n-úsáid i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil seirbhísí phríobháideach.

N COMHCHUID 14: Hidrigin agus Fuinneamh In-athnuaite

Tá gealltanas tugtha ag an bPortaingéil neodracht carbóin a bhaint amach faoi 2050, agus an tír a bheith ar thús cadhnaíochta sa chomhrac i gcoinne an athraithe aeráide faoi Chomhaontú Pháras. Leagtar síos sa Treochlár um Neodracht Carbóin 2050 (RNC 2050) spriocanna dícharbónaithe atá le baint amach laghdú níos mó ná 85 % ar astaíochtaí i gcomparáid le hastaíochtaí 2005 agus cumas ceaptha carbóin 13 000 000 tona. Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na hearnálacha ar deacair iad a laghdú, mar a thugtar orthu, trí úsáid hidrigine in-athnuaite a chur chun cinn.

Is iad cuspóirí na comhpháirte an t-aistriú fuinnimh agus dícharbónú na tionsclaíochta agus an iompair a chur chun cinn agus béim láidir á leagan ar hidrigin inathnuaite agus gáis inathnuaite eile a tháirgeadh. I gcás na Réigiún Uathrialach, dírítear ar fhuinneamh in-athnuaite a úsáid (geoiteirmeacha, gaoth, fótavoltach agus hidreachumhacht) agus ar stóráil. Tá an ghné sin ríthábhachtach chun spleáchas fuinnimh náisiúnta a laghdú trí fhuinneamh a tháirgeadh ó fhoinsí áitiúla, chun feabhas a chur ar chothromaíocht trádála, agus chun athléimneacht an gheilleagair intíre a fheabhsú.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach chun infheistíocht a dhíriú ar an aistriú aeráide, agus béim á leagan ar tháirgeadh fuinnimh in-athnuaite (Moladh Sonrach Tír 3 2019 agus 2020).

N.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TC-r29: An Straitéis Náisiúnta Hidrigine (EN-H2)

Is é cuspóir an bhirt gné dreasachta agus cobhsaíochta a thabhairt isteach d’earnáil an fhuinnimh, lena gcuirfear chun cinn hidrigin in-athnuaite a thabhairt isteach de réir a chéile mar cholún inbhuanaithe de straitéis níos cuimsithí don aistriú chuig geilleagar dícharbónaithe. Leis an straitéis sin, leagtar amach an ról atá ag hidrigin sa chóras fuinnimh faoi láthair agus amach anseo agus moltar sraith beart agus spriocanna chun hidrigin a ionchorprú in earnálacha éagsúla an gheilleagair. Áireofar leis sin freisin na dálaí is gá a chruthú don athrú sin, lena n-áirítear reachtaíocht agus rialáil, sábháilteacht, caighdeáin, nuálaíocht agus forbairt, agus maoiniú, i measc nithe eile. Baineann an beart le Rialachán leasaithe an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus le Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis, atá le formheas ag Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh agus na Geolaíochta. Leis an rialachán leasaithe, beifear in ann na coinníollacha a bhunú maidir le naisc le bonneagair tarchurtha gáis, go háirithe maidir le gáis de thionscnamh inathnuaite a instealladh, lena n-áirítear hidrigin inathnuaite agus gáis de chion ísealcharbóin, chomh maith le híoschéatadáin agus uaschéatadáin instealladh na ngás sin a shocrú sna gréasáin. Ina theannta sin, áireofar sa rialachán leasaithe na hathbhreithnithe is gá ar na caighdeáin theicniúla lena n-áirithítear cáilíocht na seirbhíse agus úsáid shábháilte na mbonneagar sin do gach úsáideoir.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2021.

Infheistíocht TC-C14-i01: Hidrigin agus gáis in-athnuaite

Is é cuspóir an bhirt tacú le tionscadail phríobháideacha chun hidrigin inathnuaite agus gáis eile de thionscnamh inathnuaite a tháirgeadh lena dtomhailt féin nó lena n-instealladh isteach san eangach.

Is éard a bheidh san infheistíocht gníomhaíochtaí chun tús áite a thabhairt do tháirgeadh, stóráil, iompar agus dáileadh gás inathnuaite arb é is aidhm dóibh rannchuidiú gás in-athnuaite le tomhaltas fuinnimh a mhéadú, astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú, spleáchas fuinnimh a laghdú agus slándáil an tsoláthair fuinnimh a fheabhsú. Tacaítear le feidhmeanna éagsúla amhail gáis in-athnuaite a úsáid le haghaidh iompair agus gáis in-athnuaite a instealladh isteach san eangach gáis nádúrtha.

Féadfaidh táirgeadh gás inathnuaite, amhail hidrigin inathnuaite nó bithmheatán, go heisiach ó fhoinsí inathnuaite fuinnimh, úsáid a bhaint as raon teicneolaíochtaí amhail: Leictrealú; Próisis theirmiceimiceacha agus hidriteirmeach; Próisis bhitheolaíocha (bithfhótagrafaíocht agus coipeadh); Saibhriú bithgháis ó dhíleá anaeróbach ábhar bithmhaise (gan táirgeadh bithgháis san áireamh); agus Meadú (hidrigin in-athnuaite in éineacht le dé-ocsaíd charbóin athchúrsáilte).

Beidh fócas an-sonrach ag na hinfheistíochtaí agus beidh siad dírithe ar acmhainneacht shuiteáilte a mhéadú chun hidrigin inathnuaite agus gáis inathnuaite eile a tháirgeadh, lena n-áirítear acmhainneacht shuiteáilte i leictrealóirí chun hidrigin inathnuaite a tháirgeadh. Cuirfear an tionscadal chun feidhme trí ghlaonna oscailte agus neamh-idirdhealaitheacha ar thairiscintí agus é mar aidhm leo tacú le tionscadail ar uasmhéid EUR 15 000 000 in aghaidh an tionscadail.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht TC-C14-i02-RAM: Potentiation leictreachais in-athnuaite san oileánra Mhaidéara

Is é cuspóir an bhirt tacú le fuinneamh in-athnuaite a ghiniúint, a stóráil, a tharchur agus a dháileadh. Leis na tionscadail a áirítear san infheistíocht seo beifear in ann an sciar den leictreachas ó fhoinsí inathnuaite a bheidh ar fáil ar gach oileán a mhéadú. Cuireann an infheistíocht sin leis an straitéis chun giniúint leictreachais a dhícharbónú, rud a fheabhsaíonn athléimneacht an gheilleagair intíre.

Is iad na fo-infheistíochtaí seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-Athchóiriú agus athchóiriú iomlán ar Ghléasra Cumhachta Hidrileictreach Uisce Serra agus Gléasra Cumhachta Hidrileictreach Calheta I a athbheochan 6.2 MW de chumhacht suiteáilte agus acmhainn suiteáilte a mhéadú trí 4 MW a chur leis;

-An toilleadh suiteáilte i gcórais stórála ceallraí a mhéadú trí acmhainn stórála 21 MW/27MWh ar a laghad a chur leis;

-Cúiteamh sioncronach nua a shuiteáil ag a bhfuil cumhacht 15 MVAr ar a laghad;

-Acmhainneacht an ghréasáin leictreachais a mhéadú chun cumhacht nua suiteáilte 48 MW ar a laghad a chomhtháthú i bhfoinsí fuinnimh in-athnuaite sna córais leictreachais (40 MW Maidéara + 8 MW Porto Santo);

-130 000 méadar cliste nasctha a shuiteáil agus 8 750 pointe soilsithe sráide a athsholáthar le réitigh ídithe ísealfhuinnimh (lena n-áirítear an bainistiú soilsiú sráide a uasghrádú).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TC-C14-i03-RAA: An t-aistriú fuinnimh sna hAsóir

Is iad cuspóirí an bhirt bonneagar leictreachais úrscothach a fhorbairt, agus tionscadail a chur chun feidhme ina mbeidh réitigh theicniúla nuálacha chun neamhthuilleamaíocht fuinnimh a mhéadú. Sna hAsóir, is ionann táirgeadh leictreachais ó fhoinsí in-athnuaite agus thart ar 40 % de luach foriomlán an réigiúin, agus tagann thart ar 24 % de sin ó fhuinneamh geoiteirmeach sa dá oileán is mó den oileánra. Táirgtear an 60 % eile den leictreachas ó bhreoslaí iontaise, ola bhreosla agus díosal, arb ionann é agus bille ard bliantúil, ní hamháin mar gheall ar luach ceannaigh na mbreoslaí, ach freisin mar gheall ar a n-iompar ar muir ón mórthír go dtí na hoileáin agus mar gheall ar an dáileadh idir-oileáin. Is ionann an cineál táirgthe sin, chomh maith leis an ardchostas a bhaineann leis, agus spleáchas seachtrach láidir a d’fhéadfadh, i gcásanna géarchéime náisiúnta nó idirnáisiúnta, an cumas freastal ar riachtanais fuinnimh an oileánra a chur i mbaol.

Is iad na fo-infheistíochtaí seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-Méadú 12 MW ar an acmhainneacht giniúna in-athnuaite suiteáilte, geoiteirmeach den chuid is mó, agus athbheochan 5 MW a dhéanamh ar an ngléasra cumhachta leictreachais geoiteirmeach atá suiteáilte cheana féin;

-Méadú 850 kW ar an acmhainn suiteáilte chun leictreachas a tháirgeadh ó fhoinsí in-athnuaite ar oileán Corvo trí pháirc fótavoltach agus páirc chumhachta gaoithe a shuiteáil;

-Córais nua stórála fuinnimh leictrigh a shuiteáil ar oileáin Santa Maria, São Jorge, Pico, Faial, Flores agus Corvo faoi 20 MW ar a laghad;

-Aonaid ghiniúna bheaga fhótavoltacha nua a shuiteáil le haghaidh táirgeadh agus tomhaltas díláraithe le haghaidh coibhéis iomlán 11.2 MW.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

N.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Garsprioc/ Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
14.1	TC-C14-r29	M	Teacht i bhfeidhm Rialachán an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis	Teacht i bhfeidhm Rialachán an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis				R3	2021	Teacht i bhfeidhm Rialachán leasaithe an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis. Na leasuithe ar Rialachán an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus le Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis, beidh siad formheasta ag Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh agus na Geolaíochta. Leis na Rialacháin, beifear in ann na coinníollacha a bhunú maidir le naisc le bonneagair tarchurtha gáis, go háirithe maidir le gáis de thionscnamh inathnuaite a instealladh, lena n-áirítear hidrigin inathnuaite, chomh maith le híoschéatadáin agus uaschéatadáin instealladh na ngás sin a shocrú sna gréasáin. Ina theannta sin, áireofar iontu na hathbhreithnithe is gá ar na caighdeáin theicniúla lena n-áirithítear cáilíocht na seirbhíse agus úsáid shábháilte na mbonneagar sin do gach úsáideoir.
14.2	TC-C14-i01	M	An chéad ghlao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail táirgthe gáis in-athnuaite	Osclaíodh an chéad ghlao ar thairiscintí				R3	2021	Oscailt an chéad ghlao chun tionscadail a roghnú a dtabharfar tacaíocht dóibh le haghaidh 88 MW ar a laghad d’acmhainneacht fuinnimh nua suiteáilte hidrigine in-athnuaite agus gás in-athnuaite ag a bhfuil astaíochtaí gás ceaptha teasa nialasach nó gar do shaolré.
14.3	TC-C14-i01	T	Hidrigin inathnuaite bhreise agus acmhainneacht bhreise táirgthe gáis in-athnuaite		MW	0	200	R1	2026	Acmhainneacht bhreise táirgeachta hidrigine inathnuaite agus gás inathnuaite suiteáilte le hastaíochtaí gás ceaptha teasa nialasach nó beagnach saor ó shaolré.
14.4	TC-C14-i02-RAM	M	Cúiteamh sioncronach nua a shuiteáil	Cúiteamh sioncronach nua a shuiteáil				R4	2024	Éadáil agus suiteáil cúitimh shioncrónaigh nua amháin le 15 MVAr ar a laghad.
14.5	TC-C14-i02-RAM	T	Acmhainneacht táirgeachta hidreachumhachta suiteáilte breise		MW	0	4	R2	2024	Méadú ar an acmhainn cumhachta suiteáilte sa Gléasra Cumhachta Hidrileictreach Uisce athchóirithe Serra.
14.6	TC-C14-i02-RAM	T	Acmhainneacht táirgeachta hidreachumhachta suiteáilte athchóirithe		MW	0	6,2	R4	2024	Athchóiriú iomlán na ngléasraí hidreachumhachta seo a leanas: Gléasra Cumhachta Hidrileictreach Uisce Serra: trealamh leictreach agus meicniúil a athsholáthar agus a uasghrádú, gan ach an foirgneamh a chothabháil. Gléasra Cumhachta Hidrileictreach Calheta I: formhór na sócmhainní a athsholáthar, go háirithe an dá thacar giniúna de thoilleadh suiteáilte 0.5 MW agus córais leictreacha eile, cé is moite den fhoirgneamh. Áirítear ar na hoibreacha freisin athchóiriú na gcainéal as a dtiocfaidh an gléasra ar feadh achar iomlán de thart ar 13 km
14.7	TC-C14-i02-RAM	T	Toilleadh breise suiteáilte i gcóras stórála ceallraí		MW	0	21	R4	2024	Stóráil leictreachais a mhéadú trí acmhainn suiteáilte i gcórais ceallraí a chur leis. Is é 21 MW/27 MWh ar a laghad an acmhainn bhreise
14.8	TC-C14-i02-RAM	T	Acmhainn bhreise chun cumhacht nua suiteáilte a chomhtháthú sa chóras leictreachais		MW	0	48	R2	2025	Méadú ar an acmhainneacht chun foinsí fuinnimh in-athnuaite a chomhtháthú i gcóras leictreachais ARM. Is ionann an t-uasghrádú agus 8 MW in Porto Santo agus 40 MW i Maidéara.
14.9	TC-C14-i02-RAM	T	Méadair chliste a shuiteáil		Líon	0	130 000	R4	2025	Méadair chliste nua a sholáthar agus a shuiteáil (méadair leictreachais ina dtaifeadtar faisnéis maidir le tomhaltas agus atá nasctha leis an líonra cumarsáide)
14.10	TC-C14-i02-RAM	T	Pointí soilsithe sráide a athsholáthar		Líon	0	8 750	R4	2025	Soilsiú ísealfhuinnimh LED agus a gcóras bainistíochta a chur in ionad an líonra soilsithe phoiblí
14.11	TC-C14-i03-RAA	T	Acmhainneacht táirgthe gheoiteirmigh bhreise agus athchóirithe suiteáilte		MW	0	17	R2	2026	An acmhainneacht chun leictreachas a tháirgeadh ó fhoinsí inathnuaite a mhéadú, go háirithe fuinneamh geoiteirmeach. Déanfar an acmhainn bhreise (12 MW) a shuiteáil i nGléasra Geoiteirmeach Pico Alto agus Gléasra Geoiteirmeach Pico Vermelho. Le hathchóiriú Ghléasra Geoiteirmeach Ribeira Grande, cuirfear chun feidhme trí thoibreacha geoiteirmeach nua agus cuirfear aonad giniúna níos éifeachtúla de 5 MW in ionad na n-aonad giniúna 2x2.5 MW atá ann cheana.
14.12	TC-C14-i03-RAA	T	Táirgeadh breise leictreachais in-athnuaite de réir Corvo		kW	0	850	R2	2024	Méadú ar an acmhainn suiteáilte chun leictreachas a tháirgeadh ó fhoinsí in-athnuaite ar oileán Corvo trí pháirc fótavoltach agus páirc chumhachta gaoithe a shuiteáil;
14.13	TC-C14-i03-RAA	T	Córais nua stórála fuinnimh i gceallraí agus córais bhainistíochta fuinnimh in ARA		MW	0	20	R2	2026	Córais nua stórála fuinnimh i gceallraí agus córais bhainistíochta fuinnimh a shuiteáil ar shé oileán chun gur féidir foinsí in-athnuaite fuinnimh a chomhtháthú níos mó agus, ag an am céanna, slándáil an tsoláthair agus cáilíocht na seirbhíse a chosaint, le raon cumhachta idir 20 MW agus 30 MW le chéile. ·
14.14	TC-C14-i03-RAA	T	Gléasraí fótavoltacha aonaid bhig a shuiteáil chun leictreachas a ghiniúint agus a thomhailt go háitiúil		MW	0	11,2	R4	2025	Acmhainn nua chumhachta leictreachais suiteáilte a shuiteáil trí infheistíocht a dhéanamh i suiteálacha déleata d’aonad beag fótavoltach le haghaidh féintomhaltais den chuid is mó, ag glacadh leis nach dtagann aon chómhaoiniú ó thairbhithe.

O. COMHCHUID 15: An tSoghluaisteacht Inbhuanaithe

Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar roinnt dúshlán in earnáil an iompair: an gá atá le hastaíochtaí gás ceaptha teasa agus astaíochtaí truailleán a laghdú, an gá atá le spleáchas ar charr príobháideach a laghdú, agus an gá atá le comhtháthú sóisialta níos fearr a ráthú i gceantair uirbeacha.

Is é cuspóir na comhpháirte seo astaíochtaí a laghdú agus iompar poiblí a fheabhsú tríd an ngréasán a leathnú, é a dhéanamh níos inrochtana, agus cumais pleanála iompair phoiblí a neartú. Meastar go mbeidh níos mó úsáideoirí iompair phoiblí mar thoradh air sin, go spreagfar an t-aistriú módach ó charranna príobháideacha go hiompar poiblí agus go gcuirfear bainistiú iompair níos fearr agus cumais phleanála chun cinn. Chuige sin, is éard atá sa chomhpháirt sin athchóirithe agus infheistíochtaí lena gcuirtear iompar poiblí inbhuanaithe chun cinn trí leathnú a dhéanamh ar mheitreo Liospóin agus Porto, trí chóras iarnróid éadroim a thógáil i Liospóin, trí chóras mear-idirthurais bus in Porto, agus trí bhusanna astaíochtaí nialasacha a cheannach don iompar poiblí.

Cuidíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach maidir le hinfheistíocht lena ndírítear ar an aistriú glas (Moladh Tír-Shonrach 3 2020).

O.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TC-r30: Athchóiriú an Éiceachórais Iompair

Is é cuspóir an athchóirithe údaráis iompair phoiblí, a gcumais agus a scileanna a neartú agus, ar an gcaoi sin, cur lena gcumas na córais iompair a bhainistíonn siad a phleanáil ar bhealach níos fearr, agus úsáid an iompair phoiblí a fheabhsú. Cuireann sé forbairt acmhainní na n-údarás iompair phoiblí chun cinn trí thacaíocht a thabhairt chun uirlisí pleanála agus bainistíochta córas iompair a fháil, réitigh dhigiteacha nua lena n-éascaítear úsáid an iompair phoiblí, agus tacaíocht chun córais ticéadaithe a nuachóiriú agus faireachán a dhéanamh ar oibríochtaí, i measc nithe eile. Tacóidh sé le húdaráis bhainistíochta iompair conradh seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí a ullmhú, a thabhairt i gcrích agus a chur chun feidhme i ngach Limistéar Cathrach (AM) agus i ngach Comhphobal Idirbhardasach (CIM), i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1370/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Deireadh Fómhair 2007 maidir le seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí d’iarnród agus de bhóthar agus lena n-aisghairtear Rialachán (CEE) Uimh. 1191/69 agus Rialachán (CEE) Uimh. 1107/70 ón gComhairle. Feabhsóidh sé na coinníollacha rochtana ar iompar poiblí trí chláir le haghaidh taraifí laghdaithe a chur chun feidhme (Programa de Apoio à Redução do Tarifário dos Transportes Públicos, PART) agus seirbhísí iompair níos fearr agus níos neamhdhíobhálaí don aeráid (Programa de Apoio à Densificação e Reforço da Oferta de Transporte Público, PROTransP), agus cur chun feidhme beart fioscach a théann chun tairbhe d’úsáideoir an iompair phoiblí, amhail asbhaint fhioscach na cánach breisluacha a bhaineann le ticéid iompair phoiblí mhíosúla a cheannach.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2023.

Infheistíocht TC-C15-i01: Leathnú Líonra Metro Liospóin — Líne Dhearg go Alcântara

Is é cuspóir an bhirt cur le tarraingteacht an iompair phoiblí i Liospóin agus níos mó úsáideoirí a mhealladh tríd an líonra meitreo a leathnú.

Is éard a bheidh san infheistíocht líonra meitreo Liospóin a leathnú go Alcântara, lena gcuirfear 3.7 km agus ceithre stáisiún leis an ngréasán. Déanfaidh sé sin Alcântara a chlaochlú i mór-chomhéadan nua iompair a sholáthraíonn nasc idir an gréasán meitreo agus seirbhísí fo-uirbeacha iarnróid.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TC-C15-i02: Leathnú Líonra Metro Porto — Casa da Música-Santo Ovídio

Is é cuspóir an bhirt cur le tarraingteacht an iompair phoiblí in Porto a mhéadú agus níos mó úsáideoirí a mhealladh. Tá sé mar aidhm aige cumhdach críochach an líonra meitreo a leathnú agus aghaidh a thabhairt ar fhadhbanna brú tráchta ais Porto — Vila Nova de Gaia.

Is éard a bheidh san infheistíocht leathnú ar an ngréasán meitreo in Porto trí líne rianta dhúbailte 6.74 km nua a thógáil le 8 stáisiún nua idir Boavista/Casa da Música in Porto agus stáisiún nua atá le tógáil i Santo Ovídio (comhéadan le líne Amarela) i Vila Nova de Gaia.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TC-C15-i04: Bus Idirthurais Mear Boavista — Império

Is é cuspóir an bhirt cur le tarraingteacht an iompair phoiblí in Porto a mhéadú agus níos mó úsáideoirí a mhealladh. Is é is aidhm dó astaíochtaí gás ceaptha teasa agus astaíochtaí truailleán a laghdú agus an t-aistriú módach ó bhóithre a spreagadh.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin córas nua Mear-Idirthurais Bus a chruthú (línte atá tiomnaithe go príomha do bhusanna) de 3.8 km agus 7 stáisiún idir Praça do Império agus Praça Mouzinho de Albuquerque in Porto, lena soláthrófar nasc le gréasán meitreo Porto. Is le busanna astaíochtaí nialasacha (leictreach nó hidrigin) a oibreoidh an córas Mear-Idirthurais Bus.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2024.

Infheistíocht TC-C15-i05: An t-iompar poiblí a dhícharbónú

Is é cuspóir an bhirt an flít iompair phoiblí sa Phortaingéil a athnuachan agus a dhícharbónú trí bhusanna astaíochtaí nialasacha a sholáthar.

Is éard a bheidh san infheistíocht tacaíocht airgeadais chun 145 bhus astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a cheannach le haghaidh iompar poiblí agus bonneagar luchtaithe chun iad a oibriú. Cuirfear an tacaíocht ar fáil i bhfoirm deontas neamh-inaisíoctha den difríocht idir costais cheannaigh bus astaíochtaí nialasacha (leictreach nó hidrigine) agus feithicil choibhéiseach díosail (EURO VI). Úsáidfear na busanna chun seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí a sholáthar faoi chonarthaí seirbhíse poiblí i Limistéir Liospóin agus Porto Metropolitan.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2023.

Infheistíocht TC-C15-i06: Digitiú an Iompair Iarnróid

Is é aidhm na hinfheistíochta seo líne Thuaisceart an Ghréasáin Náisiúnta Iarnróid (RFN) a dhéanamh comhoiriúnach leis an líne iarnróid ardluais nua (LAV) trí chórais chomharthaíochta leictreonacha a athsholáthar. Meastar go gcuirfidh sé sin feabhas ar idir-inoibritheacht RFN leis an Limistéar Eorpach Aonair Iarnróid.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin ionad na gcóras leictreonach comharthaíochta ag stáisiúin Campolide-Cintura, Oriente, Alverca agus Azambuja, a chlúdaíonn 20 km de línte iarnróid i Limistéar Cathrach Liospóin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

O.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
15.1	TC-C15-i01	M	Síniú an chonartha chun líonra Metro Liospóin a leathnú	Síniú an chonartha chun líonra Metro Liospóin a leathnú				R4	2023	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana. Is é cuspóir an chonartha líonra Metro Liospóin a leathnú (Red Line go Alcântara).
15.2	TC-C15-i01	M	Tuarascáil dul chun cinn maidir le líonra Metro Liospóin a leathnú	Tuarascáil ar dhul chun cinn ina luaitear go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama				R1	2024	Déanfar forbairt na n-oibreacha ar leathnú líonra Metro Liospóin agus comhlíonadh an amchláir dá gcur i gcrích a thomhas le tuarascálacha rialta ar dhul chun cinn le linn chur i gcrích na n-oibreacha. Áirítear ann measúnú ar fhorbairt na hoibre de réir an amchláir atá beartaithe, lena n-áirítear na gníomhaíochtaí atá curtha i gcrích cheana a shainaithint, na gníomhaíochtaí a bheidh le déanamh a shainaithint, agus anailís riosca ar na spriocdhátaí cur chun feidhme atá beartaithe agus, más gá, plean maolaithe agus teagmhasachta chun a áirithiú go gcuirfear an conradh i gcrích laistigh de na sprioc-amanna atá beartaithe. Baintear an chloch mhíle amach má luaitear sa tuarascáil ar dhul chun cinn go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama ag tráth na cloch mhíle.
15.3	TC-C15-i01	T	Leathnú ar líonra Metro Liospóin curtha i gcrích		Km	0	3,7	R2	2026	Fad na n-oibreacha tógála a cuireadh i gcrích chun líonra Metro Liospóin (3.3 km sa tollán agus 0.4 km i dtarbhealach) a leathnú tríd an Líne Dhearg a shíneadh go Alcântara. Tá an líne meitreo leathnaithe réidh le haghaidh oibriú láithreach na seirbhísí iompair atá beartaithe.
15.4	TC-C15-i02	M	Síniú an chonartha chun líonra Metro Porto a leathnú	Síniú an chonartha chun líonra Metro Porto a leathnú	—			R4	2023	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana. Is é cuspóir an chonartha líonra Metro Porto a leathnú (Casa da Música-Santo Ovídio).
15.5	TC-C15-i02	M	Tuarascáil dul chun cinn maidir le líonra Metro Porto a leathnú	Tuarascáil ar dhul chun cinn ina luaitear go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama				R4	2024	Déanfar forbairt na n-oibreacha ar leathnú líonra Metro Porto agus comhlíonadh an amchláir dá gcur i gcrích a thomhas le tuarascálacha rialta ar dhul chun cinn le linn chur i gcrích na n-oibreacha. Áirítear ann measúnú ar fhorbairt na hoibre de réir an amchláir atá beartaithe, lena n-áirítear na gníomhaíochtaí atá curtha i gcrích cheana a shainaithint, na gníomhaíochtaí a bheidh le déanamh a shainaithint, agus anailís riosca ar na spriocdhátaí cur chun feidhme atá beartaithe agus, más gá, plean maolaithe agus teagmhasachta chun a áirithiú go gcuirfear an conradh i gcrích laistigh de na sprioc-amanna atá beartaithe. Baintear an chloch mhíle amach má luaitear sa tuarascáil ar dhul chun cinn go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama ag tráth na cloch mhíle.
15.6	TC-C15-i02	T	Leathnú ar líonra Metro Porto curtha i gcrích		Km	0	6,7	R2	2026	Críochnaíodh fad na n-oibreacha tógála chun líonra Metro Porto a leathnú trí líne nua a thógáil idir Casa da Música (Porto) agus-Santo Ovídio (Vila Nova de Gaia). Tá an líne meitreo nua réidh le haghaidh oibriú láithreach na seirbhísí iompair atá beartaithe.
15.10	TC-C15-i04	M	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Mear Bus a thógáil idir Praça do Império agus Praça Albuquerque Mouzinho in Porto	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Mear Bus a thógáil idir Praça do Império agus Praça Albuquerque Mouzinho in Porto				R1	2022	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana. Is é cuspóir an chonartha chun líne Idirthurais Mear Bus a thógáil lena nasctar Praça do Império le Praça Albuquerque Mouzinho in Porto.
15.11	TC-C15-i04	T	Tógáil líne Idirthurais Mear Bus idir Praça do Império agus Praça Albuquerque Mouzinho in Porto a cuireadh i gcrích		Km	0	3,8	R3	2024	Críochnaíodh fad na n-oibreacha tógála don líne idirthurais thapa bus a nascann Praça do Império go Praça Albuquerque Mouzinho in Porto. Tá an líne idirthurais mear bus nua réidh le haghaidh oibriú láithreach na seirbhísí iompair atá beartaithe.
15.12	TC-C15-i05	M	Conradh sínithe chun busanna glana a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí	Conradh sínithe chun 145 bhus glan a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí				R3	2022	Síniú an chonartha idir na tairbhithe agus an comhlacht bainistíochta, bunaithe ar nós imeachta tairisceana iomaíoch, lena dtugtar gealltanas na busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a cheannach.
15.13	TC-C15-i05	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí		Líon	0	145	R4	2023	Líon na mbusanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a ceannaíodh agus atá i bhfeidhm chun seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí a sholáthar i Limistéir Liospóin agus i Limistéir Chathrach Porto.
15.14	TC-C15-r30	T	Conarthaí sínithe le haghaidh seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí i Limistéir Chathracha agus i bPobail Idirbhardasacha		Líon	0	23	R4	2023	Líon na n-údarás bainistíochta iompair ag a bhfuil conarthaí arna síniú le haghaidh gach seirbhíse poiblí iompair do phaisinéirí d’iarnród, de bhóthar agus d’uiscebhealaí intíre i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1370/2007.
15.15	TC-C15-i06	M	Síniú an chonartha le haghaidh córais leictreonacha chomharthaíochta	Síniú an chonartha agus foilsiú ar thairseach thiomnaithe				R4	2024	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail le haghaidh athsholáthar na gcóras leictreonach comharthaíochta idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir.
15.16	TC-C15-i06	T	Línte iarnróid a bhfuil córais leictreonacha comharthaíochta curtha ina n-ionad		km	0	20	R2	2026	Fad na línte iarnróid le córais chomharthaíochta leictreonacha nua atá suiteáilte i Limistéar Cathrach Liospóin.

O.3. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca leis an iasacht

Infheistíocht TC-C15-i03: Odivelas Idirthurais Iarnróid Éadrom — Loures

Is é cuspóir an bhirt cur le tarraingteacht an iompair phoiblí in Liospóin a mhéadú agus níos mó úsáideoirí a mhealladh. Faoi láthair, tá iompar príobháideach de bhóthar ceannasach idir Loures agus Liospóin, rud is cúis le hastaíochtaí suntasacha gás ceaptha teasa agus truailleán agus le saincheisteanna plódaithe. Is é is aidhm don bheart aistriú ó iompar aonair de bhóthar go hiompar poiblí a spreagadh.

Is éard a bheidh san infheistíocht córas idirthurais iarnróid éadroim 11.5 km ar fhad a thógáil a cheanglóidh an bardas Loures le gréasán meitreo Liospóin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

O.4. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca leis an iasacht

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
15.7	TC-C15-i03	M	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures				R1	2024	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana. Is é cuspóir an chonartha líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures.
15.8	TC-C15-i03	M	Tuarascáil dul chun cinn líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures	Tuarascáil ar dhul chun cinn ina luaitear go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama				R2	2025	Déanfar forbairt na n-oibreacha ar thógáil líne Iarnród Éadrom Idirthurais idir Odivelas agus Loures agus comhlíonadh an amchláir dá gcur i gcrích a thomhas le tuarascálacha rialta ar dhul chun cinn le linn chur i gcrích na n-oibreacha. Áirítear ann measúnú ar fhorbairt na hoibre de réir an amchláir atá beartaithe, lena n-áirítear na gníomhaíochtaí atá curtha i gcrích cheana a shainaithint, na gníomhaíochtaí a bheidh le déanamh a shainaithint, agus anailís riosca ar na spriocdhátaí cur chun feidhme atá beartaithe agus, más gá, plean maolaithe agus teagmhasachta chun a áirithiú go gcuirfear an conradh i gcrích laistigh de na sprioc-amanna atá beartaithe. Baintear an chloch mhíle amach má luaitear sa tuarascáil ar dhul chun cinn go bhfuil na hoibreacha ag dul chun cinn de réir an chláir ama ag tráth na cloch mhíle.
15.9	TC-C15-i03	T	Tógáil líne Idirthurais Iarnróid Éadrom idir Odivelas agus Loures críochnaithe		Km	0	11.5	R2	2026	Críochnaíodh fad na n-oibreacha tógála don líne idirthurais iarnróid éadroim chun Loures a nascadh le líonra Metro Liospóin in Odivelas. Tá an líne idirthurais iarnróid éadroim nua réidh le haghaidh oibriú láithreach na seirbhísí iompair atá beartaithe.

COMHCHUID 16: Fiontair 4.0

Tugtar aghaidh sa chomhchuid sin ar na dúshláin a bhaineann le digitiú íseal fiontar. De réir thorthaí an Innéacs um an nGeilleagar Digiteach agus an tSochaí Dhigiteach (DESI 2020), tá an Phortaingéil rangaithe sa 19ú háit san Aontas agus faoi bhun mheán an Aontais. Is iad na gnéithe is leochailí i gcás na Portaingéile na gnéithe sin a bhaineann le ‘Caipiteal an Duine’ agus ‘Seirbhísí Idirlín a Úsáid’ agus gné éigin de ‘Teicneolaíochtaí digiteacha a chomhtháthú’, a léiríonn na srianta ar acmhainneacht dhigiteach agus ar fheidhmíocht cuideachtaí.

Is iad cuspóirí na comhpháirte díriú ar an earnáil ghnó, go háirithe FBManna agus a bhfostaithe, le hinfheistíochtaí chun dlús a chur leis an aistriú digiteach arna chomhlánú trí scileanna digiteacha an lucht saothair fostaithe a neartú. Foráiltear do na gníomhaíochtaí seo a leanas leis na hinfheistíochtaí:

-Scileanna digiteacha na bhfostaithe agus an daonra in aois oibre a neartú;

-Samhail ghnó cuideachtaí a nuachóiriú chomh maith lena bpróisis táirgthe, lena n-áirítear digitiú sreafaí oibre amhail bainistiú gnó, táirgí nuálacha agus sonrascú;

-Bealaí nua margaíochta digití a chruthú le haghaidh táirgí agus seirbhísí;

-Nuálaíocht agus ionchorprú ardteicneolaíochtaí digiteacha i samhail ghnó na ngnólachtaí; agus

-Fiontraíocht dhigiteach a chothú.

Tacaíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tírshonracha a bhaineann le tacaíocht a thabhairt d’úsáid teicneolaíochtaí digiteacha, chun rochtain chomhionann ar oideachas agus oiliúint ardcháilíochta a áirithiú, chun borradh a chur faoi iomaíochas gnólachtaí, agus chun tacú leis an bhfostaíocht agus tús áite a thabhairt do bhearta chun poist a chaomhnú (Moladh Tírshonrach 2 2020). Tacaíonn an chomhpháirt freisin le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tírshonracha chun feabhas a chur ar leibhéal scileanna an daonra, go háirithe a litearthacht dhigiteach, lena n-áirítear tríd an bhfoghlaim aosach a dhéanamh níos ábhartha do riachtanais mhargadh an tsaothair (Moladh Tír-Shonrach 2 2019) agus chun infheistíocht a dhíriú ar an aistriú digiteach (Moladh Tírshonrach 3 2020).

P.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TD-r31: Aistriú digiteach na timpeallachta gnó

Is iad cuspóirí an bhirt feabhas a chur ar fhás na timpeallachta gnó ionas go mbeidh sé níos iomaíche agus níos athléimní go digiteach sa chomhthéacs eacnamaíoch agus sóisialta domhanda atá ann faoi láthair. Tá an t-athchóiriú sin mar chuid den Phlean Gníomhaíochta níos leithne don Aistriú Digiteach (PATD) a ghlac an Phortaingéil i mí Aibreáin 2020.

Is iad na gnéithe seo a leanas a bheidh san athchóiriú:

-Athbhreithniú ar an ábhar foirmitheach atá san áireamh i gCatalóg Náisiúnta na gCáilíochtaí, a bhaineann go sonrach le scileanna digiteacha atá le húsáid i gcomhthéacs gairmiúil. Tá an athnuachan sin ailínithe leis na forbairtí teicneolaíochta is déanaí agus leis na riachtanais is práinní atá ag cuideachtaí in earnálacha eacnamaíocha éagsúla. Chuige sin, féadfar conairí oiliúna nua agus cúrsa oiliúna gearrthréimhseach a chur ar fáil ó 2021 ar aghaidh.

-An creat dlíthiúil agus rialála is gá a bhunú chun séalaí digiteacha a chruthú i réimsí na cibearshlándála, an phríobháideachais, na hinbhuanaitheachta agus na hinúsáideachta. Is réamhchoinníoll é an creat sin agus cur chun cinn na muiníne digití chun an infheistíocht le haghaidh séalaí digiteacha dá bhforáiltear sa chomhpháirt seo a chur chun feidhme.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Márta 2022.

Infheistíocht TD-C16-i01: Cumhachtú Digiteach Fiontar

Is iad cuspóirí an bhirt scileanna digiteacha an daonra atá in aois oibre a mhéadú, lena n-áirítear fostaithe agus bainisteoirí, agus béim ar leith á leagan ar fhiontair in earnálacha an tionscail, na tráchtála, na seirbhísí, na turasóireachta agus na talmhaíochta, chun líon na n-oibrithe atá oilte go digiteach a mhéadú agus iomaíochas agus athléimneacht fiontar a fheabhsú, agus ar an gcaoi sin rannchuidiú freisin le poist a chothabháil agus a chruthú. Cuideoidh an infheistíocht sin le líon na bpost oilte i gcuideachtaí atá ann cheana a mhéadú agus le cruthú gnólachtaí nua a chothú.

Is éard a bheidh san infheistíocht dhá chlár oiliúna idirnasctha a bhunófar chun aghaidh a thabhairt ar bhearnaí i scileanna digiteacha oibrithe (fostaithe agus bainisteoirí) agus gnólachtaí. Táthar ag súil go mbeidh tionchar ag an infheistíocht ar bheartais nua agus go gcuirfidh sí le forbairt scileanna gairme agus cleachtas oiliúna ar feadh an tsaoil. Táthar ag súil freisin go gcuirfidh an infheistíocht feabhas ar chumas cuideachtaí aghaidh a thabhairt ar dhúshláin agus na deiseanna a ghabhann leis an teicneolaíocht a thapú. Is iad an dá ghníomh:

-Acadamh na Portaingéile Digiteach: ar fáil don daonra atá in aois oibre ina iomláine, agus é mar sprioc 500 000 duine diagnóiseach scileanna digiteacha a bhaint amach agus 125 000 rannpháirtí in oiliúint i scileanna digiteacha ar líne, cumaiscthe agus aghaidh le dul i ngleic léi. Áirítear leis sin freisin cruthú 50 MOOC ad hoc a chuirfear ar fáil ar an ardán ar líne.

-Fostaíocht + Digiteach 2025: leis an sprioc oiliúint níos doimhne ar líne, duine le duine, nó scileanna digiteacha cumaisc a thairiscint do 200 000 rannpháirtí

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Meán Fómhair 2025.

Infheistíocht TD-C16-i02: Aistriú Digiteach Fiontar

Is iad cuspóirí an bhirt rannchuidiú le samhlacha gnó FBManna na Portaingéile a chlaochlú agus a ndigitiú. Tá sé sin ábhartha go háirithe i bhfianaise gurb iad micrifhiontair is mó atá i gceannas ar gheilleagar na Portaingéile, ar micrifhiontair iad nach bhfuil chomh gníomhach céanna ó thaobh na digití de ná cuideachtaí móra. Dá bhrí sin, trí pháirt a thabhairt do FBManna i ndigitiú gnólachtaí, is é is aidhm don infheistíocht samhail ghnó gheilleagar na Portaingéile a athrú ó bhonn agus cur le hiomaíochas agus athléimneacht níos fearr.

Tá ceithre ghrúpa gníomhaíochtaí i gceist leis an infheistíocht:

-‘An Líonra Náisiúnta Leaba Tástála’: líonra náisiúnta Leaba Tástála a chruthú arb é is aidhm dó na dálaí a chruthú do ghnólachtaí chun táirgí agus seirbhísí nua a fhorbairt agus a thástáil agus dlús a chur le próiseas an chlaochlaithe dhigitigh, trí threalamh fisiciúil agus trealamh tástála bonneagair nó ionsamhlóirí fíorúla/digiteacha. Is é an sprioc atá ann 30 bonneagar leapa tástála a bhunú agus 3 000 táirge nó seirbhís phíolótach ar a laghad a thástáil.

-Tráchtáil Dhigiteach: clár chun FBManna a dhigitiú, ag díriú ar mhicrifhiontair san earnáil tráchtála, chun a mbealaí trádála digiteacha a ghníomhachtú, chun teicneolaíocht a ionchorprú i samhlacha gnó agus chun próisis le custaiméirí agus soláthraithe a dhí-ábharú trí theicneolaíochtaí faisnéise agus cumarsáide a úsáid. Beidh trí thionscadal ann: i) ‘luasairí trádála digití’ trí 25 luasaire áitiúla, réigiúnacha nó earnála a chruthú (eintitis a chuireann cóitseáil, meantóireacht, tacaíocht mhaoiniúcháin ar fáil do ghnólachtaí nuathionscanta agus do FBManna chun cabhrú leo fás) agus córas dreasachtaí airgeadais chun samhlacha gnó FBManna a dhigitiú (ag a bhfuil sprioc 25 000 FBM); ii) ‘Comharsanachtaí na Tráchtála Digití’ a thacóidh le digitiú (le hardáin ríomhthráchtála agus seachadta áitiúla) 75 limistéar siopadóireachta atá lonnaithe i lárionaid uirbeacha, i limistéir fho-uirbeacha nó i gceantair thuaithe chun borradh a chur faoi na limistéir sin agus chun comhtháthú críochach agus an geilleagar áitiúil a chur chun cinn; iii) ‘Idirnáisiúnú trí ríomhthráchtáil’, chun cabhrú le fiontair bealaí díolacháin nua a fhorbairt thar lear trí dhíolacháin ar líne.

-Tacaíocht d’aistriú digiteach na samhlacha gnó: Cóitseáil 4.0, clár chun tacú le gnólachtaí agus ardteicneolaíochtaí digiteacha á nglacadh acu.

-Fiontraíocht: le bearta amhail i) ‘Dearbhán do Ghnólachtaí Nuathionscanta — Táirgí Glasa agus Digiteacha’, clár dearbhán arb é is aidhm dó tacú le gnólachtaí nuathionscanta ar mian leo samhlacha gnó digiteacha agus glasa a fhorbairt; ii) ‘An Struchtúr Fiontraíochta Náisiúnta a Neartú — Tús a chur leis an bPortaingéil’ le hinfheistíochtaí i mapáil a dhéanamh ar an timpeallacht nuathionscanta chun dúshláin agus réitigh a bhaineann leis an gclár oibre fiontraíochta agus cur chun feidhme na bpleananna gníomhaíochta faoi seach a shainaithint; agus iii) ‘Dearbháin do Ghorlanna Tosaithe/Luasaitheoirí’ chun tacú le gorlanna agus luasairí ina bhforbairt, lena n-áirítear teicneolaíocht dhigiteach nua a ghlacadh, feabhas a chur ar na hacmhainní atá ar fáil dóibh agus a gcuid eolais agus cumas a threisiú chun tacú le gnólachtaí nuathionscanta trí shamhlacha gnó digiteach a bhunú.

Maidir le hionstraimí airgeadais, faoin mbeart ‘Léarairí Trádála Digití’ lena gcuirtear tacaíocht chistiúcháin agus dreasachtaí airgeadais ar fáil, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoir Theicniúil ‘gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), maidir leis an gcomhaontú dlíthiúil idir údaráis na Portaingéile agus an t-eintiteas ar cuireadh cúram air nó an t-idirghabhálaí airgeadais atá i gceannas ar an ionstraim airgeadais agus beartas infheistíochta na hionstraime airgeadais ina dhiaidh sin:

-a cheangal go gcuirfear treoir theicniúil an Choimisiúin maidir le díonadh inbhuanaitheachta do Chiste InvestEU i bhfeidhm; agus

-an liosta gníomhaíochtaí agus sócmhainní seo a leanas a eisiamh ó incháilitheacht: i) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 51 ; ii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 52 ; iii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 53 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 54 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. agus

-a cheangal ar an eintiteas/idirghabhálaí airgeadais ar cuireadh cúram air comhlíonadh dlíthiúil reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht ábhartha náisiúnta na dtionscadal a fhíorú le haghaidh gach idirbhirt, lena n-áirítear iad siúd atá díolmhaithe ó dhíonadh inbhuanaitheachta.

Le haghaidh tairiscintí, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 55 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 56 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 57 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 58 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Meán Fómhair 2025.

Infheistíocht TD-C16-i03: catalaíoch d’Aistriú Digiteach Fiontar

Is iad cuspóirí an bhirt rannchuidiú le haistriú digiteach agus comhshaoil na sochaí agus an ghnó.

Is iad na trí gníomhaíocht seo a leanas a bheidh san infheistíocht:

-‘Dí-ábharú sonraiscthe’, le tionscadal arb é is aidhm dó úsáid pháipéir a laghdú trí ardán digiteach seolta sonraisc;

-‘Séalaí Deimhniúcháin Cibearshlándála, Príobháideachais, Inúsáideachta agus Inbhuanaitheachta’ — infheistíocht in: ceithre shéalaí nua cibearshlándála, príobháideachais, inúsáidteachta agus deimhnithe inbhuanaitheachta a chruthú; ardáin a bhunú lena dtacaítear le cumarsáid idir na comhpháirtithe agus na heintitis uile atá rannpháirteach sa phróiseas (chomh maith le sonraí nós imeachta atá ábhartha maidir le faireachán ar an gclár a ghiniúint); feachtas chun an tionscnamh a scaipeadh agus chun comhlachtaí um measúnú comhréireachta nó eintitis um measúnú teicniúil a chumhachtú a thacaíonn leis na séalaí deimhniúcháin sna réimsí sin; agus

-‘Moil Nuálaíochta Digití (DIH)’: seirbhís chun tacú le cuideachtaí agus le heintitis riaracháin phoiblí a bheith níos iomaíche sa réimse digiteach, chun a bpróisis táirgthe a fheabhsú, trí theicneolaíochtaí suaiteacha a uathoibriú nó a ionchorprú. Leis an infheistíocht sin, neartófar agus comhlánófar an líonra atá á fhorbairt cheana féin laistigh den Chlár don Eoraip Dhigiteach, chun 16 DIH san iomlán a bunaíodh sa Phortaingéil a bhaint amach.

Le haghaidh tairiscintí a bhaineann le Moil Nuálaíochta Digiteacha a chur ar bun agus na tairbhithe a roghnú a bhfaighidh tácaíocht ó na Moil Nuálaíochta Digiteacha, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 59 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 60 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 61 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 62 ; agus iv) gníomhaíochtaí ina bhféadfadh diúscairt fhadtéarmach dramhaíola dochar a dhéanamh don chomhshaol. Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C16-i04: Tionscal 4.0

Is é cuspóir na mbeart tacú le taighde tionsclaíoch, forbairt thurgnamhach, tionscadail nuálaíochta eagrúcháin agus próiseas, claochlú digiteach cuideachtaí a chothú, agus mar thoradh air sin feabhas a chur ar a n-inbhuanaitheacht chomhshaoil.

Tacóidh an beart seo le 200 tionscadal infheistíochta a thagann faoi cheann amháin ar a laghad de na réimsí gníomhaíochta seo a leanas:

1. Aistriú digiteach na bpróiseas oibríochtúil, lena n-áirítear táirgeadh agus bainistiú lóistíochta agus pleanáil.

2. Réitigh le haghaidh sonraí a stóráil, a bhainistiú agus a phróiseáil chun cinn.

3. Réitigh intleachta saorga a chuirtear i bhfeidhm ar an bpróiseas táirgthe.

4. Léirithe digiteacha agus samhaltú fíorúil (Cúpla Digiteach), ionsamhlúchán, agus samhaltú tionsclaíoch.

5. Sceitse agus monarú breiseán.

6. Tionscadail réaltachta méadaithe, réaltacht fhíorúil agus fís shaorga a chuirtear i bhfeidhm ar phróisis.

7. Róbataic chomhoibríoch agus chognaíoch, comhéadan duine le meaisín, córais chibearfhisice.

8. Braiteoir agus leictreonaic chun cinn, Idirlíon na Rudaí Nithiúla, réitigh scamall agus imeall.

9. Bonneagair líonra, chumarsáide agus ríomhaireachta ardfhorbartha a bhaineann le próisis.

10. Bogearraí nuálacha, idir-inoibritheacht na gcóras.

Le haghaidh tairiscintí, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 63 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 64 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 65 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 66 ; Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C16-i05-RAA: Acmhainn Dhigiteach agus Claochlú Fiontar sna hAsóir

Is iad cuspóirí an bhirt maoiniú a thabhairt chun Córas Dreasachta um Aistriú Digiteach a chruthú do chuideachtaí sna hAsóir, chomh maith le trealamh ríomhaireachta agus líonra agus leathnú Pháirceanna Eolaíochta agus Teicneolaíochta na nAsór.

Is é is aidhm don chóras dreasachta le haghaidh aistriú digiteach fiontar tacú le gnólachtaí réigiúnacha teicneolaíochtaí digiteacha a oiriúnú agus a chomhtháthú, agus gníomhaíochtaí atá dírithe ar bhainistiú, ríomhthráchtáil, uirlisí uathoibrithe, cibearshlándáil a neartú, intleacht shaorga, Idirlíon na Rudaí Nithiúla, i measc nithe eile.

Is é is aidhm don infheistíocht i bPáirceanna Eolaíochta agus Teicneolaíochta na nAsór (Nonagán agus Terinov) tacú le dálaí lóistíochta agus teicneolaíocha éiceachóras fiontraíochta an réigiúin. Is é is aidhm don infheistíocht sin cur le forbairt an gheilleagair teicneolaíochtbhunaithe in earnálacha straitéiseacha, lena gcumasófar fios gnó agus trí cháilíocht agus iontaofacht na seirbhísí a chuirtear ar fáil sna páirceanna sin a fheabhsú.

Tá an Córas Dreasachta um Aistriú Digiteach Fiontar bunaithe ar 3 líne ghníomhaíochta, rannchuideoidh tionscadail incháilithe le ceann amháin ar a laghad díobh seo a leanas:

-Líne ghníomhaíochta 1 — chun tacú le gnólachtaí réigiúnacha teicneolaíochtaí digiteacha a oiriúnú agus a chomhtháthú, teicneolaíochtaí lena bhfeabhsaítear iomaíochas, lena gcuirtear feabhas ar tháirgiúlacht, lena gcuirtear borradh faoin nuálaíocht agus lena laghdaítear costais na bpróiseas gnó.

-Líne Gníomhaíochta 2 — chun an deis a sholáthar do chuideachtaí Azorean seirbhísí comhairleacha speisialaithe a úsáid chun luasghéarú próiseas gnó agus modheolaíochtaí cibearshlándála a chur chun feidhme.

-Líne Gníomhaíochta 3 — chun tacú le heagrú imeachtaí téamacha ag eintitis phoiblí nó phríobháideacha chun sineirgí cuideachtaí Azorean a chothú trí réitigh theicneolaíocha, uirlisí, modheolaíochtaí agus dea-chleachtais a chomhroinnt.

Soláthróidh an infheistíocht sna Páirceanna Eolaíochta agus Teicneolaíochta sócmhainní nua gréasáin agus ríomhaireachta (crua-earraí) i bPáirc Eolaíochta agus Teicneolaíochta Nonangon agus i dtógáil foirgnimh nua atá tíosach ar fhuinneamh i bPáirc Eolaíochta agus Teicneolaíochta Terinov.

Le haghaidh tairiscintí, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 67 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 68 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 69 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 70 ; Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Lúnasa 2026.

Infheistíocht TD-C16-i06-RAM: Fiontair 4.0

Is é cuspóir an bhirt cur le claochlú shamhlacha gnó na FBManna i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara, agus é mar aidhm leis sin é a dhéanamh níos digití, níos iomaíche agus níos athléimní.

Tacóidh an beart le hinfheistíocht sa dá réimse seo a leanas:

-Sócmhainní inláimhsithe, lena n-áirítear innealra agus trealamh a bhaineann go díreach leis an infheistíocht san aistriú digiteach a fháil, chomh maith le trealamh TF a fháil, lena n-áirítear na bogearraí is gá chun é a oibriú, a bhaineann go díreach le forbairt an tionscadail.

-Sócmhainní doláimhsithe, lena n-áirítear aistriú teicneolaíochta trí chearta paitinne a fháil agus bogearraí caighdeánaithe nó sainfhorbartha.

Le haghaidh tairiscintí, chun a áirithiú go gcomhlíonann an beart an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), déanfar an liosta gníomhaíochtaí seo a leanas a eisiamh leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin: i) gníomhaíochtaí a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 71 ; ii) gníomhaíochtaí faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 72 ; iii) gníomhaíochtaí a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 73 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 74 ; Ina theannta sin, ceanglófar leis na téarmaí tagartha go bhféadfar gníomhaíochtaí a chomhlíonann reachtaíocht chomhshaoil ábhartha an Aontais agus reachtaíocht chomhshaoil ábhartha náisiúnta a roghnú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

P.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Garsprioc/ Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
16.1	TD-C16-r31	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar ábhar na hoiliúna a áirítear sa Chatalóg Náisiúnta Cáilíochtaí maidir le modúil i réimse na Scileanna Digiteacha agus an reachtaíocht nó an rialachán chun sínithe agus séalaí digiteacha a chruthú	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar ábhar na hoiliúna a áirítear sa Chatalóg Náisiúnta Cáilíochtaí maidir le modúil i réimse na Scileanna Digiteacha agus an reachtaíocht nó an rialachán chun sínithe agus séalaí digiteacha a chruthú				R1	2022	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta nó na rialachán seo a leanas: (1) Athbhreithniú ar ábhar na gairmoiliúna agus na hoiliúna oideachais a áirítear i gCatalóg Náisiúnta na gCáilíochtaí i réimse na scileanna digiteacha, eadhon modúil oiliúna a bhaineann le teicneolaíochtaí agus uirlisí, chun na scileanna is mó a theastaíonn sa chomhthéacs gairmiúil a fhorbairt bunaithe ar dhiagnóis oirchill scileanna. (2) Reachtaíocht nó rialachán is gá chun sínithe agus séalaí digiteacha a chruthú i réimsí na cibearshlándála, an phríobháideachais, na hinbhuanaitheachta agus na hinúsáideachta. Is coinníoll é cruthú an chreata dhlíthiúil sin agus cur chun cinn na muiníne digití chun an infheistíocht le haghaidh séalaí digiteacha dá bhforáiltear sa chomhpháirt seo a chur chun feidhme.
16.2	TD-C16-i01	M	Tús na Portaingéile An tAcadamh Digiteach agus an Fhostaíocht + Cláir Dhigiteacha	Tús na Portaingéile An tAcadamh Digiteach agus an Fhostaíocht + Cláir Dhigiteacha				R1	2022	Acadamh Digiteach na Portaingéile — (1) Tá an t-ardán ar líne oibríochtúil agus inrochtana ag a úsáideoirí, (2) sainmhínítear nósanna imeachta diagnóiseacha chun measúnú a dhéanamh ar mholtaí scileanna digiteacha do na hoiliúnaithe agus chun na cúrsaí oiliúna pearsantaithe a theastaíonn uathu a shainiú, agus seoltar an chéad sraith d’oiliúint ar líne agus tá rochtain ag oiliúnaithe orthu. Fostaíocht + Digiteach — (1) sainaithnítear na hearnálacha eacnamaíocha a bhfuiltear le díriú orthu agus sainítear na príomhdhúshláin dhigiteacha ar gá aghaidh a thabhairt orthu leis na cúrsaí;(2) sainaithnítear comhpháirtithe agus geallsealbhóirí chun an clár a chur chun feidhme; (3) seoltar an clár oiliúna agus cuirtear tús leis an oiliúint ar líne, duine le duine nó cumaisc.
16.3	TD-C16-i01	T	Fostaíocht + Rannpháirtithe san oiliúint dhigiteach		Líon	0	200 000	R3	2025	Líon na rannpháirtithe oiliúna a bhfuil modúl oiliúna athscilithe agus uas-scilithe ar líne, duine le duine nó cumaiscthe curtha i gcrích acu, ag díriú ar scileanna digiteacha a thugann aghaidh ar dhúshláin na n-earnálacha eacnamaíocha sainaitheanta sa chlár Fostaíocht + Digiteach. Is iad na hearnálacha eacnamaíocha a roghnaíodh na hearnálacha sin a sainaithníodh i ngarsprioc R1 2022.
16.4	TD-C16-i01	T	Rannpháirtithe oiliúna Acadamh Digiteach na Portaingéile		Líon	0	500 000	R3	2025	Líon na rannpháirtithe oiliúna a bhfuil diagnóisic scileanna digiteacha faighte acu. Ina theannta sin, comhlánóidh 125 000 rannpháirtí modúl cumaiscthe nó modúl duine le duine ar líne i gclár Acadamh Digiteach na Portaingéile. Ina theannta sin, cuirfear ar fáil caoga MOOC nuafhorbartha.
16.5	TD-C16-i02	T	FBManna a fhaigheann tacaíocht ó luasairí tráchtála digití		Líon	0	12 500	R3	2024	Líon na FBManna a fhaigheann tacaíocht trí 25 luasaire tráchtála digití áitiúla, réigiúnacha nó earnála a chruthú chomh maith le córas dreasachtaí airgeadais chun samhlacha gnó FBManna a dhigitiú. Is éard a bheidh sa tacaíocht leibhéal digiteála FBManna is tairbhithe a mheasúnú agus a dhiagnóisiú, chomh maith le seirbhísí spriocdhírithe agus dreasachtaí a sholáthar chun glacadh teicneolaíochtaí digiteacha a mhéadú i samhail ghnó na dtairbhithe. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as promhadh inbhuanaitheachta, úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.6	TD-C16-i02	T	Forbraíodh táirgí píolótacha agus seirbhísí píolótacha an Líonra Náisiúnta Leaba Tástála		Líon	0	600	R2	2024	Líon na dtáirgí nó na seirbhísí píolótacha a forbraíodh (le hintinn Leibhéal Ullmhachta Teicneolaíochta 5 ar a laghad a bhaint amach) sa Líonra Náisiúnta Leaba Tástála. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.7	TD-C16-i02	T	Tástáil Leaba roghnaithe don Líonra Náisiúnta Leaba Tástála		Líon	0	30	R3	2022	Líon na Leaba Tástála a roghnaíodh le bheith suiteáilte leis an trealamh is gá chun gur féidir táirgí píolótacha a fhorbairt agus a thástáil sa Líonra Náisiúnta Leapacha Tástála. Comhfhreagróidh cumhdach na n-earnálacha tionscail, chomh maith lena bhfo-earnálacha, do na hearnálacha sin atá réamh-mheasta do líonra na Mol Nuálaíochta Digití (DIH) chun sineirgí agus comhlántachtaí a ghiniúint le líonra DIH. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.8	TD-C16-i02	T	Forbraíodh táirgí píolótacha agus seirbhísí píolótacha an Líonra Náisiúnta Leaba Tástála		Líon	600	3 000	R3	2025	Líon na dtáirgí nó na seirbhísí píolótacha a forbraíodh le hintinn Leibhéal Ullmhachta Teicneolaíochta 5 a bhaint amach) sa Líonra Náisiúnta Leaba Tástála. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.9	TD-C16-i02	T	An Tráchtáil Dhigiteach Comharsanachtaí		Líon	0	75	R3	2025	Líon na gcomharsanachtaí tráchtála digití i lárionaid uirbeacha, i gceantair fho-uirbeacha nó i gceantair thuaithe. Cumhdófar leis na hinfheistíochtaí sin nascacht agus bonneagar digiteach áitiúil, go háirithe suiteáil (nó uasghrádú) trealaimh atá ann cheana agus suiteálacha rochtana idirlín Wi-fi do chustaiméirí i limistéir siopadóireachta. Cumhdófar leis freisin comhtháthú na réiteach teicneolaíochta le haghaidh bainistiú beartseachadta agus glacadh modhanna leictreonacha íocaíochta chun eispéireas tomhaltóirí agus samhail ghnó siopaí a dhigitiú. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.10	TD-C16-i02	T	FBManna a fhaigheann tacaíocht ó luasairí tráchtála digití		Líon	12 500	25 000	R3	2025	Líon na FBManna a fhaigheann tacaíocht trí 25 luasaire tráchtála digití áitiúla, réigiúnacha nó earnála a chruthú chomh maith le córas dreasachtaí airgeadais chun samhlacha gnó FBManna a dhigitiú. Is éard a bheidh sa tacaíocht leibhéal digiteála FBManna is tairbhithe a mheasúnú agus a dhiagnóisiú, chomh maith le seirbhísí spriocdhírithe agus dreasachtaí a sholáthar chun glacadh teicneolaíochtaí digiteacha a mhéadú i samhail ghnó na dtairbhithe. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as promhadh inbhuanaitheachta, úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.11	TD-C16-i02	T	FBManna agus gorlanna nuathionscanta a fhaigheann tacaíocht dhíreach ó chláir digitithe		Líon	0	8 600	R3	2025	Líon FBManna (8500) agus gorlanna nuathionscanta (100) a fhaigheann tacaíocht ó cheann de na cláir seo a leanas: (1) Idirnáisiúnú trí ríomhthráchtáil; (2) Gníomhaíochtaí cóitseála 4.0 lena dtacaítear le samhlacha gnó don aistriú digiteach; (3) Dearbháin do ghnólachtaí nuathionscanta chun táirgí nua glasa agus digiteacha a fhorbairt; (4) Dearbháin do ghorlanna nuathionscanta agus do luasairí maidir lena bhforbairt theicneolaíoch. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.12	TD-C16-i02	T	Gnólachtaí nuathionscanta mapáilte ar ardán Startup An Phortaingéil		Líon	0	5 000	R3	2025	Líon na ngnólachtaí nuathionscanta arna mapáil trína bpríomhthréithe gnó a shainaithint ar ardán gnólachtaí nuathionscanta na Portaingéile. Déanfaidh an t-ardán nua faireachán ar éiceachóras gnólachtaí nuathionscanta, go háirithe gnólachtaí digiteacha, ach gan a bheith teoranta dóibh. Cuirfear an t-ardán ar fáil don éiceachóras iomlán (gnólachtaí nuathionscanta, infheisteoirí, luasairí/gorlanna, eintitis phoiblí).
16.13	TD-C16-i03	T	Moil Nuálaíochta Digití (DIH)		Líon	0	16	R4	2021	Líon na gcuibhreannas DIH arna roghnú trí thairiscintí a fhormheas. Le cruthú gach DIH tabharfar le tuiscint ina dhiaidh sin gorlann/luasaire a bhunú chun an t-éiceachóras fiontraíochta a bhaineann leis na hearnálacha a chumhdaítear leis an mol a chothú. Leis an infheistíocht sin, neartófar agus comhlánófar an líonra atá á fhorbairt cheana féin laistigh den Chlár don Eoraip Dhigiteach. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.14	TD-C16-i03	M	Seirbhísí a bhunú chun sonraisc dhigiteacha agus deimhnithe cibearshlándála, príobháideachais, inúsáidteachta agus inbhuanaitheachta a sheoladh	Seirbhísí a bhunú chun sonraisc dhigiteacha agus deimhnithe cibearshlándála, príobháideachais, inúsáidteachta agus inbhuanaitheachta a sheoladh				R4	2023	Cuirfear cúig sheirbhís nua ar bun le haghaidh na nithe seo a leanas: 1) sonraisc dhigiteacha a sheoladh; agus 2) deimhniú cibearshlándála, 3) deimhniú príobháideachais, 4) deimhniú inúsáidteachta agus 5) deimhniú inbhuanaitheachta; lena n-áirítear na feachtais ghaolmhara scaipthe ar gach seirbhís. Tacóidh na seirbhísí deimhniúcháin le hiarratais ar dheimhniú agus le tíolacadh iarrataí ar dheimhniú, bainistiú próiseas, eisiúint agus stór lárnach deimhnithe agus séalaí arna n-eisiúint. Tacóidh seirbhísí deimhniúcháin freisin le cumarsáid idir na comhpháirtithe agus na heintitis uile atá rannpháirteach sa phróisis, chomh maith le sonraí nós imeachta atá ábhartha maidir le faireachán ar an gclár a ghiniúint. Ní mór na seirbhísí a bheith oibríochtúil agus inrochtana do na húsáideoirí ar dóibh a beartaíodh an fheiste.
16.15	TD-C16-i03	T	Tairbhithe seirbhísí comhairliúcháin na Mol Nuálaíochta Digití		Líon	0	4 000	R3	2025	Líon na gcuideachtaí agus na n-eintiteas poiblí a fuair seirbhísí comhairliúcháin ó líonra na Mol Nuálaíochta Digití chun eolas agus próisis táirgthe a fheabhsú trí theicneolaíochtaí suaiteacha a uathoibriú nó a ionchorprú. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.16	TD-C16-i04	T	Tionscadail Tionscail 4.0 a roghnú		Líon	0	200	R4	2023	Roghnófar 200 tionscadal Tionscail 4.0. Comhlíonfaidh na tionscadail tíopeolaíocht na ngníomhaíochtaí a thuairiscítear sa tuairisc ar an mbeart. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
16.17	TD-C16-i04	T	Tionscadail Tionscail 4.0 a chur i gcrích		Líon	0	200	R4	2025	Cuirfear 200 tionscadal Tionscail 4.0 i gcrích. Comhlíonfaidh na tionscadail tíopeolaíocht na ngníomhaíochtaí a thuairiscítear sa tuairisc ar an mbeart.
16.18	TD-C16-i05-RAA	T	Líon na dtionscadal a tugadh chun críche faoi chuimsiú an Chórais Dreasachta Fiontraíochta um Aistriú Digiteach		Líon	0	350	R2	2026	350 tionscadal a thabharfar chun críche faoi chuimsiú an Chórais Dreasachta Fiontraíochta um Aistriú Digiteach Comhlíonfaidh na tionscadail tíopeolaíocht na ngníomhaíochtaí a thuairiscítear faoi línte gníomhaíochta 1, 2 nó 3 sa tuairisc ar an mbeart.
16.19	TD-C16-i05-RAA	M	Páirceanna Eolaíochta agus Teicneolaíochta leathnaithe nó feistithe	Bonneagar gréasáin agus ríomhaireachta a shuiteáiltear agus a tógadh				R2	2026	Suiteálfar sócmhainní nua bonneagair líonra agus ríomhaireachta (crua-earraí) i bPáirc Eolaíochta agus Teicneolaíochta Nonangon agus tógfar foirgneamh nua atá tíosach ar fhuinneamh de thart ar 878 méadar cearnach i bPáirc Eolaíochta agus Teicneolaíochta Terinov. Beidh éileamh fuinnimh príomhúil ag foirgnimh nua 20 % ar a laghad faoi bhun riachtanais foirgneamh atá beagnach neodrach ó thaobh fuinnimh de. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
16.20	TD-C16-i06-RAM	T	Fiontair 4.0		Líon	0	300	R4	2025	Cuirfear 300 tionscadal digitithe le haghaidh FBManna i gcrích. Is éard a bheidh sna tionscadail sócmhainní inláimhsithe nó doláimhsithe a bhaineann go díreach leis an infheistíocht san aistriú digiteach a fhorbairt nó a cheannach. Áiritheoidh na critéir a roghnaíodh go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí liosta eisiaimh a úsáid mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.

Q. COMHCHUID 17: Cáilíocht agus Inbhuanaitheacht Airgeadas Poiblí

Tugann an chomhpháirt aghaidh ar na dúshláin a bhaineann le cóimheas ard fiachais phoiblí le OTI na Portaingéile, ar measa fós iad mar gheall ar ghéarchéim COVID-19. Mar gheall ar mhéid chóimheas an fhiachais phoiblí idir OTI na Portaingéile, cuirtear srian ar an spás fioscach atá ar fáil agus, nuair is féidir de bharr na ndálaí eacnamaíocha, ní mór inbhuanaitheacht fhioscach a áirithiú sa mheántéarma. Sa chomhthéacs sin, meastar go rannchuideoidh coinníollacha creata níos láidre don bheartas fioscach le conair níos fearr lena gcothófar an fás chun inbhuanaitheacht fhioscach níos láidre a bhaint amach.

Is é is cuspóir don chomhpháirt sin feabhas a chur ar bhainistiú airgeadais phoiblí sa Phortaingéil agus na bearnaí atá ann faoi láthair sna hathchóirithe struchtúracha fioscaí a líonadh. I measc spriocanna eile, áirítear an méid seo a leanas ar na spriocanna sin:

-cur chun feidhme iomlán agus éifeachtach Dhlí Réime Buiséadach 2015 agus na n-athruithe struchtúracha gaolmhara maidir le buiséadú, cuntasaíocht agus córais faisnéise a chur chun feidhme go hiomlán agus go héifeachtach;

-coigiltis éifeachtúlachta a mhéadú trí ghlacadh níos mó le hathbhreithnithe láraithe ar sholáthar agus ar chaiteachas, a bhfuil sé beartaithe iad a chomhtháthú sa phróiseas buiséadach rialta agus faoi réir meastóireachtaí córasacha ex-post;

-feabhas a chur ar fheidhmíocht airgeadais na bhfiontar atá faoi úinéireacht an stáit trí thrédhearcacht níos fearr, trí fhaireachán feabhsaithe agus trí rialachas níos láidre, agus an bhainistíocht ag éirí níos cuntasaí agus níos dírithe ar fheidhmíocht; agus,

-dlús a chur le héifeachtúlacht an riaracháin ioncaim — lena n-áirítear an tÚdarás Cánach agus Custaim agus seirbhísí Slándála Sóisialta — tríd an raon feidhme atá ar fáil a shaothrú le haghaidh digitiú agus soláimhsitheacht ghnó níos mó.

Rannchuidíonn an chomhpháirt le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach chun cáilíocht an airgeadais phoiblí a fheabhsú, agus ag an am céanna rialú foriomlán caiteachais, éifeachtúlacht costais agus buiséadú leordhóthanach a neartú (Moladh Sonrach Tíre 1 2019), an moladh chun feabhas a chur ar inbhuanaitheacht airgeadais fiontar atá faoi úinéireacht stáit, agus faireachán níos tráthúla, níos trédhearcaí agus níos cuimsithí a áirithiú ag an am céanna (Moladh Sonrach Tíre 1 2019), an moladh beartais fhioscacha a shaothrú, i gcás ina gceadaítear sin leis na dálaí eacnamaíocha, arb é is aidhm dóibh staid fhioscach mheántéarmach stuama a bhaint amach agus inbhuanaitheacht fiachais a áirithiú (Moladh Sonrach maidir le Tír 1 2020) agus an moladh chun éifeachtacht an chórais chánach a fheabhsú, go háirithe trí thosaíocht a thabhairt do shimpliú a chreata (Moladh Sonrach maidir le Tír 1 2022 agus 2023). Cuidíonn an chomhpháirt freisin le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach chun infheistíocht a dhíriú ar an aistriú digiteach (Moladh Tír-Shonrach 3 2020).

Q.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TD-r32: Nuachóiriú agus Simpliú na Bainistíochta Airgeadais Phoiblí

Is é cuspóir uileghabhálach an athchóirithe cáilíocht agus inbhuanaitheacht an airgeadais phoiblí a fheabhsú agus, go háirithe, rialú caiteachais agus buiséadú iomchuí a neartú. Tá sé d’aidhm ag an athchóiriú freisin trédhearcacht agus éifeachtúlacht in úsáid acmhainní poiblí a mhéadú, trí bhainistiú níos comhtháite a dhéanamh ar phróisis riaracháin agus airgeadais ar fud na n-eintiteas uile laistigh den rialtas ginearálta.

Is athchóiriú uilechuimsitheach ar struchtúr fioscach é an t-athchóiriú, arb é a bheidh ann tionscnaimh a threisíonn a chéile.

-Ar an gcéad dul síos, rannchuideoidh céimeanna de réir a chéile le cur chun feidhme iomlán agus éifeachtach Dhlí Réime Buiséadach 2015. Áireofar orthu sin buiséadú clár a fhorbairt agus é a chur le pleanáil agus faireachán buiséadach, chomh maith le teacht i bhfeidhm reachtaíochta lena ndéantar an tEintiteas Cuntasaíochta Stáit a thuar. Leis an uasghrádú suntasach atá beartaithe ar na córais faisnéise le haghaidh bainistíocht airgeadais phoiblí, táthar ag súil freisin go n-éascófar cloí leis an gcóras cuntasaíochta bunaithe ar fhabhrú.

-Ar an dara dul síos, tá sé beartaithe go mbeidh athbhreithnithe caiteachais ina ngné struchtúrach de phróiseas buiséadach na Portaingéile, trína gcomhtháthú níos fearr sa timthriall buiséadach bliantúil agus tríd an meastóireacht ex-post ar ghnóthachain éifeachtúlachta a d’fhéadfadh a bheith ann.

-Ar an tríú dul síos, déanfar feabhsuithe ar shainchúram an tsoláthair láraithe a chur chun feidhme chun éifeachtúlacht a neartú.

-Ar an gceathrú dul síos, tá cur chuige dhá ghné beartaithe d’fhiontair atá faoi úinéireacht an stáit, trína gcomhlánófar bearta chun trédhearcacht a mhéadú maidir le nochtadh sonraí airgeadais le céimeanna chun rialachas a neartú, lena n-áirítear trí chonarthaí bainistíochta feabhsaithe chun cleachtais bhainistíochta atá bunaithe ar dhreasachtaí a spreagadh, agus trí shíniú pleananna buiséid agus gníomhaíochta lena gceadófar neamhspleáchas níos fearr i gcomhar le cuntasacht agus faireachán níos láidre.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C17-i01: Córais Faisnéise um Bainistíocht Airgeadais Phoiblí

Is é cuspóir na hinfheistíochta an t-athchóiriú gaolmhar ar bhainistíocht airgeadais phoiblí a chur i ngníomh, d’fhonn cáilíocht agus inbhuanaitheacht an airgeadais phoiblí a fheabhsú. Tá an infheistíocht ríthábhachtach le haghaidh cur chun feidhme iomlán agus éifeachtach Dhlí Réime Buiséadach 2015.

Is éard a bheidh san infheistíocht fo-infheistíochtaí comhlántacha ar cheart dóibh, i dteannta a chéile, rannchuidiú le bainistiú comhtháite ioncaim agus caiteachais phoiblí. Ar an gcéad dul síos, déanfar fo-infheistíochtaí a dhíriú ar réitigh teicneolaíochta faisnéise lena bhféadfar faireachán a dhéanamh ar idirbhearta rialtais, lena gcuirfear le digitiú na bpróiseas, le huathoibriú na cuntasaíochta agus le comhtháthú sna córais lárnacha san Aireacht Airgeadais, rud a rachaidh chun tairbhe na pleanála buiséadaí, an fhaireacháin bhuiséadaigh agus na cuntasachta buiséadaí. Áireofar orthu sin réitigh teicneolaíochta faisnéise a fhorbairt lena bhféadfar cisteán an Stáit a bhainistiú ar bhealach comhtháite tríd an Eintiteas Cuntasaíochta Stáit, chomh maith le tacú le Buiséad an Stáit agus pleanáil bhuiséadach mheántéarmach a ullmhú trí bhuiséadú cláir a thabhairt isteach agus trí chloí leis an gcóras cuntasaíochta bunaithe ar fhabhrú. Ar an dara dul síos, foráiltear d’fheabhsuithe coimhdeacha sna córais faisnéise le haghaidh soláthar láraithe, chomh maith le feithiclí poiblí agus maoin dhochorraithe a bhainistiú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TD-C17-i02: Nuachóiriú ar chórais faisnéise an Údaráis Cánach agus Custaim le haghaidh cánachas maoine tuaithe

Is é is cuspóir don infheistíocht dul chun cinn a dhéanamh maidir le digitiú na bpróiseas uile a bhaineann le cánachas maoine tuaithe, go háirithe an fhaisnéis ghaolmhar — mapáil agus gnéithe gaolmhara (amhail barra agus acmhainneacht eacnamaíoch) — agus úsáid a bhaint as réamhlíonadh le haghaidh oibleagáidí sonracha dearbhaitheacha.

Roinnt fho-infheistíocht a bheidh san infheistíocht ina bhfuil: i) digitiú na faisnéise tacaíochta do mhaitrísí maoine; ii) bonneagar teicneolaíochta faisnéise a neartú chun faisnéis dhigitithe maoine a chaomhnú; iii) sásraí comhairliúcháin agus léirshamhlaithe a fhorbairt le haghaidh maitrísí maoine; iv) córas faisnéise a fhorbairt chun tacú leis an measúnú simplithe cadastrach ar airíonna tuaithe; v) réiteach bainistithe faisnéise geothagartha a fhorbairt; agus vi) forbairt seirbhísí dearbhaitheacha réamhlíonta (go háirithe i gcás cánachas ar mhaoin dhochorraithe agus idirbhearta sonracha atá faoi réir dleacht stampa).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C17-i03: Aistriú digiteach na seirbhísí slándála sóisialta

Is é cuspóir na hinfheistíochta digitiú na seirbhísí slándála sóisialta a thabhairt chun cinn d’fhonn iad a dhéanamh níos soláimhsithe, éifeachtúlacht a chothú agus calaois agus imghabháil a shrianadh.

Is na céimeanna seo a leanas a bheidh san infheistíocht: i) dearadh agus eagrú seirbhísí slándála sóisialta a fheabhsú, bunaithe ar uasghrádú na gcóras faisnéise is bun leo, i réimsí na sochar sóisialta, na ranníocaíochtaí sóisialta, chosc na calaoise, na bainistíochta faisnéise, agus na mbealaí íocaíochta; ii) samhail nua caidrimh a fhorbairt agus a chur chun feidhme, a bhfuiltear ag súil leis go gcomhtháthófar léi na bealaí éagsúla idirghníomhaíochta idir saoránaigh, gnólachtaí agus seirbhísí Slándála Sóisialta trí chur chuige uile-chainéil; iii) ionaid oibre na seirbhísí slándála sóisialta a oiriúnú chun socruithe oibre níos solúbtha a cheadú, amhail teilea-obair; iv) bonneagar teicneolaíochta faisnéise a chur chun feidhme bunaithe ar réitigh Néalríomhaireachta a d’fhéadfadh tacú le feidhmíocht agus le hidir-inoibritheacht; agus v) athbhreithniú a dhéanamh ar phróisis inmheánacha agus oiliúint a chur ar oibrithe Slándála Sóisialta chun tacú le cur chun feidhme rianúil na n-infheistíochtaí thuasluaite agus na n-athruithe struchtúracha.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Athchóiriú TD-C17-r40: Simpliú an Chórais Cánach

Is é is cuspóir don athchóiriú sin éifeachtacht chóras cánach na Portaingéile a fheabhsú. Leis an athchóiriú, tabharfar isteach córas buan chun faireachán agus meastóireacht a dhéanamh go comhsheasmhach ar shochair chánach nua agus ar shochair chánach atá ann cheana (‘benefícios fiscais’) 75 . Mar thoradh air sin, déanfar an creat atá ann cheana a shimpliú, trí líon na sochar cánach a laghdú, tríd an gcaiteachas cánach a bhaineann leo a chiorrú (‘depesas fiscais’), agus trí chost-éifeachtúlacht na sochar cánach sin atá fós ann a neartú.

Is éard a bheidh san athchóiriú gníomh dlíthiúil lena gcruthófar buanaonad um beartas cánach teicniúil (Unidade Técnica de Avaliação Tributária e Aduaneira, ar a dtugtar U-TAX freisin) a mbeidh sé de shainordú aige faireachán agus meastóireacht chórasach a dhéanamh ar shochair chánach nua agus ar shochair chánach atá ann cheana agus rannchuidiú le beartais chánach a cheapadh, a chur chun feidhme agus meastóireacht tionchair a dhéanamh orthu. Rannchuideoidh an t-aonad beartais cánach freisin le hullmhú gníomhartha dlíthiúla i réimse an chánachais, i gcomhar le heintitis ábhartha eile mar Centro de Estudos Fiscais e Aduaneiros (CEF). Sonrófar sa ghníomh dlí struchtúr foirmiúil U-TAX, lena n-áirítear a orgán, a fheidhmiú agus a chúraimí. Beidh U-TAX neamhspleách go teicniúil ar an Údarás Cánach agus Custaim agus freagróidh sé go díreach don Aireacht Airgeadais. Beidh U-TAX comhdhéanta d’fhoireann theicniúil bhuan a bhfuil saineolas acu ar bheartais chánach. Saineofar sa ghníomh dlí freisin na hidirghníomhaíochtaí foirmiúla idir U-TAX agus eintitis phoiblí agus phríobháideacha ábhartha eile, mar institiúidí taighde agus acadúla, agus déanfar foráil ann maidir le comhaontuithe comhroinnte sonraí idir U-TAX agus eintitis phoiblí ábhartha a shainiú, mar an tÚdarás Cánach agus Custaim agus Institiúid Staidrimh na Portaingéile (INE). Áiritheofar leis an ngníomh dlí freisin tiomantas U-TAX maidir le cáilíocht agus trédhearcacht a thuarascálacha anailíseacha agus maidir le caighdeáin cháilíochta sonraí a chaomhnú. Foilseoidh an t-aonad beartais cánach tuarascáil mheasúnaithe ina mbeidh anailís chostais/sochair ar shochair chánach atá ann cheana, ina mbeidh critéir éifeachtúlachta agus éifeachtachta, agus breithnithe comhshaoil. Déanfar athbhreithniú ar chreat dlíthiúil sraith shubstaintiúil sochar cánach tar éis an mheasúnaithe sin.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe sin chun críche faoin 31 Márta 2026.

Q.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach		Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Garsprioc/ Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
						Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
17.1		TD-C17-r32	T	Dearadh agus cur chun feidhme samhlacha nua soláthair a thabhairt chun críche don lárchóras náisiúnta soláthair phoiblí mar a fhoráiltear i bplean straitéiseach 2020-2023 an eintitis seirbhísí comhroinnte riaracháin phoiblí		Líon	0	10	R4	2022	Líon na gcreat-chomhaontuithe athbhreithnithe agus na samhlacha conarthacha athbhreithnithe, chun an méid seo a leanas a dhéanamh: i) simpliú riaracháin a chur chun cinn; ii) sásraí faireacháin agus rialaithe a threisiú; iii) breithnithe cost-éifeachtúlachta agus cuíchóirithe a chothú; iv) liosta na n-earraí agus na seirbhísí atá faoi réir soláthair láraithe a leathnú; agus, v) comhoibriú a chur chun cinn i measc geallsealbhóirí inmheánacha agus seachtracha.
17.2		TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta atá mar bhonn agus mar thaca ag an Eintiteas Cuntasaíochta Stáit	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta atá mar bhonn agus mar thaca ag an Eintiteas Cuntasaíochta Stáit				R4	2022	Teacht i bhfeidhm reachtaíochta tánaistí (agus/nó treoirlínte riaracháin) chun rialáil a dhéanamh ar na míreanna sonracha ioncaim agus caiteachais a áireofar i mbuiséad an Eintitis Chuntasaíochta Stáit, i gcomhréir iomlán le hAirteagal 49 agus Airteagal 55 de Dhlí Réime Buiséadach 2015.
17.3		TD-C17-r32	M	An tsamhail chun faireachán a dhéanamh ar fhorghníomhú buiséadach agus airgeadais an rialtais ghinearálta a thabhairt chun críche agus a fhormheas	An tsamhail chun faireachán a dhéanamh ar fhorghníomhú buiséadach agus airgeadais an rialtais ghinearálta a thabhairt chun críche agus a fhormheas				R4	2022	An tsamhail chun forghníomhú buiséadach agus airgeadais an rialtais ghinearálta a rialú agus faireachán a dhéanamh air a thabhairt chun críche agus a fhormheas ag an Aireacht Airgeadais, i gcomhréir iomlán le forálacha Dhlí an Chreata Bhuiséadaigh 2015 agus le prionsabail an chaighdeáin cuntasaíochta don riarachán poiblí atá bunaithe ar fhabhruithe.
17.4		TD-C17-r32	M	Glacadh na samhla costála le haghaidh buiséadú clár	Glacadh na reachtaíochta don samhail costála le haghaidh buiséadú clár				R4	2025	Reachtaíocht thánaisteach (agus/nó treoirlínte riaracháin) a ghlacadh chun na prionsabail a bhunú maidir le costáil agus faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh na dtáscairí bunaithe ar fheidhmíocht arna sainiú do gach clár buiséadach agus beartas poiblí, d’fhonn go dtiocfaidh siad i bhfeidhm faoi R1-2027.
17.5		TD-C17-r32	M	Sásraí a chur chun feidhme chun athbhreithnithe caiteachais a chomhtháthú sa ghnáthphróiseas buiséadach, lena n-áirítear meastóireacht ex-post ar choigilteas éifeachtúlachta	Tuarascáil maidir le hathbhreithnithe caiteachais a chomhtháthú sa phróiseas buiséadach rialta agus meastóireacht ex post a dhéanamh orthu				R4	2024	Forbrófar creat struchtúrach agus institiúideach le haghaidh athbhreithnithe caiteachais d’fhonn iad a chomhtháthú go hiomlán sa phróiseas buiséadach bliantúil agus i gcreat buiséadach meántéarmach na Portaingéile. Áirítear leis an bpróiseas diagnóisiú, dearadh réiteach agus sainmhíniú ar shamhail lenar féidir gnóthachain éifeachtúlachta a ghiniúint i soláthar seirbhísí poiblí, lena gcuirtear chun cinn athbhreithnithe caiteachais a leathnú chuig earnálacha breise laistigh den rialtas ginearálta, agus acmhainní a shaoradh, trí ghnóthachain éifeachtúlachta, don aistriú digiteach agus don aistriú glas. Chomh maith le hathbhreithnithe caiteachais a chomhtháthú sa phróiseas buiséadach bliantúil, beidh siad faoi réir meastóireachtaí ex-post bliantúla éifeachtacha chun na gnóthachain éifeachtúlachta a baineadh amach a fhionnadh. Féadfar a áireamh ar an gcleachtas sin seirbhísí comhroinnte agus soláthar poiblí láraithe a ghlacadh níos mó, bunaithe ar ardáin theicneolaíocha agus acmhainní comhchoiteanna a úsáid.
17.6		TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm an teimpléid nua maidir le conarthaí bainistíochta faoin gcóras nua dreasachtaí/pionóis chun fiontair atá faoi úinéireacht an stáit a bhainistiú	Teacht i bhfeidhm an teimpléid bainistithe conarthaí nua				R4	2021	Teacht i bhfeidhm an teimpléid nua maidir le conradh bainistíochta atá le síniú le bainisteoirí poiblí arna gceapadh ar Bhoird Stiúrthóirí fiontar faoi úinéireacht stáit, chun freagracht agus cuntasacht i mbainistiú acmhainní poiblí a mhéadú trí chóras nua dreasachtaí/pionóis atá dírithe ar fheidhmíocht.
17.7		TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm na samhla nua chun staid airgeadais agus feidhmíocht fiontar atá faoi úinéireacht an stáit a anailísiú agus a nochtadh	Teacht i bhfeidhm tuarascáil nua lena dtugtar mionsonraí ar staid airgeadais agus feidhmíocht fiontar atá faoi úinéireacht an stáit				R4	2022	Teacht i bhfeidhm na tuarascála nua ina sonraítear staid airgeadais agus feidhmíocht fiontar atá faoi úinéireacht an stáit ar bhonn rialta agus tráthúil, lena n-ionchorpraítear na sonraí airgeadais a bhailítear tríd an gcóras faisnéise nua d’earnáil na bhfiontar atá faoi úinéireacht stáit.
17.8		TD-C17-r32	T	Líon na bpleananna buiséid agus gníomhaíochtaí d’fhiontair atá faoi úinéireacht an stáit arna bhformheas go comhsheasmhach ag an Aire Airgeadais agus ag an Aire líne faoi seach		Líon	74	136	R4	2025	Measúnú a dhéanamh go tráthúil ar bhuiséad agus ar phleananna gníomhaíochtaí na bhfiontar atá faoi úinéireacht an stáit. Is pleananna bainistíochta straitéiseacha trí bliana iad seo, ina ndéanann fiontair faoi úinéireacht an stáit a bpríomhlínte gníomhaíochta, a bpunann seirbhíse, a n-acmhainní daonna, a bplean infheistíochta, a leibhéil ghníomhaíochta cúnaimh agus a ráiteas airgeadais eacnamaíoch a shainiú agus a chaibidliú leis an Aire Airgeadais agus leis an Aire líne faoi seach, chomh maith le míniú a thabhairt ar éifeachtúlacht agus gnóthachain táirgiúlachta lena n-áiritheofar a n-inbhuanaitheacht airgeadais sa mheántéarma agus san fhadtéarma.
17.9		TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme an Eintitis Chuntasaíochta Stáit a thabhairt chun críche	Cur chun feidhme an Eintitis Chuntasaíochta Stáit a thabhairt chun críche				R2	2024	Cur chun feidhme an Eintitis Cuntasaíochta Stáit a chur i gcrích, i gcomhréir iomlán le hAirteagal 49 agus Airteagal 55 de Dhlí Réime Buiséadach 2015.
17.10		TD-C17-i01	M	Teacht i ngníomh an chórais faisnéise chun an próiseas buiséadach a athdhearadh agus a chur chun feidhme, lena n-ionchorpraítear buiséadú na gclár	Teacht i ngníomh an chórais faisnéise chun an próiseas buiséadach a athdhearadh agus a chur chun feidhme				R4	2024	Teacht i bhfeidhm an chórais faisnéise chun a áirithiú go gcuirfidh eintitis uile an rialtais ghinearálta faisnéis bhuiséadach/chuntasaíochta i láthair i gcomhréir leis na formáidí nua atá leagtha síos i nDlí Réime Buiséadach 2015, lena n-áirítear i ndáil le cláir bhuiséadacha nua feidhmíochtbhunaithe.
17.11		TD-C17-i01	M	Córas faisnéise tacaíochta a chur i bhfeidhm don tsamhail nua de rialú buiséadach agus airgeadais	Córas faisnéise atá i bhfeidhm				R4	2025	Teacht i bhfeidhm an chórais faisnéise tacaíochta chun a áirithiú go ndéanfaidh eintitis uile an rialtais ghinearálta faisnéis bhuiséadach/chuntasaíochta a rialú agus go ndéanfaidh siad faireachán uirthi i gcomhréir leis na formáidí nua atá leagtha síos i nDlí Réime Buiséadach 2015.
17.12		TD-C17-i01	T	Nuachóiriú agus simpliú chórais faisnéise an lárchórais soláthair phoiblí náisiúnta a thabhairt chun críche		Líon	0	11	R4	2024	Líon na gcóras faisnéise nuachóirithe agus simplithe atá sa lárchóras náisiúnta soláthair phoiblí, chun an méid seo a leanas a dhéanamh: i) simpliú riaracháin a chur chun cinn; ii) sásraí faireacháin agus rialaithe a threisiú; iii) breithnithe cost-éifeachtúlachta agus cuíchóirithe a chothú; iv) liosta na n-earraí agus na seirbhísí atá faoi réir soláthair láraithe a leathnú; agus, v) comhoibriú a chur chun cinn i measc geallsealbhóirí inmheánacha agus seachtracha. Déanfar seachadadh na sprice sin a thomhas de réir líon na gcóras faisnéise nua atá i bhfeidhm.
17.13		TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme Sistema de Gestão de Património Imobiliário Público (SIGPIP) a thabhairt chun críche agus nuachóiriú na gcóras faisnéise le haghaidh feithiclí atá faoi úinéireacht an stáit	Cur chun feidhme SIGPIP agus teacht i ngníomh na gcóras faisnéise le haghaidh feithiclí atá faoi úinéireacht stáit				R2	2026	Cur chun feidhme ‘Sistema de Gestão de Património Imobiliário Público’ (SIGPIP) a bhainisteoidh faisnéis maidir le maoin phoiblí dhochorraithe. Dhá chóras faisnéise nua atá i bhfeidhm chun fardal a dhéanamh ar fheithiclí atá faoi úinéireacht stáit agus chun faireachán a dhéanamh orthu.
17.14		TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme an ionaid oibríochta slándála a chur i gcrích	Cur chun feidhme an ionaid oibríochta slándála a chur i gcrích				R4	2025	Cur chun feidhme an lárionaid oibríochta slándála a chur i gcrích chun go bhféadfar slándáil faisnéise agus rochtain ar shonraí a mhéadú, agus chun beartais slándála agus réitigh chibearshlándála a chur chun feidhme.
17.15		TD-C17-i02	M	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhlíonta dhearbhú Shamhail 1 den cháin mhaoine cathrach dhochorraithe (IMI), ar bhonn na sonraí atá ar fáil don Údarás Cánach agus Custaim	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhlíonadh dhearbhú Shamhail 1 den cháin bhardasach ar mhaoin dhochorraithe (IMI)				R2	2022	Comhroinnt sonraí idir an tÚdarás Cánach agus Custaim agus bardais chun an dearbhú Samhail 1 maidir leis an gcáin ar mhaoin bhardasach dhochorraithe a réamh-chomhlánú (‘imposto Municipal sobre Imóveis’, IMI), agus leas á bhaint as an bhfaisnéis atá ann cheana maidir le maoin sna córais faisnéise faoi seach.
17.21		TD-C17-i02	M	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhdú idirbhirt shonraigh atá faoi réir na dleachta stampa	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhdú idirbhirt shonraigh atá faoi réir na dleachta stampa				R4	2023	Cur chun feidhme iomlán seirbhísí réamhlíonta d’idirbhearta eastáit réadaigh agus aistrithe feithiclí atá faoi réir na dleachta stampa (‘imposto de Selo’), agus leas á bhaint as an bhfaisnéis atá ann cheana faoi na maoine atá ar fáil do na hÚdaráis Chánach agus Chustaim, don Institiúid Soghluaisteachta agus Iompair. (IMT) agus Institiúid na gClár agus na Nótairí (IRN).
17.16		TD-C17-i02	M	Soláthar agus oibríochtú an leagain deiridh den chóras faisnéise a thacaíonn leis an measúnú simplithe ar airíonna tuaithe	Soláthar agus oibríochtú an leagain deiridh den chóras faisnéise a thacaíonn leis an measúnú simplithe ar airíonna tuaithe				R4	2025	Seachadadh an chórais faisnéise a thacaíonn leis an measúnú simplithe ar mhaoin tuaithe mar bheart coimhdeach leis an athluacháil ghinearálta ar mhaoin den chineál sin.
17.17		TD-C17-i02	T	An tréithriú edafo-climato-moirfeolaíoch (ithir agus aeráid) a chur i gcrích agus measúnú a dhéanamh ar acmhainneacht eacnamaíoch airíonna tuaithe		%	0	90	R4	2025	An céatadán de limistéar tuaithe mhórthír na Portaingéile a dtabharfar chun críche a thréithriú edafo-climato-moirfeolaíoch (ithir agus aeráid) agus measúnú ar an acmhainneacht eacnamaíoch, le tacaíocht ó réiteach bainistithe faisnéise geo-thagartha a fhorbairt.
17.18		TD-C17-i03	T	Feidhmiúlachtaí shuíomh gréasáin Segurança Social Direta a leathnú, trí chúig sheirbhís nua ar líne a chur leis		Líon	3	8	R4	2025	Líon na seirbhísí nua ar líne a cuireadh le suíomh gréasáin Segurança Social Direta chun a fheidhmiúlachtaí a leathnú, eadhon: i) córas faisnéise le haghaidh cúnamh teicniúil do chúirteanna — próiseas caomhnóireachta sibhialta, agus próiseas cur chun cinn agus cosanta; ii) sochair fhorlíontacha — dearbhú maidir le stádas dífhostaíochta; iii) sochair theaghlaigh — athmheasúnú; iv) fóirdheontas mar gheall ar ghníomhaíocht a chur ar fionraí; agus, v) pinsean marthanais. Is é an cuspóir meáchan coibhneasta Segurança Social Direta a mhéadú thar gach bealach cumarsáide leis an tSlándáil Shóisialta, i gcomhthéacs thabhairt isteach an phlean físe 360°.
17.19		TD-C17-i03	T	Laghdú 80 % ar an meánlíon laethanta a thógann sé sochair shóisialta de chineál ranníocach a dheonú, dóibh siúd a bhfuil tréimhse deonaithe níos faide ná 10 lá acu ar an meán		Líon	109	22	R4	2025	Laghdú 80 % ar an meánlíon laethanta a thógann sé sochair shóisialta de chineál ranníocach a dheonú dóibh siúd a bhfuil meántréimhse deonaithe níos faide ná 10 lá acu, mar thoradh ar na feabhsuithe a cuireadh chun feidhme ar shuíomh gréasáin Segurança Social Direta (a bhaineann le pinsin scoir do phinsinéirí nach bhfuil gairm bheatha ranníocach acu ach sa Phortaingéil).
17.20	TD-C17-i03	T	Samhlacha faireachais chliste a chur chun feidhme chun tacú le calaois a chosc, bunaithe ar phróisis mheaisínfhoghlama		Líon	0	2	R4	2025	Déanfar dhá mhúnla faireachais chliste, ag baint úsáide as próisis mheaisínfhoghlama, a sheachadadh agus a chur i bhfeidhm. Is iad seo a leanas an dá shamhail a bheidh le cruthú agus le cur chun feidhme: i) samhail thuarthach lenar féidir eintitis bhrataí a iniúchadh bunaithe ar thorthaí algartaim foghlama, ag úsáid sonraí stairiúla ó fhochóras faisnéise faireachais an chórais faisnéise Slándála Sóisialta, chun gníomhaíochtaí faireachais níos spriocdhírithe a dhéanamh, le hiarracht oibríochtúil níos lú agus torthaí níos teanntásaí, lena bhfeabhsaítear éifeachtacht agus éifeachtúlacht an chórais faireachais, agus leas á bhaint as foinsí eile faisnéise; ii) samhail d’innéacsanna riosca do thairbhithe sochar sóisialta.
17.22	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil lena modhnaítear creat dlíthiúil na sochar cánach roghnaithe	Foráil sa ghníomh dlíthiúil lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil				R2	2023	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil lena ndíothófar nó lena leathnófar sraith spriocdhírithe sochar cánach. Áireofar sa ghníomh dlíthiúil sochair chánach atá le dul in éag sa bhliain ina dhiaidh sin óna theacht i bhfeidhm, sochair nach bhfuil ailínithe a thuilleadh lena chuspóir beartais phoiblí bunaidh nó a bhfuil líon íseal tairbhithe acu, agus a d’fhéadfadh dochar a dhéanamh don chomhshaol.
17.23	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil lena gcruthaítear an buanaonad beartais cánach theicniúil Unidade Técnica de Avaliação Tributária e Aduaneira (U-TAX)	Foráil sa ghníomh dlíthiúil lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil				R4	2023	Teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil lena gcruthófar an buanaonad um beartas cánach teicniúil U-TAX.
17.24	TD-C17-r40	M	Foilsiú na tuarascála measúnaithe ag U-TAX ar shochair chánach atá ann cheana	Foilsiú na tuarascála measúnaithe ag U-TAX				R2	2025	Foilsiú tuarascála measúnaithe ag U-TAX ar shochair chánach atá ann cheana Áireofar sa tuarascáil anailís costais is tairbhe ina mbeidh critéir maidir le héifeachtacht na sochar cánach lena dtabharfar aghaidh ar a gcuspóir beartais phoiblí bunaidh, éifeachtúlacht eacnamaíoch na gcaiteachas cánach arna nginiúint, agus breithnithe comhshaoil. Cumhdófar sa tuarascáil mheasúnaithe na sochair chánach atá le dul in éag sa bhliain tar éis a foilsithe chomh maith le sraith shuntasach sochar cánach, lasmuigh de Estatuto dos Benefícios Fiscais freisin. Déanfar an tsraith shubstaintiúil sochar cánach a shainmhíniú de réir ionadaíochas a chaiteachais chánach ghaolmhar, ag díriú ar na cinn a bhaineann leis an gCáin Bhreisluacha, leis an gCáin Ioncaim Phearsanta agus leis an gCáin Ioncaim Chorparáideach. Féadfaidh U-TAX sochair chánach na Portaingéile a eisiamh óna anailís, ar sochair iad a ndearna meithleacha sonracha meastóireacht orthu cheana féin sular cruthaíodh é, chomh maith le sochair chánach na Portaingéile a ndearna institiúidí poiblí neamhspleácha meastóireacht orthu, ar choinníoll go bhfuil an anailís fhoilsithe sin cothrom le dáta agus i gcomhréir leis na critéir a shainítear thuas don anailís costais is tairbhe. Áireofar sa tuarascáil mheasúnaithe moltaí maidir le cé acu de na sochair chánach a chumhdaítear léi a dhíchuirfear, a leathnófar nó a mhodhnófar.
17.25	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil maidir le sochair chánach	Foráil sa ghníomh dlíthiúil lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil				R1	2026	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil lena simplítear an córas sochair chánach trí líon na sochar cánach atá ann cheana a laghdú, agus moltaí thuarascáil mheasúnaithe U-TAX agus anailís eile mar a shonraítear i ngarsprioc 17.24 á gcur san áireamh.

R. COMHCHUID 18: Ceartas Eacnamaíoch agus Timpeallacht Ghnó

Tugtar aghaidh sa ghné sin ar dhúshlán na neamhéifeachtúlachtaí i gcóras ceartais na Portaingéile agus ar na baic atá fós ann maidir le ceadúnú gnó. Tá feabhas ag teacht ar fhad na nósanna imeachta riaracháin agus cánach le blianta beaga anuas, ach tá sé fós ar cheann de na cinn is airde san Aontas Eorpach, agus tá líon na gcásanna atá ar feitheamh (an riaráiste cáis) fós sách ard. Cuirtear bac freisin ar an timpeallacht ghnó mar gheall ar éifeachtacht íseal dlíthe comhthaobhachta agus féimheachta agus nósanna imeachta maidir le ceadúnú trom i roinnt earnálacha.

Is é cuspóir na comhpháirte an caidreamh idir saoránaigh agus cuideachtaí leis an Stát a neartú agus a dhéanamh níos éifeachtúla, chomh maith leis an ualach agus an chastacht a chuireann bac ar ghníomhaíocht ghnó agus ar tháirgiúlacht a laghdú. Tugtar aghaidh ann ar dhá shaincheist atá ann le fada an lá: bacainní maidir le ceadúnais ghnó agus neamhéifeachtúlachtaí a fháil sa chóras ceartais, chomh maith leis an paraidím ‘digiteach de réir sainmhínithe’ a ghlacadh sa chóras ceartais agus an paraidím sin a chur chun cinn sna nósanna imeachta ceadúnúcháin maidir le feidhmiú na gcúirteanna agus maidir le hidirghníomhaíocht le geallsealbhóirí araon.

Is é is aidhm don chomhchuid sin aghaidh a thabhairt ar dhúshláin éagsúla a sainaithníodh sna Moltaí Tírshonracha (Moltaí Tírshonracha 4 2019 agus 2020), eadhon na neamhéifeachtúlachtaí atá fós ann i réimsí na nósanna imeachta dócmhainneachta agus na gcúirteanna riaracháin agus cánach, agus aghaidh a thabhairt ar an tsaincheist maidir le ceanglais cheadúnúcháin do ghnólachtaí, agus ag an am céanna dul i ngleic le creat na ngairmeacha rialáilte (a áirítear freisin sna Moltaí Tírshonracha céanna), cé go bhfuil sé teoranta do ghairm na gcleachtóirí dócmhainneachta (tugtar aghaidh ar an dúshlán gairmeacha rialáilte i gcomhchuid 6). Cuidíonn an chomhpháirt freisin le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tír-Shonrach chun infheistíocht a dhíriú ar an aistriú digiteach (Moladh Tír-Shonrach 3 2020).

R.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TD-C18-r33: Ceartas eacnamaíoch agus timpeallacht ghnó

Áireofar san athchóiriú sainaithint na mbacainní ar infheistíocht i réimse an cheadúnaithe, d’fhonn neamhéifeachtúlachtaí nós imeachta a laghdú agus tairbhe a bhaint as an digitiú agus as an idir-inoibritheacht idir seirbhísí, agus prionsabal na haonuaire amháin á chur chun feidhme, mar phríomhfhócas an athchóirithe maidir leis an timpeallacht ghnó. Tá sé beartaithe go dtiocfaidh na hathruithe ar an gcreat dlíthiúil, lena mbaintear na bacainní sin, i bhfeidhm faoin tríú ráithe de 2025.

I réimse an cheartais, tá sé d’aidhm ag an athchóiriú éifeachtúlacht na gcúirteanna riaracháin agus cánach a mhéadú trí chreat dlíthiúil a bhunú lena gcuirfear chun cinn socraíochtaí i gcúirteanna uachtaracha agus lasmuigh den chúirt agus trí dhlísheomraí speisialaithe a chruthú i gcúirteanna uachtaracha, agus áireofar san athbhreithniú ar an gcreat dócmhainneachta ról na gcleachtóirí dócmhainneachta a neartú, athbhreithniú ar an gcreat dlíthiúil lena neartaítear cearta an iasachtóra, agus cionroinnt pháirteach éigeantach a thabhairt isteach i gcásanna sonracha.

Thairis sin, leis an athchóiriú atá beartaithe, soláthrófar an bunús dlí do dhigitiú na bpróiseas agus na nósanna imeachta ar fud an chórais cheartais, lena n-áirítear i réimse na n-imscrúduithe fóiréinseacha agus coiriúla.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2025.

Infheistíocht TD-C18-i01: Ceartas eacnamaíoch agus timpeallacht ghnó

Is é cuspóir na hinfheistíochta aistriú digiteach agus athléimneacht chórais TF na Portaingéile a áirithiú. Is é is aidhm dó an paraidím ‘digiteach de réir sainmhínithe’ a chomhtháthú sna breithiúna agus sna cláraitheoirí, lena n-áirítear maidir leis na hidirghníomhaíochtaí le saoránaigh agus le gnólachtaí.

Is é an t-aistriú digiteach an bealach chun tosaigh don infheistíocht sin, a dhíríonn sa chóras ceartais, atá roinnte i gcúig bhraisle:

-Ardáin dhigiteacha a fhorbairt agus a chur chun feidhme don chóras ceartais (na cúirteanna uile a chuimsiú), arb é is aidhm dóibh digitiú na bpróiseas agus na nósanna imeachta breithiúnacha uile a chur chun cinn agus tairbhe a bhaint as an méadú bunúsach ar éifeachtúlacht chun dul i ngleic leis na riaráistí atá ann cheana. Ina theannta sin, forbrófar comhéadain nua don idirghníomhaíocht le geallsealbhóirí ábhartha;

-Ardáin dhigiteacha a fhorbairt do shaoránaigh agus do ghnólachtaí (lena n-áirítear imirce sonraí), seirbhísí nua a chur ar fáil ar líne, agus dí-ábharú iomlán roinnt seirbhísí a áirithiú. Is é is aidhm don infheistíocht sin ardáin seirbhíse chomhtháite a chur ar fáil do ghnólachtaí agus do shaoránaigh, le linn a ‘saolré’, lena n-áirítear na cláraitheoirí éagsúla uile (fíor-Eastát, feithiclí, náisiúntacht, taifid tráchtála agus choiriúla, agus clárú agus fíorú paitinní);

-Ardáin dhigiteacha le haghaidh imscrúduithe coiriúla agus fóiréinsic, córais faisnéise a fhorbairt agus a nuachóiriú agus nasc le líonraí Eorpacha a áirithiú,

-Ardáin bainistithe eolais sa cheartas a fhorbairt agus a chur chun feidhme, lena n-áirítear ardán seirbhísí coiteanna comhroinnte, bainistiú doiciméad, ardán a fhorbairt chun staidreamh agus táscairí a thiomsú, agus simpliú na teanga a úsáidtear i gcumarsáid agus i seirbhísí digiteacha sna hidirghníomhaíochtaí le saoránaigh agus le gnólachtaí (lena n-áirítear fógraí leictreonacha);

-Bonneagar agus trealamh teicneolaíochta a fheabhsú, lena n-áirítear an lárionad sonraí, an tsaoráid tubaiste/aisghabhála, cartlanna digiteacha, ardán sonraí oscailte, bainistiú céannachta digití, agus ionad teagmhála digiteach agus deasc seirbhíse a chruthú i réimse an cheartais.

Baineann an infheistíocht sin tairbhe as sineirgí láidre le Comhchuid 19 — riarachán poiblí digiteach, an paraidím ‘digiteach de réir sainmhínithe’ a chur chun feidhme, agus ailíniú leis an Straitéis Náisiúnta Cibearshlándála agus leis an Straitéis Néalríomhaireachta a áirithiú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

R.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)		Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
						Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
18.1	TD-C18-r33	M	Dlísheomraí speisialaithe a chruthú sna huaschúirteanna riaracháin agus cánach		Dlísheomraí speisialaithe a chruthú sna huaschúirteanna riaracháin agus cánach				R1	2023	Dlísheomraí speisialaithe a chruthú sna huaschúirteanna riaracháin agus cánach: gnáthbhreithiúnais riaracháin, breithiúnais riaracháin shóisialta, breithiúnais soláthair phoiblí, gnáthbhreithiúnas cánach, forfheidhmiú cánach agus cionta riaracháin breithiúnais
18.2	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm réimis dlí chun socraíocht sa chúirt agus lasmuigh den chúirt a spreagadh		Teacht i bhfeidhm réimis dlí chun socraíocht sa chúirt agus lasmuigh den chúirt a spreagadh				R1	2023	Teacht i bhfeidhm an chórais dlí lena gcruthaítear scéim dreasachta reachtúil chun imeachtaí a fhoirceannadh ag socraíocht sa chúirt agus lasmuigh den chúirt
18.3	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil athbhreithnithe le haghaidh dócmhainneachta agus téarnaimh		Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil athbhreithnithe le haghaidh dócmhainneachta agus téarnaimh				R2	2024	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil athbhreithnithe maidir le dócmhainneacht agus tarrtháil cuideachtaí d’fhonn dlús a chur leis na himeachtaí sin agus iad a chur in oiriúint do ‘digiteach mar réamhshocrú’, lena n-áirítear a) athbhreithniú ar an gCód Dócmhainneachta chun imeachtaí dócmhainneachta a bharrfheabhsú, lena léirítear freisin trasuí Threoir 2019/1023 agus bunú imeachtaí nach bhfuil iontu ach imeachtaí leictreonacha; (b) é a chur de chúram ar an Riarthóir Dócmhainneachta plean leachtaithe a tharraingt suas, le spriocanna faoi cheangal ama, chun na sócmhainní arb ionann iad agus an t-eastát dócmhainneachta a urscaoileadh; (c) simpliú an nós imeachta maidir le dliteanais a scrúdú agus éilimh a rangú sna himeachtaí dócmhainneachta, trí fhreagracht a thabhairt don Riarthóir Dócmhainneachta togra maidir lena rangú a chur isteach go comhpháirteach le liosta na n-éileamh aitheanta, rud a chuirfidh ar chumas an bhreithimh, i gcás ina dtiocfar ar chomhaontú agus in éagmais aon agóide, an dá dhoiciméad a fhormheas, rud a fhágfaidh go mbeidh nós imeachta níos solúbtha ann; d) institiúid na cionroinnte páirtí éigeantaí i gcás ina bhfuil an t-eastát dócmhainneachta mar chuid de na fáltais ó leachtú sócmhainní a bhfuil luach EUR 10 000 nó níos mó aige, nach bhfuil a húinéireacht faoi dhíospóid agus nach bhfuil an nós imeachta in ann cionroinnt deiridh a dhéanamh; (e) athbhreithniú a dhéanamh ar réimeas réamhghabhálach an chirt choinneála nuair a bhíonn sé ag tabhairt aghaidhe ar an morgáiste (Código Civil); (f) srianta ar fheidhmiú cleachtóirí dócmhainneachta a laghdú. (g) deireadh a chur le srianta ag céim na toghairme, seirbheáil leictreonach daoine dlítheanacha a bhunú de ghnáth, go háirithe in imeachtaí dócmhainneachta (CPC); (h) cruthú agus oibriú seomraí speisialaithe sna hardchúirteanna le haghaidh cúrsaí tráchtála. imeachtaí ESE agus iad a chur in oiriúint do ‘digiteach mar réamhshocrú’, lena n-áirítear
18.4	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm an phacáiste reachtaigh maidir le bacainní ar cheadúnú a bhaint		Teacht i bhfeidhm an phacáiste reachtaigh maidir le bacainní ar cheadúnú a bhaint				R3	2025	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta maidir le bacainní ar cheadúnú a bhaint, arna sainaithint i dtuarascáil na meithle a bunaíodh le hordú comhpháirteach ó chomhaltaí an rialtais atá freagrach
18.5	TD-C18-i01	M	Córas TF nuachóirithe le haghaidh imscrúdú coiriúil		Córas TF nuachóirithe le haghaidh imscrúdú coiriúil atá i bhfeidhm				R4	2023	Córas TF nuachóirithe le haghaidh imscrúduithe coiriúla a chur i bhfeidhm. Áirítear leis an nuachóiriú comhéadain a chur chun feidhme agus córais idircheaptha a uasghrádú agus idir-inoibritheacht le contrapháirtithe Eorpacha agus idirnáisiúnta a áirithiú
18.6	TD-C18-i01	M	Córas faisnéise ‘Fiontar 2.0’		Córas faisnéise ‘Fiontar 2.0’ atá i bhfeidhm				R1	2024	Teacht i bhfeidhm an chórais faisnéise ‘Fiontraíocht 2.0’, ar ardán nua é lena n-áirítear faisnéis cuideachta maidir le saolré gnólachtaí (cruthú, bainistiú agus foirceannadh).
18.7	TD-C18-i01	M	Córas nua faisnéise le haghaidh chlaochlú digiteach na gCúirteanna agus Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí		Córas nua faisnéise le haghaidh chlaochlú digiteach na gCúirteanna agus Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí atá i bhfeidhm				R4	2025	Córas faisnéise nua a theacht i ngníomh chun imeachtaí breithiúnacha leictreonacha a láimhseáil. Beidh an córas faisnéise nua ar fáil i dtuairim is 400 aonad cúirte agus ionchúisimh, chun imeachtaí breithiúnacha leictreonacha a láimhseáil lena gcumhdaítear gach dlínse, gach céim nós imeachta (lena n-áirítear imscrúdú) agus gach comhlacht breithiúnach agus úsáidfidh breithiúna, ionchúisitheoirí, oifigigh chúirte agus ionadaithe é. Déanfar gach cumarsáid ón gCúirt le geallsealbhóirí a dhigitiú.
18.8	TD-C18-i01	M	An Plean Teicneolaíochta nua a chur i bhfeidhm		An Plean Teicneolaíochta nua a chur i bhfeidhm				R4	2025	Cur chun feidhme an Phlean Teicneolaíochta nua le haghaidh Trealamh Ceartais agus Bonneagair le teacht i ngníomh na gcomhpháirteanna seo a leanas: (a) Lárionad Sonraí nua; (b) Ardán Sonraí Oscailte don cheartas ; (c) Córas Bainistíochta Faisnéise do gach eintiteas sa Cheartas; (d) Bainistiú céannachta digití agus (e) Córas chun sócmhainní urghafa a aisghabháil agus a bhainistiú in imeachtaí breithiúnacha
18.9	TD-C18-i01	M	Ardáin bhainistíochta eolais sa cheartas		Ardáin bhainistíochta eolais sa cheartas atá i bhfeidhm				R4	2025	Teacht i bhfeidhm na n-ardán bainistíochta eolais seo a leanas: (a) Seirbhísí tacaíochta roinnte (b) staidreamh agus táscairí (c) Ardán bainistíochta faisnéise (córas bainistíochta doiciméad)

S. COMHCHUID 19: Riarachán Poiblí Digiteach

Leis an ngné sin de phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, tugtar aghaidh ar an dúshlán a bhaineann leis an ngá seirbhísí poiblí níos fearr, níos simplí agus níos digití a chur ar fáil. Cé go bhfuil an Phortaingéil suite go maith maidir le soláthar seirbhísí digiteacha, tá ilroinnt agus dúbailt ceanglas fós ina bpríomhchonstaicí ar riarachán poiblí éifeachtúil atá dírithe ar chustaiméirí. Is é is aidhm don chomhchuid sin dul i ngleic leis na dúshláin sin.

Is é is aidhm don chomhpháirt seirbhís phoiblí níos fearr a bhaint amach, trí úsáid réiteach teicneolaíochta a chothú agus trí ghaireacht a neartú le haghaidh rochtain níos simplí, slán, éifeachtach agus éifeachtúil do shaoránaigh agus do ghnólachtaí, agus costais chomhthéacs a laghdú. Ina theannta sin, tá sé d’aidhm aige éifeachtúlacht, nuachóiriú, nuálaíocht agus cumhachtú an riaracháin phoiblí a chur chun cinn, a athléimneacht a neartú, scileanna státseirbhísigh a fheabhsú agus rannchuidiú an stáit agus an riaracháin phoiblí le fás agus forbairt eacnamaíoch agus shóisialta a fheabhsú.

Tá an chomhpháirt sin dírithe ar chur chun feidhme na paraidíme ‘digiteach de réir sainmhínithe’ agus an phrionsabail ‘aon uair amháin’ i riarachán poiblí na Portaingéile, agus infheistíocht á déanamh san am céanna in uas-sciliú an lucht saothair.

Leis an gcomhchuid sin, rannchuidítear le haghaidh a thabhairt ar na Moltaí Tír-Shonracha maidir leis an méid seo a leanas:

-tosaíocht a thabhairt do chaiteachas lena gcothaítear fás (Molta Sonrach Tíre 1 2019 agus 2020), trí leas a bhaint as na gnóthachain éifeachtúlachta a eascraíonn as an digitiú;

-leibhéal scileanna an daonra a fheabhsú (Moladh Tír-Shonrach 2 2019) maidir leis an státseirbhís;

-an infheistíocht a dhíriú ar an aistriú digiteach (Moladh Tír-Shonrach 3 2020), trí infheistíocht a dhéanamh i gcórais riaracháin phoiblí thrasearnálacha agus earnála; agus

-an t-ualach rialála agus riaracháin ar ghnólachtaí a laghdú (Moladh Tírshonrach 4 2019) tríd an gcaidreamh idir gnólachtaí agus údaráis phoiblí a shimpliú agus a dhéanamh níos éifeachtúla, go háirithe tríd an bprionsabal ‘aon uair amháin’ a chur chun feidhme.

Tá coinne leis nach ndéanfaidh aon bheart sa chomhchuid seo dochar suntasach do na cuspóirí comhshaoil de réir bhrí Airteagal 17 de Rialachán (AE) 2020/852, agus an tuairisc ar na bearta agus na céimeanna maolaitheacha a leagtar amach sa phlean i gcomhréir le Treoraíocht Theicniúil DNSH (2021/C58/01) á gcur san áireamh.

S.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TD-r34: Seirbhísí poiblí digiteacha, simplí, cuimsitheacha agus slána do shaoránaigh agus do ghnólachtaí

Is é cuspóir an athchóirithe an paraidím ‘digiteach de réir sainmhínithe’ a chur chun feidhme i seirbhísí poiblí, é a dhéanamh níos dírithe ar an úsáideoir, inrochtaineacht a mhéadú agus an t-ualach riaracháin ar shaoránaigh agus ar ghnólachtaí a laghdú, lena n-áirítear trí bheith ag brath ar néalseirbhísí a úsáid.

Is éard a bheidh san athchóiriú cur chun feidhme na mbeart chun a áirithiú go mbeidh an creat dlíthiúil is gá i bhfeidhm don aistriú digiteach, go háirithe chun an tairseach aonair dhigiteach agus an ‘prionsabal aonuaire’ a chur chun feidhme, trí phróiseas comhordaithe idir eintitis phoiblí atá fréamhaithe i Straitéis agus Plean Gníomhaíochta maidir leis an gClaochlú Digiteach sa Riarachán Poiblí le haghaidh 2021 go 2023 agus 2024 go 2026, agus na coimircí slándála faisnéise is gá á gcur chun feidhme, lena n-áirítear iad siúd a bhaineann go sonrach leis an gcibearshlándáil.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2021.

Athchóiriú TD-r35: Athchóiriú feidhmiúil agus eagraíochtúil ar an riarachán poiblí

Is é cuspóir an athchóirithe sin seirbhísí poiblí a athstruchtúrú agus a chuíchóiriú chun riarachán poiblí nua-aimseartha agus níos éifeachtúla a chur chun cinn, agus buntáistí á mbaint as na sineirgí a eascraíonn as athchóiriú TD-r34 a chur chun feidhme. Tá scaipeadh agus iomarcaíocht ann faoi láthair laistigh de ranna rialtais láir, as a leanann athdhéanamh seirbhísí laistigh d’aireachtaí, agus ardleibhéal dolúbthachta samhlacha seachadta oibre san earnáil phoiblí, rud a bhraitheann ar shlabhraí diana ceannais agus as a n-eascraíonn cineálacha cur chuige maorlathacha míchuí.

Leis an athchóiriú sin, déanfar athbhreithniú ar shamhail fheidhmiú an stáit agus an riaracháin phoiblí i gcoitinne, chun sineirgí a fheabhsú agus chun leas a bhaint as deiseanna a chruthaítear leis an teicneolaíocht. Áireofar leis sin lárú seirbhísí coiteanna agus comhroinnte, aghaidh a thabhairt ar scaipeadh agus iomarcaíocht laistigh de ranna rialtais láir, speisialtóireacht leordhóthanach a dhéanamh ar eintitis riaracháin phoiblí earnála, idir dhíreach agus indíreach, de réir réimsí saineolais, speisialtóireacht a dhéanamh ar fheidhmeanna criticiúla tacaíochta do ghníomhaíocht rialtais agus oifigí rialtais a dhíriú in aon spás fisiciúil amháin agus iniúchadh inmheánach agus tagarmharcáil a chur chun cinn, díriú ar éifeachtúlacht próisis, feabhsú leanúnach agus scaipeadh cleachtas ardbhainistíochta i measc eintitis riaracháin phoiblí. Déanfar an t-athchóiriú sin trí Struchtúr Misin (tascfhórsa) a chruthú chun plean a fháthmheas agus a shainiú chun seirbhísí an Stáit lárnaigh a atheagrú, a bheidh le maoiniú faoi TD-C19-i07.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2023.

Athchóiriú TD-r36: Riarachán poiblí a bhfuil sé de chumhacht aige luach poiblí a chruthú

Dírítear leis an athchóiriú sin ar uas-sciliú státseirbhísigh, lena n-áirítear ina scileanna digiteacha, agus cuirtear samhlacha oibre nua chun feidhme (eadhon teilea-obair). Tá an t-athchóiriú seo ag teacht leis na bearta atá beartaithe i gComhchuid 6.

Leis an athchóiriú sin, a léirítear sa Straitéis maidir le Nuálaíocht agus Nuachóiriú an Stáit agus an Riaracháin Phoiblí i mí Iúil 2020, neartófar an struchtúr bainistíochta agus oiliúna do státseirbhísigh agus don lucht bainistíochta, tríd an struchtúr a bhunú chun gníomhaíochtaí oiliúna a chomhordú (Instituto Nacional de Administração), lena ndéanfar bainistiú ar chur chun cinn an dá ardoiliúint amhail scileanna bainistíochta, eolaíocht sonraí, cúrsaí speisialtóireachta, agus tríd an gclár Qualifica AP a dhoimhniú chun leibhéal cáilíochtaí seirbhíseach poiblí a uasghrádú, sa ghearrthéarma/sa mheántéarma. Ag an am céanna, is é is aidhm don athchóiriú sin leas a bhaint as acmhainneacht na teilea-oibre sa státseirbhís.

Tá sé nasctha go dlúth le hinfheistíocht TD-C19-i07 — Cumhachtú an riaracháin phoiblí, a shamhlaítear cláir toilleasa digiteacha, cláir intéirneachta gairmiúla, oiliúint ardbhainistíochta agus ardbhainistíochta agus borradh a chur faoi scileanna státseirbhísigh i gcoitinne.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meitheamh 2021.

Infheistíocht TD-C19-i01: Seirbhísí poiblí agus consalachta a athdhearadh

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin an paraidím dhigiteach a chur chun feidhme, de réir sainmhínithe, san idirghníomhaíocht idir páirtithe leasmhara agus riarachán poiblí na Portaingéile, lena ndírítear ar ghnóthachain éifeachtúlachta agus ar mhaorlathas a laghdú. Tá sé d’aidhm aige freisin éifeachtúlacht na seirbhísí consalachta a mhéadú agus aistriú digiteach na n-eintiteas atá faoi rialú na hAireachta Gnóthaí Eachtracha a áirithiú.

Leis an mbeart seo, déanfar ollchóiriú ar oifig tosaigh na seirbhísí poiblí agus consalacha trí acmhainn freagartha uilechainéil a chur ar bun (an tairseach aonair dhigiteach, an t-ionad glaonna agus seirbhísí ar an láthair), mar aon le córas rialachais thrasearnaigh, agus leas á bhaint as an néalríomhaireacht agus as líonraí 5G, chun nuáil a dhéanamh, chun feabhas a chur ar cháilíocht agus chun neamhshiméadrachtaí a laghdú i soláthar seirbhísí poiblí.

Áireofar leis an infheistíocht sin freisin Espaços cidadão agus Lojas do Cidadão nua a chur ar bun i spásanna nua atá tíosach ar fhuinneamh.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht TD-C19-i02: Seirbhísí leictreonacha inbhuanaithe

Is é is cuspóir don infheistíocht sin an tacaíocht chúloifige is gá a chur ar fáil don infheistíocht a rinneadh roimhe seo agus dírítear ar luachshocrú agus saothrú sonraí ag seirbhísí poiblí a threisiú, idir-inoibritheacht agus comhroinnt sonraí a neartú, chomh maith leis an idir-inoibritheacht le heintitis sheachtracha agus trasteorann (nasc leis an Tairseach Sonraí Aonair Eorpach).

Cuireann an infheistíocht sin le hathchóiriú TD-r34 maidir le bainistiú comhordaithe ar éiceachóras sonraí riaracháin phoiblí a bhunú, lena n-ionchorpraítear réitigh shlána sainaitheantais, sásraí rialaithe rochtana sonraí agus faisnéis staidrimh. Déanfaidh sé athúsáid na sonraí arna mbailiú ag údaráis phoiblí a chur chun cinn, an prionsabal ‘aon uair amháin’ a chur chun feidhme trí bhrath ar idir-inoibritheacht agus comhtháthú córas TF, agus trí úsáid réiteach ríomh-shainaitheantais a leathnú. Thairis sin, déanfaidh sé sonraí oscailte agus infhaighteacht sonraí chun críocha taighde a chur chun cinn, agus scileanna eolaíochta sonraí á gcothú ag an am céanna.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

TD-C19-i03: An creat foriomlán cibearshlándála a neartú

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo feabhas a chur ar chaighdeáin agus nósanna imeachta slándála faisnéise maidir le sonraí ar líne. Tá an infheistíocht nasctha le hinfheistíochtaí TD-C19-i01 agus TD-C19-i02.

Is é is aidhm don bheart seo cumhachtú náisiúnta sa chibearshlándáil agus sa tslándáil faisnéise a fheabhsú, agus na dálaí fisiciúla agus teicneolaíocha a chruthú chun samhail nua um chomhordú cibearshlándála agus slándála faisnéise a chur chun feidhme agus a oibríochtú. Áireofar ann ceithre bheart:

-Fothú acmhainneachta sa chibearshlándáil agus sa tslándáil faisnéise a mhéadú, trí lárionaid inniúlachta a chruthú chun réitigh chibearshlándála a fhorbairt do FBManna agus don riarachán poiblí;

-Feabhas a chur ar an tslándáil i mbainistiú shaolré na faisnéise tríd an acmhainneacht chripteagrafaíochta náisiúnta agus rialú ar fhaisnéis rúnaicmithe a fhorbairt;

-An creat tagartha náisiúnta cibearshlándála a chur chun feidhme (de réir athchóiriú TD-r34), lena n-áirítear comhlachtaí a chreidiúnú (i gcomhréir agus i ngiaráil na mbeart a áirítear i gcomhchuid 16); agus

-Na dálaí fisiciúla agus teicneolaíocha a chruthú le haghaidh oibríochtú na samhla nua um chomhordú cibearshlándála agus slándála faisnéise (agus na húdaráis ábhartha nua lánchumhachtaithe).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

TD-C19-i04: Bonneagar digiteach criticiúil atá éifeachtúil, slán agus comhroinnte

Is é is cuspóir don infheistíocht sin athléimneacht na mbonneagar digiteach criticiúil a mhéadú, eadhon líonraí cumarsáide éigeandála agus slándála, chomh maith le líonra ríomhaireachta an rialtais (RING).

Díreofar an infheistíocht sin ar líonra TF an rialtais, feabhsófar cumhdach agus acmhainneacht an líonra Cumarsáide Éigeandála Stáit agus an líonra slándála inmheánaí náisiúnta agus déanfar athbhreithniú ar ailtireacht chórais agus phróisis faisnéise na bhfórsaí slándála. Áireofar leis sin:

-Córais teicneolaíochta a athnuachan le haghaidh bainistiú agus rialú teorainneacha, comhar póilíneachta agus breithiúnach;

-Tionscadal na Lárionad Oibriúcháin 112 — nuashonrú chun freastal ar chaighdeáin nua (Glúin Nua 112);

-Tionscadal Líonra Slándála Inmheánaí Náisiúnta — leordhóthanacht na gcóras ailtireachta TF agus na n-uirlisí teicneolaíochta faisnéise, agus tógáil agus oibríochtú lárionaid sonraí nua;

-Tionscadal Líonra Cumarsáide Éigeandála Stáit (Siresp) — áireofar leis an infheistíocht an t-athrú ar theicneolaíocht an bhonneagair talún Siresp (cnámh droma), ó E1 go IP (Prótacal Idirlín), cruthú Lárionad Téarnaimh Tubaiste le haghaidh córais faisnéise a bhaineann le Siresp, chomh maith le cur chun feidhme bíomaí a bhaineann le Siresp, a chur chun cinn i roinnt suíomhanna líonra, trí naisc chopair agus snáithín optúil a ionadú, chun córas iomarcaíochta a áirithiú;

-Seirbhísí Comhroinnte a chur chun feidhme i bhFórsaí Slándála agus i Seirbhísí Slándála, deireadh a chur le hiomarcaíochtaí i bpróisis theicniúla, comhchórais a chruthú agus costais oibriúcháin a laghdú; agus

-Fáinne — Athnuachan agus éabhlóid bhonneagar teicneolaíochta agus córas faisnéise Lárionad Bainistíochta Líonra TF an Rialtais, oiliúint d’fhostaithe, soláthar córais ilmheán comhtháite, agus córais chumarsáide agus rialachas slán.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

TD-C19-i05-RAM: Aistriú digiteach riarachán poiblí Mhaidéara

Is é is cuspóir don infheistíocht sin riarachán poiblí níos athléimní a bheith ann, lena gcuirfear teicneolaíochtaí digiteacha ar fáil chun seirbhísí poiblí a sholáthar.

Leanann an infheistíocht sin an cur chuige a glacadh in infheistíochtaí TD-C19-i01 go i03, arb é is aidhm dó an bonneagar criticiúil agus ailtireacht TF a nuachóiriú, uirlisí digiteacha a chur ar fáil de réir riachtanais an riaracháin phoiblí agus na saoránach, uas-sciliú acmhainní daonna (go háirithe i réimse na scileanna digiteacha), infhaighteacht seirbhísí poiblí uilechainéil agus idir-inoibritheacht agus nascacht. Leis an mbeart seo, soláthrófar bonneagar, uirlisí, idir-inoibritheacht seirbhísí agus fios gnó do riarachán poiblí an réigiúin chun soláthar seirbhísí poiblí digiteacha a áirithiú. Leis an mbeart, forbrófar freisin réiteach láraithe maidir le bainistiú sonraí

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2025.

TD-C19-i06-RAA: Aistriú digiteach an riaracháin phoiblí sna hAsóir

Is é is cuspóir don infheistíocht sin tacú le haistriú digiteach na hearnála poiblí agus an t-ualach riaracháin a laghdú chun seirbhís phoiblí níos fearr a chur ar fáil do shaoránaigh agus do ghnólachtaí.

Tacóidh an beart seo le haistriú digiteach na seirbhíse poiblí, faoi chur chuige uilechainéil freisin, ag brath ar sheirbhísí digiteacha idir-inoibritheacha i gcás ina bhfuil seirbhísí idirbheartaíochta ar fáil ar líne. Déanfaidh sé an tseirbhís phoiblí a athdhearadh chun seirbhísí níos simplí agus níos solúbtha a chumasú agus méadóidh sé na dálaí teicneolaíocha maidir le dí-ábharú post sa státseirbhís, trí thimpeallacht oibre fhíorúil a sholáthar agus oiliúint a chur ar bhaill foirne (amhail scileanna digiteacha, bainistíocht agus obair chomhoibríoch). Chun slándáil sonraí a áirithiú, bunófar lárionad oibríochtaí cibearshlándála.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

TD-C19-i07: Riarachán poiblí a bhfuil sé de chumhacht aige luach poiblí a chruthú

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo a chinntiú go bhfuil an fios gnó riachtanach ag an státseirbhís, go háirithe maidir le scileanna bainistíochta agus teicneolaíocht, chun seirbhís ar ardchaighdeán a chur ar fáil don phobal.

Is é is aidhm don infheistíocht sin an tairiscint oiliúna d’oibrithe agus do bhainisteoirí sa riarachán poiblí a fhorbairt, mealladh daoine tréitheacha a chur chun cinn trí chláir oiliúna a thairiscint agus teilea-obair a chur chun cinn. Go háirithe, cuimseofar leis cláir chumasúcháin dhigiteacha, oiliúint ardbhainistíochta agus ardleibhéil, agus oiliúint ghinearálta agus uas-sciliú státseirbhíseach.

Áirítear leis an mbeart sin freisin an Lárionad Inniúlachta um Pleanáil, Beartas agus Fadbhreathnaitheacht sa Riarachán Poiblí a chruthú, atá ábhartha chun na hacmhainneachtaí a neartú chun tacú le beartais phoiblí, meastóireacht ar bheartais agus fadbhreathnaitheacht a shainiú agus a chur chun feidhme.

Ina theannta sin, dá dtagraítear in athchóiriú TD-r35, bunófar struchtúr misin chun tacú le hatheagrú seirbhísí poiblí faoin infheistíocht sin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Márta 2026.

Reform TD-C19-r41: Rochtain ar Sheirbhísí Poiblí rochtain phearsanta agus rochtain ar líne a chomhchuibhiú agus a chomhdhlúthú

Is é is aidhm don athchóiriú sin aistriú digiteach an riaracháin phoiblí a dhoimhniú agus leas a bhaint as teicneolaíochtaí nua chun samhail na seirbhíse poiblí atá ann faoi láthair a athrú ó bhonn.

Is éard atá san athchóiriú teacht i bhfeidhm gnímh reachtaigh lena ndéantar na rialacha maidir le rochtain ar sheirbhísí poiblí go pearsanta agus go cianda a chomhchuibhiú agus a chomhdhlúthú (ar líne, trí aip, ar an nguthán). Leis an ngníomh reachtach seo, leathnófar freisin líon na seirbhísí poiblí atá ar fáil ar thairseach aonair na seirbhísí poiblí.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2025.

Athchóiriú TD-C19-r42: Córas meastóireachta nua chun lucht saothair an riaracháin phoiblí a chumhachtú agus a athnuachan

Is é príomhchuspóir an athchóirithe sin dul i ngleic le ceann de na príomhdhúshláin atá roimh riarachán poiblí na Portaingéile: a chumas a rejuvenate a lucht oibre, agus a mhealladh agus tallann a choinneáil.

Is éard a bheidh san athchóiriú sin athbhreithniú ar an gcóras meastóireachta feidhmíochta sa Riarachán Poiblí (an Córas Comhtháite chun Feidhmíocht a Bhainistiú agus a Luacháil sa Riarachán Poiblí — SIADAP) tríd an gcreat dlíthiúil a leasú. Déanfaidh SIADAP athbhreithnithe an méid seo a leanas:

-Minicíocht an chleachtaidh meastóireachta a athrú (ó gach dhá bhliain go dtí gach bliain);

-Céatadán na n-oibrithe ar féidir leo an dá rátáil feidhmíochta is fearr agus a bpointí faoi seach a fháil in aghaidh an timthrialla meastóireachta a mhéadú;

-Grád feidhmíochta breise a thabhairt isteach;

-Liosta na n-inniúlachtaí a bhfuil measúnú le déanamh orthu laistigh den Phróifíl Inniúlachtaí Riaracháin Phoiblí a bhunú;

-Na riachtanais chun inniúlachtaí agus an oiliúint faoi seach a fhorbairt tuilleadh a shainaithint.

Ina theannta sin, mar aon leis an athbhreithniú ar shamhail SIADAP, áireofar san athchóiriú freisin athbhreithniú ar an bPróifíl maidir le hInniúlachtaí Riaracháin Phoiblí lena n-áirítear na hinniúlachtaí atá le measúnú sa phróiseas earcaíochta agus roghnúcháin, sa chóras meastóireachta feidhmíochta agus atá le háireamh in oiliúint ghairmiúil.

Áireofar san athchóiriú freisin ardán TF a fhorbairt ar a n-oibreoidh SIADAP. Cuirfear oiliúint shonrach ar fáil chun foghlaim conas an t-ardán a úsáid.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Márta 2025.

Infheistíocht TD-C19-i08 Críocha Chliste

Is é is aidhm don infheistíocht sin paraidím nua a chruthú chun cathracha agus críocha a phleanáil agus a bhainistiú bunaithe ar bheartais phoiblí shonraíbhunaithe.

Áireofar an méid seo a leanas san infheistíocht:

·Tairseach na gCríoch Cliste a fhorbairt agus a sheoladh. Beidh stór faisnéise ábhartha ar líne ag an tairseach seo ar an leibhéal áitiúil, réigiúnach agus náisiúnta amhail dea-chleachtais, treoir, faisnéis maidir le caighdeáin, dlíthe agus rialacháin, agus faisnéis faoi fhoinsí maoinithe tionscadal.

·Forbairt, seoladh nó uasghrádú Ardáin Bainistíochta Uirbí (UMP) i 75 bhardas agus Comunidades Intermunicipais/Areas Metropolitanas, lena n-áirítear digitiú na nósanna imeachta tithíochta agus pleanála spásúlachta.

·Forbairt Cúplaí Digiteacha (léiriú digiteach ar tháirge, córas nó próiseas fisiciúil atá beartaithe nó iarbhír chun críocha praiticiúla) i réimsí tosaíochta náisiúnta amhail uisce agus talmhaíocht, athléimneacht i gcoinne an athraithe aeráide, soghluaisteacht agus dícharbónú, sláinte, fuinneamh, turasóireacht, cosaint shibhialta.

·Deais Bheartais Phoiblí a fhorbairt agus a sheoladh chun cabhrú le cinnteoireacht pholaitiúil na ngníomhaithe poiblí ar leibhéil éagsúla ordlathais, le faisnéis chórasach agus cothrom le dáta.

·Ábhar a fhorbairt agus oiliúint a chur ar fáil maidir le bailiú agus bainistiú sonraí, caighdeáin, caighdeáin oscailte, comhéadain feidhmchláir agus ábhar eile atá nasctha le cathracha agus foirgnimh chliste, agus inbhuanaitheacht.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

S.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
19.1	TD-C19-i01	T	Seirbhísí poiblí atá ar fáil ar bhealach simplithe agus comhleanúnach trí bhealaí éagsúla		Líon	0	5	R4	2022	Líon na seirbhísí a thaifeadtar sa Chatalóg fheabhsaithe Eintitis agus Seirbhísí agus atá ar fáil trí bhealaí éagsúla: tairseach aonair seirbhísí digiteacha, ionad teagmhála, Lojas do Cidadão/Espaços Cidadão. Tugann an táscaire seo le tuiscint go ndéantar na seirbhísí sin a athdhearadh de réir an phrionsabail ‘aon uair amháin’ agus go gcuirtear ar fáil iad i gcur chuige uilechainéil
19.2	TD-C19-i01	T	Seirbhísí poiblí atá ar fáil ar bhealach simplithe agus comhleanúnach trí bhealaí éagsúla		Líon	5	25	R1	2026	Líon na seirbhísí a thaifeadtar sa Chatalóg fheabhsaithe Eintitis agus Seirbhísí agus atá ar fáil trí bhealaí éagsúla: tairseach aonair seirbhísí digiteacha, ionad teagmhála, Lojas do Cidadão/Espaços Cidadão. Tugann an táscaire seo le tuiscint go ndéantar na seirbhísí sin a athdhearadh de réir an phrionsabail ‘aon uair amháin’ agus go gcuirtear ar fáil iad i gcur chuige uilechainéil
19.3	TD-C19-i01	M	Samhail nua bainistíochta Consalachta i bhfeidhm	Samhail nua bainistíochta Consalachta i bhfeidhm				R1	2026	Cur chun feidhme iomlán na samhla nua maidir le bainistiú consalach: i) Seirbhísí consalacha ábharaithe a chuirtear ar fáil do náisiúnaigh/neamhnáisiúnaigh thar lear agus 80 % de na seirbhísí a sholáthraíonn an Aireacht Gnóthaí Eachtracha digitithe; ii) Centro de Atendimento consular ag feidhmiú agus ar fáil i 15 thír ar a laghad.
19.25	TD-C19-i01	M	Síniú na bprótacal maidir le siopaí nua saoránach agus spásanna saoránach nua a bhunú	Prótacail sínithe				R3	2024	Síniú prótacal le haghaidh bunú 31 shiopaí nua saoránach (Lojas de Cidadão) agus 400 spás saoránach nua (Espaços Cidadão)
19.26	TD-C19-i01	T	Siopaí nua saoránach agus spásanna saoránach ag feidhmiú.		Líon	0	431	R2	2026	31 shiopa saoránach nua (Lojas de Cidadão) agus 400 spás saoránach nua (Espaços Cidadão) atá i bhfeidhm. Beidh riachtanais fuinnimh phríomha 20 % níos ísle ar a laghad ag foirgnimh nua ná caighdeán NZEB.
19.27	TD-C19-i01	T	Iarratas an tSaoránaigh	Seoladh iarratais ó shaoránaigh				R1	2025	Seoladh an t-iarratas ar shaoránaigh agus tá sé ag feidhmiú. Leis an bhfeidhmchlár, beidh úsáideoirí in ann rochtain dhigiteach a fháil ar na seirbhísí poiblí is mó a bhfuil tóir orthu agus ar fheidhmiúlachtaí eile (amhail íocaíocht le haghaidh seirbhísí).
19.4	TD-C19-i02	T	Seirbhísí poiblí a bhfuil rochtain shlán orthu trí ríomhaitheantas agus urraim á tabhairt don phrionsabal ‘aon uair amháin’		Líon	0	5	R3	2022	Líon na seirbhísí poiblí digiteacha atá ar fáil do shaoránaigh agus do ghnólachtaí ag athúsáid sonraí atá ar fáil sa chatalóg iAP (ar fáil ag iap.gov.pt), a chumhdaítear le céannacht leictreonach (arna iarraidh sin ag na seirbhísí) agus ag an gCóras um Rialú Sonraí Pearsanta sa Riarachán Poiblí, agus a fhoilsíonn sonraí oscailte ar www.dados.gov.pt.
19.5	TD-C19-i02	T	Seirbhísí poiblí a bhfuil rochtain shlán orthu trí ríomhaitheantas agus urraim á tabhairt don phrionsabal ‘aon uair amháin’		Líon	5	25	R1	2026	Líon na seirbhísí poiblí digiteacha atá ar fáil do shaoránaigh agus do ghnólachtaí ag athúsáid sonraí atá ar fáil sa chatalóg iAP (ar fáil ag iap.gov.pt), a chumhdaítear le céannacht leictreonach (arna iarraidh sin ag na seirbhísí) agus ag an gCóras um Rialú Sonraí Pearsanta sa Riarachán Poiblí, agus a fhoilsíonn sonraí oscailte ar www.dados.gov.pt.
19.6	TD-C19-i02	T	Bonneagair Faisnéise Críochnúla		Líon	0	150	R1	2026	Líon na bhfoinsí sonraí arna gcomhtháthú sa bhonneagar faisnéise críochaí lena gcumhdaítear tithíocht, faisnéis dhéimeagrafach agus shóisialta agus eacnamaíoch. Áirítear ar fhoinsí sonraí micreashonraí riaracháin agus suirbhé (ar leibhéal na heagraíochta/na fiontraíochta de ghnáth) a bheith á gcomhtháthú de réir a chéile ag Staidreamh sa Phortaingéil (trína Bonneagar Sonraí Náisiúnta), ó Shlándáil Shóisialta, ón Údarás Cánach, agus ó roinnt comhlachtaí riaracháin phoiblí i réimsí an Oideachais, an tSaothair, na Sláinte agus an Cheartais, i measc comhlachtaí eile, agus na blianta a chumhdaítear a leathnú (faisnéis bhliantúil nó fobhliantúil) a mhéid is féidir. Déanfar gach foinse sonraí a chobhsú (an tarchur), déanfar iad a chóireáil agus a anailísiú chun go mbeidh siad réidh chun faisnéis staidrimh a chomhtháthú agus a tháirgeadh ar an leibhéal is mionsonraithe, go háirithe feadh na gné réigiúnaí
19.7	TD-C19-i03	T	Oiliúint a chur ar speisialtóirí TF chun cumais chibearshlándála agus slándála faisnéise a neartú		Líon	0	9 800	R1	2026	Líon na speisialtóirí TF ar cuireadh oiliúint orthu sa líonra ina bhfuil seacht n-ionad inniúlachta cibearshlándála nuachruthaithe. Cuireann na hionaid ardscileanna cibearshlándála agus slándála faisnéise ar fáil trí chláir oiliúna agus intéirneachta ag an Lárionad Náisiúnta Cibearshlándála (CNCS) d’fhostaithe TFC de chuid an Riaracháin Phoiblí (oiliúint aghaidh ar aghaidh nó teileamaitice)
19.8	TD-C19-i03	T	Glacadh réiteach cripteagrafach na Portaingéile ag údaráis phoiblí		Líon	0	150	R1	2026	Líon na n-údarás poiblí dá dtugtar trealamh cripteagrafach atá i gcomhréir leis na ceanglais dhlíthiúla [Resolução do Conselho de Ministros, n. 16/96, de 22 de março — Instruções para a Segurança Nacional, Segurança das Telecomunicações (SEGNAC 3), Capítulo 3/Rún Chomhairle na nAirí, uimh. 16/96, 22 Márta — Treoracha maidir le Slándáil Náisiúnta, Slándáil Teileachumarsáide (SEGNAC 3), Caibidil 3].
19.9	TD-C19-i03	T	Cur chun feidhme an Chreata Náisiúnta Cibearshlándála		Líon	0	47	R1	2026	Líon na n-eintiteas nua sa riarachán poiblí a chumhdaítear leis an gCreat Náisiúnta Cibearshlándála (féach leasú TD-r34). Ceanglófar ar na heintitis sin táscairí cibearshlándála a tháirgeadh, an creat rialála cibearshlándála náisiúnta agus an creat rialála cibearshlándála de chuid an Aontais a chur chun feidhme, lena n-áirítear trí chomhlachtaí um measúnú comhréireachta agus iniúchóirí nua, agus tríd an tsamhail rialachais chomhoibríoch agus chomhroinnte faisnéise a shainiú agus faireachán a dhéanamh uirthi maidir le slándáil eolais agus faisnéise.
19.10	TD-C19-i03	M	Tógáil na n-údarás cibearshlándála agus slándála faisnéise a thabhairt chun críche	Tógáil na n-údarás cibearshlándála agus slándála faisnéise a thabhairt chun críche				R1	2026	Obair thógála agus suiteáil trealaimh a chur i gcrích faoi na dálaí iomchuí teicneolaíocha agus slándála d’fhoirgneamh na dtrí údarás cibearshlándála agus slándála faisnéise.
19.11	TD-C19-i04	T	Córas cumarsáide soghluaiste slán d’fhostaithe an rialtais		%	0	95	R2	2022	Céatadán d’fhostaithe limistéar an rialtais a bhfuil rochtain acu ar chóras slán gutha, teachtaireachtaí agus cumarsáide físe.
19.12	TD-C19-i04	M	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha	Tabhairt chun críche uasghráduithe ar an Líonra Náisiúnta Slándála Inmheánaí agus ar an Líonra Éigeandála Cumarsáide Stáit				R1	2024	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha: i) 60 % de chur chun feidhme na hacmhainneachta breise laistigh den Líonra Slándála Inmheánaí Náisiúnta lena n-áirítear ardacmhainn próiseála sonraí, athléimneacht agus slándáil: ii) 55 % de chur chun feidhme chlúdach críochach iomlán, acmhainneacht agus iomarcaíochtaí an Líonra Éigeandála Cumarsáide Stáit
19.13	TD-C19-i04	M	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha	Tabhairt chun críche uasghráduithe ar an Líonra Náisiúnta Slándála Inmheánaí agus ar an Líonra Éigeandála Cumarsáide Stáit				R4	2025	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha: i) Teacht i bhfeidhm na hacmhainneachta breise laistigh den Líonra Slándála Inmheánaí Náisiúnta lena n-áirítear ardacmhainn próiseála sonraí, athléimneacht agus slándáil: ii) Ailtireachtaí, córais agus uirlisí teicneolaíochta nua a bhfuil cumas uathoibrithe cliste agus sofaisticiúlachta acu a chur chun feidhme iii) Líonra Cumarsáide Stáit Éigeandála: cumhdach críochach iomlán a bhaint amach agus a chumas agus a iomarcaíochtaí a fheabhsú
19.14	TD-C19-i04	M	Uasghrádú ar chóras TF na bhfórsaí agus na seirbhísí slándála	Uasghrádú ar chórais TF na bhfórsaí agus na seirbhísí slándála				R4	2024	Uasghrádú ar chórais TF na bhfórsaí agus na seirbhísí slándála a) Teacht i bhfeidhm chórais TF athnuaite SEF (bainistíocht agus rialú teorann, comhar póilíneachta agus breithiúnach agus an Comhchóras Eorpach Tearmainn) b) Seirbhísí TF comhroinnte i bhfórsaí agus seirbhísí slándála
19.15	TD-C19-i04	M	Ionad bainistíochta líonra TF (RING) an Rialtais a neartú	Ionad bainistíochta líonra TF (RING) an Rialtais a neartú				R1	2026	Is é an aidhm atá ann RING a neartú trí uasghrádú a dhéanamh ar chúig bhonneagar teicneolaíochta ríthábhachtacha RING (cosaint na ballaí dóiteáin; ríomhaireacht, stóráil agus cúltaca; Teileafónaíocht VoIP; físchomhdháil; agus éiceachóras feidhmchlár) agus néal) agus éabhlóid na bpríomhchóras faisnéise a uasghrádú
19.28	TD-C19-i05-RAM	M	Fréamhshamhail fheidhmiúil le haghaidh réiteach bainistithe sonraí láraithe	Fréamhshamhail feidhmeach oibríochtúil				R4	2024	Seoladh an fhréamhshamhail feidhmiúil. Beidh an fhréamhshamhail in ann na feidhmiúlachtaí seo a leanas a ionsamhlú: — Uirlisí a chruthú chun neamhéifeachtúlachtaí, calaois agus réimsí eile riosca le halgartaim IS a shainaithint; — Seirbhísí intleachta saorga a chur ar fáil do réimsí éagsúla den riarachán poiblí — Cinnteoireacht a uathoibriú i réimsí éagsúla den riarachán poiblí.
19.16	TD-C19-i05-RAM	T	Seirbhísí poiblí do shaoránaigh, do chuairteoirí agus do ghnólachtaí in ARM		Líon	0	5	R2	2025	Líon na seirbhísí poiblí digitithe simplithe nua a chuirtear ar fáil do shaoránaigh agus do ghnólachtaí
19.17	TD-C19-i05-RAM	M	Bonneagar criticiúil agus ailtireacht ríomhaireachta na seirbhísí poiblí in ARM a nuachóiriú	Bonneagar criticiúil agus ailtireacht ríomhaireachta na seirbhísí poiblí in ARM a nuachóiriú				R2	2025	An t-aistriú digiteach a thabhairt chun críche i riarachán poiblí ARM, lena gcuimsítear: Líonra príobháideach 5G a chur chun feidhme Ionad faireachais um rialú soghluaiste le haghaidh dóiteáin foraoise Lárú agus athnuachan na lárionad sonraí de chuid an riaracháin phoiblí réigiúnaigh atá ann cheana Ailtireacht chibearshlándála a chur chun feidhme (féach r34) Nascacht i bhfoirgnimh riaracháin phoiblí réigiúnacha Uirlisí soghluaisteachta digiteacha d’fhostaithe na hearnála poiblí Oiliúint dhigiteach d’fhostaithe san earnáil phoiblí Córas TF um bainistíocht airgeadais phoiblí a chur ar fáil Córas um bainistíocht maoine poiblí a chur ar fáil Idir-inoibritheacht chóras ceartais ARM leis na córais náisiúnta TF Tionscadal ceangal AP Cliste
19.29	TD-C19-i05-RAM	M	Réiteach bainistithe sonraí láraithe	Réiteach bainistithe sonraí láraithe feidhmiúil				R4	2025	Seoladh an réitigh láraithe maidir le bainistiú sonraí. Déanfaidh sé na nithe seo a leanas: — Uirlisí a chruthú chun neamhéifeachtúlachtaí, calaois agus réimsí eile riosca le halgartaim IS a shainaithint; — Seirbhísí intleachta saorga a chur ar fáil do réimsí éagsúla den riarachán poiblí — Cinnteoireacht a uathoibriú i réimsí éagsúla den riarachán poiblí.
19.18	TD-C19-i06-RAA:	M	Riarachán poiblí réigiúnach ARA a dhigitiú	Riarachán poiblí réigiúnach ARA a dhigitiú				R4	2025	Cúig thionscadal a thabhairt chun críche: Apr+ riarachán poiblí inrochtana, cuimsitheach agus oscailte Apr + seirbhísí poiblí níos lúfar agus córas rialaithe agus bainistíochta airgeadais phoiblí. APR+ Proactiva Tairseach mhóibíleach don riarachán poiblí réigiúnach-APR+ oiriúnach don todhchaí
19.19	TD-C19-i07	T	Clár oiliúna do chéimithe		Líon	0	1 500	R4	2023	Líon na gcéimithe ar minic leo an clár oiliúna riaracháin phoiblí a bunaíodh faoi Resolução do Conselho de Ministros n.° 11/2021
19.20	TD-C19-i07	T	Fostaithe seirbhíse poiblí sa teilea-obair		%	0	25	R4	2023	Céatadán na n-oibrithe a bhfuil feidhmeanna atá comhoiriúnach don teilea-obair acu agus iad ag obair go héifeachtach sa teilea-obair
19.21	TD-C19-i07	T	Oiliúint d’fhostaithe riaracháin phoiblí		Líon	0	96 400	R1	2026	Líon na rannpháirtithe oiliúna sna cláir fothaithe acmhainneachta seo a leanas: Programa de capacitação digital Ardoideachas agus ardoideachas sa bhainistíocht Oiliúint le haghaidh Lojas do Cidadão/Espaços Cidadão Clár qualifica AP PlanAPP — tionscadal scileanna pleanála agus fadbhreathnaitheachta SIADAP
19.22	TD-C19-r34	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil le haghaidh chlaochlú digiteach an Riaracháin Phoiblí	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil le haghaidh chlaochlú digiteach an Riaracháin Phoiblí				R3	2021	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil le haghaidh chlaochlú digiteach an riaracháin phoiblí i) An straitéis agus an plean gníomhaíochta idirdhisciplíneach maidir le claochlú digiteach an riaracháin phoiblí agus ii) An pacáiste reachtach (lena n-áirítear rialachán maidir le CNCS) maidir leis an gCreat Náisiúnta Cibearshlándála, ag cur le Dlí 46/2018
19.23	TD-C19-r35	M	Teacht i bhfeidhm pacáiste reachtach le haghaidh atheagraithe an riaracháin phoiblí	Teacht i bhfeidhm pacáiste reachtach le haghaidh atheagraithe an riaracháin phoiblí				R4	2023	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta is gá chun athruithe feidhmiúla agus eagraíochtúla an riaracháin phoiblí lárnaigh a chur chun feidhme bunaithe ar an tuarascáil arna soláthar ag estrutura de Missão a cruthaíodh le rún ó Chomhairle na nAirí
19.24	TD-C19-r36	M	Bunú an Fhorais Náisiúnta Riaracháin, I.P.	Bunú an Fhorais Náisiúnta Riaracháin, I.P. le gníomh dlíthiúil				R2	2021	Bunú Instituto Nacional de Administração, IP trí ghníomh dlíthiúil, lena gcumasaítear na gníomhaíochtaí oiliúna don riarachán poiblí
19.30	TD-C19-r41	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh maidir le rochtain ar sheirbhísí poiblí	Foráil sa reachtaíocht lena sonraítear teacht i bhfeidhm na reachtaíochta				R3	2025	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéanfar rochtain phearsanta agus rochtain ar líne ar sheirbhísí poiblí a chomhchuibhiú agus a chomhdhlúthú, chomh maith le líon na seirbhísí atá ar fáil ar thairseach aonair na seirbhísí poiblí a leathnú.
19.31	TD-C19-r42	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéantar athbhreithniú ar SIADAP	Foráil sa ghníomh reachtach lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh				R1	2024	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéanfar athbhreithniú ar an gCóras Comhtháite chun Feidhmíocht a Bhainistiú agus a Luacháil sa Riarachán Poiblí (SIADAP) de réir na saintréithe a thuairiscítear sa tuairisc ar an mbeart.
19.32	TD-C19-r42	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéantar athbhreithniú ar an bpróifíl Inniúlachtaí Riaracháin Phoiblí	Foráil sa ghníomh reachtach lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh				R1	2024	Tiocfaidh an phróifíl athbhreithnithe inniúlachtaí riaracháin phoiblí i bhfeidhm.
19.33	TD-C19-r42	T	Teacht i bhfeidhm an chórais SIADAP nua	Teacht i bhfeidhm an chórais SIADAP nua				R1	2025	Teacht i bhfeidhm chóras nua SIADAP, lena n-áirítear an t-ardán TF faoi seach. Beidh oiliúint shonrach ar fáil d’úsáideoirí chóras SIADAP chun foghlaim conas an t-ardán TF a úsáid.
19.34	TD-C19-i08	M	Seoladh Thairseach na gCríoch Cliste	Seoladh Thairseach na gCríoch Cliste				R1	2025	Suíomh gréasáin ar líne (i.e. tairseach) a sheoladh lena gcuirfear stór faisnéise ar líne ar fáil ar an leibhéal áitiúil, réigiúnach agus náisiúnta.
19.35	TD-C19-i08	M	Críocha Chliste: Ardáin Bainistíochta Uirbí, Dhána Digiteacha agus Deais Bheartais Phoiblí	Bardais a bhfuil Ardáin Bhainistíochta Uirbí acu, Dána Digiteacha a chruthú agus an Deais Bheartais Phoiblí a sheoladh				R1	2026	Déanfar Ardán Bainistíochta Uirbí a shuiteáil nó a uasghrádú i 75 bhardas agus Comunidades Intermunicipais/Areas Metropolitanas. Cruthófar cúig Chúpla Dhigiteacha i réimsí tosaíochta náisiúnta, amhail uisce agus talmhaíocht, athléimneacht i gcoinne an athraithe aeráide, soghluaisteacht agus dícharbónú, sláinte, fuinneamh, turasóireacht, cosaint shibhialta. Beidh an deais a sheolfar ar fáil do ghníomhaithe lárnacha agus réigiúnacha.
19.36	TD-C19-i08	M	Oiliúint ar chríocha cliste		Líon	0	650	R4	2025	Líon na bhfostaithe poiblí a bhfuil oiliúint curtha i gcrích acu maidir le bailiú agus bainistiú sonraí agus ábhar eile atá nasctha le cathracha agus foirgnimh chliste, agus maidir le hinbhuanaitheacht.

T. COMHCHUID 20: Scoil Dhigiteach

In 2019, bhí luachanna níos ísle ná na meáin Eorpacha ag an bPortaingéil ó thaobh úsáid laethúil an idirlín (65 %), úsáid seirbhísí poiblí ar líne (41 %) agus speisialtóirí TFC i margadh an tsaothair (2.4 %) (an Fhaireachlann Sonraí/Scileanna Digiteacha Eurostat) agus leag sí síos spriocanna uaillmhianacha faoi 2025 do na táscairí sin (80 %, 75 % agus 5 % faoi seach). I measc speisialtóirí TFC sa mhargadh saothair, b’ionann mná agus 18.3 % agus 81.7 % d’fhir (sonraí Eurostat).

Is iad cuspóirí na comhpháirte na dálaí a chruthú le haghaidh nuálaíocht oideachasúil, oideolaíoch agus bhainistíochta chóras oideachais bunscoile agus meánscoile na Portaingéile. Bainfear é sin amach trí scileanna digiteacha múinteoirí, daltaí agus foirne scoile a fhorbairt, trí theicneolaíochtaí digiteacha a chomhtháthú sna réimsí curaclaim éagsúla, agus tríd an trealamh iomchuí a sholáthar. Dá réir sin, meastar go rannchuideoidh sé sin leis an aistriú digiteach agus le fás cuimsitheach agus inbhuanaithe an gheilleagair.

Leis an ngné sin, rannchuidítear le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tírshonrach chun feabhas a chur ar leibhéal scileanna an daonra, go háirithe a litearthacht dhigiteach (Moladh Tírshonrach 2 2019) agus chun tacú le húsáid teicneolaíochtaí digiteacha chun rochtain chomhionann ar oideachas agus oiliúint ardcháilíochta a áirithiú (Moladh Tír-Shonrach 2 2020).

T.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Athchóiriú TD-r37: Athchóiriú ar an Oideachas Digiteach

Is iad cuspóirí an bhirt cur chuige digiteach nua a fhorbairt i leith an oideachais, lena ngiarfar beartais oideachais phoiblí atá ann cheana, go háirithe an córas neamhspleáchais agus solúbthachta i gcuraclaim. Is é is aidhm don athchóiriú seo léim cháilíochtúil a thabhairt isteach in úsáid oideolaíoch na dteicneolaíochtaí digiteacha agus an chaoi a ndéanfar iad a chomhtháthú sa phróiseas chun eolas a fháil. Is é is aidhm don athchóiriú freisin na rioscaí a bhaineann le heisiamh agus le míbhuntáiste sna próisis foghlama a mhaolú trí neamhionannais shóisialta agus oideachasúla maidir le rochtain ar theicneolaíochtaí digiteacha a laghdú. Tá an tAthchóiriú ar an Oideachas Digiteach dírithe ar an bpobal oideachais (daltaí, foireann teagaisc agus foireann neamhtheagaisc).

Is éard a bheidh san athchóiriú bearta chun a áirithiú go bhfaighidh 95 % de mhúinteoirí an líonra oideachais phoiblí oiliúint in ardscileanna digiteacha nó in ardscileanna digiteacha, lena n-áirítear maidir le teicneolaíochtaí digiteacha a chomhtháthú sa churaclam.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C20-i01: An t-aistriú digiteach san oideachas

Is iad seo a leanas cuspóirí na hinfheistíochta: i) deireadh a chur leis na bacainní ar rochtain ar idirlíon d’ardchaighdeán i dtimpeallacht na scoile; ii) deireadh a chur le srianta ar úsáid chomhtháite trealaimh theicneolaíoch agus dhigitigh agus deireadh a chur leis an easpa trealaimh speisialaithe chun scileanna digiteacha a fhorbairt agus chun leanúint de ghairmeacha STEAM a spreagadh, chun rannpháirtíocht chothrom na gcailíní agus na mbuachaillí a chur chun cinn; iii) úsáid neamhleor acmhainní digiteacha oideachais sa phróiseas foghlama agus sa phróiseas measúnaithe a shárú; agus iv) scaipeadh agus neamhéifeachtúlacht chóras bainistíochta agus faisnéise an chórais oideachais a shárú trí mhodheolaíochtaí agus próisis bhainistíochta agus riaracháin na scoile a athbhreithniú agus a nuashonrú.

Is é an méid seo a leanas a bheidh san infheistíocht seo:

-Nascacht scoileanna a mhéadú trí nascacht idirlín an Líonra Méadaithe Oideachais a leathnú ó 40 go 300 Gbps, trí bhunscoileanna agus meánscoileanna a nascadh leis an Líonra Méadaithe Oideachais agus trí nascacht 1 Gbps ar a laghad a chur ar fáil dóibh agus an líonra achair logánta a leathnú le 40 pointe rochtana nua ar an meán do gach scoil.

-600 000 ríomhairí a chur ar fáil do mhic léinn agus do mhúinteoirí, trealamh teilgean na seomraí ranga a uasghrádú (40 000 teilgeoir) agus Saotharlanna Oideachais Dhigitigh atá feistithe le hardteicneolaíochtaí digiteacha oideachasúla a chur ar fáil do scoileanna, amhail printéirí 3T agus róbait oideachais (1 300).

-Acmhainní oideachais digiteacha nua a fhorbairt agus a ghlacadh (95 % de na hábhair sa churaclam bunscoile agus meánscoile, lena n-áirítear corpoideachas agus spórt) lena n-áirítear digitiú na dtástálacha measúnaithe.

-‘Córas aonair aitheantais’ a chur ar fáil do scoileanna chun pobal na scoile a bhainistiú, córais faisnéise bainistíochta oideachais a chóineasú agus a chomhtháthú, agus na réitigh chuí TF a chur ar fáil don lucht bainistíochta, 15 000 trealamh éagsúil (idir ríomhairí, scanóirí agus printéirí), d’fhonn feidhmiú níos éifeachtúla agus níos trédhearcaí a bhaint amach don chóras oideachais, lena n-áirítear caiteachas scoileanna a chuíchóiriú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C20-i02-RAA: Oideachas digiteach (na hAzór)

Is iad cuspóirí an bhirt rochtain ar úsáid teicneolaíochtaí digiteacha a áirithiú, comhdheiseanna a chur chun cinn agus feabhsuithe suntasacha a dhéanamh ar na modhanna foghlama, i gcomhréir le Plean Gníomhaíochta an Aontais Eorpaigh don Oideachas Digiteach.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin forbairt scileanna digiteacha an phobail oideachais a chothú lena ndíreofar ar mhic léinn, ar a dtuismitheoirí agus ar mhúinteoirí araon agus áireofar léi gníomhaíochtaí spriocdhírithe sna réimsí seo a leanas:

-Trealamh: 31 900 trealamh nua TF soghluaiste don oideachas réamhscoile, bunscoile agus meánscoile, lena n-áirítear leanúint ar uasghrádú agus bogearraí agus soláthar trealaimh ar leibhéal na scoile le 1080 scáileán idirghníomhacha nua ar a laghad, 100 trealamh speisialaithe saotharlainne nua, 100 printéir nua 3T, agus 150 róbat oideachais nua;

-Acmhainní Oideachais Digiteacha: digitiú acmhainní oideachais d’fhonn 100 % de dhaltaí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór a bhaint amach trí lámhleabhair dhigiteacha a úsáid;

-Inniúlachtaí digiteacha: 24 mhodúl oiliúna atá tiomnaithe do mhúinteoirí agus do thuismitheoirí na ndaltaí;

-Nascacht: gníomhaíochtaí chun feabhas a chur ar nascacht scoileanna i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór le 1 Gbps ar a laghad. Ceannach agus suiteáil 1500 lasca agus APS.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht TD-C20-i03-RAM: Dlús a chur le digitiú an oideachais ARM

Is é cuspóir an bhirt córas oideachais níos réamhghníomhaí, níos nuálaí, níos cuimsithí, níos uathrialaithí, níos cothroime agus níos oscailte a chruthú i réigiún féinrialaitheach Mhaidéara i scoileanna poiblí agus príobháideacha.

Is éard a bheidh san infheistíocht foghlaim agus oiliúint agus cáilíocht ar ardchaighdeán a chur ar fáil, leanaí agus daltaí a ullmhú chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin an aonú haois is fiche lena n-áirítear an t-aistriú digiteach le gníomhaíochtaí sonracha sna réimsí seo a leanas:

-Acmhainní agus trealamh Oideachais Digiteach: Mar chuid den tionscadal ‘Lámhleabhair Dhigiteacha’, tá sé d’aidhm aige iliomad acmhainní digiteacha oideachais a sholáthar i bhformáidí éagsúla agus i dtípeolaíochtaí éagsúla (beochaintí, ionsamhlúcháin, físeáin thríthoiseacha nó eile), trealamh a sholáthar (táibléid nó ríomhairí glúine, ag brath ar bhliain an scolaíochta) agus rochtain ar théacsleabhair dhigiteacha chun a áirithiú go mbeidh rochtain shlán ag an bpobal oideachais (daltaí, múinteoirí, teicneoirí sinsearacha oideachais, teicneoirí cúnaimh theicniúil, soláthraithe oideachais) ar an ábhar atá ar fáil trí dhigitiú an oideachais. Áireofar ann, i gcás gach dalta (15 910 dalta): 1 táibléad nó ríomhaire glúine, ag brath ar bhliain na scolaíochta, 1 Ceadúnas Fíorúil Rochtana Scoile bailí do gach scoilbhliain; 1 Ceadúnas pearsanta agus neamh-inaistrithe den leagan digiteach de gach lámhleabhar scoile a glacadh don scolaíocht.

-Nascacht agus trealamh do scoileanna: agus é mar aidhm aige ‘Timpeallachtaí Foghlama Nuálaí’(34 spásanna ‘Printíseachtaí Comhshaoil Nuálacha’ a chur ar fáil do scoileanna; 22'labs ‘Makerspace’; 15 spás d’fhoghlaim cúraim leanaí; 20 ‘Spásanna Nuálacha’ — bunaithe ar choincheap Sheomra Snoezelen 76 — cuimsiú agus litearthacht dhigiteach a chur chun cinn, le ‘Ionaid Nuálaíochta Oideachais do Chlársceidealú agus Róbatú’, ceann amháin do gach scoil,

-Inniúlachtaí digiteacha: gníomhaíochtaí oiliúna a thairiscint do mhúinteoirí agus d’fhoireann neamhtheagaisc (teicneoirí ardoideachais, cúntóirí teicniúla).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

T.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
20.1	TD-C20-r37	T	Oiliúint i scileanna digiteacha do mhúinteoirí agus do bhaill foirne neamhtheagaisc sa líonra oideachais poiblí		%	0	95	R4	2025	Céatadán de mhúinteoirí an líonra oideachais phoiblí a fuair oiliúint in ardscileanna digiteacha nó in ardscileanna digiteacha, lena n-áirítear ( gcás múinteoirí) maidir le teicneolaíochtaí digiteacha a chomhtháthú sa churaclam
20.2	TD-C20-i01	M	Síniú conarthaí chun ríomhairí aonair a cheannach do dhaltaí agus do mhúinteoirí	Conradh sínithe				R4	2021	Síniú conarthaí chun 600 000 ríomhaire glúine nua a cheannach chun iasachtaí a thabhairt do mhúinteoirí agus do dhaltaí
20.3	TD-C20-i01	T	Ríomhairí d’úsáid aonair na ndaltaí agus na múinteoirí		Líon	450 000	1 050 000	R4	2022	Líon na ríomhairí glúine atá le tabhairt ar iasacht do mhúinteoirí agus do dhaltaí i mbunscoileanna agus i meánscoileanna
20.4	TD-C20-i01	T	Uasghrádú nascachta bunscoileanna agus meánscoile		%	0	95	R4	2024	Céatadán na mbunscoileanna agus na meánscoileanna poiblí i Mór-Roinn na Portaingéile a bhfuil 1) nasctha leis an Líonra Méadaithe Oideachais 300 Gbps le nasc de 1 Gbps ar a laghad; agus 2) líonraí ceantair scoile áitiúla a bheith acu le, ar an meán, 40 pointe rochtana Wi-fi.
20.5	TD-C20-i01	T	Saotharlanna Oideachais Dhigitigh suiteáilte		Líon	0	1 300	R4	2024	Líon na Saotharlanna Oideachais Dhigitigh nua suiteáilte i mbunscoileanna agus meánscoileanna poiblí i Mór-Roinn na Portaingéile le trealamh tionscadail speisialaithe amhail trealamh róbataice, printéirí 3D, trealamh tomhais agus tástála, uirlisí ilghnéitheacha, modúil forbartha agus ionsamhlúcháin, comhpháirteanna leictreonacha, meaisíní taifeadta agus gearrtha léasair nó daoine eile, chun na Clubanna Ríomhaireachta, Clárúcháin agus Róbatacha a fhorbairt agus a iolrú.
20.6	TD-C20-i01	T	Seomraí ranga le trealamh teilgean nua		Líon	0	40 000	R2	2024	Líon na seomraí ranga i mbunscoileanna agus i meánscoileanna le trealamh teilgean nua
20.7	TD-C20-i01	T	Bainistíocht na scoile a chumhachtú		%	30	95	R4	2024	Céatadán na mbunscoileanna agus na meánscoileanna i Mór-Roinn na Portaingéile a bhfuil an córas aonair céannachta glactha acu; 2) nasctha le Córais Faisnéise Bainistíochta Oideachais na hAireachta Oideachais, agus 3) glacadh leis an gcóras Scoile 360, lena n-áirítear soláthar 15 000 ríomhairí le húsáid i ngníomhaíochtaí bainistíochta scoile.
20.8	TD-C20-i01	T	Acmhainní oideachais digiteacha		%	0	95	R4	2025	Céatadán na n-ábhar sa churaclam bunscoile agus meánscoile, lena n-áirítear corpoideachas agus spórt a bhfuil táirgeadh acmhainní digiteacha oideachais curtha i gcrích ina leith.
20.9	TD-C20-i01	T	Tástálacha digiteacha agus scrúduithe digiteacha i scoileanna		%	0	95	R4	2025	Céatadán na dtástálacha scórála scoile deiridh agus na scrúduithe atá digitithe.
20.10	TD-C20-i02-RAA	T	Cúrsaí ollmhóra oscailte ar líne do mhúinteoirí agus do thuismitheoirí san ARA		Líon	0	4	R4	2022	Líon na n-ollchúrsaí oscailte ar líne (MOOCanna) a cruthaíodh chun forbairt scileanna digiteacha a chur chun cinn don oideachas sa seomra ranga agus don chianfhoghlaim, lena n-áirítear soláthar ranganna teagaisc agus Tairseach Soláthair Inniúlachta Digití. Tá na MOOCanna ar fáil ar líne agus tá rochtain saor in aisce ag múinteoirí agus ag tuismitheoirí na ndaltaí orthu.
20.11	TD-C20-i02-RAA	T	Ríomhairí glúine agus táibléid nua do scoileanna san ARA		Líon	0	31 900	R4	2025	Líon na ríomhairí glúine agus na dtáibléad nua don réamhscoil, don 1d agus don 2a timthriall agus don mheánoideachas,
20.12	TD-C20-i02-RAA	M	Trealamh digiteach agus acmhainní digiteacha oideachais na scoileanna san ARA	Trealamh digiteach agus acmhainní digiteacha oideachais a chur ar fáil do na scoileanna san ARA				R4	2025	Dáileadh an trealaimh dhigitigh seo a leanas ar scoileanna i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór a chur i gcrích: nasc idirlín 1Gbps ar a laghad i 95 % de scoileanna, 1080 scáileán idirghníomhach nua, 100 trealamh nua speisialaithe saotharlainne, 100 printéirí nua 3D, 150 robots nua oideachais. Ina theannta sin, cuirfidh gach scoil phoiblí agus ceithre scoil phríobháideacha lámhleabhair dhigiteacha ar fáil do gach dalta. 1500 lasca agus APS a cheannach agus a shuiteáil.
20.13	TD-C20-i02-RAA	T	Cúrsaí ollmhóra oscailte ar líne do mhúinteoirí agus do thuismitheoirí san ARA		Líon	4	24	R4	2025	Líon na n-ollchúrsaí oscailte ar líne (MOOCanna) a cruthaíodh chun forbairt scileanna digiteacha a chur chun cinn don oideachas sa seomra ranga agus don chianfhoghlaim, lena n-áirítear soláthar ranganna teagaisc agus Tairseach Soláthair Inniúlachta Digití. Tá na MOOCanna ar fáil ar líne agus tá rochtain saor in aisce ag múinteoirí agus ag tuismitheoirí na ndaltaí orthu.
20.14	TD-C20-i03-RAM	T	Lámhleabhair dhigiteacha do dhaltaí sa dara agus sa tríú timthriall agus do dhaltaí meánscoile		Líon	0	5 120	R4	2022	Líon na ndaltaí sa dara agus sa tríú timthriall d’oideachas bunscoile agus meánscoile a raibh rochtain acu ar an bhfearas digiteach láimhe san ARM agus a bhain úsáid as an trealamh sin le linn na scoilbhliana.
20.15	TD-C20-i03-RAM	T	Nasc scoileanna san ARM		%	0	95	R4	2024	Céatadán na mbunscoileanna agus na meánscoileanna san ARM atá ceangailte leis an Líonra Wi-fi Struchtúrtha ARM le nasc Idirlín de 1Gbps ar a laghad do gach scoil. Ina theannta sin, deich gcinn de ghnáthscoileanna príobháideacha, agus scoileanna profisiúnta príobháideacha agus poiblí atá le ceangailte leis an Líonra Wi-fi Struchtúrtha ARM le nasc Idirlín de 1Gbps ar a laghad do gach scoil.
20.16	TD-C20-i03-RAM	T	Lámhleabhair dhigiteacha do Dhaltaí sa dara agus sa tríú timthriall agus do dhaltaí meánscoile san ARM		Líon	5 120	15 910	R4	2025	Líon na ndaltaí sa dara agus sa tríú timthriall d’oideachas bunscoile agus meánscoile a raibh rochtain acu ar an bhfearas digiteach láimhe san ARM agus a bhain úsáid as an trealamh sin le linn na scoilbhliana.
20.17	TD-C20-i03-RAM	T	Oiliúint do mhúinteoirí agus do bhaill foirne neamhtheagaisc in Inniúlachtaí Digiteacha san ARM		Líon	0	6 500	R4	2025	Líon na múinteoirí agus na foirne neamhtheagaisc ó gach leibhéal oideachais (ón réamhscoil go dtí an mheánscoil) a ghlac páirt in oiliúint i scileanna digiteacha agus teicneolaíochta san ARM
20.18	TD-C20-i03-RAM	M	Seachadadh trealaimh eolaíochta agus teicneolaíochta do scoileanna san ARM	Seachadadh trealaimh eolaíochta agus teicneolaíochta do scoileanna san ARM				R4	2025	Scoileanna in RAM a bhaineann tairbhe as dáileadh na bhfearas turgnamhaíochta róbataice trealaimh eolaíochta agus teicneolaíochta seo a leanas (do 129 seomra scoile/spás oideachais do gach leibhéal oideachais: réamhscoil, an chéad thimthriall, an dara timthriall agus an 3ú timthriall agus an meánoideachas); trealamh eolaíochta turgnamhaí (do 129 seomra scoile/spás oideachais); trealamh STEAM (do 129 seomra scoile/spás oideachais); trealamh bitheolaíochta, fisice agus ceimice (do 35 seomra scoile/spás oideachais); Trealamh polaamhairc/ilmheán (le haghaidh 40 seomra scoile/spás oideachais), 100 trealamh nua ríomhaireachta (le haghaidh 94 seomra scoile/spás oideachais sa chéad timthriall); Ina theannta sin, bunófar 91 timpeallacht foghlama nuálacha chun cur chuige modheolaíochta nua a cheadú sa phróiseas teagaisc agus foghlama.

U. COMHCHUID 21: REPowerEU

Is é is aidhm do chaibidil REPowerEU tacú le huaillmhianta na Portaingéile ó thaobh neamhspleáchas fuinnimh agus aistriú glas de, i gcomhthéacs na staide nua geopholaitiúla agus margaidh fuinnimh.

Is é is aidhm do na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí faoi REPowerEU ceannasacht fuinnimh na Portaingéile a neartú agus dlús a chur le dícharbónú gheilleagar na Portaingéile. Áirítear sa chaibidil athchóirithe lena ndéanfar nósanna imeachta ceadúnaithe in-athnuaite a chuíchóiriú, ionad ilfhreastail a chruthú chun tionscadail in-athnuaite fuinnimh a cheadúnú, chomh maith le glacadh bithmheatáin agus hidrigine in-athnuaite a chothú sa tír. Is éard a bheidh i gceist le hinfheistíocht staidéir theicniúla a fhorbairt chun glacadh le fuinneamh gaoithe amach ón gcósta. Thairis sin, tá an Phortaingéil ag tabhairt aghaidh ar an dúshlán a bhaineann leis an lucht saothair a athoiliúint don aistriú glas trí athchóiriú a dhéanamh ar Scileanna Glasa, arb é is aidhm dó tairiscint chuimsitheach gairmoiliúna a chruthú chun scileanna glasa a fhorbairt agus 25 míle duine a oiliúint sa dá bhliain amach romhainn.

Áirítear sa chaibidil freisin infheistíochtaí chun aghaidh a thabhairt ar bhochtaineacht fuinnimh le hinfheistíochtaí chun éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú i bhfoirgnimh chónaithe, i bhfoirgnimh seirbhíse agus i bhfoirgnimh phoiblí, agus athchóirithe chun faireachlann náisiúnta maidir le bochtaineacht fuinnimh a bhunú agus samhail ionaid ilfhreastail a fhorbairt chun tacú le saoránaigh chun idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh a chur chun feidhme.

Tá a hathléimneacht á méadú ag an bPortaingéil freisin trí infheistíochtaí straitéiseacha a dhéanamh chun tacú le táirgeadh teicneolaíochtaí glan-nialasacha, trí na hinfheistíochtaí atá ann cheana i ngás in-athnuaite agus in iompar astaíochtaí nialasacha a mhéadú, chomh maith le hacmhainneacht stórála a fhorbairt chun solúbthacht an chórais fuinnimh a mhéadú agus foinsí in-athnuaite a chur chun cinn ag an am céanna. Tá roinnt infheistíochtaí nua in iompar astaíochtaí nialasacha pleanáilte agus scaipthe ar fud na tíre, lena n-áirítear líne Idirthurais Mear Bus a thógáil in Braga agus líne idirthurais bus a thógáil i Nazare’.

Beidh gné thrasteorann i gceist le roinnt beart, a fhorbrófar den chuid is mó trí infheistíochtaí i bhfoinsí in-athnuaite agus in éifeachtúlacht fuinnimh.

Leis an gcomhpháirt, rannchuidítear le haghaidh a thabhairt ar an Moladh Tírshonrach a eisíodh don Phortaingéil chun a spleáchas ar bhreoslaí iontaise a laghdú (Moladh Sonrach Tír 4 2022 agus 2023) agus chun infheistíochtaí a dhíriú ar aistriú ísealcharbóin agus ar aistriú fuinnimh (Moladh Sonrach Tír 3 2019), agus ar tháirgeadh agus úsáid fuinnimh atá glan agus éifeachtúil (Moladh Sonrach Tír 3 2020). Áirítear ann go háirithe bearta chun dlús a chur le húsáid foinsí in-athnuaite fuinnimh, chun an ceadú a shimpliú, chun an earnáil iompair a dhícharbónú, chun éifeachtúlacht fuinnimh foirgneamh a fheabhsú, chun eangacha tarchurtha agus dáileacháin leictreachais a uasghrádú, chun stóráil leictreachais a mhéadú agus chun gnóthú na scileanna glasa is gá don aistriú glas a neartú.

U.1. Tuairisc ar na hathchóirithe agus na hinfheistíochtaí i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Infheistíocht RP-C21-i01: Beart méadaithe: An tionscal a dhícharbónú

Is é cuspóir an bhirt seo infheistíocht TC-C11-i01 a mhéadú: An tionsclaíocht a dhícharbónú, faoi chomhchuid 11.

Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na dtionscadal dícharbónaithe a thugtar tacaíocht dóibh. Dámhfar an tacaíocht don chuid mhéadaithe den bheart ar 500 fiontar beag agus meánmhéide ar a mhéad ar fiú EUR 200 000 in aghaidh an ghnóthais iad thar thrí bliana fioscacha (tionscadail ‘shimplithe’).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RP-C21-i02: Beart méadaithe: Éifeachtúlacht fuinnimh foirgneamh cónaithe

Is é cuspóir an bhirt an beart TC-C13-i01 a mhéadú: Éifeachtúlacht fuinnimh foirgneamh cónaithe faoin chomhchuid 13.

Leis an gcuid den bheart a dhéanfar a mhéadú, méadófar líon na bhfoirgneamh cónaithe arna n-athchóiriú agus líon an táirgthe fuinnimh in-athnuaite le haghaidh féintomhaltais. Beidh 60 % den achar urláir a athchóireofar san infheistíocht sin i bhfoirgnimh ilárasán.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meán Fómhair 2025.

Infheistíocht RP-C21-i03: Beart méadaithe: Éifeachtúlacht fuinnimh i bhfoirgnimh a úsáideann earnáil na seirbhísí

Is é cuspóir an bhirt seo an beart TC-C13-i03 éifeachtúlacht fuinnimh i bhfoirgnimh a úsáideann an earnáil seirbhísí faoi Chomhchuid 13 a mhéadú. Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar achar na bhfoirgneamh seirbhíse príobháideacha athchóirithe.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RP-C21-i04-RAM: Éifeachtúlacht fuinnimh i bhfoirgnimh phoiblí i Maidéara

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin athchóiriú fuinnimh a chur chun cinn, éifeachtúlacht fuinnimh agus acmhainní a chur chun cinn agus féintomhaltas fuinnimh in-athnuaite sna foirgnimh phoiblí i Maidéara a mhéadú.

Is éard a bheidh san infheistíocht sin bearta lena gcuirtear athchóiriú, éifeachtúlacht fuinnimh, dícharbónú, éifeachtúlacht uisce agus an geilleagar ciorclach chun cinn i bhfoirgnimh phoiblí i réigiún féinrialaitheach Mhaidéara, lena mbainfear amach athchóirithe meándoimhneachta.

Is d’úsáid phoiblí a bheidh na foirgnimh uile atá incháilithe le haghaidh idirghabhála, go háirithe in earnálacha na sláinte, an oideachais agus an riaracháin phoiblí réigiúnaigh.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Athchóiriú RP-C21-r43: An Fhaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh

Is é cuspóir an athchóirithe sin comhlacht a bhunú d’údaráis náisiúnta, réigiúnacha agus áitiúla chun faireachán a dhéanamh ar staid na bochtaineachta fuinnimh agus chun anailís agus forbairt a dhéanamh ar bheartais phoiblí chun é a dhíothú sa Phortaingéil.

Leis an athchóiriú, bunófar an Fhaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh (ONPE), a bheidh freagrach as na nithe seo a leanas:

·Faireachán, maoirseacht, comhordú agus tuairisciú a dhéanamh ar chur chun feidhme na Straitéise Fadtéarmaí maidir le Bochtaineacht Fuinnimh (ELPPE);

·Comhordú a dhéanamh ar an obair bheartais a bhaineann le bochtaineacht fuinnimh a bhaineann le dearadh agus cur chun feidhme an Phlean Náisiúnta Fuinnimh agus Aeráide (NECP) agus na bPleananna Náisiúnta Aeráide Sóisialta;

·Pleananna Gníomhaíochta Deich mBliana (Horizons 2030, 2040 agus 2050) a mholadh don rialtas, chomh maith lena n-athbhreithniú agus athbhreithniú ar ELPPE, le minicíocht trí bliana agus cúig bliana ar a laghad, faoi seach;

·Gníomhaíochtaí forbartha acmhainní a chur chun feidhme do ghníomhairí poiblí agus príobháideacha, náisiúnta, réigiúnacha agus áitiúla a bhfuil baint acu le cur chun feidhme na Straitéise Fadtéarmaí maidir le Bochtaineacht Fuinnimh;

·Teaghlaigh atá i mbochtaineacht fuinnimh a shainaithint agus faireachán a dhéanamh orthu trí uirlis suirbhéireachta thréimhsiúil a bhunú agus a chur chun feidhme;

·Ionstraim mhaoiniúcháin (nó fhioscach) a mholadh le haghaidh bearta éifeachtúlachta fuinnimh atá tiomnaithe do theaghlaigh atá buailte ag bochtaineacht fuinnimh;

·Ábhair agus feachtais a fhorbairt chun litearthacht fuinnimh a mhéadú atá oiriúnach do phróifíl na dteaghlach atá i mbochtaineacht fuinnimh;

·Obair a bhaineann le feiniméan na bochtaineachta fuinnimh a chur chun cinn agus a scaipeadh, lena n-áirítear líonra eintiteas agus gníomhaithe leasmhara a bhunú a bheidh dírithe ar aghaidh a thabhairt ar an tsaincheist sin.

Áireoidh ONPE ina struchtúr rialachais i) aonad bainistíochta, a bheidh freagrach as bainistiú oibríochtúil ONPE, ii) coiste straitéiseach, faoi stiúir na hAireachta Comhshaoil agus Gníomhaíochta ar son na hAeráide agus lena n-áirítear comhaltaí ó na réimsí rialtais ábhartha (amhail tithíocht, slándáil shóisialta, sláinte, airgeadas, oideachas, comhtháthú críochach), agus iii) coiste comhairleach, lena n-áirítear geallsealbhóirí bunaithe amhail ollscoileanna, bardais, gníomhaireachtaí fuinnimh áitiúla, eagraíochtaí neamhrialtasacha a bhfuil baint acu le gníomhaíochtaí díothaithe bochtaineachta fuinnimh, oibreoirí eangaí fuinnimh, comhlachais tomhaltóirí agus réadmhaoine réadmhaoine, comhlachais earnála agus eintitis airgeadais phríobháideacha. Áiritheofar leis an athchóiriú go gcomhoibreoidh na comhlachtaí sin agus go mbeidh róil shoiléire acu chun na cuspóirí a leagtar amach i sainordú ONPE a shaothrú. Áiritheofar comhar idir ONPE agus comhlachtaí staidrimh na Portaingéile chun sonraí a bhailiú.

Áiritheofar leis an athchóiriú freisin go mbunófar ionstraim maoinithe le haghaidh bearta éifeachtúlachta fuinnimh san earnáil chónaithe chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh do na próifílí teaghlaigh sainaitheanta, arna nglacadh trí theacht i bhfeidhm dlí nó trí ghlacadh cinnidh ag institiúid airgeadais ábhartha.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe sin chun críche faoin 31 Márta 2025.

Athchóiriú RP-C21-r44: Ionaid ilfhreastail éifeachtúlachta fuinnimh a fhorbairt do shaoránaigh (Spásanna Fuinnimh na Saoránach)

Is é cuspóir an athchóirithe sin tacú le saoránaigh agus bearta éifeachtúlachta fuinnimh agus fuinnimh in-athnuaite á n-ullmhú agus á gcur chun feidhme acu agus iompraíochtaí inbhuanaithe a ghlacadh maidir le húsáid fuinnimh, trí litearthacht fuinnimh a mhéadú.

Bunaithe ar an treoirthionscadal a forbraíodh faoi chuimsiú infheistíochta TC-C13-I01.01, cruthófar leis an athchóiriú ionaid ilfhreastail éifeachtúlachta fuinnimh do shaoránaigh (Spásanna Fuinnimh Saoránach — Espaços Cidadão Energia) arna chur ar bun ag údaráis áitiúla nó réigiúnacha nó eintitis áitiúla eile, a áireofar sna Pleananna Gníomhaíochta Bardasacha ar son na hAeráide de réir Dhlí Uimh. 98/2021 agus a chuirfidh réimse seirbhísí ar fáil do chónaitheoirí amhail an méid seo a leanas:

·Faisnéis agus tacaíocht theicniúil a sholáthar, ó bhillí fuinnimh a léirmhíniú go húsáid inbhuanaithe fuinnimh agus cearta tomhaltóirí;

·Comhairle, lena n-áirítear maidir le fuinneamh a sholáthar, trealamh a cheannach, réitigh éifeachtúlachta fuinnimh agus fuinnimh inathnuaite a roghnú, tairiscintí tráchtála a roghnú chun réitigh a chur chun feidhme;

·Measúnú fuinnimh ar theaghaisí agus tograí infheistíochta d’fhonn compord teirmeach a mhéadú agus billí fuinnimh a laghdú;

·Comhairle maidir le rochtain ar dhreasachtaí agus ar ionstraimí maoiniúcháin, idir phoiblí agus phríobháideach, náisiúnta agus áitiúil;

·Sonraí a bhailiú faoi úsáideoirí atá le roinnt leis an bhFaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh.

Déanfar gníomhaíochtaí fothaithe acmhainneachta chun a áirithiú go gcuirfear oiliúint ar thrí chéad duine ar a laghad le haghaidh oibriú Spásanna Fuinnimh na Saoránach.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe sin chun críche faoin 31 Márta 2025.

Infheistíocht RP-C21-i05: Tacaíocht d’Fhorbairt an Tionscail Ghlais

Is é cuspóir na hinfheistíochta sin, atá dírithe ar ghnólachtaí, acmhainneacht táirgeachta na dteicneolaíochtaí le haghaidh fuinneamh in-athnuaite, dícharbónú agus éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, i gcomhréir le spriocanna NECP 2030 agus le cuspóirí Phlean Tionsclaíoch an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip (COM (2023) 62 final).

Is éard a bheidh san infheistíocht deontais atá dírithe ar chuideachtaí nó ar thionscadail aonair agus tacóidh sí le hinfheistíocht thionsclaíoch i dtáirgeadh teicneolaíochtaí straitéiseacha don aistriú aeráide, a bheidh nasctha go díreach le grianfhuinneamh fótavoltach agus grianteirmeacha, leictrealóirí agus cealla breosla, fuinneamh gaoithe ar tír agus foinsí inathnuaite amach ón gcósta, bithghás/bithmheatán inbhuanaithe, ceallraí agus stóráil, gabháil agus stóráil carbóin, teaschaidéil, éifeachtúlacht fuinnimh, fuinneamh geoiteirmeach nó réitigh eangaí.

Chun a áirithiú go gcomhlíonfaidh an beart an prionsabal ‘gan dochar suntasach a dhéanamh’ faoin tSaoráid Téarnaimh agus Athléimneachta mar a leagtar amach sa Treoir Theicniúil ‘gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), maidir leis na critéir incháilitheachta atá i dtéarmaí tagartha le haghaidh glaonna ar thionscadail atá ar na bacáin:

-an liosta gníomhaíochtaí agus sócmhainní seo a leanas a eisiamh ó incháilitheacht: (i) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le breoslaí iontaise, lena n-áirítear úsáid iartheachtach 77 ; (ii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais (CTA) lena mbaintear amach astaíochtaí gás ceaptha teasa réamh-mheasta nach bhfuil níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha 78 agus gléasraí cóireála meicniúla bitheolaíochta 79 ; (iii) gníomhaíochtaí agus sócmhainní a bhaineann le líonadh talún dramhaíola, gléasra loiscthe dramhaíola 80 agus gléasraí cóireála bitheolaíche meicniúla 81 ; agus

-a cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht chomhshaoil ábhartha AE agus náisiúnta an fhaighteora.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Athchóiriú RP-C21-r45: Scileanna Glasa

Is é cuspóir an athchóirithe sin tairiscint gairmoiliúna fadtéarmaí a chruthú chun scileanna glasa a fhorbairt, a aithint, a bhailíochtú agus a dheimhniú, arb é is aidhm dóibh baol na dífhostaíochta a chosc, coinneáil post a chur chun cinn, agus cruthú post nua a spreagadh.

Is éard a bheidh san athchóiriú:

-An Clár Oibre agus Scileanna Glasa: gairmoiliúint agus athoiliúint a chur ar fáil do 12 500 oibrí a bhfuil baint acu le próisis aistrithe fuinnimh a bhfostóirí, oibrithe atá i mbaol dífhostaíochta mar gheall ar dhúnadh thionscail na mbreoslaí iontaise agus daoine dífhostaithe. Is í an Institiúid Fostaíochta agus Gairmoiliúna a chuirfidh chun feidhme é trí oiliúint ghearrthéarmach agus mheántréimhseach agus ba cheart di díriú ar scileanna glasa a fhorbairt.

-Cúrsaí san Ionad Oiliúna don Aistriú Fuinnimh: oiliúint fhadtéarmach 12 500 duine breise a sholáthar i réimsí an aistrithe fuinnimh agus na gníomhaíochta ar son na haeráide, lena n-áirítear fuinneamh in-athnuaite, hidrigin ghlas, breoslaí sintéiseacha neamhbhitheolaíocha agus éifeachtúlacht fuinnimh.

Sa bhreis ar thairbhithe an chláir oibre ghlais agus scileanna glasa, tabharfar tosaíocht do na tairbhithe sin atá toilteanach scileanna a fháil a shainaithnítear a bheith ríthábhachtach chun foinsí in-athnuaite fuinnimh (lena n-áirítear hidrigin) agus tionscadail éifeachtúlachta fuinnimh a chur i gcrích.

Forbrófar conairí oiliúna de réir na riachtanas arna sainaithint ag na comhlachais mhargaidh agus tionscail. Sainaithneoidh na gníomhaithe fuinnimh in-athnuaite agus éifeachtúlachta fuinnimh na scileanna a mheastar a bheith ríthábhachtach bunaithe ar an éileamh ar mhargadh an tsaothair. Léireoidh ábhar na hoiliúna na riachtanais sin. Is é an Lárionad Oiliúna don Aistriú Fuinnimh a fhorbróidh an tairiscint oiliúna.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Athchóiriú RP-C21-r46: Creat rialála don hidrigin in-athnuaite

Is é is cuspóir don athchóiriú sin cur chun cinn na hidrigine in-athnuaite a spreagadh mar chuid de straitéis aistrithe níos cuimsithí i dtreo geilleagar dícharbónaithe. Is é is aidhm don athchóiriú sin freisin na dálaí a chruthú chun an gréasán gáis nádúrtha a dhícharbónú agus cuidiú le forbairt an tslabhra luacha hidrigine in-athnuaite.

Is éard a bheidh san athchóiriú athbhreithniú ar an Rialachán maidir leis an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus ar an Rialachán maidir leis an Líonra Náisiúnta Dáilte Gáis, atá le formheas ag Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh agus na Geolaíochta (eadhon Ordú Uimh. 806-B/2022 agus Ordú Uimh. 806-C/2022). Leagfar amach sa dá Rialachán leasaithe na critéir theicniúla agus na gnéithe oibríochtúla maidir le táirgeadh, deimhniúchán, iompar, stóráil, sceitheadh a sheachaint agus, más ábhartha, maidir le hidrigin inathnuaite a sheachaint, lena sainítear an t-eintiteas atá freagrach as an instealladh a bhainistiú agus lena leagtar amach critéir maidir le gan an t-uastiúchan hidrigine atá ceadaithe sa ghréasán gáis a shárú (i gcomhréir le Straitéis Náisiúnta Hidrigine athbhreithnithe na Portaingéile). Saineoidh siad freisin úsáideoirí deiridh na hidrigine in-athnuaite i gcomhréir le straitéis hidrigine AE, ag díriú ar fheidhmeanna atá deacair a dhícharbónú in earnálacha an tionscail agus an iompair, agus rialacha chun trédhearcacht a áirithiú maidir leis an gcóras billeála, acmhainn téimh agus cáilíocht gáis (amhail ollluach calrach (GCV), Innéacs Wobbe (táscaire cáilíochta an dócháin) agus comhpháirteanna breise a bheith ann (amhail CO2, hidreacarbón, H2O, sulfar, etc.).

Ina theannta sin, foilseofar gníomh riaracháin nó dlí san Iris Oifigiúil — Diário da República agus tiocfaidh sé i bhfeidhm lena sonraítear nach measfar mar shuiteálacha táirgthe hidrigine in-athnuaite ach aonaid thionsclaíocha a chomhlíonann ceanglais na Treorach maidir le Fuinneamh In-athnuaite agus a gníomhartha tarmligthe (2018/2001/AE). Leagfar amach sa ghníomh freisin an nós imeachta a bheidh le leanúint ag iarratasóirí ar cheadúnais chun gáis de thionscnamh in-athnuaite a tháirgeadh, lena gceanglófar orthu siúd a bhfuil iarratas á dhéanamh acu ar cheadúnas dearbhú a thíolacadh go nglacfaidh siad gealltanas go gcomhlíonfaidh siad na ceanglais maidir le húsáid fuinnimh ó fhoinsí inathnuaite mar a leagtar amach sa Treoir maidir le Fuinneamh In-athnuaite agus ina gníomhartha tarmligthe (2018/2001/AE) agus go n-áiritheofar tionscnamh inathnuaite na hidrigine a tháirgtear.

Leis an ngníomh riaracháin nó dlí thuasluaite, ceanglófar freisin, sula gcuirfear tús le hidrigin inathnuaite a tháirgeadh, chun ‘cead a fháil chun gléasra tionsclaíoch a shuiteáil agus a oibriú’, nach mór don iarratasóir, más infheidhme, an conradh deiridh chun fuinneamh inathnuaite a cheannach a thíolacadh sa phróiseas táirgthe, chomh maith leis an bhfaisnéis is gá chun a léiriú gur comhlíonadh na gealltanais a rinneadh sa dearbhú.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meitheamh 2024.

Athchóiriú RP-C21-r47: An chéad cheant le haghaidh plean gníomhaíochta inbhuanaithe maidir le bithmheatán agus bithmheatán

Is é cuspóir an athchóirithe sin táirgeadh agus tomhaltas bithmheatáin inbhuanaithe a chur chun cinn agus a threisiú, agus na dálaí is gá a chruthú chun geilleagar bithmheatáin a fhorbairt sa Phortaingéil.

Is éard a bheidh i gceist leis an athchóiriú seoladh an chéad cheant le haghaidh ceannach láraithe bithmheatáin inbhuanaithe ag an Margóir Mórdhíola is Déanaí (curg) i gcomhréir le hOrdú Rialtais Uimh. 15/2023 an 4 Eanáir. Beidh sé d’aidhm ag an gceant 150 GWh/bliain bithmheatáin a cheannach lena n-instealladh isteach san eangach náisiúnta gáis. Is éard a bheidh i gceist leis an athchóiriú freisin go nglacfar an Plean Gníomhaíochta maidir le Bithmheatán lena leagfar amach straitéis chun bithmheatán a fhorbairt sa Phortaingéil. Déanfar gníomhaíochtaí a mholadh sa Phlean Gníomhaíochta chun creat rialála fabhrach a áirithiú, mar aon le sraith beartas poiblí a thacaíonn le cruthú margaidh inmheánaigh do bhithmheatán, chun tacú leis an táirgeadh agus chun tomhaltas a spreagadh.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 31 Márta 2024.

Athchóiriú RP-C21-r48: Simpliú an chreata dhlíthiúil agus rialála is infheidhme maidir le tionscadail fuinnimh in-athnuaite

Is é cuspóir an athchóirithe sin tionscadail fuinnimh in-athnuaite a chur chun cinn tríd an gcreat dlíthiúil agus rialála maidir le ceadú fuinnimh in-athnuaite a shimpliú agus oiliúint a chur orthu siúd a bhíonn ag déileáil le ceadú agus leis an uirlis dhigiteach atá i gceist.

Áireofar an méid seo a leanas san athchóiriú:

·Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena mbunaítear an tAonad Misin um Cheadúnú Tionscadal Fuinnimh In-athnuaite 2030 (UMER 2030). I measc nithe eile, is é an cúram a bheidh ar UMER 2030:

oA áirithiú go gcomhlíonfar cuspóirí an Phlean Náisiúnta athbhreithnithe don Fhuinneamh agus don Aeráid 2030 agus dlús a chur le cur chun feidhme na dtionscadal fuinnimh in-athnuaite sa Phortaingéil;

oLámhleabhar nósanna imeachta a fhorbairt chun an nós imeachta ceadúnúcháin le haghaidh féintomhaltais agus comhphobail fuinnimh in-athnuaite a thacú agus a shimpliú;

oAn Ionad Ilfhreastail do Cheadúnú agus Faireachán ar Thionscadail Fuinnimh In-athnuaite a fhorbairt, a chur chun feidhme agus a bhainistiú (RP-C14-i02);

oTogra a fhorbairt le haghaidh Clár Earnála don Sprioc In-athnuaite;

oAn creat dlíthiúil agus rialála is infheidhme maidir le ceadúnú leictreachais agus comhshaoil na dtionscadal fuinnimh in-athnuaite agus stórála a chomhdhlúthú.

·Is éard a bheidh i gceist leis an athchóiriú freisin go mbunófar Rialachán maidir le ceadúnú bardasach fuinnimh in-athnuaite agus tionscadail stórála trí Ordú Aireachta 113/2015 a leasú, ina sainítear na heilimintí ábhartha atá le cur isteach don nós imeachta ceadúnúcháin bardasach do thionscadail fuinnimh in-athnuaite.

·Cuirfear clár ama ar fáil leis an athchóiriú freisin maidir le hacmhainneacht nua fuinnimh inathnuaite a leithdháileadh, agus béim ar leith á leagan ar na limistéir gheografacha a eascraíonn as an gClár Earnála ‘An Sprioc go dtí na Ceantair Inathnuaite’.

·Is éard a bheidh san athchóiriú freisin oiliúint 500 bainisteoir agus teicneoir ar an riarachán poiblí lárnach, réigiúnach agus áitiúil a bhaineann le nósanna imeachta ceadaithe do thionscadail fuinnimh in-athnuaite agus do stóráil fuinnimh.

Tabharfar cur chun feidhme an athchóirithe chun críche faoin 30 Meitheamh 2024.

Infheistíocht RP-C21-i06 Beart méadaithe: Hidrigin agus gáis in-athnuaite

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo an infheistíocht atá ann cheana C14-i01 a mhéadú: Hidrigin agus gáis in-athnuaite faoi chomhchuid 14.

Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar acmhainneacht táirgeachta na hidrigine in-athnuaite agus an gháis inathnuaite. Is éard a bheidh sa bheart gníomhaíochtaí chun tús áite a thabhairt do tháirgeadh, stóráil, iompar agus dáileadh gás inathnuaite arb é is aidhm dóibh rannchuidiú gás in-athnuaite le tomhaltas fuinnimh a mhéadú, astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú, spleáchas fuinnimh a laghdú agus slándáil an tsoláthair fuinnimh a fheabhsú.

Tacófar le feidhmeanna éagsúla amhail gáis in-athnuaite a úsáid le haghaidh iompair agus gáis in-athnuaite a instealladh isteach san eangach gáis nádúrtha.

Ní úsáidfear ach leictrealú chun hidrigin inathnuaite a tháirgeadh.

Úsáidfear teicneolaíochtaí eile chun gáis eile de thionscnamh inathnuaite a tháirgeadh: a) próisis theirmeaceimiceacha agus hidriteirmeach (go heisiach chun bithmheatán inbhuanaithe a tháirgeadh); b) próisis bhitheolaíocha (bithfhótagrafaíocht agus coipeadh); c) úsáidfear saibhriú bithgháis ó dhíleá anaeróbach ábhar bithmhaise go heisiach chun bithmheatán inbhuanaithe a tháirgeadh (d’fhéadfaí tacú le táirgeadh bithgháis dá n-áireofaí leis freisin bithghás a uasghrádú go bithmheatán inbhuanaithe); agus d) ní tháirgfear meilt ach amháin ó bhithdhramhaíl.

Ní mór táirgeadh gás eile de thionscnamh in-athnuaite hidrigine inathnuaite a bheith i gcomhréir leis an Treoir maidir le Fuinneamh In-athnuaite agus a gníomhartha tarmligthe (2018/2001/AE).

Beidh fócas an-sonrach ag na hinfheistíochtaí agus beidh siad dírithe ar acmhainneacht shuiteáilte a mhéadú chun hidrigin inathnuaite agus gáis inathnuaite eile a tháirgeadh, lena n-áirítear acmhainneacht shuiteáilte i leictrealóirí chun hidrigin inathnuaite a tháirgeadh. Cuirfear an tionscadal chun feidhme trí ghlao(nna) oscailte ar thairiscintí agus é mar aidhm leo tacú le tionscadail ar uasmhéid EUR 15 000 000 in aghaidh an tionscadail.

Tacóidh an beart seo le teicneolaíochtaí aibí (TRL > 8), lena spreagfar ní hamháin hidrigin in-athnuaite a tháirgeadh, ach táirgeadh gás inathnuaite eile freisin trí aisghabháil fuinnimh na comhpháirte orgánaí de dhramhaíl chathrach, sloda gléasra cóireála camrais, eisiltigh talmhaíochta agus tionsclaíocha, i measc nithe eile (seachas dramhaíl phlaisteach). Ní dhéanfar foráil maidir le táirgeadh breoslaí carbóin athchúrsáilte mar chuid den infheistíocht sin.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RP-C21-i07: Staidéir theicniúla maidir le hacmhainneacht fuinnimh amach ón gcósta

Is é is cuspóir don infheistíocht sin a chur ar chumas Stát na Portaingéile nósanna imeachta iomaíocha tairisceana a chur i gcrích chun toilleadh gaoithe amach ón gcósta ar snámh a shuiteáil.

Is éard a bheidh san infheistíocht forbairt staidéar geoifisiceach, geoiteicniúil, gaoithe, tonnta agus srutha ardtaifigh ar achar 2 000 km² ar a laghad san Aigéan Atlantach. Úsáidfear na staidéir, tar éis iad a thabhairt chun críche, mar bhonn chun ceantanna a sheoladh ina dhiaidh sin do na limistéir amach ón gcósta a liostaítear sa Phlean Staide Náisiúnta maidir le Pleanáil Spásúil Mhuirí (PSOEM).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RP-C21-i08: Solúbthacht agus stóráil gréasáin

Is é is cuspóir don infheistíocht sin solúbthacht a mhéadú san eangach phoiblí leictreachais, rud a fhágfaidh go mbeifear in ann an córas leictreachais a bharrfheabhsú agus a bhainistiú go solúbtha, i bhfianaise an mhéadaithe a mheastar a thiocfaidh ar tháirgeadh agus ar thomhaltas an leictreachais in-athnuaite freisin.

Áireofar san infheistíocht tacaíocht chun ar a laghad 500 MW d’acmhainn stórála fuinnimh a shuiteáil san eangach leictreachais (ar an leibhéal tarchurtha agus dáileacháin araon). Déanfar toilleadh stórála a leithdháileadh bunaithe ar réamh-shainaithint na limistéar is mó gátar, amhail na limistéir sin a bhfuil an chuid is mó de shrianta eangaí iontu nó a bhfuil an leibhéal fuinnimh in-athnuaite is airde ag dul i bhfód orthu. Tacófar le tionscadail le haghaidh suas le 20 % de na costais incháilithe.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RP-C21-i09: Ionad ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadúnú agus faireachán a dhéanamh orthu

Is é is aidhm don infheistíocht sin forbairt tionscadal fuinnimh in-athnuaite a éascú trí ardán digiteach ilfhreastail a fhorbairt chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus faireachán a dhéanamh orthu.

Is éard a bheidh san infheistíocht forbairt agus seoladh an ardáin dhigitigh ionaid ilfhreastail. Áireofar na feidhmeanna seo a leanas leis an gclár:

-Modúl ceadúnaithe le haghaidh tionscadail féintomhaltais agus comhphobail fuinnimh in-athnuaite, agus le haghaidh stóráil i gcórais taobh thiar den mhéadar;

-Modúl ceadúnaithe le haghaidh tionscadail láraithe fuinnimh in-athnuaite eangaí amháin, agus le haghaidh stóráil i gcórais taobh thiar den mhéadar;

-Modúl ceadúnaithe le haghaidh tionscadail stórála amháin;

-Modúl inbhraiteachta agus staidrimh le haghaidh tionscadail fuinnimh in-athnuaite.

Déanfar an t-ionad ilfhreastail a fhorbairt in dhá chéim:

·Sa chéad chéim, beidh na trí mhodúl ceadúnúcháin oibríochtúil ag an ardán digiteach, rud a chuirfidh ar chumas úsáideoirí faireachán a dhéanamh ar chéimeanna éagsúla den nós imeachta ceadúnúcháin (lena n-áirítear forbairt, coimisiúnú, tástáil agus seoladh). Cuirfidh an t-ardán i láthair na ceanglais agus na spriocdhátaí a bhaineann le ceadúnú tionscadal a bhaineann le fuinneamh inathnuaite.

·Sa dara céim, beidh na modúil inbhraiteachta agus staidrimh oibríochtúil ag an ardán digiteach, rud a chuirfidh ar chumas úsáideoirí sonraí a iontráil agus doiciméid a mhalartú a bhaineann leis na nósanna imeachta ceadúnúcháin agus le cur chun feidhme an tionscadail cheadúnaithe. Áireofar ar an ardán gnéithe cianbhreathnóireachta (íomháú satailíte) chun feabhas a chur ar an bhfaireachán ar chur chun feidhme tionscadal ag údaráis phoiblí.

Ina theannta sin, áireofar san infheistíocht dí-ábharú (digitiú, cartlannú agus diúscairt) na ndoiciméad ceadaithe atá ann cheana, mar atá leagtha amach ag Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh agus na Geolaíochta.

Beidh an t-ionad ilfhreastail i gcomhréir leis an “Cód Iompair Eorpach maidir le hÉifeachtúlacht Fuinnimh Lárionad Sonraí”.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 30 Meitheamh 2025.

Infheistíocht RP-C21-i10-RAA: Córas dreasachtaí chun córais stórála fuinnimh in-athnuaite a cheannach agus a shuiteáil sna hAsóir

Is é is cuspóir don infheistíocht sin an t-aistriú fuinnimh sna hAsóir a chothú, rud a chuirfidh le neamhspleáchas fuinnimh an oileánra a mhéadú.

Is éard a bheidh san infheistíocht córas dreasachta chun córais stórála a cheannach agus a shuiteáil arb é is aidhm dóibh leictreachas ó fhoinsí inathnuaite a stóráil le haghaidh féintomhaltais ag teaghlaigh, gnólachtaí, comharchumainn, eagraíochtaí neamhbhrabúis, agus institiúidí carthanúla. Beidh an infheistíocht i gcomhréir le Foraithne Reachtach Réigiúnach 12/2023/A, lenar tugadh isteach dreasacht suas le 85 % chun córais stórála fuinnimh a cheannach agus a shuiteáil, nuair atá siad sin beartaithe chun comhlánú a dhéanamh ar chórais fhótavoltacha arna gceannach faoi SOLENERGE, clár dreasachta arna mhaoiniú ag an RRP (C14-i03-RAA).

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RP-C21-i11-RAM: Córas dreasachtaí chun fuinneamh ó fhoinsí in-athnuaite a tháirgeadh agus a stóráil i Maidéara agus in Porto Santo

Is é cuspóir na hinfheistíochta seo an t-aistriú fuinnimh a chothú i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara, lena n-áirítear oileán Porto Santo, rud a chuideoidh lena neamhspleáchas fuinnimh a mhéadú.

Is éard a bheidh san infheistíocht córas dreasachta chun córais giniúna agus stórála leictreachais in-athnuaite a cheannach agus a shuiteáil le haghaidh féintomhaltais, mar aon le ceannach agus suiteáil trealaimh le haghaidh táirgeadh uisce te agus giniúint teasa a úsáideann foinsí inathnuaite fuinnimh, ag teaghlaigh, ag micrifhiontair, ag fiontair bheaga agus mheánmhéide agus ag institiúidí neamhbhrabúis.

Beidh gach duine aonair agus gach duine dlítheanach ar leo foirgneamh laistigh de Réigiún Uathrialach Mhaidéara, gan an Riarachán Réigiúnach Uathrialach, an Riarachán Áitiúil agus riarachán díreach an Stáit san áireamh, cáilithe chun deontais neamh-inaisíoctha a leithdháileadh.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RP-C21-i12: Beart méadaithe: An tIompar Poiblí a dhícharbónú

Is é cuspóir na hinfheistíochta TC-C15-i05 a mhéadú: Iompar poiblí a dhícharbónú, faoi chomhchuid 15.

Leis an gcuid mhéadaithe den bheart, méadófar líon na mbusanna astaíochtaí nialasacha a mbaintear úsáid astu le haghaidh an iompair phoiblí. Leathnófar raon feidhme na hinfheistíochta ó limistéir uirbeacha Liospóin agus Porto chuig críoch ilchríochach uile na Portaingéile agus áireofar ann freisin stáisiúin athluchtaithe nó athbhreoslaithe a shuiteáil.

Infheistíocht RP-C21-i13-RAM: An t-iompar a dhícharbónú

Is é cuspóir an bhirt seo dícharbónú an iompair a chur chun cinn i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara a threisiú.

Áireofar an méid seo a leanas san infheistíocht:

Ceannach 26 bhus astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidriginbhreoslaithe) le haghaidh iompar poiblí paisinéirí agus seirbhísí turasóireachta.

Pointí athluchtaithe a shuiteáil is gá chun na busanna a oibriú.

Scéim diúscartha d’fheithiclí ar choinníoll go ndéantar feithiclí leictreacha a cheannach ina n-ionad, le ranníocaíocht uasta airgeadais EUR 6 000 in aghaidh na feithicle briste agus dreasachtaí de réir na gcatagóirí socheacnamaíocha éagsúla.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Márta 2026.

Infheistíocht RP-C21-i14: Idirthuras Mear Bus Braga

Is é is aidhm don infheistíocht seo feabhas a chur ar iompar poiblí inbhuanaithe in Braga.

Is éard a bheidh san infheistíocht córas nua Mear-Idirthurais Bus a bhunú i gcathair Braga. Feidhmeoidh an córas den chuid is mó ar lánaí tiomnaithe, le busanna astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidriginbhreoslaithe) agus leo sin amháin. Tógfar dhá líne: an Líne Bhuí idir an Stáisiún Traenach agus Avenida Robert Smith agus an Líne Dhearg, idir an Stáisiún Traenach agus Ospidéal Braga.

Áireofar san infheistíocht freisin deich mbus astaíochtaí nialasacha a cheannach, lena n-áirítear na stáisiúin luchtaithe is gá chun na línte a oibriú.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 30 Meitheamh 2026.

Infheistíocht RP-C21-i15-RAA: Dhá bhád farantóireachta leictreacha a fháil

Is é is aidhm don infheistíocht sin borradh a chur faoi dhícharbónú an iompair agus na soghluaisteachta inmheánaí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór.

Is éard a bheidh san infheistíocht dhá bhád farantóireachta leictreacha a cheannach don chuideachta phoiblí Atlanticoline S.A. chun paisinéirí agus feithiclí a iompar idir oileáin Pico, Faial agus São Jorge. Beidh toilleadh íosta 200 agus 100 paisinéir ag na báid farantóireachta.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Nollaig 2025.

Infheistíocht RP-C21-i16: Nazaré Funicular

Is é is aidhm don infheistíocht seo iompar poiblí inbhuanaithe in Nazaré a chur ar fáil.

Áireofar san infheistíocht cur chun feidhme réitigh iompair mheicniúil (cumaic) de thart ar 200 méadar ar fhad idir Praia agus limistéar Pedreneira. Déanfar an ríomhaireacht a chomhtháthú sa ghréasán iompair phoiblí agus beidh sé inrochtana do rothair agus do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe.

Tabharfar cur chun feidhme na hinfheistíochta sin chun críche faoin 31 Márta 2026.

U.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme i dtaca le tacaíocht airgeadais neamh-inaisíoctha

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne tháscach maidir le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
21.1	RP-C21-i01	T	Tacaíocht airgeadais do thionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha simplithe		Líon	310	810	R2	2026	Líon na dtionscadal a fuair tacaíocht airgeadais ó dhícharbónú an tionscail a bhaineann le ceann amháin ar a laghad de na réimsí seo a leanas: próisis agus teicneolaíochtaí ísealcharbóin; glacadh na mbeart éifeachtúlachta fuinnimh; agus fuinneamh in-athnuaite agus stóráil fuinnimh a ionchorprú. Maidir leis na suiteálacha tionsclaíocha a dtugtar tacaíocht dóibh, áiritheofar laghdú 30 % ar an meán ar astaíochtaí GCT díreacha agus indíreacha i gcás tionscadail a fhreagraíonn don réimse idirghabhála 024ter, agus comhlíonadh threoir theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01), lena n-áirítear le haghaidh suiteálacha a chumhdaítear faoi Chóras Trádála Astaíochtaí an Aontais Eorpaigh chun a áirithiú go mbainfidh na suiteálacha a fhaigheann tacaíocht astaíochtaí réamh-mheasta GCT amach atá faoi bhun an tagarmhairc a bhunaítear le haghaidh leithdháileadh saor in aisce mar a leagtar amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.
21.2	RP-C21-i02	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha		m²	0	6 588 000	R3	2025	Achar na bhfoirgneamh cónaithe príobháideacha athchóirithe. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786. Beidh 60 % den achar urláir a athchóireofar faoin infheistíocht sin i bhfoirgnimh ilárasán
21.3	RP-C21-i02	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide san earnáil phríobháideach chónaithe		MW	0	10	R3	2025	Acmhainneacht bhreise táirgeachta fuinnimh in-athnuaite (amhail painéil fhótavoltacha agus ceallraí mar a aibíonn an teicneolaíocht sin) a shuiteáiltear le haghaidh féintomhaltais agus lena n-úsáid san earnáil chónaithe phríobháideach.
21.4	RP-C21-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí		m²	360,000	1 060 000	R2	2026	Achar iomlán na bhfoirgneamh arna n-úsáid ag earnáil na seirbhísí a ndéanfar athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh orthu. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
21.5	RP-21-i04-RAM	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide pobail i bhfuinneamh in-athnuaite i bhfoirgnimh phoiblí athchóirithe		MW	0	1.3	R4	2025	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh in-athnuaite le haghaidh féintomhaltais i bhfoirgnimh phoiblí.
21.6	RP-21-i04-RAM	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhíse poiblí		m2	0	105 000	R4	2025	Déanfar athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar achar iomlán 105 000 méadar cearnach laistigh de na foirgnimh phoiblí. Bainfear amach le hathchóirithe feidhmíochta fuinnimh athchóiriú meánleibhéil ar a laghad a bhaint amach, ar an meán, mar a shainmhínítear sa Mholadh ón gCoimisiún maidir le hAthchóiriú Foirgníochta (AE) 2019/786.
21.7	RP-C21-r43	M	Teacht i bhfeidhm reachtaíochta lena mbunaítear an Fhaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh “(ONPE)	Foráil sa ghníomh reachtach lena sonraítear teacht i bhfeidhm na reachtaíochta				R3	2023	Teacht i bhfeidhm reachtaíochta lena mbunaítear an Fhaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh “(ONPE)”, lena n-áirítear an sainmhíniú ar rialachas, freagrachtaí agus cuspóirí, mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart.
21.8	RP-C21-r43	M	Seoladh na hionstraime maoiniúcháin chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh	Seoladh na hionstraime maoiniúcháin chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh				R1	2025	Ionstraim maoinithe a sheoladh le haghaidh bearta éifeachtúlachta fuinnimh san earnáil chónaithe chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh sna próifílí teaghlaigh sainaitheanta. Glacfar é sin trí theacht i bhfeidhm na reachtaíochta ábhartha nó trí Chinneadh a ghlacadh ag institiúid airgeadais.
21.9	RP-C21-r44	M	Síniú an phrótacail chomhair	Síniú an phrótacail chomhair				R4	2023	Síniú an phrótacail comhair idir Agência para a Energia (ADENE), Associação Nacional de Freguesias (ANAFRE) agus Rede Nacional de Agências de Energia (RNAE), Associação Nacional de Municípios (ANMP) agus Confederação Nacional de Instituições de Solidariedade (CNIS) chun Espaços Cidadão Energia a chruthú, agus a gcúraimí, a rialachas agus a struchtúr maoinithe a shonrú.
21.10	RP-C21-r44	T	Gníomhaíochtaí forbartha acmhainní		Líon	0	300	R4	2024	Cuirfear oiliúint ar 300 gairmí cáilithe chun róil éagsúla a dhéanamh in Espaços Cidadão Energia.
21.11	RP-C21-r44	T	Seoladh Espaços Cidadão Energia		Líon	0	50	R1	2025	Beidh 50 fisiciúil Espaços Cidadão Energia oibríochtúil agus oscailte do shaoránaigh.
21.12	RP-C21-i05	M	Síniú na dtéarmaí glactha chun tionscadail thionsclaíocha a chur chun feidhme	Síniú na dtéarmaí glactha chun tionscadail thionsclaíocha a chur chun feidhme.				R2	2024	Síneofar na téarmaí glactha chun tionscadail thionsclaíocha a chur chun feidhme, a roghnófar trí ghlaonna iomaíocha, a bhaineann le teicneolaíochtaí straitéiseacha don aistriú aeráide, mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart. Áiritheoidh na téarmaí glactha go gcomhlíonfaidh idirbhearta a thugtar tacaíocht dóibh faoin mbeart seo an Treoraíocht Theicniúil ‘Gan dochar suntasach a dhéanamh’ (2021/C58/01) trí úsáid a bhaint as liosta eisiamh, agus trína cheangal go gcomhlíonfar reachtaíocht ábhartha an Aontais agus an reachtaíocht ábhartha náisiúnta maidir leis an gcomhshaol.
21.13	RP-C21-i05	T	5 thionscadal thionsclaíocha i dteicneolaíochtaí straitéiseacha don aistriú aeráide a thabhairt chun críche		Líon	0	5	R2	2026	Cúig thionscadal teicneolaíochta tionsclaíocha ar a laghad a thabhairt chun críche, ar tionscadail iad a bhfuil leibhéal ullmhachta teicneolaíochta acu arb ionann é agus seacht dtionscadal nó ar mó é ná sin, a bhaineann le teicneolaíochtaí straitéiseacha le haghaidh an aistrithe aeráide, mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart.
21.14	RP-C21-r45	T	Gníomhaíochtaí oiliúna i Scileanna Glasa		Líon	0	12 500	R4	2024	Líon na ndaoine oilte sa Chlár um Obair Ghlas agus Scileanna nó cúrsaí san Ionad Oiliúna don Aistriú Fuinnimh.
21.15	RP-C21-r45	T	Gníomhaíochtaí oiliúna i Scileanna Glasa		Líon	12 500	25 000	R4	2025	Líon na ndaoine oilte sa Chlár um Obair Ghlas agus Scileanna nó cúrsaí san Ionad Oiliúna don Aistriú Fuinnimh. Cuirfear oiliúint ar 12 500 duine ar a laghad sa Lárionad Oiliúna don Aistriú Fuinnimh.
21.16	RP-C21-r46	M	Teacht i bhfeidhm gnímh riaracháin nó dhlíthiúil maidir le hidrigin inathnuaite	Foráil sa ghníomh riaracháin nó sa ghníomh dlíthiúil lena léirítear a theacht i bhfeidhm				R3	2023	Teacht i bhfeidhm gnímh riaracháin nó dhlíthiúil maidir le hidrigin inathnuaite lena sonraítear nach measfar mar shuiteálacha táirgthe hidrigine inathnuaite ach na suiteálacha a chomhlíonann na ceanglais a áirítear sa Treoir maidir le Fuinneamh In-athnuaite agus ina gníomhartha tarmligthe (2018/2001/AE).
21.17	RP-C21-r46	M	Teacht i bhfeidhm Rialachán athbhreithnithe an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis	Foráil sna rialacháin lena sonraítear teacht i bhfeidhm an rialacháin				R2	2024	Teacht i bhfeidhm an Rialacháin athbhreithnithe maidir leis an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus an Rialacháin maidir leis an Líonra Náisiúnta Dáilte Gáis lena sonraítear na critéir maidir le hidrigin in-athnuaite a instealladh sa ghréasán gáis.
21.18	RP-C21-r47	M	Seoladh an chéad cheant de cheannach láraithe bithmheatáin inbhuanaithe	Seoladh an chéad cheant de cheannach láraithe bithmheatáin inbhuanaithe				R3	2023	Seoladh an chéad cheant de cheannach láraithe bithmheatáin inbhuanaithe, de réir na rialacha a leagtar amach in Ordú Rialtais 15/2023 an 4 Eanáir, arb é is aidhm dó 150 GWh/bliain bithmheatáin a cheannach lena instealladh isteach san eangach náisiúnta gáis.
21.19	RP-C21-r47	M	Glacadh an Phlean Gníomhaíochta maidir le Bithmheatán	Glacadh an Phlean Gníomhaíochta maidir le Bithmheatán				R1	2024	Glacadh an Phlean Gníomhaíochta maidir le Bithmheatán, lena mbunófar straitéis chun margadh an bhithmheatáin a fhorbairt.
21.20	RP-C21-r48	M	Bunú UMER 2030	Foráil sa ghníomh reachtach lena sonraítear teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh				R3	2023	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh ghaolmhair lena mbunaítear UMER 2030. Saineofar sa ghníomh reachtach cúraimí UMER 2030 mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart.
21.21	RP-C21-r48	M	Teacht i bhfeidhm an Rialacháin maidir le ceadúnú bardasach ar thionscadail fuinnimh in-athnuaite agus stórála	Foráil sa Rialachán Bardasach lena sonraítear teacht i bhfeidhm an Rialacháin Bhardasaigh				R3	2023	Foilsiú an Rúin ó Chomhairle na nAirí lena mbunaítear an rialachán maidir le ceadúnú bardasach tionscadal agus stórála fuinnimh in-athnuaite.
21.22	RP-C21-r48	M	Oiliúint a chur ar bhaill foirne a bhfuil baint acu le tionscadail in-athnuaite a cheadú		Líon	0	500	R2	2024	Cuirfear oiliúint ar 500 bainisteoir agus teicneoir den riarachán poiblí lárnach, réigiúnach agus áitiúil i réimsí a bhaineann le nósanna imeachta ceadaithe do thionscadail fuinnimh in-athnuaite agus do stóráil fuinnimh.
21.23	RP-C21-r48	M	Glacadh clár ama maidir le hacmhainneacht nua fuinnimh inathnuaite a leithdháileadh, agus béim ar leith á leagan ar na limistéir gheografacha a eascraíonn as an gClár Earnála ‘An Sprioc go dtí na Ceantair Inathnuaite’	Clár ama a ghlacadh maidir le hacmhainn nua RES a leithdháileadh bunaithe ar na Limistéir is fearr				R2	2024	Tráthchlár a ghlacadh maidir le hacmhainneacht nua fuinnimh in-athnuaite a leithdháileadh chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a fhorbairt (arna mholadh le UMER 2030), agus béim ar leith á leagan ar na limistéir gheografacha a eascraíonn as an gClár Earnála ‘Déanta go dtí na limistéir in-athnuaite’, a fhoilseofar in 2024.
21.24	RP-C21-i06	M	Glao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail táirgthe gáis in-athnuaite	Seoladh an glao ar thairiscintí				R4	2023	Seoladh an glao chun tionscadail a roghnú a dtabharfar tacaíocht dóibh le haghaidh 77 MW ar a laghad d’acmhainneacht fuinnimh nua suiteáilte hidrigine in-athnuaite agus gás in-athnuaite eile ag a bhfuil astaíochtaí gás ceaptha teasa nialasach nó gar do shaolré.
21.25	RP-C21-i06	T	Hidrigin inathnuaite bhreise agus acmhainneacht bhreise táirgthe gáis in-athnuaite		MW	200	277	R2	2026	Acmhainneacht bhreise táirgeachta hidrigine inathnuaite agus gás inathnuaite suiteáilte le hastaíochtaí gás ceaptha teasa nialasach nó beagnach saor ó shaolré
21.26	RP-C21-i07	M	Síniú an chonartha/na gconarthaí le haghaidh staidéir theicniúla amach ón gcósta	Síniú an chonartha/na gconarthaí le haghaidh staidéir theicniúla amach ón gcósta				R2	2024	Síniú an chonartha/na gconarthaí le haghaidh staidéir gheoifisiceacha, gheoiteicniúla, gaoithe, tonnta agus reatha amach ón gcósta arb é is aidhm dóibh suiteáil fuinnimh gaoithe amach ón gcósta a éascú.
21.27	RP-C21-i07	M	Staidéir theicniúla le haghaidh gaoth amach ón gcósta a chríochnú	Staidéir theicniúla le haghaidh gaoth amach ón gcósta a chríochnú				R2	2026	Na staidéir gheoifisiceacha, gheoiteicniúla, ghaoithe, tonnta agus reatha a thabhairt chun críche arb é is aidhm dóibh suiteáil fuinnimh gaoithe amach ón gcósta a éascú agus achar 2 000 km² ar a laghad a chumhdach.
21.28	RP-C21-i08	M	Síniú na dtéarmaí glactha le haghaidh suiteáil acmhainne stórála leictreachais	Síniú na dtéarmaí glactha le haghaidh suiteáil acmhainne stórála 500 MW ar a laghad				R2	2024	Na téarmaí glactha sínithe chun 500 MW ar a laghad d’acmhainn stórála a shuiteáil sna limistéir réamhaitheanta a mheastar is mó atá i ngátar.
21.29	RP-C21-i08	T	Acmhainn stórála leictreachais a shuiteáil		MW	0	500	R4	2025	Acmhainneacht stórála leictreachais 500 MW ar a laghad suiteáilte.
21.30	RP-C21-i09	M	Teacht i bhfeidhm mhodúil na chéad chéime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu	Teacht i bhfeidhm mhodúil na chéad chéime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu				R4	2024	Teacht i bhfeidhm mhodúil na chéad chéime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu, mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart.
21.31	RP-C21-i09	M	Teacht i bhfeidhm mhodúil na dara céime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu, agus cur i gcrích phróiseas dí-ábharaithe na ndoiciméad ceadaithe atá ann cheana.	Modúil an dara céim a chur i bhfeidhm agus an próiseas dí-ábharaithe a thabhairt chun críche				R2	2025	Modúil an dara céim den ardán digiteach One-Stop a chur i ngníomh chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu, agus chun próiseas dí-ábharaithe na ndoiciméad ceadaithe atá ann cheana a chur i gcrích, de réir an ghá atá leagtha amach ag Ard-Stiúrthóireacht an Fhuinnimh agus na Geolaíochta, mar a shonraítear sa tuairisc ar an mbeart.
21.32	RP-C21-i10-RAA	T	Acmhainn stórála leictreachais a shuiteáil		MW	0	8,75	R4	2025	Acmhainneacht stórála leictreachais 8.75 MW ar a laghad suiteáilte le haghaidh féintomhaltas.
21.33	RP-C21-i11-RAA	T	Méadú ar acmhainneacht shuiteáilte in aonaid ghiniúna fuinnimh in-athnuaite le haghaidh féintomhaltais agus méadú ar an acmhainn stórála suiteáilte le haghaidh féintomhaltais		MW	0	5.25	R1	2026	Suiteáiltear ar a laghad 2.75 MW d’acmhainneacht chun fuinneamh in-athnuaite a ghiniúint le haghaidh féintomhaltais. Acmhainneacht stórála leictreachais 2.5 MW ar a laghad suiteáilte le haghaidh féintomhaltas.
21.34	RP-C21-i11-RAA	T	Cumas cumhachta gaoithe suiteáilte a threisiú		MW	0	7	R4	2025	Déanfar acmhainneacht bhreise giniúna cumhachta gaoithe 7 MW atá nasctha leis an eangach leictreachais a shuiteáil ar oileán Porto Santo
21.35	RP-C21-i12	M	Síniú an chonartha chun busanna glana a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí	Síniú an chonartha chun busanna glana a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí				R2	2024	Síniú an chonartha idir na tairbhithe agus an comhlacht bainistíochta, bunaithe ar nós imeachta tairisceana iomaíoch, lena dtugtar gealltanas na 300 busanna astaíochtaí nialasacha (leictreacha agus hidrigine) a cheannach.
21.36	RP-C21-i12	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí		Líon	145	445	R2	2026	Ceannófar 300 bus nua astaíochtaí nialasacha (leictreach nó hidrigin) agus suiteálfar na pointí athluchtaithe nó athbhreoslaithe gaolmhara.
21.37	RP-C21-i13-RAA	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí agus seirbhísí turasóireachta agus gluaisteáin leictreacha a cheannach in ionad feithiclí briste		Líon		576	R1	2026	Ceannófar 26 bus nua astaíochtaí nialasacha (leictreach nó hidrigin) agus suiteálfar na pointí athluchtaithe ábhartha i Réigiún Féinrialaithe Maidéara. Úsáidfear 10 ar a laghad de na busanna a cheannófar le haghaidh iompar poiblí do phaisinéirí. Déanfar 550 feithicil a scríobadh agus feithiclí leictreacha a chur ina n-ionad i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara.
21.38	RP-C21-i14	M	Síniú an chonartha chun dhá líne de Idirthuras Mear Bus a thógáil i Braga					R3	2024	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana oscailte. Sonrófar sa chonradh tógáil dhá líne Idirthurais Mear Bus a nascfaidh an stáisiún traenach le hOspidéal Avenida Robert Smith agus Braga.
21.39	RP-C21-i14	M	Tógáil dhá líne idirthurais tapa bus i Braga		Km		12.2	R2	2026	Críochnófar oibreacha tógála ar fhad 12.2 ciliméadar do na línte Idirthurais Mear Bus in Braga (Líne Bhuí agus an Líne Dhearg), a nascfaidh an stáisiún traenach le hOspidéal Avenida Robert Smith agus Braga. Feidhmeoidh an córas den chuid is mó ar lánaí tiomnaithe, le busanna astaíochtaí nialasacha agus leo sin amháin. Áireofar san infheistíocht freisin deich mbus astaíochtaí nialasacha a cheannach, lena n-áirítear na stáisiúin luchtaithe is gá chun na línte a oibriú. Beidh na línte réidh le haghaidh oibriú láithreach na seirbhísí iompair atá beartaithe.
21.40	RP-C21-i15-RAA	M	Síniú an chonartha chun dhá bhád farantóireachta leictreacha a cheannach chun paisinéirí agus feithiclí a iompar idir oileáin Pico, Faial agus São Jorge.					R1	2024	Síniú an chonartha idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh trí nós imeachta tairisceana oscailte, chun dhá bhád farantóireachta leictreacha a cheannach chun paisinéirí agus feithiclí a iompar idir oileáin Pico, Faial agus São Jorge.
21.41	RP-C21-i15-RAA	T	Teacht i bhfeidhm dhá bhád farantóireachta leictreacha nua		Líon		2	R4	2025	Ceannófar dhá bhád farantóireachta leictreacha nua agus beidh siad oibríochtúil chun paisinéirí agus feithiclí a iompar idir oileáin Pico, Faial agus São Jorge. Beidh toilleadh íosta 200 agus 100 paisinéir faoi seach ag na báid farantóireachta.
21.42	RP-C21-i16	M	Síniú an chonartha chun an tionscadal a chur chun feidhme	Síniú an chonartha				R3	2024	Síniú an chonartha cur chun feidhme tionscadail idir na húdaráis phoiblí agus an conraitheoir a roghnaíodh i bpróiseas tairisceana oscailte idirnáisiúnta.
21.43	RP-C21-i16	T	Tógáil funicular	Teacht i bhfeidhm				R1	2026	Beidh réiteach iompair meicniúil (cumaic) de thart ar 200 méadar ar fhad réidh le hoibriú láithreach, ag nascadh limistéar Pedreneira le limistéar íochtarach sráidbhaile Nazaré.

V. COMHCHUID 22: Iniúchóireacht agus Rialú

V.1. Tuairisc ar an athchóiriú

Athchóiriú RE-C22-r49: Socruithe maidir le faireachán agus cur chun feidhme an Phlean Téarnaimh agus Athléimneachta

Is é cuspóir an bhirt feabhas a chur ar fhaireachán agus ar chur chun feidhme an phlean téarnaimh agus athléimneachta. Chun cur chun feidhme éifeachtach beart frithchalaoise agus frithéillithe comhréireach a áirithiú, leasóidh an Phortaingéil na conarthaí arna síniú idir an Comhlacht Comhordaithe ‘EMRP’ agus na húdaráis go léir atá freagrach as cur chun feidhme an RRP chun oibleagáid dhlíthiúil a chur ar na comhlachtaí cur chun feidhme measúnú riosca calaoise a dhéanamh laistigh de thrí mhí tar éis a gconarthaí a leasú, agus, i gcás ina sainaithnítear sa mheasúnú riosca calaoise rioscaí nach dtugtar aghaidh orthu leis na rialuithe atá ann cheana, plean gníomhaíochta a fhorbairt ina mbeidh rialuithe breise. Léireofar an oibleagáid sin i lámhleabhar nósanna imeachta an Chomhlachta Comhordaithe. Déanfaidh an Comhlacht Comhordaithe treoir theicniúil a chur in iúl go foirmiúil do gach comhlacht cur chun feidhme chun tacú leo agus an measúnú riosca calaoise á dhéanamh. Thairis sin, cuirfidh an Phortaingéil feabhas ar na nósanna imeachta chun an riosca a bhaineann le cistiú dúbailte a ísliú nó a mhaolú trí chros-seiceálacha córasacha éifeachtacha a thabhairt isteach ar iarratais ar chistiú féideartha laistigh den RRF agus idir RRF agus cláir eile de chuid an Aontais, i gcomhréir le prionsabal na bainistíochta fónta airgeadais. Tíolacfaidh an Comhlacht Comhordaithe doiciméad ina mbeidh cur síos ar na cros-seiceálacha mionsonraithe beartaithe ar chistiú dúbailte chun a dheimhniú go bhfuil nósanna imeachta leordhóthanacha i bhfeidhm chun cistiú dúbailte a sheachaint.

V.2. Clocha míle, spriocanna, táscairí agus tráthchlár maidir le faireachán agus cur chun feidhme

Uimhir Sheicheamhach	Beart (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm	Táscairí cáilíochtúla (i gcás clocha míle)	Táscairí cainníochtúla (i gcás spriocanna)			Amlíne le cur i gcrích		Cur síos agus sainmhíniú soiléir ar gach cloch mhíle agus sprioc
					Aonad tomhais	Bunlíne	Cuspóir	R	Bliain
22.1	RE-C22-r49	M	Leasú ar na conarthaí maoinithe idir EMRP agus na Comhlachtaí Cur Chun Feidhme chun an oibleagáid maidir le measúnú riosca calaoise a dhéanamh a chur san áireamh	Conarthaí leasaithe				R3	2023	Leasóidh an Comhlacht Comhordaithe ‘EMRP’ na conarthaí arna síniú leis na húdaráis go léir atá freagrach as cur chun feidhme an RRP chun oibleagáid dhlíthiúil a chur ar na comhlachtaí cur chun feidhme measúnú riosca calaoise a dhéanamh laistigh de thrí mhí tar éis a gconarthaí a leasú, agus, i gcás ina sainaithnítear sa mheasúnú riosca calaoise rioscaí nach dtugtar aghaidh orthu leis na rialuithe atá ann cheana, plean gníomhaíochta a fhorbairt ina mbeidh rialuithe breise. Léireofar an oibleagáid sin i lámhleabhar nósanna imeachta an Chomhlachta Comhordaithe. Déanfaidh an Comhlacht Comhordaithe treoir theicniúil a chur in iúl go foirmiúil do gach comhlacht cur chun feidhme chun tacú leo agus an measúnú riosca calaoise á dhéanamh.
22.2	RE-C22-r49	M	Cros-seiceálacha a thabhairt isteach le haghaidh cistiú dúbailte	Nósanna imeachta leordhóthanacha a chur chun feidhme				R3	2023	Cuirfidh údaráis na Portaingéile feabhas ar na nósanna imeachta agus cuirfidh siad chun feidhme go leordhóthánach chun an riosca a bhaineann le cistiú dúbailte a ísliú nó a mhaolú trí chros-seiceálacha córasacha éifeachtacha a thabhairt isteach ar iarratais ar chistiú féideartha laistigh den RRF agus idir RRF agus cláir eile de chuid an Aontais, i gcomhréir le prionsabal na bainistíochta fónta airgeadais.

2. Costas iomlán measta an phlean téarnaimh agus athléimneachta

Is é EUR 22 215 870 313 costais mheasta iomlána phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile.

Is é EUR 855 400 000 costais mheasta iomlána chaibidil REPowerEU. Go háirithe, is é EUR 0 costais mheasta iomlána na mbeart dá dtagraítear in Airteagal 21c(3), pointe (a) de Rialachán (AE) 2023/435 agus EUR 855 400 000 costais na mbeart eile i gcaibidil REPowerEU.

ROINN 2: TACAÍOCHT AIRGEADAIS

1.Ranníocaíocht airgeadais

Déanfar na tráthchodanna dá dtagraítear in Airteagal 2(2) a eagrú mar a leanas:

1.1. An Chéad Iarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

1.29	RE-C01-i05-RAM	M	An córas aicmithe, an phróifíl fheidhmiúil agus córas atreoraithe úsáideoirí a chur in úsáid le haghaidh shamhail réigiúnach Mhaidéara de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh
1.4	RE-C01-r02	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne Meabhairshláinte nua, ina leagfar amach na prionsabail maidir le seirbhísí cúraim meabhairshláinte a eagrú
2.13	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
2.14	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
2.19	RE-C02-r04	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Foraithne lena bhformheastar an creat dlíthiúil don Phlean Náisiúnta Práinneach agus Sealadach Tithíochta
3.17	RE-C03-i05	M	Foilsiú na tairisceana maidir le ‘Bonneagar digiteach a thógáil le haghaidh Inrochtaineachta 360°’
3.20	RE-C03-r08	M	Glacadh Straitéis Náisiúnta chun an Bhochtaineacht a Chomhrac
3.21	RE-C03-r06	M	Glacadh Straitéis Náisiúnta um Chuimsiú Daoine faoi Mhíchumas 2021-2025
3.22	RE-C03-r05	M	Teacht i bhfeidhm an Chórais Simplithe Suiteála Trealamh Sóisialta
3.23	RE-C03-r07	M	Formheas na bPleananna Gníomhaíochta do phobail faoi mhíbhuntáiste i Limistéir Chathrach Liospóin agus Porto
5.1	RE-C05-r09	M	Nuashonrú ar na treoirlínte maidir leis an straitéis le haghaidh nuálaíocht teicneolaíochta agus gnó don Phortaingéil 2030
5.11	RE-C05-i03	M	Nós imeachta tairisceana do thionscadail taighde agus nuálaíochta
5.15	RE-C05-i04-RAA	M	Rialachán a ghlacadh maidir leis an Ionstraim um Athchaipitliú Gnólachtaí sna hAsóir
5.16	RE-C05-i04-RAA	M	Beartas infheistíochta a ghlacadh maidir leis an Ionstraim um Athchaipitliú Gnólachtaí sna hAsóir
5.2	RE-C05-r11	T	Líonra na Saotharlann Comhoibríoch Aitheanta a Leathnú
5.3	RE-C05-r11	M	Teacht i bhfeidhm an chórais dlí nua le haghaidh lárionad teicneolaíochta agus nuálaíochta
5.4	RE-C05-r12	M	An Clár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht a fhormheas
6.13	RE-C06-r15	M	Teacht i bhfeidhm an dlí lena gcruthaítear comórtais speisialta chun glacadh le hardoideachas
6.14	RE-C06-r15	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil nua lena rialaítear comhar na n-institiúidí ardoideachais le riarachán poiblí agus le gnólachtaí
7.13	RE-C07-i05-RAA	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 2
7.4	RE-C07-i01	M	Réimsí Fáiltithe Gnó a roghnú le haghaidh idirghabhálacha chun feabhas a chur ar inbhuanaitheacht chomhshaoil agus ar dhigitiú
7.6	RE-C07-i02	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 1
8.17	RE-C08-r19	M	Creat dlíthiúil maidir le tionacht éigeantach talún tuaithe i limistéir foraoiseachta
8.19	RE-C08-r21	M	Dlí maidir le córas comhtháite bainistíochta le haghaidh dóiteáin tuaithe (SGIFR) a bhunú;
10.1	TC-C10-r23	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar ghníomhartha Aireacht na Farraige a bhaineann leis an gcumas maoinithe don Gheilleagar Farraige agus don Nuálaíocht a neartú tríd an gCiste Gorm
11.1	TC-C11-i01	M	An chéad ghlao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha
12.1	TC-C12-i01	M	Síniú phrótacal 2021 an chláir ‘Resineiros Vigilantes’
12.5	TC-C12-r25	M	Teacht i bhfeidhm Chóras Bainistithe Dramhaíola Nua Ginearálta
14.1	TC-C14-r29	M	Teacht i bhfeidhm Rialachán an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis
14.2	TC-C14-i01	M	An chéad ghlao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail táirgthe gáis in-athnuaite
16.13	TD-C16-i03	T	Moil Nuálaíochta Digití (DIH)
17.6	TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm an teimpléid nua maidir le conarthaí bainistíochta faoin gcóras nua dreasachtaí/pionóis chun fiontair atá faoi úinéireacht an stáit a bhainistiú
19.22	TD-C19-r34	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil le haghaidh chlaochlú digiteach an Riaracháin Phoiblí
19.24	TD-C19-r36	M	Bunú an Fhorais Náisiúnta Riaracháin, I.P.
20.2	TD-C20-i01	M	Síniú conarthaí chun ríomhairí aonair a cheannach do dhaltaí agus do mhúinteoirí
		Méid na Tráthchoda	EUR 636 139 080

1.2. An Dara hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

1.13	RE-C01-i02	M	Teacht i bhfeidhm na dtéarmaí chun tagairt a dhéanamh d’eachtraí éigeandála a dhéantar a scagadh i seirbhísí éigeandála bána, gorma nó glasa i seirbhísí éigeandála ospidéil le haghaidh cineálacha eile seirbhísí cúraim sláinte, lena n-áirítear seirbhísí cúraim sláinte phríomhúil
1.20	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm an rialacháin maidir le leithdháileadh tacaíochta airgeadais ag na hÚdaráis Sláinte Réigiúnacha
1.6	RE-C01-i01	M	Teacht i bhfeidhm an teimpléid bainistithe conarthaí nua
3.24	RE-C03-i01	M	Síniú comhaontuithe idir bardais Liospóin/Porto agus na hAonaid Theicniúla Áitiúla lena sainítear raon feidhme na mbeart a bhfuil tacaíocht le tabhairt dóibh.
3.3	RE-C03-i06	M	Conarthaí tacaíochta a bhronnadh ar chomhlachtaí a chuireann chun cinn líonra na saoráidí sóisialta/na bhfreagraí sóisialta a chruthú agus a leathnú.
4.1	RE-C04-i01	M	Sonraíochtaí teicneolaíocha do líonra na saoráidí cultúrtha
5.18	RE-C05-i05-RAA	M	Foilsiú Chlár Talmhaíochta na nAsór, Nuálaíocht agus Digitiú
8.14	RE-C06-i02	T	Struchtúir réigiúnacha agus fhoréigiúnacha an Údaráis Náisiúnta um Éigeandáil agus um Chosaint Shibhialta (ANEPC) a chruthú
8.15	RE-C08-i03	M	Foilsiú na tuarascála tosaigh ón Institiúid um Chaomhnú an Dúlra agus um Fhoraoisí, I.P
8.4	RE-C08-i05	M	Ag bogadh i dtreo Ardán Bupi 2.0
8.7	RE-C08-i05	M	Foilsiú an chonartha Líonra um Structuring Breaks Management Fuels (RPFGC)
9.9	RE-C09-i02	M	Doiciméid phleanála an bhirt a fhoilsiú, agus aon toradh agus coinníoll ón MTC ionchorpraithe go hiomlán iontu
12.2	TC-C12-i01	M	Formheas na dtionscadal arna gcur isteach ag an gCuibhreannas chun táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis bhithgheilleagair nua a fhorbairt sna hearnálacha teicstíle agus éadaí, coisbhirt agus roisíní nádúrtha
15.10	TC-C15-i04	M	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Mear Bus a thógáil idir Praça do Império agus Praça Albuquerque Mouzinho in Porto
16.1	TD-C16-r31	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar ábhar na hoiliúna a áirítear sa Chatalóg Náisiúnta Cáilíochtaí maidir le modúil i réimse na Scileanna Digiteacha agus an reachtaíocht nó an rialachán chun sínithe agus séalaí digiteacha a chruthú
16.2	TD-C16-i01	M	Tús na Portaingéile An tAcadamh Digiteach agus an Fhostaíocht + Cláir Dhigiteacha
17.15	TD-C17-i02	M	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhlíonta dhearbhú Shamhail 1 den cháin mhaoine cathrach dhochorraithe (IMI), ar bhonn na sonraí atá ar fáil don Údarás Cánach agus Custaim
19.11	TD-C19-i04	T	Córas cumarsáide soghluaiste slán d’fhostaithe an rialtais
		Méid na Tráthchoda	EUR 967 365 517

1.3.An Deichiú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
1.3	RE-C01-r01	T	Próiseas díláraithe na bhfreagrachtaí i réimse na sláinte i mbardais a thabhairt chun críche
1.8	RE-C01-r03	T	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte
1.24	RE-C01-i03	M	Gníomhaíochtaí múscailte feasachta agus oiliúna a fhorbairt chun ‘conairí othar a thógáil’ i gcomhthéacs néaltraithe.
1.32	RE-C01-i06	T	Uasghrádú a dhéanamh ar líonraí áitiúla teicneolaíochta faisnéise
1.33	RE-C01-i06	T	Feidhmiúlachtaí don teileashláinte agus don teileafhaireachán a chur chun feidhme
2.1	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Socruithe Comhoibríocha nó Maoinithe sínithe
2.4	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Síniú na gcomhaontuithe cistiúcháin le haghaidh cóiríochta éigeandála agus trasdula
3.11	RE-C03-i03-RAM	T	Pleananna saoil chun daoine gan dídean a lánpháirtiú.
4.6	RE-C04-i02	M	Líonra ‘Saber Fazer’ a bhunú
5.5	RE-C05-i01.01	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).
5.7	RE-C05-i01.02	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.
5.9	RE-C05-i02	T	Conarthaí le heintitis chomhéadain, lena n-áirítear Saotharlanna Comhoibríocha — COLABanna, arna dtabhairt i gcrích
6.15	RE-C06-r16	M	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir le gairmeacha rialáilte
7.1	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal
7.7	RE-C07-i02	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 2
8.18	RE-C08-r20	M	Córas Monatóireachta ar Chumhdach Talún (SMOS)
12.6	TC-C12-r25	M	Teacht i bhfeidhm na Straitéise Náisiúnta athbhreithnithe um Sholáthar Poiblí Glas
15.12	TC-C15-i05	M	Conradh sínithe chun busanna glana a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí
16.7	TD-C16-i02	T	Tástáil Leaba roghnaithe don Líonra Náisiúnta Leaba Tástála
17.1	TD-C17-r32	T	Dearadh agus cur chun feidhme samhlacha nua soláthair a thabhairt chun críche don lárchóras náisiúnta soláthair phoiblí mar a fhoráiltear i bplean straitéiseach 2020-2023 an eintitis seirbhísí comhroinnte riaracháin phoiblí
17.2	TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm na reachtaíochta atá mar bhonn agus mar thaca ag an Eintiteas Cuntasaíochta Stáit
17.3	TD-C17-r32	M	An tsamhail chun faireachán a dhéanamh ar fhorghníomhú buiséadach agus airgeadais an rialtais ghinearálta a thabhairt chun críche agus a fhormheas
17.7	TD-C17-r32	M	Teacht i bhfeidhm na samhla nua chun staid airgeadais agus feidhmíocht fiontar atá faoi úinéireacht an stáit a anailísiú agus a nochtadh
19.1	TD-C19-i01	T	Seirbhísí poiblí atá ar fáil ar bhealach simplithe agus comhleanúnach trí bhealaí éagsúla
19.4	TD-C19-i02	T	Seirbhísí poiblí a bhfuil rochtain shlán orthu trí ríomhaitheantas agus urraim á tabhairt don phrionsabal ‘aon uair amháin’
20.3	TD-C20-i01	T	Ríomhairí d’úsáid aonair na ndaltaí agus na múinteoirí
20.10	TD-C20-i02-RAA	T	Cúrsaí ollmhóra oscailte ar líne do mhúinteoirí agus do thuismitheoirí san ARA
20.14	TD-C20-i03-RAM	T	Lámhleabhair dhigiteacha do dhaltaí sa dara agus sa tríú timthriall agus do dhaltaí meánscoile
22.1	RE-C22-r49	M	Leasú ar na conarthaí maoinithe idir EMRP agus na Comhlachtaí Cur Chun Feidhme chun an oibleagáid maidir le measúnú riosca calaoise a dhéanamh a chur san áireamh
22.2	RE-C22-r49	M	Cros-seiceálacha a thabhairt isteach le haghaidh cistiú dúbailte
		Méid na Tráthchoda	EUR 2 010 220 573

1.4.An Ceathrú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
1.1	RE-C01-r01	M	Teacht i bhfeidhm gníomhartha dlíthiúla i réimse an chúraim sláinte phríomhúil
1.5	RE-C01-r02	M	Teacht i bhfeidhm an Dlí Meabhair-Shláinte nua, ina leagfar síos na prionsabail a bhaineann le cearta daoine a bhfuil tinneas meabhrach orthu agus a rialóidh ospidéalú éigeantach nó cóireáil éigeantach
1.12	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm clár oibre tiomantais nua na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta
5.39	RE-C05-i09	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).
5.41	RE-C05-i10	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.
6.16	RE-C06-r17	M	Teacht i bhfeidhm an dlí maidir lena rialaítear obair ardáin
8.10	RE-C08-i04	T	Feithiclí, innealra agus trealamh a sheachadadh
17.22	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil lena modhnaítear creat dlíthiúil na sochar cánach roghnaithe
18.1	TD-C18-r33	M	Dlísheomraí speisialaithe a chruthú sna huaschúirteanna riaracháin agus cánach
18.2	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm réimis dlí chun socraíocht sa chúirt agus lasmuigh den chúirt a spreagadh
		Méid na Tráthchoda	EUR 937 165 319

1.5.An Cúigiú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
1.2	RE-C01-i01	T	Foráil le haghaidh rochtain ar ionstraim srathaithe riosca chun tacú le rialachas cliniciúil in aonaid fheidhmiúla na ngrúpaí lárionad sláinte
1.40	RE-C01-i04	M	Síniú an chonartha bainistíochta chun Ospidéal Liospóin Thoir a thógáil
1.41	RE-C01-i10	M	Ceadú na Tuarascála ina sainaithnítear riachtanais NHS le haghaidh trealamh trom leighis
2.2	RE-C01-i10	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh
2.6	RE-C02-i01	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Cóiríocht le hoibreacha tógála tosaithe nó ceannaithe le haghaidh socruithe éigeandála agus aistrithe (le tógáil nó le ceannach le caighdeán éifeachtúlachta fuinnimh nó le hathshlánú le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) atá á dtógáil
2.16	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
4.7	RE-C04-i02	T	Conarthaí sínithe chun foirgnimh oidhreachta cultúrtha agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú
4.9	RE-C04-i01	M	Nuachóiriú teicneolaíochta ar an gCartlann Náisiúnta um Íomhá Bogtha (ANIM)
6.3	RE-C06-i01	T	Stáisiúin oiliúna uasghrádaithe
7.14	RE-C07-i05-RAA	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 8
8.5	RE-C06-i02	T	Oiliúint ar Bupi
8.12	RE-C08-i04	T	Radair dé-pholaraithe a shuiteáil
10.8	TC-C10-i04-RAA	M	Tús an Chonartha Oibreacha Poiblí don ionad teicniúil Martec
11.2	TC-C11-i01	M	Síniú conarthaí lena mbronntar tacaíocht airgeadais
12.7	TC-C12-r39	M	Teacht i bhfeidhm an tsainmhínithe chomhchuibhithe ar chritéir le haghaidh éiceamhodhnú
12.8	TC-C12-r39	M	Scéim dreasachta téarnaimh (córas taisce agus aisíocaíochta) le haghaidh buidéil neamh-in-athúsáidte de mhiotail phlaisteacha, de mhiotail fheiriúla agus d’alúmanam
15.1	TC-C15-i01	M	Síniú an chonartha chun líonra Metro Liospóin a leathnú
15.4	TC-C15-i02	M	Síniú an chonartha chun líonra Metro Porto a leathnú
15.13	TC-C15-i05	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí
15.14	TC-C15-r30	T	Conarthaí sínithe le haghaidh seirbhísí poiblí iompair do phaisinéirí i Limistéir Chathracha agus i bPobail Idirbhardasacha
16.14	TD-C16-i03	M	Seirbhísí a bhunú chun sonraisc dhigiteacha agus deimhnithe cibearshlándála, príobháideachais, inúsáidteachta agus inbhuanaitheachta a sheoladh
16.16	TD-C16-i04	T	Tionscadail Tionscail 4.0 a roghnú
17.21	TD-C17-i02	M	Comhlánaigh cur chun feidhme réamhchomhdú idirbhirt shonraigh atá faoi réir na dleachta stampa
17.23	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh dhlíthiúil lena gcruthaítear an buanaonad beartais cánach theicniúil Unidade Técnica de Avaliação Tributária e Aduaneira (U-TAX)
18.5	TD-C18-i01	M	Córas TF nuachóirithe le haghaidh imscrúdú coiriúil
19.12	TD-C19-i04	M	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha
19.19	TD-C19-i07	T	Clár oiliúna do chéimithe
19.20	TD-C19-i07	T	Fostaithe seirbhíse poiblí sa teilea-obair
19.23	TD-C19-r35	M	Teacht i bhfeidhm pacáiste reachtach le haghaidh atheagraithe an riaracháin phoiblí
21.7	RP-C21-r43	M	Teacht i bhfeidhm reachtaíochta lena mbunaítear an Fhaireachlann Náisiúnta um Bochtaineacht Fuinnimh “(ONPE)
21.9	RP-C21-r44	M	Síniú an phrótacail chomhair
21.16	RP-C21-r46	M	Teacht i bhfeidhm an ordaithe rialtais maidir le hidrigin inathnuaite
21.18	RP-C21-r47	M	Seoladh an chéad cheant de cheannach láraithe bithmheatáin inbhuanaithe
21.20	RP-C21-r48	M	Bunú UMER 2030
21.21	RP-C21-r48	M	Teacht i bhfeidhm an Rialacháin maidir le ceadúnú bardasach ar thionscadail fuinnimh in-athnuaite agus stórála
21.24	RP-C21-i06	M	Glao ar thairiscintí le haghaidh tionscadail táirgthe gáis in-athnuaite
		Méid na Tráthchoda	EUR 1 877 616 715

1.6.An Séú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
1.7	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm Phlean Cuntasaíochta Bainistíochta nua na Seirbhíse Sláinte Náisiúnta
1.11	RE-C01-r03	M	Teacht i bhfeidhm an phlean gníomhaíochta chun sásraí láraithe ceannaigh do chógais a neartú
1.22	RE-C01-i02	T	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram baile a neartú
3.6	RE-C01-i02	T	Teaghaisí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe
3.25	RE-C01-i06	M	Foilsiú tuarascála monatóireachta ag Limistéir Chathracha Porto agus Liospóin maidir leis na bearta a rinneadh i ngach ceann den 12 réimse idirghabhála.
5.33	RE-C05-i07-RAM	M	Síniú an chomhaontaithe cur chun feidhme (prótacal) idir Banco Português de Fomento, Instituto de Desenvolvimento Empresarial agus idirghabhálaithe airgeadais roghnaithe
8.21	RE-C08-i05	M	Feachtas múscailte feasachta a fhorbairt chun iompraíocht rioscúil a chosc
10.13	TC-C10-i06-RAM	M	Síniú an chonartha le haghaidh soitheach taighde ilchuspóireach
13.1	TC-C13-i01	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha
14.12	TC-C14-i03-RAA	T	Táirgeadh breise leictreachais in-athnuaite de réir Corvo
14.5	TC-C14-Ci02-RAM	T	Acmhainneacht táirgeachta hidreachumhachta suiteáilte breise
15.2	TC-C15-i01	M	Tuarascáil dul chun cinn maidir le líonra Metro Liospóin a leathnú
16.6	TD-C16-i02	T	Forbraíodh táirgí píolótacha agus seirbhísí píolótacha an Líonra Náisiúnta Leaba Tástála
17.9	TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme an Eintitis Chuntasaíochta Stáit a thabhairt chun críche
18.3	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm an chreata dhlíthiúil athbhreithnithe le haghaidh dócmhainneachta agus téarnaimh
18.6	TD-C18-i01	M	Córas faisnéise ‘Fiontar 2.0’
20.6	TD-C20-i01	T	Seomraí ranga le trealamh teilgean nua
21.12	RP-C21-i05	M	Síniú na dtéarmaí glactha chun tionscadail thionsclaíocha a chur chun feidhme
21.17	RP-C21-r46	M	Teacht i bhfeidhm Rialachán athbhreithnithe an Líonra Náisiúnta Tarchurtha Gáis agus Rialachán an Líonra Náisiúnta Dáileacháin Gáis
21.19	RP-C21-r47	M	Glacadh an Phlean Gníomhaíochta maidir le Bithmheatán
21.22	RP-C21-r48	M	Oiliúint a chur ar bhaill foirne a bhfuil baint acu le tionscadail in-athnuaite a cheadú
21.23	RP-C21-r48	M	Glacadh clár ama maidir le hacmhainneacht nua fuinnimh inathnuaite a leithdháileadh, agus béim ar leith á leagan ar na limistéir gheografacha a eascraíonn as an gClár Earnála ‘An Sprioc go dtí na Ceantair Inathnuaite’
21.26	RP-C21-i07	M	Síniú an chonartha/na gconarthaí le haghaidh staidéir theicniúla amach ón gcósta
21.28	RP-C21-i08	M	Síniú na dtéarmaí glactha le haghaidh suiteáil acmhainne stórála leictreachais
21.35	RP-C21-i12	M	Síniú an chonartha chun busanna glana a cheannach faoin gClár um Dhícharbónú Iompair Phoiblí
21.40	RP-C21-i15-RAA	M	Síniú an chonartha chun dhá bhád farantóireachta leictreacha a cheannach chun paisinéirí agus feithiclí a iompar idir oileáin Pico, Faial agus São Jorge.
		Méid na Tráthchoda	EUR 1 501 588 718

1.7.An Seachtú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

1.10	RE-C01-r03	T	Freagraí ospidéalú baile a neartú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte
1.14	RE-C01-i01	T	Aonaid sláinte nua a thógáil
1.35	RE-C01-i07-RAM	T	Trealamh ríomhaireachta nua do sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.37	RE-C01-i08-RAA	T	Ceapacháin teilileighis a thabhairt isteach i seirbhís sláinte réigiúnach na nAsór
1.42	RE-C01-i10	T	Ceannach Trealamh Liachta Trom
2.5	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Síniú na gcomhaontuithe cistiúcháin le haghaidh cóiríochta éigeandála agus trasdula
2.10	RE-C02-i03-RAM	T	Tithíocht dá dtugtar tacaíocht i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara
3.2	RE-C03-i01	T	Cruthú na bhFoirne Idirghabhála Sóisialta (Radar Social)
3.18	RE-C03-i05	M	Ardán faisnéise digití do dhaoine faoi mhíchumas
5.37	RE-C05-i08	M	An Lárionad Náisiúnta um Ríomhaireacht Ardfhorbartha (CNCA) a bhunú.
6.5	RE-C06-i02	T	Tacaíocht airgeadais do chonarthaí buana
6.17	RE-C06-r18	M	Norm na Portaingéile a bhunú le haghaidh Córas Comhionann Bainistíochta Pá.
6.18	RE-C06-r18	M	Fógra a thabhairt do chuideachtaí a bhfuil níos mó ná 50 oibrí acu a léiríonn difríochtaí suntasacha pá idir na hinscní
6.24	RE-C06-i07	M	Nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch san ardoideachas
6.26	RE-C06-i08-RAM	M	Conradh sínithe d’Fhoirgneamh CITMA a shíneadh
7.2	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal
8.13	RE-C08-i05	T	Eintitis na hAireachta Gnóthaí Baile (MAI) a threisiú le feithiclí agus le trealamh oibríochtúil
9.1	RE-C09-i01	T	Pointí faireacháin breise d’acmhainní screamhuisce suiteáilte (SM3)
9.5	RE-C09-i01	M	Glacadh le dearadh nuashonraithe (más gá) an bhirt maidir le hastarraingt sa Ghuadach, ina n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus aon choinníoll ón Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM5)
9.7	RE-C09-i01	M	Glacadh le dearadh nuashonraithe (más gá) an bhirt díshalannaithe, ina n-ionchorpraítear go hiomlán aon toradh agus aon choinníoll ón Measúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM6)
10.15	TC-C10-i06-RAM	T	Dhá fheithicil uathrialaitheacha gan foireann a sheachadadh
14.4	TC-C14-i02-RAM	M	Cúiteamh sioncronach nua a shuiteáil
14.6	TC-C14-i02-RAM	T	Acmhainneacht táirgeachta hidreachumhachta suiteáilte athchóirithe
14.7	TC-C14-i02-RAM	T	Toilleadh breise suiteáilte i gcóras stórála ceallraí
15.5	TC-C15-i02	M	Tuarascáil dul chun cinn maidir le líonra Metro Porto a leathnú
15.11	TC-C15-i04	T	Tógáil líne Idirthurais Mear Bus idir Praça do Império agus Praça Albuquerque Mouzinho in Porto a cuireadh i gcrích
15.15	TC-C15-i06	M	Síniú an chonartha le haghaidh córais leictreonacha chomharthaíochta
16.5	TD-C16-i02	T	FBManna a fhaigheann tacaíocht ó luasairí tráchtála digití
17.5	TD-C17-r32	M	Sásraí a chur chun feidhme chun athbhreithnithe caiteachais a chomhtháthú sa ghnáthphróiseas buiséadach, lena n-áirítear meastóireacht ex-post ar choigilteas éifeachtúlachta
17.10	TD-C17-i01	M	Teacht i ngníomh an chórais faisnéise chun an próiseas buiséadach a athdhearadh agus a chur chun feidhme, lena n-ionchorpraítear buiséadú na gclár
17.12	TD-C17-i01	T	Nuachóiriú agus simpliú chórais faisnéise an lárchórais soláthair phoiblí náisiúnta a thabhairt chun críche
19.14	TD-C19-i04	M	Uasghrádú ar chóras TF na bhfórsaí agus na seirbhísí slándála
19.25	TD-C19-i01	M	Síniú na bprótacal maidir le siopaí nua saoránach agus spásanna saoránach nua a bhunú
19.28	TD-C19-i05-RAM	M	Fréamhshamhail fheidhmiúil le haghaidh réiteach bainistithe sonraí láraithe
20.4	TD-C20-i01	T	Uasghrádú nascachta bunscoileanna agus meánscoile
20.5	TD-C20-i01	T	Saotharlanna Oideachais Dhigitigh suiteáilte
20.7	TD-C20-i01	T	Bainistíocht na scoile a chumhachtú
20.15	TD-C20-i03-RAM	T	Nasc scoileanna san ARM
21.10	RP-C21-r44	T	Gníomhaíochtaí forbartha acmhainní
21.14	RP-C21-r45	T	Gníomhaíochtaí oiliúna i Scileanna Glasa
21.30	RP-C21-i9	M	Teacht i bhfeidhm mhodúil na chéad chéime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu
21.38	RP-C21-i14	M	Síniú an chonartha chun dhá líne de Idirthuras Mear Bus a thógáil i Braga
21.42	RP-C21-i16	M	Síniú an chonartha chun an tionscadal a chur chun feidhme
		Méid na Tráthchoda	EUR 2 023 192 454

1.8.An Ochtú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

1.34	RE-C01-i06	T	Modúil riaracháin teicneolaíochta faisnéise, modúil chliniciúla bhunúsacha agus modúil chliniciúla éigeandála a chur chun feidhme
2.29	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh
3.29	RE-C03-r38	M	Tuarascáil ón Meitheal um an Sochar Sóisialta Aonair
6.1	RE-C06-i01	T	Ionaid teicneolaíochta speisialaithe athchóirithe nó tógtha
6.8	RE-C06-i04	T	Líon breise mac léinn a fuair céim i gcúrsaí oideachais treasaigh i réimsí STEAM
8.6	RE-C06-i02	M	Mapáil tagartha a tháirgeadh don Chóras Faireacháin Clúdaigh Talún (SMOS)
9.12	RE-C09-i03	T	Km breise seolphíobáin a athchóiríodh nó a athshlánaíodh
13.2	TC-C13-i01	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha
13.5	TC-C13-i02	T	Athchóiriú na héifeachtúlachta fuinnimh i bhfoirgnimh an rialtais láir
13.8	TC-C13-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí phríobháideacha
14.8	TC-C14-i02	T	Acmhainn bhreise chun cumhacht nua suiteáilte a chomhtháthú sa chóras leictreachais
17.24	TD-C17-r40	M	Foilsiú na tuarascála measúnaithe ag U-TAX ar shochair chánach atá ann cheana
19.16	TD-C19-i05-RAM	T	Seirbhísí poiblí do shaoránaigh, do chuairteoirí agus do ghnólachtaí in ARM
19.17	TD-C19-i05-RAM	M	Bonneagar criticiúil agus ailtireacht ríomhaireachta na seirbhísí poiblí in ARM a nuachóiriú
19.27	TD-C19-i01	T	Iarratas an tSaoránaigh
19.34	TD-C19-i08	M	Seoladh Thairseach na gCríoch Cliste
21.8	RP-C21-r43	M	Seoladh na hionstraime maoiniúcháin chun dul i ngleic leis an mbochtaineacht fuinnimh
21.11	RP-C21-r44	T	Seoladh Espaços Cidadão Energia
21.31	RP-C21-i9	M	Teacht i bhfeidhm mhodúil na dara céime den ardán digiteach ionaid ilfhreastail chun tionscadail fuinnimh in-athnuaite a cheadú agus chun faireachán a dhéanamh orthu, agus cur i gcrích phróiseas dí-ábharaithe na ndoiciméad ceadaithe atá ann cheana.
		Méid na Tráthchoda	EUR 1 056 518 233

1.9.An Naoú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

1.9	RE-C01-r03	T	Ionaid nua Chomhtháite Freagrachta a bhunú in ospidéil na Seirbhíse Náisiúnta Sláinte
1.21	RE-C01-i02	T	Acmhainn freagartha na líonraí náisiúnta de sheirbhísí comhtháite cúraim leanúnaigh agus cúraim mhaolaithigh i gcúram d’othair chónaitheacha agus d’othair sheachtracha a neartú
1.23	RE-C01-i03	T	Athchóiriú ar aonaid agus ar threalamh síciatracht fóiréinseach
1.25	RE-C01-i03	M	Neartú an líonra cúraim mheabhairshláinte a thabhairt chun críche
1.3	RE-C01-i05-RAM	T	Méadú ar líon na n-áiteanna i seirbhísí cúraim chomhtháite leanúnach i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.30	RE-C01-i05-RAM	T	Méadú ar líon na n-áiteanna i seirbhísí cúraim chomhtháite leanúnach i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.36	RE-C01-i08-RAA	T	Rochtain mhéadaithe ar thairseach úsáideoirí sheirbhís sláinte réigiúnach na nAsór
1.38	RE-C01-i09	T	Cur i bhfeidhm na gclár ‘Pobal Spóirt Scoile’ agus ‘Spóirt Scoile ar Rothaí’ a chur i gcrích i scoileanna
1.39	RE-C01-i09	M	Seoladh an fheachtais náisiúnta don Chóras Uilíoch um Thacaíocht don Saol Gníomhach agus don ardán teicneolaíochta a bhaineann leis
2.17	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór - tógáil an fhoirgnimh
2.18	RE-C02-i04-RAA	T	Idirghabhálacha sa stoc tithíochta poiblí i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
2.31	RE-C02-i08-RAA	T	Atreisiú sa stoc tithíochta sóisialta i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór - an tithíocht a tógadh
3.7	RE-C03-i02	T	Teaghaisí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe
3.8	RE-C03-i02	T	Spás poiblí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe
3.9	RE-C03-i02	T	Seirbhísí poiblí ina bhfuil inrochtaineacht níos fearr do dhaoine a bhfuil a soghluaisteacht srianta
3.10	RE-C03-i03-RAM	T	Áiteanna nua agus athchóirithe i dtithe cúraim chónaithe agus neamhchónaithe
3.12	RE-C03-i04-RAA	T	Oiliúint do dhaoine aonair ó theaghlaigh atá clúdaithe ag an Ioncam um Chuimsiú Sóisialta
3.14	RE-C03-i04-RAA	T	Feithiclí a ceannaíodh le haghaidh Instituições Sonraíonna de Solariedade Social
3.15	RE-C03-i04-RAA	T	Tionscadal maidir le haosú i bhfeidhm
3.16	RE-C03-i04-RAA	T	Bearta chun dul i ngleic le luathfhágáil scoile leanaí agus daoine óga.
3.19	RE-C03-i05	M	Ionad glaonna do Theanga Chomharthaíochta na Portaingéile
3.26	RE-C03-i06	T	Cur chun feidhme iomlán 90 % ar a laghad de na bearta
3.27	RE-C03-i03-RAM	T	Líon na n-áiteanna i dtithe cúraim a thacaíonn le daoine gan dídean
4.2	RE-C04-i01	T	Tacaíocht airgeadais d’aistriú digiteach siopaí leabhar
4.3	RE-C04-i01	M	Digitiú agus fíorú bailiúchán poiblí
4.5	RE-C04-i01	T	Tacaíocht airgeadais d’aistriúchán agus d’eagrán de shaothair liteartha
4.11	RE-C04-i02	M	Saotharlanna agus bealaí an Tionscnaimh Lárionad Teicneolaíochta ‘Saber Fazer’ a shuiteáil, agus gníomhaíochtaí oideolaíocha agus faisnéiseacha a chruthú ar theicnící traidisiúnta.
5.6	RE-C05-i01	T	Cur chun feidhme na 6 chonradh a chur i gcrích (comhshocrú nuálaíochta nó tionscadail a shlógadh)
5.8	RE-C05-i01	T	Táirgí, próisis nó seirbhísí a tugadh chun críche atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide
5.10	RE-C05-i02	T	Cuideachtaí a thairbhíonn de na seirbhísí a sholáthraíonn na heintitis chomhéadain, lena n-áirítear Saotharlanna Comhoibríocha -Colabs
5.12	RE-C05-i03	T	Tionscadail nuálaíochta agus taighde a thabhairt chun críche ina ndírítear ar na gnéithe glasa den Chlár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 2030
5.13	RE-C05-i03	T	Tionscadail nuálaíochta agus taighde a thabhairt chun críche ina ndírítear ar na gnéithe glasa den Chlár Oibre Nuálaíochta don Talmhaíocht 2030
5.14	RE-C05-i03	T	Moil nuálaíochta talmhaíochta a athnuachan/a uasghrádú
5.17	RE-C05-i04-RAA	T	EUR 125 000 000 ar an iomlán a chur ar fáil do chorparáidí neamhairgeadais an réigiúin i dtacaíocht cothromais agus cuasachothromais, i gcomhréir le beartas infheistíochta na hionstraime. Go táscach, meastar go dtacófar le 300 fiontar ar a laghad tríd an bplean a chur i gcrích.
5.19	RE-C05-i05-RAA	T	Struchtúir nua (le cur in ionad struchtúir atá imithe i léig) nó struchtúir athcháilithe atá freagrach as marú ainmhithe, agus cáilíocht bainne agus sábháilteacht bia a dheimhniú
5.20	RE-C05-i05-RAA	T	Tionscadail a dtugtar tacaíocht dóibh faoi scéimeanna tacaíochta chun fiontair a athstruchtúrú san earnáil próiseála agus margaíochta
5.21	RE-C05-i05-RAA	T	Tionscadail a dtugtar tacaíocht dóibh faoi scéimeanna tacaíochta d’athstruchtúrú feirme
5.22	RE-C05-i05-RAA	T	Feirmeacha a bhaineann tairbhe as tacaíocht theicniúil speisialaithe faoin gClár um Chumhachtú Feirmeoirí
5.34	RE-C05-i07-RAM	T	Ráthaíochtaí iasachta a thacaíonn le tionscadail fiontar réigiúnach.
5.35	RE-C05-i08	T	Críochnú “Campas Eolaíochta XXI” agus “Deasc Eolaíochta” agus soláthar seirbhísí tríd an gClár Náisiúnta Sonraí Eolaíochta Oscailte agus Taighde Oscailte (PNCADAI)
5.40	RE-C05-i09	T	168 táirge, próiseas nó seirbhís a chur i gcrích.
5.42	RE-C05-i10	T	Táirgí, próisis nó seirbhísí a tugadh chun críche atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.
6.2	RE-C06-i01	T	Ionaid teicneolaíochta speisialaithe athchóirithe nó tógtha
6.4	RE-C06-i01	T	Stáisiúin oiliúna uasghrádaithe
6.6	RE-C06-i03	T	Rannpháirtithe breise i mbearta chun tacú le huas-sciliú daoine fásta
6.7	RE-C06-i04	T	Clubanna breise Ciência Viva
6.9	RE-C06-i04	T	Líon breise mac léinn a fuair céim i gcúrsaí oideachais treasaigh i STEAM
6.10	RE-C06-i05-RAA	T	Líon breise daoine fásta atá cláraithe in oideachas iar-mheánscoile agus treasach i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
6.11	RE-C06-i05-RAA	T	Scoileanna gairmiúla uasghrádaithe i Réigiún Féinrialaitheach na nAsór
6.12	RE-C06-r14	M	Folúntais oiliúna a oscailt
7.3	RE-C07-i00	T	Pointí athluchtaithe feithiclí leictreacha atá inrochtana don phobal
7.5	RE-C07-i01	T	Idirghabhálacha a thabhairt chun críche i réimsí glactha gnó roghnaithe
7.8	RE-C07-i02	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh
8.1	RE-C06-i01	T	Forbairt Clár Pleanála agus Bainistíochta Tírdhreacha (PRGP) sna críocha a shainmhínítear mar chríocha leochaileacha.
8.2	RE-C06-i01	T	Foilsiú Oibríochtaí Comhtháite Bainistíochta Tírdhreacha (OIGPanna) in Diário da Republica
8.3	RE-C06-i01	T	Sráidbhailte ina bhfuil tionscadail bainistíochta breosla
8.8	RE-C08-i03	T	Limistéar éasúna bunaithe
8.9	RE-C08-i03	T	Cur chun feidhme Líonra um Structuring Breaks Management Fuels (RPFGC)
8.11	RE-C08-i04	T	Héileacaptair comhraiceoirí dóiteáin éadroma agus meánacha dóiteáin a sheachadadh
8.16	RE-C08-i05	T	Clár náisiúnta oiliúna a chur chun feidhme
8.20	RE-C06-i01	T	Cur chun feidhme bearta comhdhlúthúcháin talún Clár “Emparcelar para Ordenar
9.13	RE-C09-i03-RAM	T	Toirt bhreise uisce a chuirtear ar fáil sa chuid theas d’oileán Mhaidéara le haghaidh soláthar poiblí agus uisciú
10.2	TC-C10-i01	T	Nuachóiriú agus neartú soláthair agus trealaimh an Mhoil Ghoirm a thabhairt chun críche
10.3	TC-C10-i01	T	Moil an Mhoil Ghoirm a shuiteáil agus/nó a uasghrádú
10.4	TC-C10-i02	T	Formheas na dtuarascálacha deiridh le haghaidh 70 tionscadal chun tacú leis an nuálaíocht, leis an aistriú fuinnimh agus leis an tionchar ar an gcomhshaol a laghdú d’eintitis san earnáil éisc
10.9	TC-C10-i04-RAA	M	Soitheach taighde a sheachadadh
10.16	TC-C10-i06-RAM	M	Feithicil uathrialaitheach gan foireann a sheachadadh
11.3	TC-C11-i01	T	Tacaíocht airgeadais do thionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha
12.3	TC-C12-i01	T	Táirgí, teicneolaíochtaí agus próisis phíolótacha nua lena gcomhtháthaítear acmhainní bithbhunaithe
12.4	TC-C12-i01	T	Forbairt foraoisí péine muirí a bhfuil acmhainneacht táirgthe roisín acu
12.9	TC-C12-r39	M	Scéim glactha ar ais le haghaidh dramhaíl leictreach agus trealamh leictreonach
13.3	TC-C13-i01	T	‘Dearbháin éifeachtúlachta’ dáilte do theaghlaigh atá buailte ag bochtaineacht fuinnimh in ionad seantrealamh agus réitigh atá tíosach ar fhuinneamh a ghlacadh
13.4	TC-C13-i01	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil phríobháideach chónaithe
13.6	TC-C13-i02	T	Athchóiriú na héifeachtúlachta fuinnimh i bhfoirgnimh an rialtais láir
13.7	TC-C13-i02	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite i bhfoirgnimh an rialtais láir
13.9	TC-C13-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí phríobháideacha
13.10	TC-C13-i03	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil phríobháideach seirbhísí
14.9	TC-C14-i02-RAM	T	Méadair chliste a shuiteáil
14.10	TC-C14-i02-RAM	T	Pointí soilsithe sráide a athsholáthar
14.14	TC-C14-i03-RAA	T	Gléasraí fótavoltacha aonaid bhig a shuiteáil chun leictreachas a ghiniúint agus a thomhailt go háitiúil
16.3	TD-C16-i01	T	Fostaíocht + Rannpháirtithe san oiliúint dhigiteach
16.4	TD-C16-i01	T	Rannpháirtithe oiliúna Acadamh Digiteach na Portaingéile
16.8	TD-C16-i02	T	Forbraíodh táirgí píolótacha agus seirbhísí píolótacha an Líonra Náisiúnta Leaba Tástála
16.9	TD-C16-i02	T	An Tráchtáil Dhigiteach Comharsanachtaí
16.10	TD-C16-i02	T	FBManna a fhaigheann tacaíocht ó luasairí tráchtála digití
16.11	TD-C16-i02	T	FBManna agus gorlanna nuathionscanta a fhaigheann tacaíocht dhíreach ó chláir digitithe
16.12	TD-C16-i02	T	Gnólachtaí nuathionscanta mapáilte ar ardán Startup An Phortaingéil
16.15	TD-C16-i03	T	Tairbhithe seirbhísí comhairliúcháin na Mol Nuálaíochta Digití
16.17	TD-C16-i04	T	Tionscadail Tionscail 4.0 a chur i gcrích
16.20	TD-C16-i06-RAM	T	Fiontair 4.0
17.4	TD-C17-r32	M	Glacadh na samhla costála le haghaidh buiséadú clár
17.8	TD-C17-r32	T	Líon na bpleananna buiséid agus gníomhaíochtaí d’fhiontair atá faoi úinéireacht an stáit arna bhformheas go comhsheasmhach ag an Aire Airgeadais agus ag an Aire líne faoi seach
17.11	TD-C17-i01	M	Córas faisnéise tacaíochta a chur i bhfeidhm don tsamhail nua de rialú buiséadach agus airgeadais
17.14	TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme an ionaid oibríochta slándála a chur i gcrích
17.16	TD-C17-i02	M	Soláthar agus oibríochtú an leagain deiridh den chóras faisnéise a thacaíonn leis an measúnú simplithe ar airíonna tuaithe
17.17	TD-C17-i02	T	An tréithriú edafo-climato-moirfeolaíoch (ithir agus aeráid) a chur i gcrích agus measúnú a dhéanamh ar acmhainneacht eacnamaíoch airíonna tuaithe
17.18	TD-C17-i03	T	Feidhmiúlachtaí shuíomh gréasáin Segurança Social Direta a leathnú, trí chúig sheirbhís nua ar líne a chur leis
17.19	TD-C17-i03	T	Laghdú 80 % ar an meánlíon laethanta a thógann sé sochair shóisialta de chineál ranníocach a dheonú, dóibh siúd a bhfuil tréimhse deonaithe níos faide ná 10 lá acu ar an meán
17.20	TD-C17-i03	T	Samhlacha faireachais chliste a chur chun feidhme chun tacú le calaois a chosc, bunaithe ar phróisis mheaisínfhoghlama
18.4	TD-C18-r33	M	Teacht i bhfeidhm an phacáiste reachtaigh maidir le deireadh a chur le bacainní ar cheadúnú agus maidir leis an gcreat dlíthiúil nua le haghaidh arbatráiste riaracháin deonach
18.7	TD-C18-i01	M	Córas nua faisnéise le haghaidh chlaochlú digiteach na gCúirteanna agus Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí
18.8	TD-C18-i01	M	An Plean Teicneolaíochta nua a chur i bhfeidhm
18.9	TD-C18-i01	M	Ardáin bhainistíochta eolais sa cheartas
19.13	TD-C19-i04	M	Tabhairt i gcrích na n-uasghráduithe ar bhonneagair chriticiúla dhigiteacha
19.18	TD-C19-i06-RAA:	M	Riarachán poiblí réigiúnach ARA a dhigitiú
19.29	TD-C19-i05-RAM	M	Réiteach bainistithe sonraí láraithe
19.36	TD-C19-i08	M	Oiliúint ar chríocha cliste
20.1	TD-C20-r37	T	Oiliúint i scileanna digiteacha do mhúinteoirí agus do bhaill foirne neamhtheagaisc sa líonra oideachais poiblí
20.8	TD-C20-i01	T	Acmhainní oideachais digiteacha
20.9	TD-C20-i01	T	Tástálacha digiteacha agus scrúduithe digiteacha i scoileanna
20.11	TD-C20-i02-RAA	T	Ríomhairí glúine agus táibléid nua do scoileanna san ARA
20.12	TD-C20-i02-RAA	M	Trealamh digiteach agus acmhainní digiteacha oideachais na scoileanna san ARA
20.13	TD-C20-i02-RAA	T	Cúrsaí ollmhóra oscailte ar líne do mhúinteoirí agus do thuismitheoirí san ARA
20.16	TD-C20-i03-RAM	T	Lámhleabhair dhigiteacha do Dhaltaí sa dara agus sa tríú timthriall agus do dhaltaí meánscoile san ARM
20.17	TD-C20-i03-RAM	T	Oiliúint do mhúinteoirí agus do bhaill foirne neamhtheagaisc in Inniúlachtaí Digiteacha san ARM
20.18	TD-C20-i03-RAM	M	Seachadadh trealaimh eolaíochta agus teicneolaíochta do scoileanna san ARM
21.2	RP-C21-i02	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh chónaithe phríobháideacha
21.3	RP-C21-i02	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide i gcomhphobail fuinnimh in-athnuaite san earnáil phríobháideach chónaithe
21.5	RP-C21-i04-RAA	T	Acmhainneacht bhreise táirgthe fuinnimh inathnuaite le haghaidh féintomhaltais agus le haghaidh úsáide pobail i bhfuinneamh in-athnuaite i bhfoirgnimh athchóirithe a mbaintear úsáid astu in earnáil na bhfóntas
21.6	RP-C21-i04-RAA	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhíse poiblí
21.15	RP-C21-r45	T	Gníomhaíochtaí oiliúna i Scileanna Glasa
21.29	RP-C21-i08	T	Acmhainn stórála leictreachais a shuiteáil
21.32	RP-C21-i10-RAA	T	Acmhainn stórála leictreachais a shuiteáil
21.34	RP-C21-i11-RAA	T	Cumas cumhachta gaoithe suiteáilte a threisiú
21.41	RP-C21-i15-RAA	T	Teacht i bhfeidhm dhá bhád farantóireachta leictreacha nua
		Méid na Tráthchoda	EUR 2 284 617 001

1.10.An Ceathrú hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht neamh-inaisíoctha):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
1.15	RE-C01-i01	T	Aonaid sláinte nua a thógáil
1.16	RE-C01-i01	M	Cumhdach náisiúnta na gclár scagthástála agus luathdhiagnóise i gcúram sláinte príomhúil a chur i gcrích
1.17	RE-C01-i01	M	Acmhainn freagartha na lárionad sláinte príomhúil a mhéadú agus a réimsí idirghabhála a leathnú
1.18	RE-C01-i01	M	Áiseanna agus trealamh sláinte a athchóiriú chun inrochtaineacht, cáilíocht agus dálaí sábháilteachta a chinntiú in ionaid sláinte phríomhúla
1.19	RE-C01-i01	M	Cúram pobalbhunaithe, idirghabhálacha baile agus pobail a neartú
1.26	RE-C01-i04	M	Tógáil Ospidéal Liospóin Thoir agus ceannach trealamh d’ospidéil i Liospóin agus Vale do Tejo
1.27	RE-C01-i05-RAM	T	Méadú ar líon na n-áiteanna atá ar fáil i gcóras ospidéalaithe baile sheirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.28	RE-C01-i05-RAM	T	Foirne meabhairshláinte pobail a bhunú i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.31	RE-C01-i05-RAM	T	Athchóiriú ar sheirbhísí cúraim sláinte phríomhúil i seirbhís sláinte réigiúnach Mhaidéara
1.43	RE-C01-i10	T	Ceannach Trealamh Liachta Trom
2.3	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh
2.7	RE-C02-i02	T	Deontas náisiúnta éigeandála agus cóiríochta sealadaí — Socruithe éigeandála agus aistrithe arna gcruthú (arna dtógáil nó arna gceannach le caighdeán éifeachtúlachta fuinnimh nó athshlánúcháin, lena n-áirítear ceannaithe freisin, le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) agus arna seachadadh d’fhorbróirí
2.8	RE-C02-i02	T	Cóiríocht a sheachadtar chuig fórsaí slándála agus cóiríocht shealadach a sheachadtar ar chúiseanna daonnúla nó slándála
2.11	RE-C02-i03-RAM	T	Tithíocht dá dtugtar tacaíocht i Réigiún Féinrialaitheach Mhaidéara
2.12	RE-C02-i03-RAM	T	Líon na dteaghaisí atá áitithe ag úinéir príobháideach a athchóiríodh, lena n-áirítear teaghaisí le héifeachtúlacht fuinnimh fheabhsaithe
2.30	RE-C02-i07-RAA	T	Bonneagar dáileachtaí talún
3.1	RE-C03-i01	T	Feithiclí leictreacha a sheachadadh
3.4	RE-C03-i01	T	Áiteanna nua a chruthú agus áiteanna atá ann cheana i saoráidí sóisialta a athchóiriú
3.5	RE-C03-i01	T	Seirbhísí Tacaíochta Baile Úsáideoirí agus baill foirne a fhaigheann rochtain ar tháibléid agus ar threalamh TF agus cumarsáide eile, ar threalamh cúnaimh theicniúil nó ar oiliúint.
3.13	RE-C03-i04-RAA	T	Áiteanna nua do dhaoine faoi mhíchumas in ionaid chúraim a thacaíonn le daoine faoi mhíchumas
3.28	RE-C03-i07-RAA	T	Áiteanna méadaithe nó athchóirithe i dtithe cúraim chónaithe
3.30	RE-C03-r38	M	Teacht i bhfeidhm an tSochair Shóisialta Aonair (faoin gcóras cosanta sóisialta saoránachta) agus an Chóid Sochar Sóisialta
4.4	RE-C04-i01	M	Bonneagar teicneolaíochta nuachóirithe a chur ar fáil don líonra saoráidí cultúrtha
4.8	RE-C04-i02	T	Oibreacha a curtha i gcrích chun foirgnimh oidhreachta cultúrtha agus amharclanna náisiúnta a athshlánú agus a chaomhnú
4.10	RE-C04-i01	T	Trealamh a sheachadadh chun an Chartlann Náisiúnta Fuaim a shuiteáil, agus chun saotharlanna poiblí a nuachóiriú ó thaobh na teicneolaíochta de
4.12	RE-C04-i02	M	Tógáil Chartlann Náisiúnta Fuaim a chríochnú
5.36	RE-C05-i08	T	Críochnú tionscadal faoin gclár T&D sa riarachán poiblí agus cúrsaí nua ar an Ardán Náisiúnta do Chúrsaí Aifrinn ar Líne (NAU)
5.38	RE-C05-i08	M	An bonneagar tacaíochta agus an lárionad sonraí don Lárionad Náisiúnta Ríomhaireachta Ardfhorbartha a thabhairt chun críche
6.19	RE-C06-i06	T	Tacaíocht do chonarthaí buana le taighdeoirí PhD faoi FCT-Tenure agus tacaíocht do thaighdeoirí faoi ERC an Phortaingéil
6.20	RE-C06-i06	M	Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta san Eolaíocht, sa Teicneolaíocht agus sa Nuálaíocht: Comhpháirtíochtaí Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht dóibh; Tionscadail T & N a fhaigheann tacaíocht; Soghluaiseacht Idirnáisiúnta a thugtar tacaíocht di
6.21	RE-C06-i07	T	Nuachóiriú teicneolaíoch agus digiteach na n-eolaíochtaí talmhaíochta: Athchóiriú curaclaim ar na heolaíochtaí talmhaíochta, scoileanna talmhaíochta a oscailt do dhaltaí meánscoile agus athoiliúint a chur ar ghairmithe
6.22	RE-C06-i07	T	Nuachóiriú na míochaine
6.23	RE-C06-i07	T	Scileanna digiteacha a neartú
6.25	RE-C06-i07	T	Nuálaíocht agus nuachóiriú oideolaíoch san ardoideachas
6.27	RE-C06-i08-RAM	T	Oibreacha a cuireadh i gcrích d’Fhoirgneamh CITMA a shíneadh
7.15	RE-C07-i05-RAA	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh
9.2	RE-C09-i01	T	Idirghabhálacha gréasáin a thabhairt chun críche chun caillteanais uisce a laghdú (SM1)
9.3	RE-C09-i01	T	Nuachóiriú a dhéanamh ar limistéar talún d’úsáid chomhchoiteann hidreatalmhaíochta agus d’uisciú aonair (SM2)
9.4	RE-C09-i01	T	Líon na ngléasraí cóireála chun táirgeadh agus mionchoigeartú fuíolluisce chóireáilte (SM4) a áirithiú
9.6	RE-C09-i01	M	Teacht i bhfeidhm na hastarraingte sa Ghuáin agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos sa Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM5) á n-urramú go hiomlán
9.8	RE-C09-i01	M	Teacht i bhfeidhm an bhirt díshalannaithe agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos sa Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol (SM6) á n-urramú go hiomlán
10.10	TC-C10-i04-RAA	M	Oibríochtú an ionaid taighde agus forbartha thurgnamhaigh atá nasctha leis an Muir sna hAsóir (lár Martec)
10.11	TC-C10-i04-RAA	M	Dhá mhodúl a sheachadadh don soitheach taighde nua
10.12	TC-C10-i05-RAA	T	Tionscadail a chur i gcrích in earnáil an iascaigh agus an dobharshaothraithe
10.14	TC-C10-i06-RAM	M	An soitheach taighde ilchuspóireach atá tíosach ar fhuinneamh a chur ar fáil
14.3	TC-C14-i01	T	Hidrigin inathnuaite bhreise agus acmhainneacht bhreise táirgthe gáis in-athnuaite
14.11	TC-C14-i03-RAA	T	Acmhainneacht táirgthe gheoiteirmigh bhreise agus athchóirithe suiteáilte
14.13	TC-C14-i03-RAA	T	Córais nua stórála fuinnimh i gceallraí agus córais bhainistíochta fuinnimh in ARA
15.3	TC-C15-i01	T	Leathnú ar líonra Metro Liospóin curtha i gcrích
15.6	TC-C15-i02	T	Leathnú ar líonra Metro Porto curtha i gcrích
15.16	TC-C15-i06	T	Línte iarnróid a bhfuil córais leictreonacha comharthaíochta curtha ina n-ionad
16.18	TD-C16-i05-RAA	T	Líon na dtionscadal ar tugadh tacaíocht dóibh faoi chuimsiú an Chórais Dreasachta Fiontraíochta um Aistriú Digiteach
16.19	TD-C16-i05-RAA	M	Páirceanna Eolaíochta agus Teicneolaíochta leathnaithe nó feistithe
17.13	TD-C17-i01	M	Cur chun feidhme Sistema de Gestão de Património Imobiliário Público (SIGPIP) a thabhairt chun críche agus nuachóiriú na gcóras faisnéise le haghaidh feithiclí atá faoi úinéireacht an stáit
17.25	TD-C17-r40	M	Teacht i bhfeidhm gnímh dhlíthiúil maidir le sochair chánach
19.2	TD-C19-i01	T	Seirbhísí poiblí atá ar fáil ar bhealach simplithe agus comhleanúnach trí bhealaí éagsúla
19.3	TD-C19-i01	M	Samhail nua bainistíochta Consalachta i bhfeidhm
19.5	TD-C19-i02	T	Seirbhísí poiblí a bhfuil rochtain shlán orthu trí ríomhaitheantas agus urraim á tabhairt don phrionsabal ‘aon uair amháin’
19.6	TD-C19-i02	T	Bonneagair Faisnéise Críochnúla
19.7	TD-C19-i03	T	Oiliúint a chur ar speisialtóirí TF chun cumais chibearshlándála agus slándála faisnéise a neartú
19.8	TD-C19-i03	T	Glacadh réiteach cripteagrafach na Portaingéile ag údaráis phoiblí
19.9	TD-C19-i03	T	Cur chun feidhme an Chreata Náisiúnta Cibearshlándála
19.10	TD-C19-i03	M	Tógáil na n-údarás cibearshlándála agus slándála faisnéise a thabhairt chun críche
19.15	TD-C19-i04	M	Ionad bainistíochta líonra TF (RING) an Rialtais a neartú
19.21	TD-C19-i07	T	Oiliúint d’fhostaithe riaracháin phoiblí
19.26	TD-C19-i01	T	Lojas do Cidadão agus Espaços cidadão
19.35	TD-C19-i08	M	Críocha Chliste: Ardáin Bainistíochta Uirbí, Dhána Digiteacha agus Deais Bheartais Phoiblí
21.1	RP-C21-i01	T	Tacaíocht airgeadais do thionscadail dícharbónaithe thionsclaíocha simplithe
21.4	RP-C21-i03	T	Athchóiriú éifeachtúlachta fuinnimh ar fhoirgnimh seirbhísí
21.13	RP-C21-i05	T	5 thionscadal thionsclaíocha i dteicneolaíochtaí straitéiseacha don aistriú aeráide a thabhairt chun críche
21.25	RP-C21-i06	T	Hidrigin inathnuaite bhreise agus acmhainneacht bhreise táirgthe gáis in-athnuaite
21.27	RP-C21-i07	M	Staidéir theicniúla le haghaidh gaoth amach ón gcósta a chríochnú
21.33	RP-C21-i11-RAA	T	Méadú ar acmhainneacht shuiteáilte in aonaid ghiniúna fuinnimh in-athnuaite le haghaidh féintomhaltais agus méadú ar an acmhainn stórála suiteáilte le haghaidh féintomhaltais
21.36	RP-C21-i12	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí
21.37	RP-C21-i13-RAA	T	Ceannach busanna nua astaíochtaí nialasacha (leictreacha nó hidrigine) a úsáidtear le haghaidh iompar poiblí agus seirbhísí turasóireachta agus gluaisteáin leictreacha a cheannach in ionad feithiclí briste
21.39	RP-C21-i14	M	Tógáil dhá líne idirthurais tapa bus i Braga
21.43	RP-C21-i16	T	Tógáil funicular
		Méid na Tráthchoda	EUR 2 030 690 350

2.Iasacht

Déanfar na tráthchodanna dá dtagraítear in Airteagal 3(2) a eagrú mar a leanas:

2.1.An Chéad Iarratas ar Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

5.23	RE-C05-r10	M	Teacht i bhfeidhm an rialacháin lena leagtar síos gníomhaíochtaí agus reachtanna Banco Português de Fomento (BPF)
5.27	RE-C05-i06	M	Teacht i bhfeidhm dlí foraithne lena rialaítear beart caipitlithe BPF
5.28	RE-C05-i06	M	Forbairt an bheartais infheistíochta (caipitliú) agus glacadh ag an mbainisteoir feithiclí
		Méid na Tráthchoda	EUR 700 000 000

2.2.An Dara hIarratas ar Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

5.30	RE-C05-i06	M	Fógra a thabhairt don Choimisiún Eorpach faoi chur i bhfeidhm rathúil mheasúnú an cholúin do BPF
5.31	RE-C05-i06	M	Aistriú caipitil EUR 250 000 000 ó Rialtas na Portaingéile chuig BPF agus glacadh an bheartais infheistíochta do BPF
		Méid na Tráthchoda	EUR 125 000 000

2.3.Iarraidh ar an Tríú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

2.20	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí le hobair thosaigh (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)
2.25	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostas inacmhainne — líon na n-áiteanna cóiríochta do mhic léinn le tairiscintí seolta
5.24	RE-C05-r13	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an gcreat dlíthiúil do ghnóthais chomhinfheistíochta
5.25	RE-C05-r13	M	Teacht i bhfeidhm an athbhreithnithe ar an Acht um an gCód Urrús
7.9	RE-C07-i03	M	An Chéad Mheasúnú Tionchair Timpeallachta curtha i gcrích
		Méid na Tráthchoda	EUR 379 431 726

2.4.Iarraidh ar an gCeathrú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
5.44	RE-C05-i11	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha ábhartha (Clár Oibre Nuálaíochta).
7.11	RE-C07-i04	M	Conradh sínithe do thionscadal bóthair 10
		Méid na Tráthchoda	EUR 235 337 423

2.5.Iarraidh ar an gCúigiú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

5.26	RE-C05-r13	M	Forbairt an mhargaidh chaipitil — teacht i bhfeidhm na reachtaíochta
5.43	RE-C05-i06	T	Seachadadh EUR 650 000 000 ar an iomlán leis an ionstraim chaipitlithe ar chorparáidí airgeadais de chuid na Portaingéile i gcothromas agus i samhail — i gcomhréir lena beartas infheistíochta
5.46	RE-C05-i12	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.
9.10	RE-C09-i02	M	Ag brath ar Mheasúnú ar an Tionchar ar an gComhshaol a chomhlíon go hiomlán agus go substaintiúil na critéir dhlíthiúla, glacadh le dearadh nuashonraithe ar ghiniúint agus uisciú an damba, na hidreachumhachta agus na gréine, lena n-ionchorpraítear go hiomlán na torthaí agus na coinníollacha go léir ón MTC
10.5	TC-C10-i03	M	Síniú an chonartha le haghaidh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’
10.6	TC-C10-i03	M	An tAcadamh Alfeite Arsenal a thabhairt chun críche
10.17	TC-C10-i07	M	Glao ar thairiscintí a sheoladh chun soithí a dhícharbónú
		Méid na Tráthchoda	EUR 1 313 054 513

2.6.Iarraidh ar an Séú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
15.7	TC-C15-i03	M	Síniú an chonartha chun líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures
19.31	TD-C19-r42	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéantar athbhreithniú ar SIADAP
19.32	TD-C19-r42	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh lena ndéantar athbhreithniú ar an bpróifíl Inniúlachtaí Riaracháin Phoiblí
		Méid na Tráthchoda	EUR 366 243 120

2.7.Iarraidh ar an Seachtú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
2.21	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí le hobair thosaigh (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)
2.22	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)
2.26	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne
6.28	RE-C06-i09	T	Síniú conarthaí chun scoileanna poiblí a thógáil agus a athchóiriú
		Méid na Tráthchoda	EUR 689 431 726

2.8.Iarraidh ar an Ochtú Íocaíocht (tacaíocht iasachta)

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
15.8	TC-C15-i03	M	Tuarascáil dul chun cinn líne Idirthurais Iarnróid Éadrom a thógáil idir Odivelas agus Loures
19.33	TD-C19-r42	T	Teacht i bhfeidhm an chórais SIADAP nua
		Méid na Tráthchoda	EUR 235 337 423

2.9. Iarraidh ar an Naoú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm
2.23	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)
2.27	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne
5.29	RE-C05-i06	T	Seachadadh EUR 1 300 000 000 ar an iomlán leis an ionstraim chaipitlithe ar chorparáidí airgeadais de chuid na Portaingéile i gcothromas agus i samhail — i gcomhréir lena beartas infheistíochta
5.32	RE-C05-i06	T	Síníodh 100 % de na ráthaíochtaí a cuireadh ar fáil leis an méadú caipitil.
5.45	RE-C05-i11	T	446 táirge, próiseas nó seirbhís a chur i gcrích.
5.47	RE-C05-i12	T	Conarthaí a thabhairt i gcrích chun táirgí, próisis nó seirbhísí nua a fhorbairt i réimsí straitéiseacha atá ábhartha don gheilleagar ísealcharbóin, don athléimneacht agus don oiriúnú don athrú aeráide.
7.10	RE-C07-i03	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh
7.12	RE-C07-i04	T	Bóithre a tógadh nó a athshlánaíodh
19.30	TD-C19-r41	M	Teacht i bhfeidhm an ghnímh reachtaigh maidir le rochtain ar sheirbhísí poiblí
		Méid na Tráthchoda	EUR 938 960 210

2.10. Iarraidh ar an Deichiú Íocaíocht (tacaíocht iasachta):

Uimhir Sheicheamhach	Beart Gaolmhar (Athchóiriú nó Infheistíocht)	Cloch mhíle / Sprioc	Ainm

2.24	RE-C02-i05	T	Stoc tithíochta poiblí inacmhainne — Teaghaisí sannta (atá tógtha le hardéifeachtúlacht fuinnimh nó a athshlánú le feidhmíocht fuinnimh níos fearr)
2.28	RE-C02-i06	T	Cóiríocht do mhic léinn ar chostais inacmhainne
2.32	RE-C02-i01	T	Clár tacaíochta maidir le rochtain ar thithíocht (iasacht) — Áiteanna cónaithe ceannaithe, tógtha (ardéifeachtúlachta fuinnimh) nó athshlánaithe (le feidhmíocht fheabhsaithe fuinnimh) curtha ar fáil do theaghlaigh
6.29	RE-C06-i09	T	Scoileanna a tógadh nó a athchóiríodh
9.11	RE-C09-i02	M	Teacht i ngníomh an damba, giniúint agus uisciú na hidreachumhachta agus na gréine, agus na torthaí agus na coinníollacha a leagtar síos in MTC á n-urramú go hiomlán, agus dea-stádas na ndobharlach ábhartha a bhaint amach
10.7	TC-C10-i03	M	Fáilte agus glacadh an ‘Ardáin Ilfheidhmigh Chabhlaigh’ agus an ‘Ionad Oibríochta’
10.18	TC-10-i07	T	Idirghabhálacha éifeachtúlachta fuinnimh le haghaidh soithí a thabhairt chun críche
15.9	TC-C15-i03	T	Tógáil líne Idirthurais Iarnróid Éadrom idir Odivelas agus Loures críochnaithe
		Méid na Tráthchoda	EUR 907 960 212

ROINN 3: SOCRUITHE BREISE

1.Socruithe maidir le faireachán agus cur chun feidhme an phlean téarnaimh agus athléimneachta

Déanfar faireachán ar phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile, agus déantar é a chur chun feidhme, i gcomhréir leis na socruithe seo a leanas:

Le Dlí Foraithne Uimh. 29-B/2021, arna leasú le Dlí Foraithne 61/2023 an 24 Iúil, bunaítear samhail rialachais ceithre leibhéal:

a)Coimisiún Idir-Aireachta, faoi chathaoirleacht an Phríomh-Aire, a bheidh i gceannas ar chomhordú straitéiseach agus beartais agus ar an stiúradh polaitiúil foriomlán;

b)Coimisiún Faireacháin Náisiúnta, ar a mbeidh ionadaithe ó na comhpháirtithe sóisialta agus eacnamaíocha éagsúla agus ó phríomhphearsana na sochaí sibhialta agus faoi chathaoirleacht duine neamhspleách, chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme an phlean téarnaimh agus athléimneachta agus ar thorthaí an phlean sin, chun scaipeadh cuí an phlean sin ar shaoránaigh, ar ghnólachtaí agus ar eagraíochtaí eile a chur chun cinn, agus chun scrúdú a dhéanamh ar aon saincheisteanna a dhéanann difear dá fheidhmíocht agus moltaí a mholadh;

c)Tá struchtúr riaracháin estrutura de Estrutura de Missao Recuperar Portugal (‘tascfhórsa’) arna bhunú le Rún Uimh. 46-B/2021 ó Chomhairle na nAirí i gceannas ar chur chun feidhme an phlean téarnaimh agus athléimneachta, in éineacht leis an nGníomhaireacht um Fhorbairt agus um Chomhtháthú (lena ndéantar maoirseacht ar úsáid an mheascáin de chistí AE, lena rialaítear riosca an chistithe dhúbailte agus comhsheasmhacht le tionscnaimh eile), agus leis an Aireacht Airgeadais;

d)Beidh an Coiste Iniúchóireachta agus Rialaithe (CAC), faoi chathaoirleacht Ard-Chigireacht an Airgeadais (IGF), freagrach as gníomhaíochtaí iniúchóireachta agus rialaithe.

Bhunaigh an Phortaingéil na gníomhaithe institiúideacha atá freagrach as cur chun feidhme na n-athchóirithe agus na n-infheistíochtaí aonair ar leibhéal na gcomhpháirteanna. Na haireachtaí nó na gníomhaithe freagracha a bhfuil baint acu le gach athchóiriú agus infheistíocht a fhorghníomhú, déanfaidh siad idirchaidreamh ar bhonn rialta leis an tascfhórsa, arb é an struchtúr a bheidh i gceannas ar an obair ar an bplean téarnaimh agus athléimneachta a chomhordú, conarthaí a shíniú le tairbhithe díreacha agus idirmheánacha, baint amach na ngarspriocanna agus na spriocanna a fhíorú agus na hiarrataí ar íocaíocht a sheoladh chuig an gCoimisiún Eorpach.

2.Socruithe chun rochtain iomlán ar na bunsonraí a thabhairt don Choimisiún

-Is é an tascfhórsa ‘estrutura de Missao Recuperar an Phortaingéil’, arb é an comhlacht lárnach comhordaithe é do phlean téarnaimh agus athléimneachta na Portaingéile agus dá chur chun feidhme, atá freagrach as an bplean a chomhordú agus faireachán foriomlán a dhéanamh air, in éineacht leis an nGníomhaireacht Forbartha agus Comhtháthaithe agus leis an Aireacht Airgeadais. Go háirithe, gníomhaíonn sé mar chomhlacht comhordaithe chun faireachán a dhéanamh ar dhul chun cinn na ngarspriocanna agus na spriocanna, chun faireachán a dhéanamh ar ghníomhaíochtaí rialaithe agus iniúchóireachta agus, i gcás inarb iomchuí, chun iad a chur chun feidhme, agus chun tuairisciú agus iarrataí ar íocaíochtaí a sholáthar. Ní chomhordaíonn sí tuairisciú maidir le garspriocanna, spriocanna agus táscairí ábhartha amháin, ach comhordaíonn sí tuairisciú maidir le faisnéis airgeadais cháilíochtúil agus sonraí eile chomh maith, amhail maidir le faighteoirí deiridh. Tá an t-ionchódú sonraí ag tarlú i gcóras láraithe TF.

-I gcomhréir le hAirteagal 24(2) de Rialachán (AE) 2021/241, tar éis na ngarspriocanna agus na spriocanna ábhartha a comhaontaíodh i Roinn 2.1 den Iarscríbhinn seo a bhaint amach, cuirfidh an Phortaingéil iarraidh chuí-réasúnaithe ar íocaíocht na ranníocaíochta airgeadais agus, i gcás inarb ábhartha, na hiasachta faoi bhráid an Choimisiúin. Áiritheoidh an Phortaingéil, arna iarraidh sin, go mbeidh rochtain iomlán ag an gCoimisiún ar na bunsonraí ábhartha a thacaíonn leis an údar cuí atá leis an iarraidh ar íocaíocht, chun measúnú a dhéanamh ar an iarraidh ar íocaíocht i gcomhréir le hAirteagal 24(3) de Rialachán (AE) 2021/241 agus chun críoch iniúchóireachta agus rialaithe araon.

(1) https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html .

(2) https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8376&furtherPubs=yes

(3) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/1_en_act_part1_v8_0.pdf

(4) https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html .

(5) https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8376&furtherPubs=yes

(6) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(7) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(8) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(9) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(10) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(11) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(12) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(13) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(14) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(15) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(16)

Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(17) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(18) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(19) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(20)

(21) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(22) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(23) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(24)

(25) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(26) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(27) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(28)

(29) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(30) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01). 

(31) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, tabharfar míniú ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún. 

(32) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

(33) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

(34) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(35) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(36)

(37) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(38) Decreto Regulamentar n.º 9-A/2017: https://dre.pt/application/conteudo/114152782

(39) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(40) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(41) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(42) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(43) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(44) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(45)

(46) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(47) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(48) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(49)

(50) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(51) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(52) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(53) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(54) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(55) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(56) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(57) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(58) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(59) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(60) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(61) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(62) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(63) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(64) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(65) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(66) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(67) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(68) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(69) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(70) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(71) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01).

(72) I gcás ina mbaintear amach astaíochtaí réamh-mheasta gáis ceaptha teasa nach bhfuil i bhfad níos ísle ná na tagarmharcanna ábhartha leis an ngníomhaíocht dá dtabharfar tacaíocht, ba cheart míniú a thabhairt ar na cúiseanna nach bhfuil baint amach na dtagarmharcanna sin indéanta. Tagarmharcanna arna mbunú i leith saorleithdháileadh le haghaidh gníomhaíochtaí a thagann faoi raon feidhme an Chórais Trádála Astaíochtaí, mar atá leagtha amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2021/447 ón gCoimisiún.

(73) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(74) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí.

(75) Sainmhínítear coincheap an tsochair cánach in Airteagal 2 de Estatuto dos Benefícios Fiscais (Iarscríbhinn a ghabhann le Dlí Foraithne Uimh. 215/1989 an 1 Iúil). Sainmhínítear caiteachais chánach mar an tionchar buiséadach a eascraíonn as sochair chánach.

(76) Seomraí ar bun chun tionchar a imirt ar an gcóras céadfach ceachtar a chur ar an airdeall nó socair

(77) Cé is moite de thionscadail faoin mbeart seo maidir le giniúint cumhachta agus/nó teasa, chomh maith le bonneagar gaolmhar tarchurtha agus dáileacháin, ina n-úsáidtear gás nádúrtha, a chomhlíonann na coinníollacha a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Treoir Theicniúil ‘Ná déan dochar suntasach’ (2021/C58/01). 

(78) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

(79) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

(80) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo i ngléasraí atá tiomnaithe go heisiach do dhramhaíl ghuaiseach neamh-in-athchúrsáilte a chóireáil, agus maidir le gléasraí atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú, gáis sceite a ghabháil lena stóráil nó lena n-úsáid nó ábhair a aisghabháil ó luaithreach loiscthe, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

(81) Níl feidhm ag an eisiamh sin maidir le gníomhaíochtaí faoin mbeart seo maidir le gléasraí meicniúil atá ann cheana, i gcás ina bhfuil na gníomhaíochtaí faoin mbeart seo chun críche éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú nó a iarfheistiú le haghaidh oibríochtaí athchúrsála dramhaíola deighilte chuig bithdhramhaíl múirín agus díleá anaeróbach bithdhramhaíola, ar choinníoll nach dtiocfaidh méadú ar acmhainneacht próiseála dramhaíola an ghléasra ná fadú ar shaolré na ngléasraí mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin faoin mbeart sin; a gcuirtear fianaise ar fáil ina leith ar leibhéal plandaí. 

Choose the experimental features you want to try