(1)

I bhfianaise na gConclúidí ón gComhairle an 12 Feabhra 2016 maidir leis an gcomhrac in aghaidh mhaoiniú na sceimhlitheoireachta, i bhfianaise na Teachtaireachta ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle an 2 Feabhra 2016 maidir le Plean Gníomhaíochta chun an comhrac i gcoinne mhaoiniú na sceimhlitheoireachta a neartú (Action Plan for strengthening the fight against terrorist financing) agus Threoir (AE) 2017/541 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (2), ba cheart rialacha comhchoiteanna a ghlacadh maidir leis an trádáil le tríú tíortha chun a áirithiú go mbeidh cosaint éifeachtach ann i gcoinne na trádála aindleathaí ar earraí cultúir, go gcosnófar earraí cultúir go héifeachtach ar a gcailliúint agus ar a scriosadh, go gcaomhnófar oidhreacht chultúrtha an chine dhaonna agus go gcuirfear cosc ar sceimhlitheoireacht a mhaoiniú agus ar sciúradh airgid tríd earraí cultúir creachta a dhíol le ceannaitheoirí san Aontas.

(2)

Maidir le dúshaothrú pobal agus críoch ar féidir leo a bheith ina chúis le trádáil aindleathach in earraí cultúir, go háirithe nuair is as limistéar ina bhfuil coinbhleacht armtha ar siúl a eascraíonn an trádáil aindleathach sin. Ina thaobh sin, ba cheart go gcuirfí san áireamh sa Rialachán seo tréithe réigiúnacha agus áitiúla pobal agus críoch, seachas margadhluach earraí cultúir.

(3)

Is cuid den oidhreacht chultúrtha iad na hearraí cultúir seo agus is minic mórthábhacht chultúrtha, ealaíonta, stairiúil agus eolaíoch ag roinnt leo. Tá an oidhreacht chultúrtha ar cheann de bhuneilimintí na sibhialtachta mar aon le luach siomblach, agus mar chuid de chuimhne chultúrtha an chine dhaonna, i measc nithe eile. Cuireann sí le saol cultúrtha gach pobail agus tugann sí daoine le chéile faoi scáth na comhchuimhne agus na forbartha ar an tsibhialtacht. Ba cheart í a chosaint, dá bhrí sin, ar shealbhúú mídhleathach agus ar fhoghail. Tá láithreáin seandálaíochta riamh á gcreachadh, ach bíonn siad á gcreachadh ar an mórchóir faoi láthair agus, is coir thromchúiseach as a n-eascraíonn mórfhulaingt dóibh siúd a mbíonn tionchar díreach nó indíreach aici orthu is ea seo agus an trádáil in earraí cultúir arna dtochailt go neamhdhleathach. In a lán cásanna, bíonn an trádáil aindleathach in earraí cultúir ina cúis le homaiginiú cultúrtha nó díbirt éigeantach, agus is é a bhíonn mar thoradh ar fhoghail earraí cultúir ná go mbíonn cultúir ag dealú ó chéile, i measc nithe eile. Fad a bheifear in ann gabháil den trádáil bhrabúsach in earraí cultúir arna dtochailt go neamhdhleathach agus brabús a dhéanamh as sin gan aon bhaol suntasach a bheith ann ina leith, leanfaidh an tochailt agus an creachadh sin de bheith á ndéanamh. Mar gheall ar luach eacnamaíoch agus ealaíonta na hearraí cultúir, tá éileamh mór ann ar an margadh idirnáisiúnta, ach, os a choinne sin, toisc nach ann do bhearta láidre idirnáisiúnta dlíthiúla agus mar gheall ar fhorfheidhmiú neamhéifeachtach aon bhearta atá ann, déantar na hearraí sin a aistriú chuig an scáthgheilleagar. Ba cheart don Aontas, dá réir sin, toirmeasc a chur ar earraí cultúir a onnmhairíodh go mídhleathach as tríú tíortha a thabhairt isteach i gcríoch chustaim an Aontais, le béim ar leith ar earraí cultúir ó thríú tíortha atá thíos le coinbhleachtaí armtha, go háirithe i gcás ina ndearna eagraíochtaí sceimhlitheoireachta nó eagraíochtaí coiriúla eile na hearraí cultúir sin a thrádáil go haindleathach. Cé nár cheart go ngabhfadh rialuithe córasacha leis an gcosc ginearálta sin, ba cheart a bheith de chead ag na Ballstáit idirghabháil a dhéanamh agus faisnéis á fáil acu faoi lastais amhrasacha agus é a bheith de chead acu gach beart iomchuí a dhéanamh chun earraí cultúir a onnmhairíodh go haindleathach a thascradh.

(4)

I bhfianaise na rialacha éagsúla atá i bhfeidhm i mBallstáit maidir le hearraí cultúir a allmhairiú isteach i gcríoch chustaim an Aontais, ba cheart bearta a dhéanamh go háirithe chun a áirithiú go mbeidh allmhairithe áirithe earraí cultúir faoi réir rialuithe aonfhoirmeacha ar theacht isteach dóibh i gcríoch chustaim an Aontais, go háirithe ar bhonn na bpróiseas, na nósanna imeachta agus na n-uirlisí riaracháin atá ann cheana a bhfuil sé mar aidhm leo cur chun feidhme aonfhoirmeach Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle a bhaint amach (3).

(5)

Cumhdaítear cosaint earraí cultúir a meastar gur seoda náisiúnta na mBallstát iad le Rialachán (CE) Uimh. 116/2009 ón gComhairle (4) agus le Treoir 2014/60/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón Comhairle (5). Dá bhrí sin, níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le hearraí cultúir a cruthaíodh nó a aimsíodh i gcríoch chustaim an Aontais. Ba cheart an chaoi a ndéileálann na húdaráis custaim le hearraí cultúir, nach earraí de chuid an Aontais iad, atá ag teacht isteach i gcríoch chustaim an Aontais a chumhdach leis na rialacha comhchoiteanna arna dtabhairt isteach leis an Rialachán seo. Ba cheart méid chríoch chustaim an Aontais tráth an allmhairithe a bheith ábhartha chun críocha an Rialacháin seo.

(6)

I dtaca leis na bearta rialaithe atá le cur i bhfeidhm maidir le limistéir saorthrádála agus maidir leis na “saorphoirt”, ba cheart raon feidhme a leithne agus is féidir ó thaobh na nósanna imeachta custaim lena mbaineann a bheith ag gabháil leo chun cosc a chur ar dhul timpeall ar an Rialachán seo trí shaothrú na limistéar saorthrádála sin, arb ionann iad agus limistéir a d’fhéadfadh a úsáid do leathadh leanúnach na trádála aindleathaí. Dá bhrí sin, níor cheart na bearta rialaithe sin a bheith bainteach le hearraí cultúir a scaoileadh i saorchúrsaíocht agus leis na hearraí cultúir sin amháin, ach freisin le hearraí ar cuireadh nós imeachta custaim speisialta i bhfeidhm orthu. Mar sin féin, níor cheart don raon feidhme sin dul níos faide ná an cuspóir cosc a chur ar earraí cultúir a onnmhairíodh go haindleathach a theacht isteach i gcríoch chustaim an Aontais. Dá réir sin, cé go gcuimseofar sna bearta rialaithe scaoileadh i saorchúrsaíocht agus roinnt de na nósanna imeachta custaim speisialta is féidir a chur i bhfeidhm ar earraí atá ag teacht isteach i gcríoch chustaim an Aontais, níor cheart idirthuras a chuimsiú sna bearta rialaithe córasacha sin.

(7)

Tá eolas maith ag a lán tríú tíortha agus ag formhór na mBallstát ar fhorálacha na gCoinbhinsiún sin, ar na sainmhínithei gCoinbhinsiún Unesco maidir le Modhanna chun Allmhairiú, Onnmhairiú agus Aistriú Aindleathach Úinéireachta de Mhaoin Chultúrtha a Thoirmeasc agus a Chosc arna shíniú i bPáras an 14 Samhain 1970 (“Coinbhinsiún Unesco 1970”), coinbhinsiúin a bhfuil líon mór Ballstát ina bpáirtí iontu, agus i gCoinbhinsiún UNIDROIT maidir le Réada Cultúrtha a Goideadh nó a Onnmhairíodh go Neamhdhleathach arna shíniú sa Róimh an 24 Meitheamh 1995. Chuige sin, is iad na sainmhínithe a úsáidtear sa Rialachán seo atá bunaithe ar na sainmhínithe sin.

(8)

Ba cheart dlíthiúlacht onnmhairiú na n-earraí cultúir sin a scrúdú go príomha ar bhonn dhlíthe agus rialacháin na tíre sin inar cruthaíodh nó inar aimsíodh na hearraí cultúir sin. Chun nach gcuirfear bac díréireach ar thrádáil dhlistineach, áfach, ba cheart a cheadú, go heisceachtúil, don té a fhéachann le hearraí cultúir a allmhairiú isteach i gcríoch chustaim an Aontais, i gcásanna áirithe, go léireoidh an duine sin gur onnmhairíodh na hearraí cultúir go dleathach ó thríú tír éagsúil ina raibh siad lonnaithe sular seoladh na hearraí chuig an Aontas. Ba cheart go mbeadh feidhm ag an díolúine sin i gcás nach féidir an tír inar cruthaíodh nó inar aimsíodh na hearraí cultúir a chinntiú go hiontaofa nó i gcás inar onnmhairíodh na hearraí cultúir i gceist sular tháinig Coinbhinsiún 1970 Unesco i bhfeidhm, eadhon 24 Aibreán 1972. Chun cosc a chur ar dhul timpeall ar an Rialachán seo trí earraí cultúir a allmhairítear go neamhdhleathach chuig tríú tír eile sula ndéanfaí iad a allmhairiú isteach san Aontas, ba cheart feidhm a bheith ag na heisceachtaí sin i gcás ina bhfuil na hearraí cultúir sin lonnaithe i dtríú tír ar feadh tréimhse níos mó ná 5 bliana chun críocha eile seachas úsáid shealadach, idirthuras, ath-onnmhairiú nó trasloingsiú. I gcás ina gcomhlíontar na coinníollacha sin le haghaidh níos mó ná tír amháin, ba cheart don tír ábhartha a bheith an tír dheireanach díobh sin sula ndéanfar na hearraí cultúir a thabhairt isteach i gcríoch chustaim an Aontais.

(9)

Le hAirteagal 5 de Choinbhinsiún Unesco 1970, iarrtar ar na Stáit is Páirtithe seirbhís náisiúnta amháin nó níos mó a bhunú chun earraí cultúir dílse ar allmhairiú, onnmhairiú agus aistriú mídhleathach úinéireachta a chosaint. Ba cheart líon leordhóthanach pearsanra cáilithe ag obair i seirbhísí den chineál sin chun an cosaint sin a áirithiú, i gcomhréir leis an gCoinbhinsiún sin, agus chun comhoibriú gníomhach riachtanach idir údaráis inniúla na mBallstát atá ina bPáirtithe sa Choinbhinsiún sin i réimse na slándála agus sa chomhrac in aghaidh allmhairiú neamhdhleathach earraí cultúir, go háirithe ó limistéir atá buailte i dtíortha atá thíos le coinbhleacht armtha.

(10)

Le nach gcuirfear bac díréireach ar thrádáil earraí cultúir thar theorainn sheachtrach an Aontais, níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le hearraí cultúir nach sáraíonn teorainn aoise áirithe, a bhunaítear leis an Rialachán seo. Is amhlaidh gur iomchuí freisin go leagfaí síos tairseach airgeadais d’fhonn earraí cultúir le luachanna níos ísle a eisiamh ó chur i bhfeidhm na gcoinníollacha agus na nósanna imeachta a bhaineann le hearraí cultúir a allmhairiú isteach i gcríoch chustaim an Aontais. Leis na tairsí sin, áiritheofar gur ar na hearraí cultúir sin is dóichí a mbeadh tóir ag creachadóirí i limistéir coinbhleachta orthu a bheidh na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo dírithe, agus nach n-eisiafar earraí eile is gá a rialú chun an oidhreacht chultúrtha a chosaint.

(11)

Sa mheasúnú riosca fornáisiúnta ar na rioscaí sciúrtha airgid agus maoinithe sceimhlitheoireachta a théann i gcion ar an margadh inmheánach, tá an trádáil aindleathach ar earraí cultúir creachta aitheanta mar fhoinse a d’fhéadfaí a úsáid do mhaoiniú na sceimhlitheoireachta agus do ghníomhaíochtaí sciúrtha airgid.

(12)

Ós rud é go mbaineann baol foghla nó scriosta ar leith le catagóirí áirithe earraí cultúir, eadhon réada seandálaíochta agus eilimintí de shéadchomharthaí, dealraíonn sé gurb iomchuí foráil a dhéanamh maidir le córas grinnscrúdaithe bhreise sula dtugtar cead dóibh teacht isteach i gcríoch chustaim an Aontais. Faoi chóras den sórt sin, ba cheart é a bheith ina cheangal ceadúnas allmhairiúcháin a thaispeáint a d’eisigh údarás inniúil an Bhallstáit inar tháinig na hearraí cultúir isteach san Aontas sula bhféadfaí na hearraí sin a scaoileadh i saorchúrsaíocht nó nós imeachta custaim speisialta nach é an nós imeachta idirthurais é a chur i bhfeidhm orthu. Aon duine atá ag iarraidh ceadúnas den sórt sin a fháil, ba cheart é a bheith in ann a chruthú gur onnmhairíodh na hearraí go dleathach as an tír inar cruthaíodh nó inar aimsíodh na hearraí cultúir leis na doiciméid tacaíochta cuí agus leis an bhfianaise chuí, amhail deimhnithe onnmhairiúcháin nó teidil úinéireachta, sonraisc, conarthaí díolacháin, doiciméid árachais, doiciméid iompair agus meastóireachtaí saineolaithe. Ar bhonn iarratas atá iomlán agus cruinn, ba cheart d’údaráis inniúla na mBallstát a chinneadh gan moill mhíchuí an eiseofar ceadúnas. Ba cheart na ceadúnas allmhairiúcháin uile a stóráil i gcóras leictreonach.

(13)

Is éard is íocón ann aon mhacasamhlú de phearsa reiligiúnach nó d’imeacht reiligiúnach. Is féidir é a tháirgeadh i meáin agus méideanna éagsúla, agus a bheith leachtmhar nó soghluaiste. Más rud é gur chuid den taobh istigh de shéipéal, de mhainistir, d’eaglais, a bhí ann uair amháin, bíodh sé gur píosa saorsheasaimh nó cuid den troscán ailtireachta atá i gceist, is é sin íocónastáis nó seastán íocóin mar shampla, ós cuid dhoscartha den adhradh diaga agus den saol liotúirgeach an t-íocón, agus ní mór é a mheas mar dhlúthchuid de shéadchomhartha reiligiúnach a deighleadh óna chéile. Fiú nuair nach eol an séadchomhartha sonrach lenar bhain an t-íocón, ach go bhfuil fianaise ann gur dhlúthchuid den séadchomhartha a bhí ann tráth, go háirithe nuair a chaomhnaíonn sé comharthaí nó eilimintí a thugann le fios gur chuid d’íocónastáis nó de sheastán íocóin a bhíodh ann uair amháin, ba cheart an t-íocón a chumhdach fós faoin gcatagóir “eilimintí de shéadchomharthaí ealaíne nó staire nó de láithreáin seandálaíochta nach bhfuil iomlán feasta” a liostaítear san Iarscríbhinn.

(14)

Agus cineál ar leith na n-earraí cultúir á chur san áireamh, is ríthábhachtach é ról na n-údarás custaim, agus ba cheart dóibh a bheith in ann, i gcás inar gá, breis faisnéise a iarraidh ar an dearbhóir agus anailís a dhéanamh ar na hearraí cultúir trí bhíthin scrúdú fisiceach.

(15)

I gcás catagóirí earraí cultúir nach n-éilíonn ceadúnas allmhairiúcháin, ba cheart do na daoine atá ag iarraidh earraí den chineál sin a allmhairiú i gcríoch chustaim an Aontais a dheimhniú gur onnmhairíodh go dleathach iad as an tríú tír agus freagracht a ghlacadh as an onnmhairiú sin agus faisnéis leordhóthanach a thabhairt le go bhféadfaidh na húdaráis chustaim na hearraí cultúir sin a shainaithint. Chun an nós imeachta a éascú agus ar mhaithe le deimhneacht dhlíthiúil, ba cheart an fhaisnéis faoin earra cultúir a thabhairt trí bhíthin doiciméad caighdeánach. D’fhéadfaí an caighdeán “Object ID”, atá molta ag Unesco, a úsáid chun tuairisc a dhéanamh ar na hearraí cultúir. Ba cheart do shealbhóir na n-earraí na mionsonraí sin a chlárú sa chóras leictreonach, chun go sainaithneoidh na húdaráis chustaim go héasca iad agus chun anailís riosca agus rialuithe spriocdhírithe a cheadú agus chun inrianaitheacht a áirithiú tar éis do na hearraí cultúir teacht isteach ar an margadh inmheánach.

(16)

I gcomhthéacs thimpeallacht an ionaid ilfhreastail do chustaim, ba cheart é a bheith de fhreagracht ar an gCoimisiún córas láraithe leictreonach a bhunú chun iarratais a chur isteach ar cheadúnais allmhairiúcháin agus ar ráiteas ón allmhaireoir mar aon le faisnéis a stóráil agus a chomhroinnt idir údaráis na mBallstát, go háirithe i dtaca le ráitis ón allmhaireoir agus ceadúnais allmhairiúcháin.

(17)

Ba cheart go mbeifí in ann sonraí pearsanta a chumhdach le próiseáil sonraí faoin Rialachán seo agus ba cheart próiseáil den chineál sin a dhéanamh i gcomhréir le dlí an Aontais. Níor cheart do na Ballstáit ná don Choimisiún sonraí pearsanta a phróiseáil ach amháin chun críocha an Rialacháin seo nó i gcásanna a mbeadh údar cuí leo chun cionta coiriúla a chosc, a imscrúdú, a bhraith nó a ionchúiseamh nó chun pionóis choiriúla a fheidhmiú, lena n-áirítear cosaint a thabhairt i gcoinne bagairtí ar an tslándáil phoiblí nó bagairtí den chineál sin a chosc. Aon bhailiú, nochtadh, tarchur, cur in iúl agus próiseáil eile ar shonraí pearsanta laistigh de raon feidhme an Rialacháin seo, ba cheart go mbeidís faoi réir cheanglais Rialacháin (AE) 2016/679 (6) agus (AE) 2018/1725 (7) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle. Maidir le próiseáil sonraí pearsanta chun críocha an Rialacháin seo, ba cheart go n-urramófaí léi freisin an ceart go n-urramófaí an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh a aithnítear in Airteagal 8 de Choinbhinsiún Chomhairle na hEorpa chun Cearta an Duine agus Saoirsí Bunúsacha a Chosaint, mar aon leis an gceart go n-urramófaí an saol príobháideach agus saol an teaghlaigh agus an ceart go gcosnófaí sonraí pearsanta a aithnítear, faoi seach, in Airteagal 7 agus Airteagal 8 de Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh.

(18)

I dtaca le hearraí cultúir nár cruthaíodh nó nár aimsíodh i gcríoch chustaim an Aontais ach a onnmhairíodh mar earraí de chuid an Aontais, níor cheart dóibh a bheith faoi réir an choinníll ceadúnas allmhairiúcháin nó ráiteas ón allmhaireoir a thaispeáint nuair a thugtar ar ais iad ar an gcríoch sin mar earraí a thugtar ar ais de réir bhrí Rialachán (AE) Uimh. 952/2013.

(19)

Níor cheart d’earraí cultúir a ligtear isteach go sealadach chun críocha oideachais, eolaíochta, caomhnaithe, athchóirithe, taispeána, digitithe, taibhealaíon, arna dhéanamh ag institiúidí acadúla, nó chun críocha comhair idir músaeim nó institiúidí comhchosúla, a bheith faoi réir ceadúnas allmhairiúcháin nó ráiteas ó allmhaireoir a thaispeáint ach oiread.

(20)

Níor cheart go bhféadfaí earraí cultúir as tíortha atá thíos le coinbhleacht armtha nó tubaiste nádúrtha a stóráil, chun sábháilteacht agus caomhnú na n-earraí sin a áirithiú, nó go gcoinneofaí slán iad faoi mhaoirseacht údaráis phoiblí, faoi réir ceadúnas allmhairiúcháin ná ráiteas ó allmhaireoir a thaispeáint chun.

(21)

D’fhonn taispeáint earraí cultúir ar aonaigh ealaíne tráchtála a éascú, níor cheart ceadúnas allmhairiúcháin a bheith riachtanach i gcás ina ligtear isteach na hearraí cultúir ar bhonn sealadach, de réir bhrí Airteagal 250 de Rialachán (AE) Uimh. 952/2013, agus nuair a soláthraíodh ráiteas ón allmhaireoir seachas an ceadúnas allmhairiúcháin. Ba cheart gá a bheith le ceadúnas allmhairiúcháin a thaispeáint, áfach, i gcás ina bhfanann earraí cultúir den chineál sin san Aontas tar éis an aonaigh ealaíne.

(22)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún chun socruithe mionsonraithe a ghlacadh maidir le hearraí cultúir a thugtar ar ais nó maidir le hearraí cultúir a ligean isteach go sealadach i gcríoch chustaim an Aontais agus iad a choimeád slán, maidir leis na teimpléid le haghaidh iarratais agus foirmeacha na gceadúnas allmhairiúcháin, agus na teimpléid le haghaidh na ráiteas ón allmhaireoir agus na ndoiciméad a ghabhann leo, mar aon le rialacha breise nós imeachta maidir lena gcur isteach agus lena bpróiseáil. Ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún le go bhféadfaidh sé socruithe a dhéanamh maidir le córas leictreonach a bhunú chun iarratais ar cheadúnais allmhairiúcháin agus ar ráiteas ón allmhaireoir a chur isteach agus chun faisnéis a stóráil agus a mhalartú idir na Ballstáit. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8).

(23)

Chun comhordú éifeachtach a áirithiú agus dúbláil iarrachtaí a sheachaint nuair a eagraítear cúrsaí oiliúna, gníomhaíochtaí fothaithe acmhainní agus feachtais múscailte feasachta, agus chun an taighde is ábhartha a choimisiúnú agus caighdeán a fhorbairt, nuair is iomchuí, ba cheart don Choimisiún agus do na Ballstáit comhoibriú le heagraíochtaí agus comhlachtaí idirnáisiúnta, amhail Unesco, INTERPOL, EUROPOL, an Eagraíocht Dhomhanda Chustaim, Ionad Idirnáisiúnta um Chaomhnú agus Athchóiriú na Maoine Cultúrtha agus Comhairle Idirnáisiúnta na Músaem (ICOM).

(24)

Ba cheart faisnéis ábhartha faoi shreafaí trádála earraí cultúir a bhailiú go leictreonach agus a roinnt idir na Ballstáit agus an Coimisiún, chun tacú le cur chun feidhme éifeachtúil an Rialacháin seo agus chun bonn a chur leis an meastóireacht a dhéanfar air amach anseo. Ar mhaithe le trédhearcacht agus grinnscrúdú poiblí, ba cheart a mhéid faisnéise is féidir a chur ar fáil don phobal. Ní féidir faireachán éifeachtúil a dhéanamh ar shreafaí trádála earraí cultúir ar bhonn a luacha nó a meáchain amháin. Tá sé ríthábhachtach faisnéis a bhailiú go leictreonach faoi líon na n-ítimí a dhearbhaítear. Ós rud é nach sonraítear aon aonad eile tomhais i dtaca le hearraí cultúir san Ainmníocht Chomhcheangailte, is gá a cheangal go ndearbhófar líon na n-ítimí.

(25)

I measc na gcuspóirí atá le Straitéis agus Plean Gníomhaíochta an Aontais Eorpaigh maidir le Bainistiú Riosca i dtaca le Rialú Custaim, tá cur le hinniúlachtaí na n-údarás custaim chun an fhreagrúlacht do rioscaí a mhéadú i réimse na n-earraí cultúir. Ba cheart an creat comhchoiteann bainistithe riosca a leagtar síos i Rialachán (AE) Uimh. 952/2013 a úsáid agus ba cheart faisnéis ábhartha i dtaobh riosca a mhalartú idir na húdaráis custaim.

(26)

D’fhonn tairbhe a bhaint as saineolas eagraíochtaí agus comhlachtaí atá gníomhach i gcúrsaí cultúir agus as a saineolas faoin trádáil aindleathach in earraí cultúir, ba cheart moltaí agus treoir ó na heagraíochtaí sin agus comhlachtaí sin a thabhairt ar aird sa chreat comhchoiteann bainistithe riosca agus rioscaí a bhaineann le hearraí cultúir á sainaithint. Ba cheart ábhar treorach a bheith go háirithe sna Liostaí Dearga a fhoilsíonn ICOM chun na tríú tíortha sin is mó a bhfuil a n-oidhreacht i mbaol agus is minice a ndéanfaí trádáil aindleathach sna réada a onnmhairítear astu a shainaithint.

(27)

Is gá feachtais múscailte feasachta a bhunú, atá dírithe ar cheannaitheoirí earraí cultúir, maidir leis an mbaol a bhaineann le trádáil aindleathach, agus is gá cúnamh a thabhairt do ghníomhaithe an mhargaidh maidir lena dtuiscint ar an Rialachán seo agus leis an gcaoi a bhfuil an Rialachán á chur chun feidhme acu. Ba cheart do na Ballstáit páirt a thabhairt do na pointí teagmhála náisiúnta ábhartha agus do sheirbhísí eile soláthair faisnéise i scaipeadh na faisnéise sin.

(28)

Ba cheart don Choimisiún a áirithiú go mbainfidh micrifhiontair agus fiontair bheaga agus mheánmhéide (“FBManna”) tairbhe as cúnamh teicniúil leordhóthanach agus ba cheart dó soláthar faisnéise leo a éascú chun an Rialachán seo a chur chun feidhme go héifeachtúil. Maidir le FBManna atá bunaithe san Aontas agus a allmhairíonn earraí cultúir, ba cheart, mar sin, go mbainfeadh siad tairbhe as cláir reatha an Aontais agus as cláir de chuid an Aontais a bheidh ann sa todhchaí a thacaíonn le hiomaíochas na bhfiontar beag agus meánmhéide.

(29)

Chun comhlíonadh a spreagadh agus seachaint a dhíspreagadh, ba cheart do na Ballstáit pionóis éifeachtacha, chomhréireacha agus athchomhairleacha a thabhairt isteach do chásanna a dteipeann orthu forálacha an Rialacháin seo a chomhlíonadh agus na pionóis sin a chur in iúl don Choimisiún. Ba cheart go mbeadh éifeacht díspreagtha acu atá coibhéiseach ar fud an Aontais ar sháruithe a dhéantar ar an Rialachán seo.

(30)

Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go mbeidh na húdaráis custaim agus na húdaráis inniúla ar aon fhocal faoi Airteagal 198 de Rialachán (AE) Uimh. 952/2013. Ba cheart go mbeadh na sonraí maidir leis na bearta sin faoi réir an dlí náisiúnta.

(31)

Gan mhoill, ba cheart don Choimisiún rialacha a ghlacadh chun an Rialachán seo a chur chun feidhme, go háirithe na rialacha sin a bhaineann leis na foirmeacha caighdeánaithe leictreonacha is iomchuí a úsáid chun iarratas a dhéanamh ar cheadúnas allmhairiúcháin nó chun ráiteas ó allmhaireoir a ullmhú, agus an córas leictreonach a bhunú ina dhiaidh sin, a luaithe is féidir agus laistigh den tréimhse ama is giorra. Ba cheart cur i bhfeidhm na bhforálacha sin a bhaineann le ceadúnais allmhairiúcháin agus ráitis ón allmhaireoir a chur siar dá réir sin.

(32)

I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, is gá agus is iomchuí, chun bunchuspóirí an Rialacháin seo a bhaint amach, rialacha maidir le tabhairt isteach agus na coinníollacha agus na nósanna imeachta a bhaineann le hearraí cultúir a allmhairiú i gcríoch chustaim an Aontais. Ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí arna saothrú a ghnóthú, i gcomhréir le hAirteagal 5(4) den Chonradh ar an Aontas Eorpach.