(1)

Tar éis 3 bliana de chur chun feidhme, ba cheart tuilleadh leasuithe a dhéanamh ar na rialacha airgeadais is infheidhme maidir le buiséad ginearálta an Aontais (an “buiséad”) chun baic ó thaobh cur chun feidhme a bhaint tríd an tsolúbthacht a mhéadú, chun cur chun feidhme a shimpliú le haghaidh na bpáirtithe leasmhara agus na seirbhísí, chun díriú níos mó ar thorthaí agus chun an rochtain, trédhearcacht agus cuntasacht a fheabhsú. Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5) a aisghairm agus an Rialachán seo a chur ina ionad.

(2)

Chun go mbeadh na rialacha airgeadais is infheidhme maidir leis an mbuiséad níos simplí agus chun na rialacha ábhartha a chuimsiú in aon rialachán amháin, ba cheart don Choimisiún Rialachán Tarmligthe (AE) Uimh. 1268/2012 (6) a aisghairm. Ar mhaithe le soiléire, ba cheart na príomhrialacha ó Rialachán Tarmligthe (AE) Uimh. 1268/2012 a chuimsiú sa Rialachán seo, agus ba cheart rialacha eile a chuimsiú i dtreoracha le haghaidh seirbhísí ag an am céanna.

(3)

Ba cheart cloí leis na prionsabail bhuiséadacha bhunúsacha. Ba cheart maoluithe reatha ar na prionsabail sin i gcás réimsí áirithe amhail an taighde, gníomhaíochtaí seachtracha agus cistí struchtúracha, a athbhreithniú agus a shimpliú a oiread is féidir, ag cur san áireamh a ábhartha atá siad, an breisluach a bhaineann leo ó thaobh an bhuiséid, agus an t-ualach a chuireann siad ar na geallsealbhóirí.

(4)

Ba cheart rialacha maidir le tabhairt anonn leithreasuithe a chur i láthair ar bhealach níos soiléire agus ba cheart deighilt a dhéanamh idir tabhairt anonn uathoibríoch agus neamh-uathoibríoch. Ba cheart d’institiúidí an Aontais lena mbaineann faisnéis a thabhairt do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle i dtaobh tabhairt anonn uathoibríoch agus neamh-uathoibríoch.

(5)

Maidir le tabhairt anonn ioncaim sheachtraigh shannta, agus úsáid an ioncaim sin, don ghníomhaíocht nó don chlár ina dhiaidh sin, is ceart sin a cheadú ar mhaithe le cistí den chineál sin a úsáid go héifeachtach. Ba cheart nach bhféadfaí ioncam sannta inmheánach a thabhairt anonn ach ar feadh 1 bhliana amháin, mura bhforáiltear a mhalairt sa Rialachán seo.

(6)

Maidir le hioncam sannta inmheánach, is ceart maoiniú tionscadal nua tógála leis an ioncam ó ligean nó díol foirgneamh a cheadú. Chuige sin, is ceart ioncam den chineál sin a mheas ina ioncam sannta inmheánach ar féidir é a thabhairt anonn nó go gcaitear ina iomláine é.

(7)

Ba cheart d’institiúidí an Aontais a bheith ina ann glacadh le haon tabhartas don Aontas.

(8)

Ba cheart foráil a thabhairt isteach ionas go mbeadh duine dlítheanach in ann urraíocht chomhchineáil a dhéanamh ar imeacht nó ar ghníomhaíocht chun críocha fógraíochta nó freagrachta sóisialta corparáidí.

(9)

Ba cheart coincheap na feidhmíochta maidir leis an mbuiséad a shoiléiriú. Ba cheart feidhmíocht a nascadh le cur i bhfeidhm díreach phrionsabal na bainistíochta fónta airgeadais. Ba cheart sainmhíniú a thabhairt freisin ar phrionsabal na dea-bhainistíochta airgeadais, agus ba cheart nasc a bhunú idir na cuspóirí arna leagan amach agus táscairí feidhmíochta, torthaí agus cur chuige barainneach, tráthúil, éifeachtúlacht agus éifeachtacht maidir le húsáid leithreasuithe. Ar chúiseanna a bhaineann le deimhneacht dhlíthiúil, ba cheart an téarmaíocht feidhmíochta, go háirithe i dtaca le haschur agus torthaí, a shainmhíniú, ach coinbhleachtaí le creataí feidhmíochta reatha na gclár éagsúil a sheachaint.

(10)

I gcomhréir le Comhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (7), ba cheart reachtaíocht an Aontais a bheith ar ardchaighdeán, agus ba cheart í a bheith ag díriú ar na réimsí ina bhfuil an breisluach is mó le fáil ag saoránaigh agus ina bhfuil sí chomh héifeachtúil agus chomh héifeachtach agus is féidir maidir le comhchuspóirí beartais an Aontais a bhaint amach. Trí mheastóireacht a dhéanamh ar chláir agus gníomhaíochtaí caiteachais reatha agus nua, a bhfuil caiteachas suntasach ag gabháil leo, is féidir cabhrú leis na cuspóirí sin a bhaint amach.

(11)

I gcomhréir le prionsabal na trédhearcachta atá cumhdaithe in Airteagal 15 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), tá institiúidí an Aontais lena gcuid oibre a dhéanamh ar dhóigh chomh hoscailte agus is féidir. I dtaca le cur chun feidhme an bhuiséid, tugtar le fios le cur i bhfeidhm an phrionsabail sin gur cheart gurb eol do shaoránaigh an áit agus an chúis a gcaitheann an tAontas cistí. Leis an bhfaisnéis sin, cothaítear díospóireacht dhaonlathach, cuirtear le rannpháirtíocht na saoránach i bpróiseas cinnteoireachta an Aontais, neartaítear an rialú agus an grinnscrúdú institiúideach a dhéantar ar chaiteachas an Aontais agus cuireann sé lena inchreidteacht. Is ceart don chumarsáid a bheith níos spriocdhírithe agus ba cheart é a bheith d’aidhm léi infheictheacht ranníocaíocht an Aontais a mhéadú i measc na saoránach. Ba cheart cuspóirí den sórt sin a bhaint amach trí fhoilsiú faisnéise ábhartha maidir le gach faighteoir cistí arna maoiniú ón mbuiséad, agus úsáid á baint as uirlisí nua-aimseartha cumarsáide chomh fada agus is féidir, ar foilsiú é a chuireann leasanna rúndachta agus slándála dlisteanacha na bhfaighteoirí sin agus, chomh fada agus a bhaineann le daoine nádúrtha, a gceart chun príobháideachais agus cosaint a sonraí pearsanta, san áireamh. Ba cheart, dá bhrí sin, d’institiúidí an Aontais cur chuige roghnaitheach a ghlacadh maidir le faisnéis a fhoilsiú i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta. Ba cheart cinntí foilsitheoireachta a bheith bunaithe ar chritéir ábhartha sa chaoi gur féidir faisnéis lánbhrí a sholáthar.

(12)

Gan dochar do na rialacha maidir le cosaint sonraí pearsanta, is ceart féachaint leis an trédhearcacht is fearr a bheith ann maidir le faisnéis mar gheall ar fhaighteoirí. An fhaisnéis faoi fhaighteoirí cistí de chuid an Aontais arna gcur chun feidhme faoi bhainistíocht dhíreach, is ceart sin a fhoilsiú ar shuíomh gréasáin tiomnaithe de chuid institiúidí an Aontais, amhail sa Chóras um Thrédhearcacht Airgeadais, agus is ceart, den chuid is lú, ainm agus ionad an fhaighteora, an méid a ghealltar go dlisteanach agus cuspóir an bhirt a thabhairt. Ba cheart go gcuirfí san áireamh san fhaisnéis sin critéir ábhartha mar thréimhsiúlacht, cineál agus tábhacht an bhirt.

(13)

Ba cheart go mbeadh an fhéidearthacht ann don Choimisiúin an buiséad a chur chun feidhme go hindíreach trí bhíthin eagraíochtaí de chuid na mBallstát. Ar chúiseanna a bhaineann le deimhneacht dhlíthiúil, isiomchuí, dá bhrí sin, eagraíocht de chuid na mBallstát a shainmhíniú mar eintiteas arna bhunú i mBallstát mar chomhlacht dlí phoiblí nó mar chomhlacht arna rialú ag an dlí príobháideach agus ar a gcuireann an Ballstát sin misean seirbhíse poiblí de chúram air agus dá dtugann an Ballstát sin ráthaíochtaí leordhóthanacha airgeadais. Tacaíocht airgeadais arna tabhairt do chomhlachtaí dlí príobháidigh ag Ballstát i gcomhréir le ceanglais reatha arna leagan amach i ndlí an Aontais, i riocht arna chinneadh ag an mBallstát sin agus nach mbíonn ráthaíocht bainc de dhíth ina leith, is ceart sin a mheas mar ráthaíochtaí leordhóthanacha airgeadais.

(14)

I dtaca le duaiseanna, deontais, agus conarthaí arna ndámhadh de bhun nós imeachta poiblí a oscailt don iomaíocht, agus go háirithe i dtaca le comórtais, glaonna ar thograí agus glaonna ar thairiscintí, ar mhaithe le prionsabail CFAE a urramú agus go háirithe prionsabail na trédhearcachta, na comhréireachta agus an neamh-idirdhealaithe, is ceart a n-ainm agus a n-ionad siúd a fhaigheann cistí ón Aontas a fhoilsiú. Is ceart go gcuirfeadh an foilsiú sin le rialú na nósanna imeachta um dhámhachtain a dhéanann iarratasóirí nár éirigh leo sa chomórtas.

(15)

Níor cheart sonraí pearsanta ina dtagraítear do dhaoine nádúrtha a bheith ar fáil go poiblí ar feadh níos faide ná an fad ama a bhfuil na cistí á n-úsáid ag an bhfaighteoir lena linn agus ba cheart, mar sin, na sonraí sin a bhaint tar éis 2 bhliana. Ba cheart go ndéanfaí amhlaidh i gcás sonraí pearsanta lena dtagraítear do dhaoine dlítheanacha i gcás ina bhfuil duine nádúrtha amháin nó níos mó ina n-ainm oifigiúil.

(16)

Sa chuid is mó de na cásanna a thagann faoin Rialachán seo, baineann an foilsiú le daoine dlítheanacha. I gcás ina mbíonn daoine nádúrtha i gceist, ba cheart d’fhoilsiú sonraí pearsanta prionsabal na comhréire a urramú, idir tábhacht na méide a deonaíodh agus an gá atá le rialú a dhéanamh maidir leis an gcaoi is fearr chun úsáid a bhaint as na cistí. Sna cásanna sin, tá foilsiú ainm an réigiúin ar leibhéal 2 den aicmiú coiteann d’aonaid chríochacha ar mhaithe le staidreamh (NUTS) ag teacht leis an gcuspóir maidir le foilsiú faisnéise mar gheall ar fhaighteoirí agus áirithíonn sé cóir chomhionann idir Ballstáit de mhéideanna éagsúla agus ceart faighteoirí chun saoil phríobháidigh a urramú ag an am céanna, agus, go háirithe, mar a bhaineann sin le cosaint sonraí pearsanta.

(17)

Ar mhaithe le deimhneacht dhlíthiúil agus i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, ba cheart na staideanna a shonrú nár cheart foilsiú a dhéanamh ina leith. Mar shampla, níor cheart faisnéis a fhoilsiú maidir le scoláireachtaí nó foirmeacha eile de thacaíocht dhíreach a íoctar leis na daoine nádúrtha is géire gátar, maidir le conarthaí áirithe dar luach fíoríseal nó maidir le tacaíocht airgeadais faoi thairseach ar leith arna soláthar trí ionstraimí airgeadais„ nó i gcásanna inar baol nochtadh na faisnéise sin do chearta agus saoirsí na ndaoine aonair lena mbaineann, mar a chosnaítear le Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh, nó i gcás ina ndéanann sé dochar do leasa tráchtála na bhfaighteoirí. I gcás deontas, áfach, d’fhonn an cleachtas reatha a choinneáil ar bun agus ionas go mbeadh trédhearcacht ann, níor cheart aon díolúine speisialta a thabhairt ón gceanglas maidir le faisnéis a fhoilsiú ar bhonn tairseach ar leith.

(18)

I gcás ina bhfoilsítear sonraí pearsanta na bhfaighteoirí chun críocha trédhearcachta i dtaca le húsáid cistí de chuid an Aontais agus rialú nósanna imeachta um dhámhachtain, ba cheart na faighteoirí sin a chur ar an eolas faoin bhfoilsiú sin agus faoina gcearta agus faoi na nósanna imeachta is infheidhme chun na cearta sin a fheidhmiú, i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 (8) agus Rialachán (AE) 2016/679 (9) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle..

(19)

Chun a áirithiú go ndéanfar prionsabal na córa comhionainne a urramú do gach faighteoir, ba cheart faisnéis a bhaineann le daoine nádúrtha a fhoilsiú freisin i gcomhréir leis an oibleagáid atá ar na Ballstáit trédhearcacht mhór i dtaca le conarthaí a áirithiú os cionn na dtairseach a leagtar síos i dTreoir 2014/24/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (10).

(20)

I gcás bainistiú indíreach agus comhroinnte, ba cheart do na daoine, na heintitis nó na comhlachtaí ainmnithe a mbeadh na cistí Aontais á gcur chun feidhme acu faisnéis a chur ar fáil faoi fhaighteoirí agus faoi fhaighteoirí deiridh. I gcás bainistiú comhroinnte, ba cheart an fhaisnéis a fhoilsiú i gcomhréir le rialacha a bhaineann go sonrach le hearnáil faoi leith. Ba cheart don Choimisiún faisnéis a chur ar fáil faoi shuíomh gréasáin amháin, lena n-áirítear tagairt dá sheoladh, áit ar féidir an fhaisnéis faoi fhaighteoirí agus faoi fhaighteoirí deiridh a aimsiú.

(21)

Ionas gur soléite na sonraí a bhaineann leis na hionstraimí airgeadais arna gcur chun feidhme faoi bhainistiú díreach agus indíreach agus ionas gur trédhearcaí na sonraí sin, is iomchuí gach ceanglas tuairiscithe a chumasc in aon doiciméad oibre amháin a bheadh ag gabháil leis an dréachtbhuiséad.

(22)

D’fhonn dea-chleachtais a chur chun cinn maidir le cur chun feidhme Chiste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE), Chiste Sóisialta na hEorpa (CSE), an Chiste Chomhtháthaithe, an Chiste Eorpaigh Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe (CETFT), agus an Chiste Eorpaigh Mhuirí agus Iascaigh (CEMI), agus Chiste Eorpaigh um Ráthaíocht Talmhaíochta (CERT), ba cheart don Choimisiún, chun críocha faisnéise, bheith ábalta treoir neamhcheangailteach mhodheolaíoch a chur ar fáil do chomhlachtaí atá freagrach as gníomhaíochtaí a bhainistiú agus a rialú ina leagfar amach cur chuige agus straitéis rialaithe dá chuid féin, lena n-áirítear seicliostaí, agus samplaí dea-chleachtais. Is ceart an treoir sin a nuashonrú cibé uair is gá.

(23)

Is iomchuí foráil a dhéanamh maidir leis an bhféidearthacht a bheith ag institiúidí an Aontais comhaontuithe leibhéil seirbhíse a thabhairt i gcrích le chéile chun gurbh fhusaide a leithreasuithe a chur chun feidhme agus maidir leis an bhféidearthacht freisin comhaontuithe den sórt sin a thabhairt i gcrích idir ranna de chuid institiúidí an Aontais, comhlachtaí de chuid an Aontais, oifigí Eorpacha, comhlachtaí nó daoine a gcuirtear de chúram orthu gníomhaíochtaí sonracha a chur chun feidhme sa chomhbheartas eachtrach agus slándála (CBES) de bhun Theideal V de Chonradh an Aontais Eorpaigh (CAE) agus Oifig Ard-Rúnaí Bhord Gobharnóirí na Scoileanna Eorpacha maidir le soláthar seirbhísí, soláthar táirgí nó cur i gcrích oibreacha nó conarthaí tógála.

(24)

Is iomchuí an nós imeachta a leagan síos lena gcuirfear ar bun oifigí Eorpacha nua agus lena ndéanfar idirdhealú ar chúraimí éigeantacha agus cúraimí neamhéigeantacha na n-oifigí sin. Ba cheart féidearthacht a thabhairt isteach d’institiúidí an Aontais, do chomhlachtaí de chuid an Aontais agus d’oifigí Eorpacha eile cumhachtaí an oifigigh údarúcháin a tharmligean chuig stiúrthóir oifige Eorpaí. Ina theannta sin, ba cheart go mbeadh an fhéidearthacht ag oifigí Eorpacha comhaontuithe leibhéil seirbhíse a thabhairt i gcrích maidir le soláthar seirbhísí, soláthar táirgí nó cur i gcrích oibreacha nó conarthaí tógála. Is iomchuí rialacha sonracha a leagan amach maidir le taifid chuntasaíochta a tharraingt suas, forálacha lena dtugtar údarú d’oifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin cuid dá chúraimí a tharmligean chuig baill foirne sna hoifigí sin chomh maith le nósanna imeachta oibriúcháin do chuntais bhainc a bhféadfadh údarú a bheith ag an gCoimisiún iad a oscailt in ainm na hoifige Eorpaí.

(25)

Chun cost-éifeachtacht na ngníomhaireachtaí feidhmiúcháin a fheabhsú agus i bhfianaise na taithí praiticiúla a fuarthas le comhlachtaí eile de chuid an Aontais, ba cheart go bhféadfaí cúraimí uile oifigeach cuntasaíochta na gníomhaireachta feidhmiúcháin, nó cuid de na cúraimí sin, a chur faoi chúram an oifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin.

(26)

Ar chúiseanna a bhaineann le deimhneacht dhlíthiúil, is gá a shoiléiriú go ngníomhaíonn stiúrthóirí gníomhaireachtaí feidhmiúcháin trí tharmligean agus leithreasuithe oibriúcháin na gclár arna dtarmligean chuig a ngníomhaireacht á mbainistiú acu. Chun go mbainfí an leas is mó as gnóthachain éifeachtúlachta mar thoradh ar an lárú domhanda ar sheirbhísí áirithe tacaíochta, ba cheart a fhoráil go sainráite go bhfuil an fhéidearthacht ann do ghníomhaireachtaí feidhmiúcháin caiteachais riaracháin a chur chun feidhme.

(27)

Is gá rialacha a shocrú maidir le cumhachtaí agus freagrachtaí gníomhaithe airgeadais, go háirithe oifigigh údarúcháin agus oifigigh chuntasaíochta.

(28)

Ba cheart Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle, an Chúirt Iniúchóirí agus oifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin a chur ar an eolas faoi cheapachán oifigigh údarúcháin trí tharmligean, ceapachán iniúchóra inmheánaigh agus ceapachán oifigigh cuntasaíochta, nó faoi fhoirceannadh dualgas na ndaoine sin, laistigh de 2 sheachtain ón gceapachán nó ón bhfoirceannadh sin.

(29)

Ba cheart freagracht iomlán a bheith ar oifigigh údarúcháin as na hoibríochtaí ioncaim agus caiteachais go léir arna gcur i gcrích faoina n-údarás, agus as córais rialaithe inmheánaigh, agus ba cheart iad a bheith cuntasach as a mbearta, lena n-áirítear, nuair is gá, trí imeachtaí araíonachta.

(30)

Ba cheart na cúraimí, na freagrachtaí agus prionsabail na nósanna imeachta atá le hurramú ag na hoifigigh údarúcháin a leagan síos freisin. Ba cheart do na hoifigigh údarúcháin trí tharmligean a áirithiú go bhfaighidh na hoifigigh údarúcháin trí fho-tharmligean agus a gcuid ball foirne faisnéis agus traenáil maidir leis na caighdeáin rialaithe agus na modhanna agus teicnící faoi seach agus go nglacfar bearta chun a áirithiú go bhfeidhmeoidh, mar is cóir, an córas rialaithe. Ba cheart don oifigeach údarúcháin trí tharmligean cuntas a thabhairt chuig a institiúid nó a hinstitiúid de chuid an Aontais ar fheidhmiú na ndualgas i bhfoirm tuarascáil bhliantúil. Ba cheart a bheith san áireamh sa tuarascáil sin an fhaisnéis airgeadais agus bhainistíochta atá riachtanach chun tacú le dearbhú urrúis an oifigigh sin maidir le feidhmiú a chuid dualgas féin, lena n-áirítear faisnéis faoi fheidhmíocht fhoriomlán na n-oibríochtaí a dhéantar. Ba cheart na doiciméid tacaíochta a bhaineann leis na hoibríochtaí a dhéantar a choimeád ar feadh 5 bliana ar a laghad. Maidir leis na foirmeacha éagsúla de nósanna imeachta idirbheartaíochta do dhámhachtain conarthaí poiblí, ba cheart tuarascáil speisialta ón oifigeach údarúcháin trí tharmligean a chur chuig an institiúid de chuid an Aontais lena mbaineann agus tuarascáil ón institiúid sin a chur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ina leith, ós rud é gur maolú ó na gnáthnósanna imeachta um dhámhachtain atá i gceist leis na nósanna imeachta sin.

(31)

Ba cheart an ról dúbailte, a bhíonn ag Cinn thoscaireachtaí an Aontais, agus a bhíonn ag a gcuid ionadaithe nuair nach mbíonn siadsan ann, mar oifigigh údarúcháin trí fho-tharmligean don tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí (“SEGS”) agus, maidir le leithreasuithe oibriúcháin, don Choimisiún, ba cheart an ról sin a chur san áireamh.

(32)

Ba cheart tarmligean cumhachtaí um chur chun feidhme buiséid ag an gCoimisiún a bhaineann le leithreasuithe oibriúcháin a rannóige féin den bhuiséad chuig Leas-Chinn thoscaireachtaí an Aontais a bheith srianta do na cásanna sin ina bhfuil fíorghá le comhlíonadh na gcúraimí sin ag Leas-Chinn thoscaireachtaí an Aontais ar mhaithe le leanúnachas gnó nuair nach mbíonn Cinn thoscaireachtaí an Aontais i láthair. Níor cheart Leas-Chinn thoscaireachtaí an Aontais bheith ábalta na cumhachtaí sin a fheidhmiú ar bhonn córasach ná ar chúiseanna a bhaineann le roinnt inmheánach na hoibre.

(33)

Ba cheart an t-oifigeach cuntasaíochta a bheith freagrach fós as cur chun feidhme ceart na n-íocaíochtaí, as bailiú ioncaim agus as aisghabháil na méideanna is infhaighte. Ba cheart don oifigeach cuntasaíochta an cisteán, na cuntais bhainc agus comhaid tríú páirtí a bhainistiú, na cuntais a choimeád agus a bheith freagrach as ráitis airgeadais na hinstitiúide de chuid an Aontais a dhréachtú. Is é oifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin an t-aon duine amháin ar cheart go mbeadh sé de cheart aige rialacha cuntasaíochta agus cairteacha comhchuibhithe na gcuntasóirí a leagan síos, agus ba cheart d’oifigigh chuntasaíochta na n-institiúidí eile de chuid an Aontais na nósanna imeachta cuntasaíochta is infheidhme ina n-institiúidí féin a leagan síos.

(34)

Ba cheart freisin na socruithe um cheapadh an oifigigh cuntasaíochta agus foirceannadh a chuid dualgas a bhunú freisin.

(35)

Ba cheart don oifigeach cuntasaíochta nósanna imeachta a bhunú chun a áirithiú nach mbeadh na cuntais arna n-oscailt i ngeall ar cheanglais bainistíochta cisteáin agus na cuntais óinchiste, nach mbeidís ar dochar.

(36)

Ba cheart na coinníollacha um chuntais óinchiste a úsáid, córas bainistíochta ar eisceacht ó ghnáthnósanna imeachta buiséadacha é agus nach mbaineann ach le méideanna teoranta, a leagan síos, agus ba cheart cúraimí agus freagrachtaí riarthóirí na n-óinchistí, chomh maith le cúraimí agus freagrachtaí an oifigigh údarúcháin agus an oifigigh cuntasaíochta i ndáil le rialú cuntas óinchiste, a leagan amach. Ba cheart an Chúirt Iniúchóirí a chur ar an eolas faoi aon riarthóir óinchiste a cheapfar. Ar chúiseanna éifeachtúlachta, ba cheart cuntais óinchiste a bhunú i dtoscaireachtaí an Aontais le haghaidh leithreasuithe ó na codanna den bhuiséad araon a bhaineann leis an gCoimisiúin agus le SEGS. Is iomchuí freisin, faoi choinníollacha sonracha, úsáid cuntas óinchiste a cheadú i dtoscaireacht an Aontais chun méideanna teoranta a íoc trí bhíthin nósanna imeachta buiséadacha. Maidir le riarthóirí óinchistí a cheapadh, ba cheart go mbeadh an fhéidearthacht ann iad sin a roghnú freisin ó fhoireann arna fostú ag an gCoimisiún i réimse na cabhrach um bainistiú géarchéime agus oibríochtaí cabhrach daonnúla aon uair nach mbíonn baill foirne de chuid an Choimisiúin ar fáil a thagann faoi Rialacháin Foirne Oifigigh an Aontais Eorpaigh agus Coinníollacha Fostaíochta Sheirbhísigh Eile an Aontais Eorpaigh, lena leagtar síos i Rialachán (CEE, Euratom, CEGC) Uimh. 259/68 ón gComhairle (11) (“Rialacháin Foirne”).

(37)

Chun an staid i réimse na cabhrach um bainistiú géarmchéime agus na n-oibríochtaí cabhrach daonnúla nuair nach mbíonn baill foirne de chuid an Choimisiúin a thagann faoi na Rialacháin Foirne ar fáil a chur san áireamh, chomh maith leis na deacrachtaí teicniúla a bhaineann le síniú an oifigigh údarúcháin atá freagrach a fháil do gach gealltanas dlíthiúil, ba cheart a cheadú do na baill foirne atá fostaithe ag an gCoimisiún sa réimse sin gealltanais dhlíthiúla ar luach an-íseal suas go EUR 2 500 a dhéanamh atá nasctha leis na híocaíochtaí arna ndéanamh ó chuntais óinchiste, agus a cheadú do Chinn Thoscaireachtaí an Aontais nó dá n-ionadaithe gealltanais dhlíthiúla a shíniú faoi threoir oifigeach údarúcháin an Choimisiúin atá freagrach.

(38)

Nuair a bheidh cúraimí agus freagrachtaí gníomhaírí airgeadais sainithe, ní fhéadfar iad a bheith faoi dhliteanas ach amháin faoi na coinníollacha a leagtar síos sna Rialacháin Foirne. Is in institiúidí de chuid an Aontais a bunaíodh sainphainéil um mírialtachtaí airgeadais de bhun Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012. Mar gheall ar líon teoranta na gcásanna arna gcur faoina mbráid agus ar mhaithe le héifeachtúlacht, áfach, is iomchuí a gcuid feidhmeanna a aistriú chuig painéal idirinstitiúideach arna bhunú de bhun an Rialacháin seo (“an painéal”). Ba cheart an painéal a chur ar bun chun iarrataí a mheas agus moltaí a thabhairt uaidh faoin ngá le cinntí a ghlacadh maidir le pionóis airgeadais a eisiamh agus a fhorchur arna gcur faoina bhráid ag an gCoimisiún nó ag institiúidí agus comhlachtaí eile de chuid an Aontais, gan dochar dá neamhspleáchas riarthach i dtaca lena mbaill foirne. Tá an t-aistriú sin dírithe freisin ar dhúbailt a sheachaint agus an baol go mbeadh moltaí nó tuairimí ag teacht salach ar a chéile a mhaolú, i gcásanna ina mbeadh oibreoir eacnamaíoch agus ball foirne institiúide nó comhlachta de chuid an Aontais araon i gceist. Is gá an nós imeachta a choimeád trína bhféadfaidh oifigeach údarúcháin deimhniú a lorg maidir le Treoir a mheasann an t-oifigeach sin a bheith mírialta nó i gcoinne phrionsabal na bainistíochta fónta airgeadais, agus mar sin go scaoilfear ó aon dliteanas é. Ba cheart ballraíocht an phainéil sin a athrú nuair a bheidh an ról sin á chomhlíonadh aige. Níor cheart cumhachtaí imscrúdaitheacha a bheith ag an bpainéal.

(39)

Maidir le hioncam, is gá aghaidh a thabhairt ar choigeartuithe diúltacha ar acmhainní dílse a chumhdaítear faoin Rialachán ón gComhairle (AE, Euratom) Uimh. 609/2014 (12). Ach amháin i gcás na n-acmhainní dílse, is gá na cúraimí reatha agus na rialuithe atá faoi chúram na n-oifigeach údarúcháin a choimeád ag céimeanna éagsúla an nós imeachta: meastachán ar na méideanna is infhaighte a shocrú, orduithe aisghabhála a eisiúint, seoladh an nóta dochair lena chur in iúl don fhéichiúnaí gur socraíodh an méid is infhaighte agus an cinneadh, nuair is gá, teidlíocht a tharscaoileadh faoi réir critéir lena ráthaítear go bhfuiltear ag cloí le bainistíocht fhónta airgeadais chun bailiú éifeachtúil ioncaim a áirithiú.

(40)

Ba cheart don oifigeach údarúcháin a bheith in ann aisghabháil ar mhéid a socraíodh mar mhéid is infhaighte a tharscaoileadh go hiomlán nó i bpáirt má tá an féichiúnaí faoi réir aon cheann de na himeachtaí dócmhainneachta arna sainiú i Rialachán (AE) 2015/848 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13), go háirithe i gcásanna comhshocraíochtaí breithiúnacha, imshocraíochtaí agus imeachtaí cosúil leo sin.

(41)

Ba cheart forálacha sonracha maidir le nósanna imeachta um meastachán ar an méid is infhaighte a choigeartú nó a laghdú go nialas a leagan síos.

(42)

Ní mór soiléiriú a thabhairt maidir le cén t-am go díreach a gcuirfear isteach sa bhuiséad suimeanna a fhaightear mar fhíneálacha, pionóis agus smachtbhannaí eile, mar aon le hús fabhraithe nó ioncam eile arna ghiniúint dá mbarr.

(43)

Mar gheall ar na forbairtí sna margaí airgeadais le deireanas agus an ráta úis a chuireann an Banc Ceannais Eorpach (BCE) i bhfeidhm ar a chuid príomhoibríochtaí athmhaoiniúcháin, is gá athbhreithniú a dhéanamh ar na forálacha a bhaineann leis an ráta úis le haghaidh fíneálacha nó pionóis eile agus foráil a dhéanamh le haghaidh rialacha i gcás ina mbíonn ráta úis diúltach ann.

(44)

Chun cineál sonrach na méideanna is infhaighte a léiriú, méideanna atá comhdhéanta d’fhíneálacha nó de phionóis eile arna bhforchur ag Institiúidí an Aontais faoi CFAE nó faoin gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh do Fhuinneamh Adamhach (Conradh Euratom), is gá forálacha sonracha a thabhairt isteach i leith na rátaí úis is infheidhme maidir le méideanna atá dlite ach nach bhfuil íoctha fós, i gcás go méadódh Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh na méideanna sin.

(45)

Ba cheart na rialacha maidir le haisghabháil a shoiléiriú agus a neartú. Go háirithe, ba cheart a shonrú go bhfuil an t-oifigeach cuntasaíochta le méideanna a aisghabháil trína gcúiteamh freisin i gcoinne méideanna atá dlite don fhéichiúnaí ag gníomhaireacht feidhmiúcháin agus an buiséad á chur chun feidhme aici.

(46)

D’fhonn deimhneacht dhlíthiúil agus trédhearcacht a áirithiú, ba cheart rialacha a bhaineann leis na spriocamanna ina bhfuil nóta dochair le seoladh a leagan síos.

(47)

Chun bainistíocht sócmhainní a dhaingniú agus chun féachaint le luach saothair airgeadais a bhaint amach chomh maith, is gá méideanna a bhaineann le fíneálacha, le pionóis eile nó le smachtbhannaí arna bhforchur faoi CFAE nó faoi Chonradh Euratom, ar nós fíneálacha comórtais a mbeifí ag cur ina gcoinne, a bhailiú go sealadach agus a infheistiú i sócmhainní airgeadais, agus cinneadh a dhéanamh faoin mbrabús orthu a shannadh. Toisc nach é an Coimisiún an t-aon institiúid amháin de chuid an Aontais a bhfuil sé de cheart aige fíneálacha, pionóis eile nó smachtbhannaí a fhorchur, is gá forálacha a leagan síos a bhaineann leis na fíneálacha, na pionóis eile nó na smachtbhannaí sin arna bhforchur ag institiúidí eile de chuid an Aontais agus rialacha a leagan síos maidir lena n-aisghabháil, rialacha ar cheart a bheith coibhéiseach leo sin is infheidhme maidir leis an gCoimisiún.

(48)

Chun a áirithiú go mbeidh an fhaisnéis uile is gá ag an gCoimisiún chun cinntí maoiniúcháin a ghlacadh, is gá na ceanglais íosta le haghaidh inneachar na gcinntí maoiniúcháin maidir le deontais, soláthar, cistí iontaobhais de chuid an Aontais maidir le gníomhaíochtaí seachtracha (“cistí iontaobhais de chuid an Aontais”), duaiseanna, ionstraimí airgeadais, saoráidí measctha nó ardáin mheasctha agus ráthaíochtaí buiséadacha a leagan síos. Ag an am céanna, chun go mbeidh dearcadh níos fadtéarmaí ag na faighteoirí ionchasacha, is gá cead a thabhairt na cinntí maoiniúcháin a ghlacadh ar feadh níos mó ná 1 bhliain airgeadais amháin agus é á shonrú ag an am céanna go bhfuil an cur chun feidhme faoi réir ag leithreasuithe buiséid a bheith ar fáil don bhliain ábhartha airgeadais. Thairis sin, is gá líon na n-eilimintí a bhíonn de dhíth don Chinneadh maoiniúcháin a laghdú. Ag an am céanna, i gcomhréir le haidhm an tsimplithe, ba cheart an cinneadh maoiniúcháin a bheith ina chlár oibre bliantúil nó ina chlár oibre ilbhliantúil. Toisc go bhfuil ranníocaíochtaí leis na comhlachtaí de chuid an Aontais dá dtagraítear in Airteagal 70 agus Airteagal 71 bunaithe sa bhuiséad cheana féin, níor cheart é a bheith de cheangal cinneadh sonrach maoiniúcháin a ghlacadh ina leith sin.

(49)

Maidir le caiteachas, ba cheart an gaol idir cinntí maoiniúcháin, ceangaltais fhoriomlána bhuiséadacha agus ceangaltais aonair bhuiséadacha, chomh maith le coincheapa an cheangaltais bhuiséadaigh agus dhlíthiúil a shoiléiriú chun creat soiléir a bhunú do na céimeanna éagsúla de chur chun feidhme an bhuiséid.

(50)

Chun líon na ngealltanas dlíthiúil arna ndéanamh ag toscaireachtaí agus ionadaíochtaí de chuid an Aontais, go háirithe, agus luaineacht sa ráta malairte a bhíonn i gceist leo a chur san áireamh, ba cheart go bhféadfaí gealltanais shealadacha bhuiséadacha a dhéanamh freisin i gcásanna nuair is eol an méid atá i gceist agus cé hé an t-íocaí deireanach.

(51)

Maidir le tíopeolaíocht na n-íocaíochtaí ar féidir le hoifigigh údarúcháin iad a dhéanamh, ba cheart soiléiriú a sholáthar ar na cineálacha éagsúla íocaíochta, i gcomhréir le prionsabal na bainistíochta fónta airgeadais. Ba cheart soiléiriú breise a thabhairt ar na rialacha maidir le réamh-mhaoiniú ar íocaíochtaí a imréiteach, go háirithe i gcásanna nach féidir imréiteach eatramhach a dhéanamh. Chuige sin, ba cheart forálacha oiriúnacha a bheith mar chuid de ghealltanais dhlíthiúla a dhéanfar.

(52)

Ba cheart go sonrófaí sa Rialachán seo go bhfuil íocaíochtaí le déanamh laistigh de theorainneacha ama sonraithe agus, i gcás nach gcloítear leis na teorainneacha ama sin, beidh creidiúnaithe i dteideal ús mainneachtana a fháil, ús a dhéanfar a mhuirearú ar an mbuiséad, seachas i gcás na mBallstát, an Bhainc Eorpaigh Infheistíochta (BEI) agus an Chiste Eorpaigh Infheistíochta (CEI).

(53)

Is iomchuí na forálacha a bhaineann le bailíochtú agus údarú ar chaiteachas a chomhtháthú in aon airteagal amháin agus sainmhíniú ar “saoradh” a thabhairt isteach. Toisc go ndéantar na hidirbhearta ar chórais ríomhairithe, ba cheart síniú a daingníodh go leictreonach a chur in ionad dearbhán “ceadaithe chun a íoctha” a shíniú d’fhonn an cinneadh bailíochtaithe a chur in iúl, ach amháin i líon teoranta cásanna. Is gá freisin a shoiléiriú go bhfuil feidhm ag bailíochtú an chaiteachais maidir le gach costas incháilithe, lena n-áirítear, mar a bhíonn i gceist i dtaca le réamh-mhaoiniú a ghlanadh, costais nach bhfuil bainteach le hiarratas ar íocaíocht.

(54)

Chun an chastacht a laghdú, rialacha atá ann cheana féin a chuíchóiriú agus soléiteacht an Rialacháin seo a fheabhsú, ba cheart rialacha atá i gcoiteann ag níos mó ná ionstraim cur chun feidhme buiséid amháin a bhunú. Ar na cúiseanna sin ba cheart athghrúpáil a dhéanamh ar fhorálacha áirithe, ba cheart foclaíocht agus raon feidhme forálacha eile a ailíniú agus ba cheart athrá agus crostagairtí gan ghá a bhaint.

(55)

Ba cheart do gach institiúid coiste um dul chun cinn iniúchóireachta inmheánaí a bhunú a mbeidh sé mar chúram air neamhspleáchas an iniúchóra inmheánaigh a áirithiú, faireachán cáilíochta a dhéanamh ar an obair iniúchóireachta inmheánaí agus a áirithiú go gcuirfear moltaí inmheánacha agus seachtracha iniúchóireachta san áireamh go cuí, agus go ndéanfaidh seirbhísí na hinstitiúide obair leantach ina leith. Cinnfidh gach institiúid de chuid an Aontais comhdhéanamh an choiste sin um dul chun cinn iniúchóireachta inmheánaí, agus cuirfear san áireamh féinriail eagrúcháin gach institiúid de chuid an Aontais agus an tábhacht a bhaineann le sainchomhairle neamhspleách.

(56)

Ba cheart béim níos mó a leagan ar fheidhmíocht agus ar thorthaí tionscadail a mhaoinítear as an mbuiséad. Dá bhrí sin, is iomchuí foirm bhreise maoiniúcháin a shainiú nach bhfuil nasctha le costais na n-oibríochtaí ábhartha, sa bhreis ar na foirmeacha de ranníocaíochtaí an Aontais atá seanbhunaithe cheana féin (aisíocaíocht ar na costais iarbhír a tabhaíodh, costas aonaid, cnapshuimeanna agus maoiniú ar ráta comhréidh). Ba cheart an fhoirm bhreise maoiniúcháin sin a bheith bunaithe ar choinníollacha áirithe a chomhlíonadh ex ante, é sin nó a bheith bunaithe ar thorthaí a bhaint amach, arna dtomhas sin trí thagairt a dhéanamh do chlocha míle a leagadh síos roimhe sin nó trí tháscairí feidhmíochta.

(57)

I gcás ina ndéanann an Coimisiún measúnuithe ar chumas oibríochtúil agus airgeadais fhaighteoirí cistí ón Aontas nó ar na córais agus nósanna imeachta atá acu, ba cheart dó a bheith in ann dul ar iontaoibh na measúnuithe ata déanta cheana féin aige féin, ag eintitis eile, nó ag deontóirí eile amhail gníomhaireachtaí náisiúnta agus eagraíochtaí idirnáisiúnta, chun nach mbeidh measúnaithe á ndéanamh faoi dhó ar na faighteoirí céanna. Ba cheart úsáid a bhaint as an bhféidearthacht dul ar iontaoibh measúnuithe a rinne eintitis eile i gcásanna ina ndearnadh na measúnuithe sin i gcomhlíonadh coinníollacha arb ionann iad agus na coinníollacha a leagtar amach sa Rialachán seo maidir leis an modh cur chun feidhme is infheidhme. Dá bhrí sin, chun iontaoibh ar mheasúnuithe ó fhoinsí eile a chothú i measc deontóirí, ba cheart don Choimisiún aitheantas ar chaighdeáin atá inghlactha go hidirnáisiúnta nó ar dhea-chleachtais idirnáisiúnta a chur chun cinn.

(58)

Ina theannta sin, is den tábhacht é cásanna a sheachaint ina ndéanfadh eintitis éagsúla iniúchadh ar fhaighteoirí cistí ón Aontas roinnt uaireanta maidir le húsáid na gcistí sin. Dá bhrí sin, ba cheart go mbeadh an fhéidearthacht ann dul ar iontaoibh iniúchtaí arna ndéanamh cheana féin ag iniúchóirí neamhspleácha ar choinníoll go bhfuil fianaise leordhóthanach ann ar a n-inniúlacht agus ar a neamhspleáchas agus ar choinníoll go mbíonn an saothar iniúchóireachta sin bunaithe ar chaighdeáin iniúchtóireachta a bhfuil glacadh leo go hidirnáisiúnta lena dtugtar urrús réasúnach, agus gur cuireadh i bhfeidhm iad ar na ráitis agus tuarascálacha airgeadais ina leagtar amach an úsáid atá le baint as an rannchuidiú sin ón Aontas. Ba cheart na hiniúchtaí sin a bheith ina mbonn leis an dearbhú foriomlán ar úsáid cistí de chuid an Aontais. Chuige sin, is den tábhacht a áirithiú go gcuirtear tuarascáil an iniúchóra neamhspleách agus doiciméadacht ábhartha ar fáil arna iarraidh sin dóibh do Pharlaimint na hEorpa, don Choimisiún, don Chúirt Iniúchóirí agus d’údaráis iniúchóireachta na mBallstát.

(59)

Ionas gur féidir brath ar mheasúnaithe agus iniúchtaí agus d’fhonn an t-ualach riarthach a laghdú do dhaoine agus eintitis atá ag fáil cistí de chuid an Aontais, is den tábhacht a áirithiú go ndéantar athúsáid ar pé faisnéis atá ar fáil cheana in institiúidí an Aontais, sna húdaráis bhainistíochta nó i gcomhlachtaí nó eintitis eile a chuireann cistí de chuid an Aontais chun feidhme d’fhonn iarrataí iolracha ar fhaighteoirí nó ar thairbhithe a sheachaint.

(60)

Chun foráil a dhéanamh maidir le sásra don chomhar fadtéarmach le faighteoirí, ba cheart foráil a dhéanamh maidir leis an bhféidearthacht comhaontuithe comhpháirtíochta i dtaca leis an gcreat airgeadais a shíniú. Ba cheart comhpháirtíochtaí creata airgeadais a chur chun feidhme trí bhíthin deontas nó trí chomhaontuithe rannchuidíochta le daoine agus le heintitis a chuireann cistí de chuid an Aontais chun feidhme. Chun na críche sin, ba cheart inneachar íosta na gcomhaontuithe rannchuidíochta sin a shonrú. Níor cheart comhpháirtíochtaí creata airgeadais srianadh míchuí a chur ar rochtain ar mhaoiniú ón Aontas.

(61)

Ba cheart na coinníollacha agus nósanna imeachta maidir le ranníocaíocht de chuid an Aontais a chur ar fionraí, a fhoirceannadh nó a laghdú, ba cheart iad a chomhchuibhiú i dtaca leis na hionstraimí éagsúla cur chun feidhme buiséid amhail deontais, soláthar, bainistiú indíreach, duaiseanna, etc. Ba cheart na forais atá le fionraí, foirceannadh nó laghdú den sórt sin a shainiú.

(62)

Ba cheart tréimhsí caighdeánacha a bhunú leis an Rialachán seo, tréimhsí ar ceart doiciméid a bhaineann le ranníocaíochtaí ón Aontas a bheith á gcoimeád ag faighteoirí lena linn, chun ceanglais chonarthacha éagsúla nó dhíréireacha a sheachaint agus chun a ndóthain ama a thabhairt don Choimisiún, don Chúirt Iniúchóirí agus don Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF) rochtain a fháil ar shonraí agus ar dhoiciméid den sórt sin agus chun na seiceálacha agus iniúchtaí ex post a dhéanamh. Ina theannta sin, ba cheart iallach a chur ar aon duine nó aon eintiteas a fhaigheann cistí de chuid an Aontais dul i mbun comhair chun leasanna airgeadais an Aontais a chosaint.

(63)

Chun faisnéis leordhóthanach a sholáthar do rannpháirtithe agus d’fhaighteoirí agus chun a áirithiú go mbeadh an fhéidearthacht acu a gceart chun cosanta a fheidhmiú, ba cheart cead a thabhairt do rannpháirtithe agus d’fhaighteoirí a mbarúlacha a sheoladh isteach sula nglacfaí aon bheart a d’imreodh drochthionchar ar a gcearta agus ba cheart iad a chur ar an eolas faoi na modhanna sásaimh atá ar fáil dóibh chun agóid a dhéanamh i gcoinne beart den sórt sin.

(64)

Chun leasanna airgeadais an Aontais a chosaint, ba cheart don Choimisiún córas amháin luathbhratha agus eisiaimh a bhunú.

(65)

Ba cheart feidhm a bheith ag an gcóras luathbhratha agus eisiaimh maidir le rannpháirtithe, faighteoirí, eintitis a bhfuil sé i gceist ag an iarrthóir nó tairgeoir dul i muinín a gcumais, fochonraitheoirí conraitheora, aon duine nó aon eintiteas a fhaigheann cistí de chuid an Aontais má chuirtear an buiséad chun feidhme faoi bhainistiú indíreach, aon duine nó aon eintiteas a fhaigheann cistí de chuid an Aontais faoi ionstraimí airgeadais arna gcur chun feidhme faoi bhainistiú díreach, rannpháirtithe nó faighteoirí ar sholáthair eintitis a chuireann an buiséad chun feidhme faoi bhainistiú comhroinnte faisnéis ar fáil ina dtaobh, agus urraitheoirí.

(66)

Ba cheart a shoiléiriú, i gcás ina ndéantar cinneadh chun duine nó eintiteas a chlárú sa bhunachar sonraí a ghabhann leis an gcóras luathbhratha agus eisiaimh ar bhonn staid eisiaimh a bhaineann le duine nádúrtha nó dlítheanach atá ina chomhalta de chomhlacht riaracháin, bainistithe nó maoirseachta an duine nó an eintitis sin, nó ag a bhfuil cearta uiríll, cinnteoireachta nó rialaithe i ndáil leis an duine nó eintiteas sin, nó le duine nádúrtha nó dlítheanach a ghlacann dliteanas neamhtheoranta air féin as fiacha an duine sin nó an eintitis sin nó le duine nádúrtha atá riachtanach chun go ndéanfaí an gealltanas dlíthiúil a bhronnadh nó a chur chun feidhme, ba cheart a shoiléiriú go bhfuil an fhaisnéis a bhaineann leis na daoine sin le bheith san áireamh san fhaisnéis arna clárú sa bhunachar sonraí.

(67)

Ba cheart gurb iad na hoifigigh údarúcháin atá freagrach, i bhfianaise a neamhspleáchais in ábhair riaracháin, a dhéanfaidh an cinneadh duine nó eintiteas a eisiamh ó rannpháirtíocht i nósanna imeachta um dhámhachtain nó pionós airgeadais a fhorchur agus a dhéanfaidh an cinneadh an fhaisnéis ghaolmhar a fhoilsiú. In éagmais breithiúnas críochnaitheach nó cinneadh riaracháin críochnaitheach agus i gcásanna a bhaineann le sárú tromchúiseach conartha, ba cheart do na hoifigigh údarúcháin a gcinneadh a dhéanamh ar bhonn réamhaicmiú sa dlí, ag féachaint don mholadh ón bpainéal. Ba cheart don phainéal measúnú a dhéanamh freisin ar an ré a bheidh i gceist d’eisiamh i gcásanna nár socraíodh an ré leis an mbreithiúnas críochnaitheach nó leis an gcinneadh riaracháin ina leith.

(68)

Ba cheart an ról a bheith ag an bpainéal a áirithiú go bhfeidhmeoidh an córas eisiaimh go comhleanúnach. Ba cheart gurb iad buanchathaoirleach, beirt ionadaithe ón gCoimisiún agus ionadaí de chuid an oifigigh údarúcháin iarrthaigh a bheadh ar an bpainéal.

(69)

Leis an réamhaicmiú sa dlí, ní dhéantar réamhbhreithiúnas ar an measúnú críochnaitheach ar iompar an duine nó an eintitis lena mbaineann a dhéanfaidh údaráis inniúla na mBallstát faoin dlí náisiúnta. An moladh ón bpainéal agus an cinneadh ón oifigeach údarúcháin atá freagrach, ba cheart iad a athbhreithniú, dá bhrí sin, tar éis fógra a thabhairt faoin measúnú críochnaitheach sin.

(70)

Ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach duine nó eintiteas a eisiamh nuair a suíodh le breithiúnas críochnaitheach nó le cinneadh riaracháin críochnaitheach go raibh an duine nó an t-eintiteas ciontach as mí-iompar gairmiúil tromchúiseach, as neamhchomhlíonadh na n-oibleagáidí a bhaineann le ranníocaíochtaí slándála sóisialta nó le cánacha a íoc, bíodh an neamhchomhlíonadh sin d’aon turas nó ná bíodh, as eintiteas a chruthú i ndlínse eile agus é mar aidhm aige dul timpeall ar oibleagáidí fioscacha, sóisialta nó oibleagáidí dlíthiúla eile, as calaois a dhéanann difear don bhuiséad, as éilliú, as iompar a bhaineann le heagraíocht choiriúil, as sciúradh airgid nó maoiniú na sceimhlitheoireachta, as cionta sceimhlitheoireachta nó as cionta a bhaineann le gníomhaíochtaí sceimhlitheoireachta, as saothar leanaí nó cionta eile a bhaineann le gáinneáil ar dhaoine nó as neamhrialtacht a dhéanamh. Ba cheart duine nó eintiteas a eisiamh freisin i gcás sárú tromchúiseach ar ghealltanas dlíthiúil nó i gcás féimheachta.

(71)

Nuair a bheidh cinneadh á ghlacadh maidir le duine nó eintiteas a eisiamh nó maidir le pionós airgeadais a fhorchur ar dhuine nó ar eintiteas agus maidir leis an méid sin a fhoilsiú, ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach a áirithiú go gcomhlíonfar prionsabal na comhréireachta, go háirithe trí aird a thabhairt ar thromchúis an cháis, ar an tionchar buiséadach a bheidh aige, ar an méid ama a d’imigh thart ó rinneadh an t-iompar ábhartha, ar ré agus atarlú an iompair, ar cibé an raibh rún ann i dtaobh an iompair nó ar mhéid na faillí sin agus ar an méid a chomhoibrigh an duine nó eintiteas leis an údarás ábhartha inniúil agus ar rannchuidiú an duine nó an eintitis sin leis an imscrúdú.

(72)

Ba cheart go bhféadfadh an t-oifigeach údarúcháin atá freagrach duine nó eintiteas a eisiamh freisin i gcás ina mbeidh duine nádúrtha nó dlítheanach a ghlacann dliteanas neamhtheoranta as fiacha an oibreora eacnamaíoch sin féimheach nó i staid chomhchosúil dócmhainneachta nó má mhainníonn an duine nádúrtha nó dlítheanach sin a chuid oibleagáidí a chomhlíonadh maidir le ranníocaíochtaí slándála sóisialta nó cánacha a íoc, i gcás ina mbeidh tionchar ag na staideanna sin ar staid airgeadais an oibreora eacnamaíoch sin.

(73)

Níor cheart duine ná eintiteas a bheith faoi réir cinneadh maidir le heisiamh i gcás ina mbeidh bearta feabhais déanta aige, rud a léiríonn, ar an gcaoi sin, a iontaofacht. Níor cheart feidhm a bheith ag an deis sin i gcás na ngníomhaíochtaí coiriúla is tromchúisí.

(74)

I bhfianaise phrionsabal na comhréireachta, ba cheart idirdhealú a dhéanamh idir na cásanna sin ina ndéanfar pionós airgeadais a fhorchur seachas eisiamh a dhéanamh, ar thaobh amháin, agus na cásanna inarb amhlaidh, de bharr a thromchúisí atá iompar an fhaighteora lena mbaineann i leith iarracht a dhéanamh cistí de chuid an Aontais a fháil go míchuí, go mbeidh bonn cirt le pionós airgeadais a fhorchur de bhreis ar an eisiamh chun éifeacht dhíspreagthach a áirithiú, ar an taobh eile. Ba cheart sainiú a dhéanamh freisin ar mhéid uasta an phionóis airgeadais a fhéadfaidh an t-údarás conarthach a fhorchur.

(75)

Níor cheart pionós airgeadais a fhorchur ach amháin ar fhaighteoir agus gan é a fhorchur ar rannpháirtí toisc go ndéantar méid an phionóis airgeadais atá le forchur a ríomh ar bhonn luach an ghealltanais dhlíthiúil atá i ngeall.

(76)

Is neamhspleách ón deis pionóis chonarthacha, amhail damáistí leachtaithe, a chur i bhfeidhm atá an deis chun cinntí a ghlacadh maidir le heisiamh agus pionóis airgeadais a fhorchur.

(77)

Ba cheart ré eisiaimh a bheith teoranta ó thaobh ama, amhail an cás faoi Threoir 2014/24/AE agus ba cheart é bheith i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta.

(78)

Is gá an dáta ar a dtosóidh an tréimhse teorann chun cinntí a ghlacadh maidir le heisiamh nó pionóis airgeadais a fhorchur agus ré na tréimhse sin a chinneadh.

(79)

Tá sé tábhachtach go bhféadfar an éifeacht dhíspreagthach a bheidh ag an eisiamh agus ag an bpionós airgeadais a atreisiú. I ndáil leis an méid sin, ba cheart go ndéanfaí an éifeacht dhíspreagthach a atreisiú tríd an deis an fhaisnéis a bhaineann leis an eisiamh agus/nó leis an bpionós airgeadais a fhoilsiú, ar bhealach a sásaíonn Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 agus Rialachán (AE) 2016/679. Ba cheart go gcuideodh an foilsiú sin chun a áirithiú nach ndéanfar an t-iompar céanna an athuair. Ar mhaithe le deimhneacht dhlíthiúil agus i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, ba cheart na staideanna a shonrú nár cheart foilsiú a dhéanamh ina leith. Sa mheasúnú a dhéanfaidh sé, ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach féachaint d’aon mholadh ón bpainéal. A mhéid a bhaineann le daoine nádúrtha, níor cheart sonraí pearsanta a fhoilsiú ach i gcúinsí eisceachtúla, a mbeidh bonn cirt leo de bharr a thromchúisí atá an gníomh nó de bharr an tionchair a bheidh aige ar leasanna airgeadais an Aontais.

(80)

Níor cheart faisnéis a bhaineann le heisiamh nó le pionós airgeadais a fhoilsiú ach amháin i gcásanna áirithe amhail mí-iompar gairmiúil tromchúiseach, calaoise, easnamh suntasach maidir leis na príomhoibleagáidí a chomhlíonadh atá ag baint le gealltanas dlíthiúil a mhaoinítear leis an mbuiséad, nó neamhrialtacht, nó i gcás ina gcruthaítear eintiteas indlínse eile agus é mar aidhm aige dul timpeall ar oibleagáidí fioscacha, sóisialta nó oibleagáidí dlíthiúla eile.

(81)

Ba cheart na critéir eisiaimh a bheith scartha go soiléir ó na critéir as a dtiocfaidh diúltú féideartha i gcás nós imeachta um dhámhachtain.

(82)

An fhaisnéis faoi rioscaí a bhrath go luath agus faoi chinntí maidir le heisiamh agus faoi phionóis airgeadais a fhorchur ar dhuine nó ar eintiteas, ba cheart í a lárú. Chun na críche sin, ba cheart faisnéis ghaolmhar a stóráil i mbunachar a bhunóidh agus a fheidhmeoidh an Coimisiún mar úinéir an chórais láraithe. Ba cheart don chóras sin feidhmiú i gcomhréir leis an gceart chun príobháideachta agus chun sonraí pearsanta a chosaint.

(83)

Is é an Coimisiún is ceart a bheith freagrach as an gcóras luathbhratha agus eisiaimh a bhunú agus a fheidhmiú, ach ba cheart d’institiúidí agus do chomhlachtaí eile de chuid an Aontais, mar aon leis na daoin agus na heintitis uile a chuirfidh cistí de chuid an Aontais chun feidhme faoi bhainistiú díreach, comhroinnte agus indíreach, páirt a ghlacadh sa chóras sin trí fhaisnéis ábhartha a tharchur chuig an gCoimisiún. Ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach agus don phainéal an ceart ar chosaint atá ag an duine nó ag an eintiteas a ráthú. Ba cheart an ceart céanna a thabhairt do dhuine nó d’eintiteas, i gcomhthéacs luathbhratha, i gcás ina bhféadfadh tionchar díobhálach a bheith ag beart arna bheartú ag oifigeach údarúcháin ar chearta an duine nó an eintitis lena mbaineann. I gcásanna ina mbeidh calaois, éilliú nó aon ghníomhaíocht neamhdhleathach eile ann a dhéanfadh difear do leasanna airgeadais an Aontais nach bhfuil fós faoi réir breithiúnas críochnaitheach, ba cheart an fhéidearthacht a bheith ann don oifigeach údarúcháin atá freagrach an fógra don duine nó don eintiteas a iarchur agus don phainéal ceart an duine nó an eintitis a chuid nó a cuid barúlacha a chur in iúl a iarchur. Níor cheart iarchur den sórt sin a cheadú ach amháin i gcás ina mbeidh forais dhlisteanacha láidre ann chun rúndacht an imscrúdaithe nó na n-imeachtaí násiúnta breithiúnacha a chaomhnú.

(84)

Ba cheart dlínse neamhtheoranta a thabhairt do Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh maidir le cinntí maidir le heisiamh agus maidir le pionóis airgeadais arna bhforchur de bhun an Rialacháin seo, i gcomhréir le hAirteagal 261 CFAE.

(85)

Chun cosaint leasanna airgeadais an Aontais a éascú ar fud mhodhanna uile chur chun feidhme an bhuiséid, ba cheart do na daoine agus do na heintitis atá rannpháirteach i gcur chun feidhme an bhuiséid faoi bhainistiú comhroinnte agus faoi bhainistiú indíreach, aird a thabhairt, de réir mar is iomchuí, ar na heisiaimh sin a chinnfidh na hoifigigh údarúcháin a dhéanamh ar leibhéal an Aontais.

(86)

Ba cheart cuspóirí an r-rialtais a chothú leis an Rialachán seo, go háirithe sonraí leictreonacha a úsáid i malartú faisnéise idir institiúidí an Aontais agus tríú páirtithe.

(87)

Ba cheart coinníollacha soiléire d’inghlacthacht na gcóras a úsáidfear a bheith mar chuid den dul chun cinn i dtreo malartú leictreonach faisnéise agus seoladh isteach leictreonach doiciméad, ríomhsholáthar san áireamh, i gcás inarb iomchuí, ar mórbheart i dtreo an tsimplithe é, chun timpeallacht atá fónta ó thaobh an dlí de a bhunú agus solúbthacht a choinneáil ag an am céanna do na rannpháirtithe, do na faighteoirí agus do na hoifigí údarúcháin i dtaca le bainistíocht ar chistí de chuid an Aontais, mar a fhoráiltear faoin Rialachán seo.

(88)

Ba cheart rialacha a leagan síos maidir le comhdhéanamh agus cúraimí an choiste a bheidh i gceannas ar dhoiciméad iarratais a mheas a bhaineann le nósanna imeachta chun soláthar, nósanna imeachta chun deontais a dhámhachtain agus le comórtais i gcomhair duaiseanna. Ba cheart go mbeadh an fhéidearthacht ann saineolaithe seachtracha a áireamh ar an gcoiste i gcás ina ndéantar foráil dó sa bhunghníomh.

(89)

I gcomhréir le prionsabal an dea-rialachais, ba cheart don oifigeach údarúcháin soiléirithe nó doiciméid atá in easnamh a iarraidh, agus prionsabal na córa comhionainne á urramú aige agus gan athrú substaintiúil a dhéanamh ar na doiciméid iarratais. Níor cheart go mbeadh an fhéidearthacht ag an oifigeach údarúcháin cinneadh a dhéanamh é sin a dhéanamh ach i gcásanna a bhfuil údar cuí leo. Ina theannta sin, ba cheart don oifigeach údarúcháin a bheith in ann earráid shoiléir chléireachais a cheartú nó iarraidh ar an rannpháirtí é a cheartú.

(90)

Ba cheart é a bheith de cheangal faoi bhainistíocht fhónta airgeadais go gcosnódh an Coimisiún é féin trí ráthaíochtaí a iarraidh tráth a íoctar réamh-mhaoiniú. Níor cheart gur cheanglas uathoibríoch é an ceanglas ar chonraitheoirí ráthaíochtaí a thaisceadh, ach ba cheart go mbunófaí é ar anailís riosca. Sa chás, le linn an chur chun feidhme, go bhfaigheann an t-oifigeach údarúcháin atá freagrach amach nach bhfuil údarú ag ráthóir ráthaíochtaí a eisiúint i gcomhréir leis an dlí náisiúnta is infheidhme, nó nach bhfuil an t-údarú sin ag an ráthóir a thuilleadh, ba cheart don oifigeach údarúcháin a bheith in ann a éileamh go ndéanfaí an ráthaíocht a ionadú.

(91)

Ba chúis mearbhaill na tacair éagsúla rialacha don chur chun feidhme díreach agus don bhainistiú indíreach, go háirithe maidir le coincheap de “cúraimí a bhaineann le cur chun feidhme an bhuiséid”, agus ghabh baol leo maidir le hearráidí ó thaobh incháilitheachta de don Choimisiún agus dá chuid comhpháirtithe araon, agus ba cheart, dá bhrí sin, iad a shimpliú agus a chomhchuibhiú.

(92)

Ba cheart na forálacha maidir leis an gcolún-mheasúnú ex ante ar dhaoine agus ar eintitis a chuireann cistí de chuid an Aontais chun feidhme faoi bhainistiú indíreach a athbhreithniú le go mbeidh an Coimisiún in ann, a oiread is féidir, dul ar iontaoibh na gcóras, na rialacha agus na nósanna imeachta atá ag na daoine agus na heintitis sin, ar measadh iad a bheith comhionann leis na cinn a úsáideann an Coimisiún. Ina theannta sin, is den tábhacht soiléiriú a thabhairt go bhféadfadh an Coimisiún, i gcás gur léir de thoradh an mheasúnaithe gurb ann do réimsí nach leor na nósanna imeachta atá i bhfeidhm iontu chun leasanna airgeadais an Aontais a chosaint, go bhféadfadh an Coimisiún sa chás sin comhaontuithe ranníocaíochta a shíniú agus bearta maoirseachta iomchuí á nglacadh aige ag an am céanna. Is den tábhacht soiléiriú a thabhairt cé na cásanna ina bhféadfaidh an Coimisiún a chinneadh nach bhfuil colún-mheasúnú ex ante de dhíth air chun comhaontuithe ranníocaíochta a shíniú.

(93)

Ba cheart luach saothair na ndaoine agus na n-eintiteas a chuireann an buiséad chun feidhme a bheith bunaithe ar fheidhmíocht, nuair is ábhartha agus nuair is féidir sin.

(94)

Téann an Coimisiún i gcomhpháirtíochtaí le tríú tíortha trí bhíthin comhaontuithe maoiniúcháin. Is den tábhacht soiléiriú a thabhairt ar a bhfuil sna comhaontuithe maoiniúcháin sin, go háirithe i gcás na gcodanna sin de ghníomhaíocht a chuireann an tríú tír chun feidhme faoi bhainistiú neamhdhíreach.

(95)

Is den tábhacht an ghné shonrach a bhaineann le saoráidí measctha nó ardáin mheasctha a aithint, saoráidí faoina ndéanann an Coimisiún a ranníocaíocht féin a chumasc le ranníocaíochtaí ó institiúidí airgeadais agus soiléiriú a thabhairt ar fhorálacha na n-ionstraimí airgeadais augs na ráthaíochtaí buiséadacha a chur i bhfeidhm.

(96)

Ba cheart rialacha agus prionsabail maidir le soláthar is infheidhme i leith conarthaí poiblí arna ndámhachtain ag institiúidí an Aontais as a stuaim féin a bheith bunaithe ar na rialacha a leagtar amach i dTreoir 2014/23/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (14) agus ar Threoir 2014/24/AE.

(97)

I gcás conarthaí measctha, ba cheart soiléiriú a dhéanamh ar mhodheolaíocht na n-údarás conarthach chun na rialacha is infheidhme a chinneadh.

(98)

Na bearta poiblíochta ex ante agus ex post is gá chun nós imeachta soláthair a sheoladh, ba cheart iad a shoiléiriú do chonarthaí is comhionann leis na tairseacha a leagtar amach i dTreoir 2014/24/AE, nó is mó ná iad, do chonarthaí faoi na tairseacha sin agus do chonarthaí nach dtagann faoi raon feidhme na Treorach.

(99)

Ba cheart liosta uileghabhálach de nósanna imeachta soláthair uile institiúidí an Aontais, beag beann ar na tairseacha, a bheith sa Rialachán seo.

(100)

De ghrá an tsimplithe riaracháin agus chun fiontair bheaga agus mheánmhéide a spreagadh le bheith rannpháirteach, ba cheart foráil a dhéanamh maidir le nósanna imeachta idirbheartaithe le haghaidh conarthaí ar luach meánach.

(101)

Amhail an cás i dTreoir 2014/24/AE, ba cheart don Rialachán seo comhairliúchán margaidh a cheadú sula seolfar nós imeachta soláthair. Chun a áirithiú nach n-úsáidfear an chomhpháirtíocht nuálaíochta ach amháin nuair nach mbeidh na saothair, na soláthairtí agus na seirbhísí inmhianaithe ar fáil ar an margadh nó mar ghníomhaíocht forbartha atá gar don mhargadh, ba cheart oibleagáid a leagan síos sa Rialachán seo go gcaithfear réamhchomhairliúchán margaidh a dhéanamh sula mbainfear úsáid as comhpháirtíocht nuálaíochta.

(102)

Ba cheart rannchuidiú na n-údarás conarthach maidir le cosaint an chomhshaoil agus maidir le cur chun cinn na forbartha inbhuanaithe a shoiléiriú agus, ag an am céanna, a áirithiú go bhfaigheann siad an luach is fearr ar airgead dá gcuid conarthaí, go háirithe trí lipéid shonracha a éileamh nó trí mhodhanna iomchuí dámhachtana a úsáid.

(103)

Chun a áirithiú go gcomhlíonfaidh oibreoirí eacnamaíocha, agus conarthaí á gcur i gcrích acu, na hoibleagáidí maidir leis an gcomhshaol, na hoibleagáidí sóisialta agus na hoibleagáidí maidir le dlí an tsaothair arna mbunú le dlí an Aontais, le dlí náisiúnta na mBallstát, le comhaontuithe comhchoiteanna nó leis na coinbhinsiúin idirnáisiúnta shóisialta agus chomhshaoil a liostaítear in Iarscríbhinn X a ghabhann le Treoir 2014/24/AE, ba cheart na hoibleagáidí sin a bheith mar chuid de na ceanglais íosta a shaineoidh an t-údarás conarthach agus ba cheart iad a chomhtháthú sna conarthaí arna síniú ag an údarás conarthach.

(104)

Maidir le cásanna éagsúla, ar cásanna iad a dtugtar cásanna coinbhleachta leasa orthu de ghnáth, is iomchuí iad a shainaithint agus a láimhseáil ar bhealach ar leith. Ba cheart an coincheap “coinbhleacht leasanna” a úsáid le haghaidh cásanna ina mbeidh duine nó eintiteas nó duine a bhfuil freagrachtaí chur chun feidhme, iniúchóireachta nó rialaithe an bhuiséid air, nó oifigeach nó gníomhaire d’institiúid de chuid an Aontais a bhfuil an cúram sin air nó údaráis náisiúnta ar aon leibhéal a bhfuil an cúram sin orthu, agus sna cásanna sin amháin. Ba cheart féachaint ar iarrachtaí tionchar míchuí a imirt ar nós imeachta um dhámhachtain nó faisnéis rúnda a fháil mar mhí-iompar gairmiúil tromchúiseach a bhféadfadh diúltú i gcás nós imeachta um dhámhachtain agus/nó eisiamh ó chistí an Aontais a bheith mar thoradh air. Ina theannta sin, d’fhéadfadh oibreoirí eacnamaíocha a bheith i gcás nár cheart iad a roghnú chun conradh a chur chun feidhme de bharr leas coinbhleachta gairmiúil. Mar shampla, níor cheart do chuideachta meastóireacht a dhéanamh ar thionscadal a mbeidh sí féin rannpháirteach ann agus níor cheart d’iniúchóir a bheith in ann cuntais a iniúchadh a bheidh deimhnithe aige roimhe sin.

(105)

I gcomhréir le Treoir 2014/24/AE, ba cheart go bhféadfar a fhíorú an bhfuil oibreoir eacnamaíoch eisiata, critéir roghnúcháin agus dhámhachtana a chur i bhfeidhm, chomh maith le comhlíonadh na ndoiciméad soláthair a fhíorú in aon ord. Mar thoradh air sin, ba cheart an deis a bheith ann tairiscintí ar bhonn na gcritéar dámhachtana a dhiúltú gan an tairgeoir comhfhreagrach a sheiceáil roimh ré maidir le critéir eisiaimh nó roghnúcháin.

(106)

Ba cheart conarthaí a dhámhachtain ar bhonn na tairisceana is buntáistí go heacnamaíoch i gcomhréir le hAirteagal 67 de Threoir 2014/24/AE.

(107)

Ar mhaithe le deimhneacht dhlíthiúil, is gá a shoiléiriú go bhfuil nasc docht idir na critéir roghnúcháin agus an mheastóireacht a dhéantar ar iarrthóirí nó ar thairgeoirí agus go bhfuil nasc docht idir na critéir dhámhachtana agus an mheastóireacht a dhéantar ar na tairiscintí. Go háirithe, is mar chritéar roghnúcháin agus ní mar chritéar dámhachtana is ceart cáilíochtaí agus taithí na foirne a dtugtar an conradh dóibh a úsáid, mar go bhféadfadh riosca forluí a bheith i gceist leis sin agus go bhféadfadh meastóireacht a dhéanamh faoi dhó ar an ngné chéanna. Thairis sin, dá n-úsáidfí na cáilíochtaí agus an taithí sin mar chritéar dámhachtana, chaithfí amhras ar na coinníollacha faoinar dámhadh an conradh agus chruthófaí neamhdheimhneacht dhlíthiúil dá ndéanfaí athrú ar bith ar an bhfoireann ar dámhadh an conradh orthu, fiú i gcás ina mbeadh údar leis sin mar gheall ar bhreoiteacht nó ar athrú i bpost.

(108)

Le soláthar an Aontais, ba cheart a áirithiú go n-úsáidfear cistí an Aontais ar bhealach éifeachtach, trédhearcach agus iomchuí, agus go laghdófar an t-ualach riaracháin ar fhaighteoirí cistí ón Aontas ag an am céanna. I ndáil leis sin, ba cheart, leis an ríomhsholáthar, go rannchuideofar le cistí de chuid an Aontais a úsáid ar bhealach níos fearr agus feabhas a chur ar an rochtain ar chonarthaí d’oibreoirí uile eacnamaíocha. Ba cheart do gach institiúid de chuid an Aontais a sheolann soláthar rialacha soiléire a fhoilsiú ar a suímh ghréasáin maidir le fáil, caiteachas agus faireachán, agus maidir leis na conarthaí a dámhadh, luach na gconarthaí san áireamh.

(109)

Ba cheart a shoiléiriú gur ann do réamhchéim agus meastóireacht le haghaidh aon nós imeachta. Ba cheart cinneadh dámhachtana a bheith ina thoradh ar mheastóireacht i gcónaí.

(110)

Nuair a chuirfear iarrthóirí agus tairgeoirí ar an eolas faoin toradh ar nós imeachta, ba cheart na forais ar a ndéanfar an cinneadh a chur in iúl dóibh agus ba cheart go bhfaighidh siad ráiteas mionsonraithe bunaithe ar a mbeidh sa tuarascáil mheastóireachta ina leagfar amach na cúiseanna leis an gcinneadh.

(111)

Ós rud é nach gcuirfear critéir i bhfeidhm in aon ord ar leith, ba cheart go bhfaighidh tairgeoirí a chuirfidh isteach tairiscintí comhlíontacha agus a ndiúltófar dóibh faisnéis mar gheall ar shaintréithe agus bhuntáistí coibhneasta an tairgeora a n-éireoidh leis má iarrann siad an méid sin.

(112)

I gcás creatchonarthaí lena ngabhfaidh athoscailt na hiomaíochta, níor cheart aon oibleagáid bheith ann faisnéis mar gheall ar shaintréithe agus bhuntáistí coibhneasta an tairgeora a n-éireoidh leis a chur ar fáil do chonraitheoir nach n-éireoidh leis, ar an mbonn go bhféadfar dochar a dhéanamh don iomaíocht chóir idir na páirtithe sa chreatchonradh céanna dá bhfaighidh siad an fhaisnéis sin gach uair a d’athosclófaí comórtas.

(113)

Ba cheart d’údarás conarthach a bheith ábalta nós imeachta soláthair a chealú sula síneofar an conradh, gan na hiarrthóirí ná na tairgeoirí a bheith i dteideal cúiteamh a éileamh. Ba cheart go mbeidh an méid sin gan dochar do na cásanna sin ina ngníomhóidh an t-údarás conarthach ar bhealach ina bhféadfar é a chur faoi dhliteanas i leith damáistí i gcomhréir le prionsabail ghinearálta dhlí an Aontais.

(114)

Amhail an cás i dTreoir 2014/24/AE, is gá soiléiriú a dhéanamh ar na coinníollacha faoina bhféadfar conradh a mhodhnú agus é á chomhlíonadh gan nós imeachta nua soláthair. Go háirithe, níor cheart nós imeachta nua um dhámhachtain a éileamh i gcás athruithe riaracháin, comharbas uilíoch agus cur i bhfeidhm clásal nó roghanna maidir le hathbhreithniú atá soiléir aonchiallach agus nach n-athraíonn ceanglais íosta an nós imeachta tosaigh. Ba cheart go mbeidh gá le nós imeachta nua soláthair i gcás ina ndéanfar modhnuithe ábhartha ar an gconradh tosaigh, go háirithe ar raon feidhme agus ar ábhar chearta agus oibleagáidí frithpháirteacha na bpáirtithe, lena n-áirítear maidir le dáileadh na gceart maoine intleachtúla. Leis na modhnuithe sin, léirítear go bhfuil sé i gceist ag na páirtithe téarmaí nó coinníollacha bunriachtanacha an chonartha sin a chaibidliú an athuair, go háirithe dá mbeadh tionchar ag na modhnuithe ar thoradh an nós imeachta, dá mbeidís mar chuid den nós imeachta tosaigh.

(115)

Ní mór foráil a dhéanamh maidir leis an rogha i dtaca le ráthaíocht feidhmíochta a éileamh i gcás saothair, soláthairtí agus seirbhísí casta chun comhlíonadh oibleagáidí suntasacha conarthacha a ráthú agus chun feidhmiú iomchuí le linn ré an chonartha a áirithiú. Lena chois sin, ní mór foráil a dhéanamh maidir leis an rogha i dtaca le ráthaíocht um airgead coinneála a éileamh chun tréimhse dhliteanais an chonartha a chumhdach, i gcomhréir leis an gcleachtas is gnách sna hearnálacha lena mbaineann.

(116)

Chun na tairseacha agus na nósanna imeachta is infheidhme a chinneadh, is gá a shoiléiriú an meastar gur údaráis chonarthacha iad institiúidí an Aontais, mar aon le gníomhaireachtaí feidhmiúcháin agus comhlachtaí de chuid an Aontais. Níor cheart a mheas gur údaráis chonarthacha iad i gcásanna ina gceannóidh siad ó chomhlacht lárnach ceannaigh. Ina theannta sin, is eintiteas dlíthiúil aonair iad institiúidí an Aontais agus ní fhéadfaidh a gcuid ranna conarthaí a thabhairt i gcrích, agus ní fhéadfaidh siad ach comhaontuithe leibhéil seirbhíse a thabhairt i gcrích, idir eatarthu.

(117)

Is iomchuí tagairt a chur isteach sa Rialachán seo don dá thairseach a leagtar amach i dTreoir 2014/24/AE maidir le saothair agus le soláthairtí agus seirbhísí, faoi seach. Ba cheart na tairseacha sin a bheith infheidhme freisin maidir le conarthaí lamháltais ar mhaithe le simpliú, chomh maith le bainistíocht fhónta airgeadais, agus sainiúlachtaí riachtanais chonarthacha institiúidí an Aontais á gcur san áireamh. Dá bhrí sin, ba cheart go mbeidh athbhreithniú ar na tairseacha sin amhail dá bhforáiltear i dTreoir 2014/24/AE infheidhme go díreach maidir le soláthar faoin Rialachán seo.

(118)

Chun críocha comhchuibhithe agus simplithe, ba cheart freisin na nósanna imeachta caighdeánaithe is infheidhme maidir le soláthar a chur i bhfeidhm i gcás ceannacháin dá bhforáiltear faoin réimeas bog do chonarthaí do sheirbhísí sóisialta agus do sheirbhísí sonracha eile dá dtagraítear in Airteagal 74 de Threoir 2014/24/AE. Ar an ábhar sin, ba cheart an tairseach maidir le ceannacháin faoi réimeas bog a chuíchóiriú leis an tairseach maidir le conarthaí seirbhíse.

(119)

Is gá coinníollacha chur i bhfeidhm na tréimhse neamhghníomhaíochta atá le hurramú sula síneofar conradh nó creatchonradh a shoiléiriú.

(120)

Ba cheart na rialacha is infheidhme maidir le soláthar i réimse na ngníomhaíochtaí seachtracha a bheith comhsheasmhach leis na prionsabail a leagtar síos i dTreoir 2014/23/AE agus Treoir 2014/24/AE.

(121)

Chun castacht a laghdú, chun rialacha atá ann cheana a chuíchóiriú agus chun inléiteacht na rialacha soláthair a fheabhsú, ní mór na forálacha ginearálta maidir le soláthar agus na forálacha sonracha is infheidhme maidir le soláthar i réimse na ngníomhaíochtaí seachtracha a athghrúpáil agus fáil réidh le haon athrá nó crostagairt iontu nach bhfuil gá leo.

(122)

Is gá a shoiléiriú cé na hoibreoirí eacnamaíocha a mbeidh rochtain acu ar sholáthar arna dhéanamh faoin Rialachán seo ag brath ar an áit a bhfuil siad bunaithe agus foráil a dhéanamh go sainráite go mbeidh deis ag eagraíochtaí idirnáisiúnta freisin an rochtain sin a bheith acu.

(123)

Chun cothromaíocht a bhaint amach idir an gá atá le trédhearcacht agus comhleanúnachas níos fearr ar thaobh amháin agus an gá atá le solúbthacht maidir le gnéithe teicniúla áirithe de na rialacha sin a chur ar fáil ar an taobh eile, ba cheart na rialacha teicniúla maidir le soláthar a leagan amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo agus ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca le leasuithe ar an Iarscríbhinn sin.

(124)

Is gá raon feidhme an Teidil maidir le deontais a shoiléiriú, go háirithe i dtaca leis an gcineál gníomhaíochta nó comhlachta atá i dteideal deontais agus, chomh maith leis sin, i dtaca le gealltanais dlí a fhéadfaidh a úsáid chun deontais a chumhdach. Ba cheart, go háirithe, deireadh a chur le cinntí deontais de réir a chéile i ngeall ar an úsáid theoranta a bhaintear astu agus i ngeall ar thabhairt isteach an chórais ríomhdheontais ar bhonn céimnithe. Ba cheart an leagan amach a shimpliú trí fhorálacha maidir le hionstraimí nach deontais iad a bhogadh go codanna eile den Rialachán. Ba cheart soiléiriú a dhéanamh ar na cineálacha comhlachta a fhéadfaidh deontais oibriúcháin a fháil trí gan tagairt a thuilleadh do chomhlachtaí a bhfuil aidhm lena mbaineann leas ginearálta an Aontais á saothrú acu óir cumhdaítear na comhlachtaí sin leis an gcoincheap de chomhlachtaí a bhfuil cuspóir acu ar cuid de bheartas an Aontais é, agus a bhfuil an beartas sin á thacú acu.

(125)

Chun nósanna imeachta a shimpliú agus chun feabhas a chur ar inléiteacht an Rialacháin seo, ba cheart forálacha maidir le hábhar an iarratais ar dheontas, an ghlao ar thograí agus an chomhaontaithe deontais a shimpliú agus a chuíchóiriú.

(126)

Chun cur chun feidhme na ngníomhaíochtaí atá maoinithe ag ildeontóirí a éascú, i gcás nach eol an ann do mhaoiniú foriomlán na gníomhaíochta tráth a gheallfar ranníocaíocht an Aontais, is gá soiléiriú a dhéanamh ar an gcaoi a ndéanfar ranníocaíocht an Aontais a shainiú agus ar an gcur chuige lena ndéanfar úsáid na ranníocaíochta a fhíorú.

(127)

Léirítear le taithí a fuarthas ó chnapshuimeanna, ó chostais aonaid nó ó mhaoiniú ar ráta comhréidh a úsáid go simplítear go suntasach na nósanna imeachta riaracháin le foirmeacha maoinithe den sórt sin agus go laghdaítear an riosca earráide go suntasach. Is foirmeacha oiriúnacha maoiniúcháin iad cnapshuimeanna, costais aonaid agus rátaí comhréidhe, neamhspleách ar an réimse ina ndéanann an tAontas idirghabháil agus go háirithe i gcás gníomhaíochtaí caighdeánaithe agus athfhillteacha amhail soghluaisteacht, nó gníomhaíochtaí oiliúna. Thairis sin, de réir mar a chuireann institiúidí na mBallstát comhar institiúideach idir riaracháin phoiblí na mBallstát agus na dtíortha is tairbhithe nó na dtíortha comhpháirtíochta (nascadh idir institiúidí) chun feidhme, tugtar údar le húsáid roghanna costas simplithe agus ba cheart dó sin a rannpháirtíocht a chothú. Ar mhaithe le héifeachtúlacht a mhéadú, ba cheart do na Ballstáit agus d’fhaighteoirí eile na gcistí ón Aontas a bheith in ann na roghanna costas simplithe a úsáid níos minice. Sa chomhthéacs sin, ba cheart na coinníollacha le haghaidh úsáid a bhaint as cnapshuimeanna, costais aonaid agus rátaí comhréidhe a dhéanamh níos solúbtha. Is gá foráil a dhéanamh, ar dhóigh shainráite, do chnapshuimeanna aonair a chur ar bun a chumhdaíonn na costais incháilithe uile atá ar an ngníomhaíocht nó ar an gclár oibre. Ina theannta sin, chun spreagadh a thabhairt le díriú ar thorthaí, ba cheart tús áite a thabhairt do mhaoiniú a bhunaítear ar aischur. Ba cheart cnapshuimeanna, costais aonaid agus rátaí comhréidhe a bhunaítear ar ionchur a fhágáil mar rogha sa chás nach féidir nó nach iomchuí cinn a bhunaítear ar aischur a úsáid.

(128)

Ba cheart na nósanna imeachta riaracháin maidir le cnapshuimeanna, costais aonaid agus rátaí comhréidhe a shimpliú tríd an gcumhacht i gcomhair údarú orthu sin a dhílsiú sna hoifigigh údarúcháin atá freagrach. I gcás inarb iomchuí, féadfaidh an Coimisiún an t-údarú sin a thabhairt i bhfianaise nádúr na ngníomhaíochtaí nó an chaiteachais nó i bhfianaise líon na n-oifigeach údarúcháin lena mbaineann.

(129)

Chun an bhearna a dhúnadh i dtaca le sonraí a bheith ar fáil chun cnapshuimeanna, costais aonaid agus rátaí comhréidhe a bhunú, ba cheart go mbeadh cead breithiúnas saineolach a fháil.

(130)

Cé gur cheart go mbeifí in ann úsáid níos minice a bhaint as foirmeacha simplithe maoinithe, ba cheart comhlíonadh phrionsabal na bainistíochta fónta airgeadais, agus go háirithe prionsabal na tíosaíochta, prionsabal na héifeachtúlachta chomh maith leis an bprionsabal a bhaineann le cistiú dúbailte ar bith a dhéanamh a áirithiú. Chun na críche sin, ba cheart a áirithiú leis na foirmeacha simplithe maoiniúcháin gur leor na hacmhainní arna n-úsáid d’fhonn na cuspóirí a bhaint amach, nach maoineofar na costais chéanna breis is uair amháin ón mbuiséad, go n-urramófar prionsabal an chómhaoinithe agus go seachnófar róchúiteamh na bhfaighteoirí trí chéile. Mar sin, ba cheart foirmeacha simplithe maoiniúcháin a bhunú ar shonraí staidrimh nó cuntasaíochta, ar mhodhanna oibiachtúla dá samhail nó ar bhreithiúnais shaineolacha. Ina theannta sin, ba cheart feidhm a bheith fós ag seiceálacha, rialuithe agus measúnuithe tréimhsiúla oiriúnacha.

(131)

Ba cheart raon feidhme na seiceálacha agus na rialuithe lasmuigh den mheasúnú a dhéantar go tréimhsiúil ar chnapshuimeanna, ar chostais aonaid agus ar rátaí comhréidhe, ba cheart an raon feidhme sin a shoiléiriú. Leis na seiceálacha agus na rialuithe sin, ba cheart díriú ar chomhlíonadh na gcoinníollacha lena spreagtar íocaíocht na gcnapshuimeanna, na gcostas aonaid nó na rátaí comhréidhe, lena n-áirítear, nuair is gá sin, cur i gcrích na n-aschur agus/nó na dtorthaí. Níor cheart go gceanglófar leis na coinníollacha sin tuairisciú ar na costais iarbhír a thabhóidh an tairbhí. Sa chás ina ndearna an t-oifigeach údarúcháin atá freagrach nó an Coimisiún méideanna na gcnapshuimeanna, na gcostas aonaid nó an mhaoiniúcháin ar ráta comhréidh a chinneadh ar bhonn ex ante, níor cheart iad a agóid trí rialuithe ex post. Níor cheart cosc a chur leis seo ar laghdú deontais i gcás ina gcuirfear chun feidhme go dona, i bpáirt nó mall é nó ina mbeidh neamhrialtacht, calaois nó sárú oibleagáidí eile i gceist. Go háirithe, ba cheart deontas a laghdú i gcás nár comhlíonadh na coinníollacha lena spreagtar íocaíocht na gcnapshuimeanna, na gcostas aonaid nó na rátaí comhréidhe. Ba cheart do mhinicíocht agus raon feidhme an mheasúnaithe thréimhsiúil a bheith ag brath ar fhorbairt agus ar chineál na gcostas, go háirithe agus athruithe suntasacha i bpraghsanna margaidh agus cúinsí ábhartha eile á gcur san áireamh. Mar thoradh ar an measúnú tréimhsiúil, d’fhéadfadh sé go ndéanfaí coigeartú ar na cnapshuimeanna, na costais aonaid agus na rátaí comhréidhe is infheidhme maidir le comhaontuithe amach anseo ach níor cheart an measúnú sin a úsáid chun ceisteanna a ardú faoi luach na gcnapshuimeanna, na gcostas aonaid nó na rátaí comhréidhe atá comhaontaithe cheana féin. Chun gur féidir measúnú a dhéanamh go tréimhsiúil ar chnapshuimeanna, ar chostais aonaid nó ar rátaí comhréidhe, féadfaidh sé gur gá rochtain ar chuntais an tairbhí a bheith ar fáil chun críocha staidrimh agus modheolaíochta agus is gá an rochtain sin a bheith ar fáil freisin chun calaois a chosc agus a bhrath.

(132)

Chun gur féidir le heagraíochtaí beaga páirt a ghlacadh i mbeartais de chuid an Aontais a chur chun feidhme i dtimpeallacht nach bhfuil ach acmhainní teoranta ar fáil, ní mór aitheantas a thabhairt do luach na hoibre a dhéanann saorálaithe mar chostais incháilithe. Ar an ábhar sin, ba cheart eagraíochtaí den sórt sin a bheith ábalta brath ar obair saorálaithe ar bhonn níos leithne ar mhaithe le cómhaoiniú a chur ar fáil don ghníomhaíocht nó don chlár oibre. Gan dochar don uasráta cómhaoiniúcháin a shonraítear sa bhunghníomh, i gcásanna dá leithéid, ba cheart deontas an Aontais a theorannú do na costais mheasta incháilithe seachas do na costais a chumhdaíonn obair na saorálaithe. Toisc gur obair saorálaithe í an obair a dhéanann tríú páirtithe nach dtugann an tairbhí luach saothair dóibh as an obair, leis an teorannú seachnaítear costais nár thabhaigh an tairbhí a aisíoc leis. Chomh maith leis sin, níor cheart do luach obair na saorálaithe a bheith os cionn 50 % de na ranníocaíochtaí comhchineáil ná aon chómhaoiniú eile.

(133)

Ba cheart prionsabal an neamhbhrabúis a choimeád sa Rialachán seo chun ceann de bhunphrionsabail an airgeadais phoiblí a chosaint.

(134)

I bprionsabal, ba cheart deontais a dhámhachtain tar éis glao ar thograí. I gcásanna inar féidir eisceachtaí a dhéanamh, ba cheart srian a chur ar a léirmhíniú agus a bhfeidhmiú sa mhéid a bhaineann le raon feidhme agus le ré. Níor cheart leas a bhaint as an bhféidearthacht eisceachtúil atá ann deontais a dhámhachtain gan glao ar thograí ar chomhlachtaí a bhfuil monaplacht de facto nó de jure acu ach i gcás nach bhfuil ach na comhlachtaí lena mbaineann agus na cinn sin amháin in ann cineálacha ábhartha gníomhaíochtaí a chur chun feidhme nó i gcás inar dílsíodh an fheidhm sin dóibh le dlí nó i gcás inar dhílsigh údarás poiblí an mhonaplacht sin dóibh.

(135)

Faoi chuimsiú dul i dtreo ríomhdheontais agus ríomhsholáthair, níor cheart a iarraidh ar iarratasóirí agus ar thairgeoirí cruthúnas dá stádas dlíthiúil agus dá n-inmharthanacht airgeadais a chur ar fáil ach aon uair amháin laistigh de thréimhse shonrach agus níor cheart a cheangal orthu na doiciméid tacaíochta a chur isteach faoi dhó i ngach nós imeachta um dhámhachtain. Mar sin, is gá na ceanglais a ailíniú do líon na mblianta a n-iarrfar doiciméid ina leith faoi nósanna imeachta um dheontais a dhámhachtain agus nósanna imeachta soláthair.

(136)

Ba cheart úsáid duaiseanna a éascú agus na rialacha is infheidhme a shoiléiriú ó tharla gur cineál luachmhar tacaíochta airgeadais iad nach bhfuil aon bhaint acu le costais intuartha. Ba cheart féachaint ar dhuaiseanna mar chomhlánú ar ionstraimí maoiniúcháin amhail deontais, seachas teacht ina n-ionad.

(137)

Chun go bhféadfar duaiseanna a chur chun feidhme ar dhóigh níos solúbtha, ba cheart oibleagáid faisnéis roimh ré a chur faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus faoi bhráid na Comhairle agus duaiseanna den sórt sin a lua go sainráite sa chinneadh maoiniúcháin in ionad na hoibleagáide faoi Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 comórtais le haghaidh duaiseanna ag a bhfuil luach aonaid EUR 1 000 000 nó níos mó a fhoilsiú sna ráitis a ghabhann leis an dréachtbhuiséad.

(138)

Ba cheart duaiseanna a dhámhachtain i gcomhréir le prionsabal na trédhearcachta agus faoi réir phrionsabal na córa comhionainne. Sa chomhthéacs sin, ba cheart saintréithe íosta na gcomórtas a leagan síos, go háirithe na socruithe maidir leis an duais a íoc leis na buaiteoirí tar éis a dámhachtana, mar aon leis an meán iomchuí foilsithe. Ina theannta sin, is gá nós imeachta um dhámhachtana atá sainithe go soiléir a chur ar bun, idir iarratais a chur isteach, faisnéis a thabhairt d’iarratasóirí agus an fógra a thugtar faoin iarratasóir a mbíonn an bua aige, ar nós imeachta é a fhreagraíonn don nós imeachta um dheontais a dhámhachtain.

(139)

Ba cheart a leagan síos sa Rialachán seo na prionsabail agus na coinníollacha is infheidhme maidir le hionstraimí airgeadais, ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais chomh maith leis na rialacha maidir le teorannú dhliteanas airgeadais an Aontais, an comhrac i gcoinne calaoise agus sciúrtha airgid, foirceannadh ionstraimí airgeadais agus tuairisciú.

(140)

Le blianta beaga anuas, tá méadú i ndiaidh teacht ar an úsáid a bhaineann an tAontas as ionstraimí airgeadais lena bhféadtar giaráil níos mó ar an mbuiséad a bhaint amach ach, ag an am céanna, cruthaíonn siad riosca airgeadais don bhuiséad sin. Ar na hionstraimí airgeadais sin, ní hamháin go n-áirítear ionstraimí airgeadais atá cumhdaithe le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012, cheana ach áirítear chomh maith ionstraimí eile amhail ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais a rialaíodh roimhe seo le rialacha a cuireadh ar bun sna bunghníomhartha a ghabhann leis na hionstraimí, agus leis na rialacha sin amháin. Tá sé tábhachtach creat comhchoiteann a chur ar bun chun aonchineálacht na bprionsabal is infheidhme maidir leis an tacar sin d’ionstraimí a áirithiú agus chun iad a athghrúpáil faoi Theideal nua sa Rialachán seo, teideal a chuimseoidh ranna maidir le ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais chuig na Ballstáit nó chuig tríú tíortha chomh maith leis na rialacha reatha is infheidhme maidir le hionstraimí airgeadais.

(141)

Is féidir ionstraimí airgeadais agus ráthaíochtaí buiséadacha a bheith fiúntach chun an éifeacht a bhíonn ag cistí de chuid an Aontais a iolrú nuair a chomhthiomsaítear na cistí sin agus cistí eile agus nuair a bhíonn éifeacht ghiarála ag baint leo. Níor cheart ionstraimí airgeadais ná ráthaíochtaí buiséadacha a chur chun feidhme ach amháin mura bhfuil riosca ann go mbeidh saobhadh ar iomaíocht mhargadh inmheánach nó mura bhfuil riosca neamhréireachta ann le rialacha státchabhrach.

(142)

Faoi chuimsiú chreat na leithreasuithe bliantúla arna n-údarú ag Parlaimint na hEorpa agus ag an gComhairle i gcomhair cláir áirithe, ba cheart ionstraimí airgeadais agus ráthaíochtaí buiséadacha a úsáid ar bhonn meastóireachta ex ante a léiríonn go bhfuil siad éifeachtach chun cuspóirí beartais an Aontais a bhaint amach.

(143)

Ba cheart ionstraimí airgeadais, ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais a údarú trí bhíthin bunghnímh. Más rud é, i gcásanna a bhfuil údar cuí leo, go mbunófar ionstraimí airgeadais gan bhunghníomh, ba cheart do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle iad a údarú sa bhuiséad.

(144)

Ba cheart na hionstraimí a d’fhéadfadh teacht faoi Theideal X, amhail iasachtaí, ráthaíochtaí, infheistíochtaí gnáthscaireanna, infheistíocht chuasa-ghnáthscaireanna agus ionstraimí um chomhroinnt riosca, a shainmhíniú. Leis an sainmhíniú ar ionstraimí um chomhroinnt riosca, ba cheart go n-áireofaí feabhsuithe creidmheasa do bhannaí tionscadail a chumhdódh riosca fiach-sheirbhíse tionscadail agus a mhaolóidh riosca creidmheasa sealbhóirí bannaí trí fheabhsuithe creidmheasa i bhfoirm iasachta nó ráthaíochta.

(145)

Ba cheart aon aisíocaíocht ó ionstraim airgeadais nó ó ráthaíocht bhuiséadach a úsáid ar mhaithe leis an ionstraim nó an ráthaíocht a chruthaigh an aisíocaíocht d’fhonn éifeachtúlacht na hionstraime nó na ráthaíochta a fheabhsú, mura sonrófar a mhalairt sa bhunghníomh, agus ba cheart sin a chur san áireamh agus leithreasuithe a bheidh ann amach anseo á moladh ar an ionstraim nó ar an ráthaíocht chéanna sin.

(146)

Is iomchuí cuíchóiriú leasanna i saothrú chuspóirí beartais an Aontais a aithint agus, go háirithe, go bhfuil an saineolas sonrach ag BEI agus ag an CEI chun ionstraimí airgeadais agus ráthaíochtaí buiséadacha a chur chun feidhme.

(147)

Ba cheart an deis a bheith ag BEI agus ag CEI, ag gníomhú dóibh mar ghrúpa, cuid den chur chun feidhme a aistriú chuig a chéile sa chás go bhféadfaidh sé cabhrú le gníomh faoi leith a chur chun feidhme agus de réir mar a thabharfar sainmhíniú breise air sa chomhaontú ábhartha leis an gCoimisiún.

(148)

I gcás ina ndéanfar ionstraimí airgeadais nó ráthaíochtaí buiséadacha a chomhcheangal le foirmeacha coimhdeacha tacaíochta ón mbuiséad, is ceart a shoiléiriú gur cheart na rialacha maidir le hionstraimí airgeadais agus ráthaíochtaí buiséadacha a chur i bhfeidhm maidir leis an mbeart iomlán. I gcás inarb infheidhme, ba cheart na rialacha sin a chomhlánú le ceanglais shonracha a leagat amach sna rialacha a bhaineann go sonrach le hearnáil faoi leith.

(149)

Ba cheart cur chun feidhme na n-ionstraimí airgeadais agus na ráthaíochtaí buiséadacha a mhaoinítear as an mbuiséad cloí le beartas an Aontais maidir le dlínsí neamhchomhoibríocha chun críocha cánach, agus le haon nuashonrú a dhéanfar air sin, mar a leagtar síos i ngníomhartha dlí ábhartha an Aontais agus i gconclúidí ón gComhairle, go háirithe sna conclúidí ón gComhairle an 8 Samhain 2016 maidir leis na critéir agus an próiseas i dtaca le bunú liosta an Aontais de dhlínsí neamh-chomhoibríocha chun críocha cánach (15) agus san Iarscríbhinn a ghabhann leo, agus sna Conclúidí ón gComhairle an 5 Nollaig 2017 maidir le liosta an Aontais de dhlínsí neamhchomhoibríocha chun críocha cánach (16) agus sna hIarscríbhinní a ghabhann leo.

(150)

Is oibríochtaí seachbhuiséid go hiondúil iad ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais chuig na Ballstáit nó chuig tríú tíortha agus bíonn mórthionchar acu ar chlár comhordaithe an Aontais. Cé gur oibríochtaí seachbhuiséid go hiondúil iad, de bharr go n-áirítear iad mar chuid den Rialachán seo, tugtar cosaint níos fearr do leasanna airgeadais an Aontais agus is soiléire an creat a leagtar síos chun iad a údarú agus a bhainistiú agus chun cuntasaíocht a dhéanamh orthu.

(151)

Tá an tAontas tar éis tionscnaimh thábhachtacha a sheoladh ar na mallaibh atá bunaithe ar ráthaíochtaí buiséadacha, amhail an Ciste Eorpach le haghaidh Infheistíochtaí Straitéiseacha (CEIS) nó an Ciste Eorpach le haghaidh Forbairt Inbhuanaithe (CEFI). Is iad saintréithe na n-ionstraimí sin go gcruthaíonn siad dliteanas teagmhasach don Aontas agus tugtar le tuiscint go soláthrófar cistí chun cúlchiste leachtach a chur ar fáil, cúlchiste a chuirfidh ar chumas an bhuiséid freagairt go hordúil d’oibleagáidí íocaíochta a fhéadfaidh teacht chun cinn i ngeall ar na dliteanais theagmhasacha sin. Chun rátáil chreidmheasa an Aontais a ráthú agus, dá bharr sin, an cumas atá aige maoiniú éifeachtach a chur ar fáil, tá sé ríthábhachtach go gcomhlíonfaidh údarú agus soláthar na ndliteanas teagmhasach, agus an faireachán a dhéanfar orthu, tacar stóinsithe rialacha ar cheart a chur i bhfeidhm ar na ráthaíochtaí buiséadacha ar fad.

(152)

Féadfaidh na dliteanais theagmhasacha a eascróidh ó na ráthaíochtaí buiséadacha réimse leathan oibríochtaí airgeadais agus infheistíochta a chumhdach. Murab ionann agus iasachtaí a bhfuil clársceideal sainithe aisíocaíochta ag baint leo, ní féidir an fhéidearthacht go ndéanfar ráthaíocht bhuiséadach a ghairm ar bhonn bliantúil a chlársceidealú go lánchinnte. Dá bhrí sin, is den riachtanas creat a chur ar bun chun dliteanais theagmhasacha a údarú agus chun faireachán a dhéanamh orthu, creat lena n-áiritheofar go ndéanfar, tráth ar bith, uasteorainn na leithreasuithe bliantúla faoi chomhair íocaíochtaí a lánurramú, uasteorainn a leagtar amach i gCinneadh 2014/335/AE, Euratom, ón gComhairle (17).

(153)

Leis an gcreat sin, ba cheart foráil a dhéanamh chomh maith maidir le bainistiú agus rialú, lena n-áirítear tuairisciú rialta ar neamhchosaint airgeadais an Aontais. Ba cheart ráta soláthair na ndliteanas teagmhasach a shocrú ar bhonn measúnú iomchuí riosca ar na rioscaí airgeadais a eascraíonn as an ionstraim lena mbaineann. Ba cheart measúnú bliantúil a dhéanamh ar inbhuanaitheacht na ndliteanas teagmhasach i gcomhthéacs an nós imeachta bhuiséadaigh bhliantúil. Ba cheart sásra luathrabhaidh a chur ar bun chun easpa forálacha a chumhdóidh dliteanais airgeadais a sheachaint.

(154)

A bhuí leis an méadú atá ag teacht ar an úsáid a bhaintear as ionstraimí airgeadais, as ráthaíochtaí buiséadacha agus as cúnamh airgeadais, is gá leas a bhaint as méid mór leithreasuithe faoi chomhair íocaíochtaí a úsáid agus soláthar a dhéanamh ina leith. Chun giaráil a chur ar fáil agus, ag an am céanna, chun cosaint leordhóthanach ar dhliteanais airgeadais a áirithiú, tá sé tábhachtach an leas is fearr a bhaint as méid an tsoláthair a theastaíonn agus éifeachtúlacht a mhéadú trí na soláthairtí sin a chomhthiomsú i gciste don soláthar coiteann. Lena chois sin, toisc gur féidir úsáid níos solúbtha a bhaint as na soláthairtí comhthiomsaithe sin, is féidir glanráta soláthair foriomlán, a thugann an chosaint a iarrtar trí bhíthin méid barrfheabhsaithe acmhainní, a bhaint amach.

(155)

Chun dea-fheidhmiú an chiste don soláthar coiteann a áirithiú don chlárthréimhse tar éis 2020, ba cheart don Choimisiún, faoin 30 Meitheamh 2019, meastóireacht sheachtrach neamhspleách a thíolacadh maidir leis na buntáistí agus na míbhuntáistí a bhaineann le bainistiú airgeadais shócmhainní an chiste don soláthar coiteann a chur ar iontaoibh an Choimisiúin, BIE, nó teaglaim den phéire, ag cur san áireamh na critéir theicniúla agus institiúideacha ábhartha a úsáidtear chun comparáid a dhéanamh idir seirbhísí bainistithe sócmhainne, lena n-áirítear an bonneagar teicniúil, comparáid na gcostas i leith seirbhísí a thugtar, leagan amach institiúideach, tuairisciú, feidhmíocht, cuntasacht agus saineolas gach institiúide agus na sainorduithe eile don bhuiséad maidir le bainistiú sócmhainní. I gcás inarb iomchuí, beidh togra reachtach ag gabháil leis an meastóireacht.

(156)

Ba cheart creat rialaithe inmheánach téagartha a chur ar fáil leis na rialacha is infheidhme maidir le soláthar agus maidir leis an gciste don soláthar coiteann. Ba cheart na treoirlínte is infheidhme maidir le bainistiú na n-acmhainní sa chiste don soláthar coiteann a bhunú ar leibhéal an Choimisiúin, tar éis dul i gcomhairle le hoifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin. Ba cheart d’oifigigh údarúcháin na n-ionstraimí airgeadais, na ráthaíochtaí buiséadacha nó an chúnaimh airgeadais faireachán gníomhach a dhéanamh ar na dliteanais airgeadais atá faoina gcúram agus ba cheart do bhainisteoir airgeadais acmhainní an chiste don soláthar coiteann an t-airgead tirim agus na sócmhainní sa chiste a bhainistiú de réir na rialacha agus na nósanna imeachta atá leagtha amach ag oifigeach cuntasaíochta an Choimisiúin.

(157)

Ba cheart ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais a bheith i gcomhréir leis an tacar céanna prionsabal atá bunaithe d’ionstraimí airgeadais. Ba cheart do ráthaíochtaí buiséadacha, go háirithe, a bheith neamh-inchúlghairthe, gan choinníollacha agus ar éileamh. Ba cheart iad a chur chun feidhme faoi bhainistiú indíreach nó, i gcásanna eisceachtúla amháin, faoi bhainistiú díreach. Níor cheart dóibh ach oibríochtaí airgeadais agus infheistíochta a chumhdach agus ba cheart dá gcontrapháirteanna ranníocaíocht a dhéanamh óna n-acmhainní féin leis na hoibríochtaí a chumhdófar.

(158)

Ba cheart cúnamh airgeadais chuig na Ballstáit nó chuig tríú tíortha a bheith i bhfoirm iasachta nó líne creidmheasa nó i bhfoirm aon ionstraime eile a mheastar a bheith iomchuí chun éifeachtacht na tacaíochta a áirithiú. Chuige sin, tabharfar de chumhacht don Choimisiún, sa bhunghníomh ábhartha, na cistí riachtanacha a fháil ar iasacht ar na margaí caipitil nó ó institiúidí airgeadais, rud a sheachnaíonn go mbeidh aon bhaint ag an Aontas i dtiontú aibíochtaí, rud a d’fhágfadh go mbeidh neamhchosaint aige ar aon riosca úis nó ar aon riosca tráchtála eile.

(159)

Ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha a bhaineann le hionstraimí airgeadais a luaithe is féidir chun go mbainfear amach an simpliú agus an éifeachtúlacht atá á lorg. Ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha a bhaineann le ráthaíochtaí buiséadacha agus le cúnamh airgeadais, chomh maith leis na forálacha a bhaineann leis an gciste don soláthar coiteann, ón gcreat airgeadais ilbhliantúil a bheidh ann ó 2020 amach. A bhuí leis an gclár ama sin, beidh deis ann uirlisí nua a ullmhú i gceart chun bainistiú a dhéanamh ar dhliteanais theagmhasacha. Ina theannta sin, fágfaidh an clár ama gur féidir cuíchóiriú a dhéanamh idir na prionsabail a leagtar amach i dTeideal X agus, ar thaobh amháin, an togra maidir leis an gcreat airgeadais ilbhliantúil tar éis 2020 agus, ar an taobh eile, na cláir shonracha a bhaineann leis an gcreat sin.

(160)

Le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (18), lena leagtar síos rialacha maidir le, inter alia, cistiú páirtithe polaitiúla agus fondúireachtaí polaitiúla ar an leibhéal Eorpach, go háirithe maidir le coinníollacha cistiúcháin, dámhachtain agus leithdháileadh cistiúcháin, deonacháin agus ranníocaíochtaí, maoiniú feachtas le haghaidh thoghcháin Pharlaimint na hEorpa, caiteachas inaisíoctha, an toirmeasc ar chistiú áirithe, cuntais, tuairisciú agus iniúchóireacht, cur chun feidhme agus rialú, pionóis, comhar idir an tÚdarás um páirtithe agus fondúireachtaí polaitiúla Eorpacha, Oifigeach Údarúcháin de chuid Pharlaimint na hEorpa agus na Ballstáit, agus trédhearcacht.

(161)

Ba cheart rialacha a chur san áireamh sa Rialachán seo maidir le ranníocaíochtaí ón mbuiséad le páirtithe polaitiúla Eorpacha mar a fhoráiltear i Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014.

(162)

Ba cheart an tacaíocht airgeadais a thabharfar do pháirtithe polaitiúla Eorpacha a bheith i bhfoirm ranníocaíochta sonraí, chun freastal ar riachtanais shonracha na bpáirtithe sin.

(163)

Cé go ndeonaítear tacaíocht airgeadais gan gá a bheith ann le clár oibre bliantúil, ba cheart do pháirtithe polaitiúla Eorpacha údar cuí a léiriú ex post maidir le húsáid fhónta chistí an Aontais. Go háirithe, ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach a fhíorú an úsáidfear na cistí chun caiteachas inaisíoctha a íoc, faoi mar a leagtar síos sa ghlao ar ranníocaíochtaí, laistigh de na teorainneacha ama a leagtar síos sa Rialachán seo. Ba cheart ranníocaíochtaí a dhéanfar le páirtithe polaitiúla Eorpacha a chaitheamh roimh dheireadh na bliana airgeadais tar éis bhliain a ndámhachtana agus ina dhiaidh sin ba cheart don oifigeach údarúcháin atá freagrach aon chistí nach gcaithfear a aisghabháil.

(164)

Maoiniú ón Aontas a dhámhfar chun costais oibriúcháin páirtithe polaitiúla Eorpacha a mhaoiniú, níor cheart é a úsáid chun críocha eile seachas na críocha sin atá bunaithe i Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014, go háirithe chun tríú páirtithe amhail páirtithe polaitiúla náisiúnta a mhaoiniú go díreach nó go hindíreach. Ba cheart do pháirtithe polaitiúla Eorpacha na ranníocaíochtaí a úsáid chun céatadán den chaiteachas reatha agus de chaiteachas todhchaí a íoc seachas caiteachas nó fiacha arna dtabhú sular cuireadh isteach na hiarratais ar ranníocaíochtaí.

(165)

Ba cheart dámhachtain na ranníocaíochtaí a shimpliú freisin agus a chur in oiriúint do shainiúlachtaí na bpáirtithe polaitiúla Eorpacha, go háirithe trí gan critéir roghnúcháin a bheith ann, réamhíocaíocht iomlán aonair a bhunú mar riail ghinearálta, agus tríd an deis cnapshuimeanna, maoiniú ar ráta comhréidh agus costais aonaid a úsáid.

(166)

Ba cheart na ranníocaíochtaí ón mbuiséad a chur ar fionraí, a laghdú nó a fhoirceannadh má sháraíonn páirtithe polaitiúla Eorpacha Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014.

(167)

Ba cheart pionóis atá bunaithe ar an Rialachán seo agus ar Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014 araon a fhorchur ar bhealach comhleanúnach agus prionsabal ne bis in idem á urramú. I gcomhréir le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014 ní fhorchuirfear pionóis riaracháin agus/nó airgeadais dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gceann de na cásanna inar forchuireadh pionóis cheana féin ar bhonn Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 1141/2014.

(168)

Leis an Rialachán seo, ba cheart creat ginearálta a bhunú faoina bhféadfar tacaíocht bhuiséadach a úsáid mar ionstraim i réimse na ngníomhaíochtaí seachtracha lena n-áirítear an oibleagáid don tríú tír faisnéis iontaofa thráthúil a sholáthar don Choimisiúin chun meastóireacht a dhéanamh ar chomhlíonadh na gcoinníollacha agus na bhforálacha comhaontaithe a áirithíonn cosaint éifeachtach ar leasanna airgeadais an Aontais.

(169)

Chun treisiú le ról Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle, ba cheart an nós imeachta a shoiléiriú maidir le ciste iontaobhais de chuid an Aontais a bhunú. Tá sé riachtanach freisin na prionsabail is infheidhme maidir le ranníocaíochtaí le cistí iontaobhais de chuid an Aontais a lua go sonrach, go háirithe a thábhachtaí atá sé ranníocaíochtaí ó dheontóirí eile a aimsiú, a thabharfaidh údar le cruthú an chiste sin a mhéid a bhaineann leis an mbreisluach. Is gá freisin freagrachtaí na ngníomhaithe airgeadais agus freagrachtaí bhord an chiste iontaobhais de chuid an Aontais a shoiléiriú agus rialacha a leagan síos a áiritheoidh ionadaíocht chothrom na ndeontóirí rannpháirteacha ar bhord an chiste iontaobhais de chuid an Aontais agus nach mór vóta éigeantach ina fhabhar ag an gCoimisiún a bheith ann maidir le húsáid na gcistí. Tá sé tábhachtach freisin sonraí níos mine a leagan amach faoi na ceanglais maidir le tuairisciú is infheidhme maidir le cistí iontaobhais de chuid an Aontais.

(170)

I gcomhréir leis an gcuíchóiriú a dhéanfar ar rialacha atá ann faoi láthair agus chun athrá nach bhfuil gá leis a sheachaint, níor cheart na forálacha speisialta a leagtar amach i gCuid a Dó de Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012, is infheidhme maidir leis an CERT, don taighde, do ghníomhaíocht sheachtrach agus do chistí sonracha de chuid an Aontais a thabhairt isteach sna codanna ábhartha den Rialachán seo, ar an gcoinníoll go bhfuil na forálacha fós in úsáid agus ábhartha.

(171)

Ba cheart na forálacha maidir le tíolacadh na gcuntas agus maidir le cuntasaíocht a shimpliú agus a shoiléiriú. Is iomchuí, dá bhrí sin, na forálacha ar fad maidir le cuntais bhliantúla agus maidir le tuairisciú eile airgeadais a thabhairt le chéile i dTeideal XIV den Rialachán seo.

(172)

Ba cheart an chaoi a ndéanann institiúidí an Aontais tuairisciú faoi láthair ar thionscadail tógála chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle a fheabhsú. Ba cheart é a bheith de chead ag institiúidí an Aontais tionscadail nua tógála a mhaoiniú leis an ioncam a gheofar ar fhoirgnimh atá díolta cheana féin. Dá dhroim sin, ba cheart tagairt do na forálacha maidir le hioncam sannta inmheánach a thabhairt isteach sna forálacha maidir le tionscadail tógála. D’fhágfadh sin go bhféadfaí freastal ar na riachtanais athraitheacha i mbeartas tógála institiúidí an Aontais agus, ag an am céanna, costais a laghdú agus tuilleadh solúbthachta a thabhairt isteach.

(173)

Chun na rialacha is infheidhme maidir le comhlachtaí áirithe de chuid an Aontais a oiriúnú, ba cheart na rialacha mionsonraithe i dtaca le soláthar agus na coinníollacha mionsonraithe agus an cóimheas íosta don ghlanráta soláthair, an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 CFAE a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca leis an gcreatrialachán airgeadais do chomhlachtaí arna gcur ar bun faoi CFAE agus faoi Chonradh Euratom, leis an eiseamláir de rialachán airgeadais le haghaidh comhlachtaí comhpháirtíochta príobháideacha poiblí, le leasuithe ar Iarscríbhinn I a ghabhann leis an Rialachán seo, leis na coinníollacha agus na modheolaíochta faoina ndéantar an glanráta soláthair a ríomh agus leis an leasú ar chóimheas íosta sainithe an ghlanráta soláthair, nár cheart a shocrú ag leibhéal is ísle ná 85 %. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfar na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr. Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, gheobhaidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus beidh rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bheidh ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(174)

D’fhonn a áirithiú go gcuirfidh Clár an Aontais Eorpaigh um Fhostaíocht agus um Nuálaíocht Shóisialta (EaSI), a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1296/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (19) acmhainní leordhóthanacha ar fáil go pras chun tacú le tosaíochtaí polaitiúla athraitheacha, ba cheart go gceadófaí tuilleadh solúbthachta leis na scaireanna táscacha do gach ceann de na trí ais agus le híosmhéid céatadán do gach ceann de na tosaíochtaí téamacha faoi chuimsiú gach aise, ach ag an am céanna ráta imlonnaithe uaillmhianach a choinneáil maidir le comhpháirtíochtaí trasteorann EURES. Ba cheart go gcuirfeadh sin feabhas ar bhainistiú EaSI agus go n-éascódh sé úsáid na n-acmhainní buiséadacha ar bhealach dírithe ionas go mbeadh toradh níos fearr orthu ó thaobh cúrsaí fostaíochta agus sóisialta de.

(175)

D’fhonn infheistíochtaí i mbonneagar cultúrtha agus turasóireachta inbhuanaithe a éascú, gan dochar do chur i bhfeidhm ghniomhartha dlí an Aontais i réimhse an chomhshaoil, go háirithe Treoir 2001/42/CE (20) agus Treoir 2011/92/AE (21) ó Pharliaimint na hEorpa agus ón gComhairle, de réir mar is iomchuí, ba cheart na srianta ar raon feidhme na tacaíochta faoi Rialachán (AE) Uimh. 1301/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (22) do na hinfheistíochtaí sin a shoiléiriú. Is gá, mar sin, srianta soiléire a thabhairt isteach maidir le teorainn a chur leis an méid a rannchuidíonn CFRE le hinfheistíochtaí den chineál sin ón 2 Lúnasa 2018.

(176)

D’fhonn freagairt do na dúshláin a eascraíonn as an méadú atá ag teacht ar na sreafaí imirceach agus dídeanaithe, ba cheart na cuspóirí a bhféadfaidh CFRE rannchuidiú leo chun tacú le himircigh agus dídeanaithe, a leagan amach go soiléir ionas go gcuirfear ar chumas na mBallstát infheistíochtaí a chur ar fáil lena ndíreofar ar náisiúnaigh tríú tíortha a fhanann go dleathach, lena n-áirítear iarrthóirí tearmainn agus tairbhithe na cosanta idirnáisiúnta.

(177)

D’fhonn cur chun feidhme na n-oibríochtaí faoi Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (23) a éascú, ba cheart raon feidhme na dtairbhithe féideartha a mhéadú. Ar an ábhar sin, ba cheart a cheadú d’údaráis bhainistíochta a mheas gur tairbhithe iad daoine nádúrtha agus ba cheart sainmhíniú níos solúbtha ar thairbhithe a leagan amach i gcomhthéacs Státchabhrach.

(178)

Mar chleachtas, comhaontaítear straitéisí maicreacnamaíocha tráth a nglactar conclúidí ón gComhairle. Mar is amhlaidh ó tháinig Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 i bhfeidhm, féadfaidh an Chomhairle Eorpach na conclúidí sin a fhormhuiniú, i gcás inarb iomchuí, agus cumhachtaí na hinstitiúide sin a leagtar síos in Airteagal 15 CAE á gcur san áireamh aici. Ba cheart, dá bhrí sin, an sainmhíniú ar “straitéisí macrairéigiúnacha” a leagtar amach sa Rialachán sin a leasú dá reir.

(179)

D’fhonn bainistíocht fhónta airgeadais a áirithiú ar CFRE, CSE, ar an gCiste Comhtháithithe, ar CETFT agus ar CEMI (“Cistí Struchtúracha agus Infheistíochta na hEorpa” —“Cistí SIE”), cistí a chuirtear chun feidhme faoi bhainistiú roinnte, agus d’fhonn oibleagáidí na mBallstát a shoiléiriú, ba cheart tagairt a bheith sna prionsabail ghinearálta a leagtar amach in Airteagal 4 de Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 do na prionsabail a leagtar amach sa Rialachán seo maidir le rialú inmheánach ar chur chun feidhme an bhuiséid agus le coinbhleachtaí leasa a sheachaint.

(180)

D’fhonn an leas is fearr is féidir a bhaint as na sineirgí idir cistí uile an Aontais chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin a bhaineann leis an imirce agus tearmann ar bhealach éifeachtach, ba cheart a áirithiú, nuair a dhéanfar na cuspóirí téamacha a aistriú ina dtosaíochtaí sna rialacha sonracha maidir le Cistí, go gcumhdóidh na tosaíochtaí sin an úsáid iomchuí a bhainfear as gach Ciste SEI sna réimsí sin. I gcás inarb iomchuí, ba cheart a áirithiú go ndéanfar comhordú leis an gCiste um Thearmann, Imirce agus Lánpháirtíocht.

(181)

D’fhonn a áirithiú go mbeidh comhleanúnachas ann sna socruithe clársceidealaithe, ba cheart cuíchóiriú a dhéanamh uair sa bhliain idir Comhaontuithe Comhpháirtíochta agus na leasuithe ar chláir a d’fhormheas an Coimisiún an bhliain féilire roimhe sin.

(182)

D’fhonn ullmhúchán agus cur chun feidhme straitéisí forbartha áitiúla faoi stiúir an phobail a éascú, ba cheart go bhféadfaí an Ciste ceannasach a úsáid chun na costais ullmhúcháin, reatha agus cheannaireachta a chumhdach.

(183)

Chun cur chun feidhme straitéisí forbartha áitiúla faoi stiúir an phobail agus infheistíocht chríochach chomhtháite a éascú, ba cheart soiléiriú a dhéanamh ar róil agus freagrachtaí grúpaí gníomhaíochta áitiúla maidir le straitéisí forbartha áitiúla faoi stiúir an phobail, chomh maith le róil agus freagrachtaí údarás áitiúil, comhlachtaí forbartha réigiúnaí nó eagraíochtaí neamhrialtasacha maidir le hinfheistíochtaí críochacha comhtháite (ICCanna), i dtaca le comhlachtaí eile cláir. Níor cheart go mbeidh gá le hainmniú mar chomhlacht idirmheánach i gcomhréir leis na rialacha sonracha maidir le cistí ach amháin i gcásanna ina ndéanfaidh na comhlachtaí ábhartha cúraimí breise ar faoi fhreagracht an údaráis bainistíochta nó an údaráis deimhniúcháin nó na gníomhaireachta íocaíochta iad.

(184)

Ba cheart an fhéidearthacht a bheith ann d’údaráis bhainistíochta ionstraimí airgeadais a chur chun feidhme trí chonradh a dhámhachtain go díreach do BEI agus d’institiúidí idirnáisiúnta airgeadais.

(185)

Tá cuid mhór Ballstát tar éis bainc nó institiúidí atá faoi úinéireacht phoiblí a chur ar bun a oibríonn faoi shainordú beartais phoiblí chun gníomhaíochtaí forbartha eacnamaíche a chur chun cinn. Tá saintréithe ag na bainc nó ag na hinstitiúidí sin atá faoi úinéireacht phoiblí a dhealaíonn iad ó bhainc thráchtála phríobháideacha ó thaobh a n-úinéireachta, i dtaca leis an sainordú atá acu maidir le forbairt agus toisc nach ndíríonn siad go príomha ar bhrabúis a uasmhéadú. Is é an príomhról atá ag bainc nó ag institiúidí den sórt sin atá faoi úinéireacht phoiblí cliseadh sa mhargadh a mhaolú i gcás nach gcuireann bainc thráchtála seirbhísí leordhóthanacha ar fáil i réigiúin áirithe nó do réimsí áirithe beartais nó d’earnálacha áirithe. Tá inniúlacht ar leith ag na bainc nó ag na hinstitiúidí sin atá faoi úinéireacht phoiblí rochtain ar Chistí SIE a chur chun cinn agus, ag an am céanna, a neodracht iomaíoch a chaomhnú. I ngeall ar an ról sainiúil agus na saintréithe atá acu, féadfaidh na Ballstáit an úsáid a bhainfear as ionstraimí airgeadais a mhéadú chun go mbeidh an tionchar is mó is féidir ag na Cistí SIE sin san fhíorgheilleagar. Bheadh an toradh sin i gcomhréir le beartas an Choimisiúin ról na mbanc agus na n-institiúidí sin atá faoi úinéireacht phoiblí mar bhainisteoirí cistí a éascú maidir le cur chun feidhme Chistí SIE mar aon le Cistí SIE agus maoiniú CEIS a chumasc, mar a leagtar amach é go háirithe sa Phlean Infheistíochta don Eoraip. Gan dochar do chonarthaí a dámhadh cheana féin le haghaidh chur chun feidhme na n-ionstraimí airgeadais i gcomhréir leis an dlí is infheidhme, tá údar ann a shoiléiriú go bhféadfaidh údaráis bhainistíochta conarthaí a dhámhachtain go díreach do bhainc nó d’institiúidí den sórt sin atá faoi úinéireacht phoiblí. Ina ainneoin sin, chun a áirithiú go leanfaidh an fhéidearthacht de dhámhachtain dhíreach de bheith comhoiriúnach le prionsabail an mhargaidh inmheánaigh, ba cheart coinníollacha dochta a leagan síos, coinníollacha nár mhór do bhainc agus d’institiúidí atá faoi úinéireacht phoiblí a chomhlíonadh.

Ba cheart a áireamh ar na coinníollacha sin nach bhfuil aon rannpháirteachas caipitiúil príobháideach díreach le bheith ann, cé is moite d’fhoirmeacha neamhrialála agus foirmeacha neamhbhlocála den rannpháirteachas caipitiúil príobháideach i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar amach i dTreoir 2014/24/AE. Ina theannta sin, agus an raon feidhme teoranta go docht do chur i bhfeidhm Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013, ba cheart cead a bheith ag banc nó ag institiúid, atá faoi úinéireacht phoiblí, na hionstraimí airgeadais a chur chun feidhme, i gcás nach n-imríonn rannpháirteachas caipitiúil príobháideach aon tionchar ar chinntí maidir le bainistiú laethúil na hionstraime airgeadais a fhaigheann tacaíocht ó chistí SIE.

(186)

D’fhonn an fhéidearthacht a choimeád do CFRE agus CETFT rannchuidiú le hionstraimí airgeadais comhpháirteacha um ráthaíocht neamhchaidhpeáilte agus urrúsúchán i bhfabhar FBManna, tá sé riachtanach a fhoráil go bhféadfaidh na Ballstáit CFRE agus CETFT a úsáid le rannchuidiú leis na hionstraimí sin le linn na clárthréimhse ar fad agus ní mór forálacha ábhartha a bhaineann leis an rogha sin a nuashonrú freisin, amhail na forálacha sin a bhaineann le measúnuithe agus meastóireachtaí ex ante agus an fhéidearthacht clársceidealaithe a thabhairt isteach do CFRE ar leibhéal na haise tosaíochta.

(187)

Le glacadh Rialachán (AE) 2015/1017 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (24), bhíothas ag beartú na Ballstáit a chumasú le húsáid a bhaint as Cistí SIE chun rannchuidiú le maoiniú tionscadal incháilithe a fhaigheann tacaíocht faoi CEIS. Ba cheart foráil shonrach a chur isteach i Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 lena leagfar amach na téarmaí agus coinníollacha lena n-éascófaí idirghníomhaíocht agus comhlántacht níos fearr, rud a fhágann go mbeidh féidearthacht ann Cistí SIE agus táirgí airgeadais BEI a chomhcheangal faoi Ráthaíocht AE a chumhdaítear le CEIS.

(188)

Agus a n-oibríochtaí á ndéanamh acu, ba cheart do na comhlachtaí a chuireann ionstraimí airgeadais chun feidhme cloí le beartas an Aontais maidir le dlínsí neamhchomhoibríocha chun críocha cánach, agus le haon nuashonrú a dhéanfar air sin, mar a leagtar síos i ngníomhartha dlí ábhartha an Aontais agus i gconclúidí ón gComhairle, go háirithe conclúidí ón gComhairle an 8 Samhain 2016 agus na hIarscríbhinní a ghabhann leo, chomh maith le conclúidí ón gComhairle an 5 Nollaig 2017 agus na hIarscríbhinní a ghabhann leo.

(189)

Chun na ceanglais rialaithe agus iniúchóireachta a shimpliú agus a chomhchuibhiú agus chun feabhas a chur ar chuntasacht na n-ionstraimí airgeadais arna gcur chun feidhme ag BEI agus ag institiúidí eile idirnáisiúnta airgeadais, ní mór leasú a dhéanamh ar na forálacha maidir le hionstraimí airgeadais a bhainistiú agus a rialú ar mhaithe leis an bpróiseas dearbhaithe a éascú. Níor cheart an leasú sin a chur i bhfeidhm maidir le hionstraimí airgeadais dá dtagraítear i bpointe (a) d’Airteagal 38(1) agus in Airteagal 39 de Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013, a bunaíodh le comhaontú cistiúcháin arna shíniú roimh 2 Lúnasa 2018. I gcás na n-ionstraimí airgeadais sin, ba cheart feidhm fós a bheith ag Airteagal 40 den Rialachán sin de réir mar is infheidhme tráth shíniú an chomhaontaithe mhaoiniúcháin.

(190)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir le cur chun feidhme Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 i ndáil leis na samhlacha do na tuarascálacha rialaithe agus na tuarascálacha iniúchóireachta bliantúla dá dtagraítear in Airteagal 40(1) den Rialachán sin, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (25).

(191)

Chun comhsheasmhacht a áirithiú maidir leis an dóigh ar caitheadh le ceartuithe airgeadais le linn na clárthréimhse 2007-2013, ní mór a shoiléiriú gurb amhlaidh, i gcás ionstraimí airgeadais, gur cheart an fhéidearthacht a bheith ann ranníocaíocht a chealófar mar thoradh ar neamhrialtacht aonair a athúsáid le haghaidh caiteachas rialta a chur in áit neamhrialtacht aonair laistigh den aon oibríocht amháin ionas nach gcruthóidh an ceartú airgeadais lena mbaineann glanchaillteanas d’oibríocht na hionstraime airgeadais.

(192)

D’fhonn níos mó ama a chur ar fáil do shíniú na gcomhaontuithe cistiúcháin a cheadaíonn úsáid cuntas eascró le haghaidh íocaíochtaí le haghaidh infheistíochtaí i bhfaighteoirí deiridh tar éis dheireadh na tréimhse incháilitheachta d’ionstraimí atá bunaithe ar chothromas, ba cheart an spriocdháta do shíniú na gcomhaontuithe cistiúcháin sin a shíneadh go dtí an 31 Nollaig 2018.

(193)

D’fhonn infheisteoirí a oibríonn faoi phrionsabal mhargadh an gheilleagair a dhreasú le comhinfheistíocht a dhéanamh i dtionscadail bheartais phoiblí, ba cheart coincheap na córa difreáilte infheisteoirí a thabhairt isteach, rud a fhágann gurb amhlaidh, faoi choinníollacha sonracha, ionas go nglacfaidh Cistí SIE seasamh tánaisteach a ghlacadh i leith infheisteoir a oibríonn faoi phrionsabal mhargadh an gheilleagair agus i leith tháirgí airgeadais BEI faoin Ráthaíocht AE a chumhdaítear le CEIS. Ba cheart coinníollacha a leagan síos ag an am céanna maidir le cóir dhifreáilte den sórt sin a chur i bhfeidhm le linn Cistí SIE a chur chun feidhme.

(194)

Mar gheall ar an timpeallacht fhadtréimhseach ísealúis, agus ionas nach ngearrfar pionós míchuí ar chomhlachtaí a bhíonn i mbun ionstraimí airgeadais a chur chun feidhme, ní mór, faoi réir bainistíocht airgid ghníomhach, maoiniú úis dhiúltaigh arna ghiniúint de bharr infheistíochtaí Chistí SIE de bhun Airteagal 43 de Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 a chumasú ó acmhainní arna n-íoc ar ais san ionstraim airgeadais.

(195)

D’fhonn ceanglais tuairiscithe a chur ar comhréim leis na forálacha nua maidir le cóir dhifreáilte infheisteoirí agus d’fhonn dúbláil a sheachaint maidir le ceanglais áirithe, ba cheart Airteagal 46(2) de Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 a leasú.

(196)

Chun cur chun feidhme Chistí SIE a éascú, ní mór deis a thabhairt do na Ballstáit gníomhartha cúnaimh theicniúil a chur chun feidhme trí chonradh a dhámhachtain go díreach do BEI, d’institiúidí eile idirnáisiúnta airgeadais agus do bhainc nó d’institiúidí faoi úinéireacht phoiblí.

(197)

D’fhonn na coinníollacha a chomhchuibhiú a thuilleadh le haghaidh oibríochtaí a ghineann glanioncaim i ndiaidh a gcur i gcrích, ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha ábhartha den Rialachán seo le hoibríochtaí a roghnaíodh cheana agus atá fós ar siúl, agus le hoibríochtaí atá fós le roghnú le linn na clárthréimhse sin.

(198)

D’fhonn dreasacht láidir a thabhairt chun bearta maidir le héifeachtúlacht fuinnimh a chur chun feidhme, níor cheart caitheamh le coigilteas a bhaineann le costais agus atá mar thoradh ar an bhfeabhsú a dhéanann oibríocht ar éifeachtúlacht fuinnimh, níor cheart caitheamh leis mar ghlanioncam.

(199)

D’fhonn cur chun feidhme oibríochtaí a ghineann ioncam a éascú, ba cheart cead a thabhairt an ráta cómhaoinithe a laghdú tráth ar bith le linn chur chun feidhme an chláir i, agus ba cheart foráil a dhéanamh do dheiseanna chun céatadáin de ghlanioncam ar ráta comhréidh a shuí ar leibhéal náisiúnta.

(200)

Toisc ghlacadh mall Rialachán (AE) Uimh. 508/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (26), agus toisc gur leis an Rialachán sin a bunaíodh leibhéil déine cúnaimh, ní mór díolúintí áirithe a leagan amach i Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 maidir le CEMI i ndáil le hoibríochtaí a ghineann ioncam. De bharr go gcuireann na díolúintí sin coinníollacha níos fabhraí ar fáil le haghaidh oibríochtaí cruthaithe ioncaim dá ndéantar méideanna nó rátaí tacaíochta a shainmhíniú i Rialachán (AE) Uimh. 508/2014, is gá dáta difriúil ar chur i bhfeidhm na ndíolúintí sin a shuí chun cóir chomhionann na n-oibríochtaí a dtugtar tacaíocht dóibh ar bhonn Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 a áirithiú.

(201)

Chun laghdú a dhéanamh ar an ualach riaracháin ar thairbhithe, ba cheart méadú a dhéanamh ar an tairseach lena ndíolmhaítear oibríochtaí áirithe ón gceanglas maidir le hioncam arna ghiniúint le linn a gcur chun feidhme a ríomh agus a chur san áireamh.

(202)

Chun sineirgí a éascú idir Cistí SIE agus ionstraimí eile Aontais, ba cheart foráil a dhéanamh go bhféadfar caiteachas arna thabhú a aisíoc ó Chistí difriúla SIE agus ó ionstraimí difriúla Aontais bunaithe ar chéatadán arna chomhaontú roimh ré.

(203)

Chun úsáid cnapshuimeanna a chur chun cinn, agus ós rud é go bhfuil cnapshuimeanna le bheith bunaithe ar mhodh ríofa atá cóir, cothromasach agus infhíoraithe a áirithíonn bainistíocht fhónta airgeadais a áirithiú, ba cheart deireadh a chur leis an uasteorainn is infheidhme maidir lena n-úsáid.

(204)

D’fhonn laghdú a dhéanamh ar an ualach riaracháin a bhíonn ar thairbhithe le linn dóibh tionscadail a chur chun feidhme, ba cheart rogha costais simplithe nua a thabhairt isteach le haghaidh maoiniú, rud a bheidh bunaithe ar choinníollacha eile seachas ar chostais na n-oibríochtaí.

(205)

Ba cheart do na Ballstáit úsáid níos mó a bhaint as roghanna costais simplithe chun simpliú a dhéanamh ar na rialacha lena rialaítear úsáid cistí agus chun ualach an riaracháin a ghabhann leis a laghdú.

(206)

Agus aird á tabhairt ar an bhfíric gurb amhlaidh, i gcomhréir le hAirteagal 71 de Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013, a bheidh feidhm ag an oibleagáid chun marthanacht oibríochtaí infheistíochta a áirithiú ón íocaíocht deiridh leis an tairbhí agus, i gcásanna ina bhfuil sé i gceist innealra nó trealamh nua a cheannach ar léas leis an infheistíocht, gur ag deireadh na tréimhse conartha a dhéanfar an íocaíocht deiridh, níor cheart feidhm a bheith ag an oibleagáid sin maidir leis an gcineál infheistíochta sin.

(207)

D’fhonn cur i bhfeidhm leathan roghanna costais shimplithe a áirithiú, ba cheart úsáid éigeantach scálaí caighdeánacha costas aonaid, cnapshuimeanna nó rátaí comhréidhe a leagan amach le haghaidh oibríochtaí nó tionscadail atá ina gcuid d’oibríocht a fhaigheann cúnamh ó CFRE agus ó CSE a thagann faoi thairseach áirithe, agus sin faoi réir forálacha idirthréimhseacha. Ba cheart an deis a thabhairt don údarás bainistíochta, nó don choiste faireacháin maidir leis na cláir faoi sprioc an chomhair chríochaigh Eorpaigh,síneadh a chur leis an idirthréimhse ar feadh tréimhse a mheasann sé atá iomchuí, má mheasann sé go gcruthaíonn oibleagáid den sórt sin ualach díréireach riaracháin. Níor cheart feidhm a bheith ag oibleagáid den sórt sin maidir le hoibríochtaí a fhaigheann tacaíocht faoi chuimsiú Státchabhrach nach cabhair de minimis é. Maidir le hoibríochtaí den sórt sin, ba cheart gach foirm deontas agus cúnaimh inaisíoctha ina leith a bheith mar rogha i gcónaí. Ag an am céanna, ba cheart úsáid dréachtbhuiséad a thabhairt isteach i gcás gach Ciste SIE mar mhodheolaíocht bhreise chun costais shimplithe a chinneadh.

(208)

D’fhonn cur i bhfeidhm níos luaithe agus níos spriocdhírithe roghanna costais shimplithe a éascú, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 de CFAE a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca le forlíonadh a dhéanamh ar Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 le rialacha sonracha breise maidir le ról, dliteanais agus freagracht na gcomhlachtaí a chuireann ionstraimí airgeadais chun feidhme, maidir le critéir ghaolmhara roghnúcháin agus maidir le táirgí a d’fhéadfaí a sheachadadh trí bhíthin ionstraimí airgeadais, agus forlíonadh a dhéanamh ar fhorálacha Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 maidir leis na scálaí caighdeánacha costas aonaid nó an maoiniú ar ráta comhréidh agus i dtaca leis an modh ríofa atá cóir, cothromasach agus infhíoraithe ar a bhféadfar na scálaí sin a bhunú, agus trí mhódúlachtaí mionsonraithe a shonrú maidir leis an maoiniú a bheidh bunaithe ar chomhlíonadh coinníollacha atá nasctha leis an dul chun cinn ar chur chun feidhme nó ar bhaint amach chuspóirí na gclár, agus ní ar chostais ná ar a gcur i bhfeidhm. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr. Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, gheobhaidh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus beidh rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bheidh ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(209)

Chun an t-ualach riaracháin a laghdú, ba cheart méadú a dhéanamh ar an úsáid a bhaintear as rátaí comhréidhe nach gá do na Ballstáit modheolaíocht a bhunú ina leith. Dá bhrí sin, ba cheart dhá cheann bhreise de rátaí comhréidhe a thabhairt isteach: ceann amháin a úsáidfear chun costais foirne dhíreacha a ríomh agus ceann eile a úsáidfear chun na costais incháilithe eile a ríomh bunaithe ar chostais foirne. Ina theannta sin, ba cheart tuilleadh soiléirithe a thabhairt ar na modhanna a úsáidtear chun costais foirne a ríomh.

(210)

D’fhonn feabhas a chur ar éifeachtacht agus ar thionchar na n-oibríochtaí, ba cheart cur chun feidhme oibríochtaí a chlúdaíonn críoch iomlán Ballstáit nó oibríochtaí lena gcumhdaítear limistéir chláir dhifriúla a éascú agus ba cheart cur leis na deiseanna atá ann caiteachas a sholáthar le haghaidh infheistíochtaí áirithe lasmuigh den Aontas.

(211)

Chun na Ballstáit a spreagadh iarraidh ar shaineolaithe neamhspleácha breithmheas a dhéanamh ar mhórthionscadail, ba cheart an dearbhú caiteachais maidir le mórthionscadal a dhéanfar don Choimisiún sula ndéanfaidh an saineolaí neamhspleách breithmheas dearfach air a cheadú a luaithe a thabharfar fógra don Choimisiún gur cuireadh an fhaisnéis ábhartha faoi bhráid an tsaineolaí neamhspleách.

(212)

D’fhonn cur chun cinn a dhéanamh ar úsáid comhphleananna gníomhaíochta lena laghdófar an t-ualach riaracháin ar thairbhithe, ní mór laghdú a dhéanamh ar na ceanglais rialála atá nasctha le comhphlean gníomhaíochta a bhunú agus, ag an am céanna, fócas cuí a choinneáil ar phrionsabail chothrománacha, lena n-áirítear comhionannas inscne agus forbairt inbhuanaithe, a rannchuidigh go mór le cur chun feidhme éifeachtúil Chistí SIE.

(213)

Chun laghdú a dhéanamh ar ualach riaracháin neamhriachtanach ar thairbhithe, ba cheart prionsabal na comhréireachta a urramú sna rialacha maidir le faisnéis, cumarsáid agus infheictheacht. Dá réir sin, tá sé tábhachtach soiléiriú a thabhairt ar raon feidhme chur i bhfeidhm na rialacha sin.

(214)

D’fhonn an t-ualach riaracháin a laghdú, agus d’fhonn a áirithiú go mbainfear úsáid éifeachtach as cúnamh teicniúil ar fud CFRE, CSE agus an Chiste Chomhtháthaithe agus ar fud na gcatagóirí réigiún, ba cheart méadú a dhéanamh ar an tsolúbthacht atá ann chun ríomh agus faireachán a dhéanamh ar na teorainneacha faoi seach is infheidhme maidir le cúnamh teicniúil na mBallstát.

(215)

D’fhonn struchtúir chur chun feidhme a chuíchóiriú, ba cheart a shoiléiriú gur ar fáil do chláir faoi sprioc an chomhair chríochaigh Eorpaigh freisin atá an fhéidearthacht atá ann go bhféadfaidh an t-údarás bainistíochta, an t-údarás deimhniúcháin agus an t-údarás iniúchóireachta a bheith mar chuid den aon chomhlacht poiblí amháin.

(216)

Ba cheart sonrú níos mine a thabhairt faoi na freagrachtaí atá ar na húdaráis bhainistíochta maidir le caiteachas a fhíorú i gcásanna ina mbíonn roghanna costais shimplithe in úsáid.

(217)

Chun a áirithiú gur féidir le tairbhithe tairbhe iomlán a bhaint as an acmhainneacht simplithe a bhaineann le réitigh ríomhrialtais a úsáid le linn Cistí SIE agus an Ciste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí (FEAD) a chur chun feidhme, go háirithe ar mhaithe le lánbhainistiú doiciméad leictreonach a éascú, ní mór a shoiléiriú nach bhfuil rian páipéir ag teastáil i gcásanna ina gcomhlíontar coinníollacha áirithe.

(218)

D’fhonn comhréireacht rialuithe a mhéadú agus an t-ualach riaracháin atá mar thoradh ar rialuithe forluiteacha a mhaolú, go háirithe do thairbhithe beaga, gan an bonn a bhaint de phrionsabal na bainistíochta fónta airgeadais, ba cheart prionsabal na hiniúchóireachta aonair a bheith i dtreis i gcás CFRE, CSE agus an Chiste Chomhtháthaithe agus CEMI, agus ba cheart dúbláil a dhéanamh ar na tairseacha ar faoina mbun nach mbíonn oibríocht faoi réir níos mó ná iniúchadh amháin.

(219)

Tá sé tábhachtach feabhas a chur ar infheictheacht Chistí SIE sa phobal i gcoitinne agus feasacht a ardú ar a dtorthaí agus ar an méid atá bainte amach acu. Beidh gníomhaíochtaí faisnéise agus cumarsáide agus bearta chun an infheictheacht phoiblí a fheabhsú fíor-riachtanach i gcónaí chun an méid atá bainte amach ag na Cistí SIE a phoibliú agus an dóigh a infheistítear acmhainní airgeadais an Aontais a thaispeáint.

(220)

D’fhonn rochtain spriocghrúpaí áirithe ar CSE a éascú, níor cheart bailiú sonraí dá dtagraítear in Iarscríbhinn 1 de Rialachán (AE) Uimh. 1304/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (27) a éileamh le haghaidh táscairí áirithe.

(221)

D’fhonn cóir chomhionann na n-oibríochtaí a dtacaítear leo ar bhonn an Rialacháin seo a áirithiú, mí mór an dáta ar cuireadh leasuithe áirithe ar Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 i bhfeidhm a shuí.

(222)

D’fhonn a áirithiú go mbeidh an chlárthréimhse ar fad le haghaidh Rialacháin (AE) Uimh. 1301/2013, (AE) Uimh. 1303/2013, (AE) Uimh. 1304/2013 agus (AE) Uimh. 223/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (28) á rialú ag sraith chomhleanúnach rialacha, ní mór go mbeadh feidhm ag cuid de na leasuithe ar na Rialacháin sin amhail ón 1 Eanáir 2014. Cuirfear ionchais dhlisteanacha san áireamh trí fhoráil a dhéanamh do chur i bhfeidhm cúlghabhálach na leasuithe sin.

(223)

D’fhonn dlús a chur le cur chun feidhme ionstraimí airgeadais, a chomhcheanglaíonn tacaíocht ó Chistí SIE le táirgí airgeadais BEI faoi ráthaíocht CEIS ón Aontas Eorpach, agus d’fhonn bonn leanúnach dleathach a chur ar fáil do shíniú comhaontuithe cistiúcháin a cheadaíonn úsáid cuntas eascró atá bunaithe ar ionstraimí cothromais, ní mór go mbeadh feidhm ag cuid de na leasuithe ar an Rialachán seo amhail ón 1 Eanáir 2018. Áiritheofar go n-éascófar maoiniú tionscadal go tapa le tacaíocht chomhcheangailte ó Chistí de chuid SIE agus CEIS trí fhoráil a dhéanamh do chur i bhfeidhm cúlghabhálach na leasuithe sin, agus seachnófar aon bhearna sa dlí, de bhua an Rialacháin seo, idir dáta éaga na bhforálacha áirithe i Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 agus dáta theacht i bhfeidhm a sínte.

(224)

Ba cheart an simpliú agus na hathruithe a dhéantar ar rialacha earnáilsonracha a bheith infheidhme a luaithe is féidir chun gur fusa a bheidh sé dlús a chur faoin gcur chun feidhme le linn na tréimhse reatha clársceidealaithe agus, dá bhrí sin, ba cheart iad a bheith infheidhme ón 2 Lúnasa 2018.

(225)

Tar éis an 31 Nollaig 2017, ba cheart don Chiste Eorpach um Choigeartú don Domhandú (CECD) leanúint de chúnamh a sholáthar ar bhonn sealadach do dhaoine óga nach bhfuil i mbun fostaíochta, oideachais ná oiliúna (NEETanna) agus a bhfuil cónaí orthu i réigiúin ina mbíonn tionchar míréireach ag móriomarcaíochtaí. Chun go bhféadfar cúnamh leanúnach a thabhairt do NEETanna, ba cheart feidhm a bheith ag an leasú ar Rialachán (AE) Uimh. 1309/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (29) lena n-áirithítear an cúnamh leanúnach sin le héifeacht amhail ón 1 Eanáir 2018.

(226)

Ba cheart an fhéidearthacht a bheith ann saoráidí measctha a bhunú faoi Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (30) i gcomhair earnáil amháin nó níos mó de Shaoráid um Chónascadh na hEorpa (SCE). D’fhéadfadh saoráidí measctha den sórt sin maoiniú a dhéanamh ar oibríochtaí measctha, ar gníomhaíochtaí iad a cheanglaíonn cineálacha tacaíochta neamh-in-aisíoctha, amhail tacaíocht ó bhuiséid na mBallstát, ó dheontais SCE, ó Chistí SIE agus ó ionstraimí airgeadais ó bhuiséad an Aontais, lena n-áirítear teaglaim de chothromas SCE agus d’ionstraimí airgeadais fiachais SCE, agus maoiniú ó Ghrúpa BIE, ó fhorbairt na mbanc náisiúnta le haghaidh spreagtha, ó fhorbairt nó ó institiúidí eile airgeadais, ó infheisteoirí agus ó thacaíocht airgeadais phríobháideach. ba cheart a áireamh le maoiniú ó Ghrúpa BIE maoiniú BEI faoi CEIS agus ba cheart a áireamh le tacaíocht airgeadais phríobháideach ranníocaíochtaí airgeadais díreacha agus indíreacha araon mar aon le tacaíocht a fhaightear trí chomhpháirtíochtaí príobháideacha poiblí.

(227)

Ba cheart dearadh agus bunú na saoráidí measctha a bheith bunaithe ar mheasúnú ex ante a dhéantar i gcomhréir leis an Rialachán seo, agus ba cheart a léiriú leis an dearadh agus leis an mbunú sin an méid a foghlaimíodh nuair a cuireadh “Glao ar Chumasc” SCE chun feidhme dá dtagraítear i gCinneadh Cur Chun Feidhme ón gCoimisiún an 20 Eanáir 2017 lena leasaítear Cinneadh Cur Chun Feidhme C(2014)1921 lena mbunaítear Clár Oibre Ilbhliantúil 2014-2020 maidir le cúnamh airgeadais i réimse Saoráide um Chónascadh na hEorpa (SCE) —Earnáil an iompair. Ba cheart saoráidí measctha SCE a bhunú faoi na cláir oibre ilbhliantúla agus/nó bhliantúla agus iad a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 17 agus 25 de Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013. Ba cheart don Choimisiún a áirithiú go ndéanfar tuairisciú trédhearcach pras chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle maidir le cur chun feidhme aon saoráid mheasctha SCE.

(228)

Ba cheart gurbh éan cuspóir do shaoráidí measctha SCE iarratas amháin a éascú agus a shruthlíniú le haghaidh na gcineálacha tacaíochta go léir, lena n-áirítear deontais de chuid an Aontais ó SCE agus maoiniú ón earnáil phríobháideach. Ba cheart go mbeadh sé mar aidhm le saoráidí measctha den sórt sin barrfheabhas a chur ar an bpróiseas iarratais do thionscnóirí tionscadal trí phróiseas aonair meastóireachta a sholáthar, ó thaobh cúrsaí teicniúla agus cúrsaí airgeadais de.

(229)

Ba cheart do shaoráidí measctha SCE solúbthacht a mhéadú le haghaidh tionscadail a chur isteach agus an próiseas a shimpliú agus a shruthlíniú le haghaidh tionscadal a aithint agus a mhaoiniú. Ba cheart dóibh freisin úinéireacht agus tiomantas na n-institiúidí airgeadais lena mbaineann a mhéadú, dá bhrí sin, rioscaí na dtionscadal a mhaolú.

(230)

Le saoráidí measctha SCE, ba cheart a bheith mar thoradh orthu feabhas ar chomhordú, ar mhalartú faisnéise agus ar an gcomhar idir na Ballstáit, an Coimisiún, BEI, bainc náisiúnta le haghaidh spreagtha agus infheisteoirí príobháideacha, agus é mar aidhm acu plean gnóthach a chruthú de thionscadail a mbeidh cuspóirí beartais SCE á saothrú acu, agus tacú leis an bplean sin, freisin.

(231)

Ba cheart é a bheith d’aidhm ag saoráidí measctha SCE éifeacht iolraitheora an chaiteachais ón Aontas a fheabhsú trí acmhainní breise a mhealladh ó infheisteoirí príobháideacha, rud a áiritheodh leibhéal uasta rannpháirtíochta infheisteoirí príobháideacha. Anuas air sin, ba cheart go n-áiritheofaí leo go mbeidh na gníomhaíochtaí a dtacaítear leo inmharthana ón taobh eacnamaíoch de agus ó thaobh an airgeadais de agus go seachnófaí easpa giarála infheistíochta a bhuí leo. Ba cheart dóibh rannchuidiú le cuspóirí an Aontais a ghnóthú i dtaca le comhlíonadh na spriocanna a leagadh amach ag Comhdháil Pháras maidir leis an athrú aeráide (COP 21), agus i dtaca le cruthú post agus nascacht trasteorann. Tá sé tábhachtach, i gcás ina n-úsáideadh SCE agus CEIS araon le haghaidh gníomhaíochtaí maoinithe, go ndéanann an Chúirt Iniúchóirí scrúdú an ndearnadh bainistíocht fhónta ar an airgeadas i gcomhréir le hAirteagal 287 de CFAE agus i gcomhréir le hAirteagal 24(2) de Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013.

(232)

I mórán gach cás, táthar ag súil gur le deontais san earnáil iompair i gcónaí a thacófar go príomha le cuspóirí beartais an Aontais. Dá bhrí sin, níor cheart laghdú a dhéanamh ar infhaighteacht na ndeontas sin agus saoráidí measctha SCE á gcur i bhfeidhm.

(233)

D’fhéadfadh rannpháirtíocht comhinfheisteoirí príobháideacha sna tionscadail iompair a éascú tríd an riosca airgeadais a mhaolú. Is féidir le ráthaíochtaí céadchaillteanais, a chuireann BEI ar fáil faoi na sásraí airgeadais comhpháirteacha, ar sásraí iad a fhaigheann tacaíocht ón bhuiséad amhail saoráidí measctha, a bheith iomchuí chun na críche sin.

(234)

Ba cheart cistiú ó SCE a bhunú ar na critéir roghnúcháin agus dhámhachtana a bunaíodh sna cláir oibre ilbhliantúla agus sna cláir oibre bhliantúla de bhun Airteagal 17(5) de Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013, beag beann ar fhoirm an chistiúcháin, nó ar an teaglaim de na foirmeacha cistiúcháin a úsáidtear.

(235)

An taithí a gnóthaíodh i saoráidí measctha, ba cheart í a chur san áireamh sna meastóireachtaí ar Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013.

(236)

Níor cheart a thuiscint go ndéanfar dochar do chaibidil an chreata airgeadais ilbhliantúil tar éis 2020 le tabhairt isteach na saoráidí measctha SCE leis an Rialachán seo.

(237)

D’fhonn tacú le cur chun feidhme a dhéanamh ar thionscadail lena mbaineann an breisluach is mó le haghaidh an Ghréasáin Thras-Eorpaigh Iompair maidir leis na conairí croíghréasáin, na tionscadail trasteorann agus na tionscadail ar na codanna eile den chroíghréasán agus na tionscadail atá incháilithe faoi na tosaíochtaí cothrománacha mar a liostaítear in Iarscríbhinn I de Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013, agus ráta an-ard forghníomhaithe SCE in earnáil an iompair á chur san áireamh, tá sé riachtanach go gceadaítear, go heisceachtúil, solúbthacht bhreise in úsáid an chláir oibre ilbhliantúil le gur féidir úsáid a bhaint as méid an imchlúdaigh airgeadais suas le 95 % de na hacmhainní buiséadacha airgeadais dá dagraítear i Rialachán (AE) Uimh. 1316/2013. Tá sé tábhachtach, áfach, go gcuirfear tuilleadh tacaíochta ar fáil do na tosaíochtaí a chumhdaítear leis na cláir bhliantúla oibre le linn an ama atá fágtha de thréimhse cur chun feidhme SCE.

(238)

De bhrí gur de chineál éagsúil í earnáil teileachumarsáide CEF i gcomparáid le hearnáil iompair CEF agus earnáil fuinnimh CEF, eadhon meánmhéid níos lú deontas agus difríochtaí sa chineál costas agus sa chineál tionscadal, ba cheart ualach neamhriachtanach a sheachaint i gcomhair na dtairbhithe agus na mBallstát a bhíonn rannpháirteach i ngníomhaíochtaí a bhaineann leo, trí ualach níos lú a bheith ann i dtaca le hoibleagáid an deimhniúcháin, gan prionsabal na bainistíochta fónta airgeadais a lagú.

(239)

Ní ceadmhach ach deontais agus soláthar amháin a úsáid faoi Rialachán (AE) Uimh. 283/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (31) láthair chun tacú le gníomhartha i réimse bhonneagair na seirbhíse digití. D’fhonn a áirithiú go bhfeidhmíonn bonneagair na seirbhíse digití ar bhealach chomh héifeachtach agus is féidir, ba cheart ionstraimí airgeadais eile atá in úsáid faoi láthair faoi SCE, lena n-áirítear ionstraimí airgeadais nuálacha, a chur ar fáil, freisin, chun tacú le gníomhaíochtaí den sórt sin.

(240)

Chun ualach riaracháin neamhriachtanach ar údaráis bhainistíochta a sheachaint, ar ualach é a d’fhéadfadh bac a chur ar chur chun feidhme éifeachtúil an Chiste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí, is cuí simpliú agus éascú a dhéanamh ar an nós imeachta le haghaidh gnéithe neamhriachtanacha de chláir oibríochtúla a leasú.

(241)

D’fhonn úsáid an Chiste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí a shimpliú tuilleadh, is cuí forálacha breise a bhunú maidir le hincháilitheacht caiteachais agus go háirithe maidir le húsáid a bhaint as scálaí caighdeánacha costas aonaid, cnapshuimeanna agus rátaí comhréidhe.

(242)

Chun a áirithiú nach gcaithfear go míchothrom le heagraíochtaí comhpháirtíochta, níor cheart neamhrialtachtaí atá inchurtha i leith an chomhlachta i gceannas ar an gcúnamh a cheannach difear a dhéanamh d’incháilitheacht caiteachais na n-eagraíochtaí comhpháirtíochta.

(243)

Chun cur chun feidhme Chistí SIE agus an Chiste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí a shimpliú agus neamhdheimhneacht dhlíthiúil a sheachaint, ba cheart soiléiriú a thabhairt ar fhreagrachtaí áirithe ar na Ballstáit i dtaca le bainistíocht agus rialú.

(244)

Nuair a chuirtear san áireamh an gá atá le cur i bhfeidhm comhtháite na rialacha airgeadais ábhartha laistigh den bhliain airgeadais, is inmholta i bprionsabal go mbeadh Cuid a hAon den Rialachán seo (an Rialachán Airgeadais) infheidhme ó thús na bliana airgeadais. Mar sin féin, d’fhonn a áirithiú go mbainfidh faighteoirí cistí de chuid an Aontais tairbhe, a luaithe is féidir, as an simpliú tábhachtach dá bhforáiltear sa Rialachán seo, ó thaobh an Rialachán Airgeadais agus ó thaobh na leasuithe ar rialacha earnáilsonracha araon, is iomchuí foráil a dhéanamh, ar bhonn eisceachtúil, maidir leis an Rialachán seo a chur i bhfeidhm ón dáta a dtiocfaidh sé i bhfeidhm. Ag an am céanna, chun go mbeidh am breise ann le haghaidh oiriúnú do na rialacha nua, ba cheart d’institiúidí an Aontais leanúint ar aghaidh le Rialachán (AE, Euratom) Uimh. 966/2012 a chur i bhfeidhm go dtí deireadh na bliana airgeadais 2018 maidir le cur chun feidhme a leithreasaí riaracháin faoi seach.

(245)

Níor cheart feidhm a bheith ag roinnt modhnuithe maidir le hionstraimí airgeadais, ráthaíochtaí buiséadacha agus cúnamh airgeadais ach amháin ó dháta chur i bhfeidhm an chreata airgeadais ilbhliantúil i ndiaidh 2020 chun go mbeidh dóthain ama ann chun na bunúis dlí agus na cláir a oiriúnú do na rialacha nua.

(246)

An fhaisnéis faoi mhéan bliantúil na gcoibhéisí lánaimseartha agus maidir le méid measta an ioncaim shannta a tugadh anonn ó bhlianta roimhe sin, ba cheart an fhaisnéis sin a chur ar fáil den chéad uair i dteannta an dréachtbhuiséid a thíolacfar in 2021 d’fhonn dóthain ama a thabhairt don Choimisiún oiriúnú don oibleagáid nua,