AN COIMISIÚN EORPACH
An Bhruiséil,28.9.2023
COM(2023) 548 final
2023/0333(NLE)
Togra le haghaidh
CINNEADH ÓN gCOMHAIRLE
maidir leis an seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais Eorpaigh sa Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar a mhéid a bhaineann leis an togra chun Téarmaí Tagartha na Meithle a leasú
MEABHRÁN MÍNIÚCHÁIN
1.Ábhar an togra
Baineann an togra seo leis an gcinneadh lena leagtar síos an seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais sa Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar (WP.30) i ndáil le roinnt leasuithe ar Théarmaí Tagartha (ToR) na Meithle a bhfuil sé beartaithe iad a ghlacadh.
2.Comhthéacs an togra
2.1.Téarmaí Tagartha na Meithle
Is é is aidhm do Théarmaí Tagartha na Meithle (‘ToR WP.30’) cuspóirí, raon feidhme agus feidhmiú na Meithle a shonrú. Tháinig siad i bhfeidhm i mí Dheireadh Fómhair 2017.
2.2.An Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar
Gníomhaíonn an Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar (WP.30) faoi chuimsiú bheartais na Náisiún Aontaithe agus an Choimisiúin Eacnamaíochta don Eoraip (ECE) agus faoi réir mhaoirseacht ghinearálta an Choiste um Iompar Intíre (CCI).
Go sonrach, tionscnaíonn agus saothraíonn WP.30 gníomhaíochtaí atá dírithe ar chomhchuibhiú agus simpliú rialachán, rialacha agus doiciméadachta maidir le nósanna imeachta trasnaithe teorann le haghaidh iompar intíre i ndáil le Clár Oibre 2030 na Náisiún Aontaithe don Fhorbairt Inbhuanaithe.
Ina theannta sin, déanann WP.30 bainistiú agus faireachán ar chur chun feidhme na gCoinbhinsiún agus na gComhaontuithe maidir le cúrsaí custaim agus éascú trasnaithe teorann faoina coimirce. Ina theannta sin, cuirtear sí chun cinn leathnú féideartha na n–ionstraimí dlí sin chuig réigiúin eile agus spreagtar léi aontachas tíortha nua. Ar deireadh, comhoibríonn sí leis na Coistí Riaracháin do Choinbhinsiún TIR (AC.2), don Choinbhinsiún um Chomhchuibhiú (AC.3) agus don Choinbhinsiún maidir le Cóireáil Chustaim i gcás Coimeádáin Chomhthiomsaithe a Úsáidtear san Iompar Idirnáisiúnta (AC.4).
Is iad rannpháirtithe na Meithle balltíortha an Choimisiúin Eacnamaíochta don Eoraip agus tíortha nach balltíortha iad den Choimisiún Eacnamaíochta don Eoraip atá ina bPáirtithe Conarthacha san ionstraim dlí faoi choimirce WP.30. Beidh vóta amháin ag gach rannpháirtí agus ní dhéanfar cinntí maidir le hionstraim dlí a bheidh i bhfeidhm ach amháin i láthair trian ar a laghad de na Páirtithe Conarthacha. Is de chomhthoil a dhéanfar cinntí de ghnáth. In éagmais comhthola, is é tromlach na rannpháirtithe a bheidh i láthair agus a vótálfaidh a dhéanfaidh cinntí.
Tá inniúlacht eisiach ag an Aontas i réimse an chustaim. Mar aontas custaim agus eacnamaíoch, áfach, níl cearta vótála ag an Aontas sa bhreis ar chearta vótála na mBallstát. Páirtithe is ea iad na Ballstáit go léir agus tá cearta vótála acu.
2.3.Gníomh beartaithe na Meithle um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar
I mí Dheireadh Fómhair 2023, le linn an 164ú seisiún nó seisiún ina dhiaidh sin, tá an Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar le roinnt leasuithe a ghlacadh maidir lena Téarmaí Tagartha (‘ToR WP.30’).
Is é is cuspóir do na ToR nua WP.30 an fhoclaíocht a ailíniú le Téarmaí Tagartha nua an Choiste um Iompar Intíre (ToR ITC) atá formhuinithe ag Comhairle Eacnamaíoch agus Shóisialta na Náisiún Aontaithe (ECOSOC).
Beidh ToR WP.30 infheidhme ón tráth a ghlacfaidh WP.30 iad.
3.An seasamh a ghlacfar thar ceann an Aontais
Cé gur eagraíocht réigiúnach de chuid na Náisiún Aontaithe é Coimisiún Eacnamaíochta na Náisiún Aontaithe don Eoraip (UNECE), tá cuid dá ghníomhaíochtaí ábhartha ar fud an domhain.
An 21 Feabhra 2017, ghlac an Coiste um Iompar Intíre rún aireachta, arna shíniú ag an gCoimisinéir Violeta Bulc, maidir le glacadh leis an ré nua le haghaidh iompar agus soghluaisteacht inbhuanaithe intíre, inar leagadh béim ar ról an Choiste um Iompar Intíre mar ardán cuimsitheach réigiúnach agus domhanda chun gach gné d’fhorbairt agus de chomhar an iompair intíre a mheas. Go háirithe, d’iarr na hairí ar an gCoiste um Iompar Intíre agus ar a fhochomhlachtaí oibriú i dtreo nascacht fheabhsaithe réigiúnach agus idir-ilchríochach agus aird ar leith á tabhairt ar thionscadail iompair chun an Eoraip agus an Áise a nascadh, chomh maith le rannpháirtíocht i dTionscnamh ‘Crios Amháin Bóthar Amháin’ trí chomhordú beartais, agus iompar rianúil a éascú.
Chun a bheith in oiriúint do ról domhanda an Choiste um Iompar Intíre agus a fhochomhlachta, leasaíodh ToR agus Rialacha Nós Imeachta (RoP) an Choiste um Iompar Intíre chun an cur chuige hibrideach le haghaidh ballraíochta, mar a thugtar air, a ghlacadh, rud a chiallaíonn gur féidir le tíortha nach ballstáit den Choimisiún Eacnamaíochta don Eoraip iad, lena n–áirítear tíortha nach baill de na Náisiúin Aontaithe iad, páirt a ghlacadh mar bhall iomlán i ndeighleoga de sheisiúin an Choiste um Iompar Intíre a dhéileálann le hionstraimí dlíthiúla ar páirtithe conarthacha ina dtaobh iad agus fanacht i gcáil chomhairleach i gcás codanna eile.
Dá bhrí sin, d’ullmhaigh WP.30, ar fochomhlacht den Choiste um Iompar Intíre é, leasuithe ar a ToR.
Tacaíonn an tAontas leis an togra le haghaidh leasuithe.
Go háirithe, aontaíonn an tAontas le claochlú theideal na Meithle go ‘Fóram Domhanda um cheisteanna custaim a dhéanann difear don iompar lena n–áirítear trasnuithe teorann a éascú’. Leis an ainm nua sin, tabharfar aitheantas do raon feidhme domhanda obair na Meithle um cheisteanna custaim chomh maith lena ról maidir le trasnuithe teorann a éascú a chur i dtreis.
Ina theannta sin, glacann an tAontas le tagairt don Choiste um Iompar Intíre a chur san áireamh sna Téarmaí Tagartha nua, rud a ligfidh do thíortha nach baill iad de na Náisiúin Aontaithe a bheith rannpháirteach san Fhóram Domhanda a bheidh ann amach anseo. Tiocfaidh an tagairt nua sin in ionad na tagartha do Théarmaí Tagartha an Choimisiúin Eacnamaíochta don Eoraip (ECE) nár lig ach do bhaill na Náisiún Aontaithe, do bhaill de ECE nó do pháirtí conarthach i gCoinbhinsiún faoi choimirce na Meithle, páirt a ghlacadh i gcruinniú/i gcruinnithe.
Ar deireadh, tacaíonn an tAontas le roinnt moltaí leasaithe eagarthóireachta chun ról, cúraimí agus caidreamh an Fhóraim Dhomhanda a bheidh ann amach anseo le heagraíochtaí idir-rialtasacha agus neamhrialtasacha eile a shoiléiriú.
Tá an dréachtghníomh, lena n–áirítear na leasuithe atá beartaithe, i gceangal leis an iarscríbhinn a ghabhann leis an togra le haghaidh cinneadh ón gComhairle.
4.Bunús dlí
4.1.Bunús dlí don nós imeachta
4.1.1.Na prionsabail
In Airteagal 218(9) den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), déantar foráil maidir le cinntí lena mbunófar ‘na seasaimh a ghlacfar thar ceann an Aontais i gcomhlacht arna chur ar bun le comhaontú nuair a iarrtar ar an gcomhlacht sin gníomhartha a ghlacadh a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo, seachas gníomhartha lena bhforlíonfar nó lena leasófar creat institiúideach an chomhaontaithe.’
Áirítear ar na ‘gníomhartha a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo’ gníomhartha a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leo de bhua rialacha an dlí idirnáisiúnta lena rialaítear an comhlacht atá i gceist. Áirítear freisin ionstraimí nach bhfuil éifeacht cheangailteach leo faoin dlí idirnáisiúnta, ach a fhéadfaidh ‘tionchar cinntitheach a imirt ar ábhar na reachtaíochta a ghlacfaidh reachtas an Aontais Eorpaigh’.
4.1.2.Cur i bhfeidhm maidir leis an gcás seo
Is comhlacht í an Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar a bhunaigh an Coiste um Iompar Intíre de Choimisiún Eacnamaíochta na hEorpa a bunaíodh i gcomhréir le cinneadh ó Chomhairle Eacnamaíoch agus Shóisialta na Náisiún Aontaithe.
An gníomh a iarrtar ar an Meitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar a ghlacadh, is gníomh é a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla leis. Féadfaidh an gníomh atá beartaithe tionchar cinntitheach a imirt ar ábhar reachtaíocht an Aontais Eorpaigh, mar atá: cúrsaí custaim, iompair agus trasnú teorann a éascú. Is amhlaidh atá toisc go bhfuil Ballstáit an Aontais, agus uaireanta an tAontas Eorpach féin, ina bpáirtithe conarthacha i bhformhór Choinbhinsiúin na Náisiún Aontaithe faoi choimirce WP.30.
Leis an ngníomh atá beartaithe, ní dhéantar creat institiúideach an Chomhaontaithe a fhorlíonadh ná a leasú.
Dá bhrí sin, is é Airteagal 218(9) CFAE an bunús dlí nós imeachta don chinneadh atáthar a mholadh.
4.2.Bunús substaintiúil dlí
4.2.1.Na prionsabail
Braitheann an bunús substaintiúil dlí do chinneadh faoi Airteagal 218(9) CFAE go príomha ar chuspóir agus ábhar an ghnímh atá beartaithe a bhfuiltear ag glacadh seasamh thar ceann an Aontais ina leith. Má tá dhá aidhm ag an ngníomh atá beartaithe nó má tá dhá chomhpháirt de ann agus más féidir ceann de na haidhmeanna nó de na comhpháirteanna sin a shainaithint mar phríomhaidhm nó mar phríomh-chomhpháirt agus gan an ceann eile ina aidhm nó ina chomhpháirt theagmhasach, ní mór an cinneadh faoi Airteagal 218(9) CFAE a bhunú ar bhunús dlí substainteach aonair, is é sin an bunús dlí a éilítear faoin bpríomhaidhm nó faoin bpríomh-chomhpháirt.
4.2.2.Cur i bhfeidhm maidir leis an gcás seo
Is le comhbheartas tráchtála a bhaineann príomhchuspóir agus ábhar an ghnímh atá beartaithe.
Dá bhrí sin, is í an chéad fhomhír d’Airteagal 207(4) CFAE bunús dlí substainteach an chinnidh atá beartaithe.
4.3.Conclúid
Ba cheart an chéad fhomhír d’Airteagal 207(4) CFAE, i gcomhar le hAirteagal 218(9) CFAE, a bheith mar bhunús dlí don chinneadh atáthar a bheartú.
2023/0333 (NLE)
Togra le haghaidh
CINNEADH ÓN gCOMHAIRLE
maidir leis an seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais Eorpaigh sa Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar a mhéid a bhaineann leis an togra chun Téarmaí Tagartha na Meithle a leasú
TÁ COMHAIRLE AN AONTAIS EORPAIGH,
Ag féachaint don Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, agus go háirithe Airteagal 207, mír 4 i gcomhar le hAirteagal 218(9) de,
Ag féachaint don togra ón gCoimisiún Eorpach,
De bharr an mhéid seo a leanas:
(1)Tháinig téarmaí tagartha na Meithle um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don iompar (‘ToR WP.30’) i bhfeidhm i mí Dheireadh Fómhair 2017.
(2)De bhun a rialacha nós imeachta, féadfaidh an Mheitheal cinneadh a ghlacadh, trí chomhthoil nó trí vóta, maidir lena Téarmaí Tagartha nó maidir le Coinbhinsiúin faoina coimirce.
(3)Le linn an 164ú seisiún a bheidh aici i mí Dheireadh Fómhair 2023 nó i seisiún ina dhiaidh sin, glacfaidh an Mheitheal leasuithe ar a Téarmaí Tagartha.
(4)Is iomchuí an seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais sa Mheitheal a bhunú, ós rud é go mbeidh Téarmaí Tagartha nua na Meithle in ann tionchar cinntitheach a imirt ar ábhar dhlí an Aontais maidir le cúrsaí custaim, iompar agus trasnú teorann a éascú.
(5)Is gá teideal na Meithle a athrú ó bhonn chun a ról ar an leibhéal domhanda a aithint agus chun go bhféadfaidh ball nach ball de na Náisiúin Aontaithe é freastal ar chruinniú amach anseo.
(6)Is fiú cúraimí, ról agus caidreamh na Meithle le heagraíochtaí idir-rialtasacha agus neamhrialtasacha a shoiléiriú.
(7)Ba cheart, dá bhrí sin, an seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais sa Mheitheal a bheith bunaithe ar na dréachtleasuithe atá i gceangal leis an gCinneadh seo. Tá an méid sin gan dochar don fhéidearthacht atá ann faoi láthair mionathruithe neamhshubstaintiúla a dhéanamh, mionathruithe a d’fhéadfadh ionadaithe an Aontais sa Mheitheal a chomhaontú gan cinneadh eile ón gComhairle.
TAR ÉIS AN CINNEADH SEO A GHLACADH:
Airteagal 1
An seasamh atá le glacadh thar ceann an Aontais sa 164ú seisiún nó i gceann de na seisiúin ina dhiaidh sin den Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar maidir lena Téarmaí Tagartha nua, beidh sé bunaithe ar na dréachtleasuithe atá i gceangal leis an gCinneadh seo.
Airteagal 2
Is é an Coimisiún a chuirfidh in iúl an seasamh dá dtagraítear in Airteagal 1. Ba cheart do Bhallstáit an Aontais seasamh an Aontais a chur in iúl nuair a dhéanfar vótáil fhoirmiúil sa Mheitheal um Cheisteanna Custaim a dhéanann difear don Iompar, ag gníomhú dóibh go comhpháirteach chun leasa an Aontais.
Airteagal 3
Féadfaidh ionadaithe an Aontais teacht ar chomhaontú maidir le mionathruithe teicniúla ar an seasamh dá dtagraítear in Airteagal 1 gan cinneadh dá éis sin ón gComhairle.
Airteagal 4
Is chuig na Ballstáit agus chuig an gCoimisiún a dhírítear an Cinneadh seo.
Arna dhéanamh sa Bhruiséil,
Thar ceann na Comhairle
An tUachtarán