AN COIMISIÚN EORPACH

An Bhruiséil,21.12.2021

COM(2021) 829 final

TEACHTAIREACHT ÓN gCOIMISIÚN CHUIG PARLAIMINT NA hEORPA AGUS CHUIG AN gCOMHAIRLE

Samhail‑chomhaontú stádais dá dtagraítear i Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Samhain 2019 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena n-aisghairtear Rialacháin (AE) Uimh. 1052/2013 agus (AE) 2016/1624

1.Réamhrá

Is eilimint thábhachtach den bhainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip é an comhar gníomhach le tríú tíortha. 1 Ós rud é gur aisghairmeadh an Rialachán maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach ó 2016 2 , cumhachtaíodh an Ghníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta (an ‘Ghníomhaireacht’), dá ngairtear Frontex go coitianta, foirne ag a bhfuil cumhachtaí feidhmiúcháin a imscaradh i dtríú tíortha comharsanacha leis an Aontas Eorpach, faoi réir thabhairt i gcrích comhaontaithe stádais – comhaontú idirnáisiúnta idir an tAontas Eorpach agus an tríú tír arna idirbheartú, arna shíniú agus arna thabhairt i gcrích faoi Airteagal 218 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh. In 2016, ghlac an Coimisiún samhail‑chomhaontú stádais 3 bunaithe ar Rialachán (AE) 2016/1624, a bhí ina bhunús do na hidirbheartaíochtaí leis an Albáin, leis an mBoisnia agus an Heirseagaivéin, leis an Macadóin Thuaidh, le Montainéagró agus leis an tSeirbia. I láthair na huaire, tá na comhaontuithe stádais leis an tSeirbia, leis an Albáin agus le Montainéagró tugtha i gcrích 4 agus tá oibríochtaí comhpháirteacha seolta go rathúil sna trí thír uile. Síníodh comhaontuithe stádais leis an Macadóin Thuaidh agus leis an mBoisnia agus an Heirseagaivéin ach níl siad tugtha i gcrích go fóill.

In 2019, leathnaíodh údarás Frontex sa bhreis le Rialachán (AE) 2019/1896 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach 5 (an ‘Rialachán’). Leathnaigh an Rialachán cúraimí na Gníomhaireachta chomh maith le líon na bpáirtithe leasmhara féideartha le haghaidh comhaontuithe stádais. Go háirithe, féadfaidh an Ghníomhaireacht baill foirne ag a bhfuil cumhachtaí feidhmiúcháin a imscaradh anois in aon tríú tír fad agus go gcuireann an t‑imscaradh le cur chun feidhme éifeachtach Bhainistiú Comhtháite Teorainneacha san Eoraip, i bhfocail eile, níl imscaradh teoranta a thuilleadh do thríú tíortha atá i gcomharsanacht an Aontais Eorpaigh. Mar ab amhlaidh roimhe seo, ní mór comhaontú stádais a thabhairt i gcrích i gcás ina samhlaítear go n‑imscarfaí baill foirne ag a bhfuil cumhachtaí feidhmiúcháin i dtríú tír. 6

Leagtar amach leis an Teachtaireacht reatha an samhail‑chomhaontú stádais dá bhforáiltear in Airteagal 76(1) de Rialachán (AE) 2019/1896. Is nuashonrú é ar an tsamhail a glacadh in 2016, a leabaíonn na nithe nua arna dtabhairt isteach ag Rialachán (AE) 2019/1896, go háirithe daingniú chosaint na gceart bunúsach agus na sonraí pearsanta, fad is a tharraingítear ar an taithí a fhaightear le hidirbheartaíocht na gcomhaontuithe stádais atá tugtha i gcrích cheana féin.

2.Comhar le tríú tíortha faoi chuimsiú an Rialacháin maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach

Sna conclúidí a rinne sé an 28 Meitheamh 2018, d’iarr an Chomhairle Eorpach ról tacaíochta na Gníomhaireachta maidir le rialú éifeachtach theorainneacha seachtracha an Aontais a áirithiú, i gcomhar le tríú tíortha san áireamh, go ndéanfaí neartú breise air trí bhíthin acmhainní méadaithe agus údarás feabhsaithe. 7

Is príomhthoisc, chun cuspóirí bhainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip a bhaint amach, é an comhar buan a leagtar amach go maith le tríú tíortha. Liostaítear sa Rialachán ‘comhar le tríú tíortha sna limistéir arna gcumhdach leis an Rialachán seo, ag díriú go háirithe ar thíortha comharsanachta tríú tír agus ar na tríú tíortha sin a sainaithníodh trí anailís riosca mar thíortha tionscnaimh nó idirthurais i dtaca le hinimirce neamhdhlíthiúil’ mar chuid de bhainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip. 8 Ba cheart do chomhar den sórt sin fónamh chun an bainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip agus na caighdeáin um fhilleadh a chur chun cinn, faisnéis agus anailís riosca a mhalartú, agus, cur chun feidhme an fhillte a éascú d’fhonn cur lena éifeachtúlacht agus tacú le tríú tíortha i réimse an bhainistithe teorainneacha agus imirce, lena n‑áirítear tríd an mbuanchór a imscaradh nuair is gá an tacaíocht sin chun teorainneacha seachtracha a chosaint agus bainistiú éifeachtach a dhéanamh ar bheartas imirce an Aontais. 9  

Iarrtar ar an nGníomhaireacht dul i gcomhar le tríú tíortha maidir le cúrsaí a chlúdaítear sa Rialachán, chun cúnamh a thabhairt do thríú tíortha i gcomhthéacs an chomhair theicniúil agus oibríochtúil eatarthu i ndáil le cúrsaí áirithe, chun cúnamh a thabhairt do thríú tíortha chun údaráis bhainistithe teorainneacha a oiliúint, agus chun cúnamh a thabhairt do thríú tíortha tacú le hoibríochtaí cuardaigh agus tarrthála do dhaoine atá i nguais ar muir. 10 Ceadaíonn an Rialachán imscaradh ball de bhuanchór na Gníomhaireachta in oibríochtaí comhpháirteacha, mear‑idirghabhálacha teorann, idirghabhálacha um fhilleadh nó aon ghníomhaíocht ábhartha eile i dtríú tíortha (le húdarú ón tríú tír lena mbaineann). 11 Ceadaíonn an Rialachán don Ghníomhaireacht go sonrach comhoibriú le húdaráis an bhainistithe teorainneacha sna tríú tíortha 12 “a mhéid atá ag teastáil chun a chuid cúraimí a chomhlíonadh.” 13  

Ceanglaítear ar an nGníomhaireacht Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus an Coimisiún a chur ar an eolas maidir le haon ghníomhaíocht a dhéanann sé i gcomhar le húdaráis tríú tíortha agus faisnéis mhionsonraithe a sholáthar ar chomhlíontacht na ngníomhaíochtaí seo le cearta bunúsacha. 14 Tá an Ghníomhaireacht faoi oibleagáid freisin measúnú ar a comhar le tríú tíortha a chur san áireamh sna tuarascálacha bliantúla, chomh maith lena comhaontuithe, socruithe oibre, treoirthionscadail agus tionscadail um chúnamh teicniúil le tríú tíortha a phoibliú. 15

Nuair is gá foirne bainistithe teorainneacha a fheidhmeoidh cumhachtaí feidhmiúcháin a imscaradh i dtríú tír mar gheall ar an gcomhar idir an Ghníomhaireacht agus tríú tír, éilítear leis an Rialachán go mbeadh comhaontú stádais i bhfeidhm idir an tAontas agus an tríú tír sin. 16 Tá baill de bhuanchór an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh sna foirne bainistithe teorainneacha 17 agus is féidir iad a imscaradh i mBallstáit, ag na teorainneacha seachtracha, agus ar chríocha tríú tíortha le linn oibríochtaí comhpháirteacha mear‑idirghabhálacha teorann (dá dtagraítear le chéile sa samhail‑chomhaontú stádais mar “gníomhaíochtaí oibríochtúla”). 18 Is féidir le gach comhaontú stádais bheith ina scáth faoinar féidir le gníomhaíochtaí oibríochtúla iomadúla a dhéanamh.

Go suntasach, i gcás ina molann an Coimisiún don Chomhairle údarú a thabhairt dó comhaontú stádais a chaibidliú le tríú tír, ba cheart dó staid na gceart bunúsach sa tríú tír atá ábhartha do na limistéir arna gcumhdach ag an gcomhaontú a mheasúnú agus Parlaimint na hEorpa a chur ar an eolas ina leith. 19  

Féadfaidh an Ghníomhaireacht gníomhú laistigh de chreat comhaontú oibre arna thabhairt i gcrích le húdaráis ábhartha an tríú tír maidir le cúrsaí a bhaineann le bainistíocht comhar oibríochtúil. 20  

Ní mór aon oibríocht de chuid na Gníomhaireachta ar chríoch tríú tír a chur san áireamh sa chlár oibre bliantúil a ghlacfaidh bord bainistíochta na Gníomhaireachta agus ní mór é a dhéanamh ar bhonn plean oibríochtúil a chomhaontófar idir an Ghníomhaireacht agus údaráis ábhartha an tríú tír i gcomhairle leis na Ballstáit rannpháirteacha. 21 I gcás ina bhfuil Ballstát nó Ballstáit i gcomharsanacht leis an tríú tír nó ag roinnt teorann le limistéar oibríochtúil an tríú tír, tá an plean oibríochtúil agus aon leasuithe air faoi réir chomhaontú an Bhallstáit sin nó na mBallstát sin. 22  

Maidir le filleadh, ceadaíonn an Rialachán don Ghníomhaireacht (i) cúnamh a sholáthar ag gach céim den phróiseas um fhilleadh (gan staidéar a dhéanamh ar fhiúntas cinntí um fhilleadh, ar rud é a bheidh faoi fhreagracht iomlán na mBallstát i gcónaí); (ii) cúnamh a sholáthar maidir le comhar agus eagrú na n‑oibríochtaí um fhilleadh; (iii) tacaíocht theicniúil agus oibríochtúil a sholáthar maidir le cur chun feidhme na hoibleagáide na fillithe a fhilleadh; (iii) tacaíocht theicniúil agus oibríochtúil a sholáthar chun oibríochtaí agus idirghabhálacha a fhilleadh. 23 Ní dhéanann an Rialachán foráil maidir le haon fhoireann eile seachas foirne bainistithe teorainneacha atá le himscaradh go hoibríochtúil i dtríú tíortha 24 agus ní shamhlaítear leis feidhmiú cumhachtaí feidhmiúcháin i dtríú tír faoi chuimsiú fhilleadh bhaill an bhuanchóir. Ní bheadh an comhaontú stádais ina ionstraim iomchuí chun oibríochtaí um fhilleadh a eagrú dá bharr sin. 25

3.Samhail‑Chomhaontú Stádais

Iarrann an Rialachán ar an gCoimisiún, tar éis dó dul i gcomhairle leis na Ballstáit, leis an nGníomhaireacht, le Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chearta Bunúsacha agus leis an Maoirseoir Eorpach ar Chearta Sonraí, samhail‑chomhaontú stádais a tharraingt suas i leith gníomhaíochtaí arna ndéanamh ar chríoch tríú tíortha. 26 Ní mór go leagfaí amach sa samhail‑chomhaontú stádais, go háirithe, raon feidhme gníomhaíocht oibríochtúil, forálacha maidir le dliteanas sibhialta agus coiriúil, cúraimí agus cumhachtaí na mball foirne, bearta a bhaineann le bunú oifige allamuigh agus bearta praiticiúla a bhaineann le hurraim do chearta bunúsacha. 27

Dá dheasca sin, áirítear leis an tsamhail seo na forálacha sonracha a leanas:

-Soláthraítear in Airteagal 1 raon feidhme an chomhaontaithe stádais, lena n‑áirítear gach ábhar is gá le haghaidh imscaradh na bhfoirne bainistithe teorainneacha ag a bhfuil cumhachtaí feidhmiúcháin ón mbuanchór chuig críoch an tríú tír ábhartha;

-Liostaítear in Airteagal 2 sainmhínithe ar na príomhthéarmaí a úsáidtear sa tsamhail (ní mór a lua, cé go dtagraíonn na sainmhínithe sa tsamhail do na forálacha ábhartha i reachtaíocht an Aontais, de réir cleachtas caighdeánach, beidh foclaíocht na bhforálacha seo sna comhaontuithe stádais seachas sna tagairtí leis);

-Tugtar tuairisc in Airteagal 3 ar an mbealach ar féidir gníomhaíocht oibríochtúil (i.e., oibríocht chomhpháirteach nó mear‑idirghabháil teorann) a sheoladh (ní mór a lua nach rialaíonn comhaontú stádais ach oibleagáidí na bpáirtithe i dtaca lena chéile; níor cheart é a léirmhíniú go ndéantar difear leis dá n‑oibleagáidí faoin reachtaíocht ábhartha, go háirithe an Rialachán maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach 28 );

-Déantar foráil in Airteagal 4 gur cheart plean oibríochtúil a ghlacadh do gach gníomhaíocht oibríochtúil, ag tabhairt mionsonraí maidir le gnéithe eagraíochtúla agus nós imeachta de;

-Éilítear le hAirteagal 5 go mbeidh sásra i bhfeidhm ag páirtithe chun aon staid a bhaineann leis an inimirce neamhdhleathach, le coireacht trasteorann nó ina mbeadh baol do bheatha na n‑inimirceach, ag teorainneacha seachtracha an Aontais Eorpaigh nó an tríú tír ábhartha, feadh na dteorainneacha sin nó gar dóibh, a thuairisciú;

-Le hAirteagal 6 ceadaítear don Ghníomhaireacht oifigí allamuigh a bhunú sa tríú tír ábhartha, tar éis cead a fháil ón tríú tír;

-Tugtar tuairisc in Airteagal 7 ar ról an oifigigh chomhordúcháin;

-Le hAirteagal 8 áirithítear go lánurramaítear cearta bunúsacha i gcónaí i ndáil le cur i bhfeidhm an chomhaontaithe stádais agus éilítear leis go mbeidh sásraí um ghearáin i bhfeidhm chun a cheadú líomhaintí de sháruithe ar chearta bunúsacha a thuairisciú agus a phróiseáil;

-Tugtar tuairisc in Airteagal 9 ar ról an lucht faireacháin ar chearta bunúsacha;

-Leagtar amach in Airteagal 10 cúraimí agus cumhachtaí na mball foirne, lena n‑áirítear nach féidir leo ach cúraimí a dtugtar tuairisc orthu sa phlean oibríochtúil a dhéanamh, chomh maith le cumhachtaí a dtugtar tuairisc orthu sa phlean oibríochtúil a fheidhmiú;

-Déantar foráil in Airteagal 11 maidir le dosháraitheacht mhaoin, chistí, shócmhainní agus oibríochtaí na Gníomhaireachta sa tríú tír ábhartha;

-Liostaítear in Airteagal 12 pribhléidí agus díolúintí na mball foirne, lena n‑áirítear dliteanas sibhialta agus coiriúil;

-Déantar forálacha in Airteagal 13 do bhaill foirne a ghortaítear nó a éagann;

-Tugtar tuairisc in Airteagal 14 ar shonraí na ndoiciméad creidiúnaithe nach mór a eisiúint chuig gach ball den fhoireann;

-Le hAirteagal 15 cuirtear airteagail 12 go 14 i bhfeidhm maidir le foireann fhoriomlán na Gníomhaireachta a imscartar sa tríú tír ábhartha;

-Liostaítear in Airteagal 16 na rialacha maidir le próiseáil agus cosaint sonraí pearsanta;

-Leagtar amach in Airteagal 17 na réamhriachtanais maidir le malartú faisnéis rúnaicmithe, agus faisnéis nach bhfuil rúnaicmithe ach atá íogair, idir an Ghníomhaireacht agus an tríú tír ábhartha;

-In Airteagal 18 tá rialacha maidir le haistarraingt maoinithe ó ghníomhaíocht oibríochtúil, nó í a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh;

-Déantar foráil in Airteagal 19 don tríú tír ábhartha comhlachtaí ábhartha an Aontais a chur ar an eolas go honnghníomhach i gcás ina dtagann sé ar an eolas maidir le líomhaintí calaoise, éillithe nó gníomhaíochtaí neamhdhleathacha eile a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do leasanna an Aontais Eorpaigh;

-Tugtar tuairisc in Airteagal 20 ar na heintitis atá freagrach as an gcomhaontú stádais a chur chun feidhme;

-Le hAirteagal 21 rialaítear an bealach nach mór díospóidí a bhaineann le léirmhíniú an chomhaontaithe a réiteach;

-Tugtar tuairisc in Airteagal 22 ar an nós imeachta a bhaineann le teacht i bhfeidhm, tréimhse leasaithe, fionraí agus foirceannadh an chomhaontaithe.

4.    Conclúidí

Cuirfidh inniúlacht leathnaithe na Gníomhaireachta, chun gníomhaíochtaí oibríochtúla a dhéanamh ar chríoch aon tríú tír ina gcuireann an t‑imscaradh sin le cur chun feidhme éifeachtach Bhainistiú Comhtháite Teorainneacha san Eoraip, go suntasach le feabhsú shlándáil teorainneacha na hEorpa. Bunaítear leis an samhail‑chomhaontú stádais faoi iamh creat don chomhar idir an Ghníomhaireacht agus a foirne ar lámh amháin agus na húdaráis ábhartha sna tríú tíortha ar an lámh eile. Cé go n‑úsáidfidh an Coimisiún an tsamhail seo mar thúsphointe do gach idirbheartaíocht maidir le comhaontú stádais le tríú tír thar ceann an Aontais Eorpaigh, choigeartófaí téacsanna deiridh comhaontuithe den sórt sin i gcomhréir le sainchúinsí gach comhpháirtí idirbheartaíochta agus na cuspóirí éagsúla atá ag an Aontas i ndáil leis na comhpháirtithe sin. Déanfaidh an Coimisiún a dhícheall mar sin féin, chun croí an tsamhail‑chomhaontaithe stádais a chosaint le linn idirbheartaíochtaí den sórt sin.

(1)

     Is é atá i gceist le bainistíocht chomhtháite teorainneacha san Eoraip, bunaithe ar an tsamhail rialaithe rochtana ceithre chiseal, bearta a dhéantar i dtríú tíortha, amhail a dhéantar faoi chuimsiú an chomhbheartais víosaí, bearta a dhéantar le tríú tíortha comharsanachta, bearta um rialú ag teorainneacha a dhéantar ag na teorainneacha seachtracha, anailís riosca agus bearta a dhéantar laistigh de limistéar Schengen agus bearta um fhilleadh. Aithnítear sa Rialachán nua maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach gur eilimint thábhachtach de bhainistiú comhtháite teorainneacha san Eoraip é an comhar le tríú tíortha. (Aithris 87)

(2)

     Rialachán (AE) 2016/1624 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 14 Meán Fómhair 2016 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena leasaítear Rialachán (AE) 2016/399 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus lena n‑aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 863/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 2007/2004 ón gComhairle agus Cinneadh 2005/267/CE ón gComhairle, IO L 251, 16.9.2016, lgh. 1–76.

(3)

     Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle maidir leis an samhail‑chomhaontú stádais dá dtagraítear i Rialachán (AE) Uimh. 2016/1624 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 14 Meán Fómhair 2016 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach, 22.11.2016, COM(2016) 739 final.

(4)

     Cinneadh (AE) 2020/865 ón gComhairle, Cinneadh (AE) 2018/1031 ón gComhairle agus Cinneadh (AE) 2020/729 ón gComhairle, faoi seach.

(5)

     Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Samhain 2019 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena n‑aisghairtear Rialacháin (AE) Uimh. 1052/2013 agus (AE) 2016/1624, IO L 295, 14.11.2019, lgh. 1–131.

(6)

     Airteagal 73(3).

(7)

      https://www.consilium.europa.eu/media/35936/28-euco-final-conclusions‑en.pdf  

(8)

     Airteagal 3(G)

(9)

     Aithris 87

(10)

     Airteagal 10

(11)

     Airteagal 54

(12)

     “[na] húdaráis tríú tíortha atá inniúil ar ábhair a chumhdaítear leis an Rialachán seo”

(13)

     Airteagal 73(1)

(14)

     Airteagal 73(7).

(15)

     Airteagal 73(7‑8).

(16)

     Airteagal 73(3)

(17)

     Tá ceithre chatagóir d’fhoireann oibríochtúil sa bhuanchór: (i) foireann reachtúil na Gníomhaireachta; (ii) foireann ar iasacht ó na Ballstáit chuig an nGníomhaireacht le haghaidh achar fadtéarmach; (iii) foireann ó na Ballstáit atá réidh le bheith curtha ar fáil don Ghníomhaireacht le haghaidh imscaradh gearrthéarmach; agus (iv) foireann ó na Ballstáit atá réidh le bheith imscartha chun críoch mear‑idirghabhálacha teorann. (Rialachán Airteagal 54(1)). [NB: chun críocha an tsamhail‑chomhaontaithe stádais, tugtar tuairisc ar an bhfoireann a thiteann faoin gcéad chatagóir mar ‘Baill de na foirne ar foireann reachtúil de chuid na Gníomhaireachta iad’ agus tugtar tuairisc ar an bhfoireann a thiteann faoi na trí chatagóir eile mar ‘Baill de na foirne nach foireann reachtúil de chuid na Gníomhaireachta iad’.]

(18)

     Airteagal 2(18)

(19)

     Aithris 88

(20)

     Airteagal 73(4)

(21)

     Airteagal 74(3)

(22)

     Airteagal 74(3)

(23)

     Airteagal 10(1)(n)

(24)

     Airteagal 10(1)(u)

(25)

     Go háirithe, sainaithnítear sa Rialachán “idirchaidreamh a dhéanamh le tríú tíortha d’fhonn doiciméid taistil a shainaithint agus a fháil le haghaidh fillithe” agus “náisiúnaigh tríú tír atá faoi réir nósanna imeachta um fhilleadh éigeantach a thionlacan” mar thascanna incheadaithe a éilíonn cumhachtaí feidhmiúcháin – ní dhéanfaí ceachtar acu seo, áfach, ar chríoch an tríú tír.

(26)

     Airteagal 76

(27)

     Airteagal 73(3)

(28)

     Rialachán (AE) 2019/1896

AN COIMISIÚN EORPACH

An Bhruiséil,21.12.2021

COM(2021) 829 final

IARSCRÍBHINN

a ghabhann leis an

TEACHTAIREACHT ÓN gCOIMISIÚN CHUIG PARLAIMINT NA hEORPA AGUS CHUIG AN gCOMHAIRLE

Samhail‑chomhaontú stádais dá dtagraítear i Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Samhain 2019 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena n-aisghairtear Rialacháin (AE) Uimh. 1052/2013 agus (AE) 2016/1624

Samhail do chomhaontú stádais idir an tAontas Eorpach agus [tríú tír] maidir le gníomhaíochtaí oibríochtúla arna ndéanamh ag an nGníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta i [dtríú tír]

Tá an tAontas Eorpach,

agus [Tríú tír],

dá ngairfear “Páirtí’ orthu ar leithligh agus “Páirtithe” le chéile anseo feasta,

DE BHRÍ gur féidir le cásanna teacht chun cinn i gcás ina gcomhordaíonn an Ghníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta (‘an Ghníomhaireacht’) comhordú oibríochtúil idir Ballstáit an Aontais Eorpaigh agus [tríú tír], lena n‑áirítear ar chríoch [tríú tír],

DE BHRÍ gur cheart creat dlíthiúil i bhfoirm comhaontú stádais a bhunú i gcomhair cásanna ina mbeidh cumhachtaí feidhmiúcháin ag na baill foirne arna n‑imscaradh ag an nGníomhaireacht ar chríoch [tríú tír],

DE BHRÍ go bhféadfaí leis an gcomhaontú stádais foráil a dhéanamh maidir le bunú oifigí allamuigh ag an nGníomhaireacht ar chríoch [tríú tír] chun comhordú gníomhaíochtaí oibríochtúla a éascú agus a fheabhsú agus chun a áirithiú go ndéanfar bainistiú éifeachtach ar acmhainní daonna agus teicniúla na Gníomhaireachta,

I bhFIANAISE leibhéal ard cosanta sonraí pearsanta i [dtríú tír] agus san Aontas Eorpach; agus

Nuair is infheidhme [I bhFIANAISE gur] dhaingnigh [tríú tír] [ionstraim ábhartha dlí idirnáisiúnta i réimse na cosanta sonraí pearsanta arna tabhairt i gcrích ag an tríú stát agus a thabharfadh le fios go bhfuil leibhéal leordhóthanach cosanta ann, e.g., Coinbhinsiún Chomhairle na hEorpa Uimh. 108 an 28 Eanáir 1981 chun Daoine Aonair a Chosaint maidir le Sonraí Pearsanta a Phróiseáil go hUathoibríoch agus an Prótacal a ghabhann leis];

AG CUIMHNEAMH gur prionsabail bhunúsacha a rialaíonn an comhar idir na Páirtithe iad an urraim do chearta an duine agus do phrionsabail dhaonlathacha;

I bhFIANAISE gur dhaingnigh [tríú tír] [ionstraim ábhartha dlí idirnáisiúnta i réimse na cosanta cearta bunúsacha arna tabhairt i gcrích ag an tríú stát agus a thabharfadh le fios go bhfuil leibhéal leordhóthanach cosanta ann, e.g., an Coinbhinsiún chun Cearta an Duine agus Saoirsí Bunúsacha a Chosaint an 4 Samhain 1950, atá le sonrú i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh];

I bhFIANAISE gur cheart go mbeadh lánurraim ag gach gníomhaíocht oibríochtúil de chuid na Gníomhaireachta ar chríoch [tríú tír] do chearta bunúsacha agus do na comhaontuithe idirnáisiúnta ar páirtí iontu an tAontas Eorpach, a Bhallstáit agus/nó [tríú tír],

I bhFIANAISE go bhfuil gach duine a ghlacann páirt i ngníomhaíocht oibríochtúil faoi oibleagáid cloí leis na caighdeáin is airde ionracais, iompair eiticiúil, gairmiúlachta, agus urraime do chearta bunúsacha chomh maith le hoibleagáidí arna bhforchur orthu le forálacha an phlean oibríochtúil agus cód iompair na Gníomhaireachta a chomhlíonadh,

tar éis cinneadh a dhéanamh an Comhaontú a leanas a thabhairt i gcrích:

Airteagal 1
Raon feidhme 

1.Rialaíonn an comhaontú seo gach ábhar a éilítear le haghaidh imscaradh foirne bainistithe teorann de chuid bhuanchór an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh chuig [tríú tír] i gcás inar féidir le baill foirne cumhachtaí feidhmiúcháin a fheidhmiú.

2.D’fhéadfadh na gníomhaíochtaí oibríochtúla dá dtagraítear i mír 1 tarlú ar chríoch [tríú tír], lena n‑áirítear ag a teorainneacha [talún], [farraige] agus [aeir] le [tír/tíortha eile].

[Maidir le tríú tíortha cósta/oileánda] Faoi réir oibleagáidí na bpáirtithe faoi dhlí na mara, go háirithe Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir le Dlí na Farraige, d’fhéadfadh gníomhaíochtaí oibríochtúla tarlú i réigiún tadhlach [tríú tír]. Ní dhéanfaidh gníomhaíochtaí oibríochtúla arna gcur chun feidhme faoin gcomhaontú seo difear d’oibleagáidí cuardaigh agus tarrthála a thagann ó dhlí na mara, go háirithe Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir le Dlí na Farraige, an Coinbhinsiún Idirnáisiúnta um Shábháilteacht Anama ar Muir agus an Coinbhinsiún Idirnáisiúnta maidir le Cuardach agus Tarrtháil ar Muir.

Airteagal 2
Sainmhínithe

Chun críocha an Chomhaontaithe seo, tá feidhm ag na sainmhínithe seo a leanas:

-ciallaíonn ‘gníomhaíocht oibríochtúil’ gníomhaíocht chomhpháirteach nó mear‑idirghabhálacha teorann;

-ciallaíonn ‘Gníomhaireacht’ an Ghníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta arna bunú ag Rialachán (AE) 2019/1896 1 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach nó aon leasú air;

-ciallaíonn ‘rialú ag teorainneacha’ rialú ag teorainneacha mar a shainítear i bpointe 10 d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) 2016/399 2 ;

-ciallaíonn ‘foirne bainistithe teorainneacha’ foirne a chuirtear le chéile as buanchór an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh a bheidh le himscaradh le linn oibríochtaí comhpháirteacha agus mear‑idirghabhálacha teorann ag na teorainneacha seachtracha sna Ballstáit agus i dtríú tíortha;

-ciallaíonn ‘fóram comhairliúcháin’ an comhlacht comhairliúcháin arna bhunú ag an nGníomhaireacht de bhun Airteagal 108 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘buanchór de chuid an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh’ buanchór de chuid an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh dá bhforáiltear in Airteagal 54 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘EUROSUR’ EUROSUR mar a shainmhínítear i bpointe 9 d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘duine de lucht faireacháin ar chearta bunúsacha’ duine de lucht faireacháin ar chearta bunúsacha dá bhforáiltear in Airteagal 110 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘Ballstát baile’ Ballstát baile mar a shainmhínítear i bpointe 21 d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘teagmhas’ staid a bhaineann leis an inimirce neamhdhleathach, le coireacht trasteorann nó ina mbeadh baol do bheatha na n‑inimirceach, ag teorainneacha seachtracha an Aontais Eorpaigh nó [tríú tír], feadh na dteorainneacha sin nó gar dóibh;

-ciallaíonn ‘oibríocht chomhpháirteach’ gníomhaíocht arna comhordú nó eagrú ag an nGníomhaireacht chun tacú le húdaráis náisiúnta [tríú tír] atá freagrach as rialú teorann atá dírithe ar aghaidh a thabhairt ar dhúshláin amhail inimirce neamhdhleathach, bagairtí reatha nó bagairtí amach anseo ag teorainneacha [tríú tír] nó coireacht trasteorann‑ nó dírithe ar chúnamh méadaithe teicniúil agus oibríochtúil a sholáthar do rialú na dteorainneacha sin;

-ciallaíonn ‘ball foirne’ ball de bhuanchór an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh arna imscaradh trí bhíthin foirne bainistithe teorainneacha chun páirt a ghlacadh i ngníomhaíocht oibríochtúil;

-ciallaíonn ‘Ballstát’ Ballstát den Aontas Eorpach;

-ciallaíonn ‘limistéar oibríochtúil’ an limistéar geografach ina bhfuil gníomhaíocht oibríochtúil le tarlú;

-ciallaíonn ‘Ballstát rannpháirteach’ Ballstát rannpháirteach mar a shainmhínítear i bpointe 22 d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) 2019/1896;

-ciallaíonn ‘sonraí pearsanta’ sonraí pearsanta mar a shainítear i bpointe 1 d’Airteagal 4 de Rialachán (AE) 2016/679 3 ;

-ciallaíonn ‘mear‑idirghabháil teorann’ gníomhaíocht atá dírithe ar dhul i ngleic le dúshlán sonrach díréireach ag teorainneacha [tríú tír] trí bhíthin foirne bainistithe teorainneacha a imscaradh i gcríoch [tríú tír] go ceann thréimhse theoranta ama chun rialú teorann a dhéanamh i gcomhar le húdaráis náisiúnta [tríú tír] atá freagrach as rialú teorann;

-ciallaíonn ‘Baill foirne reachtúla’ baill foirne reachtúla mar a shainmhínítear i bpointe 15 d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) 2019/1896;

Airteagal 3
Gníomhaíochtaí Oibríochtúla a Sheoladh

1.Is le cinneadh i scríbhinn ó stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta a sheolfar gníomhaíocht oibríochtúil faoin gcomhaontú seo arna iarraidh sin i scríbhinn ó údaráis inniúla [tríú tír]. Áireofar le hiarraidh den sórt sin tuairisc ar an staid, na haidhmeanna féideartha agus na riachtanais a mbeifear ag dréim leo, agus próifílí na mball foirne a bheidh de dhíth, lena n‑áirítear próifílí na mball foirne sin a bhfuil cumhachtaí feidhmiúcháin acu, de réir mar is infheidhme.

2.Má chinneann stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta go mbainfeadh sáruithe tromchúiseacha agus/nó leanúnacha ar chearta bunúsacha nó oibleagáidí cosanta idirnáisiúnta leis an ngníomhaíocht oibríochtúil arna hiarraidh, nó go mbeadh na hiarmhairtí thuas mar thoradh ar an iarraidh sin, ní sheolfaidh an stiúrthóir feidhmiúcháin an ghníomhaíocht oibríochtúil.

3.Má mheasann stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta go bhfuil gá le tuilleadh faisnéise chun cinneadh a dhéanamh ar cheart gníomhaíocht oibríochtúil a sheoladh, tar éis iarraidh a fháil faoi mhír 1, féadfaidh sé nó sí faisnéis bhreise a iarraidh nó saineolaithe Gníomhaireachta a údarú chun taisteal chuig [tríú tír] chun measúnú a dhéanamh ar an staid ann. Éascóidh [tríú tír] taisteal den sórt sin.

4.Cinnfidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta gan gníomhaíocht oibríochtúil a sheoladh má mheasann sé nó sí go bhfuil cúis ann, a bhfuil údar léi, í a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh faoi fhorálacha ábhartha Airteagal 18.

Airteagal 4
An Plean Oibríochtúil

1.Aontófar ar phlean oibríochtúil do gach gníomhaíocht oibríochtúil idir an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] i gcomhréir le hAirteagail 38 agus 74 de Rialachán (AE) 2019/1896. Beidh an plean oibríochtúil ina cheangal ar an nGníomhaireacht, ar [thríú tír] agus ar na Ballstáit rannpháirteacha.

2.[I gcás ina bhfuil Ballstát i gcomharsanacht leis an tríú tír nó ag roinnt teorann le limistéar oibríochtúil] beidh an plean oibríochtúil agus aon leasuithe air faoi réir chomhaontú aon Bhallstáit i gcomharsanacht [tríú tír] agus/nó ag roinnt teorann leis an limistéar oibríochtúil.

3. Leagfaidh an plean oibríochtúil amach go mionsonrach gnéithe eagraíochtúla agus nóis imeachta na gníomhaíochta oibríochtúla, lena n‑áirítear:

(a)tuairisc ar an staid maille le modus operandi agus cuspóirí an imscartha, lena n‑áirítear aidhm na hoibríochta;

(b)an t‑achar measta a mhairfidh an ghníomhaíocht oibríochtúil chun go mbeidh sí in ann a cuspóirí a bhaint amach;

(c)an limistéar oibríochtúil;

(d)tuairisc ar chúraimí, lena n‑áirítear na cúraimí a dteastaíonn cumhachtaí feidhmiúcháin ina leith, ar fhreagrachtaí, lena n‑áirítear i dtaca le hurraim do chearta bunúsacha agus do cheanglais chosanta sonraí, agus ar threoracha speisialta i gcomhair na bhfoirne, lena n‑áirítear treoir maidir leis an gceadú bunachair shonraí atá ceadaithe agus maidir leis na hairm sheirbhíse, armlón agus trealamh atá ceadaithe i [dtríú tír];

(e)comhdhéanamh na foirne bainistithe teorainneacha, mar aon le himscaradh ball foirne ábhartha eile/láithreacht ball eile de chuid baill foirne reachtúla na Gníomhaireachta, lena n‑áirítear lucht faireacháin ar chearta bunúsacha;

(f)forálacha maidir le ceannas agus rialú, lena n‑áirítear ainmneacha agus céimeanna ghardaí teorann nó ball foirne ábhartha eile le [tríú tír] a bheidh freagrach as comhoibriú leis na baill foirne agus leis an nGníomhaireacht, go háirithe ainmneacha agus céimeanna na ngardaí teorann sin nó ball foirne ábhartha eile atá i gceannas le linn na tréimhse imscartha, agus ionad na mball foirne sa slabhra ceannais;

(g)an trealamh teicniúil a bheidh le húsáid le linn na gníomhaíochta oibríochtúla, lena n‑áirítear ceanglais shonracha amhail coinníollacha úsáide, an criú arna iarraidh, iompar agus lóistíocht eile, agus forálacha airgeadais;

(h)forálacha mionsonraithe maidir le tuairisciú teagmhais ag an nGníomhaireacht ar bhonn láithreach don bhord bainistíochta agus d’údaráis ábhartha na mBallstát rannpháirteach agus [tríú tír] d’aon teagmhas a mbuailfear leis le linn gníomhaíocht oibríochtúil arna déanamh faoin gComhaontú seo;

(i)scéim tuairiscithe agus meastóireachta ina bhfuil tagarmharcanna don tuarascáil mheastóireachta, lena n‑áirítear a mhéid a bhaineann le cosaint na gceart bunúsach, agus dáta deiridh chun an tuarascáil mheastóireachta chríochnaitheach a thíolacadh;

(j)[Más infheidhme] maidir le hoibríochtaí ar muir, faisnéis shonrach maidir le cur i bhfeidhm na dlínse ábhartha agus an dlí is infheidhme sa limistéar oibríochtúil, lena n‑áirítear tagairtí don dlí náisiúnta, don dlí idirnáisiúnta agus do dhlí an Aontais maidir le hidircheapadh, tarrtháil ar muir agus díbhordáil;

(k)téarmaí an chomhair le comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí eile de chuid an Aontais, seachas an Ghníomhaireacht, tríú tíortha eile nó eagraíochtaí idirnáisiúnta eile;

(l)treoracha ginearálta i dtaobh conas cosaint na gceart bunúsach le linn gníomhaíocht oibríochtúil a áirithiú, lena n‑áirítear cosaint sonraí pearsanta agus oibleagáidí a eascraíonn as ionstraimí idirnáisiúnta is infheidhme maidir le cearta an duine;

(m)nósanna imeachta lena dtreoraítear daoine a bhfuil cosaint idirnáisiúnta de dhíth orthu, íospartaigh na gáinneála ar dhaoine, mionaoisigh neamhthionlactha agus daoine eile ar leochaileach a gcásanna, chuig na húdaráis náisiúnta inniúla chun an cúnamh iomchuí a fháil;

(n)nósanna imeachta lena leagtar amach sásra chun gearáin in aghaidh aon duine atá páirteach i ngníomhaíocht oibríochtúil, lena n‑áirítear gardaí teorann nó baill foirne ábhartha eile an [tríú tír] agus baill foirne, a fháil agus a tharchur chuig an nGníomhaireacht agus [tríú tír] (lena n‑áirítear iad siúd a chuirtear isteach faoi Airteagal 8(5) anseo thíos), ar gearáin iad ina líomhnaítear sáruithe ar chearta bunúsacha i gcomhthéacs a bpáirtíochta i ngníomhaíocht oibríochtúil de chuid na Gníomhaireachta;

(o)socruithe lóistíochta, lena n‑áirítear faisnéis maidir le dálaí oibre agus timpeallacht na limistéar ina mbeidh an ghníomhaíocht oibríochtúil le tarlú.

(p)[Más infheidhme] forálacha maidir le hoifig allamuigh, arna bunú i gcomhréir le hAirteagal 6.

4.Aon leasuithe nó aon oiriúnuithe ar an bplean oibríochtúil, beidh comhaontú ón nGníomhaireacht agus [tríú tír] de dhíth ina leith, tar éis dul i gcomhairle leis na Ballstáit rannpháirteacha.

5.Tarlóidh malartú faisnéise agus comhar oibríochtúil chun críocha EUROSUR i gcomhréir leis na rialacha chun pictiúir de dhálaí sonracha a bheidh le leagan amach sa phlean oibríochtúil don ghníomhaíocht oibríochtúil lena mbaineann a shuí agus a roinnt.

6.Déanfar an mheastóireacht ar ghníomhaíocht oibríochtúil i gcomhréir le mír (3)(i) den airteagal seo i gcomhar le [tríú tír] agus an Ghníomhaireacht.

7.Déanfar na téarmaí comhair le comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí de chuid an Aontais i gcomhréir le mír (3)(k) den airteagal seo i gcomhréir lena sainorduithe faoi seach agus leis na hacmhainní atá ar fáil.

Airteagal 5
Tuairisciú Teagmhais

Beidh sásra um thuairisciú teagmhais ag an nGníomhaireacht agus [údarás ábhartha an tríú tír] araon chun tuairisciú tráthúil aon teagmhais a thagann chun cinn le linn gníomhaíocht oibríochtúil arna déanamh faoin gComhaontú seo a cheadú.

Cuideoidh an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] le chéile chun gach fiosrúchán agus imscrúdú riachtanach a dhéanamh maidir le haon teagmhas a thuairiscítear tríd an sásra seo amhail finnéithe a shainaithint agus fianaise a bhailiú agus a sholáthar, lena n‑áirítear iarrataí chun nithe a bhaineann le teagmhas tuairiscithe a fháil, agus más iomchuí, a thabhairt ar láimh. Féadfaidh tabhairt ar láimh aon ní den sórt sin bheith faoi réir a dtabhartha ar ais laistigh de na téarmaí a shonraíonn an t‑údarás inniúil a sholáthraíonn iad.

Airteagal 6
Oifigí Allamuigh

1.Féadfaidh an Ghníomhaireacht oifigí allamuigh a bhunú ar chríoch [tríú tír] chun comhordú gníomhaíochtaí oibríochtúla a éascú agus a fheabhsú, agus chun a áirithiú go ndéanfar bainistiú éifeachtach ar acmhainní daonna agus teicniúla na Gníomhaireachta. Is í an Ghníomhaireacht a leagfaidh síos suíomh na hoifige allamuigh.

2.Bunófar na hoifigí allamuigh i gcomhréir le riachtanais oibríochtúla agus beidh siad oibríochtúil le haghaidh na tréimhse ama is gá le go mbeidh an Ghníomhaireacht in ann gníomhaíochtaí oibríochtúla a dhéanamh i [dtríú tír] agus sa réigiún comharsanachta. Faoi réir chomhaontú [tríú tír], féadfaidh an Ghníomhaireacht fad a chur leis an tréimhse ama sin.

3.Beidh gach oifig allamuigh faoi bhainistiú ionadaí de chuid na Gníomhaireachta arna cheapadh nó arna ceapadh ag an stiúrthóir feidhmiúcháin mar cheann na hoifige allamuigh, duine a dhéanfaidh formhaoirseacht ar obair fhoriomlán na hoifige.

4.I gcás inarb infheidhme, déanfaidh na hoifigí allamuigh an méid seo a leanas:

(a)tacaíocht oibríochtúil agus lóistíochta a sholáthar agus comhordú ghníomhaíochtaí na Gníomhaireachta a áirithiú sna limistéir oibríochtúla lena mbaineann;

(b)tacaíocht oibríochtúil a sholáthar don [tríú tír] sna limistéir oibríochtúla lena mbaineann;

(c)faireachán a dhéanamh ar ghníomhaíochtaí na Gníomhaireachta agus tuairisciú go tráthrialta do cheanncheathrú na Gníomhaireachta;

(d)comhar a dhéanamh le [tríú tír] maidir le gach saincheist a bhaineann le cur chun feidhme praiticiúil na ngníomhaíochtaí oibríochtúla arna n‑eagrú ag an nGníomhaireacht sa [tríú tír] sin, lena n‑áirítear aon saincheist bhreise a d’fhéadfadh a bheith tagtha chun cinn le linn na ngníomhaíochtaí sin;

(e)tacú leis an oifigeach comhordúcháin sa chomhar a dhéanann sé nó sí le [tríú tír] maidir le gach saincheist a bhaineann lena rannchuidiú leis na gníomhaíochtaí oibríochtúla arna n‑eagrú ag an nGníomhaireacht agus, i gcás inar gá, idirchaidreamh a dhéanamh le ceanncheathrú na Gníomhaireachta;

(f)tacú leis an oifigeach comhordúcháin agus leis an lucht faireacháin ar chearta bunúsacha a shanntar chun faireachán a dhéanamh ar ghníomhaíocht oibríochtúil ó thaobh comhordú agus cumarsáid a éascú, i gcás inar gá, idir foirne na Gníomhaireachta agus údaráis ábhartha [tríú tír], mar aon le haon chúraimí ábhartha;

(g)tacaíocht lóistíochta a eagrú a bhaineann leis na baill foirne a imscaradh agus le trealamh teicniúil a imscaradh;

(h)an tacaíocht lóistíochta eile ar fad a sholáthar maidir leis an limistéar oibríochtúil a bhfuil oifig allamuigh ar leith freagrach as d’fhonn feidhmiú rianúil na ngníomhaíochtaí oibríochtúla arna n‑eagrú ag an nGníomhaireacht a éascú;

(i)bainistiú éifeachtach threalamh na Gníomhaireachta féin a áirithiú sna réimsí a chumhdaítear lena cuid gníomhaíochtaí, lena n‑áirítear clárú féideartha agus cothabháil fhadtéarmach‑ an trealaimh sin agus aon tacaíocht lóistíochta is gá.

(j)tacaíocht a thabhairt do bhaill foirne eile agus/nó gníomhaíochtaí na Gníomhaireachta i [dtríú tír] mar a aontaítear idir an Ghníomhaireacht agus [tríú tír].

5.Áiritheoidh an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] na dálaí is fearr is féidir le haghaidh chomhlíonadh na gcúraimí a shanntar don oifig allamuigh.

6. Tabharfaidh [tríú tír] cúnamh don Ghníomhaireacht acmhainneacht oibríochtúil na hoifige allamuigh a áirithiú.

Airteagal 7
Oifigeach Comhordúcháin

1.Gan dochar do ról na n‑oifigí allamuigh mar a shainmhínítear in Airteagal 6, ceapfaidh an stiúrthóir feidhmiúcháin saineolaí amháin nó níos mó de na baill foirne reachtúla lena n‑imscaradh mar oifigigh chomhordúcháin do gach gníomhaíocht oibríochtúil. Cuirfidh an stiúrthóir feidhmiúcháin [tríú tír] ar an eolas maidir le ceapachán den sórt sin.

2.Ról an oifigigh chomhordúcháin ná:

(a)gníomhú mar idirghabhálaí idir an Ghníomhaireacht, [tríú tír] agus na baill foirne, trí chuidiú a sholáthar, thar ceann na Gníomhaireachta, do na foirne maidir le gach ábhar a bhaineann le coinníollacha an imscartha;

(b)faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme ceart an phlean oibríochtúil, lena n‑áirítear, i gcomhair leis an lucht faireacháin ar chearta bunúsacha, a mhéid a bhaineann le cearta bunúsacha a chosaint agus tuairisciú don stiúrthóir feidhmiúcháin ina leith sin;

(c)gníomhú thar ceann na Gníomhaireachta maidir le gach gné d’imscaradh na bhfoirne agus tuairisciú don Ghníomhaireacht faoi na gnéithe sin uile;

(d)comhar agus comhordú i measc [tríú tír] agus na mBallstát rannpháirteach a chothú.

3.I gcomhthéacs gníomhaíochtaí oibríochtúla, féadfaidh an stiúrthóir feidhmiúcháin údarú don oifigeach comhordúcháin cúnamh a thabhairt i dtaca le haon easaontas faoi fhorghníomhú an phlean oibríochtúil agus imscaradh na bhfoirne a réiteach.

4.Ní eiseoidh [tríú tír] ach treoracha a chomhlíonann an plean oibríochtúil do na baill foirne. Má mheasann an t‑oifigeach comhordúcháin nach gcomhlíonann na treoracha a eisítear do na baill foirne an plean oibríochtúil ná na hoibleagáidí dlíthiúil is infheidhme, cuirfidh sé nó sí é sin in iúl d’oifigigh [tríú tír] a dhéanann ról comhordúcháin agus don stiúrthóir feidhmiúcháin. Féadfaidh an stiúrthóir feidhmiúcháin bearta iomchuí a dhéanamh, lena n‑áirítear an ghníomhaíocht oibríochtúil a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh i gcomhréir le hAirteagal 18 den Chomhaontú seo. Féadfaidh [tríú tír] baill foirne a údarú chun gníomhú thar a ceann.

Airteagal 8
Cearta Bunúsacha

1.Agus a gcuid oibleagáidí faoin gComhaontú á gcomhlíonadh acu, glacann na Páirtithe mar chúram orthu féin gníomhú i gcomhréir le gach ionstraim dlí is infheidhme um chearta an duine, lena n‑áirítear [cuir isteach/scrios i gcás inarb infheidhme an Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine, 1950, Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe i dtaobh Stádas Dídeanaithe, 1951, agus an Prótacal ó 1967 a ghabhann leis, Coinbhinsiún Idirnáisiúnta na Náisiún Aontaithe maidir le Gach Cineál Idirdhealaithe Chiníoch a Dhíothú, 1965, an Cúnant Idirnáisiúnta ar Chearta Sibhialta agus Polaitiúla, 1966, an Coinbhinsiún maidir le Gach Cineál Idirdhealaithe in aghaidh na mBan a Dhíothú, 1979, Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe in aghaidh Céastóireachta, 1984, Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh, 1989, agus Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas, 2006 agus Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh]. 4

2.Déanfaidh baill foirne, le linn dóibh a gcúraimí a chomhlíonadh agus a gcumhachtaí a fheidhmiú, cearta bunúsacha a urramú go hiomlán, lena n‑áirítear maidir le rochtain ar nósanna imeachta tearmainn agus dínit an duine agus tabharfaidh siad aird ar leith ar dhaoine leochaileacha. Beidh cibé bearta a ghlacfar i gcomhlíonadh a gcúraimí agus i bhfeidhmiú a gcumhachtaí comhréireach le cuspóirí na mbeart sin. Le linn dóibh a gcúraimí a chomhlíonadh agus a gcumhachtaí a fheidhmiú, ní dhéanfaidh siad idirdhealú i gcoinne daoine ar bhonn aon fhoras amhail gnéas, cine, dath, bunadh eitneach nó sóisialta, airíonna géiniteacha, teanga, reiligiún nó creideamh, tuairim pholaitiúil nó eile, ballraíocht i mionlach náisiúnta, maoin, breith, míchumas, aois nó gnéaschlaonadh i gcomhréir le hAirteagal 21 den Chairt.

Níl cead bearta atá i mbealach cearta agus saoirsí bunúsacha a dhéanamh ach amháin nuair a dhéanann baill foirne iad agus a gcuid cúraimí á gcomhlíonadh agus/nó a gcumhachtaí á bhfeidhmiú acu nuair is gá agus nuair atá sé comhréireach maidir le cuspóirí na mbeart sin agus ní mór go mbeadh meas acu ar chroí na gceart bunúsach agus na saoirsí bunúsacha sin i gcomhréir le dlí idirnáisiúnta, dlí an Aontais agus an dlí náisiúnta is infheidhme.

Beidh feidhm mutatis mutandis ag an bhforáil seo maidir le gach ball foirne de [údaráis náisiúnta ábhartha an tríú tír] atá páirteach i ngníomhaíocht oibríochtúil.

3.Déanfaidh oifigeach na Gníomhaireachta um chearta bunúsacha faireachán ar chomhlíontacht gach gníomhaíochta oibríochtúla maidir le caighdeáin um chearta bunúsacha is infheidhme. Féadfaidh an t‑oifigeach um chearta bunúsacha, nó a (h)ionadaí, cuairteanna a thabhairt ar an láthair sa tríú tír; tabharfaidh sé nó sí tuairimí maidir leis na pleananna oibríochtúla agus cuirfidh sé nó sí stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta ar an eolas maidir le sáruithe féideartha ar chearta bunúsacha i dtaobh gníomhaíocht oibríochtúil. Tacóidh [tríú tír] le hiarrachtaí faireacháin an oifigigh um chearta bunúsacha, de réir mar a iarrtar uirthi.

4.Aontaíonn na Páirtithe go soláthróidh siad rochtain thráthúil éifeachtach ar gach faisnéis a bhaineann le hurraim do chearta bunúsacha maidir le haon ghníomhaíocht oibríochtúil arna déanamh faoin gComhaontú seo, lena n‑áirítear cuairteanna ar an láthair sa limistéar oibríochtúil.

5.Beidh sásra um ghearáin ag na Páirtithe chun líomhaintí ar sháruithe ar chearta bunúsacha, arna ndéanamh ag na baill foirne agus a bhfeidhmeanna oifigiúla á bhfeidhmiú acu le linn gníomhaíocht oibríochtúil arna déanamh faoin gComhaontú seo, a phróiseáil.

Airteagal 9
Lucht faireacháin ar Chearta Bunúsacha

1.Déanfaidh oifigeach um chearta bunúsacha na Gníomhaireachta duine amháin ar a laghad den lucht faireacháin ar chearta bunúsacha a shannadh do gach gníomhaíocht oibríochtúil chun, inter alia, cúnamh agus comhairle a thabhairt don oifigeach comhordúcháin.

2.Déanfaidh an lucht faireacháin ar chearta bunúsacha faireachán ar chomhlíonadh na gceart bunúsach agus tabharfaidh siad comhairle agus cúnamh maidir le cearta bunúsacha in ullmhú, cur i gcrích agus measúnú na gníomhaíochtaí oibríochtúla ábhartha; Áireofar air sin, go háirithe:

(a)ullmhú pleananna oibríochtúla a leanúint agus tuairisciú a dhéanamh don oifigeach um chearta bunúsacha chun go mbeidh sé nó sí in ann a chuid cúraimí nó a cuid cúraimí a chomhlíonadh amhail dá bhforáiltear i Rialachán (AE) 2019/1896;

(b)cuairteanna a thabhairt, lena n‑áirítear cuairteanna fadtéarmacha, ar na háiteanna ina dtarlaíonn gníomhaíochtaí oibríochtúla;

(c)comhoibriú agus idirchaidreamh a dhéanamh leis an oifigeach comhordúcháin agus cúnamh agus comhairle a thabhairt dó nó di;

(d)an t‑oifigeach comhordúcháin a chur ar an eolas agus tuairisciú a dhéanamh don oifigeach um chearta bunúsacha maidir le hábhair imní ar bith a bhaineann le sáruithe féideartha ar chearta bunúsacha laistigh den ghníomhaíocht oibríochtúil; agus

(e)Rannchuidiú le meastóireacht a dhéanamh ar an ngníomhaíocht oibríochtúil dá dtagraítear in Airteagal 4(3)(i).

3.Beidh rochtain ag daoine den lucht faireacháin ar chearta bunúsacha ar gach réimse ina dtarlóidh an ghníomhaíocht oibríochtúil agus ar na doiciméid uile a bhaineann le cur chun feidhme na gníomhaíochta sin.

4.Nuair a bheidh daoine den lucht faireacháin ar chearta bunúsacha i láthair sa limistéar oibríochtúil, beidh ionchomharthaí á gcaitheamh acu lenar féidir iad a sainaithint go soiléir mar dhaoine den lucht faireacháin ar chearta bunúsacha.

Airteagal 10
Baill Foirne

1.Beidh an t‑údarás ag baill foirne na cúraimí, a dtugtar tuairisc orthu sa phlean oibríochtúil, a dhéanamh.

2.Agus na cúraimí sin á gcomhlíonadh agus na cumhachtaí sin á bhfeidhmiú ag na baill foirne, comhlíonfaidh siad dlíthe agus rialacháin [tríú tír] chomh maith le dlí is infheidhme an Aontais agus an dlí idirnáisiúnta.

3.Ní fhéadfaidh baill foirne cúraimí a chomhlíonadh agus cumhachtaí a fheidhmiú ach amháin ar chríoch [tríú tír] faoi threoracha agus i láthair údaráis bainistithe teorainneacha [tríú tír]. Féadfaidh [tríú tír] baill foirne a údarú cúraimí sonracha a chomhlíonadh agus/nó cumhachtaí sonracha a fheidhmiú ar a críoch in éagmais na n‑údarás bainistithe teorainneacha faoi réir thoiliú na Gníomhaireachta nó an Bhallstáit bhaile, mar is iomchuí.

4.Is í éide bhuanchór an Gharda Teorann agus Cósta Eorpaigh a bheidh á gcaitheamh ag baill foirne ar baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad le linn dóibh a gcúraimí a chur i gcrích agus a gcumhachtaí a fheidhmiú, mura sonraítear a mhalairt sa phlean oibríochtúil.

Beidh a n‑éide náisiúnta féin ar bhaill foirne nach baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad agus a gcúraimí á gcomhlíonadh acu agus a gcumhachtaí á bhfeidhmiú acu, mura sonraítear a mhalairt sa phlean oibríochtúil.

Agus iad ar dualgas, ní mór do gach ball foirne comhartha céannachta pearsanta infheicthe agus armbhanda gorm ar a mbeidh ionchomharthaí an Aontais Eorpaigh agus na Gníomhaireachta ar a gcuid éidí.

5.Údaróidh [tríú tír] baill foirne ábhartha cúraimí a chomhlíonadh le linn gníomhaíocht oibríochtúil a éilíonn úsáid fornirt, lena n‑áirítear airm sheirbhíse, armlón agus trealamh eile a iompar agus a úsáid, i gcomhréir le forálacha ábhartha an phlean oibríochtúil.

-Féadfaidh baill foirne ar baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad trealamh, airm sheirbhíse, armlón agus meáin chomhéigneacha eile a iompar faoi réir thoiliú na Gníomhaireachta.

-Féadfaidh baill foirne nach baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad trealamh, airm sheirbhíse, armlón agus meáin chomhéigneacha eile a iompar faoi réir thoiliú an Bhallstáit bhaile.

6.Déanfar úsáid fornirt, lena n‑áirítear iompar agus úsáid arm seirbhíse, armlóin agus trealaimh eile, a fheidhmiú i gcomhréir le dlí náisiúnta [tríú tír] agus i láthair údaráis bainistithe teorainneacha de chuid [tríú tír]. Féadfaidh [tríú tír] baill foirne a údarú forneart a úsáid in éagmais údaráis bainistithe teorainneacha [tríú tír].

-Maidir le baill foirne ar baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad, beidh údarú den sórt sin, forneart a úsáid in éagmais údaráis bainistithe teorainneacha de chuid [tríú tír] faoi réir thoiliú na Gníomhaireachta.

-Maidir le baill foirne nach baill foirne reachtúla de chuid na Gníomhaireachta iad, beidh údarú den sórt sin, forneart a úsáid in éagmais údaráis bainistithe teorainneacha de chuid [tríú tír] faoi réir thoiliú an Bhallstáit bhaile ábhartha.

Ní mór go mbeadh úsáid fornirt na mball foirne riachtanach agus comhréireach agus ní mór go gcomhlíonfaidh sé dlí ábhartha an Aontais, an dlí idirnáisiúnta agus an dlí náisiúnta, lena n‑áirítear, go háirithe, na ceanglais a leagtar síos in Iarscríbhinn V a ghabhann le Rialachán (AE) 2019/1896.

7.Cuirfidh an Ghníomhaireacht, sula n‑imscarfar na baill foirne, [tríú tír] ar an eolas maidir leis na hairm sheirbhíse, armlón agus trealamh eile a bhfuil cead ag baill foirne a iompar faoi Mhír 5 den airteagal seo. Féadfaidh [tríú tír], áfach, cosc a chur ar airm sheirbhíse, armlón agus trealamh áirithe eile a iompar, ar choinníoll go gcuirfear an cosc céanna sin i bhfeidhm ar a húdaráis bainistithe teorainneacha féin faoi dhlí an [tríú tír] sin. Sula n‑imscarfar na baill foirne, cuirfidh [tríú tír] an Ghníomhaireacht ar an eolas maidir le hairm sheirbhíse, armlón agus trealamh is incheadaithe agus maidir leis na coinníollacha lena n‑úsáid. Cuirfidh an Ghníomhaireacht an fhaisnéis sin ar fáil do Bhallstáit.

Déanfaidh [tríú tír] na socruithe is gá le haghaidh eisiúint aon chead riachtanach d’airm agus éascóidh sé allmhairiú, onnmhairiú, iompar agus stóráil na n‑arm, armlóin agus trealaimh eile a bheidh ar fáil do na baill foirne, arna iarraidh sin ag an nGníomhaireacht.

8.Féadfar airm sheirbhíse, armlón agus trealamh a úsáid i bhféinchosaint dhlisteanach, i gcosaint dhlisteanach na mball foirne nó i gcosaint daoine eile, i gcomhréir le dlí náisiúnta [tríú tír] i gcomhréir le prionsabail ábhartha dhlí idirnáisiúnta agus dhlí an Aontais.

9.Féadfaidh [tríú tír] baill foirne a údarú chun bunachair shonraí náisiúnta a cheadú más gá chun aidhmeanna oibríochtúla a shonraítear sa phlean oibríochtúil a chomhlíonadh. Áiritheoidh [tríú tír] go soláthróidh sí an rochtain sin ar bhunachair shonraí ar shlí éifeachtúil agus éifeachtach.

Sula n‑imscarfar na baill foirne, cuirfidh [tríú tír] an Ghníomhaireacht ar an eolas faoi na bunachair shonraí náisiúnta a fhéadfar a cheadú.

Ní cheadóidh baill foirne ach na sonraí sin a bhfuil gá leo chun a gcúraimí a chur i gcrích agus a gcumhachtaí a fheidhmiú. Déanfar an ceadú sin i gcomhréir le dlí náisiúnta [tríú tír] maidir le cosaint sonraí agus i gcomhréir leis an gComhaontú seo.

10.Maidir le cur chun feidhme na ngníomhaíochtaí oibríochtúla, imscarfaidh [tríú tír] oifigigh de chuid [údaráis náisiúnta an tríú tír atá freagrach as rialú teorann] a bheidh in ann cumarsáid a dhéanamh i dteanga oibre na Gníomhaireachta, agus toilteanach déanamh amhlaidh, chun ról comhordúcháin a chomhlíonadh thar ceann [tríú tír].

Airteagal 11
Pribhléidí agus Díolúintí Mhaoine, Chistí,
Shócmhainní agus Oibríochtaí na Gníomhaireachta

1.Beidh aon áitreabh agus foirgnimh de chuid na Gníomhaireachta i [dtríú tír] dosháraithe. Beidh siad díolmhaithe ó chuardach, foréileamh, coigistiú nó díshealbhú.

2.Beidh maoin agus sócmhainní, lena n‑áirítear córacha iompair, cumarsáide, cartlanna, aon chomhfhreagras, doiciméid, páipéir aitheantais agus sócmhainní airgeadais dosháraithe.

3.Áirítear le sócmhainní na Gníomhaireachta sócmhainní atá faoi úinéireacht nó faoi chomhúinéireacht Ballstáit, nó arna gcairtfhostú nó arna léasú ag Ballstát agus arna gcur ar fáil don Ghníomhaireacht. Ar bhordáil ionadaí/ionadaithe údaráis inniúla náisiúnta, pléifear leo seo mar shócmhainní i mbun seirbhíse rialtais agus údarófar iad i ndáil leis sin.

4.Ní fhéadfaidh aon bheart forghníomhaithe a dhéanamh i leith na Gníomhaireachta. Ní bheidh maoin ná sócmhainní na Gníomhaireachta faoi réir aon bheart comhéigin riaracháin ná dlíthiúil. Ní fhéadfaidh maoin de chuid na Gníomhaireachta a urghabháil chun breithiúnas, cinneadh ná ord a chomhlíonadh.

5.Ceadóidh [tríú tír] iontráil agus baint earraí agus trealaimh arna n‑imscaradh ag an nGníomhaireacht chuig [tríú tír] chun críocha oibríochtúla

6.Beidh an Ghníomhaireacht díolmhaithe ó gach dleacht chustam, ó gach toirmeasc agus ó gach srian ar allmhairí agus onnmhairí maidir le hearraí le haghaidh a húsáide oifigiúla.

Airteagal 12
Pribhléidí agus Díolúintí na mBall Foirne

1.Ní bheidh na baill foirne faoi réir aon chineál gabhála ná coinneála i [dtríú tír] nó ag údaráis [tríú tír].

2.Ní bheidh na baill foirne faoi réir aon chineál fiosrúcháin ná imeacht dlíthiúil i [dtríú tír] nó ag údaráis [tríú tír], seachas sna cúinsí dá dtagraítear i míreanna 3 agus 4 den Airteagal seo.

3.Beidh díolúine ag na baill foirne ó dhlínse choiriúil [tríú tír] i ngach cás.

Féadfaidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta díolúine aon bhall foirne atá ina mball d’fhoireann reachtúil na Gníomhaireachta ó dhlínse choiriúil [tríú tír] a tharscaoileadh.

Féadfaidh údaráis inniúla Bhallstát baile an bhaill díolúine aon bhall foirne nach bhfuil ina mball d’fhoireann reachtúil na Gníomhaireachta ó dhlínse choiriúil [tríú tír] a tharscaoileadh.

Ní mór go mbeadh tarscaoileadh díolúine den sórt sin sainráite agus i scríbhinn.

4.Beidh díolúine ag baill foirne ó dhlínse shibhialta agus riaracháin [tríú tír] i leith gach gníomh arna dhéanamh acu i bhfeidhmiú a bhfeidhmeanna oifigiúla.

Má thionscnaítear aon imeacht sibhialta nó riaracháin in aghaidh baill foirne os comhair aon chúirt de chuid [tríú tír], tabharfaidh údaráis inniúla [tríú tír] fógra do stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta láithreach maidir leis.

Sula dtionscnófar aon imeacht den sórt sin os comhair cúirte, deimhneoidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta os comhair na cúirte an ndearna baill foirne an gníomh i gceist agus a bhfeidhmeanna oifigiúla á bhfeidhmiú acu. Má rinneadh an gníomh le linn fheidhmiú na bhfeidhmeanna oifigiúla, ní thionscnófar an t‑imeacht. Mura ndearnadh an gníomh le linn fheidhmiú na bhfeidhmeanna oifigiúla, féadfaidh an t‑imeacht leanúint ar aghaidh. Beidh deimhniú stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta ceangailteach agus ní féidir le dlínse [tríú tír] cur ina aghaidh.

Má thionscnaíonn baill foirne imeachtaí, coiscfidh sé sin orthu díolúine a agairt ón dlínse i leith aon fhrithmhaímh a bhainfidh go díreach leis an bpríomh‑mhaíomh.

5.Beidh áitribh, áiteanna cónaithe, córacha iompair agus cumarsáide agus maoin, lena n‑áirítear aon chomhfhreagras, doiciméid, páipéir aitheantais agus sócmhainní ball foirne dosháraithe ach amháin i gcás bearta forghníomhaithe a cheadaítear de bhun mhír 9 den airteagal seo.

6.Beidh [tríú tír] freagrach as aon díobháil arna déanamh ag baill foirne ar thríú páirtithe agus a bhfeidhmeanna oifigiúla á bhfeidhmiú.

7.I gcás díobháil arna déanamh de bharr mórfhaillí nó mí‑iompar toiliúil, nó arna déanamh ag ball foirne ar ball d’fhoireann reachtúil na Gníomhaireachta é nó í, gan feidhmeanna oifigiúla á bhfeidhmiú, féadfaidh [tríú tír] a iarraidh, trí stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta, go n‑íocfadh an Ghníomhaireacht cúiteamh.

I gcás díobháil arna déanamh de bharr mórfhaillí nó mí‑iompar toiliúil, nó arna déanamh ag ball foirne nach ball d’fhoireann reachtúil na Gníomhaireachta é nó í, gan feidhmeanna oifigiúla á bhfeidhmiú, féadfaidh [tríú tír] a iarraidh, trí stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta, go n‑íocfadh an Ballstát baile lena mbaineann cúiteamh.

8.Ní bheidh ar bhaill foirne fianaise a thabhairt mar fhinnéithe in imeachtaí dlíthiúla i [dtríú tír].

9.Ní fhéadfaidh aon bheart forghníomhaithe a dhéanamh i leith baill foirne, ach amháin i gcás ina dtionscnaítear imeacht sibhialta nach mbaineann lena bhfeidhmeanna oifigiúla ina n‑aghaidh. Ní fhéadfaidh maoin de chuid baill foirne, atá deimhnithe ag stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta mar ní atá riachtanach chun feidhmeanna oifigiúla a chomhlíonadh, a urghabháil chun breithiúnas, cinneadh ná ord a chomhlíonadh. Ní bheidh baill foirne faoi réir aon srian ar a saoirse phearsanta ná aon bheart eile comhéigin in imeachtaí sibhialta.

10.Beidh baill foirne, maidir le seirbhísí a sholáthar don Ghníomhaireacht, díolmhaithe ó fhorálacha um shlándáil shóisialta a d’fhéadfadh bheith i bhfeidhm i [dtríú tír].

11.Ní ghearrfar aon cháin, de chineál ar bith, i [dtríú tír] ar thuarastal ná díolaíocht a íocann an Ghníomhaireacht agus/nó Ballstáit bhaile le baill foirne, chomh maith le haon ioncam a fhaigheann baill foirne lasmuigh de [thríú tír].

12.Ceadóidh [tríú tír] iontráil earraí d’úsáid phearsanta na mball foirne agus deonóidh siad eisiamh ó gach dleacht chustam, cáin agus costas gaolmhar seachas costais ar stóráil, iompar agus seirbhísí comhchosúla, i leith earraí den sórt sin. Ceadóidh [tríú tír] onnmhairiú earraí den sórt sin freisin.

13.Beidh bagáiste pearsanta ball foirne díolmhaithe ó imscrúdú, mura bhfuil cúiseanna tromchúiseacha le ceapadh go bhfuil earraí ann nach d’úsáid phearsanta na mball foirne iad, nó earraí a choisctear leis an dlí a n‑allmhairiú nó a n‑onnmhairiú nó atá faoi réir rialacháin choraintín [tríú tír]. Ní iniúchfar bagáiste pearsanta den sórt sin ach amháin i láthair an bhaill foirne lena mbaineann nó ionadaí údaraithe de chuid na Gníomhaireachta.

14.Ceapfaidh an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] pointí teagmhála a bhíonn ar fáil i gcónaí a bheidh freagrach as malartú faisnéise agus bearta láithreacha a bheidh le déanamh maidir le haon ghníomh arna déanamh ag ball foirne a d’fhéadfadh bheith ina shárú ar dhlí coiriúil chomh maith le malartú faisnéise agus na gníomhaíochtaí oibríochtúla i ndáil le haon imeacht sibhialta ná riaracháin in aghaidh ball foirne.

Go dtí go bhfuil beart déanta ag údaráis inniúla an Bhallstáit bhaile, cuideoidh an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] le chéile chun na fiosrúcháin agus imscrúduithe ar fad is gá a dhéanamh maidir le haon chion coiriúil líomhnaithe a bhfuil leas ag an nGníomhaireacht agus/ná [tríú tír] ina leith, i sainaithint finnéithe agus bailiú agus soláthar fianaise, lena n‑áirítear an iarraidh nithe a bhaineann leis an gcion coiriúil a mhaítear a fháil, agus a thabhairt ar láimh, más iomchuí. Féadfaidh tabhairt ar láimh aon ní den sórt sin bheith faoi réir a dtabhartha ar ais laistigh de na téarmaí a shonraíonn an t‑údarás inniúil a sholáthraíonn iad.

Airteagal 13
Baill Foirne Ghortaithe nó Éagtha

1.Gan dochar d’Airteagal 12, beidh sé de cheart ag an stiúrthóir feidhmiúcháin cúram a ghlacadh, agus socruithe oiriúnacha a dhéanamh, i leith aisdúichiú aon bhaill foirne ghortaithe nó éagtha, chomh maith lena mhaoin phearsanta.

2.Ní dhéanfar scrúdú iarbháis ar bhall foirne éagtha ach amháin le toiliú sainráite an Bhallstáit baile lena mbaineann agus i láthair ionadaí ón nGníomhaireacht agus/nó ón mBallstát baile lena mbaineann.

3.Rachaidh [tríú tír] agus an Ghníomhaireacht i gcomhar a chéile a mhéid is féidir d’fhonn baill foirne ghortaithe nó éagtha a aisdúichiú go luath.

Airteagal 14
Doiciméad Creidiúnaithe

1.Eiseoidh an Ghníomhaireacht doiciméad [i dteanga oifigiúil/dteangacha oifigiúla an tríú tír] agus i dteanga oibre na Gníomhaireachta chuig gach ball foirne chun críocha aitheantais vis‑à‑vis údaráis náisiúnta [tríú tír] agus mar chruthúnas ar chearta an tsealbhóra na cúraimí a chomhlíonadh agus na cumhachtaí a fheidhmiú dá dtagraítear in Airteagal 10 den Chomhaontú seo agus sa phlean oibríochtúil (an ‘doiciméad creidiúnaithe’).

2.Áireofar an fhaisnéis seo a leanas maidir leis an mball foirne ar an doiciméad creidiúnaithe: ainm agus náisiúntacht; céim nó teideal an phoist; grianghraf digitithe a tógadh le deireanas agus na cúraimí sin a bheidh le déanamh le linn an imscartha.

3.Chun críocha aitheantais vis‑à-vis údaráis náisiúnta [tríú tír], beidh ar bhaill foirne an doiciméad creidiúnaithe a thabhairt leo i gcónaí.

4. Aithneoidh [tríú tír] go gceadaíonn an doiciméad creidiúnaithe, in éineacht le doiciméad bailí taistil, iontráil don bhall foirne agus go gceadaíonn sé dóibh fanacht i [dtríú tír] gan gá le víosa, réamh‑údarú ná aon doiciméad eile suas le lá a éagtha bheith.

5.Tabharfar an doiciméad creidiúnaithe ar ais don Ghníomhaireacht ag deireadh na tréimhse imscartha. Cuirfear údaráis inniúla [tríú tír] ar an eolas maidir leis sin.

Airteagal 15
Cur i bhfeidhm maidir le Baill Foirne na Gníomhaireachta nach nImscartar mar Bhaill Foirne

Beidh feidhm mutatis mutandis ag Airteagail 12, 13 agus 14 maidir le gach ball foirne de chuid na Gníomhaireachta a imscartar chuig [tríú tír] nach bhfuil ina mbaill foirne, lena n‑áirítear lucht faireacháin ar chearta bunúsacha agus foireann reachtúil na Gníomhaireachta arna n‑imscaradh chuig oifigí allamuigh.

Airteagal 16
Sonraí Pearsanta a Chosaint

1.Ní chuirfear sonraí pearsanta i gcumarsáid ach amháin má bhíonn cumarsáid den sórt sin riachtanach le haghaidh chur chun feidhme an chomhaontaithe seo ag údaráis inniúla [tríú tír] nó ag an nGníomhaireacht. Beidh próiseáil sonraí pearsanta ag údarás i gcás faoi leith, lena n‑áirítear aistriú sonraí pearsanta den sórt sin chuig an bPáirtí eile faoi réir na rialacha um chosaint sonraí is infheidhme maidir leis an údarás sin. Áiritheoidh an Páirtí na cosaintí íosta a leanas mar réamhchoinníoll le haghaidh aistriú sonraí d’aon chineál:

(a)ní mór sonraí pearsanta a phróiseáil ar bhealach dlíthiúil, cóir agus trédhearcach i ndáil leis an ábhar sonraí;

(b)ní mór sonraí pearsanta a bhailiú don chuspóir sonrach, follasach agus dlisteanach a bhaineann le cur chun feidhme an Chomhaontaithe seo agus níor cheart don údarás cur in iúl ná don údarás is faighteoir tuilleadh próiseála a dhéanamh orthu ar bhealach nach réitíonn leis an gcuspóir sin;

(c)ní mór go mbeadh sonraí pearsanta leormhaith, ábhartha agus teoranta don mhéid is gá maidir leis an gcuspóir dá ndéantar iad bhailiú agus/nó a phróiseáil tuilleadh; go háirithe, ní ceart go mbainfeadh sonraí pearsanta a úsáidtear i gcumarsáid i gcomhréir le dlí is infheidhme an údaráis atá á chur in iúl ach amháin leis na nithe a leanas:

– [Liosta na gcatagóirí sonraí a d’fhéadfaí a mhalartú agus na críocha dá bhféadfaí iad a phróiseáil agus a mhalartú]

(d)ní mór do shonraí pearsanta a bheith cruinn agus, i gcás inar gá, ní mór iad a choinneáil cothrom le dáta;

(e)ní mór sonraí pearsanta a choimeád i bhfoirm a áirithíonn nach féidir daoine is ábhar do na sonraí a shainaithint, go ceann tréimhse nach faide ná an tréimhse is gá chun na críche dár bailíodh na sonraí nó dá bhfuil tuilleadh próiseála á déanamh orthu;

(f)ní mór sonraí pearsanta a phróiseáil ar bhealach lena n‑áirithítear slándáil leormhaith na sonraí pearsanta, ag cur rioscaí sonracha na próiseála san áireamh, lena n‑áirítear cosaint ar phróiseáil neamhúdaraithe nó neamhdhleathach agus ar chailleadh, scriosadh nó damáiste de thaisme, ag úsáid bearta teicniúla nó eagraíochtúla iomchuí (‘sárú ar shonraí’); déanfaidh an Páirtí is faighteoir bearta iomchuí chun aghaidh a thabhairt ar shárú ar shonraí, agus cuirfidh sé an Páirtí atá á chur in iúl ar an eolas maidir le haon sárú den sórt sin gan moill mhíchuí agus laistigh de 72 uair an chloig;

(g)glacfaidh an t‑údarás atá á chur in iúl agus an t‑údarás is faighteoir araon gach céim réasúnach chun ceartú nó glanadh, mar is iomchuí, sonraí pearsanta a áirithiú gan mhoill i gcás nach gcomhlíonann an phróiseáil forálacha an airteagail seo, go háirithe toisc nach raibh na sonraí sin leormhaithe, ábhartha, cruinn nó tá siad iomarcach i ndáil le críoch na próiseála. Áirítear leis sin fógra a thabhairt don Pháirtí eile maidir le haon cheartú nó glanadh;

(h)arna iarraidh sin, cuirfidh an t‑údarás is faighteoir an t‑údarás atá á chur in iúl ar an eolas maidir le húsáid na sonraí a cuireadh i gcumarsáid;

(i)níl cead sonraí pearsanta a úsáid i gcumarsáid ach amháin leis na húdaráis inniúla a leanas:

–[Liosta de na húdaráis agus raon feidhme a gcuid inniúlachtaí]

Éilítear le tuilleadh cumarsáide le comhlachtaí eile réamh‑údarú an údaráis atá á chur in iúl;

(j)tá an t‑údarás atá á chur in iúl agus an t‑údarás is faighteoir faoi oibleagáid taifead i scríbhinn a dhéanamh ar an gcumarsáid agus fáil na sonraí pearsanta;

(k)beidh formhaoirseacht neamhspleách i bhfeidhm chun formhaoirseacht a dhéanamh ar chomhlíontacht na sonraí pearsanta, lena n‑áirítear chun taifid den sórt sin a iniúchadh; beidh sé de cheart ag ábhair shonraí gearáin a chur faoi bhráid an chomhlachta formhaoirseachta, agus freagra a fháil gan moill mhíchuí;

(l)beidh sé de cheart ag ábhair sonraí faisnéis a fháil maidir le próiseáil a gcuid sonraí pearsanta, rochtain a fháil ar shonraí den sórt sin agus ceartú nó glanadh sonraí míchruinne nó sonraí a próiseáladh go neamhdhleathach, faoi réir srianta riachtanacha comhréireacha ar fhorais thábhachtacha a bhaineann le leas an phobail;

(m) beidh sé de cheart ag ábhair sonraí cúiteamh riaracháin agus breithiúnach a fháil le haghaidh shárú na gcosaintí thuasluaite.

2.Déanfaidh gach Páirtí athbhreithniú tráthrialta ar a bheartais agus nósanna imeachta féin lena gcuirtear an fhoráil seo chun feidhme. Arna iarraidh sin ag an bPáirtí eile, déanfaidh an Páirtí a fuair an iarraidh athbhreithniú ar a gcuid beartas agus nósanna imeachta a bhaineann le próiseáil sonraí pearsanta chun a chinntiú agus a dheimhniú go bhfuil na cosaintí san fhoráil seo á gcur chun feidhme go héifeachtach. Cuirfear torthaí an athbhreithnithe seo chuig an bPáirtí a d’iarr an t‑athbhreithniú laistigh d’achar réasúnach ama.

3.Beidh na cosaintí um chosaint sonraí faoin gComhaontú faoi réir formhaoirseachta ag an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí agus [údarás poiblí neamhspleách nó comhlacht inniúil formhaoirseachta eile i  dtríú tír].

4.Rachaidh na Páirtithe i gcomhar leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí, mar údarás maoirseachta na Gníomhaireachta.

5.Tarraingeoidh na Páirtithe tuarascáil i bpáirtchoiteann suas maidir le cur i bhfeidhm an airteagail seo ag deireadh gach gníomhaíocht oibríochtúil. Seolfar an tuarascáil seo chuig oifigeach um chearta bunúsacha agus oifigeach cosanta sonraí na Gníomhaireachta chomh maith le [údarás ábhartha tríú tír].

Airteagal 17
Faisnéis Rúnaicmithe agus Faisnéis Íogair Neamh‑Rúnaicmithe a Mhalartú

1.Clúdófar aon mhalartú, roinnt nó scaipeadh faisnéis rúnaicmithe faoi chuimsiú an chomhaontaithe seo ag socrú riaracháin ar leithligh a tugadh i gcrích idir an Ghníomhaireacht agus [tríú tír] agus a bheidh faoi réir fhormheas an Choimisiúin Eorpaigh roimh ré.

2.Maidir le malartú aon fhaisnéis íogair neamh‑rúnaicmithe faoi chuimsiú an chomhaontaithe seo:

(a)pléifidh an Ghníomhaireacht leis i gcomhréir le hAirteagal 9(5) de Chinneadh (AE, Euratom) 2015/443 ón gCoimisiún 5 ;

(b)gheobhaidh sé leibhéal cosanta ón bPáirtí is faighteoir atá comhionann le leibhéal na cosanta a thugtar leis na bearta atá i bhfeidhm ar an bhfaisnéis sin leis an bPáirtí atá á chur in iúl i dtéarmaí rúndachta, iontaofachta agus infhaighteachta,

(c)déanfar é trí chóras malartaithe faisnéise a chomhlíonann critéir na hinfhaighteachta, na rúndachta agus na hiontaofachta le haghaidh faisnéis íogair rún‑aicmithe, amhail an líonra cumarsáide dá dtagraítear in Airteagal 14 den Rialachán.

3.Comhlíonfaidh na Páirtithe cearta maoine intleachtúla a bhaineann le haon sonraí a phróiseáiltear faoi chuimsiú an chomhaontaithe seo.

Airteagal 18
Cinntí chun Maoiniú do Ghníomhaíocht Oibríochtúil a Chur ar Fionraí,
a Fhoirceannadh agus/nó a Aistarraingt

1.Mura gcomhlíontar na coinníollacha chun gníomhaíocht oibríochtúil a dhéanamh, foirceannfaidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta an ghníomhaíocht oibríochtúil sin tar éis dó nó di [tríú tír] a chur ar an eolas i scríbhinn.

2.Murar léirigh [tríú tír] urraim d’fhorálacha an Chomhaontaithe seo ná an phlean oibríochtúil, féadfaidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta maoiniú an phlean oibríochtúil ábhartha a aistarraingt, agus/nó é a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh, tar éis dó nó di [tríú tír] a chur ar an eolas i scríbhinn.

3.Mura féidir slándáil aon rannpháirtí i ngníomhaíocht oibríochtúil arna imscaradh i [dtríú tír] a ráthú, féadfaidh stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta an ghníomhaíocht oibríochtúil ábhartha nó codanna di a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh.

4.Má mheasann stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta gur tharla sáruithe ar chearta bunúsacha nó oibleagáidí cosanta idirnáisiúnta tromchúiseacha, ar dócha go leanfaidh siad ar aghaidh nó ar dócha go dtarlóidh siad i ndáil le gníomhaíocht oibríochtúil arna déanamh faoin gComhaontú seo, aistarraingeoidh sé nó sí maoiniú na gníomhaíochta oibríochtúla ábhartha, agus/nó í a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh, tar éis dó nó di [tríú tír] a chur ar an eolas.

5.Féadfaidh [tríú tír] a iarraidh ar stiúrthóir feidhmiúcháin na Gníomhaireachta an ghníomhaíocht oibríochtúil a chur ar fionraí nó a fhoirceannadh mura léiríonn ball foirne urraim d’fhorálacha an Chomhaontaithe seo nó forálacha an phlean oibríochtúil. Déanfar iarraidh den sórt sin i scríbhinn agus áireofar leis na cúiseanna dó.

6.Beidh éifeacht ag fionraí, foirceannadh nó aistarraingt maoinithe faoin airteagal seo ó dháta a thugtar an fógra chuig [tríú tír]. Ní dhéanfaidh sé difear do chearta ná oibleagáidí a eascróidh as cur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo nó an phlean oibríochtúil roimh fhionraí, foirceannadh nó aistarraingt maoinithe den sórt sin.

Airteagal 19
Calaois a Chomhrac

1.Tabharfaidh [tríú tír] fógra don Ghníomhaireacht, Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh agus nó an Oifig Eorpach Frith‑Chalaoise láithreach má éiríonn sé feasach maidir le líomhaintí inchreidte calaoise, éillithe nó gníomhaíochtaí neamhdhleathacha eile a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do leasanna an Aontais Eorpaigh.

2.I gcás ina mbaineann líomhaintí den sórt sin le maoiniú ón Aontas Eorpach a eisíoctar i ndáil leis an gComhaontú seo, soláthróidh [tríú tír] gach cúnamh riachtanach don Oifig Eorpach Frith‑Chalaoise agus/nó d’Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh i ndáil le gníomhaíochtaí imscrúdaitheacha ar a críoch, lena n‑áirítear agallaimh, seiceálacha agus iniúchtaí ar an láthair a éascú (lena n‑áirítear rochtain ar chórais faisnéise agus bunachair shonraí i [dtríú tír]); agus rochtain ar aon fhaisnéis ábhartha a bhaineann le bainistíocht theicniúil agus airgeadais ar chúrsaí arna maoiniú i bpáirt nó ina n‑iomláine ag an Aontas Eorpach a éascú.

Airteagal 20
Cur chun feidhme an Chomhaontaithe seo

1.Cuirfidh [...] an Comhaontú seo chun feidhme, thar ceann [tríú tír].

2.Cuirfidh an Ghníomhaireacht an Comhaontú seo chun feidhme thar ceann an Aontais Eorpaigh.

Airteagal 21
Réiteach Díospóide

1.Déanfaidh ionadaithe ó údaráis inniúla na Gníomhaireachta agus [tríú tír] imscrúdú le chéile ar aon díospóid a eascraíonn as cur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo.

2.Mura dtiocfar ar aon réiteach, réiteofar díospóidí a bhaineann le léirmhíniú nó cur i bhfeidhm an Chomhaontaithe seo le hidirbheartaíocht idir na Páirtithe.

Airteagal 22
Teacht i bhFeidhm, Leasú, Fad,
Fionraí agus Foirceannadh an Chomhaontaithe

1.Beidh an Comhaontú seo faoi réir dhaingniú, ghlacadh nó fhormheas na bPáirtithe i gcomhréir lena nósanna imeachta dlíthiúla inmheánacha féin. Tabharfaidh na Páirtithe fógra dá chéile gur cuireadh na nósanna imeachta is gá chun na críche sin i gcrích.

2.Tiocfaidh an Comhaontú seo i bhfeidhm an chéad lá den dara mí tar éis an dáta ar a dtabharfaidh na Páirtithe fógra dá chéile gur chuir siad i gcrích na nósanna imeachta dlíthiúla inmheánacha i gcomhréir le Mír 1 den airteagal seo.

3.Ní fhéadfar an Comhaontú seo a leasú ach amháin i scríbhinn de chomhthoil na bPáirtithe.

4.Tugtar an Comhaontú seo i gcrích go ceann tréimhse éiginnte. Féadfar an Comhaontú a fhoirceannadh nó a chur ar fionraí le comhaontú i scríbhinn idir na Páirtithe nó go haontaobhach ag ceachtar den dá Pháirtí.

I gcás foirceannadh nó fionraí aontaobhach, tabharfaidh an Páirtí ar mian leis an comhaontú a fhoirceannadh nó a chur ar fionraí, fógra don Pháirtí eile i scríbhinn. Tiocfaidh foirceannadh nó fionraí aontaobhach an Chomhaontaithe seo i bhfeidhm an chéad lá den dara mí tar éis na míosa inar tugadh an fógra.

5.Seolfar fógraí a dhéantar i gcomhréir leis an airteagal seo, i gcás an Aontais Eorpaigh, chuig Ardrúnaíocht Chomhairle an Aontais Eorpaigh agus, i gcás an [tríú tír], chuig [le cinneadh].

Arna dhéanamh sna teangacha seo a leanas: Béarla, Bulgáiris, Cróitis, Danmhairgis, Eastóinis, Fionlainnis, Fraincis, Gearmáinis, Gréigis, Iodáilis, Laitvis, Liotuáinis, Máltais, Ollainnis, Polainnis, Portaingéilis, Rómáinis, Seicis, Slóivéinis, Slóvaicis, Spáinnis, Sualainnis, Ungáiris agus [teanga oifigiúil/teangacha oifigiúla tríú tír], agus comhúdarás ag gach téacs. 

Sínithe.

(1)

     Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Samhain 2019 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena n‑aisghairtear Rialacháin (AE) Uimh. 1052/2013 agus (AE) 2016/1624 (IO L 295, 14.11.2019, lch. 1).

(2)

     Rialachán (AE) Uimh. 2016/399 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Márta 2016 maidir le Cód an Aontais maidir leis na rialacha lena rialaítear gluaiseacht daoine thar theorainneacha (Cód Teorainneacha Schengen) (IO L 77, 23.3.2016, lch. 1)

(3)

     Rialachán (AE) 2016/679 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 27 Aibreán 2016 maidir le daoine nádúrtha a chosaint i ndáil le sonraí pearsanta a phróiseáil agus maidir le saorghluaiseacht sonraí den chineál sin, agus lena n‑aisghairtear Treoir 95/46/CE (IO L 119, 4.5.2016, lch. 1).

(4)

     Áirítear leis an liosta ionstraimí na Coinbhinsiúin is ábhartha ó na Náisiúin Aontaithe agus CECD, lena bhfuil gach Ballstát den Aontas Eorpach ina bpáirtithe agus ba cheart iad a choigeartú ag brath ar an méid a bhaineann siad leis an tríú tír.

(5)

Cinneadh (AE, Euratom) 2015/443 ón gCoimisiún an 13 Márta 2015 maidir le Slándáil sa Choimisiún (IO L 72, 17.3.2015, lch. 41).